Antes do cinema

Antecedentes

INTENTOS DE CAPTAR O MOVEMENTO E O TEMPO NAS ARTES PLSTICAS: das covas de Altamira pintura contempornea. Escenas relixiosas.

XOGOS DE SOMBRAS
Sombras chinescas, teatros de sombras.

LANTERNA MXICA
Christian Huygens 1650? Athanasius Kirhcer, 1640?
Cmara escura cun xogo de lentes que concentraban a luz dunha lmpada (de aceite) e a facan pasar por placas de cristal pintadas. Ao mover as placas podanse crear ilusins de movemento.
Foto: Andreas Praefcke / Wikipedia

Antecedentes

A CMARA ESCURA
Aparello ptico que consiste nunha caixa (ou sala) con un burato nun lado para o paso da luz, que se proxecta na superficie interna. A imaxe reprodcese invertida.

A FOTOGRAFA

Joseph-Nicphore Niepce
N: 7 de marzo de 1765
M: 5 de xullo de 1833
Cientfico francs, partiu do principio da cmara escura e fixou quimicamente a luz (betun de Xudea). Point de vue du Gras, 1826 ou 1827

Louis-Jacques Daguerre
N: 18 de novembro de 1787
M: 10 de xullo de 1851
Basendose en traballos anteriores desenvolveu o daguerrotipo, que empregaba sales de prata para a fixacin da luz.

Point de vue du Gras, Niepce, 1826 ou 1827

Boulevard du Temple, Daguerre, 1828

Antecedentes

CRONOFOTOGRAFA

Revlver astronmico de Pierre Janssen N: 22 de febreiro de 1824
M: 23 de decembro de 1907

Fusil fotogrfico de tienne-Jules Marey N: 5 de marzo de 1830
M: 21 de maio de 1904 http://www.biusante.parisdescartes.fr/marey/

Eadweard Muybridge
N: 9 de abril de 1830
M: 8 de maio de 1904

Pierre Jules Cesar JanssenN: 22 de febreiro de 1824 M: 23 de decembro de 1907

Astrnomo francs, o primeiro en detectar a presenza de helio na atmosfera solar, foi coecido coma vido cazador de eclipses e tamn coma inventor. Unha das sas creacins o revolver fotogrfico que propuxo -e puxo en prctica- no trnsito de Venus do 9 de decembro de 1874. Sculo e medio antes Edmond Halley formulara un mtodo vinculado aos trnsitos de Venus para determinar a distancia entre a Terra e o Sol, a chamada unidade astronmica, baseada no rexistro preciso do paso de Venus diante do Sol dende dous puntos da Terra diferentes e de forma simultnea. Un problema de resolucin non precisamente trivial. O dispositivo ideado por Janssen permita a toma de fotografas a intervalos regulares. O obxectivo, conseguir unha secuencia detallada de imaxes do planeta contra o Sol que servira para efectuar medidas fibeis.

Janssen encabezou unha expedicin ao Xapn para fotografar o trnsito do 9 de decembro de 1874. Tomou 47 imaxes co seu revlver mais a imprecisin da tcnica non permitiu obter uns resultados tan bos coma os soados (e en xeral non mellores aos obtidos con outras tcnicas, coma a observacin visual do Sol ou a proxeccin nunha pantalla).

Janssen seguiu depurando o seu aparello e en 1875 presentouno diante da Socit Francaise de Photographie. O revlver foi unha inspiracin decisiva para o desenvolvemento da cronofotografa e en particular o traballo de tienne-Jules Marey (1830-1904), autor do fusil fotogrfico e influencia directa de Eadweard Muybridge (1830-1904).

Vol d'un pigeon, 9x12 cm, Etienne-Jules Marey, 1887

Boys playing leapfrog, Muybridge, 1883-1886, impresa en 1887

AntecedentesA PERSISTENCIA DA RETINA E O FENMENO PHIA persistencia da visin ou persistencia retiniana designa a ilusin provocada cando un obxecto visto polo ollo humano persiste na retina (ou non se esquece durante unha fraccin de segundo despois de que o percibamos. O fenmeno Phi unha ilusin ptica polo cal tendemos a ver movemento continuo cando vemos imaxes que se suceden rapidamente.Un estudo de Peter Mark Roget, de ttulo Explanation of an optical deception in the appearance of the spokes of a wheel when seen through vertical apertures, puxo as bases modernas -anda que errneas- desta teora. Hoxe coecemos que a visin un proceso cerebral mis complexo, mais o concepto, anda que impreciso, segue a ser empregado na actualidade. Nese principio fundamntanse aparellos coma o fenaquistiscopio, o estroboscopio, o zotropo...

Se proxectamos as imaxes a un ritmo superior a 16 por segundo interprtanse coma un movemento continuo, sen interrupcin. Cando proxectamos un filme nunha pantalla, o cerebro combina cada fotograma co anterior e o seguinte para producir unha ilusin de movemento: as cousas parecen moverse, mais o que estamos a ver realmente unha sucesin de imaxes estticas.

En 1877 inventou o praxinoscopio (un zotropo mellorado). Uns anos despois conseguiu presentar as imaxes sobre unha pantalla por proxeccin, o chamado Thtre Optique. Pioneiro dos debuxos animados, o 28 de outubro de 1892 proxectou en pblico os primeiros filmes de animacin no Museo Grvin de Pars: Un bon bock, Le Clown et ses chiens e Pauvre Pierrot.

Logo do xito do cinematgrafo, o seu traballo caeu no esquecemento. Frustrado e sen dieiro, arroxou ao Sena o seu equipamento e as animacins. Dende marzo de 1917 viviu acollido nun hospicio beira do Sena, onde morrera uns meses despois.

Charles-mile Reynaud
N: 8 de decembro de 1844
M: 9 de xaneiro de 1918

Thtre Optique de Reynaud, 1892

A PELCULA DE CELULOIDE

Flexbel, resistente, transparente... e inflambel. Producida comercialmente pola Eastman Kodak dende 1889, empezou a ser empregada en 1891 por William Dickson, empregado de Edison, para os experimentos do kinetoscopio.

O kinetoscopio do estadounidense Thomas Alva Edison (1847-1931) e o escocs William Kennedy Dickson (1860-1935) era un aparello que permita o visionado individual dunha fita de imaxes. Non haba, pois, proxeccin desas imaxes sobre unha pantalla para o seu visionado pblico.

A factora Edison produciu diversos filmes para kinetoscopio, algns dos cales anda hoxe se conservan.

Black Maria, primeiro estudio de Edison (1893)