araling panlipunan - dipolog city division

18
SUPPORT MATERIAL FOR INDEPENDENT LEARNING ENGAGEMENT (SMILE) 2 Araling Panlipunan Unang Markahan – Modyul 6: Linggo 6 Mapa sa Komunidad Adela B. Maglangit A Joint Project of the SCHOOLS DIVISION OF DIPOLOG CITY and the DIPOLOG CITY GOVERNMENT

Upload: others

Post on 16-Oct-2021

16 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: Araling Panlipunan - Dipolog City Division

SUPPORT MATERIAL FOR INDEPENDENT LEARNING ENGAGEMENT (SMILE)

2 Araling Panlipunan Unang Markahan – Modyul 6: Linggo 6

Mapa sa Komunidad

Adela B. Maglangit

A Joint Project of the

SCHOOLS DIVISION OF DIPOLOG CITY and the

DIPOLOG CITY GOVERNMENT

Page 2: Araling Panlipunan - Dipolog City Division

Araling Panlipunan – Ikalawang Baitang Support Material for Independent Learning Engagement (SMILE) Unang Markahan – Modyul 6: Mapa sa Komunidad Unang Edisyon, 2020

Ang Batas Republika 8293, Seksiyon 176 naga ingon nga dili mahimong makaangkon og katungod sa copyright sa bisan unsa nga tagsulat ang gobyerno sa Pilipinas. Bisan pa man, kinahanglan una ang pagtugot sa ahensya sa gobyerno nga nagpatuman sa tagsulat kung kini mahimong pagkakitaan. Apil sa mga pwede nga buhaton sa maong ahensya ang pagtakda sa mahimong bayad. Ang mga tagsulat sa (istorya, basahon, balak, kanta, hulagway, ngalan sa produkto o brand name, tatak o trademark, salida sa telebisiyon, pelikula, atbp.) nga ginamit niini nga modyulnagpanag-iya sa copyright nianang mga gihisgutan. Paningkamutan nga matultulan sila para makuha ang ilang pagtugot sa paggamit sa mao nga mga materyales. Wala giangkon sa mga nagmantala ug sa nagsulat ang katungod isip tag-iya niini. Ang unsa man nga gamit gawas niining modyul, kinahanglan ang pagtugot gikan sa orihinal nga pagsulat. Walay bisan unsa nga bahin o parte niining materyales ang mahimong kopyahon o ipatik sa unsa man nga pamaagi nga walay pagtugot sa departamento.

Gipatik sa Pilipinas sa Department of Education – Region IX – Dipolog City Schools Division

Office Address: Purok Farmers, Olingan, Dipolog City Telefax: (065) 212-6986 E-mail Address: [email protected]

Bumuo sa Pagsusulat ng Modyul

Manunulat : Adela B. Maglangit

Editor :

Tagasuri : Cristina P. Espejo at Mary June M. Edma

Tagaguhit :

Tagalapat : Vicente S. Araneta Jr.

Tagapamahala :

Virgilio P. Batan -Schools Division Superintendent

Jay S. Montealto -Asst. Schools Division Superintendent

Amelinda D. Montero -Chief Education Supervisor, CID

Nur N. Hussien -Chief Education Supervisor, SGOD

Ronillo S. Yarag -Education Program Supervisor, LRMS

Leo Martinno O. Alejo -Project Development Officer II, LRMS

Page 3: Araling Panlipunan - Dipolog City Division

1

Angay Makat- onan

Ang mapa mao usa ka kinatibuk-an nga hulagway sa mga lugar sa usa

ka komunidad. Mao kini ang magtultol sa tukma nga nahimutangan sa mga

dapit ug ang kadak-on niini. Mao kini ang giya sa matag usa ka lugar. Tungod

kay mao man kini ang tamdanan sa pagtultol sa mga lugar, kinahanglan nga

sakto ang gikahimutangan sa mga lugar ug hapsay aron dili masaag ang

mugamit.

Sulayi Kini

Direksiyon: Pilia ang insaktong tubag sa mga musunod nga mga pangutana. Isulat ang imong tubag sa kwaderno.

1. Usa ka kinatibuk-an nga hulagway sa mga lugar sa usa ka komunidad?

A. mapa C. direksiyon B. globo D. Compass Rose

2. Asa sa mga musunod ang gigamit para atong mahibaloan ang nahimutangan

sa usa ka lugar? A. Mapa C. Simbolo

B. Direksiyon D. Compass Rose

3. Ang Subangan, Kasadpan, Habagatan, Amihanan kini ang gitawag nga mga

_______. A. Ikaunang direksiyon C. Simbolo

B. Ikaduhang direksiyon D. Mapa

4. Sa asa nga direksiyon musubang ang adlaw? A. Kasadpan C. Amihanan

B. Subangan D. Habagatan

5. Asa dapit nga direksiyon musalop ang adlaw?

A. Subangan C. Amihanan B. Kasadpan D. Habagatan

Page 4: Araling Panlipunan - Dipolog City Division

2

Aralin

1 Mapa sa Komunidad

Ang mapa mao ang usa ka patag nga hulagway sa usa ka lugar.

Nakasulat dinhi ang mga timaan ug direksiyon. Ang mga timaan mao ang

nagpasabot sa mga nagkalainlaing simbolo nga gigamit sa mapa. Kini

gigamit aron mahulagway ang usa ka komunidad.

Baliki Kini

Balik lantaw sa atong niaging modyul tubaga ang mga musonod nga

pangutana.

1. Unsa ang mga mahinungdanong lugar sa atong komunidad? __________________________________________________________________

__________________________________________________________________

2. Unsa nga pulong ang atong gamiton aron dali nato matultolan ang

nahimutangan sa usa ka lugar? __________________________________________________________________

__________________________________________________________________

Hibalo-i Kini

Direksiyon: Basaha ang mubo nga estorya. Sabta ug mayo aron makuha nimu ang mensahe ug tubaga dayon ang mga pangutana.

Page 5: Araling Panlipunan - Dipolog City Division

3

Tara Na sa Amoa!

Ako si Helena. Ang among balay makita sa amihanang bahin sa among

komunidad. Usa ka payag ang among balay. Dinhi kami nagkahiusa ug

malipayon kami uban sa akong pamilya.

Ang akong eskwelahan makita sa Subangan sa ikaduhang kanto sa

among balay. Dinhi kami giumol ug gitudloan sa pagbasa, pagkwenta, ug

ingon man sa husto ug maayong pamatasan. Dinhi gihatag usab ang de-

kalidad nga edukasyon para sa tanang katawhan.

Daghan kaayong mga magtutuon nga nagtuon dinhi ingon man ang

akong mga higala. Kugihan, maalagaron ug matinabangon ang among

principal uban sa iyang mga maalamon nga mga magtutudlo.

1. Unsa ang ulohan sa estorya?

A. Adto na ta! C. Mangaligo ta!

B. Mangaon ta! D. Tara na sa amoa!

2. Unsa nga mga naglangkub sa komunidad nga gihisgutan sa istorya?

A. Ospital

B. Merkado

C. Simbahan ug parke

D. Eskwelahan ug pamilya

3. Asa makita ang balay ni Helena?

A. Subangan

B. Kasadpan

C. Amihanan

D. Habagatan

4. Asa makita ang iyang eskwelahan?

A. Sa Kasadpan

B. Sa Habagatan

C. Sa Subangang bahin

D. Sa Amihanang bahin

5. Giunsa paghulagway ni Helena ang iyang balay ug eskwelahan para dali kini

matultulan?

A. Gigamitan ug bato

B. Gigamitan ug lapis

C. Gigamitan ug papel

D. Gigamitan ug mga direksyon

Page 6: Araling Panlipunan - Dipolog City Division

4

Sutaa Kini

Ang mga sagisag kon simbolo mao ang mga hulagway nga maghatag

og hinanali nga kahulugan sa mga butang sa atong palibot. Mao kini ang mga

Unang direksiyon:

Amihanan (North) - makita sa taas nga bahin sa mapa

Habagatan (South) - makita sa ubos nga bahin sa mapa

Subangan (East) - makita sa tuo nga bahin sa mapa diin

dinhi musubang ang adlaw

Kasadpan (West) - makita sa wala nga bahin sa mapa diin

dinhi musawop adlaw

Mga Direksiyon

Habagatan

Amihanan

Kasadpan Subangan

Page 7: Araling Panlipunan - Dipolog City Division

5

Pagpalambo sa Kahibalo

Unang Giniyahang Buluhaton

Direksiyon: Tun-i ang mapa ug tan-awa kon asa nga direksiyon makita ang mga musunod nga mga anyong tubig nga naa sulod sa kahon.

Isulat ang imong tubag sa kwaderno.

1. Unsa nga anyong tubig ang makita sa Amihanan?

2. Unsa nga anyong tubig ang makita sa Habagatan?

3. Unsa nga anyong tubig ang makita sa Subangan?

4. Unsa nga anyong tubig ang makita sa Kasadpan?

lawa

lawod baybayon

busay

Page 8: Araling Panlipunan - Dipolog City Division

6

Unang Pagtantiya

Direksiyon: Tun-i ang mapa sa Barangay Tupsan. Pilia ang insaktong tubag

sa mga sumunod nga pangutana. Isulat ang imong tubag sa kwaderno.

Ang Mapa sa Barangay Miputak

1. Asa nga direksiyon makita ang balay?

A. Subangan C. Amihanan B. Kasadpan D. Habagatan

2. Asa dapit makita ang simbahan?

A. Kasadpan C. Amihanan

B. Subangan D. Habagatan

3. Naa ka sa eskwelahan, asa ka nga direksiyon muagi aron dali raka moabot padulong sa kabalayan?

A. Kasadpan C. Amihanan B. Subangan D. Habagatan

Page 9: Araling Panlipunan - Dipolog City Division

7

4. Gikan ka sa ospital, asa ka muagi padulong sa eskwelahan? A. Kasadpan C. Amihanan

B. Subangan D. Habagatan

5. Unsay ulohan sa mapa nga atong gihisgutan? A. Ang mapa sa Barangay Anito

B. Ang mapa sa Barangay Tupsan C. Ang mapa sa Barangay Benhaa

D. Ang mapa sa Barangay Balbagon

Ikaduhang Giniyahang Buluhaton

Direksiyon: Basaha ug sabta pag-ayo ang musunod nga mga pulong ug

tubaga ang mga pangutana. Isulat ang imong letra sa imong tubag sa imong kwaderno.

Compass Rose – usa ka timaan aron mailhan ang nahimutangan sa usa ka

lugar.

Direksiyon – kini maoy gamiton aron mailhan ang insaktong nahimutangan

sa usa ka lugar.

Ikaduhang Direksiyon:

Amihanang Subangan – mao ang taliwala sa amihan ug subangan

Amihanang Kasadpan – mao ang taliwala sa amihan ug kasadpan

Habagatang Subangan – mao ang taliwala sa habagatan ug subangan

Habagatang Kasadpan – mao ang taliwala sa habagatan ug kasadpan

Page 10: Araling Panlipunan - Dipolog City Division

8

1. Kini mao ang gamiton aron mailhan ang insaktong nahimutangan sa usa

ka lugar

a. Mapa c. Direksiyon

b. Globo d. Compass Rose

2. Unsa ang kahulugan sa Compass Rose?

a. mao ang hulagway sa kalibutan

b. mao ang usa ka patag nga hulagway sa usa ka lugar

c. usa ka timaan aron mailhan ang nahimutangan sa usa ka lugar.

d. kini maoy gamiton aron mailhan ang insaktong nahimutangan sa

usa ka lugar.

3. Unsa nga direksiyon ang anaa nahimutang sa tunga nga bahin sa

Habagatan ug Subangan?

a. Habagatang Kasadpan

b. Habagatang Subanangan

c. Amihanang Subangan

d. Amihanang Kasadpan

Amihanan K

asa

dp

an

Habagatan

Su

ba

ng

an

Page 11: Araling Panlipunan - Dipolog City Division

9

4. Kung Amihanang Subangan ang naa sa tunga sa Amihan ug Subangan,

unsa man ang tawag sa direksiyon nga natungaan sa Amihanan ug

Kasadpan?

a. Habagatang Kasadpan

b. Habagatang Subanangan

c. Amihanang Subangan

d. Amihanang Kasadpan

5. Unsa ang naa sa tunga sa Kasadpan ug Habagatan?

a. Habagatang Kasadpan

b. Amihanang Kasadpan

c. Amihanang Subangan

d. Habagatang Subanangan

Ikaduhang Pagtantiya

Direksiyon: Tun-i ang mapa ug tan-awa kon asa nga direksiyon makita ang

mga musunod nga mga anyong lupa nga naa sulod sa kahon.

Pilia ang imong tubag sa mga pulong nga anaa sulod sa

panganod. Isulat ang imong tubag sa kwaderno.

kabukiran

bulkan talampas

kapatagan

Page 12: Araling Panlipunan - Dipolog City Division

10

1. Asa nga direksyon makita ang bulkan?

2. Asa nga direksyon makita ang kapatagan?

3. Asa nga direksyon makita ang talampas?

4. Asa nga direksyon makita ang kabukiran?

Unang Gawasnong Buluhaton

Direksiyon: Isulat ang tsek () kung ang mga pahayag nagsulti sa insakto.

Butangi og ekis (X) kung wala.

1. Ang Compass Rose usa ka timaan aron mahibaloan ang

nahimutangan sa usa ka lugar.

2. Ang Subangan makita sa tuong bahin sa mapa.

3. Ang Amihanang Kasadpan nahimutang sa taliwala sa Amihanan

ug Kasadpan.

4. Adunay tulo ka bahin ang ikaduhang direksiyon.

5. Ang Kasadpan makita sa wala nga bahin sa mapa

Amihanang Subangan

Amihanang Kasadpan

Habagatang Subangan

Habagatang Kasadpan

Page 13: Araling Panlipunan - Dipolog City Division

11

Ang mapa mao ang usa ka patag nga hulagway sa usa ka lugar.

Nakasulat dinhi ang mga timaan ug direksiyon. Ang mga timaan maoy

nagpasabot sa mga nagkalainlaing simbolo nga gigamit sa mapa. Kini gigamit

aron mahulagway ang usa ka komunidad.

Ang mga sagisag kon simbolo mao ang mga hulagway nga maghatag og

hinanali nga kahulugan sa mga butang sa atong palibot. Mao kini ang mga

unang direksiyon.

Ang direksiyon mao ang gamiton aron mailhan ang insaktong

nahimutangan sa usa ka lugar. Adunay upat ka unang direksiyon Subangan,

Kasadpan, Amihanan ug Habagatan

Buhata Kini

Sa asa nga paagi nakatabang ang mapa sa imong kaugalingon?

_____________________________________________________________________

_____________________________________________________________________

_____________________________________________________________________

Timan – I Kini

Page 14: Araling Panlipunan - Dipolog City Division

12

Pagtantiya (Assessment)

Direksiyon: Idibuho ang mapa sa imong komunidad.

Page 15: Araling Panlipunan - Dipolog City Division

13

Dugang nga Buluhaton

Direksiyon: Gihulagway ni Albert ang iyang komunidad, gamita ang mga

gihatag nga impormasyon para mag drowing ka og mapa sa

iyang komunidad. Gamita ang mga gihatag nga simbolo.

Ako si Albert. Akong pamilya nagpuyo sa usa ka baryo. Naa sa Amihanan ang among komunidad ug adunay mga Kabukiran sa Habagatang subangan Makita ang

Dagat Sa Hilagang Kasadpan adunay taas kayo

Nga busay. Ang tubig dinhi mo paingun sa sapa Sa Kasadpan nga dapit. Sa Habagatang Kasadpan

Makita ang luag nga kapatagan

Page 16: Araling Panlipunan - Dipolog City Division

14

Susi sa Insaktong Tubag

Ikaduhang Giniyahang Buluhaton

1.C 2.C 3.B 4.D 5.A

Unang Pagtantiya 1.C 2.C 3.C 4.A 5.B

Unang Giniyahang Buluhaton

1.lawa 2.busay 3.Baybayon 4.Lawod

Pasiunang Pagsulay/Sulayi

1.A

2.D

3.A

4.B

5.B

Pagsusi Lain lain ang tubag

Sulayi ug Kat-oni

1.D

2.D

3.C

4.C

5.A

Page 17: Araling Panlipunan - Dipolog City Division

15

Dugang nga Buluhaton idibuho ang tubag sa

kwaderno

Pagtantiya (Assessment)

Idibuho ang tubag sa kwaderno

Buhata ug

Kat-oni

Lain lain ang tubag

Ikaduhang Pagtantiya 1.Habagatang

Subangan 2.Amihanang Subangan 3.Habagatang

Kasadpan 4.Amihanang Kasadpan

Unang Gawasnong Buluhaton

1. 2. 3. 4.X 5.

Unang Pagtantiya (Assessment)

1.D 2.D 3.B 4.A 5.D

Page 18: Araling Panlipunan - Dipolog City Division

16

Mga Gipakisayran

Marasigan, E. et al (2018) Bagong Lakbay ng Lahing Pilipino 2 Phoenix

Publishing House

Del Rosario, G. (2018) Araling Panlipunan 2 Ang Aking Komunidad Noon at

Ngayon KLEAFS Publishing

Anda, M. (2010) Makabayan Katangiang Pilipino LGM Corporation

Aguilar, D. (2013) Araling Panlipunan 2 Kagamitan ng Mag-aaral

Sinugbuanong Binisaya Vibal Publishing House

https://m.youtube.com/channel/UCAE9NZS5XN-Ysb-rve