Asiler in,

kaybedenlerin,

hayalperestler in,

küfürbazlar ›n,

günahkârlar ›n,

beyaz zenci ler in,

afla€› t › rmananlar›n,

yola ç›kmaktan çekinmeyenlerin,

uçurumdan atlayanlar›n. . .

di l i , sesi

Y e r a l t › E d e b i y a t › . . .

JACK KEROUAC: Frans›z as›ll› Amerikal› romanc›, flair ve Beat Kufla€›’n›n önde gelen sözcülerinden Jack Kerouac 1922 y›l›nda Amerika’n›n o dönemde yoksullaflmaya bafllam›fl fabrika kentlerinden Massachusetts, Lowell’da dünyaya geldi. Kökenleri Brötonlara, K›z›lderililere, hatta Kerouac’›n bir iddias›na göre Keltlere uzanan, tek bir etnisiteye s›€d›r›lamayacak zenginlikte bir haritaya sahip olan ailesi, evde Frans›zcan›n Quebec’e özgü bir diyalekti olan Joual a€z›n› kullan›yordu. Dolay›s›yla Kerouac, ‹ngilizceyi ancak alt› yafl›nda ö€rendi. Katolik okullar›nda e€itim alan Kerouac, kazand›€› spor bursuyla New York’taki Columbia Üniversitesi’ne gitti; Allen Ginsberg ve William S. Burroughs ile de bu üniversitede tan›flt›. ‹lk roman› The Town and the City 1950 y›l›nda yay›mland›; ama Kerouac’› döneminin en çok tan›nan yazarlar› aras›na sokan, 1957’de yay›mlanan Yolda adl› roman› oldu. Kerouac, 1969 y›l›nda Florida, St. Peterburg’da k›rk yedi yafl›nda hayata gözlerini yumdu. 1951 y›l›nda, üç haftada yaz›lan, fakat dönemin gerek toplumsal gerek edebi kabul-lerinin ötesinde bir yap›t oldu€u için alt› y›l yay›nc› bulamayan Yolda, ancak 1957 y›l›nda, defalarca düzeltiden geçirildikten sonra yay›mlanabildi. Kerouac’›n, arkadafl› Neal Cassady ile Amerika’n›n dört bir yan›na ve Meksika’ya yapt›€› yolculuklar› “Amerikan Rüyas›”n›n s›n›rlar›n› s›nayan bir içerik ve üslupla kâleme ald›€› Yolda, en masumlaflt›r›lm›fl haliyle bile 1940 ve 1950’ler Amerikas›’n›n dayat›lan de€erlerinin d›fl›nda kalan caz, cinsellik, uyuflturucu, alkol gibi temalar› iflledi€i için büyük yank›lar uyand›rd› ve gençlik isyan›n›n el kitab› haline geldi. Yolda’n›n yay›mlan›fl›n›n ard›ndan sürekli olarak Beat Kufla€›’n›n de€erlerini anlatma çabas›na giren, bir yandan kendisine yüklenen imaja uygun yaflamaya çal›flan, bir yandan da ne zaman göçmenlik, çift-dillilik gibi deneyimlerinden bahsedecek olsa gazetecilerin kap›lar›n› kapal›, kulaklar›n› t›kal› bulup düfl k›r›kl›€›na u€rayan Kerouac, 1969 y›l›nda afl›r› alkol tüketimine ba€l› bir iç kanamadan öldü. Dünya çap›nda okur alg›s›nda isyan ile özdeflleflen Yolda ise, de€iflen tarihsel ve toplumsal koflullar alt›nda bile bu özelli€ini korumakta, hatta okurlar› küçük çapl› isyanlara sürüklemektedir: Amerika’n›n büyük kitabevlerinde çoklukla raflara de€il kasan›n arkas›na yerlefltirilmesinin sebebi, Yolda’n›n ‹ncil’in ard›ndan en çok “araklanan” kitap oldu€u söylencesindendir.Yay›mland›€› dönemde Yolda’n›n al›mlan›fl› büyük ölçüde “sansasyon” çerçevesinde gerçekleflmifltir. Edebiyat ve elefltiri çevrelerini ikiye bölen, kimilerinin Hemingway’in yap›tlar›na efl tuttu€u, kimilerinin ise yaz›ndan saymad›€› Yolda, bugün Amerikan mod-ernizmi ile postmodernizmi aras›nda bir köprü kuran, caz müzi€inin ritimlerini yaz›ya yans›tmas›yla deneysel, yaflam›n potansiyelleri ile totalitaryanizme yak›n bir düzenin izin verdikleri aras›ndaki bofllu€u bir yol mitiyle doldurmaya, yeniden yaratmaya çal›flmas›yla romantik bir edebiyat yap›t›d›r. Dahas›, Kerouac beyaz ve baflar›l› Amerika mitinin karfl›s›na göçmenlerin, tar›m iflçilerinin, gezgin serserilerin hayat›n› koyarak ve bunu bir d›flarl›kl› gözüyle yaparak kültürel alg›da bir k›r›lmaya yol açm›flt›r. Yolda’n›n düzeltiden geçirilmemifl, orijinal metni, kitab›n 1957’de yay›mlan›fl›n›n ellinci y›l› onuruna 2007 y›l› Eylülünde kitap format›nda yay›mlanm›flt›r. Kült roman Yolda aras›ndaki en belirgin fark en belirgin fark, asgari düzeltmeden geçmifl, koca bir tek paragraf halinde olmas›d›r: Yolda’dan daha uzun, daha ayr›nt›l›d›r ve bugünün ölçüt-leriyle masum say›lsa bile cinsel anlamda daha ç›lg›n deneyimlere ve eflcinselli€e yer vermektedir; dil bak›m›ndan ise Kerouac bir virtüöz olarak karfl›m›za ç›kmaktad›r. Ak›fl› bozulmam›fl, gereksiz noktalamalardan ar›nd›r›lm›fl cümleleriyle ve cazvari diliyle Orijinal Rulo, Kerouac’›n bas›lmas›n› istedi€i ve yak›n arkadafl› Allen Ginsberg’in “bir gün, her-kes öldü€ünde” bas›laca€›n› iddia etti€i romand›r. Dönemin anlay›fl›na göre terbiye edilmemifl, usland›r›lmam›flt›r. Kerouac’›n yay›mlanan roman› editörlerin de bask›s›yla ekledi€i “edebiyat yapmalar”, Orijinal Rulo’da hemen hiç yoktur. Bu metin çok daha do€rudan, samimi ve bu samimiyeti ve do€rudanl›€› içinde çok daha “edebi” bir metindir. Dahas›, orijinal ruloda Kerouac dostlar›n›n gerçek isimlerini kullanm›flt›r.BAfiLICA K‹TAPLARI: Yay›mlanan Yolda ve Zen Kaç›klar›; The Subterraneans, [Ayr›nt› Yay›nlar› taraf›ndan yay›ma haz›rlanmaktad›r]; Big Sur; Desolation Angels; Satori in Paris; Pic; Lonesome Traveler [Yaln›z Gezgin, çev.: Zeynep Akkufl, Ayr›nt› Yay›nlar› taraf›ndan yay›mlanacakt›r); Tristessa; Visions of Gerard.

Ayr›nt› Yay›nlar ›

Yeralt › Edebiyat›

J a c k K e r o u a c

Z e n K a ç › k l a r ›

Ayr›nt›: 545 Yeralt› Edebiyat› Dizisi: 48

Zen Kaç›klar› Jack Kerouac

Kitab›n Özgün Ad› The Dharma Bums

‹ngilizce’den Çeviren Nevzat Erkmen

Son Okuma Gökçe Çiçek Çetin

© 1958 Jack Kerouac Bu kitab›n yay›n haklar› ONK Ajans arac›l›€›yla Ayr›nt› Yay›nlar›’na aittir.

Kapak ‹llüstrasyonu Sevinç Altan

Kapak Tasarımı Deniz Çelikoğlu

Kapak Düzeni Gökçe Alper

Dizgi Esin Tapan

Bask› ve Cilt Kayhan Matbaacılık San. ve Tic. Ltd. Şti Merkez Efendi Mah. Fazılpaşa Cad. No: 8/2 Topkapı/İst. Tel.: (0212) 612 31 85-576 00 66 Sertifika No.: 12156

Birinci Bas›m 2009İkinci Bas›m 2012

Üçüncü Bas›m 2014

Bask› Adedi 2000

ISBN 978-975-539-557-9Sertifika No 10704

AYRINTI YAYINLARIHobyar Mah. Cemal Nadir Sok. No: 3 Cağaloğlu - ‹stanbul

Tel.: (0212) 512 15 00 Fax: (0212) 512 15 11www.ayrintiyayinlari.com.tr & info@ayrintiyayinlari.com.tr

J a c k K e r o u a c

Z e n K a ç › k l a r ›

TIKANMAChuck Palahniuk

HIRSIZIN GÜNLÜĞÜJean GenetDENİZCİJean Genet

FLAMENKO’NUN İZİNDEDuende

Jason WebsterODA HİZMETÇİSİNİN

GÜNLÜĞÜOctave Mirbeau

GÖRÜNMEZ CANAVARLARChuck PalahniukADSIZ DEVLERPascal Bruckner

ANNEMGeorges Bataille

ÇARPIŞMAJ.G. BallardMELEKLER

Denis JohnsonFAHİŞE

Nelly ArcanKAÇAKLAR VE MÜLTECİLER

Chuck PalahniukCENNETTE BİR GÜN DAHA

Eddie LittleSEVDALI TUTSAK

Jean GenetYALANIN ERDEMİ

Joachim ZelterİSA’NIN OĞLUDenis Johnson

UYKUAnnelies Verbeke

GÜNCEChuck Palahniuk

ARA BÖLGEWilliam S. BurroughsBEYAZ ZENCİLERIngvar Ambjörnsen

BALKONJean Genet

AMERİKA MEKTUPLARIJoachim Zelter

NİNNİChuck Palahniuk

İŞKENCE BAHÇESİOctave MirbeauBETTY BLUEPhilippe Djian

SIKIGÖZETİMJean Genet

PARAVANLARJean Genet

ERSKİNE’NİN KUTUSUKym Lloyd

BROOKLYN’E SON ÇIKIŞHubert Selby Jr.

CENAZE MERASİMİJean GenetTEKİNSİZ

Chuck PalahniukYOLDA

Jack KerouacLANETLİLERİN SAÇ STİLİ

Joe MenoZEN KAÇIKLARI

Jack KerouacYERALTISAKİNLERİ

Jack KerouacÇARPIŞMA PARTİSİ

Chuck PalahniukBİR DÜŞ İÇİN AĞIT

Hubert Selby Jr.SUÇLULUK KİTABI

Kym LloydÖLÜM PORNOSUChuck Palahniuk

BÜYÜK MAYMUNLARWill Self

LAZZARO, DIŞARI ÇIKAndrea G. Pinketts

BİZ RÜYA GÖRÜRKENClemens Meyer

ÇAMUR KRALININ KIZIBirgitta Trotzig

HÜCREHubert Selby Jr.

VAHŞİ OĞLANLARWilliam S. Burroughs

ACI DÜŞLER BULVARICumhur Orancı

KİRLİ, PASLI, BOZUKAlican ÖkmenYOK EDİCİ

William S. BurroughsUNUTULMUŞ ADANIN

KARARSIZ SEÇMENİArthur Nersesian

DEVRİMİN KIZLARICarolyn Cookef

TRAVESTİMircea Cartarescu

KURGUDANDA GARİPChuck Palahniuk

KUZUNUN KUSURUAndrea Pinketts

BEKLEME DÖNEMİHubert Selby Jr.NARKOPOLİS

Jeet ThayilYALNIZ GEZGİN

Jack KerouacİLK KİTAP: SARI

Serdar ŞekerciUFACIK BİR PEYGAMBER

James Bernard FrostGALLERİN RUHU EJDERHA

Niall GriffithsAFFEDİLMEYENLER

Philippe DjianLANETLİ

Chuck Palahniuk

YERALTI EDEB‹YATI D‹Z‹S‹

Önsöz

Kerouac Beatnik Kufla€›’n›n1 en önemli iki temsilcisinden biri... Bu kufla€›n edebiyat› söz konusu olunca fliirde ilk

akla gelen ad Allen Ginsberg’se2 düzyaz›da da hemen Kerouac akla geliyor. Özellikle burada çevirisi sunulan kitap 1956 y›l›nda Kerouac’›n San Francisco’nun Beatnik dünyas›ndaki gerçek yaflam öyküsünün romanlaflt›r›lm›fl biçiminden baflka bir fley de€il. Onun için bu kitaba Beatniklerin dünyas›n› oldu€u gibi, tam bir gerçeklikle yans›tan bir belge gözüyle de bak›labilir.

1. Beatnik sözcü€ü afla€›lat›c› bir anlamda bu ak›ma karfl› olanlarca kullan›lm›flt›r. Onlar kendilerini “Beat Kufla€›” ad›yla tan›t›yorlard›. Bu yaz›da beatnik sözcü€ünün kullan›lmas›n›n nedeni yurdumuzda bu adla tan›nm›fl olmalar›d›r.2. Ginsberg’in fliirleri için bak›n›z: Amerika, çev. Ferit Edgü ve Orhan Duru, Ada Yay›nlar›, Haz. 1976.

7

Roman›n kahramanlar›ndan Ray Smith’in do€rudan do€ruya kendisi oldu€unu gözden saklamak için Kerouac hiçbir çaba harcamam›fl. Kendisi de t›pk› Ray gibi demiryollar›nda frenci, demiryolu bekçisi filan gibi görevlerde çal›flm›fl, 1956 y›l›nda ormanlarda yang›n gözcülü€ü yapm›fl, otostopla ya da kaçak yolcu olarak yük trenleriyle Amerika’y› bir bafltan bir bafla birçok kez dolaflm›fl... Romanda sözü edilen çevreyi iyi bilenler roman›n öteki kahramanlar›n›n kimliklerini kestirmekte de büyük bir güçlükle karfl›laflm›yorlar. Örne€in Japhy Ryder’›n gerçekte flair Gary Synder’dan baflka bir kimse olmad›€› bilinen bir fley. Hatta “Chicago Review” dergisinin 1958 Yaz say›s›nda “Ormanda Meditasyon” ad›yla bu kitaptan baz› bölümler yay›mland›€› zaman Japhy yerine Gary ad› kullan›lm›flt›. Gerçek isimler son dakikada uydurma isimlerle de€ifltirildi.3

Gary Synder Kyoto’da bir y›l süreyle Zen e€itimi görmüfl ve sonra bir süre daha Zen e€itimini sürdürmek için Japonya’ya geri dönmüfl. San Francisco fiiir Rönesans›’n›n en önde gelen yetenekli flairlerinden birisi... Zen Ka盀› ve fiairi Han Shan’›n fliirlerinden “So€uk Da€’›n fiiirleri” ad›yla çevirdi€i bir bölüm fliir bir edebiyat dergisinde yay›mlanm›flt›r.4

Beatnik Kufla€›’n›n düflünce yap›s›nda iki temelli etkiden söz edilebilir: Varoluflçuluk ve Zen... Biri Bat›l› bir felsefe, öteki Do€ulu bir yaflambilim olan bu iki ak›m›n ortak yan› görenek-lerin, geleneklerin, önyarg›lar›n dar a€›n›, dar çemberini afl›p her konuda yepyeni, öncesi olmayan yarat›c› çözümler aray›fl› içinde olmalar›yd›. Bu anlay›fl›n ürünlerine sanatlarda zarars›z ç›lg›nl›klar gözüyle bak›labiliyordu. Örne€in Caz’da “bebop”un kurucular›ndan alto saksofoncu Charlie Parker an›nda için-den geldi€i gibi ortaya ç›k›veren özgün bestelerini flöyle ya da böyle, kabul ettirmekte çok fazla güçlük çekmedi. Ama bu görüfller toplumsal alana kayd›r›l›nca o kadar fazla hoflgörüyle karfl›lanmayacakt›. Çünkü Beatnik Kufla€› Amerikan yaflam biçemini ve bu yaflam biçeminin tüm de€erlerini ac›mas›zca

8

3. “Alan Watts. This is IT, say. 100 Rider and Co. Ltd., London 1958.4. “Cold Mountain Poems” Evergreen Review, Cilt 2, No. 6, 1958.

tart›flma konusu yapm›flt›. Ancak burada bu tart›flmalar›n sonuçta yepyeni de€erlerin ortaya ç›kmas›na yol açt›€›n› kabul etmek zorunday›z. Bu kuflak yaflama ve dünyaya bir baflka duyarl›kla, daha bir içtenlik, yaflama sevinci ve do€a sevgi-siyle yaklafl›yordu. Amerika’y› bir bafltan bir bafla gezen bu gençlerde yepyeni türde bir yurtseverlik duygusu uyan›yordu. Ulusalc›l›kla hiçbir ilgisi olmayan, bütünüyle insanc›l bir yurt-severlik duygusu... Amerika’da çoktan unutulmufl, bodrum-daki rafa kald›r›lm›fl bir mirasa, Lincoln’lerin, Jefferson’lar›n, Thoreau’lar›n, Emerson’lar›n miras›na sahip ç›k›yorlard›, folk müzi€ine sahip ç›k›yorlard›.

Kuflkusuz Beatniklerin Zen’i kendine özgü kar›fl›k bir olayd›r. Beatnikler çok kez Zen’in özüne girmeden Zen’e öykünmüfller ya da Zen’i toplum kurallar›na karfl› ç›k›fllar› için bir gerekçe, bir araç, bir kalkan olarak kullanmak istemifllerdir. Onun için Beatniklerin Zen’inin Zen’in sahtesi, yalanc›s› oldu€unu söyle-yecek çok kimse ç›kabilir. Ama Ray’le Japhy’nin özgürlük, içten-lik, duygu ve coflku dolu yaflamlar›nda gerçek Zen olmad›€›n› söylemek de gerçekten güç olacak. Onlar›n deli dolu yaflam serüvenlerini g›ptayla izleyecek pek çok okur ç›kacak san›r›m.

Kerouac’›n tam anlam›yla Zen’i özümlemifl ve kendini Zen’le özdeflleflmifl bir kimse oldu€u söylenemez. Ama onun daha çok H›ristiyan bir tad› olan gizemcili€inde Zen’in de çok katk›s› oldu€u belli oluyor. Özellikle sanatsal kiflili€inde bu etki daha da aç›k... Hiçbir çaba harcamadan, duraksamadan diline, kale-mine geldi€i gibi çalakalem yazma al›flk›s›nda Zen’in aç›k bir etkisi var. Kerouac kendi edebi kiflili€ini biçimleyen etkiler olarak Jack London, Saroyan, Hemingway ve Thomaz Wolfe’u s›ral›yor ama Kerouac’› bütün bu yazarlardan gene de öylesine de€iflik yapan fleyin Zen oldu€unu san›yorum.

Kerouac tart›flmas›z büyük bir dil ustas›yd›. Kural tan›maz özgürlük aray›fl›n› dilbilgisi konusunda da sürdürmüfltür. Kerouac’›n kaleminde tümceler diline geldi€i h›zla birbirine dolan›p duruyor ya da tamamlanmadan kal›veriyor. Ama sonuç-ta dil bambaflka bir anlat›m gücü ve kolayl›€› kazan›yor, söyle-

9

mek istedi€i her fleyi söyleyebiliyor, anlat›lmas› çok güç ya da anlat›lamaz fleyleri de anlat›yor bu yolla.

Kitab›n çevirmeni Nevzat Erkmen, Kerouac’›n dilini, güzelli€inden, k›vrakl›€›ndan, içtenli€inden, do€all›€›ndan hiç-bir fley yitirmeden, tüm özelliklerine sad›k kalarak çevirmeyi baflard›€› için gerçekten kutlanmay› hak etmifltir. Bu çeviri ede-biyat sevenler için gerçek bir flölen olacak.

‹nsanl›k tarihinde uzun uyku dönemlerini izleyen k›sa uyan›kl›k dönemleri olmufltur. Kuflkusuz, uyananlar bir avuç insand›r. Ama onlar›n uyan›kl›klar› öykünme ya da uyarma, dürtme yoluyla toplumu çok yönden etkiler. Sonra yeniden uykuya dal›n›r. Yüzy›l›m›zda yirmili y›llar gibi elli befllerde bafllay›p yetmifllere kadar süren, Beatniklerin bafllatt›€› sonra-dan hippilerin sürdürdü€ü dönem de insanl›k serüvenin ilginç birkaç sayfas› olarak tarihe geçmifltir.

‹lhan Güngören

Florya, Temmuz 1982

10

Çevirenin Sözü

1955’te ABD’ye gitmifl, New York Üniversitesi’nin Pedagoji Bölümü’ndeki çal›flmalar›ma bafllam›flt›m. Okul Fifth

Avenue’yü güneyden noktalayan Greenwich Village Park›’n›n çevresindeki binalardayd›. Bir yandan Amerikan ifl yaflam›n› yafl›yor (kimi flirketlerde çal›flmaktayd›m çünkü ald›€›m burs paras›na ek gelir gereksinmem vard›); bir yandan okula gidiyor ve bir bilimsel araflt›r›c› yaflam› sürüyor (master ve doktora için); bir yandan da Paris’teki Latin Quarter’›n Amerika’daki karfl›l›€› olan, flairler-ressamlar-müzisyenler- “beatnikler” yata€› Greenwich Village’te (sakal b›rakm›fl; gitar çal›flmaya, fliirler, öyküler yazmaya, Moby Dick’i falan çevirmeye yeniden bafllam›flt›m) bir “part-time hippy” yaflam› sürdürüyordum.

11

“Varoluflçuyum!” demek büyük zevk veriyordu bana o zamanlar. O y›llarda Manhattan’daki bütün ünlü cazc›lar› izliyor, Kerouac’›, Gingsberg’i okuyor, yeni yeni Zen’le tan›fl›yordum.

Oysa, Zen’le derinlemesine ilgilenmem 15 y›l sonra Türki-ye’de olmufltur: Hindistan’dan, Çin’den, Japonya’dan, ABD’den Türkiye’ye sarkan Zen’le...

Ve ben, 25 y›l sonra Kerouac’› çeviriyorum. Kerouac anlats›n Zen’i size. Kimileriniz için bir bafllang›ç olacak bu. Sonra, Zen’le ilgili öbür kitaplar› okursunuz. Ve Zen nedir? Kendiniz bulgulars›n›z. Zen Ustalar›, “sözcüklerin ötesinde” diye niteli-yorlar Zen’i. Sözcüklerle üretilen kitaplardan Zen’i ö€renebilir miyiz? Olsa olsa bir afl›n tarifini yapar gibidir bu kitaplar. Afl›, yiyen bilir! Henüz tatmad›ysan›z -mideniz yeterince sa€lamsa- dilerim siz de tadas›n›z. Okuman›n yan›nda bir de yaflayarak!..

fiimdiden “Afiyet olsun!” derim.

Nevzat Erkmen

Temmuz 1982, Zincirlikuyu

Çevirenin Söze (Devam›)

Bu kitab›n ilk bask›s›ndan pek söz edilmedi. Bir in çevre yazar› de€ilim. Olsun. Öyle olman›n bedelini ödeyemem ben. Ne var ki, çok say›da, ço€u genç, duyarl› insandan mektup ald›m. ‹yi bir çevirmen, iyi bir zenci oldu€umu duyumsad›m. Mektup yazan o okurlar›m›n birço€uyla dostluklar kurduk. Bu bana yeti-yor. Bu çevirimin ard›ndan, Yolda‘y›* çevirmeye bafllad›m. Ama asl›nda ben kendim yolda bir insan›m. Yaflam savafl›m› içinde istedi€im her fleyi istedi€im zaman gerçeklefltiremiyorum. Bu arada Yolda’y› çevirdiler. Benden o çeviri hakk›nda yaz› istediler. Ben de yazd›m:

(Kitapl›k, 9. say›, Haziran-Temmuz 1994, Yap› Kredi Yay›nlar›)

12

*Jack Kerouac’›n 50. Ölüm Y›ldönümü’nde Yolda, Orijinal Rulo halinde, k›salt›lmadan bas›ld›. Ayr›nt› Yay›nlar› bu bask›y› esas alarak Yolda’y› yeniden çevirtti ve Ekim 2009’da yay›mlad›.

Yollarda Bir Zen Ka盀›

Yolda / Jack Keoruac / Çev.: Güzin Özkan - Ferruh Armutçuo€lu /

K›y› Yay›nlar›, 1994 / 288 sayfa

Nevzat Erkmen ‹sveç’e mektup yazar Demir Özlü’den Allen Ginsberg’in ABD adresini ister Erkmen’in amac› ona sevgili dostu Jack Kerouac’›n The Dharma Bums’›n› Zen Kaç›klar› ad›yla çevirdi€i Türkçe kitaptan bir tane arma€an etmektir. Ginsberg 17 Haziran 1985’te Erkmen’e yazar ve bu arada Türkiye’de Kerouac’›n “deep art”›n› (“derin sanat›”n›) ve düzyaz›daki dehas›n› bilen ve seven insanlar bulundu€unu ö€renmekten duydu€u sevinci dile getirir ve Gregory Corso ile Burroughs’un Türkiye’de tan›n›p tan›nmad›€›n› sorar elbet bütün bunlar Erkmen’in On the Road’u çevirme tutkusunu daha da körükler ama Ullyses’e dört y›l ay›rmak gerekiyordur ha unuttum Ginsberg mektubunu Bloom’s Day (Bloom Günü) yani Ullyses’in kahraman› Mr. Bloom’un tüm roman›n geçti€i tam bir gün olan 16 Haziran’dan bir gün sonra yazm›fl sonra bir bak›yorsunuz Güzin Özkan ile Ferruh Armutçuo€lu’nun Yolda çevirisi ç›k›vermifl ayn› fleyi Moby Dick’in ve 1001 Gece Masallar›’n›n çevirilerini görünce de hissetmifltim ama çevrilecek daha o kadar çok Kerouac kitab› vb. var ki yaln›z hiç unutmam Zen Kaç›klar›’n› okuyan Bursal› genç bir okurum bana bir mektup yollam›fl, beni Kerouac’› Japhy’yi ve Ray’i çok ama çok sevdi€ini kendi özgün, sevecen, güzel diliyle anlatm›flt› da ben o mektubu saklay›p; art›k On the Road mu olur Zen Kaç›klar›’n›n ikinci bask›s› m› olur önsözümde o Bursal› genç okurumun mektubunu baflköfleye (bitiflik mi ayr› m› yaz›l›r flimdi b›kt›m bitiflikmifl—Ana Yaz›m K›lavuzu, sevgili Ömer As›m Aksoy) oturtmay› kurarken Mecidiyeköy’de benzin al›rken rüzgâr mektu-bu direksiyonun önündeki yerden uçurdu mu nedir iflte k›smet demek ki o mektuptan bu ba€lamda söz edilecekmifl pekâlâ neden bütün bu insanlar birbirlerini çekerler de o genç çocuk, Ginsberg, Kerouac, Özlü ve buradaki bizler birisi de Ginsberg’den yapt›€› bir çeviriyle ekledi€i kendi koflu€unda benim ad›m› da

13

anm›fl Kitap: Kuflbeyin, çeviren C. Hakan Arslan evet neden oysa yan›t› pek aç›k kan›mca bunu anlamak için Kerouac’› okumak gerekiyor ‹ngilizce’niz çok iyiyse as›llar›n› de€ilse bizim Zen Kaç›klar› ile K›y›’n›n Yolda’s›n› okuyun ben özellikle 1955-1962 y›llar› aras›nda New York City’de bir part-time Beatnik sakall› gitarl› falan yaflam› sürerken bir gün yolda bir arkadafltan bir 1952 Buick Super 8-silindirli araba alm›flt›m da Amerika’n›n New York City’ye hiç de benzemeyen da€lar›n›, bozk›rlar›n›, kentlerini gezme f›rsat›n› bulmufltum kan›mca hepimiz belli yollar›n yolcular›y›z ve belli ba€lamlarda birer Zen Ka盀›’y›z bendeniz Zen Ka盀›’n›n gözlerinden s›cak gözyafllar› dökülür her okuyuflumda Kerouac’›n Yolda’s›n› son sat›rlar›nda Dean Moriarty’ye iliflkin o can, ›fl›n

Nevzat Erkmen

O s›ralar Ullyses‘i çevirmekte oldu€umdan, 18. Penelope Bölümündeki biçeme uyup öyle yazm›flt›m. Asl›nda, o yaz› dos-tum Ifl›n Can’a selamd›.

Zen Kaç›klar› çevirim 1982’de yay›mland›ktan bir süre sonra bir nüshas›n› ‹sveç’te yaflan Demir Özlü’ye göndermifl ve Jack Kerouac’›n en yak›n arkadafllar›ndan Amerikal› ünlü “beat” flair Allen Ginsberg’in adresini istemifltim. Niyetim Ginsberg’e de çevirimi göndermek, Türkiye’de de Kerouacseverlerin bulundu€unu ona söylemekti. Demir Özlü, sa€ olsun, Allen Ginsberg’in adresini gönderdi. (Ginsberg, Kerouac’›n ve öbür beat flair-yazarlar›n okutuldu€u bir akademiyi yönetiyormufl.) Kitab› Ginsberg’e postalad›m. Ve ondan flu iletiyi ald›m: “Kerouac bu kitab›nda Budac›l›€› yeni ama yapmac›ks›z bir biçimde iflliyor; flair Kerouac’›n bu güzel düzyaz›lar› ve ‘Haikular›’, burdaki bilinçlilik döneminin andaçlar›d›r. Türkiye bask›n›zda kitab›n kapa€›nda yer alan, elinde Amerikan bayra€› tutan Buda heykeli, bilinçlilik konusuna ilgi duyan gençleri yan›ltmaz m›!.. Kerouac’›n sa€görüsünü, düzyaz› biçemini ve o derin sanat›n› sevmeniz bana k›vanç verdi. Gregory Corso Türkiye’de biliniyor mu? Ya Burroughs?..” Bir de Kerouac foto€raf› göndermifl Allen Ginsberg:

14

15

Ginsberg’in gönderdi€i ve yukar›da çevirisini verdi€im kart.