amsterdamse wijkaanpak, halfjaarrapportage
DESCRIPTION
Gemeente Amsterdam DMO, Amsterdamse Wijkaanpak, halfjaarrapportageTRANSCRIPT
Bewonersparticipatie in de wijkaanpak 2009
1
Colofon Bewonersparticipatie in de wijkaanpak 2009 is een uitgave van het Programmabureau Amsterdamse Wijkaanpak, Gemeente Amsterdam
ConceptKarin Daman, Dienst WonenDanielle Driessen en Jacqueline Slenders, Nieuwe Maan
Tekst en eindredactie Emilie van Steen, Lapidair tekstenEsther OosterlingDanielle Driessen en Jacqueline Slenders, Nieuwe MaanTekstbijdragen van: Dienst Wonen, Dienst Maatschappelijke Ontwikkeling, de stadsdelen, de corporaties, Huurders vereniging Amsterdam, Amsterdams Steunpunt Wonen
VormgevingIrma Bannenberg, www.co3.org
DrukwwerkSpinhex & Industrie drukkerij
Illustratie participatiepiramideJaron Beekes
Fotografie voorzijde Archief ASWArchief EigenwijksJongeren Actief Amsterdam Joyce van Belkom Edwin van Eis Agnes D’anselmoAnton van Daal Ernst van Deursen Maria DouwesJosé de GoedeJan de Groot Cor Hotting Laura Kalter (ontwerp poster)Jansje KlazingaBas Köhler (tekening)Janna Koops Aziz KwyasseEmiel van LintIngeborg LübbersPhilip McIntyreKatrien MulderWim Salis Friso Spoelstra Jaap Wals Martijn Wijnands Hans Zwart5.6 fotografie
Fotografie achterzijde Panelgesprekken bewonersSander Coopmans
BewonersinitiatievenKatrien Mulder, VANDOORN Photography en Estella Snellen
InterviewsBram Budel, Stadsdeel Bos en Lommer, Hes van Huizen, Hans Zwart, Olga Plokhooij
Oktober 2009
2
Meedenken en meedoen!In onze eerste rapportage over bewonersparticipatie, riep mijn voorganger Tjeerd Herrema op om de spirit vast te houden zodat we samen het verschil kunnen maken in de Amsterdamse wijkaanpak. Dat heeft hij niet tegen dovemansoren gezegd. Door nieuwe methoden uit te proberen, en kennis en ervaring te delen zien we steeds meer bewoners in beweging komen om hun buurt te verbeteren. Daar ben ik trots op. Want actieve bewoners creëren een betrokken wijk waar mensen elkaar ontmoeten en aanspreken. Op die manier zorgen zij voor een prettig leefklimaat in hun buurt.
Deze rapportage is opnieuw een staalkaart die de rijkdom en variëteit aan bewonersinitiatieven toont. Met genoegen constateer ik dat er niet alleen veel is gebeurd, maar dat de plannen en initiatieven ook beter lijken aan te sluiten op issues in de wijk. Wat mij eveneens opvalt is dat die initiatieven steeds meer uitgaan van zelfbewuste bewoners die een duurzaam effect nastreven, er niet voor terugdeinzen om daarvoor verantwoordelijkheid te nemen maar ook bij professio-nals om ondersteuning durven vragen zodat hun ideeën echt tot uitvoering komen en onderdeel worden van de hele wijkaanpak.
Het afgelopen jaar zijn we met zijn allen in staat zijn geweest om veel van de Buurt Uitvoerings-plannen van de grond te tillen. Voor 2010 is het onze taak om de bewonersinitiatieven op een natuurlijke manier nóg beter te laten sporen met onze activiteiten in de buurt.
Meedenken en meedoen! Onze ambitie voor de zeventien buurten reikt ver en daar nemen we bewoners in mee. Want alleen samen kunnen we ervoor zorgen dat de kwaliteit van de plannen van ons als bestuurders en professionals, evenals de uitvoering daarvan, beter wordt. Bewoners-participatie is mijns inziens onmisbaar in de wijkaanpak en moeten we altijd blijven voorstaan. Ik besef dat dit niet altijd even gemakkelijk is, maar het maakt ons werk in de wijkaanpak wel een stuk ambitieuzer én leuker.
Freek Ossel
Wethouder Wijkaanpak
3
InleidingDeze rapportage laat zien dat bewoners meedoen in de Amsterdamse wijkaanpak. Het afgelopen jaar
is de pijler bewonersparticipatie in de wijkaanpak verder ontwikkeld. De inspanningen hebben in 2009
geleid tot betrokkenheid, inbreng en concrete initiatieven van bewoners in de zeventien buurten van
de wijkaanpak.
Het doel van de Amsterdamse wijkaanpak is om de zeventien aangewezen buurten te verbeteren.
Buurtgericht en vraaggericht werken zijn dé kenmerken van de Amsterdamse aanpak. Extra inspannin
gen moeten voor verbetering zorgen op de volgende terreinen:
krachtige mensen (leren en opgroeien, integratie en participatie)
krachtige buurten (werken en economie, wonen en leven, veiligheid)
krachtige uitvoering
´Bewoners doen mee in de Amsterdamse wijkaanpak´Dat is de rode draad van het programma en wordt breed gedragen door vele bestuurders en profes
sionals van stadsdelen, corporaties en organisaties. Bij de uitvoering van de wijkaanpak hebben zij
bewoners en ondernemers betrokken bij projecten in de buurt. In gesprekken en in concrete projecten
werden bewoners en professionals partners van elkaar. De uitnodiging om mee te praten of zelf ini
tiatief te nemen, pakten de bewoners en bewonersorganisaties met beide handen aan. Er is dus veel
gebeurd en dat willen we laten zien. Tegelijkertijd blijft het betrekken van bewoners bij de verbetering
van hun buurten een zoektocht, zowel voor bewoners als voor professionals. Iedereen die meewerkt
aan de wijkaanpak kan daarvan leren. De doelstellingen van onze gezamenlijke zoektocht zijn helder:
1. meer participatie van bewoners bij de verbetering van buurten
2. een bredere groep bewoners die actief is in de buurt
3. een kwalitatieve verbetering van de bewonersparticipatie
Leeswijzer Deze rapportage gaat over de inspanningen van professionals om bewoners op een goede manier
te betrekken bij de wijkaanpak en over de inzet van bewoners om hun buurten te verbeteren door
zélf initiatief te nemen.
Op de voorzijde, de daadwerkelijke rapportage, lichten we eerst de participatiepiramide kort toe
en hebben we het stedelijk kader bewonersinitiatieven opgenomen. Beiden zijn leidraad in hoe
we in de Amsterdamse wijkaanpak bewonersparticipatie vorm geven.
Daarna presenteren we de resultaten per buurt. De beschrijvingen per buurt geven inzicht in de
aanpak van bewonersparticipatie breed, de aanpak op het gebied van bewonersinitiatieven en de
resultaten van de participatie agenda. Daarnaast worden bijzondere experimenten, samenwerkings
partners of quotes van bewoners en professionals uitgelicht. Het experiment met het vouchersysteem
heeft een aparte plek gekregen.
Daarna leest u welke inspanningen het programmabureau wijkaanpak in het gezamenlijk programma
heeft gedaan om bewonersparticipatie in de wijkaanpak te stimuleren.
Op de achterzijde van dit rapport treft u naast de titels van alle gehonoreerde bewonersinitiatieven,
voorbeelden van bewonersinitiatieven. Een inspirerend overzicht dat niet alleen leuk is om door te
bladeren, maar ook als poster opgehangen kan worden. Ook op de achterzijde interviews met profes
sionals in de wijkaanpak over de uitwisseling met bewoners.
Belangrijk:
De periode waarover wordt gerapporteerd is:
voor bewonersparticipatie breed: 1 januari 2009 tot 1 juli 2009
voor bewonersinitiatieven: 1 september 2008 (toen de bewonersbudgetten beschikbaar kwamen)
tot 1 juli 2009 (toen het geld voor 2008 toegekend moest zijn)
Voor de periode daarvoor verwijzen we naar de ´Halfjaarrapportage Bewonersparticipatie 2008´
die is verschenen in januari 2009.
Nieuwe Maan ©
4
Participatie piramide Waarom zouden bewoners willen meedenken en meedoen om hun buurt te verbeteren? Daar zijn
veel redenen voor. Zij hebben er hun kinderen op school zitten; wonen en/of werken er; doen er hun
boodschappen; sporten en recreëren in de buurt, en moeten er samen met andere buurtgenoten een
prettig leven opbouwen. Problemen die voor achterstand zorgen, ervaren bewoners aan den lijve. Een
deel van hen wil terecht zelf invloed hebben op de keuzes die voor hun buurt gemaakt worden.
Waarom vinden professionals het belangrijk om bewoners te betrekken? Omdat zij over een schat aan
informatie en ervaring beschikken die het mogelijk maakt dat ambtenaren, corporatiemedewerkers,
welzijnsinstellingen, de politie en anderen betere plannen ontwikkelen. Als bewoners medeeigenaar
worden, wordt de verantwoordelijkheid voor de buurt gedeeld.
De participatiepiramide toont verschillende manieren waarop bewoners invulling kunnen geven aan
hun betrokkenheid. Ze kunnen INFORMATIE tot zich nemen over de wijkaanpak in hun buurt. In IN-
TERACTIE EN DIALOOG kunnen zij meepraten met professionals over de thema´s of over concrete
inspanningen die hen raken. Bewoners kunnen actief deelnemen aan concrete projecten waarbij zij
een COPRODUCTIE aangaan met een organisatie, corporatie, school of stadsdeel. En tot slot kunnen
bewoners zelf het initiatief nemen en daarmee bouwen aan een STERKE CIVIL SOCIETY.
In de Amsterdams wijkaanpak vormt deze participatiepiramide het handvat om per buurt aan een
participatieagenda te werken. Met elkaar stellen stadsdeel, corporaties, bewoners en andere partners
per buurt het Buurt Uitvoeringsprogramma (BUP) vast. Bewonersparticipatie is daarin een onderdeel
en wordt in steeds meer buurten uitgewerkt in een participatieagenda. We rapporteren met behulp
van de participatiepiramide over de aanpak van bewonersparticipatie per buurt.
Nieuwe Maan ©
STERKE CIVIL SOCIETYBewoner neemt zèlf initiatieven
COPRODUCTIEBewoner als actieve partner in concrete projecten
INTERACTIE EN DIALOOGBewoner als ervaringsdeskundige en
medeeigenaar wijkaanpak
INFORMERENBewoner als consument
5
Budgetbewoners initiatieven
Aanpak bewonersinitiatievenIn deze rapportage hebben we de aanpak van bewonersinitiatieven per stadsdeel beschreven. U vindt deze
beschrijving steeds in de witte kolom per stadsdeel. In alle buurten was het stedelijk kader leidend. In sommige
buurten werden aanvullend spelregels of voorwaarden opgesteld. Die aanvullende spelregels worden benoemd
in de rapportage per stadsdeel.
Voorbeelden bewonersinitiatievenMooie voorbeelden van bewonersinitiatieven vindt u op de achterkant van dit rapport. Meer voorbeelden kunt u
vinden op www.wijkaanpak.amsterdam.nl
Stedelijk kaderHet stedelijk kader voor bewonersinitiatieven bevat de uitgangspunten voor de manier waarop we in Amster
dam het budget voor bewonersinitiatieven besteden. Dit kader biedt ruimte voor een eigen invulling per buurt.
Het programmabureau van de wijkaanpak heeft het stedelijk kader en de werkwijze per buurt met alle partners
geëvalueerd. De bewoners die meededen aan de panelgesprekken hebben een plekje op de achterkant van dit
rapport gekregen. Andere partners die betrokken zijn in de evaluatie waren de corporaties, programmamanagers
in de wijkaanpak, participatiemakelaars, de Huurdersvereniging Amsterdam, het Amsterdams Steunpunt Wonen
en de Dienst Wonen. De uitkomsten van de evaluatie zullen we gebruiken voor het verder versterken van de
werkwijze. De belangrijkste elementen uit het stedelijk kader staan op de volgende pagina.
6
Uit het Stedelijk kader 2008-2009 voor het inzetten van het budget voor
bewonersinitiatieven
UitgangspuntEen laagdrempelige regeling, onder het motto: laat 1000 bloemen
bloeien
Doel van het budget Vergroten van de betrokkenheid van bewoners Bewoners stimuleren bij te dragen aan leefbaarheid en sociale
cohesie
Werkwijze In de werkwijze kan aangesloten worden bij dat wat nu al (goed)
draait en ook gekozen worden voor nieuwe vormen om de budgetten voor bewoners toegankelijk te maken.
De communicatie wordt breed opgezet, gebruikmakend van verschillende communicatiekanalen en middelen, met het doel elke bewoner te bereiken.
Financieel Tenminste 92% van het toegekende budget komt terecht bij de
bewoners zelf. Maximaal 8% is beschikbaar als handelingsbudget voor het
stadsdeel.
Bestemming De bewonersinitiatieven dragen bij aan sociale cohesie en
leefbaarheid. Zij hebben betrekking op één of meer van de volgende punten:
- het bevorderen van de leefbaarheid: prettig samenleven / schoon / heel / veilig
- één of meer van de terreinen: wonen / cultuur / educatie / recreatie
- het stimuleren van de werkgelegenheid van wijkbewoners
Toegankelijkheid Buurtbewoners hebben gelijke kansen om gebruik te maken van
de budgetten. Het stadsdeel draagt zorg voor een laagdrempelig fysiek en
digitaal loket (vanuit de één loket-gedachte).
Toekenning Bij aanvraag van een bewonersinitiatief wordt de hoogte van het
bedrag getoetst op realiteitsgehalte, in relatie tot omvang en inhoud van het initiatief.
In principe worden alle aanvragen die vallen binnen de spelregels gehonoreerd. Bij naderende overschrijding van het budget wordt een bewonersbijeenkomst georganiseerd waarin bewoners prioriteiten stellen binnen de gegeven mogelijkheden.
Aanvragers krijgen binnen een redelijke en vooraf afgesproken termijn een gemotiveerde reactie.
Minimaal 1x per jaar worden de besteding en de resultaten van het budget bewonersinitiatieven teruggekoppeld aan de buurt.
OndersteuningEr zijn twee vormen van ondersteuning nodig en mogelijk:
1. ondersteuning bij toeleiding naar en vormgeving van het
bewonersinitiatief
Lokaal wordt overlegd met (de vertegenwoordigers van) de bewoners over het aanbod van deze ondersteuning, samen met de verder noodzakelijke dienstverlening voor bewonersinitiatieven (het loket, de communicatie, de afhandeling van aanvragen, etc).
De kosten van deze ondersteuning en dienstverlening vallen niet binnen het budget bewonersinitiatieven, maar zijn onderdeel van de organisatie van de wijkaanpak.
2. ondersteuning bij de uitvoering van het initiatief
De indiener/bewoners blijven eigenaar van het idee. De uitvoering kan op diverse manieren plaatsvinden:
bewoners verzorgen zelf de uitvoering; bewoners kunnen professionals inschakelen voor zowel
ondersteuning bij het proces en de inhoud als voor de feitelijke uitvoering van het initiatief;
bewoners en professionals doen de uitvoering in partnerschap.
De kosten van deze ondersteuning en uitvoering vallen onder de begroting van de betreffende bewonersinitiatieven en worden uit het budget bewonersinitiatieven betaald.
7
Chassébuurt, Mercatorbuurt en GeuzenbuurtWijkaanpak: stadsdeel de Baarsjes, Ymere, Eigen Haard, de Key, Rochdale, Stadgenoot en bewoners.
Samen met: Stichting Dock, Stichting Akros, Amsterdams Steunpunt Wonen (ASW), BOOT, vrijwilligersorganisaties
27.000 bewoners
Aanpak bewonersparticipatie
De Baarsjes heeft gedurende
deze periode veel tijd gesto
ken in het ontwikkelen van
beleid en het bedenken van
een aanpak om bewoners
initiatieven op te gaan halen.
Het daadwerkelijk werven van
bewonersinitiatieven is daar
door laat op gang gekomen. Er
is wel een participatiemakelaar
aangesteld. Deze is in dienst
van Stichting DOCK. Hij houdt
zich voornamelijk bezig met
het werven en ondersteunen
van bewonersinitiatieven.
De regie vindt plaats vanuit
het stadsdeel. Het voornemen
is om het vouchersysteem
te introduceren, met
ondersteuning van het ASW en
in samenwerking met Stichting
Dock en Stichting Akros.
Op het gebied van
bewonersparticipatie breed is
nog niet structureel gewerkt
aan een participatieagenda.
Wel is er in verschillende
projecten input van bewoners
gevraagd of samengewerkt
met bewoners.
Participatieagenda resultaten
Informeren
De wijkaanpak is onder de aandacht gebracht via:
de website, Baarsjesberichten (huis aan huis blad), Nieuwsbrief Chassébuurt (Ymere en het stadsdeel), persberichten, flyers of mondeling tijdens evenementen, buurtoverleggen en ontmoetingen;
informatieavonden over het ontwerp van het postzegelpark Vespucci.
Interactie en dialoog
De Baarsjes heeft al jaren een bestuurlijk overleg met
bewoners en met intermediairs zoals school besturen,
stichtingen en instellingen. Daarnaast was er uitwis
seling over de wijkaanpak tussen professionals en
bewoners op de volgende manieren:
In de periode tussen 1 januari en 1 juli 2009 is vooral gewerkt aan de uitvoering van de plannen die in 2008 met de bewoners zijn voorbereid. Gedurende dit halfjaar zijn er geen aparte bewonersavonden over de wijkaanpak breed gehouden.
Het digitale bewonerspanel krijgt regelmatig vragen over wijkaanpak projecten, bijvoorbeeld over overlast, schoon, heel en veilig of over huiselijk geweld.
Bewoners konden hun mening geven over het stedenbouwkundig plan ‘Augustinuspoort’ tijdens een informatieavond op 12 maart.
Ter voorbereiding van de wijkaanpak plannen 2010 is in juni en juli 2009 een digitaal panel georganiseerd met de vraag: ‘Wat zijn grootste ergernissen?’ Tevens is er in die periode overleg geweest met:
- moeders die de ouderkamers bezoeken; - de Marokkaanse gemeenschap (tijdens een
conferentie georganiseerd door Stichting Anahda);
- de ouderenadviesraad;- jongeren (zij zijn geïnterviewd);
- bewoners uit de Chassébuurt. Samen met hen is een Chassétour georganiseerd. Ymere en het stadsdeel hebben bewoners uitgenodigd om aan te geven wat ze in de buurt verbeterd willen zien. Binnenkort komen de professionals over dit onderwerp bij elkaar.
Alle uitkomsten worden meegenomen in de
buurtuitvoeringsplannen.
Coproductie
Voor het ontwerpen van het Witte de Withplein en omgeving heeft het stadsdeel een aantal ontwerpateliers georganiseerd. De uitkomsten van de ontwerpateliers zijn op 29 januari 2009 tentoongesteld in de BOOT (Buurtwinkel, Onderwijs, Onderzoek en Talentontwikkeling), samen met het ontwerp voor de Witte de Withstraat. Bewoners konden toen aangeven wat ze van de ontwerpen vonden. De feedback is zoveel mogelijk verwerkt in het voorlopige ontwerp waarna inspraak volgt.
De Baarsjes door de ogen van bewoners
Om bewoners van de Mercatorbuurt een gezicht te
geven, wordt een reizende fototafel georganiseerd.
In opdracht van De Key heeft kunstenares Domini
que Panhuysen door middel van foto’s persoonlijke
verhalen van twaalf bewoners verzameld. De foto’s
tonen de verschillende manieren waarop bewoners
kijken naar hun buurt en het leven in Amsterdam. De
foto’s zijn gebundeld in twaalf boekjes. In het najaar
zijn die te zien als de mobiele fototafel rondreist door
de buurt.
Wesley Amzand, beleidsmedewerker
stadsdeel de Baarsjes:
‘We willen bewonersinitiatieven laagdrempelig maken.
Daarom organiseren we de werving en uitvoering
dicht bij de burger en bieden we de bewoners fysieke
ruimtes aan. In de toekomst willen we bewoners ook
meer betrekken bij beleidsvorming en uitvoering van
concrete plannen.’
Aanpak bewonersinitiatieven
Het werven van bewonersinitiatieven is laat op gang gekomen doordat er lang aan
het beleidskader is gewerkt. In de toekomst worden de inspanningen vergroot door
het ASW in te huren om het vouchersysteem in te voeren in de Baarsjes. Ook wordt
er een cursus voor vrouwen georganiseerd met betrekking tot de openbare ruimte.
Hier worden zij gemotiveerd om bewonersinitiatieven te nemen.
IdeeënWerving door middel van flyers en de website baarsjes.nl/buurt.
Op 16 mei 2009 was er een grote kick offbijeenkomst over bewonersinitiatieven.
KiezenDe volgende spelregels zijn toegevoegd aan het stedelijk kader:
Bewoners kunnen maximaal 500 euro aanvragen; een bewonersgroep
of vrijwilligersorganisatie maximaal 2000 euro.
Voor een manifestatie of een programma kan maximaal 4000 euro worden
aangevraagd en voor een sociale cohesieactiviteit maximaal 10.000 euro.
Het initiatief moet in het Nederlands ingediend worden.
Het plan is niet van levensbeschouwelijke of politieke aard.
Het plan is niet in strijd met het beleid van het stadsdeel.
De bewonersinitiatieven worden één keer per maand beoordeeld door de
beoordelingscommissie. Deze bestaat uit ambtenaren van het stadsdeel.
De besluitvorming van de aanvragen gebeurt:
tot 500 euro door het Bewonersloket
tot 4000 euro door de beoordelingscommissie
tussen 4000 en 10.000 euro: wordt voorgelegd aan het wijkplatform
(zolang er geen wijkplatform aanwezig is, worden ze voorgelegd aan
de beoordelingscommissie), waarna er uiteindelijk door het dagelijks
bestuur (DB) over wordt besloten.
hoger dan 10.000 euro: met advies van de beoordelingscommissie
naar het DB
UitvoeringDe participatiemakelaar die bij Stichting Dock is ondergebracht, ondersteunt en
begeleidt bewoners bij het indienen en uitvoeren van hun plannen. Soms biedt
Stichting Akros ook begeleiding.
Bewonersinitiatieven op het terrein van kunst en cultuur worden meestal goed
georganiseerd en hebben weinig hulp nodig. Er zijn veel initiatieven ingediend met
het thema ‘ontmoeting’, zoals een buurtlunch voor vrouwen in de Chassébuurt.
Evaluatie door bewoners+ + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + Waardering voor de rol van Dock.
Er zijn ‘nieuwe’ bewoners geactiveerd.
– – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – Formulieren zijn te ingewikkeld.
Voor kleine projecten is de beslistermijn van zes tot acht weken te lang.
Er is meer en betere ondersteuning door het maatschappelijk veld nodig.
Meer rekening houden met actieve en betrokken bewoners die niet kunnen
lezen en schrijven.
Budget
Budget 2008 Budget 2009 Bestemd 2008
€ 287.040 € 395.600 €66.140
Gemiddeld bedrag per initiatief: € 972, aantal initiatieven gehonoreerd: 68
De budgetten 2008 en 2009 zijn het beschikbare budget minus 8% handelingskosten.
Bestemd 2008 is het bedrag dat bestemd was op 1 juli 2009. Het aantal gehonoreerde
initiatieven is ook op 1 juli 2009 gemeten.Mercatorbuurt
Transvaalbuurt Overtoomse veld 1
Robert Scott
Borredamme 1
Slotermeer
Indische buurt 1
De Banne
egk-buurt
aanpak voucher
verbinden
egk-buurtMercatorbuurt
Transvaalbuurt
Overtoomse veld 1Robert Scott Borredamme 1SlotermeerIndische buurt 1De Banne
Mercatorbuurt
Transvaalbuurt Overtoomse veld 1
Robert Scott
Borredamme 1
Slotermeer
Indische buurt 1
De Banne
egk-buurt
aanpak voucher
verbinden
egk-buurtMercatorbuurt
Transvaalbuurt
Overtoomse veld 1Robert Scott Borredamme 1SlotermeerIndische buurt 1De Banne
Mercatorbuurt
Transvaalbuurt Overtoomse veld 1
Robert Scott
Borredamme 1
Slotermeer
Indische buurt 1
De Banne
egk-buurt
aanpak voucher
verbinden
egk-buurtMercatorbuurt
Transvaalbuurt
Overtoomse veld 1Robert Scott Borredamme 1SlotermeerIndische buurt 1De Banne
U het idee?Wij ‘t geld!
8
9
Robert Scott, Gulden Winckel, Erasmuspark, Gibraltar, KolenkitWijkaanpak: stadsdeel Bos en Lommer, De Key, Eigen Haard, Far West, Rochdale, Stadgenoot, Ymere en bewoners.
Samen met: ondernemers, Stichting Buurtparticipatie
30.000 bewoners
Aanpak bewonersparticipatie
Stadsdeel Bos en Lommer
streeft naar een forse
uitbreiding van het aantal
aansprekende en inspirerende
participatiemomenten. Maar
ook naar meer diversiteit van
methodieken zodat veel meer
bewoners zich uitgenodigd
voelen om mee te praten en
mee te doen in dit stadsdeel.
De wijkaanpak vormt een
goede aanleiding om de
bestaande verhoudingen op te
frissen, knelpunten weg te
werken en ruimte te maken
voor nieuwe mogelijkheden.
Bos en Lommer heeft een
participatiemakelaar voor de
bewonersinitiatieven.
Bewonersparticipatie is
daarnaast belegd bij de
trekker van de wijkaanpak en
wordt geagendeerd in een
regiegroep. Het speerpunt:
‘Onze bewoners doen het zelf’.
Participatieagenda resultaten
Informeren
Op de website van stadsdeel Bos en Lommer is een
aparte plek over de wijkaanpak: www.bosenlommer.
amsterdam.nl/wijkaanpak. Leuk en handig voor be
woners is dat hier, naast informatie over de wijkaan
pak, ook te lezen is welke bewonersinitiatieven zijn
afgerond of in uitvoering zijn.
Interactie en dialoog
Per buurt iedere zes weken bewonersoverleg. Actieve bewoners en professionals nemen gezamenlijk de stand van zaken door en pakken nieuwe initiatieven op. Op deze bewonersoverleggen beslissen de bewoners over de besteding van het reguliere buurtbudget à 10.000 euro per buurt.
In de drie buurten waar stedelijke vernieuwing plaatsvindt, worden allerlei ontwerpateliers gehouden. Daarin praten bewoners mee over de toekomst van hun buurt.
In twee buurten wordt samen met bewoners een sociaal programma ontwikkeld.
Op 26 februari kwam een netwerk van bewoners en maatschappelijk ondernemers uit de Gibraltarbuurt bij elkaar om in dialoog met corporaties en het stadsdeel de sociale behoeften in de buurt te benoemen. De groep bedacht een aantal initiatieven om meer verschillende groepen uit de buurt met elkaar in contact te brengen. Op 13 mei tijdens de grote buurtbijeenkomst ‘Gibraltar leeft!’ maakten de buurtbewoners een keuze uit de voorstellen.
De Key organiseerde op 13 mei een wijkactiedag met allerlei groen-activiteiten.
In alle buurten wordt jaarlijks een feestdag georganiseerd, waar gesprekken altijd onderdeel zijn van het programma.
Coproductie
Via vrijwilligersorganisaties dragen veel bewoners van Bos en Lommer bij aan de invulling van het welzijnsaanbod, vooral ten aanzien van integratie en participatie.
Bewonersparticipatie bij De Koningsvrouwen van Landlust (zie kader).
Kopgroep bewoners betrokken bij vernieuwingsplan Bosleeuw midden (zie kader).
Jeroen Broeders, stadsdeelvoorzitter:
‘Het geld voor bewonersinitiatieven is de smeerolie
van de wijkaanpak. Je kunt dingen snel aanpakken
en de resultaten zijn snel zichtbaar. Dat zet mensen
eerder aan om mee te denken over hoe ze hun wijk
kunnen verbeteren.’
Iris Westerterp, participatiemakelaar:
‘Het bewonersinitiatief Huiswerkbegeleiding in de
Robert Scottbuurt is opgestart door Marokkaanse
moeders. Het is een succesvol initiatief omdat het
intercultureel is, er kracht inzit en de moeders bar-
rières overwinnen. Kortom empowerment!’
10
Participatie vernieuwing Bosleeuw midden
Op 18 april 2009 presenteerde Stadgenoot samen
met het stadsdeel het concept vernieuwingsplan voor
Bosleeuw midden. In 2008 is het participatietraject
voor dit vernieuwingsgebied gestart met een buurt
schouw, buurtinterviews, een bewonersonderzoek
en de Bosleeuwdag. In 2009 hebben Stadgenoot en
stadsdeel met een stedenbouwkundig bureau de visie
uitgewerkt. Daarbij hebben zij de hulp ingeroepen
van een vaste groep van 16 bewoners die vier keer bij
elkaar zijn geweest. Deze Kopgroep bewoners kreeg
vier modellen gepresenteerd.
De Koningsvrouwen van Landlust
De Koningsvrouwen van Landlust is een groot reno
vatieproject waar Woningstichting Eigen Haard ruim
240 woningen onder handen neemt. Uniek is dat alle
buurtbewoners intensief meedenken over de renova
tieplannen. Van de plattegronden van de woningen,
vloer of plafondverwarming, tot de tegels in de
badkamer en het soort keukenblok. Dat gebeurt via
de speciaal opgezette renovatieraad, maar ook via de
bewonerscommissie, de vrouwenraad en zelfs via de
leerlingen van scholen in de wijk.
De betrokkenheid komt ook sterk tot uitdrukking in de
initiatieven van bewoners zelf. Zo heeft de bewoners
commissie in januari een energieexcursie georgani
seerd. Een gevarieerde groep van ruim 35 bewoners
bracht een bezoek aan een palletketel in Veenendaal.
Daar wordt op een milieuvriendelijke manier geperst
zaagsel verbrand om water te verwarmen. Vervolgens
deden de bewoners Laren aan waar ze een warmte
pomp in bedrijf konden zien. Die maakt gebruik van
aardwarmte. Eerder bezochten de bewoners op eigen
initiatief al een ander renovatieproject om te zien hoe
het er daar aan toe gaat. Reiny van Twillert: Eigen
Haard neemt bewoners serieus en besteedt daarom
veel tijd aan bewonersparticipatie. Niet alle kennis
komt van boven. De meest bruikbare informatie vind
je bij de bewoners zelf.’
Aanpak bewonersinitiatieven
In Bos en Lommer wordt het budget bewonersinitiatieven deels beheerd door de
Stichting Buurtparticipatie (opbouwwerk). Zij keert geld uit aan, en begeleidt de
kleinere ‘sociale’ initiatieven. Het stadsdeel beheert het budget voor de grotere,
vaak fysieke plannen voor de openbare ruimte. De participatiemakelaar bij het
stadsdeel zorgt voor de regie, de werving, het netwerk en het commitment van
verschillende partijen. Corporaties hebben een beperkte rol.
IdeeënHet budget voor 2008 was eind oktober 2008 al bestemd. In juni 2009 is het prof
fensief voor het budget van 2009 gestart. De werving is op een persoonlijke manier
opgepakt. Naast inzet van flyers, aanvraagformulieren en de stadsdeelwebsite zijn
bewoners door buurtvoorlichters persoonlijk zijn aangesproken. Op straat en op de
markt. Meer diepgaande contacten worden gelegd door de Stichting Buurtpartici
patie en het stadsdeel bij feesten en iftars van bewoners. Er is bij de werving meer
dan in 2008 rekening gehouden met de dynamiek in elke buurt.
KiezenIn 2008 werd tijdens verschillende bewonersoverleggen (per buurt tussen de 25 en
70 bewoners) besloten welke bewonersinitiatieven er wel en niet gekozen werden.
Zij stemden over de binnengekomen initiatieven en verdeelden de budgetten
globaal.
In 2009 is per buurt, in een bij de buurt passende vorm, een initiatievenmarkt ge
organiseerd. Ook hier nemen de bewoners weer de besluiten. In aanvulling hierop
wordt een comité opgericht, bestaande uit twee à drie bewoners, twee raadsleden
en een ambtenaar. Het comité komt in actie als het budget overschreden dreigt te
worden en er keuzes moeten worden gemaakt.
UitvoeringDrie coördinatoren van Buurtparticipatie bieden laagdrempelige ondersteuning
aan bewoners die hulp nodig hebben bij kleinschalige initiatieven. Die begeleiding
bestaat uit hulp bij het maken van een projectplan, het aanvragen van een eve
nementenvergunning of het snel verkrijgen van een klein voorschot, kopieerwerk,
flyers maken en informatie zoeken op Internet. Soms is slechts een schouderklopje
al voldoende. Sommige initiatieven zijn door corporaties begeleid in de uitvoering.
Evaluatie+ + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + Bewoners zijn vol lof voor Stichting Buurtparticipatie: zij voelen zich
gesteund bij de uitwerking van plannen, uitvoering en betaling. Opvallend
is dat Stichting Buurtparticipatie initiatieven heel goed bij bewoners laat
liggen.
– – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – Vertraging door knelpunten in benodigde vergunningen of
toestemming in openbare ruimte.
Er is gebrek aan beschikbare ruimtes om projecten en activiteiten
uit te voeren. De corporaties die leegstaande gebouwen niet
beschikbaar stellen, krijgen veel kritiek.
Meer samenwerking met corporaties is gewenst.
Budget
Budget 2008 Budget 2009 Bestemd 2008 € 316.066 € 436.410 € 316.000
Gemiddeld bedrag per initiatief: € 8.171, aantal initiatieven gehonoreerd: 32
De budgetten 2008 en 2009 zijn het beschikbare budget minus 8% handelingskosten. Bestemd
2008 is het bedrag dat bestemd was op 1 juli 2009. Een tweetal projecten is niet uitgevoerd.
Het budget daarvan wordt bij de ronde 2009 opnieuw bestemd. Het aantal gehonoreerde
initiatieven is ook op 1 juli 2009 gemeten.Mercatorbuurt
Transvaalbuurt Overtoomse veld 1
Robert Scott
Borredamme 1
Slotermeer
Indische buurt 1
De Banne
egk-buurt
aanpak voucher
verbinden
egk-buurtMercatorbuurt
Transvaalbuurt
Overtoomse veld 1Robert Scott Borredamme 1SlotermeerIndische buurt 1De Banne
Mercatorbuurt
Transvaalbuurt Overtoomse veld 1
Robert Scott
Borredamme 1
Slotermeer
Indische buurt 1
De Banne
egk-buurt
aanpak voucher
verbinden
egk-buurtMercatorbuurt
Transvaalbuurt
Overtoomse veld 1Robert Scott Borredamme 1SlotermeerIndische buurt 1De Banne
Mercatorbuurt
Transvaalbuurt Overtoomse veld 1
Robert Scott
Borredamme 1
Slotermeer
Indische buurt 1
De Banne
egk-buurt
aanpak voucher
verbinden
egk-buurtMercatorbuurt
Transvaalbuurt
Overtoomse veld 1Robert Scott Borredamme 1SlotermeerIndische buurt 1De Banne
11
Slotermeer (Noordoost en Zuidwest) en Geuzenveld Wijkaanpak: stadsdeel GeuzenveldSlotermeer, Eigen Haard, Ymere, Stadgenoot, De Alliantie, Rochdale en bewoners. Samen met: basisscholen,
politie, west in kracht, opbouwwerk, jongerenwerk, UWV, DWI, nieuwe kansen nieuw west, ondernemers, centrale stad en vele anderen
41.000 bewoners
Aanpak bewonersparticipatie
Stadsdeel Geuzenveld
Slotermeer is voor 90% een
vernieuwingsgebied. De
aanpak is gebaseerd op input
van bewoners die de afgelopen
jaren is verzameld in
verschillende
participatietrajecten. Zowel
stadsdeel als corporaties
hebben directe contacten met
bewoners. Zo heeft iedere
buurt een eigen steunpunt
voor leefbaarheid en veiligheid
met een buurtcoördinator en
in steeds meer buurten zijn
corporaties zichtbaar aanwezig
met een huismeester. Via hen
zijn de lijnen kort.
In de wijkaanpak waren de
projecten in 2009 vooral
gericht op het vooruit helpen
van bewoners op het gebied
van scholing, werkgelegenheid
en talentontwikkeling.
Goedlopende projecten zijn
verder uitgerold over de
buurten. Maatschappelijke
participatie van bewoners
staat daarbij voorop: zorgen
dat bewoners meedoen en uit
hun isolement komen; dat ze
deelnemen aan taallessen en
de weg vinden naar het
participatiecentrum. Zorgen
dat jongeren hun opleiding
afmaken en werk vinden. En
dat bewoners naast de
ontwikkeling van hun talenten
ook initiatieven nemen om hun
buurt te verbeteren.
Participatieagenda resultaten
Informeren
Stadsdeelmagazine tweemaandelijks huis aan huis. Dit jaar was er een special wijkaanpak en een special bewonersinitiatieven.
Op de website van het stadsdeel is doorlopend informatie te vinden over projecten van de wijkaanpak en bewonersinitiatieven.
Posters en flyers. Artikelen in huis aan huis-bladen. Voorlichtingsprogramma’s, bijvoorbeeld voor
het project schuldhulpverlening.
Interactie en dialoog
In het participatietraject voor de vernieuwing van Slotermeer hebben we in maart en april 2009 bij bewoners getoetst of de sociale projecten die het stadsdeel uitvoert resultaat hebben. Bewoners gaven aan dat zij vooral de inzet van de flexteams (die werken aan schoon, heel, veilig) als zeer prettig ervaren. Zij zien graag dat dit wordt voortgezet.
Er zijn expertmeetings georganiseerd met ondernemers over de ontwikkeling van de creatieve industrie in dit stadsdeel.
Door Ymere zijn bankgesprekken met jongeren georganiseerd. Op basis van de uitkomsten van deze gesprekken wordt nu een pand beschikbaar gesteld voor jongerenactiviteiten in buurt 5.
Coproductie
Bij het inrichten van de openbare ruimte rond basisschool de Kans hebben jongeren in de leeftijd van 10 tot 14 jaar actief meegedacht. Zij hebben maquettes gemaakt en duidelijk aangegeven wat zij willen op dit plein. De jongeren gaven een presentatie aan de buurt. De plannen zijn verwerkt in het definitieve ontwerp voor het plein.
In de Noorderhof wordt samen met bewoners een plan gemaakt om de overlast van hangjongeren in dit gebied tegen te gaan. Het plan is zowel fysiek als sociaal van karakter.
Voor de nieuw te maken natuurspeeltuin wordt samen met bewoners (jong en oud) een plan gemaakt. De gekozen aanpak moet ertoe leiden dat bewoners het eigenaarschap van de tuin op zich nemen en dat de natuurspeeltuin grootstedelijke bekendheid krijgt.
Buurtouders worden betrokken bij de uitvoering van het STER project. Zij denken mee en geven input aan de manier waarop de Zoneparcs beheerd kunnen worden. Tevens vervullen zij ook een deel van het beheer.
Jongerendebat houden?
Heeft u een idee waar de buurt prettiger van wordt? Vraag geld aan bij het stadsdeel!
www.geuzenveld.amsterdam.nl/goedidee T: 020 889 83 66 E: [email protected]
Goed idee? Wij doen mee!
Jongerendebat houden?
12
Buurt 5: een gezonde wijk
Woningcorporatie Far West en het stadsdeel heb
ben samen met Creative Urbans het project Healthy
Climate WeZt opgezet. Jongeren in de leeftijd van
1623 jaar denken mee over de inrichting van Buurt
5 als gezonde wijk. Gedurende dit traject krijgen de
studenten workshops en lezingen, maar verzorgen zij
ook zelf een communicatietraject om de omgeving te
betrekken bij hun speurtocht. De studenten krijgen
studiepunten die meetellen op school. Daarnaast
worden jongeren na afloop van het traject opgenomen
in het ‘peereducation’ systeem van Creative Urbans.
Albert Heijn in de wijkaanpak
De afgelopen maanden zijn op Plein 4045 de banden
aangehaald met een filiaal van Albert Heijn. Het
stadsdeel werkt nu intensiever samen met Albert Heijn
en andere ondernemers en eigenaren om Plein 4045
schoner, leefbaarder en veiliger te maken. Albert Heijn
wil meer interactie met de buurt. Op grond van de
resultaten van deze pilot wil de supermarktketen in de
toekomst versneld het beleid van lokale betrokken
heid uitrollen in de rest van Nederland.
Experiment: adopteer een goed idee!
Tijdens twee avonden in juni konden bewoners met
andermans ideeën aan de slag. Ideeën die al eerder
door bewoners waren geopperd werden gepresen
teerd. Een lijst met wel duizend ideeën voor de buurt.
Bewoners, geclusterd op interesse zoals creatief, ont
moeting, muziek, kwamen met elkaar in gesprek over
deze ideeën. Er ontstonden nieuwe allianties tussen
bewoners en nieuwe projecten werden geboren
Leerpunt
Participatie is een middel dat goed werkt als het gaat
om onderwerpen die rechtstreeks impact hebben op
het dagelijks leven; onderwerpen die het belang van
bewoners raken. Een leerpunt is dat je het vooral ook
klein moeten houden. Dan werkt participatie.
Aanpak bewonersinitiatieven
De participatiemakelaar houdt zich volledig bezig met de bewonersinitiatieven.
Het proces van ophalen, uitvoeren en verantwoorden van initiatieven is gekoppeld
aan de Wijkwebmethode die al langer in deze buurten gebruikt wordt.
IdeeënWerving zo veel mogelijk persoonlijk bij activiteiten met bewoners en buurt
evenementen. Communicatiemiddelen die ingezet worden: ‘Westerpost’ en de
campagne ‘Goed idee’ (sinds mei 2009), een folder, posters, het aanvraagformulier
en berichtgeving in Stadsdeelnieuws en op de stadsdeelwebsite, reguliere mid
delen van het stadsdeel waaronder persberichten, de evenementenkalender, de
website en het stadsdeelnieuws.
Kiezen Aanvragen kunnen het hele jaar door worden gedaan. Bewoners krijgen een
intakegesprek met de aanvraagcoördinator. Ze bespreken de uitwerking van
het plan en de aanvraag van het budget.
Elke maandag beoordeelt het team Wijkweb (een ambtelijk overleg van
professionals van het stadsdeel) de initiatieven aan de hand van criteria.
Initiatieven kleiner dan 1000 euro worden toegekend door het
Wijkwebteam. Initiatieven tussen de 1000 en 10.000 euro worden
beoordeeld door de portefeuillehouder. Daarboven beslist het dagelijks
bestuur. Er is geen maximum bedrag voor initiatieven.
Bewoners moeten kunnen aantonen dat de activiteit heeft plaatsgevonden
en een deelnemerslijst inleveren. Ze moeten ook bonnen overleggen.
De thema’s: veel educatieve en recreatieve cursussen, activiteiten gericht
op ontmoeten en kinderen.
UitvoeringVeel bewoners dienen hun aanvraag in als ruw idee. Er is veel begeleiding van pro
fessionals nodig om tot realiseerbare projecten te komen. Ook bij de uitvoering van
projecten is bij bewoners vaak behoefte aan begeleiding. Die begeleiding wordt
deels gegeven door opbouwwerk en deels door medewerkers van het stadsdeel.
Bewoners zijn zelf verantwoordelijk voor de communicatie over hun initiatief. Erva
ring leert dat dit in veel gevallen zonder extra begeleiding niet goed van de grond
komt. Het gevolg is dat de opkomst van deelnemers of bezoekers dan tegenvalt.
Evaluatie door bewoners+ + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + Stadsdeel, buurtsteunpunt en corporaties helpen goed bij de uitvoering.
Sommige bewoners krijgen ‘handgeld’. Dat dit kan, wordt heel prettig
gevonden.
Mensen zijn tevreden met hun eigen resultaten, het geeft hen veel
voldoening
– – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – Er worden te veel criteria gesteld (bijvoorbeeld minimaal tien deelnemers,
geen cadeautjes, twee handtekeningen van medebewoners, geen eigen
inkomsten). Daarbij komen dan nog criteria voor vergunningen.
De beslistermijn is zes tot acht weken, maar het duurt soms veel langer.
Er is onduidelijkheid over benodigde procedures, acties of vergunningen en
waar je moet zijn. Het stadsdeel zou eerder duidelijkheid moeten geven.
Budget
Budget 2008 Budget 2009 Bestemd 2008 € 408.395§ € 563.922 € 304.603
Gemiddeld bedrag per initiatief: € 4.615, aantal initiatieven gehonoreerd: 67
De budgetten 2008 en 2009 zijn het beschikbare budget minus 8% handelingskosten
Bestemd 2008 is het bedrag dat bestemd was op 1 juli 2009. Het aantal gehonoreerde
initiatieven is ook op 1 juli 2009 gemeten.Mercatorbuurt
Transvaalbuurt Overtoomse veld 1
Robert Scott
Borredamme 1
Slotermeer
Indische buurt 1
De Banne
egk-buurt
aanpak voucher
verbinden
egk-buurtMercatorbuurt
Transvaalbuurt
Overtoomse veld 1Robert Scott Borredamme 1SlotermeerIndische buurt 1De Banne
Mercatorbuurt
Transvaalbuurt Overtoomse veld 1
Robert Scott
Borredamme 1
Slotermeer
Indische buurt 1
De Banne
egk-buurt
aanpak voucher
verbinden
egk-buurtMercatorbuurt
Transvaalbuurt
Overtoomse veld 1Robert Scott Borredamme 1SlotermeerIndische buurt 1De Banne
Mercatorbuurt
Transvaalbuurt Overtoomse veld 1
Robert Scott
Borredamme 1
Slotermeer
Indische buurt 1
De Banne
egk-buurt
aanpak voucher
verbinden
egk-buurtMercatorbuurt
Transvaalbuurt
Overtoomse veld 1Robert Scott Borredamme 1SlotermeerIndische buurt 1De Banne
13
De Banne, Nieuwendam Noord, Van der Pekbuurt en VogelbuurtWijkaanpak: stadsdeel AmsterdamNoord, Ymere, Eigen Haard, Stadgenoot, de Key, de Alliantie en bewoners.
Samen met: Kansweb/Combiwel, Solid Amsterdam, Stichting Dock, TOS, JAA!
34.000 bewoners
Aanpak bewonersparticipatie
Amsterdam Noord kent vier
buurten in de wijkaanpak met
ieder hun eigen dynamiek.
Hoewel de coalities van
professionals in de buurten
‘bewonersparticipatie’ met
verschillende ambities op de
agenda hebben staan, hebben
bewonersinitiatieven overal
veel aandacht gekregen en is
het proces voor
bewonersinitiatieven in de vier
buurten ongeveer hetzelfde
ingericht. Er is vijf fte voor
bewonersinitiatieven
vrijgemaakt (drie
procesbegeleiders en drie
wijkmariniers). De
participatieagenda breed is
nog niet overal uitgewerkt,
maar in alle buurten gebeurt
wel al veel in samenwerking
met bewoners.
Participatieagenda – resultatenDe Banne
In de uitvoering van het Buurt Uitvoerings
programma van De Banne zijn bewoners als
coproducent in een aantal projecten betrokken:
Programma ter voorkoming sociaal isolement. Vrijwilligers uit de buurt ondersteunen andere buurtbewoners bij het leggen van sociale contacten door actief huisbezoek. Daardoor worden mensen die zich eenzaam voelen stap voor stap aangemoedigd om weer ‘in beweging’ te komen.
Zomerzondagmiddagen in de Banne. In de zomer is een aantal festiviteiten voor en door bewoners georganiseerd waarbij bewoners hun kunsten aan elkaar kunnen vertonen. Een informatiemarkt waar organisaties die actief zijn in de Banne hun aanbod presenteren, is eveneens onderdeel van de festiviteiten.
Hofmaken is een leefbaarheidsproject gericht op ontmoeting en intercultureel contact in de Banne. Het gaat hierbij om het werken aan gezamenlijke doelstellingen rond leefbaarheid voor en door alle bewoners.
Project opknappen Grootzeil
Het project Grootzeil (geen bewonersinitiatief) is tot
stand gekomen door samenwerking met de buurt
meester van het stadsdeel en de wijkbeheerder van
Ymere. Grootzeil is een pleintje met wat betonnen
blokken en hier en daar afvalbakken en zitbanken.
Dit alles was tot voor kort niet onderhouden.
Op initiatief van een aantal buurtbewoners is er
begonnen met het schilderen van de betonnen
blokken. De wijkbeheerder beschikt over verf om
graffiti meteen over te schilderen. Vervolgens
kwam de vraag van bewoners of er voetbaldoeltjes
konden worden geplaatst. Dit verzoek is ingewil
ligd: er staan inmiddels voetbaldoelen die gemaakt
zijn door de experimentele werkplaats. De banken
zijn opnieuw geschilderd door deelnemers van
Buurt service Noord. Tenslotte verzochten de buurt
bewoners een hek om het pleintje te plaatsen
om de ballen binnen het terrein te houden.
Bijzonder aan dit project is dat er met eenvoudige
middelen en door overleg met het stadsdeel, de
woningcorporatie en de bewoners, een leuke
speel, ontmoetings en voetbalplek voor de
kinderen is gemaakt. Maar ook dat door mede
werking van organisaties als Buurtservice Noord
en de Experimentele Werkplaats, mensen bij de
uit voering betrokken zijn geraakt die niet
deelnemen aan het reguliere arbeidsproces.
Zakgeldproject Thuis op Straat en Rochdale
TOS (Thuis op straat) organiseert voor de kinderen
in de Dekschuitstraat en omgeving elke week
naschoolse activiteiten. In februari startte TOS
samen met Rochdale het nieuwe zakgeldproject
voor leerlingen van de Dorus Rijkersschool en
kinderen uit de buurt. De kinderen van het eerste
uur Inssaf, Malika, Yasmina, Okan, Orlanda, Mellissa
en Siwora hebben wekenlang hard hun best gedaan
om alle rotzooi uit de struiken, bosjes, schoolplein
en stoep op te prikken en in vuilniszakken te doen.
Ze verdienden daarmee stempels op de speciale
strippenkaart en hebben nu hun eerste speelgoed
bon. Ron Kreeft, de huismeester van Rochdale in
de Banne Zuid wil in het kader van de leefbaarheid
graag meer doen met de kinderen: winkelwagentjes
terugbrengen, tuintjes opknappen en onderdoor
gangen schilderen. Ron: ’Dat gaat vast lukken,
er zijn steeds meer kinderen die zich aanmelden
om mee te doen!’
14
Participatieagenda resultatenNieuwendam Noord
Het projectbureau Nieuwendam Noord bestaat uit het
stadsdeel en de corporaties en werkt al langer aan een
forse stedelijke vernieuwingsopgave in deze buurt.
Daarbij is veel aandacht voor de leefbaarheid tijdens
de vernieuwing.
Informeren
De bewoners zijn geïnformeerd tijdens een bewonersavond op 18 februari 2009. Dit was de startavond waarin Rob Post de grootste taart van Nieuwendam-Noord aansneed.
Nieuwendam Noord Nieuws: periodieke uitgave van het projectbureau NN.
Mondeling door professionals in hun contacten met de bewoners. En via flyers en wijkkrantjes.
Interactie en dialoog
Het project Burenuurtje dat in Nieuwendam-Noord portiekgesprekken houdt, heeft veel bewoners mondeling weten te bereiken.
De Wijkdenktank bestaat uit bewoners en professionals. Die gaan met elkaar in gesprek maar ook met andere bewoners
Coproductie
Burenbus Madame Chocola Vrouwenatelier Vrouwenzaak
Met de Burenbus langs bewoners van de Hilversumflat
Sinds kort is Rochdale eigenaar van de Hilversumflat.
Rochdale wil graag weten wat er leeft onder de
bewoners. Huismeester Suzanne Roling ging met
Coos Langkemper van Thuis in de Buurt langs met
de BurenBus. Zo hoorden ze bijvoorbeeld dat
liftstoringen voor veel ergernis zorgen. Ook enkele
beglazing van de ramen is een veelgehoorde klacht.
En het mysterie van de trillingen. Is het de zendmast
van mobiele telefonie? Of het centrale afzuigsysteem?
Niemand weet het, maar het zorgt wel voor veel
irritatie. Er was ook aandacht voor wat goed is.
De flat is de laatste tijd een stuk schoner en de
bewonerscommissie is weer actief. Bewoners kwamen
ook zelf met ideeën voor de wijkaanpak. Bijvoorbeeld
door met een picknicktafel of speeltoestel het gebruik
van het groen rond te flat te stimuleren. Met alle input
gaat Rochdale de flat en omgeving verbeteren.
15
Aanpak bewonersinitiatieven
IdeeënAlle buurten hebben een inschrijfformulier voor bewonersinitiatieven.
Voor de werving zijn verschillende activiteiten opgezet:
In de Banne zijn ideeën opgehaald met een ijscokar.
In Nieuwendam Noord sneed stadsdeelvoorzitter Rob Post op een
bewonersavond in februari de grootste taart van Nederland aan.
Daarmee nodigde hij bewoners uit om initiatieven in te dienen.
In de van der Pekbuurt zijn in september 2008 initiatieven opgehaald tijdens
het ‘Plannen in pannendiner’. Daarna is er geworven via diverse netwerken.
In januari zijn in de Vogelbuurt ideeën huis aan huis opgehaald.
Dat gebeurde met een bakfiets die was versierd met lampionnen en werd
begeleid met knetterende vuurtjes en een swingende band. Alle partners
deden mee tijdens de koude winteravonden. Er werd warme chocolademelk
uitgedeeld en er werden 141 ingevulde formulieren opgehaald.
KiezenIn alle vier de buurten is een Wijkdenktank geformeerd. Die bestaat uit bewoners (de
meerderheid) en professionals. De Wijkdenktanks clusteren de initiatieven naar thema’s.
Elk thema heeft een procesbegeleider die bewoners uitnodigt om ideeën gezamenlijk
verder uit te werken. Het uitgewerkte plan gaat terug naar de Wijkdenktank om geac
cordeerd te worden. Formeel worden ze daarna door het dagelijks bestuur goedgekeurd.
UitvoeringDe leden van de Wijkdenktank begeleiden de uitvoering. In de Banne, Van der Pekbuurt
en Vogelbuurt waren in augustus 2009 elk circa twintig projecten in uitvoering. In Nieu
wendam Noord maar liefst 51. Opvallend is dat veel initiatieven betrekking hebben op
de openbare ruimte. In de Banne heeft een aantal bewoners speeltoestellen voor hun
wijk aangevraagd. Zij hebben per locatie drie ontwerpen laten maken en deze op een
feestelijke bijeenkomst aan de kinderen voorgelegd. Middels het plakken van gekleurde
stickers op het favoriete ontwerp hebben de kinderen de uiteindelijke keuze gemaakt.
Evaluatie door bewoners+ + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + De grote rol die bewoners zelf spelen in de denktank is positief.
De denktank bevordert publiciteit en helpt bewoners om realistisch te
begroten.
Het tijdschrift ‘Van der Pek Maggezien’ (van Ymere) is goed en heel informatief.
De bewonersinitiatieven blijven eigen projecten van bewoners.
– – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – Soms heeft men het gevoel dat er veel enthousiasme van het stadsdeel is in
de ideeënfase, maar dat het stadsdeel daarna weinig belangstelling heeft en
minder uitdraagt dan bewoners zouden willen.
Bij de procedure vinden de aanwezigen de wachttijd niet zozeer een
probleem, als je maar wél weet hoe lang je moet wachten.
Men heeft iemand nodig die met je meedenkt, met je projectplan en wat
daarvoor nodig is.
Het zou goed zijn als er verbanden worden gelegd met andere ontwikkelingen
in de buurt.
Budget
Budget 2008 Budget 2009 Bestemd 2008 € 469.184 € 647.442 € 45.572
Gemiddeld bedrag per initiatief: € 1.571, aantal initiatieven gehonoreerd: 30
De budgetten 2008 en 2009 zijn het beschikbare budget minus 8% handelingskosten.
Bestemd 2008 is het bedrag dat bestemd was op 1 juli 2009. Het aantal gehonoreerde initiatieven is
ook op 1 juli 2009 gemeten. Over 73 aanvragen was op 1 juli 2009 nog niet besloten.
Participatieagenda resultatenVan der Pekbuurt
In de van der Pekbuurt vormen Ymere en het stads
deel de coalitie die de wijkaanpak uitvoert. Dit doen
zij zoveel mogelijk samen met bewoners en onder
nemers. Die laatste groep is belangrijk omdat het
stimuleren van buurteconomie een belangrijke pijler
is in de wijkaanpak in de van der Pekbuurt.
Informeren
‘Van der Pek Maggezien’: een glossy bewonersblad van Ymere en het stadsdeel met bewoners in de redactie. Het derde nummer is inmiddels verschenen.
Van der Pek- Nieuwsbrieven
Interactie en dialoog
Wijkdenktankbijeenkomsten voor de uitwerking van bewonersinitiatieven: één keer per zes weken.
Borrel met stadsdeelvoorzitter in april. Bewonersbijeenkomst op 18 juli 2009. Buurtplatformbijeenkomsten onder leiding van
de buurtcoördinator. Jongeren worden betrokken in het project
Kruiwagen (stageplaatsen, netwerken met scholieren en rolmodellen uit de buurt).
Buurt-, straat-, en pleinschouwen met professionals en bewoners.
Buurtvaders in de Van der Pek: zij surveilleren op straat en spreken jongeren aan op hun gedrag en leiden hen naar andere activiteiten.
24 september: grote buurtbijeenkomst over de wijkaanpak
Coproductie
Het activiteitenprogramma voor buurthuis ’t Crat is in overleg met Ymere en bewoners opnieuw ingevuld. Het aanbod is volledig afgestemd op de vraag van de bewoners. Een deel van de beschikbare uren kunnen door bewoners zelf worden ingevuld, bijvoorbeeld voor de brei- en haakclub en een kookclub.
‘Van der Pek Maggezien’ wordt samen met bewoners gemaakt.
Nieuwe bestemming van panden
In de Van der Pekbuurt is een seniorenhuis en een
ruilwinkel geopend. Ymere stelt de panden gratis ter
beschikking. In het seniorenhuis worden activiteiten
georganiseerd die gericht zijn op ontmoeting en
het tegengaan van isolement en vereenzaming van
ouderen. Bij de ruilwinkel kan elke bewoner terecht
voor een kop koffie en een praatje. Daarnaast kunnen
bewoners spullen brengen die zij willen verkopen.
De opbrengst van de verkoop gaat naar de bewoner
en de winst gaat naar een goed doel in de buurt.Mercatorbuurt
Transvaalbuurt Overtoomse veld 1
Robert Scott
Borredamme 1
Slotermeer
Indische buurt 1
De Banne
egk-buurt
aanpak voucher
verbinden
egk-buurtMercatorbuurt
Transvaalbuurt
Overtoomse veld 1Robert Scott Borredamme 1SlotermeerIndische buurt 1De Banne
Mercatorbuurt
Transvaalbuurt Overtoomse veld 1
Robert Scott
Borredamme 1
Slotermeer
Indische buurt 1
De Banne
egk-buurt
aanpak voucher
verbinden
egk-buurtMercatorbuurt
Transvaalbuurt
Overtoomse veld 1Robert Scott Borredamme 1SlotermeerIndische buurt 1De Banne
Mercatorbuurt
Transvaalbuurt Overtoomse veld 1
Robert Scott
Borredamme 1
Slotermeer
Indische buurt 1
De Banne
egk-buurt
aanpak voucher
verbinden
egk-buurtMercatorbuurt
Transvaalbuurt
Overtoomse veld 1Robert Scott Borredamme 1SlotermeerIndische buurt 1De Banne
16
Participatieagenda resultatenVogelbuurt/IJplein
Vogelbuurt/IJplein heeft naast het programmateam
een aparte participatiewerkgroep opgestart met ver
tegenwoordigers van de corporaties en het stadsdeel.
De participatiewerkgroep heeft een rol gespeeld in
het ontwikkelen van de methodiek voor bewonersiniti
atieven en het werven van ideeën. Daarnaast heeft de
werkgroep bijeenkomsten en keukentafelgesprekken
georganiseerd over de wijkaanpak breed. Door de
participatiewerkgroep is de verbinding met de profes
sionals in de buurt (zoals huismeesters, buurtregisseur
en opbouwwerker) stevig. Veel uitvoerende profes
sionals in de buurt hebben actief meegedaan met
werving van initiatieven en uitwisseling tijdens bijeen
komsten. De participatiewerkgroep is tijdelijk begeleid
door een ingehuurde participatieadviseur.
Informeren
Nieuwsbrief in ontwikkeling
Interactie en dialoog
15 januari 2009: wijkaanpakbijeenkomst met circa vijftig sleutelfiguren (bewoners en professionals) die met elkaar in gesprek gingen volgens de ‘wereldcafé’ methode.
In februari kregen bewoners een terugkoppeling over de bewonersinitiatieven
12 mei: bijeenkomst met actieve bewoners, huismeesters en stadsdeelvoorzitter Rob Post.
In juni zijn er keukentafelgesprekken gehouden (zie kader)
Op 23 september werden de bevindingen van de keukentafelgesprekken gepresenteerd aan bewoners en besproken tijdens een dinerbijeenkomst in samenwerking met Resto VanHarte
Op 20 en 27 september waren er keukentafelgeprekken tijdens ‘Schone luchtdag’ en vond de opening plaats van het opgeknapte pierebadje. De resultaten van het onderzoek naar het gebruik van het (toilet)gebouw als buurthuiskamer (een lang gekoesterde wens van bewoners) werden hier gepresenteerd.
Jongerenparticipatietraject georganiseerd JAA! (zie kader).
De Key heeft in de Punt in samenwerking met Buurthuis de Meeuw gesprekken gevoerd met actieve huurders van De Key. Doel was het in kaart brengen van de gewenste veranderingen in de wijk. Naar aanleiding van deze gesprekken heeft De Key een plan van aanpak geschreven voor het opknappen van de tuinen.
Coproductie
Bewonersinitiatief Fietsenwerkplaats: een coproductie tussen het stadsdeel, Eigen Haard, Bredero College en een bewoner. In de Fietsenwerkplaats kunnen leerlingen van het Bredero stage lopen, kinderen kunnen daar zelf hun fiets repareren en hulp krijgen van de leerlingen. Eigen Haard heeft de ruimte aangeboden.
Er komt een Nieuwsbrief, een samenwerking tussen bewoners die nu een bewonerskrant maken en het stadsdeel.
Streetguerilla Vogelbuurt/IJplein
Op initiatief van Eigen Haard en JAA! (Jongeren Actief
voor Amsterdam) zijn jongeren uit Vogelbuurt/IJplein
een middag gevraagd om na te denken over hun wijk.
De methodieken die zijn gebruikt:
Een focusgroep over leefbaarheid in de buurt. Elke jongere maakte zijn of haar eigen
thermometer van de buurt. In vier groepen werden de thema’s van de
thermometer uitgediept. Onder andere door de buurt in te gaan.
De jongeren hebben aan het eind van de dag hun gezamenlijke thermometer ingeleverd en een advies gegeven aan het programmateam dat de resultaten meeneemt in het vervolg van de wijkaanpak.
Keukentafelgesprekken
De participatiewerkgroep Vogelbuurt/IJplein,
bestaande uit participatiemedewerkers van de
corporaties en het stadsdeel, heeft keukentafel
gesprekken georganiseerd op drie pleinfeesten in
de buurt. Het doel was om bewoners te spreken die
normaal meestal niet naar bijeenkomsten komen.
Naast consultatie was een belangrijk streven om
ook meer bekendheid te geven aan de wijkaanpak.
De gesprekken zijn gevoerd aan de hand van de
volgende vier vragen:
1. In welke buurt woont u? 2. Heeft u gemerkt dat wij bezig zijn om de buurt
te verbeteren?3. Waarover bent u tevreden in uw buurt?4. Wat kan er beter in uw buurt?De reacties zijn op kaarten geschreven. Ook waren
er plattegronden van de buurt waarop bewoners
knelpunten of positieve dingen konden aangeven.
In totaal zijn er 96 reacties ingevuld tijdens de drie
pleinfeesten. Omdat de keukentafelgesprekken
succesvol waren, gaat de participatiewerkgroep ze
vaker organiseren.
17
Transvaalbuurt Wijkaanpak: stadsdeel Oost-Watergraafsmeer, Dynamo, Eigen Haard, Rochdale, Stadgenoot, Ymere en Stadsdeel Oost Watergraafsmeer en bewoners. Samen met: ondernemers, politie Amsterdam Amstelland, basisscholen de Kaap en de Kraanvogel, UWV Werkbedrijf en DWI
9.000 bewoners
Aanpak bewonersparticipatie
De coalitie in de Transvaal buurt
heeft met de participatie
piramide als kapstok een
participatieagenda opgesteld.
Die agenda geeft aan waar en
hoe bewoners kunnen meedoen
in de wijkaanpak. De agenda is
ook besproken met een actieve
ommissie van bewoners.
Een team van stadsdeel,
corporatie en welzijn, onder
leiding van Wouter Stoeken,
trekt de buurt in en stimuleert
bewonersinitiatieven.
De participatiemakelaar
combineert de functie van
projectsecretaris wijkaanpak
met het versterken van
bewonersparticipatie aan de
zijde van de professionals.
Dan gaat het vooral om het
stimuleren van concrete
uitwisseling en samenwerking
met bewoners in projecten.
Voor een aansprekende
communicatie over de
wijkaanpak met de buurt, heeft
de coalitie gezamenlijk een
communicatieadviseur
aangetrokken.
Bewonersparticipatie heeft in
juni 2009 een extra impuls
gekregen door een workshop
voor alle projectleiders in de
wijkaanpak. Voor elk project
zijn daar concrete stappen
benoemd om bewoners te
betrekken.
Participatieagenda resultaten
Informeren
Buurtkrant ‘Transvaalbuurt steeds beter’: drie keer per jaar
Campagnestijl ‘Transvaalbuurt steeds beter’: een positief ‘stempel’ op alle inspanningen door alle spelers in de buurt. Onder andere bouwborden voor corporaties en decoratiestickers voor winkelpuien.
Communicatiecampagne voor de buurtbijeenkomst in mei.
Film over de resultaten van de wijkaanpak tot nu toe (geplaatst op website NUL20).
Actief persbeleid: er verscheen een groot artikel in het Parool.
Evaluatieonderzoek buurtkrant
Interactie en dialoog
Buurtbijeenkomst Transvaal 13 mei 2009: alle wijkaanpakprojecten gepresenteerd. Gesprekken tussen bewoners en professionals. Ruim 200 bezoekers.
Activiteiten Krugerplein: naaiatelier, korte films voor jong en oud, bijeenkomst Sport en Spel en het Krugerpleinfestijn.
Herinrichting Krugerplein: de planning bewonersparticipatie is opgesteld.
Verschillende projecten (groenplan, speelruimteplan en de plannen voor de spoorwegonderdoorgang Tugelaweg) zijn tijdens een bijeenkomst van de buurtbeheergroep besproken.
Buurttafels zijn eind augustus gestart: een maandelijkse inhoudelijke en gezellige activiteit over relevante onderwerpen met bewoners en professionals.
Ondernemers in Transvaal zijn geworven voor deelname aan de Ondernemersprijs (Eigen Haard).
Coproductie
Het bewonersinitiatief om dieren als grote kunstobjecten in de openbare ruimte te plaatsen is geïntegreerd in het project herinrichting Krügerplein.
De speeltuin in De la Reystraat is in samenwerking met het stadsdeel, Ymere en bewoners opnieuw ingericht.
In samenwerking met bewoners zijn de projecten ‘aanbrengen groen op het Steve Bikoplein’ en de groene geveldag (Eigen Haard) georganiseerd.
De corporaties Ymere en Stadgenoot hebben samen met bewoners vijftig tuinen opgeknapt.
Het jongerenparticipatieonderzoek is afgesloten met een bijeenkomst van jongeren en professionals.
Het ‘Participatie jongeren Speelruimteplan’ is afgerond. Op basis van droomtekeningen van kinderen, schouwen en gesprekken zijn ontwerpen voor zes speelplekken gemaakt.
De plannen voor verbetering 450 woningen in Tugelawegblokken (Ymere) en woonomgeving zijn in volle gang. Tijdens toekomstwerkplaatsen werkten architecten en de ontwerper voor de openbare ruimte met bewoners de plannen verder uit. Bewoners spelen daarnaast een actieve rol als buurtvoorlichter.
18
Participatieonderzoek voor en door jongeren
Jongeren spotten trends en interviewen andere
jongeren. De uitkomsten worden gebruikt als input
voor jongeren en professionals om samen activiteiten
te ontwikkelen. Er zijn 42 trendspotkaarten ingevuld
en 18 straatenquêtes gehouden. Er is een bijeenkomst
met jongeren en professionals geweest waarna de
rapportage is afgerond.
De meeste wensen van de tieners sluiten goed aan bij
lopende projecten. Het bleek moeilijk om jongeren
in de Transvaalbuurt te bereiken. Er is een vervolgop
dracht aan Young Works gegeven om in september
eenmalig een (speelse) bijeenkomst met de tieners te
organiseren.
Joke Soolsma, opbouwwerker bij
welzijnsorganisatie Dynamo:
‘Als opbouwwerker heb ik dagelijks contact met bewoners in de buurt. Wij fungeren als een soort schakel tussen bewonersgroepen, diverse instanties woningbouwcorporaties, politie en het stadsdeel. Het is dan ook vanzelfsprekend dat wij deel uit maken van de coalitie die vorm geeft aan de wijkaanpak in de Transvaalbuurt. Doordat wij de buurten door en door kennen kunnen we met de wijkaanpak gelden kansen creëren.’
Aanpak bewonersinitiatieven
Een werkgroep, bestaande uit de participatiemakelaar vanuit het stadsdeel, een
corporatie en het opbouwwerk Dynamo, houdt zich bezig met de bewoners
initiatieven.
IdeeënVanaf december 2008 is er actieve werving. Dat gebeurt via bestaande overleggen
met bewoners, speciaal georganiseerde bijeenkomsten, informatiemarkten,
de website, de flyer bewonersbudgetten en de wijkaanpakkrant Transvaalbuurt
steeds beter.
KiezenBewoners dienen hun plan in met een aanvraagformulier. Zij kunnen daarbij hulp
krijgen van de participatiemakelaar of van een opbouwwerker. Er is een commissie
die beoordeelt of een plan geld krijgt. De commissie bestaat uit vijf mensen:
vertegenwoordigers van het stadsdeel, woningcorporatie, welzijnsorganisatie
Dynamo en bewoners. De commissie toetst de plannen aan de regeling
bewonersbudgetten. Deze is gebaseerd op het stedelijk kader. De bewoners
krijgen binnen vier weken bericht. Voor de verantwoording wordt een inhoudelijk
verslag gevraagd.
Uitvoering en begeleidingDynamo biedt hulp vanuit de betaalde opdracht van het stadsdeel. Bewoners
kunnen extra ondersteuning door Dynamo meenemen in het budget voor het
project.
Budget
Budget 2008 Budget 2009 Bestemd 2008 €98.537 € 136.119 € 98.830
Gemiddeld bedrag per initiatief: € 7.602, aantal initiatieven gehonoreerd: 13
De budgetten 2008 en 2009 zijn het beschikbaar budget minus 8% handelingskosten.
Bestemd 2008 is het bedrag dat bestemd was op 1 juli 2009. Het aantal gehonoreerde
initiatieven is ook op 1 juli 2009 gemeten.
een jaar gratis bedrijfsruimteonderneem en win
Doe mee met de Ondernemersprijs Transvaal. Maak kans op een jaar
lang gratis huur én zakelijke begeleiding voor uw onderneming.
Ga naar www.eigenhaard.nl
supported by
Mercatorbuurt
Transvaalbuurt Overtoomse veld 1
Robert Scott
Borredamme 1
Slotermeer
Indische buurt 1
De Banne
egk-buurt
aanpak voucher
verbinden
egk-buurtMercatorbuurt
Transvaalbuurt
Overtoomse veld 1Robert Scott Borredamme 1SlotermeerIndische buurt 1De Banne
Mercatorbuurt
Transvaalbuurt Overtoomse veld 1
Robert Scott
Borredamme 1
Slotermeer
Indische buurt 1
De Banne
egk-buurt
aanpak voucher
verbinden
egk-buurtMercatorbuurt
Transvaalbuurt
Overtoomse veld 1Robert Scott Borredamme 1SlotermeerIndische buurt 1De Banne
Mercatorbuurt
Transvaalbuurt Overtoomse veld 1
Robert Scott
Borredamme 1
Slotermeer
Indische buurt 1
De Banne
egk-buurt
aanpak voucher
verbinden
egk-buurtMercatorbuurt
Transvaalbuurt
Overtoomse veld 1Robert Scott Borredamme 1SlotermeerIndische buurt 1De Banne
19
Borrendammebuurt, Wildemanbuurt, Zuidwest Kwadrant, Reimerswaalbuurt Wijkaanpak: stadsdeel Osdorp, De Alliantie, Eigen Haard, Stadgenoot, Rochdale, Ymere en bewoners. Samen met: Amsterdams Steunpunt Wonen (ASW), Sezo, Huurdersvereniging Amsterdam (HA)
15000 bewoners
Aanpak bewonersparticipatie
Bewonersparticipatie is de taak
van drie gebiedsregisseurs:
twee van het stadsdeel en één
van Ymere (Reimerswaalbuurt).
Daarnaast is er een trekker en
hoeder van de
bewonersinitiatieven binnen het
stadsdeel die de werving,
honorering en uitvoering
coördineert.
Naar aanleiding van ervaringen
in de buurt Meer en Oever is in
2009 een Buurtweb opgestart
in drie buurten. In de
Borrendammebuurt en de
Wildemanbuurt is dit gedaan
door KanWel. In het Zuidwest
Kwadrant door het Amsterdams
Steunpunt Wonen (ASW). Het
doel van Buurtweb is om met
een kerngroep van bewoners
het meedenken en meedoen te
organiseren en te stimuleren.
De nadruk lag in de eerste helft
van 2009 op het ophalen van
bewonersinitiatieven. De
actieve bewoners zullen in elke
buurt een netwerk vormen
onder de titel ‘Buurtweb’, dat
in de toekomst betrokken zal
worden bij de wijkaanpak
breed.
Participatieagenda resultaten
In deze periode is niet structureel gewerkt aan een
participatieagenda. Wel is er dialoog en coproductie
met bewoners op gang gebracht in de volgende
projecten:
In het Zuidwest Kwadrant zijn begin 2009
galerijgesprekken gevoerd door Sezo in
opdracht van het stadsdeel, Eigen Haard
en Ymere. De gesprekken hadden tot doel
om te horen wat er bij de mensen speelt.
De uitkomsten worden meegenomen in het
Buurt Uitvoeringsplan.
De succesvolle start van het huiskamerproject
van bewoners in de Brede School ‘De Kikker’
in het Zuidwest Kwadrant.
De groep ‘Vrienden van het Botteskerkpark’
maakt een plan van aanpak voor de organisatie
van extra activiteiten in het park en het
betrekken van nog meer bewoners.
Het buurtbeheerbedrijf (Ymere) in de
Reimerswaalbuurt is geopend.
De ‘Creatieve Hotspot voor Social Design’
in garage Notweg in de Wildemanbuurt
is gestart (Ymere). Hier hebben bewoners
in 2008 tijdens de participatieweek over
meegedacht. In de garage is een huiskamer
voor de buurt van Stadgenoot.
Bewonersplatform Reimerswaal is een actieve
partner bij het vaststellen van het sociaal
programma voor de Reimerswaalbuurt
(Ymere). De bewoners van deze buurt
ontvangen ook de buurtkrant Nieuw
Reimerswaal.
Buurtoverleg in nieuwe vorm blijkt een succes Even voorstellen... nieuwe bewonersondersteuner Öznur Sendag
30 september Buurtactiedag Reimerswaal Leeft! De eerste maanden van BBNR Bewoners weten buurtbeheerbedrijf te vinden
De Nieuw Reimerswaal Buurtkrant is van u. Vindt u het leuk om te fotograferen en/of te schrijven? Dan kunt u zelf meewerken aan deze krant. Wilt u meer informatie of wilt u zich direct opgeven? Mail dan naar [email protected]
goed wonen natuurlijk!
Praatbus na de zomer weer de buurt in
Wil je weten wie er bij je in de buurt woont en heb je zin om af en toe met je buren te praten of mailen? Of wil je aan activiteiten deelnemen of die samen met je buren bedenken? Kijk dan op www.buurtleven.nl of www.besteburen.nl. Dit zijn nieuwe websites die je helpen om contact met je buren te maken.
ColofonDe Nieuw Reimerswaal Buurtkrant is een uitgave van VOF De Stadstuinen: Ymere en Bouwfonds in samenwerking met Stadsdeel Osdorp
Aan dit nummer werkten mee:Annet van Tulder, Anton van Daal, Bert van der Meeren, Bewonersplatform Nieuw Reimerswaal, Coen Schutte, Carrie Meijer, Ester Lacourt, Doreen van ‘t Spijker, Hanneke van Garderen, Klaas van de Meer, Lieke Herpers, Lotte Pieck, Lucy Drost, Manon Hoppenbrouwers, Marjan kootwijk, Mohammed Hajoui, Öznur Sendag, Richard van Klooster, Rick Mol, Steven Verbond.
Aan de inhoud van deze krant is de grootst mogelijke zorg besteed.Alle informatie is nadrukkelijk onder voorbehoud. Hieraan kunnen geen rechten worden ontleend.
Meer informatie?Ymere Wonen WestAnderlechtlaan 2001066 HL Amsterdam Tel: 0800-0006
www.nieuwreimerswaal.nl
Heeft u de nieuwe Praatbus al gezien? Het busje wordt tel-kens voor een andere portiek geparkeerd en is ingericht met een bankstel en sfeer- verlichting.
De bewoners worden door Ymere in de bus uit-genodigd om onder het genot van thee en koek-jes mee te denken over een opknapbeurt van hun portiek. In ruil voor de opknapbeurt ondertekenen zij een aantal leefregels. Zo spreken ze af dat de portieken ook mooi en schoon blijven na de opknapbeurt. De huismeesters komen vanuit het buurtbeheer-bedrijf BBNR bij de bewoners langs voor de ondertekening. Daarna komen de leefregels op een mooi en schoon plekje in de hal te hangen. De bewoners van de Zonzeelstraat kregen als eerst bezoek van de Praatbus. Later dit jaar kunnen ook een aantal bewoners van de Schoonboomstraat en de Ookmeerweg de bus nog in de straat verwachten.
Tip top Portiek“In onze portiek wilden de bewo-ners graag dat de deuren en de buitenkozijnen geschilderd wor-den” zegt Mohammed Hajoui die, omdat hij graag in de wijk wil blij-
ven wonen, van de Steelvliet-straat naar een tijdelijke woning in de Zonzeelstraat is verhuisd. ”Ook een grote schoonmaak-beurt en nieuw stucwerk stonden op onze wensenlijst. Van het overige budget wilden wij graag nog wat extra schilderwerk van de plafonds, muren en lam-briseringen.
Bij het gesprek waren bewoners van vijf woningen aanwezig. We hebben afspraken gemaakt over wat er niet in de portiek thuis-hoort. En na het opruimen houdt iedereen zich er goed aan. Soms kwamen er ook privévragen. Bijvoorbeeld over de huurverho-ging, hoe lang het nog duurt voor
de uitplaatsing straks en hoe dat in zijn werk zal gaan. Maar daar is het gesprek in de Praatbus
niet voor bedoeld. De mede-werkers van Ymere hebben
voor dat soort vragen de juiste contactpersonen opgegeven. Nee, in de praatbus gaat het over wat je graag zou willen verbeteren in de portiek. En om kennis te maken
met buren die je niet goed kent of om kleine onderlinge
irritaties weg te nemen. Zo heb ik gelukkig van mijn
benedenbuurvrouw gehoord dat zij mijn twee kinderen niet meer hoort. Die waren net na de ver-huizing best eventjes wat druk-ker dan normaal. De bewoners van onze portiek kenden elkaar wel, maar sinds het gesprek in de portiekbus gaan we prettiger met elkaar om.
In elk geval vind ik de praatbus een goed initiatief. Wellicht kan het tijdstip van het overleg nog iets worden aangepast, want in de buurt is niet iedereen al om 19.00 uur thuis van z’n werk. Maar ik ben positief: het schil-derwerk is al uitgevoerd, er zitten nieuwe naamplaatjes op de postkasten en iedereen let nu op dat het netjes en schoon blijft. Ons portiek ziet er weer tip top uit.”
Het gezicht bij de Praatbus:
gebieds-consulent Steven Verbond
Verhuizing naar nieuwe woning krijgt 6,7 gemiddeld De sloop en nieuwbouw van de Reimerswaalbuurt is volop bezig. Een aantal bewoners van de inmiddels gesloopte woningen moest daardoor verhuizen naar een andere woning. Voor andere bewoners van de buurt komt deze verhuizing nog. Ymere en het stadsdeel Osdorp willen de gedwongen verhui-zingen voor iedereen zo goed mogelijk laten verlopen. Onder de mensen die al verhuisd zijn is een tevredenheidsonder-zoek gehouden. Hier hebben 98 mensen aan deelgenomen.
Tevreden bewonersDe meeste verhuisde bewoners zijn tevreden over hun nieuwe woning, de nieuwe woonomgeving, de hoogte van de huur, de informatievoorziening en de begeleiding van Ymere. Ze geven gemiddeld een 6,7 voor het hele herhuisvestingproces. Het vinden van een nieuwe woning en het opzeggen van de oude ging in de meeste gevallen zonder problemen. Veel bewo-ners vonden binnen een jaar een nieuwe woning. Iedereen die het onder-zoek invulde, verhuisde naar een woning in Amsterdam. Veel van hen wonen nu in een nieuwbouwwoning in Vrankendijke of De Stadstuinen.
Nieuwe woning en woonomgevingDe meeste bewoners zijn tevreden over hun nieuwe woning. Ze wonen er prettig en vinden hun nieuwe woonomgeving een verbetering. Er zijn ook mensen die niet zo tevreden zijn over hun nieuwe woning of woonom-geving. Soms gaat het daarbij om zaken waarvan de bewoners al voor de
Buurtkrant/september 2009
Afsluiting inspraak BotterskerkparkOp 14 april vond de laatste partici-patieavond over het Botteskerk- park plaats. Tijdens deze avond werden de laatste wijzingen op het voorlopig definitief ontwerp van het park behandeld. Het resultaat, het Definitief Ontwerp (DO) Botteskerkpark, werd op 2 juni 2009 gepresenteerd aan de Raad.
Goede samenwerkingHet Definitief Ontwerp Botters-kerkpark werd goed ontvangen. De Raad had vooral complimenten voor de grote groep actieve bewo-ners. De prettige samenwerking tussen bewoners en stadsdeel zorgde ervoor dat het participatie-proces positief uit een externe evaluatie kwam. De deelnemers vonden dat daadwerkelijk is ge-luisterd naar alle zorgen en wen-sen. Er is samen gezocht naar een juiste balans tussen alle belangen om zo tot een goed plan te komen. Het Botterskerkplan voldoet aan de doelstelling om een mooi park te maken met een grote meer-waarde voor de buurt. Een bijzon-dere gezamenlijke productie! Op 16 juni heeft het dagelijks bestuur van het stadsdeel het definitief ontwerp vastgesteld. De voor-bereiding van de uitvoering is al gestart. Het streven is begin vol-gend jaar te beginnen met de uit-voering. Deze duurt tot eind 2010.
DierenweideDe planvorming voor de Dieren-weide loopt nog door. Voor de be-bouwing van de Dierenwaarde worden twee scenario’s verder uit-gewerkt. Het Programma van Eisen wordt komend najaar aan de Raad voorgelegd.
Vrienden van het BotterskerkparkDe deelnemers aan het participatie-traject Botteskerkpark zijn onlangs door Amsterdams Steunpunt Wonen uitgenodigd voor een ver-volgbijeenkomst. Het doel van die avond was om samen na te denken over de vorm en invulling van een bewonerswerkgroep: Vrienden van het Botterskerkpark. De Vrienden volgen de uitvoering van het park kritisch en denken mee over de fasering en het beperken van hinder voor de omgeving. Er is ook gesproken over het geld dat voor het park beschikbaar is vanuit de Wijkaanpak. De Vrienden van het Botterskerkpark kunnen nadenken over de besteding van het geld voor het park. Er zijn een groot aantal ‘duurzame’ ideeën aangedragen.
Als de Praatbus nog bij u in de straat komt, dan kunt u gebieds- consulent Steven Verbond in de bus verwachten. Samen met een collega van Ymere of een medewerker van BBNR voert hij de portiekgesprekken.
Steven stelt zich graag aan u voor. “Ik werk als gebiedsconsulent voor Ymere. Dat betekent dat ik een aanspreekpunt ben voor allerlei zaken die met uw woning en de Reimerswaalbuurt te maken hebben. Als u wordt uitgenodigd in de Praatbus, dan gaan we samen in gesprek, zodat u mee kunt beslissen over de opknapbeurt van het portiek in uw flat. Maar daarnaast ben ik ook geïnteresseerd in hoe u de buurt ervaart, wie u bent en welke ideeën u heeft voor de Reimerswaalbuurt. Uw inbreng is van harte welkom. Daarvoor kom ik graag met de bus naar u toe.”
verhuizing hadden kunnen weten dat ze niet helemaal naar wens zouden zijn. Mogelijk hebben deze mensen door de tijdsdruk van de verhuizing niet goed genoeg nagedacht over hun nieuwe woning en woonomgeving. Ontevredenheid komt in andere gevallen door onvoorziene omstandig-heden, zoals het verliezen van vrienden door de verhuizing.
Begeleiding en informatieDe verhuisde bewoners zien verbeterpunten op het gebied van informa-tie over de verhuizing. Bijvoorbeeld door het geven van informatie in verschillende talen, het omgaan met vragen van bewoners en het geven van duidelijkheid tijdens informatiebijeenkomsten. Uit het onderzoek komt ook een verbeterpunt op het gebied van persoonlijk advies. De projectconsulent van Ymere zou in de toekomst extra aandacht kun-nen besteden aan advies over financiën, de nieuwe woning, de nieuwe woonomgeving en het opzeggen van de oude woning. Ook gaven de bewoners aan dat Ymere de bewoners nog verder zou kunnen begelei-den na de verhuizing als ze de nieuwe woning weer van Ymere huren.
VerbeterenOndanks een aantal verbeterpunten zijn veel oud-bewoners tevreden over de herhuisvesting. Met de resultaten uit het onderzoek gaan het stadsdeel en Ymere de volgende fasen van de verhuizingen waar moge-lijk nog verder verbeteren.
Interview met Coen Schutte, buurtbewoner Praatbus na de zomer weer de buurt in Het gezicht bij de Praatbus: gebiedsconsulent Steven Verbond
Verhuizing naar nieuwe woning krijgt 6,7 gemiddeld Afsluiting inspraak Botterskerkpark
Schoon, heel, veilig en leefbaarAls eerste interviewde Marjan een aantal professionals die ge-zamenlijk zorgen dat de Reimers-waalbuurt de komende tijd schoon, heel, veilig en leefbaar is.
Ester Lacourt van het in mei geopende Buurtbeheerbedrijf vertelde dat de medewerkers van-uit de vestiging aan de Osdorper Ban hard werken aan oplossen van technische klachten in woningen. Bovendien zijn de medewerkers verantwoordelijk voor het beheer van de openbare ruimte, zoals bijvoorbeeld het verwijderen van zwerfvuil. Maar ook met sugges-ties en voor informatie over de buurt kunt u bij het Buurtbeheer-bedrijf terecht. En dat is nog niet alles, want in het Buurtbeheer-bedrijf staan computers die be-woners gratis mogen gebruiken!
Basjan Waldhober van de afdeling Interim Beheer van het stads- deel Osdorp, vertelde over het Cleanteam. Met een elektrische
Buurtoverleg in nieuwe vorm blijkt een succesWoensdagavond 12 augustus was het een drukte van belang in de grote zaal van Ontmoetings-centrum Joannes de Deo. Bewoners uit Nieuw Reimerswaal en professionals kwamen er bijeen voor het nieuwe Buurtoverleg. De gebiedsregisseur van Ymere, Marjan Kootwijk, legde uit dat dit nieuwe buurtoverleg in de plaats is gekomen voor het Interim Beheer Overleg. Het voor-deel van deze nieuwe opzet is dat alle bewoners nog actiever betrokken zijn. Iedereen kan volop meedenken over de buurt.
Bewoners in het zonnetjeNa de professionals nodigde Marjan Kootwijk een aantal bewo-ners uit om iets te vertellen over hun activiteiten in de buurt.
Mohammed Hajoui vertelde over zijn rol als voorzitter van het Bewonersplatform Nieuw Reimerswaal. Het Bewoners-platform behartigt de belangen van de buurtbewoners en startte verschillende bewoners- initiatieven op, zoals de moestuin en de huiskamer voor bewoners.Een bewonersinitiatief dat dankzij Ahlam Salah tot stand is gekomen, is de speeltuin bij de Zonzeel-straat. Daarnaast heeft zij samen
begeleiding, computerlessen,taallessen en ze begeleiden de PortiekPortiers. Fysiotherapeut de heer Veeneman van de Fysio-therapiepraktijk Osdorp vertelde over zijn praktijk en alle activiteiten die zij hebben voor de ouderen in de wijk.
Actief meedoen in Themagesprekken
Hierna werden de bewoners uitge- daagd om in groepjes te praten over: groen, veiligheid, een schone buurt, ontmoeten en jeugd. Voor elk thema was er een tafel. De bewoners mochten kiezen waarover zij graag wilden meepraten. Bijvoorbeeld over wat er goed gaat in de buurt en wat er beter zou kunnen. Ook mochten de bewoners dromen over de buurt aan de hand van foto’s met droombeelden. Deze dromen mochten ze vervolgens omzetten in concrete ideeën. Bijna iedereen vond dat er ruimte moet zijn in de buurt om elkaar te ontmoeten. Het is immers belangrijk dat jong en oud respectvol omgaan met elkaar.
Nadat de bewoners in groepjes had-den gewerkt, lichtte Marjan de uit-komsten in de zaal toe. Bewoners kregen stickers om hun stem te geven aan de beste ideeën voor de buurt. Deze ideeën worden in het volgende buurtoverleg, op 18 november 2009, verder besproken. Zo zijn onder andere de ideeën ontstaan om meer bloemen in de buurt te laten bloeien, meer zitplekken in de schaduw te creëren, meer sportfaciliteiten voor jong en oud te creëren en een kerst-markt voor de buurt te organiseren. Sommige ideeën worden al uitge-voerd. Zoals de zitplekken in de schaduw. Die worden gerealiseerd in de groenstrook tegenover Vrankendijke. Sommige ideeën kun-nen nog opgestart worden. Ymere zal het ASW vragen om bewoners te benaderen om een aantal ideeen verder uit te werken.
En zo liep het eerste buurtoverleg ten einde. Maar voordat de borrel werd geserveerd, werd er nog een film vertoond over het moes-tuinproject in Nieuw Reimerwaal. De film werd gemaakt door Stichting Al Camera. Een mooi initiatief als afsluiter van een succesvolle avond!
auto zorgt het Cleanteam dat vieze plekken in de buurt vaker schoongemaakt worden. Buurtregisseur Frans van der Tol was op vakantie en werd vervan-gen door Ron Derogee van de politie. Inmiddels is Frans alweer terug en houdt hij op dinsdag tussen 13.00 en 14.00 uur spreek-uur in het Buurtbeheerbedrijf aan de Osdorper Ban 951.
De Nieuw Reimerswaal Buurtkrant is van u. Vindt u het leuk om te fotograferen en/of te schrijven? Dan kunt u zelf meewerken aan deze krant. Wilt u meer informatie of wilt u zich direct opgeven? Mail dan naar [email protected]
Themagesprekken
Hierna werden de bewoners uitge-
met een tuinarchitect een ontwerp gemaakt voor een nieuwe buurt-tuin, naast de speeltuin. Deze tuin wordt binnenkort opgeknapt en geopend. Op 30 september is er een Buurt-actiedag. Tijdens deze dag kunnen bewoners elkaar ontmoeten, en krijgt de buurt wat extra aandacht. Zo is er bijvoorbeeld een informa-tiemarkt en wordt er extra schoongemaakt. Deze dag is een goed idee van de heer Schutte.Het is duidelijk dat er een aantal actieve bewoners zijn, die zich extra inzetten voor hun buurt. Met een bloemetje bedankte Marjan deze bewoners voor hun inzet en hun behaalde successen.
Activiteiten in de buurtHierna was een andere groep buurtbewoners en professionals aan de beurt. Yomi Hoever, student van het project VoorUit, vertelde dat studenten in dit pro-ject allerlei activiteiten opzetten en begeleiden in de buurt. En dat zijn er nogal wat. De studenten geven ondermeer huiswerk-
20
Experiment vouchers
In de Reimerswaalbuurt is geëxperimenteerd met het
vouchersysteem. Daartoe heeft ASW het Bewoners
platform opgezet. Over de aanpak en resultaten
kunt u meer lezen in een apart hoofdstuk in deze
rapportage.
Aziz Kwyasse, initiatiefnemer van
‘Jeugdjournaal voor jongeren’ in de
Reimerswaalbuurt:
‘Er is door de bewonersbudgetten veel meer energie
in de buurt gekomen om initiatief te nemen en vol te
houden.’
Cor Stokman, bewoner Osdorp:
‘Projecten van bewoners worden niet zomaar meer in
de prullenbak gegooid. Ik ben heel goed geholpen
door de huismeester van de corporatie en door het
stadsdeel bij het opzetten van een activiteitenruimte
voor bewoners.’
Aanpak bewonersinitiatieven
Ideeën wervenIn alle buurten zijn informatiebijeenkomsten gehouden over het budget voor bewo
nersinitiatieven. Daarvoor is huis aan huis geworven. Deze bijeenkomsten zijn geor
ganiseerd door het stadsdeel, in samenwerking met het ASW of KanWel. Per buurt
kwamen gemiddeld tussen de twintig à veertig bewoners. Tijdens de bijeenkom
sten werden bewoners geprikkeld om ideeën te bedenken. Ook konden zij meteen
een aanvraag indienen via een aanvraagformulier. Over reeds ingediende initiatie
ven werd meteen gestemd. Uiteraard kunnen bewoners doorlopend initiatieven
indienen bij het stadsdeel en hier ook hulp bij krijgen van ASW of KanWel.
KiezenOsdorp kent nog geen formele regeling voor bewonersinitiatieven. Het stedelijk
kader wordt gehanteerd. Het stadsdeel heeft aanvullende criteria opgesteld, onder
andere over haalbaarheid. De meest opvallende aanvullende criteria zijn:
De activiteiten en/of doeleinden die onderdeel uitmaken van het initiatief
zijn niet van levensbeschouwelijke of politieke aard.
Tijdens de activiteiten wordt, voor zover van toepassing, de Nederlandse
taal gesproken.
Het bewonersbudget wordt geweigerd wanneer het beheer en het
onderhoud van de voorgestelde fysieke verbeteringen van de leefomgeving
niet kunnen worden gewaarborgd.
Besluiten over de honorering van initiatieven worden ad hoc genomen door het
dagelijks bestuur na te zijn voorgelegd aan de bewoners. Bewoners hebben dus
een belangrijke stem. De besluitvorming wordt voorbereid door de ‘trekker
bewonersinitiatieven’ van het stadsdeel. De nieuwe regeling voor 2009 wordt
vergelijkbaar met het vouchersysteem, waarbij een regiegroep van bewoners en
professionals de beslissingen neemt. Bij hoge bedragen wordt een buurtraad
pleging gedaan.
Uitvoering In de uitvoering van hun initiatieven worden bewoners ondersteund door de ge
biedsregisseurs, de trekker bewonersinitiatieven van het stadsdeel, medewerkers
en huismeesters van corporaties en medewerkers van ASW en KanWel. Daarnaast
is Impuls aanspreekpunt voor veel bewoners, vooral voor bewoners met een
Marokkaanse achtergrond.
Evaluatie door bewoners+ + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + Goede hulp bij aanvraag en uitvoering door ASW, KanWel en Ymere.
De besluitvorming verloopt vaak sneller dan gedacht.
De financiële afwikkeling wordt positief beoordeeld.
– – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – Het is onvoldoende duidelijk of en waar men hulp en ondersteuning kan
krijgen (uitzondering Reimerswaalbuurt).
Het stadsdeel moet meer hulp bieden bij het opstellen van een begroting.
Het is soms laat duidelijk hoeveel geld je mag besteden. Soms zo laat dat
de activiteit al is uitgevoerd met ander geld.
Budget
Budget 2008 Budget 2009 Bestemd 2008 + 2009 €257.622 € 355.758 € 392.691
Gemiddeld berdrag per initiatief: € 9.577, aantal initiatieven : 46
De budgetten 2008 en 2009 zijn het beschikbare budget minus 8% handelingskosten, exclusief
het voucherbudget Reimerswaal. Bestemd 2008 is het bedrag dat bestemd was op 1 juli 2009.
Het aantal gehonoreerde initiatieven is ook op 1 juli 2009 gemeten.
Mercatorbuurt
Transvaalbuurt Overtoomse veld 1
Robert Scott
Borredamme 1
Slotermeer
Indische buurt 1
De Banne
egk-buurt
aanpak voucher
verbinden
egk-buurtMercatorbuurt
Transvaalbuurt
Overtoomse veld 1Robert Scott Borredamme 1SlotermeerIndische buurt 1De Banne
Mercatorbuurt
Transvaalbuurt Overtoomse veld 1
Robert Scott
Borredamme 1
Slotermeer
Indische buurt 1
De Banne
egk-buurt
aanpak voucher
verbinden
egk-buurtMercatorbuurt
Transvaalbuurt
Overtoomse veld 1Robert Scott Borredamme 1SlotermeerIndische buurt 1De Banne
Mercatorbuurt
Transvaalbuurt Overtoomse veld 1
Robert Scott
Borredamme 1
Slotermeer
Indische buurt 1
De Banne
egk-buurt
aanpak voucher
verbinden
egk-buurtMercatorbuurt
Transvaalbuurt
Overtoomse veld 1Robert Scott Borredamme 1SlotermeerIndische buurt 1De Banne
21
Overtoomse VeldWijkaanpak: stadsdeel Slotervaart, Far West, de Alliantie, Stadgenoot, Eigen Haard en bewoners.
Samen met: Eigenwijks en ondernemers
8.000 bewoners
Aanpak bewonersparticipatie
De bewoners van Overtoomse
Veld waren in het eerste half
jaar van 2009 op verschillende
manieren betrokken bij de
aanpak van hun buurt.
Stadsdeel, corporaties en
bewoners gingen met elkaar in
gesprek over veiligheid en
over de hele breedte van de
aanpak van de buurt. Eveneens
breed van opzet was de
Actiedag waar de talenten en
vaardigheden van de bewoners
centraal stonden. De bewoners
denken ook mee in een aantal
concrete projecten. Het
budget bewonersinitiatieven is
overgeheveld naar stichting
Eigenwijks, die de rol van
participatiemakelaar voor
bewonersinitiatieven op zich
neemt.
Participatieagenda resultaten
Informeren
Verschillende bijeenkomsten waarin bewoners zelf inbreng hadden, zijn aangegrepen om ook meer informatie te geven over (onderdelen van) de aanpak van Overtoomse Veld. Bewoners voelen zich, meer dan door het label ‘wijkaanpak’, vooral aangesproken door de feitelijke aanpak van hún buurt.
Het August Allebéplein in Slotervaart wordt vernieuwd. De samenwerkende corporaties Far West, Stadgenoot en Rochdale organiseerden op zaterdag 26 april voor bewoners een informatiemarkt. Ook was er gelegenheid om over de vernieuwing in gesprek te gaan. Voor- en tegenstanders van de bebouwingsplannen kwamen aan bod. De inrichting van de openbare ruimte op het plein wordt in het najaar samen met bewoners vormgegeven.
Interactie en dialoog
en het stadsdeel met elkaar om de tafel om te eten en elkaar te spreken over de aanpak van de buurt. Veiligheid was één van de thema’s. Ook stadsdeelvoorzitter Ahmed Marcouch nam deel aan het gesprek. Er was voor bewoners veel informatie over de aanpak beschikbaar. Het gesprek werd gebruikt als voorbereiding op de Actiedag die plaatsvond op 6 juni.
Tijdens de Actiedag op 6 juni was er in Overtoomse Veld op acht plaatsen van alles te doen. Bewoners toonden hun initiatieven, organiseerden activiteiten of lieten hun buurtgenoten hun bijzondere kunnen en kunsten zien. Er was alle gelegenheid voor informele uitwisseling.
Coproductie
Onder de titel Ons Rembrandtpark! werken stadsdeel, Eigenwijks en bewoners samen aan plannen voor een beter gebruik van het Rembrandtpark, vooral door kinderen. In het voorjaar zijn zo’n 200 mensen uit de buurt ondervraagd. In het najaar volgen ontwerpworkshops om het park voor kinderen en anderen aantrekkelijk te maken. Ook gaan bewoners eigen initiatieven voor het park uitvoeren. Verschillende belanghebbenden en georganiseerde bewoners begeleiden het proces in een netwerkgroep.
22
Marion Bestenbreur, opbouwwerker
Stichting Eigenwijks:
‘Als bewoners elkaar kennen en contact met elkaar hebben, vergroot dat de leefbaarheid in de buurt. Ik denk dat mensen daar uiteindelijk gelukkiger van worden. Onze buurt is een van de weinige met de meeste kleinere initiatieven. Dat vind ik positief, want die individuen of groepjes mensen bereiken met hun ideeën weer andere mensen. Zo profiteert de hele buurt ervan. Naast de vaak al jaren actieve bewoners, zien we ook nieuwe mensen opstaan met frisse ideeën. Ook bewoners die voorheen vooral liepen te klagen zijn bereid iets te doen voor hun buurt. Je merkt een voorzichtige omslag. Dat zie ik als een grote winst.’
Aanpak bewonersinitiatieven
Ideeën De werving van initiatieven is opgepakt door de opbouwwerker van Eigenwijks.
Zij spreekt mensen persoonlijk aan, ondersteunt hen en adviseert bij aanvragen.
Corporaties en stadsdelen zetten tevens hun netwerk in om bewoners te bereiken.
Op 6 juni zijn er op acht plaatsen bewonersinitiatieven uitgevoerd. Tijdens deze
dag werden ook actief nieuwe bewonersinitiatieven geworven. Voor het indienen
van een bewonersinitiatief moeten nieuwe formulieren, opgesteld door Eigenwijks,
worden ingevuld. Bewoners kunnen daarbij van Eigenwijks ondersteuning krijgen.
KiezenEigenwijks beheert het geld en toetst de aanvragen. Elk initiatief wordt besproken
met de buurtcoördinator. Alle initiatieven worden in principe gehonoreerd totdat
het geld op is. Voor de verantwoording moeten bewoners een verslag maken en
bonnen bewaren en beschikbaar houden (ze hoeven niet overlegd te worden).
Vaak gaan rekeningen rechtstreeks naar Eigenwijks, die deze betaalt.
Uitvoering en begeleidingDe opbouwwerker bij Eigenwijks ondersteunt bewoners bij de uitvoering van
initiatieven. De ervaring is dat bewoners vaak veel hulp, begeleiding en advies
nodig hebben bij het indienen en uitvoeren van een initiatief. Echter, sommige
initiatiefnemers organiseren activiteiten ook bijna geheel zelfstandig. Ze doen
nieuwe vaardigheden op en ze leren andere mensen kennen.
Nu zijn het veel kleine initiatieven. Bewoners hebben bescheiden wensen.
Eigenwijks gaat actieve bewoners volgend jaar actief bij elkaar brengen.
De thema’s betreffen vooral prettig samenleven, ontmoeting, kennismaken,
educatie en recreatie.
Evaluatie door bewoners+ + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + De respondenten vinden het aanvraagformulier eenvoudig.
Als er hulp nodig was werd die gegeven.
Er werd snel beslist op aanvragen: binnen enkele dagen.
Slechts in één geval duurde het wel lang: zes weken.
Het betrekken van andere bewoners ging heel goed.
– – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – Het is niet altijd makkelijk om een goede locatie te vinden.
De belangstelling van professionals voor de projecten is matig tot afwezig.
De belangstelling van de media voor de projecten is matig tot afwezig.
Budget
Budget 2008 Budget 2009 Bestemd 2008 + 2009 € 101.469 € 139.945 € 125.932
Gemiddeld bedrag per initiatief: € 2.031, aantal initiatieven gehonoreerd: 62
De budgetten 2008 en 2009 zijn het beschikbare budget minus 8%
handelingskosten.
Bestemd 2008 is het bedrag dat bestemd was op 1 juli 2009. Het aantal
gehonoreerde initiatieven is ook op 1 juli 2009 gemeten.
Mercatorbuurt
Transvaalbuurt Overtoomse veld 1
Robert Scott
Borredamme 1
Slotermeer
Indische buurt 1
De Banne
egk-buurt
aanpak voucher
verbinden
egk-buurtMercatorbuurt
Transvaalbuurt
Overtoomse veld 1Robert Scott Borredamme 1SlotermeerIndische buurt 1De Banne
Mercatorbuurt
Transvaalbuurt Overtoomse veld 1
Robert Scott
Borredamme 1
Slotermeer
Indische buurt 1
De Banne
egk-buurt
aanpak voucher
verbinden
egk-buurtMercatorbuurt
Transvaalbuurt
Overtoomse veld 1Robert Scott Borredamme 1SlotermeerIndische buurt 1De Banne
Mercatorbuurt
Transvaalbuurt Overtoomse veld 1
Robert Scott
Borredamme 1
Slotermeer
Indische buurt 1
De Banne
egk-buurt
aanpak voucher
verbinden
egk-buurtMercatorbuurt
Transvaalbuurt
Overtoomse veld 1Robert Scott Borredamme 1SlotermeerIndische buurt 1De Banne
23
Indische buurtWijkaanpak: stadsdeel Zeeburg, Eigen Haard, Ymere, de Alliantie en bewoners.
21.000 bewoners
Aanpak bewonersparticipatie
De aanpak in de Indische
buurt heeft twee sporen.
Het eerste spoor is ‘andersom
participeren’. Dat wil zeggen:
de initiatieven en netwerken
van bewoners faciliteren.
Het tweede spoor is
beleidsparticipatie: de
professionele partijen vragen
bewoners mee te denken
over de belangrijke
veranderingen in de buurt.
De participatiemakelaar
besteedt 16 uur per week
aan bewonersparticipatie,
waarvan 12 uur aan
bewonersinitiatieven. Hij heeft
daarnaast nog andere taken
op het gebied van civil
society in de Indische buurt.
De participatiemakelaar is
als adviseur betrokken bij
het overleg van het
programmateam (stadsdeel
en corporaties) dat de
participatieagenda vaststelt.
De participatieagenda
wordt voorbereid tijdens
het overleg tussen de
participatiemakelaar, de
participatiemedewerkers van
de corporaties en Civic.
Participatieagenda resultaten
Informeren
‘Samen Indische buurt’ is een informatiekrant over de vernieuwing van de Indische Buurt en verschijnt vier keer per jaar.
De website: www.zeeburg.amsterdam.nl/indischebuurt.
De wijkmeesters van de corporaties hebben gezamenlijk een spreekuur in de Sumatrastraat.
De buurtambassadeurs (bewoners uit de buurt) denken mee over manieren om zoveel mogelijk bewoners te betrekken bij sociale ontwikkelingen en evenementen in de buurt.
Interactie en dialoog
Buurtbeheer in de Indische Buurt bestaat uit mede
werkers van corporaties, stadsdeel, politie en welzijn.
Bewoners kunnen op uitnodiging van Buurtbeheer
meepraten over allerhande onderwerpen op het
gebied van bijvoorbeeld leefbaarheid en veiligheid.
In het vernieuwingsprogramma van de Indische buurt
is een grootschalig woningverbeteringsprogramma
opgenomen. Daarnaast worden er visies ontwikkeld
voor verschillende deelgebieden.
In 2009 zijn er twee grote projecten in de Indische
buurt waarover bewoners kunnen meepraten:
Planvorming Flevoparkbuurt (stadsdeel en corporaties) en herontwikkeling Flevohuis (Ymere).
Aanpak Muiderpoortbuurt. Er zijn toekomstscenario’s ontwikkeld voor het station en omgeving door samenwerkende partijen: omwonenden, ondernemers, stadsdelen Zeeburg en Oost-Watergraafsmeer, NS Poort, ProRail, Ymere, de Alliantie, Eigen Haard, Startgoed BV en DRO.
Kleinere projecten:
27 mei: gesprekken met bewoners over de wooncomplexen van Ymere en Eigen Haard aan de Palembangstraat, de Minahassastraat en aan de Insulindeweg.
Het bewonersplatform is betrokken bij de
planontwikkeling van de renovatie van de panden in de Eerste Atjehstraat.
Het bewonersplatform is betrokken bij de planontwikkeling van de renovatie van het Van de Pekblok (de Alliantie).
Nieuwe bewoners en terugkerende bewoners van het Van de Pekblok zijn betrokken bij het plan voor inrichting en gebruik van de tuin.
Coproductie
Samen met professionals uit de wijk zetten bewoners zich in om het pedagogische klimaat te verbeteren. Dit doen zij door naschoolse activiteiten te organiseren. Onder andere op het gebied van sport, cultuur en educatie.
Eigen Haard organiseerde samen met bewoners uit beide buurten het Pannatoernooi Venserpolder-Indische buurt.
Rob van Veelen, participatiemakelaar:
‘De Indische Buurt staat te boek als een achter-
standswijk maar heeft, misschien wel mede daardoor,
steeds meer aantrekkingskracht op de creatieve
middenklasse. Deze creatieven zijn echte bridgers:
zij staan open voor de multiculturele samenleving,
zijn innovatief en worden geraakt door maatschap-
pelijke problemen en uitdagingen. Zij zoeken andere
bewoners actief op. Zo ontstaan verbindingen tussen
krachtige en kwetsbare bewoners. Op dit moment
zijn wij sterker in het faciliteren van bewonersiniti-
atieven dan in participatiebeleid. Wat betreft dat
laatste zijn wij als coalitie zoekende. De corporaties
betrekken bewoners al langer in de planontwikke-
ling, maar bij sociale projecten is dat minder het
geval. Wij denken eraan om een inspiratiebijeen-
komst te organiseren voor alle projectleiders in de
Indische Buurt.’
Sterke bewonersnetwerken
Timorplein Community
De Timorplein Community (TPC) is een netwerk van
(sociale) ondernemers, vertegenwoordigers van maat
schappelijke organisaties en creatieve zelfstandigen
die zich willen inzetten voor initiatieven ter verbete
ring van de buurt. Ondernemers kunnen hun kennis,
ervaring, ideeën, netwerk en middelen inzetten voor
de buurt. De buurt is rijk aan ideeën én aan midde
len, maar soms ontbreekt de verbinding. De TPC wil
ervoor zorgen dat mensen elkaar gemakkelijk weten
te vinden bij de aanpak van een probleem, of het reali
seren van een goed plan.
Karrewiel Community
Het Karrewiel is een leegstaand pand in de Indische
Buurt. Buurtbewoners en ondernemers hebben zich
georganiseerd rondom de mogelijkheden die het
pand voor hen biedt. De Karrewiel Community is in
middels uitgegroeid tot een netwerk van 32 groepen.
Zij hebben zich voorgenomen om vier keer per jaar
een grote gemeenschappelijke productie tot stand te
brengen. Zoals Jalan Jalan, de Midwinter Droomtocht
en het Indische Buurt Festival.
Alkhmiessa wint publieksprijs
Het publiek van het Samen Indische Buurtfestival koos
het activiteitenprogramma Alkhmiessa voor Marok
kaanse gezinnen als beste buurtinitiatief. Initiatiefne
mer Mustapha Aljedyan ziet het als een erkenning van
zijn inspanningen:
‘We zijn een vrijwilligersgroep, maar gaan professio
neel te werk. We willen ouders bewuster maken van
de opvoeding van hun kinderen. We zien de ouders en
kinderen drie keer per week. We bieden de kinderen
activiteiten aan en leren ouders hoe ze hun kind struc
tuur kunnen bieden. Je hoort vaak dat er problemen
zijn met Marokkaanse jongeren. Wij willen grenzen
stellen en alternatieven bieden.’ Alkhmiessa ontving
tijdens het festival 2500 euro.
Aanpak bewonersinitiatieven
Ideeën Bewonersambassadeurs organiseren de tamtam over bewonersinitiatieven. Er is
ook een folder maar die wordt door weinig mensen gelezen. Daarnaast zijn er
sterke bewonersnetwerken (zie kader) waarin enkele honderden mensen actief zijn.
In principe wordt er één keer per jaar een ideeënmarkt georganiseerd waar alle
plannen worden gepresenteerd en bewoners kunnen stemmen. De eerste idee
enmarkt voor het budget van 2009 was op 16 mei 2009 (Indische Buurt Festival).
De participatiemakelaar fungeert als ‘loket’, gaat in gesprek met initiatiefnemers,
verbindt en voert een stille regie.
KiezenBegin 2009 zijn bewoners betrokken in een bewonerspanel om spelregels voor het
budget te ontwikkelen. Het bewonerspanel bestaat uit ongeveer dertig buurt
bewoners en is representatief voor de buurt. Vanaf begin 2009 beoordeelt een
onafhankelijke burgerjury (denktank sociale cohesie) de initiatieven. De belangrijk
ste spelregel is dat er alleen duurzame initiatieven worden gehonoreerd. Dit komt
omdat er een apart budget is voor eenmalige initiatieven, zoals buurtfeesten: het
budget Civil Society. Andere spelregels:
Initiatieven kunnen maximaal 25.000 euro krijgen. Wanneer meer nodig is,
moet cofinanciering worden gezocht.
Bij bedragen van meer dan 10.000 euro moet een accountantsverklaring
worden overlegd.
Er zijn in 2008 zes initiatieven gehonoreerd. De corporaties en het stadsdeel
hebben deze keuze gemaakt. In 2009 werd de keuze gemaakt door de sociale
denktank van negen bewoners, nadat bewoners tijdens het ideeënfestival hun stem
uitbrachten. Na de eerste ideeënmarkt op het Indische Buurt Festival zijn negen
van de 27 initiatieven gehonoreerd.
Uitvoering De participatiemakelaar biedt ondersteuning bij de uitvoering. Daarnaast kunnen
bewoners hulp krijgen van:
Tekstschrijvers of kunstenaars voor de promotie en presentatie van hun plan of
de inhoudelijke verantwoording. Dit wordt door het stadsdeel gefinancierd
en gebeurt door vrijwilligers of voor lagere dan marktconforme tarieven.
De leden van de Timorplein Community.
Een ander plan was om studenten van de HVA in te zetten om van initiatieven
‘bedrijfsplannen’ te maken. Deze pilot is mislukt. Het maken van een bedrijfsplan
voor bewonersinitiatieven is wezenlijk anders dan voor een commercieel bedrijf.
Evaluatie door bewoners+ + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + De participatiemakelaar is de juiste man op de juiste plaats.
Buurtnetwerken functioneren goed.
De denktank heeft zelf de regels en criteria opgesteld. Het stadsdeel bleef
hier buiten. Dat zeer gewaardeerd.
Er was positieve aandacht voor bewonersinitiatieven in de pers.
– – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – Er worden te weinig kansarmen bereikt. Daar willen bewoners extra op
inzetten. Een tip voor het stadsdeel is daarom om de communicatie nog
verder te versterken en de successen nog beter zichtbaar te maken.
Er is een duidelijke blauwdruk voor verslaglegging nodig.
Budget
Budget 2008 Budget 2009 Bestemd 2008 + 2009 €130.358 € 179.825 € 231.500
Gemiddeld bedrag per initiatief: € 15.433, aantal initiatieven gehonoreerd: 20
De budgetten 2008 en 2009 zijn het beschikbare budget minus 8% handelingskosten.
Bestemd 2008 is het bedrag dat bestemd was op 1 juli 2009. Het aantal gehonoreerde
initiatieven is ook op 1 juli 2009 gemeten.
Mercatorbuurt
Transvaalbuurt Overtoomse veld 1
Robert Scott
Borredamme 1
Slotermeer
Indische buurt 1
De Banne
egk-buurt
aanpak voucher
verbinden
egk-buurtMercatorbuurt
Transvaalbuurt
Overtoomse veld 1Robert Scott Borredamme 1SlotermeerIndische buurt 1De Banne
Mercatorbuurt
Transvaalbuurt Overtoomse veld 1
Robert Scott
Borredamme 1
Slotermeer
Indische buurt 1
De Banne
egk-buurt
aanpak voucher
verbinden
egk-buurtMercatorbuurt
Transvaalbuurt
Overtoomse veld 1Robert Scott Borredamme 1SlotermeerIndische buurt 1De Banne
Mercatorbuurt
Transvaalbuurt Overtoomse veld 1
Robert Scott
Borredamme 1
Slotermeer
Indische buurt 1
De Banne
egk-buurt
aanpak voucher
verbinden
egk-buurtMercatorbuurt
Transvaalbuurt
Overtoomse veld 1Robert Scott Borredamme 1SlotermeerIndische buurt 1De Banne
24
25
EGKbuurt Wijkaanpak: stadsdeel Zuidoost, Rochdale, Ymere, De Key, Eigen Haard en bewoners.
Samen met: ondernemers, diverse basisscholen en Politie AmsterdamAmstelland
13.000 bewoners
Aanpak bewonersparticipatie
De coalitie van de Wijkaanpak
EGKbuurt heeft haar visie en
ambitie op het gebied van
bewonersparticipatie
verwoord in het Buurt
Uitvoeringsplan 2008/2009.
De mijlpalen van de projecten
worden met elkaar gedeeld
en gevierd.
Vanaf januari 2009
is de functie van
participatiemakelaar ingevuld.
De participatiemakelaar is het
directe aanspreekpunt voor
bewoners om verder te praten
over hun ideeën voor de buurt.
De bewoners worden begeleid
bij het concreet maken van hun
idee, evenals bij het opstellen
van hun projectplan en een
haalbare begroting.
Participatieagenda resultaten
Informeren
De EGK-krant over de wijkaanpak verschijnt twee keer per jaar.
www.eengoudenkans.nl is dé website van de wijkaanpak in de EGK-buurt.
Het logo ‘Een Gouden Kans’ voor wijkaanpak en bewonersinitiatieven.
Bezoekers van de bewonersavond krijgen een terugkoppeling van de avond en ontvangen informatie over het vervolg.
Interactie en dialoog
28 mei: bewonersavond over de wijkaanpak EGK-buurt. Tijdens een informatiemarkt werden de projecten en resultaten van één jaar wijkaanpak gepresenteerd. Bewoners en professionals gingen daarna in gesprek over hun ervaringen, beelden en goede ideeën voor de buurt.
Per buurt zijn diverse bijeenkomsten over de thema’s ´schoon, heel en veilig´ georganiseerd. De bewoners kregen informatie over de projecten van het stadsdeel en er was ruimte voor dialoog.
Om beter in gesprek te raken met een aantal bijzondere doelgroepen is samen met enkele sleutelpersonen Groups in Focus gestart (zie kader).
Coproductie
De bewoners hebben een grote bijdrage geleverd aan de herinrichting en verbouwing van de collectieve ruimtes Kikkenstein en Gravestein. De herinrichting werd als idee geopperd tijdens de bewonersavond in 2008 en is uitgevoerd in samenwerking met Rochdale en de bewonersverenigingen van beide complexen. De bewonersverenigingen beheren de ruimte en zijn verantwoordelijk voor het programma. In de ruimten vinden activiteiten plaats ten behoeve van de bewoners van de flats en de directe omgeving.
In mei is het project Flatcoach van start gegaan in de complexen Kikkenstein en Kruitberg. Acht bewoners uit beide flats lopen (in groepjes van twee) met regelmaat rondes door de flats en rapporteren hun bevindingen aan de huismeester. Zonodig ook aan andere partijen, zoals de buurtregisseur van politie. Ook bezoeken zij nieuwe bewoners, overhandigen zij hun een welkomstpakket en zullen zij met hen praten over de regels in en om de flat.
Er zijn diverse bewonersinitiatieven gestart waarbij sprake is van coproductie: het stadsdeel zorgt voor begeleiding bij het opstellen van het projectplan, de woningcorporaties denken actief mee over beschikbare ruimte en de bewoners voeren hun idee verder uit.
Margriet Muis, participatiemakelaar:
‘Bewoners zijn bereid veel tijd en energie te steken
in het verbeteren van hun buurt. Dat het stadsdeel
en woningcorporaties dit zoveel mogelijk ondersteu-
nen, spreekt voor zich!’
Groups in Focus: bewoners organiseren zelf bijeenkomst
In Zuidoost is met zogenoemde Groups in Focus extra
ingezet op het bereiken van moeilijke doelgroepen in
de wijkaanpak. Het uitgangspunt is dat bewoners zélf
hun bijeenkomst organiseren. De participatiemakelaar
schuift aan. Tijdens de begeleiding van bewoners
initiatieven bleek dat bewoners vaak over een
uitgebreid netwerk beschikken. Het aanhaken bij deze
bewonersnetwerken past in de focus van de wijkaan
pak in Zuidoost om eigen initiatief en zelfredzaamheid
te stimuleren.
De opzet is om een actieve bewoner uit de wijk zelf
een bijeenkomst te laten organiseren voor de eigen
doelgroep zoals moeders, jongeren of de Afrikaanse
gemeenschap. De participatiemakelaar van Zuidoost
begeleidt de bijeenkomsten en vertelt over de
beschikbare budgetten voor bewonersinitiatieven.
De wijze waarop de bijeenkomst wordt ingericht staat
vrij. Vanuit de wijkaanpak zijn er enkele kaders en
randvoorwaarden over onder andere de inhoud,
het budget en het minimum aantal aanwezigen.
De reacties op deze bijeenkomsten zijn zeer positief.
Behalve informatie en uitwisseling over de wijkaanpak
is ook de gezellige ontmoeting een resultaat van de
bijeenkomst waar bewoners veel behoefte aan heb
ben. Een groep vrouwen gaf aan: ‘Er zijn nu te weinig
plekken waar wij gewoon als vrouwen onderling
kunnen samenkomen om bij te babbelen.’ De vrouwen
willen ook graag wat kunnen betekenen voor de jon
geren én de ouderen in de EGKbuurt, bijvoorbeeld
door het bezoeken van mensen thuis. Vijftig vrouwen
opperden in hun focusgroep 19 ideeën voor de buurt.
Ruimte voor Compubrain
Woonstichting de Key faciliteert het project Com
pubrain. Een bewonersinitiatief waarbij buurtbewoners
gratis computerlessen en huiswerkbegeleiding krijgen.
Een dagelijkse groep van twintig tot dertig kinde
ren krijgen huiswerkbegeleiding van vrijwilligers die
voorheen zelf in de Kflats woonden en die inmiddels
aan de universiteit of het HBO studeren. De Key stelt
gratis bedrijfsruimte beschikbaar. Minister van der
Laan bezocht Compubrain op 30 maart 2009.
Aanpak bewonersinitiatieven
IdeeënDe werving van initiatieven gebeurt via bijeenkomsten, de website en de balie
van het stadsdeel (formulieren kunnen daar worden opgehaald) en corporaties.
De participatiemakelaar is bereikbaar via het emailadres: wijkaanpak@zuidoost.
amsterdam.nl. In 2009 is er in de EGKbuurt één bijeenkomst gehouden over de
wijkaanpak. Daar konden bewoners met elkaar initiatieven bedenken en indienen.
Daarnaast zijn er Groups in Focus in het leven geroepen om moeilijke doelgroepen
te bereiken (zie kader).
Bewoners opperen naast hun eigen initiatieven veel ‘professionele’ ideeën zoals
activiteiten voor hangjongeren of opleidingsprogramma’s voor alleenstaande
moeders.
KiezenHet budget voor bewonersinitiatieven is bedoeld voor projecten die iets extra’s
betekenen voor de EGKbuurt. Bewoners komen met het idee en blijven actief bij
de uitvoering van hun plan. Het stadsdeel heeft naast het stedelijk kader enkele
voorwaarden geformuleerd over uitvoerbaarheid en financiële risico´s.
Bewoners die een initiatief indienen worden uitgenodigd voor een gesprek met
de participatiemakelaar. Samen vullen zij het projectplan en de begroting in.
Over initiatieven kleiner dan 3000 euro besluit de programmamanager. Deze doet
dat in samenspraak met de participatiemakelaar en de wijkcoördinator van de
EGKbuurt. Over aanvragen groter dan 3000 euro brengt een adviescommissie
advies uit aan het dagelijks bestuur. In de adviescommissie zitten professionals van
de corporaties en het stadsdeel. In de commissie delen de verschillende partners
ook op informele wijze kennis en ervaring over bewonersparticipatie en de lopende
projecten.
UitvoeringHet opbouwwerk in Zuidoost (Stichting Maazo) is weggevallen. Daardoor is er een
‘gat’ ontstaan in de begeleiding van bewonersinitiatieven. Er komt een nieuwe
aanbesteding in het voorjaar van 2010. De participatiemakelaar ondersteunt nu
bewonersinitiatieven en bewaakt het traject: van het ophalen van ideeën tot en
met de evaluatie. De participatiemakelaar helpt bij het concretiseren van het plan
en toetst het op haalbaarheid. Bewoners met vergelijkbare ideeën worden met
elkaar in contact gebracht. De bewoners dienen een financiële en inhoudelijke
verantwoording te geven. Bij twijfel moeten bewoners bonnen overhandigen.
Evaluatie door professionals+ + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + De persoonlijke en directe benadering van bewoners werpt zijn vruchten af.
De individuele begeleiding en hulp bij het toetsen van haalbaarheid van
plannen is goed.
Bewoners weten hun weg naar collectieve ruimtes in de buurt voor hun
activiteiten goed te vinden.
– – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – Bij de beoordeling van de aanvragen is er in de adviescommissie vaak
discussie over het al dan niet waarderen van de inzet van de initiatiefnemer.
Sommige bewoners zijn bereid om zich geheel vrijwillig in te zetten,
anderen vragen een vergoeding.
Budget
Budget 2008 Budget 2009 Bestemd 2008 + 2009 € 240.454 € 331.850 € 316.635
Gemiddeld bedrag per initiatief: € 22.616, aantal initiatieven gehonoreerd: 14
De budgetten 2008 en 2009 zijn het beschikbare budget minus 8% handelingskosten.
Bestemd 2008 is het bedrag dat bestemd was op 1 juli 2009. Het aantal gehonoreerde
initiatieven is ook op 1 juli 2009 gemeten.
Mercatorbuurt
Transvaalbuurt Overtoomse veld 1
Robert Scott
Borredamme 1
Slotermeer
Indische buurt 1
De Banne
egk-buurt
aanpak voucher
verbinden
egk-buurtMercatorbuurt
Transvaalbuurt
Overtoomse veld 1Robert Scott Borredamme 1SlotermeerIndische buurt 1De Banne
Mercatorbuurt
Transvaalbuurt Overtoomse veld 1
Robert Scott
Borredamme 1
Slotermeer
Indische buurt 1
De Banne
egk-buurt
aanpak voucher
verbinden
egk-buurtMercatorbuurt
Transvaalbuurt
Overtoomse veld 1Robert Scott Borredamme 1SlotermeerIndische buurt 1De Banne
Mercatorbuurt
Transvaalbuurt Overtoomse veld 1
Robert Scott
Borredamme 1
Slotermeer
Indische buurt 1
De Banne
egk-buurt
aanpak voucher
verbinden
egk-buurtMercatorbuurt
Transvaalbuurt
Overtoomse veld 1Robert Scott Borredamme 1SlotermeerIndische buurt 1De Banne
26
27
Het vouchersysteem versterkt bewoners-participatieIn 14 Nederlandse steden wordt gewerkt met het experimentele vouchersysteem. Dit tegoedbonnen
systeem, bedacht door het LSA, geeft de bewoners meer invloed op hun wijk. Idee is dat zij écht zelf
kunnen beslissen waaraan ze geld uitgeven. De Huurdersvereniging Amsterdam zette het voucher
systeem in Amsterdam in drie buurten in.
Kern van het vouchersysteem is dat het geld voor bewonersinitiatieven in de vorm van tegoedbonnen
aan bewoners wordt gegeven. Met deze tegoedbonnen kunnen bewoners zelf hun initiatieven beta
len. Het Landelijk Samenwerkingsverband Aandachtswijken (LSA) wil hiermee de positie van bewoners
als samenwerkingspartner en initiatiefnemer versterken. De regie over de verdeling van de budget
ten wordt daadwerkelijk uit handen gegeven aan bewoners die deel uitmaken van een zogeheten
regiegroep.
Experiment: het vouchersysteem in Amsterdam
Dit jaar is bij wijze van proef in Amsterdam het vouchersysteem geïntroduceerd. In drie Amsterdamse
buurten: de Dapperbuurt, Venserpolder (beide geen wijkaanpakbuurten) en de Reimerswaalbuurt
(wel wijkaanpakbuurt) voert Huurdersvereniging Amsterdam (HA) in samenwerking met het Amster
dams Steunpunt Wonen (ASW) de regie over het project dat zij ‘Bewoners aan het stuur’ genoemd
hebben.
Hoe werkt het? Bewoners met ideeën kunnen een voorstel indienen. Wanneer het voorstel goedge
keurd wordt, dan krijgen ze een voucher (een waardebon) die vervolgens besteed kan worden. Voor
de initiatieven gelden weinig beperkingen. Het moet wel gaan om initiatieven die de leefbaarheid van
buurt ten goede komen. De indieners van een initiatief blijven zelf verantwoordelijk voor de uitvoering
van hun idee. Dat betekent niet dat ze alles zelf moeten doen. Met de waardebon kan ook ondersteu
ning ingehuurd worden.
28
Aanpak vouchersysteemIdeeën
Het ASW heeft in de drie buurten in samenwerking met stadsdeel,
corporaties en lokale pers actief ideeën geworven door middel van
informatiefolders en posters en een huis aan huis bezorgde uitnodiging
voor een startbijeenkomst. Het ASW maakte ook vooraf al werkafspraken
met de lokale partners (welzijnsorganisaties, corporaties, het stadsdeel,
de politie, scholen, etc.) over hun inzet bij het opzetten van dit project
in de buurt en de ondersteuning van de bewonersinitiatieven.
Tijdens de startbijeenkomst worden de bewoners eerst geïnspireerd
door korte presentaties van goede voorbeelden. Daarna gaan ze aan
de slag in kleine groepen van ongeveer tien deelnemers om onder
begeleiding van onafhankelijke gespreksleiders ideeën en initiatieven te
ontwikkelen. De ideeën worden vervolgens besproken in een uitwer
kingsbijeenkomst, waarna ze worden omgezet in een plan. Daarna volgt
de beslissing van de regiegroep. De initiatiefnemers konden zowel
onderling afspraken maken over de collectieve inkoop van diensten als
over de planning in
de buurt.
Kiezen
Het geld moet goed worden besteed. Voor toekenning van de vouchers
gelden een aantal spelregels waaraan initiatieven moeten voldoen:
Het draagt eraan bij dat de bewoners prettig samenleven. De wijk gaat er op vooruit. Het is haalbaar en uitvoerbaar binnen de gestelde tijd. Er ligt een datum vast waarop de uitvoering uiterlijk begint. Het initiatief mag geen privé-belangen dienen. Eventueel beheer en onderhoud van fysieke investeringen
moeten geregeld zijn. Het mag niet in strijd zijn met de wet. De initiatiefnemers nemen de verantwoordelijkheid voor
de uitvoering.
In iedere wijk is een regiegroep van bewoners opgericht die de
bewonersinitiatieven in behandeling neemt en bepaalt welke initiatieven
vouchers krijgen. Een aantal betrokken professionals neemt deel als
adviseur in de regiegroep. Deze professionals hebben alleen een advise
rende rol en mogen niet meebeslissen over de bewonersinitiatieven.
De regiegroep besluit en kan per initiatief vouchers uitdelen tot een
maximumbedrag van 10.000 euro. Wanneer voor een initiatief een
hoger bedrag nodig is, vindt er een wijkraadpleging plaats. Een wijk raad
pleging is een vorm van stemmen in een bijeenkomst of een schriftelijke
of digitale meningspeiling.
Het is in de Reimerswaalbuurt niet gelukt om een regiegroep samen te stellen omdat er geen lokale bewonersondersteuning (opbouwwerk) is en de organisatiegraad van de bewoners zeer gebrekkig en onstabiel is. De Reimerswaalbuurt is een vernieuwingsgebied waaruit veel mensen vertrekken hierdoor is een tekort aan langdurig betrokken bewoners. Dit is opgelost door voor alle initiatieven wijkraadplegingen te houden. Wel is er een bewonersplatform waarin de HA zitting heeft als adviseur.
De Dapperbuurt heeft wel een regiegroep. Een vertegen-woordiger van de HA, het stadsdeel en corporatie De Key hebben als adviseur zitting in de regiegroep. Het opbouwwerk is aanwezig.
Venserpolder beschikt eveneens over een regiegroep: De HA en het stadsdeel leveren hier ieder een adviseur voor de regiegroep, waarbij het stadsdeel (wijkcoördinator) ook contact onderhoudt met de beheermedewerkers van de corporaties.
Uitvoering
Per buurt is een steunpunt opgezet waar bewoners hulp kunnen krijgen
bij de uitvoering van hun projecten. Dit is per buurt verschillend inge
vuld. In Reimerswaal is er veel ondersteuning geboden via het Wijksteun
punt Wonen en het ASW (met aanvullende financiële middelen uit het
bewonersbudget ikv de wijkaanpak). In de Dapperbuurt heeft het
opbouwwerk de bewoners begeleid en in de Venserpolder is er bij
gebrek aan opbouwwerk aanvullende ondersteuning ingehuurd
vanuit het deelbudget “handelingskosten” en is een verzoek bij het
stadsdeel neergelegd voor aanvullend budget.
Het ophalen van bewonersinitiatieven via het vouchersysteem ging
zo goed dat voor 1 juli 2009 ook al het budget van 2009 is gebruikt.
Evaluatie door bewoners
+ + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + Positief dat bewoners besluiten: het geeft vertrouwen en het
zorgt dat er veel tussentijds contact mogelijk is. De manier waarop de regiegroep de initiatiefnemers informeerde
en ook tussendoor contact hield over het proces. Veel contact verliep via de mail.
De bewoners (vooral in Dapperbuurt) zijn vol lof over de ondersteuning door de regiegroep, opbouwwerkers en adviseurs in de regiegroep.
Er is contact geweest tussen verschillende projecten, wat soms tot samenwerking leidde en mensen heeft gesterkt in hun initiatief.
Men is tevreden over de financiële afhandeling. Voor de regiegroep is het beoordelen van de begrotingen
moeilijk. Het is voor de regiegroepen vaak moeilijk om goede
afwegingen te maken over wel/niet honoreren. Het duurde soms lang voordat de regiegroep een besluit nam,
en wijkraadplegingen zorgden verder voor vertraging (maar weinig frustratie door goede communicatie).
Budget
Budget 2008 Budget 2009 Bestemd 2008 + 2009
€ 276.000 ¤ 276.000 ¤ 381.346
Gemiddeld bedrag per initiatief: ¤ 8.113, aantal initiatieven
gehonoreerd: 47
De budgetten 2008 en 2009 zijn het beschikbaar budget
voor de drie buurten minus 8% handelingskosten.
Bestemd 2008 is het bedrag dat bestemd was op 1 juli 2009.
Het aantal gehonoreerde initiatieven
is ook op 1 juli 2009 gemeten.
Mercatorbuurt
Transvaalbuurt Overtoomse veld 1
Robert Scott
Borredamme 1
Slotermeer
Indische buurt 1
De Banne
egk-buurt
aanpak voucher
verbinden
egk-buurtMercatorbuurt
Transvaalbuurt
Overtoomse veld 1Robert Scott Borredamme 1SlotermeerIndische buurt 1De Banne
Mercatorbuurt
Transvaalbuurt Overtoomse veld 1
Robert Scott
Borredamme 1
Slotermeer
Indische buurt 1
De Banne
egk-buurt
aanpak voucher
verbinden
egk-buurtMercatorbuurt
Transvaalbuurt
Overtoomse veld 1Robert Scott Borredamme 1SlotermeerIndische buurt 1De Banne
Mercatorbuurt
Transvaalbuurt Overtoomse veld 1
Robert Scott
Borredamme 1
Slotermeer
Indische buurt 1
De Banne
egk-buurt
aanpak voucher
verbinden
egk-buurtMercatorbuurt
Transvaalbuurt
Overtoomse veld 1Robert Scott Borredamme 1SlotermeerIndische buurt 1De Banne
29
Het verbinden van de praktijkGezamenlijk programmaBewonersparticipatie staat hoog op de agenda in het gezamenlijk programma van de wijkaanpak.
Stimuleren, tempo maken, kennisdelen en faciliteren: dat doet Karin Daman, verbinder
bewoners participatie in de Amsterdamse wijkaanpak.
Karin: ‘Deze periode lag het accent op de uitvoering van de bewonersinitiatieven, het experiment met het
vouchersysteem en het verbreden van participatie naar alle lagen van de participatiepiramide.’
De participatiemakelaars zijn in de buurten flink aan de slag gegaan met de bewonersinitiatieven. ‘Het stedelijk kader
voor bewonersinitiatieven was voor 2008 en 2009 ruim geformuleerd’, aldus Karin. ‘Dat gaf ruimte voor een eigen aanpak
per buurt. In de werkgroep participatiemakelaars werd veel informatie uitgewisseld over die verschillende aanpakken.
Een aantal stadsdelen dat voorop liep, heeft voorbeelden gedeeld met de anderen.’
‘Participatiemakelaars kunnen heel goed aangeven wat de obstakels zijn voor de uitvoering en welke randvoorwaarden
ingevuld moeten worden’, vervolgt Karin. ‘Dat procedures niet nodeloos ingewikkeld zijn bijvoorbeeld. Veel wordt
opgelost door van elkaars oplossingen te leren. Als het nodig is, kan ik zaken doorspelen naar bestuurders of naar
de wethouder Freek Ossel.’
Het komende jaar zal kennisuitwisseling en faciliteren de rol van de verbinder blijven. Karin: ‘Samenwerken is het
speerpunt in 2010. Samen werken aan partnerschappen tussen bewoners, gemeente, corporaties en bewonersondersteuners
op de verschillende lagen van de piramide. Zodat we met recht kunnen zeggen: bewoners zijn partner in de wijkaanpak.’
Leren samen met partnersMede op verzoek van de participatiemakelaars werden er naast de werk
groepbijeenkomsten twee bijeenkomsten en één training gehouden,
waaraan ook de corporaties en andere partners deelnamen:
6 april: bijeenkomst jongerenparticipatie (door DMO en Young-works, met presentaties door het programmabureau wijkaanpak)
16 april: miniconferentie bewonersparticipatie (programmabureau wijkaanpak en Nieuwe Maan)
8 juni: training voor participatiemakelaars en –medewerkers van stadsdelen en corporaties (programmabureau wijkaanpak en Nieuwe Maan)
Programma miniconferentie 16 april 2009Doel: inspireren en handvatten geven voor de uitvoering van
bewonersparticipatie
Hoe: voorbeelden van ‘interactie en dialoog’ en coproductie met elkaar
bespreken
Aantal deelnemers: 52 (corporaties, stadsdelen, participatiemakelaars,
bewonersorganisaties, bewonersondersteuners)
Waardering: hoog en vraag om vervolg
Presentaties:
Stichting de Bakkerij - Kinderparticipatie Transvaal De Alliantie - Bewonersparticipatie herstructurering
Staalmanpleinbuurt Amsterdams Steunpunt Wonen (ASW) - Experiment vouchers in
Reimerswaalbuurt Stadsdeel Geuzenveld-Slotermeer - Participatie bij stedelijke
vernieuwing Slotermeer Ymere - Open Planproces Tugelawegblokken, Transvaal Zina Platform
Vitale coalities in een snelkookpan Wat: Training participatiemakelaars 8 juni 2009
Aantal deelnemers: 14
Duur: drie dagdelen, inclusief diner
Waardering: Goed
Programmaonderdelen:
Hoe activeer je het zelfoplossend vermogen van een wijk? Inspiratie uit Rotterdam door Ton Huiskens
Bouw je eigen participatiepiramide – workshop over rollen en competenties
Vitale coalities en het betrekken van bewoners Workshop dialoogmethodiek
Werkgroep bewonersorganisatiesHet Programmabureau Amsterdamse Wijkaanpak heeft overleg met de
werkgroep bewonersorganisaties. Daarin zitten de volgende partijen: de
Huurdersvereniging Amsterdam (HA), het Amsterdams Steunpunt Wonen
(ASW), Kompas en enkele bewoners die actief zijn in hun eigen buurt.
Onderwerpen van gesprek in de eerste helft van 2009 waren:
knelpunten in de uitvoering van bewonersparticipatie naar aanleiding van het bewonersontbijt in de ambtwoning (8 januari)
vouchersysteem evaluatie van bewonersinitiatieven
LeergangIn de Leergang Wijkaanpak werd een middag aandacht besteed aan
bewonersparticipatie. Nieuwe Maan en de SEV begeleidden deze
middag.
Mercatorbuurt
Transvaalbuurt Overtoomse veld 1
Robert Scott
Borredamme 1
Slotermeer
Indische buurt 1
De Banne
egk-buurt
aanpak voucher
verbinden
egk-buurtMercatorbuurt
Transvaalbuurt
Overtoomse veld 1Robert Scott Borredamme 1SlotermeerIndische buurt 1De Banne
30
Factsheets bewonersinitiatievenFactsheets met verhalen van bewoners ondersteunen het belang van
bewonersparticipatie. In de eerste helft van 2009 werden 14 factsheets
gemaakt over bewonersinitiatieven:
1. Ieder kind een eigen boek Zuidoost2. Computerwijk Geuzenveld-Slotermeer3. Antenne Festival Slotervaart4. Kickbocksproject Osdorp, Wildemanbuurt5. De wereld in een straat Zeeburg, Indische Buurt6. Buurtcamping Slotermeer Geuzenveld-Slotermeer, Slotermeer7. Kunstwerk als entree
voor de buurt Bos en Lommer, Robert Scottbuurt8. Schoonmaakfeest Noord, Nieuwendam Noord9. Jalan Jalan Festival Zeeburg, Indische Buurt10. Booming Baarsjes De Baarsjes11. Vrouwenzaak Noord, Nieuwendam Noord12. Gastouders Zuidoost, EGK Buurt13. Schaakproject voor kinderen Zeeburg, Indische Buurt14. Vrouwenfeest Slotermeer Geuzenveld-Slotermeer
De factsheets zijn te downloaden via www.wijkaanpak.amsterdam.nl
Geef je buurt een gezichtDe traineepool van de gemeente Amsterdam heeft voor de Wijkaanpak
de opdracht ‘geef je buurt een gezicht’ uitgevoerd. Trainees van pool
10 zijn de buurten ingegaan om samen met bewoners, ondernemers
en andere professionals uit de buurt tot ideeën te komen om de buurt
een gezicht te geven. Uiteindelijk kregen 5 ideeën een ‘go!’. Zo zijn een
paar trainees aan de slag gegaan in Zeeburg, om actieve bewoners bij
elkaar te krijgen. Deze bewoners werden benoemd tot ambassadeurs en
kregen als missie om meer bewoners in de buurt te bereiken. Een ander
groepje heeft in Amsterdam Noord de buurt heel letterlijk een gezicht
gegeven. Zij maakten een fotomozaïek, welke is opgebouwd uit foto’s
van de wijk. Samen vormden de foto’s het gezicht van vrijwilligster Ali
de Keijzer die 43 jaar in de buurt woont en zich al jarenlang inzet voor
haar buurt. De foto hangt ondermeer in het buurthuis, ziekenhuis en de
bibliotheek. Op de fotomozaïek staat een citaat van mevrouw de Keijzer:
“Als klein vlammetje maak ik deel uit van een grote vlam vrijwilligers die in de Banne wakkert.”
Dag van de WijkaanpakDe Dag van de Wijkaanpak op 25 september 2009 stond in het teken
van bewoners. Het Sieraad in de Baarsjes was bomvol met 400 bezoe
kers, waarvan ongeveer de helft bewoners. Er waren allerlei workshops
en in een bestuurlijk atelier spraken bestuurders over de uitdagingen
van de wijkaanpak. Ook werd het ‘Bewonersinitiatief 2009’ gekozen.
Per buurt zijn een aantal initiatieven geselecteerd. Daaruit heeft een
onafhankelijke jury er vijf genomineerd (zie achterkant). Het publiek
koost op de Dag van de Wijkaanpak de winnaar: Het Transvaaljournaal.
Alle partners die bij de wijkaanpak betrokken waren zochten elkaar op
tijdens de drukke borrel na afloop van het programma.
Evaluatie budget bewonersinitiatieven
Panelgesprekken bewonersHet programmabureau heeft materiaal verzameld over de stand
van zaken van de bewonersinitiatieven per 1 juli 2009. Daarnaast zijn
vanaf half augustus in 6 stadsdelen en over het vouchersysteem panel
gesprekken met bewoners gehouden. De plus en minpunten die
zij noemden zijn verwerkt in de stadsdeelteksten in dit rapport.
De evaluatie maakte duidelijk dat de aanpak bewonersinitiatieven,
ten opzichte van september 2008, een enorme ontwikkeling heeft
doorgemaakt. In alle buurten bleek de werkwijze een groeiproces.
Adviesbijeenkomst partnersAlle gegevens over dit proces zijn verzameld en op 10 september
tijdens een adviesbijeenkomst met alle partners (corporaties, stads
delen, HA, ASW en Dienst Wonen) uit de wijkaanpak besproken. Zij
concludeerden dat de initiatieven meer kwaliteit en variëteit hebben
dan vorig jaar werd verwacht en dat het tempo bij de stadsdelen er
inmiddels goed in zit. De partners signaleren ook dat het geven van
een goede ondersteuning bij bewonersinitiatieven nog een knelpunt
vormt. De belangrijkste aanbevelingen van de partners zijn:
Bewoners moeten overal een stem hebben in de keuze van
projecten en bij de toekenning van geld. De manier waarop
kan verschillen per stadsdeel.
Het is essentieel dat bewoners eigenaar blijven van hun
initiatieven en de regie in handen hebben.
Een goede ondersteuning op maat is belangrijk. Wat goede
ondersteuning is, kan verschillen per buurt en hangt af
van de aanwezigheid van actieve welzijnsorganisaties en
corporaties. Daarom is het goed dat de ondersteuning een
verantwoordelijkheid is van de stadsdelen, zodat zij het
maatwerk in de buurt kunnen organiseren.
Een goede communicatie en veel contact met en
tussen bewoners is van belang voor het slagen van
bewonersinitiatieven. Dit is een verantwoordelijkheid
van de stadsdelen, die dit organiseren of faciliteren.
In november wordt een werkconferentie over de aanpak van
bewoners initiatieven gehouden. Voor die tijd worden al keuzes
gemaakt voor het kader 20102011.
Experiment met vouchersAmsterdam deed afgelopen jaar een experiment met vouchers in drie
buurten (één behorend tot de wijkaanpak, de andere twee tot het
Grotestedenbeleid). Het vouchersysteem wordt in een apart hoofdstuk
beschreven. Ook zijn de bevindingen van de evaluatie met bewoners
daar opgenomen.
Budget
Beschikbaar budget Bestemd budget
bewonersinitiatieven 2008 bewonersinitiatieven 2008
€ 2.585.126 € 2.216.549
Totaal aantal ingediende bewonersinitiatieven tot 1 juli 2009: 635
Totaal aantal gehonoreerde bewonersinitiatieven tot 1 juli 2009: 399
Budget is minus 8% handelingskosten
HOOFD HART HANDEN
HOOFD HART HANDEN
HOOFD HART HANDEN
Mercatorbuurt
Transvaalbuurt Overtoomse veld 1
Robert Scott
Borredamme 1
Slotermeer
Indische buurt 1
De Banne
egk-buurt
aanpak voucher
verbinden
egk-buurtMercatorbuurt
Transvaalbuurt
Overtoomse veld 1Robert Scott Borredamme 1SlotermeerIndische buurt 1De Banne
32
viering Offerfeest, Hudson(herdenkings)feest, Amsterdamse cultuur in Nieuw West, het Van der Pek meezingkoor, kindergala met theater-voorstelling, kinder/ jeugdparticipatie- en initiatieven, onderzoeken + uitvoering, stichting Al Mawadda, aerobics, Amikino, gastouder-opvang, inrichting moestuin achter Viveporten-straat, kinderspeeltuin, dierenontmoetingsdag, sport- en spelactiviteiten Ernest Staesplein, herdenking 4 mei/5 mei, culturele ambachtsmiddag 50 plus, noppessysteem, kerstdiner met discussie-bijeenkomst, formeren schoonmaak-ploeg woensdag-middag, El-Noer, technische know-how, kerstmidwinter droomtocht, ieder kind een eigen boek, aanstellen bewoners-ondersteuner, jeu de boule baan, voetballen op de Dappermarkt, 6-wekelijks gezamenlijk koken, feestverlichting tijdens feestdagen bij Gibraltarbadje en speeltuin, interculturele salon MHT 9: voordrachten, muziek, lezing, expositie, Slotermeerfestival 2009, schoonmaakactie ‘leuke stek van der Pek’, Thabit Enasseri, muziekgroep organiseert optredens en workshops voor jongeren, zomeractiviteiten, El-Noer, sporten speldagen, het zelf opknappen van het Ceramplein, gezinsondersteuning, zomervakantie schoolkinderen, jongerenactiviteiten, vrijwilligers in het zonnetje, excursie naar projecten met terugwinwarmte in Veenendaal en Laren, letters uit de Baarsjes, gastvrijheid in de Van der Pek, Transvaal-journaal, kickboksen (projectnaam Samurai Sports), El-Noer, paaslunch en kinder-activiteiten, Jalan Jalan, beroepen-oriëntatietour, kamperen met buren/ bewoners in Hoge Veluwe, zwerfvuil ophalen met kinderen, eten en koken met de buren, korting voor sterillisatie/castratie voor katten en honden voor de minima, opfleuren Tijl Uile spiegel-straat, budgetmarkt, L.A.T., workshops buurtkrant maken, verteltassen laten maken door bewoners, El-Noer, mode en kleding, atelier K en K, vrouwen-talent voor de buurt, formeren schoonmaak-ploeg woensdag-middag, speelgelegenheid jeugd met begeleiding, tuinen opknappen in de Commelin-straat, leren koken, vrouwen-empowerment, fancyfair De Meidoorn, basis kappers cursus in eigen buurt voor volwassenen, training ‘Joubertplein speeltuin’, sporten met de kinderen v/h complex (wekelijks), El-Noer, karate, Zina platform, golfcourt, programma jeugd opstellen voor spel en creativiteit, kookcursus, fancy Fair, ouderen inloop de dichter, ontmoetingsdag ouderen 50+, Pop-up café, kindvriendelijke afvalbak op het J.P. Thijsseplein., 1x per kwartaal voetbaltournooi organiseren, opstellen jeugdprogramma spel/creativiteit, El-Noer, culinaire mix van culturen, kinderwerk op straat, sport- en spelolympiade, voorlichtings-campagne (boodschappen)diensten stadstuinen, muziek installatie en lessen voor jongeren, breiwerk, Studio 52nd, buurtspeeldagen in het kader van milieu educatie, recycling da’s mooi, feestmiddag ouderen, samen eten, samen praten, fotoproject ‘kinderen van Transvaal’, opknappen speelplaats Zonzeelstraat, El-Noer, cursus creatieve handenarbeid, beeldend project: onze buurt, 3x per jaar ouderen ontmoetings-bijeenkomst (Oklahomaflat), voetbaltenues + training voor Venserboys, DapperBuren, aanstellen bewonersondersteuner,vakantiekamp voor kinderen van gezinnen met een minimuminkomen, zomerfeest, spelletjes- & knutselmiddagen, laat je zien, laat je horen. Leer je buren beter kennen, ansichtkaarten verspreiden over Transvaal, El-Noer, voorlichting voor vrouwen, Dag buur man! Dag buurvrouw!, APK-opleiding, geveltuin voor flat stadstuinen, verfraaien elektriciteitshuisje, exposities in vitrines, viering 10-jarig bestaan Noorderhof, alternatief voor schotel-antennes, enquête splitsen, speelruimte jeugd met picknicktafels, kickbox gala, kamperen met buren/ bewoners in Hoog Veluwe, El-Noer, 4 mei herdenking, ondersteuning Timorplein-community, actieve moeders, speel- en sociaal-culturele activiteiten complex Vrankendijke, sport en spelattributen voor ‘t Spinnewiel (kinderen), zitsculptuur, een buurt voor iedereen, taaltraining, vrouwenfeest, de wijk vertelt, community art project, 6- wekelijks gezamenlijk koken, antennefestival, wereldmuziek door een koor, kinderen van de toekomst, opknappen speelplaats Zonzeelstraat, buurtwebsite + betrekken jongeren/scholen bij promoten van buurt, schaakbord tegen over het NH Tropenhotel, bingomiddag voor ouderen in Buurt 1, computercursussen, zinvolle, ontspannen middagen ouderen, klussen voor vrouwen, veld voetbal competitie, inrichting moestuin achter Viveportenstraat, Al Mawadda, zwemmen, opvoed ondersteuning voor mannen, 1 juli viering- afschaffing
33
viering Offerfeest, Hudson(herdenkings)feest, Amsterdamse cultuur in Nieuw West, het Van der Pek meezingkoor, kindergala met theater-voorstelling, kinder/ jeugdparticipatie- en initiatieven, onderzoeken + uitvoering, stichting Al Mawadda, aerobics, Amikino, gastouder-opvang, inrichting moestuin achter Viveporten-straat, kinderspeeltuin, dierenontmoetingsdag, sport- en spelactiviteiten Ernest Staesplein, herdenking 4 mei/5 mei, culturele ambachtsmiddag 50 plus, noppessysteem, kerstdiner met discussie-bijeenkomst, formeren schoonmaak-ploeg woensdag-middag, El-Noer, technische know-how, kerstmidwinter droomtocht, ieder kind een eigen boek, aanstellen bewoners-ondersteuner, jeu de boule baan, voetballen op de Dappermarkt, 6-wekelijks gezamenlijk koken, feestverlichting tijdens feestdagen bij Gibraltarbadje en speeltuin, interculturele salon MHT 9: voordrachten, muziek, lezing, expositie, Slotermeerfestival 2009, schoonmaakactie ‘leuke stek van der Pek’, Thabit Enasseri, muziekgroep organiseert optredens en workshops voor jongeren, zomeractiviteiten, El-Noer, sporten speldagen, het zelf opknappen van het Ceramplein, gezinsondersteuning, zomervakantie schoolkinderen, jongerenactiviteiten, vrijwilligers in het zonnetje, excursie naar projecten met terugwinwarmte in Veenendaal en Laren, letters uit de Baarsjes, gastvrijheid in de Van der Pek, Transvaal-journaal, kickboksen (projectnaam Samurai Sports), El-Noer, paaslunch en kinder-activiteiten, Jalan Jalan, beroepen-oriëntatietour, kamperen met buren/ bewoners in Hoge Veluwe, zwerfvuil ophalen met kinderen, eten en koken met de buren, korting voor sterillisatie/castratie voor katten en honden voor de minima, opfleuren Tijl Uile spiegel-straat, budgetmarkt, L.A.T., workshops buurtkrant maken, verteltassen laten maken door bewoners, El-Noer, mode en kleding, atelier K en K, vrouwen-talent voor de buurt, formeren schoonmaak-ploeg woensdag-middag, speelgelegenheid jeugd met begeleiding, tuinen opknappen in de Commelin-straat, leren koken, vrouwen-empowerment, fancyfair De Meidoorn, basis kappers cursus in eigen buurt voor volwassenen, training ‘Joubertplein speeltuin’, sporten met de kinderen v/h complex (wekelijks), El-Noer, karate, Zina platform, golfcourt, programma jeugd opstellen voor spel en creativiteit, kookcursus, fancy Fair, ouderen inloop de dichter, ontmoetingsdag ouderen 50+, Pop-up café, kindvriendelijke afvalbak op het J.P. Thijsseplein., 1x per kwartaal voetbaltournooi organiseren, opstellen jeugdprogramma spel/creativiteit, El-Noer, culinaire mix van culturen, kinderwerk op straat, sport- en spelolympiade, voorlichtings-campagne (boodschappen)diensten stadstuinen, muziek installatie en lessen voor jongeren, breiwerk, Studio 52nd, buurtspeeldagen in het kader van milieu educatie, recycling da’s mooi, feestmiddag ouderen, samen eten, samen praten, fotoproject ‘kinderen van Transvaal’, opknappen speelplaats Zonzeelstraat, El-Noer, cursus creatieve handenarbeid, beeldend project: onze buurt, 3x per jaar ouderen ontmoetings-bijeenkomst (Oklahomaflat), voetbaltenues + training voor Venserboys, DapperBuren, aanstellen bewonersondersteuner,vakantiekamp voor kinderen van gezinnen met een minimuminkomen, zomerfeest, spelletjes- & knutselmiddagen, laat je zien, laat je horen. Leer je buren beter kennen, ansichtkaarten verspreiden over Transvaal, El-Noer, voorlichting voor vrouwen, Dag buur man! Dag buurvrouw!, APK-opleiding, geveltuin voor flat stadstuinen, verfraaien elektriciteitshuisje, exposities in vitrines, viering 10-jarig bestaan Noorderhof, alternatief voor schotel-antennes, enquête splitsen, speelruimte jeugd met picknicktafels, kickbox gala, kamperen met buren/ bewoners in Hoog Veluwe, El-Noer, 4 mei herdenking, ondersteuning Timorplein-community, actieve moeders, speel- en sociaal-culturele activiteiten complex Vrankendijke, sport en spelattributen voor ‘t Spinnewiel (kinderen), zitsculptuur, een buurt voor iedereen, taaltraining, vrouwenfeest, de wijk vertelt, community art project, 6- wekelijks gezamenlijk koken, antennefestival, wereldmuziek door een koor, kinderen van de toekomst, opknappen speelplaats Zonzeelstraat, buurtwebsite + betrekken jongeren/scholen bij promoten van buurt, schaakbord tegen over het NH Tropenhotel, bingomiddag voor ouderen in Buurt 1, computercursussen, zinvolle, ontspannen middagen ouderen, klussen voor vrouwen, veld voetbal competitie, inrichting moestuin achter Viveportenstraat, Al Mawadda, zwemmen, opvoed ondersteuning voor mannen, 1 juli viering- afschaffing
34
slavernij, bijdrage bewoners aan buurtkrant, kerstboom, stampottdag, cameratoezicht, Baarsjes Buzz, barbecue, multiculti vrouwenbijeenkomst, zandkastelen bouwen, barbecue voor alle bewoners in de zomer, Al Mawadda, modecafé, naailes, wereldmuziek door een koor, benefit show, bloembakken, groen en meubilair stoep Vrankendijke, videofilm bewoners aan het stuur, ken je geschiedenis, jong en oud, barbecue tevens bingo met muziek, kinderactiviteiten (feest) i/d zomer, Al Mawadda, fietslessen, een gezinsprogramma, gericht op ontmoeting, participatie en opvoed ondersteuning, rap battle, opruimacties, kunstwerk Robert Scott, Rafi, een familievoorstelling, buurtcamping Slotermeer, gesprekstechnieken, vrouwenfeest voor alle dames v/h complex, El-Noer, theater, samen kijken & foto cursus, grote plantenactie, verfraaiing speelplein Robert Scottplein, being a jellybar, hangplek jongeren Burg Vening Meineszlaan, uitwisselingsbijeenkomst, iftar avond tijdens de ramadan, Nisa for Nisa, fietslessen, levend schaakspel, speelmiddag voor kinderen, opfleuren Jan van Galenstraat door muur-schildering, buurttuin Corantijn, thee-naaicursus, huiswerkbegeleiding, grote schoonmaakacties om de 2 maanden v/h complex, Nisa for Nisa, empoweren doe je zo, borrel pink 1019, buurtfeest, professionaliseren huiswerkbegeleiding, Postjesbuurt kinderkunstroute, rommelmarkt op Kruisherenpad, opvoedingsondersteuning, inrichting ST Paulusschool, Nisa for Nisa, Beter bewegen, kunstenaars adopteren een bewoners initiatief, versterking bewonersplatform, waterfietsen, kennismaking met marokkaanse cultuur, weekend leesclub op zondag, schoonmaakactie met als beloning uitje naar de Efteling, het organiseren van een milieudag, lichamelijke beweging en welzijn voor mannen, Alkhmiessa, actiedag ‘Reimerswaal leeft’, aankleden buurtcentrum Erik de Roodestraat, kralenworkshop, arabisch les voor beginners, paspoort naar de toekomstdroom, fietsproject, sport en spel voor kinderen, schaakclub, van kijkgroen naar gebruiksgroen, opknappen huisje Flierefluiterpad/ Wiltzanglaan, bustocht, naaicursus, spelen bij de buurvrouw, uitstapje voor kinderen, koken voor mannen, kindervideofilm over de buurt, veiligheidsteam, vogelnestkastjes, vrouwenverwendag, speelplekken, sterk in samenleven, inrichting bewonerscentrum, kinderpersbureau ‘de koningsvrouwen van Landlust’, paasactiviteit, kinderbingo, zakgeldproject, buurtkeuken, muurschildering, promotieteam schone buurt, participatie ouderen, orgelconcert + lezing, tuinendag Wijsgerenbuurt, steuntje in de rug I, zwemmen met je buren, KAP, verbeteren vaardigheden migrantenjongeren, aanpak stortvuil, styling voor een appel & een ei, circusmiddag voor kinderen (6-14 jaar) in Buurt 5/ Rousseaubuurt, steuntje in de rug II, inventariseren bij kinderen in de buurt wat ze willen doen, ISCC, sport en spel voor meisjes, deskundigheidsbevordering bewonersplatform, slatuinen weg: van pad tot parel, belcanto- en musical concert, natuurlijk schoon, beplanten van boombakken, ISCC, naschoolse opvang, schoonmaakactie met kinderen, klassieke muziek in Jeruzalemkerk, zomerfeest 2009, Holy Phagwa, bloembakken bij hoofdingang flat P. Calandlaan 200, ISCC, inloop vrouwen en meiden, kinderkookmiddagen, beplanten boomkransen R. Claeszenstraat, tuinieren voor mindervaliden, Madame Chocola, bloembollen plaatsen in de omgeving van Jan van Zutphenstraat, ISCC, computerles voor vrouwen, ontmoetings- en cursusruimte voor ouderen, sportactiviteiten voor buurtbewoners, multiculturele Keti Kotie, geveltuin merelstraat, jongerenplatform beschilderen muren, ISCC, Aerobics, jongerenprojecten, buurtbijeenkomst: stop huiselijk geweld, opknapbeurt speeltuin Slotermeer + spelactiviteiten kinderen, buurtbrunch Vogeldorp, taalles voor allochtone vrouwen, grasmat op z’n kop, voetbaltoernooi 16 - 23 jr., voetbaltoernooi (buurtfeest), activiteitenruimte flat C en D Pieter Calandlaan (speelruimte), Nisa for Nisa, mode en ontwerp, bewustwording, integreren met behoud identiteit voor marokkaanse jongeren, jongerendebat, activiteit voor 28 bewoners, trapveldje Karel Klinkenbergstraat,vaste clubmiddag op dinsdag 50+, yoga zonder grenzen, bloembakkendag bloembakken op daken parkeergarages JvZplantsoen beplanten, stichting Raja – zwemlessen voor vrouwen, picknick e.a. voor kinderen en ouders, Geuzenschilders, educatief tuinproject, inrichtingen en onderhouden tuinen rond Diamant, zaalvoetbal, kindervoorstelling toneel < 8 jr., Sanskriet Taalles, verschillende uitstapjes voor bewoners, taekwondo in Slotervaart, badmintonnen 20+,
35
slavernij, bijdrage bewoners aan buurtkrant, kerstboom, stampottdag, cameratoezicht, Baarsjes Buzz, barbecue, multiculti vrouwenbijeenkomst, zandkastelen bouwen, barbecue voor alle bewoners in de zomer, Al Mawadda, modecafé, naailes, wereldmuziek door een koor, benefit show, bloembakken, groen en meubilair stoep Vrankendijke, videofilm bewoners aan het stuur, ken je geschiedenis, jong en oud, barbecue tevens bingo met muziek, kinderactiviteiten (feest) i/d zomer, Al Mawadda, fietslessen, een gezinsprogramma, gericht op ontmoeting, participatie en opvoed ondersteuning, rap battle, opruimacties, kunstwerk Robert Scott, Rafi, een familievoorstelling, buurtcamping Slotermeer, gesprekstechnieken, vrouwenfeest voor alle dames v/h complex, El-Noer, theater, samen kijken & foto cursus, grote plantenactie, verfraaiing speelplein Robert Scottplein, being a jellybar, hangplek jongeren Burg Vening Meineszlaan, uitwisselingsbijeenkomst, iftar avond tijdens de ramadan, Nisa for Nisa, fietslessen, levend schaakspel, speelmiddag voor kinderen, opfleuren Jan van Galenstraat door muur-schildering, buurttuin Corantijn, thee-naaicursus, huiswerkbegeleiding, grote schoonmaakacties om de 2 maanden v/h complex, Nisa for Nisa, empoweren doe je zo, borrel pink 1019, buurtfeest, professionaliseren huiswerkbegeleiding, Postjesbuurt kinderkunstroute, rommelmarkt op Kruisherenpad, opvoedingsondersteuning, inrichting ST Paulusschool, Nisa for Nisa, Beter bewegen, kunstenaars adopteren een bewoners initiatief, versterking bewonersplatform, waterfietsen, kennismaking met marokkaanse cultuur, weekend leesclub op zondag, schoonmaakactie met als beloning uitje naar de Efteling, het organiseren van een milieudag, lichamelijke beweging en welzijn voor mannen, Alkhmiessa, actiedag ‘Reimerswaal leeft’, aankleden buurtcentrum Erik de Roodestraat, kralenworkshop, arabisch les voor beginners, paspoort naar de toekomstdroom, fietsproject, sport en spel voor kinderen, schaakclub, van kijkgroen naar gebruiksgroen, opknappen huisje Flierefluiterpad/ Wiltzanglaan, bustocht, naaicursus, spelen bij de buurvrouw, uitstapje voor kinderen, koken voor mannen, kindervideofilm over de buurt, veiligheidsteam, vogelnestkastjes, vrouwenverwendag, speelplekken, sterk in samenleven, inrichting bewonerscentrum, kinderpersbureau ‘de koningsvrouwen van Landlust’, paasactiviteit, kinderbingo, zakgeldproject, buurtkeuken, muurschildering, promotieteam schone buurt, participatie ouderen, orgelconcert + lezing, tuinendag Wijsgerenbuurt, steuntje in de rug I, zwemmen met je buren, KAP, verbeteren vaardigheden migrantenjongeren, aanpak stortvuil, styling voor een appel & een ei, circusmiddag voor kinderen (6-14 jaar) in Buurt 5/ Rousseaubuurt, steuntje in de rug II, inventariseren bij kinderen in de buurt wat ze willen doen, ISCC, sport en spel voor meisjes, deskundigheidsbevordering bewonersplatform, slatuinen weg: van pad tot parel, belcanto- en musical concert, natuurlijk schoon, beplanten van boombakken, ISCC, naschoolse opvang, schoonmaakactie met kinderen, klassieke muziek in Jeruzalemkerk, zomerfeest 2009, Holy Phagwa, bloembakken bij hoofdingang flat P. Calandlaan 200, ISCC, inloop vrouwen en meiden, kinderkookmiddagen, beplanten boomkransen R. Claeszenstraat, tuinieren voor mindervaliden, Madame Chocola, bloembollen plaatsen in de omgeving van Jan van Zutphenstraat, ISCC, computerles voor vrouwen, ontmoetings- en cursusruimte voor ouderen, sportactiviteiten voor buurtbewoners, multiculturele Keti Kotie, geveltuin merelstraat, jongerenplatform beschilderen muren, ISCC, Aerobics, jongerenprojecten, buurtbijeenkomst: stop huiselijk geweld, opknapbeurt speeltuin Slotermeer + spelactiviteiten kinderen, buurtbrunch Vogeldorp, taalles voor allochtone vrouwen, grasmat op z’n kop, voetbaltoernooi 16 - 23 jr., voetbaltoernooi (buurtfeest), activiteitenruimte flat C en D Pieter Calandlaan (speelruimte), Nisa for Nisa, mode en ontwerp, bewustwording, integreren met behoud identiteit voor marokkaanse jongeren, jongerendebat, activiteit voor 28 bewoners, trapveldje Karel Klinkenbergstraat,vaste clubmiddag op dinsdag 50+, yoga zonder grenzen, bloembakkendag bloembakken op daken parkeergarages JvZplantsoen beplanten, stichting Raja – zwemlessen voor vrouwen, picknick e.a. voor kinderen en ouders, Geuzenschilders, educatief tuinproject, inrichtingen en onderhouden tuinen rond Diamant, zaalvoetbal, kindervoorstelling toneel < 8 jr., Sanskriet Taalles, verschillende uitstapjes voor bewoners, taekwondo in Slotervaart, badmintonnen 20+,
36
naaiclub voor volwassenen, kinderfilm-project, eigen films over hun buurt laten maken, stichting Raja – Aerobics voor vrouwen, marokkaanse vrouwen in beweging: koken en avond organiseren voor de buurt, Hindilessen & thematische mythologie, van kijkgroen naar gebruiksgroen, tegengaan waaigroen, stichting Raja – Aerobics voor jonge vrouwen, voorlichting over wijzigingen in Ziekenfonds, wijkwebcafé, organiseren van uitstapjes voor bewoners, moeders van Overtoomse Veld, sportactiviteiten, uitje voor ouderen, Hindi taalles (deel 1t/m deel 3), adopteer een speelplek, Steven Stuger – muziek maken in Overtoomse Veld, gezellige middag voor ouderenclub Jeruzalem, spaanse les niveau 2, Ballorig speelparadijs, meidenclub voor tienermeiden, orgelconcerten, gitaarles voor kinderen, bewonersondersteuner, multiculturele excursies, dagtocht naar historische plaatsen in Nederland, teakwando, aanleg geveltuintjes, activiteitenmiddag voor kinderen, naaicursus, thema avonden ouderen en gehandicapten, Kinderkarweiteam 10-14 jr., stichting steunpunt voor ontwikkeling en participatie (SSOP), computerworkshops voor de jeugd, informatiebijeenkomst over beroepsonderwijs/ nadelen vroegtijdig school verlaten, fijnschilderen, Ons Dorpshuis, ontmoetingsruimte rond dinertijd, Nisa for Nisa, tabak, alcohol, drugs en jongeren, discussiebijeenkomst: omgang verschillende generaties, kinder kookclub 6-11 jaar, internetcafe met betrekking tot buurtleven.nl, Nisa for Nisa, maatschappelijke oriëntatie, huiswerkbegeleiding, samen koken, uitstapjes / busreizen voor mannen, Nisa for Nisa, samen lezen, uitje/ gezinsdag ouders en kinderen, knutselen voor kinderen 3-12 jaar, inrichting moestuin achter Viveporten-straat, buurtfeest voor bewoners Libo flat, eten met de buurt 55+/ kennismaking buurtbewoners met Movib, knutselen Voor kinderen 4-8 jaar, aanstellen bewoners-ondersteuner, knutselmiddagen voor kinderen, voorlichting GGD 55+, knutselen Voor kinderen 8-11 jaar, 6-wekelijks gezamenlijk koken, moeders van Overtoomse Veld, sportactiviteiten, lotgenoten contact etcetera, yoga avontuur voor kinderen 8-12 jaar, kamperen met buren/ bewoners in Hoge Veluwe, MOS - iftar, voorlichting, lezingen, overleg en begeleiding met betrekking tot problemen sociaal/ economisch niveau, hoofddoek binden, programma jeugd opstellen voor spel en creativiteit, wereld buurtfeest voor bewoners Karel Klinekbergstraat, volkenkundig bezig zijn/ folklore, yoga avontuur voor kinderen 4- 8 jaar, voorlichtings-campagne (boodschap-pen)diensten stadstuinen, rondje Amsterdamse Bos, bewustwording slavernij; kinderparade in klederdracht; 6 - 12 jaar, arabische les voor vrouwen, 3x per jaar ouderen ontmoetings-bijeenkomst (Oklahomaflat), speelmiddag, voorlichting: opvoeden voor jonge vrouwen, naaiclub voor vrouwen, geveltuin voor flat stadstuinen, excursie naar Belgie voor vrouwen (MOS), internationaal koken, koffie ochtenden voor ouderen en alleenstaanden, speel- en sociaal-culturele activiteiten complex Vrankendijke, workshop mozaieken Rembrandtparkfestival, nieuwjaarsbijeenkomst, buikdansen voor kinderen, opknappen speelplaats Zonzeelstraat, toneelstuk Rafi Rembrandtparkfestival, hoe multiculturele (buurt) activiteit organiseren, vervolg, themabijeenkomst en vrouwenfeest, bijdrage bewoners aan buurtkrant, culinaire workshops voor kinderen en optreden Orkest van de smaak, voorlichtingsbijeenkomst over pubertijd, vanaf 11 jaar en ouderen, couscous met zuurkool, bloembakken, groen en meubilair stoep Vrankendijke, opening Rembrandtparkfestival en dansworkshops, inloopochtenden voor allochtone vrouwen: uit isolement halen, wereldkookclub, kinderen bouwen mini vlotjes en doen een wedstrijdje tijdens Rembrandtparkfestival, voorlichting 50+ (omtrent spreekuren org’s), keramiekcursus, catering voor alle vrijwilligers en organisatoren tijdens Rembrandtparkfestival, vrouwenochtend in de Baarsjes: conversatie en uitwisseling, keramiek, workshops en voorstelling kindercircus Rembrandtp, voorlichting over de monarchie 55+, schildersclub ‘t Ezeltje, mozaieken voor mannen, paasbrunch voor ihb Surinaamse ouderen, surinaams hoofddoeken binden, contact- muziekdag in kerstsfeer voor ouderen, zieken en gehandicapten, promotiefeest step/ aerobics, zonnebloemdag: Gezellig samen zijn voor ouderen, zieken en gehandicapten, pannenkoeken bakken met kinderen, orgelconcerten Aug.kerk, cinema CC, communites Art, creatieve kinderworkshop creamclub
37
naaiclub voor volwassenen, kinderfilm-project, eigen films over hun buurt laten maken, stichting Raja – Aerobics voor vrouwen, marokkaanse vrouwen in beweging: koken en avond organiseren voor de buurt, Hindilessen & thematische mythologie, van kijkgroen naar gebruiksgroen, tegengaan waaigroen, stichting Raja – Aerobics voor jonge vrouwen, voorlichting over wijzigingen in Ziekenfonds, wijkwebcafé, organiseren van uitstapjes voor bewoners, moeders van Overtoomse Veld, sportactiviteiten, uitje voor ouderen, Hindi taalles (deel 1t/m deel 3), adopteer een speelplek, Steven Stuger – muziek maken in Overtoomse Veld, gezellige middag voor ouderenclub Jeruzalem, spaanse les niveau 2, Ballorig speelparadijs, meidenclub voor tienermeiden, orgelconcerten, gitaarles voor kinderen, bewonersondersteuner, multiculturele excursies, dagtocht naar historische plaatsen in Nederland, teakwando, aanleg geveltuintjes, activiteitenmiddag voor kinderen, naaicursus, thema avonden ouderen en gehandicapten, Kinderkarweiteam 10-14 jr., stichting steunpunt voor ontwikkeling en participatie (SSOP), computerworkshops voor de jeugd, informatiebijeenkomst over beroepsonderwijs/ nadelen vroegtijdig school verlaten, fijnschilderen, Ons Dorpshuis, ontmoetingsruimte rond dinertijd, Nisa for Nisa, tabak, alcohol, drugs en jongeren, discussiebijeenkomst: omgang verschillende generaties, kinder kookclub 6-11 jaar, internetcafe met betrekking tot buurtleven.nl, Nisa for Nisa, maatschappelijke oriëntatie, huiswerkbegeleiding, samen koken, uitstapjes / busreizen voor mannen, Nisa for Nisa, samen lezen, uitje/ gezinsdag ouders en kinderen, knutselen voor kinderen 3-12 jaar, inrichting moestuin achter Viveporten-straat, buurtfeest voor bewoners Libo flat, eten met de buurt 55+/ kennismaking buurtbewoners met Movib, knutselen Voor kinderen 4-8 jaar, aanstellen bewoners-ondersteuner, knutselmiddagen voor kinderen, voorlichting GGD 55+, knutselen Voor kinderen 8-11 jaar, 6-wekelijks gezamenlijk koken, moeders van Overtoomse Veld, sportactiviteiten, lotgenoten contact etcetera, yoga avontuur voor kinderen 8-12 jaar, kamperen met buren/ bewoners in Hoge Veluwe, MOS - iftar, voorlichting, lezingen, overleg en begeleiding met betrekking tot problemen sociaal/ economisch niveau, hoofddoek binden, programma jeugd opstellen voor spel en creativiteit, wereld buurtfeest voor bewoners Karel Klinekbergstraat, volkenkundig bezig zijn/ folklore, yoga avontuur voor kinderen 4- 8 jaar, voorlichtings-campagne (boodschap-pen)diensten stadstuinen, rondje Amsterdamse Bos, bewustwording slavernij; kinderparade in klederdracht; 6 - 12 jaar, arabische les voor vrouwen, 3x per jaar ouderen ontmoetings-bijeenkomst (Oklahomaflat), speelmiddag, voorlichting: opvoeden voor jonge vrouwen, naaiclub voor vrouwen, geveltuin voor flat stadstuinen, excursie naar Belgie voor vrouwen (MOS), internationaal koken, koffie ochtenden voor ouderen en alleenstaanden, speel- en sociaal-culturele activiteiten complex Vrankendijke, workshop mozaieken Rembrandtparkfestival, nieuwjaarsbijeenkomst, buikdansen voor kinderen, opknappen speelplaats Zonzeelstraat, toneelstuk Rafi Rembrandtparkfestival, hoe multiculturele (buurt) activiteit organiseren, vervolg, themabijeenkomst en vrouwenfeest, bijdrage bewoners aan buurtkrant, culinaire workshops voor kinderen en optreden Orkest van de smaak, voorlichtingsbijeenkomst over pubertijd, vanaf 11 jaar en ouderen, couscous met zuurkool, bloembakken, groen en meubilair stoep Vrankendijke, opening Rembrandtparkfestival en dansworkshops, inloopochtenden voor allochtone vrouwen: uit isolement halen, wereldkookclub, kinderen bouwen mini vlotjes en doen een wedstrijdje tijdens Rembrandtparkfestival, voorlichting 50+ (omtrent spreekuren org’s), keramiekcursus, catering voor alle vrijwilligers en organisatoren tijdens Rembrandtparkfestival, vrouwenochtend in de Baarsjes: conversatie en uitwisseling, keramiek, workshops en voorstelling kindercircus Rembrandtp, voorlichting over de monarchie 55+, schildersclub ‘t Ezeltje, mozaieken voor mannen, paasbrunch voor ihb Surinaamse ouderen, surinaams hoofddoeken binden, contact- muziekdag in kerstsfeer voor ouderen, zieken en gehandicapten, promotiefeest step/ aerobics, zonnebloemdag: Gezellig samen zijn voor ouderen, zieken en gehandicapten, pannenkoeken bakken met kinderen, orgelconcerten Aug.kerk, cinema CC, communites Art, creatieve kinderworkshop creamclub
38
Stadsdeel Bos en Lommer
Stadsdeel Geuzenveld Slotermeer
Stadsdeel de Baarsjes
Stadsdeel Osdorp
Deze bewoners deden mee aan de panelgesprekken over bewoners initiatieven. De meesten zijn zelf initiatiefnemer
Stadsdeel Noord
Vouchersysteem
Stadsdeel Zeeburg
40
Cultureeleducatieve uitstapjes
voor mannen uit Osdorp
Wat?Cultureeleducatieve uitstapjes voor mannen uit Zuidwest Kwadrant
naar bijvoorbeeld het Spoorwegmuseum, Museum Van Speeldoos tot
Pierement, Museum De Cruquius en Sint Bavokerk.
Wie?Bert Kollerie
Waarom?‘Mannen stimuleren om op een leuke, laagdrempelige manier in contact
te komen met cultuur op plaatsen waar zij vanuit zichzelf niet snel
naartoe willen of kunnen gaan’, aldus Bert
Hoe wordt het uitgevoerd?Het project is opgezet door één bewoner. Aan de uitstapjes doen zo’n
vijftig mannen per keer mee. Er zijn al een paar uitstapjes geweest.
De verwachting is dat er steeds weer nieuwe mensen mee zullen gaan.
Betekenis voor de buurt? De verschillende groepen (mannelijke) bewoners raken meer met elkaar
vertrouwd omdat zij samen ‘op stap’ gaan. Bovendien hebben de
uitstapjes een positief effect op cultuurinteresse en –deelname. Dat komt
niet alleen ten goede aan de mannen zelf, maar ook aan hun vrouwen
en kinderen. Onderzoek wijst uit dat cultuurparticipatie een belangrijk
element is in het verhogen van onderwijsprestaties en het verhogen van
de integratie van verschillende groepen in een wijk.
genomineerd
41
‘Pittig gekruid’:
wortelen in je buurt
Wat?Kruidentuin in de Wieringenwaardstraat in Amsterdam Noord.
Wie?Inge Stuijf en Hannelore Bohl.
Waarom?‘Om alle volwassenen en kinderen te laten genieten van een tuin’, zegt
Inge. ‘Hier kunnen ze eerlijk tuinieren en dat is goed om te ontstressen.
De tuin brengt buurtbewoners op een leuke manier samen en er ontstaat
meer verantwoordelijkheidsgevoel voor het groen in de woonomgeving.’
Hoe?De kruidentuin van 9 bij 15 meter is op 3 juni in samenwerking met kin
deren en ouders aangelegd. De buurtbewoners mogen gebruik maken
van de kruiden en helpen mee om de tuin te onderhouden. Verder
organiseren ze een lentefeest en een oogstfeest, waar wordt gekookt
met de kruiden uit de tuin.
Betekenis voor de buurt? De kruidentuin wordt enthousiast gebruikt en onderhouden door ouders
en hun kinderen. Inmiddels is er op initiatief van een andere bewoner
een picknicktafel aangevraagd en is de kruidentuin een hele gezellige
ontmoetingsplek geworden.
genomineerd
42
42
Schaakproject
voor kinderen
Wat?Schaakclub Zeeburg, een schaakproject voor kinderen.
Wie nam het initiatief?Mustapha el Jarmouni. Hij wil alle kinderen in stadsdeel Zeeburg
leren schaken.
Waarom?Mustapha: ‘Omdat niet iedereen reguliere schaaklessen kan betalen.
Het is goed voor het analytisch denkvermogen van kinderen en het
blijkt een positieve invloed op schoolprestaties en gedrag te hebben.
Maar bovenal is het gewoon hartstikke leuk om te doen.’
Hoe wordt het uitgevoerd?Elke donderdag krijgen vierentwintig kinderen les in buurtcentrum de
Meevaart. De aanmelding loopt grotendeels via scholen en Civic Zee
burg. Schaakclub Zeeburg heeft twee gediplomeerde schaaktrainers.
De lessen vormen een combinatie van leuke opdrachten en spelletjes
die bijdragen aan het schaakbegrip. Alle deelnemende kinderen krijgen
een werkboek en een schaak CDrom voor thuis.
Betekenis voor de buurt?De schaakclub wordt een plek in de buurt waar mensen elkaar
ontmoeten. Niet alleen voor kinderen, maar ook voor volwassenen.
De schaakclub werkt ook aan uitbreiding van haar netwerk en
activiteiten, zodat nog meer mensen de club weten te vinden.
Meer informatieBuurtcentrum de Meevaart
Telefoon: 0618 29 82 90
Email: [email protected]
4343
Budgetmarkt de Baarsjes Wat?Budgetmarkt op het Columbusplein in de Baarsjes.
Wie?Bewoners van de Werkgroep Samen Meedoen.
Waarom?‘De kredietcrisis is extra hard voor mensen met een krappe beurs’, zegt
Laura Papendorp namens Samen Meedoen. ‘We wilden een gezellige
dag organiseren met niet alleen een kleding en rommelmarkt, maar
ook een informatiemarkt voor praktische tips en adviezen over wonen,
inkomensondersteuning, schuldhulpverlening, zorg en ziektekosten, en
belasting. Daarnaast was er ruimte voor ontmoeting tussen bewoners
en kon men workshops volgen over uiterlijke verzorging.’
Met wie werd het uitgevoerd?De bewoners van de Werkgroep Samen Meedoen wilden hun jaarlijkse
kledingmarkt uitbreiden en hebben daarvoor partners gezocht. De markt
is georganiseerd in samenwerking met het opbouwwerk (stichting Dock),
DWI, de adviseur Armoedebeleid van het Stadsdeel en de Budget
karavaan, een initiatief van de gemeente Amsterdam en DWI.
Betekenis voor de buurt? De markt was succesvol door de combinatie van goede sfeer, leuke
koopjes en slimme tips. Mensen die niet zo makkelijk de weg vinden naar
diverse organisaties konden nu rechtstreeks door die instanties worden
aangesproken. Het project is een goed voorbeeld voor andere buurten
en krijgt al navolging.
genomineerd
4444
De Vrouwenzaak Wat?Een ondernemersatelier voor vrouwen uit NieuwendamNoord. Sinds
maart 2009 experimenteren veertien vrouwen in een voormalige kerk
met het starten van een eigen bedrijf. De vrouwen zijn gecertificeerd
of nog bezig met een opleiding.
Wie?Een aantal vrouwen trof een jaar lang voorbereidingen om hun eigen
bedrijf te realiseren en om de Vrouwenzaak op te richten.
Waarom?‘In de Vrouwenzaak word je gestimuleerd’, zegt schoonheidsspecialiste
Amina Airir. ‘We zijn net zussen. We steunen elkaar en we leren van
elkaar.’
Hoe wordt het uitgevoerd?De ruimte is beschikbaar gesteld door Stadsgenoot. De onderneemsters
in de dop krijgen in samenwerking met het Ondernemershuis les in
bedrijfskunde, financiën, belasting en marketing. Bovendien volgen
ze workshops van vrouwen die al een eigen onderneming zijn gestart.
De onderneemsters stromen na één jaar door naar hun eigen ruimte
zodat een nieuwe groep vrouwen kan starten in de Vrouwenzaak.
Meer informatie:www.vrouwenzaak.com
45
Gastouderschap
aan huis
Wat?Kleinschalig Innovatief Gastouderschap (KIG). Vrouwen uit de EGKbuurt
in Zuidoost vangen kinderen thuis op.
Wie?Guillaumine Nelom. Zij is inmiddels projectleider van (KIG). Het viel haar
op dat er veel ondernemerszin is bij Surinaamse en Antilliaanse vrouwen
in deze wijk.
Waarom?Guillaumine: ‘Om de economische positie van vrouwen uit de EGK
buurt te versterken. Veel vrouwen hebben een uitkering en vaak alleen
middelbaar onderwijs gevolgd, maar vangen wel al op informele manier
kinderen thuis op.’
Hoe wordt het uitgevoerd?In 2008 behaalden 18 vrouwen in de EGKbuurt het certificaat.
Acht vrouwen zijn inmiddels gastouderschap aan huis begonnen.
Met een bijdrage van de wijkaanpak geven zij op hun beurt vrouwen
uit de buurt met een uitkering ook een training in het gastouderschap.
Wat is het resultaat?Het project is een groot succes. De training voldoet aan de eisen van
de wet Kinderopvang. Het behaalde certificaat biedt de vrouwen ook
de kans om een pedagogische opleiding te starten.
KIG is een opleidingsprogramma van Stichting Kansrijk Ondernemen
Nederland (KON) voor (allochtone) vrouwen met een grote afstand tot
de arbeidsmarkt.
Meer informatie:www.stichtingkon.nl
46
Vrouwenfeest
Slotermeer
Wat?Een gezellig muzikaal feest voor vrouwen op 21 maart in de kantine
van het Nova College in Slotermeer.
Wie?Najoua Benmoussa.
Waarom? ‘Om allochtone vrouwen uit hun isolement te halen en andere vrouwen
te ontmoeten’, zegt Najoua. ‘Ook hebben autochtone vrouwen vaak een
bepaald beeld over allochtone vrouwen, vooral wanneer ze een hoofd
doek dragen. Ze denken dat die vrouwen vaak somber en gesloten zijn.
Ik wil autochtone vrouwen laten kennismaken met een andere kant van
allochtone vrouwen, door hen te zien dansen en plezier beleven.’
Hoe?Het feest werd georganiseerd in het kader van 8 maart Internationale
Vrouwendag en 21 maart Internationale Dag tegen Racisme. De bewo
nerscommissie Buurtgenoten, waarvan Najoua voorzitter is, heeft het
vrouwenfeest gedurende drie maanden voorbereid. Ze kregen daarbij
financiële en facilitaire ondersteuning van stadsdeel Geuzenveld
Slotermeer en woningcorporatie Stadgenoot. De corporatie bood de
commissie ondersteuning in de vorm van vergaderruimte.
Betekenis voor de buurt?De in totaal zeventig deelnemers waren erg te speken over het feest en
hopen op een herhaling. De verwachting is dat allochtone en autochtone
vrouwen zich meer betrokken voelen bij elkaar en bij de samenleving.
47
Hudsonstraat feest Wat?Feest in de Hudsonstraat in de Baarsjes op 16 mei.
Wie?Gré Wams en Mohamed Aznag.
Waarom?2009 Staat in het teken van 400 jaar relaties New YorkAmsterdam.
Gré: ‘Kapitein Henry Hudson voer in 1609 voorbij het eiland Manhattan
de rivier op, later de Hudsonrivier gedoopt. Hier ontstond de handels
post Nieuw Amsterdam, het latere New York. Als er ergens feest moet
worden gevierd, is het wel in de Hudsonstraat.’
Hoe?Buurtorganisaties sloten zich aan en er werden contacten gelegd met
Amerika. Woningcorporaties Stadgenoot, de Key, Rochdale en Eigen
Haard namen een deel van de feestkosten voor hun rekening en hielpen
mee bij de uitvoering. De participatiemakelaar van Stichting Dock
steunde de twee initiatiefnemers bij hun plannen. De feestelijke middag
stond in het teken van samen eten en drinken, spetterende maritieme
optredens, eigentijdse rapmuziek en een multiculturele modeshow.
Welzijnsorganisaties en de woningcorporaties presenteerden zichzelf op
een informatiemarkt. Drie gelukkige loterijwinnaars mogen een week
meevaren op de replica De Halve Maen op de Hudson River.
Betekenis voor de buurt?De buurt wil meer doen rond het thema ontdekkingsreizigers. Dat geeft
een positief beeld van de wijk en meer verbondenheid met de buurt.
48
Moestuinproject Wat?Een gezamenlijke moestuin voor bewoners in de Viveportestraat
in de Reimerswaalbuurt in Osdorp.
Wie?Mohamed Hajoui.
Waarom?De Reimerswaalbuurt ondergaat sloop en nieuwbouwwerkzaamheden,
maar ondertussen wordt er ook nog gewoond. Mohamed: ‘Tijdens een
buurtoverleg bleek er behoefte aan een ontmoetingsplek. Het leek
ons leuk om een plek te hebben waar we onze eigen groenten en fruit
kunnen verbouwen en waar we onze kinderen kunnen leren over milieu
en gezonde voeding.’
Hoe?Met hulp van Ymere, Kooter Hoveniers en studenten die in ruil voor
diensten gratis wonen, kwam de moestuin van de grond.
Betekenis voor de buurt?De tuin roept grotendeels enthousiaste reacties op. Er ontstaan
hier ook weer nieuwe initiatieven zoals buurtbarbecues. Het werkt
verbindend en inspirerend. Mensen raken met elkaar aan de praat
als ze daar zijn.
Inmiddels hebben achttien bewoners een plek waar ze hun sla,
aardbeien, komkommers en tomaten laten groeien. Er is zelfs
een wachtlijst.
49
Muurschildering
Slotervaart
Wat?Een muurschildering gemaakt door buurtgenoten en leerlingen
van het Comenius Lyceum in Slotervaart.
Wie?Kenneth Echteld.
Waarom?Het thema van de muurschildering is ‘markt’. ‘Een markt is een plek
van ontmoeting en van alle culturen’, aldus Kenneth. ‘Ik wilde met
dit kunstproject de buurt en de school met elkaar verbinden.’
Hoe?Gedurende acht maanden werkte Kenneth samen met leerlingen van het
Comenius Lyceum, kinderen uit de buurt en hun ouders aan het kunst
werk. Ze maakten foto’s van onder andere de Albert Cuyp en de
Ten Katemarkt en maakten er prachtige collages van. Een zoon van
Kenneth, een landschapsarchitect, hielp met fotoshop het ontwerp te
maken. In totaal deden ruim 200 mensen uit zeker dertig culturen mee.
Betekenis voor de buurt?De grote grijze muur straalt nu met al zijn kleuren een warme sfeer
uit. De muurschildering is over het hele buurtplein te zien. Iedereen is
enthousiast. Het project fleurt de wijk niet alleen op, het vergroot ook de
sociale cohesie in de buurt en het brengt mensen in contact met kunst.
50
Empowerment
en bijles
Wat?Ontmoeting en kennisuitwisseling tussen vrouwen uit de
Robert Scottbuurt in Bos en Lommer.
Wie?Kadizja Lazaar en Massaouda el Hamdi.
Waarom?Om iets te doen aan het isolement waarin veel vrouwen verkeren en
om kinderen met een oplopende leerachterstand te helpen. Kadizja:
‘Hun moeders kunnen vaak niet met huiswerk helpen omdat ze de taal
niet spreken. Zelf hebben ze dus ook behoeft aan taal en inburgerings
lessen’.
Hoe?Vijfentwintig vrouwen en ruim dertig kinderen komen wekelijks bij
elkaar in buurtcentrum Erik de Rooden. Naast huiswerkbegeleiding voor
kinderen, ontmoeting en taallessen, vertellen voorlichters van Mentrum
en GGD hier over voeding, depressies, gezondheid en opvoeden.
De Robert Scottvrouwen koken ook wekelijks samen in een keuken
die door het ROC gratis ter beschikking is gesteld. Eén keer per maand
nodigen zij de buurt uit om te komen eten.
Betekenis voor de buurt?Empowerment, inburgering en bijscholing: dit bewonersinitiatief
slaat drie vliegen in één klap. Het is een groot succes omdat het
door vrouwen zelf wordt uitgevoerd. Het haalt de vrouwen uit hun
isolement en kinderen worden bijgeschoold.
51
Buurttuintje
Spreeuwenpark
Wat?Buurtontmoetingsplek in de Vogelbuurt, AmsterdamNoord
Wie?Henk en Jolanda Vester
Waarom?Om een thuisgevoel te creëren. ‘Ons balkonnetje is te klein voor een
familie van zes personen. Daarom zaten we geregeld met tuinstoelen,
limonade en kopjes koffie in het park mét extra bekers voor buurt
genoten. Buren kwamen er al snel bij. Zo kregen we het idee voor
een ontmoetingsplek.’
Hoe?Een deel van het Spreeuwenpark in de Vogelbuurt is opnieuw ingericht
met twee picknicktafels, houten tuinstoelen en twee kruidentuinen.
Mensen met een verstandelijke beperking van de nabijgelegen zorg
instelling Cordaan, helpen mee om de tuinen te onderhouden.
Betekenis voor de buurt?Buurtbewoners zitten geregeld in het park en voeren gespreken met
elkaar. De mensen groeten elkaar vaker en ze nodigen elkaar ook uit bij
hen thuis. Diverse bewoners gebruiken de kruidentuin en leren elkaar zo
op een laagdrempelige manier kennen. Bovendien ontstaan er plannen
om meer te doen voor de buurt, zoals schoonmaakacties.
52
Tuineninspiratiedag
Wijsgerenbuurt
Wat?Tuineninspiratiedag op 26 juni in de Wijsgerenbuurt in Geuzenveld
Slotermeer.
Wie?Willy Wieringa.
Waarom?Om groen in de buurt onder de aandacht te brengen. Willy: ‘Ik ben een
echt tuin en bloemenmens. Groen kan de buurt verbinden. Kijk naar
de moestuin, daar wisselen mensen van allerlei verschillende culturen
recepten met elkaar uit. Superleuk.’
Hoe?Bewoners uit de buurt stelden hun eigen tuin open voor het publiek.
Ook de gezamenlijke moestuin werd deze dag officieel geopend en
er was een plantenmarkt. De dag werd afgesloten met een barbecue.
De Tuineninspiratiedag kwam mede tot stand in samenwerking met
Ymere, de huismeester Wijsgerenbuurt en het Amsterdams Steunpunt
Wonen. Vorig jaar organiseerden het Steunpunt en Ymere een feest in
deze buurt. Het draaiboek daarvan konden de buurtbewoners dit jaar
weer gebruiken.
Betekenis voor de buurt?Op het buurtfeest kwamen tachtig bezoekers af van verschillende
leeftijden. Momenteel maken twaalf bewoners gebruik van de tuin.
Zeven personen staan op de wachtlijst. Groen zorgt voor sociale controle
en de Tuineninspiratiedag brengt mensen op ideeën wat ze gezamenlijk
met groen in de buurt kunnen doen. Zelfbeheer en verantwoording
dragen voor je eigen leefomgeving worden hiermee aangewakkerd.
53
Transvaaljournaal Wat?Transvaaljournaal in Transvaal, OostWatergraafsmeer.
Jongeren van 12 tot 20 jaar filmen de buurt.
Wie?Hicham AouladSaid
Waarom?Hicham: ‘Met het maken van een mediaproductie doen jongeren een
beroep op hun eigen talenten en vaardigheden, wat weer ten goede
komt aan hun algemene ontwikkeling en meningsvorming. Tegelijkertijd
krijgen ze meer binding met de buurt en betere contacten met de
buurtbewoners. Daarnaast leren ze omgaan met filmapparatuur.’
Hoe?Veel jongeren uit de buurt werken mee aan het journaal, dat maandelijks
wordt vertoont via de lokale omroep en te zien is op Internet. Zij worden
daarbij ondersteund door professionals aan de hand van een participa
tiemodel. De jongeren verdiepen zich in de buurt en stappen actief af op
bewoners, buurtorganisaties, activiteiten en andere zaken die ze in de
wijken tegenkomen.
Betekenis voor de buurt? Het Transvaaljournaal toont wat er leeft in de buurt en geeft aan leiding
tot discussie. Door dit initiatief worden andere buurtinitiatieven
beter zichtbaar. Naast buurtbewoners krijgen ook andere betrokken
organisaties en instellingen een beter beeld van de buurt en kunnen
die kennis weer toepassen in hun praktijk. Bovendien ontstaat er meer
begrip tussen jongeren en andere buurtbewoners en zal hun verstand
houding verbeteren.
54
gewonnen !
55
Winnaar bewonersinitiatief 2009: Het Transvaaljournaal!
56
‘In gesprek zijn met bewoners is vanzelfsprekend voor onze manier van
gebiedsgericht werken. Wij streven naar kwaliteit in wonen en leven.
Maar kwaliteit is niet iets wat een corporatie eigenhandig bepaalt.
Mensen weten zelf heel goed wat zij belangrijk vinden. Dus moet je
als corporatie de buurten in. Dat doen wij uiteraard al een aantal jaren
met behulp van onder andere gebiedsregisseurs en huismeesters. Maar
door onze fusie vorig jaar hebben we dit nog nadrukkelijker tot een
speerpunt gemaakt. Dat heeft zich dit jaar gemanifesteerd in de ope
ning van drie buurtentrees: toegankelijke ruimtes waar de huismees
ter bewoners kan ontvangen en waar bewonersgroepen ook kunnen
vergaderen. Volgend jaar openen we er nog een aantal. Zo staan we
meer open voor problemen, klachten, maar ook tips en initiatieven van
buurtbewoners. De functie van huismeester is de laatste jaren trouwens
flink opgewaardeerd. Het gaat al lang niet meer enkel om het indraaien
van een lampje. Zij vormen een onmisbare schakel als het gaat om het
leggen en onderhouden van sociale contacten in de buurt. Ik was laatst
in NieuwendamNoord. Een aantal bewoners had daar het idee om
samen met een kunstenaar de hallen in hun trappenhuizen op te fleuren
met tegeltableaus. Dat is natuurlijk fantastisch. Dat maken wij financieel
graag mede mogelijk. Ik besef des te meer dat dit soort initiatieven
pas goed van de grond kan komen, wanneer onze mensen fysiek in de
buurt zijn. Als een bewoner met een goed idee eerst contact moet op
nemen met ons organisatiekantoor, dan werp je een enorme drempel
op. Daarentegen is het contact met de huismeester laagdrempelig en
daarmee moedigen wij dit soort bewonersinitiatieven aan. Het bouwen
aan een prettige, leefbare buurt is een wisselwerking tussen corporaties
en bewoners. Toch zie ik nog vaak dat hoofdzakelijk de oudere Neder
lander actief is in bewonerscommissies en de traditionele inspraak en
participatieavonden bezoekt. Daarom hebben we ook veel huismees
ters van bijvoorbeeld Turkse, Marokkaanse of Surinaamse achtergrond.
Omdat we dan het gesprek met die verschillende groepen makkelijker
kunnen aangaan. Als je goed in beeld wilt hebben wat mensen in de
buurt willen, dan is het absoluut belangrijk dat álle groepen worden
bereikt.’
Gerard Anderiesen, directeur woning-corporatie Stadgenoot
‘Buurtentrees voor een laag drempelig
contact met bewoners’
36
‘Ik vind het vanzelfsprekend dat het buurtgericht uitvoeren van over
heidsplannen in samenwerking met bewoners gebeurt. Niet alleen om
draagvlak te creëren, maar ook omdat plannen er beter én concreter
van worden. Bewoners weten namelijk het beste wat er nodig is om hun
buurt te verbeteren.
Bewonersparticipatie zorgt voor gelijkwaardigheid. Ik mag dan wel
een bestuurder zijn, maar ik wil niet tot een overheid behoren die op
afstand over mensen beslist. Ik ben regelmatig aanwezig bij bewoners
vergaderingen in Erasmuspark en in Guldenwinckel. Mijn twee collega
portefeuillehouders bezoeken ieder ook in twee buurten de bewoners
vergaderingen. Bij die zeswekelijkse bijeenkomsten, ondersteund door
het opbouwerk, is eveneens een buurtregisseur van de politie aanwe
zig, iemand van de buitendienst en een buurtmanager. Samen bespre
ken we de agenda van de bewoners en plannen van het stadsdeel. Het
stadsdeel is te gast en dat we er zijn wordt gewaardeerd.
De rol van ambtenaren verandert sowieso. Natuurlijk is er beleid, zijn er
kaders en is niet alles vrij, maar we nemen tegenwoordig meer met een
open houding kennis van de agenda van de buurt. Bewoners mogen
van mij hoge verwachtingen hebben. Zij realiseren zich uiteraard dat
het geld bij ons vandaan komt en dat de deelraad uiteindelijk over de
plannen beslist, maar daar gaan ze op een heel ontspannen manier
mee om.
Wij hebben op onze beurt ook hoge verwachtingen van bewoners.
De bewonersagenda wordt gaandeweg steeds meer ondersteund
door bewonersenquêtes via Internet. Dat is positief, want zo worden
veel meer mensen bereikt dan alleen de deelnemers aan de bewoners
vergadering. Ook de bewonersinitiatieven, klein en groot, bereiken een
grotere groep mensen. De uitvoering hebben bewoners compleet in
eigen hand. Hebben zij een goed idee, dan dragen zij ook de eerste
verantwoordelijkheid. Dat zorgt voor saamhorigheid in de buurt.
De betrokkenheid van bewoners bij de buurt en bij elkaar is gewoon
zichtbaar.’
Ger Timmer, portefeuillehouder wijkaanpak en gebiedsgericht werken in Bos & Lommer
‘Bewonersparticipatie zorgt voor
gelijkwaardigheid’
57
3758
‘De activiteiten die voor en door bewoners worden ontplooid, zijn on
misbaar voor een geslaagde wijkaanpak. Daarbij blijft onze rol redelijk
bescheiden. Wij maken het mede mogelijk, maar de bewoners doen
het echte werk. Zo ben ik heel trots op Compubrain, een stichting in
de EGKbuurt in Zuidoost die is opgericht door een Ghanese gepensio
neerde priester en systeembeheerder. Hier krijgen Afrikaanse jongeren
huiswerkbegeleiding van bewoners, ondersteund door vrijwilligers die
vroeger ook huiswerkbegeleiding kregen en nu aan de universiteit of
HBO studeren. Wij faciliteren dit bewonersinitiatief door de ruimte
beschikbaar te stellen. Ik ben heel blij dat zij nu officieel steun hebben
gekregen en onderdeel zijn geworden van de wijkaanpak. Voor De Key
is dit de ultieme vorm van participatie: een initiatief dat op de lange
termijn leidt tot empowerment. Op dit moment zijn we bezig met
enkele experimenten op het gebied van bewonersparticipatie.
Als grootste studentenhuisvester van Amsterdam, merken we bijvoor
beeld dat studenten niet warmlopen voor traditionele vormen van
participatie. Daarom gaan wij volgend jaar met hen brainstormen over
nieuwe vormen. In de EGKbuurt willen we een bewonerscommissie
oprichten en hebben we een oproep gedaan aan onze bewoners.
Daar hebben we 71 reacties op ontvangen. Dat is echt heel erg veel.
Dankzij de wijkaanpak zien mensen dat hun stem belangrijk is en dat
er echt naar ze wordt geluisterd. Ik ben ervan overtuigd dat als wij dit
vóór de wijkaanpak hadden geïnitieerd, er minder aanmeldingen voor
een bewonerscommissie waren geweest. Veel mensen zijn bereid om
wat te doen. Ook degenen die hiervoor niet echt met hun buurt bezig
waren. Een aandachtspunt is mijns inziens de manier waarop de geza
menlijke partners communiceren met bewoners. Onlangs bleek uit een
onderzoek dat een op de twaalf Nederlanders laaggeletterd is. Daarvan
woont ruim 30% in de aandachtswijken. Dat zijn me een aantallen!
Als wij dan communiceren dat bewoners een voorstel moeten indienen
in drievoud, haken mensen af. Daar kunnen we onszelf ongetwijfeld
nog in verbeteren.’
Tamar Hagbi, regiomanager Woonstichting De Key
‘Empowerment is hard
op weg om te slagen’
38
37 59
‘De afgelopen twee jaar hebben we in de wijkaanpak als adviseurs
bewonersparticipatie gewerkt. We zijn erg trots op wat er allemaal
gebeurd is. We zien dat de partijen in de buurt het adagium van minister
Vogelaar ´Bewoners als partner in de wijkaanpak´ serieus hebben
opgepakt. In dit rapport staan zoveel goede voorbeelden!
Wij hielpen in de buurt met het vormgeven van de ontmoeting met
bewoners. Een goede dialoog voeren en zorgen voor een prettige
sfeer is volgens ons essentieel bij het betrekken van bewoners.
Daarmee hebben we in veel buurten er aan bijgedragen dat de groep
bewoners die uitwisselt met professionals groter en diverser is, meer
een afspiegeling van de buurt. Professionals hielpen we bij het
ontwikkelen van een participatieagenda en het inzetten van
communicatie.
Terugkijkend constateren we dat het vertrouwen in de buurten versterkt
is en dat er een goede infrastructuur is opgebouwd. Maar dat betekent
niet dat bewonersparticipatie klaar is. Stadsdeel, corporaties en
bewoners hebben volgens ons een blijvende relatie met elkaar.
En die moet je onderhouden.
We hebben een paar aanbevelingen voor de komende tijd:
Over de dialoog: betrek ook de nieuwe mensen die actief zijn geworden, maar accepteer dat niet iedereen altijd wil meedoen.
Wat betreft de samenwerking: probeer bewoners ook te betrekken bij de meest urgente aanpak, bijvoorbeeld bij thema´s zoals onderwijs en veiligheid.
De ondersteuning van bewonersinitiatieven zou zich wat meer kunnen richten op het héle uitvoeringsproces.
Blijf communiceren over resultaten en over de samenwerking zelf. Bewoners voelen zich dan echt (mede-) eigenaar.
Ontwikkel kennis en expertise over bewonersparticipatie in uw eigen organisatie. Investeer in competenties van de professionals in de buurt om daadwerkelijk effectieve verbindingen te kunnen leggen.’
Ramon Schleijpen en Danielle Driessen adviseurs van Nieuwe Maan
‘Stadsdeel, corporaties en bewoners
hebben een blijvende relatie met elkaar’
6060
‘In september 2008 organiseerden we op het Van der Pekplein ‘Plannen
in pannen’, een gezellige bijeenkomst waarbij bewoners met elkaar
gingen koken en eten. Ondertussen hielden ze brainstormsessies over
manieren om de buurt te verbeteren. In totaal zijn daar 71 ideeën uit
voortgekomen. Daarna begint voor mij het echte sociaal activeren. Ik
merk namelijk regelmatig dat wanneer mensen een goed idee hebben,
ze vervolgens heel passief kunnen worden en denken: ik heb een plan
ingediend en dat knappen jullie van Ymere en het stadsdeel maar op.
Ja, zo werkt het natuurlijk niet. Dus ga ik, soms met iemand van het
stadsdeel, naar de bewoners toe om uitgebreider over hun ideeën te
praten. Wat bedoelen ze en hoe zien ze het plan voor zich? Natuurlijk
moedig ik ze ook aan om mee te helpen hun eigen initiatief te realise
ren. Ik heb een vertrouwensband met bewoners en geef ze een zetje
in de rug. Maar ze staan er niet alleen voor. We gaan het samen doen.
Inmiddels zijn de spelregels bekend, de budgetten aangevraagd en
kunnen we de bewonersinitiatieven gaan realiseren. Dat heeft even op
zich laten wachten. Waarom? We leerden dat belangenverstrengeling
op de loer ligt. Als je bedragen voorbij ziet komen van pakweg een
halve ton, dan moet je daar voorzichtig mee zijn. De wijkaanpakgelden
zijn natuurlijk voor bewonersinitiatieven, maar als een bewoner een
documentaire over zijn buurt wil maken en aanbiedt dat een familie
lid kan filmen voor de beraamde kosten van 50.000 euro omdat hij
documentairemaker is… dat is lastig natuurlijk. Daarom hebben we een
denktank gevormd van bewoners en een vertegenwoordiger van Ymere
en het stadsdeel. Samen beoordelen zij de initiatieven zodat we eerlijke
en objectieve beslissingen kunnen nemen. De bazaar, dit voorjaar
weer gehouden, is een goed voorbeeld van een geslaagd bewoners
initiatief. Deze wordt al enkele jaren georganiseerd maar omdat er nu
meer budget is, hebben we het grootser kunnen aanpakken en beter
kunnen promoten. Veel mensen hadden zich ingeschreven voor een
gratis kraam om hun spullen te verkopen. Er kwamen ontzettend veel
buurtbewoners op af. Dat was zo fantastisch. Je ziet dat mensen een
geweldige dag hebben en een goede band met elkaar ontwikkelen.’
Jacob Nielen, sociaal wijkbeheerder voor Ymere in de Van der Pekbuurt, Amsterdam-Noord
‘Ik geef bewoners een
zetje in de rug’
‘Om de aandachtswijken te verbeteren, moeten we bewoners
benaderen als producent en deskundige van hun eigen woon en
leefomgeving. De komst van het vouchersysteem ging als een lopend
vuurtje door de drie buurten. Mensen komen daardoor sneller met
elkaar in contact. Je ziet de sociale cohesie met sprongen toenemen.
Het leuke van het vouchersysteem is dat de bewoners zelf over de
initiatieven beslissen. We merken dat mensen dat heel serieus nemen.
Bovendien blijken ze kritisch. De sociale controle is gigantisch. Het
is immers gemeenschapsgeld en men wil voorkomen dat het geld in
iemands zak verdwijnt of dat het aan iets onbenulligs wordt uitgegeven.
Bewoners willen dat een initiatief een duurzame betekenis heeft voor
de buurt. Dat vind ik een enorm positief signaal.
In de regiegroep van elke buurt zit ook een afgevaardigde van de
corporaties en het stadsdeel. Dat heeft ontzettend leuk gewerkt.
Vanuit hun eigen discipline bekeken zij hoe een en ander in goede
banen kon worden geleid en effectief kon worden opgepakt.
We zijn nu bezig met de evaluatie, maar wij zijn er in grote lijnen voor
dat dit proces in ieder geval nÛg een periode moet worden voortgezet.
Elke buurt is namelijk verschillend. De aanpak is dan ook in alle drie de
wijken anders geweest. We moeten het systeem aanpassen aan de spe
cifieke kenmerken van de buurt en het moet aanslaan bij de bewoners.
Maar met voldoende ondersteuning kan het vouchersysteem overal
werken.’
John Sedney, penningmeester van de Huurdersvereniging Amsterdam
‘Het vouchersysteem maakt
van bewoners deskundigen’
61