ကရနာဗငးရပစ‌‌ရရာဂါ‌COVID-19‌

(ကဗစ-နငတငး)‌က‌က‌‌ရေးရတေ‌

ဘယေ‌ခခကမေ။

မငးကငါရ‌သရရကာငး‌စာအပအား‌ပပစပဤစာအပသည Inter-Agency Standing Committee Reference Group on Mental Health and Psychosocial Support in Emergency Settings (IASC MHPSS RG) ၏ လပငနးဆောငရကချက ဖြစပါသည။ IASC MHPSS မ အဖပညဖပညေငရာ၊ ဆေသကကးေငရာ နင နငငတငး ကျမးကျငသများအဖပင နငငဆပါငး ၁၀၄ နငငမ မဘများ၊ ကဆလးသငယဆစာငဆရာကသများ၊ ေရာ ေရာမများနင ကဆလးများမ ပပးကညဆပးထားသည။ ကရနာဗငးရပစဆရာဂါ COVID-19 (ကဗစ-နငတငး) ကာလအတငး ကဆလးများ၏ စတကျနးမာဆရးနင စတလမဆရးပငးေငရာ လအပချကများအား ဆလလာရန အဖပညဖပညေင ရာ သဆတသနတစခက အာရဗ၊ အဂဂလပ၊ အတာလျ ၊ ဖပငသစ၊ စပနအစရ သည ဘာသာစကားများနင ဖြနဆေခသည။ ထသဆတသနမ ရလာေများ အား အသးဖပပပး ပဖပငက ြနတးခဖခငးဖြစသည။ ဤစာအပအား ကရနာ ဗငးရပစဆရာဂါ COVID-19 (ကဗစ-နငတငး) ဖြစပားဆနဆသာ နငငအချ တင ကဆလးများအား ပဆဖပာဖခငးပစအားဖြင ဆေမျခသည။ ထဆနာက ကဆလးများ၊ မဘများနင ကဆလးသငယဆစာငဆရာကသများေမ အကကဖပချကများ ရယကာ ဖပနလညတညးဖြတခသည။

ကမဘာတေနးရ ကဆလးများ၊ မဘများ၊ ကဆလးသငယ ဆစာငဆရာကသများနင ေရာေရာမများအပါ၀င လဆပါငး ၁၇၀၀ ခနသည ကရနာဗငးရပစဆရာဂါ COVID-19 (ကဗစ-နငတငး) ကပေးဆရာဂါက မညကသ ရငေငဆကျာလား ကကဆကကာငး ကျနပတအား အချနဆပးဆေမျခသည။ သဆတသနနင ပဖပင ဖြစဆဖမာကဆရးအတက အချနဆပးပါေငခသတငးအား အထးဆကျးဇးတငပါ သည။ ဤပဖပငသည ကမဘာတေနးရ ကဆလးများအတက ကဆလးများက ဖပစထားဖခငးဖြစသည။

IASC MHPSS မ Helen Patuck အား ပဖပင ဇာတညနးနင ရပဖပပစာအပ ဖပငေငဆပးဖခငးအတကလညး ဆကျးဇးတငရပါသည။

ပနပထတဆေဖခငးအား ဆအာကဆြာဖပပါ လငစငအရ ဖပလပဖခငး ဖြစပါသည။©IASC, 2020. the Creative Commons Attribution-NonCommercial-Shar-eAlike 3.0 IGO license (CC BY-NC-SA 3.0 IGO; https://creativecommons.org/licenses/by-nc-sa/3.0/igo).

ဆအာကဆြာဖပပါ လငစငအားဖြင ဖပနလညထတဆေဖခငး၊ ဘာသာဖပနဖခငးေငရာ လပငနးများက မရငးမပငခငရသက ဖပညစစာ ဆြာညနးဆရးသငးကာ စးပား ဖြစမဟတဆသာ ရညရယချကဖြင ဖပနလညထတဆေနင အသးဖပနငပါသည။

ယခပဖပငစာအပအား ဖမနမာဘာသာသဖပနေမက Metanoia နင UNICEF Myanmar တမ ပးဆပါငး ဆောငရကခပါသည။ ယခဘာသာဖပနေမ/ လကဆလျာညဆထဖြစဆအာင ဖပလပမ က Inter-Agency Standing Com-mittee (IASC) က ဆောငရကထားဖခငးမဟတပါ။ ဘာသာဖပနေမ/ လကဆလျာညဆထဖြစဆအာင ဖပလပမတ နင ပတသကပပး IASC က တာ၀န မယပါ။ မရငး English ဘာသာစကားဖြင ထတ၀ေသည My Hero is You: How Kids Can Fight COVID-19! Licence: CC BY-NC-SA 3.0 IGO သည အစစအမနဖြစသည။

အဖေင‌မတဆက‘မငးကငါရ သရဆကာငး’စာအပသည ကမဘာတေနး ကရနာဗငးရပစဆရာဂါ COVID-19 (ကဗစ-နငတငး) ကပေးဆရာဂါ သကဆရာကခစားဆနရဆသာ ကဆလးငယများအတက ရညရယဆရးသားထားဖခငး ဖြစပါသည။

ဤပဖပငစာအပအား မဘ၊ ကဆလးသငယဆစာငဆရာကသ (သမဟတ) ေရာ၊ ေရာမမ ကဆလးအနး (သမဟတ) ကဆလးအပစဆသးဆသးဆလး အနးတင ြတဖပရန ဖြစပါသည။ ထကသ မဘ၊ ဆစာငဆရာကသ (သမဟတ) ေရာ၊ ေရာမများမ ြတဖပဖခငး မဟတဘ ကဆလးတစဦး ြတရရန မသငဆလျာပါ။

‘သရဆကာငးများအတက လပဆောငရန လပငနးများ’ ဟဆခါဆသာ ဖြညစက လမးညနစာအပအား ဆနာကေကတအဆနဖြင ေကလကထတဆေ ရနရပပး ၄ငးစာအပသည ကရနာဗငးရပစဆရာဂါ COVID-19 (ကဗစ-နငတငး) နင ေကစပဆသာ အဆကကာငးအရာများ ပါရကာ ကဆလးများ မမ၏ စတပငးေငရာ ခစားချကများက ကငတယထနးသမးဆစနငရနနင လပဆောငနငဆသာ အရာများက ဆြာဖပဆပးထားပါသည။

ဘာသာပပနဆမ‌IASC သည ဤစာအပက အာရဗ၊ တရတ၊ ဖပငသစ၊ ရရား နင စပန ဘာသာသ ဘာသာဖပနေမ က အြကယတင ဆပါငးစညး ညနငး ဆောငရက သားမည ဖြစသည။ အဖခားဘာသာများသ ဖပနေရန the IASC Reference Group for Mental Health and Psychosocial Support (MHPSS) (mhpss.refgroup@gmail.com) က ေကသယပါ။ ပပးစးသည ဘာသာဖပနေမ အားလးက the IASC Reference Group website ဆပါတငတငထားမညဖြစသည။သငသည ဤစာအပက ဘာသာဖပနေမည၊ လကဆလျာညဆထရဆအာင ဖပလပမညေပါက ဆအာကပါတက သတဖပပါ။

စာအပဆပါတင သငအြအစညး (သမဟတ ရနပဆငဆထာကပသည အြ အစညး) ၏ Logo က ထညခငမဖပပါ။ လကဆလျာညဆထရဆအာငဖပလပ မညေပါက (စာသားများ သမဟတ ပများ ဆဖပာငးလမည) IASC ၏ logo က အသးဖပခငမဆပးပါ။ စာအပက အသးဖပရာတငလညး IASC က အြအစညး၊ ထတကန နင ေနဆောငမတစခခက အားဆပးဆထာကခသညေသည သဆဘာ တရားမျ း မပါသငပါ။ သင၏ ဘာသာဖပနေမ (သမဟတ) လကဆလျာညဆထဖြစဆအာငလပမက Creative Commons license သမဟတ ၎ငးနင တညဆသာ license ထားသငသည။ CC BY-NC-SA 4.0 or 3.0 က အသးဖပရန အကကဖပပါသည။ သငဆတာသည လငစငစာရငး : https://creativecommons.org/share-your-work/licensing-considerations/compatible-licensesဘာသာဖပနေရာတင ဆအာကပါစာသားက ထညသငးရန အကကဖပပါသည။ “ယခဘာသာဖပနေမ/ လကဆလျာညဆထဖြစဆအာင ဖပလပမ က In-ter-Agency Standing Committee (IASC) က ဆောငရကထားဖခငးမဟတပါ။ ဘာသာဖပနေမ/ လကဆလျာညဆထဖြစဆအာင ဖပလပမ တ နင ပတသကပပး IASC က တာ၀နမယပါ။ မရငး English ဘာသာစကားဖြင ထတ၀ေသည My Hero is You: How Kids Can Fight COVID-19! Licence: CC BY-NC-SA 3.0 IGO သည အစစအမနဖြစသည။”

ရမရမက‌‌စစရ‌သရရကာငးတစရယာကပါ။‌ဘာေေဆရတာ‌ရမရမဟာစစအတေက‌ရတာ‌ကမဘာရပါမာအရကာငးဆးအရမပဖစသေ‌အရတာဆး‌သပပပညာရငတစရယာက‌ေညးပဖစတယ။‌‌ဒါရပမယ‌ကရနာ‌ဗငးရပစရရာဂါက‌ကသဖနညးေမးက‌ရမရမေညး‌ရာမရတေပါဘး။

‘‌ကရနာဗငးရပစရရာဂါ‌COVID-19‌(ကဗစ-နငတငး)‌ဆတာ‌ဘယေမျ းေ‌ရမရမ’‌‌စစ‌ရမရမက‌ရမးမတယ။

‘‌ကရနာဗငးရပစရရာဂါ‌COVID-19‌(ကဗစ-နငတငး)‌ေရခါတ‌ကရနာ‌ဗငးရပစ‌က‌အရမးရသးပပး‌ရမရမတ‌မရတေနငဘး‌သမးရ’‌ရမရမက‌ပပနရပဖတယ။

‘ဒါရပမယ‌ဖျားရနတသရတေ‌‌ရချာငးဆး၊‌နာရချတအခါန‌အဒဖျားရနတသရတေက‌ထရတေမတအခါမာ‌ပပနနကးတယ‌သမး’

‘ဖျားရနတသရတေက‌ကယပရပပး‌ရချာငးဆးတယ၊‌ပပးရတာ‌အသကရရာမာ‌ခကခောတယ’‌ရမရမက‌ဆကရပပာတယ။

‘အဒါဆ‌သမးတမပမငရရတာ‌သက‌မကာကေယနငဘးရပါ၊‌ဟတေား‌ရမရမ’‌‌စစ‌ရမရမက‌ဆကရမးတယ။

‘ဟငအငး၊‌ရမရမတ‌ကာကေယနငပါတယ’‌ရမရမက‌ဆကရငးပပတယ။

‘အဒါရကာငမ‌သမးက‌ေခခစတချရစချင‌တယ။၊‌‌ဒဗငးရပစပးက‌ေအများကကး‌က‌ကးစကခတယ‌သမး။‌‌ရမရမတနအတတ‌တပခားသ‌ရတေကေညး‌ကရနာဗငးရပစ‌‌ကးစကတာကရန‌‌ကာကေယဖအတေက‌ပးရပါငးပါဝငကဖေတယရေ။‌ကရေးရတေက‌သပအရရးကကးတယ။‌သတေညးကညနငတယ။‌သမးက‌ရမရမတရ‌သရရကာငးရေးတစရယာက‌ပဖစရစချငတယ။’

အဒ‌ညမာ‌‌စစ‌အပရာထမာေရနတယ။‌ကယကယကယ‌သရရကာငးေ‌ေးဝ‌မခစားမဘး။‌စတေညးတမတယ။‌

ရကျာငးက‌သေားချငတယ။‌ဒါရပမယ‌ရကျာငးက‌ပတရနတယ။‌သငယချငးရတေက‌ရတေချငတယ။‌ဒါရပမယ‌အဒါက‌အနတရာယရတယတ။

‌စစ‌အဒ‌ကရနာ‌ဗငးရပစ‌ကကး‌ကမဘာက‌ရပခာကေန‌ရနတာမျ း‌မရရစချငဘး။‘သရရကာငးဆတာ‌စပါ‌ပါဝါ‌ရတေ‌ရရမာ’‌‌စစ‌အပခါနး‌မျကေးပတရငး‌ရတေးတယ။‌‘ငါမာ‌ဘာစပါ‌ပါဝါ‌ရတေ‌ရသေ။’

ရတတရက‌နးညတအသတးတးရေး‌ကားရတယ။

‘ဘယသေ’‌ေ‌‌စစ‌ခပတးတး‌ပပနရမး‌ေကတယ။

‘သရရကာငးပဖစဖ‌မငးဘာရတေေအပသေ‌‌စစ’‌အဒအသက‌‌စစကရမးောတယ။

‘ကမဘာရပါမာရတ‌ကရေးရတေ‌သတကယသတ‌ဘယေကာကေယ‌နငသေ‌ရပပာပပမရမယ။‌အဒါမ‌အပခားသရတေကပါ‌သတ‌ကာကေယနငမာ’‌စစ‌ပပနရပဖေကတယ။

‘အဒါဆ‌မငးငါက‌ဘာေပရစချငသေ’အသက‌‌စစက‌ထပရမးတယ။

‘ငါ‌ပျနငတ‌အရာတစခေအပတယ။‌ပပးရတာ‌ကညနငမယ‌အသကကးကကး‌တစခရရာ’

ေရရာငရအာကမာ‌ရတတရက‌ထးဆနး‌တအရာတစခရရာကောတယ။

‘မငးက‌ဘယသေ’‌‌‌စစ‌အအားသငပပး‌ရမးေကတယ။

‘ငါနာမညက‌‌ရအးချမး‌ေရခါတယ’

‘အရငက‌တစခါမ‌‌ရအးချမး‌ဆတာက‌

မရတေဖးဘး’‌‌စစ‌‌‌ရအးချမးက‌ကညရငး‌ရပပာတယ။

‘ငါက‌ဒမာ‌အပမရခတာ။‌ငါက‌မငးနေးသား‌ဆ‌ောခတာ’‌‌ရအးချမးက‌ပပနရပဖတယ။‌‘မငးရရင‌ကမဘာက‌ကရေးရတေက‌ကရနာ‌ဗငးရပစ‌အရကာငး‌ငါရပပာနငမာရပါ။’‌‌‌စစ‌အားတကသရရာ‌ရပပာေကတယ။‌‌‘ငါ‌သရရကာငးပဖစနငပပရပါ။’‌‘ဒါန…ကရနာ‌ဗငးရပစ‌ရရနတာ‌‌ငါတ‌ခရးထေကဖ‌ေခခရေား’

‘ငါရရနရင‌အဆငရပပတယ‌‌စစ’‌‌ရအးချမးက‌ရပပာတယ။‌

‘ငါတအတရရနတအခါ‌ဘယအရာမ‌‌မငးက‌ထခကရအာင‌ေပေမရဘး။’

ကယ

ရတေဆ

ပျသ

နးေ

ာရငး‌

ညရက

ာငးက

ငကက

းက‌

နတဆ

ကေ

ကတ

ယ။

စစဟ

ာ‌‌ရအးချမးရ‌ရ

ကျာရ

ပါတ

ကေ

ကပပး‌

အပခ

နးပပတ

ငးရပ

ါကက

ရန‌ည

ရကာင

းကငထ

က‌ဝးခန‌

ပျတ

ကသ

ေားတ

ယ။‌

ရနပမငတကောချနမာ‌ပရမစနားက‌သကနတာရေေရေးမာ‌ဆငးသကေကတယ။‌

အဒမာ‌ကရေးအပစတစစ‌ကစားရနကတယ။‌‌စစန‌‌ရအးချမးက‌ကရေးရတေက‌ရပျာရငစောန‌ေကရဝရမးနတဆကကတယ။

‘ကကဆပါတယ။‌ငါနာမညကရတာ‌‌‌စေငးပါ။’‌ကရေးအပစထက‌ရကာငရေးတစရယာကက‌ရပပာတယ။

‘မငးတ‌ဒမာ‌ဘာေပရနကတာေ။‌ရဆာရး..ငါတ‌အနးကပောေ‌မရေ။‌ငါတ‌အနညးဆး‌၁‌မတာ‌အကောမာ‌ရနရမာမေ’

အဒါရကာင‌ငါတဒမာရရနတာ’‌‌စစက‌ပပနရပပာတယ။

‘ငါနာမညက‌စစပါ။‌သက‌‌ရအးချမးေ‌ရခါတယ။‌မငးတသေား..‌ငါတကရေး‌ရတေက‌အမနးချငးရတေ၊‌သငယချငးရတေ၊‌မဘရတေန‌အဘးအဘေားရတေက‌အနတရာယ‌ကငးရအာင‌ေပရပးေရတယ။‌ငါတ‌ေပဖေတာက….’

‘ေကက‌ဆပပပာန‌ရရန‌‌စကကန‌(၂၀)‌ကာရအာင‌ရဆးရမာ’‌‌‌စေငးက‌ခပးရငး‌ရပဖေကတယ။

‘ငါတ‌သတယ‌‌စစ။‌ငါတ‌ဖျားေ‌ရချာငးဆး၊‌နာရချရငေညး‌တစရး‌(ဒါမမဟတ)တရတာငရကေးထက‌ရချတယ။‌ေရတေက‌ေကဆေနတဆကမယအစား‌ေက‌ပပနတဆကတယ။‌ပပးရတာ‌ငါတ‌အမထမာပရနဖ‌ကကးစားတယ။‌ဒါရပမယ‌ငါတက‌ေထထပတ‌ပမထမာ‌ရနတာဆရတာ‌အားေးကရတာ‌အမမာ‌မရနကဘး။’

‘အငး..ဒါကရတာ‌ငါ‌ကညနငေမမယ’‌‌ရအးချမးက‌ရပပာတယ။

‘သတက‌ကရနာ‌ဗငးရပစ‌က‌မရတေနငဘး။‌ဒါရပမယ‌ငါကရတာ‌ပမငနငတယ။‌က..ခနတကပပး‌ေကခကပါ။‌ဒါရပမယ‌ငါရ‌အရတာငနစဖကမာ‌ခေထငပပးေကခက။‌၁‌မတာ‌အနညးဆးကောပပး‌ရနရမယ‌မဟတေား။’

ရအးချမးဟ

ာ‌‌စေ

ငးန‌

စစတ

နအတ

‌ရက

ာငးက

ငထ‌

ပျတ

ကသ

ေားတ

ယ။‌ပမရေ

းက‌

ပဖတ

သနးပျေ

ာရငး‌

သချငးဆ

ောက

တယ

။‌ေ

မးမာ

‌ကရေ

းရတ

ေက‌

ရတေတ

အခါ‌‌စ

ေငး‌က

‌ေ

မးရအ

ာရပပာတ

ယ။

‘မငးတ‌မသားစရတေဆ‌သေားပပးရပပာကပါ။‌ငါတ‌အထမာရနရင‌ပပပးေခခတယ။‌အမထမာ‌ရနပခငးန‌‌တစရယာကက‌တစရယာကရစာငရရာကနငတယ။’

စစတက‌ရတေတအခါ‌ေရတေက‌ရတတရက‌အအားသငသေားတယ။‌ရနာကရတာ‌ေကရဝရမးနတဆကပပး‌အမထက‌ဝငသေားကတယ။

တမရတေကားထမာ‌ရေယဉပျ ကကးတစခ‌ပဖတပျသေားပပး‌ရေယာဉထက‌ခရးသညရတေက‌သတက‌အအားသငပပး‌ေမးကညကတယ။

‘ေရတေ‌ခရးသေားကတာက‌မကာခင‌ရပရေမတယ။‌အနညးဆးရတာ‌အခ‌အချနအတေကရပါ..’‌‌စေငး‌‌က‌ေမးကညရငး‌ရပပာတယ။‌

ရအးချမး‌က‌ရကာငးကငရပါ‌ပမငပမင‌ပျေကတယ။‌စေငး‌‌က‌ရပျာပပး‌သကနဟစရြကးေကတယ။‌

‘အခဆ‌ကမဘာက‌နငငရတေရ‌‌နယနမတရတေ‌ပတရနကပပ။‌ငါတရရနတရနရာမာ‌ငါတချစတသရတေန‌ရရနသငတယ’

‘အရာအားေး‌ရပပာငးေသေားသေ‌ခစားရတယ’‌စစက‌ရပပာတယ။‌‘အဒေ‌ခစားရတာက‌ငါ‌ရကာကတယ’

‘အငး..‌ဒေ‌ခစားရတာဟာ‌ရကာကစရာ၊‌စတရပရထေးစရာ‌ပဖစနငတာရပါ။’‌ရအးချမး‌က‌ရပပာတယ။‌‘ငါ‌ရကာကတအခါမျ းဆရင‌အသကက‌ပဖညးပဖညးရေးရရငး‌မးရတေက‌မတထတပစေကတယ။

ပပးရတာ‌မးရဘာေး‌အကကးကကးတစခက‌ရအးချမး‌က‌ရေထ‌မတထတပပတယ။

‘မငးတ‌ရကာကရငရရာ‌ဘာေပကေ’‌ရအးချမး‌က‌ရမးတယ။

‘ငါကရတာ‌ငါက‌ချစတသအရကာငး‌စဉးစားရတာ‌ကကကတယ။’စစက‌ရပပာေကတယ။

‘ငါရရာပ..ငါ‌အဖး၊‌အဖေားရတေေ‌ငါက‌ချစတသရတေအရကာငး‌စဉးစားတယ။’‌‌စေငး‌‌က‌ရထာကခရပပာတယ။

‘ကရနာ‌ဗငးရပစ‌ရကာင‌ငါ‌သတက‌အခ‌ရပေဖကေမရဘး။‌အရငက‌စရန၊‌

တနဂဂရနေတငး‌ငါ‌သတဆ‌သေားေညခတာ။‌အခရတာ

‌သတအနတရာယကငးရအာင‌‌ငါ‌သေားမေညရတာဘး။’

‘ဖနးဆကေမရဘးေား’‌စစက‌သငယချငးက‌ရမးတယ။

‘အငး..ဆကတာရပါ။‌

သတ‌ငါက‌ရနတငး‌ဖနးဆကတယ။‌အမကအရကာငးရတေ‌ငါ‌သတက‌ရပပာပပတယ။’‌

‘အေ‌ဖနးရခါရရင‌ငါရပျာတယ။‌သတေညး‌ရပျာတယ။’

‘မပမငနင‌မရတေနငသရတေက‌သတရမတာ‌သဘာဝပါပ’‌ရအးချမး‌က‌ရပပာတယ။

‘ဒါဟာ‌ငါတ‌သတက‌‌ချစတယ၊‌ဂရစကတယဆတာက‌ပပတယ။’

‘တပခား‌သရရကာငး‌ရတေန‌ရတေရငရရာ‌မငးတ‌ပပပးရပျာမေား’

‘ရပျာမာရပါ‌ရအးချမး’‌

စစရရာ၊‌‌စေငး‌ပါ‌ဝမးသာအားရ‌ပပငတ‌ရပဖေကကတယ။

‘ရကာငးပပ။‌ငါသငယချငး‌‌ရနာထး‌‌ဆမာ‌စပါ‌ပါဝါ‌တစခရတယ။‌က..သေားကစ’‌ရအးချမး‌က‌ရပပာေကတယ။

သတအားေး‌ရာရေးတစရာဆမာ‌ဆငးသကေကတယ။‌အဒ‌မာ‌မနးကရေးတစရယာကက‌အမအပပငမာ‌ပနးရတေခးရနတယ။‌ရအးချမး‌န‌အရတာငရတေရပါမာ‌ထငရနတ‌

ကရေးရတေက‌ရတေတအခါ‌သရဘာကျပပး‌ရယတယ။

‘ရအးချမး’‌သမ‌ေမးရအာရပပာတယ။‌

‘ငါတ‌အနညးဆး‌၁မတာအကောမာ‌ရနရမာ။‌အဒရတာ‌‌ဒကရနပ‌ငါေမးဖကပပးနတဆကတယေ‌သရဘာထားေကရနာ။‌‌မငးတ‌ဒမာ‌ဘာေပရနကတာေ။’

‘မငး‌ငါက‌ေမးဖကတယေ‌ရပပာေကေ‌ငါ‌တကယ‌အဖကခရတယေ‌ခစားေက‌ရတယ..ရနာထး‌’‌ရအးချမး‌က‌ရပပာတယ။

‘ဒေ‌စကားေးရတေ၊‌အပပအမရတေန‌ဂရစကရကာငး‌ရဖာပပနငတာက‌ကကကတယ။‌ငါ‌သငယချငးရတေကေညး‌မငးရ‌စပါ‌ပါဝါ‌အရကာငး‌သငယရစချငတယ။’

‘ငါရ‌စပါ‌ပါဝါက‌ဘာေ။’‌‌ရနာထး‌က‌ရမးတယ။

‘မငးရ‌မသားစဝငတစဦး‌ရနမရကာငး‌ပဖစကတညးက‌ကရနာ‌ဗငးရပစ‌တပခားသရတေ‌မကးရအာင‌မငးအမမာ‌ရနရနတာ‌မဟတေား’‌ရအးချမးက‌ရပပာတယ။

‘အငး..ဟတတယ။‌ငါအရဖ‌ဖျားရနတယ။‌ရဖရဖ‌ရနပပနရကာငးတအထ‌သအပရာ‌ထမာပ‌ရနရမာ။’‌‌ရနာထး‌က‌ရပပာတယ။

‘ဒါရပမယ‌အဆငရပပပါတယ။‌ငါတ‌‌ဂမးရဆာတယ။‌ဟငးချကတယ။‌ခခထမာ‌အတတစားကတယ။‌ငါ‌အစကရတေန‌‌တစမတာခောပပး‌ဒးယမးကကရသးတယ။‌

ပပးရတာ‌စာအပရတေဖတတယ။‌အမမာပ‌စာဆက‌သငရနတယ။‌ဘာပဖစေေဆရတာ‌တစခါတရေ‌ရကျာငးက‌ေေမးေရေ။‌‘အမမာရနရတာ‌ပထမရတာ‌‌တစမျ းကကးပ။‌အခရတာ‌ပမနေပဖစသေားပပ။’

‘ဒါက‌မေေယပါဘး..‌ရနာထး‌’ရအးချမးက‌ရပပာတယ။

‘မငးက‌ရပျာဖရကာငးမယ‌နညးေမးရတေရာပပး‌မငးချစတသရတေန‌အမမာအဆငရပပရနတာ။‌ငါရတာ‌မငးက‌သရရကာငးတစရယာကေ‌ပမငတယ။’

‘မငး‌မသားစန‌တစခါတရေ‌ရနပဖစေား’‌‌စေငး‌‌က‌ရမးတယ။‌

‘အငး..တစခါတရေ‌ငါတ‌ရနပဖစကတယ။’‌‌ရနာထး‌‌က‌ပပနရပဖတယ။‌‘ငါတ‌ရတာရတာရေး‌သညးခရတယ။‌နားေညရပးရတယ။‌‌‌

ရတာငးပနပါတယေ‌ပမနပမနရပပာနင‌ရတယ..သေား။‌ဒါဟာ‌တကယ‌စပါ‌ပါဝါ‌ပ။‌ဒ‌ပါဝါ‌ရကာင‌ရနေပရကာငးတယ။’

‘တစခါတရေရတာ‌တစရယာကတညးရနဖ‌ေအပတယ။‌ငါဘာသာ‌တစရယာကတညး‌သချငးရတေဆပပး‌ကရတာ‌ကကကတယ။‌ငါသငယချငးရတေက‌ဖနးရခါတယ’

‘ဒါရပမယ‌ရအးချမး..အမန‌ရဝးရနတ‌သရတေန‌အမမရတသ‌ရတေအတေကရရာ…’‌‌စစက‌ရအးချမး‌က‌ရမးတယ။

‘ဒါဟာ‌ရမးသငတ‌ရမးခေနးတစခပ..စစ။’‌ရအးချမး‌က‌ပပနရပဖတယ။‌

‘က..သေားရာကညရရအာင။’

သတ‌‌ရနာထး‌က‌နတဆကပပး‌ထေကောခတယ။‌ရေဟာ‌တပဖညးပဖညးရနေးောပပး‌ကျနးကရေးတစခအရပါက‌ဆငးသကခတယ။

အဒမာ‌ေရတေအပပညန‌စခနးတစခက‌ရတေတယ။‌မနးကရေးတစရယာကက‌သတကပမငပပး‌အရဝးကရန‌ေကရဝ‌ရမးပပတယ။

‘ဟငး‌ရအးချမး..‌မငးက‌‌ရတေရတာ‌ဝမးသာပါတယ။’‌‌သမ‌ေမးရအာနတဆကေကတယ။‌

‘ငါတအားေး‌အနညးဆး‌၁မတာအကောမာ‌ရနဖကကးစားရနတယ။‌အဒါရကာင‌မငးက‌ဒကပ‌စကားရပပာရတာမယရနာ။‌မငးသငယချငးရတေက‌ရတေရတာ‌ဝမးသာပါတယ။‌ငါနာမညက‌ေေ‌ပါ။’

‘‌ေေ..ငါကရတာ‌စစပါ။‌သက‌‌စေငး‌‌ေ‌ရခါတယ။’‌စစက‌ပပနနတဆကေကတယ။

‘မငး‌ရပပာပအရဆ‌ကရနာ‌ဗငးရပစ‌ကရန‌ကာကေယဖ‌ကကးစားရနကတာပ။‌မငးတ‌ဒမာ‌ဘာရတေေပရနေ။’

‘ငါတ‌ဒမာ‌ေကက‌ဆပပပာန‌ရရန‌ရဆးပပးရနကတယ။’‌‌ေေ‌‌က‌ပပနရပဖတယ။

‘မငးတ‌နာရချရငရကာ‌တရတာငရကေးန‌ရချကေား’‌‌စေငး‌‌က‌ရမးတယ။

‘ဘယေေပရေ..ငါက‌ရပပာပပရပးပါေား’‌‌ေေ‌‌ပပနရမးတယ။

စေငး‌‌က‌သတက‌တရတာငရကေးန‌နာရချရငဘယေေပရတယဆတာ‌ပပရပးတယ။

‘ငါတအားေး‌ကကကကခနငရအာင‌ကကးစားရနကတယ။‌ဒါရပမယ‌ငါ‌စးရမရနတာရတယ။’‌‌ေေ‌က‌ရပပာတယ။‌

‘ငါ‌မငးတန‌အဒအရကာငး‌ရပပာေရေား။‌ေတစရယာကဖျားပပး‌ရသသေားတယေ‌ငါ‌ကားခတယ။‌ငါ‌သပေနသေားတယ။‌ကရနာ‌ဗငးရပစ‌ရကာင‌ေရတေရသ‌တယဆတာ‌တကယပေား။’

ရအးချမး‌က‌သကပပငးရညကကးချေကပပး‌ထငချေကတယ။

‘အမနပ‌သရရကာငးရေးတ။‌ဒါက‌ထးဆနးတယ။’ရအးချမး‌က‌ဆကရပပာတယ။‌

‘တချ သရတေက‌ဖျားတယေ‌မခစားရဘး။‌တချ ကရတာ‌အဖျားကကးနငတယ။‌တချ ကရတာ‌ရသဆးနငတယ။‌

အဒါရကာင‌ငါတအားေး..‌အထးသပဖင‌အသကကကးသရတေန‌‌အပခားရရာဂါရတေခစားရနရသရတေ‌ပပပးသတထားဖေတယ။‌သတပပပး‌အနတရာယရနငတယ။’

‘တစခါတရေ‌ငါတ‌အရမး‌ရကာကေန‌နငတယ။‌အနတရာယရသေခစားရနငတယ။‌အဒအချနရတေမာ‌ေခခတရနရာရေးတစခ‌စတကး‌ပရဖာကညတာမျ းဟာ‌ကညရပးနငတယ။‌မငးတ‌ငါနအတ‌ေပကညကမေား။’

အားေးက‌ေပမယေရပဖေကကတယ။

‌ရအးချမး‌က‌စစတက‌မျကစမတခငးပပး‌သတေခခတယေ‌ခစားရတ‌ရနရာရေး‌တစခက‌စတကးကညခငးတယ။‌

‘အခ‌မငးတ‌ေခခတယေ‌ခစားရတအချန‌(သမဟတ)‌အရငက‌ပဖစရပ‌တစခခအရပါ‌အာရစကကညပါ။’

ပပးရတာ‌ရအးချမး‌က‌သတ‌ဘာပမငရေ…‌ဘယေ‌ခစားရေ…‌အဒ‌ေခခတရနရာရေးမာ‌ဘာရတေရတေရေဆတာ‌ရမးတယ။‌ပပးရတာ‌အဒရနရာရေးက‌ဖတရခါချငတသ‌တစရယာကရယာကရေား။‌သန‌အဒမာ‌ဘာရတေရပပာကမေ‌ရမးတယ။

‘မငးတ‌ဝမးနညးောတအခါ၊‌ဒါမမဟတ‌ရကာကတအခါ‌အဒ‌ေခခတရနရာရေးက‌သေားေညေရတယ။’‌ရအးချမး‌က‌ရပပာတယ။

‘ဒါဟာ‌မငးတရ‌စပါ‌ပါဝါ‌တစခပ။‌‌ပပးရတာ‌အဒရနရာရေးက‌သငယချငးရတေ၊‌မသားစရတေနေညး‌ရဝမျေရတယ။‌ပပးရတာ‌ငါမငးတက‌ဂရစကရကာငး၊‌အပခားသရတေေညး‌မငးတက‌ဂရစက‌ရကာငး‌သတရပါ။‌ဒါဟာ‌မငးတက‌အကအညရပးေမမယ။’

‌‘ငါတအားေး‌တစရယာကကတစရယာက‌ဂရစကနငတယ။’‌‌ေေ‌‌က‌ရပပာတယ။

‘ဒါအမနပ..‌ေေ’‌ရအးချမး‌က‌ရပပာတယ။‌

‘ငါတဘယရနရာပရရာကရနရရာကရန‌တစရယာကနတစရယာက‌ဂရစကနငတယ။‌က..ငါတရ‌ရနာကဆးခရးစဉရေးဆ‌အတတသေားကမေား။’

ေေ‌က‌ရအးချမး‌န‌သငယချငး‌အသစရတေနအတ‌ခရးအတထေကဖ‌ဆးပဖတေကတယ။

စစက‌‌ေေ‌‌ေကောေရပျာတယ။‌ဘာေေဆရတာ‌တစခါတစရ‌‌တစရယာကကတစရယာကရဖးမကညဖေအပတယဆတာ‌စစနားေညတယ။

သတစကားမရပပာဘ‌တတဆတစောန‌ပျသနးောခကတယ။‌ဒါရပမယ‌‌ေေ‌‌သတယ။‌သမ‌သငယချငးရတေက‌သမက‌ဂရစကတယဆတာ။

နငးရတေနဖးေမးရနတရတာငရတေက‌ရရာကောတယ။‌ရအးချမး‌က‌ပမရေးတစခအရပါမာ‌ဆငးသကေကတယ။‌အဒမာ‌ကရေးတစချ ‌စမးရချာငးရေးတစခအနားမာ‌ကစားရနကတယ။

‘ရအးချမး’‌က‌ကရေးတစရယာကက‌ေကရဝရမးပပတယ။

‘ဟေ‌နနးမ’‌ရအးချမး‌က‌ရပပာတယ။

‘က..အားေးပ။‌ငါမငးတက‌ကရနာ‌ဗငးရပစ‌ရကာင‌ဖျားပပး‌ပပနရနရကာငးောတ‌ငါသငယချငးရတေန‌မတဆကရပးချငတယ။’

‘ဖျားတာက‌ဘယေမျ းဖျားတာေ’‌‌စေငး‌‌က‌ေမးရမးတယ။‘ငါ‌ရချာငးဆးတယ။‌ပပးရတာ‌တစခါတရေ‌ကယပတယ။‌အရမးပငပနးပပး‌တချ ရကရတေဆ‌မကစားချငဘး။’‌‌နနးမ‌‌က‌ပပနရပဖတယ။

‘ငါ‌အကာကကး‌အပခတယ။‌ငါမသားစက‌ငါက‌ဂရစကကတယ။‌တချ မဘရတေန‌အဘးအဘေားရတေဆ‌ရဆးရသေားခရတယ။‌သနာပပရတေန‌ဆရာဝနရတေက‌သတအရပါ‌သပကငနာတာပ။‌ရပရာကသရတေက‌ငါတက‌အမမာရနဖ‌ကညရပးတယ။‌ဒေန‌ရကသတတပတ‌နညးနညးကာပပးတရနာကငါတ‌ပပနရကာငးသေားတယ။’

‌‘ငါက‌‌နနးမ‌‌ရ‌သငယချငးပါ။’‌ကရေးတစရယာကက‌ရပပာတယ။

‘‌နနးမ‌‌ဆမာ‌ကရနာ‌ဗငးရပစ‌‌ရေ‌ငါတသငယချငးပဖစတာ‌မရပသေားဘး။‌ငါတ‌မရတေရရပမယ‌သက‌အခငအမငမပျကဘး။‌ငါတ‌အခ‌တတပပနကစားနငပပ။‌ငါ‌သပဝမးသာတယ။’‌

‘တစခါတရေ‌မတရဆေအရနန‌ငါတ‌ေပနငတအရရးအကကးဆးအရာက‌တစရယာကကတစရယာကရစာငရရာက‌ကာကေယဖပ။’‌ရအးချမး‌က‌ရပပာတယ။‌‘ငါတ‌တစရယာကနတစရယာက‌ခဏရောက‌အရဝးမာ‌ရနရမယေ‌ဆရငရတာင….’

‌‘ငါတ‌တစရယာကကတစရယာက‌ဒေမျ းေပရပးနငတယ။’‌‌ေေ‌က‌ရပပာတယ။

‘ပပးရတာ‌တစရနကျရင‌အတတပပန‌ကစားနငပပး‌အရငေ‌ရကျာငးပပနတကနငမယ။’‌‌စေငး‌‌က‌ရပပာတယ။

အမပပနဖအချန၊‌စစ‌သငယချငးရတေက‌‌နတဆကဖအချနရရာကောခပါပပ…။

သတ‌ဒစေနစားခနး‌ခရးစဉရေးက‌အပမတမး‌အမတရရနဖ‌တစရယာကက‌တစရယာက‌ကတရပးကတယ။

စစ‌သငယချငးရတေန‌ခဏရောက‌ပပနမရတေနငဘးေ‌ရတေးမတအခါ‌ဝမးနညးမတယ။

ဒါရပမယ‌‌နနးမ‌‌ရ‌သငယချငး‌ရပပာတာက‌သတရမပပး‌စတထရနေရကာငးသေားတယ။အခ‌ေရတေက‌မရတေနငတာဟာ‌သတက‌ချစခငတာ‌ရပေကတယေ‌ဆေတာမ‌မဟတတာ..။

ရအးချမး‌က‌သတအားေးက‌အမပပနပ‌ရပးတယ။‌စစ‌အပရပျာတအထ‌ရစာငရပးတယ။

‘ငါတ‌မနကပဖနရရာ‌ဒရနေ‌ေပေရေား’‌စစက‌ရအးချမး‌က‌ရမးတယ။‌

‘ဟငအငး..စစ။‌ဒအချနမာ‌မငးမသားစန‌အတ‌ရရနရမယ‌အချန။’‌ရအးချမး‌က‌ပပနရပဖတယ။‌

‘ပပးရတာ‌ငါတရ‌ပပပငရေးက‌သတရပါ။‌မငးချစတသရတေအတေက‌ေကရဆးပပး‌အမမာရနပခငးအားပဖင‌သတက‌ရစာငရရာကရပးနငတယ။’

‘ပပးရတာ‌ငါ‌အရဝးကကးမာ‌မဟတပါဘး..စစ။‌မငးရ‌ေခခတရနရာရေးက‌စဉးစားမတအခါ‌ငါဟာ‌အဒမာ‌အပမတမး‌မငးနအတရရနမာ။’‘မငးက‌ငါရ‌သရရကာငးပ’‌စစက‌တးတးရေး‌ရပပာေကတယ။

‘မငးကေညး‌ငါရ‌သရရကာငး‌ပါ။‌မငးဟာ‌မငးက‌ချစတသရတေ‌အားေးအတေက‌သရရကာငးတစရယာကပါ။’‌ရအးချမး‌က‌ရပပာတယ။

စစ‌နစနစပခကပခက‌အပရပျာသေား‌ခတယ။‌ရနာကရန‌နးောတအခါ‌ရအးချမး‌မရရတာဘး။‌အဒါန‌သမရ‌ေခခတရနရာရေးက‌စတကးကညပပး‌သက‌စကားရပပာခတယ။

ရနာကရတာ‌သတရစေနစားခနးခရးစဉရေးဆက‌ပမငခ၊‌သငယခသမျက‌ပဆေခတယ။

ရမရမဆ‌ရပပးသေားပပး‌ပကပပပပး‌အဒ‌အရကာငးရတေ‌ရပပာပပခတယ။

‘ရမရမတအားေး‌ေရတေ‌ေခခရအာင‌ကညနငတယ‌သမး..”‌ရမရမက‌စစက‌ရပပာတယ။

‘သမး‌အဒ‌ခရးမာ‌သရရကာငးရတေ‌အများကကး‌ရတေခတယ။’

‘မနတာရပါ‌သမးရယ..။’‌ရမရမက‌

စစကရပပာပပတယ။

‘ကရနာ‌ဗငးရပစ‌ကရန‌ေရတေက‌ကယတငရပးရနတ‌သရရကာငးရတေ‌အများကကးရတယ။‌ဥပမာ..‌ဆရာဝနရတေ‌န‌သနာပပရတေေရပါ။’

‘ဒါရပမယ‌သမးက‌ရမရမက‌ေတငးဟာ‌သရရကာငးပဖစနငရကာငး‌သတရရစတယ။’

‘သမးဟာ‌ရမရမအတေက‌အရရငဆး‌သရရကာငး‌တစရယာကပ…’

ြပးပါြပ။