Kül

tür -

San

at

Kül

tür -

San

at

Kül

tür -

San

at

Kül

tür -

San

at

n

n 3

,<S:

N

5

3

3

-<

DJ

•a

3

T

-

2-

m

C/i

DJ

3

p>

™"

"-"•

n

3

3

3

3

E"

3

to

DJ

3

DT

"

3

N

o

3

3

n

3

N.

y-.

DJ

3

cr

3

E

3

DJ

33

>

3_

Cj_

3

3

DJ

E?

^ Dr. Serra Menekay

Pek çoumuz için ›stanbul denince

akla gelen bir fotoraftır Kız Kulesi.

Ülkemizin tanıtım fotoraflarında gör-

mekten mutluluk duyduumuz, bilgisa-

yarlarımızın ekranına duvar kâıdı olarak

koyduumuz bir resimdir. Kimimiz için

romantik hayallerin sembolüyken, kimi-

miz içinse yalnızlıı simgeler. Boaz'ın

o kuvvetli akıntılarına yüzyıllardır diren-

meyi ba˛aran bu yapı, sabrı ve sebatı

simgeler kimimize göre. Kız Kulesi sun-

duu 360°'lik boaz manzarası, ta˛ıdı-

ı hikâyeler, sırlar ve a˛kların e˛liinde

nefis bir görsel ˛ölen olarak yüzyıllardır

kuvvetli akıntıların orta yerinde durmak-

tad ı r.

Dirim Tıp Gazetesi 2009

Kültür - Sanat / Tarih

Tarih

Kız Kulesi gezinti yeri,

gözetleme yeri, fırtınalı

havalarda denizde zor

durumda kalanlara yardım

sunan bir mekân, geceleri

veya sisli havalarda

yol gösteren bir fener olarak

kullanılmı˛tır.

Kız Kulesi Söylenceleri

Kız Kulesi hakkında günümüze kadar ula˛an söylencelerden birine göre; Af-rodit mabedi rahibelerinden Hero ile Leandros isminde bir genç birbirlerine a ık olurlar. Leandros her gece denizi yüzerek geçer ve Kız Kulesi'nde Hero ile bulu˛ur. Tabii ki bir a˛kın söylen-celere geçebilmesi için bir trajedi ba-rındırması ˛arttır. Fırtınalı bir gecede rüzgâr kulenin fenerini söndürünce Leandros yolunu ˛a ırır ve denizde boulur. Hero ise kendini sulara ata-rak intihar eder.

Kız Kulesi hakkındaki bir dier efsane, güzel bir prensesle ilgilidir. Günün bi-rinde bir falcı padi aha güzel kızının bir yılan sokması sonucunda öleceini söyler. Kızını bu kötü kaderden ko-rumak için kollarını sıvayan padi ah, denizin ortasına bir kule yaptırıp pren-sesi buraya yerle˛tirir. Ancak "kader-den kaçılmaz" ana fikri bu öykünün özüdür. Bir gün, prensese gönderilen bir sepet üzümün içinden çıkan yılan falcının kehanetini gerçek kılar. "Bo-azın ortasına kule yapsanız, olacaın önüne geçemezsiniz" mesajı böylece verilir.

Bir dier efsaneye göre ise Battal Gazi Üsküdar Tekfuru'nun kızına a ık olur.

Dirim Tıp Gazetesi 2009

Kültür - Sanat / Tarih

Günümüzde 18 metrelik kulesiyle radar istasyonu görevinin yanında,

bünyesindeki bir restoran ve kafe ile ziyaretçilerine

360°Tık bir boaz ve ›stanbul manzarası sunmaktadır.

Tekfur, kızını kıymetli e˛yaları ile birlikte

denizin ortasındaki bu kuleye hapseder.

Battal Gazi 700 serdengeçti ile birlikte

Üsküdar'ı basar, Kız Kulesi'ne geçer, sev-

dii kızı hazineler ile beraber ele geçirir,

"azmin elinden hiçbir ˛ey kurtulmaz"

mesajı da böylece verilmi˛ olur.

Tarihte Kız Kulesi

"Kız Kulesi tarih boyunca böyle hikâyelere

konu olmak dı˛ında ne i˛e yaramı˛?" diye

sorarsanız; bu kule XVIII. yüzyıla kadar sa-

vunma amaçlı kullanılmı˛. Kız Kulesi'ndeki

ilk küçük kale, M Ö 411 yılında Atinalı Al-

kibiades tarafından yaptırılmı˛. Fatih Sul-

tan Mehmet ise eski kalenin yerine yeni

bir kale in˛a ettirmi˛. XVIII. yüzyıl sonra-

sında ise Kız Kulesi gezinti yeri, gözetleme

yeri, fırtınalı havalarda denizde zor du-

rumda kalanlara yardım sunan bir mekân,

geceleri veya sisli havalarda yol gösteren

bir fener olarak kullanılmı˛tır. Günümüz-

de 18 metrelik kulesiyle radar istasyonu

görevinin yanında, bünyesindeki bir resto-

ran ve kafe ile ziyaretçilerine 360°'lik bir

boaz ve ›stanbul manzarası sunmaktadır.

Kız Kulesi'nin Tıptaki Y eri

Kız Kulesi'nin tıp tarihinde de önemli bir

yeri olduunu biliyor muydunuz? 1830-

1831 yılları arasında ›stanbul'da mey-

dana gelen kolera salgını sırasında Kız

Kulesi karantina hastanesi olarak kulla-

nılmı˛tır. 1836-1837 yılları arasında gö-

rülen ve yakla˛ık 30 bin ki˛inin ölümüy-

le sonuçlanan veba salgını sırasında da

hastaların bir kısmı Kız Kulesi'ndeki has-

tanede tecrit edilmi˛tir. Kız Kulesi salgın

sonrasında da Akdeniz ve Karadeniz'den

gelen gemilerdeki denizcilerin veba açı-

sından muayene edildii bir kontrol has-

tanesi olarak hizmet vermi˛, bu ˛ekilde

salgının önüne geçilmesine büyük katkı-

da bulunmu˛tur.

Hastane, tecrit, kolera, veba ve ölüm

sözcükleri Kız Kulesi'ne dair roman-

tizminizi ve hayallerinizi zedelemesin,

hayatın acımasızlıklarına dair ya˛anmı˛-

lıklar umudunuzu ve iyimserliinizi kay-

bettirmesin. Kız Kulesi içinden deniz ge-

çen ˛ehrin güzeller güzeli adacıı olarak

kalsın yüreinizde...

Dirim Tıp Gazetesi 2009