asayi musa

7/29/2019 Asayi Musa

1/566


2/566


3/566

BCDEFGHIJKGHIJKGHIJKGHIJKGHIJKMNOPQ

i

Risale-i Nur Klliyatndan

Asa-y MsaNDEKS - DPNOT- SZLK - KRONOLOJKBLGMellifi

BedizzamanSAD NURS


4/566

i

jYENASYA NEfiRYAT

Evren Mahallesi, Gnay Sokak, No: 4, Gneflli,stanbulTel: (0212) 655 88 59 Pbx (7 Hat)Fax: (0212) 651 92 09

OOO

e-posta: [email protected]

OOO

Copyright Her hakk mahfuzdur.ISBN 978-975-525-410-4 (Takm)ISBN 978-975-525-382-4 (Barla Lhikas)(KNC BASKI)

OOO

Bask-Cilt

Yeni Asya Gazetecilik, Matbaaclk ve YaynclkSanayi ve Ticaret A.fi.stanbulNSAN 2007


5/566

indekilerTakdim . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 9

Bedizzaman Said Nurs kimdir? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 11

BRNC KISIM . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 19

Birinci Mesele . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 21

Namazn ehemmiyeti ve insana pek ar bir yk olmad anlatlr.

kinci Meselenin Hlsas . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 23

lmn kanlmaz bir gerek olduu, iman ve istikametle yaflamann lm

terhis tezkeresine, itikatszlk ve sefahata dalmann ise idam sehpas hline ge-tirdii izah edilir.

nc Mesele . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 28

Hakik ve gerek lezzetin imanda olduu gayet gzel bir slp ile aklanr.

Drdnc Mesele . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 34

Bu dnyada insann omuzuna yklenmifl olan en nemli meselenin ne olduuizah edilir.

Beflinci Mesele . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 38

Genliin geici olduu gerei ile, onu istikametle geirmenin ebed bir gen-lii kazandrd anlatlr.

Altnc Mesele . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 40

Her bir ilmin Allahn varln ispat edifli tatl bir slpla izah edilir.

Yedinci Mesele . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 47

Cenab- Hakkn isimlerine (Esma-i Hsna) dayanarak ahiretin varln ispatla-yan mkemmel bir risaledir.

Sekizinci Meselenin Hlsas . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 67

Ahirete iman hakikatinin hem ebed hayatta, hem de dnya hayatnda saadetesebep olduu gayet ak flekilde anlatlr.

Dokuzuncu Mesele . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 89

Neden imann bir meselesini inkr eden kfir olur, kabul etmeyen de slmdankar, Mslman olmaz? sualine verilen bir cevap. mann alt flartnn birbirinebal ve birbirinin delili olduu izah ve ispat edilir.

Onuncu Mesele (Emirda iei ). . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

99Kur'nda bulunan tekrarlarn sebebini ve hikmetini anlatan harika bir risaledir.

ASA-YI MSA | 5 NDEKLER


6/5666 | ASA-YI MSANDEKLER

Onuncu Meseleye Bir Hatime Olarak ki Hafliye . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 114

Kur'nn hakik tercmesinin olamayaca ve kimin iin Allah varsa, onuniin her fleyin var olduu, kimin iin de yoksa, her fleyin ona yok olduu izahve ispat edilir.

On Birinci Mesele . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 121

mann sonsuz netice ve faydalarndan birka tanesini izah ve ispat eden harikabir risaledir.

Hatime . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 135

Felk Suresinin gnmze ait iflaret ettii manalar izah eder.

On Birinci Meselenin Hafliyesinin Bir Lhikas . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 140

KNC KISIM (Hccetllahil-Blia Risalesi) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 153

Birinci Hccet-i maniye . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 154

Yaratcsn kinattan soran bir flahsn mflahedelerini anlatan temsili bir ifadey-le birok tabiat olaylar ve varlklarnn diliyle Allah tantan harika bir risaledir.

kinci Hccet-i maniye . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 221

Atomdan, alyuvar, akyuvar, hcre ve yldzlara kadar her fleyin Allahn orta,efli ve benzerinin olmadn, olmamas gerektiini, yaratcnn ancak bir olma-s gerektiini mkemmel bir slpla izah ve ispat eden gayet hofl ve tatl bir ri-saledir.

nc Hccet-i maniye . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 243

Tabiatlk fikrinden gelen dinsizlik ve Allah inkrcl asla dirilmeyecek bir su-rette ldrp, kfrn temel tafln zir zeber eden harika bir risaledir.

Hatime . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 268

"Allahn bizim ibadetimize ne ihtiyac var?" "Kinatn bir tek kudret tarafn-dan icat ve idare edilmesi neden daha kolaydr?" "Yoktan var, var da yok edi-lebilir mi?" gibi suallere de cevap vererek tevhid yolunun akla uygunluu, flirkyolunun ise son derece mflkltl olduu aflikr bir flekilde izah edilir.

Drdnc Hccet-i maniye . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 277

Cenab- Hakkn Adl isminin kinattaki tecellilerini gsteren olduka tatl bir ri-saledir.

Beflinci Hccet-i maniye . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 285

Cenab- Hakkn Hakem isminin kinat yzndeki tecellilerini gzel bir slplaizah eder.

Altnc Hccet-i maniye . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 301

Cenab- Hakkn Hayy, Kayyum, Muhy ve Mmit isimlerinin tecellileri ile dn-yann bir tarla, ahiretin ise bir harman olduunu ispat eden gzel bir risaledir.


7/566

Yedinci Hccet-i maniye . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 309

Yeryznn mkemmel ssleniflini nazara vererek, Allahn varlk ve birliini,en gzel isimlerin Ona ait olduunu izah eder.

Sekizinci Hccet-i maniye. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

315Cenab- Hakkn varlnn gerekliliini, birliini ve kudretinin azametini gayettatl bir flekilde izah ve ispat eden harika bir risaledir.

Dokuzuncu Hccet-i maniye . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 343

ldkten sonra dirilmeye ve ahirete iman, insann hem flahs, hem de cemiyethayatnn huzuru iin ne kadar gereklidir? Bu hususu, ldkten sonra dirilme-nin delilleriyle beraber izah ve ispat eden nemli bir tefsirdir.

Onuncu Hccet-i maniye . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 365

Hepimizin her zaman tekrar ile imanmz iln ettiimiz flahadet kelimesindeki"Allahtan baflka ilh yoktur" hkmn "Tevhid Cmlesi"nin on bir kelimesindegayet ak bir flekilde izah ederken, ayn zamanda bizlere neleri mjdelediinide aklar.

On Birinci Hccet-i maniye . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 379

fiu kinat halk eden bir yaratcnn varln ve olmas gerektiini gzel bir s-lpla temsili olarak izah eder.

man ve Hakik Gzel Mektuplar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 403

Medine-i Mnevverede bulunan mhim bir liminBedizzaman Said Nurs hakknda bir yazs . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 419EKLER . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 445

Asa-y Msa'nn Telif Tarihesi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 446fiahs Bilgileri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 447Yer Bilgileri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 462Ayet ve Arapa Metin ndeksi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 467Hadis ndeksi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 484fiahs ndeksi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 485Yer ndeksi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 488Genel ndeksi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 489Tarihsel Geliflim ve Olaylar inde Bedizzaman Said Nurs . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 553

ASA-YI MSA | 7 NDEKLER


8/566

TakdimDorudan doruya Kurndan alp ilham, / Asrn idrakine syletmeliyiz slm.

Din, vatan ve hrriyet flairi Mehmed Akifin, Kurn bir nur ve mukaddes kitabmzdan

mjdeli bir mesaj beklentisi iindeki slm dnyas adna bu msralarla dile getirdii ide-

al, elinizdeki eserin mellifi Bedizzaman Said Nurs tarafndan telif edilen Risale-i Nur

Klliyat ile gerekleflmifl; Kurnn amz insanna verdii mesajlar bu eserlerle ortaya

konulmufltur.Modern a insannn arad Kurn yorumunu, en mkemmel flekliyle Risale-i Nur-

da bulmak mmkndr. Bu yorum, ruh-i aslyi rencide etmeden, asrn idrakine uygun

izahlar ihtiva eden bir hususiyete sahiptir. Risale-i Nur, Kurnn bu asra bakan mesaj-

n anlayp yorumlama hususunda tecdit vazifesini ifa etmifltir.

amzn hususiyetlerini derin bir vukufla tahlil ve manev hastalklarn isabetle tefl-

his eden Bedizzaman, Zaman iman kurtarmak zamandr forml erevesinde kale-

me ald Risale-i Nurla, bu zamann manev ihtiyalarna tatminkr cevaplar veren bir

iman hazinesini ortaya koymufltur.

Neden zaman, iman kurtarmak zamandr?nk amzda iman, eski devirlerde grlmemifl hcum ve taarruzlara maruzdur.

Eskiden iman, bylesine byk tehlikelerle karfl karflya deildi. Cemiyetlere, byk l-

de teslimiyete dayal bir iman hkimdi. O itibarla, byk zatlarn szleri, delilsiz de ol-

sa kabul ediliyordu. Bugn ise, materyalist cereyanlarn yaygn hle gelmesi sebebiyle,

bu iman tehdit eden flpheler birok zihni meflgul edecek seviyeye ulaflmfltr. Asrlar-

dr Kurn aleyhine ylagelen flphe, itiraz ve evhamlar, bu asrn alkantlar iinde yol

bulup, an modern imknlar kullanlarak birok insana mal edilebilmifltir.

flte Bedizzaman Said Nurs, bu geliflmelerin, Mslmanlarn dahi imann tehlikeye

sokacan grerek, bir sel gibi gelen inanszlk telkinleri karflsnda, dorudan doruyaKurndan ilham alarak telif ettii Risale-i Nurgibi muhkem bir seddi tesise muvaffak ol-

mufltur.

Bu eserlerde, her insann zihnini meflgul eden ve modern a insanlarnn da bigne

kalamayaca, Ben kimim? Nereden geldim? Nereye gidiyorum? Bu dnyadaki vazifem

nedir? suallerine doyurucu izahlar getirilmekte; baflta Allaha iman olmak zere btn

iman esaslar izah ve ispat edilmekte; bu konularda fen ve felsefe adna ortaya konulan

flphe ve sualler ikna edici bir slpla cevaplandrlmakta; ilimle dinin uzlaflmazl yo-

lundaki iddialar pskrtlerek, ilme din namna sahip klmakta; slm dejenere etmek

maksadyla giriflilen tahrifat tahrip teflebbsleri bofla karlmakta; maddeci anlayfla

bina edilen medeniyetin insanl srkledii manev buhranlar, Kurnn tevhit ve haflir

ASA-YI MSA | 9 TAKDM


9/56610 | ASA-YI MSATAKDM

gibi genifl hakikatlerine dair akl doyuran, ruhu okflayan, kalbi tatmin eden tatl izahlar-

la tedavi edilmekte; ruhun ve kalbin vazifesizliinden doan skntlarn srkledii sefa-

hat ve baflboflluk hli, Kurn mesajyla izale edilmektedir.

Risale-i Nurun ok byk nem taflyan bir dier zellii de, amzn sosyal ve siya-

s problemlerine; din ve demokrasi, din ve siyaset, cihad, terr gibi tartflma konularnakresel boyutta ve kalc geerlilik taflyan ufuk ac yorumlaryla salam ve tutarl -

zmler getirmesi; demokrasiyi, hak ve hrriyetleri, sivil toplumu nceleyen ve mspet

hareket esasna dayanan orijinal ve rnek bir hizmet metoduna kaynaklk etmesidir.

Risale-i Nurun pek ok dnya diline evrildii; dnya niversitelerinde tezlere ve ilm

arafltrmalara konu olduu; hakkndaki peflin hkmlerin sratle yklmaya yz tuttuu;

muhteva ve mesajnn her geen gn daha iyi anlaflld flu gnlerde, bu paha biilmez

kymetteki eserleri orijinal bir tanzimle ve istifadeyi kolaylafltracak yeniliklerle tekrar

neflrederek, nemli bir hizmeti daha ifa ettiimiz inancndayz.

Yaplan yenilikleri flu flekilde sralayabiliriz:

1. Metinde geen bilinmeyen kelimelerin anlamlar ayn sayfada verilmifl; kelimelerin

seiminde 8-11. snf renci dzeyi esas alnmfltr. Kelimeye, getii yerdeki anlamn

verilmesine zen gsterilmifl; farkl anlamlar pefl pefle sralanmfltr. Ayrca, bilinen sz-

lk anlamnn dflnda, Risale-i Nurun orijinal slbu iinde kendisine has bir anlamda

kullanlan kelime veya kelime gruplarnn aklamas da, buna uygun flekilde yaplmfltr.

2. Risale-i Nurun metni, slp ve zellii de dikkate alnarak, Trkenin iml kural-

larna gre dizilmifltir.

3. Mellif Bedizzaman Said Nursnin ksa biyografisinden baflka; onun hayatnda

nem taflyan tarihlerin sraland bir tarih cetveline, ayrca yer verilmifltir. Bu cetvel, ay-n tarihlerde Trkiyede ve dnyada meydana gelen nemli olaylar da ihtiva etmekte-

dir. Bu tercih ile, Risale-i Nura taallk eden nemli olaylarn, cereyan ettikleri konjonk-

tr erevesinde deerlendirilebilmesi hedeflenmifltir.

4. Risale-i Nurda geen flahs ve mekn bilgilerinin yer ald listelerle birlikte, flahs

ve mekn indeksi de mevcuttur. Bylece okuyucu, flahs ve meknlar hakknda bilgi-

lenmekle birlikte, onlarn metindeki yerlerine de kolaylkla ulaflabilecektir.

5. Metinde geen ayet ve hadisler iin iki ayr bafllk altnda indeks hazrlanmfltr. n-

dekslerin alfabetik sralanflnda, metinlerin Trke okunufllar esas alnmfltr. Bylece,

Arap alfabesini bilmeyenlerin de indeksten istifade edebilmesi hedeflenmifltir.

6. Genel indeks, konu bafllklar belirlenirken alt bafllklarn da dikkate alnd bir ti-

tizlikle hazrlanmfltr.

7. Her risalenin telif tarihi ile ilgili olarak elde bulunan bilgiler hem o risalenin bafl-

langcna, hem de liste olarak eserin sonuna konulmufltur.

YEN ASYA NEfiRYAT


10/566

Bedizzaman Said Nurs kimdir?1878de Bitlisin Hizan ilesinin Nurs kynde doan Bedizzaman, ilk eitimini aabeyi

Molla Abdullahtan ald. Deiflik medreselerde ksa aralklarla kalarak befl yl sren tahsil ha-yatna, Ta Kynde sekiz yaflnda bafllad. Sonunda, Doubayaztta fieyh Mehmet Cellninmedresesinde ay sren bir eitimden sonra icazetini ald ve Doubayazttan ayrld. lmmnazaralardaki baflars, gen yaflta ulaflt seviye, anlafllmas en zor konular kolaylkla an-lamas ve mtala ettii kitaplar kolaylkla ezberine almas gibi farkllklar sebebiyle, zama-nn limleri ona Bedizzaman lkabn uygun grdler.

Bitlise gelen Bedizzaman, Vali mer Paflann konanda iki yl kaldktan sonra Vana git-ti. Burada kald on yl boyunca, alflmalarn pek ok farkl ilimde derinlefltirirken, HorhorMedresesini kurarak dersler de vermeye bafllad. Eitim alflmalar srasnda, fen ilimleriyledin ilimlerinin birlikte okutulaca, Medresetzzehra adn verdii niversite projesinin ei-tim esaslar ve ynetim fleklini de belirledi.

Vali konanda bir gazetede okuduu haber zerine Bedizzaman, hayatnn bir gayesiolarak Kurnn bu asra bakan manev mucizesini insanlara ispat ederek gsterme karar-n verdi. Bu haber, ngiliz Smrgeler Bakan Gladstoneun azndan bir oyunu dile getiriyor-du: slm dnyasna hkim olmak iin, ya Kurn Mslmanlarn elinden alnmal, ya da Ms-lmanlar Kurndan soutulmal. Vandaki uzun ikametinin neticesi olan bu karar ve fiarktakurulmasn istedii niversite fikri, Said Nursnin bundan sonraki hayatn flekillendiren ennemli iki hedefti.

niversite dflncesini hkmete iletmek isteyen Said Nurs, Van valisi flkodral Tahir Pa-flann teflviki ve referansyla, 1907 ylnn bafllarnda stanbula gitti. lk ifl olarak, Douda ku-rulmasn istedii niversite ile ilgili bir dilekeyi padiflahn zel kalem dairesi olan Mabeyn-iHmayuna sundu. Ancak, hkmet dilekenin konusunu gereklefltirmek iin hibir giriflim-

de bulunmad. Geliflinden iki ay sonra Fatihteki fiekerci Handa kalmaya bafllad. Burada hersuale cevap verilir, her mflkl hallolunur; fakat sual sorulmaz fleklinde bir daveti kapsnaasmas, ksa srede btn stanbulda deiflik evrelerde yank buldu. Evhamlanan hkmettarafndan birka kere tutuklanan Bedizzaman, hukuk adan su isnat edilemeyince, ser-best brakld. Ancak, susuzluu onu Toptafl Tmarhanesine gnderilmekten kurtaramad.

Doktorlarn salam raporu vermesine ramen, o gzetimde kalmaya devam etti, sadeceyeri deiflti; tmarhaneden tekrar hapishaneye gnderildi. nk, hkmet ile uzlaflmamflt.Zaptiye Nazr fiefik Paflann, ihsan- flahane ile birlikte getirdii Padiflah selmn reddetmifl-tikurulmasn nerdii niversitenin rektr tayin edilmesine ve rektrlk maaflnn hemendenmeye bafllanaca szn almasna ramen. Bu arada, elbette, eitim hakkndaki teklifiBakanlar Kurulunun gndemine alnacak ve grfllmesi salanacakt. Bedizzaman, bu tek-

lifleri sus pay olarak grdnden kabul etmedi ve hapishaneye gnderilmeyi tercih etti.23 Temmuz 1908de II. Meflrutiyetin iln edilmesiyle serbest braklan Bedizzaman Said

Nurs, stanbulda ok hareketli bir siyas hayat yaflamaya bafllad. Gazetelerde, Hrriyete Hi-tap adyla yaynlanan nutkunu, nce hrriyetin nc gnnde Sultanahmetteki mitingde,daha sonra ttihatlarn ileri gelenleriyle birlikte gittii Selnik Meydannda okudu.

stanbuldaki sosyal hareketlilik devam ederken, cemiyetlere ye oluyor, gazetelerde ma-kaleler yazyor, konferanslara ve toplantlara katlyor, kendisine yakn bulduu toplumsalgruplara grfllerini aktaryordu. Meflrutiyetin iln ile birlikte, eflitli evrelerde meydana ge-len tepkiyi ortadan kaldrmak iin, nemli teflebbslerde bulundu. Bedizzaman imzasylaSadrazamlk aracl ile Dou llerindeki nfuzlu flahslara telgraflar ekti. stanbulun muhte-lif yerlerindeki avc taburlarn dolaflt. Medrese mensuplarnn toplandklar yerlere gitti. Mefl-rutiyetin ve anayasal sistemin slmiyete aykr olmadn, Asr- Saadetteki ynetim ruhunauygunluunu anlatarak, gerilimi hayli yatfltrd.

ASA-YI MSA | 11 BYOGRAF


11/56612 | ASA-YI MSABYOGRAF

Tarihe 31 Mart Vakas olarak geen ayaklanmada yatfltrc bir rol oynamasna ramen,Bedizzaman da, skynetim mahkemesinde, dierleri gibi idam talebiyle yargland.

Meflrutiyetin slmiyete olan uygunluunu ve lke iin gerekliliini ieren kapsaml bir sa-vunmann sonunda beraat etti. Serbest brakldktan sonra stanbuldan ayrld. Bu mdafaas,

ki Mekteb-i Musibetin fiehadetnamesi veya Divan- Harb-i rfadyla neflredildi.1910 yl baharnda Vana ulaflan Bedizzaman, birka ay Horhor Medresesinin yeniden d-

zenlenmesi ifliyle meflgul oldu. Hakkri, Bitlis, Mufl, Diyarbakr ve Urfa yrelerindeki afliretleriziyaret etti. Meflrutiyeti, hrriyeti, anayasay ve bunlarn slm temellerini, meflrutiyetin ni-metlerinden faydalanmalar iin gayret gstermelerinin gerekliliini anlatt. Daha sonra bu g-rflmelerin ve aklamalarn zetiniMnazarat ad altnda yaynlad.

Kfl mevsiminin girmesiyle fiama giden Said Nurs, limlerin daveti zerine Emeviye Cami-inde, sonradan Hutbe-i fiamiye ad ile neflredilen, slm dnyasnn siyas, ekonomik ve sos-

yal sorunlar ve zm yollarn anlatt bir hutbe okudu.

niversite projesini iletmek amacyla stanbula dnen Bedizzaman, Sultan Reflada, Ru-meli seyahatinde Dou Vilyetlerini temsilen, efllik etti. Daha sonra, Balkan Savaflnn baflla-

masyla inflas durdurulan skp niversitesi iin ayrlan tahsisatn aktarlmas ile birlikte Be-dizzamann Douda bir niversite kurulmas teklifi, hkmete kabul edildi. niversitenintemeli, 1913 ylnda atldysa da, I. Dnya Savaflnn bafllamas bu projenin de ertelenmesinesebep oldu.

Birinci Dnya Savaflnn bafllamasyla birlikte Dou llerimizin Ruslar tarafndan iflgal edil-mesi zerine, talebeleriyle beraber Dou Milis Teflkiltn kurdu ve Van-Bitlis cephesinde g-nll alay komutan olarak Ermenilere ve Ruslara karfl savaflt. Bitlis savunmas srasnda Rus-lara esir dflnce, Kosturmaya sevk edildi. fiubat 1917de bafllayan Rus ihtilli srasnda firarederek, Kosturma, Petersburg, Varflova, Viyana, Sofya zerinden, Kasm 1918de stanbulaulaflt.

Gelifli byk bir ilgiyle karfllanan Bedizzaman, Harbiye Nazr Enver Paflann teklifi zeri-ne, stanbulda kurulma aflamasnda olan Drlhikmetil-slmiyeye ye tayin edildi. fieyh-lislm Msa Kzm Efendinin teklifi ile de, Sultan Vahdettin tarafndan kendisine ilmiyedeMahre payesi verildi. Mahre Mevleviyyeti olarak da anlan bu paye, Osmanl lkesinde-ki btn resm ulemann reisi olan Baflmderristen sonraki ilm rtbe anlamna geliyordu.

amlcada, Yusuf zzettin Pafla Kflknde kalan Bedizzaman, Kurnn mucizeliini aninsanna gstermek iin yazdklarn neflretmeye bafllad.

man rknlerinin ispatna dair Nokta, eflitli ayet ve hadisleri tefsir eden Snuhat, Pey-gamber Efendimiz Hz. Muhammedin (a.s.m.) peygamberliini ispat eden fiuaat, Kurnnmucizeliini anlatan Rumuz, sosyal konularda Tulat, tevhidin ispat hakknda Katre, zlszleri iine alan Hakikat ekirdekleri, ahlk ve ubudiyet derslerini ihtiva eden Habbe, Zerre

ve fiemme adl risalelerini yazd ve yaynlad.Bu srada Birinci Dnya fiavafl da bitmifl ve ngilizler payitaht iflgal etmekle kalmamfl, Tr-

kiyede kendi politikalarn destekleyecek bir kamuoyu da oluflturmaya bafllamfllard. Kamu-oyunda cidd kuvvet kazanan ngiliz taraftarl, etkisini, Bedizzamann Hutuvat- Sitte adleserini stanbulun nemli yerlerinde datmasyla, kaybetti.

Anadoluda bafllayan stikll Savaflnn ve Kuva-i Milliyenin aleyhine, ngilizlerin etkisindekalan baz evrelerin basksyla karlan fieyhlislm fetvasna karfl bir fetva yaynlad. Yazve makalelerinde stikll Savafln cihad, Kuva-i Milliyecileri de mcahit iln ederek istikllmcadelesini destekledi. Byk Millet Meclisi Hkmeti de, Bedizzaman yakndan takip et-tiinden, srarla Ankaraya davet etti.

Bedizzaman, 25 Kasm 1922de Ankarada Byk Millet Meclisinde dzenlenen resm hoflgeldin merasimiyle karflland. Bir yandan meclis alflmalarna katlyor, bir yandan da mil-letvekilleriyle nemli konular tartflyordu. Yeni kurulan devletin yaplanmasna katkda


12/566

bulunmak iin 10 maddelik bir beyanname hazrlayarak milletvekillerine datt. Bu faaliyet-leri baz evreleri olduka rahatsz ettiinden, Byk Millet Meclisi baflkan Mustafa Kemal Pa-fla ile aralarnda cidd bir tartflmaya yol at. Mustafa Kemal zr dileyip tartflmay daha faz-la uzatmasa da, bu olay Bedizzaman ve yeni rejimin kurucular arasndaki grfl farkllkla-rnn ilk iflareti oldu.

Ankarada kald srada, tabiatl ve inkrcl ortadan kaldrmay hedef alan,Hubab veZeylz-Zeyil gibi eserlerini yaynlad. Sultan Reflad dneminde karar verildii hlde, savafl y-znden inflas srdrlemeyen Medresetzzehrann yeniden kurulmas iin TBMMne sunu-lan teklif kabul edilerek kanunlaflt.

Bedizzaman, bu alflmalar srasnda, yeni rejimin nde gelenlerinin farkl bir yolda oldu-unu ve onlarla birlikte hareket etmenin mmkn olmadn anlad. Kendisine Ankaradakalma karfllnda sunulan, Byk Millet Meclisi Hkmetinin en yksek din makam olanfiark Umum Vaizlii ve milletvekillii imknlarn reddederek 1923 ylnn Mays ay bafllarn-da Vana gitti.

Bir sre sonra Erek Danda, talebeleriyle ders yapmaya bafllad. Bu arada Ankaraya kar-

fl tepkiler artyordu. Mektup yazarak ayaklanmada kendisinden destek isteyen fieyh Saidiplnndan vazgeirmeye alflt. Hamidiye paflalarndan Kr Hseyin Paflay fieyh Said'e des-tek kararndan vazgeirtti. Yatfltrc bir rol oynamasna ramen, fieyh Said Hdisesi sonras,Doudaki dier nfuzlu kimseler gibi, o da Burdurda zorunlu ikamete gnderildi.

1925 ylnn Mays ay ortalarnda getirildii Burdurda Nurun lk Kaps ad ile kitaplafltrd- iman hakikatlerini anlatmaya bafllad. Daha nce Arapa olarak yazd fiemme ve fiule ri-salelerinin ek paralarn kaleme ald. Yine hkmetin emriyle, 25 Ocak 1926da nce Ispar-taya, sonra da cra bir ky olan, Barlaya nakledildi.

ldkten sonra dirilifli ispatlayan Haflir Risalesi, Kurn- Kermi esas alan ve insanlarnimanlarn kurtarmalarna vesile olan SzlerveMektubat tamamen, Lemalarise 26. Lemayakadar, Barlada yazld.

Bu srada Ankarada, yeni ynetim dinden uzak dnyev bir temel zerine oturtulmaya a-lfllyordu. 1928 ylnda gerekleflen harf inklb ile, Arap harfleriyle kitap yaynlamak yasak-lannca, risaleler el yazsyla yz binlerce yazlarak oaltlmaya baflland.

Sekiz yllk Barla hayatndan sonra Bedizzaman 1934 ylnn yaz aylarnda Ispartann mer-kezine getirildi. 20 Nisan 1935de savcnn talimatyla evi aranan Said Nursnin kitaplarna elkonuldu. Bedizzamanla birlikte Isparta ve havalisinden 120 Nur Talebesi, tutuklanarak as-ker aralarla Eskiflehir hapishanesine gnderildi.

Bedizzaman, Eskiflehir hapishanesinde Yirmi Yedinci, Yirmi Sekizinci, Yirmi Dokuzuncu veOtuzuncu Lemalar ile Birinci ve kinci fiua risalelerini yazarakRisale-i Nurun telifine devametti. Eskiflehir Ar Ceza Mahkemesi, 19 Austos 1935 tarihinde verdii kararla, Said Nursye,hukuk bir su isnat edilememesine ramen, Tesettr Risalesi bahanesiyle, ancak kanaat-i

vicdaniyeye dayanarak, 11 ay hapisle birlikte Kastamonuda mecbur ikamet cezas verdi.On befl talebesini ise altflar ay hapis ile cezalandrd.

Tahliye edildiinde serbest braklmayarak, polis gzetimi altnda mecbur ikamet iin Kas-tamonuya gnderildi. nc fiua olanMnacat Risalesi, Drdnc fiua olan Hasbiye Risale-si, Altnc fiua ve Yedinci fiua olanAyetl-Kbra Risalesi burada yazld.

Bedizzaman, 20 Eyll 1943de Isparta Savcsndan gelen talimat zerine yeniden tutukla-np, 3 Ekim 1943 tarihinde Ispartaya gnderildi. nce asker konvoy eflliinde kara yoluylaankr zerinden Ankaraya, sonra Ispartaya getirildi. Risale-i Nurile ilgili davalarn birlefltiril-mesi karar alnd iin, Isparta, Kastamonu ve Denizlideki Nur Talebeleriyle beraber 25 Ekim1943te Denizliye sevk edildi.

Tecrit altnda bafllayan Denizli hapsinde On Birinci fiua, On kinci ve On nc fiualar yaz-d. 15 Haziran 1944 gn Denizli Ar Ceza mahkemesinden beraat ve tahliye karar kmas-na ramen serbest braklmad. Bakanlar Kurulu kararyla Emirdada zorunlu ikamete tbi

ASA-YI MSA | 13 BYOGRAF


13/56614 | ASA-YI MSABYOGRAF

tutuldu. Burada, camie gitmesine bile msaade edilmeyecek kadar ar takip ve tarassudauruyordu. Bedizzaman, hayat boyunca yirmi defa denenecek zehirleme teflebbsleri-nin ilk n Emirdada yaflad.

Bu arada Yargtay Birinci Ceza Dairesi, 30 Aralk 1944 tarihinde verdii kararla, savc tara-

fndan temyiz edilen Denizli Ar Ceza Mahkemesinin beraat kararn onaylad. 1946 ylndanitibaren Isparta ve neboluda Risale-i Nurlar teksir edilmeye bafllanmfl ve 1947 ylnda, hac-cn snrl da olsa serbest braklmasyla, Nurlarn slm lemine yaylmas salanmflt. Yeni

yaz ile teksir edilenAsa-y Msa ve basks yaplan Genlik Rehberi gibi risaleler Hristiyan mis-yonerlere verilmifl ve Risale-i Nurlar Amerikaya kadar gnderilmiflti.

Bu tr geliflmelerden duyulan rahatszlkla, 17 Ocak 1948 gn Said Nurs ve Risale-i NurTalebeleri Afyon Ar Ceza Mahkemesine sevk edildi. Denizli mahkemesinde gizli cemiyetkurma, rejim aleyhinde olma, inklplar kabul etmeme, Mustafa Kemali tahkir, v.b. gibi iddi-alarla yarglanp beraat karar almalarna ramen, Afyon Ar Ceza Mahkemesinde de ayn id-dialarla yarglandlar. Said Nurs, Afyon Cezaevinin btn ar ve zor flartlarna ramen, OnDrdnc ve On Beflinci fiualar burada yazarakRisalei Nurlarn telifini tamamlad.

Mahkeme, 6 Aralk 1948 tarihinde Said Nurs hakknda 20 ay ar hapis cezasna hkmet-ti. Temyiz edilen karar Yargtay, Bedizzamann lehine bozdu. Ancak, Afyon Ar Ceza Mah-kemesi yarglamay uzatarak, 20 aylk srenin cezaevinde gemesini salayp 20 Eyll1949da serbest brakt. 72 gn Afyonda polis kontrolnde iskna tbi tutulup, ancak 28 Ara-lk 1949 tarihinde mecbur ikamet yeri Emirdaa dnebildi.

Bedizzaman, 14 Mays 1950de bafllayan ok partili dnemi, 23 Austos 1953e kadar kal-d Emirdada karfllamflt. Trkiyede 27 yl aradan sonra yeniden bafllayan demokratiklefl-me dnemini byk bir sevin ve mitle karfllayan Bedizzaman, talebeleriyle birlikte de-mokratlara ok nemli bir destek salad. Toplumun i dinamiklerine ve bnyesine uygun de-ifliklikleri teflvik eden Bedizzaman, hayatnn sonuna kadar Demokratlardan ve demokrasi-den yana olan tavrn korudu. 1952 ylnda stanbulda, Genlik Rehberi adl kitab hakknda

Bedizzamana bir dava daha ald. 5 Mart 1952de yaplan son duruflmada, dava konusu ki-tabn 1943 ylnda Denizli mahkemesinden beraat karar ald ve bu kararn da Yargtaycaonaylanmfl olduu anlaflldndan, men-i muhakeme karar verilerek dava sonuca baland.Ardndan, Said Nurs Emirdaa dnd.

Daha sonra 1953 yl bafllarnda stanbula gelen Bedizzaman, Fener Rum Patrikhanesinide ziyaret etti. Patrik Athenagoras ile grflmesinde Hz. Muhammedin (a.s.m.) peygamberli-ini, Kurn- Kermin de Allahn kitab olduunu kabul etmeleri hlinde, Hrstiyanlar kaste-derek, ehl-i necat olacaklarn bildirdi.

23 Austos 1953te yerleflmek zere geldii Ispartada alan bir davann daha sorgu h-kimliinde iken reddedilmesi ile Bedizzaman'la ilgili mahkemeler devri kapand.

Bu arada biyografisi talebeleri tarafndan kaleme alnd; Bedizzaman tarafndan dzelt-meler yaplarakTarihe-i Hayat ismi ile Risale-i Nur Klliyatna dahil edildi.

Bedizzaman, bundan sonraki hayatn ziyaretle geiriyor, gittii yerlerde talebelerinedersler yapyordu. Takvimler 21 Mart 1960 tarihini gsterirken, ar hasta bir vaziyette, yann-daki talebeleriyle Urfaya gitti. Seksen iki yllk mrn 23 Mart 1960 gn, pek Palas Oteli 27numaral odada sabaha karfl tamamlad.

mr boyunca verdii iman ve hrriyet mcadelesi yznden bask altnda kalan Bediz-zaman, 27 Mays 1960daki hkmet darbesinden sonra kabrinde de rahat braklmad. Hali-lrrahman Derghna defnedilen naafl, 12 Temmuz 1960 gecesi kabrinden alnarak Isparta-Afyon civarnda kimsenin bilmedii bir mezara defnedildi.

Dayanlmas g basklara maruz braklmasna ramen, hayat tarzyla bir destan yazanBedizzaman, arkasnda miras olarak Kurnn aa dersi ve mesaj olan Risale-i Nur Klliya-t ile milyonlarca Nur Talebesini brakt. J


14/566

1 onfnroS /prSpH

Bu acip asrda ehl-i iman, Risale-i Nura ve ehl-i fenve mektep muallimleri Asa-y Msaya fliddetle muhtaolduklar gibi; hafzlar ve hocalar dahiZlfikara fliddet-le muhtatrlar.

Evet, mesel icaz- Kurniye bahsindeki ekser ayet-lerin medar- flphe ve itiraz olmufl ayn yerlerde, icaznlem'alar ve Kurnn gzel nkteleri ispat edilmifl.

Umum Risale-i Nur fiakirtleri namna

Said Nurs

* * *3 /prnpH ounoj spG mArnT rpe rpGnh 2@ onfnroS /prSpH4 kpF=GnO GknHnG ooJncnnHnh $G onrMnQnh rornnY onsdnG

Aziz, sddk kardefllerim,

Madem Risale-i Nur makine ile taammm etmeyebafllamfl ve madem felsefe ve hikmet-i cedideyi okuyanmektepliler ve muallimler oklukla Risale-i Nura yapfl-yorlar; elbette bir hakikat beyan etmek lzm geliyor.fiyle ki:

Risale-i Nurun fliddetle tokat vurduu ve hcum ettiifelsefe ise, mutlak deildir, belki muzr ksmnadr. n-k, felsefenin hayat- itimaiye-i befleriyeye ve ahlk ve

ASA-YI MSA | 15 MEYVE RSALES

iinde bocalayan dflnce sistemihafz: Kurn- Kermi tamamenezberleyen ve okuyan kimsehakikat: gerekhayat- itimaiye-i befleriye: in-sanlara ait olan sosyal hayat.hikmet-i cedide: yeni fenler,mspet ilimler.icaz: taklidi mmkn olmayacakderecede gzel ve dzgn szsylemeispat: delil ve flahit gstererekdoruyu ortaya koyma, doruyudelillerle gstermeitiraz: bir fikri, hkm veya duru-mu kabul etmeyip rtmeyekalkflma, karfl kma, karfl dur-malema: parlt, parlayfl, parlama.medar- flphe: flphe sebebi;flphe gtrr, hl bulunmas.mektep: eitim ve retim kuru-luflu, ilim ve irfan renilen yer,okulmuallim: ders veren, reten, ta-lim eden, hoca, retici, ret-

men.mutlak: kesinmuzr: zararlnam: adnankte: ince ve derin manaRisale-i Nur: Nur Risalesi, Bediz-zaman Said Nursnin eserlerininad.sddk: ok doru, ok drstflakirt: talebe, rencifliddet: aflr derecedetaammm: umumleflme, genelolma, yaygnlaflma.Umum: btnZlfikar: Hz. Peygamberin (a.s.m.)

Uhud Harbinde Hz. Aliye (r.a.) he-diye ettii, ucu iki atall meflhurkl, Zlfikar.

acip: tuhaf, hayret veren,hayrette brakan, flafllacakfley.

ahlk: huylar, tabiatlar

Asa-y Msa: BedizzamanSaid Nursnin bir eseri.

asr:yzyl

ayet: Kurnn her bir cmle-si, Kurnn surelerini olufltu-ran lh sz

Aziz: muhterem, saygn

bahis: konu

beyan: anlatma, ak syle-me, bildirme, izah

ehl-i iman: inananlar, imansahipleri, slm dinini kabuledenler.

ekser: en ok, daha ziyade.

felsefe: dine dayanmayan,hakikati bulamayan, hakikat-lere srt eviren, eliflkiler

1. Allahn adyla.

2. Allahn adyla. O, her trl kusur ve noksandan uzaktr.

3. Hibir fley yoktur ki, Onu vp, Onu tesbih etmesin. (sra Suresi: 44.)

4. Allah'n selam, rahmeti ve bereketi ebediyen zerinize olsun.


15/566

kemalt- insaniyeye ve sanatn terakkiyatna hizmeteden felsefe ve hikmet ksm ise, Kurn ile barflktr.Belki Kurnn hikmetine hadimdir, muaraza edemez.

Bu ksma Risale-i Nuriliflmiyor.kinci ksm felsefe, dallete ve ilhada ve tabiat batak-

lna dflrmeye vesile olduu gibi, sefahat ve lehviyatile gaflet ve dalleti netice verdiinden ve sihir gibi hari-kalaryla Kur'n'n mu'cizekr hakikatleriyle muaraza et-tii iin, Risale-i Nur ekser eczalarnda mizanlarla vekuvvetli ve brhanl muvazenelerle, felsefenin yoldankmfl bu ksmna ilifliyor, tokatlyor; mstakim, menfa-

attar felsefeye iliflmiyor. Onun iin mektepliler Risale-iNura itirazsz, ekinmeyerek giriyorlar ve girmelidirler.Fakat gizli mnafklar nasl ki bir ksm hocalar btnbtn manasz ve haksz bir tarzda ehl-i medresenin vehocalarn hakik mal olan Risale-i Nuraleyhinde istimalettikleri gibi, baz felsefecilerin enaniyet-i ilmiyelerinitahrik edip, Nurlar aleyhinde istimal etmek ihtimalinebinaen, bu hakikatAsa-y Msa veZlfikarmecmualar-nn baflnda yazlsa mnasip olur.

Said Nurs

* * *1 onfnroS /prSpH

mam- Ali Radyallah Anh, Celceltiye'sinde pekkuvvetli ve sarahate yakn bir tarzda Risale-i Nur'dan veehemmiyetli Risalelerinden ayn numara ile haber

aleyh: karfl, karfltAsa-y Msa: Bedizzaman SaidNursnin bir eseri.binaen: dayanarakbrhan: delil, ispat, tank, hccetCelceltiye: Peygamberimiz Re-

sul-i Ekremin (a.s.m.) derslerineistinaden, asl cifir ve ebcet hesa-b ile alkal olarak Hz. Ali (r.a.) ta-rafndan telif edilen Sryance birkasidedir.dallet: iman ve slmiyetten ay-rlmak, azmak, doru yoldan ay-rlma, azma, batla ynelmeecza: czler, paralar, ksmlarehemmiyet: nemekser: en ok, daha ziyade.felsefe: dine dayanmayan, haki-kati bulamayan, hakikatlere srteviren, eliflkiler iinde bocala-yan dflnce sistemi

gaflet: gafillik, bofl bulunma, ihti-yatszlk, dikkatsizlikhadim: hademe, hizmeti, hizmeteden, ifle yarayanhakikat: gerekhakik: gerek, sahicihikmet: gaye, amaihtimal: olabilirlik, bir fleyin ola-bilmesi mmkn olma, gerekle-flebilirlikilhad: gerek inantan flaflma, sa-ptma, hak yoldan kmaistimal: kullanma.itiraz: bir fikri, hkm veya duru-

mu kabul etmeyip rtmeyekalkflma, karfl kma, karfl dur-makemalt- insaniye: insana aitmkemmellik ve olgunluklar.lehviyat: nefsi azdran oyun veelenceler.mecmua: kitapmektep: eitim ve retim kuru-luflu, ilim ve irfan renilen yer,okulmenfaattar: menfaat ve faydagren.mizan: lmuaraza: birbirine karfl gelme

mucizekr: mucizeli, mucizehlinde.muvazene: iki fleyin eflit olma

hli, denklik, dengemnafk: kalbinde kfr giz-ledii hlde Mslman gr-nen, kfirliini gizleyerekMslman gibi davranan.mnasip: uygun, yerindemstakim: doru.netice: sonu

Radyallah Anh: Sahabe ve-ya slm byklerinin adgetiinde sylenilen Allah

ondan raz olsun manasndadua. Tek erkek iin sylenir.Risale: mektupRisale-i Nur: Nur Risalesi, Be-dizzaman Said Nursnineserlerinin ad.sarahat: sarihlik, aklk, be-lirlilik

sefahat: yasak fleylere, zevkve elenceye aflr derecededflknlk

tahrik: bir kimseyi kt bir iflyapmas iin ileri srme, kfl-krtma

terakkiyat: ilerlemeler, gelifl-meler.

vesile: bahane, sebepZlfikar: Hz. Peygamberin(a.s.m.) Uhud Harbinde Hz.

Aliye (r.a.) hediye ettii, ucuiki atall meflhur kl, Zlfi-kar.

1. Allah'n adyla. O, her trl kusur ve noksandan uzaktr.

16 | ASA-YI MSAMEYVE RSALES


16/566

verdiini, Yirmi Sekizinci Lem'a ile Sekizinci fiua tam is-pat etmifller. mam- Ali Radyallah Anh, Risale-iNurun en son risalesini Celcelutiyede

1 rnnrfG nrtdG ppH 'Soe nnY /prSppHnhfkrasyla haber veriyor. Biz bir iki sene evvel Ayetl-Kbray en son zannetmifltik. Hlbuki flimdi, altmfldrtte (Mild 1948), telife Risale-i Nur'un tamam ol-mas ve bu cmle-i Aleviyenin mealini, yani karanl da-tacak, Asa-i Msa (Aleyhisselm) gibi flk verecek, si-hirleri iptal edecek bir risaleden haber vermesi; ve bu

mecmuann Meyve ksm bir mdafaa hkmne geipbaflmza ken dehfletli, zulml zulmetleri datt gi-bi, Hccetler ksm da, Nurlara karfl cephe alan felse-fe karanlklarn izale edip Ankara ehl-i vukufunu teslimeve tahsine mecbur etmesi; ve istikbalde ki zulmetleri iza-le edeceine ok emareler bulunmas; ve Asa-i Msa(Aleyhisselmn) bir taflta on iki eflme aktmasna ve onbir mucizeye medar olmasna mukabil ve mflabih buson mecmua dahi, Meyve on bir mesele-i nuraniyesive Hccetullahi'l-Balia ksm on bir hccet-i katasbulunmas cihetinde bize kanaat verdi ki, mam- Ali Ra-dyallahu Anh, o fkra ile dorudan doruya bu Asa-yMsa (a.s.) ismindeki mecmuaya bakar ve ondan tahsin-krne haber verir.

Said Nurs


nethccet-i kta: kat delil, kesindelil, hi bir flpheye mahal b-rakmayan delil.ispat: delil ve flahit gstererekdoruyu ortaya koyma, doruyudelillerle gstermeistikbal: gelecek, gelecek zaman,atiizale:yok etme, gidermekanaat: grfl, fikir.meal: anlam, mana, mefhum,mazmun, kavram

mecmua: kitapmedar: sebep, vesilemukabil: karfl, karfllk, muadilmdafaa: savunma.mflabih: benzeyen, benzer, ara-larnda benzerlik bulunan fleyler-den her biri.Radyallah Anh: Sahabe veyaslm byklerinin ad getiindesylenilen Allah ondan raz ol-sun manasnda dua. Tek erkekiin sylenir.Risale: mektupRisale-i Nur: Nur Risalesi, Bediz-

zaman Said Nursnin eserlerininad.sihir: by, byclk, gz boya-clk, gzbaclktahsin: kale gibi salamlafltrmatahsinkrne: beenen gibi, be-enen kimseye yakflr flekilde,beenircesine, alkfllarcasna.telif: kitap yazma, eser ortayakoymateslim: boyun eme, rza gster-mezan: zannetme, sanma, kesin ola-rak bilmeksizin kuvvetli ihtimallehkmetme

zulmet: karanlkzulm: hakszlk, eziyet, cefa, ifl-kence

Asa-y Msa: Hz. Msann(a.s.) asas; Hz. Msann yereatldnda byk bir ejderha-ya (ylan) dnflebilen, sihir-bazlar malp eden ve taflavurulduunda Cenab- Hakknizniyle su fflkrtan ve kendisi-ne mucize olarak verilmifldenei

Celceltiye: PeygamberimizResul-i Ekremin (a.s.m.) ders-

lerine istinaden, asl cifir veebcet hesab ile alkal olarakHz. Ali (r.a.) tarafndan telifedilen Sryance bir kaside-dir.cephe: karflcihet:yan, yn, tarafcmle-i Aleviye: Hz. Aliye

(r.a.) ait olan cmle.dehflet: byk korku hli,korkma, rkme

emare: almet, niflan, eser,ipucu, belirti, karine.

felsefe: dine dayanmayan,hakikati bulamayan, hakikat-lere srt eviren, eliflkileriinde bocalayan dflnce sis-temi

fkra: ksm, fasl, blm

Hccet: delil, ispat, brhan;bir iddiann doruluunu is-pat iin gsterilen vesika, se-

1. Kendisiyle karanln dald Asa-y Msa ismi hrmetine...


17/566

@



18/566

Asa-y Msa'danBirinci KsmDenizli Hapsinin Bir Meyvesi

Zndka ve kfr-i mutlaka karfl Risale-iNurun bir mdafaanamesidir. Ve bu hap-simizde hakik mdafaanamemiz dahi bu-dur. nk, yalnz buna alflyoruz.

Bu risale, Denizli Hapishanesinin birmeyvesi ve bir hatras ve iki Cuma gnn

mahsuldr.Said Nurs


hakik: gerek

kfr-i mutlak: kaytsz flartsz

kfr, mutlak kfr, hi biriman hkm, delili, hakikatikabul etmeme, kesin ve tam

bir inkr.

mahsul: verim.

mdafaaname: mdafaametni, savunma mektubu,savunma dilekesi.

zndk: Allaha ve ahireteinanmayan, Allah inkr

eden, imansz, mnkir.

* Asa-y Msann BirinciKsm olanMeyve Risalesi,Denizli hapsinde iken1943-1944de Trke ola-rak telif edilmifltir.


19/566

W1 n/pS nrpH prudG pa npnna

ayetinin ihbar ve srryla, Yusuf Aleyhisselm,mahpuslarn piridir; ve hapishane, bir nevimedrese-i Yusufiye olur. Madem Risale-i Nurfiakirtleri iki defadr oklukla bu medreseye gi-riyorlar; elbette Risale-i Nurun hapse temas veispat ettii bir ksm meselelerinin ksack hl-salarn, bu terbiye iin alan dershanede oku-mak ve okutmakla tam terbiye almak lzm ge-

liyor. flte o hlsalardan, befl alt tanesini be-yan ediyoruz.


1. Rahman ve Rahm olan Allahn adyla.

Yusuf daha yllarca zindanda kald. (Yusuf Suresi: 42.)

aleyhisselm: Allahn selamonun zerine olsun.ayet: Kurann her bir cmlesi.beyan etmek: aklamak, bildir-mek, izah etmek.dershane: ders verilen yer.hlsa: bir fleyin z, esas, zeti.ihbar: haber verme, bildirme, an-latma, duyurma.ispat: doruyu delillerle gster-me.lzm gelmek: gerekmek.

madem: ...den dolay, byle ise.mahpus: hapsedilmifl olan, mev-kuf.

medrese-i Yusufiye: Yu-sufun medresesi, Hz. Yu-sufun (a.s.) iftira, hakszlk vezulm ile hapiste kalmasn-dan kinaye olarak, iman veKurna hizmetinden dolaytevkif edilenlerin hapsedildii

yer manasnda, hapishane.

mesele: nemli konu.

nevi: eflit, tr.

pir: reis, her hangi bir meslekve sanatn bafllatcs.

Rahm: merhamet eden, okmerhametli olan, esirgeyen,koruyan, acyan Allah.

Rahman: sonsuz merhametsahibi ve flefkatle btn var-lklar rzklandran Allah.

Risale-i Nur: Nur Risalesi, Be-dizzaman Said Nursnineserlerinin ad.

sr: gizli hakikat.

flakirt: talebe, renci.

temas: deinme, anlatma.

terbiye: eitim; iyi ahlak, say-g ve edep renme.

zindan: hapishane.


20/566

BirincisiDRDNC SZDE izah bulunan, her gn yirmi

drt saat sermaye-i hayat Hlkmz bize ihsan ediyor;t ki, iki hayatmza lzm fleyler o sermaye ile alnsn.Biz, ksack hayat- dnyeviyeye yirmi saati sarf edip,befl farz namaza kfi gelen bir saati pek ok uzun olanhayat- uhreviyemize sarf etmezsek, ne kadar hilf- aklbir hata ve o hatann cezas olarak hem kalb, hem ruh

skntlar ekmek ve o skntlar yznden ahlkn boz-mak ve meyusne hayatn geirmek sebebiyle, deilterbiye almak, belki terbiyenin aksine gitmekle ne dere-ce hasaret ederiz, kyas edilsin. Eer, bir saati befl farznamaza sarf etsek, o hlde hapis ve musibet mddetininher bir saati, bazen bir gn ibadet ve fn bir saati bksaatler hkmne geebilmesi ve kalb ve ruh meyusiyetve skntlarn ksmen zeval bulmas ve hapse sebebiyet

veren hatalara kefareten affettirmesi ve hapsin hikmetiolan terbiyeyi almas ne derece krl bir imtihan, bir dersve musibet arkadafllaryla tesellidarne bir hofl sohbet ol-duu dflnlsn.

Drdnc Szde denildii gibi, bin lira ikramiye ka-zanc iin bin adam ifltirak etmifl bir piyango kumarnayirmi drt lirasndan befl on liray veren ve yirmi drttenbirisini ebed bir mcevherat hazinesinin biletine verme-yen Hlbuki dnyev piyangoda o bin liray kazanmak


ynden.kyas: karfllafltrma, oranlama.lzm: gerek.meyusne: mitsizce, mitsizlik-le, mitsiz bir flekilde.meyusiyet: mitsizlik.musibet: felaket, bela.mcevherat: mcevherler, el-

mas, yakut, zmrt v.b. ss taflla-ryla sslenmifl ziynet eflyalar.mddet: sre, zaman.ruh: ruha ait, ruhla ilgili.sarf: harcama.sebebiyet: sebep olma, icap et-tirme, gerektirme.sermaye: ana para.sermaye-i hayat: hayat serma-yesi.sure: Kurn- Kermin ayrld114 blmden her biri.terbiye: eitim; iyi ahlak, sayg veedep renme.tesellidarne: teselli ederek, te-

selli edene yakflr flekilde.zeval: sona erme, yok olma, l-me.

ahlk: huylar, tabiatlar.akis: ters, zt.bk: ebed, daim, srekli vekalc olan.bazen: zaman zaman, ara s-ra, her zaman deil.ceza: karfllk, azap.ebed: sonu olmayan, daim,srekli.fn: lml, geici.farz: kesin yaplmas gerekli

olan; slmiyette kesin olarakyaplmas gereken emir.Hlk: yoktan yaratan, her

fleyi yoktan var eden, yarat-c; Allah.hasaret: hasar, zarar, ziyan.hayat- dnyeviye: dnyayaait olan hayat.hayat- uhreviye: uhrev ha-yat, ahirete ait olan hayat.hikmet: lah gaye, gizli se-bep.hilf- akl: akla ters, akl dfl.hkmne:yerine, deerine.

ihsan: bafllama, ikram et-me, ltuf.ikramiye: piyangodan kan

fley.imtihan: deneme, snama; Al-lahn eflitli flekillerde kullar-n denemesi.ifltirak: katlma.izah: aka ortaya koyma,bir konuyu ayrntlaryla, ek-siksiz anlatma.kf:yeter, kfi gelir.kalb: kalple ilgili, kalbe ait.kefareten: kefaret ile, kendi-

si ile gnah rtlen veya gi-derilen fley ile.ksmen: ksm olarak, baz


21/566

ihtimali binden birdir; nk bin hissedar daha var veuhrev mukadderat- befler piyangosunda, hsn-i hati-meye mazhar ehl-i iman iin kazan ihtimali binden do-

kuz yz doksan dokuz olduuna yz yirmi drt bin enbi-yann ona dair ihbarn keflf ile tasdik eden evliyadan veasfiyadan haddhesaba gelmez sadk muhbirler haberverdikleri hlde, evvelki piyangoya koflmak, ikincisindenkamak ne derece maslahata muhalif dfler, mukayeseedilsin.

Bu meselede, hapishane mdrleri ve sergardiyanlarve belki memleketin idare mdebbirleri ve asayifl muha-

fzlar, Risale-i Nurun bu dersinden memnun olmalargerektir. nk, bin mtedeyyin ve Cehennem hapsiniher vakit tahattur eden adamlarn idare ve inzibat, onnamazsz ve itikatsz, yalnz dnyev hapsi dflnen veharam hell bilmeyen ve ksmen serserilie alflan adam-lardan daha kolay olduu ok tecrbelerle grlmfl.

@


asayifl: kanun ve nizam hakimi-yetinin salanmas.asfiya: safiyet ve takva sahibiolan, Hz. Peygamberin (a.s.m.) v-risi hkmnde, onun meslek vegayelerini hayata geirmeye al-flan lim zatlar.befler: insanlk.dair: alakal, ilgili.dnyev: dnyaya ait.ehl-i iman: inananlar, iman sa-hipleri.enbiya: nebiler, peygamberler.evliya: veliler, Allah dostlar.evvel: nce.

had ve hesaba gelmeme: sayszve snrsz olma.haram: slmiyete yasaklananifller.hazine: zengin ve deerli kaynak.hell: Allahn msaade ettii fley,din bakmndan gnah olmayanfley.hissedar: hisse shibi, hissesiolan.hsn-i hatime: iyi son.idare: memleket ifllerinin yr-tlmesi, ekip evirilmesi.ihbar: haber verme, bildirme, an-latma, duyurma.

ihtimal: olabilirlik.inzibat: dzeni salama, asayifliyoluna koyma.

itikat: kesin inanma, iman.keflif: Allah tarafndan ilhamedilme, kalp gzyle grme.ksmen: ksm olarak, bazynden.maslahat: uygun ifl.mazhar: nail olma, flereflen-me.mesele: nemli konu.muhafz: her hangi bir fleyikorumakla vazifeli asker.

muhalif: zt, karflt.muhbir: haber veren, haber-ci.

mukadderat: Allah tarafn-dan ezelde takdir olunmuflfleyler, ileride meydana gele-cek haller ve olaylar, aln ya-zs.

mukayese: karfllafltrma.

mdebbir: tedbir alan, ted-birli, her fleyi nceden dfl-nen.

mtedeyyin: dinin emirlerinieksiksiz yerine getiren, din-

dar, dine bal.Risale-i Nur: Nur Risalesi, Be-dizzaman Said Nursnin

eserlerinin ad.

sadk: sznde, vaadinde,iflinde doru olan.

sergardiyan: bafl gardiyan.

tahattur: hatrlama, hatragetirme.

tasdik: bir fleyin veya kimse-nin doruluuna kesin olarakhkmetme.

tecrbe: yaflayarak elde edi-len iyi veya kt kazanmlar.

uhrev: ahirete dair, ahireteait, ahiret lemiyle ilgili.


22/566

kinci Meselenin HlsasRSALE- NURdan Genlik Rehberinin gzelce izahettii gibi, lm o kadar kat ve zahirdir ki, bu gnngecesi ve bu gzn kfl gelmesi gibi lm baflmza gele-cek.

Bu hapishane, nasl ki mtemadiyen kanlar ve gi-renler iin muvakkat bir misafirhanedir. yle de, bu ze-

min yz dahi, acele hareket eden kafilelerin yollarndabir gecelik konmak ve gmek iin bir handr. Her birflehri yz defa mezaristana boflaltan lm, elbette hayat-tan ziyade bir istedii var. flte bu dehfletli hakikatin mu-ammasn Risale-i Nur hl ve keflfetmifl. Bir ksack h-lsas fludur:

Madem lm ldrlmyor ve kabir kaps kapanm-yor; elbette bu ecel celldnn elinden ve kabir haps-i

mnferidinden kurtulmak aresi varsa, insann en bykve her fleyin fevkinde bir endiflesi, bir meselesidir. Evet,aresi var ve Risale-i Nur Kurnn srryla o areyi ikikere iki drt eder derecesinde kat ispat etmifl. Ksackhlsas fludur ki:

lm ya idam- ebeddir, hem o insan, hem btnahbabn ve akaribini asacak bir daraacdr, veyahutbaflka bir bk leme gitmek ve iman vesikasyla saadet


Kurn: Allah tarafndan vahiyyoluyla Hz. Muhammede indiril-mifl, semav kitaplarn sonuncu-su.

madem: ...den dolay, byle ise.mezaristan: mezarlk.misafirhane: misafirlerin kaldev, geici bekleme yeri.muamma: anlafllmaz, zlmesig ifl, anlam gizli ve g anlafllrsz.muvakkat: geici.mtemadiyen: srekli olarak,devaml.saadet: mutluluk.sr: gizli hakikat.vesika: inanlacak, dayanlacak,gvenilecek salam delil, hccet,belge.

zahir: ak, aflikar.zemin:yer.ziyade: ok, fazla

ahbap: dostlar.akarib: akrabalar, yaknlar.lem: dnya, cihan.bk: ebed, daim, srekli vekalc olan.cellt: idama mahkm olan-larn hkmlerini infaz etme-ye vazifeli olan adam.daraac: idama mahkmolanlarn asldklar sehpa.dehfletli: rktc, korkun.

ecel: her canlnn Allah tara-fndan takdir edilen lmvakti.

endifle: kayg.fevkinde: stnde.hakikat: gerek, esas.hal: zme, karflk bir mese-leyi flphe edilmeyecek dere-cede aklama.han:yolcularn misafir olarakkald yer.haps-i mnferit: ehl-i dalletiin lm ve kabir.hlasa: bir fleyin z, esas,

zeti.idam- ebed: dirilmemekzere yok olufl, ahiret inanc

olmad iin lm ebedyoklua gitmek olarak gr-me.

iman: inanma, itikat.ispat: doruyu delillerle gs-terme.

izah: aka ortaya koyma,bir konuyu ayrntlaryla, ek-siksiz anlatma.

kabir: mezar.

kafile: birlikte yolculuk eden

topluluk; zmre, frka.kat: kesin, flpheye ve te-reddde mahal brakmayan.


23/566

sarayna girmek iin bir terhis tezkeresidir. Ve kabir iseya karanlkl bir haps-i mnferit ve dipsiz bir kuyudur,veyahut bu zindan- dnyadan bk ve nuran bir ziyafet-

gh ve baistana alan bir kapdr. Bu hakikati GenlikRehberi bir temsil ile ispat etmifl.

Mesel, bu hapsin bahesinde, asmak iin daraala-r konulmufl ve onlarn dayandklar duvarn arkasndagayet byk ve umum dnya ifltirak etmifl bir piyangodairesi kurulmufl. Biz bu hapisteki befl yz kifli, her hl-de hi mstesnas yok ve kurtulmak mmkn deil, bizibirer birer o meydana aracaklar. Ya Gel, idam iln-

n al, daraacna k! veya Daim haps-i mnferit pu-sulasn tut, bu ak kapya gir! veyahut Sana mjde!Milyonlar altn bileti sana kmfl; gel, al! diye her taraf-ta ilnatlar yaplyor. Biz de gzmzle gryoruz ki, bir-biri arkasnda o daraalarna kyorlar. Bir ksmn asl-dklarn mflahede ediyoruz. Bir ksm da daraalarnbasamak yapp, o duvarn arkasndaki piyango dairesi-ne girdiklerini, orada, byk ve cidd memurlarn kat

haberleri ile grr gibi bildiimiz bir srada, bu hapisha-nemize iki heyet girdi.

Bir kafile, ellerinde alglar, flaraplar, zahirde gayettatl helvalar, baklavalar var; bizlere yedirmeye alfltlar.Fakat, o tatllar zehirlidir. ns fleytanlar iine zehir atmfl-lar.

kinci cemaat ve heyet, ellerinde terbiyenameler vehell yemekler ve mbarek flerbetler var; bize hediye

baistan: balk, bahelik, bykbahe.bki: sonsuz, daimi, ebedi.cemaat: topluluk, bir yere top-lanmfl insanlar, takm, blk.cidd: mhim, nemli.daim: srekli, devaml.gayet: son derece.haps-i mnferit: ehl-i dallet iinlm ve kabir.hell: slm ller iinde kaza-nlmfl fley.heyet: bir topluluu meydanagetiren kiflilerin btn, komite.

idam:yok olma.iln:yayma, duyurma, bildirme.ilnt: ilnlar.


ns: insan cinsinden.ispat: doruyu delillerle gs-terme.ifltirak: ortaklk etme, katl-ma.kabir: mezar.kafile: birlikte yolculuk edentopluluk; zmre, frka.kat: kesin, flpheye ve te-reddde mahal brakmayan.mesel: rnein.

mbarek: feyizli, bereketli,kutlu.mjde: sevindirici haber,

mufltu.

mstesna: kaide dfl, kuraldfl.

mflahede: bir fleyi gzle gr-me, seyretme.

nuran: nurlu, flkl, parlak,mnevver.

pusula: ksa mektup.fleytan: zeki, kurnaz olan, buzekiliini ktlk yapmaktakullanan kimse.

temsil: misal getirme, zellik-le t alnsn diye mesel an-latma.

terbiyenme: terbiye yazs.

terhis: izin verme, serbest b-rakma.

tezkere: belge, pusula.

umum: btn.

zahir: grnflte olan; zahire,dfla ait olan.

zindan- dnya: dnya zin-dan, dnyann ehl-i iman iinCennete nispeten zindanhkmndeki hayat.

ziyafetgh: ziyafet verilenyer


24/566

veriyorlar ve bilittifak beraber, pek cidd ve kat diyorlarki: Eer o evvelki heyetin sizi tecrbe iin verilen hedi-yelerini alsanz, yeseniz, bu gzmz nndeki flu dara-

alarda, baflka grdkleriniz gibi aslacaksnz. Eer bi-zim, bu memleket hkiminin fermanyla getirdiimiz he-diyeleri evvelkinin yerine kabul edip ve terbiyenameler-deki dualar ve evratlar okusanz, o aslmaktan kurtula-caksnz. O piyango dairesinde, ihsan- flahane olarak,her biriniz milyon altn biletini alacanz, grr gibi vegndz gibi inannz. Eer o haram ve flpheli ve zehir-li tatllar yeseniz, aslmaya gittiiniz zamana kadar dahio zehirin sancsn ekeceinizi, bu fermanlar ve bizlermttefikan size kat haber veriyoruz diyorlar.

flte bu temsil gibi, her vakit grdmz ecel daraa-cnn arkasnda mukadderat- nev-i befler piyangosun-dan ehl-i iman ve taat iin, hsn-i hatime flartyla, ebedve tkenmez bir hazinenin bileti kacan; yzde yzihtimal ile, sefahat ve haram ve itikatszlk ve fsktadevam edenler, tevbe etmemek flartyla, ya idam- ebed

ahirete inanmayanlara veya daim ve karanlk haps-imnferit beka-i ruha inanan ve sefahatte gidenlereve flekavet-i ebediye ilmn alacaklarn yzde doksandokuz ihtimal ile kat haber veren, baflta ellerinde nifla-ne-i tasdik olan hadsiz mucizeler bulunan yz yirmi drtbin peygamberler 1 (aleyhimsselm) ve onlarn verdik-leri haberlerin izlerini ve sinemada gibi glgelerini keflifile, zevk ile grp tasdik ederek imza basan yz yirmidrt milyondan ziyade evliyalar (kaddesallah esrarehm)


nan ifller.hazine: zengin ve deerli kaynak.heyet: bir topluluu meydanagetiren kiflilerin btn, komite.hsn-i hatime: iman ile ahiretegitmek, kelime-i flehadet syle-yerek lmek.idam- ebed: dirilmemek zere

yok olufl, ahiret inanc olmadiin lm ebed yoklua gitmekolarak grme.ihsan- flahane: padiflahn ihsan,padiflahn ltfu, padiflahn ikram,padiflahn hediyesi.ihtimal: olabilirlik.lm: belge, bildiri.itikat: kesin inanma, iman.Kaddesallah Esrarehm: srlar,hakikatleri muazzez ve mflerrefolsun.kat: kesin, flpheye ve teredd-de mahal brakmayan.keflif: Allah tarafndan ilham edil-

me, kalp gzyle grme.mucize: benzerini yapmaktaninsanlarn aciz kald fley.mukadderat- nevi befler: insa-nolunun mukadderat, insano-lunun nceden takdir edilmifl ba-flna gelecekler.mttefikan: ittifak ederek, hepberaber, birlikte.niflane-i tasdik: doruluunu, ka-bul edilirliini gsteren almet,belirti.peygamber: Allah tarafndan ha-ber getirerek lah emir ve yasak-

lar insanlara tebli eden eli, ne-b.sefahet: zevk, elence ve yasakfleylere dflknlk, sefihlik.flekavet-i ebediye: ebed, sonsuzsknt ve iflkence, bitmeyen azap.taat: itaat etme, boyun eme,emre uyma.tasdik: bir fleyin veya kimsenindoruluuna kesin olarak hk-metme.temsil: misal getirme, zelliklet alnsn diye mesel anlatma.terbiyenme: terbiye yazs.tvbe: ifllenmifl bir gnahtan pifl-

manlk duyup bir daha iflleme-mek zere sz verme.ziyade: ok, fazla

1. Msned, 5:178, 179, 246;Zdl-Med, 1:43-44.

ahiret: dnya hayatndansonra bafllayp ebediyen de-vam edecek olan ikinci hayat.

beka-i ruh: ruhun ebedlii,sonsuzluu, lmszl.

bilittifak: ittifakla, beraberce,elbirliiyle.

cidd: mhim, nemli.

daim: srekli, devaml.daraac: idama mahkmolanlarn asldklar sehpa,

dr.dua: Allaha yalvarma, niyaz.ebed: sonu olmayan, daim,srekli.ecel: her canlnn Allah tara-fndan takdir edilen lmvakti.ehl-i iman: inananlar, iman

sahipleri.evliya: veliler, Allah dostlar.evrat: virtler, okunmas det

olan din dualar.ferman: emir, buyruk.fsk: hak yoldan veya hak yo-lundan kma, Allaha karfl is-yan etme.hadsiz: snrsz, sonsuz.hkim: memleketi idareeden, hkmdar.

haps-i mnferit: ehl-i dalletiin lm ve kabir.haram: slmiyete yasakla-


25/566

ve o iki ksm meflahir-i insaniyenin haberlerini aklenkat' brhanlarla ve kuvvetli hccetlerle fikren ve man-tken yakin bir surette ispat ederek tasdik edip imza

basan milyarlar gelen geen muhakkikler,(HAfiYE)

mte-hitler ve sddknler, bilicma mtevatiren nev-i insanngneflleri, kamerleri, yldzlar olan bu cemaat-i azmeve bu taife-i ehl-i hakikat ve beflerin kuds kumandan-lar olan bu byk ve l heyetlerin fermanlar ile ver-dikleri haberleri dinlemeyen ve saadet-i ebediyeye gidenonlarn gsterdikleri yol olan srat- mstakimde gitme-yenler, yzde doksan dokuz dehfletli tehlike ihtimalininazara almayan ve bir tek muhbirin bir yolda tehlike vardemesiyle o yolu brakan, baflka uzun yolda hareketeden bir adam, elbette ve elbette vaziyeti fludur ki:

ki yolun, hadsiz muhbirlerin kat ihbarlaryla en ksave kolay ve yzde yz Cennet ve saadet-i ebediyeyi ka-zandran brakp, en dadaal ve uzun ve skntl veyzde doksan dokuz Cehennem hapsini ve flekavet-i da-imeyi netice veren yolunu ihtiyar ettii hlde, dnyada

iki yolun, bir tek muhbirin yalan olabilir haberiyle, yz-de bir tek ihtimal tehlike ve bir ay hapis imkn bulunanksa yolu brakp, menfaatsiz yalnz zararsz olduuiin uzun yolu ihtiyar eden bedbaht, sarhofl divanelergibi dehfletli ve uzakta grnen ve ona musallat olanejderhalara ehemmiyet vermez. Sineklerle uraflyor,

HAfiYE: O muhakkiklerden tek birisi Risale-i Nurdur. Yirmi senedir enmuannit feylesoflar ve mtemerrit zndklar susturan eczalar meydanda-

dr. Herkes okuyabilir ve kimse itiraz etmez.

aklen: akl ile, akl yolu ile, aklgereince.l:yce, yksek, ulu.bedbaht: bahtsz, talihsiz, zavall.befler: insanlk.bilicma: icma ile, birden, ittifakla,fikir birliiyle.brhan: delil, ispat, hccet.cemaat-i azme: byk ve kala-balk cemaat, topluluk.dadaa: grlt, beyhude telaflve ztrap.dehfletli: rktc, korkun.divane: deli, akl baflnda olma-yan, budala, alk.ecza: eczaclkta, il yapmadakullanlan eflitli maddeler.ehemmiyet: nem, deer, ky-met.ejderha: korkun ve hayal birhayvan.ferman: emir, buyruk.feylesof: felsefe ile uraflan, filo-zof.fikren: fikir ile, dflnerek, zih-nen.hafliye: dipnot.

heyet: bir topluluu meydanagetiren kiflilerin btn, komite.hccet: delil.ihbar: haber verme, bildirme, an-latma, duyurma.ihtiyar: seme, tercih etme.ispat: doruyu delillerle gster-me.itiraz: kabul etmediini belirtme,karfl kma.kamer: Ay.kuds: mukaddes, yce.kumandan: komutan.menfaat: fayda.meflahir-i insaniye: insanlarn

meflhurlar.muannit: inat, ayak direyen.muhakkik: tahkik eden, gerei


arafltrp bulan, bir fleyin iyzn inceleyerek vakfolan.

muhbir: haber veren, haber-ci.

musallat: ok rahatszlk ve-ren, aflr derecede sataflan.

mtehit: ayet ve hadisler-den fler hkmler karabi-len, gerekli btn ehillik flart-larna sahip olan, genifl ve de-

rin bilgili din limi.mtemerrit: temerrt eden,inat, kt fiilinde inatlaflan.

mtevatiren: yalan zerindebirleflmeleri aklen mmknolmayan bir topluluun nak-lettii haber tarznda, tevatryoluyla.

nazar: bakfl, dikkat.

nev-i insan: insan tr, insa-nolu.

saadet-i ebediye: sonu ol-mayan, sonsuz mutluluk.

sddkn: sddklar, doru sz-

l olanlar, samimiyetle imanetmifl olan ve bunun gerei-ne tam olarak uyanlar.

srat- mstakim: hak yol, Al-lahn gsterdii hidayet yolu.

suret: biim, tarz, grnfl.

flekavet-i daime: sreklibedbahtlk, sonsuz sknt.

taife-i ehl-i hakikat: hakikatyolunda olanlar, gerek yo-lunda olanlar grubu.

vaziyet: durum.

yakin: flphe edilemeyecekderecede kesin bir flekilde.

zndk: Allaha ve ahireteinanmayan, Allah inkreden, imansz, mnkir.


26/566

yalnz onlara ehemmiyet verir derecede akln, kalbini,ruhunu, insaniyetini kaybetmifl oluyor.

Madem hakikat-i hl budur; biz mahpuslar, bu hapis

musibetinden intikammz tam almak iin o mbarekikinci heyetin hediyelerini kabul etmeliyiz. Yani, nasl kibir dakika intikam lezzeti ve birka dakika veya bir iki sa-at sefahat lezzetleriyle, bu musibet, bizi on befl ve befl veon ve iki sene bu hapse soktu, dnyamz bize zindaneyledi. Biz dahi bu musibetin ramna ve inadna, bir ikisaat mddet-i hapsi bir iki gn ibadete ve iki sene ce-zamz mbarek kafilenin hediyeleriyle yirmi otuz

sene bk bir mre ve on ve yirmi sene hapiste cezam-z milyonlar sene Cehennem hapsinden affmza vesileedip, fn dnyamzn alamasna mukabil, bk hayat-mz gldrerek, bu musibetten tam intikammz almal-yz. Hapishaneyi terbiyehane gsterip, vatanmza vemilletimize birer terbiyeli, emniyetli, menfaatli adam ol-maya alflmalyz. Ve hapishane memurlar ve mdrle-ri ve mdebbirleri dahi, cani ve eflkya ve serseri ve ka-til ve sefahati ve vatana muzr zannettikleri adamlar birmbarek dershanede alflan talebeler grsnler ve mf-tehirne Allaha flkretsinler.

@


ramna: ona ramen, inadna,zddna.ruh: dirilik kayna, hayatn te-meli ve sebebi olan manev var-lk.sefahet: zevk, elence ve yasakfleylere dflknlk, sefihlik.flkr: nimet ve iyiliin sahibinitanma ve ona karfl minnet duy-ma.talebe: talep eden, renci.terbiye: eitim; iyi ahlak, sayg veedep renme.

terbiyehane: terbiye yeri.vesile: arac, vasta.zindan: hapishane

bk: ebed, daim, srekli vekalc olan.cani: acmasz, gaddar.ehemmiyet: nem.emniyet: eminlik, gvenlik,korkusuzluk.eflkya: da hrszlar, haydut-lar, yol kesiciler.fn: lml, geici.hakikat- hl: durumun ger-ek yn, iflin asl.

ibadet: Allahn emrettikleriniyerine getirme, Allaha karflkulluk vazifesini yapma.

inat: bir konuda srarl olma,sznde ayak direme.

insaniyet: insanlk mahiyeti.

intikam: alma, kendisine,bulunduu toplulua veyabenimsedii bir fleye karflyaplan tecavze, ktlekarfllk verme, misillemedebulunma.

kafile: birlikte yolculuk edentopluluk; zmre, frka.

katil: katleden, ldren.madem: ...den dolay, byleise.

mahpus: hapsedilmifl olan,mevkuf.mukabil: karfllk.musibet: felaket, bela.muzr: zararl, zarar veren.mbarek: feyizli, bereketli,kutlu.mddet-i habs: hapis sresi.mdebbir: tedbir alan, ted-birli, her fleyi nceden dfl-nen.

mftehirane: iftiharla, iftiharederek, vnerek, gururlu birflekilde.


27/566

nc MeseleGENLK REHBERnde izah bulunan ibretli bir hdi-

senin hlsas fludur:Bir zaman, Eskiflehir hapishanesinin penceresinde,

bir Cumhuriyet Bayramnda oturmufltum. Karflsndakilise mektebinin byk kzlar, onun avlusunda glerekraks ediyorlard. Birden, manev bir sinema ile, elli senesonraki vaziyetleri bana grnd. Ve grdm ki, o elli

altmfl kzlardan ve talebelerden krk ellisi, kabirde top-rak oluyorlar, azap ekiyorlar. Ve on tanesi, yetmifl sek-sen yaflnda, irkinleflmifl, genliinde iffetini muhafazaetmediinden, sevmek bekledii nazarlardan nefret g-ryorlar. Kat mflahede ettim, onlarn o acnacak hl-lerine aladm. Hapishanedeki bir ksm arkadafllar ala-dm iflittiler. Geldiler, sordular; ben dedim: fiimdi be-ni kendi hlime braknz, gidiniz.

Evet, grdm hakikattir, hayal deil. Nasl ki bu yazve gzn ahiri kfltr; yle de, genlik yaz ve ihtiyarlkgznn arkas kabir ve berzah kfldr. Gemifl zamannelli sene evvelki hdisat sinema ile hl-i hazrda gste-rildii gibi, gelecek zamann elli sene sonraki istikbal h-disatn gsteren bir sinema bulunsa, ehl-i dallet ve se-fahatin elli altmfl sene sonraki vaziyetleri onlara gste-rilse idi, flimdiki gldklerine ve gayrimeflru keyiflerinenefretler ve teellmlerle alayacaklard.

ahir: son.azap: gnahlara karfl kabirde veahirette ekilecek ceza.berzah: ruhlarn kyamete kadarbekleyecei, dnya ile ahiret ara-sndaki yer.ehl-i dallet: dallet ehli; yoldankanlar, azgn ve sapkn kimse-ler.ehl-i sefahet: sefihler, nefs zevk

ve lezzetleri ok masraf yapanlar.evvel: nce.gayrimeflru: meflru olmayan, di-


ne aykr, kanunsuz.gz: sonbahar.hdisat: hadiseler, olaylar.hdise: olay.hakikat: gerek, hayal olma-yan, grlen, mevcut olan, birfleyin asl ve esas.hl-i hzr: flimdiki durum.hulsa: bir fleyin z, esas,zeti.ibret: bir olaydan, kt bir

durumdan ders alma, ders -karma.iffet: namus, rz.

istikbal: gelecek zaman.izah: aka ortaya koyma,bir konuyu ayrntlaryla, ek-siksiz anlatma.kabir: mezar.kat: kesin, flpheye ve te-reddde mahal brakmayan.manev: manaya ait, maddolmayan.mektep: eski dnemde ilk veorta tahsilin yapld eitim

kurumu.mesele: nemli konu.muhafaza: koruma.

mflahede: bir fleyi gzle gr-me, seyretme.


nefret: bir fleyden veya kim-seden irenme, tiksinme, ik-rah.

raks: oynama, dans etme.

sefahet: zevk, elence ve ya-sak fleylere dflknlk, sefih-lik.teellm: elemlenme, tasalan-

ma, dertlenme, znt duy-ma.vaziyet: durum


28/566

Ben, o Eskiflehir Hapishanesindeki mflahede ilemeflgul iken sefahat ve dalleti tervi eden bir flahs- ma-nev, ins bir fleytan gibi karflma dikildi ve dedi:

Biz hayatn her bir eflit lezzetini ve keyiflerini tat-mak ve tattrmak istiyoruz; bize karflma.

Ben de cevaben dedim:

Madem lezzet ve zevk iin lm hatra getirmeyipdallet ve sefahate atlyorsun, katiyen bil ki, senin da-lletin hkmyle, btn gemifl zaman- mazi lmfl vemadumdur ve iinde cenazeleri rmfl bir vahfletli me-

zaristandr. nsaniyet alkadarlyla ve dallet yoluylasenin baflna ve varsa ve lmemifl ise kalbine, o hadsizfiraklardan ve o nihayetsiz dostlarnn ebed lmlerin-den gelen elemler, senin flimdiki sarhofla pek ksa birzamandaki cz lezzetini imha ettii gibi; gelecek istik-bal zaman dahi, itikatszln cihetiyle yine madum vekaranlkl ve l ve dehfletli bir vahfletghtr. Ve oradangelen ve bafln vcuda karan ve zaman- hzra ura-yan barelerin bafllar ecel celldnn satryla kesilip hi-lie atldndan, mtemadiyen akl alkadarlyla seninimansz baflna hadsiz elim endifleler yadryor. Seninsefihne cz lezzetini zirzeber eder.

Eer dalleti ve sefahati brakp iman- tahkik ve isti-kamet dairesine girsen, iman nuruyla greceksin ki: Ogemifl zaman- mazi madum ve her fleyi rten birmezaristan deil, belki mevcut ve istikbale inklp edennuran bir lem ve bk ruhlarn istikbaldeki saadet


ruh: dirilik kayna, hayatn te-meli ve sebebi olan manev var-lk.saadet: mutluluk.sefahet: zevk, elence ve yasak

fleylere dflknlk, sefihlik.flahs- manev: manev flahs;belli bir flahs olmayp, kendisinebir flahs gibi muamele edilen flir-ket, cemaat, cemiyet gibi ortak-lklar; belli bir kifli olmayp bir ce-maatten meydana gelen manevflahs.fleytan: zeki, kurnaz olan, bu ze-kiliini ktlk yapmakta kulla-nan kimse.tervi: reva verme, kymet vedeerini arttrma.vahflet:yaban ve vahfli olan fley,medeniyetin zdd.

vahfletgh: yalnzlk yeri, korkuveren yer, ssz yeri.zaman- mazi: gemifl zaman

lem: dnya, cihan.

bk: ebed, daim, srekli vekalc olan.

cevaben: cevap olarak, karfl-lk fleklinde.

dallet: iman ve slmiyettenayrlmak, azmak, doru yol-dan ayrlma, azma, batla y-nelme.

ebed: sonu olmayan, daim,srekli.

firak: ayrlk, hicran.hkm: hakimiyet, hakim ol-ma.

iman- tahkik: tahkik iman,imana dair btn meseleleriinceleyip delil ve brhan ileinanma.

imha: ortadan kaldrma,mahvetme.

inklp: bir halden baflka birhale geme, deiflme, dnfl-me.ins: insan cinsinden.

istikbal: gelecek zaman.

katiyen: kat olarak, kesinolarak, kesinlikle.madem: ...den dolay, byle

ise.madum:yok olan, mevcut ol-mayan, bulunmayan.meflgul: bir iflle uraflan, iflgrmekte olan kimse.mevcut: var olan, bulunan,olan.mezaristan: mezarlk.mflahede: bir fleyi gzle gr-me, seyretme.mtemadiyen: srekli ola-

rak, devaml.nuran: nurlu, flkl, parlak,mnevver.


29/566

saraylarna girmelerine bir intizar salonu grnmesihaysiyetiyle, deil elem, belki imann kuvvetine greCennetin bir nevi manev lezzetini dnyada dahi tattrd-

gibi; gelecek istikbal zaman, deil vahfletgh ve ka-ranlk, belki iman gzyle grnr ki, saadet-i ebediyesaraylarnda hadsiz rahmeti ve keremi bulunan ve herbahar ve yaz birer sofra yapan ve nimetlerle dolduranbir Rahman- Rahm-i Zlcelli vel-kramn ziyafetlerikurulmufl ve ihsanlarnn sergileri almfl, oraya sevkiyatvar, diye iman sinemasyla mflahede ettiinden, dere-cesine gre bk lemin bir nevi lezzetini hissedebilir.Demek, hakik ve elemsiz lezzet yalnz imanda ve imanile olabilir.

mann bu dnyada dahi verdii binler fayda ve neti-celerinden yalnz bir tek fayda ve lezzetini; bu mezkrbahsimiz mnasebetiyle, Genlik Rehberinde bir hafliyeolarak yazlan bir temsille beyan edeceiz. fiyle ki:

Mesel, senin gayet sevdiin bir tek evldn sekerattalmek zere iken ve meyusne elim ebed firakn dfl-

nrken, birden Hazret-i Hzr ve Hakm-i Lokman gibibir doktor geldi, tiryak gibi bir macun iirdi; o sevimli vegzel evldn gzn at, lmden kurtuldu. Ne kadarsevin ve ferah veriyor, anlarsn.

flte o ocuk gibi, sevdiin ve cidd alkadar olduunmilyonlar sence mahbup insanlar, o mazi mezaristann-da, senin nazarnda, ryp mahvolmak zere iken,birden hakikat-i iman, Hakm-i Lokman gibi o byk

lem: dnya, cihan.bahis: konu.bk: sonsuz, daimi, ebedi.beyan etmek: aklamak, bildir-mek, izah etmek.cidd: gerek olarak, hakikaten.ebed: sonu olmayan, daim, s-rekli.elem: dert, znt, madd-mane-v ztrap.evlt: veletler, ocuklar.ferah: gnl akl, sevin, se-vinme.firak: ayrlk, hicran.gayet: son derece.hakikat-i iman: iman hakikati.hakik: gerek.Hakm-i Lokman: Kurnda adgeen, peygamber olup olmadkesin olmayan, tleri, ahlk vetbb szleri ile tannan byk birzat. Hz. Lokman (a.s.), Hz. Davuda(a.s.) yetiflmifl ve ondan ilim -renmifltir. Halk arasnda dahaok, bir hekim (doktor) olarak ta-nnd iin Hekim-i Lokman ola-

rak yd edilmifltir. Hekim olduuhususunda limler ittifak etmek-tedirler.hafliye: dipnot.haysiyet: fleref, onur, itibar.Hazret-i Hzr: kinci tabaka-i ha-yat mertebesinde yaflayan veKurn- Kermde ismi geenmeflhur peygamber.ihsan: bafllama, ikram etme, l-tuf.intizar: bekleme, gzleme.kerem: cmertlik, ltuf, ihsan,bafl.kuvvet: g, kudret.

macun: hamur kvamna getiril-mifl il.mahbup: sevgili, sevilen, muhab-


bet edilen.mahvolma: yok olma, orta-dan kalkma, batma.manev: manaya ait, maddolmayan.mazi: gemifl zaman.mesel: rnein.meyusne: mitsizce, mit-sizlikle, mitsiz bir flekilde.mezkr: zikredilen, ad ge-en, anlan.

mnasebet: iliflki, alka.mflahede: bir fleyi gzle gr-me, seyretme.


nevi: eflit, tr.nimet: ltuf, ihsan, bafl.

Rahman- Rahm-i Zlcellivel-kram: sonsuz ikram,haflmet, flefkat, merhametsahibi olan ve btn varlkla-rn rzkn veren; Allah.

rahmet: flefkat etmek, mer-hamet etmek, esirgemek.saadet-i ebediye: sonu ol-

mayan, sonsuz mutluluk.sekerat: lmek zere olan birkiflinin kendinden gemesi.

sevkiyat: sevk ifli, gndermeifli.

temsil: misal getirme, zellik-le t alnsn diye mesel an-latma.

tiryak: panzehir olarak kulla-nlan, zehirlenme veya hasta-lklardan flifa bulmaya vesileolan il.

vahfletgh:yalnzlk yeri, kor-ku veren yer, ssz yeri.

ziyafet: ikram iin verilen ye-mek, yemekli davet, fllen


30/566

idamhane tevehhm edilen mezaristana kalp pencere-sinden bir flk verdi. Onunla bafltan bafla btn ller di-rildiler. Ve, Biz lmemifliz ve lmeyeceiz, yine sizinle

grfleceiz lisan- hl ile dediklerinden aldn hadsizsevinler ve ferahlar, iman, bu dnyada dahi vermesiy-le ispat eder ki, man hakikati yle bir ekirdektir ki,eer tecessm etse, bir Cennet-i hususiye ondan kar,o ekirdein fiecere-i Tubas olur dedim.

O muannit dnd, dedi:

Hi olmazsa hayvan gibi hayatmz keyif ve lezzetlegeirmek iin sefahat ve elencelerle bu ince fleyleri d-

flnmeyerek yaflayacaz.

Cevaben dedim:

Hayvan gibi olamazsn. nk, hayvann mazi vemstakbeli yok. Ne gemiflten elemler ve teessfler alrve ne de gelecekten endifleler ve korkular gelir. Lezzeti-ni tam alr, rahatla yaflar, yatar, Hlkna flkreder. Hat-ta, kesilmek iin yatrlan bir hayvan, bir fley hissetmez.Yalnz bak kestii vakit hissetmek ister. Fakat, o his da-hi gider; o elemden de kurtulur. Demek, en byk birrahmet, bir flefkat-i lhiye, gayb bildirmemektedir vebafla gelen fleyleri setretmektedir. Hususan masum hay-vanlar hakknda daha mkemmeldir.

Fakat, ey insan! Senin mazi ve mstakbelin akl ci-hetiyle bir derece gayblikten kmasyla, setr-i gayptanhayvana gelen istirahatten tamamen mahrumsun. Ge-miflten kan teessfler, elim firaklar ve gelecekten gelen


bini tanma ve ona karfl minnetduyma.tecessm: cisimleflme, cisim hali-ne gelme.teessf: zlme, eseflenme, birfleyin tesirini hissetme, ac duy-ma.tevehhm: vehimlenme, kurun-tuya kaplma; gerekte var olma-

yan var kabul etme, yok olanvar zannetmekle mitsizlie vekorkuya dflme.

Cennet-i hususiye: husus,zel Cennet; Cennet iindeCennet.

cevaben: cevap olarak, karfl-lk fleklinde.

cihet:yn, sebep, vesile.

gayb: gaypla ilgili, grnme-yenlere ait.

gayp: his ve akln tesindekalan, insan tarafndan kavra-namayan.

hakikat: gerek, esas.Hlk: yoktan yaratan, herfleyi yoktan var eden, yarat-

c; Allah.hususan: bilhassa, zellikle.idamhane: yok etme yeri,imha yeri.ispat: doruyu delillerle gs-terme.istirahat: dinlenme, rahatla-ma.lisan- hl: hl dili, bir fleyinduruflu ve grnfl ile birmana ifade etmesi.

mahrum: bir fleye sahip ola-mayan, yoksun.masum: saf, temiz.

mezaristan: mezarlk.muannit: inat, ayak dire-yen.mstakbel: gelecek zaman.setretmek: rtmek, kapat-mak, gizlemek.setr-i gayb: gayp perdesi, giz-lilik perdesi; bafla gelecekfleylerin bilinememesi.flecere-i Tuba: CennettekiTuba aac.

flefkat-i lhiye: Cenab- Hak-kn merhameti ve flefkati.flkr: nimet ve iyiliin sahi-


31/566

korkular ve endifleler, senin cz lezzetini hie indirir,lezzet cihetinde yz derece hayvandan afla dflrr.Madem hakikat budur. Ya akln kar at, hayvan ol kur-

tul; veya akln imanla baflna al, Kurn dinle, yz de-rece hayvandan ziyade bu fn dnyada dahi saf lezzet-leri kazan diyerek onu ilzam ettim.

Yine o mtemerrit flahs dnd, dedi:

Hi olmazsa ecnebi dinsizleri gibi yaflarz.

Cevaben dedim:

Ecnebi dinsizleri gibi de olamazsn. nk onlar, birpeygamberi inkr etse, dierlerine inanabilirler. Pey-gamberleri bilmese de, Allaha inanabilir. Onu da bilme-se, kemalta medar baz seciyeleri bulunabilir. Fakat, birMslman, en ahir ve en byk ve dini ve daveti umu-m olan Ahir Zaman Peygamberi Aleyhissalt Vessel-m inkr etse ve zincirinden ksa, daha hibir peygam-beri, hatta Allah kabul etmez. nk btn peygam-

berleri ve Allah ve kemalt onunla bilmifl. Onlar, on-suz kalbinde kalmaz. Bunun iindir ki, eskiden beri herdinden slmiyete giriyorlar; ve hibir Mslman, hakikYahud veya Mecus veya Nasran olmaz, belki dinsizolur. Seciyeleri bozulur; vatana, millete muzr bir hletegirer.

spat ettim; o muannit ve mtemerrit flahsn daha tu-tunacak bir yeri kalmad. Kayboldu, Cehenneme gitti.

ahir: son.ahir zaman: dnyann son zama-n ve son devresi, dnya hayat-nn kyamete yakn son devresi.aleyhissalt vesselm: salt veselam onun zerine olsun anla-mnda Hz. Muhammede dua.davet: ar.ecnebi: yabanc, baflka milletten

olan.fn: lml, geici.hakik: gerek.


hlet: hal, durum.

ilzam: susturma, cevap vere-mez hle getirme.

inkr: reddetme, inanmama,kabul ve tasdik etmeme.

slmiyet: Mslmanlk, se-mav dinlerin sonuncusu.

ispat: doruyu delillerle gs-terme.

kemalt: faziletler, kemaller,olgunluklar, mkemmellikler.

Kurn: Allah tarafndan va-hiy yoluyla Hz. Muhammedeindirilmifl, semav kitaplarn

sonuncusu.madem: ...den dolay, byleise.Mecus: atefle tapan, Zerdfltdinini benimseyen, bu dinleilgili olan, Zerdflt.medar: sebep, vesile.muannit: inat, ayak dire-yen.muzrr: zararl, zarar veren.Mslman: slm dinine ba-

l, dindar, mtedeyyin.mtemerrit: temerrt eden,inat, kt fiilinde inatlaflan.

Nasran: sev, Hristiyan.

peygamber: Allah tarafndanhaber getirerek lah emir veyasaklar insanlara teblieden eli, nebi.

saf: saf olan, katflksz, duru.

seciye: iyi huy, karakter.

flahs: kifli, kimse, fert.

umum: herkese ait, genel.

Yahud: Hz. Yakubun olu

Yahudaya mensup olanlar,srailoullar.

ziyade: ok, fazla


32/566

flte ey bu medrese-i Yusufiyede benim ders arkadafl-larm! Madem hakikat budur; ve bu hakikati Risale-i Nuro derece kat ve gnefl gibi ispat etmifl ki, yirmi senedir

mtemerritlerin inatlarn krp imana getiriyor. Biz dahihem dnyamza, hem istikbalimize, hem ahiretimize,hem vatanmza, hem milletimize tam menfaatli ve ko-lay ve selmetli olan iman ve istikamet yolunu takipedip, bofl vaktimizi skntl hlyalar yerinde Kurndanbildiimiz sureleri okumak ve manalarn bildiren arka-dafllardan renmek ve kazaya kalmfl farz namazlarm-z kaza etmek ve birbirinin gzel huylarndan istifadeedip, bu hapishaneyi gzel seciyeli fidanlar yetifltiren birmbarek baheye evirmek gibi amal-i saliha ile, hapis-hane mdr ve alkadarlar cani ve katillerin bafllarndazebani gibi azap memurlar deil, belki medrese-i Yusu-fiyede Cennete adam yetifltirmek ve onlarn terbiyesinenezaret etmek vazifesiyle memur birer mstakim statve birer flefkatli rehber olmalarna alflmalyz.

@


sufun medresesi, Hz. Yusufun(a.s.) iftira, hakszlk ve zulm ilehapiste kalmasndan kinaye ola-rak, iman ve Kurna hizmetin-den dolay tevkif edilenlerin hap-sedildii yer manasnda, hapisha-ne.menfaat: fayda.mbarek: feyizli, bereketli, kutlu.mstakim: doru.nezaret: gzetme, bakma, kont-rol etme.

rehber:yol gsteren, klavuz.Risale-i Nur: Nur Risalesi, Bediz-zaman Said Nursnin eserlerininad.seciye: iyi huy, karakter.selmet: salimlik, eminlik; sknt,korku ve endifleden uzak olma.sure: Kurn- Kermin ayrld114 blmden her biri.flefkat: karfllksz sevgi besleme,iten ve karfllksz merhamet.terbiye: eitim; iyi ahlak, sayg veedep renme.stat: bir ilim ve sanatta stnolan kimse, retmen.

vazife: grev.zebani: Cehennemlikleri Cehen-neme atmakla vazifeli melekler.

ahiret: dnya hayatndansonra bafllayp ebediyen de-vam edecek olan ikinci hayat.

alkadar: ilgili, iliflkili, mna-sebetli, bal.

amal-i saliha: salih ameller,Allahn rzasna uygun yapl-mfl iyi ve hayrl ifller.

azap: gnahlara karfl kabirdeve ahirette ekilecek ceza.

cani: cinayet ifllemifl kimse,

acmasz, gaddar.farz: kesin yaplmas gerekliolan; slmiyette kesin olarak

yaplmas gereken emir.hakikat: gerek, esas.huy: yaratlfltan olan karak-ter, miza.hlya: hayal.iman: inanma, itikat.istifade: faydalanma, yarar-lanma.istikamet: inan, dflnce veniyette, tutum ve davranfltaAllahn rzasna uygun d-

rstlk.istikbal: gelecek.kat: kesin, flpheye ve te-

reddde mahal brakmayan.

katil: adam ldren, insan l-dren kimse, cani.

kaza: vakit ktktan sonranamazn klnmas veya za-mannda yaplmayan ibadet-lerin yerine getirilmesi.

Kurn: Allah tarafndan va-hiy yoluyla Hz. Muhammedeindirilmifl, semav kitaplarnsonuncusu.

madem: ...den dolay, byleise.

medrese-i Yusufiye: Yu-


33/566

Drdnc MeseleYNEGenlik Rehberinde izah var. Bir zaman ba-na hizmet eden kardefllerim tarafndan sual edildi ki:Kre-i arz hercmerce getiren ve slm mukadderaty-la alkadar olan bu dehfletli Harb-i Umumden elli gn-dr (flimdi yedi seneden geti ayn hl) (HAfiYE) hi sormu-yorsun ve merak etmiyorsun? Hlbuki bir ksm mte-

deyyin ve lim insanlar, cemaati ve camii brakp radyodinlemeye kofluyorlar. Acaba bundan daha byk birhdise mi var? Veya onunla meflgul olmann zarar mvar? dediler.

Cevaben dedim ki:

mr sermayesi pek azdr; lzumlu ifller pek oktur.Birbiri iinde mtedahil daireler gibi, her insann kalp vemide dairesinden ve ceset ve hane dairesinden, mahal-

le ve flehir dairesinden ve vatan ve memleket dairesin-den ve kre-i arz ve nev-i befler dairesinden tut, t zha-yat ve dnya dairesine kadar birbiri iinde daireler var.Her bir dairede, her bir insann bir nevi vazifesi bulu-nabilir. Fakat en kk dairede, en byk ve ehemmi-yetli ve daim vazife var; ve en byk dairede, en kkve muvakkat, ara sra vazife bulunabilir. Bu kyas ile,

HAfiYE: Parantez iindeki not 1946 senesine aittir.

lim: ok okumufl, bilen, bilgili,bilgin.cemaat: bir imama uyup namazklan Mslmanlar topluluu.ceset: vcut, beden.cevaben: cevap olarak, karfllkfleklinde.daim: srekli, devaml.

dehfletli: rktc, korkun.ehemmiyetli: nemli.hdise: olay.


Harb-i Umum: genel harp,umum savafl; 1914-1918 yl-lar arasnda cereyan eden Bi-rinci Dnya Savafl.

hafliye: dipnot.

hercmer: karmakarflk ol-ma, alt st olma.

izah: aka ortaya koyma,bir konuyu ayrntlaryla, ek-siksiz anlatma.

kre-i arz:yer kre, dnya.

mesele: nemli konu.

mukadderat: Allah tarafn-dan ezelde takdir olunmuflfleyler, ileride meydana gele-cek haller ve olaylar, aln ya-zs.

muvakkat: geici.mtedahil: tedahl eden, bir-biri iine geen.

mtedeyyin: dinin emirlerinieksiksiz yerine getiren, din-dar, dine bal.nev-i befler: insanolu, insan-lar.nevi: eflit, tr.sermaye: varlk, servet.

sual: soru.vazife: grev.zhayat: hayat sahibi.


34/566

kklk ve byklk makusen mtenasip vazifeler bu-lunabilir. Fakat, byk dairenin cazibedarl cihetiyle,kk dairedeki lzumlu ve ehemmiyetli hizmeti brakt-

rp, lzumsuz, malyani ve afak ifllerle meflgul eder.Sermaye-i hayatn bofl yerde imha eder, o kymettarmrn kymetsiz fleylerde ldrr. Ve bazen bu harpbouflmalarn merak ile takip eden, bir tarafa kalben ta-raftar olur, onun zulmlerini hofl grr, zulmne flerikolur.

Birinci noktaya cevap ise:

Evet, bu Cihan Harbinden daha byk bir hdise ve

bu zemin yzndeki hkimiyet-i amme davasndan dahaehemmiyetli bir dava, herkesin ve bilhassa Mslmanla-rn baflna yle bir hdise ve yle bir dava almfl ki, heradam, eer Alman ve ngiliz kadar kuvveti ve serveti ol-sa ve akl da varsa, o tek davay kazanmak iin, biltered-dt sarf edecek. flte o dava ise, yz bin meflahir-i insa-niyenin ve hadsiz nev-i beflerin yldzlar ve mrflitlerininmttefikan, Kinat Sahibinin ve Mutasarrfnn binler

vaat ve ahitlerine istinaden haber verdikleri ve bir ksmgzleriyle grdkleri flu ki: Herkesin iman mukabilin-de bu zemin yz kadar balar ve kasrlar ile mzey-yen ve bk ve daim bir tarla ve mlk kazanmak veyakaybetmek davas baflna almfl. Eer iman vesikasnsalam elde etmezse, kaybedecek. Ve bu asrda, mad-diyyunluk taunuyla oklar o davasn kaybediyor. Hattabir ehl-i keflif ve tahkik, bir yerde, krk vefiyattan yalnzbirka tanesi kazandn sekeratta mflahede etmifl;


kinat: yaratlmfl olan fleylerintamam, btn lemler, varlklar.kalben: kalp ile, kalpten.kasr: saray, kflk.kyas: karfllafltrma, oranlama.kymet: deer.kymettar: kymetli, deerli.kuvvet: g, kudret.maddiyyunluk: maddiyyunlarnmeslei, maddecilik; her fleyi

madde ile deerlendiren, sadecemaddeye istinat eden, ruhaniyatve maneviyat inkr edenlerinmeslei, materyalistlik.maksen: aksine, ters olarak,zddna olarak.malyani: manasz, faydasz, bofl(fley).meflahir-i insaniye: insanlarnmeflhurlar.mukabil: karfllk.Mutasarrf: tasarruf eden, tasar-ruf sahibi olan, her fleyin sahibiolan, malik.mlk: sahip olunan, zerinde ta-

sarrruf hakk bulunan her fley.mrflit: irflat eden, doru yolugsteren, rehber, klavuz.mflahede: bir fleyi gzle grme,seyretme.mtenasip: orantl, nispetli.mttefikan: ittifak ederek, hepberaber, birlikte.mzeyyen: ziynetlendirilmifl,ssl.sarf: harcama.sekerat: lmek zere olan bir ki-flinin kendinden gemesi.sermaye-i hayat: hayat serma-

yesi.flerik: ortak.taraftar: tarafl, birinin veya birgrubun tarafn tutan, bir tarafdestekleyen.taun: veba.vaat: Allahn kullarna muhak-kak gereklefleceini bildirdiiahiret hayatnda, amellerinin kar-fll ve Allahn ltfu olarak veri-lecek mkfat, ahiret mkfat.vazife: grev.vefiyat: lmler, vefatlar.vesika: inanlacak, dayanlacak,gvenilecek salam delil, hccet,

belge.zemin:yer.zulm: hakszlk

afak: hava, gereksiz, lzum-suz ve deersiz.ahit:yemin, and.asr:yzyl, asr.bk: ebed, daim, srekli vekalc olan.biltereddt: tereddtsz.

bilhassa: zellikle.cazibedar: ekici, cazibeli.cihet:yn, sebep, vesile.

dava: takip edilen fikir, iddia.ehemmiyetli: nemli.

ehl-i keflif: baz srlar, bilin-meyen hakikatleri, Cenab-Hakkn ltuf ve ihsan ile bi-len veller.

ehl-i tahkik: gerei araflt-

ranlar, gerein peflinden gi-denler.hadsiz: snrsz, sonsuz.

hkimiyet-i amme: umumahkim olma, genel hkimiyet.

harp: savafl, cenk, devletlerarasnda meydana gelen kan-l ve silahl kavga.

imha: ortadan kaldrma,mahvetme.

istinaden: istinat ederek, da-yanarak, gvenerek, delil ka-bul ederek.


35/566

tekiler kaybetmifller. Acaba bu kaybettii davann yeri-ni, btn dn

asayi musa

Documents