arm en rijk hst 1
DESCRIPTION
Arm en rijk, NL Eindhoven verschillen tussen wijken.TRANSCRIPT
T3 hst 1 Arm en Rijk.notebook
1
August 30, 2013
aug 1014:31
Het nieuwe boek:
Uitleg
aug 1014:31
Arm en RijkHoofdstuk 1:
Arm en rijk in Nederland
aug 1014:31
1.1 Verschillen tussen wijken
Eindhoven is de vijfde stad (nr 1 t/m 4?)van Nederland (216.000 inw.).
Enorm gegroeid nadat Phillips hier een lampenfabriek vesgde.
Dit was na 1900.
Veel mensen verhuizen naar de stad (urbanisae).
Bouw van veel nieuwe wijken.
Bijv. een wijk als Doornakkers.
Eindhoven, stad van arbeiderswijken
wijk = een deel van de stad
aug 1014:31
1.1 Verschillen tussen wijken
Eindhoven kent ook villawijken.
Deze wijken staan aan de rand van de stad of
op plaatsen waar vroeger industrieterreinen waren.
huis Mullie #omg
aug 1014:31
1.1 Verschillen tussen wijken
Twee woonwijken in Eindhoven
Arbeiderswijk Doornakkers Villawijk De Karpen
Welke verschillen zie jij?
aug 1014:31
1.1 Verschillen tussen wijken
Eindhoven verandert
• Werk en wonen is veranderd in Eindhoven.
Na 1970 liet Philips zijn producten in het buitenland maken
in goedkope lonenlanden als China.
Gevolg steeds meer werkloosheid onder de fabrieksarbeiders.
Veel mensen in wijk Doornakkers werden werkloos.
T3 hst 1 Arm en Rijk.notebook
2
August 30, 2013
aug 1014:31
1.1 Verschillen tussen wijken
Eindhoven verandert
Rijke mensen verlieten Doornakkers.
Ze verhuisden naar een wijk met mooiere, grotere woningen.
Dit kan binnen Eindhoven ( bijv. De Karpen) of buiten de stad
(suburbanisae) .
aug 1014:31
1.1 Verschillen tussen wijken
Eindhoven verandert
Hoge inkomens vertrekken, lage inkomens blijven achter
arbeiders wijken 'verarmen' --> verloedering van de buurt -> * achterstandswijken
aug 1014:31
1.1 Verschillen tussen wijken
Welvaart in de wijk
Grote verschillen in welvaart tussen de wijken Doornakkers en De Karpen.
Welvaart kun je meten met de volgende kenmerken:
1. het aantal koopwoningen
2. de waarde van de woningen
*WOZ-waarde?
aug 1014:31
1.1 Verschillen tussen wijken
Welzijn in de wijk Welzijn wil zeggen hoe goed het met je gaat.
Leefbaarheid van je wijk vergroot je welzijn.
Leefbaarheid kun je meten door:
1. staat van het onderhoud aan de woonomgeving
(straten, parken en speelplekken)
2. bebouwingsdichtheid; aantal woningen per km2
3. autodichtheid; aantal auto’s per km2
4. voorzieningendichtheid; zijn er belangrijke voorzieningen in de buurt van je woonwijk (basisschool, huisarts, zwembad, winkels, groenvoorziening enz.)?
aug 1014:31
1.2 Veranderingen in oude arbeiderswijken
Veel veranderingen
Vroeger veel werkgelegenheid in de fabrieken.
Laag opleidingsniveau was voldoende.
• Veel veranderingen in de laatste 50 jaar.
• In oude arbeiderswijken hoog percentage niet‐westerse allochtonen.
aug 1014:31
1.2 Veranderingen in oude arbeiderswijken
1. werk in fabrieken eenvoudig
2. overgenomen door machines & computers + verhuizing fabrieken lage lonen landen.
3. mensen met lage opleiding raakten (structureel) werkloos
T3 hst 1 Arm en Rijk.notebook
3
August 30, 2013
aug 1014:31
1.2 Veranderingen in oude arbeiderswijken
Wijken raken achterop
Weinig *sociale cohesie tussen autochtonen en allochtonen.
Soms zelfs spanningen, bewoners voelen zich niet met elkaar verbonden.
• Vooral in oude arbeiderswijken zijn er problemen met leeaarheid
(goedkope huurwoningen à mensen met lage opleidingen, weinig inkomen en relaef veel niet‐ westerse allochtonen).
aug 1014:31
1.3 Achterstandswijken verbeteren
Werken aan de leefomgeving• Opknappen van woonwijken noemen we sanering.
Ope 1: Renovae: woningen aanpassen aan de standaard van deze jd.
OF ope 2: Sloop en nieuwbouw wordt toegepast als het opknappen van woningen te duur is.
• Ook de woonomgeving wordt opgeknapt om de leeaarheid te vergroten.
aug 1116:37
opknappen wijken oa door bestemmingsplan van gemeente
Rijk
Provincie
Gemeente
Nota's
Streekplannen
Bestemmingsplannen
aug 1014:31
1.3 Achterstandswijken verbeteren
Werken met de inwoners• Verbeteren van de woonomgeving lukt niet alleen door het verbeteren
van de woningkwaliteit.
• Armoedebeleid: gemeente ondersteunt mensen met minder inkomen.
Gemeente verzorgt cursussen: bijv. over gezondheid.
Stedelijke vernieuwing: verbeteren van woningen en de woonomgeving samen met de projecten om de leeaarheid te verbeteren.
Achterstandswijken waar de problemen heel erg groot zijn,
noemen we aandachtswijken of krachtwijken.
In Nederland zijn er 40 van.
aug 1014:31
1.4 Verschillen tussen regio’s
Verschillen in inkomen• Welvaart in verschillende regio’s kun je op twee manieren met elkaar
vergelijken.• 1. Bruto Regionaal Product (BRP)
2. Gemiddeld besteedbaar inkomen per huishouden
• Armoedegrens: het bedrag dat je minimaal nodig hebt om te voorzien in je basisbehoeen (voedsel, kleding, gezondheidszorg en onderwijs).
aug 1014:31
1.4 Verschillen tussen regio’s
Verschillen in werkgelegenheid• Werkgelegenheid is verdeeld over drie sectoren:
1. Primaire sector (eerste sector): bestaansmiddelen die hun producten regelrecht uit de natuur halen. Dat zijn de landbouw, de visserij, de jacht en
de delfstofwinning.
2. Secundaire sector (tweede sector): de producten uit de primaire sector worden verwerkt in de secundaire sector. Banen in de industrie, bouwnijverheid en elektriciteits‐, gas‐ en waterleidingbedrijven zijn voorbeelden van de secundaire sector.
3. Teraire sector (derde sector): deze sector bestaat uit bedrijven die diensten verlenen. Een andere naam voor deze sector is de dienstensector. Er wordt vaak onderscheid gemaakt tussen overheidsdienstverlening en commerciële dienstverlening.
In Nederland hee de teraire sector (dienstverlening) de meeste banen.
T3 hst 1 Arm en Rijk.notebook
4
August 30, 2013
aug 1014:31
1.4 Verschillen tussen regio’s
Verschillen in werkgelegenheid
De meeste (en best betaalde) banen in de teraire sector
vind je in het westen van het land.
Kennisintensieve banen bij: overheid,
• Grensgebieden hebben vaak weinig (goede) opleidingen en banen.
Mensen verhuizen (migreren) naar andere gebieden voor goede banen: gevolg vergrijzing.
Ook de secundaire sector kent kennisintensieve banen.
ASML is een voorbeeld van een hightechbedrijf.
aug 1014:31
1.4 Verschillen tussen regio’s
Verschillen in gezondheid
> Levensverwachng is hoog in Nederland.
Maar in de grote steden is de levensverwachng lager dan het landelijk gemiddelde.
Hier wonen meer mensen met een lage sociaaleconomische status (weinig opleiding, laag inkomen en eenvoudig werk en hierdoor vaak minder gezond: roken, drinken, ongezond eten en weinig sporten).
aug 1014:31
1.4 Verschillen tussen regio’s
Wat doet de overheid?> De overheid stuurt op inkomen en gezondheid.
Inkomensbeleid
‐ Mensen met een lager inkomen betalen minder belasng.
‐ Mensen zonder werk ontvangen een uitkering. Beleid op het gebied van de gezondheidszorg:
‐ Iedereen moet zich verzekeren tegen
ziekte en ongevallen
Welvaartsziekten:
‐ cursussen om gezond te eten
‐ minder zout en vet in producten
aug 1014:31
1.5 Bronnen: Ruimte, lucht en water
Ruimte per inwoner
De verdeling van de ruimte per provincie.
Niet elke provincie is even groot.
Niet elke provincie hee een gelijke verdeling van ruimte.
De bevolkingsdichtheid is het grootst in stedelijke gebieden.
aug 1014:31
1.5 Bronnen: Ruimte, lucht en water
Leeaarheid in de grootste steden
(vergeleken met heel Nederland en met de rest van Nederland)
Leeaarheid hangt af van:
> veiligheid
> voorzieningen in de wijk
> afstand tot het stadscentrum
‐ de ruimtelijke kwaliteit
aug 1014:31
1.5 Bronnen: Ruimte, lucht en water
De veeteelt als vervuiler
Bio‐industrie is een onderdeel van de veeteelt waarbij veel dieren op een kleine oppervlak worden gehouden voor bijv. vlees, eieren of bont.Hierdoor problemen (voor mens en dier) met:
luchtkwaliteit
vervuiling van grond‐ en oppervlaktewater
T3 hst 1 Arm en Rijk.notebook
5
August 30, 2013
aug 1014:31
1.5 Bronnen: Ruimte, lucht en water
Stof in de stad
Stedelijke gebieden hebben vaak
te maken met een slechte luchtkwaliteit.
Door verbranding van fossiele brandstoffen (woningen, bedrijven en auto’s) komt er veel fijnstof in de lucht.
Het is schadelijk voor mensen met ademhalingsklachten en hart‐ of vaatziekten.
aug 1014:31
1.5 Bronnen: Ruimte, lucht en water
Aantrekkelijk landschap
Waar liggen de aantrekkelijkste
landschappen?
Waar liggen de minst aantrekkelijke landschappen?
aug 1014:31
1.5 Bronnen: Ruimte, lucht en water
Grond‐ en oppervlaktewater
De waterkwaliteit is sterk verbeterd.
Vroeger werd oppervlaktewater ongezuiverd geloosd op kanalen en rivieren. Tegenwoordig is dit lozen verboden.
Er zijn afspraken met onze buurlanden gemaakt. Hierdoor is de kwaliteit van het water in Maas en Rijn sterk verbeterd.
Je kunt zelfs weer zwemmen op veel plaatsen waar dit vroeger niet verstandig was.