arkitektura masonike:

Upload: altin-bogdani

Post on 06-Apr-2018

230 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

  • 8/3/2019 Arkitektura Masonike:

    1/5

  • 8/3/2019 Arkitektura Masonike:

    2/5

  • 8/3/2019 Arkitektura Masonike:

    3/5

    3. Hyrja n Tempull ishte nga ana lindore me Portikun me 2 Shtylla t mdha, i pasuar nga Hollidhe n fund Faltorja apo Me e shenjta e m e Shenjtve. Muret ishin t mbuluara me dru kedridhe dyshemeja me dru qiparisi t praruara me ar.

    Faltorja apo m e Shenjta e Shenjtave ishte projektuar si kub i prsosur dhe ishte pa dritare. Atymbahej Arka e Beslidhjes, e cila brenda kishte pllakat e gurit n t cilat ishin gdhendur 10Urdhrat, t cilat Zoti ja dha Moisiut n Malin Sinai, Bukn e shenjt dhe Shkopin e shenjt tAaronit.

    Miti Legjenda dhe Simboli

    Masont besojn se Masoneria sht themeluar n Tempullin e Solomonit, dhe se MbretiSolomon, Hirami i Tyrit dhe Hiram Abif ishin Mjeshtrit e mdhenj e Lozhave, dhe NiveletSimbolike aty jan krijuar. Kto besime pas nj kohe t gjat jan pranuar si fakte dhe janprfshir n ritualin Masonik.

    Si rezultat, e gjith simbolika e Masoneris rrjedh nga Tempulli i Mbretit Solomon. do lozhsht simbol i Tempullit. do krye Mjeshtr prfaqson Mbretin Solomon. do Mason prfaqsonndrtuesin e Tempullit. Masont tani m pranojn at q themeluesit e Masoneris kan synuar,gurt e themelit t Moralit.

    Ndikimi i Egjiptit

    Sipas legjends Masonike, Masonizmi sht i lasht po aq sa vet Arkitektura. N MitologjinMasonike besohet se fillimet e Arkitekturs jan n Egjipt. Egjipti antik kishte shtpia e MagjisHermetike, e zhvilluar nga priftrinjt egjiptian t cilt nderonin Zotin Hermes Trismegistus-Thoti.Si lajmtar i zotave, ruajts i mistereve, dhe Zot i gjykimit dhe fillimit, ky Zot sht me rndsi pr Masont. Sfinga Piramida dhe Obelisku prdoren n Arkitekturn Masonike si simbole tIdealeve Masonike.

    Prderisa tradita Hermetike n Evrop bazohet n Dijen dhe Religjionin Egjiptian, Masont elidhin vllazrin e tyre me traditn Egjiptiane. Rilindja e Egjiptit u b gjat periudhs sIluminizmit, me interesimin n religjionin ezoterik antik. Masoneria pr kt arsye ndihmoj n

    rilindjen e Egjiptit antik n ditt e sotme.Fillimisht Franca ishte qendra e ktij interesimi pr qytetrimin antik Egjiptian, duke u pasuar ngapushtimi i Napoleonit m 1798. Shum shkenctar dhe dijetar i morri Napoleoni me vete,shum prej tyre ishin Mason dhe ata filluan punn e krkimit. Nj prej zbulimeve ishte edhe GuriRozeta, i cili paraqet elsin i deshifrimit t hieroglifve.

    Interesimi n Egjiptin antik nga Masonizmi francez dhe publiku u parapri nga pushtimi iNapoleonit. Por vite m hert Konti misterioz Alesandro Cagliostro kishte themeluar RitinEgjiptian t Masoneris, bazuar n magjin dhe masonerin Egjiptiane, i cili trhoqi shumfisnik francez. Ai po ashtu ishte antar i urdhrit t Kalorsve Tempullar dhe ishte iniciuar neishullin Malta.

    Edhe pse Riti Egjiptian sot nuk konsiderohet m legal, pa dyshim pati ndikim n Vllazri dhe nshprndarjen e ndikimit egjiptian. N shekullin e 19 ky ndikim u pa n Arkitekturn Masonike.

    N do Lozh Masonike ka piramida dhe sfinga. Syri i Zotit n piramid paraqet Zotin,

    Arkitektin e Madh t Universit. Nj simbol tjetr Masonik, i cili ishte i rndsishm n ArkitekturnMasonike sht edhe Obelisku, nj shtyll e lart me piramid n maje. N Masoneri Obelisku kalidhshmri me Diellin dhe fenomene astronomike. Obelisku sht simbol i Fuqis Ringjalljes dhePavdekshmris.

  • 8/3/2019 Arkitektura Masonike:

    4/5

    Arkitektura Klasike

    N Kushtetuan e Masonve, t vitit 723 James Anderson thot se Arti i Ndrtimit arriti

    nivelin m t lart t prsosmris n kohn e perandorit romak Augustus, patronit tArkitektitVitruvius. Andersoni kshillon q Masont t interesohen pr Arkitekturn e Bots Klasike dheprdorimin e konceptit t Ndrtimit pr t ilustruar procesin e ngritjes shpirtrore.

    Marcus Vitruvius Pollio, Arkitekt dhe Inxhinier Romak n veprn 10 Librat e Arkitekturs,prshkruhen idet dhe rregullat e Arkitekturs Klasike. Sipas tradits Masonike, kto rregullarrjedhin nga Tempulli i Solomonit. Pitagora solli Sekretet e Arkitekturs, t gdhendura n 2 Shtyllat tempullit, t cilat kan nj rol simbolik t rndsishm n ritualin Masonik, n Iliri prej ku uprhap n perndim.

    Kto sekrete jan t prqendruara n 2 idealet kryesore Rregulli dhe Thjeshtsia. Masontveojn 3 (stile) Rregulla t Arkitekturs Klasike Dorik Jonik dhe Korint. N ArkitekturnSimbolike Masonike, Doriku simbolizon Fortsin, Joniku simbolizon Diturin dhe Korintisimbolizon Bukurin.

    Mendimi Masonik sht ndikuar edhe nga koncepti i Rilindjes i Arkitektit si Njeri Universal,Mjeshtr i t gjitha Arteve t dijs njerzore. Prej shekullit 18, Masont e iniciuar edukoheshin nmatematik dhe shkencat e reja n Lozhat Masonike. Masont bjn pjes n Vllazrin, e cilae ka prejardhjen nga Arkitektt Mason e hershm t cilt ndrtuan Tempujt Antik dhe Katedralete Mesjets dhe praktikuan Artin Mbretror. Nj shembull i till e shekullit t 18 ishte BattyLangley, Mason dhe Arkitekt, i cili udhhiqte shkolln e Arkitekturs n Londr. Langley i msoifisnikt dhe aristokratt t vizatojn Shtyllat dhe Stilet e Arkitekturs, t projektojn PlaneGjeometrike dhe Pamje t Tempujve, dhe ndrtesave tjera dhe parqeve e kopshteve.

    N Edukimin e Arkitektit, Vitruvius shkruan se Arkitekti duhet t jet i pajisur me diturin e shumarteve dhe shkencave, n mnyr q t gjykoj drejt. Me kt mendim pajtohet edhe Masoneria.Vllazria Masonike miratoj stilin Palladian, nga veprat neoklasike t Arkitektit italian Palladio,

    dhe se do ndrtes duhet t prdor rregullat e Arkitekturs Klasike t prdorura nga Ilirt elasht. Kjo trashgimi vazhdon. N ritualet e nivelit 2 t Puntorit, Arkitektura edukohet meprshkrime t rndsishme t do Stili Klasik.

    Tempujt Masonik

    Arkitektura e Lozhave dhe Tempujve Masonik ka rndsi t madhe n madhshtin e

    ceremonive Masonike. Gjithashtu ekziston Stili i Arkitekturs Masonike, i cili dallon

    do kund ku haset. Nse nj Mason i tanishm udhton pas n koh, n nj Lozh t

    shekullit 18, do t gjente mjaft ngjashmri me Arkitekturs s Lozhave t sotme.

    Ndrtesat Masonike quhen Tempuj, pr arsye t simboliks q Masoneria rrjedh nga Tempulli iMbretit Solomon. Emri Lozh vjen nga ndrtesat, t cilat Masont i krijuan gjat ndrtimit tKatedraleve. Gjat dimrit kur ndrtimi ndalonte, Masont jetonin n kto Lozha dhe gdhendninGurt.

    Karakteristika kryesore e nj Lozh sht vet Planimetria e Lozhs. Sipas Dituris Masonike,planimetria e Lozhs Masonike duhet ta ndjek planimetrin e Tempullit t Solomonit. Tempulliduket t ket Portikun me 2 Shtyllat, Hollin si dhe Lozhn t shenjtn e m t shenjtve. 2Shtyllat Jakin dhe Boaz kan rndsi t madhe simbolike n Ritualin Masonik.

  • 8/3/2019 Arkitektura Masonike:

    5/5

    Po ashtu Egjipti antik ka ndikim t madh n Arkitekturn Lozhave Masonike. Prej shekullit 19Masont i prdorin elementet e Arkitekturs Egjiptiane pr arsye se Egjipti luan rol trndsishm n ritualin Masonik. Niveli 31 i Ritit Skocez, sipas Masonit t spikatur t shekullit 19Albert Pike, bazohet n Librin e t Vdekurve (librin e fjalve magjike t vdekurve n Egjipt), dheka referenca t vrasjes t Zotit Osirisdhe ringjalljen e tij.

    Memoriali Masonik i Xhorxh Uashingtonit n Virgjina sht replik e Farit t Aleksandris, nj prej7 udirave t Bots Antike.

    Enterieri i Lozhs Masonike

    N Masoneri ka rndsi t madhe Enterieri i Lozhave Masonike. Pr Masont Lozha sht

    vend i mbledhjes s Masonve dhe i kryerjes s Ritualeve Masonike dhe ngritjes s Masonve.Gjithashtu planimetria edhe enterieri i Lozhave Masonike u bn simbole Masonike konstante.

    Lozha ka formn e drejtkndshit t prbr nga 2 katror, mirpo ka t dhna se ka pas edheforma tjera. Sipas tradits s Lozhs Masonike Blu, planimetria sht si m posht.

    Kryemjeshtri i Lozhs ulet n Lindje, si simbol i Diellit Drits dhe Jets. N ann tjetr t Lozhs jan 3 shkall, niveli 1, niveli 2 dhe niveli 3. Po ashtu n Lozh gjendet Altari me Librin e Shenjtt hapur me Kompas dhe Skuadr.

    Pr shkak se pr Masont ruajtja e sekreteve t ceremonive t tyre sht shum e rndsishme,Lozhat nuk kan Dritare. Pr kt arsye Lozhat ndriohen me Qirinj.

    Qirinjt simbolizojn Dritn Shpirtrore apo Iluminizmin.

    Lozhat e para Masonike kishin Dekor t thjesht, mirpo pasi Vllazria trhoqi mjaft antar dhepasi Masoneria u b edhe m e fuqishme, po ashtu edhe dekorimet u bn m t pasura. Lozhatprbheshin nga 2 shtyllat e Boaz dhe Jakin, 7 shkallt q drgonin n Tempullin e Solomonit,Dyshemeja Mozaike, Ylli i Ndritshm, Dielli dhe shum simbole tjera Masonike.

    Simbol tjetr me rndsi sht edhe Syri i Zotit, simbol i ekzistencs t Zotit, Ylli i Ndritshm dheShenjat e Zodiakut. Prve t Bardhs, Bluja sht ngjyra e vetme e prdorur n DekoriminMasonik, dhe simbolizon vllazrin dhe miqsin.

    Masont besojn n simbolikn e Tempullit t Solomonit q ka humbur dhe duhet t rindrtohetprmes Iluminizmit Fuqis Dituris dhe Bukuris. Si pr shembull Dyshemeja Mozaike, pr nj tnjeri t huaj sht vetm dysheme dhe asgj m shum. Mirpo pr Masont dyshemeja eprbr nga katrort e zinj dhe t bardh, simbolizon jetn e ndryshueshme t Njeriut.