apl i u-z në pediatri prizren

Aplikimi i ultratingullit në PediatriB. Ademi1.; F. Muça2 .; A. Shishku3 .1I.P.SH. “Ehomed” Ordinanca specialistike Pediatrike,2Spitali i qytetit, Reparti i Pediatrisë3Spitali i qytetit, Reparti i NeonatologjisëGostivar, R.Maqedonisë[email protected]: Hyrje: Diagnostika vizuale është jashtëzakonisht e rëndësishme për plotësimin e ekzaminimit klinik të fëmijës së sëmurë nga sëmundje të ndryshme. Gjatë ekzaminimit sonografik, çdo organ në trupin e fëmiut prezentohet me formë, madhësi dhe eho-strukturë karakteristike, e cila është ngushtë e lidhur me anatominë e vërtetë të organeve. Materiali dhe metoda: Në këte punim prezentohet materiali nga përvoja 10 vjeçare në aplikimin e ultratingullit në Ordinancën Specialistike Pediatrike “Ehomed” në Gostivar. Te çdo i posalindur që është paraqitur për ekzaminim mjekësore për herë të parë, është kryer screening echotomografia e SNQ, abdomenit dhe nyjeve koksofemorale. Janë përpunuar të gjitha informatat nga sonogramet e fëmijëve të cilat kanë pasur substrat patologjik. Qëllimi: Qëllimi i prezentimit te informatave është të tregojë se për grupe të caktuara të sëmundjeve, mundësit për diagnostikim të hershëm dhe të saktë janë shumë më të mëdha kur si mjet i parë diagnostikimi aplikohet ultraringulli si screening metodë. Përfundimi: Duke pasur parasysh se: përdorimi i ultratingullit si metodë diagnostikuse në moshën e fëmijës nuk është i dëmshëm; mund të përdoret në kushte ambulantore; është me kosto të lirë, mund të konstatojmë se aplikimi i kësaj metode diagnostike në shëndetsinë primare është nevojë e kohës.

Aplikimi i ultratingullit në Pediatri

B. Ademi.; F. Muça .; A. Shishku .

I.P.SH. “Ehomed” Ordinanca specialistike Pediatrike,

Gostivar, R.Maqedonisë

[email protected]


Hyrje: Ultrasonografia si metodë diagnostike relativisht e re, me kalimin e kohës ka aritur përparim teknik të duhur, gjë që mundëson aplikim praktik më të gjërë në punën diagnostike të përditshme të mjekut. Diagnostika vizuale është jashtëzakonisht e rëndësishme për plotësimin e ekzaminimit klinik të fëmijës së sëmurë nga sëmundje të ndryshme. Gjatë ekzaminimit sonografik, çdo organ në trupin e fëmiut vizuelizohet me formë, madhësi dhe eho-strukturë karakteristike, e cila është ngushtë e lidhur me anatominë e vërtetë të organeve.

Aplikimi i ultratingullit në Pediatri Indikacioni për përdorimin e ultrasonografisë në pediatri eshtë shumë i gjërë. Ultratingulli ka rëndësi te veçantë në zbulimin e hershëm të anomalive të lindura të kokës , abdomenit, dhe të artikulacionit të koksës te i posalinduri. Spektri i indikacionit të përdorimit të ultrasonografisë së kokës nëpërmes fontanelës përfshin: hidrocefalusin, mikrocefalusin, gjakderdhjet intrakraniale, dëmtimet për shkak të hipoksisë së SNQ, konvulzionet e ndryshme, fontanela e ngritur, traumat e kraniumit, infeksionet intrauterine, gjendjet pas meningitit etj


Ehotomografia e abdomenit mund të kryhet si screening metodë te të gjithë motakët me qëllim të zbulimit të hershëm të anomalive të lindura të abdomenit, ose sipas indikacioneve të caktuara edhe te fëmijët e moshave tjera. Indikacionet më të shpeshta për realizimin e ultrasonografisë abdominale janë: dhimbje abdominale me fotografi klinike të padiferencuar, dyshimi për apsces intraabdominal, tumefakte të abdomenit, dyshimi për ekzistimin e ascitit në kavitetin abdominal, trauma të abdomenit etj.


Për ekzaminim korekt ultrasonografik është shumë e rëdësishme të njihet mirë echoanatomia normale e organeve të kavitetit abdominal. Gjatë realizimit të sonografisë abdominale sipas një rendi të vendosur përcaktohet vizuelizimi i organeve dhe ehostrukturave të: 1.aortës dhe venës cava inferior; 2.diafragmës, heparit venës porte, venëve hepatike; traktit biliar dhe vesikës fellea; 3.lienit; pankreasit; veshkëve, vezikës urinare; përmbajtjes së pelvisit etj

Aplikimi i ultratingullit në Pediatri Ultrasonografija e artikulacionit të koksës

preferohet te kryhet si screening metodë te të gjithë motakët në moshën 1-2 muaj. Kjo me qëllim të diagnostikimit ë hershëm të anomalive të lindura ose anomalive zhvillimore të nyjes së koksës. Për të kryer këte punë është e nevojshme një përvojë e konsiderushme e ekzaminusit. Gjatë ekzaminimit të nyjes së koksës duhet koncentruar dhe orientuar në vizuelizimin e pjesës së poshtme të ashtit iliak që paraqet faktikisht pjesën kockore të acetabulumit (pullazi kockor), si dhe përcaktimin e labrum acetabulare që paraqet pjesën e butë të pullazit të acetabulumit. Poashtu me rëndësi të veçantë është edhe përcaktimi i berthamës së osifikimit të kokës së femurit dhe pozicionit të kokës së femurit të vendosur në acetabulum.


Të gjithë këto elemnte duhet të jenë të shënuara në sonogram i cili duhet të përmbajë ca parametra. Parametrat e shënuara në fot. nr. 1 janë: 1-vija bazë; 2-vija e kulmit kërcor; 3- vija e kulmit ashtnor; alfa- këndi ashtnor; beta-këndi kërcorë

Fotografia nr.1


Materiali dhe metoda: Në këte punim prezentohet materiali nga përvoja 10 vjeçare në aplikimin e ultratingullit në Ordinancën Specialistike Pediatrike “Ehomed” në Gostivar. Te çdo i posalindur që është paraqitur për herë të parë në ordinancë për ekzaminim mjekësor, është kryer screening echotomografia e SNQ, abdomenit dhe nyjeve koksofemorale. Janë përpunuar të gjitha informatat nga sonogramet e fëmijëve të cilat kanë pasur substrat patologjik.


Rezultaete e screening sonografisë së abdomenit janë të prezentuara në tabelat nr. 1,

2, 3 dhe 4 Tabela nr. 1

Gjithësejt Meshkuj Femra

Numri 2720 1414 1306

% 100% 52% 48%


Në sonograme me ndryshime patologjike janë të grupuara të gjithë fëmijët me substrat patologjik në morfologjinë e sistemit urinar si dhe me prezencë të tumorëve solid abdominal.

GjithësejtSonogram

normalSonogram me ndryshime

patologjike

Numri 2720 2375 345

% 100% 87.3% 12.7%

Tabela nr. 2

Aplikimi i ultratingullit në PediatriTabela nr. 3

GjithsejtSonogram pa ndr.

patologjike Son. me ndr. patologjike urin

Tumor solid të abdomenit

2720 2375 340 5

100% 87.3% 12,5% 0,2%

Tabela nr.4

S. me ndr.patol. urin

Stazë urin.hidronefrozë

Veshkë policistike

Agenezi ren. e njëanshme

Kalkul, renale,

Nefrokalcinozë

340 283 22 8

27

12.5% 10.4% 0.8 % 0,3% 1.0%


Struktura e pacientave te të cilët është kryer ultrasonografia e nyjes së koksës sipas gjinisë

është e prezentuar në tabelën nr. 5 Tabela nr. 5

Gjithësejt Meshkuj Femra

Numri 440 228 212

% 100 51.8 48.2

Rezultatet e screening ultrasonografisë së nyjes së koksës janë të prezenetuara në tabelat nr. 5, 6, 7

Aplikimi i ultratingullit në PediatriRezulltatet e punimit janë të prezentuara në tabelat

nr.6 dhe tab.nr.7. Në sonograme me ndryshime patologjike janë të grupuara të gjithë fëmijët që

sipas Graf-it janë klasifikuar në tip: IIa+; IIa-; IIb; IIc; IIIa; IIIb; IV.

Tabela nr.6 dhe 7

GjithësejtSonogram

normalSonogram me

ndryshime patologjike

Numri 440 388 52

% 100% 88.2% 11.8%

GjithësejtSonogram me ndr.

patologjikeLCC bill.

Creg.zhvill. të nyjes

Numri 440 52 8 44

% 100% 11.8% 1.8% 10.0%


Në vazhdim do të prezentojmë ca sonongrame të pacientëve të ekzaminuar në ordinancën specialistike pediatrike *Ehomed* në Gostivar

Në fotografinë nr.2 shihet sonogrami i SNQ i një foshnje në moshë 6 mujore me zhvillim normal psikomotorik i kryer përmes fontanels së madhe. Sonogrami në fot. nr 3 është i fëmiut të moshës 17 mujore me Hydrocephalus congenitalis dhe me zhvillim psikomotorik lehtësisht të cënuar

Sonogrami i fot. nr 4 është i fëmiut të moshës 17 mujore me hydrocephalus congenitalis dhe me zhvillim psikomotorik të cënuar

Fot.. nr 4

Në vazhdim do të jenë të prezentuara sonogramet e abdomenit të disa fëmijëve me ndryshime patologjike.

Fot. Nr. 5

Fot.nr. 6

Fot. nr. 7

Fot. nr. 8

Fot. nr. 9

Fot. nr. 10

Në fotografinë nr.11 janë prezentuar sonogramet nga evaluimi i foshnjës me luksacion të lindur të koksës në moshën 1, 3 ; 9; dhe 12 mujore. Tretmani te kjo foshnje është bërë në bashkëpunim me ortopedin me aplikimin e rrypave të Pavlik-ut.Në fotografinë nr.12 shihen sonogramet e nyjes së koksës së foshnjës me subluksacion kongjenital të zbuluar në moshën 1,5 mujore, trajtimi i së cilës është bërë me *brekë të abdukcionit*

Fot.nr. 11

Në fotografinë nr. 13 shihet sonogrami i nyjes së koksës të një foshnje 10 mujore me luksacion bilateral të lindur, korigjimi i të cilit është bërë me

intervenim kirurgjik.

Fotografia nr. 13

Në fotografinë nr. 14 prezentohet sonogrami i nyjes së koksës së fëmiut të moshës 14 mujore me luksacion të lindur të nyjes së koksës së djathtë dhe subluksacion të nyjes së koksës së majtë. Korigjimi është kryer me intervenim kirurgjik.

Fotografia nr. 14

Në fotografinë nr. 15 është prezentuar sonogrami i nyjes së koskës së fëmiut të moshës 2 vjeçare me Morbus Perthes ku vizuelizohet bërthama e osifikimit e fragmentizuar që është tipike për këte sëmundje

Fotografia nr. 15

Aplikimi i ultratingullit në Pediatri Qëllimi: Qëllimi i prezentimit te informatave

është të tregojë se për sëmundje të caktuara të ca sistemeve, mundësit për diagnostikim të hershëm dhe të saktë si dhe evaluim të sëmundjes janë shumë më të mëdha kur si mjet për diagnostikim aplikohet ultraringulli si screening metodë.

Përfundimi: Duke i pasë parasysh faktet se: -Sipas njohurive të autorëve të ndryshëm që janë prezentuar deri tani, aplikimi i sonografisë si metodë ekzaminuse nuk është i dëmshëm për organizmin e fëmiut; -Nga aspekti material kjo metodë ekzaminuse nuk është e shtrenjtë; -Trajnimi dhe edukimi për aplikimin e kësaj metode nuk kërkon kohë të gjatë; -Si screening metodë aplikimi është i mundshëm në qendra të vogla dhe në nivel të mbrojtjes shëndetësore primare si në rastin tone;

-Numri më imadh i çregullimeve të sistemit urinar dhe tumorëve abdominal në fazën fillestare janë asimtomatik;

-Sonografija është e vetmja metodë qe detekton çregullimet e herëshme të nyjes së koksës (si ato të lindura ashtu edhe ato zhvillimore);

Konstatojmë se aplikimi i screening sonografisë të abdomenit dhe nyjes së koksës në moshën fëmijërore në shëdetësin primare është nevojë e kohës.

Literatura:

1. P.E.S. Palmer. Manual of diagnostic ultrasound. Genf, 2003; 2. Klisić P, Pajić D. Razvojni poremečaj kuka u novorodjenčeta i odojčeta. Beograd: Dečje Novine, 1991:45-71; 3. Graf R, Schüler P. Die Sauglingshufle im Ultraschalbild- EinAtlas. Weinheim: Edition medizin, VCH Verlagsgesellschaft, 1986; 4. Vasiljev M, Korač D, Juretič M. Klinička Pedijatrija. Beograd-Zagreb: Medicinska Knjig, 1987: 1362-1364; 5. Vrdoljak J, Pajić D, Lukač I. Mesto i ulga ultazvuka u dijagnostici kongenitalne displazije kuka. Novi Sad: Med. Pregled, 1987. 6. Vasiljev M, Korač D, Juretič M. Klinička Pedijatrija. Beograd-Zagreb: Medicinska Knjig, 1987: 685-693; 7. Richard E. Behrman, Nelson textbook of pediatric, W.B.Saunders company, 1992; 8. Nikolai Minkov, Malfotmativni uropatii v detsaka vozrast, Medicina i Fizkuultura Sofija, 1989 9. Vlatkovic, G.: Bolesti mokracnih organa u djece, Skolska knjiga, Zagreb. 1976 10. Mardesic i suradnici.: Pedijatrija, Skolska knjiga, Zagreb. 2000

apl i u-z në pediatri prizren

Documents