appreciative inquiry (book review)
TRANSCRIPT
“ ”อานเอง กเกงได
รววหนงสอ AI สำาหรบ ผทตองการศกษา AI ดวยตนเอง
โดยดร. ภญโญ รตนาพนธ ผกอตง AI THAILAND ©2016
APPRECIATIVE INQUIRY
“BOOK REVIEWS FOR SERIOUS AI PRACTITIONERS”
คยกนกอน
• Book Review นเกดจากการทมคนถามผมวา จะศกษา AI ตองอานอะไรบาง ผมเลยจดมาใหนะ
ครบ หนงสอกลมนเปนหนงสอทผมศกษามาสวนใหญเปนชวงเรยนป. เอก ชวงนนไมมใคร
สอน ผมศกษาดวยตนเอง ชวงนนลำาบาก ไมมทน ทรพยมากพอ เพราะมคาใชจายเยอะมาก แตก
คอยๆสบหาหนงสอหลายเลมมา หลายเลมมอย ในหองสมดมหาวทยาลยตางๆอยแลว คอยๆตอ
จกซอวไป ทมกไดแก MBA มหาวทยาลย ขอนแกน ( ททำางานของผมเอง พอผมจบมาก
ควานหา และสงเทาทมทกเลมในโลกมาไวทน) ABAC ศศนทร นดา แคสทนกทำาใหคณพฒนา
“ตวเองไดแบบลงทนนอยทสด เรยกวา อานเอง” กเกงไดครบ ถาคณจะจรงจงกบ Field นก
ตองเจาะลกครบ ผม Review หนงสอมาใหคณ ดแลว จดเตมเลยนะครบ ถายกบอาจารยเดวด คปเปอรไรเดอร
ผคดคน Appreciative Inquiry และผแตงหนงสอ AI เลมแรกทผมอาน
ตอนหลงตามไปเรยนดวยเลย สดยอดมากๆ
© ดร. ภญโญ รตนาพนธ 2016
• เลมนเปนเลมแรกทผมอาน และทำาให ผมรจก AI แตงโดยอาจารยเดวด ผ
คดคนทฤษฎ Appreciative Inquiry และผแตงรวมอกสองทานDiana Whitney และ Stavros ท
ตอมากมผลงานของตวเอง ทผมกไป ตามมาอาน เลมนรวบรวม
ประวตศาสตร ทฤษฎ ทมาทไปของทฤษฎพนฐานทอาจารยเดวด
สงเคราะหขนมาจนเปน AI รวมทงมTemplate ทฤษฎ และ Workshop
ของอาจารยเดวดใหมาดวย ไมพอยงม ตวอยาง Workshop ทคอนขาง
สมบรณในตว เลมนเลมเดยวแทบจะ พอเลย จะเร มตนทำา AI แนะนำาทเลม
นกอนครบ
© ดร. ภญโญ รตนาพนธ 2016
• สำาหรบทานทตองการทำา AI กบ กลมขนาดใหญเอาเปนวาตงแต 20
คนขนไปจนถง 1000 คน หรออาจมากกวานถาทมสนบสนนแขงแกรง
พอ โดยเฉพาะการพฒนาวสยทศน กลยทธองคกร แนะนำาใหอานเลมน
ครบ การทำา AI กบคนกลมใหญเพอสรางการเปลยนแปลงใน
องคกร เราเรยกวา AI Summit น เลย หนงสอเลมนมาพรอม
Template พรอมใชงาน
© ดร. ภญโญ รตนาพนธ 2016
• เร อง FLOW เปนเร องทเปลยน ชวตผมเลยครบ ผมไดเลมนมา
ตงแตป 1996 เลยเกดสนใจ ศาสตรดานจตวทยาบวก ซงในนนก
ม AI รวมอยดวย เลมนเปนพนฐานสำาคญทจะชวยใหเราตอยอดไปได
หลายๆ สาขาไมวาจะเปน Positive Psychology ผนำา HROD Appreciative Inquiry, Coachign Consutling ควรหา
มาอานใหได
ภาษาไทยดเลมนครบ
© ดร. ภญโญ รตนาพนธ 2016
• สำาหรบทานทตองการทำาCoaching โดยใช AI เลมนเปน
จดเร มตน เอาไปวาจะไปเปน จะโคช หรอไมเปน เลมนชวยไดมาก ผมทำา
AI เปนกเร มจากเลมนครบ มCase study 7-8 cases นา
สนใจครบ ละเอยดใชได
© ดร. ภญโญ รตนาพนธ 2016
• สำาหรบผทเปน OD Consultant แลวเลมนตองมไวคกายเลย เพราะ
เอา AI ไปใชในแบบ OD มการผสม ผสาน AI กบศาสตร OD ตางๆ
เชน World Cafe ปจจบนผมใช เปนตำาราใน MBA ครบ
© ดร. ภญโญ รตนาพนธ 2016
• มคนถามวา AI เอาไปทำา KM ได ไหม เลมนคอคำาตอบครบ ไดครบ
ไดดดวย ผมเอามาทำาตงแตตอนเรยนป. เอก AI ชวยในการดงTacit Knowledge ไดคม และด
มากๆครบ
© ดร. ภญโญ รตนาพนธ 2016
• World Cafe หรอสภากาแฟ เปน อะไรทผมเอามาผสมผสานในการทำา
AI มาเกอบสบป โดยเฉพาะขนตอน การทำา Discovery ใชกบกลม ใหญๆ สก 30 คน จนถง 200 คน
ดมากๆครบ ชวยทำาใหคนรสกมสวน รวม ไดแชรประสบการณเชงบวก
เหนพลงจรงๆ เอาไปทำาทไหนคนก ชอบ แตพผมทำาจะตางจากในเลม
หนอย ผมปรบเปลยนไปมาก แตก คงหลกการไว
© ดร. ภญโญ รตนาพนธ 2016
• ไมใช AI ตรงๆ แตเสรมการทำา AI ไดดมากๆ เอาไวปรบ Mindset คน
ทหลายๆครงคดอตโนมต ทำาอะไร แบบเดมๆ ทำาเปนแลวจะเหน
พฤตกรรมเปลยน ยากหนอยตอน อานแตพอทำาไดแลวคมมากๆ
ปจจบนกอนทำา AI ผมทำา Theory U กอนครบ
© ดร. ภญโญ รตนาพนธ 2016
• หนงสอการตนชดวนยหาประการ สำาหรบทานทสนใจการสราง
Learning Organisation หนงสอการตนชดน ผมสงมาสอน
หลายปแลว จนหมดไมมแลว ตองหาตามหองสมดเอา คณจะไป
ทำา LO ตรงๆหรอผสม AI เขาไป 5 เลมนชวยไดมากๆ เพราะขนาดอาน
ภาษาองกฤษ Strong ไปเจอ หนงสอ The Fifth Discipline
ของเซงเกของแท นกเบลอไดครบ
© ดร. ภญโญ รตนาพนธ 2016
• แนนอนตอนผมเอา AI มาใชในงาน วจย หรอแมกระทงไปเจอผหวงดใน
“วงการวชาการทบอกวา AI เปนแคTools ” ไมใชวจย ...จดเลมนใหดได
เลย เปนวจยมานานแลว เพยงแต ยงไมแพรหลาย แตคณเองกควร
ศกษาเลมน จะเหนทมาทไป และการ เอา AI ไปใชในงานวจยไดอยางม
Style กลมกลอม แถมแมน มนใจขนดวย
© ดร. ภญโญ รตนาพนธ 2016
• สำาหรบอาจารย นกศกษาป.เอกททำา วจยโดยใช AI คณจะไปเจอสายแขง
วจย ทจะไมเชอวจยเชงคณภาพ แนนอน เลมนชวยชวตผมไวตอน
เรยนป. เอก เพราะ AI ถอเปนAction Research ประเภทหนง
เลมนสดยอดมาก ควรอานนะครบจะสเขาไดแนนอน
© ดร. ภญโญ รตนาพนธ 2016
• Appreciative Leadership เปนหนงสอททานตองม หาก
ตองการเลนไปทางภาวะผนำา เปน หนงสอทด เหน Step รเลยวาผนำา
ควรมองโลกอยางไร ม Mindset แบบไหน แลวจะพฒนาดวยขนตอน
อะไรบาง
© ดร. ภญโญ รตนาพนธ 2016
• Positive Deviance ถอเปนศาสตรการพฒนาองคกรตวใหม
ลาสด ทผมเองตอนแรกเขาใจผดวา เปน AI จรงๆ วากนวาแทบเหมอน
กนเลย เนนการเอาปญหาเปนตวตง แลวชวยกนคนหาวามใครเคยทำาได
แลวเอามาขยายผล ใครทำา AI จะ ทำาใหทะล ควรศกษาเลมนใหละเอยด
นะครบ ผมเองกทำา AI ไดดขนกเลม น เอาเปนวาแนวผมตอนนคอ AI
ผสมผสานกบ Positive Deviance หรอ PD ครบ จะวาไป
ผมคอ PD AI Practitioner ครบ
© ดร. ภญโญ รตนาพนธ 2016
• Tipping Point เปนเร องทใครทำาAI ตองอานครบ เพราะเปนตวชวย
ไดมาก ทผมเอามาใชคอเร องของ สามคนไมธรรมดา Connector
Maven Salesman คนสามคน นเปนตวชวยในการทำา AI และ
โครงการ OD ทงหมดครบ ประยกตใชไดมาก ปจจบนใครทำา AI
กบผมผมจะขอใหอานเลมนกอน ไม งนคยกนไมรเร อง ดมากๆ จรงๆ
แลวผมวามนคอ AI ดๆ เลมหนง เลย คนเขยนใชวธคลายๆ AI คน
พบสงดๆ ทอยรอบตว มาเขยน อธบาย นาอาน และควรอานอยาง
ยง
© ดร. ภญโญ รตนาพนธ 2016
• เลมนสำาหรบผทตองการนำา AI ไปเปนเครองมอในการพฒนาแผน
กลยทธ SOAR Analysis มาจากStrenghts, Opportunties, Aspiration และ Results
นนเอง ... คลายๆ SWOT แตตดWeakness และ Threats ออก
การทำา SOAR เราจะเนนหาจดแขง แลวเอามาพฒนาวสยทศน พนธกจ
และแผนกลยทธ แลว Action เลย เลมบางๆ อานงาย
© ดร. ภญโญ รตนาพนธ 2016
• เลมนสำาหรบผทตองการตอยอด AI ไปใชในการประเมน จะทำาทงเชง
คณภาพ หรอปรมาณกได ถาใครทำา ประเมน แลวอดอดกบการประเมนท
ทำาๆกนอย ประมาณประเมนไปแลว ไมเหนมอะไรเปลยนแปลง เลมน
ควรคายงครบ หลกๆจะเนนคำาถาม สามขอททรงพลง เอาไปทำาประเมน
ไดดมากๆ
© ดร. ภญโญ รตนาพนธ 2016
• Appreciative Inquiry เปน หนงในศาสตรการพฒนาองคกร
(Organisation Development หรอ OD) ...ออ
อยาเขาใจวา OD คอ Team building อยางเดยวนะครบ คนละ
เร อง จรงๆ OD เปนศาสตรทม ความลกในตว ทเหนทำา OD บาน
เราทเราเรยกกนชนๆ แลวคดวาTeam Building ...นนแคหนงใน
พนนะครบ อานเลมนจะเหนโอกาส การทำา OD ไดชดมากขน เพราะม การทำา OD ตงแตเดยว กลม จนถง Whole System คอทง
องคกร บางททำากน 7-8 พนคน หรอทงเมองไปเลย ควรอานนะครบ
จะเขา OD และ AI มากขน
© ดร. ภญโญ รตนาพนธ 2016
• เลมนจรงๆเปนหนงสอ AI เลม แรกๆทมการแปลเปนไทย ใชในการ
มองตวเอง ตงคำาถามทดกบตวเอง สามารถเอาไปประยกตทำา
Coaching ไดดมากๆครบ เรยกวา เอาไวเปลยน Mindset กนทเดยว
© ดร. ภญโญ รตนาพนธ 2016
• เลมนชวยในการออกแบบโครงการ ไดดมากครบ โดยเฉพาะเร องความ
เขาใจในวธการคด พฤตกรรมของ คน อานแลวจะเหนโอกาสการลดรง ตาน หรอนำาไปสรางสรรคศกยภาพ
ของมนษยไดดมากยงขน ตอนนผม เอามาเปน Reference และศกษา
อยางลงลกเวลาตองทำา AI เกยว กบการพฒนาภาวะผนำา หรอ
Talent Management ครบ
© ดร. ภญโญ รตนาพนธ 2016
• เลมนเปนภาษาไทยแตโดยลกศษยผมเองอ.นพฒนกบอ. วชราพร เปน
พนฐานทดสำาหรบผทไม Strong กบภาษาตางดาวอยางภาษาองกฤษ
กแนะนำาเลมนครบ ลองตดตอไปท บรษท ABC Club
• https://www.facebook.com/clubpattana/
© ดร. ภญโญ รตนาพนธ 2016
• หนงสออะไรกไดทคณรสกวามนด เราไปอานกนครบ หลายๆเร อง จะ
ทำาใหคณคนพบโจทยใหมๆ สามารถ พฒนาไปทำา AI Workshop ไมวา
จะเปน Consulting หรอCoaching และอยางนอยกดกบ
ชวตคณเอง ตวเราเองกตอง พฒนาตวเอง ไมใชมวแตพฒนาคน
อน หนงสอทผมแนะนำาเลมสดทายนกเปนตอนตอจากเร องสมอง
พทธะ อยากแนะนำาใหอานมากๆ อานแลวด ทสำาคญเหนเลยวาจะเอา
ไปใชประโยชนไดอยางไร คนจำานวน มาก มดในตวเอง แตไมคอยรจกตว เอง ไมรกตวเองดพอ เลมนชวยได
มากๆครบ
© ดร. ภญโญ รตนาพนธ 2016
• OMG ถาคณไม Strong กบภาษา องกฤษ และรสกไมชอบอาน ไมเปนไร
ครบ เรามทางเลอก ผมและชาว AI Thailand ไดรวมกนศกษาพฒนา AI
มากวา 10 ปแลว เราไดพฒนาสอการ เรยนรใหคณสามารถเขาไปเลอกดได ไม
วาจะเปนกรณศกษา Video หรอ Blog เขาไปดทนไดเลย
www.aithailand.org ยนตอนรบทกทานนะครบ
พวกเราชาว AI Thailand ถายรปกบศาสตราจารเดวด
ผคดคน Appreciative Inquiry เมอป 2011
© ดร. ภญโญ รตนาพนธ 2016