analiza zagrożeńi analiza ryzyka w łańcuchu żywnościowym ......analiza ryzyka analiza zagro...
TRANSCRIPT
Analiza zagrożeń i analiza ryzyka w łańcuchu żywnościowym
w świetle norm Kodeksu Żywnościowego –dorobek i perspektywy
Konferencja
13 listopada 2014 r.Warszawa
Krzysztof Kwiatek, Zbigniew Osi ński
PAŃSTOWOWY INSTYTUT WETERYNARYJNY
- PAŃSTWOWY INSTYTUT BADAWCZY
w Puławach
1
Zarys prezentacji
� Wprowadzenie – znaczenie kwestii bezpieczeństwa żywności
� Zarządzanie bezpieczeństwem żywności
� Proces analizy zagrożeń (GMP/GHP, GAP..,HACCP)
� Proces analizy ryzyka i kryteria zarządzania ryzykiem (ALOP, FSO,
PO, PC, ADI, TDI, PTWI)
� Polityka w zakresie wzmacniania bezpieczeństwa żywności
� Perspektywy związane z wdrażaniem stosowania zasad
analizy ryzyka w pracach Kodeksu Żywnościowego
� Wnioski
2
Społeczny wymiar żywności i żywienia (1)
� Kilka razy dziennie ka żdy z nas podejmuje decyzje � co zje ść, � ile zje ść, � kiedy, � gdzie, z kim,
� Jaki charakter maj ą te decyzje ? – czasem przemy ślane , czasem impulsywne , uwarunkowane wieloma powiązanymi czynnikami (genetyczne-smak, doświadczenie życiowe, personalne, społeczne, polityczne, ekonomiczne, religijne ),
� Jednocze śnie notujemy wiele zatru ć i zakażeń pokarmowych oraz coraz wi ęcej globalnych i lokalnych sytuacji kryzysowych zwi ązanych z bezpiecze ństwem żywno ści, które maja wpływ na decyzje konsumenckie
3
Zatrucia i zakażenia pokarmowe w skali globalnej
� Poważny problem epidemiologiczny w Europie i na świecie
� Ogółem 2,2 mln zgonów każdego roku z powodu zakażeńpokarmowych
� W krajach uprzemysłowionych do 20 zgonów na milion mieszkańców każdego roku
� W UE w 2011 roku liczba zgonów z powodu zatruć i zakażeńpokarmowych wywołanych przez czynniki zoonotyczne czynników wyniosła 295 (1 na milion) (EFSA)
� Wiele ognisk zatruć i zakażeńma nierozpoznany czynnik etiologiczny (2000 ognisk w EU w 2011)
4
� „Choroby, których źródłem jest zanieczyszczona żywność są być może najbardziej rozpowszechnionym problemem zdrowia we współczesnym świecie”
� W tej sytuacji wzrasta rola Komisji Kodeksu Żywnościowego i innych międzynarodowych organizacji, w zakresie globalnej i lokalnej aktywności dotyczącej zapewnienia bezpieczeństwa i jakości żywności
6
FAO /WHO Komitet Ekspercki Bezpieczeństwa Żywności
Co oznacza pojęcie „bezpieczeństwo żywności”– food safety?
� Bezpieczeństwo żywności – pewność, że żywność nie zaszkodzi konsumentowi, jeżeli jest przygotowana i/lub spożyta zgodnie z jej przeznaczeniem.
� Bezpieczeństwo żywności zakłada – nieobecność lubakceptowalne poziomy:-zanieczyszczeń, zafałszowań, naturalnie występujących toksyn lub każdej innej substancji, która czyni żywnośćszkodliwą dla zdrowia poprzez ostre lub chroniczne oddziaływaniei wymaga wykorzystania, i zastosowania wiedzy z zakresu higieny żywności
� Higiena żywności - wszystkie warunki i środki konieczne, by zapewnić odpowiednie bezpieczeństwo i przydatność żywności do spożycia (jakość) biorąc pod uwagę wszystkie ogniwa łańcucha żywnościowego.
77
Bezpieczeństwo żywności na całej długości łańcucha żywnościowego
Produkcja pierwotna(gospodarstwo)
Produkcja pierwotna(gospodarstwo)
Produkcja żywnościProdukcja żywności TransportTransport DystrybucjaDystrybucja
Przechowywanie żywności u konsumentów
Przechowywanie żywności u konsumentów
Moment konsumpcji
Moment konsumpcji
Podejście to oznacza, że każdy etap łańcucha żywnościowego począwszy od produkcji pierwotnej do etapu końcowego jakim jest konsumpcja musi być uwzględniony w systemie zarządzania bezpieczeństwem i jakością produktu
9
Ogólny schemat oceny ryzyka zgodnie z zasadą „od pola do stołu” (CA)
Produkcja paszChów zwierząt
gospodarskichProdukcja żywności
Dystrybucja
żywnościRyzyko
Gospodarstwo
domowe
Częstość (prawdopodobieństwo) występowania czynnika zagrożenia
Poziom (koncentracja) występowania czynnika zagrożenia
Pp Pz Pż Pm
prawdopodobieństwo
infekcji/zachorowania
Kp Kz Kż
prawdopodobieństwo
narażenia na czynnik
Km
Analiza zagrożeńspecyficznych
etapowo
System HACCP
Analiza zagrożeń
niespecyficznych etapowo
GMP
GHP
GAP
Bezpieczeństwo żywności Zarządzamy kryteriami zagrożeń – różne
kryteria/wartości bezpieczeństwa
Kryteria bezpieczeństwa produktu - zarządzania czynnikami zagrożeńwpływającymi na bezpieczeństwo produktu
Definicje terminów: zagrożenie i analiza zagrożeń
Zagro żenieczynnik biologiczny, chemiczny lub fizyczny w żywno ści lub paszy, b ądź stan żywno ści lub paszy, mogący powodowa ćnegatywne skutki dla zdrowia
� Analiza zagro żeńproces polegaj ący na identyfikacji zagro żeń w zakresie bezpiecze ństwa żywno ści, mog ących wyst ąpić w miejscu produkcji i na poszczególnych etapach prowadzonych procesów technologicznych na całej długo ści łańcucha żywno ściowego
� wszystkie istotne czynniki zagro żeń powinny by ć wzięte pod uwag ę
11
Zarządzanie bezpieczeństwem łańcucha żywnościowego w zakresie czynników
zagrożeń – podstawowy element (Nr 1)
GHP/GMP/GAP/GAF/GVPGHP/GMP/GAP/GAF/GVP
Wszystkie podmioty Łańcucha Żywnościowego
GHP – Dobra Praktyka Higieniczna
GMP - Dobra Praktyka Wytwarzania
GAP - Dobra Praktyka Rolnicza
GAF – Dobra Praktyka Żywienia Zwierząt
GVP – Dobra Praktyka Weterynaryjna
Dobre Praktyki są podstawą systemu zarządzania bezpieczeństwem żywności dla KONTROLI ZAGROŻEŃ OGÓLNYCH (niespecyficznych etapowo)
Zarządzanie bezpieczeństwem łańcucha żywnościowego –podstawowy (Nr 1) i uzupełniający element (Nr 2)
GHP/GMP/GAP/GAF/GVPGHP/GMP/GAP/GAF/GVP
Prawie wszystkie podmioty łańcucha żywnościowego
Koncepcja Analizy Zagrożeń i Krytycznych Punktów Kontroli (HACCP) jest systematycznym i określonym podejściem do zarządzania bezpieczeństwa żywności przez identyfikacjęZagrożeń „etapowo specyficznych” i ich kontrolę w CCPs
HACCPHACCP
Łańcuch żywnościowy – analiza i zarządzanie czynnikami zagrożeń – nowsze podejście od około 1970.
Produkcja pierwotna(gospodarstwo)
Produkcja pierwotna(gospodarstwo)
Produkcja got. żywności
Produkcja got. żywności
TransportTransport DystrybucjaDystrybucja
Przechowywanie żywności u konsumentów
Przechowywanie żywności u konsumentów
Moment konsumpcji
Moment konsumpcji
Łańcuch żywnościowy: wzrasta zainteresowanie kontrolą czynników zagrożeń na wszystkich etapach łańcucha żywnościowego i zapewnienia wyższego poziomu bezpieczeństwa żywności.
Codex AlimentariusCodex Alimentarius
GAP/GVP/GMP/GHP HACCP
Analiza zagrożeń
14
Tradycyjne systemowe podejście w zakresie zapewnienia bezpieczeństwa łańcucha
żywnościowego (1 i 2 element)
GHP/GMPnastępnie
(GAP, GVP, GBP)
GHP/GMPnastępnie
(GAP, GVP, GBP)
HACCPHACCP
Opanowanie (kontrola) czynników zagrożeń w łańcuchu żywnościowym została zapewniona
15
16
Tradycyjne systemowe podejście do zapewnienia bezpieczeństwa produktu
żywnościowego – ocena działania
� „Tradycyjne” – systemowe (GAP/GMP/GHP/HACCP) podejście wymaga ustanowienia środków kontroli (dla czynników zagrożeń) celem:
� unikania czynników zagrożeń� minimalizowania czynników zagrożeń� eliminowania czynników zagrożeń
� Doskonalenie poziomu ochrony zdrowia publicznego jest mniej istotne w tym tradycyjnym podejściu
Co osiągnęliśmy w ten sposób?
� Wprowadziliśmy w życie GMP / GHP - wprowadziliśmy w życie zasady higieny, zapewniliśmy kontrolę czynników zagrożeń ogólnych, niespecyficznych etapowo.
� W ramach systemu HACCP robimy analizę zagrożeń, zabezpieczonąnadzorem w ramach CCP
� Osiągnęliśmy jakiś poziom bezpieczeństwa i wyczerpaliśmy możliwości dalszego postępowania.
� GMP/GHP i system HACCP nawet na całej długości łańcucha żywnościowego nie są zdolne zapewnić więcej niż tolerowalnego i stałego poziomu bezpieczeństwa.
� W tym obszarze mamy od wielu lat wytyczne, standardy opracowane przez KKŻ, na przykład:……..
17Codex AlimentariusCodex Alimentarius
Zalecany międzynarodowy Kodeks Praktyki w zakresie ogólnych zasad Higieny Żywności
� CAC/RCP 1-1969, Rev. 4-2003� Cel – określenie podstawowych zasad higieny w
łańcuchu żywnościowym (GMP, GHP, GAP)
� HACCP – jako środek poprawy bezpieczeństwa !
� Wskazanie jak implementować te zasady
� Dostarczyć wytycznych dla innych bardziej szczegółowych Kodeksów w zakresie mięsa, mleka, jaj czy ryb.
18
Co będzie jutro - perspektywy
� Rozwój zasad dobrych praktyk i systemu HACCP - Revision of the General Principles of Food Hygiene (CAC/RCP 1-1969) and/or its Annex on HACCP
� I spotkanie grupy roboczej powołanej przez
KKŻ, czerwiec, 2014, Finlandia
� Dalsze prace nad doskonaleniem bez rewolucji
Kategorie żywności w „tradycyjnym” podejściu do zapewnienia bezpieczeństwa żywności
Produkt opisywany dwoma kategoriami:
� Bezpieczny� Niebezpieczny/szkodliwy
� W konsekwencji systemowe tradycyjne podejście(GMP/GHP/HACCP):� Nie określa celów i kryteriów w zakresie Ochrony
Zdrowia Publicznego� Poziom Ochrony Zdrowia Publicznego (ryzyka) w
zakresie obejmującym bezpieczeństwo żywności jest nieznany.
21Codex AlimentariusCodex Alimentarius
Poziomy kontrolowanych czynników i ryzyka w tradycyjnym systemie zarządzania bezpieczeństwem żywności
23
Co możemy zrobić dla dalszej poprawy bezpieczeństwa i jakości żywności
� Doskonalenie bezpieczeństwa żywności w odniesieniu do pojedynczych czynników zagrożeńdających podwyższony poziom ryzyka np. Salmonella, Listeria, E. coli, dioksyny
� Wymaga to więcej naukowego i racjonalnego podejścia !!!
� Przyszedł czas na analizę ryzyka – wykorzystanie wiedzy, nauki i postępu w praktycznej realizacji polityki bezpieczeństwa żywności !!!!!
� Wdrażamy koncepcję: Food safety risk analysis
Analiza ryzyka
Analiza zagrożeń
System HACCP
Analiza zagrożeń
GMP
GHP
GAP
PC, MRL, ML
PO, ADI, TDI FSO
Kryteria ryzyka
ALOP
Bezpieczeństwo żywności i doskonalenie ochrony zdrowia publicznego
Zarządzamy kryteriami zagrożeń i ryzyka – różne cele
Kryteria zarządzania czynnikami zagrożeń - bezpieczeństwa produktu
Kryteria zarządzania ryzykiem – zdrowie publiczne
Definicja ryzyka i analizy ryzyka w bezpieczeństwie żywności
� Ryzykoprawdopodobie ństwo zaistnienia negatywnych skutków dla zdrowia oraz dotkliwo ść takich skutków w nast ępstwie wyst ępowania danego (okre ślonego) czynnika zagro żenia (np. Listeria, Salmonella, E. coli, dioksyny)
� Analiza ryzyka proces składaj ący si ę z trzech powi ązanych elementów: oceny ryzyka, zarządzania ryzykiem i komunikowania o ryzyku -
� Zadanie głównie rz ądowe
25
Komunikowanie ryzyka
Identyfikacja ZagrożeniaCharakterystyka Zagrożenia
Ocena NarażeniaCharakterystyka Ryzyka
ALOPPC, PO, FSO
ADI, TDI, PTWI (MRL, ML)
ANALIZA RYZYKAANALIZA RYZYKA
Ocena Ryzyka
28
Kryteria, cele
Zarządzanie Ryzykiem
Ocena Ryzyka
OCENA RYZYKA – proces, który oznacza lub ocenia poziom ryzyka, który jest wynikiem występowania danego czynnika zagrożenia,
29
Punkt wyjścia: ALOP
� ALOP – odpowiedni poziom ochrony – akceptowalny poziom ryzyka dla danego pojedyńczego czynnika zagrożenia !!!
� wyrażany jako cel do osiągnięcia w np.. zakresie (salmonelloz, zatruć gronkowcowych, kolibakterioz, nowotworów)
� pożądana redukcja/poziom zapadalności na określoną chorobęw określonym czasie
� maksymalna dopuszczalna częstotliwość zapadania na choroby zakaźne przenoszone drogą przewodu pokarmowego
30
Główne kryterium stosowane w zarządzaniu ryzykiem
� ALOP – (Appropriate Level Of Protection) „Odpowiedni Poziom Ochrony”, „poziom ochrony wynikający z poziomu ryzyka – level for a given individual hazardfactor !!!� wg porozumienia SPS definiuje się je jako odpowiedni poziom
ochrony uznawany za odpowiedni przez Członka ustanawiającego środki sanitarne lub fitosanitarne w celu ochrony życia lub zdrowia ludzi, zwierząt lub roślin w obrębie jego terytorium.
� ALOP- różne poziomy ochrony i ryzyka w zakresie Salmonelloz pokarmowych w zależności od kraju -Poland, Ukraine, Czech Republic, Georgia, Slovakia
Kryteria zarządzania ryzykiem do wdrożenia w łańcuchu żywnościowym – od 2004 roku
ALOPALOP
FSO / PO / PCADI, TDI, PTWI, MRL, ML, NP, DP,
NDP, ZERO
FSO / PO / PCADI, TDI, PTWI, MRL, ML, NP, DP,
NDP, ZERO
Rząd
Kompetentne organa
Podejście oparte na ryzyku – w bezpieczeństwie, bazuje na zarządzaniu kryteriami ryzyka (FSO, PO, PC, ADI, TDI, NP, MRL, ML, ZERO)
Kryterium poziomu ochrony zdrowia publicznego
Kryteria (metrics/terms)zarządzania ryzykiem do zastosowania
� ALOP – (Appropriate Level of Protection) – Odpowiedni Poziom Ochrony
� FSO (Food Safety Objective) - Cel Bezpieczeństwa Żywności� PO - Performance Objective- Cel Wykonawczy� PC - Performance Criterion- Kryterium Wykonawcze
Dodatkowy w przypadku zagrożeń chemicznych mamy:
� ADI (Acceptable daily intake) - Akceptowane dzienne pobranie)� TDI (tolerable daily intake) - Tolerowane dzienne pobranie� PTWI (Provisional tolerable weekly intake) - Tymczasowe
tolerowane tygodniowe pobranie.� MRL (Maximum residue level) - Najwyższy dopuszczalny
poziom pozostałości
32
Definicje kryteriów zarządzania ryzyka
Food Safety Objective (FSO) -Cel Bezpieczeństwa Żywności
Performance Objective (PO)- Cel Wykonawczy
Maksymalna częstotliwość i/lub koncentracja czynnika zagrożenia w żywności na etapie jej spożycia, która zapewnia lub przyczynia siędo odpowiedniego poziomu ochrony (ALOP).
Maksymalna częstotliwość i/lub koncentracja czynnika zagrożenia w żywności na odpowiednim etapie łańcucha żywnościowego przed czasem konsumpcji, która zapewnia lub przyczynia się do osiągnięcia FSO lub ALOP
Performance Criterion (PC) - Kryterium Wykonawcze
Wymagany efekt częstości i/lub koncentracji czynnika zagrożenia w żywności, które musi zostać osiągnięte przez stosowanie jednego lub więcej środka kontroli w celu zapewnienia lub przyczynienie się do PO lub FSO.
Łańcuch żywnościowy – kryteria zarządzania zagrożeniami i ryzykiem –nowe podejście od
2004 roku
Produkcja pierwotna(gospodarstwo)
Produkcja pierwotna(gospodarstwo)
Produkcja got. żywności
Produkcja got. żywności
TransportTransport DystrybucjaDystrybucja
Przechowywanie żywności u konsumentów
Przechowywanie żywności u konsumentów
Moment konsumpcji
Moment konsumpcji
Łańcuch żywnościowy: koncentracja na bezpieczeństwie łańcucha.
Włączamy zdrowie publiczne – analiza ryzyka w bezpieczeństwie żywności
KWESTIA ZROZUMIENIA I WDROŻENIA PRZEZ RZĄD TEGO PODEJŚCIA
FSOFSOPOPC
PO
ADI
MRL.
ALOP
GAP/GBP/GVP/GMP/GHP HACCP
Analiza ryzyka
Analiza zagrożeń
34
TDIML
Fiński program zwalczania Salmonella – przykład praktycznego rozwiązania, bazującego na Kodeksowym podejściu do analizy ryzyka
Poziom danego czynnika zagrożenia i towarzyszącego ryzyka w nowoczesnym systemie zarządzania
zagrożeniami i ryzykiem (HA i RA)
Tworzymy system zarządzania bezpieczeństwem żywności i Ochroną Zdrowia Publicznego –
narzędzia/kryteria
ALOPALOP
FSO / PO / PCADI, TDI, PTWI, MRL,
ML, NP, DP, ZERO
FSO / PO / PCADI, TDI, PTWI, MRL,
ML, NP, DP, ZERO
System HACCPSystem HACCP
Dobre PraktykiGHPs / GMPs / GAPs/GVPs/
Podstawa systemu – zabiegi DDD
Dobre PraktykiGHPs / GMPs / GAPs/GVPs/
Podstawa systemu – zabiegi DDD
Rząd
Przemysł
Food Business Operator
Kompetentne organy
Hazard –basedapproachPodejście „oparte na zagrożeniach”
Koncepcja Risk-based – w bezpieczeństwie żywności oparta na nowych kryt. (FSO, PO, PC)
Kryterium – Poziom Ochrony Zdrowia Publicznego
37
Narzędzia - systemowe
Narzędzie – specjalne programypostępowanie w ramach zarz. ryzykiem
Kryterium –Bezpieczeństwo Produktu spożywczego
Analiza ryzyka
Analiza zagrożeń
System HACCP
Analiza zagrożeń
GMP
GHP
GAP
PC, MRL, ML
PO, ADI, TDI FSO
Kryteria ryzyka
ALOP
Bezpieczeństwo żywności i doskonalenie ochrony zdrowia publicznego. Zarządzamy kryteriami
zagrożeń i ryzyka – różne cele
Kryteria zarządzania czynnikami zagrożeń - bezpieczeństwa produktu
Kryteria zarządzania ryzykiem – zdrowie publiczne
39
•Oparcie na analizie zagrożżżżeńńńń – hazard-based– Decyzje, normy i działłłłania opierają sięęęę na celachwytyczonych do osiąąąągnięęęęcia i sprawdzonych informacjach (wiarygodne badania) dotycząąąących występowania czynników zagrożżżżeńńńń,
Np.. Salmonella w stadach – chcemy osiągnąć cel 1-2% stad dodatnich jutro – podczas gdy dzisiaj mamy 50-80% stad dodatnich.
– Przy zapewnieniu eliminacji lub redukcji narażżżżenia na te zagrożenia spodziewając się wystąpienia redukcji poziomu ryzyka
Analiza zagrożżżżeńńńń a analiza ryzykaw systemie zarząąąądzania bezpieczeńńńństwem
żżżżywnośśśści/pasz i ochronie zdrowia publicznego
40
•Oparcie na analizie ryzyka – risk-based
–Decyzje, normy i działłłłania oparte sąąąą na specyficznej, szczegółłłłowej wiedzy dotycząąąącej poziomu ryzyka
– Chodzi o osiąąąągnięęęęcie ustalonego poziomu ochrony zdrowia publicznego, a ten proces osiąąąągania powinien byćććć jasno objaśśśśniony i zwalidowany w tym zakresie
Analiza zagrożżżżeńńńń a analiza ryzyka w systemie zarząąąądzania bezpieczeńńńństwem żżżżywnośśśści/pasz
i ochronie zdrowia publicznego
Przewodniki dla analizy ryzyka
� Working principles for risk analysis for food safety for application by governments, CAC/GL 62-2007
� Zasady funkcjonowania analizy ryzyka w bezpieczeństwie żywności do stosowania przez odpowiednie organa administracji państwowej CAC/GL 62-2007, Polska edycja 2013
� (załączona w materiałach konferencyjnych)
� Food safety risk analysis. A guide for national food safety authorities. FAO Food and Nutrition Paper 87.(English edition 2007),
� Analiza ryzyka w bezpieczeństwie żywności. Przewodnik dla krajowych organów ds. bezpieczeństwa żywności, (Polska edycja w przygotowaniu - 2015)
41
Wytyczne CA w zakresie zasad oceny ryzyka i zarządzania ryzykiem mikrobiologicznym
� Principles and Guidelines for the Conduct of Microbiological Risk Assessment(1999)
� Principles and Guidelines for the Conduct of Microbiological Risk Management(2007/2008)
42
Mikrobiologiczna ocena ryzyka dokonywana jest przez JEMRA dla potrzeb CAC i dotyczy np.:
� Risk assessments of Salmonella in eggs and broiler chickens
� Risk assessments of Listeria monocytogenes in ready-to-eat food
� Risk assessments of Campylobacter spp. In broiler chickens
� Risk assessments of Vibrio spp. in seafood
� Inne: wirusy, Enterobacter sakazakii, EHEC
43
Chronologia wydawania niektórych standardów KKŻ w zakresie zarządzania/zapewnienia bezpieczeństwa żywności
– analiza zagrożeń (HA) i ryzyka (RA)
1948 - The establishment of the World Health Organization (WHO)
1945 - The establishment of the Food and Agriculture Organization of the United Nations (FAO)
1963 - The establishment of the Codex Alimentarius Commission (1961 – first step)
1985 - The United Nations General Assembly Guidelines for Consumer Protection
1995 – The Agreement on the Application of Sanitary and Phytosanitary Measures (SPS) and the Agreement on Technical Barriers to Trade (TBT)
2003 (1969) - the CAC, FAO/WHO published CAC/RCP -1-1969-Rev.4 –2003, which serves as a guideline to food safety
1997 – The Codex Committee for Food Hygiene established the principles (six) of the Hazard Analysis Critical Control Point (HACCP) system in the food-processing industry. In 1999, CA established the seven principles of HACCP system.
2007 - CAC/GL 63 - Principles and Guidelines for the Conduct of Microbiological Risk Management
2008 – CAC/GL 69 - Guideline for the Validation of Food Safety Control Measures
1999 - Principles and Guidelines for the Conduct of Microbiological Risk Assessment
New approach to Food safety and quality issue
RA
HA
2013 Guidelines on application of risk assessment for feed
2007 Working Principles for Risk Analysis for Food Safety for Application by Governments
2011 - Guidelines for Risk Analysis of Foodborne Antimicrobial Resistance
2012- Guidelines on the Application of General Principles of Food Hygiene to the Control of Viruses in Food
44
Strategiczny plan Codex Alimentarius na lata 2014-2019
45
Określono 4 strategiczne cele:
1.Ustanowienie międzynarodowych norm żywnościowych, które dotyczą bieżących i pojawiających się problemów w dziedzinie żywności.
2.Zapewnienie stosowania zasad analizy ryzyka w rozwoju norm Kodeksowych.
3.Ułatwienie skuteczniejszego udziału w pracach wszystkim członkom Codex Alimentarius
4.Wdrożenie skutecznych i wydajnych systemów i praktyk zarządzania pracami w ramach Codex Alimentarius
Strategiczny plan CA 2014-2019
Cel strategiczny nr 2. Zapewnienie stosowania zasad analizy ryzyka w rozwoju norm Kodeksowych:
� Cel 2.1 Zapewnienie konsekwentnego stosowania zasad analizy ryzyka i doradztwa naukowego.
� Cel 2.2 Osiągnięcie zrównoważonego dostępu do wiedzy naukowej.
� Cel 2.3 Zwiększenie zaangażowania naukowego z krajów rozwijających się.
46
47
Wymagania prawne w zakresie
bezpieczeństwa żywności oparte na
przeprowadzonej ocenie ryzyka dla
określonych czynników zagrożeń
Zasada
„równoważności”
musi być
przestrzegana
EU/USA
RU/EU
Odpowiedzialnośćprzeniesiona na
podmioty gospodarcze
Wzrost znaczenia ilościowej oceny ryzyka i badań
laboratoryjnych
Nowe oparte na ryzyku kryteria
ilościoweFSO, PO, PC,
ADI, TDI
Inicjatywa do dalszego rozwoju
HACCP/GMP/GHP i prowadzenia badań
laboratoryjnych
Polityka ochrony zdrowia
publicznego:•Skupiona na ryzyku
•ALOP jako kryterium doskonaleniaOchrony Zdrowia Publicznego
Polityka handlowa:•Skupiona na wynikach ilościowych
•Unikanie sporów nad
„bezpieczna”/”niebezpieczna”
Produkcja żywności:•Bardziej elastyczna
•Klarowna dokumentacja
•Zmiany w technologii i opracowanie
nowych produktów
•Postępowanie z nowymi zagrożeniami
•Badania laboratoryjne b. potrzebne
Kierunki zmian w zarządzaniu bezpieczeństwem żywności i doskonaleniu zdrowia publicznego
Wg Claus Heggum, 2007 w modyfikacji własnej
Wzmocnienie bezpieczeństwa żywności i kontrola systemów na poziomie
państwowym
� Harmonizacja prawa żywnościowego przy wykorzystaniu norm Kodeksu Żywnościowego i innych norm międzynarodowych
� Urzędowa kontrola: tworzenie programów inspekcji żywności i możliwości szkoleniowych dla inspektorów
� Laboratoryjna kontrola żywności: wzmocnienie i modernizacja, szkolenie personelu
� Wdrażanie procesów: analizy zagrożeń i analizy ryzyka powinno być priorytetem w systemie bezpieczeństwa żywności
48
Wnioski
� Konsumenci maja prawo żądać dostarczania bezpiecznej żywności.
� Powstające na nowo i nasilające się problemy w zakresie bezpieczeństwa żywności wymagają zawsze podejmowania pilnych działań i poszukiwania rozwiązańsystemowych.
� Od rządu, przemysłu i innych podmiotów łańcucha żywnościowego oczekuje się podjęcia wszelkich starańby zapewnić bezpieczeństwo żywności i odpowiedni poziom Ochrony Zdrowia Publicznego.
� Wdrażanie i doskonalenie procesu analizy zagrożeń i analizy ryzyka staje się rutynową praktyką
49