arasinav-cozumler

9
Optoelektronik, Ara Sınav-Çözümler 1/9 Optoelektronik Ara Sınav-Çözümler Soru 1: Doğrusal olarak kutuplanmış ışık için elektrik alan 15 3 cos 10 (1.57 ) π = + + r r o z E E t c şeklinde verilmektedir. Burada alan genliği ˆ ˆ ( 2) 5 o o E E i j = + r ise bu ışık dalgasının, a) Manyetik alanı (vektörel) için bir ifade türetiniz (10 puan) b) Ortamın kırılma indisini bulunuz (10 puan) Çözüm: 15 cos 10 (1.57 ) o z E E t c π φ = + - + r r 15 10 2 o k c π π λ = = 7 6 10 o x m λ - = 15 2 cos 10 (1.57 ) 2 o x o o E z E t nd c π π λ = + - + 15 cos 10 ( 17.742) 2 o x E z E t c π = - + 15 2 cos 10 (1.57 ) 2 o y e o E z E t nd c π π λ = + - + 15 cos 10 ( 17.837) 2 o y E z E t c π = - + 15 ˆ ˆ cos 10 (1.57 ) x y o z E iE jE E t c π φ = + = + - r r 15 15 ˆ ˆ ˆ ˆ cos 10 ( 17.742) cos 10 ( 17.837) 2 o x y E z z E iE jE i t j t c c π π = + = - + + - + r Elektrik Alan bileşeni 2 cos( . ) cos(2 ( ) ) o o E E t kr E t x y π ω φ πν φ λ = - + = - + + r r r r r 2 14 7 2 ˆ ˆ ˆ 8 10 ( )cos 4 10 ( ) ) 4.5 10 E x i j k t x y x π π φ - - = - - × - + + r Manyetik Alan bileşeni t - = × B E ˆ ˆ ˆ (, ) (, ) (, ) (, ) (, ) (, ) z y z x y x x y z ı j k E xy E xy i E xy E xy j E xy E xy k x y z y z x z x y E E E ∇× = = - - - + - E 2 ( ) o e o fazfarkı k nd n nd π λ = Δ = - y z x E B k

Upload: semsettin-karakus

Post on 26-Sep-2015

212 views

Category:

Documents


0 download

DESCRIPTION

arasınav çözümler

TRANSCRIPT

  • Optoelektronik, Ara Snav-zmler 1/9

    Optoelektronik

    Ara Snav-zmler

    Soru 1: Dorusal olarak kutuplanm k iin elektrik alan 15 3cos 10 (1.57 )= + +r r

    o

    zE E t

    c eklinde

    verilmektedir. Burada alan genlii ( 2 )5o

    o

    EE i j

    = +

    r ise bu k dalgasnn,

    a) Manyetik alan (vektrel) iin bir ifade tretiniz (10 puan) b) Ortamn krlma indisini bulunuz (10 puan)

    zm:

    15cos 10 (1.57 )oz

    E E tc

    = + +r r

    1510 2

    o

    kc

    = =

    76 10o

    x m =

    15 2cos 10 (1.57 )2o

    x o

    o

    E zE t n d

    c

    = + +

    15cos 10 ( 17.742)2o

    x

    E zE t

    c= +

    15 2cos 10 (1.57 )2o

    y e

    o

    E zE t n d

    c

    = + + 15cos 10 ( 17.837)

    2o

    y

    E zE t

    c= +

    15 cos 10 (1.57 )x y o

    zE iE jE E t

    c = + = + +

    r r

    15 15 cos 10 ( 17.742) cos 10 ( 17.837)2o

    x y

    E z zE iE jE i t j t

    c c

    = + = + + +

    r

    Elektrik Alan bileeni

    2cos( . ) cos(2 ( ) )

    o oE E t k r E t x y

    = + = + +

    rr r rr

    2 14

    7

    2 8 10 ( )cos 4 10 ( ) )4.5 10

    E x i j k t x yx

    = + +

    r

    Manyetik Alan bileeni

    t

    =

    BE

    ( , ) ( , ) ( , ) ( , ) ( , ) ( , )z y z x y x

    x y z

    j k

    E x y E x y i E x y E x y j E x y E x y kx y z y z x z x y

    E E E

    = = +

    E

    2( ) o e

    o

    fazfark k n d n n d

    = =

    y

    z

    x E

    B

    k

  • Optoelektronik, Ara Snav-zmler 2/9

    ( , ) 0 ( , ) 0 ( , ) ( , )z z y x

    x y z

    j k

    E x y i E x y j E x y E x y kx y z y x x y

    E E E

    = = +

    E

    2 14

    7 7

    2 2 8 10 ( 2 )sin 4 10 ( ) )4.5 10 4.5 10

    x i j k t x yx x t

    + + + =

    B

    2 14

    7 7

    2 2 8 10 ( 2 ) cos 4 10 ( ) )4.5 10 4.5 10

    B x i j k t x y dtx x

    = + + +

    r

    2 14

    7 14 7

    2 1 2 8 10 ( 2 )sin 4 10 ( ) )4.5 10 4 10 4.5 10

    B x i j k t x yx x

    = + + +

    r

    2 14

    7 7

    1 2 8 10 ( 2 )sin 4 10 ( ) )9 10 4.5 10

    B x i j k t x yx

    = + + +

    r

    Soru 2: Dielektrik tensr

    olarak verilen optik ortamda +z-ynnde ilerleyen k iin zdeer (krlma indisleri) ve zdurumlar (kutuplanma dorultular) bulunuz. (20 puan)

    zm:

    ( ) 0ij j

    M n E =

    0~~

    ( 2 = jijij E) ji kkn

    2

    2 2

    2

    0 0

    0 0

    0 0ij

    n

    n n

    n

    =

    jj

    ii

    knk

    knk

    ~

    ~

    =

    =

    2

    0 0 0

    0 0 0

    0 0i jk k

    n

    =

    % %

    0

    0

    0 0

    xx xy

    ij xy xx

    zz

    i

    i

    =

    Mij(n) matrisi oluturulursa

    2 2

    2 2

    2 2

    0 0

    0 0

    0 0 0 0

    xx xy xx xy

    ij xy xx xy xx

    zz zz

    n i n i

    M i n i n

    n n

    = =

    zdeerler:

    ( )( )2 2det ( ) ( )( ) 0ij xx xx zz xy xy zzM n n i i = =

    0

    0

    0 0

    xx xy

    ij xy xx

    zz

    i

    i

    + =

  • Optoelektronik, Ara Snav-zmler 3/9

    ( )22 2det 0

    ij xx xyM n= =

    2xx xyn =

    2R xx xyn = + R xx xyn = +

    2L xx xyn = L xx xyn =

    1/ 2 1/ 2( ) ( )

    R L xx xy xx xy xx xy xx xyn n = + + = + +

    1/ 2 1/ 2 1/ 2 1/ 2 1 1(1 ) (1 ) 1 ( ) 1 ( )2 2

    xy xy xy xy

    R L xx xx

    xx xx xx xx

    n n

    = + + +

    1/ 2 1/ 2

    1/ 2

    1 11 ( ) 1 ( )

    2 2xy xy xy xy xy

    R L xx xx

    xx xx xx xx o

    n nn

    = + = = =

    zfonksiyonlar:

    2R xx xyn = +

    2

    2

    2 2

    0 0

    0 0

    0 0 0 0

    xx xy xx xy xx xy

    ij xy xx xy xx xy xx

    zz zz

    n i i

    M i n i

    n n

    + = = +

    0

    0

    0 0

    xy xy

    ij xy xy

    zz

    i

    M i

    =

    0 0

    0 0

    0 0 0

    xy xy x

    xy xy y

    zz z

    i E

    i E

    E

    =

    0 0

    0 0

    0 0 0

    xy x xy y

    xy x xy y

    zz z

    E i E

    i E E

    E

    + + =

    + + =

    + + =

    x yE iE= 0

    zE =

    11

    0

    x

    x x x

    x

    E i

    E E Ei

    E

    = =

    Dairesel kutuplu k

    2L xx xyn =

  • Optoelektronik, Ara Snav-zmler 4/9

    2

    2

    2 2

    0 0

    0 0

    0 0 0 0

    xx xy xx xy xx xy

    ij xy xx xy xx xy xx

    zz zz

    n i i

    M i n i

    n n

    = =

    0

    0

    0 0

    xy xy

    ij xy xy

    zz

    i

    M i

    =

    0 0

    0 0

    0 0 0

    xy xy x

    xy xy y

    zz z

    i E

    i E

    E

    =

    0 0

    0 0

    0 0 0

    xy x xy y

    xy x xy y

    zz z

    E i E

    i E E

    E

    + + =

    + =

    + + =

    x yE iE= 0

    zE =

    11

    0

    x

    x x x

    x

    E i

    E E Ei

    E

    = =

    Dairesel kutuplu

    Soru 3: Krlma indisi ekilde verilen tek eksenli bir kristal (no:1,6584, ne:1,4864) kullanlarak =550 nm dalgaboylu n elektrik alan bileenleri arasnda kadarlk bir optik yol fark oluturulmak isteniyor.

    Bu durumda k; a) Optik eksen (oe) dorultusunda (=0o) (5 puan) b) Optik eksen (oe) ile 45o (=45o ) (10 puan) c) Optik eksene (oe) dik (=90o) (5 puan) alar yapacak ekilde ilerlerse kristalin kalnl ve n kristale girmeden nce kutuplanma dorultusu ne olmaldr?

    zm:

    o-n ile e-n arasndaki yol farknn oluabilmesi iin faz farknn 2 olmas gerekmektedir.

    optik faz fark= LnLn eobosluk

    2

    22

    o e

    bosluk

    n n L

    =

    a) Optik eksen (oe) dorultusunda (=0o) Optik eksen dorultusunda gelen k tek bir krlma indisi greceinden optik yol fark OLUTURULAMAZ!

    b) Optik eksen ile (=45o)

    (c)

    (a)

    no

    ne

    (oe)

    (b) Ey Ey

    Ex

    Ex

    oe

  • Optoelektronik, Ara Snav-zmler 5/9

    Optik eksen ile (=45o) gelen n bir bileeninin grecei krlma indisi no:1,6584, dieri ise

    2 2

    2 2 2 2 2

    1 cos (45 ) sin (45 ) 0.5 0.50, 4081

    ( 45 ) (1,6584) (1, 4864)

    o o

    o

    o en n n

    = + = + = =

    n'e=1.5654

    In bileenleri sras ile no=1,6584, n'e=1,5654 krlma indislerini greceklerinden bileenler arasnda faz fark oluturabilmek iin n elektrik alan (kutuplanma dorultusu) hem hzl eksende (ne) hem de yava eksende (no) olmaldr. Bu durumda optik faz fark maksimum olur. Boluk dalgaboyu cinsinden kalnlk L

    10,751.6584 1.5654 (0,093)

    bosluk bosluk boslukbosluk

    o e

    Ln n

    = = = =

    c) Optik eksene dik (=90o)

    Optik eksen ile (=90o) gelen n bileenleri sras ile no=1,6584, ne=1,4864 krlma indislerini greceklerinden bileenler arasnda faz fark oluturabilmek iin n elektrik alan (kutuplanma) hem hzl eksende hem de yava eksende olmaldr. Bu durumda optik faz fark maksimum olur. Boluk dalgaboyu cinsinden kalnlk L

    5,82(0,172)

    bosluk boslukbosluk

    o e

    Ln n

    = = =

    bulunur.

    Soru 4: Optik ekseni z dorultusunda olan tek eksenli (nx=ny=no, nz=ne) LiNbO3 kristali iin;

    a) Krlma indisi elipsoidini iziniz (10 puan) b) optik eksen (z-eksen) dorultusunda uygulanan elektrik alann E(0,0,Ez) sonucunda

    krlma indisinde oluacak deiimi hesaplaynz.

    zm: 3m simetrik kristal yaplar tek eksenli olup (sadece bir optik eksen) elektrik alann yokluunda asal eksen (x,y,z) boyunca krlma indisi ellipsoidi (n11(0)=nx(0)=no, n22(0)=ny(0)=no, n33(0)=nz(0)=ne) eklinde verilebilir.

    2 2 2

    2 2 21

    o o e

    x y z

    n n n+ + =

    no

    no x

    y

    z

    ne

  • Optoelektronik, Ara Snav-zmler 6/9

    rlk matrisi izelge 9.1deki trigonal 3m simetri gsteren malzeme iin uygulanan d elektrik alann en genel durumu iin krlma indisi elipsoidi

    22 13

    22 13

    333

    21 51

    51

    22

    0

    0

    0 01( )

    0 0

    0 0

    0 0

    =

    = =

    x

    l lk k y

    k

    z

    r r

    r rE

    rr E E

    rnE

    r

    r

    =>

    22 132 21

    22 132 22

    332 23

    5124

    5125

    2226

    1 1

    1 1

    1 1

    1

    1

    1

    y z

    o

    y z

    o

    z

    e

    y

    x

    x

    r E r En n

    r E r En n

    r En n

    r En

    r En

    r En

    = +

    = + +

    = +

    = +

    = +

    =

    (9.7)

    elde edilir. (a) Elektrik alan E(0,0,Ez) dorultusunda uygulandnda Ex=Ey=0 alnr krlma indisi elipsoidinde bu katsaylar kullanlrsa yeni hali ile krlma indisi elipsoidi

    2 2 213 13 332 2 2

    1 2 3

    1 1 11

    z z z

    o o e

    r E x r E y r E zn n n

    + + + + + =

    (9.8)

    eklini alr. Bu ifadede apraz terimler (xy, xz, yz) olmad iin koordinat dnmne gerek kalmadan yeni krlma indis deerleri bulunabilir. Asal eksen boyunca olan krlma indis deerleri

    132 2

    132 2

    332 2

    1 1

    ( )

    1 1

    ( )

    1 1

    ( )

    z

    x o

    z

    y o

    z

    z e

    r En E n

    r En E n

    r En E n

    = +

    = +

    = +

    eklinde rlkE kadar deimitir. Elektrik alana bal olarak krlma indisindeki deiimi, r elektro-optik sabitleri kk olduundan (Binom alm (1+x)-1/2 1-x) krlma indisleri basit formda

  • Optoelektronik, Ara Snav-zmler 7/9

    313

    313

    333

    1( )

    21

    ( )21

    ( )2

    x o o z

    y o o z

    z e e z

    n E n n r E

    n E n n r E

    n E n n r E

    elektrik alan cinsinden ifade edilebilir. Grld gibi optik eksen boyunca uygulanan elektrik alan kristalin tek eksenlilik zelliini deitirmeden sadece normal (no) ve anormal (ne) krlma indis deerlerini sras ile r13Ez ve r33Ez kadar azalmtr.

    Soru 5: A dzleminde dey x ekseni ile =45olik a yapan ve dorusal olarak kutuplanm k sras ile, uygun ekilde yerletirilmi tam dalga plakas, hzl ekseni yatay (y-dorultusu) dorultuda olan eyrek dalga plakas ve sa el ynnde dairesel kutuplaycdan geerek D dzlemine gelmektedir.

    Buna gre a) B, C ve D noktalarnda n kutupluluk durumu nedir? (10 puan)

    x

    y

    x

    y

    tam dalga plakas

    eyrek dalga plakas

    sa el dairesel kutuplayc

    A D

    B C

    no

    ne no

    no

    x

    y

    z

    ne

    no

    x

    y

    z

    ()no3r13E

    ()ne3r33E

    (a) E=0 (b) E=Ez

    E=0

    z(oe)

    x

    y

    E=Ez

    z(oe)

    x

    y

    ()no3r13E

  • Optoelektronik, Ara Snav-zmler 8/9

    b) Optik elemanlarn edeer Jones matrisi nedir? (10 puan)

    zm:

    a) B noktasnda n kutupluluk durumu nedir?

    A dzlemindeki dalgann Jones vektr gsterimi 11

    12A

    E

    =

    Tam dalga plakas n kutuplanma dorultusunu deitirmeyeceinden A dzlemindeki dalgann kutuplanma dorultusu ile ayn olacaktr.

    Tam dalga plakas iin Jones matrisi1 0

    0 1M

    =

    .B A

    E M E=

    1 0 1 1 0 11 1 1

    .0 1 1 0 1 12 2 2

    BE

    + = = = +

    11

    12B

    E

    =

    C noktasnda n kutupluluk durumu nedir?

    C dzlemindeki n kutupluluk durumu n plakaya girmeden nceki Jones vektr ile eyrek dalga plakasn temsil eden uygun Jones matrisi ile arplarak elde edilebilir

    4.C BE M E=

    eyrek dalga plakasnn hzl ekseninin yatay dorultuda (y-dorultusu) olduunu durumda Jones matrisi

    4

    1 0

    0M

    i

    =

    1 0 1 11 1.

    0 12 2C

    Ei i

    = =

    Dalga C noktasnda sol el dorultusunda dairesel kutuplanmtr.

    b) In D dzlemindeki son kutuplanma durumu ne olur? Dairesel kutuplayc iin Jones matrisi

    11

    12SagEl Daireseli

    Mi

    =

    1 1 1 1 01 1 1 1

    . 01 02 2 2 2 2 2

    D

    iE

    i i i i

    = = = = +

    Grld gibi D dzleminde n hibir alan bileeni yoktur!

    x x A D

    x C x B

  • Optoelektronik, Ara Snav-zmler 9/9

    D noktasnda elektrik alann hi bir bileeni bulunmaz yani D dzleminde k iddeti sfrdr! c) Optik elemanlarn edeer Jones matrisi nedir?

    / 4( ).( ).( )Esdeer SagEl DaireselM M M M =

    1 1 0 1 0 1 1 0 1 11 1 1. . .

    1 0 0 1 1 02 2 2Esdeeri i

    Mi i i i i i

    = = = +

    Edeer Jones matrisi ile yukardaki sonuu elde etmeye alrsak .

    D Esdeer AE M E=

    1 1 1 1 1 01 1 1 1( )( ) . 0

    1 022 2 2D EsdeerE M

    i i i i

    = = = = +

    Yukardaki sonu ile ayn!