“aging society · ศูนย์วิจัยเศรษฐกิจ ธุรกิจ...

33
ศูนย์วิจัยเศรษฐกิจ ธุรกิจ และเศรษฐกิจฐานราก 1 นายชาติชาย พยุหนาวีชัย ผู้อานวยการธนาคารออมสิน “Aging Society and Reverse Mortgage” หลักสูตร วิทยาการประกันภัยระดับสูง (วปส.รุ่นที่ 7) หลักสูตร วิทยาการประกันภัยระดับสูง (วปส.รุ่นที่ 7)

Upload: others

Post on 21-Feb-2020

3 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: “Aging Society · ศูนย์วิจัยเศรษฐกิจ ธุรกิจ และเศรษฐกิจฐานราก 1 นายชาติชาย

ศนยวจยเศรษฐกจ ธรกจ และเศรษฐกจฐานราก 1

นายชาตชาย พยหนาวชย ผอ านวยการธนาคารออมสน

“Aging Society

and

Reverse Mortgage”

หลกสตร วทยาการประกนภยระดบสง

(วปส.รนท 7)

หลกสตร วทยาการประกนภยระดบสง

(วปส.รนท 7)

Page 2: “Aging Society · ศูนย์วิจัยเศรษฐกิจ ธุรกิจ และเศรษฐกิจฐานราก 1 นายชาติชาย

Aging Society Aging Society

and and

Reverse Mortgage Reverse Mortgage

Page 3: “Aging Society · ศูนย์วิจัยเศรษฐกิจ ธุรกิจ และเศรษฐกิจฐานราก 1 นายชาติชาย

สงคมผสงอาย คอ?

3 Source: adioma.com ศนยวจยเศรษฐกจ ธรกจ และเศรษฐกจฐานราก ธนาคารออมสน

นยามสงคมผสงอายตามเกณฑองคการสหประชาชาต (UN)

or or

65 ป ข นไป >7%

หรอ 65 ปข นไป > 20%

60 ปข นไป > 20%

65 ปข นไป > 14%

หรอ

ทมา : UN

60 ป ข นไป >10%

Page 4: “Aging Society · ศูนย์วิจัยเศรษฐกิจ ธุรกิจ และเศรษฐกิจฐานราก 1 นายชาติชาย

World Aging Society

ศนยวจยเศรษฐกจ ธรกจ และเศรษฐกจฐานราก ธนาคารออมสน 4

% of world population aged

Aging Society Aged Society

12.7%

21.3%

2017 2050

world population ~7,500 ลานคน ( ป 2017)

ทมา : UN

60+

Page 5: “Aging Society · ศูนย์วิจัยเศรษฐกิจ ธุรกิจ และเศรษฐกิจฐานราก 1 นายชาติชาย

10 อนดบประเทศทมผสงอายมากทสดในโลก

Japan 2050 : 42.4 2017 : 33.4

Italy 2017 : 29.4 2050 : 40.3

Germany 2017 : 28.0 2050 : 37.6

Portugal 2017 : 27.9 2050 : 41.7

Finland 2017 : 27.8 2050 : 31.7

Bulgaria 2017 : 27.7 2050 : 36.4

Croatia 2017 : 26.8 2050 : 37.1

Greece 2017 : 26.5 2050 : 26.5

Slovenia 2017 : 26.3 2050 : 39.1

Latvia 2017 : 26.2 2050 : 35.3

5.5%

8.9%

24.7%

34.5%

12.2%

24.4%

25.4%

11.8%

21.7%

28.3%

20.9%

28.5%

กลมประเทศเหลานประชากรเขาสสงคมผสงอาย โดยสมบรณแลว (Aged Society) โดย 7 ประเทศ ไดแก ญป น อตาล เยอรมน โปรตเกต ฟนแลนด บลแกเรย และกรซ เปน Super-aged Society แลวในปจจบน

2017 2050

Super-Aged Society

Europe

Asia

Australia

Africa South America

North America

ทมา : UN

60+

ศนยวจยเศรษฐกจ ธรกจ และเศรษฐกจฐานราก ธนาคารออมสน

Page 6: “Aging Society · ศูนย์วิจัยเศรษฐกิจ ธุรกิจ และเศรษฐกิจฐานราก 1 นายชาติชาย

Asia Aging Society

6

33.4%

20.1% 19.5% 16.9% 16.2%

11.1% 9.7% 9.4% 8.6% 9.4%

42.4% 41.6% 40.1%

35.1% 35.1%

28.3%

23.1% 19.2% 19.1% 18.5%

ญป น เกาหลใต สงคโปร ไทย จน เวยดนาม มาเลเซย อนเดย อนโดนเซย เมยนมา

2017 2050

10 อนดบประเทศในเอเชยทก าลงกาวเขาสสงคมสงวย ไทย เปนอนดบท 4 ของเอเชย

ทมา : World Population Aging 2017, UN

60+

Page 7: “Aging Society · ศูนย์วิจัยเศรษฐกิจ ธุรกิจ และเศรษฐกิจฐานราก 1 นายชาติชาย

Thai Aging Society

7

ไทยจะเขาสสงคมสงอายโดยสมบรณต งแตป 2021 ซงเรวกวาคาเฉลยโลกทอยป 2050

ทมา : กรมทะเบยนราษฎร กระทรวงมหาดไทย, BOT

65+

1

11% 14%

26%

2017 2021 2040

Aging Society

Aged Society

Super-Aged Society

ศนยวจยเศรษฐกจ ธรกจ และเศรษฐกจฐานราก ธนาคารออมสน

Page 8: “Aging Society · ศูนย์วิจัยเศรษฐกิจ ธุรกิจ และเศรษฐกิจฐานราก 1 นายชาติชาย

สงทตองเผชญ

8

เศรษฐกจ

สงคม

• ผลตภาพการผลตลดลง เนองจากขาดแคลนแรงงาน

• การบรโภคลดลงสงผลตอรายไดประชาชาต

• การลงทนและการออมในประเทศลดลง

• ภาครฐตองใชงบประมาณดานสขภาพเพมข นเพอดแลผสงอาย

• ปญหาผสงอายถกทอดทง เชน ประเทศญป น

• ปญหาดานสขภาพ เมอผสงอายยงไมเตรยมพรอมอาจท าใหไมม

คาใชจายในการรกษาพยาบาลตนเอง

• ปญหาดานการเงนทไมเพยงพอด ารงชพ

ศนยวจยเศรษฐกจ ธรกจ และเศรษฐกจฐานราก ธนาคารออมสน

Page 9: “Aging Society · ศูนย์วิจัยเศรษฐกิจ ธุรกิจ และเศรษฐกิจฐานราก 1 นายชาติชาย

โมเดลการรบมอสงคมผสงอายในประเทศญป น

9

ภาครฐ การจดสวสดการ

1. มระบบประกนการดแลผสงอาย (Care Plan)

2. มศนยดแลผสงอาย

3. มการสรางชมชนผสงอายนอกเมอง

4. ใชเทคโนโลยในการดแลสขภาพผสงอาย

5. วางระบบโครงสรางพนฐานทเหมาะสมตอการ

ด ารงชวตของผสงอายในรปแบบ (Universal

Design)

1. ขยายอายเกษยณจาก 62 ป เปน 65 ป

2. สนบสนนการจางานผสงอาย : Silver

Human Resources Center

3. พฒนาทกษะควบคการหางานทเหมาะสม :

Senior Work Program

4. จดสรรรายไดและรายจายอยางสมดลเพอ

รายไดหลงเกษยณทเพยงพอ

นโยบายชวยเหลอดานแรงงาน

ศนยวจยเศรษฐกจ ธรกจ และเศรษฐกจฐานราก ธนาคารออมสน

Page 10: “Aging Society · ศูนย์วิจัยเศรษฐกิจ ธุรกิจ และเศรษฐกิจฐานราก 1 นายชาติชาย

โมเดลการรบมอสงคมผสงอายในประเทศญป น

10

ภาคเอกชน

บานพกคนชรา หนยนตดแลผสงอาย

Nursing Home

ศนยวจยเศรษฐกจ ธรกจ และเศรษฐกจฐานราก ธนาคารออมสน

Page 11: “Aging Society · ศูนย์วิจัยเศรษฐกิจ ธุรกิจ และเศรษฐกิจฐานราก 1 นายชาติชาย

11

“Reverse Mortgage อกทางเลอก

หนงเพอชวยเหลอผสงอาย”

ศนยวจยเศรษฐกจ ธรกจ และเศรษฐกจฐานราก ธนาคารออมสน

Page 12: “Aging Society · ศูนย์วิจัยเศรษฐกิจ ธุรกิจ และเศรษฐกิจฐานราก 1 นายชาติชาย

12

What is Reverse Mortgage ?

หรอการจ านองยอนกลบ เปนนวตกรรมทางการเงนส าหรบผสงอาย โดย

ผกประเภทนจะน าบานทตวเองหรอคสมรสเปนเจาของกรรมสทธไปวางเปน

หลกประกนกบสถาบนการเงน (ผกยงเปนเจาของทรพยสนอย) และสถาบน

การเงนจะจายเงนใหกบผก โดยใหสทธผกอยอาศยจนกวาจะเสยชวต

1. ผกสามารถอาศยในบานไดจนกวาจะเสยชวต

2. ไมมการช าระเงนก

3. ธนาคารไมมสทธไลเบยกบผก/ทายาท

Reverse Mortgage (RM)

Principles of RM

(กรณราคาบานต ากวามลคาเงนก)

Page 13: “Aging Society · ศูนย์วิจัยเศรษฐกิจ ธุรกิจ และเศรษฐกิจฐานราก 1 นายชาติชาย

13

Reverse Mortgage in USA

เปดตวคร งแรกในป ค.ศ.1989

(พ.ศ.2532) โดย U.S. Housing

Department : HUD ปจจบน

ด าเนนการมาแลว 28 ป

ในป ค.ศ. 2005-2008 ปรมาณขอกเตบโตอยางกาวกระโดด จากมลคาอสงหารมทรพยท เพ มข นอยางรวดเรวในสหรฐฯ

“Bubble”

ภาวะตลาด Reverse Mortgage

ปรมาณขอกในชวงแรกชะลอตว โดยในป ค.ศ.1990-2003 มผกเพยง

80,000 สญญา

subprime mortgage crisis ราย

Page 14: “Aging Society · ศูนย์วิจัยเศรษฐกิจ ธุรกิจ และเศรษฐกิจฐานราก 1 นายชาติชาย

14

Product Highlights

The Home Equity Conversion Mortgage (HECM) เพอใหค าปรกษาแนะน าและวางแผนการกใหเหมาะสมกบแตละบคคล

รฐบาลจดต ง Federal Housing Administration (FHA) เพอรบประกนความเสยงใหสถาบนการเงนโดยท าหนาทค าประกนสนเชอฯใหกบผก

รฐบาลมการตดตามและตรวจสอบอยางตอเนองเพอปรบปรงกฎระเบยบใหมประสทธภาพ

รฐบาลก าหนดใหธนาคารตองแจงสถานะยอดเงนคงเหลอและระยะเวลาทเหลอทจะไดรบเงนใหผกทราบเปนระยะ

Page 15: “Aging Society · ศูนย์วิจัยเศรษฐกิจ ธุรกิจ และเศรษฐกิจฐานราก 1 นายชาติชาย

15

คาดการณมลคาสนเชอใน 5 ปถดไป จะเตบโตเฉลย 3.4%

Reverse Mortgage in Australia

Billion-AUD

เปดด าเนนการในป ค.ศ.2005 (พ.ศ.2548)

ด าเนนการมาแลว 13 ป โดยในปจบนมผ

ใหบรการทางการเงนช นน าใหบรการ อาท CBA,

St George, Bank West, Macquarie และ

Heartland

มลคาตลาดสนเชอ Reverse Mortgage 3 พนลาน AUD

Page 16: “Aging Society · ศูนย์วิจัยเศรษฐกิจ ธุรกิจ และเศรษฐกิจฐานราก 1 นายชาติชาย

16

Product Highlights

มใหบรการในสถาบนการเงนขนาดใหญของประเทศ

วตถประสงคการกมความหลากหลายยดหยน

มการรบประกนเงนคางช าระจะไมเกนยอดขายของบานในทกกรณ

เลอกรบเงนไดหลายรปแบบ เชน เงนกอน รายเดอน วงเงนพรอมใช หรอเลอกรบผสมกน

สามารถเปลยนแปลงรปแบบการรบเงนไดตามความตองการ

Page 17: “Aging Society · ศูนย์วิจัยเศรษฐกิจ ธุรกิจ และเศรษฐกิจฐานราก 1 นายชาติชาย

17

คาดการณวาในป ค.ศ.2025 (พ.ศ.2568) จะมผกถง 480,000 ราย

Reverse Mortgage in Korea

* As of February Source: Financial Services Commission

เปดด าเนนการประมาณต งแตกอนป ค.ศ.2007

(พ.ศ.2550) Korea Housing Finance

Corporation : KHFC ซงใชแบบอยางตาม

HECM ของประเทศสหรฐอเมรกา

ภาวะตลาดของ Reverse Mortgage (สะสม)

12,299 ราย 17,595 ราย

22,634 ราย

29,120 ราย 30,628 ราย

2012 2013 2014 2015 Jun-Feb 2016

Page 18: “Aging Society · ศูนย์วิจัยเศรษฐกิจ ธุรกิจ และเศรษฐกิจฐานราก 1 นายชาติชาย

18

Product Highlights

ผกจะไดลดภาษอสงหารมทรพย 25%

มการน า Reverse Mortgage ไปใหบรการในกลมเกษตรกรผท ประสบปญหารายไดไมเพยงพอ

เลอกรบเงนรายเดอนไดหลากหลายตามภาระคาครองชพ

ไมมการยดทรพยแมวาผกจะเสยชวต

Page 19: “Aging Society · ศูนย์วิจัยเศรษฐกิจ ธุรกิจ และเศรษฐกิจฐานราก 1 นายชาติชาย

19

ตลาด Rm ในประเทศฮองกงเตบโตอยางตอเนอง สะทอนจากผกใหมท เพ มข นทกไตรมาส

Reverse Mortgage in Hong Kong

เปดด าเนนการปลายป ค.ศ.2011 (พ.ศ.2554) ด าเนนการ

มาแลว 6 ป โดยด าเนนการ โดย Hong Kong Mortgage

Corporation (HKMC) ก ากบดแลโดย Hong Kong

Monetary Authority (HKMA) ซงท าหนาทเปนธนาคาร

กลางฮองกง

ภาวะตลาด Reverse Mortgage (จ านวนผกใหม) ราย

Page 20: “Aging Society · ศูนย์วิจัยเศรษฐกิจ ธุรกิจ และเศรษฐกิจฐานราก 1 นายชาติชาย

20

Product Highlights

ผกไดรบวงเงนกและเงนรายเดอนสงเนองจากราคาอสงหารมทรพยในฮองกงมมลคาและสภาพคลองสง

เร มเขารวมโครงการไดต งแตอาย 55 ป

ธนาคารพาณชยมากกวา 6 แหงเขารวมโครงการ

ผกสามารถยกเลกสญญากไดภายใน 6 เดอน โดยจะไดรบคาธรรมเนยมและคาเบยประกนคน

Page 21: “Aging Society · ศูนย์วิจัยเศรษฐกิจ ธุรกิจ และเศรษฐกิจฐานราก 1 นายชาติชาย

21

“Reverse Mortgage ชวยเหลอ

ผสงอายอยางไร”

Page 22: “Aging Society · ศูนย์วิจัยเศรษฐกิจ ธุรกิจ และเศรษฐกิจฐานราก 1 นายชาติชาย

22

Reverse Mortgage in Thailand

ภาครฐไทยไดเร มโครงการ โดยกระทรวงการคลงน าเสนอมาตรการ

เพอรองรบสงคมผสงอายตอคณะรฐมนตร เมอวนท 8 พ.ย. 2559 ซงสนเชอ

Reverse Mortgage เปนหนงในมาตราการน น

โดยระยะแรกมอบหมายใหสถาบนการเงนเฉพาะกจ

ด าเนนการมาตรการสนเชอทอยอาศยส าหรบผสงอาย (Reverse

Mortgage) เพอใหผท มอายต งแต 60 ปขนไป สามารถน าทอยอาศยทตน

มกรรมสทธและปลอดภาระหนมาเปลยนเปนรายไดในการด ารงชพเปน

รายเดอน

ธนาคารออมสน

ธนาคารอาคารสงเคราะห

Page 23: “Aging Society · ศูนย์วิจัยเศรษฐกิจ ธุรกิจ และเศรษฐกิจฐานราก 1 นายชาติชาย

23

Reverse Mortgage

กบ ธนาคารออมสน

Page 24: “Aging Society · ศูนย์วิจัยเศรษฐกิจ ธุรกิจ และเศรษฐกิจฐานราก 1 นายชาติชาย

24

จากการศกษาขอมลสนเชอ RM ในประเทศไทย ธนาคารออมสนจงไดวเคระหขอดขอเสย และน ามาปรบใชเพอใหสอดคลองและเหมาะสมกบสภาวะการณของสงคมผสงอายในประเทศไทย ซงพอสรปหลกเกณฑเงอนไข ไดดงน

Page 25: “Aging Society · ศูนย์วิจัยเศรษฐกิจ ธุรกิจ และเศรษฐกิจฐานราก 1 นายชาติชาย

สนเชอทอยอาศยส าหรบผสงอาย Reverse Mortgage

หลกเกณฑ เงอนไข

วงเงนก

หลงจากนนดอกเบย

รอยละ MRR-1 ตอป

B

60 อายตงแต 60 ปขนไป

แตไมเกน 80 ป

ทดนพรอม

อาคารไมเกน

รอยละ 70

หองชด ไมเกนรอยละ 60

ของราคาประเมนหลกทรพย

ไมต ากวา 1.5 ลานบาท

หลกประกน

ตองเปนทอยอาศยหลกของผก

ตองอยในแหลงชมชนทมความเจรญ

การจายเงนก

จายเงนกเปนรายเดอน

ตงอยในโครงการตาม พรบ. จดสรร

การใหค าปรกษา

ผก คสมรส ทายาทผกตองไดรบการ ใหค าปรกษา และลงนามรบทราบเงอนไขในแบบฟอรมการใหค าปรกษา สงสดไมเกน 25 ป

Page 26: “Aging Society · ศูนย์วิจัยเศรษฐกิจ ธุรกิจ และเศรษฐกิจฐานราก 1 นายชาติชาย

กระบวนการ Reverse Mortgage

- ผก มอายตงแต 60 ป แตไมเกน 80 ป - มบานทเปนทอยอาศยของตนเอง

- ผกตดตอขอใชบรการทสาขา - พนกงานสนเชอใหค าปรกษา แนะน า ผก คสมรส ทายาท เพอใหเกดความเขาใจ

- ผก ผกรวม (ถาม) กรอกใบสมครยนค าขอก - ผก คสมรส ทายาท ลงนามรบทราบเงอนไข ในแบบฟอรม

ผกรบเงนตามเงอนไข

ผกเสยชวต ในระหวางจายเงนก

กระบวนการขายทอดตลาด

ทายาท/ผจดการมรดก น าเงนมา

ไถถอนบาน

อยครบระยะเวลาจายเงนก หรอ ครบวงเงนก

ตามสญญา

ผกน าเงนมา ไถถอนบาน

อาศยอยในบานตอไป โดยไมไดรบเงน

กระบวนการกเพมเตม (ถาม)

ผกเสยชวต

หมายเหต เมอธนาคารน าหลกประกนขายทอดตลาดแลว หากรบช าระหนแลวไดเงนไมเพยงพอ ธนาคารจะไมสบทรพยอนของลกหน

Page 27: “Aging Society · ศูนย์วิจัยเศรษฐกิจ ธุรกิจ และเศรษฐกิจฐานราก 1 นายชาติชาย

27

เงนรายเดอนสนเชอ RM

65 ป

901 ลานคน

70 ป 75 ป 80 ป

13,100 19,250 32,100 72,450

20 ป 15 ป 10 ป 5 ป

อายผก

เงนรายเดอน

ระยะเวลา จายเงนก

Page 28: “Aging Society · ศูนย์วิจัยเศรษฐกิจ ธุรกิจ และเศรษฐกิจฐานราก 1 นายชาติชาย

28

ประมาณการจายเงนสนเชอ RM

อาย (ป) ระยะเวลาจายเงนก

(ป)

เงนงวดรายเดอนทจะ

ไดรบ (บาท)

จ านวนเงนทไดรบทงหมด

(บาท)

รอยละ/วงเงนก

ดอกเบย รอยละ/วงเงนก

60 ป 25 ป 1,920 572,815.39 57.28 427,184.61 42.72 65 ป 20 ป 2,620 626,064.31 62.61 373,935.69 37.39 70 ป 15 3,850 693,017.73 69.30 306,982.27 30.70

75 ป 10 6,420 771,246.45 77.12 228,753.55 22.88

80 ป 5 14,490 878,372.40 87.84 121,627.60 12.16

หมายเหต : ประมาณการจายเงนสนเชอ RM ตอวงเงนก 1,000,000 บาท

Page 29: “Aging Society · ศูนย์วิจัยเศรษฐกิจ ธุรกิจ และเศรษฐกิจฐานราก 1 นายชาติชาย

สนเชอทอยอาศยส าหรบผสงอาย (Reverse Mortgage : RM)

ระยะเวลา อตราดอกเบย

ปท 1 0%

ปท 2

ปท 3 เปนตนไป MRR – 1.00%

เฉลย 3 ป 2.00%

อตราดอกเบยโปรโมช น

ระยะเวลาการจดกจกรรม : อนมตสนเชอและจดท านตกรรมสญญา ต งแตเดอนตลาคม 2560 – มนาคม 2561

Page 30: “Aging Society · ศูนย์วิจัยเศรษฐกิจ ธุรกิจ และเศรษฐกิจฐานราก 1 นายชาติชาย

กจกรรมสงเสรมการขาย (Gimmick)

ส าหรบลกคาทไดรบการอนมตสนเชอฯ และจดท านตกรรมสญญาตาม

ระยะเวลาทก าหนด เลอกรบของสมนาคณ 1 รายการ ดงน

1. เครองวดความดนโลหต 1 เครอง หรอ

2. บตรออมสน เดบต สมารท แคร วงเงนคมครองอบตเหตสงสด 100,000 บาท

สนเชอทอยอาศยส าหรบผสงอาย (Reverse Mortgage : RM)

Page 31: “Aging Society · ศูนย์วิจัยเศรษฐกิจ ธุรกิจ และเศรษฐกิจฐานราก 1 นายชาติชาย

31

ผลตภณฑของธนาคารออมสน เพอผสงอาย

เงนฝาก • เงนฝากเผอเรยกพเศษผสงวย (ดอกเบย Step Up เฉลย 1.875 ตอป)

• เงนฝากเผอเรยกประชารฐผสงวย (ดอกเบย 2 เทาของเงนฝากเผอเรยก)

สนเชอ • สนเชอเคหะ กตญญดแลบพการ (ดอกเบย 0% 1ป) • สนเชอสวสดการส าหรบขาราชการบ านาญและลกจางประจ า โดยใชบ าเหนจตกทอดเปนหลกประกน • สนเชอประชารฐเพอผสงวย (กไดจนถงอาย 70 ป)

MyMo “ทางเลอกใหมของผสงอายในการท าธรกรรมการเงน”

สะดวก งาย ไมตองเดนทาง

Page 32: “Aging Society · ศูนย์วิจัยเศรษฐกิจ ธุรกิจ และเศรษฐกิจฐานราก 1 นายชาติชาย

32

Page 33: “Aging Society · ศูนย์วิจัยเศรษฐกิจ ธุรกิจ และเศรษฐกิจฐานราก 1 นายชาติชาย