IPINASA NINA:

LYZA JOCELLE C. PACIBE

CIARRISE JANE A. RUIZ

LIEZEL P. MERCADO

JASLYN P. GRANADO

RICHARD M. ROXAS

JEFFREY A. MORCILLA

CEDRICK PAUL D. VIERNES

BERWIN JAYVEE P. VERA

Grade 9 – San Lorenzo Ruiz

Our Lady of Fatima Academy

IPINASA KAY:

GINANG LORENZA R. GARCIA

Ang bawat tao’y may pinagmulan. Isang bagay na hindi maalis

sa isang nilalang, may iba’t-ibang kulturang namana, kaugalian

at tradisyon. Mayroon din namang mga katangiang pisikal at

panloob na siyang ating dinadala ngayon. Hindi natin masasabi

kung tayo nga ay nanggaling talaga sa chimpanzee. Ngunit,

hayaan naman nating pag-aralan at bigyang halaga din ang mga

naiambag ng mga siyentipiko sa ating gintong kasaysayan.

Nakadagdag impormasyon ito sa ating mga sarili upang ating

pahalagahan ang pinagmulan ng mga bagay sa mundo. Halika,

at ating pag-aralang mabuti ang mga ito.

Mga Panahong Prehistoriko – pag-aaral ng mga pangyayari bago nakapagtago ng mga tala sa kasayasayan House of Lancaster

Prehistory

Panahong Paleoloitiko

Panahong Mesolitiko

Panahong Neolitiko

Panahon ng Metal

Ang Panahong Paleolitiko (500,000-10,500 BK) ay ang panahon kung saan karamihan sa kasangkapan ng mga tao ay gawa sa kahoy at madaling masira. Ito ang panahon kung saan ginagamit ang bato bilang kasangkapan ng mga australopithecine. Dito ay laganap ang pangangaso at pangongolekta ng mga halaman sa gubat.

Ang Panahon ng Bato o Stone Age [Ingles] ay isang malawak na kapanahunang prehestoriko (bago sumapit ang nasusulat na kasaysayan) kung kailan at saan gumagamit ang mga tao ng mga bato para sa paggawa ng mga kagamitan o kasangkapan.

Nagmula ang lithic o litiko mula sa salitang Griyego na nangangahulugan "ng bato" at tumutukoy sa mga materyales na ginagamit sa paggawa ng mga kasangkapan at pagbubuo ng mga sandata.

Sa panahong ito,

natuto na silang

nakagawa ng

apoy na siyang

makakatulong sa

pagluluto ng

kanilang mga

pagkain.

Panahon ng bato

Mesolitiko – nagsilbing isang transisyon ng panahon sa kulturang neolitiko nagsimula ang pagtunaw ng glacier umusbong ang mga kagubatan at mga ilog at dagat. Nanirahan ang mga taong mesolitiko sa mga pangpang. Nadagdagan ang ng mga pagkain.

Nagsimula ang panahong Mesolithic o Panggitnang Panahon ng Bato (Middle Stone Age) noong bandang 8000 B.K. at tumatagal nang libu-libong taon. Kasamang namatay ng panahong Paleolithic ang malalaking hayop na nagsisilbing pagkain ng mga tao, at napalitan ng mga hayop na nakikita natin sa kasalukuyan. Natunaw na rin ang makakapal na yelo sa pagtatapos ng panahong Pleistocene kaya't lalong lumawak ang mga lupang maaaring panahanan ng mga tao. Bagama't nanatiling bato ang mga kasangkapang gamit ng mga tao noong panahong Mesolithic lumiit naman ang mga ito at nagging mas pino.

· Ang huling bahagi ng Panahong Bato ay tinatawag na Panahong Neolitiko (Neolithic o New Stone Age). Ito ay hango sa mga salitang Greek na neos o “bago” at lithos o “bato”. Katangian ng panahong ito ang paggamit ng iba’t ibang kasangkapang bato na higit na pulido at pino, pananatili ng tao sa mga pamayanan, domestikasyon ng mga pananim at hayop, at pagkakaroon ng mga kasanayan sa paggawa ng palayok at paghahabi.

· Ang pinakamaagang pinag- usbungan ng kulturang Neolitiko ay matatagpuan sa Kanlurang Asya sa pagitan ng 8000 at 6000 B.C.E. Sa bahaging ito ng Asya karaniwan ang mga pananim na trigo at barley.

· Sa pamamagitan ng mga isinagawang pagsusuri sa mga naiwang buto, ang isang karaniwang tao sa Catal Huyuk ay tinatayang nabuhay lamang ng hanggang halos 30 taon. Ang Catal Huyuk ay isang pamayanang sakahan. Ang mga tao rito ay nagtatanim ng trigo at barley at nag- aalaga ng mga tupa at baka.

· Ang kulturang Neolitiko sa Kanlurang Asya, particular sa lambak- ilog ng Tigris- Euphrates, ay yumabong sa pagiging isang sibilisasyon sa Panahon ng Bronse noong 3500 B.C.E.

· Sa pagitan ng 6000 B.C.E. at 2000 B.C.E., ang kulturang Neolitiko ay kumalat sa Europa, at sa mga lambak- ilog ng Nile sa Egypt, Indus sa India, at Huang Ho sa China.

· Tanso ang kauna-unahang natuklasang uri ng metal na nakuhang nakahalo sa buhangin sa Ilog Tigris

· Higit na matigas ang tanso kaysa ginto at nahuhulma sa iba’t-ibang hugis na nais ng tao

· Nalinang nang mabuti ang paggawa at pagpapanday ng mga kagamitang gawa sa tanso

· Unang ginamit sa mga lugar sa Asia, Europe at Egypt · Natuklasan ng mga Hetite ang pagtunaw ng bakal Lumaganap sa buong Africa

,Asia ,at Europe ang pagamit ng bakal · Sa panahon ng rebuloston industriyal, higit na napadali ang produksyon ng tao

dahil sa mga makinang gawa sa bakal · Ang pagamit ng bakal ang naghatid sa kabihasnan mula sa sinauna, gitna

hanggang modernong panahon. · Ang unang natutuhang gamitin na metal ng mga sinaunang tao ay ang tanso o

copper. Pinapainitan nila ang copper ore ng uling upang maging metal na tanso. · Madalas nilang gawin itong alahas at kagamitang pandigma. Natutuhan nila

ang pagproseso ng copper ore sa Kanlurang Asya. · Tanso o Copper · •Pinaghalo rin nila ang metal na tanso at metal na tin at ang nabuong metal ay

tinawag na bronze. · •Ito ay mas matibay pa sa tanso. Sa Panahon ng Bronse(5,000- 1,200 B.C.E.),

nakalikha sila ng mga kagamitang pansaka at mga kagamitang pandigma na may matatalim na bahagi.

· Copper Tin Bronze Age Weapons .

ANG PANAHON NG METAL

(200 B.C. - 1000 A.D.)

Sa panahong ito, natuklasan ng mga unang Pilipino ang paggamit ng mgametal tulad ng tanso, bakal, at ginto sapaggawa ng mga alahas, sandata at mga kagamitang pang-industriya. Natutuhan na din nila ang paraan ng pagpapanday at paghahabi ng tela sa pamamagitan ngblackloom.

Makikita natin ang bawat bahagi ng pag-unlad ng mga kultura at mga kagamitan ng mga sinaunang tao na naayon sa bawat yugto nito. Sa Panahon ng Paleolitiko, makikita ang mga kagamitang bato na ginamit. Sa Panahon ng Mesolitiko, bato pa rin ang gamit ngunit nakapag-aalaga na sila ng mga hayop. Sa Panahon ng Neolitiko, makikita na ang bato ay makikinis na. At sa Panahon naman ng Metal, ang mga kagamitan ay linang na, at mas mukha itong matitibay kaysa sa mga naunang kagamitan.