©2013 MFMER | slide-

DENİZ CEYLAN, AYŞEGÜL ÖZERDEM, KERİM DOYURAN,

GÜNEŞ CAN, EMRE MISIR, ZELİHA TUNCA, PINAR AKAN

BİPOLAR BOZUKLUĞU OLAN ÖTİMİK

BİREYLERDE NMDA RESEPTÖR ANTİKORLARI

VE NÖROSTEROİD DÜZEYLERİ:

ARA ANALİZLERİN SONUÇLARI

Beyin hacimlerinde değişiklikler Nöroendokrin değişiklikler

Demans benzeri değişiklikler ve kognitif bozulma

Kısa telomerler İnflamatuvar

sistemlerde değişiklikler

Oksidatif stres Mitokondriyal disfonsiyon NO, TBARS; SOD, CAT DNA hasarı

Bipolar Bozukluk

HPA disfonksiyonu

Sirkadyen disfonksiyon

İmmun sistemde bozulmalar

Nöroendokrin değişiklikler

GABA, glutamat, monoamin sistemlerde değişiklikler

Sinaptik fonksiyonlar, biyoenerjetik ve oksidatif

metabolizma

Mitokondriyal bozulma

NÖROSTEROİD KAVRAMI

•Reseptör düzenleme

•Anti-stres etkiler

•Nöron gelişimi

•Miyelin ve sinaps oluşumu

•Nöroprotektif etkiler

•Bilişsel işlevlere olumlu etkiler

PREG(S) and DHEA(S)

• Sağlıklı bireylerde akut stres ile DHEAS artışı

• DHEA ve DHEAS seviyeleri strese bağlı disosiatif

belirtilerde azalma ile ilişkili

• DHEA anti-glukokortikoid özellikler

DHEAS STRES YANITI

Morgan et al. 2004, 2009; Bradlow et al., 1999

Temel soru

• Bipolar bozuklukta cinsiyete özgü

nörobiyolojik farklılıklara nörosteroid

sisteminin katkısı var mıdır?

Amaç

• Bipolar bozukluğu olan ötimik

bireylerde gabaerjik-glutamaterjik

belirteçleri ve nörosteroid düzeylerini

sağlıklılarla karşılaştırmak

Yöntem

Hastalar:(s=25)

DSM-IV bipolar bozukluk tip I

Ötimik (>6 ay HAM-D ve YMÖ < 7)

Tedavi altında

Psikiyatrik veya bedensel eş tanı yok

30-60 yaş

Sağlıklılar: (s=29)

Serum DHEA, DHEAS, NMDA-R antikoru, GABA düzeyleri ELIZA

Preg S düzeyleri LC-MS-MS

Male

55,6%

Female

61,8%

Male

38,2%

Demografik veriler

Klinik özellikler Bipolar

bozukluk Sağlıklı

S=25 S=29

Yaş 39. 29±7.84 34.79±8.65 0.05

Cinsiyet (Kadın) 56% 48% 0.57

Sigara içen 58.80% 41.20% 0.27

VKİ 25.72±4.97 27.38±4.78 0.25

Hastalık başlangıç yaşı 25.5±7.93

Duygudurum dengeleyici

kullanım süresi (ay) 114.48±63.15

Antipsikotik kullanım süresi 68.53±55.35

Geçmiş episod sayısı 6.21±4.60

CGI 1.92±0.41

HAD 3±1.93

YMRS 0.96±1.63

DHEA düzeyleri

DHEA-S düzeyleri

p=0,014

GABA düzeyleri

NMDA-R antikor

düzeyleri p=0,011

Preg-S düzeyleri

p<0,001

NMDA-R antikorları

serum Lityum düzeyleri:

negatif doğrusal ilişki

(r=-0,63, p=0,02

DHEAS düzeylerinin kadınlarda erkeklerden anlamlı

olarak düşük olduğu (p=0,032) ve yaşla negatif yönde

doğrusal ilişki gösterdiği (r=-0,367, p=0,01)

saptanmıştır.

BB olan kadınlar sağlıklı kadınlarla yaşa göre düzelme

yapılarak karşılaştırıldığında, DHEAS düzeyleri sağlıklı

kadınlardan daha düşük (p=0,035), NMDA reseptör

antikoru düzeyleri daha yüksek (p=0,026)

saptanmıştır.

Erkeklerde, hastalar ve sağlıklılar arasında NMDA ve

DHEAS açısından anlamlı farklılık bulunmamaktadır.

Farklılıklar kadın cinsiyette daha belirgin

Tartışma

Koruyucu özellikteki nörosteroidlerin düzeylerinde

azalma (DHEA-S ve Preg-S)

DHEA ve GABA düzeylerinde artma eğilimi

NMDA-R antikor düzeyinde artış

NMDA ANTİKORLARI

CİNSİYET FARKLILIKLARI

Ceylan ve ark. 2017

Sonuç

• Cinsiyet farklılıkları

• Glutamaterjik ve gabaerjik sistem ile

nörosteroidlerin ilişkisi

• NMDA antikorları