zasoby edukacyjne w wolnym dostępie
Post on 21-Nov-2014
244 Views
Preview:
DESCRIPTION
TRANSCRIPT
ZASOBY EDUKACYJNE W WOLNYM DOSTĘPIE.
Aleksandra Gajowska
Nauczyciel bibliotekarz w SP nr 36 w Zabrzu
Otwarte Zasoby Edukacyjne
Otwarte Zasoby Edukacyjne (ang. Open Educational Resources – OER) – wspólna nazwa dla wszystkich zasobów edukacyjnych, do których istnieje w pełni otwarty dostęp dzięki objęciu ich wolnymi licencjami lub przeniesieniu do domeny publicznej i udostępnienie za pomocą dowolnych technologii informacyjnych i komunikacyjnych.
Termin Otwarte Zasoby Edukacyjne (OZE) odnosi się do tych materiałów edukacyjnych (plany lekcji, testy, programy nauczania, moduły szkoleniowe, kursy, pokazy, symulacje, filmy, prezentacje), które są w wolnym dostępie i można je powtórnie wykorzystać, zaadaptować do swoich potrzeb oraz przekazać do użytku innym.
OZE to materiały, które mogą być swobodnie bez opłat wykorzystywane i przetwarzane do nauczania i uczenia się.
Wolne licencje
Wolna licencja, to coś w rodzaju umowy zawartej pomiędzy autorem utworu (właścicielem praw autorskich), a całą ludzkością. Taka licencja musi gwarantować: wolność wykorzystania utworu i czerpania korzyści z
jego użytkowania, wolność tworzenia i rozpowszechniania kopii informacji
lub utworu w całości lub we fragmentach, wolność wprowadzania zmian i poprawek, wolność w rozpowszechnianiu utworów pochodnych.
W pełni wolne licencje to: GNU GPL (General Public License), Creative Commons Uznanie autorstwa (CC-BY), Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych
samych warunkach (CC-BY-SA).
Domena publiczna (DP) Pojęcie to nie jest ściśle zdefiniowanym
terminem, jest nazwą koncepcji, która zakłada korzystanie z twórczości, co do której nie ma ograniczeń związanych z autorskim prawem majątkowym.
Twórczość dostępna w DP ma wskazywać, że jest to „własność publiczna” dostępna dla każdego, do wykorzystania w dowolnym celu, gdyż prawa majątkowe do tej twórczości wygasły, nigdy nich nie było, lub twórczość ta nie jest przedmiotem prawa autorskiego.
W polskim prawie autorskim dzieła literackie, muzyczne, plastyczne są chronione do 70 lat od momentu śmierci autora lub ostatniego współtwórcy. Po tym okresie przechodzą do DP.
Licencje CC - symbole
Licencja DP oraz CC0
Symbol oznaczający materiały dostępne w domenie publicznej.
Creative Commons Zero – jest to licencja, która w praktyce przenosi utwór do domeny publicznej. Licencja ta jest swego rodzaju oświadczeniem twórcy o rezygnacji ze wszelkich roszczeń prawno-autorskich (taka licencja nie nakłada obowiązku podania autora przy wykorzystaniu utworu).
Typy OZE
W Internecie mamy duży wachlarz materiałów edukacyjnych, w literaturze przedmiotu znajdziemy kilka klasyfikacji OZE. W miarę upływu czasu będę się one zmieniać. Poniżej jedna z propozycji:
1. Learning Objects – proste obiekty cyfrowe tj.: grafiki, prezentacje, filmy;
2. Digitized Library Collections – zdygitalizowane zbiory bibliotek cyfrowych;
3. Online Archives – archiwa różnych zasobów edukacyjnych;
4. Encyclopedia – encyklopedie elektroniczne;5. Open Textbooks – otwarte podręczniki, lektury, syllabusy;6. Courseware – materiały instruktażowe, kursy;7. Courses – otwarte kursy;8. Tools – otwarte narzędzia wspomagające dydaktykę.
Learning Objects Open Clip Art Library – openclipart.org (tylko wersja anglojęzyczna)
Serwis udostępnia grafikę typu clip art (wykorzystywaną np. przez MS Word) do wolnego wykorzystania. Zawartość bazy udostępniania jest na licencji CC0.
Learning Objects Pixabay – pixabay.com (wersja polskojęzyczna)
Serwis udostępnia wysokiej jakości zdjęcia oraz grafikę clip art do wolnego wykorzystania. Większość zasobów w bazie udostępniania
jest na licencji CC0.
Learning Objects CCmiXter – ccmixter.org (wersja anglojęzyczna)
Portal udostępniający na licencji muzykę.
Learning Objects Let’s CC – eng.letscc.net (wersja anglojęzyczna, polskie zasoby
wyszukuje również po polskich słowach kluczowych)Multiwyszukiwarka zdjęć, grafiki, filmów, muzyki oraz dokumentów
tekstowych udostępnionych w Internecie na licencjach CC. Let’s CC przeszukuje także zasoby portali: YouTube, flickr, jamendo.
Digitized Library CollectionsFederacja Bibliotek Cyfrowych – fbc.pionier.net.pl
Multiwyszukiwarka zdygitalizowanych zasobów dostępnych w ponad 100 polskich bibliotekach cyfrowych (dostępne są książki, czasopisma,
fotografie, mapy itp.).
Digitized Library CollectionsEuropeana. Think culture – www.europeana.eu
(dostępna wersja polskojęzyczna)Multiwyszukiwarka zdygitalizowanych obiektów
znajdujących się europejskich bibliotekach cyfrowych.
Online ArchivesŚciśle Ciekawa Lekcja – lesson.org.pl (wersja
polskojęzyczna)
Portal zawiera zasoby edukacyjne (materiały edukacyjne, scenariusze lekcji, wideo) z biologii, chemii i fizyki.
Online ArchivesKlub Młodego Odkrywcy – www.kmo.org.pl/scenariusze
Baza ze scenariuszami do prostych doświadczeń edukacyjnych (dostosowanych nawet dla dzieci w
wieku przedszkolnym).
Online ArchivesAkademia Orange – www.akademiaorange.pl
Baza projektów edukacyjnych finansowanych przez Fundację Orange.
Online ArchivesE-lekcje Młodzieżowej Akcji Multimedialnej – e-lekcje.org
Serwis zawiera materiały dydaktyczne (wideo, prezentacje multimedialne itp.), porady nt. bezpiecznego surfowania
po Internecie.
Online ArchivesScholaris. Portal wiedzy dla nauczycieli – www.scholaris.pl
Portal udostępnia zadania, scenariusze lekcji, pomoce dydaktyczne, karty pracy i wiele innych przydatnych
materiałów na wszystkich etapach edukacyjnych.
Online ArchivesPHET. Interactive simulations –
http://phet.colorado.edu/en/simulations/category/new
Bardzo ciekawe interaktywne symulacje z zakresu fizyki, chemii, biologii, matematyki i geografii.
Aby korzystać z polskiej wersji symulacji należy wybrać tę, która nas interesuje, a następnie „zjechać” na dół strony i ściągnąć na dysk komputera właściwą wersję językową.
EncyclopediaWikipedia. Wolna encyklopedia – pl.wikipedia.org
Międzynarodowy projekt internetowej encyklopedii. Każdy z nas może zostać współtwórcą Wikipedii.
EncyclopediaWolny, wielojęzyczny Wikisłownik – pl.wiktionary.org
Wikisłownik pełni rolę słownika przekładowego, a także ogólnego dla danego języka, słownika
etymologicznego, synonimów oraz ortograficznego.
EncyclopediaEncyklopedia PWN. Rzetelne źródło
informacji – encyklopedia.pwn.pl
122 tys. haseł dostępnych w elektronicznej wersji encyklopedii PWN.
EncyclopediaEncyklopedia Britannica – www.britannica.com
Prestiżowa anglojęzyczna encyklopedia.
Open TextbooksSzkolna Biblioteka Internetowa Wolne Lektury – wolnelektury.pl
Portal zawiera teksty lektur (w różnych formatach, m.in. w formie audibooków), które są zalecane przez MEN, a które dostępne są
w domenie publicznej. Teksty są opracowane, zawierają komentarze.
Open TextbooksPortal Edukacja Medialna – edukacjamedialna.edu.pl
Portal udostępnia scenariusze zajęć, ćwiczenia, zadania i materiały dydaktyczne związane z szeroko pojętą edukacją medialną
(etyka, plastyka, j. polski, WOS, zajęcia komputerowe, historia).
CursewareeTwinning. Kursy internetowe – www.etwinning.pl
/kursy-internetowe
Bezpłatne szkolenia internetowe dla nauczycieli zarejestrowanych w portalu nt. obsługi bezpłatnych narzędzi internetowych (WordPress, Glogster, Movie Maker, TimeRime,
WIX i inne).
CursewareFundacja Orange – www.akademiaorange.pl
/kurs/
Bezpłatny kurs on-line nt. licencji Creative Commons.
CoursesCentrum Edukacji Zdalnej Warmińsko-Mazurskiej
Biblioteki Pedagogicznej – moodle.wmbp.edu.pl
Biblioteka organizuje darmowe szkolenia internetowe m.in.: HotPotatoes, Prezi, GIMP, MS PowerPoint, MS Excel itp..
CoursesCoursera – www.coursera.org
Portal edukacyjny oferujący bezpłatne kursy online. Większość kursów odbywa się w j. angielskim.
ToolsPictureTrail -
http://www.picturetrail.com/ (wersja anglojęzyczna)
Darmowe narzędzie umożliwiające
udostępnianie zdjęć w ciekawej formie,
tworzenie slajdów. Wszystko można
wzbogacić muzyką.
Empressr - http://www.empressr.com/
(wersja anglojęzyczna)
Darmowe narzędzie umożliwiające tworzenie ,
zarządzanie i udostępnianie w sieci prezentacji, wykresów, animacji,
obrazów itp.
ToolsGlogster –
http://www.glogster.com/ (wersja anglojęzyczna)
Darmowe narzędzie do tworzenia
interaktywnych plakatów. Możliwość umieszczenia ich na
dowolnej stronie internetowej. ImageChef –
http://www.imagechef.com/ (wersja anglojęzyczna)
Bezpłatne narzędzie do tworzenia
niestandardowych (można wybrać gotowe
szablony) obrazów poprzez łączenie tekstu,
zdjęć, symboli.
ToolsAnimoto –
http://animoto.com/ (wersja anglojęzyczna)
Bardzo proste i darmowe narzędzie do
tworzenia filmów ze zdjęć oraz
przekształcania video w profesjonalne pokazy i
filmy. StoryJumper – http://www.storyjumper.com
/(wersja anglojęzyczna)
Darmowe narzędzie z intuicyjną obsługą do tworzenia książeczek
elektronicznych.
Bibliografia Slajd 1:
Jonathasmello: Otwarte Zasoby Edukacyjne – Polska wersja światowego logo [dokument svg]. Data dostępu: 26 stycznia 2014 r. Tryb dostępu w WWW: http://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Plik:Otwarte_Zasoby_Edukacyjne_-_Polska_wersja_%C5%9Bwiatowego_logo.svg&filetimestamp=20120308111853.
Slajd 2, 3, 4, 5: Bednarek-Michalska B.: Wykluczenie edukacyjne czy wolny dostęp do edukacji?
[dokument on-line]. „Meritum. Mazowiecki Kwartalnik Edukacyjny” 2012, nr 4 (27), s. 12-18. Tryb dostępu w WWW: http://meritum.mscdn.pl/meritum/pliki/cale_numery/2012_4.pdf. ISSN 2300-8385.
Przewodnik po otwartych zasobach edukacyjnych [dokument pdf]. Oprac.: K. Grodecka, K. Śliwowski. Wersja 4. Data dostępu: 28 stycznia 2014 r. Tryb dostępu w WWW: http://koed.org.pl/wp-content/uploads/2012/03/OZE_przewodnik_v4.pdf.
Slajd 6: Poznaj licencje Creative Commons [dokument on-line]. Data dostępu: 28
stycznia 2014 r. Tryb dostępu w WWW: http://creativecommons.pl/poznaj-licencje-creative-commons/.
Various: Public domain icon [dokument svg]. Data dostępu: 28 stycznia 2014 r. Tryb dostępu: http://pl.wikipedia.org/wiki/Plik:PD-icon.svg.
Warto zajrzeć:
Gurell S., Connelly S., Wiley D.: Otwarte zasoby edukacyjne. Podstawowe informacje [dokument on-line]. „Biuletyn EBIB” 2009, nr 1 (101). Data dostępu: 28 stycznia 2014 r. Tryb dostępu w WWW: http://www.ebib.info/2010/101/a.php?gurell_connelly_wiley. ISSN 1507-7187.
Mapa Otwartych Zasobów Edukacyjnych [dokument pdf]. Oprac. K. Grodecka, K. Śliwowski. Czerwiec 2013. Data dostępu: 29 stycznia 2014 r. Tryb dostępu w WWW: http://ngoteka.pl/bitstream/id/469/Mapa%20Otwartych%20Zasob%C3%B3w%20Edukacyjnych.pdf.
Prokowska T.: Narzędzia i aplikacje internetowe [dokument on-line]. Data dostępu: 29 stycznia 2014 r. Tryb dostępu w WWW: http://narzedziaetwinning.blogspot.com/.
Dziękuję za uwagę!
top related