anne sÜtÜ ve emzİrme -...

117
ANNE SÜTÜ VE EMZİRME

Upload: votuong

Post on 08-Aug-2019

255 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

ANNE SÜTÜ VE EMZİRME

Hedefimiz;

Her kadına şartları ne olursa olsun, emzirme için gerekli profesyonel ve

toplumsal desteğin sağlanması, annelerin emzirme ile ilgili tecrübe kazanabilmesini

sağlayacak tüm bilgi, eğitim ve öz güvenin verilmesidir.

ANNE SÜTÜNÜN TEŞVİKİ

Anne Sütü; Annenin Bebeğine Vereceği İlk ve En Güzel Hediyedir…

• Emzirmeye ilk yarım-bir saat

içerisinde başlanması

• İlk 6 ay sadece anne sütü

• 6 aydan sonra en az 2 yaşına

kadar tamamlayıcı besinlerle

birlikte emzirmenin sürdürülmesi

UNICEF, WHO, SAĞLIK BAKANLIĞI

ÖNERİLERİ

Çocuk ölümlerinin %45’i yetersiz beslenmeden kaynaklanmaktadır,

Bu ölümlerin % 12’si yani 800.000 ölüm, anne sütünün yetersiz kalmasına bağlanmaktadır (1)

NEDEN ANNE SÜTÜ?

Malnutrisyonu azaltmada en büyük katkı

Sağlıklı beslenmede ilk adım

ANNE SÜTÜ1. Lancet 2013, Beslenme serisi (makale 1)

BAŞARI DURUMU

İlk 6 ay sadece anne sütü alma oranı :

• 2003 TNSA % 21

• 2008 TNSA % 42

• 2013 TNSA % 30

BAŞARISIZLIĞA NEDEN OLAN FAKTÖRLER

BİZİM ROLÜMÜZ ?

ANNE SÜTÜ NEDEN BEBEKLERİÇİN İDEALDİR?

Anne sütü;

➢ ilk 6 ayda bebeğin ihtiyacının %100’ ünü,

➢ 6-12 ayda bebeğin ihtiyacının %50’ sini

➢ 12.aydan itibaren de %30’unu karşılar.

Emzirmenin Yararları

• Sindirime yardımcı aktif enzimler

• Hormonlar ve büyüme faktörleri

• Antioksidanlar

BEBEK İÇİN

• Her zaman sterildir, ısı derecesi idealdir.

• Besin öğesi bileşimi

• Koruyucu etmenler

• Ig’ler içerir

Emzirmenin Yararları

• Ortakulak iltihabı riski azalır

• Gastrointestinal enfeksiyonları daha az görülür

• Allerjiye karşı koruyucudur ve bebeği pişikten korur.

• Kronik hastalıklar daha az görülür.

Her bebek için kendi annesinin sütü idealdir. Her bebeğe özel bileşimde

salgılanır.

Anne sütü bileşimi bebeğin erken doğumuna, gelişimine, gün içindeki öğünlerine göre en

uygun olacak şekilde değişmektedir.

Emzirmenin Yararları

Anne için

• Ucuzdur, hazırlama sorunu gerektirmez

• Kontraseptif etkisi vardır

• Annenin sağlığını korur

– Göğüs kanseri

– Over kanseri

– Anemi

– Osteoporoz

• Toplam emzirme süresi arttıkça meme kanserine yakalanma riski azalıyor

• Emzirme hormonları, anneyi gevşetir daha çabuk uykuya dalmasını sağlar,

• Anneyi dinlendirir

Anne Sütü ve Emzirme Anne ve bebek arasında vazgeçilmez duygusal bir bağ

oluşturur.

Özel bir kokusu vardır, bebeğin gözü kapalı olsa da meme başını bulmasını sağlar.

ANNE SÜTÜ;• ÖN SÜT

Sulu ve şekerli

• SON SÜT

Proteinli ve yağlı

Gün içinde bebek her istediğinde, her öğünde bir meme tamamen boşalana kadar

emzirilmelidir.

ProteinProteinProtein

ÖN SÜT SON SÜTİLK SÜT

(COLOSTRUM)

ANNE SÜTÜNÜN ÖZELLİKLERİ

KOLOSTRUM (ilk süt)

ÖZELLİK ÖNEM

Antikordan zengin Enfeksiyondan ve allerjiden korur.

Akyuvardan zengin Enfeksiyondan korur.

Barsakları temizleyici Mekonyumu temizler, sarılığın önlenmesine yardım eder

Büyüme faktörleri Barsağın olgunlaşmasına yardım eder, allerji ve intoleransı önler.

A vitaminden zengin Enfeksiyonların ağırlaşmasını ve göz hastalıklarını önler.

EMZİRME NASIL OLUYOR ?

PROLAKTİN HORMONU

• Hipofiz bezi ön lobundan salgılanır

• Alveol hücrelerinden süt salgılanmasına neden olur

• Önceden sağlanmış hazır sütü kullanır

PROLAKTİN HORMONU

• Geceleri daha fazla yapılır

• Fazla emme fazla süt yapar

• Anneyi gevşetir

• Prolaktin ilgili hormonlar ovülasyonu baskılar, yeni bir gebeliğin oluşumunu engeller

OKSİTOSİN REFLEKSİ

• İyi duygular,

• Bebeğiyle mutlu olmak,

• Sevgiyle onu düşünmek,

• Sütünün onun için en iyi besin olduğunu düşünmek,

• Bebeğini görmek, ona dokunmak, sesini duymak,

Oksitosin refleksini harekete geçirir.

AKTİF OKSİTOSİN REFLEKSİ BELİRTİ VE DUYGULARI

• Emzirmeden hemen önce ya da tam emzirirken memelerinde ezilme veya karıncalanma hissi olması

• Bebeğini düşününce ya da ağladığını duyunca memeden süt akması

• Bebek meme emerken diğer memeden süt damlaması

• Emerken bebek memeden ayrılırsa ince ince süt akması

• İlk haftalarda emzirmelerde uterus kasılmasıyla ağrı ve bazen kan boşalması durumu

• Sütün ağzına aktığını gösterir şekilde bebeğin yavaş ve derin emme yutmaları

Kas hücresi

Oksitosin

Kasılmayı sağlar

Süt salgılayan hücrelerProlaktin süt

salgısını uyarır

Süt kanalları

Süt depoları Süt burada

birikir

Meme başı

Kahverengi kısım

Montgomeri bezleri

AlveolDestek bağ ve

yağ dokusu

Eğer meme, süt ile

tamamen dolarsa

salgılama durur.

DOĞRU YERLEŞTİRME= DOĞRU EMZİRME

DOĞRU EMZİRME YANLIŞ EMZİRME

• Emzirme için anne rahat bir yere oturmalı,

• Bebeğin başı annenin dirseğinin içinde olmalı,

• Bebek tamamen anneye dönük ve en yakın temasta olmalıdır.

Doğru emzirmek için;

Bebek ağzını kocaman açtığında,bebeğin ağzına bolca kahverengi kısmı doldurmak

gerekir.

Memeye İyi Yerleşmiş Bebek

Bebek memeye iyi yerleşmediğinde bebek memede asılı kalmış gibi gözükür

BEBEĞİN MEMEYE YANLIŞ YERLEŞTİRİLMESİNİN

SONUÇLARI

BEBEĞİ MEMEYE YANLIŞ YERLEŞTİRMENİN SONUÇLARI

ŞEKİLDE ALAMAMASI BEBEĞİN SÜTÜ ETKiN

MEME UÇLARINDAAĞRI / ZEDELENME

MEME UCUNDATAHRİŞ / ZEDELENME

MEMELER SÜTLE DOLUKALABİLİR

BEBEK DOYMAZSIK / UZUN SÜRELİ BESLENMEK İSTER

SÜT YAVAŞ GELİR

SÜT YAPIMI AZALIR

BEBEK HUYSUZLAŞIREMMEYİ TÜMÜYLE

REDEDER

BEBEK KİLO ALAMAZ

BİR EMZİRME ÖĞÜNÜNDE

NASIL EMZİRELİM ?

• Bir meme tamamen boşalana kadar emzirilmeli, bir sonraki emzirmede diğer meme emzirilmelidir.

• Bebek bir memeyi bitirdikten sonra ikinci memeyi emmişse sonraki emzirmede yarım kalan memeden başlanmalıdır.

Anne Her Emzirmeden sonra 1 Bardak Sıvı Alınmalıdır. (süt, taze meyve suyu, ayran, su, limonata vs)

Emzirme döneminde;

EMZİRME POZİSYONLARI

EMZİRMEYİDEĞERLENDİRMEK

1. Anne ile ilgili olarak neler gözlemliyorsunuz ?

2. Anne bebeğini nasıl tutuyor ?

3. Bebek ile ilgili olarak neler gözlemliyorsunuz?

4. Bebek nasıl tepki veriyor?

5. Anne bebeğini memesine nasıl yerleştiriyor?

6. Anne beslenme süresince memesini nasıl tutuyor?

7. Bebek memeye iyi yerleşmiş görünüyor mu?

8. Bebek etkili emiyor mu?

9. Emzirme nasıl bitiyor?

10.Bebek tatmin olmuş gözüküyor mu?

11.Annenin memelerinin durumu nedir?

12.Annenin emzirme ile ilgili duyuları nedir?

KİLO KAYBI ENDİŞESİ VE GEREKSİZFORMÜL MAMA BAŞLANMASI

İlk haftada %7-10 kilo kaybı normaldir.

➢Yenidoğan bebeğin midesi;

İlk gün bilye kadar (~5ml)

3. gün pinpon topu kadar (~ 20ml)

10.gün yumurta kadar (~50ml)

➢İlk 24 saatte yaklaşık 7-14 ml /her beslenmede,

➢Sonraki 36 saatte artarak 24 saatlik periyotta 500ml’ ye ulaşır.

ÖZGÜVEN SAĞLAMA VE DESTEK OLMA

• Emzirme sürecindeki annenin kendine güveni kolaylıkla yıkılabilir.

• Anne gereksiz yere yapay besin kullanmak ve çevresinden gelen bu konudaki baskılara boyun eğmek zorunda kalabilir

• Anneye yanlış birşey yapmış olduğu hissini vermemek önemlidir.

• Kendinde ve en önemlisi sütünde bir hata olduğunu düşünen annenin özgüveni azalır.

• Emzirme sürecindeki anneye ne yapacağını söylemekten kaçınılmalıdır.

• Anneye, kendisi ve bebeği için neyin en iyisi olduğuna karar vermede yardım edilmelidir.

Unutmayalım!

• Bir anneyle kurulan her temel temas, emzirmeyi özendirmek ve desteklemek için bir özel fırsat olabilir.

1. Annenin duygu ve düşüncelerini kabul etmek

• Yanlış fikirlere sahip olabilir

• Önemsiz konulara çok önem verebilirler

• Doğru fikrine katılmamaktan

• Yanlış bir fikre dekatılmaktan kaçınılmalıdır

• ANNENİN FİKRİNİ KABUL ETMEK tarafsız bir tepki göstermektir

2. Annenin bebeğe yaptığı doğru uygulamaları belirleyip övebilmek

• Bizler anne ve bebeklerin yaptığı doğru şeyleri bulmalıyız.

• Sosyo-ekonomik düzeyi ne olursa olsun,eğer bir bebek yaşıyorsa annenin yaptığı iyi bir şeyler mutlaka vardır.

3. Geçerli pratik yardım sağlamak

• Bazen bir şeyler yapmak, konuşmaktan daha iyidir

– Anne kendini yorgun, kirli ya da rahatsız hissediyorsa

– Aç ise ya da susamışsa

– Zaten yeterince öneri dinlemişse

– Desteğinizi ve kabul ettiğimizi görmek istiyorsa

– Annenin belirgin bir sorunu varsa

4. Az ve öz bilgi vermek

• Anneler emzirme ile ilgili bilgiye her zaman ihtiyaç duyarlar, bilgiyi paylaşmalıyız.

• Anneyi yargılamadan yanlış fikri düzeltmeliyiz.

• Anneler emzirmeyle ilgili bilgiye her zamangereksinim duyarlar, “O anki” durumla ilgili bilgivermeliyiz.

• Bir defada bir-iki bilgiden fazlasını vermeyiniz.

• Anneyi eleştirmeden ve yanlış bir şey yapmış olduğu hissi vermeden konuşmalıyız.

5. Basit bir dil kullanmak

• Sağlık görevlileri hastalıklar ve tedavilerini teknik ve bilimsel dille öğrenirler.

• Bilimsel terimler yerine daha anlaşılır kelimeler kullanılmalı bu anlamayı kolaylaştırır.

• Annelere açıklama yaparken basit,açık bir dil ve anlaşılır terimler kullanılmalıdır.

• “Bebeğin sütü efektif bir şekilde alabilmesi için laktifer sinüslere ulaşabilmesi gerekir.”

• “Bebek ağzına daha çok meme alırsa,sütü emmesi daha da kolaylaşacaktır.”

MEME MUAYENESİ VEMEMELERE İLİŞKİN

SORUNLAR

Meme şekilleri

• Emzirmeyi etkiler mi?

Bebekler hepsinden emebilirler

Dolu ve tıkanmış meme

DOLU MEME

• Sıcaktır

• Ağırdır

• Serttir

• Süt Akar

• Ateş yoktur

TIKANMIŞ MEME

• Acı verir

• Ödemli gibidir

• Meme ucu gevşektir

• Parlaktır

• Kırmızı görünebilir

• Süt Akmaz

• 24 saat ateş olabilir

Tıkalı kanal ve meme iltihabı nedenleri

Memede kısmi ya da genel süt akışı azalması

• Yetersiz emzirme

• Bebeğin başarısız emişi

• Giysilerin darlığı

• Emzirme sırasında parmak baskısı

• Büyük memede süt akımı yetersizliği

Emzirme sıklığında ve süresinde azalma Stres-fazla çalışma

Doku harabiyeti Memelere travma

Bakteri girişi Meme ucu çatlakları

Meme tıkanmasının tedavisiMemeyi dinlendirmeyin!

Bebek emebiliyorsaSık emzirtin, pozisyon vermeye yardımcı olun

Bebek ememiyorsa Elle ya da pompayla sütü sağın

Emzirme öncesi oksitosinrefleksini uyarmak için

Ilık yaş pansuman ya da ılık duş yaptırın

Omuz, sırt, memelere hafif masaj yapın

Meme ucu derisine uyarı verin

Anne gevşemesine yardım edin

Emzirme sonrası ödemi azaltmak için

Memeye soğuk yaş pansuman yapın

İnfektif mastitte antibiyotik tedavisiMeme absesinde en sık Stafilokokus Aureus etkendir, SAM ya da erythromycin gibi penisilinaza dirençli antibiyotik faydalı olabilir

İlaç Doz

Sulbactam + Ampicillin 375-750 mg, 10–14 gün

12 saatte bir

Erythromycin 250–500 mg, 7–10 gün

6 saatte bir

Meme ucu yaralarında yapılacaklarNedeni arayın:

• Bebeğin yerleşmesini kontrol edin

• Tıkanıklık, çatlak, kandida için memeleri kontrol edin

• Kandida ve dil bağı için bebeği kontrol edin

Anneye öğütler:

• Memeyi günde sadece bir kez, sabunsuz yıka

• İlaçlı losyon ve merhemden kaçın

• En son gelen sütü meme ucu çevresine sür

Meme ucu yaralarında yapılacaklarUygun tedaviye geçin:• Anneye özgüven sağlayın• Yerleşmeyi düzeltin, emzirmeye devam edin• Tıkanıklığı azaltın: sık emzirme ve sütün

sağılmasını önerin• Deri kızarık-parlak-pul pul, kaşıntı ve ağrı var

ve yaralar geçmemişse kandida tedavisi uygulayın

✓Anne kaynaklı

✓Enfeksiyon varlığı

✓İlaç kullanımı

✓Madde Kullanımı

✓Kanser Tedavisi

✓Bebek kaynaklı

Emzirmenin Kontrendike Olduğu Durumlar

• Bebekte GALAKTOZEMİ olması belki de tek kesin kontrendikasyondur.

• Annede HTLV (human T-cell lymphotrophic virus) pozitif olması, tedavi

edilmemiş bruselloz varlığı, aktif tüberküloz varlığı emzirmeye engeldir.

• Annenin doğumdan 5 gün önce ile 2 gün sonrası arası bir dönemde suçiçeği

geçirmesi durumunda anne ile bebek izole edilmelidir, ancak anne sütü

sağılarak bebeğe verilebilir.

• HIV pozitif annelerin bebeklerini emzirmesi önerilmemektedir.

• Annenin kullandığı bazlı ilaçlar (antiepileptikler, radyoaktif iyot,

sitotoksik ilaçlar ve kemoterapötikler gibi) emzirmenin geçici veya kalıcı

olarak sonlandırılmasını gerektirebilmektedir.

Hepatit A: Anne el hijyenine dikkat etmeli, bebeğe Ig verilir.

Emzirilebilir.

Hepatit B: Anne hbsag pozitif ise bebeğe doğumdan 12 saat

içinde Ig yapılmalıdır. Emzirilebilir

Hepatit C: süte geçme oranı düşük bulunmuş.HİV enfeksiyonu ile

beraber değilse emzirilebilir

CMV:pozzitif anneler güvenli bir şekilde emzirebilirler

Herpes simplex: memede lezyon yoksa güvenle emzirebilir

Meme absesi, mastit, Hepatit B ve C varlığı

anne sütü ile beslenmede

KONTENDİKASYON

oluşturmaz.

YETERSİZ SÜT

Yetersiz süt tanısında güvenilir bulgular;

• Yetersiz tartı alımı • Ayda 500 gramdan az, (İkinci haftanın sonunda doğum

tartısından az)

• Çok az miktarda, konsantre idrar çıkarması• Günde altıdan az,

• Sarı ve keskin kokulu

Yetersiz süt belirtileri (olası)

• Emzirmeden sonra tatmin olmuyorsa

• Bebek sık sık ağlıyorsa

• Çok sık meme emiyorsa

• Çok uzun süre emiyorsa

• Bebek emmeyi reddediyorsa

Bebeğin yeterli anne sütü alamamasının nedenleri;

Emzirme ile ilgili faktörler

• Geç başlama

• Sık emzirmeme

• Gece emzirmeme

• Kısa emzirme

• Memeye kötü yerleşme

• Biberon, yalancı emzik verme

• Ek besinler verme

Annenin psikolojik durumu

• Özgüven azlığı

• Kaygı, stres

• Emzirmeden hoşlanmama

• Bebeği kabullenememe

• Yorgunluk

Bebeğin yeterli anne sütü alamamasının nedenleri;

DAHA ÇOK SÜT ÜRETMEK İÇİN NE YAPMAMIZ GEREKİR?

Çok emzirme = Daha çok süt

Bebek her istediğinde emzirilmelidir.

Bebek Her İstediğinde Emzirmenin Yararları;

• Sütün gelmesi çabuklaşır.

• Bebek daha çabuk kilo alır.

• Kanal tıkanması türü sorunlar azalır.

• Emzirme alışkanlığı daha kolay yerleşir.

Bebeği yeterince anne sütü alamayan anneye yardım

ÖNCELİKLE BİR NEDEN ARAYIN

• Dinleyin ve öğrenin

• Öykü alın

• Emzirmeyi değerlendirin

• Bebeği muayene edin

• Anneyi ve memeleri muayene edin

Bebeği yeterince anne sütü alamayan anneye yardım

ÖZGÜVEN KAZANDIRIN VE DESTEK VERİN

• Kabul edin

• Övün

• Pratik yardım yapın

• Geçerli bilgi verin

• Basit bir dil kullanın

• Uygun önerilerde bulunun

Bebeği yeterince anne sütü alamayan anneye yardım

DAHA NADİR NEDENLER KONUSUNDA YARDIM EDİN

• Bebek hasta ise tedavi edin ya da SEVK EDİN

• İZLEYİN

– Bebek tartı alana ve anne özgüvenini kazanana kadar önce günlük sonra haftalık aralarla izleyin

DÜŞÜK DOĞUM AĞIRLIKLI VE HASTA BEBEKLERİN BESLENMESİ

Laktoz

Term ve preterm anne sütü

TERM PRETERM

Protein

Yağ Yağ

Protein

Laktoz

Düşük doğum tartılı bebeklerde neden bazen yalnız anne sütü ile beslenmek zordur?

• DDA bebekler (>32 hf) emebilirler, ama 34 hf ya kadar emme-yutma-nefes alma senkronizasyonunu sağlayamazlar

• DDA ve prematüre bebekler etkin emmeye başladığında bile sık sık ve uzun süreli duraksayabilir

• 4-5 kez emip 4-5 dakikaya kadar ara verebilir.

• Anne memesini yalaması, çok az bile olsa emmesine izin verilmelidir

DDA ve prematüre bebeğin memeyi emme zorluğu

• Memeden bebeği hemen çekmemek gerekir. Tekrar emmeye başlaması için memede tutmak gerekir. Bu süre bazen bir saati bulabilir.

• Önceden sağılmış anne sütü yoksa formula bebek anne memesindeyken meme ucuna yapıştırılmış NG ile verilebilir.

Düşük doğum ağırlıklı bebeklerin emzirilmesi

• Düşük doğum ağırlıklı bebeklerin doğrudan memeden emme başarısı düşük %15-20

• Aylarca haftalarca sağılmış anne sütü alması gerekebilir

• Emzirme başarısı ?!

– Düzeltilmiş 40 hf dan sonra tek başına anne sütü ile beslenme

– Eve taburcu olurken anne sütü alıyor olması

Düşük doğum ağırlıklı bebekleri besleme yöntemleri

Gestasyonelyaş (hafta)

Yaklaşık ağırlık

Oral beslenme yöntemi

30 haftadan önce

<1300 grNazogastrik tüp (parmak emzirme)

30-32 hafta 1300-1600 grKaptan beslenme + (NG) (kanguru, tensel temas)

32+ hafta 1600-1800 grEmzirme mümkün (kap+NG) (anne memesi)

34-36+ hafta >1800 gr Emzirme

Hasta bebeğin emzirilmesine yardım

Eğer bebek; Anneye yapılacak yardım

Hastanede iseBebekle beraber hastanede kalması sağlanmalı

İyi emebiliyorsa Daha sık emzirilmeli

Eskisinden az emebiliyorsa Sık sık emzirilmeli

Ememiyor / reddediyorsaAnne sütü sağılmalı kap/tüp ile verilmeli

Ağızdan beslenemiyorsaSüt üretimini korumak için 3 saatte bir süt sağılmalı

iyileşiyorsaTekrar emzirmeye başlanmalı Daha sık emzirilmeli

KANGURU BAKIMI

• Term ya da preterm tüm bebekler için sağlık ve

iyilik halinin sürdürülmesinde kullanılan bir

tedavi yöntemidir.

➢Kanguru Bakımında pozisyon nasıl olmalıdır?

➢Kanguru Bakımının yararları nelerdir?

➢Kanguru bakımının hazırlık aşamasında ailenin

dikkat etmesi gereken noktalar nelerdir?

Kanguru Bakımında pozisyon

nasıl olmalıdır?▪ Bebek annenin göğüsleri arasına çıplak olarak dik şekilde

yerleştirilir.

▪ Başı bir tarafa çevirilir hafif ekstansiyona alınır. Bu şekilde

hava yolu açık ve bebekle anne göz teması sağlanmış olur.

▪ Kalça fleksiyonda ve kurbağa postüründe olur.

▪ Bebeğin karnı annenin epigastriumunda olur ve annenin

solunumu bebeği uyararak apne sıklığını azaltır.

▪ Bebeğin poposu alttan desteklenir.

Kanguru Bakımının yararları

nelerdir?➢ Isı kontrolü sağlanır,

➢Taburculuk erken olur,

➢Morbiditede iyileşme,

➢Mortalite, neonatal sepsis, hipotermi, hipoglisemi,

bebekteki ağrı skorları, hastaneye yeniden yatışları

azaltır

➢Baş çevresi büyüme daha iyi olur

➢Vital bulgular daha iyi seyreder

➢ Solunum sayısı az, oksijen saturasyonları yükselir

Kanguru bakımının hazırlık aşamasında ailenin

dikkat etmesi gereken noktalar nelerdir?

➢Kliniğe gelmeden önce banyo yapmış olması

➢Kliniğe gelmeden önce sigara içmemesi

➢Giysilerinin önden kolay açılabilir, gevşek ve

temiz olması

➢Klinikte yoksa eğer yanında bir battaniye ve

şapka getirebileceği söylenmelidir

RELAKTASYON

Yeniden emzirme durumları

• Bebek hasta olmuş

• Bebek yapay beslenmiş ama anne yeniden emzirmek istiyor

• Anne hastalanmış ve emmeyi kesmiş

• Evlat edinmiş olabilir

Anneye sütünü arttırmada nasıl yardımcı olunur?

• Mümkünse evde yardımcı

• Anne ile sütünün az olmasının nedenini tartış

• Özgüvenini kazandır

• Dengeli ve düzenli beslenme yolları öner

• Dinlenme ve gevşeme

• Bebeği ile tensel temas

• Sık ve doğru teknikle emzirme

• Kapla beslemeyi öner (biberon ve emzik kullanmamasını hatırlat)

• Damlalık veya emzirme ekleyici kullandır

Relaktasyon

Yeniden emzirmeye başlarken

• Başta kilosuna uygun miktarda yapay besin vermeli.

• Biraz süt gelmeye başlar başlamaz 30-60ml/gün azaltmalı

• Yeterli beslendiğinden emin olmak için kilosu ve idrar miktarı kontrol edilmeli

Unutmayalım

• Anne sütünün artması için geçen süre değişkendir (sık emzirme, istekli olma)

• Bebek küçükse relaktasyon daha kolay

• Memeyi yeni bırakmış bebeğin relaktasyonu daha kolay

• Daha önce hiç emzirmemiş olsa bile relaktasyon mümkün

SÜT SAĞMA TEKNİKLERİ

Sütün sağılması hangi durumlarda yararlıdır ?

• Tıkanık (şiş) memeyi rahatlatmak

• Süt birikmesi

• Çökük meme başı

• Emmesi sorun olan bebek

• Memeyi reddeden bebek

• Düşük Doğum Ağırlıklı bebek

• Hasta bebek

• Hasta anne

• Anne işe başlamışsa

• Dolu memeyi almayı kolaylaştırmak için

Sütün sağılması yöntemleri;

• Oksitosin Refleksinin Uyarılması

• Elle sağma

• Süt Sağma Pompası ile Sağma

• Enjektör Pompası

Oksitosin refleksi

• Sessiz bir yer

• Çocuğun eşyasına veya resmine bakma

• Ilık bir şeyler içme

• Memeleri ısıtma

• Meme uçlarını uyarma

• Memelere masaj yapma

• Sırt Masajı

Elle süt sağmak;

• Ellerini yıka, geniş ağızlı temiz bir kap hazırla

• Elini C tekniğiyle tut,

• Kahverengi kısmın arkasındaki süt deposunu hisset, büyük bir fıstığa benzer

• Göğüs kafesine doğru bastır, parmakları birbirine doğru yaklaştır

• Bas ve bırak, bas ve bırak

• Yanlardan da aynı şekilde

• Meme ucuna asla bastırma

• Bir memeyi üç-beş dakika , sonra diğeri

• Toplam 20-30 dakika

Enjektör pompası

• Pistonu Ters Tak

• Meme Ucu Üzerine Koy

• Dışa Çek

• Meme İçe Doğru Emilir

• Tekrarla

• Süt Akmaya Başlar

Ilık şişe metodu

• Cam şişe

• 1-3 litrelik

• Şişe ağzı 2-4cm

• Sıcak su soğuk su

• El bezi

• Yumuşak emiş yapar

• Sıcaklık oksitosini uyarır süt akar

EMZİK-BİBERONEmzirilen Bebeklere Emzik ve Biberon

Verilmemelidir.

Sağılan süt bebeğe verilirken;Biberon Yerine Kap Yöntemi

Biberon Yerine Enjektör Yöntemi kullanılmalıdır.

108

BİR ANNE NE KADAR SIKLIKLA SÜTÜNÜ BOŞALTMALIDIR?

• 3 saatte bir

• Günlük emzirme sıklığına göre

SÜTÜN SAKLANMASI

Sağılan süt;

• Oda sıcaklığında 3 saat

• Buzdolabının rafında 3 gün

• Derin dondurucuda 3 ay saklanabilir.

SAĞLIK KURULUŞLARI İÇİN BAŞARILI EMZİRMEDE

ON ADIM

Temel Yönetim Uygulamaları

• 1. Kuruluşta anne sütü ve emzirme uygulamasının korunması, teşvik edilmesi ve desteklenmesi amacıyla bir emzirme politikası oluşturulur.

• a) “Anne Sütü Muadillerinin Pazarlanmasıyla ilgili Uluslararası Yasa” ve Dünya Sağlık Asamblesi’nin ilgili kararları eksiksiz şekilde uygulanır.

• b) Personel ve ebeveynlerle düzenli aralıklarla paylaşılan, yazılı bir “bebek beslenme politikası” oluşturulur.

• c) Sürekli izleme ve veri yönetim sistemleri kurulur.

• 2. Personelin emzirme konusunda annelere destek olmak için gereken bilgi, yetkinlik ve becerilerle donatılması sağlanır.

Temel Klinik Uygulamalar

• 3. Hamile kadınlar ve aileleri emzirmenin önemi ve yönetimi konusunda bilgilendirilir.

• 4. Annelerin bebekleri ile doğar doğmaz en kısa sürede ten-tene temas kurması sağlanarak, en kısa sürede emzirmeye başlaması ve temasın kesintisiz şekilde sürmesi için annelere destek olunur.

• 5. Emzirmenin başlatılması ve sürdürülmesi ile sık karşılaşılan güçlüklerin yönetilmesi konusunda annelere destek sunulur.

• 6. Tıbbi bir zorunluluk olmadığı sürece, yenidoğana anne sütünden başka herhangi bir yiyecek veya sıvı verilmez.

• 7. Annelerin bebekleri ile bir arada tutulması ve günün 24 saati aynı odada kalmaları sağlanır.

Temel Klinik Uygulamalar

• 8. Annelerin bebekleri acıktığı zaman verdiği işaretleri tanıması ve bunlara yanıt vermesi konusunda annelere destek olunur.

• 9. Biberon ve emzik kullanımı ve riskleri konusunda annelere danışmanlık hizmeti verilir.

• 10. Ebeveynlerin ve bebeklerinin emzirme konusunda sürekli destek ve bakım hizmetlerine erişim sağlayacakları merkezlerle ilgili bilgilendirilmeleri taburculuk işlemleri öncesinde sağlanır.

Mama kodu

• DSÖ, 1981

• Pazarlama yasasıdır

• Hem formula hem de biberon satışları ile ilgili yasalardır

Uluslararası yasanın özeti

• Formül süt reklamının yapılmaması

• Annelere ücretsiz numune verilmemesi

• Sağlık kurumlarında reklam yapılmaması

• Firma elemanlarının annelere önerilerde bulunmaması

• Sağlık görevlilerine hediyeler verilmemesi

• Ürünlerin üzerinde suni beslenmeyi idealize eden resimlerin olmaması

Uluslararası yasanın özeti

• Sağlık çalışanlara verilen bilginin bilimsel ve gerçek olması

• Ürünlerin etiketlerinin üzerinde anne sütü ile beslenmenin yararları ve yapay beslenmenin maliyeti ve zararlarının yazılı olması

Emzirme Anne İçin Bir Görev Değil Haktır

Teşekkürler