Óar©a speçjali tal-festa, Ìunju 2010 tel.: (uffiççju parrokkjali) … · 2018-02-04 · kull...

Nru. 249

Óar©a Speçjali tal-Festa, Ìunju 2010

Knisja Arçipretali ta’ San Filep ta’ Agira, ÓaΩ-Ûebbu©

Tel.: (Uffiççju Parrokkjali) 21460800/79729252 Tel.: (Dar tal-Arçipriet) 21465586 Uffiççju Parrokkjali: “Villa San Filep”, 65 Triq il-Kbira, ÓaΩ-Ûebbu© ZBG 1307

2

www.parroccazebbug.com

The Right Place for the Best Prices!!

Come and visit us atSt. Mary Street, Ûebbu©

Tel: 2146 1197

Detergent Shop &Agents for “LUNA” make up

SRA Trading

St. Philip’s

Bar & Restaurant

P i z z a S , G R i l l S & S o u t h e R n

F R i e SFRee DeliveRieS in ÛeBBuÌ, SiÌÌiewi, attaRD & QoRmi

Sciortino Street, Ûebbu© tel. 2146 6472, 2146 2107

La Barbone Dolceria

Prop: S. Camenzuli

Caterers for all Occasions

‘Yeppon’, Bishop Caruana Street,

Ûebbu© • Tel: 2146 0168

• Mob: 7946 0168 • Fax: 2146 1791

SWIFT Mech. Engineering

Prop: Joseph Borg

Repair & Manufaturers of Heavy Plant

Parts105, Triq Luret Callus,

Ûebbu© - Malta Tel: 2146 6919 • Mob: 9949 7817

HairLabHairdressing

specializing in 100% Human Hair extensions

Hairlab, Triq Salvu Attard, Ûebbu©. Tel: 2146 2331Opening Hours: Mon-Sat 9am - 6pm

by josianne

Opening HOursTuesday - Friday

9.00am to 12.30pm and 2.00pm to 6.00pm

Saturdays: 9.00am - 6.00pm

triq l-eroj, Ωebbu© Tel: 21466330

styling zone

PSAILAAutoparts

Stockist ofMechanical & Body PartsAccessories

and BatteriesMdina Road, Ûebbu©

Tel: 2146 0878

Óanut b’varjetà kbirata’ ikel u sapun bi prezzijiet mill-aqwa. Qeg˙din fi Triq Patri Pelagu Mifsud,

wara l-kappella tal-Grazzja.Ejja u tiffranka.

Ting˙ataw punti ma’ kull xirjali jinbidlu f’rigali tas-Simpatia Crai.

Benny’sDiscount Store

Des

ign

& P

rintin

g: B

estp

rint C

o. L

td.,

Qre

ndi •

Tel

: 21

649

012

3


Messa©© mill-Arçipriet:

Festa ta’ Ringrazzjament lil Alla u lil San Filep, Patrun tag˙na

IL-QAWL:

Alla j˙arsek minn min jg˙id “Armajn”.

IT-TIFSIRA: Alla j˙arsek minn min dejjem iwieg˙ed u

ma jag˙mel xejn.

ALLA fil-Qawl MaltiL-Arçipriet, il-Kleru u l-Kunsill Parrokkjali

jawguraw Festa li Tkabbar il-Fidi Nisranija

f’Ru˙ il-Parruççani Kollha, biex Ng˙ixu f’Tjieba u Qdusija

b˙all-Patrun San Filep!

“...Il-Patrun tag˙na li, ta˙t il-patroçinju

tieg˙u, a˙na qeg˙din na˙dmu fl-g˙alqa

tal-Mulej.” (ritratt: Joe P. Borg).

Jixraq li din is-sena nroddu ˙ajr speçjali lil Alla u lil San Filep g˙all-˙idma kollha li saret fil-parroçça tag˙na matul is-sena li g˙addiet. Óidma, kemm fi pro©etti kapitali u li swew eluf kbar ta’ ewros, kif ukoll f’˙idma mill-kleru, kummissjonjiet, g˙aqdiet u individwi fil-parroçça tag˙na; ̇ idma li ssir ming˙ajr ̇ afna daqq ta’ tnabar u fis-skiet. Ta’ dan kollu, g˙andna g˙alfejn niççelebraw u nroddu ˙ajr lil Alla u lill-Patrun tag˙na li, ta˙t il-patroçinju tieg˙u, a˙na qeg˙din na˙dmu fl-g˙alqa tal-Mulej.

IΩ-Ωjara tal-Qdusija Tieg˙u l- Papa Benedittu XVI ftit tal-©img˙at

ilu, kompliet Ωewqet din is-sena bi grazzji speçjali. Li l-Vigarju ta’ Kristu jg˙addi mir-ra˙al tag˙na u jbierek lill-poplu Ûebbu©i, mhix xi ˙a©a li nesperjenzawha kull sena. Jalla l-Kelma li ˙allielna t˙alli ˙afna frott fi qlubna u f’˙ajjitna.

Fi tmiem din is-sena ddedikata lis-Saçerdoti jixraq li nroddu ˙ajr speçjali wkoll lil Alla g˙as-saçerdoti l i bag˙tilna matul is-snin biex ikabbruna u jmexxuna fil-fidi. In˙oss li, f’isimkom ilkoll u f’ismi, g˙andna g˙alfejn inroddu ˙ajr lil Alla g˙al tant ©id spiritwali li ̇ allewlna numru

ta’ saçerdoti, kemm Ûebbu©in kif ukoll o˙rajn li taw is-servizz tag˙hom fil-parroçça tag˙na fis-snin l-img˙oddija.

Jixraq li niççelebraw u nifir˙u b˙ala komunità li temmen li, wara kull ˙idma, hemm Alla li qieg˙ed imexxi kollox.

Jalla jkollna Festa li tixraq lill-isem nisrani fit-Tif˙ir u Radd il-Óajr lil Alla.

Il-Mulej iberikkom.

Fr. DAnIel CArDonAArçipriet

4


Twanny SpiTeriINTERNATIONAL

FUNERAL SERVICES4, “Shalom”, Triq il-Watar,

Óal Mula, ÓaΩ-Ûebbu©.

Over 30 years of experience24 hours services

DAY & NIGHT

Tel: 21460950Office: 21465122 - 21472219

Mob: 99471168

IS-SLIEM: Fuljett tal-Parroçça SAN FILEP TA’ AGIRA, ÓaΩ-Ûebbu©. – Óar©a SPEÇJALI TAL-FESTA: Ìunju 2010. – Inizjattiva tal-Kummissjoni “Relazzjonijiet Pubbliçi u Media”, li hija ffurmata minn: Fr. Daniel Cardona (ARÇIPRIET); Tonio Galea (SEGRETARJU); u l-MEMBRI: Joe P. Borg, Owen Briguglio, Keith Cutajar, in-Nutar Dr. Philip Ellul LL.B., Dip. Not. Pub., LL.D., Ìor© Saliba, Michael Sciriha u t-Tabiba Dr. Elizabeth Zammit Lupi MD. – INKARIGATA MIR-REKLAMAR: Janet Agius. – GÓAN TAL-ÓIDMA tal-Kummissjoni “Relazzjonijiet Pubbliçi u Media”: Li twassal TAGÓRIF fuq ©rajjet u mixjet il-Parroçça u l-˙idma mwettqa mill-Arçipriet u l-Kleru, mill-G˙aqdiet Reli©juΩi u Gruppi o˙rajn parrokkjali – TAGÓRIF li jiswa ta’ ˙olqa bejn il-parruççani kollha u ta’ t˙e©©i© g˙al sehem akbar u usa’ f’din il-˙idma parrokkjali.

Din il-frazi ta’ spiss nisimg˙uha fil-kummenti dwar il-Festa Maltija. Din is-sena ma naqsux dawn il-kummenti, speçjalment wara t-tnedija tad-dokument konsultazzjoni: “Nirrestawraw il-Festi Flimkien”.

M’hemmx dubju li l-Festi tal-ir˙ula u l-ibliet Maltin huma parti minn dak il-wirt kulturali li lkoll kemm a˙na ng˙oΩΩu g˙al ̇ afna ra©unijiet, fosthom u mhix l-anqas dik li huma parti mill-identità tag˙na. Dawn jag˙Ωluna mhux biss b˙ala Maltin izda wkoll jidentifikaw il-post u sa˙ansitra l-individwu bir-rwol tieg˙u fil-Festa. Tant huma parti mill-identità tag˙na, li l-Festi jg˙aqqduna daqskemm jistg˙u jifirduna: popolazzjoni ta’ pajjiΩ Ωg˙ir maqsuma f’ dinjiet Ωg˙ar. Dan mhux ta’ xi g˙ajb, g˙ax fid-diversità jitkattar il-wirt ta’ ©ens Ωg˙ir b˙al tag˙na. Il-piki li ma jçekknu lil ̇ add, il-kuluri tal-partiti differenti, l-armar grandjuΩ wisq g˙all-pjazez Ωg˙ar tag˙na Ωgur li ma jwe©©g˙u lill ˙add. G˙alhekk wie˙ed isaqsi: g˙aliex, minn Ωmien g˙al ie˙or, il-Festi jispiççaw f’kontroversja? Ma nemminx li l-Festi g˙andhom xi ˙a©a intrinsikament ˙azina. Fil-qofol tal-kontroversja hemm Ωew© argumenti prinçipali. Baqa’ post g˙ar-reli©jon fil-qalba tal-Festa? Il-Festa, kemm g˙adha tal-Knisja? Jekk il-Festa hija tal-poplu, allura dan il-poplu m’g˙adx baqag˙lu post g˙all-Festa reli©juΩa?

Festa ming˙ajr l-element religjuΩ fil-qofol tag˙ha ma tintg˙arafx minn kull tip ie˙or ta’ feste©©jament fit-toroq tag˙na. Il-Festi Maltin huma riflessjoni ta’ twemmin li, g˙alkemm ji©©edded fil-forma, jibqa’ l-istess fis-sustanza. Is-sustanza li nsibuha fil-kultura nisranija li tirrispetta d-dinjità ta’ kull persuna b˙ala xbieha t’ Alla; dinjità li g˙andha tkun riflessa l-˙in kollu, anke fil-Festi.

Min-na˙a l-o˙ra, is-soçjetà Maltija ti©©edded kuljum, filwaqt li saret ˙afna aktar sekulari u tilqa’ fi ̇ danha medda ta’ opinjonijiet aktar wiesg˙a minn qatt qabel. Dan insibuh rifless fil-Festa moderna, permezz ta’ firxa aktar wiesg˙a ta’ attivitajiet u opportunitajiet g˙all-parteçipazzjoni. Ma jonqosx li nsibu opinjonijiet u m©iba differenti dwar ir-rwol reli©juΩ fil-Festa tradizzjonali Maltija.

Ming˙ajr tlaqliq intenni li l-Festa g˙andha ΩΩomm il-qalba reli©juΩa tag˙ha, mhux biss g˙ax dan huwa parti mit-twemmin ta’ missirijietna, iΩda g˙ax, ming˙ajr dan, il-Festa ssir kwalunkwe street party ta’ kwalunkwe okkaΩjoni. Dan ifisser li l-Knisja u l-KaΩini g˙andhom ir-responsabbiltà li jsa˙˙u dan l-element fil-Festa, u ma jaqtg˙ux qalbhom. Din hija sfida li se jkollhom i˙abbtu wiççhom mag˙ha sakemm iridu li l-Festi jibqg˙u kif nafuhom illum. F’soçjetà pluralista b˙al din ta’ Ωmienna, se jkun hemm kurrenti li lill-Festa jippruvaw ikaxkruha ’l bog˙od mill-identità reli©juΩa tag˙ha. Nispiççaw biex nitilfu kollox, g˙ax il-Festa hija marbuta ma’ din it-tradizzjoni u ma tibqax tag˙na, iΩda ma ssir ta’ ˙add, g˙ax titlef l-identità tag˙ha! Min ja˙dem g˙aliha, irid jibΩa’ g˙all-identità tag˙ha.

Jekk il-Festi jitilfu l-karattru soçjo-kulturali tal-lum, la l-Knisja u lanqas ˙add ma jkun jista’ jΩommhom milli jsiru karnival, fejn kollox (jew kwaΩi kollox) jg˙addi.

It-tABIB Dr. PhIlIP SCIortIno

Mill-President tal-Kunsill Pastorali Parrokkjali:

Il-Festi u l-kultura ta’ poplu Lil JOE P. BORG, g˙ar-ritratt bil-• kulur tal-faççata (Il-Knisja Arçipretali

wara r-restawr - April 2010) u r-ritratti l-o˙rajn kollha li jag˙tina g˙al IS-SLIEM.Lil JANET AGIUS, g˙ar-reklami • li ssibilna g˙al dan il-Fuljett Parrokkjali.Lid-distributuri voluntiera kollha • li, ta’ kull xahar u f’kull tip ta’ klima u temp, iwasslulna IS-SLIEM f’kull dar tal-Parroçça tag˙na.

Óajr!

NIFTAKRU li, ming˙ajr

QRARA tajba u TQARBINA Qaddisa, din tag˙na MA

TKUNX FESTA NISRANIJA!

5


ELECTRICAL & PLUMBING WORKS,

IT COMPUTER CABLING

Bernard Gatt

Angelo Melilli Street, Ûebbu© ZBG 06, Malta

Tel/Fax: 2146 2009, Mob: 7949 0392

email: [email protected]

“Jien nag˙mel minnek dawl g˙all-©nus, biex is-salvazzjoni tieg˙i sa truf l-art tinfirex.” (Is. 49, 6)

L-istatwa ta’ San Filep ta’ Agira meqjuma fil-knisja arçipretali ta’ ÓaΩ-Ûebbu© tpo©©i quddiemna l-ministeru ta’ dan is-saçerdot qaddis, li l-missjoni tieg˙u hija marbuta mill-qrib mal-ewwel Ωminijiet tal-Knisja. F’g˙eluq din is-sena ddedikata lis-saçerdoti, San Filep jista’ jservi ta’ saçerdot mudell, li wassal ’l Alla lill-poplu li ntbag˙at fostu.

Il-˙ajja ta’ San Filep taf il-bidu tag˙ha lit-talb ˙erqan tal-©enituri tieg˙u, Teodosju u Aw©ja meta, imnikktin bis-s˙i˙ g˙at-telfa tat-tliet uliedhom subien fix-xmara Sagarim, daru ˙erqanin lejn Alla u talbuH bla heda biex juri ˙niena mag˙hom. Kien fi ˙dan din il-familja marbuta mar-rieda ta’ Alla li Filippu sar jaf minn çkunitu lil daK li, aktar ’il quddiem, huwa kellu jag˙ti ˙ajtu. Kienet Aw©ja, mara Rumana, li xeg˙let f’qalb Filippu l-im˙abba g˙all-Knisja f’Ruma u li ˙e©©itu jmur iΩur lill-art twelidha, minkejja l-biΩa’ tag˙ha li titlef, g˙al darb’o˙ra, lil dan il-wild wa˙dieni tag˙ha. Kien fi ˙dan il-familja li Filippu skopra, bil-mod il-mod, is-sej˙a ta’ ˙ajtu... u fl-iskola ta’ dawn il-©enituri, nibtet u kibret fih ix-xewqa g˙all-qadi ta’ Alla fis-saçerdozju.

Ordnat saçerdot minn San Pietru u mibg˙ut Agira, Filippu jsir sinjal ˙aj tal-preΩenza ta’ Alla fost il-poplu m©arrab mill-ÓaΩin, g˙all-poplu li tilef il-fidi u li t˙assar fi drawwietu. Forsi, Filippu, barrani f’Agira, ma ̇ assx ru˙u m˙awwad quddiem din il-belt ma˙kuma mix-xitan?!... Forsi, ma tqanqalx, Filippu meta, bil-ktieb tal-Evan©elju f’idejh, qabel jibda l-missjoni tieg˙u, g˙amel sinjal fuq din il-belt u ra d-dlam jaqa’, ̇ ass l-art titrieg˙ed u sema’ g˙ajjat wa˙xi jidwi madwaru?... IΩda s-saçerdot Filippu, quddiem din ir-realtà, dar lejn Alla biex ming˙andU jikseb il-qawwa tieg˙u. Filippu ssa˙˙a˙ bi kliem Ìesù meta lill-appostli, bla sa˙˙a quddiem il-qawwa tax-xitan, wissiehom li spirtu b˙al dak jista’ jitkeçça biss bis-sawm u t-talb.

F’Agira, Filippu sar is-saçerdot miftu˙ g˙all-bΩonnijiet tan-nies li fosthom kien ja˙dem, issie˙eb fil-fer˙ u t-tamiet, fin-niket u fil-qtig˙ il-qalb tal-˙ajja tag˙hom ta’ kuljum. Dan mhux forsi dak li l-poplu ta’ Alla jfittex mis-saçerdot? Il-poplu tag˙na huwa wkoll poplu m˙abbat u m©arrab min-nuqqas ta’ qbil fil-familji, mill-©lied bejn l-a˙wa fuq il-wirt, minn Ωg˙aΩag˙ ma˙kumin minn xi

San Filep ta’Agira: is-Saçerdot Mudellkitba ta’ Dr. PAtrICIA MICAlleF Ph. D.

vizzju, minn tfal li qeg˙din i©orru l-piΩ tal-kapriççi tal-adulti. Huwa qalb din ir-realtà li s-saçerdot tal-lum je˙tie©lu ja˙dem. Huwa fost dan il-poplu li s-saçerdot, imqawwi bil-Kelma ta’ Alla u bit-talb personali, irid isir sinjal ta’ ˙elsien, ta’ kura©© u ta’ tama ©dida. F’dan it-ti©rib, b˙al Filippu, is-saçerdot jie˙u fuqu t-tbatija tal-poplu tieg˙u u jsir ˙a©a wa˙da man-nies li jrid jaqdi.

Filippu, is-saçerdot Ωag˙Ωug˙, reba˙ qalb il-poplu, mhux g˙ax fittex lilu nnifsu jew il-glorja ta’ ˙idmietu, iΩda g˙ax b’˙afna sagrif iççju personali, ˙eles lill-bniedem mill-qilla tal-g˙adu. Dan mhux forsi dak li n-Nisrani ta’ Ωmienna jfittex mis-saçerdot? Il-poplu ta’ Alla g˙atxan g˙as-saçerdot li jkun sinjal ˙aj ta’

Alla, li jinterçiedi g˙alih fil-bΩonnijiet tieg˙u, li jag˙mlu bniedem s˙i˙, li jmexxih, mhux biss bil-kelma, imma wisq iktar bl-eΩempju. IΩda n-Nisrani, min-na˙a tieg˙u, irid jg˙in lis-saçerdot jg˙ix tajjeb is-sej˙a tieg˙u: irid i˙allilu ˙in g˙at-talb personali tieg˙u u jg˙inu jibqa’ miexi wkoll fil-mumenti ta’ fra©iltà. Hekk, il-mixja determinata ta’ Filippu ssir ukoll dik tas-saçerdot, mag˙Ωul mill-bnedmin mhux g˙al xi mertu personali, imma g˙all-glorja ta’ Alla fil-qadi tal-poplu tieg˙U.

N.B.: In-noti bijografiçi huma me˙udin minn L. Vella, S. Filep ta Agira, Storja ta hajtu u tal Kima tieghu, Malta, 1928.

ritratt me˙ud minn Joe. P. Borg.

6


Is-Sitt Ritratti tas-soltu....Ilna, g˙al dawn l-a˙˙ar tliet snin, fi “IS-SLIEM” ta’ kull Diçembru u Ìunju, nirre©istraw, b’ritratti-tifkira-t˙e©©i©a,

waqtiet mill-˙idma pastorali u/jew reli©juΩa, soçjali u/jew amministrattiva tal-a˙˙ar sitt xhur fil-Parroçça tag˙na. Din id-darba, ritratti ta’ attivitajet bejn Diçembru 2009 u April 2010.

noveMBru 2009: Attività g˙ar-romol tal- parroçça: quddiesa g˙al ru˙ l-g˙eΩieΩ tag˙hom mejtin; u, wara, daqsxejn ta’ “get together” (ritratt) f’”ta’ Warda”. ritratt me˙ud minn Franz Psaila.

DIçeMBru 2009: IΩ-Ωg˙aΩag˙ ta’ “tA’ WArDA”, fl-attività tag˙hom g˙all-Milied ’09, fis-Sala Parrokkjali, bl-isem ta’: “‘ta’ Warda’ values Awards”; serata varjata li, matulha, ng˙ataw “awards” g˙all- progress taΩ-Ωg˙aΩag˙ f’ ”ta’ Warda”. (ritratt: Keith Cutajar).

26 u 27 tA’ noveMBru 2009: l-Assemblea Parrokkjali 2009, b’parteçipazzjoni attiva minn dawk li attendew. Fir-ritratt, membri tal-Grupp KariΩmatiku janimaw it-talb qabel wa˙da miΩ-Ωew© laqg˙at (ritratt: tonio Galea).

19 tA’ FrAr 2010: F’“ta’ Warda”, g˙all-wa˙da mid-diversi laqg˙at li torganizza l-Kumm. Parr. “Familja” g˙all-koppji miΩΩew©in. Dakinhar, indirizzat lill-koppji, Dr. Donia Baldacchino.

7


MArZu 2010: G˙all-Grazzja t’Alla, u bl-interçessjoni tal-Madonna u tal-Patrun S. Filep, tlesta x-xog˙ol tar-restawr fuq il- kampnari u l-faççata kollha tal-Knisja Arçipretali. BIççA XoGÓol tABIlÓAQQ ProFeSSJonAlI (ritratt: Franz Psaila).

28 tA’ MArZu 2010 (ÓADD Il-PAlM): Ir-restawr sabi˙ tal-Knisja ta’ Sidtna Marija tal-An©li ΩΩanΩan b’quddiesa g˙aΩ-Ωg˙aΩag˙ u adoloxxenti.... b’attendenza nkora©©anti (ritratt: Keith Cutajar).

L-INAWGURAZZJONI tal-Ktieb Storiku u Informattiv ta’ DUN SALV CARUANA fuq l-Istorja u l-Patroçinju tal-Parroçça ta’ ÓaΩ-Ûebbu©

ser issir nhar it-Tlieta, 8 ta’ Ìunju 2010, fit-8.00 p.m., fil-Knisja Arçipretali. Kelliem prinçipali: il-Prof. Mario Buhagiar,

Kap tad-Dipartiment tal-Istorja tal-Arti, fl-università ta’ Malta.

T I T L I F H I E X !

8


John Spiteri

(tax-xema’)

Servizz tal-Funerali(24 SiegÓa kulJum).

155, triq l-iSqoF Caruana,ÓaΩ-ÛebbuÌ.

Servizz tal-Funerali

tel: 21464286.

mob.: 79464286.

Il-faççata tal-Knisja Arçipretali, lesta mir-restawr li sarilha (April 2010). ritratt me˙ud minn Joe P. Borg.

Huwa mag˙ruf li, sa qabel is-sena 1380, ma kienet teΩisti ebda knisja fil-qalba ta’ ÓaΩ-Ûebbu©. Jing˙ad li çertu Guliermo Mamo, li kien jg˙ix fl-in˙awi llum mag˙rufin b˙ala “Ta’ Mamo”, kien dejjem isostni li l-knisja li kienet tinsab fiΩ-Ωona tal-Gandlora, li llum il-©urnata m’g˙adhiex teΩisti, kienet wisq ’il bog˙od minn fejn kien joqg˙od hu, u allura kien normalment jattendi fil-knisja ta’ Óal Qormi. G˙aldaqstant, ittie˙det deçiΩjoni li tinbena knisja fil-qalba tat-tliet ir˙ula Ωg˙ar ta’ Óal Mula, Óal Muxi u Óal Dwin.

Din il-knisja ©dida nbniet permezz tal-©eneroΩità ta’ çertu Filippu, negozjant Sqalli. Dan Filippu kien miΩΩewwe© g˙and il-familja Mamo, u kien hu li offra l-©nien tad-dar tieg˙u sabiex ikun il-lok li fih tkun tista’ tinbena din il-knisja. Filippu insista li din g˙andha tkun iddedikata lil San Filep t’Agira. Dan kollu se˙˙ fis-sena 1380. Il-knisja nbniet fl-istess post fejn tinsab dik preΩenti, u baqg˙et wieqfa sa, bejn wie˙ed u ie˙or, mitejn u ˙amsin sena wara.

Fl-1436, il-Monsinjur Senatore de Mello wasal Malta biex iservi b˙ala Isqof tal-gΩira. Huwa waqqaf kummissjoni sabiex t ie˙u ˙sieb l-iΩvilupp tal-Knisja f’Malta.Wa˙da mir-rakkomandazzjonijiet li din il-kummissjoni g˙amlet lill-Papa ta’ dak iΩ-Ωmien, Ew©enju IV, kienet li jitwaqqfu l-ewwel tmien parroççi f’Malta. Wa˙da minn dawn il-parroççi kienet dik ta’ ÓaΩ-Ûebbu©. L-ewwel kappillan ta’ din il-parroçça kien Dun Fran©isk Sillato.

Il-Papa Gregorju XII bag˙at lill-Monsinjur Pietru Duzzina sabiex jag˙mel

IL-KNISJA ARÇIPRETALI TA’ ÓAÛ-ÛEBBUÌ:

StorJA tA’ AKtAr MInn 600 SenAKitba tan-NUTAR Dr. PHILIP ELLUL LL.B., Dip. Not. Pub., LL.D.,

Membru tal-Kumm. Parr. “Relazzjonijiet Pubbliçi u Media”.

ViΩta Appostolika fil-gΩejjer Maltin. Fost l-o˙rajn, dan ried jara kif se jirnexxilu j©ib xi ftit ordni f’pajjiΩna. Nhar is-Sibt 5 ta’ Frar 1575, Monsinjur Duzzina Ωar il-parroçça ta’ ÓaΩ-Ûebbu©. Huwa ççelebra quddiesa li fiha kienet saret priedka mill-kappillan ta’ dak iΩ-Ωmien, Dun Federik Attard, peress li l-Monsinjur ma kienx jaf jitkellem bil-Malti.

Il-knisja ta’ dak iΩ-Ωmien kienet mibnija fuq disinn li jixbah lil ta’ dik preΩenti. Il-knisja kien fiha tnax-il altar iddedikati lil qaddisin differenti. Monsinjur Duzzina kien ordna li kellu jsir tabernaklu fl-altar ma©©ur, kif ukoll li kellha titqieg˙ed lampa tixg˙el quddiemu.

F i l -11 ta ’ Lu l ju 1621, l - Isqof Baldassare Cagliares ta l-permess tieg˙u sabiex tibda tinbena l-knisja l-©dida. F’dan il-perjodu, il-kappillan ta’ ÓaΩ-Ûebbu© kien Dun Ludovik Vassallo. Il-knisja l-qadima kienet t˙alliet f’postha waqt li kien g˙addej ix-xog˙ol fuq il-©dida. Din tal-a˙˙ar, mibnija fuq stil essenzjalment Doriku, tlestiet fis-sena 1632, u kienet iddisinjata mill-arkitett mag˙ruf, Tumas Dingli. Is-sena tat-tlestija tidher imnaqqxa fuq tieqa li tinsab fin-na˙a tal-lvant tal-koppla. Il-knisja g˙andha forma ta’ salib, mag˙mul minn tliet arkaturi ewlenin. F’dak iΩ-Ωmien li nbniet, kienet it-tielet l-ikbar knisja f’Malta fil-wisa’, u l-˙ames l-ikbar fit-tul.

Biex il-knisja l-©dida u l-in˙awi ta’ madwarha jitlestew kif kien ippjanat, f’Settembru tas-sena 1660, inxtrat biçça art in-na˙a ta’ wara tal-knisja. Fl-1679, il-kappillan Dun Duminku Pace xtaq li jkun hemm pjazza faççata tal-knisja. G˙aldaqstant, fi Frar u April tal-1680, u f’Settembru u Novembru tal-1684, il-Knisja xtrat xi art jew bini sabiex il-pjazza tkun tista’ ssir u titlesta. Dan il-pro©ett tlesta fl-1686 u, biex iΩ-Ûebbu©in jibqg˙u jiftakru dan l-avveniment, inbniet kolonna li kellha salib fil-parti

ta’ fuq tag˙ha. Din il-kolonna g˙adha tinsab fiç-çentru tal-pjazza sal-lum.

Aktar ma beda g˙addej iΩ-Ωmien, il-popolazzjoni ta’ ÓaΩ-Ûebbu© baqg˙et toktor b’mod kostanti. Dan wassal liΩ-Ûebbu©in jibdew jirrealizzaw li l-knisja kienet saret Ωg˙ira wisq biex tilqa’ fiha lin-nies kollha tar-ra˙al. G˙alhekk bdew isiru xi tentattivi sabiex jitwaqqaf fond g˙all-©bir tal-flus, biex inbnew in-navi fil-knisja. Fl-1913, deher li kienu n©abru biΩΩejjed flus sabiex il-pro©ett tal-bini tan-navi jkun jista’ jibda.

L-arçipriet Dun Albert Dalli ˙adem qatig˙ sabiex dan il-pro©ett ambizzjuΩ jitlesta. Ix-xog˙ol kollu sar ta˙t is-superviΩjoni tal-Perit Edwin Vassallo. Óafna Ûebbu©in ta’ kull età ˙admu kemm fel˙u, anke fil-Ódud u l-Festi, sabiex in-navi jitlestew kemm jista’ jkun malajr. Ix-xog˙ol kollu tlesta fl-1918. Din kienet l-istess sena li fiha miet Dun Albert Dalli, l-arçipriet li tant ˙adem u stinka sabiex il-pro©ett tan-navi jsir u jitgawda miΩ-Ûebbu©in kollha.

9


“.... ˙allsuh b’karozza ©dida. nefqulu kulma kellhom imfaddal…!”

Joe kien g˙adu kif spiçça minn tmien sig˙at xog˙ol. Sieg˙a u nofs kulma kellu, qabel ikollu jitlaq g˙all-part-time. Kien ikun fuq ix-xwiek jistenna li jsir il-˙in biex jitlaq lejn id-dar. Dawn is-sieg˙a u nofs kienu l-uniku çans li kellu li jara lit-tifel.

Insomma, tifel! Ra©el, illum. G˙alaq it-tnejn u g˙oxrin sena. Però g˙adu d-dar, g˙adu mo˙˙ ir-ri˙ u g˙adu ma ˙ax nitfa direzzjoni f’˙ajtu.

Joe u Joan ilhom miΩΩew©in erbg˙a u g˙oxrin sena. G˙alkemm Joe xtaq familja mdaqqsa, kellhom lil Mark, u baqg˙u bih. Bejn g˙ax Joan qatt ma xtaqet to˙rog ta˙dem, bejn g˙ax Joe ma kellux skola kbira, bejn g˙ax id-dar trid... U mn’Alla! G˙ax Joe baqa’ baqa’ sakemm spiçça mbaΩwar biex iΩomm lill-familja komda. Qatt ma ˙alliehom neqsin minn xejn. Dar, g˙andhom, b’fuq u isfel, u Joan dejjem medhija tnaddaf u tlesti. Karozzi, g˙andhom, g˙al wa˙da, tnejn, ...u issa tlieta. Kumditajiet, g˙andhom… kollox g˙andhom.

Joe, però, saq lejn id-dar ˙osbien. Lil Mark kien ilu erbat ijiem ma jarah. Il-weekend ta’ qabel ma resaqx ’l hemm, g˙ax qal li raqad g˙and sie˙bu. Lil ommu kien bag˙at jg˙idilha li nqalag˙lu kunçert mal-grupp tieg˙u, u li ma riedx isuq lejn id-dar, wara. G˙al mument, kienu serr˙u rashom li ma kienx ser içemplilhom biex imorru ji©bruh fis-sakra. Però, Joe, xorta wa˙da ma kienx kuntent....

Fil-fond ta’ qalbu Joe kien konvint li Mark ma kien ser jikber qatt. Ta’ xejn bag˙tuh fl-a˙jar skola, ta’ xejn ˙allsulu l-belli liri biex jitg˙allem. G˙alkemm il-flus Joe dejjem ˙adem g˙alihom, lil Mark ma riedx jg˙abbih bil-piΩ tas-sagrifiççju. Dejjem ipprote©ewh. Dejjem tawh kulma talabhom. G˙ax lilu biss kellhom, u qalbhom qatt ma tathom li jΩommulu....

Imma l-flejjes u s-sagrifiççji ta’ Joe, u ta’ Joan ukoll, ftit li xejn ̇ allew frott. Flok jitg˙allem u jistinka, Mark g˙aΩel li jitg˙aΩΩen. Fl-eΩamijiet, g˙adda kemm tkaxkar, u ma riedx ikompli. Qal li xeba’. U li l-˙ajja ried jg˙ixha. B˙allikieku qatt kien imça˙˙ad minnha! Missieru talbu bil-˙niena biex ikompli, tal-anqas ftit ie˙or. Bit-twila u bil-qasira, ikkonvinçieh, u kompla. Però, g˙al sena wa˙da biss, g˙ax l-eΩamijiet ma riedx jag˙milhom u l-kors ma riedx ikomplih. Joan i©©ennet. Ma ridetx tarah imur ja˙dem f’età daqshekk Ωg˙ira, tifel wa˙du.... Kelma minn hemm u o˙ra minn hawn, Mark da˙al g˙al kors ie˙or, differenti mill-ewwel wie˙ed. Lil ommu u ’l missieru g˙amlilhom pjaçir. U ta’ dan, ̇ allsuh b’karozza ©dida. Nefqulu kulma kellhom imfaddal, g˙ax karozza ta’ ra©el ried!

Però, din l-imbierka karozza swiethom deni. G˙ax mindu tawhielu bilkemm baqg˙u jarawh. Dejjem ji©ri, ’l hemm u ’l hawn. Daqqa ma’ dak u daqqa mal-ie˙or. Tfajliet kemm bag˙at il-Bambin, dejjem ma’ xi wa˙da

©dida. Mo˙˙u baqa’ mwa˙˙al mal-muΩika storbjuΩa li kien jisma’ ta’ ˙mistax-il sena. Qisu ma nbidel xejn. Fis-sajf, il-©urnata kollha g˙addej b’din il-˙ajja. Fix-xitwa, mhux anqas, g˙alkemm jg˙id li filg˙odu jmur g˙al-lezzjonijiet.

Joe ̇ a nifs twil ’il ©ewwa. Quddiem id-dar ra l-karozza ta’ Mark. Tal-anqas se jarah, illum. Tela’ bil-©iri t-tara© ta’ barra u dawwar is-serratura. Ìewwa, skiet perfett. Dal-˙in Joan tkun marret g˙and ommha. G˙ajjat mill-ewwel lil Mark, donnu biex iserra˙ rasu. Però ma ˙ax twe©iba. Kollox f’postu kien, u kollox kwiet. Da˙al ji©ri fil-kçina, ˙alla l-basket u ç-çwievet fuq il-mejda, u re©a’ g˙ajjat lil Mark. Xejn. Skiet perfett. B’wiççu mqarras, u ˙osbien, Joe mexa bil-mod lejn it-tara© u ta titwila lejn il-kamra ta’ Mark.

Óa nifs twil ’il ©ewwa, u tbissem. Il-bieb tal-kamra kien imbexxaq, u l-kamra kienet mixg˙ula. Sema’ l-˙oss tal-kompjuter, ukoll. Resaq lejn il-bieb, ˙ares ©ewwa, u ra lil Mark mix˙ut fuq is-sodda, wiççu ’l fuq, bil-headphones f’widnejh u bid-dawl u l-kompjuter jag˙ti.

Baqa’ minsub hemm, i˙ares, jistenna li Mark jinduna bih.

Kif lem˙u, Mark ˙arislu biç-çiera u g˙amillu sinjal biex jitlaq!

Ukoll fi Ωmien il-Festa (u daqshekk qrib “Jum il-Missier”) jiswa li nirriflettu fuq problemi ta’ Ωmienna:

TRAÌEDJA TA’ MISSIERnovella ta’ Dr. PhYllIS AQuIlInA ll.M (lond.), ll.D

10


Fr. Joseph Cilia, Kappillan ta’ Óal Safi, waqt il-pani©ierku tal-Festa ta’ S. Filep 2009 (ritratt: Joe P. Borg).

Meta toqrob il-festa tal-patrun tag˙na San Filep, kull Ûebbu©i jifra˙ g˙ax nemmnu li Alla g˙aΩlilna lil dan il-qaddis sabiex ikun il-patrun tag˙na: dak li jiddefendina quddiem Alla u jid˙ol g˙alina quddiemU fil-bΩonnijiet tag˙na. Imma, mhux biss! San Filep huwa l-persuna li g˙andna nimitaw fil-virtujiet tieg˙u, sabiex nersqu aktar lejn Alla l-Imbierek. Jekk id-devozzjoni (il-qima u l-˙e©©a) lejn San Filep ma tressaqniex lejn Alla, tkun devozzjoni falza u ta’ min jiddubita ˙afna minnha.

G˙alhekk ma tag˙milx sens li ng˙id li jiena devot ta’ San Filep, imbag˙ad lanqas biss inqaddes il-festa bi qrara sinçiera u s-smig˙ tal-quddies. Kif nista’ niççelebra l-festa b’mod ©enwin jekk jiena nie˙u sehem fil-festi ta’ barra – marçi, sparar, baned – u mbag˙ad il-festi ta’ ©ewwa g˙alija qishom ma jeΩistux? Tg˙id, San Filep mis-Sema jie˙u pjaçir b’im©iba b˙al din?!... U, ag˙ar u ag˙ar, jekk in˙ares bl-ikrah lejn dawk li ma jΩommux mal-partit tal-qaddis tieg˙i jew mal-kaΩin tieg˙i! …Il-festi ta’ barra, iva, huma sbie˙ u importanti, sakemm dawn ikunu espressjoni tal-fer˙ intern, il-fer˙ tal-qalb, li a˙na n˙ossu meta toqrob il-festa. Altrimenti, ikun kollox teatrin, li nag˙mlu sena wara sena, ming˙ajr gwadan spiritwali.

Il-festa ta’ San Filep g˙andha l-litur©ija sabi˙a tag˙ha: dawk il-funzjonijiet li jsiru fil-Knisja fil-©img˙a tal-festa, sabiex il-komunità tersaq aktar lejn Alla permezz tad-devozzjoni lejn San Filep. Il-Konçilju Vatikan it-Tieni, fil-Kostituzzzjoni Dommatika dwar il-Knisja Lumen Gentium (Kap VII par.50), jg˙idilna li: “l-g˙aqda tag˙na mal-Knisja tas-sema, isse˙˙ b’mod l-iΩjed g˙oli waqt li a˙na – fil-litur©ija mqaddsa li, fiha, il-qawwa tal-Ispirtu s-Santu ta˙dem fuqna permezz tas-sinjali sagramentali – niççelebraw flimkien, f’g˙aqda ta’ fer˙, it-tif˙ir lill-Kobor t’Alla. G˙alhekk, meta niççelebraw is-sagrifiççju ewkaristiku (ji©ifieri, il-quddiesa), a˙na ning˙aqdu fl-og˙la mod mal-kult tal-Knisja tas-Sema, waqt li nissie˙bu mag˙ha f’xirka ta’ m˙abba u niççelebraw qabel kollox it-tifkira tal-Imqaddsa Ver©ni Marija, iΩda wkoll ta’ San ÌuΩepp, tal-Appostli u l-Martri u tal-qaddisin kollha”.

Mela, permezz ta’ dan id-dokument, il-Knisja stess

qieg˙da turina li minn din il-˙ajja nistg˙u, permezz tal-quddiesa u l-litur©ija, ning˙aqdu mal-qaddisin kollha, inkluΩ il-patrun tag˙na San Filep, sabiex nag˙tu l-akbar ©ie˙ u glorja lil Alla l-Imbierek.

Il-©imgha tal-festa hija g˙anja ˙afna f’dawk li huma funzjonijiet litur©içi. G˙andna l-˙ru© tal-vara min-niçça, Óadd qabel il-festa: okkaΩjoni li ti©bed ˙afna Ûebbu©in, inkluΩi dawk li jkunu joqog˙du barra mir-ra˙al. G˙andna t-tlett ijiem tat-tridu li, fil-quddies li jsir matulhom, il-Knisja tag˙Ωlilna u ssemmg˙alna qari adatt g˙all-okkaΩjoni tal-festa. L-Erbg˙a, naraw lil San Filep b˙ala Rag˙aj tal-poplu t’Alla, permezz tas-silta mill-Evan©elju ta’ San Ìwann fuq il-figura ta’ Kristu b˙ala r-Rag˙aj it-Tajjeb. Il-Óamis, naraw lil San Filep b˙ala g˙alliem, b’ri˙et is-silta mill-Evangelju ta’ San Mattew li fiha Ìesù jag˙ti l-primat lil Pietru u jsejja˙lu l-“blata” li fuqha se jibni l-Knisja tieg˙U. Il-Ìimg˙a, il-quddiesa tat-tridu tippreΩentalna lil San Filep b˙ala saçerdot, u fiha jinqara d-diskors sabi˙ ta’ Ìesù (mill-Evan©elju ta’ San Ìwann), imsejja˙ id-diskors saçerdotali, li Hu g˙amel qabel ma ˙alla ˙ajtU g˙alina.

Lejlet il-festa filg˙odu, issir il-quddiesa ta’ ringrazzjament (tat-Te Deum) u, filg˙axija, it-transulazzjoni tar-relikwa tal-qaddis. U, f’jum il-festa, il-quddiesa prinçipali: bil-priedka, kemmxejn twila, mag˙rufa b˙ala l-pani©ierku, li fiha l-predikatur jesponi l-virtujiet tal-qaddis, li a˙na m˙e©©in sabiex nimitaw. Il-qofol tal-festa jintla˙aq filg˙axija, bil-purçissjoni bl-istatwa artístika tal-qaddis San Filep, li tg˙addi mit-toroq tag˙na. F’dawn il-©ranet, il-funzjonijiet kollha jag˙lqu bil-Barka Sagramentali. Dan, g˙ax Huwa Alla l-Imbierek, iç-çentru ta’ kollox, filwaqt li San Filep u l-festa tieg˙u huma mezz li jressquna lejn il-Óallieq.

Inkunu tassew denji li nissej˙u “ulied San Filep” billi u jekk nag˙mlu mezz li, b˙al dan il-qaddis patrun tag˙na, nag˙tu qima lil Alla permezz tal-funzjonijiet litur©içi li jsiru f’dawn il-©ranet.

Tg˙id, insib çans biex nattendi l-Knisja, fil-festa ta’ San Filep?

kitba ta’ Joe MICAlleF

11


Programm tal-Festa 2010 f’Ìie˙ San Filep ta’ Agira

Il-Óadd, 6 ta’ ÌunjuÓru© Solenni ta’ San Filep min-niçça8.00pm Óru© solenni tal-istatwa ta’ San Filep, li

titqieg˙ed fil-Knisja g˙all-qima tag˙na. Il-kor parrokkjali “Magnificat” imexxi l-kant matul il-˙ru© tal-istatwa.

It-Tnejn, 7 ta’ ÌunjuJum it-tfal5.00pm Quddiesa g˙at-tfal kollha tal-parroçça fil-

knisja. It-tfal kollha huma mistednin jag˙mlu offerta mill-flus tag˙hom stess g˙ad-djar g˙at-tfal tal-Knisja. Jie˙u sehem il-grupp tal-kitarri tal-Museum tal-bniet. Wara l-quddiesa, isir ‘Sports Festival’, fuq iz-zuntier tal-Knisja, organizzat mill-Kummissjoni Kateketika Parrokkjali.

7.00pm Quddiesa Letta.

It-Tlieta, 8 ta’ÌunjuJum il-Persuni b’DiΩabbiltà7.00pm Quddiesa Speçjali, bil-parteçipazzjoni tal-

persuni b’diΩabbiltà.8.00pm L-INAWGURAZZJONI (Launching) tal-Ktieb ta’

Dun Salv Caruana. Kelliem prinçipali f’dan il-launching tal-ktieb, il-Prof. Mario Buhagiar. Din l-attività ser issir fil-Knisja Arçipretali. MISTIEDEN KULÓADD.

L-Erbg˙a, 9 ta’ Ìunjul-ewwel Jum tat-tridu – Jum il-Familja nisranija6.30pm Quddiesa speçjali tal-familja, im˙ejjija mill-

Kummissjoni Parrokkjali “Familja”. G˙al din il-quddiesa, huma mistednin speçjali l-koppji fi ˙dan il-gruppi “Familji Nsara”, kif ukoll il-koppji kollha li ççelebraw iΩ-Ωwie© tag˙hom matul dawn l-a˙˙ar tnax-il xahar. Janima l-quddiesa l-kor tal-parroçça “Magnificat”, ta˙t it-tmexxija tas-Surmast Charles Cachia. Wara l-quddiesa, issir il-priedka tat-Tridu, mill-Kanonku John Sultana; Innu; Antifona u Çelebrazzjoni Ewkaristika.

Il-Óamis, 10 ta’ ÌunjuIt-tieni Jum tat-tridu – Jum il-Qadi u l-vokazzjonijiet7.00am Quddiesa Kantata.4.30pm Quddiesa speçjali g˙all-morda u l-anzjani.

6.30pm Quddiesa tat-Tridu, b’mistednin speçjali: is-Saçerdoti u r-Reli©juΩi kollha Ûebbu©in li qeg˙din iwettqu l-˙idma tag˙hom barra mill-parroçça. Wara l-quddiesa, kollox b˙all-jum ta’ qabel.

Il-Ìimg˙a, 11 ta’ ÌunjuIt-tielet Jum tat-tridu – Jum l-G˙aqdiet u l-Movimenti Kattoliçi fil-parroçça7.00am Quddiesa Kantata.6.30pm Quddiesa tat-Tridu, li g˙aliha huma mistednin

il-membri kollha tal-Kunsill Pastorali Parrokkjali, il-membri kollha tal-G˙aqdiet, Kummissjonijiet Parrokkjali u l-Movimenti Kattoliçi fil-parroçça. Wara l-quddiesa, kollox b˙all-jum ta’ qabel.

Is-Sibt, 12 ta’ Ìunjulejlet il-Festa – Jum ir-rikonçiljazzjoni8.00am Quddiesa Kantata Solenni tal-g˙eluq tat-

Tridu, Innu, Antifona u Te Deum. Jiffunzjona r-Rev’du Dun Karm Gatt.

5.30pm Quddiesa Letta.6.30pm Transulazzjoni Solenni; G˙asar u

Çelebrazzjoni Ewkaristika. Jiffunzjona l-Eçç’za Tieg˙u l-Arçisqof Emeritus Mons. GuΩeppi Mercieca.

8.00pm Quddiesa Komunitarja, li fiha ssir l-Omelija fuq il-Qaddis Ma˙bub tag˙na, Filippu.

Illum ikollna Saçerdoti barranin g˙all-qrar filg˙odu u filg˙axija.

Il-Óadd, 13 ta’ ÌunjuJum il-Festa6.00am. u fis-7.00am: Quddies Lett. 8.00am Quddiesa Kkonçelebrata.9.15am Quddiesa Kkonçelebrata Solenni tal-Festa,

immexxija mill-Kançellier, il-Wisq Rev’du Mons. Laurence Gatt. Wara l-Evan©elju, jinse© il-Pani©ierku lil San Filep, l-EΩorçista Patri Marcello Ghirlando.

11.00am u fil-5.00pm: Quddies Lett.6.00pm G˙asar Solenni u Purçissjoni. Mad-d˙ul

tal-Purçissjoni, Barka Sagramentali. Imexxi l-G˙asar, Dun Joseph Mizzi; u l-purçissjoni, il-Viçi Arçipriet Dun Mario Sammut.

Il-MuΩika tat-Tridu u tal-Festa tkun kollhata˙t it-tmexxija ta’ Mro. John Galea.

12


FUNdamental & Fitness activities for kids by a Qualified Coach (Group Ages 3-4 and 5-6 years)

When starting fitness activities at an early age you are more likely to remain active

Through these activities I make a program to teach:• ABC’s–exercisesthatincludeAgility,Balance,Coordination&Speed• Loco-motorskills-exercisesincludingrolls,cartwheels&bodyawareness• Endurance-exercisesthatimprovesoxygenintake• Strength-exercisesthatincreasemusclestrengthusingownbodyweight• Stretching-exercisestoincreaseflexibility• Increaseconfidence&discipline• Increaseorganization&creativity

These will serve as “stepping stones” for other sports Classes are not competitive but FUN

AND in a safe environment

Classes are held Saturday mornings @ St. Dorothy’s Sports Complex, Mdina Road, Ûebbu©

Contact Marika on 7990 8990 or [email protected]

Other morning & evenings sessions are also available including PILATES, AEROBICS, HEALTHY LIFESTYLE

Kemm hija ˙a©a siewja, sabi˙a u me˙tie©a, din id-drawwa antika li l-©enituri j˙ajru u jressqu lil uliedhom, sa minn çkunithom, lejn il-Knisja u ˙idmet is-saçerdot! Minn diΩ-Ωerrieg˙a mitfug˙a bikrija f’ru˙ u qalb dawn it-tfal tag˙na, nittamaw dejjem li tinbet ix-xitla ta’ saçerdoti ©odda, tant u dejjem me˙tie©a g˙all-evan©elizzazzjoni, l-appostolat u l-g˙oti tas-Sagramenti – it-tixrid u t-tkabbir tal-Knisja Kattolika f’pajjiΩna, f’dinjietna.

G˙all-grazzja t’Alla, il-parroçça tag˙na qatt ma kienet u mhijiex nieqsa mill-abbatini. ...X’inhuma l-g˙anijiet, id-dmirijiet u l-ativatijiet ta’ dawn l-an©li tag˙na?

L-abbatini, mg˙allmin, organizzati u m˙arsin mis-saçerdot li jie˙u ̇ siebhom, joffru ftit mill-˙in tag˙hom biex jg˙inu, jaqdu lis-saçerdoti fis-servizzi litur©içi li jkunu qeg˙din imexxu. U g˙alhekk narawhom fuq l-altar, lebsin suttana u spellizza, tist˙ajjilhom saçerdoti çkejknin, mhux biss fil-Ódud u l-Festi, iΩda f’kull okkaΩjoni ta’ festit litur©içI o˙rajn.

L-abbatini tag˙na Ω-Ûebbu©in huma wkoll mistennijin li jattendu laqg˙at ta’ formazzjoni, li jsiru skont l-età li jkollhom, fiç-Çentru taΩ-Ûg˙aΩag˙ “TA’ WARDA”. Jintalbu li jag˙tut tal-inqas Ωew© servizzi litur©içi fil-©img˙a. Jattendu u jaqdu wkoll fil-purçissjonijiet prinçipali kollha li torganizza l-parroçça, kif ukoll fil-funzjonijiet il-kbar iççelebrati matul is-sena, b˙all-Milied, il-funzjonijet

tal-Ìimg˙a Mqaddsa, l-G˙id il-Kbir, il-Festa Titulari u l-Festi Sekondarji. Jekk nie˙du biss, ing˙idu a˙na, il-Festa Titulari, ji©ifieri l-Festa tal-Patrun tag˙na San Filep, dawn l-abbatini tag˙na narawhom jaqdu, fiha, matul il-©ranet tal-©img˙a kollha tal-Festa, mit-Tnejn sal-Óadd, inkluΩi t-Tridijiet, il-funzjoni tad-De Deum, tat-Transulazzjoni, il-Quddiesa Solenni tal-Óadd (il-quddiesa tal-pani©ierku), fil-G˙asar ta’ qabel il-purçissjoni u fil-purçissjoni nfisha.

U, g˙alhekk, min˙abba din il-formazzjon tag˙hom u ̇ idmiethom qrib is-saçerdot u t-tabernaklu fuq l-altar, l-abbatini g˙andhom ikunu ta’ eΩempju tajjeb, g˙al s˙abhom l-abbatini u s˙abhom o˙rajn, kullimkien: fl-iskola, fil-postijiet tad-Duttrina, eçç…

Dawn l-abbatini Ûebbu©in li spiss

L-ABBATINI TAGÓNA:Dmirijiethom u l-Attivitajiet Tag˙hom Matul is-Sena

narawhom fuq l-altar u fil-purçissjonijet tag˙na, jafu jiddevertu wkoll, kif me˙tie©, b’mod sabi˙ u xieraq g˙al tfal tal-età tag˙hom. Matul is-sena, il-parroçça tag˙na torganizzalhom diversi attivitajiet ta’ rikreazzjoni: mawriet/˙ru© g˙all-ba˙ar; football tournamennts; live-in fis-sajf; hikes; eçç…

L-abbatini g˙andhom grazzja kbira ˙afna li jkunu tant viçin ta’ Ìesù meta s-Saçerdot ikun qieg˙ed jikkonsagra. Hija grazzja kbira li tkun daqshekk viçin tal-Misteru Ewkaristiku. Veru li hemm il-possibiltà – xi ftit tar-“riskju”, biex insj˙ulu hekk – li, familjarità Ωejda ma’ dan il-Misteru, tista’ tikkawΩa nuqqas ta’ apprezzament me˙tie© g˙all-Ewkaristija Mqaddsa. Fil-fatt, mhix l-ewwel darba li xi membri tal-komunità tag˙na ©ibdulna u ji©bdulna l-attenzzjoni fuq im©iba mhix tajba biΩΩejjed, fuq l-altar,minn xi w˙ud mill-abbatini – im©iba li j˙ossuha ttelllifhom xi ftit id-devozzjoni tag˙hom. U, dawk responsabbli mill-abbatini tag˙na, filwaqt li japprezzaw u jirrikonoxxu l-fatt (b˙alna lkoll) li l-abbatini mhumiex statwi tal-©ibs u tal-fu˙˙ar, dejjem jie˙du passi fuq dawn l-osservazzjonijiet, u jkomplu jg˙allmu u jis˙qu fuq dawn it-tfal rigward il-˙tie©a ta’ m©iba tajba u rispett totali g˙all-Quddiesa, l-Ewkaristija Mqaddsa, l-altar li jaqdu u jg˙inu fuqu lis-saçerdot.

Óajr minn qalbna lil dawn l-abbatini tag˙na g˙as-servizz siewi li jag˙tuna, u nitolbu lil Alla, lill-Madonna u lis-Saçerdot San Filep biex inibbtu, g˙allinqas f’xi w˙ud minnhom, ix-xitla tas-Sej˙a g˙as-Saçerdozju.

Bord Editorjali: “IS-SLIEM”.

l-abbatini tag˙na fil-funzjoni tal-v©ili tal-G˙id il-Kbir 2009 (ritratt: Joe P. Borg).

13


Gaetano CaRuana ltDGCL Buildings,

Triq ix-Xg˙ir, c/w/ Mdina Road, Ûebbu© ZBG 05 - MaltaTel: 2146 0881, 2146 2720 • Fax: 2146 5824 • Mob: 9949 3047

E-mail: [email protected] • URL: www.gaecar.com

Representatives ~ Importers ~ Distributors• Rotary Cultivators - Agricultural Tractors • Lawnmowers - Grass Cutters - Chainsaws • Electric Water Pumps - Engine Driven Water Pumps • Agricultural Sprayers - Insecticides - Pesticides • Irrigation Systems and Accessories • Suction and delivery Hoses for every use • Diesel Engines- Petrol/Paraffin Engines for Agricultural and Industrial Use • Marine Inboard Engines • Marine Generators / Chargers • Marine Gearboxes and Propellers • Fishing Equipment • Generators & Farm Equipment

Fil-˙e©©a tal-qniepen idoqqu ferri˙ija fil-jiem ta’ qabel il-festa, nist˙ajjel nisma’ lill-qaddis Filippu jxandar il-messa©© ta’ Kristu:“Kif g˙amilt jien mag˙kom hekk ukoll ag˙mlu intom.”

In-nisrani hu msejja˙ biex isir jixbah lil Kristu billi jara lil Kristu f’kull persuna fil-bΩonn. Dan il-qadi lil ˙utna fil-bΩonn g˙amlu San Filep fil-missjoni tieg˙u matul ˙ajtu. A˙na, permezz tad-djakonija, nistg˙u wkoll nag˙mlu dan fil-komunità tag˙na.

San Filep g˙ex f’familja fejn, minkejja t-telfiet kbar li ©arrbet u n-niket li sofriet, ma qatg˙etx qalbha, g˙ax kienet tafda f’Alla. Fil-Komunità Ûebbu©ija, anke fi Ωmien il-festa, je˙tie© niftakru li hawn familji li ©arrbu t-telfa tal-ulied, b˙al Teodozju u Aw©ja. Hawn ©enituri li sofrew it-telfa ta’ tarbija qabel it-twelid.Hemm dawk li romlu u o˙rajn li sfaw we˙idhom, min˙abba separazzjoni jew xi çirkustanzi o˙rajn. Dawn je˙tiegu s-sapport tag˙na, mhux biss bit-talb, imma wkoll b’xi kelma ta’ fara©, b’xi Ωjara, eçç...

Telfiet b˙al dawn, iddum biex to˙rog minnhom; imma, b˙all-©enituri ta’ San Filep, dawn ˙utna Ûebbu©in g˙arfu jinΩg˙u l-libsa tan-niket u libsu l-libsa tat-tama fl-Im˙abba u l-Óniena t’Alla. U, bl-istess spirtu ta’ djakonija, g˙andna n˙arsu lejn il-persuni b’diΩabbiltà u l-familji tag˙hom, dejjem lesti li naqduhom b’im˙abba kbira. Fi l-laqg˙a ta’ kull ©img˙a, fiç-Çentru

g˙all-Persuni b’DiΩabbiltà, ©o “Villa San Filep”, Josephine Attard u helpers o˙rajn iferr˙u lil dawn il-persuni u jserr˙u, g˙al ftit ˙in, lill-qraba tag˙hom.

Fil-komunità tag˙na g˙andna wkoll familji b’xi membru tag˙hom li spiçça l-˙abs. Fil-jiem tal-festa, g˙andna na˙sbu f’dawn il-familji wkoll: niftakru fit-tbatija li j©arrbu ulied u l-qraba ta’ bniedem maqful f’˙abs – qasam djakonali li aktarx li g˙adna ftit ’il bog˙od, fih.

Id-djakonija tirrispetta d-dinjità u d-drittijiet tal-bniedem u g˙andha m˙abba preferenzjali g˙all-fqar. Il-faqar, li g˙andu ˙afna uçuh, dejjem kien mag˙na. Meta missier, omm, Ωg˙aΩag˙ j i t i l fu x-xog˙ol, ibatu finanzjarjament, emozzjonalment, soçjalment u mentalment, g˙ax ix-xog˙ol huwa importanti ˙afna g˙all-bniedem. Mag˙hom, isofru dawk li jiddependu minnhom. G˙alhekk,

je˙tie© li nkunu sensibbli g˙al dawn iç-çirkustanzi, u fejn nistg˙u ng˙inu bil-mod tag˙na.

Mhux façli tinduna bil-faqar, g˙ax ˙afna ja˙bu s-sitwazzjoni. Dmirna hu li nag˙tu l-g˙ajnuna kollha me˙tie©a biex dawn il-familji jibqg˙u jg˙ixu ̇ ajja dinjituΩa. Infakkru li m’hemm xejn ̇ azin li wie˙ed jitlob l-g˙ajnuna. Ng˙inuhom fit-tfittxija u l-kisba ta’ g˙ajnuniet ta’ fejda, li ˙afna drabi ma jkunux jafu bihom.

Kull persuna Ûebbugija li t˙obb tassew lil San Filep, g˙andha t˙oss il-˙tiega u l-˙e©©a li tg˙in: ti©bed l-attenzjoni tal-Arçipriet/Kleru jew ta’ xi membru tal-Kummissjoni “Djakonija” dwar xi g˙ajnuna li tista’ ting˙ata, ming˙ajr ma ninda˙lu fil-˙ajja privata tal-individwu.

Mela, fil-©ranet tal-festa ma ninsewx lil kull min qieg˙ed i©arrab xi tbatija, nuqqas ta’ m˙abba jew abbandun.Inkunu lesti ntaffu ftit minn dan l-u©ig˙. F’dawn il-©ranet, nistg˙u nwasslu lil xi anzjani sal-knisja, inΩuru anzjani o˙rajn fl-Isptar San Vincenz De Paule u djar o˙rajn tal-anzjani – parteçipazzjoni djakonali ˙ajja fil-komunità tag˙na!

F’dal-jiem ta’ çelebrazzjoni niftakru li San Filep g˙ex ˙ajtu jg˙in lit-“tajjeb” u lill-“˙aΩin”; wera ˙niena u ma˙fra. Fuq kollox, kien Konfessur, ji©ifieri ma beΩax jistqarr il-Fidi tieg˙u – xempju djakonali ˙aj u awtentiku!

“Kull m’g˙amiltu mal-iΩg˙ar fost ˙uti, g˙amiltuh mieg˙i” (Matt. 25, 40)

FIL-FESTA U DEJJEM…NARAW LIL KRISTU F’KULL PERSUNA

FIL-BÛONNKitba ta’ MArIA PACe, membru fil-Kumm. Parr. “Djakonija”.

Il-Kumm. Parr. “Djakonija” tferra˙

lir- romol, anzjani, eçç... “Party” tal-Milied.

l-awtriçi tal-artiklu, Ms. Maria Pace, tidher

bilwieqfa f’nofshom (ritratt: FrAnZ PSAIlA).

14


Aesthetic x-Cells.Beauty Therapy & Make-up Studio.¸ • All kinds of facials¸ • Manicure / Pedicure Treatments¸ • All kinds of massages¸ • Body treatments¸ • Slimming treatments.¸ • Gel/acrylic nail extensions¸ • Tanning (Manual & Air Brush)¸ • Eyelash extensions

IT-TFAL TAGÓNA(Fil-Festa)

It-tfal ferrie˙a tag˙na,f’dar-Ra˙al ta’ Nies Kbar,i˙obbu lil San Filepu jag˙mlu mill-a˙jarsabiex jitg˙allmu minnu,g˙ad illi g˙adhom Ωg˙ar.

----oooo----

I˙obbu ˙afna l-Festa,bil-marçi, dwal u n-nar,l-ikla li ommhom t˙ejjig˙alihom f’nofsinhar!......I˙obbu jΩanΩnu x’jilbsu,l-istess kif jag˙mlu l-kbar!

----oooo----

... IΩda, ta’ tfal bil-g˙aqal,dawn l-an©li Ûebbu©ini˙obbu wkoll il-knisja;u jafu jsibu l-˙in˙a jmorru ˙dejn San Filepu qrib Ìesù l-Óanin.

----oooo----

Ìesù lit-tfal i˙obbhom,u jifra˙ b’daç-çkejkninquddiem it-Tabernaklu,jitolbu, fer˙anin,lilU u lil San Filep,biex jibqg˙u tfal Tajbin... ulied iΩ-Ûebbu©in!

SAGITTARIUS

Kompetizzjoni(bil-premju)

g˙at-Tfal Tag˙na(ta’ bejn is-6 u t-12-il sena)

Aqta’ barra (ikkançella) l-kelma “iva” jew “le”, biex t˙alli tidher dik li jidhirlek li hija twe©iba t-tajba:

1) It-TE DEUM isir is-Sibt, lejlet il-Festa, filg˙odu: IVA/LE. 2) “JUM IT-TFAL”, fil-©img˙a tal-Festa, huwa fil-jum tat-Tnejn ta’

qabel il-Festa: IVA/LE. 3) Il-vara tal-fidda ta’ S. Filep g˙amilha Giuseppe Fontana: IVA/LE. 4) Fil-Parroçça tag˙na g˙andna erba’ (4) kaΩini tal-baned: IVA/LE. 5) Fit-TRANSULAZZJONI ssir purçissjoni Ωg˙ira, fil-Knisja stess,

bir-relikwja ta’ San Filep: IVA/LE. 6) Is-Sibt filg˙odu, lejlet il-Festa, ikollna t-TRANSULAZZJONI: IVA/LE. 7) Qabel ma to˙ro© il-Purçissjoni, fil-Knisja jitkanta l-G˙asar: IVA/LE. 8) Il-Belt ta’ AGIRA qieg˙da ˙dejn Ruma, fl-Italja: IVA/LE. 9) Wara l-quddiesa, fit-tlett ijiem tat-TRIDU, issir priedka sabi˙a

fuq San Filep: IVA/LE. 10) Il-vara ta’ San Filep no˙or©uha min-niçça fil-jum tat-Tnejn

ta’ qabel il-Festa: IVA/LE. 11) Bil-kelma “kleru”, nifhmu dawk is-saçerdoti li jservu u jg˙inu

lill-Arçipriet fil-Parroçça tag˙na: IVA/LE.. 12) Il-quddiesa (tal-pani©ierku, b’tag˙lim fuq il-˙ajja ta’ San Filep)

issir il-Óadd, f’jum il-Festa, filg˙odu: IVA/LE.--------------------------------------------------------------------------------------Isem it-tfel/tifla: .....................................................................ETÀ: .......................Indirizz: .................................................................................................................. ............................................................. NRU. TAT-TELEFON: ...............................N.B.:a). Wasslu t-twe©ibiet tag˙kom fl-Uffiççju Parrokkjali, sa mhux aktar tard minn nhar il-

Ìimg˙a, it-18 ta’ Ìunju 2010.b). Tittella’ wa˙da bix-xorti, minn fost it-twe©ibiet kollha tajbin, u jing˙ata ktieb b˙ala

premju.ç). L-isem rebbie˙ jixxandar fil-Fuljett “IS-SLIEM” ta’ Awissu 2010.n.B.: tIStA’, FloK tAQtA’ l-PAÌnA, tIeÓu FotoKoPJA tAGÓhA u tIBGÓAt lIlhA.

Specialising in Make-Up for all occasions, Including airbrush make-up.

Tel: 21465150 u 99487857.

Vjal il-Óelsien. ÓaΩ-Ûebbu©

15


Josef Felice

(Tal-Bonç)

Servizztal-Funerali

24 Sieg˙a Kuljum.

“Casa Felice”Triq l-Indipendenza,

Óal Mula, ÓaΩ-Ûebbu©Servizz tal-Kor u organiSta

Bla ÓlaS

Prezzijiet Moderati

Tel: 2146 6599 Mob: 9945 6733

FrenchPrivate tuition

Summer RevisionClasses

Form 1 – Form 5Matsec 2010/2011

Tel. Nos.:21382691; 21460146

79382691

Il-poplu Malti huwa poplu li j˙obb jiddeverti. Xi kultant il-Maltin jaraw kif ˙a jsibu skuΩa biex jiççebraw. Il-Festi, apparti li huma g˙al qalb il-poplu Malti, huma parti kruçjali mill-kultura Maltija.

Il-festi ilhom isiru minn Ωmien twil ilu. Fil-passat kienu ferm differenti minn kif nafuhom illum. La kien hawn log˙ob ta’ nar, la kien hawn tiΩjin kif nafuh illum u mitt ˙a©a o˙ra differenti.

Il-kaΩini tal-banda jag˙tu l-˙ajja lill-festa esterna. Janimaw il-festa b’marçi brijuΩi matul il-©img˙a, kif ukoll jorganizzaw serati formali fuq il-pjançier fil-pjazza tar-ra˙al. F’˙afna r˙ula hemm iktar minn kaΩin wie˙ed; allurra l-festa ©©ib mag˙ha ˙afna kompetizzjoni. Il-kompetizzjoni fiha nfisha hija poΩittiva, g˙ax tista’ ©©ib progress. Il-kompetizzjoni twassal biex dawn il-baned jissa˙˙u u jmorru ’l quddiem. Però, min-na˙a l-o˙ra, il-kompetizzjoni bejn il-kaΩini tista’ twassal g˙al pika li tista’ ©©ib disgwid bejniethom. Meta l-piki

IL-FESTA SÓIÓAfehma Ωag˙Ωug˙a ta’ MArIA SPIterI (miç-Çentru taΩ-Ûg˙aΩag˙ “Ta’ Warda”)

“Fer˙ u divertment sabi˙ u me˙tie©; iΩda li m’g˙andux itellifna s-sinifikat u l-iskop veru tal-festa”.

bejn il-kaΩini jwasslu g˙all-©lied, jitnaqqas l-ispirtu veru tal-festa.

Dak li naraw matul il-©img˙a tal-festa, huwa l-frott ta’ ˙afna xog˙ol u t˙ejjijiet, speçjalment fejn jid˙ol il-log˙ob tan-nar. Illum nistg˙u ng˙idu li kull festa g˙andha xi tip ta’ log˙ob tan-nar. Fil-©img˙a tal-festa jsiru wirjiet meraviljuΩi ta’ log˙ob tan-nar, fejn id-dilettanti tan-nar juru x-xog˙ol l i jkunu ilhom ja˙dmu fuqu matul is-sena. Sfortunatament, nisimg˙u b’˙afna inçidenti marbutin mal-log˙ob tan-

nar. F’ dawn l-inçidenti ̇ afna nies ˙allew ˙ajjithom jew spiççaw b’xi diΩabbiltà permanenti. B’ iktar attenzjoni u infurzar tar-regolamenti, nistg˙u nkomplu ngawdu din l-arti hekk sabi˙a tal-festa Maltija, ming˙ajr inçidenti.

Il-festa s˙i˙a, ji©ifieri bl-attivitajiet reli©juΩi ta’ ©ol-knisja u b’dawk esterni, hija parti mill-kultura tag˙na. G˙alhekk mhux sewwa li ˙afna nies jag˙tu importanza biss lill-attivitajiet esterni (briju, marçi, log˙ob tan-nar, armar, eçç...)! G˙ax, fuq kollox, il-festa ssir biex

prinçipalment tfakkar u ting˙ata qima xierqa lill-qaddis patrun tal-parroçça/i fil-belt jew ra˙al.

Huwa tajjeb u siewi li l-festi j©ibu mag˙hom il-fer˙ u d-divertiment; dan huwa avveniment li ˙afna nies ikunu qeg˙din jistennew. M’hemm xejn ˙aΩin, f’dan. IΩda nkunu qeg˙din nag˙mlu ˙aΩin jekk in˙allu dawn l-affarijiet “materjali” tal-festa esterna jfixluna tant li ma j˙alluniex napprezzaw is-sinifikat u l-iskop veru tal-Festa.

16


MALITA TRAVEL

21466018/274660182, Triq is-Si©©iewi,

ÓaΩ-Ûebbu©.

21466018/27466018

ST. PHILIP BUILDING, Triq Sciortino (FIL-PJAZZA),

ÓaΩ-Ûebbu©.

TAL-MISRAHConfectionery

...We accept orders

for all occasions!

St. Philip Square, ÓaΩ-Ûebbu©Mob: 99873133/79918897

...OPEN ALL WEEK!

B’sodisfazzjon kbir g˙aΩ-Ûebbu©in kollha, ix-xog˙ol tar-restawr tal-kampnari u tal-faççata tal-knisja arçipretali tag˙na issa tlesta. Ta’ min, g˙alhekk, f’dal-fuljett parrokkjali “IS-SLIEM” tal-Festa (2010) lill-Patrun tag˙na San Filep ta’ Agira, jag˙ti rendikont, fil-qosor li jippermettilna l-ispazju, tal-˙idma li saret fuq dan il-pro©ett.

I x - x o g ˙ o l , m i l l - k u n t r a t t u r

mag˙Ωul, Agius Stone Works, kien beda sewwasew fil-15 ta’ Frar 2009, bl-armar tal-iscaffolding madwar il-kampnar tan-na˙a tax-xellug. Imbag˙ad, beda t-twaqqig˙ tas-saqaf tal-kampnar; u, wara, beda jinqala’ l-©ebel wa˙da wa˙da, u nimmarkawh sew, biex wara jer©a’ jitqieg˙ed f’postu. Waqt dan ix-xog˙ol, inkixef li l-˙sara kienet akbar milli ˙sibna, u ttie˙det id-deçiΩjoni li tissewwa kollha.

Sar ukoll xog˙ol me˙tie© fuq bdil u/jew tiswijiet tat-travi u s-shackles u l-pinnijiet kollha li jΩommu l-qniepen, filwaqt li l-ilsna tal-qniepen imtlew bil-welding biex ©ew g˙all-forma ori©inali tag˙hom.

Kif ng˙idu bil-Malti, ix-xog˙ol jaqla’ x-xog˙ol, u, g˙alhekk, waqt li konna fiΩ-Ωifna, bdilna l-©ebel ta’ parti mill-gwarniça ta’ ta˙t il-balavostri, u, flok tal-franka, sar taΩ-Ωonqor, biex ikun jifla˙ aktar g˙all-elementi tat-temp. Importanti li ng˙idu li tne˙˙ew l-imsiemer kollha mill-©ebel tal-kampnar – imsiemer, li kienu jitwa˙˙lu mag˙hom id-dwal tal-festi u li g˙amlu ˙sarat kbar lill-©ebla. Id-dawl tal-kampnari issa se jkun immodifikat, biex ma tibqax issir din il-˙sara.

F’Awwissu 2009, inbeda mbag˙ad ix-xog˙ol fuq il-kampnar tan-na˙a tal-lemin, m’g˙andnoex xi ng˙idu, bl-istess proçedura u ˙ti©iet b˙al tal-kampnar tax-xellug: it-tne˙˙ija tas-saqaf; it-tne˙˙ija u l-immarkar tal-©ebel, wa˙da wa˙da; il-bdil tal-gwarniça ta’ ta˙t il-balavostri (minn franka g˙al Ωonqor); il-bdil tax-shackles, tat-travi u l-pinnijiet tal-qniepen, eçç... F’dan il-kampnar, sar ukoll ˙afna bdil ta’ ©ebel fil-faççata tieg˙u u rran©ajna l-imrietel tal-arlo©© tal-˙in.

Ukoll, stokkjajna u Ωbajna l-arbli tal-bnadar ta’ fuq il-kampnari; u n˙asset il-˙tie©a li nirrestawraw ukoll

id l-istatwa ta’ San Ìwann, li kienet tmermret kollha.

Ix-xog˙ol professjonali tabil˙aqq tajjeb li sar fuq dawn iΩ-Ωew© kampnari, inkora©©ixxa lill-Arçipriet (u lill-kumitat ma˙tur g˙at-tmexxija, evalwazzjoni u sorveljanza tal-pro©ett) biex issa jinbeda x-xog˙ol ta’ restawr fuq il-faççata (i.e. in-nofs) u fuq il-frontispizju.

Hawnhekk sar ˙afna u ˙afna xog˙ol ie˙or: sar ˙afna bdil ta’ ©ebel, li kien tmermer g˙alkollox; il-frontispizju kellu jin˙att, jittie˙ed fil-˙anut tax-xog˙ol tal-kuntrattur, biex jer©a’ jin˙adem – fejn ittie˙det id-deçiΩjoni li, l-biçça ta’ fuq u l-boçça ta’ ta˙t is-salib, isiru wkoll taΩ-Ωonqor; u l-faççata kollha tnaddfet mill-˙afna wires u msiemer, sabiex neliminaw li ssir aktar ˙sara lill-faççata.

Waqt ix-xog˙ol fuq il-gallerija, innotajna (minn ritratti antiki) li, fuq il-bankun tag˙ha, kien hemm erba’ boççi ornamentali neqsin. Dawn saru, ukoll, biex jikkumplimentaw ’l-o˙rajn li hemm aktar ’il fuq. Sar ukoll xog˙ol tabil˙aqq bis-seng˙a fuq il-kolonni ta’ quddiem il-bieb prinçipali (tan-nofs) tal-knisja li, fil-parti t’isfel tag˙hom, daqs metru u nofs mill-art, kellhom ˙sarat kbar ta’ ©ebel immermer.

Imma, fl-a˙˙ar tal-mazzita sibna Ω-Ωbiba! ...Waqt it-tindif taΩ-Ωebg˙a madwar il-bieb il-kbir, innutajna li, fil-˙nejja tieg˙u, kien hemm ˙afna samrotti li kienu maqsumin. Wara kunsultazzjoni mal-periti, iddeçidejna li nibdlu erbatax (14) minnhom. Dan kien intervent strutturali diffikultuΩ u li kien jirrikjiedi l-g˙eluq u l-inforzar tal-˙nejja tal-bieb, sabiex ikunu jistg˙u jinqalg˙u s-samrotti, wie˙ed wie˙ed. Xog˙ol li ˙a ©img˙atajn biex tlesta.

Imma, bl-g˙ajnuna t ’Al la u l-interventi quddiemU tal-Patrun Qaddis tag˙na, San Filep ta’ Agira,

IT-TLESTIJA TAR-RESTAWR TAL-FAÇÇATA TAL-KNISJA

PREMJU MISTÓOQQ g˙all-Kura©©, Óidma Mag˙quda… u ÌeneroΩità!

minn FrAnZ PSAIlA, f’isem il-Kumitat Ma˙tur(g˙at-tmexxija, evalwazzjoni u sorveljanza tal-pro©ett).

• g˙al pa©na 17

17


u bil-˙ila u d-dedikazzjoni ma taqta’ xejn ta’ kull min ˙adem fuq dan il-pro©ett, kollox g˙adda b’wiçç il-©id. U, fl-a˙˙arnett, saru wkoll Ωew© fjuretti fuq il-bieb il-kbir, u tnejn kull na˙a fuq il-bibien tal-©enb. U nbidel ukoll ©ebel mill-baΩi tal-kampnari, fuq il-bejt.

F’isem il-Kumitat Ma˙tur, nixtieq nirringrazzja ’l-Arcirpriet Fr. Daniel, tal-fiduçja li wera fina, u tal-kura©© kbir u l-viΩjoni çara tieg˙u, li wassluh itemm dan il-pro©ett wisq me˙tie©, li kien ilu ˙afna jistenna li jsir. Grazzi wkoll lill-˙addiema kollha: Marlon, Lizju, Leli, Joe u Gino, tax-xog˙ol professjonali tag˙hom.

U, fuq kollox, GRAZZI lil ALLA, lil San Filep.... u lill-Poplu Ûebbu©i, tal-g˙ajnuna kbira spiritwali u materjali li tawna biex se˙˙ b’suççess dan il-pro©ett.

D˙ul: EwroDonazzjonijiet u Ìbir: 12,765.00Reklami: 1,267.00Total: 14,032.00

Óru©: Arlo©©i “Enemalta” u kunsom + Kuntrattur Dawl: 650.00Kuntrattur Dawl: 4,194.00Bibita: baned, qassisin, predikaturi, eçç… 360.00Kapep: 150.00Fratelli: 450.00Fuljett: 1,218.00 Qniepen: 268.00 MuΩika (orkestra + kant, Tridu + kor): 2230.13Tridu filg˙odu, muΩika: 88.00Sigurtà: 457.00Manutenzjoni: 400.00Attività Tfal: 250.00Banda “12th May”: 233.00Banda “Sta. Katerina” (KaΩin “12th May”): 699.00Banda “Pinto” (KaΩin “San Filep”): 699.00Banda “Queen’ s Own” (KaΩin “San Filep”): 699.00KaΩin “San Filep”: 233.00

Total: 13,278.13BILANÇ: 753.87

D˙ul: EwroDonazzjonijiet: 1820.00Total: 1820.00

Óru©: Dawl, Kuntrattur, konsum: 650.00 Kapep + mazza: 58.00Fratelli: 198.00Qniepen: 116.50MuΩika + Kor tridijiet: 920.00Qassisin: 275.00

Total: 2217.50ÛBILANÇ: -397.50

N.B. Ittie˙det deçiΩjoni li, mill-Festa tal-2010 ’il quddiem, ir-responsabbiltà tad-dawl u l-konsum tieg˙u tkun, kollha kemm hi, tal-KaΩin “San ÌuΩepp”.

Rendikonti Finanzjarji

Festa ta’ SAN FILEP, 2009

Festa ta’ SAN ÌUÛEPP, 2009

l-arkata ta’ fuq il-bieb tan-nofs, QABel ir-restawr (ritratt: FrAnZ PSAIlA).

l-arkata ta’ fuq il-bieb tan-nofs, WArA r-restawr (ritratt: FrAnZ PSAIlA).

• minn pa©na 16

18


TISLIBA (g˙al kul˙add)MIMDUDIN: 3. Kunjom Wi©i t-Taljan, b’rabta kbira

mal-vara ta’ S. Filep. (7). 7. ...tal-qdusija. ...Jalla S. Filep idawwalna

biha! (4). 9. Biçça (parti) Ωg˙ira jew kbira. ...Kieku

naqrawha, imqar kultant, minn ̇ ajjet S. Filep u/jew mill-Bibbja, nitjiebu ˙afna. (5).

10. Tg˙id, kull Sqalli f’Agira, kien - - - - - l-konverΩjoni, b’˙ilet tag˙lim S. Filep?... (5).

11. San Filep is-saçerdot. G˙adna nqisuh b˙ala l-fejjieqi (jew - - - - -) ta’ ru˙na?...(5).

14. Inizjali doppji ta’ John Abela? (4). 16. Ke lma Mal t i ja-Semi t ika g˙a l

“devozzjoni”. (4). 17. Nota muΩikali g˙olja ˙afna? (5). 21. Twil tlett ijiem fil-©img˙a tal-Festa.

(5). 22. Aktarx aktar minn wie˙ed, fil-pjazza

u fit-toroq, fil-jiem tal-Festa, jesponi xi ˙a©a g˙all-bejg˙! (5).

25. Isem id-Djaknu Buhagiar (il lum qassis) li serva fil-Parroçça tag˙na matul l- 2008. (4).

26. HEKK tkun il-Quddiesa tal-pani©ierku, tal-Óadd filg˙odu, f’Jum il-Festa! (7).

WEQFIN: 1. G˙ax kellu din f’˙ajtu, Filippu ta’ Agira

ng˙ata t-titlu ta’ “SAN” mill-Knisja Kattolika.(7).

2. Virtù (ta’ benna u ̇ niena) li wasslet lil S. Filep g˙all-1 wieqfa. (7).

4. Fil-qosor g˙al “Organizzazzjoni Nisranija”?... (2).

5. Quddiem “dimensjonali”, la mhix çatta! (3).

6. Te˙odha.... jew biex tiftakar... jew biex tkantaha u/jew iddoqqha. (4).

8. G˙ax hu tar minn wara, hi setg˙et tgawdi l-veduta kollha! (3).

9. … il-Paçi Spiritwali, u tkun Nisrani tassew, b˙al S. Filep. (3).

12. Ma na˙sebx li ssib dan l-ikel Malti, g˙all-bejg˙ fil-jiem tal-Festa, fuq xi wie˙ed minn ta’ 22 mimduda! (7).

13. Kunjom il-qassis Ûebbu©i Dun Salv, li miet f’Ìunju 2008. (7).

15. Jekk taraha twila wisq, ikteb Azzjoni Kattolika, imqassra hekk. (2).

18. Fil-qosor g˙al “Unjoni Nisranija Re©jonali”?... (3).

19. Fil-kitba tad-drama, jista’ jkollok aktar minn wie˙ed; imma, biex tirrikonçilja ma’ Alla u ̇ utek il-bnedmin, biΩΩejjed WIEÓED..... ta’ ndiema tassew!! (3).

20. G˙all-qmu˙, fil-Marsa. (4).23. HEKK insellmu lill-Madonna, fit-talba

tal-Angelus! (3). 24. Inizjali komdi g˙al min irid jibqa’

anonimu! (2).

Isem:

Indirizz:

Nru. tat-Telefon:

N.B.: a). Jista’ jie˙u sehem kul˙add, irrispettivament mill-età. b). Wasslu t-tisliba mimlija tag˙kom, fl-Uffiççju Parrokkjali, sa mhux aktar tard minn nhar il-Ìimg˙a, 18 ta’ Ìunju 2010. ç). Tittella’ wa˙da bix-xorti, minn fost it-twe©ibiet kollha tajbin, u jing˙ata ktieb b˙ala premju. d). L-isem rebbie˙ jixxandar fil-Fuljett “IS-SLIEM” ta’ Awwissu 2010.N.B.: BIEX MA TQATTAX IL-FULJETT, TISTA’ TAGÓÛEL LI TIEÓU FOTOKOPJA TA’ DIN IL-PAÌNA, U TIBGÓAT IT-TISLIBA MIMLIJA FUQHA.

B’Óajr.... u Tislima lil DUN PHILIP GATTMinbarra dan il-Fuljett Parrokkjali “IS-SLIEM” (g˙all-okkaΩjoni tal-Festa tal-Patrun, Ìunju 2010) u

l-perjodiku “FLIMKIEN” (Ìunju 2010), wassalnielkom, ukoll, fi djarkom, flyer Ωg˙ir ta’ Ωew© pa©ni, b’©ie˙ lil Dun Philip Gatt, li g˙adda g˙all-Óajja u l-Premju Mist˙oqq ta’ Dejjem, fil-21 ta’ April li g˙adda (2010).

19440-MSI sub agents ads CTP 4/23/08 9:58 AM Page 1

Composite

C M Y CM MY CY CMY K

Óar©a speçjali tal-festa, Ìunju 2010 tel.: (uffiççju parrokkjali) … · 2018-02-04 · kull...

Documents