yrd. doç. dr. yasemin gülbahar

Yrd. Doç. Dr. Yasemin Gülbahar1

Yrd. Doç. Dr. Yasemin Gülbahar

HİPERMEDYA

Yrd. Doç. Dr. Yasemin Gülbahar2

Hipermedya

Bu yöntem, öğrenmeyi yönlendirmek için farklı erişim yöntemlerinin bir veritabanı aracılığı ile kullanılması ile oluşur.

Yrd. Doç. Dr. Yasemin Gülbahar3

Hipermedya

Hipermedya yazılımının başarılı olması için iki bileşen çok önemlidir: Açık ve iyi

gerekçelendirilmiş bir amaç

Amaca uygun bir tasarım

Yrd. Doç. Dr. Yasemin Gülbahar4

Bir zamanlar hipermedya…

Hipermetin bilgi parçacıkları arasındaki ilişkileri gösteren bağlardır.

Hipermedya ise, metin, ses, video, fotoğraf, grafik ve bu bilgi parçacıklarının bileşenleri arasındaki ilişkileri gösteren bağlardır.

Yrd. Doç. Dr. Yasemin Gülbahar5

Günümüzde hipermedya…

Web ortamındaki bilginin yönetilmesi için kullanılan ortak bir yöntem…

Yrd. Doç. Dr. Yasemin Gülbahar6

Hipermedya Yapısı

resim resim, grafik ve metin içerisindehiperbağlar ve grafikler

resim

Hiperbağlar farklı

kaynakları gösteren…

Kaynaklar grafik veya

metin veya ...

Grafikler resim veya video veya

…Video bir

film olabilir…

Resimler, grafik, şema

vb.

Yrd. Doç. Dr. Yasemin Gülbahar7

Hipermedya Biçimleri

o Ansiklopedik referanso Özel konu

referanslarıo Alan analizlerio Durum çalışmasıo Oluşturma Setlerio Eğitlenceo Müzeo Arşiv

Yrd. Doç. Dr. Yasemin Gülbahar8

Genel Referans

World Book Multimedia Encyclopedia

Yrd. Doç. Dr. Yasemin Gülbahar9

Genel Referans

http://www.worldbook.com/wc/browse?id=ed/fom

Yrd. Doç. Dr. Yasemin Gülbahar10

Özel Referans

Art and life in Africa http://www.uiowa.edu/~africart/toc/

Yrd. Doç. Dr. Yasemin Gülbahar11

Bir Alanın Analizi

Who Built America?

Yrd. Doç. Dr. Yasemin Gülbahar12

Durum Çalışması

http://www.vangoghgallery.com/

Yrd. Doç. Dr. Yasemin Gülbahar13

Oluşturma Setleri

HyperStudio http://www.hyperstudio.com/

Yrd. Doç. Dr. Yasemin Gülbahar14

Eğitlence Yazılımları

KidsCulture

Yrd. Doç. Dr. Yasemin Gülbahar15

Müze

Louvre Müzesi Sanal Gezisihttp://www.louvre.or.jp/louvre/QTVR/anglais/

Yrd. Doç. Dr. Yasemin Gülbahar16

Arşiv

National Geographichttp://www.nationalgeographic.com/

Yrd. Doç. Dr. Yasemin Gülbahar17

Hipermedya Veritabanı

Hipermedya’yı Etkileyen Faktörler

Medya türleriVeritabanının boyutuVeritabanı organizasyonuÇözünürlükGüncellenebilirlikGörünen ve içsel yapıPlatform bağımsızDil bağımsız

Yrd. Doç. Dr. Yasemin Gülbahar18

Medya Türleri

MetinDurağan ResimHareketli ResimSesVideo

Yrd. Doç. Dr. Yasemin Gülbahar19

Veritabanının Boyutu

Kısa içerik

Çok ciltli ansiklpediler

Yrd. Doç. Dr. Yasemin Gülbahar20

Veritabanı Organizasyonu

AlfabetikHiyerarşikMedya türlerine göreAnahtar Kelimeler….

Yrd. Doç. Dr. Yasemin Gülbahar21

Çözünürlük

Bilgi ne düzeyde anlamlı küçük parçalara

ayrılabilir?

Yrd. Doç. Dr. Yasemin Gülbahar22

Güncellenebilirlik

Öğrenmeye uygun

hipermedya ortamlarının

yaratılmasında veritabanının

“güncellenebilir” ve

“değiştirilebilir” olması

önemlidir.

Yrd. Doç. Dr. Yasemin Gülbahar23

Görünen ve İçsel Yapı

Veritabanının içeriği ile kullanıcı

tarafından görüntülenen

bölümü farklıdır.

Yrd. Doç. Dr. Yasemin Gülbahar24

Platform Bağımsız

Windows, Unix, Linux, MacOS vb.

Yrd. Doç. Dr. Yasemin Gülbahar25

Dil Bağımsız

İngilizce, Türkçe,

Fransızca, Almanca vb.

Yrd. Doç. Dr. Yasemin Gülbahar26

Erişim ve Yönlendirme

Hiperbağlar Diğer erişim yöntemleri Erişim Metaforları Farklı Erişim Yöntemleri Erişim seçeneklerinin

anlaşılabilirliği Yönlendirme araçları

Yrd. Doç. Dr. Yasemin Gülbahar27

Hipermedya Programında Hiperbağlar

Nesne türleri Bağların amacı Yoğunluk Görünebilirlik Ekrandaki yeri Onaylama İşaretleme Anlamlı ipucu Uzaklık Güncellenebilir

lik

Yrd. Doç. Dr. Yasemin Gülbahar28

Nesne türleri

Nesne türleri; kelimeler, cümleler, resimler,

resimlerin bölümleri, filmler, simgeler

ve pencereler olabilir.

Yrd. Doç. Dr. Yasemin Gülbahar29

Bağların amacı

Hiperbağlar farklı amaçlarla kullanılabilir. Ama her zaman önemli bilgiye ulaşmak amacı

ile kullanılmalıdır.

Yrd. Doç. Dr. Yasemin Gülbahar30

Yoğunluk

Tek bir sayfa, binlerce kelime, resim ve görüntü dosyasına bağ içerebilir.

Bir sayfada kullanılan

bağların sayısı sayfanın amacı ile tutarlı

olmalıdır.

Yrd. Doç. Dr. Yasemin Gülbahar31

Görünebilirlik

Bağlar, kullanıcı tarafından kolayca algılanabilmelidir.

Fazla bağ kullanımı okumayı güçleştirir, çok az kullanıldığı zaman ise anlamını

yitirebilir.

Yrd. Doç. Dr. Yasemin Gülbahar32

Ekrandaki Yeri

Bağlar ekranda görünebilir yerlere

konulmalı, ekranda

kullanıcının gözünden kaçabilecek alanlar kullanılmamalıdır.

Yrd. Doç. Dr. Yasemin Gülbahar33

Onaylama

Bir bağın seçildiği ve yeni bir eylem gerçekleştireceği konusunda kullanıcı bilgilendirilmelidir.

Görsel ipuçları Görsel efektler Yazılı ipuçları Sesli ipuçları

Yrd. Doç. Dr. Yasemin Gülbahar34

İşaretleme

Kullanıcıların hangi bağı seçtikleri, nerede

olduklarına dair bilgilendirilmeleri ve

daha önce ziyaret ettikleri bağların

işaretlenmesi önemlidir.

Yrd. Doç. Dr. Yasemin Gülbahar35

Anlamlı İpucu

Bir bağın yeri veya fonksiyonu hakkında

bilgi vermek için Anlamlı ipuçlarıkullanılmalıdır.

Yrd. Doç. Dr. Yasemin Gülbahar36

Uzaklık

Kullanılan bağların lokal bir alana mı, yoksa uzaktaki farklı

bir web sitesine mi yönlendirildiği

konusunda kullanıcı

bilgilendirilmelidir.

Yrd. Doç. Dr. Yasemin Gülbahar37

Güncellenebilirlik

Kullanıcıya bilgiyi oluşturma ve

güncellenme olanağı tanınmalıdır.

Yrd. Doç. Dr. Yasemin Gülbahar38

Diğer Erişim Yöntemleri

MenülerİndekslerİçindekilerHaritalarZaman ÇizelgeleriResim KoleksiyonlarıAramaSık KullanılanlarGeçmiş

Yrd. Doç. Dr. Yasemin Gülbahar39

Öğrenme ve Öğrenme Stratejilerini Destekleme

Hipermedya özellikleri ve kullanılan teknikler öğrenmeyi daha kalıcı hale getirmeyi amaçlamalıdır. Bu nedenle aşağıdaki süreçleri destekleyici biçimde tasarlanmalıdır. Motivasyon Anlama Hatırlama Bilgiyi Kullanma

Yrd. Doç. Dr. Yasemin Gülbahar40

Öğrenme ve Öğrenme Stratejilerini Destekleme

Öğrenme stratejilerini destekleme hipermedya ile gerçekleştirilebilir.

– İleri düzey anlama

– Arama ve erişim– Öğrencinin

yönlendirilmesi– Uygulama

Yrd. Doç. Dr. Yasemin Gülbahar41

Öğrenme ve Öğrenme Stratejilerini Destekleme

– Elektronik defterler– Bilişsel haritalar– İpuçları ve

yönlendirme– İşbirliği– Kendini

değerlendirme testleri

– Farklı bakış açılarını gösterme

– Rol Oynama– Problem sunma

– Oyun oynama– Kavramsal modeller– Görselleştirme– İşaretleme– Hesap makinaları– Tekrarlama ve

gözden geçirme– Kopyala-yapıştır– Çıktı alma

Öğrenme stratejilerini desteklemek amacı ile aşağıdaki uygulamalar

önerilmektedir.

Yrd. Doç. Dr. Yasemin Gülbahar42

Kaynaklar

Alessi, S. M. & Trollip, S. R. (2001). Multimedia for Learning: Methods and Development. Allyn and Bacon, USA.