analysis and design of distribution transformer for short...
TRANSCRIPT
120 Kasem Bundit Engineering Journal Vol.9 No.1 January-April 2019
การวเคราะหและออกแบบหมอแปลงไฟฟาทใชในระบบจาหนายใหม
ความสามารถทนกระแสลดวงจร
ANALYSIS AND DESIGN OF DISTRIBUTION TRANSFORMER FOR
SHORT CIRCUIT WITHSTAND CAPABILITY
บญเลศ สอเฉย
อาจารย, สาขาวชาวศวกรรมไฟฟา บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยเอเชยอาคเนย
19/1 ถนนเพชรเกษม เขตหนองแขม กรงเทพมหานคร 10160, [email protected]
Boonlert Suechoey
Lecturer, Department of Electrical Engineering, Graduate School, Southeast Asia University
19/1 Phetchakasem Road, Nongkhaem, Bangkok 10160, Thailand, [email protected]
บทคดยอ
บทความนนาเสนอการศกษาและวเคราะหออกแบบหมอแปลงไฟฟาทใชในระบบจาหนายใหม
ความสามารถในการทนกระแสลดวงจรไดตามมาตรฐาน IEC ในการศกษาจะทาการวเคราะห
อณหภมของหมอแปลงจาหนายชนดจมในนามนขณะจายโหลดและขณะลดวงจร และทาการศกษา
การปรบปรงการออกแบบใหหมอแปลงสามารถทนการลดวงจรได ในงานวจยไดนาหมอแปลง
จาหนาย 400 kVA 3 เฟส 50 Hz 22000-400/230 V Dyn 11 ตามมาตรฐานการไฟฟาสวนภมภาค
(PEA) มาทาการออกแบบใหม ทาการทดสอบ ทาการวดและประมาณอณหภมของหมอแปลงขณะ
ลดวงจร อณหภมของขดลวด อณหภมจดรอนสดของขดลวดหลงจากลดวงจร กระแสลดวงจร เวลา
ในการลดวงจร และแรงขณะลดวงจร โดยผออกแบบจะทาการออกแบบและเลอกวสดเชน ขนาด
ของขดลวด ความหนาของฉนวน แกนเหลกซลกอน เพอทาใหการออกแบบและสามารถทาการ
ผลตใหมคณภาพดยงขน
คาสาคญ: การออกแบบหมอแปลง, การทนการลดวงจร, อณหภมของขดลวด
ABSTRACT
This article presents the study and analysis of the distribution transformer design for short
circuit withstand capability follow to IEC standard. In this study, the analysis of loading and
short circuit oil immersed distribution transformer and to improve the design of the
Faculty of Engineering, Kasem Bundit University Research Article
วศวกรรมสารเกษมบณฑต ปท 9 ฉบบท 1 มกราคม-เมษายน 2562 121
transformer can be short circuit withstand. In the research, the 400 kVA 3-phase 50 Hz
22000-400/230 V Dyn11 transformer has been designed and tested to measure and
approximate the temperature of the transformer during short circuit the hottest spot
temperature of the winding after a short circuit, the short circuit current, short circuit duration
and short circuit forces. Which enabling designers to find a weak spot in the design and
select a proper raw materials, such as winding size, insulation thickness and properties of
the silicon steel for a better quality of distribution transformer production.
KEYWORDS: transformer design, short circuit withstand, winding temperature
1. บทนา
ในปจจบน พลงงานไฟฟาถอวามความสาคญตอชวตประจาวนและระบบการผลตใน
ภาคอตสาหกรรม ระบบจาหนายของการไฟฟาสวนภมภาคจงมความสาคญตอระบบการสงและจาย
ไฟฟา หมอแปลงไฟฟาจงถอวาเปนอปกรณทสาคญในระบบจาหนาย เมอระบบจาหนายในบางครง
อาจเกดสงผดปกตขน อาจจะสงผลใหหมอแปลงไฟฟาและระบบการสงและจายไฟฟาขดของไป
ดวย ขอมลจากบรษทผผลตหมอแปลง สาเหตสวนใหญททาใหหมอแปลงเกดปญหาในการใชงานก
คอเกดจากการจายโหลดเกน ซงจะสงผลใหอาจเกดการลดวงจรภายใน เมอเกดการลดวงจรขนจะ
สงผลใหขดลวดของหมอแปลงชารดเสยหายเนองจาก กระแสลดวงจร แรงขณะลดวงจร (Short
circuit forces) อณหภมของขดลวดขณะลดวงจร อกทงการไฟฟาสวนภมภาค (PEA) [1] ได
ประกาศใชขอกาหนดใหมของหมอแปลงจาหนายจะตองผานการทดสอบการทนการลดวงจร ดงนน
ถาสามารถทาการปรบปรงการออกแบบหมอแปลง โดยคานงถงสภาวะจายโหลดเกน สภาวะ
ลดวงจร กจะชวยใหสามารถใชงานหมอแปลงไฟฟาไดอยางมประสทธภาพ ทงยงสงผลใหระบบ
จาหนายมเสถยรภาพมากยงขนดวย ในงานวจยนจงขอนาเสนอวธการพฒนาและปรบปรงการ
ออกแบบหมอแปลงจาหนาย ใหสามารถทนตอสภาวะการใชงานโหลดเกน และทนตอการลดวงจร
(Short circuit withstand) ตามขอกาหนดใหมของ PEA โดยทาการพจารณาพารามเตอรท
เกยวของกบอณหภมและพารามเตอรทเกยวของกบการลดวงจร เชน อณหภมของขดลวด แรง
ขณะลดวงจร ผลทไดจากการปรบปรงออกแบบจะถกนาไปทาการผลตหมอแปลงตนแบบ แลวทา
การทดสอบหมอแปลง ผลทไดจากการทดสอบจะเปนขอมลทยนยนไดวาสามารถนามาใชเปน
แนวทางในการออกแบบ และวเคราะหพารามเตอรของหมอแปลงใหมประสทธภาพมากยงขน และ
เปนไปตามขอกาหนดของมาตรฐาน IEC และขอกาหนดใหมของ PEA
คณะวศวกรรมศาสตร มหาวทยาลยเกษมบณฑต บทความวจย
122 Kasem Bundit Engineering Journal Vol.9 No.1 January-April 2019
2. ทฤษฎทเกยวของ
2.1 การคานวนอณหภมเพมของหมอแปลง
อายของฉนวนจะขนอยกบอณหภมของหมอแปลงขณะใชงาน อายของฉนวนจะลดลงเมอ
อณหภมของหมอแปลงมคาสง ในการคานวนอณหภมเพมของหมอแปลงจาหนาย สามารถหาได
จากสมการดงตอไปน [2]
2.1.1 อณหภมเพมเฉลยของขดลวด (Average winding temperature rise)
อณหภมเพมเฉลยของขดลวด สามารถหาไดจากสมการท (1) และ (2)
Θwr = Θw2 - Θa (1)
Θw2 = RtRt
21
(k + Θw1 ) - Tk (2)
โดยท Θwr คออณหภมเพมเฉลยของขดลวด (oC), Θa คออณหภมแวดลอม (oC), Θw1 คอ
อณหภมของขดลวดทอณหภมแวดลอม (oC), Θw2 คออณหภมเฉลยของขดลวดทจดตดไฟ (oC),
Rt1 คอความตานทานของขดลวดทอณหภมแวดลอม (Ω), Rt2 คอความตานทานของขดลวดทจดตด
ไฟ (Ω) และ Tk คอ 234.5 สาหรบทองแดง และ 224.5 สาหรบอลมเนยม
2.1.2 อณหภมเพมของนามนดานบนทพกดโหลด (Top oil temperature rise at rated load, Θor)
อณหภมเพมของนามนดานบนทพกดโหลด สามารถหาไดจากสมการท (3)
Θor = Θo - Θ (3)
โดยท Θor คอ อณหภมเพมของนามนดานบน (oC)
2.2 พารามเตอรของหมอแปลงขณะลดวงจร
ในการวเคราะหสภาวะลดวงจรของหมอแปลงตองทาการคานวณหาคาพารามเตอรตางๆ ดง
สมการตอไปน [3, 4]
Faculty of Engineering, Kasem Bundit University Research Article
วศวกรรมสารเกษมบณฑต ปท 9 ฉบบท 1 มกราคม-เมษายน 2562 123
2.2.1 การคานวณระยะเวลาการลดวงจร (Short-Circuit Current Duration)
การคานวณระยะเวลาการลดวงจร สามารถคานวณไดจากสมการท (4)
1250
t2I
= (4)
โดยท t คอ ระยะเวลาการลดวงจร(วนาท), II scI R
= คอ กระแสลดวงจรสมมาตรซงเปนคา
ทวคณของกระแสปกต
หมายเหต สมการท (4) ใชกบหมอแปลงทมขนาดไมเกน 500 kVA สวนหมอแปลงทมขนาด
ใหญกวานนระยะเวลาในการลดวงจรจะไมเกน 2 วนาท ตามคามาตรฐาน
2.2.2 การคานวณกระแสลดวงจร (Short circuit current calculation)
การคานวณกระแสลดวงจร สามารถแบงการคานวณไดดงน
1) กระแสสมมาตร (Symmetrical Current) สามารถหาไดจากสมการท (5)
IR
I =SCZ + ZT S
(5)
โดยท IR คอกระแสทพกด(A), ZT คออมพแดนซของหมอแปลงเปนคาเปอรยนต และ ZS คอ
อมพแดนซของระบบเปนคาเปอรยนต
หมายเหต ในบทความนจะกลาวถงการลดวงจรทข วของหมอแปลงโดยไมคดคาอมพแดนซ
ของระบบ (กระแสลดวงจรมคาสงสด)
2) กระแสไมสมมาตร (Asymmetrical current) สามารถหาไดจากสมการ
I KISC(pkasym) SC= (6)
โดยท ( /2)r/xK [1 (e )sin ] 2φ π φ− += + , e คอ base of nature logarithm ≈ 2.718 , ∅ คอ
arctan x/r, in radian และ x/r คอ อตราสวนของผลของกระแสสลบตอคารแอคแตนซและคาความ
ตานทาน
คณะวศวกรรมศาสตร มหาวทยาลยเกษมบณฑต บทความวจย
124 Kasem Bundit Engineering Journal Vol.9 No.1 January-April 2019
2.2.3 การคานวณอณหภมของขดลวดขณะลดวงจร
อณหภมสดทายของขดลวดขณะทการลดวงจรสนสด (Tf) สามารถหาไดจากสมการท (7)
T (T T ).m(1 E 0.6m) Tf k S S= + + + + (7)
(w ) tsm =
C(T +T )k S (8)
สมการท 8 จะเปนสตรโดยประมาณทใชในกรณทคา m = 0.6 และนอยกวา สาหรบคา m ท
มคามากกวา 0.6 คา Tf สามารถหาไดจากสมการท (9)
[ ]Tf (Tk TS ) e2m
E(e2m
1) 1 TS= + + − − + (9)
โดยท t คอระยะเวลาการลดวงจร(วนาท), Tk คอ 234.5 สาหรบทองแดง และคอ 224.5
สาหรบอลมเนยม
TS คอ อณหภมขณะเรมตน (oC) โดยจะมคาดงน
(1) 30 oC คาอณหภมแวดลอม (Ambient Temp.) บวกกบคาอณหภมเฉลยของขดลวดบวก
กบอณหภมจดรอนสดทยอมให (จาก Spec.ของโรงงาน) หรอ
(2) 30 oC คาอณหภมแวดลอม (Ambient Temp.)บวกกบคาอณหภมจดรอนสดทเพมขน
ของขดลวดตามขอกาหนด (Specification) ของหมอแปลงแตละชนด
E E rTk Tr
Tk TS
2
=+
+
(10)
โดยท Er คอ per-unit eddy current loss ทอณหภมอางอง, Tr คอ อณหภมอางอง (อณหภม
แวดลอม 20 oC บวกกบอณหภมเฉลยของขดลวดทพกด), WS คอ Short-circuit resistance loss
ของขดลวดทอณหภมเรมตน; วตต/ปอนด ของวสดตวนา
กรณขดลวดใชวสดทองแดง
Ai
C = 174 + 0.0225(T + T ) +110( )S f Ac (11)
Faculty of Engineering, Kasem Bundit University Research Article
วศวกรรมสารเกษมบณฑต ปท 9 ฉบบท 1 มกราคม-เมษายน 2562 125
กรณขดลวดใชวสดอลมเนยม
Ai
C = 405 + 0.1(T + T ) + 360( )S f Ac (12)
โดยท Ai คอ พนทหนาตดของฉนวน และ Ac คอ พนทหนาตดของตวนา
2.3 การคานวณแรงขณะลดวงจรตามแนวรศม
เสนแรงแมเหลกรวตามแนวแกนทกระทากบขดลวดจะทาใหเกดแรงกระทากบขดลวดตามแนว
รศม (Radial Force; Fra) สวนประกอบของเสนแรงแมเหลกตามแนวรศมทกระทากบขดลวดจะทา
ใหเกดแรงกระทากบขดลวดตามแนวแกน (Axial Force; Fax) ซงแรงกระทาทงสองจะทาใหขดลวด
เสยหาย ในสภาวะปกตแรงกระทาทงสองจะมคาเลกนอย แตถาหากหมอแปลงเกดการลดวงจร
กระแสและแรงทางแมเหลกจะมคาเพมขนสงมาก ดงนนในการออกแบบหมอแปลงใหสามารถทน
ตอสภาวะลดวงจรไดตามทมาตรฐานกาหนด ผออกแบบจะตองทาการวเคราะหพารามเตอร แรง
กระทาตามแนวรศมสามารถคานวณไดดงสมการท (13) [5]
2
2 2 -6( )0.628 ( ) ( 2) 10rad mN IF D r k
Hwπ×
= × × × × × × (13)
โดยท Dm คอ เสนผาศนยกลางเฉลยของขดลวดแรงตาและแรงสง (มม.), Hw คอความสง
เฉลยตามแนวแกนของขดลวด (มม.), N คอจานวนรอบของขดลวด (รอบ), I คอกระแสประสทธผล
ของขดลวด, 1rEZ
= คอตวประกอบกระแสเกน (overcurrent factor) และ -πR
[ ]Xk = (1+ e ) คอ
Peak amplitude factor
2.4 การคานวณแรงขณะลดวงจรตามแนวแกน
การคานวณแรงขณะลดวงจรตามแนวแกน สามารถคานวณไดดงสมการท (14) [5]
2 a + a(N× I) 1 2 2 2 -6F = 0.628×( )× π× D ×(d + )×(2K -1)× r ×(k 2) ×10ax m2 3(H w)
(14)
คณะวศวกรรมศาสตร มหาวทยาลยเกษมบณฑต บทความวจย
126 Kasem Bundit Engineering Journal Vol.9 No.1 January-April 2019
โดยท d คอความกวางของทอระบายความรอนหลก (main duct) (mm.), a1 และ a2 คอ ความ
หนาของขดลวดตามแนวรศม (mm.)
คาฮปสเตรส (hoop stress) สามารถคานวณไดดงสมการท (15)
N× I 2 2 -6σ = 0.314×( )× D × J× r ×(k 2) ×10t mHw (15)
โดยท tσ คอ คาฮปสเตรส (hoop stress) (N/mm2)
2.5 การคานวณอณหภมสดทายของขดลวดตามมาตรฐาน IEC
อณหภมเฉลยสงสด ( 1θ ) ของขดลวดหลงจากลดวงจร สามารถคานวณไดดงสมการท (16) [6]
2
2( 235)0106000 -11 0 J t
θ
θ θ
+
= + (16)
โดยท 0θ คออณหภมเรมตน (oC), J คอความหนาแนนกระแสลดวงจร (A/mm2) และ t คอ
เวลาในการลดวงจร(วนาท)
ตารางท 1 คาสงสดของอณหภมเฉลยของขดลวดหลงจากลดวงจร ( 1θ )
Transformer type Insulation system temperature
(oC)
Maximum values of 1θ
Copper Aluminium
Oil-immersed 105 (A) 250 oC 200 oC
3. การทดสอบและผลการทดสอบ
3.1 การทดสอบอณหภมเพม [1, 2, 7, 8]
ในงานวจยนจะทาการทดสอบหมอแปลงไฟฟาทใชในระบบจาหนายขนาด 400 kVA 3 เฟส
50 Hz 22000-400/230V เวคเตอรกรป Dyn 11 ตามมาตรฐานของการไฟฟาสวนภมภาคและ
มาตรฐาน IEC วงจรทดสอบดงรปท 1 และจะทาการวดอณหภมทตาแหนงตางๆ ของหมอแปลง
โดยทาการตดตงเทอรโมคปเปลสาหรบวดอณหภมดงรปท 2
การทดสอบจะใชวธการทดสอบแบบลดวงจรดงรปท 2 โดยทาการปอนแรงดนจนมคาเทากบ
คาความสญเสยรวมของหมอแปลง (IEC std.) ผลการทดสอบแสดงดงรปท 3 ถงรปท 4
Faculty of Engineering, Kasem Bundit University Research Article
วศวกรรมสารเกษมบณฑต ปท 9 ฉบบท 1 มกราคม-เมษายน 2562 127
(ก) (ข)
รปท 1 (ก) วงจรทดสอบหมอแปลงขณะไมมโหลด (ข) วงจรทดสอบหมอแปลงขณะจาย
โหลดโดยวธลดวงจร
16
3
1
Front view
10
8
6
11
5
CORE
H.V. winding
L.V. winding
Top oil
12
14
17
42.5 cm
32 cm
20 cm
4.00
cm
2.00
cm
7 cm
21.2 cm
3.00
cm
1.15 c
m
2.3 cm
4
2
9
7
13
15
10.6 cm
10.6 cm
รปท 2 การตดตงเทอรโมคปเปลวดอณหภมทตาแหนงตางๆ ของหมอแปลงหมอแปลง
Temp. (oC)
Temp. (oC)
(ก) (ข)
รปท 3 (ก) ผลการทดสอบอณหภมของขดลวดแรงดนตาทตาแหนง 1, 2, 3, 4, 5 และ 11
(ข) ผลการทดสอบอณหภมของขดลวดแรงดนสงทตาแหนง 6, 7, 8, 9, 10 และ
อณหภมแวดลอมขณะทดสอบ
01020304050607080
0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12
1 2 3
4 5 11
01020304050607080
0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12
6 7
8 9
คณะวศวกรรมศาสตร มหาวทยาลยเกษมบณฑต บทความวจย
128 Kasem Bundit Engineering Journal Vol.9 No.1 January-April 2019
Temp. (oC)
Time (hours)
Temp. (oC)
Time (hours)
(ก) (ข)
รปท 4 (ก) ผลการทดสอบอณหภมของนามนทตาแหนง 12, 13, 14, 15, 16 และ 17
(ข) ผลการทดสอบอณหภมเพมของนามนดานบนทพกดโหลด (ตาแหนงท 17)
3.2 พารามเตอรของหมอแปลงทไดจากการทดสอบ
จากผลการทดสอบสามารถคานวณหาอณหภมของขดลวดและนามนแสดงไดดงตารางท 2
ตารางท 2 พารามเตอรของอณหภมขดลวดและนามนทไดจากการทดสอบ
พารามเตอร ผลทได พารามเตอร ผลทได
Θw1 (oC) HV 31.00 Θw2 (oC) HV 76.70
Θw1 (oC) LV 31.00 Θw2 (oC) LV 78.80
Rt1 (Ω) HV 9.13 Rt2 (Ω) HV 10.82
Rt1 (Ω) LV 0.00103 Rt2 (Ω) LV 0.00122
Θwr (oC) HV 45.70 Θo (oC) 73.00
Θwr (oC) LV 47.80 Θor (oC) 42.00
จากผลการทดสอบดงตารางท 2 จะเหนวาอณหภมเพมของขดลวดมคาไมเกน 65 oC และคา
ของอณหภมเพมของนามนมคาไมเกน 60 oC ซงผลทดสอบทไดมคาเปนไปตามทมาตรฐานกาหนด
[2, 8, 9] ผลทดสอบอณหภมเพมของนามนทพกดโหลดแสดงไดดงรปท 4 (ข)
01020304050607080
0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12
12 13 14
15 16 17
0
10
20
30
40
50
0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12
Faculty of Engineering, Kasem Bundit University Research Article
วศวกรรมสารเกษมบณฑต ปท 9 ฉบบท 1 มกราคม-เมษายน 2562 129
3.3 การวเคราะหและเปรยบเทยบพารามเตอรการทนการลดวงจรของหมอแปลงระหวาง
การออกแบบแบบเดมกบการออกแบบใหมทนาเสนอในงานวจย [10]
ในการวเคราะหเปรยบเทยบพารามเตอรการทนการลดวงจรของหมอแปลง จะทาการ
ออกแบบใหมแลวนาผลการออกแบบทไดมาเปรยบเทยบกบผลการออกแบบเดม การออกแบบจะ
ทาการออกแบบแกนเหลก ขดลวดและฉนวน และวเคราะหพารามเตอรจากการออกแบบใหเปนไป
ตามทมาตรฐานกาหนด โดยจะพจารณาผลของการออกแบบใหม ใหมคาพารามเตอรการทนการ
ลดวงจรของหมอแปลงตากวาเดม การวเคราะหทาไดดงขนตอนตามรปท 5 ผลของการวเคราะห
แสดงดงตารางท 3-5
start
No load loss , load loss , %z
Optimum design
Find no load loss , load loss , %z
Find Isc , ϭ mean , Fra , Fax
Fra , Fax
stop
no
yes
no
yes
Initial design parameter
Parameter for s/c withstand
calculation
รปท 5 แผนผงการออกแบบหมอแปลงอยางเหมาะสมและการคานวณพารามเตอรของ
การทนการลดวงจร
คณะวศวกรรมศาสตร มหาวทยาลยเกษมบณฑต บทความวจย
130 Kasem Bundit Engineering Journal Vol.9 No.1 January-April 2019
ตารางท 3 การเปรยบเทยบผลการออกแบบหมอแปลงระหวางการออกแบบแบบเดมกบ
การออกแบบใหม
400 kVA
พารามเตอร แบบเดม แบบใหม
1. No Load Loss(w)
-Guarantee 720 720
-Test 700.5 610.0
2. Load Loss(w)
-Guarantee 4150 4150
-Test 4040.3 3949.3
3. Total Loss(w) 4740.3 4559.3
4. Hottest-Spot of Top Oil (oC) 81.0 73.0
5. Hottest-Spot of HV.wdg. (oC) 88.3 76.7
6. Hottest-Spot of LV.wdg. (oC) 89.8 78.8
7. Top Oil Temp Rise (oC)
-Guarantee 60 60
-Test 51.0 42.0
8. Winding Temp Rise (oC)
-Guarantee 65 65
-HV. Winding 60.3 45.7
-LV. Winding 61.8 47.8
Faculty of Engineering, Kasem Bundit University Research Article
วศวกรรมสารเกษมบณฑต ปท 9 ฉบบท 1 มกราคม-เมษายน 2562 131
ตารางท 4 พารามเตอรจากการออกแบบทใชในการคานวณหาพารามเตอรของการ
ทดสอบการทนการลดวงจรของหมอแปลง
พารามเตอร ดานแรงดนสง ดานแรงดนตา
แบบเดม แบบใหม แบบเดม แบบใหม
Reactance (%) 3.77 4.18 3.77 4.18
Resistance (%) 1.11 1.10 1.11 1.10
Per unit impedance 3.93 4.32 3.93 4.32
Resistance per phase at 75 deg. C
(ohm/phase)
11.82 11.05 0.00146 0.00125
Winding height (mm) : Hw 425 365 465 385
Number of turn per limb : N 2700 2600 27 26
Current density of winding (A/mm2) : J 2.38 2.52 2.61 2.48
Mean diameter of winding (mm) : Dm 285 162 207 212
Radial of winding 1 : a1 - - 22 23
Radial of winding 2 : a2 31 30 - -
Width of main duct (mm) : d 12 11.5 12 11.5
ตารางท 5 ผลการคานวณแรงและอณหภมสดทายของการทดสอบการทนการลดวงจร
พารามเตอร ดานแรงดนสง ดาน แรงดนตา
แบบเดม แบบใหม แบบเดม แบบใหม
Asymmetrical short circuit current (A) 304.57 285.20 29015.09 27169.38
meanσ 34.53 34.40 23.77 22.32
Radial force 1491.49 1351.47 892.06 848.97
Axial force 99.45 98.80 62.69 59.26
Final winding temperature (oC) 155.55 151.65 166.73 150.09
การเปรยบเทยบอณหภมเพมของนามนดานบนของการออกแบบใหมแลวนาผลการออกแบบ
ทไดมาเปรยบเทยบกบผลการออกแบบแบบเดมตามทมาตรฐานกาหนด แสดงไดดงรปท 6
คณะวศวกรรมศาสตร มหาวทยาลยเกษมบณฑต บทความวจย
132 Kasem Bundit Engineering Journal Vol.9 No.1 January-April 2019
Temp. (°C)
Hours
รปท 6 การเปรยบเทยบอณหภมเพมของนามนดานบนระหวางการออกแบบแบบเดมกบ
การออกแบบใหมทพกดโหลด
การเปรยบเทยบคาความสญเสยและอณหภมเพมของขดลวดระหวางการออกแบบแบบเดม
กบการออกแบบใหมทพกดโหลด แสดงไดดงรปท 7
Watt
Capacity (kVA)
Temp. (oC)
Winding
(ก) (ข)
รปท 7 (ก) การเปรยบเทยบคาความสญเสยขณะไมมโหลดและขณะมโหลดระหวางการ
ออกแบบแบบเดมกบการออกแบบใหมทพกดโหลด (ข) การเปรยบเทยบอณหภม
เพมของขดลวดแรงดนสงและแรงดนตาระหวางการออกแบบแบบเดมกบการ
ออกแบบใหมทพกดโหลด
05
10152025303540455055
0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12
New design
Original design
0
1000
2000
3000
4000
5000
No loadloss
Load loss
Original design
New design
0
20
40
60
80
HV. Wdg. LV. Wdg.
Original design
New design
Faculty of Engineering, Kasem Bundit University Research Article
วศวกรรมสารเกษมบณฑต ปท 9 ฉบบท 1 มกราคม-เมษายน 2562 133
4. วเคราะหผลการทดสอบ
ผลทไดจากตารางท 5 จะทาใหทราบวาอณหภมสดทายของขดลวดหลงจากเกดการลดวงจร
สงมากกวา 105 องศาเซลเซยส ซงตามมาตรฐานฉนวนของหมอแปลงจะมระดบขนอณหภมไมเกน
105 องศาเซลเซยส ดงนนขณะหมอแปลงเกดการลดวงจรจะทาใหฉนวนและสวนประกอบอนๆ
เสอมสภาพอยางรวดเรว ถาหากผออกแบบสามารถทาการออกแบบหมอแปลงโดยลดอณหภมตรง
สวนนลงไดกจะทาใหฉนวนเสอมสภาพนอยลงและทาใหหมอแปลงมอายการใชงานนานมากยงขน
5. สรป
งานวจยนไดนาหมอแปลงทไดออกแบบแลวนามาสรางหมอแปลงตนแบบขน แลวนาเสนอ
วธการทดสอบ คานวนและวเคราะหผลอณหภมของหมอแปลงขณะจายโหลดทพกดและขณะ
ลดวงจรเพอหาคาอณหภมของขดลวดและพารามเตอรขณะหมอแปลงเกดการลดวงจร โดยทาการ
เปรยบเทยบระหวางการออกแบบ แบบเดมกบแบบใหมทนาเสนอ จะเหนวาผลจากการออกแบบ
ใหม มคณสมบตเปนไปตามมาตรฐาน IEC และมาตรฐานของการไฟฟาสวนภมภาคสามารถใชงาน
และทนกระแสลดวงจรไดตามทมาตรฐานกาหนด โดยผลของการวเคราะหตามตวอยางขางตนจะ
เปนเครองมอชวยใหผออกแบบสามารถวเคราะหออกแบบ และตดสนใจเลอกพารามเตอรและ
วตถดบทใชในการออกแบบหมอแปลง เชน ขนาดของลวดตวนา ความหนาของฉนวน ชนดและ
ความหนาของเหลกทใชทาแกนเหลกของหมอแปลงเพราะปจจยตางๆ ทกลาวมาน มผลโดยตรงตอ
อณหภมทเกดขนหลงจากเกดการลดวงจรของหมอแปลง ซงจะทาใหไดขอมลอางองสาหรบใชเปน
แนวทางในการใชงาน และทาการวเคราะหออกแบบหมอแปลงใหสามารถทนตอสภาวะลดวงจร
ตามทมาตรฐานกาหนด และยงชวยเพมประสทธภาพในการใชงานใหดยงขน
พารามเตอรทไดจากบทความวจยน เปนแนวทางในการวเคราะหและหาพารามเตอรตางๆ
ของหมอแปลงขนาด 400 kVA 3 เฟส 50 Hz 22000-400/230 V Dyn 11 ตามมาตรฐานของการ
ไฟฟาสวนภมภาค ดงนนถาหากเปนหมอแปลงไฟฟาทมขนาดกาลงไฟฟาแตกตางกน อาจม
พารามเตอรบางอยางแตกตางกนบางเลกนอยแตกสามารถนาแนวทางจากงานวจยนไปศกษาและ
พฒนาตอไป สามารถทาไดโดยการวเคราะหพารามเตอรตางๆ ของการออกแบบหมอแปลงรวมถง
การเลอกใชวตถดบทใชในการผลตหมอแปลงทมกาลงไฟฟาขนาดตางๆ ตามแนวทางของงานวจย
นกจะทาใหมขอมลอางองจานวนมากขน ทาใหผออกแบบสามารถออกแบบหมอแปลงใหม
คณสมบตทดข น มอายการใชงานยาวนานยงขน และยงสามารถทาการวเคราะหในเรองของอาย
ฉนวนของหมอแปลงไดอกดวย
คณะวศวกรรมศาสตร มหาวทยาลยเกษมบณฑต บทความวจย
134 Kasem Bundit Engineering Journal Vol.9 No.1 January-April 2019
กตตกรรมประกาศ
ผวจยขอขอบพระคณ บรษทพงษพมานการไฟฟา จากด และบรษท ท.ด.ทรานสฟอรเมอร
จากด ทไดสนบสนนวสดอปกรณเครองมอและสถานทในการทางานวจยจนสาเรจลลวงดวยด
References
[1] Provincial Electricity Authority Thailand (PEA). Three-phase transformer for 22 kV and
33 kV distribution systems with ability to withstand short circuit. Specification No. RTRN-
035/2558; 2015. (in Thai)
[2] IEC 60076-2. Power transformer part 2: temperature rise; 2011.
[3] ANSI/IEEE C57.91. IEEE Guide for loading mineral oil-immersed overhead and pad
mounted distribution transformer rated 500 kVA and Less with 65 oC or 55 oC average
winding rise; 1995.
[4] ANSI/IEEE C57.12.00. American national standard IEEE standard general requirements
for liquid-immersed distribution, power, and regulating transformers; 2010.
[5] Geno PP. Calculations for short circuit withstand capability of a distribution transformer.
International Journal of Advancements in Technology 2011;2(1):142-50.
[6] IEC 60076-5. Power transformer part 5: ability to withstand short circuit; 2006.
[7] Suechoey B, Tangsrianukul W, Leelajindakrairerk M, Chompooinwai C. Novel techniques
for improving short circuit withstand capability of distribution transformer considering
short circuit force and winding temperature. Proceedings of the 21th ICEE International
Conference on Electrical Engineering; 2015 July 5-9; The University of Hong Kong,
Hong Kong. Hong Kong; 2015. p. 1-4.
[8] Suechoey B, Chotiwanaporn N, Jayasak P, and Chompooinwai C. Proposition of
individual guide for distribution transformer design to withstand short circuit condition.
Proceedings of the 20th ICEE International Conference on Electrical Engineering; 2014
June 15-19; Jeju, Korea. Korea; 2014. p. 1-6.
[9] IEC 354. Loading guide for oil-immersed power transformer; 2006.
[10] Bharat Heavy Electrical Ltd. Transformer. 2nd ed. New Delhi: Tata McGrew-Hill
Publishing Co. Ltd; 2003.
Faculty of Engineering, Kasem Bundit University Research Article
วศวกรรมสารเกษมบณฑต ปท 9 ฉบบท 1 มกราคม-เมษายน 2562 135
ประวตผเขยนบทความ
รศ.ดร.บญเลศ สอเฉย ปจจบนดารงตาแหนงผอานวยการหลกสตร
วศวกรรมศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาวศวกรรมไฟฟา บณฑตวทยาลย
มหาวทยาลยเอเชยอาคเนย ทางานวจยดาน Machine Design, Power
System, Renewable Energy
Article History:
Received: November 26, 2018
Revised: April 17, 2019
Accepted: April 20, 2019
คณะวศวกรรมศาสตร มหาวทยาลยเกษมบณฑต บทความวจย