zt^^lz tz^^j^!^ l „• . , - t zžl 0 shedoiil

God VI Šibenik u subotu 2 travnja 1910 Br 428

HRVATSKA RIEČ Zt^^lZ TZ^^J^^ n

6a - 0 ^ 2 bdquo bull - T ^ U r e ^ o uprava i Tistara Hsta nalazi se laquo uHci Bazilike sv J a k o v -

snvBe poitarski trošak - Pojedln broj i ž pound - PMvci ZžL l I z l a Z l S H e d O I I l 1 S u b o t o m Oglas Uskaju se po 6 para petit redak ili po pogodbi - Priobćena Šibeniku raquoživo u fcVJii pisma i zahvale tiskaju se po 20 para po petit redku - Nefrankirana

Jedinstvo države D a l e k o t a m o n a s j e v e r u R u s i j e o r i i g r a v a

s e o v i h d a n a n a r o d n a t r a g e d i j a k o j a za v e l i k e

d r ž a v e z n a č i s a m o č in j e d i n s t v a V e l i k a k n e ž e shy

v ina F i n s k a k o j o j j e c a r A l e k s a n d e r I g o d i n e

1 8 0 9 s v e č a n o z a j a m č i o s a m o s t a l n o s t b i v a k o shy

n a č n o p r e t v o r e n a u p o k r a j i n u v e l i k e R u s i j e O v i h

d a n a n a i m e d o l z i pred d u m u z a k o n p o k o j e m

ć e F i n s k a k a o n e r a z r i e š i v i d i o j e d i n s t v e n o g

r u s k o g c a r s t v a uživati u nutrn j im s v o j i m p o shy

s l o v i m a p o k r a j i n s k u a u t o n o m i j u č i j e ć e g r a n i c a

u s t a n o v i t i z a j e d n i č k o z a k o n o d a v s t v o N a d a l j e t e shy

mel jn i z a k o n i c a r s t v a imat ć e v r i e d n o s t i z a

F i n s k u a n u t r n j i m n jez in im p i t a n j i m a p r o g l a s u j u

s e s a m o m j e s t n a p i t a n j a k o j a d r u g i m k r a j e v i m a

c a r s t v a nisu z a j e d n i č k a F i n s k a ć e imat i d a b i r a

z a s t u p n i k e za d u m u a ne izaš i l ja t i d e l e g a t e

D a s e s h v a t i z a m a š a j o v i h n o v i h o d r e d a b a

r u s k e v l a d e t r e b a znat i d a j e j a m s t v o s a m o shy

s t a l n o s t i F i n s k e u č i n j e n o o d A l e k s a n c h a I b i l o

u v i e k u k r i e p o s t i i a k o su r a z n e r u s k e v l a d e

o d š e s t d e s e t i h g o d i n a a m o bi le u n e p r e s t a n o j

b o r b i d a tu d r ž a v i c u s k u č e P a i a k o to j a m shy

s t v o n i j e i m a l o n i k a d m e d j u n a r o d n e v r i e d n o s t i

u g o v o r a j e r u č i n j e n o d o b r e v o l j e o d c a r a p o -

b j e d i t e l j a i p a k j e b i lo o d to l ike s n a g e d a s e

n i j e d n a c a r s k a s a m o v l a d a n i j e u s u d i l a k o l i k o

d a n a š n j a m i r o l j u b i v o g a N i k o l a j a A p o š t o v a n j e

k o j e j e r u s k a v l a d a g o j i l a p r e m a s a m o u p r a v i

F i n s k e d a v a l a j e č e s t o p r i g o d e p o l i t i č a r i m a p o shy

t l a č e n i h n a r o d a d a ta j p r i m j e r o d r ž a n j a r ieči

p r e d b a c e s v o j i m s i lovi t im v l a d a m

S a d a j e i ta s a m o u p r a v a z a j a m č e n a c a r shy

s k o m r ieč i p r e s t a j e C a r s k a r u s k a v l a d a p o d

N i k o l a j e m p o č i m l j e krSiH tu s i m m i p r a v a bdquo$bull

zin g e n e r a l n i g u v e r n e r B o b r i k o v p o s t a n e d i k t a shy

t o r o m ko j i j e ht io s i l o m i t a m n i č e n j e m širiti

n e o g r a n i č e n u vlas t r u s k u

F i n c i s e o p i r a h u i B o b r i k o v svrš i u m o r e n

a k a d j e j o š k t o m u n a d o š a o p o r a z za p o r a shy

z o m u Aziji i k a d j e b u k n u l a u Rus i j i r e v o l u shy

c i j a k o j a j e pret i la o b s t a n k u s a m o d r ž t v a a F i n c i

s e t o l i k o bili o j a č a l i da su s k o r o p r o g l a s i l i p o d -

p u n u n e z a v i s n o s t r u s k a v l a d a o p o z o v e sve- jna-

r e d b e i z a k o n e ko j i su krnji l i s a m o u p r a v u f i n s k u

Nu čim j e o b ć a p o g i b e l j m i n u l a č im j e

s k l o p l j e n mir sa J a p a n o m p r e s t a j u i o n i o p o shy

zivi a s a d a se s t u p a u s t a v n o m u r e d j e n j u R u shy

s i j e č i j e j e d i n s t v o i n e r a z r i e š i v o s t z a h t j e v a j u d a

s e o d n o š a j f u r e d e p r e k o j e d i n s t v e n o g z a k o n o shy

d a v s t v a I za to j e s p o m e n u t a z a k o n s k a o s n o v a

d o n e s e n a p r e d d u m u k o j a ć e k a o z a k o n o shy

d a v n o t ie lo stvori t i z a k o n prot i k o j e m u n e m a

z v a n a n i tko r i e č i

P r o t i o v o m p o s t u p k u r u s k e v l a d e n e m o ž e

biti s a s t rane drugih d r ž a v a p r i g o v o r a T o j e

s t v a r p o s v e u n u t a r n j a j e r n i j e d n i m m e d j u n a r o d -

nim č i n o m ni je s a m o s t a l n o s t f inska u t v r d j e n a

n e g o j e ista b i la s a m o o d v o l j e rusk ih v l a s t o shy

d r ž a c a P a ipak u n i š t e u j e o v e a u t o n o m i j e u z shy

r u j a v a o s o b i t o N i e m c e te oni ta j č in p r o g l a shy

s u j u p r o t u p r a v n i m p a č e i n f a m i j o m

Makarska i Primorje Napisao Nikola fllačevlć

X V I I P o v r t l a r s t v o i v o ć a r s t v o mdash P r e p o r u k a

G r e h o t a š t o s e k o d n a s a o s o b i t o p o P r i shy

m o r j u v e ć u p a ž n j u p o v r t l a r s t v u i v o ć a r s t v u n e -

p o s v e ć u j e p o š t o na n a š e m trgu m n o g o s e t o g a

p r o d a j e i to d o s t a s k u p o U n e s t a š i c i d o m a ć i h

p r o d a v a l a c a i p r o i z v o d i t e l j a pris i l jeni su n a š e

p r e p r o d a v a č i c e p o ć i u S p l i t s v a k e m a l n e s e d shy

m i c e da t o g a n a b a v e p a k p r e p r o d a v a j u s k o r o

za d v o j s t r u k u c i e n u b i lo v o ć e b i lo ze l j e P o š t o

je n a š a s e l a a o s o b i t o T u č e p e P o d g o r u B a š k u -

vodu pr i roda o b d a r i l a o b i l n o m ž i v o m v o d o m

m o g l a bi o v a s e l a imat i s v a k o g a b l a g a b o ž j e g a

s a m o bi t reba lo n a r o d u o t v o r i t i o č i p r e d o č u shy

jući mu kor is t k o j u bi i m a o g o j e ć i o v e d v i e tol i

u n o s n e grane g o s p o d a r s t v a n a i m e v o ć e i z e l j e

Nek za primjer služi o b r t n o i p i t o m o s e l o B r e l a k o i e j e nazad 3 0 mdash 4 0 g o d i n a b i l o n a j u b o ž n i j e

se lo cielog n a š e g P r i m o r j a t a k o da s u a m o p r o shy

s jac i na Čopore u s u b o t n j i dan dolazi l i na p r o -

s j a č e n j e l na k a i a š e n j e a s a d a t a k o su s e e k o shy

nomične prilike i s t o g p r o m i e n i l e d a s e m o ž e

da su Bre la n a j b o g a t i j e s e l o u c i e l o m P r i -t e za s a m e v i š n j e a d a s e n e b r o j i

P o č e t k o m o v e g o d i n e b e z b r o j u č e n j a k a

n j e m a č k i h iz A u s t r i j e i N j e m a č k e s a s t a v i l o i z shy

j a v u u p r i l o g s a m o s t a l n o s t i F i n s k e U t o j i z shy

j a v i i z m e d j u o s t a l o g a s e k a ž e bdquoMi ne m o ž e m o

p r o m i s l i t i d a ć e r u s k o d r u ž t v o a o s o b i t o z a shy

k o n i t o p r e d s t a v n i š t v o r u s k o g n a r o d a z a p o č e t i

i z g r a d n j u n u t m j e g p o l i t i č k o g ž ivota s v o j e d o shy

m o v i n e j a v n i m g a ž e n j e m u s t a v a o d n o s n o p o l i shy

t i čk im i kul turnim u n i š t e n j e m v r i e d n o g i u v i e k

v j e r n o g n a r o d a

O v a k o n a u č n j a c i n j e m a č k i u s t a j u za p r a v a

F i n s k e j e r j e t a m o i n j e m a č k e krvi ali k a d s e

radi o P o l j a c i m a ili H r v a t i m a n e m a t o g a N i e m c a

k o j i bi s e o g l a s i o A i p a k č in r u s k e v l a d e ni je

n i š ta d r u g o n e g o s t v a r n u t a r n j e d r ž a v e r u s k e

d o č i m k a d s e radi lo o n a š i m z e m l j a m b i j a š e

to n j e š t o d r u g a č i j e p a i p a k n i j e d a n N i e m a c s e

n i j e d i g a o da p r o s v j e d u j e na n a š u k o r i s t s a shy

s v i m d a j e i h r v a t s k i n a r o d niš ta m a n j e v r i e d a n

a s v a k a k o n iš ta m a n j e v j e r a n o d f i n s k o g a P a č e

j o š v i š e d o k F i n s k a n i j e i m a l a u g o v o r a d o k

j e o n a n a p r o s t o o s v o j e n a z e m l j a H r v a t s k a j e

o d p a m t i v i e k a s l o b o d n a i s a m o u g o v o r o m s v o g a

k r a l j a i z a b r a l a p a i p a k N i e m c i s e n e ču ju d a

bi ustal i na o b r a n u p o t l a č e n e H r v a t s k e oni ne

k a ž u d a j e g a ž e n j e u s t a v a i u n i š t a v a n j e p o l i shy

t i č k o i k u l t u r n o v r i e d n o g i u v i e k v j e r n o g n a shy

r o d a h r v a t s k o g a n e d o s t o j n o n j e m a č k o g a družtva

oni ne kažu d a j e to i n f e m i j a n e g o s m a t r a j u

d j e l o m p r o s v j e t e t lačit i n a r o d e o d s e b e m a n j e

N i e m c i su izuzimili r ieč bdquo d r ž a v n o g j e d i n shy

s t v a i s v e o n o s i l o v i t o š t o j e t im s p o j e n o

N i e m c i t l a č e i uništi l i su k r a l j e v s t v o p o l j s k o

č e š k o h r v a t s k o I N i e m c i d a tu s v o j u silu

o p r a v d a j u i z u m i š e j o š r i e č bdquo k u l t u r t r a g e r s t v a

trmvgt u c ui p u i m c c n i uu n]in n a r o d i imali s m a shy

trati s v o j o m s r e ć o m š t o s e m o g u p o d v r ć i i

s lužit i t o j kulturi k o j a n e z n a č i n e g o i z r a b l j i shy

v a n j e u n i š t e n j e s l a b i j i h

A k a d R u s i j a s l iedi u t o m u N i e m c e p a

k a d j o n a h o ć e da p r o v e d e j e d i n s t v o n e r a z -

d r u ž i v o s t s v o j e d r ž a v e k a d i o n a to o p r a v d a v a

d r ž a v n i m z a o b l j e n j e m n u ž d o m i k u l t u r n o m b l a shy

g o d a t i a k o i tko to bi N i e m c i imali o d o b r a v a t i

ili b a r e m n e bi smje l i p r i g o v a r a t i

D a p r i g o v a r a j u Rus i j i i o s t a l i m i z r a b l j i v a -

č i m a zvani su s a m o p o t l a č e n i n a r o d i k o j i h u

E u r o p i i m a d e i izvan R u s i j e

O v i n a r o d i nisu za to zbr i san i sa l ica

z e m l j e š t o ih u m i š l j e n a n u ž d a d r ž a v n o g j e d i n -

d i n s t v a l i š a v a s l o b o d n o g ž i v o t a pa te d r ž a v e

j e d i n s t v e n e i v e l i k e ne d o b i v a j u n a snazi a k o

u s e b i i m a d u n e z a d o v o l j n i h n a r o d a j e r p o shy

t l a č e n i n a r o d i ili v a l j a d a b u d u p o s v e uniš teni

ili d a d o d j u d o s v o j e g s l o b o d n o g razv i tka

N j i h o v a j e s u d b i n a s m r t ili s l o b o d a

T o j e to l ika i s t ina d a ju v e ć ćuti o d a v n a

A u s t r o - U g a r s k a a p o č i m l j e ju ćuti ti i N j e m a č k a

a n e ć e p r o ć i m n o g o p a ć e i R u s i j a imati

m n o g o v e ć i h b r i g a s a p o t l a č e n i m n a r o d i m a

n e g o s a s u s j e d i m a J e r n a r o d i s e d a n a s n e d a d u

p o s v e uništ i t i a k a d im d r ž a v e n e d o z v o l j a shy

va ju s l o b o d a n r a z v i t a k n a r o d n i s l iedi i p o s e b i

d r u g o v o ć e n a g o d i n u o n o b e r e d o 5 0 0 0 0 K

a to j e d o i s t a l i epa j a b u k a D a s e j e d o o v o g a

u B r e l i m d o š l o n a j v i š e j e z a s l u g a n j i h o v a v r i e d shy

n o g i z a u z e t n o g p r i j a š n j e g ž u p n i k a b l a g e u s p o shy

m e n e p o k D o n K l e m e P a v l i n o v i ć a ( n a z a d d v a shy

d e s e t a k g o d i n a j e u m r o ) a i s a d a n j e g vr lo r e v shy

n o g m a r l j i v o g i za o b č e d o b r o z a u z e t n o g ž u p shy

nika i k a n o n i k a D o n I v a n a Ž a n i ć a ko j i s u s v e

d u š e v n e i t j e l e s n e s i le p o s v e t i l i za m o r a l n o i

e k o n o m i č n o d o b r o o n o g p i t o m o g s e l a D a s e

v o ć a r s t v o k o d n a s š ir i d o b r o bi b i l o d a

s v a k e g o d i n e a t o b a r e m za d v a d e s e t a k s u s l j e d shy

nih g o d i n a v l a d a b e z p l a t n o ili uz s a s v i m nizku

cieiui n a r o d u dieli o d r a s l a i o d a b r a n a v o ć n a

s t a b l a Neki s e o v d j e p o s j e d n i c i tuže d a s t a b l a

k o j a su zadnj ih g o d i n a dobi l i o d v l a d e n isu b i la

d o b r e v r s t e S a d k a d s e o v d j e u s t a n o v i l a k o t a r shy

s k a g o s p o d a r s k a z a d r u g a k o j a ć e m o ć i a k o

b u d e d o b r o i p a m e t n o r u k o v o d j e n a d o s t a d o b r a

k o t a r u učini t i n e k i s ta p i ta o d v l a d e d a s e m a -

l jušni r a z s a d n i k na B l a t u za v o ć k e i š u m s k a

c a b l a raš i r i T a k o d o m a l o g o d i n a iz t o g r a z -

s a d n i k a b a d a v a bi s e m o g l e p o s j e d n i c i m a i t e shy

ž a c i m a dieliti r a z n e v o ć k e k a o i s t a b l a za p o -

š u m l j e n j e i z a u r e s D o b r o bi b i l o s a d o s o b i t o

k a d j e nemi la f i l o k s e r a na v r a t i m a da s e v o ć k e

d a d r ž a v a p o s t a j e uz n e z a d o v o l j n e n a r o d e s v a shy

kim d a n o m s l a b i j a pa d a o n a s a m a ne b u d e

uniš tena n a p o k o n j e pr i s i l j ena ili da s e razdie l i

na m n o g o m a n j e s k u p i n e d r ž a v n e ili da u d o shy

vol j i n a r a v s k i m p o t r e b a m p o j e d i n i h n a r o d a

J e d i n s t v o i j a k o s t d r ž a v e ne s a s t o j i u c e n shy

tra l izac i j i n e g o u z a d o v o l j s t v u n a r o d a š t o s e

p o s t i z a v a j e d n a k o m s l o b o d o m za s v e I za to

u n i š t e n j e m a u t o n o m i j e F i n s k e R u s i j a p o s t a j e

s l a b i j a k a o š t o N j e m a č k a p r o g o n o m P o l j a k a i

E l s a c a n a a A u s t r o - U g a r s k a s i lovi t im u p r a v l j a shy

n j e m Hrvata i os ta l ih n a r o d a

Mi Hrvati bi želili i u s v o m in teresu d a

A u s t i i j a p o č m e uvid ja t i i s t inu k a k o j e s v a k a

si la za v r e m e n a

Š i b e n i k 2 t r a v n j a

G l a s i l o za i n t e r e s e n a j p r i j e iz t iče k a k o j e

s i lan o d z i v za s k u p š t i n u u t v a r e a o n d a p o shy

ziva s v o j e d a d o d j u na s k u p š t i n u j e r d a j e to

r o d o l j u b n a d u ž n o s t I u v j e r a v a d a ć e d o ć i n a

s k u p š t i n u u S p l j e t u d n e 4 o m j t k o ima

l jubavi za o v u zeml ju i n jez in n a r o d j e r j e s a d a

č a s d a l judi u t v a r e o k u p e s v e s i l e d a

s t ranc i u l i j u ž i v o t a d a j u p r e p o r o d e

d a k r o č e s n a ž n i j i m k o r a k o m u b r a z d i

n j i h o v i h s l a v n i h t r a d i c i j a T o z a h t i e v a o d nj ih

z d r a v o s h v a ć e n i p a t r i o t i z a m k o j i s e k r e ć e u

krugu i i d e a l n i h že l ja i rea ln ih p o t r e b a te n a shy

p o k o n to z a h t i e v a i p o š t o v a n j e p r e m a

s v i e t l i m p r e d a j a m u l j u d b e d a k l e n a -

pred na s k u p š t i n u u t v a r e

O v a k o g l a s i l o u t v a r e a nami kažu u p u shy

ć e n i d a s e r a z p i s a o n a t j e č a j za Časti

p r e d s j e d n i k a p o d p r e d s j e d m k a t a j n i k a b l a g a j -I I M I I U U K tih cili da Se j o s nije n m t o n a a raquo o

tko bi n pr z a m j e n i o g d r M i h a l j e v i ć a i td

A kažu n a m d a su pos la l i i p o z i v e s v i m

n a č e l n i c i m g l a v a r i m p r i s j e d n i c i m i l u g a r i m a

o k o j i m a m i s l e d a b i m o g l i biti j o š č l a n o v i

u t v a r e

S p l i t s k o k l e p e t a l o o s v e m u t o m u šut i b i t

ć e j e r uživa u nepri l ic i s v o j i h s t a r e š i n a a s a m o

j a v l j a da su p r a v a š i o d g o d i l i s a s t a n a k j e r d a

že le znati š t o ć e u t v a r a zak l juč i t i N i j e b a š

t a k o i d a n a s s e zna za te z a k l j u č k e d a n e ć e

uliti n o v o g ž i v o t a p a ih ima i u s a m o j

s t r a n c i u tvare ko j i p r e d l a ž u l i k v i d a c i j u

N u ima ih o p e t ko j i s e n a d a j u da ć e im

ž e l j e z n i č k o v i e č e uliti n o v o g ž ivota p a u z a shy

dnj i č a s s a z i v a j u s j e d n i c u i s t o g a k a d i s k u p shy

št inu s t r a n k e

GlaVna slitina Hot gospod zadruge k o j a s e j e o b d r ž a v a l a n a 2 8 o ž u j k a t g b i la

j e o d svih s k u p š t i n a k o j e su s e o d p o s t a n k a

bdquo z a d r u g e o b d r ž a v a l e u Š i b e n i k u j e d n a o d n a j shy

b r o j n i j e p o s j e č e n i h a i g l e d e v a ž n o s t i z a k l j u shy

č a k a iznešen ih p r i g o d o m s k u p š t i n s k i h r a z p r a v a

j e d n a o d n a j v a ž n i j i h i z m e d j u s l i čn ih s k u p š t i n a

c i e l e p o k r a j i n e O z b i l j n o š ć u k o j o m su s e p r e shy

t r e s a l a razna p i t a n j a g o s p o d a r s k e naravi n a j -

s t r o ž i j o m o b j e k t i v n o š ć u d o v i n u l a s e j e o v a s k r o z

a o s o b i t o v i š n j e k o j a t a k o l i e p o u s p j e v a j u k o d

n a s a n e z a h t j e v a j u o s o b i t e n j e g e š t o v e ć m a

u P r i m o r j u š i re i g o j e

X V I I I J a v n a d o b r o t v o r n o s t mdash U b o ž i š t e mdash

D o b r o t v o r i

I m a m o u M a k a r s k o j v e o m a k o r i s t n u i k r š shy

ć a n s k u u s t a n o v u n a i m e j a v n u d o b r o t v o r n o s t

k o j a l i e p o n a p r e d u j e j e r j e d o b r o r u k o v o d j e n a

a j o š ć e b o l j e i k o r i s t n i j e raditi na kor i s t n e shy

v o l j n i k a k a d a b u d e pr imi la u r u k e n e k e j o j o d -

r e d j e n e o s t a v š t i n e O n a s v o j i m p r i h o d i m a u z d r -

ž a j e u b o ž i š t e k o j e j e b i lo u t e m e l j e n o pri k o n c u

p r e d p r o š l o g v i e k a ali j e j e d v a ž i v o t a r i l o d o k

mu i m p u l s ni je d a o vr lo zaslužni p r o v i k a r D o n

Antun K a č i ć ko j i j e u m r o g 1 8 2 9 D o b r o t v o r n o s t

s a d a ima l iepu g l a v n i c u o d blizu 2 0 0 0 0 0 k r u n a

o d ko j ih 7 0 0 0 0 u o b v e z n i c a m a O n a u z d r ž a j e

to u b o ž i š t e u k o m u i m a d e d v a d e s e t a k s i r o m a h a

ko j i u n u t r a ima ju s t a n hranu i n j e g u U b o ž i š t e

j e u r u k a m vr iednih z a g r e b a č k i h m i l o s r d n i h s e shy

s t a r a k o j i h s a d a n e i m a n e g o tri O v o j e d r ž a n o

u p o d p u n o m redu i u u z o r n o j č i s t o ć i da j e m i -

l o t a un j s t u p i t i O s i m t o g a n a š d o b r o t v o r n i z a shy

v o d dieli u b o g i m a p o g r a d u m j e s e č n u m i l o s t i shy

n ju N a j g l a v n i j i d o b r o t v o r d o b r o t v o r n o s t i i u b o -

ž iš ta j e s t p o k S p i r o M i l i č i ć ko j i j e u m r o g o d

u s p j e l a s k u p š t i n a uz b o k n a j g l a s o v i t i j i m s k u p -

š t i n a m k o j e su s e o b d r ž a v a l e u s l i č n i m p r i g o shy

d a m a i u d r u g i m kud i k a m o n a p r e d n i j i m z e m shy

l j a m a P r e m j e b i lo u t a n a č e n o d a ć e s k u p š t i n a

z a p o č e t i s v o j e s a b o r i s a n j e u 10 i po l sa t i p r i j e

p o d n e ipak j e d o s t a p r o s t r a n a k a v a n a Z a n c h i

bi la v e ć u 1 0 sat i k r c a t a z a d r u g a r i m a Š i b e shy

nika i š i b e n s k e o k o l i c e V o d i č a n a P r v i ć a - L u k e

i Š e p u r i n e B e t i n e i M u r t e r a T i e s n a i Z l o s e l a

P r i m o š t e n a i td s a m o zamjer i t i j e d a iz R o -

g o z n i c e n i j e b i lo b a š n i k o g a te b i lo bi p o ž e l j n o

da s e i t a m o p r o b u d e iz mrtv i la te d a s t u p e

u k o l o z a d r u g e

T o č n o u u t a n a č e n o v r i e m e v e l e u č e n i g o shy

s p o d i n dr Ivo K r s t e l j o t v o r i s k u p š t i n u te k a o

p r e d s j e d n i k z a d r u g e p o z d r a v i p r i s u t n e i o d s u t n e

d r u ž i n a r e i krasnim ž i v o m l j u b a v i za p o l j o d j e l shy

ski s ta l i š p r o t k a n i m g o v o r o m iz t i čuć d a j e r a shy

d o s t a n g d j e vidi p r e d s o b o m toli o g r o m a n b r o j

d r u ž i n a r a š t o s v j e d o č i da svaki z a d r u g a r s h v a ć a

z a š t o j e p o z v a n na s k u p š t i n u i da j e s v a k o m u

d o g o r i l a d o n o k a t a n e v o l j a k o j a njih p o j e d i n o g

i s v i j u h u k u p n o n e m i l i c e p r o g a n j a i d o v a d j a d o

o č a j n e b o r b e za o b s t a n a k s v o j P r e p o r u č a im

d a s l o ž n o uztra ju u b o r b i i da s e u d r u ž e u š t o

v e ć e m b r o j u j e r da ć e j e d i n o o n d a p o b j e d i t i

a k o o s t a n u udruženi j e r s a s l o ž n i m g l a s o m j a shy

kih g o s p o d a r s k i h u d r u g a m o r a t i ć e ručunat i o n i

ko j i r a v n a j u n j i h o v i m u d e s o m te ć e m o r a t i p o shy

pusti t i s l o ž n o j vol j i udruženih p o l j o d j e l a c a i dat i

p o l j o d j e l c i m o n o štn im p o p r a v i c i b o ž j o j i

z a k o n i m a l j u d s k i m ne o b o r i v o p r i p a d a P o z d r a v shy

l ja pri k o n c u pr i sutnu v e l e u č e n u g o s p o d u z a shy

s t u p n i k e dr Antu I^u l ib iča i dr M a t u D r i n k o v i ć a

v e r e e f e n j e n o ^

o t v o r e n o m s k u p š t i n u i p o z i v l j e t a jn ika A V e n d l e r a

da p r o č i t a z a p i s n i k p r o š l e s k u p š t i n e

U s l j e d p r o m u k l o s t i t a j n i k a V e n d l e r a p r o shy

č i t a o j e z a p i s n i k p r o š l e s k u p š t i n e j e d a n d r u ž i -

u e r te s t a v l j e n p o g p r e d s j e d n i k u n a g l a s o v a shy

n j e bi o d s k u p š t i n e p r i m l j e n b e z p r i m j e t b e j e d shy

n o g l a s n o na z n a n j e

Iza t o g a u ime t a j n i k a V e n d l e r a č l a n K u l i ć

V l a d i m i r p r o č i t a o j e t a j n i č k o i z v j e š ć e o radu

z a d r u g e kroz minulu g o d i n u u k o j e m j e b i l o

živim c r t a m a o r i s a n o s v e š t o j e b i v š a u p r a v a

urad i la d a p o d i g n e z a d r u g u iz d u g o g o d i š n j e g

mrtv i la u k o j e m ju o d s u d i š e b e z d u š n i l judi k o j i

s v o j o m n e v a l j a n o m u p r a v o m s k o r o da ne z a k o shy

p a š e tu n a j k o r i s t n i j u u s t a n o v u p o l j o d j e l s k o g

s t a l i š a c i e l o g š i b e n s k o g k o t a r a S p o m i n j e z a shy

k l j u č a k Z e m a l j s k o g g o s p o d a r s k o g v i e ć a u Z a d r u

o d 1 1 s i e č n j a 1 9 1 0 k o j i m s e m n o g o d o p r i n i e l o

e d a z a d r u g a r a z m a h n e s v o j a kri la i d a s e j e

b r o j d r u ž i n a r a t a k o l i e p o p o v i s i o

I z t i če k a k o j e s v a k i p o č e t a k t e ž a k p a j e

i b i v š a upgtava u d a r i l a na s t o m u k a d o k j e n a

j e d n o m z a v l a d o o g r o m a n r a d k o j i s e j e u j e -

d a n p u t i to n a g l o n a g o m i l a o u s l j e d b r z o g i n e -

o č e k i v a n o g p r i r a s t a d r u ž i n a r a R a z l a ž e d a ć e t reba t i

preudes i t i i p o p r a v i t i z a d r u ž n i p r a v i l n i k d a b u d e o d -

g o v a r a o p o t r e b a m z a d r u g a r a p r a m a duhu v r e m e n a

1 8 8 3 B i o j e p o s j e d n i k u g r a d u k o j i p o š t o ni je

i m a o o d s r c a p o r o d a o s t a v i o j e s v u s v o j u v j e -

res i ju i s t o m k a o i s v e k u ć e u g r a d u k o j i h i m a d e

d e s e t a k ali d o k živi n j e g o v a u d o v i c a o n a j e už i -

v a t e l j i c a p a k iza n jez ine smrt i s v e ć e p r i p a d a t i

d o b r o t v o r n o s t i a tad ć e n j e n a g l a v n i c a narast i

d o p r e k o p o mil i juna k r u n a i biti ć e j e d n a o d

b o g a t i j i h u p o k r a j i n i K a d to b u d e t r e b a t ć e

misliti i n a malu b o l n i c u o d k o j e s e o s j e ć a v e shy

liku p o t r e b u T r e ć i g lavni d o b r o t v o r b i o j e p

VI Rafanel l i ko j i j e lani u m r o te o s t a v i o i s t o j

7 0 0 0 K d a s e o d d o b i t k a o v e g l a v n i c e d a d e

p o d p o r a j e d n o m v r i e d n o m a u b o ž n o m u č e n i k u

na s r e d n j i m š k o l a m a D o b i t a k te g l a v n i c e s a d

uživa n e k a n j e g o v a s v o j t a a iza n j e n e s m r t i

g l a v n i c a id je d o b r o t v o r n o s t i M n o ž i l i s e o v a k i

d o b r o t v o r i 1

X I V Z a s l u ž n i i s l a v n i m u ž e v i mdash Z a k l j u č a k

U f r a n j e v a č k o j crkvi u k o p a n i su s lavni i

vrli b i s k u p i f r a n j r e d a n a i m e j u n a č k i fra P e t a r

K a č i ć ko j i j e u m r o g 1 6 6 3 a ko j i p o t i c a š e p r i shy

m o r s k i p u k na b o r b u p r o t i n e k r s t u p a č e i o n

isti s u d j e l o v a š e tim b o r b a m i f ra M a r i j a n L i š n i ć

r o d o m iz i m o t s k e ž u p e i m e n o v a n za b i s k u p a

g 1 6 6 4 i u M a k a r s k o j u m r o g 1 6 6 8 u 7 3 g o shy

dini a o b a u crkvi u k o p a n a S l i k a h r a b r o g b i -

D a p o l j o d j e l s k o v i e ć e b u d e p o d p u n o o d shy

g o v a r a t i p o t r e b a m p o l j o d j e l s k o g s t a l i š a t reba t i

ć e raznih p r o m j e n a uvest i k o d g o s p o d a r s k i h z a shy

d r u g a ali i k o d z e m a l j s k o g g o s p o d a r s k o g v i e č a

u Z a d r u t r e b a t i ć e uvest i n j e k i h p r o m j e n a a

o s o b i t o k o d o n o g o d j e l a š t o s e b a v i o p r e m a shy

n j e m g o s p o d a r s k i h p o t r e b š t i n a e d a t a k o g o shy

s p o d a r s k o v i e ć e u h a r m o n i č n o m s k l a d u s a g o shy

s p o d a r s k i m z a d r u g a m p o s t a n e p r a v i s a v j e t n i k

i p o m o ć n i k p o l j o d j e l s k o m sta l i šu š i r o m k r š n e

n a m o s i r o m a š e n e ali b a š z a t o t im d r a ž e h r v a t shy

s k e d o m o v i n e

I z v j e š ć u j e n a d a l j e da s e j e uz m o r a l n i n a shy

p r e d a k z a d r u g a p o s t e p e n o r a z v i j a l a i f i n a n c i -

a l n o o j a č a l a š t o ć e s k u p š t i n a r i m a biti r a z t u -

m a č e n o p o t a n k o u b l a g a j n i č k o m i z v j e š ć u k o j e g

ć e s e p r o č i t a t i m a l o k a š n j e

Z a s t o j v i n s k e t r g o v i n e u s l j e d s v e t o v e ć e

p r o d u k c i j e v i n a u p o k r a j i n a m h a b s b u r š k e m o shy

n a r h i j e te u b i t a č n a k o n k u r e n c i j a n a š i m v i n s k i m

p r o i z v o d i m a na s v j e t s k i m p a i d o m a ć i m trž iš t im

p r i m o r a t i ć e n a s d a o z b i l j n o p o m i s l i m o k a k o

d a n a d j e m o drugi p u t a d a u t r ž i m o n a š e v i shy

n o g r a d a r s k e p r o d u k t e

B l a g o p o d n e b l j e d a l m a t i n s k o g p r i m o r j a

z g o d n o j e d a p o s v e t i m o o s o b i t u p a ž n j u p r o i z shy

v o d n j i g r o ž d j a za z o b a n j e s a m o t r e b a d a pri

t o m u o p r e z n o p o s t u p a m o i d a n a s t o j i m o Jpr i je

s v e g a o s v j e d o č i t i s e k o j e vrst i su n a j p r i k l a d n i j e

za v a n j s k a t rž iš ta i k o j e vrst i bi k o d n a s n a j shy

b o l j e u s p j e v a l e

D a s v e o v o p o s t i g n e m o t r e b a n a m o b s e ž -

nih s t u d i j a i p o u č a v a n j a te t emel j i t ih p o u k a u

u z g a j a n j u p r i k l a d n i h v r s t a l o z a a s v e o v o p o shy

st ić i ć e m o č e s t i m i z l o ž b a m g r o ž d j a j e r n a u k

c r p l j e n o d o v a k o v i h i z l o ž a b a p o s t a t i ć e n a m

p u t o k a z o m k o j i m p u t e m t r e b a d a s t u p a m o pri

i z b o r u v r s t a g r o ž d j a z a z o b a n j e i k o j e g n a č i n a

ć e m o s e m o r a t i držat i pr i o b r a d j i v a n j u i g o shy

j i d b i loza za z o b a n j e Š t o s e s p o i n e i f u l o za i z shy

l o ž b u g r o ž d j a v r i e d i i za i z l o ž b u v ina i t i m e

s k o p č a n u k u š n j u v i n a ( N u o v r i e d n o s t i k u š n j e

v ina n a m j e r a v a m o n a p i s a t i u s v o j e v r i e m e p o s e b n i

č l a n a k p a k z a t o o t o m e z a d a n a s d o s t a )

Žal i u i z v j e š ć u š t o b i v š o j u p r a v i n i j e u s p j e l o

d a pr i redi p r o š l e j e s e n i i z l o ž b u g r o ž d j a a to

s r a z l o g a š t o j e m r a z o f u r i o lani d o b a r d i o

v i n o g r a d a a i d r u g e e l e m e n t a r n e n e z g o d e z a -

p r i e č i l e s u d a s e n i j e m o g l a o b d r ž a t i n a j a v shy

l j e n a i z l o ž b a g r o ž d j a i k u š n j a v i n a I z r i č e n a d u

d a ć e n o v o j u p r a v i u s p j e t i )ono š t o s t a r o j w tjv faraquoo d c bdquo U j bdquo o d a izvede

Z a h v a l j i v a u ime s v o j i c i e i e z a d r u g e

s v i m o n i m k o j i p o d u p r i e š e težki r a d z a d r u ž n e

u p r a v e a u p r v o m r e d u z a h v a l j i v a zaslužri im

u č i t e l j i m a g g B o ž i Č e l a r u u Z l o s e l i m i M a r -

k o v i ć u u T r i b u n j u r o d o l j u b n o j upravi B l a g a j n e

z a š t e d n j u i z a j m o v e u V o d i c a m g g R o d i n u

K u z m i iz P r v i ć - L u k e Č a b o v u Š p i r i iz P r i m o -

S t e n a i K a l e b u F r a n j i iz T i e s n o g v e l e č a s t n o m

g D o n Krs t i S t o š i ć u n a š e g o r e l i s tu župniku

u B e t i n a i a i s v i m o s t a l i m k o j i su b u d u

č e m p r i p o m o g l i d a o l a k š a j u t rud z a d r u ž n e u p r a v e

t e pr i svrs i mol i s l a v n u s k u p š t i n u d a izvol i

b l a g o h o t n o uzeti t a j n i č k o i z v j e š ć e na z n a n j e

S t a v l j e n o i z v j e š ć e t a j n i k a z a d r u g e n a g l a shy

s o v a n j e b i l o j e p r i m l j e n o j e d n o d u š n o o d c i e l e

s k u p š t i n e na z n a n j e

Iza t o g a č l a n z a d r u g e g V l a d i m i r K u l i ć

p r o č i t a o j e m j e s t o b l a g a j n i k a A V e n d l e r a i z shy

v j e š ć e o f i n a n c i j a l n o m s t a n j u z a d r u g e Iz t o g

i z v j e š ć a r a z a b i r e s e d a j e k r o z minulu g o d i n u

d o 1 5 o ž u j k a t g u n i š l o u z a d r u ž n u b l a g a j n u

K r 1 0 8 9 4 - 3 3 a k r o z istu p e r i o d u i z d a t o K r

3 9 0 7 - 2 0 te j e p r e m a t o m u d n e 1 5 3 t g b i l o

u b l a g a j n i v i š k a o d K r 6 9 8 7 - 1 3 k o j a s v o t a

na laz i s e p o h r a n j e n a

a ) k o d p o l j o d j e l s k e b l a g a j n e u

Š i b e n i k u K r 6 7 8 5 - mdash

b ) k o d H r v a t s k e V j e r e s i j s k e b a n k e

u Š i b e n i k u K r 2 0 2 13

U k u p n o K r u n a 6 9 8 7 M 3

K r 6 7 8 5 - mdash

K r 2 0 2 - 1 3

K r 3 9 0 - 8 0

K r 1 2 6 - 4 9

Kr 7 5 4 5 2 K r 5 3 mdash

Kr 2 8 4 7 - 1 0

U k u p n a c i e l a I m o v i n a K o t a r s k e G o s p o d a r shy

s k e Z a d r u g e u Š i b e n i k u bi la j e d n e 1 5 3 t g-

1 u n o v c u k o d p o l j o d j e l s k e b a n k e

u Š i b e n i k u

2 u n o v c u k o d V j e r e s i j s k e B a n k e

u Š i b e n i k u

2 P r e d u j a m P o s l o v n i c i u Z a d r u

4 D u g k o d Z a d r u g a r a o d g o d i n e

1 9 0 3 - 1 9 0 4

5 D u g k o d Z a d r u g a r a o d g o d i n e

1 9 0 9 mdash 1 9 1 0

6 P o v i š a k i n v e n t a r a

7 V r i e d n o s t g o s p o d a r s k i h p o t r e b shy

š t ina u d r u ž t v e n o j m a g a z i

U k u p n o K r u n a 1 1 1 5 9 - 0 4

D o d n e 1 5 3 t g d u g u j e z a d r u g a

p o s l o v n i c i za g u m e n e v r p c e K r 5 7 3 4 - 5 5

O s t a j e d a k l e 1 5 3 č i s ta i m o v i n a o d K r 5 4 2 4 - 4 9

D a k l e m Z a d r u g a p o s j e d o v a l a j e

1 5 3 t g i m o v i n u o d K r 5 4 2 4 4 9

S t a v l j e n o b l a g a j n i č k o i z v j e š ć e n a g l a s o shy

v a n j e b i l o j e o v o p o s k u p š t i n i j e d n o g l a s n o

p r i m l j e n o n a u g o d n o z n a n j e a računi na p r e d -

l o g g o s p o d e r e v i z o r a o d o b r e n f

P r e l a z i s e na 6 - t u t o č k u d n e v n o g r e d a

t j b i r a n j e z a d r u ž n e u p r a v e za n a s t a j n u p e shy

r i o d u

Č l a n V l a d e K u l i ć p i ta r i e č te p r e d l a ž e

o b z i r o m n a to š t o j e b i v š a u p r a v a t a k o l i epo

u p r a v l j a l a s a z a d r u g o m d a s e svi č l a n o v i b i v š e

u p r a v e p o n o v n o i z a b e r u

P a v a o R o c a n e p r o t i v i s e t o m u p r e d l o g u ali bi že l io d a i iz V o d i c a b u d e i z a b r a n j e d a n č lan u zadružni o d b o r 1 g p r e d s j e d n i k D r I v o K r s t e l j n i j e p r o t i v a n d a s e u o d b o r b i r a j e d a n č l a n iz V o d i c a ali d a bi o n d a t r e b a l o d a i iz drugih m j e s t a b u d e u z a d r u ž n o m o d shyb o r u p o j e d a n č l a n š t o j e vr lo t e ž k o i z v e d i v o j e r bi m u č n o b i lo s a z v a t i o d b o r n i k e na s j e d - n i c u u p r a v e k o j e s e k a d k a d a i u p r e š n i m s l u shyč a j e v i m a m o t a j u n a brzu ruku s a z v a t i a za to t r e b a d a č l a n o v i b u d u u m j e s t u O p a ž a da bi s e iz s v a k o g p o j e d i n o g m j e s t a g d j e i m a v e ć i b r o j d r u ž i n a r a m o g l o izabrat i p o j e d n o g z a shyd r u ž n o g p o v j e r e n i k a ili b o l j e r e k u ć p o u z d a n i k a a ti p o u z d a n i c i imali bi p r a v o pr i s tupa na o d -b o r s k e s j e d n i c e G A l f o n s H r i b a r o p a ž a da ima( k o t a r s k i h z a d r u g a k o j i m a b r o j i zadružni o d b o r i p o 2 0 mdash 3 0 l i c a ali d a p o p o s t o j e ć e m p r a shyvilniku Štl^oniiku Z a d r u u a o d b o r zadružne uprave n e m o ž e d a b u d e već i o d s e d a m l ica Bi n a shy

p o k o n o d l u č e n o d a s e d a d e z a d r u ž n o j upravi

n a l o g d a p r o m j e n i prav i ln ik zadružni u t o m

s m i s l u i d a te p r e i n a k e p r i k a ž e b u d u ć o j s k u p shy

št ini na o d o b r e n j e

P o š t o n i tko v i še n e p i ta r ieč p r e d s j e d n i k

s t a v l j a p r e d l o g V l a d e K u l i ć a d a s e potvrdi

b i v š a u p r a v a i za b u d u ć u u p r a v n u p e r i o d u na

g l a s o v a n j e te bi s p o m e n u t i p r e d l o g p o s k u p shy

štini u z h i ć e n o j e d n o g l a s n o p r i h v a ć e n

Iza k r a t k e s t a n k e b i j a h u o d s k u p š t i n e za

r e v i z o r e i za s u p o d p i s a t e l j e d a n a š n j e g z a p i s n i k a

p o t v r d j e n a o n a g g k o j a s u i lani tu č a s t o b -

P r i tačk i e v e n t u a l i j a uz iml je r ieč g A l f o n s

H r i b a r te u s v o m o d u l j e m r a z l a g a n j u s p o m i n j e

k a k o su z a d r u g e k o r i s t n e p o p o l j o d j e l s k i s t a shy

l iš te k a k o udruženi p o l j o d j e l c i j e d i n o p o m o ć j u

s v o j i h z a d r u g a m o g u p o s t i ć i a k o im k a k v e p o shy

m o ć i b u d e t r e ba t i Pre laz i na novi p o r e z

na v i n o š t o g a n a m j e r a v a j u u B e č u n a m e t n u t i

te iz t iče š t e t n e p o s l j e d i c e t o g a z a k o n a p o D a l shy

m a c i j u N a d a s e da ć e s k u p š t i n a dignuti s v o j

g l a s prot i t o m e n e p r a v e d n o m e z a k o n u

G p r e d s j e d n i k opaz i g Hr ibaru da s e j e

v i š e g o v o r n i k a s p r e m i l o da g o v o r e o tom z l o shy

s r e t n o m z a k o n u i d a ć e s k u p š t i n a p r o s v j e d o shy

vati p r o t i v t o g a z a k o n a

Č l a n V l a d e K u l i ć pi ta r i e č te u k r a t k o m

ali j e z g r o v i t o r a z t u m a č e n o m g o v o r u o r i s e b i e d -

n o g t e ž a k a s p o m i n j e k a k o N i e m c i l judi b e z

s r d c a ne m a r e za ovu u b o g u i z a p u š t e n u D a l shy

m a c i j u i k a k o u B e č u p o n o v n o s p r e m a j u i

s m i š l j a j u novi p o r e z na v i n o ko j i k a d bi b i o

pr iml jen o s v a n u l i bi crni dani h i l j a d a m i h i l j a -

d a m n a š e g p u č a n s t v a P o z i v a s k u p š t i n u da

j e d n o g l a s n o pr ihvat i s l i e d e č i z a k l j u č a k d a t i m e

d o k a ž e d a s e n a j o d r i e š i t i j e prot iv i t o m n o v o m

n a m e t u i da j e d n o d u š n o p r o s v j e d u j e i prot i

s a m o m n a u m u d a s e ta j u b i t a č a n z a k o n p o shy

pr imi Č i t a z a k l j u č a k

1 S k u p š t i n a bdquo G o s p o d a r s k e Z a d r u g e p o shy

l i t i č k o g k o t a r a Š i b e n i k o b d r ž a v a n a d n e 2 8 3

1 9 1 0 n a j o d r i e š i t i j e p r o s v j e d u j e pro t i n a m j e r a -

v a n o m o b č e m p o r e z u na v i n o č im bi s e s m r t n i

u d a r a c z a d a o v i n a r s t v u g l a v n o m i j e d i n o m

p r o i z v o d u D i i m a c i j e a i o n a k o v e ć u n i š t e n o m

raznim n e p o g o d a m

2 O v a j z a k l j u č a k ima s e b r z o j a v n o dat i

d o z n a n j a N j P r ministru p r e d s j e d n i k u i m i shy

nistru f i n a n c i j a

Političke viesti O s n u t a k č e š k e k r š ć a n - s o c i j a l n e s t r a n k e

Č e š k i l i s tovi j a v l j a j u iz P r a g a d a j e e k s e k u -

tivni o d b o r č e š k e k a t o l i č k e n a r o d n e s t r a n k e

z a k l j u č i o na k o n g r e s u o b d r ž a v a n o m d n e 2 7 p

m j promieni t i si ime u bdquo č e š k o - k r š ć a n s k u s t r a n k u

U g a r s k a n a i z b o r n o m p o p r i š t u I z b o r n a

a g i t a c i j a razvila s e na s v e s t r a n e te i m a d e

n a d e da ć e d o s k o r a z a p o č e t i ž e s t o k a i b u r n a

i z b o r n a b o r b a U v lad in im k r u g o v i m a s e n a -

g l a s u j e da z e m l j a j o š n i j e d o v o l j n o p r i p r a v n a

n a i z b o r e t j d a n i j e s a s t r a n e v l a d i n e j o š

d o s t a p r e p a r i r a n a z a t o ć e v l a d a p r i č e k a t i s a

r a z p i s o m r o k a za i z b o r e d o s k r a j n i h g r a n i c a

k o j e o d r e d j u j e z a k o n P r e m a p r o p i s u sas ta t i ć e

s e s a b o r n a k o n 3 m j e s e c a iza r a z p u s t a s a b o r a

M i n i s t a r p r e d s j e d n i k ć e d a k l e razp isa t i i z b o r e

t o č n o pr i j e n e g o izad je z a k o n s k i r o k

I z b o r b e č k o g a n a č e l n i k a I z b o r ć e se

b e č k o g a n a č e l n i k a o b a v i t i p o s v o j pri l ici 2 8

t r a v n j a A k o b u d e kra l j i z b o r p o t v r d i o o b a v i t

ć e se p o l o v i n o m s v i b n j a s v e č a n o z a p r i s e g n u ć e

n o v o g a b e č k o g a n a č e l n i k a

O d r e k a k r a l j a P e t r a J a v l j a s e iz P e t r o -

g r a d a i B e o g r a d a d a ć e s e kra l j P e t a r u s p o shy

razumu s a rusk im d v o r o m i v l a d o m o d m a l i

n a k o n s v o g p o v r a t k a u B e o g r a d o d r e ć i p r i e -

s t o l j a na k o r i s t p r i e s t o l o n a s l j e d n i k a A l e k s a n d r a

S n a g a p a z n a n j s k l h P o l j a k a P o z n a n j s k i 1 bull IJ i i - r j ] mdash L nrUalra o-ngnnriarflkj

n a j j a č i P r u s k a si j e v l a d a p r e d u z e l a p o d s v a k u

-cienu uništiti p o g r a n i č n i po l j sk i k r a j J o š u

ožu jku g 1 9 0 8 d o p u s t i o j e pruski s a b o r za

p r o t u p o l j s k u a k c i j u 2 8 5 mi l i juna m a r a k a Z a

v r i e m e Bii lovva b i o j e mdash k a k o j e p o z n a t o mdash

p r i h v a ć e n z a k o n o p r a v u izv laš t ivan ja p o l j s k i h

p o s j e d a P r o t i v t o g a s u d o d u š e p r o s v j e d o v a l i

i k o n s e r v a t i v n i P r u s i k o j i su s e l e c n u l i p r e d

miš l ju p o l j s k o g a izv laš ten ja o d k o j e g a n i j e t a k o

vel iki k o r a k d o s o c i j a l i z a c i j e sv ih p o s j e d a ali

z a k o n j e b i o p r i h v a ć e n N o p r u s k a s e v l a d a

ipak ne usud j t i j e p o č e t i da p r o v o d i o v a j z a shy

k o n H a r d e n j e iznio n e d a v n o u bdquo Z u k u n f t u

d a j e s a m A e h r e n r h na m t e r v e n e j u P o l j a k a

u s t a o u B e r l i n u prot iv toga r a o a mdash i n a č e

d a P o l j a c i u c a r v ieću n e ć e g l a s o v a t i za p o shy

litiku t r o j n o g a s a v e z a i d a ć e pr ieč i k o p o z i -

c ionahi i in Č e s i m a i S l a v e n i m a u o b ć e a t o bi

d o v e l o d o p a d a A e h r e n t h a l o v a i d o o s l a b l j e n j a

t r o j n o g a s a v e z a u o b ć e O v a v ies t p o s v o j p r i shy

lici o d g o v a r a ist ini Ali iz n je izlazi i t o d a

s g e r m a n i z a t o r n o m p o l i t i k o m zlo s t o j i S a m

bdquo n a u č e n j a č k i v o d j a p r o t u p o l j s k e a k c i j e prof

B e r n h a r d z a u s t a v i o s e u j e d n o m o d s v o j i h

p r e d a v a n j a o b u d u ć n o s t i g o s p o d a r s k e s n a g e

P o l j a k a nad n e m o g u ć n o š ć u d a s e d a n a š n j i m

s r e d s t v i m a iz tr iebe P o l j a c i J e d i n o trSjno s r e d shy

s t v o vidi u n u t a r n j o j k o l o n i z a c i j i i u č v r s t o j

o r g a n i z a c i j i n j e m a č k i h k o l o n i s t a S t o g a n a g l a -

š u j e p o s t e p e n u g e r m a n i z a c i j u i i z t r i eb l j en je d o -

s k u p a u m a n a s t i r u s e n a h o d i O b a o v a s l a v n a b i s k u p a mile su i s v e t e u s p o m e n e k o d n a š e g p r i shym o r s k o g i h a r n o g n a r o d a

M a k a r s k a k a o u o b ć e c i e l o P r i m o r j e m o g u s e dičit i i p o n o s i t i š t o n j i h o v u b a v i kra j u s v a k o d o b a n a r o d u i c rkv i d a o zas lužnih m u ž e v a u z o r shynih p o b o r n i k a h r a b r i h j u n a k a o d ko j ih d u ž n o s t mi s t e ž e d a ih s p o m i n j e m i to u s a s v i m k r a t shykim c r t a m a d a b u d u m l a d o m n a r a š t a j u za p r i shym j e r s luži l i n e b i li on i sliedili n j i h o v e s t o p e a t a k o i u n a p r e d pros lav i l i n a š u milu d o m o v i n u i o v o n a š e v i l o v i t o P r i m o r j e I m e n o v a t i n a m j e n e u m r l o g n a r o d n o g p j e s n i k a bdquo U g o d n o g R a z g o shyv o r a F r a Andr i ju K a č i ć a - M i o š i ć a iz B r i s t a o k o j e m u j e s u v i š n o g o v o r i t i j e r s v a k i n a š u č e shynik n j e g a d o b r o p o z n a k a k o j e d o b r o p o z n a t i l j u b l j e n o d c i e l o g h r v a t s k o g n a r o d a a k a k o j e to d o k a z a l o s i j a s e t i z d a n j a n j e g o v o g o m i l j e l o g R a z g o v o r a te pri lozi c i e l o g n a r o d a d a s e n j e m u u b i e l o j M a k a r s k o j p o d i g n e d o s t o j n i s p o m e n i k k a o i prvi s p o m e n i k u c i e l o j D a l m a c i j i O n j e m m o ž e m o r e ć i š t o j e s l a v n i m i s t a r o d a v n i m G r shyc i m a b i o O m i r nami j e b i o n a š M i l o v a n Z a n j i m n a j z a s l u ž n i j i m u ž n o v e d o b e d o b e n o v o g

h r v a t s k o g p r e p o r o d a k a d h r v a t s k a s v i e s t u D a l shymaci j i usl ied četiri g o d i š n j e g m l e t a č k o g r o b o v a shynja i us l ied n e s v j e s t n o g i n e n a r o d n o g v ladan ja n a s t u p i v š e a u s t r i j a n s k e v l a d e v i lovi ta P o d g o r a n a r o d u dala n e u s t r a š i v o g i ž e n i j a l n o g m r o d n o g b o r c a i p r e p o r o d i t e l j a h r v a t s k e misli n e z a b o r a v shyn o g D o n M i h o v i l a P a v l i n o v i ć a ko j i s e u P o d -g o r i r o d i o g 1 8 3 0 a ž a l i b o ž e p r e r a n o n a r o d u u m r o n a i m e k o b n e g 1 8 8 7 d a k l e u j o š m u shyž e v n o j d o b i o d 5 7 g o d i n a S l a v a m u

Ž a l i b o ž e da o o v o m s l a v n o m i v a n r e d n o m m u ž u d o d a n d a n a s j o š o s i m ko j i kratki ž i v o shyt o p i s u D a n i c i o d v r l o g p u b l i c i s t e p o k D P o -l i tea a n e š t o p o raznim l i s t o v i m obš i rn i n j e g o v ž i v o t o p i s j o š ni je i z a š a o Isti p o k P o l i t e o b i o izdao j a v n i p o z i v da kani g a izdavat i i p r e d b r o j n i k a d o s t a s e b i lo s a k u p i l o a n e z n a m radi č e s a ni je b i o o b j e l o d a n j e n N j e g o v dakle ž i v o t o p i s k a o i z d a v a n j e r u k o p i s a n j e g o v i h v r i e m e bi b i lo da s e t k o g o d m a k n e izdavat i a n a j b o l j e bi ta j p o s a o D a l m a t i n s k a M a t i c a m o g l a učinit i te o d n j e g o shyvih b a š t e n i k a k u p o v a t i s v e r u k o p i s e a o n d a ih pov jer i t i k o j e m n a š e m u č e n o m d o m o r o d c u d a Ih uredi za t i sak V e o m a k o d n a r o d a bi z a s l u shy

žila Lani u s v i b n j u na 21 g o d i š n j i c u n j e g o v e

smrt i p o n a s t o j a n j u v r l o g p r a g o s p o d i n a D o n

F r a n e B u l i ć a n j e g o v o g o s o b i t o g p r i j a t e l j a š t o v a shy

te l ja i p o b r a t i m a u t i h o m i s u m o r n o m g r o b l j u

s v T i k l e k o d m o r a bi m u o d k r i v e n l iepi

novi i pr i s to jn i g r o b n i s p o m e n i k s a n j e g o v i m

l ikom u b r o n c u r a d n j a v r i e d n o g k i p a r a R e n d i ć a

T o g d a n a u p r i s u s t v u t i s u ć a n a r o d a k a o i m a -

k a r s k o g S o k o l a o b ć i n s k e g l a z b e i t d smrtn i

o s t a n c i D o n Mihini b i j a h u p r e n e s e n i iz s t a r e j a

n o v u g r o b n i c u P r o f A M r k u š i ć p o d g o r a n i n

z a s t u p a o j e g B u l i ć a i u n j e g o v o i m e i z r e č e

k r a s n i ganut l j iv i tužni g o v o r u k o m u u k r a t k o

nanizao r iedke vrl ine i n e u m r l e z a s l u g e za n a r o d

i s t o g p o k o j n i k a da m n o g i m roni le su s u z e š t o

i s to učini i g M a t e K lar i č u ime n a š e p r i m o r shy

s k e o b ć i n e j e z g r o v i t o p r o g o v o r i v na s lavu m i shy

log p o k o j n i k a a n a r o d na k o n c u k l iknuo j e

S l a v a D o n Milu

Ali s ovim n a d g r o b n i m s p o m e n i k o m n a š

n a r o d d o v o l j n o ni je s e o d u ž i o u s p o m e n i v e l i k o g

P a v l i n o v i ć a j e r pr i je ili p o s l i e m o r a mu s e u

M a k a r s k o j p o d i g n u t i d o s t o j n i s p o m e n i k

(Sliedi)

m a ć e g a p o l j s k o g a p u č a n s t v a I z s k u s t v o s d o -

s a d a n j i m d r u ž t v i m a n e p o k a z u j e i p a k da bi

o n a p o d u p i r a l a n j e m a č k o g a s e l j a k a P r u s k a s e

v l a d a b r i n e p r i j e s v e g a za t o d a z e m l j a ne

p r i e d j e u p o l j s k e r u k e O k o t o g a n a s t o j i k o l o -

n i z a c i o n a k o m i s i j a k o j a i m a d e p r a v o p r e d k u p a

na s v a k o v l a s t n i š t v o n a d a l j e s e za t o b r i n u

raz l ič i te M i t t e l s t a n d s k a s s e i B a u e r n b a n k e i t d

s v o j i m 2 z a j m o v i m a U p r a k s i s e p o k a z u j e

d a su n j e m a č k i s e l j a c i s tim u r e d j e n j e m p o s v e

n e z a d o v o l j n i P o l j a c i s e b r a n e p r o t i v t o g a iz

sv ih s i l a P r u s k a v l a d a n a r i č e d a j e n e m o ć n a

j e r d a n e m a d o s t a t n i h n o v č a n i h s r e d s t a v a V l a d i

ne d o s t a j e p o l m i l i j a r d e d a bi p o k a z a l a u s p j e h

pro t iv P o l j a k a k o j i su g 1 9 0 8 imali z a j e d n o

p r o m e t n i kapi ta l o d p o pril ici 1 8 0 m i l i j u n a m a shy

r a k a o p e t z a s v o j u o b r a n u o d n j e m a č k o g a p r e shy

s i z a n j a P o l i t i č k i s e u p o s l i e d n j e v r i e m e d i e l e

p o z n a n j s k i P o l j a c i na k o n s e r v a t i v n e i d e m o shy

k r a t s k e e l e m e n t e p r e m a d v a g l a v n a o r g a n a D z i e -

n n i k a P o z n a n j s k o g a i K u r j e v a P o z n a n j s k o g a

N a r o d n a d e m o k r a c i j a a g i t i r a s u s p j e h o m p r o shy

tiv k o n s e r v a t i v a c a

B u g a r s k i k r a l j F e r d i n a n d a C a r i g r a d u 0 p o s j e t u b u g a r s k o g k r a l j a o b j e l o d a n j e n o j e

s a o b ć e n j e u s p o r a z u m k u i z m e d j u t u r s k o g i b u shy

g a r s k o g m i n i s t r a v a n j s k i h p o s a l a U s a o b ć e n j u

s e veli o v o bdquo P o s j e t n i j e m o g a o imat i n e g o

n a j b o l j e u č i n k e za u č v r š ć e n j e t u r s k o - b u g a r s k i h

o d n o š a j a S a s t a n c i v l a d a r a i k o n t a k t i i z m e d j u

m i n i s t a r a imal i su n a j b o l j i u s p j e h te s u p o shy

s v e m a uvjer i l i o b j e s t r a n e d a p o l i t i k a s l o g e i

p r i j a t e l j s t v a r a d j a t im v e ć i m i p o v o l j n i j i m r e shy

z u l t a t i m a š t o j e ta p o l i t i k a p o t r e b n a r a d i g e shy

o g r a f s k o g a p o l o ž a j a

L u z z a t t i e v o m i n i s t a r s t v o u I t a l i j i L u -

zzati n a s t a v l j a s a p o l i t i č a r i m a p r e g o v o r e o k o

s a s t a v a s v o g a m i n i s t a r s t v a O v o bi m i n i s t a r shy

s t v o i m a l o biti o v a k o s a s t a v l j e n o Luzzat t i p r e d shy

s j e d n i š t v o S a n G i u l i a n o v a n j s k e p o s l o v e T e -

d e s e o u n u t a r n j e p o s l o v e O r n a l d o p r a v d u S a c c h i

j a v n e r a d n j e S e r e d a r a n a s t a v u F a n i f i n a n c i j e

F a e t a p o š t e

C a r e v m a n i f e s t u F i n s k o j C a r N i k o l a

p o d p i s a o j e m a n i f e s t t i č u ć i s e F i n s k e u k o shy

j e m n a r e d j u j e d a s e p r e d l o ž i d u m i i d r ž a v shy

n o m v i e ć u z a k o n s k a o s n o v a v e ć p r e d l o ž e n a

c a r u o d m i n i s t a r s t v a k o j a s e o d n o s i n a n a č i n

k a k o i m a d u biti p r o g l a š i v a n i z a k o n i za F i n s k u

1 to o n i ko j i su o d o b ć e v a ž n o s t i za d r ž a v u

F i n s k i s a b o r m o č i ć e d a izrazi s v o j e m n i e n j e

o z a k o n s k o j o s n o v i k o j a ć e bit i r a z p r a v l j a n a u Uumt 1 d r l a v n o m v i e ć u O v o mntenje imal

ć e d a s e izrazi u r o k u o d m j e s e c d a n a n a shy

ime o d d a n a k a d ć e bit i z a k o s n o v a p r e d shy

l o ž e n a s a b o r u U m a n i f e s t u c a r e v o m izrazu je

s e n a d a d a ć e d u m a i d r ž a v n o v i e ć e i z v r š i -

vati p o v j e r e n u im z a d a ć u n a k o r i s t u č v r š ć e n j a

j e d i n s t v a i c j e l o k u p n o s t i r u s k o g c a r s t v a i na

d o b r o sv ih rusk ih p o d a n i k a

Zapostavljanje domaćih sinova S p l i t

O d n a z a d n e k o l i k o v r e m e n a p r e p o r u č a l o

s e n a š i m m l a d i ć i m a d a s e p o s v e t e s t r u c i p o shy

m o r s k o g m a š i n i s t e j e r d a s u s k o r o s v a m j e s t a

na n a š i m p a r o b r o d i m a p o k r i v e n a o d t u d j i n a c a

U z a d n j e v r i e m e p a k p r e p o r u č a l o s e i s t im da

s e p o d v r ž u izpi t ima u n a š e m h r v a t s k o m j e z i k u

m j e s t o u t a l i j a n s k o m k a o d o s a d a D o i s t o u

z a d n j e v r i e m e v i š e nj ih s e o d a z v a l o r e č e n o j

p r e p o r u c i te n e k i s e p o d v r g l i izpi tu u h r v a t shy

s k o m j e z i k u

U D a l m a c i j i i m a m o tri d o m a ć a p a r o b r o shy

d a r s k a družtva m a l e p l o v i t b e a to s u v a m

bdquo D a l m a t i a D u b r o v a e k o i bdquo J a d r a n O d bdquo D u shy

b r o v a č k o g n e z n a t n o ali o d bdquo D a l m a t i e n a m j e

b i lo r e č e n o d a s e o v o d r u ž t v o u p o g o d b i s k l o p shy

l j e n o j sa c k v l a d o m o b v e z a l o d a v a t i na

s v o j i m p a r o b r o d i m a p r v e n s t v o s i n o v i m a

o v e z e m l j e d a k l e m i s l i m o d a i k a d n e b i

š t o d r u g o s i l o v a l o u p r a v i t e l j e d r u š t v a d a p o shy

z o v u n a š e s i n o v e p r v e d a p o k r i j u m j e s t o na

p a r o b r o d i m a d r u š t v a b a r e m bi m o r a l i p o š t o v a t i

o n o š t o j e r e č e n o u p o g o d b i P o n j i h o v o m p o shy

n a š a n j u s e v i d i d a on i n e m a r e z a t o v e ć p u shy

š t a j u d a n e k i v e d r e i o b l a č e p o s v o j o j vol j i

n e u z i m a j u č u o b z i r š t o im d u ž n o s t n a l a ž e i

n a ta j n a č i n p u š t a j u n a š e s i n o v e s k i t a t i s e o d

n e m i l a d o n e d r a g a a v i š e p u t a i d o t l e d a nisu

u s t a n j u n a ć i s l u ž b u d a d o b i j u g l a v u k r u h a niti

za s e b e i za s v o j e r o d i t e l j e a k r o z t o v r i e m e

č e s t o v a l j d a d a n o m i c e s e p r o m j e n j u j u i p r i m a j u

ii s l u ž b u t u d j i n c i k o j i i n e p o z n a j u h r v a t s k i j e shy

zik Ž a l i b o ž e m o r a m o reć i i s to i o d d u b r o v a č shy

k o g d r u ž t v a j e r i k o d o v o g a r e č e n a s t r u k a ni je

uzeta u o b z i r Š t o s e p a k t i č e bdquo J a d r a n a i o v o

bi d r u ž t v o m o g l o k a d bi m a l o v i š e m a r a b i l o

za o v u s t v a r o d a l e č i t i s a s v i m t u d j i n c a s a s v o shy

j ih b r o d o v a s v a k a k o o v o j e j e d i n o k o j e u z i m l j e

o v o radi č e s a p i š e m o u o b z i r

G o v o r e ć o p r v i m d v a m a d r u ž t v i m a k o j a

su s u b v e n c o n r a n a o d v l a d e o s o b i t o o d D a -

m a t i e laquo k o j e j e o b v e z a n o u p o g o d b i p i t a m o

g o s p o d u u p r a v i t e l j e J e li o v o p f a v o po iZ

d a s e o v o d o g a d j a I vi g o s p o d o p a t r i o t i ko j i

s t e p r e p o r u č i v a l i k a k o g o r i r e k o s m o o d g o v o r h e

n a m H o ć e li s e o v a k o i u n a p r e d d o g a d j a t i

O v a k o v i m p o s t u p a n j e m Činiti ć e t e d a uaš i m l a shy

dići p o s t a n u s a s v i m z a n e m a r e n i z a o v u za n a s

i n t e r e s a n t n u s t r u k u k o j a bi m o r a l a bit i n a s v a k i

n a č i n p o d u p r t a o d k o m p e t e n t n i h f a k t o r a j e r

m l a d i ć i ko j i bi s e ht jel i u n a p r e d p o s v e ć i v a t i i s t o j

v i d e ć i š t o s e n j i h o v i m d r u g o v i m a d o g a d j a o d shyustati ć e te ć e s e d o g o d i t i d a ć e i u n a p r i e d

k a o d o s a d a tud j inc i g o s p o d a r i t i p o n a š e m m o r u

a o n o m a l o naš ih s i n o v a d o k l e i n j ih s a s v i m

i z č e z n e m o r a t ć e p u t o v a t i u da lek i s v i e t d a shy

l e k o o d s v o j i h g d j e n e ć e biti u s t a n j u radi t i

d a p o m o g n u s v o j o j m i l o j d o m o v i n i k o j a p o -

t rebuje o v a k o v e p o m o ć i

O v o s m o n a p i s a l i j e d i n o d a u p o z o r i m o

o n u n a š u g o s p o d u k o j a su na p o l o ž a j u z a p r i e -

čiti e d a s e o v a k o u n a p r i e d n e b u d e v i š e d o -

g a d j a l o i t a k o d a p r a m a s v o j i m a n e o s t a shy

n e m o i d a l j e o n o š t o s m o u v i e k bi l i to j e s t

z a n e m a r i v a l i s v o g a a s t im o t v a r a l i p u t

t u d j i n c u k o j i ć e a k o i d e m o d a l j e o v a k o p o shy

stati p o d p u n i g o s p o d a r u n a š o j k u ć i a o n d a

ć e bit i t e ž k o n a m a s v i m a

Dopisi R a b

O v i h j e uzkrsn ih b l a g d a n a g p r o f e s o r M

K u š a r d r ž a o 1 o v d j e s v o j e p r e d a v a n j e bdquo 0 l j u d shy

skoj s r e ć i D v o r a n a j e b i la d u b k o m p u n a N a

k o n c u p r e d a v a n j a p l j e s k a l o mu s e i k l i c a l o

P r e d a v a n j e j e b i l o d o i s t a j a k o l iepo i z a shy

nimljivo S a s t a v l j e n o j e s ve l ik im m a r o m i p o shy

z n a v a n j e m o g r o m n a m a t e r i j a l a z a č i n j e o j e r a z shy

nim p o s l o v i c a m a i n a r o d n i m g a t k a m a a p o d -

k r i e p l j e n o n a v o d i m a iz n a š i h i tud j ih p j e s n i k a

S v e j e p a k z a o d j e n u t o b o g a t i m i l i e p i m j e z i k o m

a p u n o p j e s n i č k o g a p o l e t a i k r a s n i h mis l i O s o shy

bito te z a n e s e z a v r š e t a k g d j e p o s l i e n a v o d a iz

B o ž a n s t v e n e k o m e d i j e g o v o r i F a u s t

S t a l n i s m o d a t a k o v a r a d n j a n e ć e os ta t i

net iskana p a za s a d a ne g o v o r i m o d u l j e o n j o j

U z t o s e p r e p o r u č u j e m o n a š e m o d l i č n o m

s u g r a d j a n i n u za još k o j e p r e d a v a n j e

S u p e t a r

N a p o z i v s u p e t a r s k o g n a č e l n i k a g Š t i p a n a

Bjaževića s a s t a š e s e u S u p e t r u d n e v a 1 9 t e shy

k u ć e g a svi b r a č k i n a č e l n i c i d a s e s p o r a z u m e

0 o s n o v a n j u k o t a r s k e g o s p o d a r s k e z a d r u g e za

o t o k B r a č

P r i t o m s a s t a n k u j e d n o g l a s n o o d l u č i l o s e

d a s e osnuje ta g o s p o d a r s k a z a d r u g a t e j e u

tu svrhu h i o i z a b r a n n a r o č i t i o r o m i c a t e l i n i o d shy

b o r O d l u č i l o s e j o š d a s e zatraži d a c k m j e r a č o č e v i d n o s t i b u d e i z k l j u č i v o za o t o k B r a č

d a s e traži u z p o s t a v a bdquo t e l e f o n a z a B r a č t e s e

je n a p o k o n p r o s v j e d o v a l o p r o t i n o v o m n a m e t u

nu vino koje je j ed in i izvor ž i v l j e n j a o v i h ž i te l j a

O v o m p r i g o d o m u p o z n a l o i u v i d i l o s e d a

su o v a k o v i s a s t a n c i n e o b h o d n o p o t r e b i t i za o b ć e

d o b r o o v o g z a p u š t e n o g o t o k a te j e z a t o d o b r o

pohvaliti o s o b u g n a č e l n i k a Š t i p a n a B j a ž e v i ć a

koji je za t a k v e i n i c i j a t i v e u p r a v s t v o r e n a i

s v a k e h v a l e v r i e d a n

Istina j e š t o bdquo N a š e J e d i n s t v o p i š e o t o m

sas tanku ali ne s t o j i p o s h v a ć a n j u d o p i s n i č a r a š t o

u zadnju k a ž e d a j e s v i m a p o l i t i k a d o d i j a l a p a

d a je s v a k o m u m r z k o d a s e n je s j e t i j e r s e promisliti n e d a u n a š i m o k o l n o s t i m a g d j e s m o

s a svijuh s t r a n a s k u č e n i d a po l i t i čk i n e s l o shy

bodni m o ž e m o iš ta n a k o r i s t u r a d i t i

I a k o j e p a k j o š s a s t a n a k b i o n e p o l i t i č k i

o v d a š n j e d r u ž t v o bdquo S u p e t a r s k a S l o g a k o j e s a č i shy

njavaju p r i s t a š e n a r o d n e d e m o k r a t s k e s r b s k e i

talijanske s t r a n k e n i j e n a š l o s h o d n i m d a o n a j

dan izvjesi bdquo t r o b o j u p r e m d a j e j o š isti d a n b i o

1 učiteljski s a s t a n a k o v o g k o t a r a A z a š t o t o

Jer s a z i v a č ( i n i c i j a t o r ) s a s t a n k a n a č e l n i k a j e s t

p r a v a š a n e d a s e b o l j e m u ni č e k a t i o d t a k v o g

š a r e n j a č k o g d r u ž t v a k o j e m u n a g lav i s t o j i f a shy

natičan bdquo S r b i j a n a c bdquo c r o a t o f o b

T a k o v i m p o s t u p a n j e m p r a m a u v a ž e n i m o s o shy

b a m a p r e d s t a v n i c i m o t o k a ( n a č e l n i c i i u č i t e l j i )

nije s e s m j e l o iz taknut i ali s u u t o m e ht je l i

o m a l o v a ž i t i s a z i v a č a s a s t a n k a i a k o s e isti n i j e

o d n o s i o n e g o n a b o l j i t a k e k o n o m s k i h pr i l ika

o t o k a S r e ć o m p a k š t o s a z i v a č n a t a k o v a

o m a l o v a ž e n j a p r e k o ist ih s m j i e h o m p r e l a z i

U v j e r e n i s m o p a k d a o v o m j e s t n i n a č e l n i k

n e ć e n i k a d š u š t a t i u r a d u z a e k o n o m s k i n a p r e shy

d a k a i to b e z s t r a n č a r e n j a k a o Što j e i d o

s a d a d o k a z a o p a b i l o to k o m u d r a g o ili n e -d r a g o

R o g o z n i c a k o d Š i b e n i k a

K r o z o v u k o r i z m u p r o p o v j e d a o n a m j e

f r a n j e v a c o P a u l i n S o l j a n i ć č l a n r e d o d r ž a v e s v

J e r o l l m a N j e g o v a p r i j a z n a p o j a v a i u m i l j a t o p o shy

n a š a n j e o s v o j i l o j e k r o z m a l o s v a k o g a a k a k o

j e bio n e u m o r a n u i z p o v j e d a o n i c i B o g j e b l a shy

g o s l o v i o n j e g o v o n a s t o j a n j e t a k o d a ih j e n e shy

o b i č n o m n o g o p r i s t u p i l o n a s v s a k r a m e n t e U z

rad na p r o p o v j e d a o a i c i i i z p o v j e d n i c i s k o p č a o

je i p o d u k u u c r k o v n o m p j e v a n j u t a k o d a s e

je b i lo u s t a n j u k r o z t r i d u o v e l i k e n e d j e l j e p j e shy

vati bdquo P o m i l u j e o d P a l e s t r i n e bdquo I s u k r s t u č i n i o s e

j e p o s l u š a n o d G e n z o - a a misu n a U z k r s o d

D i e r i e j c - a š t o j e s v e b i l o o d d u b o k o g d o j m a

n a o v o p o b o ž n o p u č a n s t v o i s l j e p o t e m e l o d i j e

s p r e c i z n o s t i i z v e d b e i n e o b i č n o s t i s tvar i H v a l a

ide i n a š e p j e v a č e ko j i s u i o v o m p r i g o d o m

p o k a z a l i i m n o g o m a r a za s lavu b o ž j u i u z -

t r a j n o s t l i l a h k o g s h v a ć a n j a

S v a k j e o s t a o r a z ž a l o š ć e n s o d l a z k a d o shy

b r o g o P a u l i n a [za n a j v i š e m j e s t n i n a š n a d p o p

i n a d ž u p n i k k o j i j e u p r a v o u ž i v a o u p l o d o v i shy

m a n j e g o v o g r a d a S v i j u h j e v r u ć a ž e l j a d a b i

n a m s e o P a u l i n d o g o d i n e o p e t p o v r a t i o

Iz grada i okolice S a s t a n a k u p r a v e s t r a n k e [ p r a v a o b d r -

žavat i ć e s e u S p l j e t u m j e s t o j n a 4 na 10 o

m j a n e 1 0 s v i b n j a k a k o [ je p o g r e š n o b i lo

j a v l j e n o u p r o š l o m b r o j u

L i č n a v i e s t U u t o r a k i s r i e d u b o r a v i o

j e o v d j e i u K r a p n j u v e l e č g o s p f ra A m b r o z

S i r c e b ivš i ž u p n i k K r a p n j a i k o r i z m e n i o v o shy

g o d i š n j i p r o p o v j e d n i k u S k r a d i n u g d j e j e s

ve l ik im u s p j e h o m izvrš io s v o j b l a g o t v o r n i z a shy

d a t a k t e n a r a z s t a n k u b i o o d m j e š ć a n a na o s o b i t

n a č i n p o č a š ć e n F r a A m b r o z k r e ć e s a d a u N e w -

J o r k k a m o j e p o z v a n o d t a m o š j i h naš ih d o shy

m o r o d a c a P r a t i l a g a s v a k a s r e ć a

Z a b r a n j e n a p r o s v j e d n a s k u p š t i n a o p o shyr e z u n a v i n o V i n o g r a d a r i š i b e n s k o g o k r u ž j a

s a z v a l i su za p o n e d j e l j a k 4 tek s k u p š t i n u p o d

v e d r i m n e b o m u V o d i c a m a N a i s t o j i m a l o s e

r a z p r a v l j a t l o p o r e z u n a v i n o i o h e z k a m a t n i m

z a j m o v i m a za o b n o v u v i n o g r a d a a m e r i k a n s k o m

l o z o m P o l i t i č k a v las t p o d n a d n e v k o m 1 t e k

b r o j 6 7 2 5 bdquo z a b r a n i l a o b d r ž a v a n j e te n a u m -

l j e n e s k u p š t i n e bdquoiz o b z i r a j a v n o g r e d a i m i r a

O s v r n u t ć e m o s e

I z p r e d c r k v e s v F r a n e o s o b i t o s r i e d o m

i s u b o t o m p o p o d n e te n e d j e l j o m d a k l e k a d

j e š k o l s k i p r a z n i k v i d j e t j e d o s t a z a p u š t e n e

d j e c e k o j a s e t u d a p r a ć k a i d o s a d j i v a s v a shy

k o m e a d o n a p o k o n i š t e t e č ini b a c a n j e m k a shy

m e n j a i s l i č n o P r i m j e t i t j e d a su to m a l d a n e

s v e d j e c a bdquo L e g h i n e š k o l e U p o z o r u j e m o n a

o v o n a j p r i j e u p r a v u te š k o l e a k a d to n e bi

p r u d i l o o n d a na tu d j e c u u p o z o r u j e m o r e d a r shy

s t v o j e r s e o n a k o v l pr izor i n e m o g u d a l j e

t r p j e t i

P r i m u ž k o j p u č k o j š k o l i u V a r o š u p r e u z e o

j e s l u ž b u u č i t e l j a o v e s e d m i c e g o s p V l a d i m i r

V u k i ć o d r e d j e n n a to m j e s t o o d p o k r a j š k o l shy

s k e v las t i d a z a m i e n i u č i t e l j i c u g o s p u M a r k O -

viiV lrnjq jltraquo |lrivramigtnn ttrniri-ivljc-na K o d ž e n s k e g r a d j a n s k e š k o l e p o u k a

l i e p o n a p r e d u j e D o z n a j e m o d a ta š k o l a b i v a

p o s t e p e n o i b r z o o b s k r b l j e n a sv im p o t r e b i t i m

j o j u č i l i m a a d o s k o r a ć e bit i p r o v i d j e n a i g l a s o v i r o m

U č i t e l j e m p j e v a n j a i g l a s o v i r a k o d i s te i m e n o v a n

j e vr iedni k a p e l n i k g o s p M M e l i h a r uč i te l j

bdquo Š i b e n s k e G l a z b e i s o k o l s k o g p j e v a č k o g z b o r a

Z a š k o l u u D ograve c u N a s j e d n i c i k o t a r s k o g

Š k o l v i e ć a d r ž a n o j u u t o r a k p r e t r e s a n o j e k a k o

č u j e m o i o p o n u d i o b ć i n e š i b e n s k e za g r a d n j u

š k o l s k e k u ć e u D o c u P o n u d a j e ž i v o m p r e p o shy

r u k o m p r o s l i e d j e n a s t a r i j o j š k o l s k o j v las t i o d

k o j e n a d a t s e j e d a ć e j e p o d p u n o uvažit i i

pr ihvat i t i u c j e l o s t i s v e p o s t a v l j e n o u v j e t e k o j i

j e d i n o o m o g u ć u j u i z g r a d n j u te toli p o t r e b i t e

š k o l e

U b o ž k o m d o m u p r i g o d o m smrt i s v o j e s u shy

p r u g e M a t i j e g o s p N i k o l a L o k a s d a r o v a o j e

K 2 0 U p r a v a družtva p l e m e n i t o m d a r o v a t e l j u

s r d a č n o z a h v a l j u j e a p o k o j n i c i želi r a j s k o n a shy

s e l j e

U p r a v a bdquo Š i b e n s k e G l a z b e u s t r o j i l a j e

o d s v o j i h p o n a j b o l j i h g l a z b a r a bdquoE l i tnu s a l o n shy

s k u o r h e s t r u k o j a j e prvi p u t s u d j e l o v a l a n a

o b ć e z a d o v o l j s t v o u z a d n j e m k o n c e r t u hrv S o shy

k o l a O v a o r h e s t r a j e t a k o p r i p r a v l j e n a d a

m o ž e u s v a k o v r i e m e p r i r e d j i v a t i k o n c e r a t N j e shy

zini k o n c e r t i z g o d n i su n a j v i š e za n a š e k a v a n e

n a k o j i m a j e d a o v u izvrs tnu o r h e s t r u u s v a shy

k o m p o g l e d u p o d p o m o g n u i n a vlast i tu s v o j u

k o r i s t Z a p o t a n j e o b a v i e s t i z a n i m a n i g o s p o shy

dar i k a v a n a n e k a s e o b r a t e u p r a v i bdquo Š i b e n s k e

G l a z b e

bdquo Š i b e n s k a G l a z b a sv i ra t ć e s u t r a na

M a l i U z k r s u 11 i p o l p r e d p o d n e u o b ć i n

p e r i v o j u e v e n t u a l n o n a bdquo M a l o m T r g u i to

p o s l i e d e ć e m p r o g r a m u 4 N a r o d n a k o r a č n i c a

L H u y k 2 O u v e r t u r a iz o p e r e t t e bdquo D i e F l e -

d e r m a u s I S t r a u s s 3 M a z u r k a bdquoIz n a š e g a

k r u g a F r a n j o K m o c h 4 S m j e s a iz b a l l e t a

bdquo L u t k a 1 B a y e r 5 K o r a č n i c a bdquo U s p o m e n a

P i l a t mdash H u y k mdash B u d e li s l a b o v r i e m e k o n c e shy

rat ć e s e izvest i u p o n e d j e l j a k 4 t m j u isti s a t

S t a v n j a k o n j a K o m i s i j a b r 8 z a d o -

k n a d u k o n j a u M a r i b o r u d o l a z i u Š i b e n i k n a

1 1 o v m j te ć e o d 8 sa t i u j u t r o pr imat i

j a h a ć e i t e r e t n e k o n j e te m a z g e o d 4 e d o 8 e

g o d i n e V l a s t n i c i t a k o v i h ž i v o t i n j a i m a j u d a ih

p r i k a ž u p r e d p o m e n u t o p o v j e r e n s t v u o u n a z n a shy

č e n i d a n

S e d m i č n i p a z a r n a P e r k o v i ć u J u č e r a š shy

n j i m p e t k o m z a p o č e o j e s e d m i č n i p a z a r n a

P e r k o v i ć u ko j i ć e s e o b d r ž a v a t i s v a k o g a p e t k a

k r o z m j e s e c e t r a v a n j s v i b a n j l i p a n j s r p a n j k o l o v o z r u j a n i l i s t o p a d

U o b ć i n s k o j k l a o n i c i z a k l a l o s e k r o z o v a j t j e d a n 3 7 v o l o v a 1 8 k r a v a 1 0 t e l a d i 6 6 5 j a n j a c a

_ U m j e s t n o m K i n e m a t o g r a f u v i d j e t ć e

s e u p o n e d j e l j a k i u t o r a k r a z n e s l ike Š i b e n i k a

k o j e j e p o d u z e ć e d a l o n a r o č i t o s n i m i t i I z m e d j

o s t a l o g a s n i m l j e n e su i v j e ž b e n a š i h d o b r o v o l j shy

nih v a t r o g a s a c a

V r i e m e u v i e k n e s t a l n o p r o m j e n l j i v o O d

j u č e r k i š e v i t o N o ć a s i j u t r o s p a l a o b i l n a k i š a

T e ž a k j o j s e v e s e l i

Pokrajinske viesti N a č e l n i k P r a g a u D a l m a c i j i D r G r o s s

n a č e l n i k P r a g a s a g o s p D r o m P r o h a s k o m

f iz ikom P r a k a b i o j e ovih d a n a u D a l m a c i j i

D o š l i s n d a u r e d e s v e š t o t r e b a d a s e s a shy

g r a d i b o l n i c a n a rtu G o m i l i c a S t I v a n j s k e

o b ć i n e na B r a č u O v u ć e b o l n i c u gradi t i p r a ž k a

o b ć i n a za krž l javu d j e c u g r a d a P r a g a O b ć i n a

S v t I v a n a j e P r a g u s v e m u išla u s u s r e t U S u -

t ivanu d o č e k a l o j e č e š k e g o s t e c i e io p u č a n s t v o

M o d r e p e ć i n e u D a l m a c i j i P r i s t a j a n j e m

p r e d B i š e v o m p o š t a r s k o g a p a r n o g a b r o d a ko j i

p u t u j e o d S p l j e t a d o H v a r a b i t n o j e o l a k š a n o

r a z g l e d a n j e t a m o š n j e d i v n e m o d r e p e ć i n e U

o s t a l o m e m o d r e ili z e l e n e p e ć i n e n iesu ve l ika

r i e d k o s t u D a l m a c i j i J e d n a o d ov ih p e ć i n a blizu

D u b r o v n i k a b i la j e tek tu s k o r o p r o n a d j e n a

O n a j e uža o d m o d r e p e ć i n e u B i š e v u t e s

t o g a n e d j e l u j e o n a k o s i l n o na duh k a o o v a

Ali s d r u g e s t r a n e s a k o p n a s e vr lo b r ž e m o ž e

k n j o j d o ć i J e d n a o s o b i t a l i epa p e ć i n a s a z a i s t a

v e l i č a n s t v e n i m u t i s k o m s v j e t l o s t i nalazi s e u

j u ž n o j D a l m a c i j i m e d j u O š t r i m i B u d v o m S v e

o v e p r i r o d n e p o j a v e i m a j u tu r d j a v u s t r a n u

š t o s e z b o g j a k o g a u d a r a n j a m o r a o s t r m e n i t e

o b a l e m o g u p o s j e t i t i s a m o k a d j e m o r e s a s v i m

m i r n o S t o g a s e p r o u č a v a p i t a n j e bi li s e

m o g a o n a p r a v i t i s a s u h a u l a z a k u j e d n u ili u

d r u g u p e ć i n u na ko j i b i s e s t a v i l a v r a t a š t o

bi d o b r o z a t v a r a l a t a k o d a bi s e z a p r i e č i o

u l a z a k s v j e t l o s t i ko j i bi m o g a o p o k v a r i t i u t i sak

te bi s e t a k o o m o g u ć i l o r a z g l e d a n j e s a s v i m

n e z a v i s n o o d s v a g d a n j a s t a n j a m o r a

O t v o r n o v e r e a l k e u S p l i t u N a 3 0 p r

m j j e o b a v l j e n s v e č a n o ta j č in Iz Z a d r a s t i shy

g o š e u tu s v r h u N a m j e s t n i k p r e d s j I v č e v i ć

b a r o n M a r o j č i ć i n a d z o r n i k Z a v a d l a l P r i o t v o r u

z a s t u p a n e su b i l e s v e m j e s t n e v las t i vr lo b r o j n o II O laquobulllaquo u UatoHrali nreH m n n ž l v n m ijzvanijca č i t a o j e s v misu p r e s v P a l u n k o uz a s i s t e n c i j u

k a n o n i k a U 9 i p o j e b i o b l a g o s l o v z g r a d e

š t o j e o b a v i o p r e s P a l u n k o j e r j e p r e u z d i -

o c e s a n s k i b i s k u p b o l e s t a n P r i j e b l a g o s l o v a p r o shy

č i t a o j e k a t e h e t a J e r i č e v i ć p i s m o p r e u z v N a -

k i ć a Iza b l a g o s l o v a p o d j o š e g o s t o v i u d v o r a n u

g i m n a s t i k e g d j e j e g Z a v a d l a l d r ž a o s v e shy

č a n u b e s j e d u N a to j e u č e n i č k i z b o r i z p j e v a o

C a r e v k u G n a m j e s t n i k u p r a v i o j e t a k o d j e r

s v o j u p r i g o d n u r i e č U č e n i k J e d l i č k a d e k l a m o -

v a o j e B e g o v i ć e v u p r i g o d n u p j e s m u a p o d

u p r a v o m uč i te l j a M e n e g h e l l a i z v e d e n a j e zat im

n j e g o v a k o m p o z i c i j a n a t e m e l j u B a r a č e v a t e k s t a

Iza o v o g a z a v r š i o j e u p r a v i t e l j S i m o v i ć p r o shy

g r a m s v e č a n o s t i

J o š p r o t i o s n o v i o n a m e t u n a v i n o S v i š e n a m s t r a n a j a v l j a j u d a s e n a r o d u v e shy

l ike u z n e m i r u j e na g l a s da ć e s e u v e s t i n a shy

m e t na v i n o Z a d r u g e o b ć i n e družtva i drugi

f a k t o r i n e s m i j u m i r o v a t i I v l a d a i naš i n a shy

r o d n i z a s t u p n i c i u B e č u m o r a j u š t o p r i j e r a shy

z u m j e t i d a ć e o d l u č n a i n e p o p u s t l j i v a b o r b a

pro t i o v o m e n o v o m e n a m i š l j e n o m u u m e t u D a l shy

m a c i j e bit i o b ć a n a r o d n a b o r b a

Iz hrvatskih zemalja N o v i h r v a t s k i b i s k u p i bdquo P e s t e r L l y o d

j a v l j a P o s v e ć e n i b i s k u p dr R o k o V u č i ć p o s t a t

ć e b i s k u p o m u S e n j u p o s v e ć e n i b i s k u p dr

Ivan K r a p a c b i s k u p o m u D j a k o v u d o k ć e s e

z a g r e b a č k o m u n a d b i s k u p u dr P o s i l o v i ć u radi

n j e g o v e s t a r o s t i i p o r e m e ć e n a z d r a v l j a i m e n o shy

vani k a n o n i k dr A n t e B a u e r

K l u b bdquo J a d r a n u K r i ž e v c i m a mol i n a s

d a u v r s t i m o s l i e d e ć e V u č e n j e n a š e lutr i je biti

ć e d n e 1 5 l ipn ja o g Z g o d i t c i ć e biti na j l i j epš i

u z o r c i o s o b i t i m o b z i r o m na g o v e d a r s t v o i s v i shy

n j o g o j s t v o

M i l i j u n i z a T r s t V l a d a j e o d r e d i l a 2

m i l j u n a k r u n a za o č i š ć e n j e k a n a l a u T r s t u V l a d a

j e uz to d a l a 2 mi l i juna k r u n a b r o d o g r a d i l i š t u

u T r s t u i to s p o g o d b o m d a b u d u z a p o s l e n i

u n j e m u s a m o a u s t r o - u g a r s k i p o d a n i c i D o s a d a

su p o n a j v i š e tu radil i t u d j i n c i M i l j u n i za T r s t

a za D a l m a c i j u

P o r i n u ć e r a t n o g b r o d a N a 12 t r a v n j a

o g b i t ć e u T r s t u p o r i n u t a u m o r e n o v a

r a t n a l a d j a Z r i n y i Z a š t o n e bdquo Z r i n j s k i

Skandalozna o d k r i ć a B e č k i l i s tov i i z shy

n o s e j e d a n s k a n d a l o z n i s l u č a j k o r u p c i j e š t o s e

d o g o d i o u k r u g o v i m a b o s a n s k e u p r a v e a p o d

p r o t e k c i j o m m i n i s t r a B u r i a n a i o d s j e č n o g p r e d shy

s t o j n i k a Horovvitza mdash R a d i s e o š u m i u v r i e d -

nost i o d 1 5 0 0 0 0 0 k r u n a š t o j u j e m i n i s t a r shy

s t v o us l ied m i s t e r i o z n e n e k e i n t e r v e n c i j e p o k l o shy

ni lo b e g u B i š ć e v i ć u

Razne viesti R e f o r m a c r k v e n o g ž e n i t b e n o g p r a v a

V i e s t d a V a t i k a n kani r e f o r m i s a t i ž e n i t b e n o

c r k v e n o p r a v o s a d a s e p o d p u n o m a p o t v r d j u j e

P o d k r a j o v e g o d i n e bi t ć e o s n o v a te r e f o r m e

g o t o v a i p r e d l o ž i t ć e s e p o v j e r e n s t v u z a k o d i shy

f i k a c i j u te ć e s e u m e t n u t i u t rakta t o ž e n i t b i

N e k e t o č k e o v o g a n o v o g a c r k v e n o g a ž e n i t b e -

n o g a p r a v a v e ć su s a d a p o z n a t e Š t o s e t i č e

ž e n i t b e n i h z a p r i e k a to s e u k i d a t reć i i če tvr t i

s t u p a n j s r o d s t v a i š u r j a č t v o k a o ž e n i t b e n a z a shy

p r i e k a N a d a l j e d u š e v n o s r o d s t v o ili p o t i č u ć i

o d k u m s t v a k o d krs ta ili p o t v r d e te s r o d s t v o

u s l i e d a d o p c i j e Ženi t i s m i j e s e m o m a k tek p o shy

s l ie o s a m n a e s t e a ž e n a p o s l i e p e t n a e s t e g o d i n e

Ž e n i t b a j e m e d j u b r a t u č e d i m a d o z v o l j e n a d o k

j u ta l i j ansk i z a k o n d o z v o l j a v a N a p r o t i v d o z v o shy

l j a v a c r k v a b r a k i z m e d j u u j a k a i n e ć a k a b r a k

i z m e d j u o n o g a ko j i a d o p t i r a i o n o g a ko j i j e

a d o p t i r a n n a d a l j e b r a k i z m e d j u u d o v i c e s a a d o p shy

t i ranim i o n i m ko j i j e a d o p t i r a o K o n a č n o i z shy

m e d j u u d o v i c e o n o g a ko j i j e a d o p t i r a o i o n o g a

k o j i j e a d o p t i r a n Š t o s e b r a č n i h p a r n i c a t i č e

t o s e o n e i n a d a l j e o b a v l j a j u p r e d d i j e c e z a n shy

s k o m k u r i j o m k a o p o d p r v o m i s t a n c i j o m d o k

j e d r u g a i t r e ć a i n s t a n c i j a k o d s u d b e n e o b l a s t i

k o t a r S u d s e s e g n a t u r e b a v i s a m o s a f o r shy

m a l n i m p o g r j e š k a m a u o s u d i I zn imka s e č in i

s a m j e š o v i t i m b r a k o v i m a ko j i p o d p a d a j u p o d

inkvizi t i ju ( C o n g r s O f f i c i i ) I z t rage n a d s k l o p shy

l j e n i m al ne k o n s u m i r a n i m b r a k o v i m a p o d p a shy

d a j u p o d k o n g r e g a c i j u s a k r a m e n t a Š t o s e d i -

s p e n z i j e t i č e to s e i o n a na n o v o u r e d j u j e s a

o s o b i t i m o b z i r o m v e ć i h n o v č a n i h p r i s t o j b a V a shy

l j a n o s k l o p l j e n i k o n z u m i r a n b r a k o s t a j e i n a shy

d a l j e n e r a z r i e š i v t ek r a s t a v a o d s t o l a i p o s t e l j e

d o z v o l j e n a j e k o d h e r e z i j e a p o s t i z i j e b r a k o shy

l o m s t v a b r u t a l n o g a p o s t u p k a z a r a z e D o k j e

p r i j e ta r a z s t a v a s t a j a l a d o v o l j e j e d n o g a č l a n a

b r a č n o g a p a r a s t o j i o n a d a n a s p o d k o m p e shy

t e n c i j o m d i e c e z a n s k e kur i j e Š t o s e t i č e c i v i l shy

n o g a b r s k a to s e i n a d a l j e u s v a j a n a č e l o d a

j e c r k v e n a ž e n i t b a n e š t o v i š e n e g o g r a d j a n s k a

ali s e i p a k u s t a n o v l j u j e d a ni j e d a n ž u p n i k n e

s m i j e v j e n č a t i o n e k o j i n isu p r i j e o b a v i l i c i shy

v i l n o s v o j e v j e n č a n j e N i j e li m o g u ć b r a k g r a -

d j a n s k i m o r a s e s l u č a j iznieti p r e d b i s k u p a

s u s r e t B r a k s a v j e s t i o s t a j e p r e m a u r e d b a m a

p a p e B e n e d i k t a X I V o d g o d i n e 1 7 9 1 u k r i e -

p o s t i O z i v a n j e n e o b a v l j a s e v i š e tri p u t a v e ć

s a m o j e d a n p u t

O p o j a v i H a l l e j s k e r e p a t i c e O v o g a

p r o l j e ć a p o k a z a t ć e s e n a n e b u l i epa i z i n i m -

I j iva p o j a v a j e d n e r e p a t i c e O v a j e r e p a t i c a

b i la v e ć z a d n j i h m j e s e c i o p a ž e n a t e l e s k o p i m a

T a s e r e p a t i c a v e ć o d 2 0 0 0 g o d i n a vidi s a

z e m l j e s v a k i h 7 5 g o d i n a k o j e j o j j e v r i e m e

u p r a v o p o t r e b i t o d a j e d a n put o b i d j e o k o

s u n c a T a č n o k r e t a n j e o v e r e p a t i c e o d k r i o j e

englezk i p r i r o d o s l o v a c H al ley te j e n j e m u u

p o č a s t o v a r e p a t i c a i b i la n a z v a n a H a l l e j s k o m

r e p a t i c o m Z a d n j i put b i la j e v i d j e n a g o d i n e

1 8 3 5 k a d a j e pružila s a s v i m l iepu p o j a v u O v a

r e p a t i c a k o j a s e k a k o s p o m e n u s m o v e ć n a shy

lazi u o b s e g u s u n c a i z e m l j e v i d j e t ć e s e

p r o s t i m o k o m u d r u g o j p o l o v i c i t r a v n j a p a k

u p r v o j p o l o v i c i s v i b n j a p r i j e iz lazka s u n c a u

z e r u na i z t o č n o m e o b z o r j u O k o l o 1 5 s v i b n j a

g u b i t ć e s e s v j e t l o s t r e p a t i c e m e d j u z r a c i m a s u n c a

u g r a n j i v a n j u o v o g a P o č e v š i o d 2 1 s v i b n j a

p o k a z a t ć e s e o p e t p r i j e u s u t o n u p a k k a shy

s n i j e u n o ć i k a k o s e b u d e p o m a l o uda l j iva t i

n a n e b u o d s u n c a T a d a ć e os ta t i na v id iku

d o 11 i p o u n o ć i na z a p a d n o m o b z o r j u P r i

t o m e ć e r e p a t i c a p o k a z i v a t i s a s v i m l i epu p o shy

j a v u M j e s e c a ć e l ipn ja n j e z i n a s v j e t l o s t radi

s v e to v e ć e g a u d a l j i v a n j a o d z e m l j e z n a t n o

tamni t i te ć e n a j p o s l i e r e p a t i c a s a s v i m i z e č e z -

nuti s a v i d i k a S v e s u to a s t r o n o m i v e ć u n a shy

p r e d iz računa l i T i m j e n a č i n o m i u t v r d j e n o

d a ć e n a j m a n j a u d a l j e n o s t o v e r e p a t i c e o d z e m shy

l je iznosi t i v i še o d 2 0 mi l i juna k i l o m e t a r a T a j

bi put j e d a n brzi v o z m o g a o d a preva l i t ek u

5 0 g o d i n a T a j j e put o k o 6 0 p u t a v e ć i o d

u d a l j e n o s t i i z m e d j u z e m l j e i m j e s e c a D a l j i n a

d a k l e o v e r e p a t i c e o d n a s o s t a t ć e uv iek s a s v i m

o g r o m n a t a k o d a j e v e ć radi t o g a izk l jučen

s v a k i u t i c a j i s te n a z e m l j u P r o m i s l i li s e j o š

d a s e i o v a r e p a t i c a k a o i s v e d r u g e s a s t o j i

o d j e d n e s a s v i m s i t n e m a t e r i j e k a o š t o j e to

z n a n o s t t a č n o d o k a z a l a to i n jen r e p k o j i s e

k a d k a d p o k a z u j e k a d s e o n a n a d j e u bl izini

s u n c a m o ž e imati j e d n u s a s v i m n e z n a t n u m a s u

k o j a j e p u n o t a n j a o d n a š e g a z r a k a S t o g a n e

t r e b a misl i t i d a j e j e d n a r e p a t i c a p a b i la i s a

ve l ik im i s j a j n i m r e p o m j e d n o n e b e s k o t i e l o

o d t v r d e tvar i k o j e bi k a d i z a d j e n a v i d i k

m o g l o p r o u z r o k o v a t i k a k v u š te tu zeml j i ili n j e z i shy

nim s t n n o v n i c i m a O v o j e m i š l j e n j e s a s v i m k r i v o

te g a j e z n a n o s t o d b a c i l a k a o z a b l u d u i p r a z shyn o v j e r j u T i e k o m v j e k o v a o p a z i l o s e p u n o i d j e l o m i c e vel ikih r e p a t i c a ali n i k a d a n i j e ni j e d n a o d njih p o k a z a l a k a k o v a š t e t n a u t i c a j a na z e m l j u S t o g a j e s t r a h o d r e p a t i c e ko j i j o š v l a d a k o d nekih s l o j e v a p u č a n s t v a p r o s t o j e d n a z a l o s t n a z a b l u d a k o j u p o š t o n e m a n i k a k e r a shyz u m n e p o d l o g e t r e b a p o b i j a t i n a s v a k i m o g u ć i n a č i n a n a r o č i t o š i r e n j e m ovih p o d a t a k a k o j e je z n a n o s t utvrdi la

Hrvatska tiskara (Dr Krstelj i dr) Vlastnik izdavatelj i odgovorni urednik Josip Drezga

H o t e l bdquo D I N A R A Šibenik 0 o o o kod kazal iš ta

p r e u z e o j e p o d p i s a n i te g a p r e shyu r e d i o o b s k r b i v š i g a s a s v i m n o shyvim p o k u ć s t v o m i s t o l n i m p r i shyb o r o m

K a k o j e s a d a u n j e m u u r e -d j e n o o d g o v a r a d o i s t a z a h t j e v i m a g r a d a p a s e p o d p i s a n i n a d a d a ć e o d s a d a u n a p r i e d o v a j hote l p o s t a t i na j mi l i j e s v r a t i s t e n e s a m o za m j e s t o n e g o i za v a n j s k i sv ie t t im v i š e š t o j e u r e š t a u r a e i j i i d o m a ć a k u h i n j a u r e d j e n a na način ko j i p o s v e z a d o v o l j a v a

C i e n e s u n a j u m j e r e n i j e a p o shys luga b e z p r i g o v o r a

P r e p o r u č u j u ć s e s a v e l e š t o -v a n j e m

N i k o B l a ž e v i e

N U I S O L o d

B e r g n i a n - a i d r u g u T e š n j u n L j e s t i o s t a j e p r i j e k a o i p o s l i e za č u d o n e d o s t i ž i v o s r e d s t v o za b o j a d i s a n j e k o s e i b r a d e

N a zalihi s e n a l a z i - p l a v a s m e d j a i c r n a b o j a J e d n a b o c a s t o j i K 2 - 5 0 u

4 drogueriji VinHa Vučića u Šibeniku

(ribarskih) bogato stladištc

kao i zastupstvo od prvih svjetskih

tvornica mreža p r v e z a j a m č e n e vrs t i G e n a u m j e r e n a

J t i i ^ o J C r a n i t i l i n

10mdash20 u J e l s l ( o t o k Hvar D a l m a c i j a )

V L A D I M I R K U L I Ć m amp

amp

Jedina hrvatska

tvornica voštanih

svieća na paru i š l l gt laquo = laquo l l i (Da lmac i j a )

O mum

Hrvatske narodne poslovice uredio V J Škarpa ciena knjizi broširano K 5mdash a uvezano K 6 mdash nabavl ja se kod bdquoHrvatske t iskare u Šibeniku i u svim knj ižarama

Uumlestanrac ia bdquoSidra p r v o g r e d a

Š I B E N I K u l i c a s v I v a n a Š I B E N I K

P r v a p a r n a t v o r n i c a z a b o j a d i s a n j e p r a n j e i k e m i č k o

č i š ć e n j e o d j e l a n a s u h o

M D O M I Ć A Spli t b r 3 5 5

Primaju se odjela za kemičko čišćenje kao obična uresna za Šetnju kazalište i plesove Osim toga zastore prostlrače rukavice od koze itd razumije se sve u cjelini čisti se sa

s t r o j e m bdquo U N I V E R S A L Isto tako parno bojadisanje gore navedenih

predmeta Preporuča se svakome ovo zgodno i koristno

poduzeće Za Šibenik prima i predaje

RAGANZiNI l J l X Glavna ulica

JULIO

dalmatinsko sabrana

trijansl bielo te dobro

poznato pivo Sarajevsko Kuhinja je domaća prve vrsli

koja je obskrbljena u svako doba toplim i mrzlim jelom - -Objed I reda K t II reda 72fil

Naznačiti mi je osobito da se moja jela priugotavljajusaino

Preponi je se velcštovanjctn

S t r i k a A n t u n

E Hrvatska 13 o

o a t a t igrave

I testanracia bdquo S i d r a p r v o g r e d a - bull

Š I B E N I K u l i c a s v I v a n a Š I B E N I K

bull banka bull

s raquo Podružnica a Pozor W padražiticlaquo za Trst Jilra i Dalmaciju

u l i o a lt S u l lt i t t i t gt i 1

D O O

Gospodare sieze laquo iacutejubljatu

Si ^ laquo

može se dobiti uz najpovol jni je ciene i uvjete svakovrstnog d o b r o g i s v j e ž e g

ž i v e ž a b r a š n a najglasoviti jih mlinova te k r u m p i r a z e l j a g r a h a i u m j e t n i h g n o j i v a

Tvrdka je od novog ljeta uvela š i o n t od 2 na svu robu bez razlike

za fakture izplative kroz 3 0 dana a to da olahkoti trgovcima knjigovodstvo

Podupirati Gospodarsku svezu patriptična je dužnost svakog našeg trgovca

Cienike i uzorke ša l je sc badava na zahtiev

R a v n a t e l j i p o s l o v o d j a

J laquo I I laquo Š l c e i - l Trs t

1911 [Svoj svome bull 1 $ 9

5 $ O b j a v a m

jOt Č a s t mi j e javit i p n o b ć i i i s t v u n a j - ^ lt g ško l i t r g o v c i m a i o b r t n i c i m a da s a m n a u -W m i o d o s k o r a otvor i t i o v d j e prvu o v a k o v e laquo ^ ^ vrs t i na n a š e m j u g u ^

i Tvornica papirnatih vrecicaH 0 z a t r g o v a č k u p o r a b u ^

N a t o s - m s e o d l u č i o i s r a z l o g a š to 30 s e j e d o š l e iza o v a k o v e s tvar i m o r a l o n a š e o b ć i n s t v o o b r a ć a t i van p o k r a j i n e i p o d u p i - laquo5 rati s v o j i m n o v c e m t u d j a p o d u z e ć a samp

5 M o j a t v o r n i c a p a p i r n a t i h v r e ć i c a biti ć e ft u r e d j e n a s a s v i m p o z a h t j e v i m a m o d e r n e lt0gtj t e h n i k e i biti ć e s n a b d j e v e n a s a o n i m r a z -3pound no l ik im m a t e r i j a l o m š t o z a s j e c a u o v a j o b r t tpound P r a m a t o m u o č e k u j e m da ću u o v o m p o d - 35 S g hvatu bit i z d a š n o p o d p o m o ž e n t j p o č a š -flg ć e n c i e n j e n i m n a r u č b a m a iz svih z e m a l j a raquovlaquo 6 g d j e j e n a š e g n a r o d a iiOE Š i b e n i k 2 1 l i s t o p a d a 1 9 0 9 30pound

8 ss

m v j e r o d o s i

5 5 0 0

gtjno p o p r a ć e n e s v j c d o č b c I ječn i pr ivatnika d o k a z u j u da

I C a i s e r o v i p i r s t x i i p a r a m e l i

(su tri Jele)

K a š a l j n a h l a d u h u n j a v i c u k a t a r i g r č e v i t i

k a š a l j n a j b o l j e o d s t r a n j u j u

J edan omot 2 0 i 4 0 f i l i ra

J e d n a kutija 6 0 f i l i ra

2 1 - 2 4 N a p r o d a j u d r ž i

C a r l o R u g g e r i V i n k o V u č i ć drogerija u Š i b e n i k u

^VIT t o ^ J o r i oacute trgovac i posjednik

p o ouml a a o o o ouml ouml l

Hrvati i Hrvatice po-mozite družbi sv Cirila i Metoda

Dionička glavnica - -- - - K 1000000

P r i č u v n a z a k l a d a i p r i t i č c i K 1 5 0 0 0 0

C E N T R A L K A D U B R O V N I K - -

Podružnica u S P L I T U i Z A D R U

Q Bankovni odjel - - -prima uložke na knjižice u konto k o -r o n t u u č e k p r o m e t u e s k o m p t u j c

mjenice O b a v l j a inkaso pohranjuje i upravl ja vriednine Devize se preuzimlju n a j -kulantnije Izplate na svim mjest ima tu i inozemstva obavl ja ju se brzo

i uz povol jne uvjete

o Mjenjačnica - - -kupuje i prodaje državne papire razteretnice za ložnice s rećke vashylute kupone Proda ja s r e ć a k a na obročno odplać ivan je Os jeguran je proti gubitku kod ždriebanja Revi shyzija srećaka i vriednostnih papira bezplatno Unovčen je kupona bez

odbitka

Zalagaonica - - -daje za jmove na ručne za loge z latne i srebrne predmete drago k a m e n j e

i t d uz najkulantni je uvjete

Čudo amerikanske industrije jest novoizumljeno

Držalo za (bdquoMaxim)

u r e d j e n o s p r e m o m z a c r n i l o i o l o v k u

o b t e r e k l o u u l d u h a i

z a j a m č

O v a j i z v a n r e d n o d u h o v i t o k o n s t r u i r a n a p a r a t služi u s v r h u b r z o g i s i g u r n o g z b r a j a n j a G l a v n o j e n j e g o v o s v o j -

i o r u k o v o d j e n j e i bezpr lkt f rna f u n k c i j a S j e d n e s t r a n e uklan ja d u š e v n o s k r o z s a t o v e n e p r e s t a n o r a d e ć s a M a x i m bdquo - d r ž a l o m ne o p a ž a n i k a k o v a toh ptetna ž i v č a n a n a p e t o s t s d r u g e j e s t r a n e s i g u r n o s t r a d n j e i p r i š t e d n j a ta C i e n a p 0 k o m a d u s a t o č n o m i l a h k o s h v a t l j i v o m u p u t o m K 1 0 - 6 0 J o s t a v u s v o t e u n a p r i e d K 1 0 mdash N a r u č u j e se k o d g l a v n o g o d p r a v n i š t v a

E m E r b e r B e č 11 8 E n n s g a s s e b r o j 2 1 6 - 1 2

Podružnice Via Giulia br33

Telefon 1930

Važno za svakoga

Gustav Marko Podružnice

Via Barriera vccchia br 33

Via Coionia br 17 ^ S Oiovanni

di Guardiella br 871

Veliki

T r s t

C e n t r a l a V i a G i u l i a b r 2 0 TeMOU 1930 Tekući račun sa podružnicom Ljubljanske kreditne banke

Veliko skladište s t a k a l a p r o s t i h a p a n i r a n i h i z a u r e s

izbor p r e d m e t a z a l j e k a r n e d r o g e r i j e p o r c u l a n s k o i z e m l j a n o

s u d j e o c a k l i n e s t a k l a r i j e s v j e t i l j k e itd

Velike kolikoće naročitih t v a r i u o c a k l i n i p o r c u l a n i

Ciene umjerene koje sc ne boje utakmice

N a z a h t j e v ša l ju s e c i e n i c i b a d a v a

D o p i s i v a n j e tt l i r v o t k o m j l o i e i l t t i

Pomenuta tvrdka jedina svoje vrsti u Trs tu preporučuje se svim

našim trgovcima