arkas sanat merkezİ ÖĞretmen rehber kİtapÇiĞi gece ogretmen rehber... · “1001 gece”...

ARKAS SANAT MERKEZİ 1380 Sok. No:1 Alsancak-İZMİR

Ziyaret Saatleri: Salı-Pazar 10.00-18.00, Perşembe 10.00-20.00 (Pazartesi günleri kapalıdır)

ARKAS SANAT MERKEZİ

ÖĞRETMEN REHBER KİTAPÇIĞI



Sevgili Öğretmenler,

Bildiğiniz gibi müzeler, sanat merkezleri farklı sanat eserlerini biraraya getirerek geçmiş ve gelecek

arasında bağ kurmaya yardımcı olan, estetik duyarlılığı geliştiren, bilgilendirirken hoş vakit geçirmeye

imkan sağlayan özel mekanlardır. Genellikle geçmişe ait sanat eserlerinden oluşan koleksiyonların

toplanması, korunması, sergilenmesi işlevini üstlenmelerinin yanı sıra, zaman içerisinde toplumu sanat

ile tanıştırma, eğitim düzeyini arttırma, özellikle gelecek kuşakların bilgiye erişimlerini amaçlayan

eğitim kurumları haline gelmiştir.

Arkas Sanat Merkezi de sanata ve sanatçılara verdiği değer ile 2011 yılından bu yana, uluslararası

boyutta 18 sergi düzenlemiş, her sergide birbirinden farklı dönemlere ışık tutan eserlere evsahipliği

yapmıştır.

“1001 Gece” sergisi, yaşamının 15 yılını Ortadoğu’da geçiren ve İzmir’i pek çok kez ziyaret eden ünlü

Oryantalist yazar, akademisyen ve seyyah Antoine Galland’un çevirisiyle Avrupa’da ve dünyada çok ses

getiren kült bir kitap olarak literatüre giren 1001 Gece Masalları’nın ilham kaynağı olduğu görsel ve

sahne sanatları üzerindeki etkisi, farklı dönemlere ait birçok kıymetli eseri bir araya getirmektedir.

1001 Gece Sergisi için hem Türkiye’den Arkas Holding Koleksiyonu, Özel Koleksiyonlar, Antik.A.Ş.,

Müziksev gibi, hem de Fransa’dan, Paris Ulusal Opera, Comédie-Française, Moulins Kostüm Müzesi,

Fransa Ulusal Kütüphanesi gibi önemli kurumlarla iş birliği yaparak, dünyaca ünlü Fransız modacı

Christian Lacroix’nın Şehrazat balesi ve İtalyan kostüm tasarımcısı Franca Squarciapino’nun La

Bayadère balesi için hazırladığı tasarımlar Türkiye’de ilk kez İzmir’de, Arkas Sanat Merkezi’nde

sergilenmektedir. Sahne sanatlarının yanı sıra tablo, porselen, halı bigi görsel ve dekoratif sanatlara

dair eserlerin de yer aldığı bu sergide, cam sanatçısı Felekşan Onar ve lif sanatçısı Suhandan Özay

Demirkan’ın enstalasyonları da yer almaktadır.

Düzenlediğimiz sergiler aracılığı ile toplumu, özellikle gençleri bilgilendirmek, onları küçük yaşta sanat

ile tanıştırmak, farklı kültürleri tanıtarak hayal güçlerini genişletmek öncelikli amacımız. Bu konuda en

büyük destekçilerimiz olan siz öğretmenler için, sergimiz hakkında genel bilgileri, eser açıklamalarını ve

öğrencileri düşünmeye teşvik edecek soruları bir araya getirerek, anlatımlarınızı desteklemek amacıyla

“Öğretmen Rehber Kitapçığı” tasarladık.

Sizin desteğiniz ve hazırladığımız bu kitapçık sayesinde, Arkas Sanat Merkezi’ne düzenlediğiniz gezilerin

öğrencileriniz için keyifli vakit geçiririrken bilgilendikleri verimli bir etkinlik olmasını umuyoruz.



ARKAS SANAT MERKEZİ

Arkas Sanat Merkezi, Arkas Holding Yönetim Kurulu Başkanı Lucien Arkas’ın kişişel ilgisi ve profesyonel

yaklaşımı ile oluşan Arkas Koleksiyonu’nu sanatseverler ile paylaşmak isteği doğrultusunda kuruldu.

İzmir’de döneminin en güzel yapılarından biri olarak 1875 yılından beri hizmet veren Fransız Fahri

Konsolosluk binasının denize bakan bölümü, Fransız Hükümeti tarafından 20 yıllığına, kültür ve sanat

amaçlı kullanım için Arkas Holding’e tahsis edildi. Bir yıl süren restorasyon çalışmalarının ardından bina

Kasım 2011’de Arkas Sanat Merkezi adıyla açıldı.

Çağdaş donanımlı bir sanat merkezine dönüştürülen iki katlı tarihi binada, 10 adet sergi odası

bulunuyor. Arkas Sanat Merkezi, İzmir’e kazandırılmış tarihi bir bina olmasının yanında, birçok

uluslararası ressamın eserlerinin sergilendiği ilk sanat merkezi olma özelliği de taşıyor.



Arkas Sanat Merkezi, başta İzmir olmak üzere, ülkemizin sanatsal ve kültürel hayatına katkı sağlayabilmeyi

ve İzmir’in kültürel kimliğini uluslararası sanat ortamı ile paylaşmayı ve yediden yetmişe herkese sanatı

sevdirmeyi hedeflemektedir.

ARKAS SANAT MERKEZİ; GEÇMİŞ SERGİLER

1. Arkas Koleksiyonu’nda Post Empresyonizm (2011-2012)

2. Batılının Fırçasından Ege’nin Bu Yakası (2012)

3. Sessizliğin Yankısı (2012)

4. Naci Kalmukoğlu O, Bir Yıldızdı (2013)

5. Asker Ressamlar (2013)

6. 18. ve 19. yüzyıllarda İzmir; Batılı Bir Bakış (2013)

7. Gallé, Daum, Lalique… Camın Şairleri (2014)

8. Hoca Ali Rıza (2014)

9. Arkas Koleksiyonu’nda Osmanlı Halı Sanatı (2015)

10. İzmir: Yarınlara Bir Miras (2015)

11. Antik Anadolu’nun Tanıkları (2015-2016)

12. Üç Denizin Arasında Osmanlı ve Fransız Boğaz Haritaları (2016)

13. Anadolu Seyahatleri (2016)

14. Arkas Koleksiyonu’nda Işığın Ustaları (2017)

15. Victor Vasarely (2017)

16. Arkas Koleksiyonu’ndan Su Manzaraları (2017-2018)

17. Renk, Işık, Titreşim; Türk İzlenimcileri (2018)



ARKAS SANAT MERKEZİ’nde

Bugüne Kadar Gerçekleşen Sergilerde İşbirliği Yapılan Müze ve Kurumlar

Türkiye Alman Arkeoloji Enstitüsü / Istanbul Deutsches Archäologisches Institut Başbakanlık Osmanlı Arşivi Fransız Anadolu Araştırmaları Enstitüsü, Istanbul / Institut Français d’etudes anatoliennes (IFEA) İstanbul Kültür Üniversitesi İstanbul Üniversitesi Nadir Eserler Kütüphanesi İzmir Fotoğraf Sanatı Derneği (IFOD) Müzik Müzesi ve Ses Kütüphanesi MÜZİKSEV Sakıp Sabancı Müzesi SALT Galata Türk ve İslam Eserleri Müzesi Belçika Bibliothèque Royale de Belgique Hollanda Rijksmuseum, Amsterdam İngiltere National Maritime Museum, Greenwich The British Museum, London İsviçre Musée Cantonal des Beux-Arts Lausanne İtalya Biblioteca Nazionale Marciana, Venice Macaristan Musée des Beaux-arts, Budapest Musée Vasarely à Pécs

Fransa Archives nationales de France Bibliothèque municipale de France, Paris Bibliothèque municipale de Lyon Bibliothèque municipale du Blanc Bibliothèque nationale de France (BnF) / Fransa Ulusal Kütüphanesi Bibliothèque-Musée de l’Opéra, Manuscrits orientaux Bibliothèque-musée de la Comédie française CCI Marseille Provence Cinémathèque Robert-Lynen, Paris Ecole nationale supérieure des Beaux-arts, Paris Epinal, musée de l’image Fondation Custodia, Collection Frits Lugt Fondation Vasarely à Aix-en-Provence Moulins, centre national du costume de scène Musée Cantonal des Beaux-Arts, Lausanne Musée d’Orsay, Paris Musée des Augustins, Toulouse Musée des Beaux-arts, Bordeaux Musée des Beaux-arts, Marseille Musée des Beaux-arts, Tours Musée du Louvre, Paris Musée Fabre, Montpellier Musée national du château de Malmaison, Rueil-Malmasion Opéra national de Paris, Palais Garnier Réserve des livres rares Vichy, musée de l’Opéra



ARKAS SANAT MERKEZİ BİNASI MİMARI TARİHÇESİ

Fransa Konsolosluğu, 1825-1835 yılları arasında kıyı ile Mecidiye

Caddesi arasında yer alan geniş bir bahceye inşa edilmiş iki binadan

oluşmaktaydı. 1852 yılında meydana gelen depremden sonra Parisli

mimar Edmond Renaud tarafından yeni bir bina inşa edilmiş, ancak bu

bina da 1866’daki yangın ve 1880’deki depremle yeniden zarar

gormuştu. 20. yüzyılın başına gelindiğinde, Fransız yönetimi mimar

Emmanuel Pontremoli’yi yeni bir bina tasarlamakla görevlendirdi. Pontremoli’nin denize yakın olarak konumlandırdığı

yeni bina 1906 yılında tamamlandı.

1922’deki büyük yangında Kordon’daki pek çok bina tahrip olurken taştan yapılmış olan Fransa Konsolosluğu binası

yangından kurtulmayı başardı. Binanın hasar gören merdiven, zemin gibi ahşap aksamının restorasyonu için İzmir Saat

Kulesi’nin de mimarı olan Raymond Pere öncülüğünde başlayan süreç 1929’a kadar sürdü. Binanın denize bakan

kısımları rezidans ve kabul salonları, caddeye bakan kısmı ise konsolosluk ofisleri olarak kullanılmaktaydı. Eylül 1983’e

kadar İzmir Fransa Başkonsolosluğu olarak hizmet veren bina, Mayıs 1984’ten itibaren Fransa Fahri Konsolosluğu olarak

hizmet vermeye başladı.

İzmir’in 130 yıl once inşa edilmiş ve ayakta kalmayı başarmış nadir binalarından biri olan Fransa Konsolosluğu Binası,

2010 yılının Ekim ayında Arkas Holding tarafından, Y. Mimar Niko Filidis ve ALTERA Mimarlık işbirliği ile restore edilerek

binanın denize bakan bölümünün Arkas Sanat Merkezi adı ile hayata geçirilmesi hedeflendi. Yaklaşık 8 ay süren

çalışmalar neticesinde binanın izolasyonu sağlandı, elektrik, sıhhi, güvenlik tesisatı ile ahşap aksamı yenilendi, dış

cephesi temizlendi. Böylelikle güçlü bir altyapıya kavuşan ve en az 50 yaş gençleşen binanın denize bakan bölümü

çağdaş, donanımlı bir sanat merkezine dönüştürüldü.

Kasım 2011’de kapılarını ziyarete acan Arkas Sanat Merkezi, düzenlediği önemli sergilerle İzmir’in kültürel kimliğini

uluslararası sanat ortamı ile paylaşmaya devam ediyor.



“1001 Gece” SERGİSİ HAKKINDA

Kaynağı Doğu’ya dayanan bu görkemli hikaye hazinesi, dilden dile dolaşarak çok geniş bir coğrafyaya

yayılmış, Oryantalist yazar, akademisyen ve seyyah Antoine Galland’un çevirisi sayesinde önce Avrupa’da,

ardından tüm dünyada büyük ses getirmiştir. 18. yüzyılda gelişen egzotizm tutkusu ile fantastik edebiyatın

gelişiminde büyük rol oynayan Binbir Gece Masalları, geçmişten günümüze edebiyat ve sanata ilham

kaynağı olmaya devam etmektedir. Binbir Gece Masalları’nı konu alan her sanatçı, bir sonraki jenerasyonu

kendi dokunuşuyla beslemiş, başta sahne sanatları olmak üzere, görsel ve dekoratif sanatları etkisi altına

almıştır. Bu etkiyi gösteren en önemli eserlerden biri de sahne sanatlarında bir yapı taşı niteliği taşıyan

kostümlerdir. Fransa’da ve tüm dünyada çok ses getiren ve birçok ünlü modacıya ilham olan iki sanatçı

Christian Lacroix ve Franca Squarciapino’nun tasarladığı kostümler, 1001 Gece Sergisi’nin dikkate değer

bir bölümünü oluşturmaktadır. Bu sanatçılar, Doğu’nun büyüsünü bale, tiyatro ve opera gibi sahne

sanatlarına yansıtmışlardır. Özellikle Christian Lacroix’nın haute couture çalışmalarından sonra yapmaya

başladığı kostüm tasarımları, birçok ödülü de beraberinde getirmiştir.

Şehrazat’ın Masalları

Binbir Gece Masalları’nın ana karakteri ve bugüne kadar bilinen masal anlatıcılarının en ünlüsü Şehrazat,

her gece birbirinden güzel masalları birbirine ekler. Arabistan’dan Kuzey Afrika ve Çin’e kadar uzanan bir

coğrafyada masal içinde masallarla hayret verici bir zaman aralığı sunar, seyirciler için egzotik bir manzara

çeşitliliği yaratır ve karakterlerin maceraları için ilginç bir zemin oluşturur. Çoğunlukla gerçeküstü bir

evrende varolan “Binbir Gece” masallarını Şehrazat bir gün bitirir. Ancak böylesi bir hayal gücü hazinesi

bitmez tükenmez bir esin kaynağı olarak yüzyıllar boyunca devam eder.



SERGİ HAKKINDA YARARLI BİLGİLER

1001 Gece Sergisi’nde Sizleri Neler Bekliyor?

Binbir Gece Masalları’nın etkisi altında hazırlanan opera ve bale kostümleri, aksesuarlar, kostüm

eskizleri

XIV.Louis döneminde görevlendirilen Antoine Galland’un günce ve masalların el yazmaları

1001 Gece Masalları’nın mekanı sarayların ihtişamını yansıtan tablolar, heykeller, halı ve dekoratif

objeler

Günümüz sanatçılarından Felekşan Onar ve Sühandan Özay Demirkan’ın enstalasyonları

Doğu kökenli enstrümanlar

1001 Gece Sergisi’nde İşbirliği Yapılan Kişiler ve Kurumlar;

Antik A.Ş.

Arkas Holding

Arto Keshishian

Bibliothèque-musée de la Comédie française

Bibliothèque nationale de France (BnF). Départements: Arts du spectacle,

Bibliothèque-Musée de l’Opéra, Manuscrits orientaux,

Réserve des livres rares

Epinal, musée de l’image

Fondation Custodia, Collection Frits Lugt

İzmir Ekonomi Üniversitesi, Güzel Sanatlar ve Tasarım Fakültesi

Moulins, centre national du costume de scène

Müzik Müzesi ve Ses Kütüphanesi - MÜZİKSEV

Opéra national de Paris, Palais Garnier

Vichy, musée de l’Opéra



SERGİ SEYİR REHBERİ

1001 Gece sergimizde yer alan eserler salonlara belirli düzen ile yerleştirilmiş olduğundan bütünlüğü

yakalamak adına aşağıdaki seyir rehberinden yararlanabilirsiniz.

Sergi turunuza, Arkas Sanat Merkezi’nin giriş kat koridorunun sonunda yer alan “Antoine Galland”salonu ile

başlayabilirsiniz.

Antoine Galland Salonu

Antoine Galland: Şarkiyatçı, Nümizmat, Tercüman, Kraliyet Antik Eserler Uzmanı, Doğu El Yazmaları Uzmanı.

6 Nisan 1646'da Somme'da Rollot'da doğup, 17 Şubat 1715'te Paris'te ölen Galland, Somme'da yoksul bir

ailenin yedinci ve son çocuğu olarak dünyaya gelir. Daha dört yaşında babasını kaybeder, on yaşında kentin

başpiskoposu ve okul müdürü sayesinde Noyon Koleji’ne kabul edilir. Sıradışı bir öğrenci olarak, Paris'teki

Collège Royal'e girerek burada doğu dilleri, Antik Yunanca, Latince ve İbranice öğrenir. 1670'te,

Konstantiniyye'ye Sultan IV. Mehmed'in sarayına XIV. Louis tarafından elçi olarak atanan Markiz Charles

Olivier de Nointel'in özel sekreteri ve kütüphane sorumlusu olarak Trakya, Makedonya, Küçük Asya,

Yunanistan, Ege Adaları gibi seyahatlerinde ona eşlik eder. Burada eski el yazmaları ve antika eserler edinir;

Türkçe, Farsça ve Arapça öğrenir. 1677'de tekrar Osmanlı İmparatorluğu’na seyahat eder. Ardından 1679'dan

1688'e kadar yeni kurulan Doğu Hindistan Kumpanyası (1664'te Colbert kurmuştur) tarafından, Colbert'in

kabinesi için eski kitapları ve değerli eşyaları toplamakla görevlendirilir. Döndüğünde Louvois (1685)

tarafından Kraliyet Antik Eserler Uzmanı olarak atanır. 1678'deki ikinci seyahatinde İzmir'e uğrar. Şehre birçok

kez seyahat eden Galland, son seyahatinde 8 Temmuz 1688'de şehri yerle bir eden korkunç depreme denk

gelir ve sağ kurtulur. Fransız Enstitüsü üyesi olarak 1701'de Epigrafi ve Edebiyat Akademisi’ne üye seçilir.

1709'dan itibaren Collège de France'da Arapça öğretmenliği yapar. 1701'de Binbir Gece Masalları'nın ilk

kısmını Fransızca’ya tercüme etmeye başlar ve bu sayede büyük ün kazanır. Galland aynı zamanda Kur’an-ı

Kerim’i de tercüme etmiş ve çok sayıda önemli eser kaleme almıştır.



Bu bölümde yönlendirebileceğiniz sorular;

SORULAR: Vitrinlerde görebileceğiniz Alf Layla Wa-Layla, 14.yy’a ait Antoine Galland’ın Binbir Gece

Masalları Arapça el yazmasıdır. Sizce el yazması ne demektir?

CEVAPLAR: Elle yazılmış kitaplara «el yazması» denir. Baskı makinelerinin icadından önceki çağlarda

kitaplar elle yazılırdı. El yazması kitaplarda yazıların okunaklı, güzel, özenli olmasına dikkat edilir, ayrıca

bazen sayfalar süslerle bezenirdi. El yazması eserlerin en değerlileri Doğu’da yazılmıştır. Palmiye

yapraklarından, bambudan elde edilen ince levhalar üzerine ince fırçayla, kamış kalemle yazılan bu yazıların

büyük sanat değeri vardı.

SORULAR: Binbir Gece Masalları 9 yüzyılda Hint-İran anlatıları ile Arap coğrafyasında başlayarak çok

geniş bir coğrafyaya yayılmıştır. Bu masalların geçtiği ülkelerin bazılarını biliyor musunuz?

CEVAPLAR: Binbir Gece Masalları’nın dünyası esas olarak hayal ürünü olsa da, Bağdat, Basra, Halep, Şam,

Kahire, İskenderiye, İsfahan, Hindistan, Çin, Yakın Doğu (günümüzün Suriye’si) kapsamaktadır. Galland’ın

Binbir Gece Masalları (12 cilt, 1704-1717) basılır basılmaz tüm Avrupa'da fevkalade bir başarıya ulaşmıştır.



Sergi turunuza giriş kat ana salon “Saray” salonu ile devam edebilirsiniz.

Saray Salonu

Masallar esas olarak haremiyle, bahçeleriyle, havuzlarıyla, salonlarıyla sarayın tam merkezinde geçmektedir.

Saray, halkların kaderinin belirlendiği erişilmez ve gizemli bir mekândır. Uzak diyarlarda saraylar bir gecede,

cinlerin elleriyle kristal ya da zümrütten inşa edilirler. Söz konusu mekân hiç tartışmasız olarak Şehrazat'ın

oradaki varlığı ile bağlantılıdır.


SORULAR: Sergi salonunda eserlerin yanında bulunan açıklama metinlerine dikkat ediniz. Eser detaylarına

ulaşabildiğiniz bu ufak kartlarda, hangi bilgilere yer verilmiştir?

CEVAPLAR: Eserler hakkında detaylı bilgi verilen bu ufak kartlarda, öncelikle eserin ismi, tarihi, kullanılan

malzemeler, eser ölçüleri ve eserin ait olduğu koleksiyon bilgileri yazılır. Genellikle iki veya üç dilde yazılan bu

bilgiler sayesinde ziyaretçiler eserler hakkında genel bilgiler edinirler.

SORULAR: Doğu ülkelerine ait olan Binbir Gece Masalları, bir çok sanat

dalını etkisi altına almıştır. Resim, müzik ve heykel başta olmak üzere bu

salonda da oryantalist etkileri görmeniz mümkün. Oryantalizm ne demektir?

CEVAPLAR: Oryantalizm ya da diğer adlarıyla Şarkiyatçılık, Şarkiyat; Yakın

ve Uzak Doğu toplum ve kültürleri, dilleri ve halklarının incelendiği batı

kökenli ve batı merkezli araştırma alanlarını ifade eder. Doğu’ya dair, Doğu

etkilerini taşıyan bu eserlerde oryantalist etki hakim olmuştur.



Sergi turunuza, ana salondan geçerek “Büyülü Bahçeler” salonu ile devam edebilirsiniz.

Büyülü Bahçeler Salonu

Binbir Gece Masalları'ndaki bahçe teması, Müslüman-Arap hayal dünyasında, şatafat ve bolluğu ifade

etmesinin ötesinde dinleyicinin zihninde kutsal bahçeyi çağrıştırır. Müslüman-Arap dünyasında, tıpkı daha

önceki medeniyetlerde olduğu gibi, bahçe, insanoğlunun mutluluğu tatmaya geldiği hem efsanevi hem de

gerçek bir mekândır.

Binbir Gece Masalları'nın muhteşem faunası, cezbetme gücüne büyük bir katkıda bulunmuştur. Cinler, periler,

müneccimler, cadılar, büyücüler, ecinniler ve iblisler çeşitli hikâyelerde zaman zaman ortaya çıkarlar. Batı

dünyasının pek bilmediği bu varlıklar çoğu kez salt dramatik bir işlev görmekle birlikte Avrupa halklarını da

cezbetmekten geri durmazlar. Masallarda büyünün yer alması, Mezopotamya kökenli efsanelerden ve kutsal

kaynaklardan ileri gelmektedir. Gerçekten de bu masallarda, tuhaf olan her şey sürekli olarak, garip bir

geçişkenlik barındıran gerçekliğin içine sızmaktadırlar. Burada uçan sandık, kanatlı at ve yıldız avcısı yer alır.

Sergi salonun tavanında yer alan enstalasyon, İzmir’li Lif Sanatçısı Suhandan Özay Demirkan’ın Lif Oyunları

adlı eseridir. Sanatçı, el ile şekillendirdiği, muhtelif pamuklu ve ipek malzemeleri kullandığı bu eserinde

herkesin farklı hayal edeceği, farklı duygular üreteceği, farklı anılar çağıracağı; mevsimi olmayan, zamanın

ötesinde imgesel bir bahçe yaratmayı seçmiştir.

Eser Adı: Lif Oyunları


SORULAR: Sizce yelpaze bir sanat eseri midir yoksa bir aksesuar mı?

CEVAPLAR: Yelpaze, eski zamanlarda serinlemek için kullanılan bir aksesuar olmasının yanı sıra statü

sembolü de olmuştur. Modadaki değişimle yelpaze tasarımları da şekillenmiş ve yapılan tasarımlarla sanatsal

değeri artmıştır. Bu odada görmüş olduğunuz yelpazeler, 18. yüzyıl Fransa’sında Avrupalıların Doğu’ya olan

merakıyla başlayan Turquerie modasının yansımalarıdır. Yelpazelerin üzerindeki işlemeler ve resimler

yelpazeleri yalnızca bir aksesuar olmaktan çıkarıp birer sanat eseri konumuna getirmiştir.



Arkas Sanat Merkezi’nin üst katına çıktığınız sırada, Lif sanatçısı Suhan Özay Demirkan’ın

“Adımlar,Çarıklar,Gerçekte, Masalda” isimli başka bir çalışmasını görebilirsiniz.

Sanatçı sıvama tekniği el ile şekillendirerek; iç içe geçirme, dokuma el boyama kadife, lif, ipek, keten,

kenevir kullanarak yarattığı eserinde Binbir Gece Masalları’nda yüzyıllardır yaşatılan efsanevi alfabesi

ile aynı renkleri, doku ve sembolleri içeren, kalkık burunlu “çarıklar” ya da “pabuçlar” da nakışları,

dokuları, baskıları ile bu alfabenin etnik sembollerini kullanmıştır. Çarık, temel olarak bir ‘ayak-kabı’dır.

Hitit asalet ve zenginlik simgesi olan çarık ucu kalkık burnu ile havada kalan, çalımlı ve çevik bir hareket

içindedir. Sultanların güç ve otorite simgesidir. Bu hareketin tamamlanması tasarım sürecinde spiral

formuna ulaşma biçiminde yorumlanmıştır. Spiral tarihte ölümsüzlüğün simgesi olarak tasarlanıp

uygulanmıştır. Evreni, insanı da evrene bağlayan bu kuvvet, devamlı yenilenen ve yinelenen bir

hareket olarak doğanın ve dünyanın devinimini sembolize eder.

Eser Adı: Adımlar...Çarıklar...Gerçekte...Masalda...2018-2000

Sıvama tekniği, el ile şekillendirme; iç içe geçirme, dokuma el boyama kadife, lif, ipek, keten,

kenevir

30x9x9cm.; 30x8x12 cm. (44 parça) Düzenleme: 8x2.5 m.


SORULAR: Enstalasyon nedir?

CEVAPLAR: Türkçesi ‘yerleştirme’ olan enstalasyon kelimesi İngilizceden gelmektedir. Çağdaş sanat

disiplinlerinden biri olarak kabul edilen enstalasyon, sanatçının farklı malzemelerle yarattığı esere

(çalışmaya) verilen addır.



Sergi turunuza üst katta kostümlerin yer aldığı salonlar ile devam edebilirsiniz.

Kostüm Salonu 1

La Bayadère (Tapınak Dansçısı) balesi, Hindistan’da geçen bir aşk hikayesini anlatmaktadır. Taç

Mahal’in zarafetini ve Binbir Gece Masalları’nın büyüleyiciliğini çağrıştran değişken bir sahne dekoru

vardır. Tapınak dansçısı Nikiya ve savaşçı Solor’un romantizm dolu hikayesi anlatılmaktadır. İki genç

birbirlerini sevmektedirler fakat Solor, Rahaj’nın kızı Gamzatti’ye söz verilmiştir.

Salonun sonunda yer alan video odasında La Bayadère balesinin bölümlerini izleyebilirsiniz.

La Bayadère Video Gösterimi

La Bayadère, 3 perdeli bale, libretto: Marius Petipa ve Serguei Khoudekov, müzik: Ludwig Minkus,

uyarlama: John Lanchbery.

Koreografi ve sahneleme: Marius Petipa, Rudolph Nureyev uyarlamasıyla. (Paris Ulusal Opera,1992),

set: Ezio Frigerio, kostümler: Squarciapino, ışık: Cheli.

Star dansçılar: Aurélie Dupont, Josua Hoffalt

Baş dansçılar: Pagliero, Emmanuel Thibault, Stéphane Phavorin

Paris Ulusal Opera Bale Topluluğu

Paris Ulusal Opera Orkestrası

Müzik direktörü: Fayçal Karoui



Kostüm Salonu 2

Molière ve Lully tarafından XIV.Louis'nin "bir fikri üzerine" yazılan bu komedyanın kökeninde diplomatik bir

gaf yatmaktadır. Güneş Kral (XIV.Louis), Babı Ali'nin bir habercisini şatafatlı bir törenle karşılamış, ardından

bu sözde büyükelçinin pek de önemli bir şahsiyet olmadığını fark etmiştir. Kral bu küçük düşmenin altında

kalmamak için konunun bir oyuna dönüştürülmesini ister. Bu komedya Kral ve saray ahalisinin huzurunda 14

Ekim 1670'te Chambord Şatosu’nda oynanır. Molière, Monsieur Jourdain rolünü oynar, Lully ise Müftü

rolündedir. Kibarlık Budalası böylece başarılı bir başlangıç yapmış ve günümüzde hala Molière'in en tanınan

oyunlarından biri olarak kabul edilmektedir.


SORULAR: Kostüm tasarımı nedir?

CEVAPLAR: Kostüm tasarımı, diğer tekstil ve aksesuar tasarımlarından farklı olarak sahne sanatlarına

hizmet eden bir bölümdür. Tiyatro, opera, bale gibi sahne sanatlarında, konu, zaman, mekan ve karakterler

doğrultusunda tasarlanan kostümler birer hayal gücü örneği ve sanat eseridir.

SORULAR: Sahne sanatlarında izleyiciye ulaştırmak istediğiniz hikayeyi en etkili biçimde anlatabilmek için

kullanacağınız dekor, kostüm ve müzik seçimi çok önemlidir. Peki siz Binbir Gece Masalları’ndan bir bale

kurgulamak isteseniz nasıl bir dekor, kostüm ve müzik seçerdiniz?

CEVAPLAR: Her başarılı çalışmanın temelinde olduğu gibi araştırma ilk ve en önemli aşamadır. Sonraki aşama

ise uçsuz bucaksız hayal dünyanızdan yeni bir kurgu yaratmaktır. Herkesin hayal dünyası farklıdır fakat var

olan konsept doğrultusunda bu hayal dünyası şekillenir. Binbir Gece Masalları Doğu kültürü ve egzotizm

temelli masallar bütünü olduğu için o döneme ve konsepte uygun Oryantalist dekor ve kostümler kullanılması

uygun olur. Doğu kökenli enstrumanlarla yaratılmış besteler de bu temayla desteklenebilir.



Serginin son salonunda Cam Sanatçısı Felekşan Onar’ın 1001 Gece Sergisi için hazırladığı enstalasyonu

görebilirsiniz.

Felekşan Onar

Felekşan Onar’ın “1001 Gece” sergisi için hazırladığı enstalasyonu “Mutluluk”, sanatçının çocukluk anılarının

bir yansımasıdır:

“Uzun zaman önce, buradan çok da uzak olmayan, tıpkı bu binaya benzeyen güzel bir evde, büyükannem ve

büyükbabam yaşardı. Büyükannem Felekşan, evinin sınırları içerisinde yaşamayı tercih eden biriydi. Evin en

üst katında yer alan kütüphane, güneşi kesmek için neredeyse her zaman kapalı duran kepenkleriyle, öğleden

sonranın sıcağından uzakta vakit geçirdiği yerdi. İşte bu kütüphanede, bizimle en kıymetli kitaplarından

okumalarını paylaşırdı. ‘1001 Gece Masalları’ onun etrafında toplandığımız ve onu dikkatle dinlediğimiz

kitaplardan biriydi. Bu akşamüstleri ile ilgili Şehrazat’ın hikayelerinin ayrıntılarından çok; kütüphanenin

zeminini kaplayan ve bu eserde kullandığım, tıpkı bir hayal bahçesini andıran pürüzsüz ve büyük halıyı;

büyükannemin yumuşak sesinin verdiği huzuru ve mutlak bir mutluluk hali içerisinde kendimi hatırlıyorum…”

Eser Adı: Mutluluk

Farklı ölçülerde (40 cm., 30 cm. ve 20 cm.) üfleme cam hazneler

Çeşm-i bülbül ve optik cam teknikleri ile

160x200 cm. kinetik platform ve 450x360 cm. ölçüsünde orijinal halı üzerinde, 1001 Gece Masalları’nın eski

baskılarıyla sergilenmektedir.

arkas sanat merkezİ ÖĞretmen rehber kİtapÇiĞi gece ogretmen rehber... · “1001 gece”...

Documents