ผลของการประเมินหลักสูตรการพัฒนาความฉลาด...

วารสารสาธารณสขศาสตร ปท 42 ฉบบท 1 (ม.ค.-เม.ย. 2555)

89

ผลของการประเมนหลกสตรการพฒนาความฉลาด 4 ดานของวยรนไทย

สพร อภนนทเวช* วจนนทร โรหตสข* มะลรมย หสดนรตน * ชาญวทย พรนภดล* ปรารถนา สถตยวภาว **

บทคดยอ การศกษาแบบPretest-posttestdesign

มวตถประสงคเพอประเมนหลกสตรการพฒนา

ความฉลาด4ดานคอฉลาดคดฉลาดทำาฉลาดใจ

และฉลาดสมพนธของวยรนซงพฒนาโดยสถาบน

สขภาพจตเดกและวยรนราชนครนทรกรมสขภาพจต

มวยรนและผปกครองทสมครเขาโครงการจำานวน

241คนจาก5จงหวดทเปนตวแทนของแตละภาค

ไดแกกรงเทพมหานครราชบรอตรดตถสรนทร

และนครศรธรรมราชโดยใชแบบสอบถามสำาหรบ

ขอมลเชงปรมาณ สวนสมภาษณเชงลกใชการสม

แบบเฉพาะเจาะจงตวอยางวยรนและผปกครอง

จำานวน25คผลการศกษาพบวาวยรนทเขารวม

โครงการเปนหญงมากกวาชาย(หญงรอยละ66.4)

อายเฉลย 15.8 ป คะแนนเฉลยความคดเหนและ

การปฏบตตนของวยรนเกยวกบความฉลาดทง4ดาน

กอนและหลงเสรจสนโครงการ 1 สปดาห และ

3เดอน(ตามลำาดบ)เพมขนอยางมนยสำาคญทางสถต

(p<0.05)สวนผปกครองทประเมนวยรนเปนหญง

รอยละ69.3อายเฉลย43.9ปพบวามคะแนน

เฉลยเพมขนทง 2 ดาน คอ ความคดเหน และ

การปฏบต (p < 0.05) ผลการสมภาษณเชงลก

พบวาวยรนเหนวามประโยชนแตกตางจากโครงการ

คายอนเพราะไดรบความรประสบการณและความ

สนกสนานกจกรรมเหมาะสมกบวยรนไดพฒนาและ

เปลยนแปลงตนเองไปในทางทดขนโดยเฉพาะเรอง

ความสมพนธการคดและทำางานรวมกบผอนคณธรรม

และจรยธรรม ซงลวนแตนำามาใชในชวตประจำาวน

ไดเปนอยางดหลกสตรนสามารถพฒนาความฉลาด

ทง 4ดาน ใหวยรนไทยไดและมความคงทนของ

การปฏบตตนอยางนอยเปนเวลา3เดอนหลงเขารบ

การอบรม

คำ�สำ�คญ: การประเมน, ความฉลาด, โปรแกรม,

วยรน

วารสารสาธารณสขศาสตร 2555; 42(1): 90-103

* ภาควชาจตเวชศาสตรคณะแพทยศาสตรศรราชพยาบาลมหาวทยาลยมหดล**ภาควชาชวสถตคณะสาธารณสขศาสตรมหาวทยาลนมหดล

Journal of Public Health Vol.42 No.1 (Jan-Apr 2012)

90

บทนำา วยรนเปนวยทกำาลงเจรญเตบโตกาวสความเปน

ผใหญมการเปลยนแปลงดานรางกายอารมณสงคม

และสตปญญามเอกลกษณแหงตนมสถานภาพและ

ความสมพนธตางๆทคลายผใหญมากขน บางครง

วยรนพบปญหาการปรบตวซงตองใชความสามารถ

เฉพาะตวเพอใหผานพนพฒนกจของวยรนไปใหได

อยางเหมาะสม1 สถาบนสขภาพจตเดกและวยรน

ราชนครนทรกรมสขภาพจตมหนาทสำาคญอยางหนง

คอการสงเสรมและพฒนาคณภาพวยรน ไดจดทำา

หลกสตรพฒนาความฉลาด4ดานสำาหรบวยรนไทย

โดยผานกจกรรม กระบวนการกลมหรอการเรยนร

แบบมสวนรวมดำาเนนกจกรรมโดยวทยากรและทมงาน

ของสถาบนสขภาพจตเดกและวยรนราชนครนทร

เพอสงเสรมสขภาพจตวยรน ประกอบไปดวย การ

พฒนา4ดานคอ(1)ฉลาดคด(หมวกสำาหรบใชฝก

ใหฉลาดคด)(2)ฉลาดทำา(ถงมอ-รองเทาสำาหรบ

ใชฝกใหฉลาดทำา)(3)ฉลาดสมพนธ(โทรศพทมอถอ

สำาหรบใชฝกใหฉลาดสมพนธ)(4)ฉลาดใจ(สรอยคอ

รปหวใจ สำาหรบใชฝกใหฉลาดใจ) โดยอปมาอปมย

การใชอปกรณ4ชนดในการฝกทกษะความฉลาด

เนอหาของการฝกอบรมม4บทประกอบดวย

บทท1การพฒนาความฉลาด4ดานสำาหรบ

วยรนไทยเปนการเกรนนำาเรองของวยรนพฒนาการ

ทางสตปญญา ความฉลาดทางอารมณ พฒนาการ

ทางสมองและความฉลาด4ดาน

บทท2อปกรณ4ชนดสำาหรบการพฒนา

ความฉลาด4ดานอปมาอปมยเปรยบเทยบการใช

อปกรณ4ชนดเพอพฒนาความฉลาด4ดานและ

วธการใชงานอปกรณเหลานไดแก

หมวก-สำาหรบใชฝกใหฉลาดคดการใสหมวก

ซงอยใกลศรษะชวยใหความคดสดใส

ถงมอ-รองเทา-สำาหรบใชฝกใหฉลาดทำาเพอ

ลงมอทำาหรอเดนลยงานจรงๆ

โทรศพทมอถอ-สำาหรบใชฝกใหฉลาดสมพนธ

การใชโทรศพทมอถอเหมอนการตดตอสมพนธ

สรอยคอรปหวใจ - สำาหรบใชฝกใหฉลาดใจ

เพอเปนสญลกษณทำาใหจตใจมพลงและเปนสข

โดยวยรนสามารถใชอปกรณทง4ชนดใน2

รปแบบ คอ ใชอปมาอปมยเปนยทธศาสตรในการ

พฒนาตนเองหรอใชเตอนสตตนเองในสถานการณ

ตางๆ

บทท3ภาพรวมการจดกจกรรมหลกสตรน

ประกอบดวยแนวคดในการจดคายโครงสรางหลกสตร

และกำาหนดการโดยใชเวลาจดกจกรรมคายพกคางแรม

3วน2คนนอกสถานทเนนกจกรรมใหวยรนได

ลงมอทำางานเปนกลมและมความสนกสนาน

บทท4แผนการสอนประกอบไปดวย16แผน

การสอน แตละแผนมชอกจกรรม วตถประสงค

สาระสำาคญ เวลาในการดำาเนนกจกรรม วธดำาเนน

กจกรรม การประเมนผล ใบความร และใบงาน

ไดแก เรองสมพนธภาพ พนฐานของสรรพสง ฉน

Innovation 1-2 พลงการดแลกน มหศจรรยแหง

ลมหายใจ อจฉรยะขามวน: ฐานสมองดมองได

หลายมมฐานสมองดคดไดหลายวธสรรพสงสมพนธ

พลงรวมสรางสรรคหวานอะไรไดอยางนนพลงความ

กลาหาญ ความสขทแท พลงความคดสรางสรรค

ความกตญญการวางแผนชวตทมคณคาเปนตน

หลงเสรจสนโครงการฝกอบรมวยรนจะไดคด

หรอดำาเนนกจกรรมจตอาสาขนในชมชนโดยมครหรอ

ผปกครองเปนพเลยง จากโครงการฝกอบรมทได

พฒนาเปนหลกสตรพฒนาความฉลาด4ดานสำาหรบ

วยรนไทยดงกลาวคณะผวจยไดดำาเนนโครงการวจย

เพอประเมนหลกสตรวาเปนไปตามวตถประสงคและ


91

สอดคลองกบบรบทของวยรนไทยหรอไม สามารถ

พฒนาวยรนใหมความฉลาดทง 4 ดานไดตาม

กจกรรมทจดไวหรอไมรวมถงความคดเหนและการ

ปฏบตตนของวยรนและผปกครองหลงเสรจสน

โครงการเปนเวลา3เดอนเพอดผลกระทบทเกดขน

ตอตววยรนและครอบครวหรอสงคม

วธการศกษา เปนการวจยแบบประเมนโครงการ(Pretest-

posttestdesign)ประชากรทศกษาเปนวยรนทกคน

ทเขารวมกจกรรมหลกสตรพฒนาความฉลาด4ดาน

สำาหรบวยรนไทยจาก 5 จงหวดซงเปนตวแทน

ของภาคตาง ๆ ในประเทศไทย ไดแก ภาคกลาง

(กรงเทพมหานคร)ภาคตะวนตก(ราชบร)ภาคเหนอ

(อตรดตถ)ภาคตะวนออกเฉยงเหนอ(สรนทร)และ

ภาคใต(นครศรธรรมราช)จงหวดละ50ค(วยรน

และผปกครอง1คน) มวยรนและผปกครองสมครใจ

เขาโครงการทงสน241คนผปกครองอาจเปนพอแม

หรอญาตซงเลยงดและอาศยอยกบวยรนสวนการ

สมภาษณเชงลก (In-depth interview) ใชวธสม

ตวอยางแบบเฉพาะเจาะจงจงหวดละ5ค

วยรนในแตละจงหวดทเขาโครงการจะไดรบ

การฝกอบรมโดยวทยากรของสถาบนสขภาพจตเดก

และวยรนราชนครนทรในสถานททจดเตรยมไวของ

แตละจงหวดเปนเวลา3วน2คนตามหลกสตรฯ

ทละจงหวดโดยผปกครองจะไดรบคำาชแจงเกยวกบ

การเขารบการอบรมของวยรนและการประเมน

บตรหลานของตนกอนและหลงการอบรม ผวจยได

ดำาเนนการเกบแบบสอบถามทงวยรนและผปกครอง

ในแตละจงหวดขณะทมการจดอบรม(แบบสอบถาม

กอนเรมโครงการ)และหลงเสรจสนโครงการ1สปดาห

และ3เดอนตอมาสวนการสมภาษณเชงลกกระทำา

เฉพาะหลงเสรจสนโครงการ 3 เดอนโดยผวจย

นดหมายวยรนและครอบครวตามวนเวลาและสถานท

ทเหมาะสม ทละจงหวด ใชเวลาเกบขอมลทงสน

6เดอน

แบบสอบถามทใชในการศกษาวจย แบงเปน

ฉบบสำาหรบวยรนและผปกครองโดยปรบขอความและ

สำานวนใหเหมาะสมซงแบงแบบสอบถาม2ประเภท

คอ

1.แบบสอบถามเชงปรมาณ ประกอบดวย

คำาถามขอมลทวไป 13 ขอ ขอมลเกยวกบทศนคต

และความรจำานวน30ขอและการปฏบตตนของ

วยรน 40 ขอ โดยแบงเปนฉบบวยรนและฉบบ

ผปกครองคณะผวจยไดทำาการพฒนาแบบสอบถาม

โดยวเคราะหเนอหาตามวตถประสงคในแตละดาน

ของความฉลาดทง 4 ดาน โดยมผเชยวชาญดาน

ภาษาจตแพทยเดกและวยรนนกจตวทยาตรวจสอบ

สำานวนและภาษานำาไปทดสอบ(pilotstudy)กบ

วยรนทวไปจำานวน30รายไดคาCronbach’salfa

coefficient=0.79ดงน

-ฉลาดคด:มกรอบแนวคดเกยวกบการมอง

ไดหลายมมคดไดหลายวธเหนผลทตามมาและการ

วางแผนชวตทมคณคา

-ฉลาดทำา:มกรอบแนวคดเกยวกบการรจก

วางแผนการทำางาน ความขยน พากเพยร มวนย

ควบคมตนเองไดและเรยนรพฒนาตนเองอยางตอเนอง

-ฉลาดใจ: มกรอบแนวคดเกยวกบการม

พลงใจรจกความสขทแทเขาใจและรวธดแลอารมณ

ความรสกของตนเองและมคณธรรมความด

-ฉลาดสมพนธ: มกรอบแนวคดเกยวกบ

การเหนคณคาของความสมพนธ(เขาใจเรองสรรพสง

สมพนธ) มมนษยสมพนธทด แบงปน ชวยเหลอ

เขาใจและรวธดแลอารมณความรสกของผอน


92

2.ขอคำาถามเชงคณภาพ ประกอบดวย

แนวคำาถามเกยวกบความฉลาด4ดานเพอศกษา

ผลกระทบระยะสนทเกดขนในตวเดกวยรน และ

ครอบครวหลงผานการอบรมแลวเปนเวลา3เดอน

และประเมนผลความตอเนองของการนำาความรไปใช

ตอในชวตประจำาวน และความสามารถของวยรน

ในการพฒนางานหรอโครงการในชมชนของตนเอง

โดยคณะผวจยสมภาษณวยรนและครอบครวทโรงเรยน

หรอทบานของวยรนตามวนเวลาทนดหมายกนไว

ตวอยางคำาถามในการสมภาษณเชงลกฉบบ

วยรน ไดแก “มความคดเหนเกยวกบคายนอยางไร

ประโยชนทไดรบจากการเขาคาย” “ไดนำาความร และ

ประสบการณ จากคายไปใชในการทำากจกรรมกลม

หรอเปนผนำาในกจกรรมตาง ๆ อยางไรบาง ยกตวอยาง”

ตวอยางคำาถามในการสมภาษณเชงลกฉบบ

ผปกครอง “ทานมความคดเหนอยางไรกบคายน

คาดหวงอะไรจากการใหบตร/หลานมาเขาคาย”

“ทานเหนวา บตร/หลานของทานมการเปลยนแปลง

อยางไรบาง (Key Word คอความฉลาด 4 ดาน)”

“บตร/หลานของทานไดนำาความร และประสบการณ

จากคายไปใชในการนำากจกรรมกลม หรอเปนผนำา

ในกจกรรมตาง ๆ อยางไรบาง ยกตวอยาง”

วเคราะหขอมลโดยใชสถตเชงพรรณนาสำาหรบ

ขอมลทวไป และคะแนนเฉลยความฉลาด 4 ดาน

ดวยคาความถรอยละคาเฉลยคาสวนเบยงเบน

มาตรฐาน และศกษาหาความสมพนธของคะแนน

ความฉลาดทง4ดานกอนและหลงการอบรมโดยใช

การทดสอบสถต paired t-test เมอเปนขอมลเชง

ปรมาณและใชการทดสอบไคสแควรเมอเปนขอมล

เชงคณภาพ

งานวจยนไดรบเอกสารรบรองโครงการวจย

จากคณะกรรมการจรยธรรมการวจยในคนของคณะ

แพทยศาสตรศรราชพยาบาลหมายเลขSi142/2008


93

แผนผงแสดงวธการศกษา

กลมตวอยาง250ค

(จงหวดละ50ค)

ผสมครใจเขารวมโครงการ241ค

กทม.(45),ราชบร(51),อตรดตถ(48),

สรนทร(46),นครศรธรรมราช(51)

หลงการอบรม1สปดาห

หลงการอบรม3เดอน

วยรนเขารบการอบรมตามหลกสตร

3วน2คน

เกบขอมลกอนเรมการอบรม

ผลการศกษาเกบขอมลหลงเสรจสน

โครงการ1สปดาห

เกบขอมลหลงเสรจสน

โครงการ3เดอน

การสมภาษณเชงลก

25ค

(จงหวดละ5ค)

วยรนจดกจกรรมจตอาสาในชมชน


94

ผลการศกษา 1.ขอมลทวไปวยรนทเขารวมโครงการจาก

5จงหวดมจำานวนทงสน241คนเปนหญงมากกวา

ชาย(รอยละ66.4)อายเฉลย15.8ปกำาลงศกษา

อยระดบชนมธยมศกษาปท4และ5ใกลเคยงกน

(รอยละ44.4และ41.3)รอยละ51.5มเกรดเฉลย

เทอมทผานมาเทากบ2-3 เมอวยรนมความทกขใจ

รอยละ 57.3 จะปรกษาคนในครอบครวหรอนอก

ครอบครวแลวแตสถานการณรองลงมารอยละ23.7

จะปรกษาเฉพาะคนในครอบครวเทานนความกงวลใจ

ของวยรนสวนใหญ(รอยละ87.6)เปนเรองการเรยน

รองลงไปคอเรองปญหาในครอบครว(รอยละ16.2)

ดงตารางท1

Table 1 GeneralCharacteristicsofStudiedAdolescent

General Characteristics Number (%)Sex n=241

Male 81(33.6)Female 160(66.4)

Age (years) n=238≤15 82(34.4) 16 109(45.8)≥17 47(19.8)Mean(SD)=16.54(7.62)Min-Max=13-18

Education n=240Secondaryschool(Mathayomsuksa4) 107(44.6)Secondaryschool(Mathayomsuksa5) 99(41.3)Secondaryschool(Mathayomsuksa 6) 34 (14.1)

Grade n=2391.01-2.00 23(9.6)2.01-3.00 123(51.5)3.01-4.00 93(38.9)

When stress, will consult n=241Familymembers 57(23.7)Notfamilymembers 31(12.8)Anyoneuptothesituation 138(57.3)Keepitinmind/noconsultation 15(6.2)

Anxious about (more than 1 item)Academicproblem 211(87.6)Familyproblem 39(16.2)Loveproblem 30(12.4)Selfimage 30(12.4)Friendproblem 25(10.4)


95

สวนผปกครองทเขารวมโครงการ มจำานวน

241คนเปนหญงรอยละ69.3อายเฉลย43.9ป

ผปกครองสวนใหญเปนพอหรอแม (รอยละ 78.4)

และมสถานภาพสมรสค (รอยละ77.6)การศกษา

ของผปกครองรอยละ51.0คอระดบประถมศกษา

ดงตารางท2

Table 2 GeneralCharacteristicsofGuardian

General Characteristics Number (%)

Sex n=241

Male 74(30.7)

Female 167(69.3)

Age (years) n=241

<20 5(2.1)

21-40 68(28.2)

41-60 154(63.9)

>60 14(5.8)

Mean(SD)=43.86(9.13)Min-Max=17-71

Guardian is n=241

Father/mother 189(78.4)

Grandfather/grandmother 23(9.5)

Uncle/aunt 17(7.1)

Others(sister,cousin) 12(5.0)

Marital status n=241

Single 16(6.6)

Couple 187(77.6)

Separate 21(8.7)

Divorce 17(7.1)

Education n=238

Illiterate 2(0.8)

Primaryschool 122(51.0)

Secondaryschool 45(18.9)

Vocationalschool 25(10.4)

Bachelordegree 41(17.2)

Masterdegree 3(1.3)


96

2.เปรยบเทยบคะแนนความคดเหนและการ

ปฏบตตนเปนรายดาน กอนและหลงเสรจสน

โครงการ

การเปรยบเทยบคะแนนเฉลยความคดเหน

รายดานของวยรนระหวางกอนเขารวมโครงการและ

หลงเสรจสนโครงการ1สปดาหพบวามคะแนนเฉลย

เพมขนในดานฉลาดทำา (problem-solving, x– =

38.87)และฉลาดใจ(emotional,x–=20.21)อยาง

มนยสำาคญทางสถต (p = 0.033 และ 0.031

ตามลำาดบ) เมอเสรจสนโครงการ 3 เดอนพบวา

คะแนนเฉลยความคดเหนดานฉลาดคดของวยรน

เพมขนอยางมนยสำาคญทางสถตเพยงดานเดยว

(p = 0.009) เมอวเคราะหคะแนนเฉลยโดยรวม

พบวามความแตกตางอยางมนยสำาคญทางสถต

ในระยะหลงเสรจสนโครงการ1สปดาห(p=0.038)

และ 3 เดอน(p = 0.011) แตไมมความแตกตาง

ระหวางระยะเวลาหลงเสรจสนโครงการ1สปดาห

และ3เดอน

สวนการปฏบตตนของวยรนหลงเสรจสน

โครงการ1สปดาหและ3เดอนพบวาคะแนนเฉลย

เพมขน 3 ดาน คอ ดานฉลาดทำา ฉลาดใจและ

ฉลาดสมพนธอยางมนยสำาคญทางสถต(p<0.05)

ดานผปกครองเมอใหประเมนบตรหลานของตน

กอนการเขารวมโครงการและหลงเสรจสนโครงการ

1สปดาหพบวามคะแนนเฉลยความคดเหนดาน

ฉลาดคดและฉลาดสมพนธเพมขนอยางมนยสำาคญ

ทางสถต(p<0.05)ในขณะทหลงเสรจสนโครงการ

3 เดอน มคะแนนเฉลยดานฉลาดทำา ฉลาดใจ

และฉลาดสมพนธเพมขนอยางมนยสำาคญทางสถต

(p<0.05)สวนคะแนนเฉลยโดยรวมพบวามการ

เพมขนอยางมนยสำาคญทง3ระยะ(p<0.05)

ผปกครองประเมนวยรนในดานการปฏบตตน

พบวามคะแนนเฉลยเพมขนทกดานอยางมนยสำาคญ

ทางสถต(p<0.05)หลงเสรจสนโครงการ3เดอน

และคะแนนเฉลยโดยรวมการปฏบตตนเพมขนอยาง

มนยสำาคญ(p<0.05)ทง3ระยะดงตารางท3

ผลการสมภาษณเชงลก

วยรน

1.ความคดเหนตอคายวยรนคดวาเปนคายทด

ใหความรและความสนกสนานไดทำากจกรรมใหมๆ

ทไมเคยทำารสกกระตอรอรนอยางตอเนองมพเลยง

และอาจารยประจำากลมคอยดแลและใหคำาปรกษา

มความพเศษแตกตางจากคายทว ๆ ไป เนน

ประสบการณมากกวาวชาการมสวนรวมในการปฏบต

และสามารถนำาเอาความร และประสบการณทได

ไปใชในการดำาเนนชวตประจำาวนกลาพดแลกเปลยน

ความคดเหนกบคนอนแสดงความคดเหนของตนเอง

และมโอกาสไดสนทสนมคนเคยกบคนอนๆ มากขน

มความสมพนธทดกบเพอนมากขนเรยนรการคบเพอน

เขาใจเพอนเขาใจตนเองได

2.ความประทบใจและสงทไดเรยนร

เปนเรองของความสมพนธ ในการอยและ

ทำางานรวมกบผอนเรยนรการทำางานเปนกลมการพด

สอสารกบผอนรจกถามและกลาขอความชวยเหลอ

เหนถงความสำาคญของฉลาดทำาฉลาดคดโดยการ

เรยนรทจะทำางานดวยความตงใจ กระตอรอรน

วางแผนจดลำาดบความสำาคญคดแลวตองลงมอทำา

อดทนตอการทำางานทยากและตองทำาใหสำาเรจไดใช

ความคดอยางอสระและสรางสรรค คดรอบคอบ

คดหลายแงมมและหลายๆ วธในการแกปญหาซงได

มาจากการแลกเปลยนความคดเหนกบผอนโดยคำานง

ถงผลกระทบทตามมา ประสบการณจากคายทำาให


97

Table 3 Comparemeanscoreofattitudeandpracticescorebeforeandaftertheprogram

attending

Mean score Before After 1 week After 3 months P-valuea P-valueb P-valuec

Mean (SD.) Mean (SD.) Mean (SD.)

Adolescent

1 Attitude

Logical 31.87 (26.3) 32.24 (3.21) 32.39 (2.73) 0.076 0.009

problem-solving 38.31 (33.33) 38.87 (4.07) 38.74 (3.40) 0.033 0.064

Emotional 19.93 (1.83) 20.21 (2.04) 20.14 (1.99) 0.031 0.174

Interpersonal 14.16 (1.31) 14.16 (1.41) 14.19 (1.39) 0.966 0.646

Total score 104.28 (7.43) 105.43 (9.09) 105.55 (8.07) 0.038 0.011 0.938

2 Practice

Logical 32.23 (2.78) 31.51 (3.10) 31.58 (3.31) 0.106 0.090

problem-solving 22.29 (2.48) 22.68 (2.50) 22.71 (2.83) 0.019 0.012

Emotional 38.60 (3.54) 39.19 (3.40) 39.39 (3.76) 0.009 0.001

Interpersonal 25.52 (2.59) 25.90 (2.59) 25.88 (2.72) 0.021 0.023

Total score 117.56 (9.16) 119.15 (9.36) 119.91 (10.55) 0.002 0.001 0.192

Guardian

1 Attitude

Logical 20.28 (2.48) 20.72 (2.08) 20.94 (2.08) 0.008 0.001

problem-solving 26.06 (2.86) 26.46 (2.77) 26.86 (2.76) 0.054 0.001

Emotional 23.20 (2.44) 23.53 (2.37) 23.90 (2.57) 0.057 0.002

Interpersonal 13.16 (1.55) 13.42 (1.65) 13.66 (1.63) 0.025 0.001

Total score 82.72 (7.70) 84.13 (7.81) 85.41 (7.99) 0.008 0.001 0.043

2 Practice

Logical 29.16 (3.38) 29.58 (3.21) 30.28 (3.55) 0.092 0.001

problem-solving 38.37 (4.73) 39.44 (4.67) 39.90 (4.78) 0.001 0.001

Emotional 38.12 (4.25) 38.73 (4.14) 39.68 (4.40) 0.079 0.001

Interpersonal 31.96 (3.36) 29.20 (3.22) 29.63 (3.36) 0.001 0.001

Total score 134.25 (13.09) 139.33 (14.35) 139.33 (14.35) 0.001 0.001 0.001

P-valueafrompairedt-testbeforetheprogramandafter1week

P-valuebfrompairedt-testbeforetheprogramandafter3months

P-valuecfrompairedt-testaftertheprogram1weekand3months


98

อยากเปลยนแปลงและพฒนาตนเองในทางทดขน

ฝกใหใจเยนมความกลาและยอมรบความจรงสามารถ

พงพาตนเองได สขใจกบการเปนทงผใหและผรบ

มศลธรรมและความกตญญมความภาคภมใจในการ

ทำางานไดทำางานดวยความสนกสนานราเรงไมจม

อยกบปญหาไดคลายความเครยด

3.ผลกระทบตอตนเองและผคนรอบขาง

วยรนสงเกตเหนการเปลยนแปลงทเกดขน

ภายในตวเองมากทสดในเรองการสรางความสมพนธ

กบเพอนเชนการปรบตวควบคมอารมณตนเองได

ดขน มเหตผล เปดใจกวาง ยอมรบและฟงความ

คดเหนของคนอน กลาพด กลาแสดงความคดเหน

เขาใจความแตกตางระหวางบคคล มเพอนมากขน

เรยนรการเปนผนำาและผตามรจกวางแผนการทำางาน

มความคดรเรมสรางสรรคคดวเคราะหหลายแงมม

จดลำาดบความสำาคญของงานนกถงผลกระทบทตามมา

คำานงถงประโยชนของสวนรวมและการทำาสงตางๆ

ใหกบสงคมมความรสกอยากแบงปนอยากเสยสละ

อยากชวยเหลอผอนรสกดใจทไดตอบแทนผมพระคณ

และไดเหนผอนมความสข ผปกครอง ญาตพนอง

คร อาจารย และเพอน บอกวาตววยรนเองมการ

เปลยนแปลงในเรองอารมณคอ ใจเยน ราเรงขน

หงดหงดนอยลงในเรองพฤตกรรมคอกลาแสดงออก

และมความมนใจในตนเองมากขน มความสมพนธ

ทดกบคนในบาน และทโรงเรยน มความตงใจและ

ใหความสำาคญกบเรองของการเรยนชวยเหลอและ

รบผดชอบงานบานมากขน

ผปกครอง

1.พฤตกรรมทผปกครองเหนวาวยรนมการ

เปลยนแปลงในทางทดขน

ไดแก การกลาแสดงออก กลาคด กลาทำา

กลาพดกลาตดสนใจมความเชอมนในตวเองมความ

สามารถในการควบคม ระงบ และยบยงอารมณ

ไมหงดหงดงาย ใจเยนขนอารมณสดใสราเรงขน

พดคยมากขนปรบตวและมปฏสมพนธดขนพดจา

ไพเราะพดอธบายใหขอมลดขน ทำากจกรรมและ

เขากบเพอนไดดเพอนไววางใจสามารถใหคำาแนะนำา

ปรกษาแกเพอนได ยอมรบ และสนใจวาคนอนคด

อยางไร รจกนอบนอมกบผใหญ สามารถตดตอ

ประสานงานไดมระเบยบรบผดชอบและเปนผใหญ

มากขนพฒนาความคดมการวางแผนคดรอบคอบ

คดกวางคดกอนทำามการตดสนใจทดขนขยนสนใจ

การเรยนและกจกรรมทางโรงเรยนมากขนวางาย

เชอฟงมากขนเขาใจความรสกของพอแมดขนดแล

คนในบานมากขนชวยงานบานทำาเองทนทโดยไม

ตองบอกมผปกครอง3รายทคดวานกเรยนดอยแลว

ไมเหนการเปลยนแปลงหลงจากการเขาคาย

2.ประสบการณจากคายทวยรนนำามาใชใน

ชวตประจำาวน

มผปกครองสวนหนงทไมสามารถบอกไดอยาง

ชดเจนวาวยรนนำาประสบการณใดจากคายมาใชใน

ชวตประจำาวนสงทผปกครองคดวาเปนประสบการณ

จากคายคอเรองการทำางานกลมและเหนความสำาคญ

ของการททกคนมสวนรวมในการทำางานมเปาหมาย

ในชวตสนใจทำากจกรรมของโรงเรยนมากขนสนใจ

สงแวดลอมมนำาใจอยากทำางานชวยเหลอผอนและ

สงคม และในจำานวนหนงมความปรารถนาอยากให

คนอน ๆ ไดรบประโยชนจากการเขาโครงการคาย

เหมอนตนอกดวย

อภปรายผล หลกสตรนพฒนาจากแนวคดพนฐานความฉลาด

ทางอารมณ(EmotionalQuotient) ซงประกอบดวย

การรอารมณตนเอง การจดการกบอารมณตนเอง


99

การจงใจตนเองการรบรและเขาใจอารมณของผอน

และการจดการความสมพนธ(โกลแมน)2รวมกบแนวคด

เรองความฉลาดหลายดาน(MultipleIntelligence)

โดยพฒนาทกษะความฉลาด4ดานผานกระบวนการ

อบรมในรปแบบของการจดกจกรรมคาย จากการ

ประเมนวยรนหลงผานกระบวนการอบรมการพฒนา

ความฉลาดทง4ดานในชวงเวลา1สปดาหและ

3เดอนหลงเสรจสนโครงการพบวามคะแนนเฉลย

การปฏบตตนของวยรนซงประเมนโดยตววยรนเอง

และผปกครองเพมขนอยางมนยสำาคญทางสถต

(p < 0.05) เกอบทกดาน ยกเวนดานฉลาดคด

แสดงใหเหนวาวยรนไดนำาความฉลาด4ดานทได

รบการอบรมมาปฏบตในชวตประจำาวนเชนเดยวกบ

งานวจยของสมาลยวงศเกษม3ซงสรางชดกจกรรม

พฒนาความฉลาดทางอารมณ และสามารถพฒนา

เพมขนไดดวยกระบวนการคายสำาหรบคะแนนเฉลย

การปฏบตในดานฉลาดคดทไมไดเพมขนอยางม

นยสำาคญทางสถต อธบายไดวา ความฉลาดทง

ดานคดและดานการกระทำามความสมพนธเกยวเนอง

ใกลเคยงกนอาจสงผลใหยากตอการแยกแยะตความ

เชนฉลาดคดมกรอบแนวความคดเกยวกบการมอง

ไดหลายมมคดไดหลายวธเหนผลทตามมาและการ

วางแผนชวตทมคณคา มความหมายใกลเคยงและ

สมพนธกบฉลาดทำา ซงมกรอบความคดเกยวของ

กบการรจกการวางแผนการทำางานรวาควรทำาอะไร

เมอไร อยางไร อะไรควรทำากอน ทำาหลง เปนตน

เชนการวจยของSevalFer4ซงมองภาพรวมของ

กจกรรมการพฒนาความฉลาดทางอารมณวาสามารถ

กระตนใหวยรนมทกษะดงกลาวไดในหลายดาน

ผลการศกษาทงเชงปรมาณและคณภาพพบวา

ความคดเหน และการปฏบตตนของวยรน ทงท

ประเมนตนเองและทผปกครองประเมนมคะแนนเฉลย

เพมขนอยางมนยสำาคญทางสถต (p < 0.05)

ซงสอดคลองกบการศกษาจากกลมตวอยางเชงคณภาพ

แสดงใหเหนวาทงวยรนและผปกครองมความคดเหน

ตรงกนวาเปนโครงการคายทดและตองการใหมการ

จดโครงการคายแบบนสำาหรบวยรนไทยตอไปอกทเปน

เชนน สามารถอธบายไดจากรปแบบของหลกสตรน

มวตถประสงคเพอพฒนาความฉลาดทง 4 ดาน

แกวยรนอนมเนอหาครอบคลมความรความเขาใจ

การปรบเปลยนทศนคต ความคดเหน และการได

ลงมอปฏบตจรง โดยยดหลกของความสนกสนาน

แตไดทงความรและประสบการณตอบสนองตรงตาม

พฒนาการของวยรนทางดานรางกาย จตใจ และ

สงคมเพราะวยนเปนวยแหงพลงไมชอบการอยเฉย

ชอบความตนเตนทาทายตองการเปนอสระอยากร

อยากเหน อยากลอง อยากมสวนรวมในกจกรรม

ตางๆ อกประการหนงคอรปแบบคายพกคางแรม

สามารถตอบสนองพฒนาการทางสงคมของวยรน

เรองเพอนเพราะการมเพอนมความสำาคญและจำาเปน

อยางยงสำาหรบวยรน การทไดใชเวลาอยดวยกน

ทำากจกรรมรวมกน ตองพกอาศยอยในทเดยวกน

เปนเวลา2–3วนทำาใหแตละคนไดมประสบการณ

และมโอกาสปรบตวเขาหากนสนทสนมเปนเพอนกน

มความรสกไดรบการยอมรบวาเปนสวนหนงของกลม

นอกจากนบรรยากาศของคายทอบอนเปนมตรและ

ใสใจซงกนและกนจะชวยสงเสรมพฤตกรรมเชงบวก

ใหกบสมาชกในคายได เพราะสมาชกกลมรสกมนใจ

และไววางใจ กลาเปดเผยตนเอง ดวยการแสดง

ความคดเหน แสดงความรสกออกมาไดอยางอสระ

ดงตวอยางวยรนรายหนงซงเปนคนทไมกลาแสดงออก

หลงจากเสรจสนการอบรมคาย วยรนผนสามารถ

เปลยนแปลงตวเองโดยเสนอตวเขารบเลอกการแขงขน

เปนประธานนกเรยนซงทงผปกครองครและเพอน


100

ตางรสกภาคภมใจทเหนการเปลยนแปลงนการศกษา

หนงของLauraNabors5คอกจกรรมคายสำาหรบ

เดกทมภาวะสญเสยบคคลอนเปนทรกทำาใหเดกรสก

วาตวเองปรบตวไดดขนตอการสญเสยเพราะวาเดก

ไดมโอกาสแสดงความรสกเสยใจหรอความกงวลทม

อยออกมาแลกเปลยนกบสมาชกของกลมทงเดกและ

ผปกครองมความคดเหนวาไดรบประโยชนจากการได

เขารวมกจกรรมคายดงกลาว

แมเวลาลวงผานไปถง3เดอนหลงจากการอบรม

ทงวยรนและผปกครองมความคดเหนวาผลกระทบ

ทไดรบจากการอบรมยงคงมอยอยางตอเนองใน

ความฉลาดดานใดดานหนงของความฉลาด4ดาน

โดยวยรนสามารถนำาความรและประสบการณจากคาย

มาใชในการพฒนาตนเอง การเรยน การคบเพอน

และการทำาประโยชนเพอสวนรวมเชนการศกษาของ

HendersonKA6เกยวกบการจดกจกรรมคายพฒนา

ศกยภาพของผทเขาอบรมซงพบผลกระทบเชงบวก

หลงจบโครงการนอกจากนมกลมวยรนทเหนคณคา

และประโยชนจากการเขาคายเปนอยางยงจนรสก

ปรารถนาทจะใหผอนไดรบประสบการณทดเชนนบาง

จงพยายามตดตอประสานงานกบหนวยงานทองถน

และรวมกนดำาเนนงานจนสามารถจดกจกรรมคาย

ตามรปแบบของหลกสตรการพฒนาความฉลาด

4ดานสำาหรบวยรนไทยใหกบนกเรยนรนนองในโรงเรยน

การทหลกสตรมขอกำาหนดใหวยรนคดกจกรรม

“จตอาสา”นบเปนความพเศษอกประการหนงทชวย

ใหการเรยนรไดดำาเนนตอไปอกระยะเวลาหนง

เนองจากการพฒนาวยรนไมควรสนสดไปพรอมกบ

กจกรรมคาย แตเปนการเปดโอกาสใหวยรนไดดง

ศกยภาพของตนเองและกลมเพอนมาคดทำาสงทเปน

ประโยชนเพอสงคมสวนรวม เปนการยำาเตอนให

เดกนกเรยนตระหนกรวาถงแมจะเปนเพยงเดกวยรน

แตกสามารถทำาประโยชนทำาสงทดงามและสรางสรรค

แกสงคมไดเปนการชวยเสรมภาพลกษณทดของวยรน

แทนพฤตกรรมเสยงทผใหญมกกงวลใจเชนการใช

ยาเสพตด การตดเกม การทำาสงทกอความรำาคาญ

ใหแกสงคม (แขงรถในเวลากลางคน, การยกพวก

ตกน)เปนตนอกทงยงอาจสงผลใหสงคมไทยมทศนคต

ทดขนตอวยรนไดอกดวยนอกจากน วยรนยงไดให

ขอเสนอแนะเกยวกบการดำารงอยของการใชความ

ฉลาด 4 ดานทไดเรยนรมา โดยจดใหมเอกสาร

แผนพบ หรอจดหมายขาว เพอเปนสอกลางในการ

สอสารการแลกเปลยนความรสกความคดเหนตอกน

กระตนเตอนใจกนถงสงด ๆ ทไดเรยนรรวมกนมา

เพอพฒนาตนเองตอไป คลายกบการศกษาของ

MartinaReynoldsและคณะ7ทกลาวไววาการท

เดกไดเขารวมกจกรรมคายเรองการเปดเผยความรสก

ของตนตอคนอนโดยเขยนจดบนทกเรองเหตการณท

ไมสบายใจ หรอเครยดในชวตประจำาวน ทำาใหเดก

วยรนไดรบประโยชนหลายดาน และมสขภาวะทาง

กายและจตทดขน

สรป กจกรรมคายของหลกสตรพฒนาความฉลาด

4 ดานสำาหรบวยรนไทย สามารถชวยใหเดกวยรน

ทเขารวมโครงการมการเปลยนแปลงตนเองในดาน

ตางๆคอความฉลาดคดฉลาดทำาฉลาดใจและ

ฉลาดสมพนธ ตามวตถประสงคของหลกสตร ซง

ประเมนโดยตววยรนเองและผปกครองของวยรน

และสามารถนำามาประยกตใชในชวตประจำาวนและ

คดสรางกจกรรมทเปนประโยชนตอชมชนได


101

เอกสารอางอง1.จไรรตนแพรวพราย.วยรนไมวนวาย.กรงเทพ-

มหานคร: บรษท พรอคเตอร แอนด

แกมเบล,2539.

2.วระวฒน ปนนตามย. เชาวนอารมณ: ดชน

วดความสขและความสำาเรจของชวต.

พมพครงท 2. กรงเทพมหานคร: บรษท

เอกซเปอรเนทจำากด,2542.

3.สมาลย วงศเกษม. การสรางชดกจกรรมพฒนา

ความฉลาดทา งอา รมณ ขอ งว ย ร น .

มหาวทยาลยราชภฎมหาสารคาม.2548.

4.SevalFer.Qualitativeevaluationofemo-

tionalintelligencein-serviceprogram

forsecondaryschoolteachers.The

qualitativereport2004;9:562-88.

5.LauraNaborsandetal.Apilotstudyof

theimpactofagriefcampforchildren.

Palliativeandsupportivecare2004;

2:403–8.

6.Henderson KA. Camp Experiences and

DevelopmentalOutcomesforYouth.

ChildAdolPsychCl 2007;16:769-88.

7.Martina Reynolds, Chris R. Brewin and

MatthewSaxton.Emotionaldisclosure

inschoolchildren.JChildPsychol

Psyc2000;41:151-9.


102

The Project Evaluation of the Activity-based Program Designed to

Improve the Four Aspects of Intelligence among Thai Adolescents

Suporn Apinuntavech* Wajjanin Rohitsuk* Malirome Hasdinrat*

Chanvit Pornnoppadol* Pratana Satitvipawee**

ABSTRACT Thestudywasapretest-posttestdesign to evaluate the program designed toimprovethefouraspectsofintelligenceincludinglogical,problem-solving,emotionaland interpersonal intelligence among Thaiadolescents. Theprogram -developedbythe Child and Adolescent Mental HealthRajanagarindraInstitute,DepartmentofMentalHealth-wasconductedinfivedifferentregionsin Thailand including Central (Bangkok),Western (Ratchaburi), Northern (Uttaradit),Northeastern(Surin)andSouthern(NakhonSithammarat)regions.Atotalof241adoles-centsandtheirguardianswereincludedintheevaluation.Thequestionnairewasusedforthequantitativedata,whilefivepairsofparticipantsfromeachprovincewereselec-tivelyinterviewedduringthequalitativestudyphase.Resultsshowedthat241teenagers(female66.4%,meanage=15.8yearsold)

reportedanimprovementofmeanscoreinattitudeandbehavioratthreemonthsandone week after completing the program (p<0.05).Moreover,241guardians(female69.3%,meanage=43.9yearsold)reportedthesameimprovement(p<0.05).In-depthinterviews revealed that the participatingadolescentsobtainedvaluableknowledgeandexperiencewhiletheyenjoyedtheprogramaswell.Theydemonstratedtheimprovementintheirbehaviors,emotionalstate,problem-solvingskills,interpersonalrelationshipandmoreimportantlymoralstandards.Theconclusioncanthusbeformedthatthisactivity-basedprogramcan improve the four aspectsofintelligenceamongThaiadolescentsanditseffectmay last up to threemonths aftercompletionoftheprogram.

Key words: Evaluation,Intelligence,Program,Adolescents

J Public Health 2012; 42(1): 90-103

Coresspondence:SupornApinunthavech.DepartmentofPsychiatry,FacultyofMedicineSirirajHospital,

MahidolUniversity.BangkokThailand10700.Email:[email protected]* DepartmentofPsychiatry,FacultyofMedicineSirirajHospitalMahidolUniversity**DepartmentofBiostatistics,FacultyofPublicHealthMahidolUniversity

ผลของการประเมินหลักสูตรการพัฒนาความฉลาด...

Documents