zastosowanie neuromobilizacji w nowoczesnej rehabilitacji ... · encyklopedyczny słownik...
Post on 27-Feb-2019
217 Views
Preview:
TRANSCRIPT
dr n. med. Michał Dwornikdr n. med. Michał Dwornik
Zastosowanie neuromobilizacji Zastosowanie neuromobilizacji w nowoczesnej rehabilitacji w nowoczesnej rehabilitacji
narządu ruchunarządu ruchu
Zakład Rehabilitacji Oddziału Fizjoterapii II WL, Zakład Rehabilitacji Oddziału Fizjoterapii II WL, Warszawski Uniwersytet MedycznyWarszawski Uniwersytet Medyczny
NeuromobilzacjaNeuromobilzacja
Jest to mobilizacja układu nerwowegoJest to mobilizacja układu nerwowego
Odtwarzająca prawidłową neuromechanikę, czyliOdtwarzająca prawidłową neuromechanikę, czyli
adaptację ukłądu nerwowego do ciągłych zmian adaptację ukłądu nerwowego do ciągłych zmian
mechanicznych zachodzących w organizmiemechanicznych zachodzących w organizmie
Odtwarzająca prawidłowe mechanizmy Odtwarzająca prawidłowe mechanizmy
fizjologicznefizjologiczneButler D. Mobilisation of the nervous system; 2004Butler D. Mobilisation of the nervous system; 2004
Są to technikiSą to techniki manualne manualne
odtwarzająceodtwarzające plastyczność układu nerwowego plastyczność układu nerwowego czyli zdolność przesuwania się względem czyli zdolność przesuwania się względem struktur otaczających tkankę nerwowąstruktur otaczających tkankę nerwową
odtwarzająceodtwarzające możliwość rozciągania i napinania możliwość rozciągania i napinania
samej tkanki nerwowej samej tkanki nerwowej
..Butler D.:Mobilisation of the nervous system, Churchill Livingstone, 1991
Neuromobilzacja
Miejsce neuromobilizacji Miejsce neuromobilizacji w systematyce fizjoterapiiw systematyce fizjoterapii
Techniki neuromobilizacji są zaliczane do Techniki neuromobilizacji są zaliczane do metod fizjoterapeutycznych czyli do metod metod fizjoterapeutycznych czyli do metod leczenia ruchemleczenia ruchem
Neuromobilizacja jest jedną z wielu metod Neuromobilizacja jest jedną z wielu metod terapii manualnej zajmujących się tkankami terapii manualnej zajmujących się tkankami miękkimi – tkanka nerwową i tkankami miękkimi – tkanka nerwową i tkankami otaczającymi układ nerwowyotaczającymi układ nerwowy
Kinnezyterapia pod red. A. Zembatego; Kasper; 2003.
Encyklopedyczny słownik rehabilitacji pod red. Gałkowski T., Kiwerski J., PZWL, Warszawa 1986Kokosz M. (dysertacja doktorska) pt: Metody kinezyterapeutyczne, ich klasyfikacja i skuteczność w świetle studiów bibliograficznych; AWF Katowice, 2001, Biblioteka Naukowa.
Mobilizowane strukturyMobilizowane struktury
NNerwerwyy obwodow obwodowee
Rdzeń kręgowyRdzeń kręgowy
OOponponyy rdzeniow rdzeniowee
Zwoje współczulneZwoje współczulne
KKorzeniorzeniee rdzeniow rdzeniowee
NNerwerwyy rdzeniow rdzeniowee
Sploty nerwoweSploty nerwowe
Tkanka łączna okołonerwowaTkanka łączna okołonerwowaButler D. Mobilisation of the nervous system; 2004Butler D. Mobilisation of the nervous system; 2004
Mobilizowane strukturyMobilizowane struktury
ZZawartość kanału kręgowego w odcinku lędźwiowym kręgosłupa awartość kanału kręgowego w odcinku lędźwiowym kręgosłupa rdzeń kręgowyrdzeń kręgowy stożek rdzeniowy stożek rdzeniowy oponę twardąoponę twardą oponę pajęczą oponę pajęczą oponę miękką oponę miękką nić końcowąnić końcową pochewkę korzeniową pochewkę korzeniową przegrodę międzykorzeniową przegrodę międzykorzeniową więzadło ząbkowanewięzadło ząbkowane korzenie przedni i tylny korzenie przedni i tylny zwój rdzeniowyzwój rdzeniowy nerwy rdzeniowe nerwy rdzeniowe naczynia rdzenia kręgowegonaczynia rdzenia kręgowego
Bochenek A., Reicher M. Anatomia człowieka, tom4. PZWL, 1993.
Zaburzenie neuromechaniki Zaburzenie neuromechaniki może może pojawiapojawiaćć się w każdej dysfunkcji się w każdej dysfunkcji
narządunarządu ruchu ruchu
Butler D.:Mobilisation of the nervous system, Churchill Livingstone, 1991.
Neuromobilzacja
Bezpośrednie przyczyny ograniczenia Bezpośrednie przyczyny ograniczenia prawidłowej neuromechanikiprawidłowej neuromechaniki
1.1. KOMPRESJA TKANKI NERWOWEJKOMPRESJA TKANKI NERWOWEJ
ObrzękObrzęk KrwiakKrwiak Deformacje i zmiany położenia kościDeformacje i zmiany położenia kości Choroby krążka międzykręgowegoChoroby krążka międzykręgowego Choroby stawów międzykręgowychChoroby stawów międzykręgowych Podrażnienie mięśni, troczków, więzadeł, powięziPodrażnienie mięśni, troczków, więzadeł, powięzi Patologiczny wzrost objętości narządówPatologiczny wzrost objętości narządów Ucisk zewnętrzny np. opatrunek gipsowyUcisk zewnętrzny np. opatrunek gipsowy ZZwłóknienie i utrata elastyczności tkanki łącznej lub nerwowejwłóknienie i utrata elastyczności tkanki łącznej lub nerwowej
Bezpośrednie przyczyny ograniczenia Bezpośrednie przyczyny ograniczenia prawidłowej neuromechanikiprawidłowej neuromechaniki
2. ROZCIĄGNIĘCIE TKANKI NERWOWEJ2. ROZCIĄGNIĘCIE TKANKI NERWOWEJ
KompensacyjneKompensacyjne Niewygodna pozycja pracy np. praca w skłonie tułowiaNiewygodna pozycja pracy np. praca w skłonie tułowia Nieświadome ustawienie ciała np. podczas snu, narkozyNieświadome ustawienie ciała np. podczas snu, narkozy
3. URAZ3. URAZ
Mechaniczne uszkodzenie nerwu i tkanek okołonerwowychMechaniczne uszkodzenie nerwu i tkanek okołonerwowych
4. CHOROBY NERWÓW4. CHOROBY NERWÓW
Podział uszkodzeń wg SedonaPodział uszkodzeń wg Sedona
NeuropraxiaNeuropraxia
AxonotmesisAxonotmesis
NeurotmesisNeurotmesis
Bezpośrednie przyczyny ograniczenia Bezpośrednie przyczyny ograniczenia prawidłowej neuromechanikiprawidłowej neuromechaniki
Pośrednie przyczyny ograniczenia Pośrednie przyczyny ograniczenia prawidłowej neuromechanikiprawidłowej neuromechaniki
Zmiany Zmiany w tkankach unerwianych z tego w tkankach unerwianych z tego samego neuromeru poprzez mechanizm samego neuromeru poprzez mechanizm konwergencjikonwergencji w rogach tylnych rdzenia w rogach tylnych rdzenia kręgowegokręgowego
Fizjologia człowieka z elementami fizjologii stosowanej i klinicznej pod red. Traczyka Z. i Trzebski A., PZWL 1989.
Etiologia uszkodzeń obwodowego Etiologia uszkodzeń obwodowego układu nerwowegoukładu nerwowego
Butler D. Mobilisation of the nervous system; 2004Butler D. Mobilisation of the nervous system; 2004
Dienner H. Ch., Leczenie bólu; 2005Dienner H. Ch., Leczenie bólu; 2005
Schaumburg, HH, Disorders of peripheral nerves 1992Schaumburg, HH, Disorders of peripheral nerves 1992
Mechaniczne Mechaniczne
( kompresja, rozciągnięcie, uraz)( kompresja, rozciągnięcie, uraz)
Odruchowe ( ból kliniczny )Odruchowe ( ból kliniczny )
Przeniesienie stanu zapalnego z tkanek Przeniesienie stanu zapalnego z tkanek
sąsiednichsąsiednich
Swoiste procesy chorobowe ( zakażenia, ch. Swoiste procesy chorobowe ( zakażenia, ch.
metaboliczne, zatrucia, ch. dziedziczne)metaboliczne, zatrucia, ch. dziedziczne) występują rzadko – poniżej 1%występują rzadko – poniżej 1%
Zaburzenia ukrwienia nerwówZaburzenia ukrwienia nerwów
Podrażnienia Podrażnienia nervi nervorumnervi nervorum
Zmiany łącznotkankowe w Zmiany łącznotkankowe w
pniunerwowym i oponach pniunerwowym i oponach
rdzeniowychrdzeniowych
Zaburzenia przewodnictwa Zaburzenia przewodnictwa
nerwowegonerwowego
Zaburzenia transportu Zaburzenia transportu
aksonalnegoaksonalnego
Zmiany czynnościowe i morfologiczne Zmiany czynnościowe i morfologiczne w tkance nerwowejw tkance nerwowej
Kompresja
Rozciągnięcie
Uraz
Czynnik
chorobotwórczy
Zmiany
odruchowe
Przeniesienie stanu
zapalnego z tkanek
sąsiednich
Zaburzenie ukrwienia tkanki nerwowejZaburzenie ukrwienia tkanki nerwowej Zmniejszone usuwanie metabolitówZmniejszone usuwanie metabolitów Wzrost zawartości CO2Wzrost zawartości CO2 Spadek zawartości O2Spadek zawartości O2 Wzrost zawartości mediatorów bólu (kinin, Wzrost zawartości mediatorów bólu (kinin,
prostaglandyn, serotoniny, histaminy, cytokin, NGF, prostaglandyn, serotoniny, histaminy, cytokin, NGF, SP, SP, HH+ + ,,ATP)ATP)
Zmiany czynnościowe i morfologiczne Zmiany czynnościowe i morfologiczne w tkance nerwowejw tkance nerwowej
Sensytyzacja obwodowa Sensytyzacja obwodowa Nervi nervorumNervi nervorum Ciałka PaciniegoCiałka Paciniego
Zaburzenie prawidłowej funkcji tkanki łącznej Zaburzenie prawidłowej funkcji tkanki łącznej (epinerium, perinerium, endonerium)(epinerium, perinerium, endonerium)
Skurcz miofibroblastów w tkance łącznej okołonerwowej Skurcz miofibroblastów w tkance łącznej okołonerwowej ( noradrenalina, ATP, mediatory bólu)( noradrenalina, ATP, mediatory bólu)
Cross – Links (mostki wodorowe głównie między lizyną a Cross – Links (mostki wodorowe głównie między lizyną a hydroksylizyną)hydroksylizyną)
Zmiany czynnościowe i morfologiczne Zmiany czynnościowe i morfologiczne w tkance nerwowejw tkance nerwowej
Sensytyzacja obwodowa Sensytyzacja obwodowa Nervi nervorumNervi nervorum Ciałka PaciniegoCiałka Paciniego
Zaburzenie ukrwieniaZaburzenie ukrwienia tkanki nerwowejtkanki nerwowej
Objawy bólowe uszkodzeń układu Objawy bólowe uszkodzeń układu nerwowegonerwowego
Uszkodzenie tkanek otaczających nerwUszkodzenie tkanek otaczających nerw– Ból wokół miejsca uszkodzeniaBól wokół miejsca uszkodzenia
Uszkodzenie tkanki łącznej wewnątrz nerwowej Uszkodzenie tkanki łącznej wewnątrz nerwowej (epinerium, perinerium)(epinerium, perinerium)– Ból wzdłuż przebiegu nerwów, nie dermatomalnieBól wzdłuż przebiegu nerwów, nie dermatomalnie
Uszkodzenie tkanki przewodzącej Uszkodzenie tkanki przewodzącej (wzbudzenie ektopowe – aksonu)(wzbudzenie ektopowe – aksonu)
– Ból występujący zgodnie z unerwieniem dermatomalnymBól występujący zgodnie z unerwieniem dermatomalnym Uszkodzenie całkowite tkanki przewodzacejUszkodzenie całkowite tkanki przewodzacej
– Brak bólu Brak bólu – Ubytki neurologiczneUbytki neurologiczne Klasyfikacja bólu przewlekłegopod red. Dobrogowski J.; 1999Klasyfikacja bólu przewlekłegopod red. Dobrogowski J.; 1999
Butler D. Mobilisation of the nervous system; 2004Butler D. Mobilisation of the nervous system; 2004
Wskazania do neuromobilizacjiWskazania do neuromobilizacji
Zaburzenia extraneuralneZaburzenia extraneuralne– tkanka łącznatkanka łączna
Zaburzenia intraneuralneZaburzenia intraneuralne– perinerium, epineriumperinerium, epinerium– włókna nerwowe (z endonerium)włókna nerwowe (z endonerium)
Zaburzenia mieszaneZaburzenia mieszaneButler D. Mobilisation of the nervous system; 2004Butler D. Mobilisation of the nervous system; 2004
Cele neuromobilizacjiCele neuromobilizacji
Zmniejszenie bóluZmniejszenie bólu
Polepszenie ukrwieniaPolepszenie ukrwienia
Poprawa transportu aksonalnegoPoprawa transportu aksonalnego
Obniżenie napięcia układu Obniżenie napięcia układu
współczulnegowspółczulnego
Naciąganie i pociąganie pni nerwowych, korzeni Naciąganie i pociąganie pni nerwowych, korzeni i nerwów rdzeniowych, rdzenia kręgowego i opon i nerwów rdzeniowych, rdzenia kręgowego i opon
rdzeniowych, poprzez ruch w stawach w ściśle rdzeniowych, poprzez ruch w stawach w ściśle wyizolowanych pozycjachwyizolowanych pozycjach
Neuromobilizacja
Techniki mobilizacji tkanki nerwowejTechniki mobilizacji tkanki nerwowej
TechnikiTechniki napi napięęcioweciowe
– NapinaNapinają ją dandanyy nerw, rdzeń, lub opony rdzeniowe nerw, rdzeń, lub opony rdzeniowe poprzezpoprzez Kątowe ustawienie stawówKątowe ustawienie stawów TrakcjTrakcje e stawstawówów
– Wynik dodatni świadczy o zmianachWynik dodatni świadczy o zmianach wewnątrznerwowychwewnątrznerwowych
TechnikiTechniki ruchomości ruchomości
– Wyzwalają napięcie układu nerwowego poprzezWyzwalają napięcie układu nerwowego poprzez Ustawienie badanego regionu w pozycji spoczynkowejUstawienie badanego regionu w pozycji spoczynkowej Naciąganie nerwu proksymalnie lub dystalnieNaciąganie nerwu proksymalnie lub dystalnie
– Wynik dodatni świadczy o zmianach zewnątrznerwowychWynik dodatni świadczy o zmianach zewnątrznerwowychMaitland G. Vertebral manipulationMaitland G. Vertebral manipulation;;1986.1986.
Butler D. Mobilisation of the nervous system; 2004Butler D. Mobilisation of the nervous system; 2004
Zabiegi neuromobilizacjiZabiegi neuromobilizacji
PPozycjozycjaa zabiegowazabiegowa określa określanana jest jest dodatnidodatnimm testtestem em napięciowynapięciowymm, lub dodatni, lub dodatnimm test testemem ruchomościruchomości
Zasada bezbolesności i kierunku przeciwnego Zasada bezbolesności i kierunku przeciwnego do bóludo bólu
Koury M., Scarpelli E. A manual therapy approach to evaluation and Koury M., Scarpelli E. A manual therapy approach to evaluation and treatment of a patient with a chronic lumbar nerv root iritationtreatment of a patient with a chronic lumbar nerv root iritation;; 1994 1994
Ilość, czas trwania i częstotliwość impulsów Ilość, czas trwania i częstotliwość impulsów dobierana do pojawiających się reakcjidobierana do pojawiających się reakcji– W pierwszym okresie leczeniaW pierwszym okresie leczenia
22 serie po kilka sekund serie po kilka sekund częstotliwości 2-4 częstotliwości 2-4 impulsy /impulsy / sekundę sekundę
– W miarę poprawy stanu pacjentaW miarę poprawy stanu pacjenta czas serii zabiegu 20-30 sekund,czas serii zabiegu 20-30 sekund, ↑↑amplituda ruchu, czas pojedynczego impulsu i ilość seriiamplituda ruchu, czas pojedynczego impulsu i ilość serii
– W stanach przewlekłych W stanach przewlekłych 10-60 napięć 10-60 napięć trwającychtrwających od 1 do kilkunastu sekund od 1 do kilkunastu sekund
Koury M., Scarpelli E. A manual therapy approach to evaluation and Koury M., Scarpelli E. A manual therapy approach to evaluation and treatment of a patient with a chronic lumbar nerv root iritationtreatment of a patient with a chronic lumbar nerv root iritation;; 1994 1994
Zabiegi neuromobilizacjiZabiegi neuromobilizacji
Reakcje pozabiegoweReakcje pozabiegowe
Reakcje po prawidłowo wykonanym zabiegu Reakcje po prawidłowo wykonanym zabiegu
– Zmniejszenie bólu i sensytyzacji obwodowejZmniejszenie bólu i sensytyzacji obwodowej– Obniżenie aktywności motoneuronów gamma i obniżenie Obniżenie aktywności motoneuronów gamma i obniżenie
napięcia mięśniowegonapięcia mięśniowego– Zmniejszenie wydzielania noradrenaliny i ATP, rozlużnienie Zmniejszenie wydzielania noradrenaliny i ATP, rozlużnienie
miofibroblastów, zmniejszenie napięcia tkanki łącznejmiofibroblastów, zmniejszenie napięcia tkanki łącznej– Polepszenie ukrwienia i rozpad mostków wodorowychPolepszenie ukrwienia i rozpad mostków wodorowych– Poprawa transportu aksonalnegoPoprawa transportu aksonalnego– Poprawa przewodnictwa nerwowegoPoprawa przewodnictwa nerwowego
Techniki zabiegowe
Dziękuję za uwagęDziękuję za uwagę
top related