ผิวทางสถาป ัตยกรรม - silpakorn university · 2017-05-03 ·...

A- 35

ผวทางสถาปตยกรรม

เปาลน เวชกามา นกศกษาหลกสตรสถาปตยกรรมศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาสถาปตยกรรม

คณะสถาปตยกรรมศาสตร มหาวทยาลยศลปากร

Email: [email protected]

บทคดยอ

ในการออกแบบสถาปตยกรรมทกกระบวนการยอมมแนวความคดเพอใหเกดความสมพนธกน ทงรปทรง พนท และการใชงาน ผานการแสดงออกทเหนไดเดนชด การศกษานจงไดมงเนนความสาคญเพอศกษาหนาทและการสอสารทางสถาปตยกรรมผานสงทเหนเปนกายภาพ ในทนจะกลาวถง ผว พนผว หรอสงหอหมภายนอก โดยอาศยรปแบบการสอสารใน 2 ลกษณะ คอ ลกษณะทางกายภาพ (Physical) และลกษณะทางนามธรรม (Abstract) ทเกยวของกบการสมผสและการรบร จากนนกนาเอาคณลกษณะทไดมาวเคราะหเพอกาหนดเปนโปรแกรม (Programming) ในการออกแบบเชงทดลองทางสถาปตยกรรม โดยจะตองใหสอดคลองกบบรบททตง เพอใหเกดการกอรปทตรงตามการใชงาน ปรากฏตวตนใหเหนไดอยางชดเจน และทาหนาทไดมากกวาเปนเพยงองคประกอบหนงทางสถาปตยกรรม

จากแนวทางการวเคราะหและศกษา ไดนาเอาเนอหาเรองการรบรทวางจากการปดลอม (Enclosure) มาเปนเครองมอเรมตนในการทดลองออกแบบ โดยอาศยพนผวและรปทรงทแตกตางกนออกไป ดวยการเชอมโยงความสมพนธกบพนทและการใชงานนนๆ ใหเหนการกอรปและรบรความหมายในการสอสารกบบรบททงทางกายภาพและนามธรรม แตกยงมปจจยอนทเขามาเปนตวแปรในการกาหนดรปแบบทเปลยนไป คอ คนและการเคลอนท หมายถงกจกรรมทเกดขนในพนทภายใตการปดลอมของพนผว หรอผวภายนอกนน ทาใหเกดการกอรปทตองยดหยนตามพนททตองการรปแบบทางสถาปตยกรรมกจะเปลยนไป สงหอหมนนอาจมการเปลยนรปตามการเคลอนไหว หรอแสดงออกตามความหมายทตองการสอสารใหเหนผานทางกายภาพ

ผลการศกษาทไดรบ จากการออกแบบเชงทดลองทตองการสอสารจากภายนอกเขาไปสภายใน ผวภายนอกทหอหมสถาปตยกรรมยงคงเปนองคประกอบทสามารถสมผสไดจากการมองเหน ซงผวทเกดขนจากพฤตกรรมและการใชพนทนนๆ จะสอสารออกมาในรปแบบ รปทรง หรอหนาตาทแตกตางกนออกไป โดยไมไดมาจากการตกแตง แตเปนสงทเปนแนวคดเรมตนในการออกแบบจากสงทเปนกายภาพภายนอก ใหเปนตวกาหนดพนทวางและการใชงานภายใน ทาใหการกอรปทางสถาปตยกรรมทเปลยนไปจากรปแบบเดม คาสาคญ: ผว, พนผว, สงหอหม

International Conference on Research and Design in Architecture and Related Fields 2016

A- 36

Abstract The process of architectural design is a concept of relationship between the shape,

the space, the applications, and the expression of distinct. This study is aimed to learn about the functional and message in architecture as the physical. This experiment is discussed about meaning of the skin surface or envelope by uses two factor including physical and abstract that related to perception and experience. Then, analyze a program in order of the determinate of the design experiments and relate to the context site. The configurations are follow function more than just element of architecture.

The main tool of this analysis process is the content of perception space enclosure. The design experiment is to vary with form and surface. This process focuses on the relationships between functional, space, and the meaning of message with context in both physical and abstract. However, the determinate form usage and movement are the factors that involve in the process that cause change of the variable. That is mean the activity in enclose space. Cause configuration to flexible according to desire area. The enveloping it may be transform with movement, architectural form could change. As the result that show by the physical message.

As the result, the experiment shows the message of the architecture still sent from outside of the envelope element to the inside. Therefore, the different shapes of the surfaces are appearing by itself without the design, but it cause by the activity and how the space use. Those can use for begin to design the inside of the architecture and how to treat the space. The conceptual of experiment design from outside to inside by assign of the use space, and configuration is allowing the new form of architecture. Keyword: Skin, Surface, Envelope

A- 37

1. บทนา หากจะกลาววาการออกแบบสถาปตยกรรมเปนผลงานสรางสรรคในเชงศลปะแขนงหนง ทมความ

แตกตางจากศลปะแขนงอนดวยการใชจนตนาการออกแบบจนเปนรปรางทจบตองและเขาไปใชงานไดจรง โดยสถาปตยกรรมนนเปนการออกแบบภายใตขอกาหนดและปจจยอกหลายอยาง ทตองทาใหองคประกอบทงหมดมความสมพนธแบบพงพาอาศยกน แตสงทเปนความนาสนใจ แรงดงดด หรอวตถประสงคทผออกแบบตองการจะสอสารวาสถาปตยกรรมนนคออะไร ถาหากดจากรปรางหนาตาภายนอก อาจถกมองวาสวย โดดเดน แตเมอเขาไปใชงานภายในกลบไดรบความรสกตอเนองทนอยลงหรอบางครงกเปนความรสกทตดขาดกนโดยสนเชง อาจเปนเพราะคานยมในการออกแบบหนาตาภายนอกทเตมไปดวยการประดบประดาตกแตง และในสถาปตยกรรมบางประเภททตองการเนนเฉพาะความสวยสะดดตา และทมเทใหกบความหวอหวาของผวภายนอก การคานงถงความสมพนธและประโยชนใชสอยนนถกคดใหเปนเรองรองลงไป

แนนอนวาในการออกแบบสถาปตยกรรมทกกระบวนการตองมแนวคดทตองการใหเกดความสมพนธในทกสวน เชน รปทรง(Form) สดสวน (Proportion) การใชสอยพนท (Function) ชองเปด (Void) โครงสราง (Structure) งานระบบ (System) และสวนประกอบอนๆ กเพอการแสดงสนทรยภาพทสมบรณและใหเหนวาสถาปตยกรรมเหลานนสามารถปรบตวใหเขากบบรบททตงได ทกสวนของสถาปตยกรรมจะมสงหอหมภายนอก (Envelope) อยเสมอดวยการแสดงออกในลกษณะเปนชนๆทครบคลมอยในแตละลาดบการตกแตง และถากระบวนการออกแบบนนถกกาหนดเงอนไขขนมาตงแตตนวา ใหเรมจากความเปนภายนอกแลวยอนกลบเขาไปสการใชงานภายในโดยททกสวนยงคงตองสมพนธกนอยอยางเปนระบบ การสอสารจากกายภาพภายนอกทางสถาปตยกรรมนจะยงสามารถบงบอกความเปนรปแบบทางสถาปตยกรรมพรอมทงการบงบอกการใชงานพนทภายในไดอยางไร รวมไปถงหนาทอนของผวทางสถาปตยกรรม (Skin) นนไวจะสามารถปรากฏตวเองออกมาโดยไมไดเปนแคตวแทนการตกแตงหนาตาเพยงอยางเดยว 2. วตถประสงค

1. เพอศกษาการออกแบบผวทางสถาปตยกรรมทกอใหเกดความสมพนธรวมกนระหวางพนทภายในและภายนอกเพอใหเหมาะสมกบรปแบบสถาปตยกรรม (Type) โดยคานงถงการใชงานเปนหลก

2. ทาใหสถาปตยกรรมสามารถสรางความความสมพนธ การตอบสนอง และการสอสารกบผใชงานไดอยางเหมาะสม พรอมทงทาใหเกดประสทธภาพในการใชงานภายใตเงอนไขตางๆทกาหนดขนได

3. การตงสมมตฐานเพอสรางทางเลอกในการออกแบบผวทางสถาปตยกรรมใหสอดคลองกบการใชงานภายใน และแสดงความสมพนธของผวทหอหม (Skin) ภายนอกกบตวสถาปตยกรรม (Body) นน


A- 38

3. เครองมอในการศกษา 3.1 ขอบเขต

1.ศกษาลกษณะการออกแบบทเกยวของกบสงหอหมหรอผวภายนอกทางสถาปตยกรรมและหาความสมพนธระหวางผว พนผว ทวาง และการใชงาน 2. ศกษาการแสดงออกทางอตลกษณและบรบททมผลตอการออกแบบภายนอก หรอหนาตาของสถาปตยกรรม 3. เปรยบเทยบและทดลองทาการออกแบบตามสมมตฐาน เพอใหเหนถงความสมพนธของผวภายนอกและการใชสอยพนทภายใน

3.2 ขนตอนการศกษา 1.ตงสมมตฐานของการศกษาถงการออกแบบผวทางสถาปตยกรรมใหสอดคลองกบการใชงานภายในและยงคงแสดงความสมพนธภายนอกกบบรบท 2.ศกษาขอมลทเกยวของกบสงหอหมทางสถาปตยกรรม ใหความหมาย วเคราะห และสงเคราะหขอมลนามาใชประกอบการออกแบบ 3.ทดลองหาเครองมอในการออกแบบ รวมไปถงโปรแกรมตงตนทจะนามาทาออกแบบทางสถาปตยกรรม เปรยบเทยบหาความสมพนธทงในรปแบบของสงหอหม การใชงาน และปจจยดานอนๆ 4.ศกษาโปรแกรม ทาการทดลองออกแบบ และพฒนาผลงานประกอบการวเคราะหขอมล 5.สรปผลการออกแบบและผลการศกษา พรอมเสนอแนะขอมลทไดจากการทดลองและพฒนาการออกแบบทางสถาปตยกรรม 4. วธดาเนนการศกษา

1. การศกษาขอมลเบองตนทเกยวของกบเรองพนผว สงหอหมทางสถาปตยกรรมจากแหลงขอมลตางๆ เชน หนงสอ บทความ และอาคารกรณศกษาทใกลเคยงกบวตถประสงคการศกษา รวมถงพจารณาปจจยอนทเกยวของและเปนประโยชนทจะนามาประกอบการทดลองออกแบบผวทางสถาปตยกรรม 2. วเคราะห สงเคราะห อธบายนยามและความหมายใหชดเจนในประเดนทตองการทาการทดลองออกแบบ นาไปสการศกษาหาเครองมอและโปรแกรมทจะชวยใหเกดความสมพนธตอปจจยทเกยวของและสอดคลองกบการทดลอง 3. ทาการออกแบบและสรปผล พรอมทงยอนกระบวนการคดกลบไปสคาถามทเปนประเดนตงตนตอความเปนไปไดในการศกษานวา ผวทางสถาปตยกรรมนนสามารถสอสารกบการรบรและการใชงานไดมากนอยเพยงใด เพอใหเกดความสอดคลองและไดผลการออกแบบทเปนทางเลอกหนงใหกบการออกแบบทหลากหลายในปจจบน

A- 39

5. ผลการศกษา การศกษาพนผว-ผวทางสถาปตยกรรมในฐานะทเปนสงหอหมชนนอกของอาคารสงกอสราง นอกเหนอจากการทาหนาทปกคลมอาคารแลวยงสามารถเปนตวกาหนดขอบเขตของพนทการใชงานได ทงภายในและภายนอก ทงยงเปนตวแทนในระบบความคดในการออกแบบนน เนองจากผวภายนอกเปนสงแรกทจะสอสารกบผคนและสภาพแวดลอม กลาวไดทวไปตามลกษณะทางกายภาพของสงทจบตองได คาวา “ผว หมายถง สวนทมลกษณะบางๆเปนผนหอหมอยภายนอกของหนงและเปลอก เปนตน” ในความหมายทางสถาปตยกรรม ผวภายนอก อาจหมายถง พนผว สงหอหมภายนอก ผนง เปลอกอาคาร ฯ ซงมหลายความเขาใจ และในการออกแบบอาจเปนเพยงองคประกอบหนงทางสถาปตยกรรมหรอสงทสวนประกอบของตกแตงหนาตาอาคาร ในการศกษานจงรวบรวมนยามของคาวา ผวทางสถาปตยกรรม ใหความหมายวา “สงทพบเหนเปนลาดบแรก สามารถรบรไดดวยการสมผส โดยมความสมพนธกบพนททงภายในและภายนอก”

ลกษณะของสงหอหมกบการรบรความเปนพนผวชนนอก (Layer) อาจแบงออกไดเปน 2 ลกษณะ คอ ลกษณะทางกายภาพ ทเปนการแสดงออกไดในมตทสมผสไดโดยตรง จบตองได มองเหนได มความเปนรปทรงทชดเจน รวมถงการปรากฏของผวสมผส (Texture) อนๆดวย และลกษณะทางนามธรรม ทเปนการรบรเกยวของกบความรสก สงหอหมนเปนการแสดงขอบเขตของทวางซงสมผสไดดวยการเขาไปใชงานในพนทนน แมวาสงหอหมไมมขอบเขตในรปแบบของการครอบคลม หรอปดลอมทชดเจน แตยงสามารถรบรไดดวยความเปนลกษณะเฉพาะตามประโยชนใชสอย เชน รมเงา พนทระหวาง หรอความเปนพนทสวนบคคล ฯ นอกจากนแลวยงมการศกษาถงปจจยทเกยวของอนๆทมผลตอการออกแบบพนผว - ผวทางสถาปตยกรรม ทนาสนใจนามาประกอบแนวคดและกระบวนการออกแบบ คอ การสอความหมายผานลกษณะภายนอก ประโยชนใชสอยกบการทางานของพนผว และความสมพนธของพนทภายในและสภาพแวดลอมภายนอก

5.1 กระบวนการ

ทางเลอกในการออกแบบจากสมมตฐานทเกยวของกบผวทางสถาปตยกรรม เพอใหมการสอดคลองกบการใชงานภายในและความสมพนธกบสภาพแวดลอมภายนอก โดยทศทางในการศกษาจะมงเนนเนอหาทเกยวกบการสอสารผานสถาปตยกรรมและการใชงานทสอดคลองกบสงหอหมนน

5.1.1 การทดลองกบทวาง การกอรปทางสถาปตยกรรมอาจเกดจากการปดลอมทวางของสงหอหม พนผว- ผว

แบงแยกทวางระหวางการใชงานตามการออกแบบ รปแบบของพนผวทมความหลากหลายถกนามาใชในการออกแบบทแตกตางกนตามวตถประสงค ในการทดลองจงจะตองกาหนดเงอนไขอยางใดอยางหนงขนเพอเปนทศทางในการออกแบบขนตน จากปจจยทมผลตอการสรางสงหอหม พนผว- ผวทางสถาปตยกรรม ถาหากมองยอนในดานกลบกนพบวาพนผวเองกสงผลตอการเปลยนไปของปจจยตางๆอกดวย การกาหนดเงอนไขจงเปนสวนสาคญทจะทาใหการทดลองเปนไปตามสมมตฐาน และนาไปสการหาเครองมอในการออกแบบท


A- 40

1

2

3

4

ชดเจนมากขน จงตองมการทาซาใหเหนเปนกระบวนการจนเกดเปนรปแบบตงตนในการออกแบบ ใหสงหอหมเปนตวแทนการสอสารผานสถาปตยกรรม

ภาพท 1: การทดลองกบทวาง 1 (ตามลาดบ)

5.1.2 การทดลองกบโปรแกรม

การศกษาเชงทดลองกบรปแบบทหลากหลาย เหนไดวาทกๆสถาปตยกรรมกลวนตองการสงหอหมดวยกนทงนน แตเนองจากการทไดศกษาปจจยทมผลตอของการออกแบบเชงทดลองน จงสนใจรปแบบของสถาปตยกรรมทมการออกแบบและทาซา ซงเกดขนในรปแบบทเปนอาคารชด หรอรปแบบสถาปตยกรรมทออกมาเปนแบบเดยวกนทงโครงการ

ในการทดลองออกแบบโปรแกรมทางสถาปตยกรรมสงทนาสนใจและเหนความชดเจนในรปแบบของการทาซา เชน บานจดสรร บานแถว คอนโดมเนยม ฯ แตทกลาวมาเปนเพยงการใชงานในหนงรปแบบ คอ เปนพนทสาหรบพกอาศยและมความเปนสวนตว การทจะสรางสงหอหมเพอใหเกดความสมพนธกบการใชงานภายในอาจจะทาไดเพยงแคดานหนาทตองการจะสอสารเปนทางเขาหรอใหผคนไดรบรไดเพยงแคสวนใดสวนหนง จงเกดปจจยเพมขนอกแนวทางหนงโปรแกรมในการศกษา คอ รปแบบของโปรแกรมควรเปนพนทกงสาธารณะในบางสวน เพอใหมการใชงานทหลากหลายในหนงอาคารแตยงคงเปนสถาปตยกรรมในรปแบบเดม ตามวตถประสงคของการศกษาทเนนการสอสารกบผใชงาน ถาหากเปนพนทการใชงานทเปนสวนตวมากไปการทดลองออกแบบนนจะไมสามารถเปรยบเทยบใหเหนความสมพนธระหวางพนทภายในกบ

A- 41

1

2

3

พนผวภายนอกไดอยางเหมาะสม ตกแถว จงเปนรปแบบสถาปตยกรรมเออตอการศกษาตามวตถประสงคไดมากทสด

ภาพท 2 การทดลองกบทวาง 2 (ตามลาดบ)

5.1.3 การศกษากบรปแบบสถาปตยกรรม ตกแถว (Row buildings) หมายความถง อาคารทพกอาศย ซงปลกสรางตดตอกนเปน

แถวเกน 2 หอง ลกษณะสาคญของตกแถว คอ เปนอาคารทกอสรางเรยงเปนหองๆตอกนเปนแถวและการใชสอยสวนมากเปนทพกอาศยหรอใชพนทในเชงพาณชย เมอมองอยางผวเผนลกษณะภายนอกของอาคารเหลานคลายคลงกนมาก แตเมอมองลกเขาไปจะมความแตกตางกนเรองประโยชนใชสอย โดยทวไปมกทาใหตกแถวเปนอาคารสารพดประโยชนหรออเนกประสงคเพอประโยชนใชสอยในพนทอยางคมคา

ประเดนในการศกษากบตกแถว 1) การออกแบบเพอการรบรความเปนตกแถว รปแบบการใชสอย เชน ตกแถวเปนบาน

ตกแถวเปนรานคา ตกแถวเปนสานกงาน ตกแถวเปนโรงแรม หรอปรบปรงเปนทพกอาศยรปแบบอน และรปแบบทางสถาปตยกรรมตกแถวทปรากฏ เชน รปแบบดงเดม รปแบบสมยใหม ฯ การรบรสงหอหมเดมและสงหอหมทเปลยนไปของตกแถว

2) ปจจยทมผลตอการเปลยนแปลงของพนททงทวางภายในและรปทรงภายนอก เชน การปรบปรงพนผวอาคาร การตอเตมเพอเพมพนทการใชงาน การตกแตงหรอตองการปดบงลกษณะอาคารเดม การตดตงปายเพอการโฆษณา ฯ ลวนเกดความสมพนธกบหนาทของพนผวภายนอก


A- 42

3) แนวทางการออกแบบเพอตอบสนองความหลากหลายทางการใชงาน ความตองการทจะปรบเปลยนประโยชนใชสอยจากเดมไมวาจะเพมขนหรอลดลง ยอมมผลตอการเปลยนแปลงรปลกษณทางกายภาพแทบทงสน

กาหนดโปรแกรมในการออกแบบ อางองจากการใชงานของตกแถวทคนเคย และจดลาดบของโปรแกรมจากเปนพนท

สาธารณะไปจนถงความเปนพนทสวนตว ใหสอดคลองไปกบลาดบการเขาถงพนทในแตละสวน โดยทง 3 โปรแกรมนจะถกบรรจอยภายในตกเดยวกน และตองมความสมพนธของสงหอหมจากภายนอกเขาสภายในไดในทกมต

- รานคา (Shop) หรอการใชงานในเชงพาณชย เปนโปรแกรมเดมของตกแถวทพบเหนไดทวไป จงกาหนดใหเปนโปรแกรมหลกทคงอยเชนเดม

- สานกงาน (working space) กจกรรมการใชงานและรปแบบของพนททสามารถปรบเปลยนไดตามความตองการ แตการออกแบบพนทกควรทจะเออตอสภาวะการทางานนนๆ

- ทอยอาศย (house) เปนโปรแกรมการใชงานตงแตเรมตนของตกแถวอยแลว ในการศกษานใหเปนพนทอยอาศยในลกษณะทเปนบาน กจกรรมจงมการเคลอนไหวและใชพนทอยางตอเนอง

5.2 การศกษาวเคราะห ตามวตถประสงคทมงเนนแนวทางในการออกแบบทางเลอกของสงหอหม พนผว-ผวทาง

สถาปตยกรรม ใหมความสมพนธกบพนทและสอดคลองกบการใชงาน จงไดตงประเดนการออกแบบเชงทดลองเปนกรอบหลกและใหสอดคลองกบอาคารตงตนทเลอกมาเพอทาการศกษา

1) ประโยชนใชสอยของสงหอหมภายใตเงอนไข หรอขอจากดทกาหนดขน 2) ความสมพนธของผวทางสถาปตยกรรมกบพนทการใชงาน 3) การสอสารกนระหวางตวสถาปตยกรรมและผใชงาน

วเคราะหจากสถาปตยกรรม จากการเลอกสถาปตยกรรมตงตน เพอเปนขอกาหนดหลกของศกษานจากตกแถวทเลอก

มา 2 รปแบบทแตกตางกน โดยพจารณาจากขนาดและรปทรงทางสถาปตยกรรมเนองจากตองการมงเนนไปทการออกแบบเชงทดลองกบสงหอหมภายนอกเปนสาคญ ปจจยดานอนจงเปนประเดนรองลงมา เชน ตาแหนงทตง บรบท การใชงานในปจจบน ฯลฯ

- ตกแถว A จานวนหนงคหา ความสง 5 ช น มดาดฟาขนไปใชงานได รปแบบทางสถาปตยกรรมแบบสมยใหม อาคารโครงสรางคอนกรตระบบเสาคาน แตดวยขนาดของตกทเปนลกษณะแคบยาวการจดสรรพนทการใชงานภายในจงมพนทอยางจากด

A- 43

ตกแถว A ตกแถว B

Fl.1 Fl.2 Fl.3 Fl.4 Fl.1 Fl.6

Shop House House House House Roof

- ตกแถว B จานวนเจดคหา ความสง 2 ชน มหลงคาจว รปแบบทางสถาปตยกรรมลกษณะรวมสมย ยงคงรปแบบเด มเกอบทงหมด อาคารโครงสรางคอนกรตระบบเสาคาน มอาคารขนาบทงสองขาง พนทรมสดทงสองขางไมสามารถทาชองเปดใดๆไดเลย

จากสถาปตยกรรมตงตน ตกแถวA - ตกแถวB มขอจากดในการทาชองเปดดานขาง ในการศกษาไดวเคราะหหาความเปนไปไดดานอนทเปนทางเลอกในการออกแบบสงหอหมภายนอกใหไดตามความมงหมายทจะตองการใหตวสถาปตยกรรมเปนตวแทนการสอสารผานรปแบบของพนผว-ผวทางสถาปตยกรรม จงเกดการตงคาถามกบตกแถวเพอทจะเปนการเปดหรอเปลยนความเปนอยเดมของสงหอหมใหเกดขนใหม ถาไมมพนผวหรอสงหอหมภายนอกตวสถาปตยกรรมใดๆ การออกแบบเพอจะบงบอกความเปนพนทหรอขอบเขตของการใชงาน และวธการสรางสงหอหมภายนอกจะสอสารกบการใชงานภายในอยางไร

ภาพท 3 แบบจาลองตกแถวตงตน A และ B

ภาพท 4 แบบจาลองผงพน ตกแถวตงตน A


A- 44

Roof Fl.2Fl.1 Shop House

ภาพท 5 แบบจาลองผงพน ตกแถวตงตน B

การทดลองออกแบบ 1

การศกษาพนผว-ผวทางสถาปตยกรรมในแงของการทดลองออกแบบ เบองตนจงไดตงเงอนไขทจะเปนวธในการทางาน คอ แกไขการเปนตกแถวปดทบแบบเดมดวยการเปดทงหมดทกดาน เพอจดการพนทภายในทจะตองถกจากดการใชงานดวยขอบเขตของสงหอหมทเปลยนไป

ทาแบบจาลองเปรยบเทยบใหเหนความสมพนธของสงหอหมไดใน 2 ลกษณะ คอ การออกแบบผวทางสถาปตยกรรมกบความสมพนธเชงพนทในแนวตง (Vertical) และแนวนอน (Horizontal) เนองจากตกแถวมความเฉพาะเจาะจงในเรองของขนาดอาคารทตองใชพนทใหเตมอตราความจทสามารถสรางได การคานงถงประสทธภาพการใชพนทในดานการสอความหมายจงเปนเรองรองลงมา โดยปจจยทเพมเตมเขามาอก คอ สถาปตยกรรมเองจะตองยอมลดตวตนเพอทจะเกดความสมพนธกบพนทและการใชงานทจะใหสอดคลองกนไดทงภายนอกและภายใน

การทดลองออกแบบ 2 ใหความสาคญกบการใชพนทภายในตามโปรแกรมทจดเรยงไวเบองตนใหพอเหมาะกบ

ประโยชนการใชงานและสงหอหมยงคงตองเปนตวกาหนดขนาดของตวอาคารดวย ซงใหสอดคลองกบปจจยทเพมขนมาคอลดทอนตวเองเพอเปดพนทและสรางความสมพนธ

วธการทใชในการออกแบบพนผวภายนอกดวยการกนพนทในลกษณะทพยายามจะสรางความสมพนธเขาหากน แตยงเปนแคเพยงการสรางผนงกนขอบเขตในแตละสวน โดยใหความสาคญกบความสอดคลองของผวทางสถาปตยกรรมในทกดานทไมใชเพยงแคการเปนสงหอหมภายนอกเพยงอยางเดยว เปนการพฒนาถงการสรางความความสมพนธของทงอาคาร รปทรงอาคาร (Form) พน (Floor) หลงคา (Top) และพนผว (Surface) ทเกยวเนองและมผลซงกนและกน

การทดลองออกแบบ 3 พฒนาศกยภาพใหการทางานของสงหอหม พนผว-ผวทางสถาปตยกรรม เปนไปตาม

ทศทางของวตถประสงคการศกษา และยงมเงอนไขอนทเกดขนระหวางการทดลองออกแบบในหลายๆครง เปนการเนนใหเหนถงความตองการในการทาการออกแบบเพอตอบโจทยในสมมตฐานแรก ผวภายนอกหรอสง

A- 45

2

3

1

1

2

3

หอหมมความสามารถในการสอสารกบการใชงานระหวางพนทมากกวาเปนเพยงผนงกนภายในและภายนอกเทานน

การออกแบบทปรบเปลยนรปแบบไปตามลาดบเนอหาและใหตรงตามสมมตฐาน เพอใหไดแนวทางในพฒนารปแบบสถาปตยกรรมอกทางเลอกจากรปแบบทคนเคยกนอย จากการศกษาจนไดเหนกระบวนการทชดเจนมากขน โดยมงเนนการออกแบบผวทางสถาปตยกรรมทตอเนองกนทงระบบตอเนองจากภายนอกเขาสภายใน และกาหนดการใชงานในแตละพนทไดตามโปรแกรมทถกกาหนดขน

ภาพท 6 การทดลองกบตกแถว A ตามลาดบ

ภาพท 7 การทดลองกบตกแถว B ตามลาดบ


A- 46

Fl.1 Fl.2 Fl.3 Fl.4 Fl.1 Fl.6

Working House House

Shop Working

6. ผลการศกษา จากสถาปตยกรรมตงตน ตกแถว A และตกแถว B ทพฒนาการออกแบบเชงทดลองภายใตเงอนไข

และขอจากด ไดผลสรปในทศทางการออกแบบดงน 1.สถาปตยกรรมตงตน คงรปแบบโครงสรางเดม อาท ระยะอาคาร เสา คาน บนได ฯ และ

คานงถงบรบทเดมเปนสาคญ 2.รปแบบสถาปตยกรรมกาหนดความเปนไปไดกระบวนการศกษาทดลอง และสอดคลอง

ตามปจจยทเกดขนระหวางการพฒนาแบบ 3.ระหวางทดลองออกแบบตองมการยอนกระบวนการเพอใหทศทางการศกษาสอดคลองไป

ตามความมงหมายและวตถประสงค

ภาพท 8 เปรยบเทยบความสมพนธกบดปรแกรมการใชงานภายในอาคาร

ภาพท 9 แบบจาลองขนสดทาย และผงพนตกแถว A

A

Shop Working

House

House

Shop Working

House

B

Shop Working

A- 47

RoofFl.2Fl.1

Shop House

Working House

ภาพท 10 แบบจาลองขนสดทาย และผงพนตกแถว B

จากปจจยสาคญทไดระหวางการทาการทดลองออกแบบเพอหาทศทางในการสรางความสมพนธใหมในรปแบบการใชงานเดมทวา ตวสถาปตยกรรมเองจะตองยอมลดทอนพนทบางสวนทเกนความจาเปนในการใชงาน เพอเปดเผยตวเองใหสอสารกบสภาพแวดลอมภายนนอกไดมากขน รปแบบของสถาปตยกรรมตงตนจงเปลยนไป ความเปนตกแถวทไมยดตดกบขอบเขตของพนทตง การศกษาทสนใจในเรองของการเปดพนทเพอเพมพนผวและตองการทจะสอสารกบผคน การใชงานทงภายในและภายนอกทสอดคลองกน ทาใหการรบรผานผวทางสถาปตยกรรมนนเกดขนไดอยางชดเจน

ในการออกแบบขนสดทาย สงทคานงถงในอนดบแรกคอการจดการกบพนทภายในใหมความเฉพาะเจาะจงกบประโยชนใชสอยเปนหลก พรอมกนนนกไดกาหนดขอบเขตดวยผวทางสถาปตยกรรมทปรบเปลยนไปตามพนใชสอย แตยงมความหลากหลายในรปแบบของความสมพนธระหวางพนผวกบการใชงาน เนองจากไมไดกาหนดเปนคาคงท เพยงเพราะวาตองการใชสอดคลองกบความตองการในการใชงานเปนหลก ซงอาจจะไมไดตรงตามวตถประสงคบางสวนในแงของความเฉพาะเจาะจง แตในการศกษากเลอกทจะใหผวทางสถาปตยกรรมนนครอบคลมไปตามลกษณะการเปดตวของอาคาร

7. ขอเสนอแนะ

กลาวถงการทดลองออกแบบกบอาคารกรณศกษาตงตน ตกแถว อาจเปนเพยงประเดนเลกๆเพอใชเปนแนวทางในการนาไปสออกแบบกบบรบทอน โดยปจจยทเกยวของและมผลตอการออกแบบไดมาจากขอจากดของพนทเดม แตยงสามารถทาการออกแบบเพอสรางความสมพนธใหมภายใตประโยชนใชสอยเดมได และเมอเกดการเปลยนแปลงทางความสมพนธทงภายในและภายนอกสถาปตยกรรม ซงเกดขนจากการเปลยนไปของผวทางสถาปตยกกรม พนผว สงหอหม ซงมาจากความตองการเฉพาะของพนทหรอโปรแกรมนน สวนบรบทอาจมผลในการออกแบบดานมมมอง ทศทาง หนาตาอาคาร ซงถอเปนเรองสาคญอนดบแรกใน


A- 48

การรบรกบงานสถาปตยกรรมอยางทกลาวมา เพยงแคมการตงคาถามกบความสาคญนนวาจะสามารถนาเขามาเกยวของกบเนอหาของพนทภายในไดอยางไร

8. บรรณานกรม:

- ประเสรฐ อนนทยานนท.(2552). สถาปตยกรรมในฐานะสงหอหมรางกาย .วทยานพนธปรญญามหาบณฑต สาขาวชาสถาปตยกรรม บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศลปากร

- สภาวทย ดานธารงกล. (2547). สถาปตยกรรมแหงจนตภาพ: กรณศกษาทวางและความสมพนธระหวางพนผวภายนอกของสถาปตยกรรมกบคนในปรบทของเมอง .วทยานพนธปรญญามหาบณฑต สาขาวชาสถาปตยกรรม บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศลปากร

- Moussavi F, Kubo M. (2006). The function of ornament .The European Union Barcelona: Ingoprint SA

- Pallasmaa J. (2005). The Eyes of the Skin: Architecture and the Senses .Great Britain by TJ international Ltd, Padstow, Cornwall: London

- Panin, Tonkao. (2007). On architectural surface: the dialectic between representation and operation/.Bangkok. Faculty of Architecture Silpakorn University

- The Museum of Contemporary Art, Los Angeles (MOCA). (2008). Skin + Bones: Parallel Practices in Fashion and Architecture, Exhibition guidebook.

ผิวทางสถาป ัตยกรรม - silpakorn university · 2017-05-03 ·...

Documents