«ataswleulis gamowvevis programis» monitoringis mexute ... · 4 `ataswleulis gamowvevis...

40
ekonomikuri politikis kvlevis centri «aTaswleulis gamowvevis programis» monitoringis mexuTe etapis angariSi proeqti xorcieldeba fondi «Ria sazogadoeba saqarTvelos» mxardaWeriT proeqti xorcieldeba koalicia «gamWvirvale finansuri daxmareba saqarTvelos» farglebSi dekemberi 2010

Upload: others

Post on 18-Aug-2020

3 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: «aTaswleulis gamowvevis programis» monitoringis mexuTe ... · 4 `aTaswleulis gamowvevis programis~ monitoringis mexuTe etapis angariSi kontraqti kompania `aStrom inTerneiSenelTan”

ekonomikuri politikis kvlevis centri

«aTaswleulis gamowvevis programis»

monitoringis mexuTe etapis angariSi

proeqti xorcieldeba fondi

«Ria sazogadoeba saqarTvelos» mxardaWeriT

proeqti xorcieldeba koalicia

«gamWvirvale finansuri daxmareba saqarTvelos» farglebSi

dekemberi 2010

Page 2: «aTaswleulis gamowvevis programis» monitoringis mexuTe ... · 4 `aTaswleulis gamowvevis programis~ monitoringis mexuTe etapis angariSi kontraqti kompania `aStrom inTerneiSenelTan”

avtoris/avtorebis mier angariSSi gamoTqmuli

mosazreba ar gamoxatavs fondis `Ria

sazogadoeba-saqarTvelos~ pozicias. Sesabamisad,

fondi ar aris pasuxismgebeli masalis Sinaarsze.

Page 3: «aTaswleulis gamowvevis programis» monitoringis mexuTe ... · 4 `aTaswleulis gamowvevis programis~ monitoringis mexuTe etapis angariSi kontraqti kompania `aStrom inTerneiSenelTan”

dekemberi 2010 1

sarCevi

winasityvaoba ................................................................................................................................................. 2

1. ZiriTadi mignebebi ...................................................................................................................................... 3

2. programis gamWvirvaloba .......................................................................................................................... 6

3. programis dizaini ..................................................................................................................................... 7

4. `aTaswleulis gamowvevis programis~ farglebSi gamoyofili Tanxebis aTvisebis

dinamikis mimoxilva ...................................................................................................................................... 9

4.1. gamoyenebuli meTodologia ....................................................................................................... 9

4.2. Tanxebis aTvisebis dinamikis analizi........................................................................................ 9

4.3. programuli xarjebis dagvianebis SesaZlo uaryofiTi Sedegebi .........................................14

5. proeqtebis mimdinareoba ..........................................................................................................................16

5.1. samcxe-javaxeTis gzis reabilitaciis proeqti ......................................................................16

5.2. energoinfrastruqturis reabilitaciis proeqti .................................................................23

5.3. regionuli infrastruqturis reabilitaciis proeqti .........................................................25

5.4. regionuli ganviTarebis fondi ...............................................................................................29

5.5. agrobiznesis ganviTarebis proeqti .........................................................................................31

6. aTaswleulis gamowvevis programis gagrZelebis perspeqtiva ...............................................................33

7. daskvnebi da rekomendaciebi .....................................................................................................................34

8. gamoyenebuli abreviaturebi da terminTa ganmartebebi .........................................................................36

Page 4: «aTaswleulis gamowvevis programis» monitoringis mexuTe ... · 4 `aTaswleulis gamowvevis programis~ monitoringis mexuTe etapis angariSi kontraqti kompania `aStrom inTerneiSenelTan”

`aTaswleulis gamowvevis programis~ monitoringis mexuTe etapis angariSi2

`ekonomikuri politikis kvlevis centri~ 2006 wlis ianvridan fond `Ria sazogadoeba saqarTvelos-

Tan~ TanamSromlobiT da misi mxardaWeriT axorcielebs proeqts ̀ aTaswleulis gamowvevis programis

sazogadoebrivi monitoringi~. proeqti xorcieldeba koalicia ̀ gamWvirvale saerTaSoriso daxmareba

_ saqarTvelos~1 farglebSi.

proeqtis farglebSi 2006-2009 wlebSi ukve momzadda monitoringis oTxi angariSi. winamdebare anga-

riSSi saubaria monitoringis mexuTe etapis Sedegebze.

warmodgenili angariSis saangariSo periodia 2009 wlis 1 dekembridan 2010 wlis 1 dekembramde. sa-

angariSo periodi specifikuria im TvalsazrisiT, rom kompaqtis amowurvamde darCenilia 4 Tve.

Sesabamisad, proeqtebis nawili am etapisTvis ukve dasrulebuli an dasrulebis fazaSi unda iyos.

SegaxsenebT, rom 2005 wlis 12 seqtembers saqarTvelosa da aSS-is mTavrobebma xeli moaweres

SeTanxmebas _ „aTaswleulis gamowvevis kompaqts“, romelic imave wlis 28 oqtombers iqna ratifici-

rebuli saqarTvelos parlamentis mier. saqarTvelos aTaswleulis gamowvevis programa 2006 wlis

7 aprils amoqmedda. kompaqtis dasrulebis vada 2011 wlis 7 aprilia.

aRsaniSnavia, rom Tavdapirvel kompaqtSi erTxel Sevida cvlileba _ 2008 wlis 20 noembers, xeli

moewera aTaswleulis gamowvevis korporaciasa da saqarTvelos mTavrobas Soris 2005 wels gaforme-

buli kompaqtis cvlilebas. aRniSnuli cvlileba iTvaliswinebs mimdinare programis (295,3 milioni

aSS dolari) farglebSi, damatebiT 100 milioni dolaris gamoyofas, ris Sedegadac aTaswleulis

gamowvevis korporaciis mier saqarTvelosTvis gamoyofili finansuri daxmareba 395,3 milionamde

gaizarda. Tumca am faqts kompaqtis dasrulebis vadebis koreqtireba ar gamouwvevia.

Sesabamisad, angariSSi mimoxilulia ara mxolod wlis ganmavlobaSi ganxorcielebuli saqmianoba,

aramed 2010 wlis 1 dekembrisTvis miRweuli Sedegebi da arsebuli problemebi.

angariSSi warmodgenilia, Tu rogor Seicvala programis sruli dizaini 2009 wlis 1 dekembridan 2010

wlis 1 dekembramde periodSi, aseve kompaqtis xelmoweris momentidan _ dRemde.

angariSSi ganxilulia mTeli programisa da misi Semadgeneli komponentebis fuladi parametrebis

dinamika; ganxilulia, Tu ramdenad Seesabameba gaxarjuli Tanxebis moculoba mravalwliani finan-

suri gegmiT gaTvaliswinebul maCveneblebs; angariSis farglebSi mimoxilulia programis farglebSi

gansaxorcielebeli proeqtebis mimdinareobis mdgomareoba, cvlilebebi proeqtebis Sida dizainSi,

proeqtebis ganxorcielebis Sedegad miRweuli miznebis Sesabamisoba kompaqtSi deklarirebul miz-

nebTan; ganxilulia proeqtebis mimdinareobis arsebuli maCveneblis Sesabamisoba kompaqtis vadaSi _

2011 wlis 7 aprilisTvis dasrulebis mizanTanac.

1 koaliciis wevri organizaciebi arian: «fondi Ria sazogadoeba saqarTvelo», «ekonomikuri politikis kvlevis centri», evraziis

TanamSromlobis fondi, `saqarTvelos axalgazrda iuristTa asociacia~, `mwvane alternativa~, `saerTaSoriso gamWvirvaloba saqar-

Tvelo~ da `kivitas georgika~.

winasityvaoba

Page 5: «aTaswleulis gamowvevis programis» monitoringis mexuTe ... · 4 `aTaswleulis gamowvevis programis~ monitoringis mexuTe etapis angariSi kontraqti kompania `aStrom inTerneiSenelTan”

dekemberi 2010 3

monitoringis periodSi gagrZelda proeqtis ZiriTadi dizainis mudmivi cvlilebis tendencia. tendencia

gvaCvenebs, rom proeqtSi gamoCenili yvela arsebuli resursis mobilizeba ZiriTadad samcxe-javaxeTis

gzis rebilitaciis proeqtSi arsebuli problemebis gadasaWrelad xdeba. saangariSi periodis dasru-

lebis etapisTvis proeqtebis jamuri Rirebuleba gasuli wlis Sesabamis periodTan SedarebiT ucv-

lelia da Seadgens 395,3 milion aSS dolars. amasTan, gamoikveTa is faqti, rom agvistos omis Semdeg

damatebiTi daxmarebis farglebSi _ 2008 wlis dekembris kompaqtis #1 SesworebiT programisTvis

gamoyofili 100 milioni aSS dolari srulad aiTvisa samcxe-javaxeTis gzis reabilitaciis proeqtma.

amas garda, amave proeqtisTvisaa gaTvalisiwinebuli damatebiT 10 milioni _ sxva proeqtebidan. maSin,

roca Sesworebis Tanaxmad gzis proeqts 100 milionidan sul 60 milioni unda moxmareboda. garda

amisa, 2009 saangariSo periodis dasawyisTan Sedareba cxadyofs, rom samcxe-javaxeTis gzis reabili-

tacias mTeli Tanxis 54% moxmardeba 52%-is nacvlad, rogorc es gasul wels iyo dagegmili; xolo

regionuli infrastruqturis ganviTarebis proeqtsa da administrirebisa da kontrolis komponents,

Sesabamisad, mTeli Tanxis 14 da 5% moxmardeba, nacvlad 15 da 6%-isa.

kvlav dRis wesrigSi dgas Tanxebis aTvisebis tempis gazrdis aucilebloba. wina wlebSi arsebuli

didi CamorCenis gamo mexuTe programuli wlis mesame kvartalis dasawyisisTvis mTliani Tanxis

daaxloebiT mxolod 76.5% aris aTvisebuli. rac gulisxmobs, darCenili drois ganmavlobaSi sa-

Sualod 12%-is aTvisebas. am sakmaod ambiciurma zrdam SesaZloa eWvqveS daayenos Sesrulebuli

samuSaoebis xarisxi. gansakuTrebiT yuradRebas saWiroebs regionaluri infrastruqturis reabi-

litaciis proeqti, romlis farglebSic mTeli Tanxis mxolod 62.1% aris aTvisebuli mexuTe pro-

gramuli wlis meore kvartlisaTvis. rac gulisxmobs, rom darCenili ori kvartlis ganmavlobaSi

saSualod kvartalurad mTeli Tanxis 12.6% unda iyos aTvisebuli; es rTuli gamowveva iqneba,

vinaidan aqamde, saSualod, 3.5% iyo aTvisebuli kvartalurad. mexuTe programuli wlis pirvel

kvartalSi saqarTvelos regionuli ganviTarebis fondis farglebSi mxolod gegmiT gaTvaliswine-

bulis 18.7% daixarja. am komponentisaTvis mimdinare mexuTe programuli wlisaTvis gegmiT gaTva-

liswinebulis 39% daixarjeba. am mxriv ukeTesi mdgomareobaa sawarmoTa ganviTarebis proeqtisa

da administrirebisa da kontrolis komponentebSi: mexuTe programuli wlis meore kvartlisaTvis

mTeli dagegmili Tanxis daaxloebiT 80%-mde aris aTvisebuli;

gaumjobesda faqtiuri xarjebis finansur gegmasTan SesabamisobaSi moyvanis maCvenebeli. gasul wle-

bSi mTliani aTvisebuli Tanxebis odenoba gegmiT gaTvaliswinebulis 50%-s ar aRemateboda. mom-

devno kvartalSi gegmiT gaTvaliswinebulis 80% iqneba aTvisebuli, rac programis gamocdilebis

fonze kargi maCvenebelia, Tumca arasakmarisi.

samcxe-javaxeTis gzis reablitaciis proeqti kvlav aTaswleulis gamowvevis yvelaze problemuri

proeqtia. monitoringis periodSi proeqtis Rirebuleba isev gaizarda: 203 milion 515 aTasi aSS

dolaridan 212 milion 615 aTas aSS dolaramde, anu daaxloebiT 9 milioni aSS dolariT. am dros,

sareabilitacio gzis manZili, saangariSo periodis dasawyisTan SedarebiT, gazrdilia sul 3,52

kilometriT da sareabilitacio gzis sigrZe 2010 wlis 1 dekembrisTvis Seadgens 222,72 kilometrs;

sabolood, kompaqtis Tavdapirveli versiiT gaTvaliswinebuli 102 milioni aSS dolaris nacvlad

gzis reabilitaciis proeqtze saangariSo periodis dasasrulisTvis gaTvaliswinebulia 110,6 mi-

lioni aSS dolariT metis daxarjva. kompaqtiT Tavdapirvelad gaTvaliswinebuli sarebilitacio

gzis sigrZe ki (245 kilometri) Semcirebulia daaxloebiT 22 kilometriT.

samcxe-javaxeTis reablitaciis proeqti kvlav forsmaJorul situaciaSi aRmoCnda. miuxedavad imi-

sa, rom kompania «aStrom inTerneiSenelis» mier samuSaoebis arasaTanadod warmoebasTan dakavSi-

rebiT problemebi saangariSo periodis dasawyisisTvis ukve identificirebuli iyo, forsmaJoru-

li situaciis Tavidan acileba kvlav ver moxerxda.

1. ZiriTadi mignebebi

Page 6: «aTaswleulis gamowvevis programis» monitoringis mexuTe ... · 4 `aTaswleulis gamowvevis programis~ monitoringis mexuTe etapis angariSi kontraqti kompania `aStrom inTerneiSenelTan”

`aTaswleulis gamowvevis programis~ monitoringis mexuTe etapis angariSi4

kontraqti kompania `aStrom inTerneiSenelTan” Sewyda sabolood mxolod 2010 wlis agvistoSi.

aTaswleulis gamowvevis fondma kompanias 37 milion 938 aTas 632 aSS dolari gadauxada. kompanias

daekisra jarimebi jamuri odenobiT 8,2 milioni aSS dolari.

Sedegad, saangariSo periodSi, 30 milion 903 542 aSS dolaris Rirebulebis kontraqti tenderis

gareSe, fasTa kvotirebis gziT iqna dadebuli.

forsmaJorul situaciaSi aRmoCenas saangariSo periodSi, ekonomikuri politikis kvlevis centris

azriT, hqonda rogorc obieqturi, ise subieqturi mizezebi. obieqtur mizezebs Soris aris kompa-

nia `aStromTan~ Tavdapirvelad gaformebuli kontraqtis pirobebi, romelic saqarTvelos saxel-

mwifos kontraqtis gawyvetis saSualebas, miuxedevad identificirebuli problemebisa, danakarge-

bis gareSe ar aZlevda. subieqturi mizezebad ki migvaCnia naxevarzomebi, romelic gatarebul iqna

am kompaniasTan mimarTebaSi da aprilis miwurulis Semdeg kontraqtis gawyvetis winapirobebis

droulad gamouyenebloba da dausabuTebeli dayovneba.

Sedegad, kontraqtor kompaniebs samuSaoebis uprecedentod daCqarebul tempebSi uwevdaT gan-

xorcieleba, rac gzis xarisxTan dakavSirebul safrTxeebs aCenda. Tumca, aqve unda iTqvas, rom

daCqarebuli tempebiT mimdinare samuSaoebis masStabma Seqmna imis winapirobas, rom proeqti vade-

bSi dasrulebuliyo.

monitoringis periodSi, proeqtis intersebidan gamomdinare, Seilaxa saqarTvelos 3 moqalaqis saku-

Trebis ufleba. moxda maTi saxlebis _ qonebis eqspropriacia. ekonomikuri politikis kvlevis cen-

trs miaCnia, rom kompensaciis araadekvaturobas adgili hqonda orive SemTxvevaSi _ rogorc sa-

xelmwifos mier SeTavazebuli Tanxis, ise _ sakuTrebis mflobelTa mier moTxovnili anazRaurebis

SemTxvevaSi. samarTliani gadawyvetilebis miRebis aucilebloba gansakuTrebiT mniSvnelovani iyo

regionis gaTvaliswinebiT, sadac saqarTvelos eTnikuri umciresobebis warmomadgeneli moqalaqe-

ebi arian dasaxlebuli. (detalebi ixileT qveTavSi `proeqtebis mimdinareoba~) ;

monitoringis periodSi dadasturda, rom energoinfrastruqturis reabilitaciis proeqti aTasw-

leulis gamowvevis programis yvelaze warmatebuli proeqtia. 2010 wlis 1 dekembris mdgomareobiT

energoinfrastruqturis reabilitaciis proeqtis biujetia 45, 900 milioni aSS dolari (dafinanseba

kompaqtSi Tavdapirvelad gaTvaliswinebul saxsrebTan SedarebiT Semcirebulia 2,6 milioni aSS

dolariT da Seadgens 45,9 milion aSS dolars).

arsebuli dafinansebis farglebSi proeqtma SeZlo dagegmili reabilitaciis sami fazis ganxorcie-

leba da proeqtis damatebiTi segmentis _ gazsacavis saproeqto Seswavlis samuSaoebis dafinanse-

ba. Tumca, proeqtSi dazogili TanxebiT, srulad ver moxerxda gazsadenis reabilitaciis meoTxe,

axali fazis ganxorcieleba. monitoringis periodSi moxda energetikis reabilitaciis proeqtSi

arsebuli finansuri rezervebis mizanmimarTuli dayovneba samcxe-javaxeTis gzis reabilitaciis

proeqtis SesaZlo saWiroebebisTvis dasazogad. saboloo jamSi proeqtis farglebSi veRar mo-

xerxda reabilitaciis meoTxe fazis damoukideblad ganxorcieleba, Tumca saangariSo periodis

meore naxevarSi energoinfrastruqturis reabilitaciis proeqtma navTobisa da gazis saxelmwifo

korporaciisTvis Crdilo-samxreTis gazsadenis reabilitaciis miznebisTvis saerTaSoriso tende-

riT Seisyida 6 milion 12 aTas 757 aSS dolaris Rirebulebis milebi da mowyobilobebi. korpora-

cia, anu saxelmwifo Tavis Tavze iRebs sareabilitacio samuSaoebis ganxorcielebas.

regionaluri infrastruqturis ganviTarebis proeqtis vadebSi dasruleba safrTxis winaSea. regio-

nuli infrastruqturis ganviTarebisTvis kompaqtis xelmoweris momentisTvis gansazRvruli iyo

60 milioni aSS dolaris gamoyofa. mravaljeradi modifikaciis Semdeg, 2010 wlis noembrisTvis am

mimarTulebiT 54, 735 milioni aSS dolaria gaTvalisiwinebuli. amasTan _ programaSi Tavdapirve-

li dizainiT gaTvaliswinebuli dasafinansebeli proeqtebis raodenoba Semcirebulia. monitorin-

gis periodSi _ 2009 wlis 1 dekembridan 2010 wlis 1 dekembramde cvlilebebia ganxorcielebuli

regionuli infrastruqturis reabilitaciis proeqtis Sida proeqtebis dafinansebaSi. em-si-jim

Page 7: «aTaswleulis gamowvevis programis» monitoringis mexuTe ... · 4 `aTaswleulis gamowvevis programis~ monitoringis mexuTe etapis angariSi kontraqti kompania `aStrom inTerneiSenelTan”

dekemberi 2010 5

proeqtebis dafinansebaSi sakuTari wili Seamcira. amasTan, asaTvisebeli Tanxebis dinamika ki cxa-

dyofs, rom regionuli infrastruqturis reabilitaciis proeqtebis 2010 wlis ganmavlobaSi das-

ruleba, rac gegmiT iyo gaTvaliswinebuli, ararealisturia.

regionaluri ganviTarebis fondis dafinanseba Semcirebulia 2,5 milioni aSS dolariT. (32,5 mi-

lioni aSS dolaridan 30 milion aSS dolaramde). monitoringis periodSi regionuli ganviTarebis

fondi aqtivobis dabali tempiT gamoirCeoda. am periodSi ganisazRvra fondis Tanxebis Semdgomi

gankargvis mimarTuleba _ regionuli saganmanaTleblo programebi. Tumca, miuxedavad imisa, rom

aTaswleulis gamowvevis korporacia am procesis daCqarebas iTxovs, Tanxebis ganawilebis wessa da

formebze Camoyalibeba 2010 wlis 1 dekembrisTvis jerjerobiT ver moxerxda.

agrobiznesis ganviTarebis proeqtSi vadebis dacva moxerxda. proeqtSi ZiriTadi aqtivoba monito-

ringis pirvel or TveSi ganxorcielda. danarCeni dro proeqtebis monitorigsa da proeqtis

dasrulebis samuSaoebs moxmarda. agrobiznesis ganviTarebis fondis dafinanseba ki kompaqtSi Ta-

vdapirvelad gaTvaliswinebulTan SedarebiT 5 milioni aSS dolariTaa gazrdili. (15 milioni aSS

dolaridan 20 milion 530 800 aTas aSS dolaramde). proeqtis farglebSi dafinansebulia 286 pro-

eqti. 2010 wlis 31 oqtombris monacemebiT proeqts aTvisebuli hqonda kompaqtiT gaTvaliswine-

buli Tanxis 93 procenti. ekonomikuri politikis kvlevis centris xelT arsebuli informaciiT,

valdebulebebis SeusruleblobisTvis 30 seqtembrisTvis Tanxa CamoeWra mxolod erT proeqts _

19,320 aSS dolari.

aTaswleulis gamowvevis 5 wliani programa daskvniT etapzea. dRis wesrigSi axali kompaqtis dadebis

SesaZlebloba dgas. aTaswleulis gamowvevis korporaciam ukve gamoqveyna 2011 wels daxmarebis

potenciur mimRebi qveynebis ori jgufis sia: dabali Semosavlebis da saSualo dabali Semosav-

lebis qvenebis.

SemuSavebulia kriteriumebis farTo jgufi, romlebic or jgufad iyofa _ ekonomikuri da poli-

tikuri maCveneblebi. (detalebi ixileT qveTavSi “aTaswleulis gamowvevis programis gagrZelebis

perspeqtiva”).

dasaxelebuli kriteriumebis pirobebSi saqarTvelos aqvs kargi perspeqtiva aTaswleulis gamo-

wvevis programis farglebSi dafinansebul qveynebs Soris kvlav moxvdes. Tumca dRemde ar arse-

bobs qveynisaTvis kompaqtis meored miRebis praqtika. aTaswleulis gamowvevis direqtorTa sabWo

dekembris Sua ricxvebSi miiRebs gadawyvetilebas daxmarebis axali programis dasamtkiceblad.

aRsaniSnavia, rom saqarTvelos mTavrobas SesaZlo momavali kompaqtisTvis jer-jerobiT mxolod

universitetis mSeneblobis survili gamoTqva. saqarTvelos mier SeTavazebuli sxva prioritete-

bis Sesaxeb detaluri informacia ekonomikuri politikis kvlevis centrs am etapze ar gaaCnia.

Page 8: «aTaswleulis gamowvevis programis» monitoringis mexuTe ... · 4 `aTaswleulis gamowvevis programis~ monitoringis mexuTe etapis angariSi kontraqti kompania `aStrom inTerneiSenelTan”

`aTaswleulis gamowvevis programis~ monitoringis mexuTe etapis angariSi6

bolo wlebSi, aTaswleulis gamowvevis programis monitoringis ganxorcielebis procesSi, ekono-

mikuri politikis kvlevis centrs sakmaod aqtiuri TanamSromloba Camouyalibda aTaswleulis ga-

mowvevis axal menejmentTan. unda aRiniSnos isic, rom saxeze gvaqvs menejmentis mxridan ekonomikuri

kvlevis centris daskvnebsa da rekomendaciebze reagirebis faqtebic. aseT magaliTad SeiZleba Cai-

Tvalos monitoringis periodis dasawyisSi (2009 wlis dekemberSi) miRebuli gadawyvetileba samcxe-

javaxeTis gzebis proeqtis kontraqtori kompaniis `aStromisTvis~ sarebilitacio gzis nawilis Ca-

morTmevis Sesaxeb. (detalebi ixileT qveTavSi _ `proeqtebis Sesruleba~).

aqve unda aRiniSnos, rom monitoringis periodSi ekonomikuri politikis kvlevis centrs informaci-

is mopovebis TvalsazrisiT problema Seeqmna. kerZod, ekonomikuri politikis kvlevis centrma fondi

aTaswleulis gamowveva saqarTvelos 5 agvistos sameTvalyureo sabWos #48 sxdomis oqmis da rezolu-

ciis mopoveba SeZlo mxolod 2010 wlis oqtomberSi, araerTgzis mimarTvis Semdeg. amas garda, fondma

saerTod ver mogvawoda #47-e sxdomis oqmi, romelic 2010 wlis 6 ivliss gaimarTa. fondis sazogadoeba-

sTan urTierTobis samsaxuris mier gakeTebuli ganmartebiT, aRniSnuli oqmi da rezolucia ar aris

xelmowerili sameTvalyureo sabWos Tavmjdomaris mier, rac Cven arasaTanado argumentad migvaCnia.

aRsaniSnavia, rom 2010 wlis 6 ivliss Catarebuli # 47 sxdomis oqmi sameTvalyureo sabWos waredgina

#48-e sxdomaze. wardgenil oqmTan da rezoluciebTan dakavSirebiT sabWos arc erT wevrs azri ar

gamouTqvams da aRniSnuli oqmi da rezolucia sabWos wevrTa mier damtkicebul iqna erTxmad. (ixi-

leT fondi _ aTaswleulis gamowveva saqarTvelos sameTvalyureo sabWos sxdomis oqmi #48).

unda aRvniSnoT, rom sameTvalyureo sabWos sxdomebis gamWvirvaleoba aTaswleulis gamowvevis pro-

gramis gamWvirvaleobis erT-erTi mniSvnelovani Semadgeneli faqtoria. sabWos uflebamosilebaSi

Sedis programaSi gansaxorcielebeli cvlilebebis ganxilva da damtkiceba, rac maT Sinaarssa da

am SinaarsTan dakavSirebiT sabWos wevrTa poziciebze qmnis warmodgenas. sxdomebze ganxiluli da

damtkicebuli sakiTxebi xSir SemTxvevaSi saWiroeben damatebiT dazustebas, Tumca, monitoringis

praqtikam gvaCvena, rom sakmaod saintereso wyarod gvevlineba problemebis identificirebisTvis.

am TvalsazrisiT gansakuTrebiT sagulisxmoa #47-e sxdomis Catarebis periodi. #46-e sxdomis oqmi-

dan Cans, rom am periodSi, anu 2010 wlis ivnisisTvis jer kidev ar iyo garkveuli samcxe-javaxeTis

gzis reabilitaciis perspeqtiva. amis gamo sxva proeqtebSi, magaliTad energoinfrastruqturis re-

abilitaciis proeqtSi arsebuli Tanxebis aTviseba ferxdeboda, radgan jer kidev ar iyo cnobili,

Tu rogor moxerxdeboda situaciis daregulireba samcxe-javaxeTis gzis reabilitaciis proeqtis

kontraqtor `aStrom interneiSenelTan~ da ra moculobis dafinanseba iqneboda sakmarisi proeqtis

dasrulebisTvis. (ixileT Tanxebis aTvisebis dinamikis mimoxilva da qveTavi `proeqtebis ganxor-

cieleba~).

#48 sxdomis oqmis Tanaxmad ki, ukve gamzadebulia gadawyvetileba kompania `aStromTan~ xelSek-

rulebis gawyvetis Sesaxeb da Catarebulia fasTa gamokiTxva da momzadebulia xelSekruleba samcxe-

javaxeTis gzis reabilitaciis proeqtis kidev erT kontraqtorTan _ `bleq-si grupTan~ `aStromis~

mier sareabilitacio gzis dausrulebeli monakveTebis reabilitaciis Sesaxeb.

Sesabamisad, sameTvalyureo sabWos 47-e sxdoma Catarda programis ganxorcielebis kritikul peri-

odSi. am sxdomis oqmis mowodebaze uaris Tqma (Tundac misi xelmoweris dayovneba), Cvenis azriT,

emsaxureba programis srulfasovani monitoringis ganxorcielebaSi xelis SeSlis mizans da ukan

gadadgmuli nabijia aTaswleulis programis gamWvirvaloebis uzrunvelyofis gzaze.

2. programis gamWvirvaloba

Page 9: «aTaswleulis gamowvevis programis» monitoringis mexuTe ... · 4 `aTaswleulis gamowvevis programis~ monitoringis mexuTe etapis angariSi kontraqti kompania `aStrom inTerneiSenelTan”

dekemberi 2010 7

aTaswleulis gamowvevis programis farglebSi gamoyofili jamuri daxmareba, 2008 wels Sesuli cvli-

lebis Semdeg _ 395,3 milion aSS dolars Seadgens. proeqtis ganxorcielebis ganmavlobaSi cvlilebebi Se-

sulia rogorc mTliani programis dizainSi, ise _ calkeuli proeqtebis struqturaSi. dizainis mudmivi

cvlileba ZiriTadad ganpirobebuli gaxldaT samcxe-javaxeTis gzis reabilitaciis proeqtis farglebSi

Seqmnili problemebiT. aseve _ menejmentis mier damatebiTi dafinansebis miRebisTvis gakeTebul winaswar

SefasebebSi cdomilebebiT, kontraqtorebis mier ganxorcielebuli samuSaos monitoringSi arsebuli

naklovanebebiT, am naklovanebebze reagirebis grZeli droiT, sxva obieqturi Tu subieqturi mizezebiT.

winamdebare angariSSi detalurad aris mimoxiluli am cvlilebebis mizezebi, Sinaarsi da Sedegebi.

aTaswleulis gamoqvevis programis dizaini 2010 wlis 1 dekembrisTvis ase gamoiyureba;

1. samcxe-javaxeTis gzis reabilitaciis proeqti _ 212 milion 615 aTasi aSS dolari

2. energoinfrastruqturis reabilitacia _ 45, 900 milioni aSS dolari

3. regionuli infrastruqturis ganviTareba _ 54, 735 milioni aSS dolari

4. saqarTvelos regionuli ganviTarebis fondi _ 32 milioni aSS dolari;

5. agrobiznesis ganviTareba _ 20 milion 530 800 aTasi aSS dolari.

monitoringis periodSi ganxorielebuli cvlilebis Sesafaseblad saWiroa zemoT warmodgenili di-

zaini Sedardes gasuli wlis analogiuri periodis dizainTan. programis monitoringis gasuli etapis

_ 2009 wlis oqtombrisTvis aTaswleulis gamowvevis programis dizaini Semdegnairad gamoiyureboda:

1. samcxe-javaxeTis gzis reabilitaciis proeqti _ 203 milion 515 aTasi aSS dolari (proeqtis

farglebSi, gaformebuli kontraqtebis mixedviT, xdeboda 219,2 kilometri gzis reabili-

tacia);

2. energoinfrastruqturis reabilitacia _ 49, 5 milioni aSS dolari (proeqtis magistralu-

ri gazsadenis reabilitacia, gazsacavis teqnikur-ekonomikuri Seswavla da wina-samSeneblo

proeqtireba-finansuri gegmis SemuSaveba).

3. regionuli infrastruqturis ganviTareba _ 57, 735 milioni aSS dolari (proeqtis farglebSi

xorcieldeboda 5 wyalmomaragebis proeqti _ wyalmomaragebisa da sakanalizacio sistemebis

reablitacia, 2 proeqtis teqnikur-ekonomikuri kvleva, erTi samSeneblo proeqtis momzade-

ba).

4. sawarmoTa ganviTarebis komponenti ki Seicavda Semdeg proeqtebs:

saqarTvelos regionuli ganviTarebis fondi _ 32 milioni aSS dolari;

agrobiznesis ganviTareba _ 20 milion 200 aTasi aSS dolari (2008 wlis oqtombris mdgo-

mareobiT _ 15 milioni);

am droisTvis, anu 2009 wlis noembrisTvis ukve saxeze gvqonda tendencia, romlis Tanaxmadac, samcxe-

javaxeTis gzis reabilitaciis proeqti, romelic erT-erTi yvelaze didi da yvelaze problemuri

proeqtia am programaSi, axdenda yvela arsebuli resursis mobilizebas sxva proeqtebidan. es zog

SemTxvevaSi mniSvnelovnad azaralebda am proeqtebs, zog SemTxvevaSi ki xels uSlida maT ufro war-

matebuli da farTo masStabiT ganviTarebas.

Tu maCveneblebs gadavxedavT, cxadi xdeba, rom saanalizo periodSi _ anu 2009 wlis 1 dekembridan

2010 wlis 1 dekembramde es tendencia gagrZelda.

3. programis dizaini

Page 10: «aTaswleulis gamowvevis programis» monitoringis mexuTe ... · 4 `aTaswleulis gamowvevis programis~ monitoringis mexuTe etapis angariSi kontraqti kompania `aStrom inTerneiSenelTan”

`aTaswleulis gamowvevis programis~ monitoringis mexuTe etapis angariSi8

2009 wlis dekembridan 2010 wlis 1 dekembramde periodSi proeqtis dizainma cvlileba kvlav samcxe-

javaxeTis gzis reabilitaciis sasargeblod ganicada _ energoinfrastruqturis reabilitaciis pro-

eqtis da regionuli infrastruqturis ganviTarebis fondis xarjze. kerZod, 2009 wlis analogiur

periodTan SedarebiT samcxe-javaxeTis gzis reabilitaciis proeqtis dafinanseba gazrdilia 9 mi-

lion 100 aTasi aSS dolariT. amave periodSi 3,6 milioni aSS dolariT Semcirda energoinfrastru-

qturis dafinanseba, 3 milioni aSS dolariT _ regionuli infrastruqturis ganviTarebis proeqtis

dafinanseba, da 330 000 aSS dolariT gaizarda agrobiznesis ganviTarebis proeqtis dafinanseba. 6,6

milioni aSS am zrdisTvis mobilizebuli iqna kompaqtSi proeqtebis dafinansebisTvis gansazRvruli

Tanxebidan. amas garda, samcxe-javaxeTis gzisTvis gadatanili iqna Tanxebi administraciuli xarje-

bidanac. ra zegavlena moaxdina aman proeqtis ganviTarebaze da rogor Seicvala proeqtebis Sida

dizaini amis Sedegad, amaze informacia qvemoT, proeqtebis ganxorcielebis TavSia mowodebuli.

rac Seexeba aTaswleulis gamowvevis proeqtis dizainis cvlilebas _ 2006 wlis aprilisa da 2010 wlis 1

dekembris monacemebis Sedegebis Sedareba Semdgom cvlilebaze gvamcnobs: 2008 wlis dekembris kompa-

qtis #1 SesworebiT programisTvis gamoyofili 100 milioni aSS dolari srulad aiTvisa samcxe-java-

xeTis gzis reabilitaciis proeqtma. amas garda, amave proeqtisTvisaa gaTvalisiwinebuli damatebiT 10

milioni _ sxva proeqtebidan. kerZod:

samcxe _ javaxeTis gzis reabilitaciis proeqti kompaqtis xelmoweris dRidan 2010 wlis 1 dekembramde

gaZvirebulia 110 milioniT (Tavdapirveli 102 milioni aSS dolaridan _ 212 milion 615 aTas milion

aSS dolaramde). amasTan _ sareabilitacio gzis dagegmili masStabi Semcirebulia _ 245 kilometri-

dan _ 222,72 kilometramde.

energoinfrastruqtris reabilitaciis proeqtis dafinanseba kompaqtSi Tavdapirvelad gaTvaliswi-

nebul saxsrebTan SedarebiT Semcirebulia 2,6 milioni aSS dolariT da Seadgens 45,9 milion aSS

dolars (49,5 milioni aSS dolaris nacvlad). programis farglebSi moxerxda Tavdapirvelad gaTva-

liswinebuli samuSaoebis Sesruleba da gazsacavis winasaproeqto samuSaoebis ganxorcieleba. Tumca,

uari iTqva dazogili TanxebiT reablitaciis damatebiTi fazis ganxorcielebaze _ samcxe-javaxeTis

gzis reabilitaciis proeqtis sasargeblod.

regionuli infrastruqturis ganviTarebisTvis Tavdapirvelad gansazRvruli 60 milioni aSS dola-

ris nacvlad 2010 wlis noembrisTvis 54, 735 milioni aSS dolaria gaTvalisiwnebuli. amasTan _

programaSi Tavdapirveli dizainiT gaTvaliswinebuli dasafinansebeli proeqtebis raodenoba Sem-

cirebulia.

regionaluri ganviTarebis fondis dafinanseba Semcirebulia 2,5 milioni aSS dolariT. (32,5 milioni

aSS dolaridan 30 milion aSS dolaramde).

agrobiznesis ganviTarebis fondis dafinanseba ki kompaqtSi Tavdapirvelad gaTvaliswinebulTan Se-

darebiT 5 milioni aSS dolariTaa gazrdili. (15 milioni aSS dolaridan 20 milion 530 800 aTas aSS

dolaramde).

Page 11: «aTaswleulis gamowvevis programis» monitoringis mexuTe ... · 4 `aTaswleulis gamowvevis programis~ monitoringis mexuTe etapis angariSi kontraqti kompania `aStrom inTerneiSenelTan”

dekemberi 2010 9

4. "aTaswleulis gamowvevis programis" farglebSi gamoyofili Tanxebis aTvisebis dinamikis mimoxilva

winamdebare analizSi ganxilulia mTeli programisa da misi Semadgeneli komponentebis fuladi pa-

rametrebis dinamika da misi mizania Seadaros, Tu ramdenad Seesabameba programis moqmedebis perio-

dSi gaxarjuli Tanxebis moculoba mravalwliani finansuri gegmiT gaTvaliswinebul maCveneblebs.

saanalizo periodi moicavs `aTaswleulis gamowvevis programis~ saqmianobis periods 2009 wlis 30

seqtembridan 2010 wlis 1 oqtombramde.

4.1. gamoyenebuli meTodologia

warmodgenili analizi eyrdnoba `aTaswleulis gamowveva saqarTvelos~ mier yovelkvartalurad

momzadebul `Tanxis gacemis moTxovnis formebs~, mravalwlian detalur finansur gegmebs, garda ami-

sa, gamoyenebulia `aTaswleulis gamowveva saqarTvelos~ mier momzadebuli dokumentebi, romliTac

dadgenilia ekonomikuri ukugebis ganakveTebi (ERR).

xarjebis efeqtianobis Sesafaseblad Sedarebulia faqtobrivad gaxarjuli Tanxebis yovelkvarta-

luri moculoba, da mudmivad ganaxlebadi mravalwliani detaluri finansuri gegmebi.

daskvniT nawilSi naCvenebia Tu ra uaryofiT Sedegebs ukavSirdeba programuli xarjebis dagvianebiT

aTviseba, risTvisac gamoyenebulia `aTaswleulis gamowveva saqarTvelos~ mier SemuSavebuli ekono-

mikuri ukugebis ganakveTebi.

4.2. Tanxebis aTvisebis dinamikis analizi

warmodgenil mimoxilvaSi moyvanilia meoTxe programuli wlis pirveli kvartlidan 2010 wlis 1

oqtombramde xarjebis faqtobrivi jamuri aTviseba, rac aRebulia Tanxebis moTxovnis yovelkvarta-

luri formebidan. vinaidan, mimdinare - mexuTe programuli wlis mesame kvartali jer ar dasrule-

bula, 2011 wlis 1 ianvrisaTvis warmodgenili monacemebi gulisxmobs mimdinare wlis 31 oqtombrisa-

Tvis ganxorcielebul faqtiur danaxarjebs, garda samcxe-javaxeTis gzis reabilitaciis proeqtisa,

romlisTvisac ukve 29 noembrisaTvis gaweuli faqtiuri danaxarjebia warmodgenili.

Tanxebis aTvisebis ganxilvamde sayuradReboa `aTaswleulis gamowvevis programis~ mTliani Tanxis

proeqtebis mixedviT ganawilebis warmodgena, romelic sadReisod ase gamoiyureba. ix. diagrama #1.

diagrama #1-ze warmodgenilia mTeli Tanxis proeqtebis mixedviT gaSla

diagrama 1. kompaqtis mier Tanxebis ganawileba

samcxe-javaxeTis gzis reabilitacia

regionuli infrastruqturis ganviTareba

energetikis reabilitacia

saqarTvelos regionuli ganviTarebis fondi

agrobiznesis ganviTarebis proeqti

monitoringi da Sefaseba

administrireba da kontroli

54%

14%

12%

8%

5%

2%5%

Page 12: «aTaswleulis gamowvevis programis» monitoringis mexuTe ... · 4 `aTaswleulis gamowvevis programis~ monitoringis mexuTe etapis angariSi kontraqti kompania `aStrom inTerneiSenelTan”

`aTaswleulis gamowvevis programis~ monitoringis mexuTe etapis angariSi10

samcxe-javaxeTis gzis reabilitacias mTeli Tanxis 54% moxmardeba 52%-is nacvlad, rogorc es gasul

wels iyo dagegmili; xolo regionuli infrastruqturis ganviTarebis proeqtsa da administrirebisa

da kontrolis komponents, Sesabamisad, mTeli Tanxis 14 da 5% moxmardeba, nacvlad 15 da 6%-isa.

diagramaSi #2 naCvenebia Tanxebis aTvisebis jamuri mniSvnelobis dinamika meoTxe programuli wlis pir-

veli kvartlidan mexuTe programuli wlis mesame kvartlis CaTvliT (2011 wlis 1 ianvrisaTvis warmodge-

nili monacemebi gulisxmobs mxolod mimdinare wlis 31 oqtombrisaTvis gaweul faqtiur xarjebs, xolo

samcxe-javaxeTis gzis reabilitaciis proeqtisTvis emateba ukve 29 noembrisaTvis gaweuli faqtiuri

danaxarjebi, rac miuxedavad imisa, rom mimdinare kvartali jer ar dasrulebula, arsebuli tendenciis-

Tvis aris warmodgenili), rac aRebulia `Tanxis gacemis moTxovnis~ yovelkvartaluri formebidan.

Tanxebis jamuri aTvisebis mniSvnelovani zrda TvalsaCinod fiqsirdeba meoTxe programuli wlis bolo

kvartalSi - 2010 wlis 1 ianvridan, rodesac yvelaze msxvili komponentisaTvis (regionaluri infras-

truqturis reabilitaciis proeqti) Tanxis jamuri aTviseba 46%-iT gaizarda; Tumca, Semdeg periodebSi

zrdis tempi mniSvnelovnad Semcirda, magaliTad: samcxe-javaxeTis gzis reabilitaciis proeqtisaTvis ja-

muri aTvisebuli Tanxa mxolod 7.7%-iT gaizarda (rac kargad Cans Tanxebis aTvisebis kvartalur monacemeb-

Si) mexuTe programuli wlis pirveli kvartlisaTvis, rodesac es maCvenebeli wina periodSi 62.5% iyo.

diagrama 2.

Tanxebis jamuri aTviseba komponentebis mixedviT periodis dasawyisisTvis (aSS dolari)

diagrama 3.

Tanxebis aTviseba komponentebis mixedviT kvartalurad (aSS dolari)

0

0

50000000

100000000

100000000

200000000

150000000

300000000

200000000

400000000

250000000

500000000

01.04.09

I Q 2009 II Q 2009 III Q 2009 IV Q 2009 I Q 2010 II Q 2010

01.07.09 01.10.09 01.01.10 01.04.10 01.07.10 01.10.10 01.01.11

regionuli infrastruqturis

reabilitaciis proeqti

regionuli infrastruqturis

reabilitaciis proeqti

sawarmoTa ganviTarebis proeqti

sawarmoTa ganviTarebis proeqti

monitoringi da Sefaseba

monitoringi da Sefaseba

administrireba da kontroli

administrireba da kontroli

sul

sawarmoTa ganviTarebis proeqtis komponentSi ki, agrobiznesis ganviTarebis proqtis zrdis gamo,

zrdis tempi TiTqmis SenarCunda da saSualod 5.7%-s gautolda saangariSo periodisaTvis.

Tanxebis kvartaluri monacemebis absoluturi mniSvnelobebi komponentebis mixedviT diagrama #3-

Si aris warmodgenili, sadac TvalnaTlad ikveTeba zemoTnaxsenebi Tanxebis aTvisebis sagrZnoblad

Semcireba meoTxe programuli wlis bolodan.

Page 13: «aTaswleulis gamowvevis programis» monitoringis mexuTe ... · 4 `aTaswleulis gamowvevis programis~ monitoringis mexuTe etapis angariSi kontraqti kompania `aStrom inTerneiSenelTan”

dekemberi 2010 11

warmodgenili dinamika ufro mkevTrad Cans Tanxebis aTvisebis kvartalur monacemebSi (vinaidan,

mesame kvartali ar dasrulebula, Cvens xelT arsebuli faqtiuri monacemis (oqtomberi-noemberi) am

saxis cxrilSi warmodgena araswor suraTs mogvcemda):

II.Q.2009 III.Q.2009 IV.Q.2009 I.Q.2010 II.Q.2010

regionuli infrastruqturis reabilitaciis proeqti 69.03% 46.09% -73.36% 84.06% 72.79%

samcxe-javaxeTis gzis reabilitacia 141.27% 48.42% -79.95% 155.37% 73.10%

regionuli infrastruqturis ganviTareba -17.64% 152.47% -42.58% -6.01% 55.80%

energetikis reabilitacia -10.77% -39.34% -74.01% -74.78% 438.93%

sawarmoTa ganviTarebis proeqti -75.44% 4.87% -39.97% 42.58% -5.97%

saqarTvelos regionuli ganviTarebis fondi -92.87% 16.80% -61.47% 27.16% 93.23%

agrobiznesis ganviTarebis proeqti -21.56% 1.51% -33.02% 45.46% -22.11%

monitoringi da Sefaseba -13.14% 108.52% -66.58% 5.60% 115.22%

administrireba da kontroli -47.97% 14.13% -17.10% 2.36% 1.25%

programis administrireba -43.95% 23.38% -39.84% 21.48% 1.22%

auditi -70.75% -100.00% - -75.00% 0.00%

fiskaluri da Sesyidvebis marTva -53.33% 0.00% 22.81% -9.41% 1.37%

sul 6.39% 42.30% -69.87% 72.44% 62.34%

cxrili N1. Tanxebis aTvisebis zrda kvartalurad

meoTxe programuli wlis bolo kvartalSi kargad ikveTeba aTvisebuli Tanxebis mkveTri Semcireba,

rac gansakuTrebulad exeba am periodSi yvelaze msxvili, regionuli infrastruqturis reabilita-

ciis proeqtis Tanxebis aTvisebis TiTqmis 80%-iT klebas. xolo mexuTe programuli wlis pirvel

kvartalSi igi mkveTrad gaizarda; Tumca, amave periodSi iklo energetikis reabilitaciisaTvis kvar-

talurad Tanxebis aTvisebam.

miuxedavad zemoTaRniSnuli Tanxebis aTvisebis kvartaluri monacemis klebisa, mexuTe programuli

wlis pirveli ori kvartlis mTliani Tanxis zrdadi tendencia damaimedebel suraTs iZleva. rac gasuli

programuli wlis fonze, rodesac Tanxebis aTviseba nela mimdinareobda, SedarebiT kargi maCvenebelia.

cxril #2-Si moyvanilia `aTaswleulis gamowvevis~ programis farglebSi faqtobrivad aTvisebuli

Tanxebis mTel TanxebTan fardobis dinamika.

01.04.09 01.07.09 01.10.09 01.01.10 01.04.10 01.07.10 01.10.10 01.01.11*

regionuli infrastruqturis reabilitaciis proeqti: 16.3% 21.5% 30.4% 43.4% 46.8% 53.2% 64.2% 75.5%

samcxe-javaxeTis gzis reabilitacia 9.6% 13.7% 23.7% 38.4% 41.4% 49.0% 62.1% 76.8%

regionuli infrastruqturis ganviTareba 10.9% 16.9% 21.8% 34.2% 41.3% 48.0% 58.4% 65.8%

energetikis reabilitacia 53.7% 63.3% 71.9% 77.1% 78.4% 78.8% 80.6% 81.0%

sawarmoTa ganviTarebis proeqti: 37.8% 59.5% 64.9% 70.5% 73.8% 78.6% 83.1% 84.9%

saqarTvelos regionuli ganviTarebis fondi 43.3% 70.2% 72.1% 74.4% 75.2% 76.3% 78.4% 79.6%

agrobiznesis ganviTarebis proeqti 29.3% 42.9% 53.6% 64.4% 71.6% 82.2% 90.4% 93.1%

monitoringi da Sefaseba 13.3% 18.2% 22.4% 31.2% 34.2% 37.3% 44.0% 49.5%

administrireba da kontroli: 49.7% 57.7% 61.9% 66.6% 70.6% 74.6% 78.6% 81.1%

programis administrireba 47.6% 56.0% 60.6% 66.4% 69.9% 74.1% 78.3% 80.0%

auditi 42.2% 48.5% 50.3% 50.3% 57.7% 59.5% 61.4% 61.4%

fiskaluri da Sesyidvebis marTva 54.0% 61.6% 65.1% 68.7% 73.0% 76.9% 80.9% 84.8%

sul 20.8% 28.4% 36.4% 47.9% 51.4% 57.3% 67.0% 76.5%

cxrili N2. periodis dasawyisisaTvis jamuri aTvisebuli Tanxebis fardoba mTel TanxebTan (%)

Page 14: «aTaswleulis gamowvevis programis» monitoringis mexuTe ... · 4 `aTaswleulis gamowvevis programis~ monitoringis mexuTe etapis angariSi kontraqti kompania `aStrom inTerneiSenelTan”

`aTaswleulis gamowvevis programis~ monitoringis mexuTe etapis angariSi12

miuxedavad Tanxebis aTvisebis ukeTesi tempisa, rac mexuTe programuli wlis ori kvartlis ganma-

vlobaSi aRiniSneba, wina periodSi mkveTri CamorCenis gamo, aTvisebuli Tanxebis mTel TanxebTan

Tanafardoba kvlav dabalia; kerZod ki, regionaluri infrastruqturis reabilitaciis proeqtis far-

glebSi mTeli Tanxis mxolod 62.1% aris aTvisebuli mexuTe programuli wlis meore kvartlisaTvis.

rac gulisxmobs, rom darCenili sami kvartlis ganmavlobaSi saSualod kvartalurad mTeli Tanxis

12.6% unda iyos aTvisebuli; es rTuli gamowveva iqneba, vinaidan aqamde, saSualod, 3.5% iyo aTvisebuli

kvartalurad. am mxriv ukeTesi mdgomareobaa sawarmoTa ganviTarebis proeqtisa da administrirebisa

da kontrolis komponentebSi: mexuTe programuli wlis meore kvartlisaTvis mTeli dagegmili Tan-

xis daaxloebiT 80%-mde aris aTvisebuli;

winaswari monacemebiT, aTviseba ufro swrafi mexuTe programuli wlis mesame kvartalSi unda iyos,

romlis jer mxolod oqtombrisTvis sruli da noembrisTvis mxolod gzis proeqtis maCveneblebi

gvaqvs; romlis mixedviT, umsxvilesi proeqtis - samcxe-javaxeTis gzis reabilitaciis proeqtisTvis

jamuri aTvisebis mTel TanxasTan Tanafardoba 14.7%-iT gaizarda. xolo sawarmoTa ganviTarebis

proeqtisaTvis am maCvenebelma TiTqmis 2%-s miaRwia.

zogadad, ki wina wlebSi arsebuli didi CamorCenis gamo mexuTe programuli wlis mesame kvartalisTvis

mTliani Tanxis daaxloebiT mxolod 76.5% aris aTvisebuli. rac gulisxmobs, darCenili ori kvartlis

ganmavlobaSi saSualod 12%-is aTvisebas. am sakmaod ambiciurma zrdam SesaZloa eWvqveS daayenos Sesru-

lebuli samuSaoebis xarisxi.

grafiki 1.

periodis dasawyisisTvis aTvisebuli Tanxis fardoba mTel TanxasTan

43.3%

70.2% 72.1% 74.4%75.2% 76.3%

98.4%

93.1%

79.6%82.2%71.6%

53.6%64.4%

29.3%42.9%

saqarTvelos regionuli ganviTarebis

fondi

agrobiznesis ganviTarebis proeqti

01.04.09 01.07.09 01.10.09 01.01.10 01.04.10 01.07.10 01.10.10 01.01.11

#1 grafikze warmodgenilia programis ori mimarTulebis, saqarTvelos regionuli ganviTarebis

fondisa da agrobiznesis ganviTarebis proeqtis (romlebic mTeli Tanxis Sesabamisad 8.1 da 5.2%-s

Seadgens) farglebSi periodis dasawyisisaTvis gaxarjuli jamuri Tanxebis dinamika. gasul welTan

SedarebiT aRsaniSnavia mkveTrad zrdadi tendencia, gansakuTrebiT ki agrobiznesis ganviTarebis

proeqtisaTvis; mimdinare programuli wlis meore kvartalSi mTeli Tanxis 90.4% aris aTvisebuli,

xolo oqtombris bolosaTvis ukve 93.1%, rac kargi maCvenebelia. rac Seexeba saqarTvelos regionu-

li ganviTarebis fondis saqmianobis mimdinareobas, misi dinamika ufro Senelda da mexuTe programu-

li wlis oqtombrisTvis mTeli Tanxis 79.6%-mde aris aTvisebuli;

agrobiznesis ganviTarebis proeqtis mimdinareobis dinamika sagrZnoblad gaumjobesda, gansxvavebiT

saqarTvelos regionaluri ganviTarebis fondisagan, romlis warmatebiT dasrulebisaTvis Tanxis aTvi-

sebis mkveTri zrda iqneba saWiro.

diagrama #3-Si naCvenebia regionuli infrastruqturis ganviTarebis mimarTulebis sami proeqtis

farglebSi aTvisebuli Tanxebis dinamika mTeli Tanxebis mimarT. aRsaniSnavia regionaluri infras-

truqturis ganviTarebis farglebSi aTvisebuli Tanxebis mTel TanxasTan Tanafardobis dabali ma-

Cvenebeli, romelmac saSualod 53.4% procents miaRwia programis mexuTe wlisaTvis, igi mTeli pro-

eqtis 14%-s Seadgens. energetikis reabilitaciis proeqtis da samcxe_javaxeTis gzis reabilitaciis

farglebSi aTvisebuli Tanxebi TiToeuli saSualod mTeli Tanxebis 57.3 da 79.7%-s uaxlovdeba, rac

gasuli wlis maCveneblebis fonze ukeTesi mdgomareobis maCvenebelia.

Page 15: «aTaswleulis gamowvevis programis» monitoringis mexuTe ... · 4 `aTaswleulis gamowvevis programis~ monitoringis mexuTe etapis angariSi kontraqti kompania `aStrom inTerneiSenelTan”

dekemberi 2010 13

miuxedavad zemoTTqmuli dadebiTi tendenciebisa, CamorCena mainc aRiniSneba mravalwliani detalu-

ri finansuri gegmiT gaTvaliswinebul maCveneblebTan SedarebiT. cxrili #3_Si warmodgenilia kvar-

taluri aTvisebuli Tanxebis finansuri gegmiT (detaluri finansuri gegmis mixedviT) gaTvaliswi-

nebul odenobebTan Tanafardobis dinamika. warmodgenili cxrilidan naTlad ikveTeba, Tu ramdenad

CamorCeba programuli komponentebis xarjebi gegmiT gaTvaliswinebuls.

diagrama 4.

periodis dasawyisisaTvis aTvisebuli Tanxis fardoba mTel TanxasTan (%)

0.00

10.00

20.00

30.00

40.00

50.00

60.00

80.00

70.00

90.00

01.04.09 01.07.09 01.10.09 01.01.10 01.04.10 01.07.10 01.10.10 01.01.11

samcxe-javaxeTis gzis

reabilitacia

regionuli infrastruqturis

ganviTareba

energetikis reabilitacia

I kv 2009 II kv 2009 III kv 2009 IV kv 2009 I kv 2010 II kv 2010

regionuli infrastruqturis reabilitaciis proeqti 83.8% 69.8% 101.7% 66.3% 61.9% 80.5%

samcxe-javaxeTis gzis reabilitacia 56.2% 75.7% 105.9% 98.4% 73.2% 82.0%

regionuli infrastruqturis ganviTareba 174.6% 43.1% 89.2% 44.8% 39.1% 62.2%

energetikis reabilitacia 206.3% 70.1% 90.8% 50.7% 19.9% 194.4%

sawarmoTa ganviTarebis proeqti 141.9% 61.8% 90.7% 56.0% 55.7% 59.9%

saqarTvelos regionuli ganviTarebis fondi 131.5% 21.5% 101.3% 58.3% 18.7% 39.0%

agrobiznesis ganviTarebis proeqti 188.0% 130.9% 87.7% 55.6% 82.3% 87.2%

monitoringi da Sefaseba 100.0% 60.2% 149.1% 46.7% 44.6% 53.2%

administrireba da kontroli 131.0% 69.8% 97.8% 73.0% 81.6% 110.1%

programis administrireba 108.1% 63.3% 97.0% 58.9% 79.9% 94.6%

auditi 125.0% 29.3% - 100.0% 20.0% -

fiskaluri da Sesyidvebis marTva 214.3% 100.0% 100.0% 100.0% 100.0% 100.0%

sul 102.0% 68.9% 101.4% 64.6% 61.5% 79.3%

cxrili N3. kvartaluri danaxarjebis fardoba finansuri gegmiT gaTvaliswinebulTan

2009 wlis ianvridan regionuli infrastruqturis reabilitaciis proeqtSi Tanxebis aTviseba fi-

nansuri gegmiT gaTvaliswinebulis mixedviT dafiqsirda. adrindeli CamorCenis asanazRaureblad am

komponentSi Semavali samcxe-javaxeTis gzis reabilitaciis farglebSi aTvisebuli Tanxa TiTqmis 6%-

iT aWarbebda finansuri gegmiT gaTvaliswinebuls. aRniSnul periodSi yvela komponenti kargad Se-

esabameboda gegmiT gaTvaliswinebuls da mTlianad aTvisebuli Tanxa 1.4%-iT aRemateboda finansur

gegmas. Tumca, Semdgom periodebSi kvlav dafiqsirda CamorCena; kerZod ki, meoTxe programuli wlis

bolo kvartalSi, miuxedavad samcxe-javaxeTis gzis reabilitaciis xarjebis 98.4%-iT Sesrulebisa,

regionaluri infrastruqturis reabilitaciis proeqtis farglebSi mxolod gegmiT gaTvaliswine-

bulis 66.3% daixarja; es CamorCena regionuli infrastruqturis ganviTarebis proeqtis farglebSi

mxolod gegmiT gaTvaliswinebulis 44.8%-iT da energetikis reabilitaciis proeqtis 50.7%-iT Sesru-

Page 16: «aTaswleulis gamowvevis programis» monitoringis mexuTe ... · 4 `aTaswleulis gamowvevis programis~ monitoringis mexuTe etapis angariSi kontraqti kompania `aStrom inTerneiSenelTan”

`aTaswleulis gamowvevis programis~ monitoringis mexuTe etapis angariSi14

lebiT aris ganpirobebuli. msgavsi CamorCena Semdeg kvartalSic ganmeorda da ufro metad gamwvavda;

mexuTe programuli wlis meore kvartlisaTvis am maCveneblis mniSvnelobebi ufro optimisturad

gamoiyureba, rac adrindeli CamorCenis anazRaurebis SesaZleblobis maCvenebelia.

rac Seexeba sawarmoTa ganviTarebis proeqts, saanalizo periodis ganmavlobaSi kvartaluri danaxar-

jebi gegmiT gaTvaliswinebulis 60%-s ver ascda. sayuradReboa, rom mexuTe programuli wlis pirvel

kvartalSi saqarTvelos regionuli ganviTarebis fondis farglebSi mxolod gegmiT gaTvaliswinebu-

lis 18.7% daixarja. am komponentisaTvis mimdinare mexuTe programuli wlisaTvis gegmiT gaTvaliswi-

nebulis 39% daixarjeba.

gaumjobesebuli suraTi ikveTeba administrirebisa da kontrolis komponentSi, romlis saprognozo

maCvenebeli oqtombris bolosTvis 110%-s utoldeba. rogorc es gasul saangariSo periodSi ikve-

Teboda, monitoringisa da Sefasebis komponentisaTvis dagegmilTan SedarebiT CamorCena sakmaod

maRalia da saSualod 50%-s uaxlovdeba; Tumca, es sxva komponentebis farglebSi Sesrulebuli sa-

muSaoebis dagvianebiT aixsneba da naklebad sagangaSoa.

saerTo jamSi ki aRsaniSnavia gaumjobeseba faqtiuri xarjebis finansur gegmasTan SesabamisobaSi moyva-

nis kuTxiT. maSin, rodesac gasul wlebSi mTliani aTvisebuli Tanxebis odenoba gegmiT gaTvaliswinebu-

lis 50%-s ar aRemateboda. momdevno kvartalSi gegmiT gaTvaliswinebulis 80% iqneba aTvisebuli, rac

saerTo istoriul fonze kargi maCvenebelia.

grafiki #2-Si warmodgenilia administrirebisa da kontrolis faqtiuri da dagegmili Tanxebis mTel

TanxebTan Tanafardoba

grafiki 2.

administrirebisa da kontrolis komponentis Tanafardoba mTel TanxasTan (faqtiuri da dagegmili)

I Q 2009 II Q 2009 III Q 2009 IV Q 2009 I Q 2010 II Q 2010

5.47%

4.26%

2.64%2.22%

2.14%

5.90%

5.22%

2.64%

1.79%

2.49%

3.50%

2.67%

administrireba da kontroli faqtiuri administrireba da kontroli dagegmili

administrirebisa da kontrolis komponentis Tanxebis realuri aTvisebiT Seesabameba mravalwlian

gegmas. gansaxilveli periodis ganmavlobaSi ki administraciuli xarjebis mTlian xarjebTan fardo-

ba kvlav aRemateba mis dagegmil maCvenebels (grafiki 2). meoTxe programuli wlis mesame kvartalSi

am maCveneblis faqtiuri da dagegmili mniSvnelobebi TiTqmis ar gansxvavdeboda, magram saangariSo

periodSi kvlav aRiniSneba faqtobrivi mniSvnelobis mateba. Tumca, kopaqtiT gaTvaliswinebuli sa-

muSaoebis SedarebiT droulad mimdinareobis fonze, es ukve aRar aris sagangaSo.

4.3. programuli xarjebis dagvianebis SesaZlo uaryofiTi Sedegebi

rogorc es gasuli wlis angariSSi iyo warmodgenili, programis farglebSi Tavdapirvelad gaTva-

liswinebuli xarjebis dagvianebis SesaZlo uaryofiTi Sedegebis martivad warmosadgenad cxrilSi

#4 moyvanilia Sesabamisi gaangariSebebi. rogorc cnobilia, proeqti momgebiania Tuki misi diskon-

tirebuli SemosavliTi nawili aRemateba mis xarjviT nawils.

Page 17: «aTaswleulis gamowvevis programis» monitoringis mexuTe ... · 4 `aTaswleulis gamowvevis programis~ monitoringis mexuTe etapis angariSi kontraqti kompania `aStrom inTerneiSenelTan”

dekemberi 2010 15

cxrilSi mocemuli gaangariSebebi eyrdnoba Semdeg martiv daSvebas: proeqtebis xarjviTi nawili mo-

mavalSi, sul mcire, imave sididis Semosavlebis momtani unda iyos, winaaRmdeg SemTxvevaSi proeqtis

ganxorcielebas azri ar eqneboda. amis gaTvaliswinebiT, Tu romelime wels programis farglebSi

dagvianda garkveuli xarjis gaweva, unda velodoT, rom minimum imave moculobis Semosavlis miReba

dagviandeba momdevno periodebSi. mimdinare Rirebulebis misaRebad proeqtis xarjica da Semosava-

lic Sesabamisi periodis diskontis ganakveTiTaa diskontirebuli. diskontis ganakveTad aRebulia

`aTaswlulis gamowveva saqarTvelos~ farglebSi SemuSavebuli ekonomikuri ukugebis ganakveTis (ERR)

maCveneblebi. es parametri qvemoT moyvanili cxrilis meore svetSia Sesabamisi proeqtebis gaswvriv.

cxrilis mesame svetSi _ pirveli programuli wlis CamorCena ar aris diskontirebuli, im daSvebiT,

rom xarjebs dauyovnebliv moyveba ukugeba. meoTxe svetSi meore programuli wlis proeqtis far-

glebSi gaxarjuli Tanxebis CamorCena finansuri gegmiT gaTvaliswinebulTan Sesabamisi diskontis

normis pirvel periodzea gadaangariSebuli, mexuTe da meeqvse svetebSi Sesabamisad mesame da meoTxe

wlebis CamorCenis diskontirebuli mniSvnelobebia meore da mesame periodze gadaangariSebiT. meSvi-

de sveti gviCvenebs jamur diskontirebul danakargs rac gamoyvanilia, rogorc oTxi wlis ganmavlo-

baSi gasawevi xarjebis CamorCeniT ganpirobebuli diskontirebuli danakargi.

optimisturi daSvebiT, vivaraudoT, rom pirveli oTxi wlis ganmavlobaSi momxdari danakargebis

sruli aRmofxvra moxdeba mexuTe, meeqvse da meSvide wlebSi. maSin merve, mecxre da meaTe svetebSi

moyvanili ricxvebis jami (rac warmoadgens mesame, meoTxe, mexuTe da meeqvse svetebis monacemebis

diskontirebas Sesabamisad mesame, meoTxe, mexuTe da meeqvse periodiT) unda gamoakldes mesame, me-

oTxe, mexuTe da meeqvse svetebis jams imis saCveneblad, Tu ras Seadgens saboloo diskontirebuli

danakargi pirveli oTxi wlis ganmavlobaSi gawerili xarjebis dagvianebis Sedegad. `diskontirebuli

sxvaobis svetSi~ warmodgenilia saboloo Sedegi. optimisturi scenariTac ki, programuli xarjebis

dagegmilTan SedarebiT CamorCeniT danakargi 31 milion dolars aRemateba.

am deficitis aRmofxvra Teoriulad SesaZlebelia Tuki programuli xarjebi mkveTrad gaizrdeba

darCenil periodSi. agreTve, gasaTvaliswinebelia is garemoebac, rom programis mimdinareobis gau-

mjobeseba, romelic mexuTe wels aRiniSneboda jer ar asaxula am maCvenebelSi.

diskonti

(%)I weli II weli III weli IV weli jami V weli VI weli VII weli VIII weli jami

diskon-

tire-

buli

sxvaoba

samcxe-java-

xeTis gzis re-

abilitacia

17.8 0 21135889 -174533 7333197 28294552 0 12929587 -106768 4485981 17308800 10985752

regionuli

infrastru-

qturis

ganviTareba

11.6 231700 2742671 16669466 5589949 25233786 166699 1973246 11993035 4021752 18154732 7079054

energetikis

reabilitacia11.7 2095052 9060808 10159681 181531 21497071 1503264 6501407 7289883 130254 15424808 6072263

saqarTvelos

r e g io nuli

ganviTarebis

fondi

26 74312 1467654 5455796 185344 7183106 37149 733689 2727385 92654 3590878 3592228

agrobiznesis

ganviTarebis

proeqti

12 1066728 3596368.75 7904437.18 -228885.75 12338648 759275.92 2559824.24 5626222.26 -162916.36 8782406 3556242

sul 3467792 38003390.2 40014846.6 13061134.7 94547163 2466388.2 24697753.1 27529756.9 8567725.3 63261624 31285540

cxrili N4.

`aTaswleulis gamowvevis programis~ mexuTe wels gamoikveTa mkveTri gaumjobeseba wina periodis

ganmavlobaSi arsebuli CamorCenis fonze.

Semdgom periodSi droulad ganxorcielebuli samuSaoebi gadamwyveti iqneba programis warmatebiT

dasrulebisaTvis.

Page 18: «aTaswleulis gamowvevis programis» monitoringis mexuTe ... · 4 `aTaswleulis gamowvevis programis~ monitoringis mexuTe etapis angariSi kontraqti kompania `aStrom inTerneiSenelTan”

`aTaswleulis gamowvevis programis~ monitoringis mexuTe etapis angariSi16

5.1. samcxe-javaxeTis gzis reabilitaciis proeqti

monitoringis periodSi proeqtis Rirebuleba kvlav gaizarda _ 203 milion 515 aTasi aSS

dolaridan 212 milion 615 aTas aSS dolaramde;

sareabilitacio gzis manZili am periodSi gazrdilia 3,52 kilometriT da sareablitacio

gzis sigrZe 2010 wlis 1 dekembrisTvis Seadgens 222,72 kilometrs;

30 milion 903 542 aSS dolaris Rirebulebis kontraqti tenderis gareSe, fasTa kvotire-

bis gziT iqna dadebuli. gasuli wlis gamocdilebisa da winapirobebis arsebobis miuxeda-

vad, proeqti kvlav forsmaJorSi aRmoCnda;

Sewyda kontraqti kompania `aStrom inTerneiSenelTan~, romlisTvisac fonds saboloo ja-

mSi 37 milion 938 aTas 632 aSS dolari aqvs gadaxdili. kompanias daekisra jarimebi jamu-

ri odenobiT 8,2 milioni aSS dolari.

kompaqtis Tavdapirveli versiiT gaTvaliswinebuli 102 milioni aSS dolaris nacvlad

gzis reabilitaciis proeqtze am etapisTvis gaTvaliswinebulia 110,6 milioni aSS do-

lariT metis daxarjva. kompaqtiT Tavdapirvelad gaTvaliswinebuli sarebilitacio gzis

sigrZe ki (245 kilometri) Semcirebulia 222,72 kilometramde, anu daaxloebiT 22 kilome-

triT.

monitoringis periodSi, proeqtis intersebidan gamomdinare, Seilaxa saqarTvelos 3 moqa-

laqis sakuTrebis ufleba. moxda maTi saxlebis _ qonebis eqspropriacia.

monitoringis periodSi samcxe-javaxeTis gzis reabilitaciis proeqti kvlav aTaswleulis gamowvevis

programis yvelaze problemur proeqtad darCa.

2009 wlis 1 dekembridan 2010 wlis 1 dekembramde periodSi proeqtis Rirebuleba kvlav gaizarda _

203 milion 515 aTasi aSS dolaridan 212 milion 615 aTas aSS dolaramde.

amave periodSi 2009 wlis 1 dekembris mdgomareobiT dakontraqtebuli sareablitacio gzis sigrZe

(219,2 km) gaizarda 3,52 kilometriT da Seadgina 222,72 kilometri. damatebiTi gzis reabilitaciis

kontraqtis Rirebuleba sul 3 milion 33 aTasi aSS dolaria. anu 6 milion 67 aTasi aSS dolariT gai-

zarda gasul wels ukve dadebuli kontraqtebiT gaTvalisiwinebuli sareabilitacio gzis Rirebuleba.

amis erT-erTi mizezi kvlav kompania `aStrom inTerneiSenelTan~ dakavSirebuli problemebi gaxda.

Tumca, aseve, monitoringis periodSi gamoikveTa winaswar ganusazRvreli winaRobebi, romelTa nawi-

li, ekonomikuri politikis kvlevis centris azriT, marTlac forsmaJoruli gaxldaT (magaliTad,

wyaldidobis Sedegebi), nawilis prognozireba ki (gansaxlebis problema, gzis gasamagrebeli ubnebis

mdgomareoba) winaswar SesaZlebeli iyo.

saangariSi periodis dasawyisisTvis, 2009 wlis 1 dekembrisTvis gzis proeqtSi arsebuli kontraqtebis

mdgomareoba aseTi gaxldaT:

farcxisi-goxnari (37,1 km); goxnari-nardevani (34,6 km) _ kontraqtori kompania ̀ aStrom interneiSeneli~,

xelSekrulebis Rirebuleba 54 milion 659 aTasi aSS dolari.

5. proeqtebis ganxorcieleba

Page 19: «aTaswleulis gamowvevis programis» monitoringis mexuTe ... · 4 `aTaswleulis gamowvevis programis~ monitoringis mexuTe etapis angariSi kontraqti kompania `aStrom inTerneiSenelTan”

dekemberi 2010 17

saTxe-ninowminda-somxeTis sazRvari (31,4 km) da axalqalaqi-sulda (20 km).- 33,1 milioni aSS dolaris

Rirebulebis xelSekruleba; xerTvisi-varZia (daaxl. 11 km) _ 13,4 mln aSS dolaris Rirebulebis xel-

Sekruleba; _ kontraqtori `papenburg/bleq si grupi~.

sulda-karwaxi-TurqeTis sazRvris (daaxl. 16 km) gzis monakveTis reabilitacia; 8.4 mln aSS dolaris

Rirebulebis xelSekruleba; TeleTi-koda-asureTis (19 kilometriani monakveTi) _ 15 milion 73 aTasi

aSS dolaris Rirebulebis xelSekruleba; nardevani-saTxe (47,8 km). Rirebuleba 35 milion 194 aTasi

aSS dolari; axalqalaqis SemovliTi gza (2,3 kilometri) _ 4 milion 540 972 aTasi aSS dolari; _ kon-

traqtori `azerinSaaTservisi~.

monitoringis periodSi, 2009 wlis 1 dekembridan 2010 wlis 1 dekembramde samcxe-javaxeTis gzis rea-

bilitaciis proeqtSi Semovida axali monawile _ azerbaijanuli kompania `OJSC Akkord Inshaat Senaye~,

romelsac konkurentuli tenderis Sedegad mieniWa kontraqti walka-nadrevanis 15 kilometriani

gzis sareblitacio samuSaoebze (2010 wlis aprilSi); kontraqtis Rirebuleba 6 milion 115 739 aSS do-

lari; (ixileT Setyobineba kontraqtis miniWebis Taobaze #SJRRP/CW/08).

2010 wlis 30 agvistos ki farcxisi-walkas, saboloo jamSi 53,1 kilometriani monakveTis reabi-

litacia gadaeca pirdapiri kontraqtis safuZvelze kompania `papenburg/bleq si grups~. kontraqtis

Rirebuleba 30 milion 903 542 aSS dolari. (ixileT kontraqti # 03-DC_SJRRP-CW).

orive es monakveTi Sedioda kompania `aStrom interneiSenelis~ mier sareabilitacio gzis monakve-

TebSi. kompania `aStrom interneiSenels~, fondi aTaswleulis gamowveva saqarTvelos informaciiT,

fondma gadauxada 37 milion 938 aTas 632 aSS dolari, kompanias daekisra jarimebi jamuri odenobiT

8,2 milioni aSS dolari.

miuxedavad amisa, rogorc ukve aRvniSneT, 2009 wlis kontraqtebiT ukve gaTvaliswinebuli gzis _ 119,2

kilometris reabilitacia 2010 wlis 1 dekembris mdgomareobiT gaizarda 6 milion 115 aTas 739 aSS do-

lariT.

garda amisa, proeqtis farglebSi gadawyda damatebiT 3,52 kilometriani gzis reabilitacia, razec

qvemoT ufro detalurad aris saubari.

saboloo jamSi, 2010 wlis 1 dekembris mdgomareobiT, aTaswleulis gamowvevis proeqtis farglebSi

xdeba 222,72 kilometri gzis reabilitacia da misi jamuri Rirebleba Seadgens 212 milion 615 aTas

aSS dolars.

kompaqtis Tavdapirveli versiiT gaTvaliswinebuli 102 milioni aSS dolaris nacvlad gzis reabi-

litaciis proeqtze am etapisTvis gaTvaliswinebulia 110,6 milioni aSS dolariT metis daxarjva.

kompaqtiT Tavdapirvelad gaTvaliswinebuli sareabilitacio gzis sigrZe ki (245 kilometri) Semci-

rebulia 222,72 kilometramde, anu daaxloebiT 22 kilometriT.

1. kompania `aStromTan~ urTierTobis detalebi

samcxe-javaxeTis gzis reabilitaciis proeqtSi kontraqtorTan _ `aStrom inTerneiSenelan~ dakavSi-

rebiT Seqmnil problemebsa da safrTxeebs, romelsac kompaniis mier samuSaoebis arasaTanado tempe-

bis ganxorcieleba qmnida, ekonomikuri politikis kvlevis centrma jer kidev meoTxe etapis angariSis

dros gausva xazi. rekomendaciebSi, romelic centrma 2009 wlis 11 dekembers warmoadgina, saubari

iyo kompaniasTan urTierTobis gadaxedvis aucileblobaze. ekonomikuri politikis kvlevis centris

rekomendaciebSi, kerZod, aRniSnuli iyo: `gansakuTrebuli yuradReba kvlavac samcxe-javaxeTis gzis

sareabilitacio samuSaoebze unda iqnas gadatanili. 2009 wlis oqtombrisTvis sarebilitacio gzis

zogierT monakveTze arsebuli situacia tovebs safrTxes, rom 2010 wlis gazafxulze kvlav forsma-

Page 20: «aTaswleulis gamowvevis programis» monitoringis mexuTe ... · 4 `aTaswleulis gamowvevis programis~ monitoringis mexuTe etapis angariSi kontraqti kompania `aStrom inTerneiSenelTan”

`aTaswleulis gamowvevis programis~ monitoringis mexuTe etapis angariSi18

Joruli situacia Seiqmnas. am perspeqtivis Tavidan asacileblad ganxorcielebuli samuSaos Sefaseba

unda moxdes uaxloes periodSi da winaswar gatardes prevenciuli samuSaoebi kontraqtori kompanie-

bis mier kontraqtis darRvevis Tavidan asacileblad.~

unda iTqvas, rom rekomendaciebs mohyva reagireba aTaswleulis gamowvevis fondis mxridan, Tumca,

vTvliT, rom arasakmarisi. kerZod: uaxloesi sameTvalyureo sabWos dRis wesrigSi Sevida sakiTxi

`gadawyvetileba kompania aStromTan dakavSirebiT (xelSekrulebis cvlileba) da samomavlo strate-

gia~. Tumca, sameTvalyureo sabWoze ganxorcielebulma ganxilvam da miRebulma gadawyvetilebebma

daadastura, rom sabWo da, gansakuTrebiT ki em-s-si am etapisTvis ar iyo mzad radikaluri gadawyve-

tilebebis misaRebad. amis erT-erTi mizezi is gaxldaT, rom aStromTan dadebuli xelSekrulebebis

pirobebi sakmaod arTulebda kompaniasTan xelSekrulebis gawyvetis proceduras, mis mier pirobebis

darRvevis Sua etapzec ki.

SegaxsenebT, rom am etapisTvis kompania `aStromisa~ da masze ganxorcielebuli arasaTanado moni-

toringis gamo, ukve darRveuli iyo gzebis reabilitaciis tempi, ramac Seqmna forsmaJoruli situa-

cia;

forsmaJoris mizeziT, tenderis gareSe, erT pirTan molaparakebis wesiT ukve iyo gacemuli 35 mil-

ioni aSS dolaris Rirebulebis kontraqti;

amasTan am momentisTvis ukve gaZvirebuli iyo sarebilitacio gzis Rirebuleba, kerZod: 2008 wlis

gazafxulze `aStrom inTerneiSenelTan~ sami lotis reablitaciaze gaformebuli kontraqtis ar-

sebobis miuxedavad, aRniSnuli gzis reablitacia gaZvirda daaxloebiT 24,389 milioni aSS dol-

ariT (anu 2008 wlis gazafxulis mdgomareobasTan SedarebiT 37 procentiT). samuSaoebis gaZvirebis

mizezad qceuli arc erTi kompaniis pasuxismgeblobis sakiTxi ar dasmula.

mTlianad, samcxe-javaxeTis gzis reablitaciis proeqtis fasi ki, kompaqtTan SedarebiT, mimdinare

saangariSo periodis dadgommade, anu 2009 wlis 1 dekembramde ukve gaormagebuli gaxldaT _ 102

milionidan 203 milion 515 aTas aSS dolaramde. Tumca, cxadia, es mxolod aStromis mizeziT ar

momxdara. proeqtis gaZvirebis mizezebi detalurad ekonomikuri politikis kvlevis centrs ukve

hqonda mimoxiluli wina angariSebSi.

am viTarebaSi, 2009 wlis dekemberSi `fondi aTaswleulis gamowveva _ saqarTvelos~ sameTvalyureo

sabWos 21-23 dekembris sxdomaze gatanil iqna kompania ̀ aStromTan~ xelSekrulebis gawyvetis sakiTxi.

aTaswleulis korporaciis warmomadgenelma ganacxada, rom korporacia mzad aris ganixilos aStrom-

Tan xelSekrulebis Sewyvetis sakiTxi, Tu sabWos gadawyvetileba iqneba ufro naklebad riskiani gziT

wasvla da aStromisTvis proeqtis mxolod nawilis CamorTmeva. em-si-si-s ganmartebiT, amis mizezi

gaxldaT Sewyvetisas arsebuli finansuri da iuridiuli riskebi, risi Tavze aRebac mouwevda qarTul

mxares. kerZod, em-si-si-s informaciiT, aStroms mieca yvela SesaZlebloba pirobebis Sesasrule-

blad, Tumca, miuxedavad amisa, kompanias hqonda arbitraJisa da saqarTvelos mxarisTvis 10 milioni

aSS dolaris mogebis Sansi. amas garda, drois simcire gazrdida gansaxorcielebeli samuSaoebis

fass. (ixileT `fondi _ aTaswleulis gamowveva saqarTvelos~ sameTvalyureo sabWos sxdomis oqmi

#44 (21-23 dekemberi, 2009 weli).

miuxedavad imisa, rom sxdomis oqmidanac Cans, rom mxareebi darwmunebuli iyvnen imaSi, rom aS-

tromi nakisr samuSaoebs ver Seasrulebda, miRebul iqna Sualeduri gadawyvetileba kompaniasTan

dakavSirebiT. kerZod: miRebul iqna gadawyvetileba kompania aStroms CamorTmeoda me-3-e lotis 15

kilometriani monakveTi, xolo darCenil monakveTebze samuSaoebis Sesruleba momxdariyo orkviri-

ani saetapo miznebis safuZvelze, romlis Semowmebasac ganaxorcielebda teqnikuri konsultanti.

gadawyvetilebaSi saubari iyo imazec, rom Tu darRveuli iqneboda vadebi, aStroms daekisreboda

jarimebis gadaxda da aseT SemTxvevaSi qarTul mxares ufleba eqneboda xelSekruleba arbitraJSi

wagebis safrTxis gareSe gaewyvita. (ixileT `fondi _ aTaswleulis gamowveva saqarTvelos~ sameT-

valyureo sabWos sxdomis oqmi #44 (21-23 dekemberi, 2009 weli).

Page 21: «aTaswleulis gamowvevis programis» monitoringis mexuTe ... · 4 `aTaswleulis gamowvevis programis~ monitoringis mexuTe etapis angariSi kontraqti kompania `aStrom inTerneiSenelTan”

dekemberi 2010 19

unda iTqvas, rom aRniSnuli gadawyvetileba iyo Sualeduri. radikaluri gadawyvetilebebis miRe-

baze uaris Tqma, erTis mxriv, gapirobebuli iyo imiT, rom xelSekrulebis gaforebis momentisTvis

`aStromsa~ da aTaswleulis gamowvevis fonds Soris ar iyo Cadebuli sakmarisi berketebi, romelic saqa-

rTvelos xelisuflebas saSualebas miscemda gaewyvita xelSekruleba udanakargod.

amas garda, sameTvalyureo sabWom Tavi Seikava saxelmwifos ekisra finansur da iuridiul riskebze pa-

suxismgebloba, romelzec em-si-si miuTiTebda.

Sedegad, miRebulma Sualedurma gadawyvetilebam, erTis mxriv _ am mimarTulebiT arsebuli procesis

koreqtireba moaxdina dadebiTi kuTxiT. meores mxriv ki SeinarCuna safrTxeebi, romelmac 2010 wlis

ivnis-ivlisSi samcxe-javaxeTis reabilitaciis proeqtis vadebSi dasruleba kvlav kiTxvis niSnis qveS

daayena da proeqti morig forsmaJorul gadawyvetilebebamde miiyvana.

aqve unda aRiniSnos, rom am etapisTvis aTaswleulis gamowvevis programis samcxe-javaxeTis gzis re-

abilitaciis proeqtis ganxorcielebis perspeqtivis TvalsazrisiT kritikuli situacia iyo Seqmnili:

2009 wlis dekembris monacemebiT, asaTvisebeli Tanxebi gzis proeqtsa da sxva proeqtebSi jamurad

sul 45 milioni aSS dolari iyo. teqnikuri gaangariSebis mixedviT ki me-2 da me-3 lotebis das-

rulebisTvis daaxloebiT 46 milioni aSS dolari iyo saWiro. 21-23 dekembris sameTvalyureo sabWos

sxdomam daadastura, rom menejments ukve gacnobierebuli hqonda is gamowveva, rom programis ganx-

orcielebisas yvela proeqtSi arsebuli nebismieri rezervi unda mimarTuliyo swored samcxe-javax-

eTis gzis reablitaciaze. (ixileT `fondi _ aTaswleulis gamowveva saqarTvelos~ sameTvalyureo

sabWos sxdomis oqmi #44 (21-23 dekemberi, 2009 weli).

SemdgomSi, Tanxebis aTvisebis dinamikis analizmac (ixileT angariSis meoTxe qveTavi) aCvena, rom

menejmentis mier miznobrivad xdeboda arsebuli rezervebis dazogva da sxva proeqtebSi damate-

biTi xarjebis ganxorcielebaze uaris Tqma (magaliTad, energetikis reabilitaciis proeqtSi), raTa

samcxe-javaxeTis gzis proeqtSi arsebuli problemebi aRmofxvriliyo.

2009 wlis dekemberSi miRebuli frTxili da araerTgvarovnad Sesafasebeli gadawyvetilebis

fonze, dadebiTad faqtori gaxldaT is, rom aTaswleulis gamowvevis fondis menejmentma sameT-

valyureo sabWosgan miiRo davaleba satendero dokumentaciis winaswar momzadebis Sesaxeb. ker-

Zod, sxdomam miiRo gadawyvetileba kompania `aStromisTvis~ datovebul monakveTebze momzade-

buliyo satendero dokumetacia im SemTxvevisTvis, Tu 10 ianvrisTvis aStromi pirvel saetapo

mijnas dadebiTac ver Seasrulebda da qarTuli mxare Sewyvetda masTan xelSekrulebas. amasTan,

aqve miRebul iqna gadawyvetileba momzadebuliyo werilebi, romelic premieris xelmoweriT gae-

gzavneboda saerTaSoriso organizaciebs kompania `aStromis~ Sav siaSi Seyvanis moTxovniT. (ixi-

leT `fondi _ aTaswleulis gamowveva saqarTvelos~ sameTvalyureo sabWos sxdomis oqmi #44

(21-23 dekemberi, 2009 weli).

am gadawyvetilebebis safuZvelze Catarebuli tenderis Sedegad 2010 wlis aprilSi azerbaijanuli

kompania `OJSC Akkord Inshaat Senaye~ mieniWa kontraqti walka-nadrevanis 15 kilometriani gzis sarebli-

tacio samuSaoebze;

miuxedavad problemis gacnobierebisa da, erTi SexedviT _ winaswar miRebuli garkveuli zomebisa,

monitoringis periodSi gamoikveTa, rom fondma da saqarTvelos mTavrobam ver SeZlo `aStromTan~

dakavSirebuli problemebis droulad mogvareba. miuxedavad imisa, rom 2010 wlis 7 aprils gamarTul

sameTvalyureo sabWos sxdomaze ukve gamokveTili iyo aStromis mier samuSaoebis dagvianebis faqte-

bi, ramac kompaniis gadacilebul dReze 5000 aSS dolariT dajarimeba gamoiwvia, es ar CaiTvala kon-

traqtis moSlis safuZvlad. (ixileT `fondi _ aTaswleulis gamowveva saqarTvelos~ sameTvalyureo

sabWos sxdomis oqmi #45 (7 aprili 2010 weli).

kompania `aStrom inTerneiSenelis~ mier vadebis darRvevis sakiTxze ar iyo saubari arc fondis mier

Page 22: «aTaswleulis gamowvevis programis» monitoringis mexuTe ... · 4 `aTaswleulis gamowvevis programis~ monitoringis mexuTe etapis angariSi kontraqti kompania `aStrom inTerneiSenelTan”

`aTaswleulis gamowvevis programis~ monitoringis mexuTe etapis angariSi20

warmodgenil kvartalur angariSebSi, arc 11 ivniss gamarTul sameTvalyureo sabWos sxdomaze, rac,

vfiqrobT, rom drouli reagirebis deficitis niSania.

saboloo jamSi, mxolod 2010 wlis agvistoSi moxerxda kompania `aStromisTvis~ sarebilitacio gzis

monakveTebis udidesi nawilis gadacema axali kontraqtorisTvis. vadebTan dakavSirebulma proble-

mebma kvlav dRis wesrigSi daayena kontraqtis ara tenderiT, aramed _ pirdapiri wesiT, fasTa kvoti-

rebis safuZvelze gaformeba. rogorc gasuli wlis monitoringis periodSic, amjeradac 30 milion 903

542 aSS dolaris Rirebulebis kontraqti tenderis gareSe iqna dadebuli.

ekonomikuri politikis kvlevis centrs miaCnia, rom 2010 wlis agvistoSi, kompaqtis dasrulebamde 8

TviT adre proeqtSi marTlac Seqmnili iyo forsmaJoruli situacia, Tumca, vfiqrobT, rom fonds da

xelisuflebas wlis dasawyisSive rom mieRoT mkacri da adekvaturi zomebi, es mdgomareoba Tavidan iq-

neboda acilebuli.

miT umetes, rom 2010 wli agvistoSi `aStrom inTerneiSenelTan~ kontraqtis gauqmebis safuZvelSi miTi-

Tebulia, rom `am etapze dekembris TvesTan SedarebiT gansxvavebul viTarebaSi vimyofebiT, kerZod: Tu

maSin sakmaod rTuli iqneboda aStromis defoltad gamocxadeba, axla aRniSnulis ganxorcielebisTvis

Sansebi gacilebiT metia. mimdinare wlis 27 aprils unda dasrulebuliyo samuSaoebi da aRniSnulis gamo

aStromi xelSekrulebis aSkara darRvevis winaSe dgas. 26 agvistos unda aseve aStroms daesrulebina erT-

erTi xidis mSenebloba da gagvaCnia inJinris daskvna, rom aRniSnuli xidi am TariRisTis ver dasrul-

deba.~ (ixileT `fondi _ aTaswleulis gamowveva saqarTvelos~ sameTvalyureo sabWos sxdomis oqmi #48

(5 agvisto 2010 weli). proeqtis iuristis mier sxdomisTvis miwodebuli es informacia adasturebs, rom

2010 wlis 27 aprils ukve Seqmnili iyo kontraqtis darRvevis winapiroba. miuxedavad amisa, es sakiTxi sa-

erTod ar gasula sabWos ivnisis sxdomaze, ivlisis sxdomis Sesaxeb ki informacia, imis gamo, rom sxdomis

oqmi fondma ar mogvawoda, ar gvaqvs. miuxedavad amisa, faqtia, rom gadawyvetileba mxolod agvistoSi

iqna miRebuli, ramac gzis proeqtis droulad dasrulebas safrTxe Seuqmna.

miT umetes, rom 2010 wlis agvistoSo, kontraqtis dadebis paralelurad saxelmwifos kvlav mouxda

valdebulebis aReba em-si-sis winaSe imis Taobaze, rom gadawyvetilebaze pasuxismgeblobas saqarTve-

los mTavroba iRebs. (ixileT `fondi _ aTaswleulis gamowveva saqarTvelos~ sameTvalyureo sabWos

sxdomis oqmi #48 (5 agvisto 2010 weli).

amis miuxedavad, gasuli monitoringis periodTan SedarebiT, aucileblad unda gamoiyos erTi de-

tali, romelic am mimarTulebiT garkveuli progresis maCvenebelia: mimdinare saangariSi periodis

dros `aStrom interneiSenelTan~ kontraqtis gawyvetas mohyva misi jamSi 8 milion 200 aTas aSS do-

laramde TanxiT dajarimeba, ramac proeqti Semdgomi, ufro masStaburi gaZvirebebisgan daazRvia.

amas garda, 2010 wlis Semodgomaze warmoebuli sareablitacio samuSaoebis masStabi mowmobda, rom

proeqtis dasrulebas kompaqtis vadaSi realuri winapirobebi hqonda. 2010 wlis 31 oqtombris mona-

cemebiT, proeqtis farglebSi aTvisebuli iyo mTliani biujetis 77 procenti, rac, arsebuli infor-

maciiT, noemberSi kidev ufro gaizarda.

2. reabilitaciis gzaze Seqmnili winaRobebi:

a) gansaxlebis problema:

samcxe-javaxeTis gzis reabilitaciis procesSi erT-erTi gamowveva gaxldaT gzis mimdebare terito-

riaze arsebuli saxlebis gansaxlebis Sesaxeb gadawyvetilebis miReba.

cxadia, saTanado winaswari kvlevis pirobebSi am winaRobebis gaTvaliswineba SesaZlebeli iqneboda.

Tumca, amas garda, yuradRebas ipyrobs problemis gadaWris gza.

Page 23: «aTaswleulis gamowvevis programis» monitoringis mexuTe ... · 4 `aTaswleulis gamowvevis programis~ monitoringis mexuTe etapis angariSi kontraqti kompania `aStrom inTerneiSenelTan”

dekemberi 2010 21

saavtomobilo gzis mSeneblobis procesSi adgilobrivi municipalitetisa da mosaxleobis Txovnis

safuZvelze, fondma `aTaswleulis gamowveva saqarTvelos~ TanamSromlobisTvis mimarTa ssip. le-

van samxaraulis sasamarTlos eqspertizis biuros soflebSi _ karwaxi, sulda da bozali gzidan 25

metris moSorebuli saxlebis sainJinro tenikuri mdgomareobis Sesaswavlad. sul aRniSnul dasax-

lebul punqtebSi mokvleul iqna 72 Senoba-nagebobis teqnikuri mdgomareoba. eqspertizis biurosa

da Tbilisis satitulo kompaniis mier ganxorcielebuli kvlevebis Sedegad, gansaxlebis samoqmedo

gegmis arealSi damatebiT Sevida 44 Senoba-nageboba.

aqedan 3 saxlis, Tavisi damxmare nagebobebiT, Sesyidva unda momxdariyo, radgan maT dangrevis

safrTxe emuqrebodaT. darCenilidan 23 Sefasda avariulad, 17 araavariuls ki emuqreboda dazia-

neba. arsebuli informaciiT, mocemuli 23 saxlidan dakavebuli iyo 10 Senoba, 17 araavariulidan

ki _ 9 Senoba. eqspertizis daskvnis Sesabamisad, yvela am Senobidan unda momxdariyo gansaxleba

6 TviT. fondi `aTaswleulis gamowveva _ saqarTvelos~ xelmZRvanelis informaciiT, TiToeul

ojaxs am periodSi unda gamoyofoda kompensacia 1900 laris odenobiT (qira: 6 Tve _ 1500 lari,

TveSi 250 lari; qira: boseli _ 6 Tve _ 300 lari, TveSi 50 lari; transporti sul 100 lari). (ixi-

leT `fondi_ aTaswleulis gamowveva saqarTvelos~ sameTvalyureo sxdomis oqmi #45; 7 aprili

2010 weli).

es winaRoba, romelic samcxe-javaxeTis gzis rebilitaciis procesSi warmoiSva, winaswar gauTva-

liswinebelTa rigs miekuTvneba.

april-maisSi fondma awarmoa molaparakebebi saxlebis mflobelebTan, ris Sedegadac gansaxlebaSi

monawile 19 ojaxisTvis, romlebic droebiT tovebdnen saxls, gadawyda Tavdapirvelad gaTvaliswi-

nebuli 1900 laris nacvlad 3700 laris gadaxda momxdariyo, rac TiTqmis orjer aRemateba eqsper-

tizis biurosTan SeTanxmebiT winaswar daangariSebul Tanxas.

samagierod, im sam saxlTan dakavSirebiT, romelc mflobelebs mudmivad unda daetovebinaT, Se-

Tanxmeba ver moxerxda da fondi `aTaswleulis gamowveva _ saqarTvelos~ sameTvalyureo sabWos

gadawyvetilebiT, maTi eqspropriacia moxda. (ixileT `fondi _ aTaswleulis gamowveva saqarTvelos~

sameTvalyureo sabWos sxdomis oqmi #46).

saxelmwifos gadaudebeli interesebidan gamomdinare, saqarTvelos kanonmdebloba marTlac iTva-

liswinebs eqspropriaciis uflebas, Tumca, manamde, qonebis mflobelebs unda SesTavazon adekvaturi

anazRaureba.

samcxe-javaxeTis gzis SemTxvevaSi saxelmwifos interesebi sadao ar aris, Tumca garkveul kiTxvebs

badebs SeTavazebuli anazRaurebis odenoba.

fondi _ aTaswleulis gamowveva saqarTvelos sameTvalyureo sabWos oqmebidan irkveva, rom saxlebis

SesyidvisTvis ssip levan samxaraulis sasamarTlo eqspertizis biuros mier ganisazRvra qonebis Se-

mdegi fasebi: seda musoianis sacxovrebeli saxli da damxmare nagebobebi _ 8 140 lari, (daaxloebiT

4500 aSS dolari); galust duxolianis sacxovrebeli saxli da damxmare nagebobebi _ 11 602 lari

(daaxloebiT 6500 aSS dolari) da xaCatur qeianis sacxovrebeli saxli da damxmare negebobebi _ 6320

lari (3500 aSS dolari). saxlebi ganTavsebuli gaxldaT soflebSi karwaxi, sulda da bozali.

aRsaniSnavia, rom saxlebis mflobelebma, romlebTanac ver moxerxda am Tanxaze molaparakeba, moi-

Txoves axali sacxovrebeli saxlis aSeneba imave farTiT, rasac isini flobdnen. sabolood moxerxa

molaparakebebis Sedegad Semdeg Tanxobriv anazRaurebaze SeTanxmeba _ seda musioani _ 40000 lari,

galust doxoianma _ 110000 lari, xolo xaCatur qeianma _ kvlav saxlis aSeneba.

sameTvalyureo sabWom CaTvala, rom moTxovnili kompensacia araadekvaturi iyo. (ixileT `fondi _

aTaswleulis gamowveva saqarTvelos~ sameTvalyureo sabWos sxdomis oqmi #46).

Page 24: «aTaswleulis gamowvevis programis» monitoringis mexuTe ... · 4 `aTaswleulis gamowvevis programis~ monitoringis mexuTe etapis angariSi kontraqti kompania `aStrom inTerneiSenelTan”

`aTaswleulis gamowvevis programis~ monitoringis mexuTe etapis angariSi22

ekonomikuri politikis kvlevis centrs miaCnia, rom kompensaciis araadekvaturobas adgili hqonda

orive SemTxvevaSi _ rogorc saxelmwifos mier SeTavazebuli Tanxis, ise _ sakuTrebis mflobelTa

mier moTxovnili anazRaurebis SemTxvevaSi.

magaliTad, SegviZlia moviyvanoT devnilTaTvis aSenebuli 55,9 kvadratuli farTis mqone kotejebis

aSenebis Rirebuleba, romelic, saqarTvelos mTavrobis mierve warmodgenili kalkulaciiT, saSua-

lod 26,7 aTas lars Seadgens (zog SemTxvevaSi saubaria 20 000-mde aSS dolarzec). Cvens SemTxvevaSi

saubari aris saxlebzec da damxmare nagebobebzec, ris sabazro Rirebulebad ver CaiTvleba zemoT

moyvanili kalkulacia. miTumetes, Tu gaviTvaliswinebT, rom mosaxleobas, romelic mxolod 6 TviT

tovebda sakuTar saxlebs, kompensaciad im Tanxebis naxevari gadaeca, ra fasadac saxelmwifo saxle-

bis mflobelebisgan maTi sakuTebis (saxlisa da damxmare nagebobebis) mTlianad gamosyidvas gegmavda.

rac Seexeba mosaxleobis mier moTxovnil Tanxebs, vfiqrobT, maT saTanadod ar aexsnaT Sedegebi,

romelic anazRaurebaze SeuTanxmeblobas SeiZleba mohyoloda.

vTvliT, rom am SemTxvevaSi proeqtis interesebidan gamomdinare, adekvaturi SeTavazebis gareSe, moxda

saxlebis eqspropriacia, ris Sedegadac Selaxul iqna saqarTvelos moqalaqeTa sakuTrebis ufleba. es

gansakuTrebiT mniSvnelovania regionis gaTvaliswinebiT, sadac saqarTvelos eTnikuri umciresobebis

warmomadgeneli moqalaqeebi arian dasaxlebuli. vTvliT, rom SeTanxmebamde misasvlelad meti Za-

lisxmeva unda yofiliyo gamoyenebuli. Tumca, cxadia, am SemTxvevaSic uaryofiTad imoqmeda drois

faqtorma _ samcxe-javaxeTis gzis reablitaciis proeqts isedac realur forsmaJorSi uxdeboda

ganxorcieleba, winaswar gauTvaliswinebeli morigi winaRobis gamoCenam ki aucilebeli gaxada swrafi

gadawyvetilebebis miReba. saboloo jamSi saqarTvelos 3 moqalaqis sakuTrebis ufleba Seilaxa, rac

ekonomikuri politikis kvlevis centrs proeqtis uaryofiT mxared miaCnia.

b) gauTvaliswinebeli xarjebi:

samcxe-javaxeTis gzis reablitaciis proeqtSi monitoringis periodSi gamoikveTa gauTvalisiwinebeli

xarjebis aucileblobis faqtebi. fondi aTaswleulis gamowveva saqarTvelos xelmZRvanelis informa-

ciiT, Zlierma wvimebma gamoiwvia wyaldidoba mdinare mtkvarze, napiris erozia da miwis CamoSla varZiaSi

arsebuli xidis zeda dinebis monakveTze. xidisTvis da gzisTvis Semdgomi zianis miyenebis Tavidan asa-

cileblad zedamxedvelma kompania `finroudma~ gamosca cvlilebaTa orderi # 9, romlis Tanaxmadac

napirisa da burjis gamagrebis samuSaoTa Rirebuleba Seadgenda TiTqmis naxevar milion aSS dolars _

430,481 aSS dolars. aRniSnuli cvlileba Setanil iqna xerTvisi-varZiis sareabilitacio monakveTis xel-

SekrulebaSi. msgavsi cvlilebebis Setana gaxda aucilebeli xelSekrulebaSi, rac am proeqtis marTvisa

da winaswari samuSaoebis xarisxTan dakavSirebiT dadebiTi Sefasebis gakeTebis saSualebas ar iZleva.

winaswar gakeTebuli saproeqto kvlevebis uxarisxobaze miTiTebas pirdapir akeTebs Tavad fon-

di_aTaswleulis gamowveva-saqarTvelos menejmenti. fondis direqtoris giorgi abduSeliSvilis

informaciiT, saproeqtos mier gzaze susti adgilebi ganisazRvra arasworad da, Sesabamisad, xar-

jTaRricxvaSi ar aisaxa. saboloo jamSi, swored winaswari Sefasebis araadekvaturobis safuZvliT,

kontraqtors inJinerma gzis ara adgilobrivi, aramed _ kldovani masaliT gamagrebis ufleba misca.

Kkldovani masalisTvis saSualo ganfasebam saboloo jamSi Seadgina 2 milion 58 aTasi aSS dolari.

(ixileT fondi `aTaswleulis gamowveva _ saqarTvelos~ sameTvalyureo sabWos sxdomis oqmi #46).

g) damatebiTi monakveTi:

miuxedavad samcxe-javaxeTis gzis reabilitaciaSi Seqmnili problemebisa, monitoringis periodSi,

sareabilitacio gzis mTlianobis misaRwevad, miRebuli iqna gadawyvetileba gzis damatebiTi monakve-

Tis reablitaciis Sesaxeb, kerZod:

Page 25: «aTaswleulis gamowvevis programis» monitoringis mexuTe ... · 4 `aTaswleulis gamowvevis programis~ monitoringis mexuTe etapis angariSi kontraqti kompania `aStrom inTerneiSenelTan”

dekemberi 2010 23

samcxe-javaxeTis reabilitirebuli gzis mTel sigrZeze erTiani standartis SesanarCuneblad gada-

wyda bogvi-farcxisis 3,52 kilometriani monakveTis reabilitacia da kompania `azerinSaaTservisis~

xelSekrulebaSi Sevida pirveli cvlileba, romlis Tanaxmadac sareabilitacio gzis fasi ganisazR-

vra `azerinSaaTservisis~ winadadebaSi warmodgenili TeleTi-koda-asureTis kontraqtis erTeulis

fassze dayrdnobiT. cvlilebaTa orderis Rirebuleba Seadgens 3 milioni 033 185 aSS dolars. gada-

wyvetileba damtkicebulia 2010 wlis 7 aprils.

ekonomikuri politikis kvlevis centrs miaCnia, rom msgavsi riskis gaweva, gaZvirebuli samuSaoebisa

da isedac forsmaJorul situaciaSi Camdgari samcxe-javaxeTis proeqtis farglebSi, gamarTlebuli

gaxldaT gzis reabilitaciis mTlianobis miznidan gamomdinare.

rac Seexeba fass _ SegaxsenebT, rom TeleTi-koda-asureTis kontraqti kompania `azerinSaaTservis-

Tan~ erT pirTan molaparakebis gziT gaformda monitoringis meoTxe etapze, roca kompania `aStro-

mis~ gamo Seqmnili forsmaJoruli situaciis gamo gzis samuSaoebis dasruleba safrTxis winaSe dad-

ga. im etapze fasi, romelic kompaniis mier iqna SemoTavazebuli, Semcirebuli vadebis gamo CaiTvala

misaRebad. cxadia, am SemTxvevaSi vadebis simciris argumenti kidev ufro aqtualuri iyo. garda

amisa, am monakveTis irgvliv samuSaoebs aRniSnuli kompania awarmoebda, Sesabamisad gadawyvetileba

bogvi-farcxisis monakveTis misTvis gadacemis Sesaxeb logikurad migvaCnia.

5.2. energoinfrastruqturis reabilitaciis proeqti

energoinfrastruqturis reabilitaciis proeqti aTaswleulis gamowvevis programis erT-

erTi yvelaze warmatebuli proeqtia. arsebuli dafinansebis farglebSi proeqtma SeZlo

dagegmili reabilitaciis sami fazis ganxorcieleba da gazsacavis saproeqto Seswavlis

samuSaoebis dafinanseba. Tumca, proeqtSi dazogili TanxebiT, srulad ver moxerxda gazsa-

denis reabilitaciis meoTxe, axali fazis ganxorcieleba.

energoinfrastruqturis reabilitaciis proeqti praqtikulad erTaderTi proeqtia, romlis Ziri-

Tadi komponentebis Sesruleba 2010 wlis 31 oqtombrisTvis ukve 100 procentiT iyo dasrulebuli.

proeqtis Tavdapirveli biujeti 49,5 milioni aSS dolars Seadgenda, rac moicavda or komponents: (1)

CrdiloeT-samxreTis gazis magistraluri milsadenis dazianebuli ubnebis reabilitacia (sul gaTva-

liswinebuli iyo 22 ubnis reabilitacia) - 44,5 milioni aSS dolari da (2) saqarTvelos energetikis

saministrosTvis daxmarebis gaweva energoseqtoris strategiis Semdgom daxvewasa da ganxorcieleba-

Si - 5 milioni dolari.

SegaxsenebT, rom aTaswleulis gamowvevis programis farglebSi saqarTvelosTvis grantis gamoyofis

erT-erTi winapiroba gaxldaT saqarTvelos saxelmwifos mier magistraluri gazsadenis privatizeba-

ze uaris Tqma, rac qveynis energousafrTxoebisTvis mniSvnelovan komponentad CaiTvala.

rogorc cnobilia, warmodgenl saangariSo periodSi kvlav aqtualuri gaxda gazsadenis privatiza-

ciisa da misi aqciebis saerTaSoriso birJebze ganTavsebis Tema.

ganmartebisTvis unda iTqvas, rom daTqma, romelic saqarTvelos xelisuflebas gazsadenis privati-

zaciis uflebas uzRudavda, gulisxmobda vadas kompaqtis dasrulebamde. kompaqtis vadis gasvlis

Semdeg aTaswleulis gamowvevis programiT nakisri es valdebuleba kvlav ZalaSi veRar darCeba.

Page 26: «aTaswleulis gamowvevis programis» monitoringis mexuTe ... · 4 `aTaswleulis gamowvevis programis~ monitoringis mexuTe etapis angariSi kontraqti kompania `aStrom inTerneiSenelTan”

`aTaswleulis gamowvevis programis~ monitoringis mexuTe etapis angariSi24

Tumca, amasTan erTad, aRsaniSnavia, rom usafrTxoebis motivebi, romlis gamoc gadawyda aTaswleu-

lis gamowvevis programaSi gazsadenis reabilitaciis mimarTulebis gaTvaliswineba, ar aRmofxvrila.

magistraluri gazsadenis bunebrivi monopoliiis kerZo investoris xelSi aRmoCena qmnis qveynis

usafrTxoebasTan dakavSirebul safrTxeebs. amasTan, gaurkvevelia reabilitirebuli gazsadenis Se-

saZlo gasxvisebis argumentacia.

miT umetes, rom damatebiT komponentSi, romelic energoinfrastruqturis reabilitaciis proeqts

daemata, kvlav aqcentebia dasmuli energousafrTxoebis miRwevis aucileblobaze. am TvalsazrisiT

sainteresoa energoinfrastruqturis reabilitaciis proeqtis SedarebiT axali komponenti _ gazsa-

cavis mSeneblobis teqnikur-ekonomikuri Seswavla.

gazsacavis mSeneblobis teqnikur-ekonomikuri Seswavla energoinfrastruqturis reabilitaciis

proeqtis axali komponenti gaxldaT da igi proeqtSi 2008 wels, damatebiTi dafinansebis miRebamde

Semovida. am mimarTulebis dafinansebis gadawyvetileba miRebul iqna 2008 wlis gazafxulze ener-

getikis saministros 5 milioniani daxmarebis farglebSi, rac udaod dadebiTi faqtori gaxldaT,

radgan gazsacavis mSenebloba qveynis energousafrTxoebis uzrunvelyofis TvalsazrisiT metad

mniSvnelovani nabijia.

aRniSnuli proeqti, saqarTvelos energetikis saministrosTan SeTanxmebiT, iTvaliswinebs bunebrivi

gazis strategiuli maragebis Seqmnis mizniT saqarTveloSi gazis miwisqveSa sacavis mSeneblobis wina-

samSeneblo Seswavlas, rac moicavs srulmasStabian sainJinro-teqnikur, geologiur, ekonomikur,

finansur, garemosdacviT analizs da Sefasebebs gazsacavisa da masTan dakavSirebuli infrastru-

qturis asaSeneblad.

zemoaRniSnuli samuSaoebis Casatareblad, monitoringis periodSi _ 2009 wlis 29 dekembers, daniur

sakonsultacio kompaniasTan - Ramboll Oil & Gas A/S-Tan xeli moewera 3,36 milioni aSS dolaris Rirebu-

lebis kontraqts. kompania saerTaSoriso tenderiT iqna gamovlenili da gazsacavis wina-samSeneblo

Seswavlis dasruleba 2010 wlis bolosTvis aris dagegmili.

amasTan, aRsaniSnavia, rom es cvlileba Semosulia proeqtSi ise, rom Tavdapirvelad proeqtisTvis

gansazRvruli 49,5 milioni aSS dolaridan, mravaljeradi cvlilebis Semdeg, dReis mdgomareobiT

proeqtiTvis sul 45, 900 milioni aSS dolaris dafinansebaa gaTvaliswinebuli.

amasTan, aRsaniSnavia, rom am Tanxis farglebSi gaxorcielebulia Semdegi samuSao: dasrulebulia

magistraluri gazsadenis 22 ubnis reabilitacia, romelic ganxxorcielda 3 fazad.

Tumca aqve aRsaniSnavia kidev erTi detali _ proeqtis warmatebiT ganxorcielebis Sedegad, proe-

qtis farglebSi menejmentma moaxerxa Tanxebis dazogva, ris Sedegadac gasuli wlis oqtombrisTvis

SemuSavebuli iyo winadadeba, romelic iTvaliswinebda proeqtis meoTxe fazis ganxorcielebas.

ekonomikuri politikis kvlevis centri gasul wels gamoqveynebul angariSSi ukve werda, rom ener-

goinfrastruqturis reabilitaciis proeqtis menejmentis informaciiT, orive komponenti (magistra-

luri gazsadenis monakveTebis reabilitacia da gazsacavis winasaproeqto Seswavla) proeqtisTvis

gamoyofili dafinansebis 85 procentis farglebSi dasruldeboda. im etapze mzaddeboda e.w. da-

matebiTi proeqti (proeqtis farglebSi dazogili 15 procentis dafinansebis farglebSi), romelic

gazsadenis reabilitaciis meoTxe fazis ganxorcielebas gulisxmobda. aRniSnuli gadawyvetileba

fondis sameTvalyureo sabWos da em-si-si-s mier iyo dasamtkicebeli.

rogorc sangariSo periodma aCvena _ reabilitaciis meoTxe fazis ganxorcieleba proeqtis farglebSi veRar

moxerxda. amis mTavari mizezi programis sxva proeqtebis, ZiriTadad ki samcxe-javaxeTis proeqtSi damatebi-

Ti Tanxebis mobilizebis aucilebloba gaxda. meoTxe fazis ganxorcielebis SesaZleblobis Sesaxeb imsje-

les aTaswleulis fondis sameTvalyureo sabWos 44-e sxdomaze, 2009 wlis 21-23 dekembers. swored gzis

proeqtSi arsebuli safrTxeebis gamo gadawyda am fazis ganxorcielebisgan Tavi SeekavebinaT.

Page 27: «aTaswleulis gamowvevis programis» monitoringis mexuTe ... · 4 `aTaswleulis gamowvevis programis~ monitoringis mexuTe etapis angariSi kontraqti kompania `aStrom inTerneiSenelTan”

dekemberi 2010 25

kerZod _ sxdomaze «sxdomis Tavmjdomarem ikiTxa, moeswreboda TuU ara energetikis reabilitaciis

proeqtidan 8 milionis gzis proeqtSi gadatana, razec ilia eloSvilma dadebiTad upasuxa. Tavmjdo-

marem aqve ikiTxa, raze SeiZleba alternatiulad daixarjos es 8 milioni, razec ilia eloSvilma

miugo, rom aRniSnuli TanxiT SesaZlebeli iqneba energetikis reabilitaciis proeqtis meoTxe fazis

gakeTeba. aRniSnul sakiTxTan dakavSirebiT sabWos wevrebma erTxmad daafiqsires, rom gzis mSene-

bloba ufro prioritetulia, vidre meoTxe fazis mSenebloba. (ixileT fondi _ aTaswleulis gamo-

wveva saqarTvelos sameTvalyureo sabWos sxdomis oqmi #44 (21-23 dekemberi, 2009 weli).

miuxedavad amisa, rogorc monitoringma aCvena, sabolood samcxe-javaxTis gzis reabilitaciis pro-

eqtisTvis energetikis reablitaciis proeqtidan gadatanil iqna 3,6 milioni aSS dolari.

samcxe-javaxeTis gzis reabilitaciaSi Seqmnili winaRobebiTa da maTi gadaWrisTvis Tanxebis dazo-

gvis mizeziT unda aixsnas Tanxebis aTvisebaSi is Seferxebac, romelic energoinfrastruqturis re-

abilitaciis proeqtis farglebSi saangariSo periodis pirvel naxevarSi dafiqsirda. (vrclad amaze

Tanxebis aTvisebis dinamikis mimoxilvaSia saubari.)

Tanxebis aTvisebis mizanmimarTuli dayovnebis maCvenebelia 2010 wlis 11 ivniss sameTvalyureo sa-

bWos sxdomaze Sesyidvebis axali gegmis ganxilvac, romelzec aRniSnuli iqna, rom saqarTvelos ga-

zisa da navTobis korporaciisTvis milebis Sesyidvis procedura daiwyeba da Caideba piroba, romlis

Tanaxmadac xelSekrulebis gaformeba moxdeba im SemTxvevaSi, Tu Tanxebi xelmisawvdomi iqneba da ar

moxdeba maTi realokacia gzis proeqtisTvis. (ixileT fondi _ aTaswleulis gamowveva saqarTvelos

sameTvalyureo sabWos sxdomis oqmi #46).

unda aRiniSnos, rom saangariSo periodis meore naxevarSi, mas Semdeg, rac cnobili gaxda gzis pro-

eqtis Sesrulebis detalebi, energoinfrastruqturis reabilitaciis proeqtma navTobisa da gazis

saxelmwifo korporaciisTvis Crdilo-samxreTis gazsadenis reabilitaciis miznebisTvis saerTaSo-

riso tenderiT Seisyida 6 milion 12 aTas 757 aSS dolaris Rirebulebis milebi da mowyobilobebi.

rogorc proeqtis menejmentma ekonomikuri politikis kvlevis centrs ganumarta, korporacia, anu

saxelmwifo Tavis Tavze iRebs sareabilitacio samuSaoebis ganxorcielebas. aTaswleulis gamowve-

vis programis energoinfrastruqturis reabilitaciis proeqti am samuSaoebSi mxolod teqnikuri

aRWurvilobis SeZenis wiliT Sevida. Sesabamisad, SeiZleba iTqvas, rom proeqtis farglebSi meoTxe

faza nawilobriv iqna dafinansebuli.

5.3. regionuli infrastruqturis reabilitaciis proeqti

monitoringis periodSi _ 2009 wlis 1 dekembridan 2010 wlis 1 dekembramde cvlilebe-

bia ganxorcielebuli regionuli infrastruqturis reabilitaciis proeqtis Sida pro-

eqtebis dafinansebaSi. em-si-jim proeqtebis dafinansebaSi sakuTari wili Seamcira, riTic

gansaxorcielebeli samuSaoebis dafinansebis tvirTis nawili gadaunawila sxva donorebsa

da saxelmwifos. asaTvisebeli Tanxebis dinamika ki cxadyofs, rom regionuli infrastruq-

turis reabilitaciis proeqtebis 2010 wlis ganmavlobaSi dasruleba, rac gegmiT iyo gaT-

valiswinebuli, naklebsavaraudoa.

regionuli infrastruqturis ganviTarebis proeqtis mizania municipaluri momsaxurebis gaumjobe-

seba. proeqti iTvaliswinebs grantebis gamoyofas uflebamosili (adgilobrivi TviTmmarTveloba,

municipaluri sawarmo da centraluri mTavroba) samTavrobo organizaciebisTvis infrastruqturis

ganviTarebis mizniT. proeqtis farglebSi xdeba wyalmomaragebisa da kanalizaciis sistemebis aRdge-

na q. foTSi, qobuleTSi, quTaisSi, bakuriansa da borjomSi. amasTan _ Tanadafinansebis mizniT, sa-

Page 28: «aTaswleulis gamowvevis programis» monitoringis mexuTe ... · 4 `aTaswleulis gamowvevis programis~ monitoringis mexuTe etapis angariSi kontraqti kompania `aStrom inTerneiSenelTan”

`aTaswleulis gamowvevis programis~ monitoringis mexuTe etapis angariSi26

qarTvelos aTaswleulis fondi TanamSromlobs evropis rekonstruqciisa da ganviTarebis bankTan (EBRD), SvedeTis saerTaSoriso ganviTarebisa da TanamSromlobis saagentosTan (SIDA), evrokomisiis

delegaciasTan saqarTveloSi (EC Delegation) da sxva donorebTan, ramac SesaZlebeli gaxada ufro

masStaburi proeqtebis ganxorcieleba. proeqts marTavs saqarTvelos municipaluri ganviTarebis

fondi.

regionuli infrastruqturis ganviTarebisTvis kompaqtis xelmoweris momentisTvis gansazRvruli iyo

60 milioni aSS dolaris gamoyofa. mravaljeradi modifikaciis Semdeg, 2010 wlis noembrisTvis am

mimarTulebiT 54, 735 milioni aSS dolaria gaTvalisiwinebuli. amasTan _ programaSi Tavdapirveli

dizainiT gaTvaliswinebuli dasafinansebeli proeqtebis raodenoba Semcirebulia, razec ekonomiku-

ri politikis kvlevis centri gasul welsac miuTiTebda.

SegaxsenebT, rom 2008 wels, ZiriTadad samcxe-javaxeTis gzis reabilitaciaSi Seqmnili probleme-

bis mizeziT, kompaqtSi ganxorcielebuli cvlilebis Tanaxmad, samcxe-javaxeTis gzebis reabili-

taciisTvis damatebiTi Tanxebis gamoyofa moxda regionuli infrastruqturis proeqtidan, ramac

am proeqtis dafinansebaSi `aTaswleulis gamowveva saqarTvelos~ wili 60 milioni aSS dolaridan

43,485 milion aSS dolaramde Seamcira. am gadawyvetilebis Sedegad, pirvel etapze identifici-

rebuli dafinansebis kandidati 7 wyalmomaragebis da 3 irigaciis proeqtidan identificirebul

wyalmomaragebis proeqtTa nusxa xuTamde Semcirda. anu damtkicebuli da dafinansebis kandidati

proeqtebidan 2008 wels amoiRes ori - rusTavis wyalmomaragebis sistemis da wyaltubos wyal-

momaragebisa da kanalizaciis proeqti. 2008 wlis noemberSi kompaqtSi axali cvlileba Sevida,

romelmac proeqtis biujeti kvlav gazarda _ amjerad 69, 485 milion aSS dolaramde, Semdeg ki

Semcirda jer _ 57 milion 735 aTasi aSS dolaramde. 2010 wlis noembris monacemebiT ki _ 54, 735

milioni aSS dolaramde. Tanxebis mudmivi gadanacvlebis process proeqtis farglebSi gansaxor-

cielebeli proeqtebis nawili Seewira, kerZod: dReis monacemebiT, pirvel etapze identifici-

rebuli dafinansebis kandidati 7 wyalmomaragebis da 3 irigaciis proeqtidan identificirebul

wyalmomaragebis proeqtTa nusxa xuTamde Semcirda. anu damtkicebuli da dafinansebis kandidati

proeqtebidan 2008 wels amoiRes ori - rusTavis wyalmomaragebis sistemis da wyaltubos wyalmo-

maragebisa da kanalizaciis proeqti.

2008 wels proeqtebis ricxvis Semcirebis dasabuTebaSi, saubari iyo imaze, rom: `Tavdapirveli

identifikaciis procesSi arCevani gakeTda iseT proeqtebze, romelTa sainvesticiod momzadebis

procesi, sxva donorebis monawileobis gamo, dawyebuli iyo (evrokavSiris dafinansebiT momzade-

buli iyo an mimdinareobda teqnikur-ekonomikuri kvlevebi foTis, quTaisis, qobuleTis, rusTa-

vis, borjomisa da bakurianis wyalmomaragebis proeqtebze. msoflio bankma da `BP~-m gamoTqves

mzadyofna proeqtirebis samuSaoebis dafinansebaze). Tumca, identificirebul proeqtTa Soris

iyo iseTebic, romelTa momzadeba dawyebuli ar iyo: zemo samgoris, qvemo samgoris da tbisi-

kumisis irigaciis proeqtebi da wyaltubos wyalmomaragebisa da kanalizaciis reabilitaciis

proeqti. miuxedavad imisa, rom saqarTvelos aTaswleulis fondma daafinansa aRniSnuli proe-

qtebis teqnikur-ekonomikuri kvlevebi, maTi srulad ganxorcieleba kompaqtis vadebSi, anu xuT

weliwadSi, eWvis qveS dadga.~ (ixileT fondi aTaswleulis gamowveva_saqarTvelos werili ekono-

mikis politikis kvlevis centris 21/10/08 werilis pasuxad).

am mizezisa da dafinansebis gazrdis miuxedevad, municipaluri ganviTarebis fondis dasafinansebeli

proeqtebis nusxa ar Secvlila da masSi 2010 wlis dekembrisTvis kvlav 5 wyalmomaragebis sistemis

reablitaciis proeqtis dafinansebaa gaTvalisiwnebuli, 2 _ proeqtis teqnikur-ekonomikuri kvleva

da 1 _ sarwyavi sistemis samSeneblo proeqtis momzadeba.

proeqtebis statusSi naTqvamia, rom yvela proeqti unda dasruldes 2010 wlis bolosTvis.

amasTan, sainteresoa, rom monitoringis periodSi _ 2009 wlis 1 dekembridan 2010 wlis 1 noembramde

cvlilebebia ganxorcielebuli Tavad am proeqtis SigniT gansaxorcielebeli proeqtebis dafinanse-

baSi. kerZod:

Page 29: «aTaswleulis gamowvevis programis» monitoringis mexuTe ... · 4 `aTaswleulis gamowvevis programis~ monitoringis mexuTe etapis angariSi kontraqti kompania `aStrom inTerneiSenelTan”

dekemberi 2010 27

1. foTis municipaluri wyalmomaragebis proeqtSi _ saerTo Rirebulebidan 15 milion 870 aTasi

aSS dolari, em-si-jis wili _ 4 milion 550 aTasi aSS dolari, romelic deisTvis Semcirebulia

3 milion 852 aTas dolaramde;

2. quTaisis municipaluri wyalmomaragebis proeqti _ saerTo Rirebuleba 20 milion 499 aTasi

aSS dolari, aqedan em-si-jis wili _ 11 milion 970 aTasi aSS dolari. em-si-ji-s wili Semcire-

bulia 10 milion 419 aTas aSS dolaramde.

3. qobuleTis municipaluri wyalmomaragebisa da kanalizaciis reabilitaciis proeqti _ saerTo

Rirebuleba 22 milion 180 aTasi aSS dolari, em-si-jis wili _ 18 milion 800 aTasi aSS dola-

ridan Semcirebulia 18 milion 424 milion aSS dolaramde.

4. bakurianis municipaluri wyalmomaragebis proeqti _ 9 milion 86 aTasi. em-si-jis wili _ 7,7

milioni aSS dolari gazrdilia 8,9 milion aSS dolaramde.

5. borjomis municipaluri wyalmomaragebis proeqti _ 26 milion 98 aTasi. em-si-jis wili _ ga-

suli wlis 15 milion aSS dolaridan gazrdilia 16 milion 625 aTas aSS dolaramde;

ucvleli darCa teqnikuri kvlevis da proeqtis momzadebis safasuri:

6. zemo samgoris sarwyavi sistemebis samSeneblo proeqtebis momzadeba _ 1 milioni aSS dolari.

7. wyaltubos wyalmomaragebis kanalizaciis proeqtis teqnikur-ekonomikuri kvleva _ 250 000

aSS dolari;

8. zemo samgoris, qvemo samgoris da tbisi-kumisis sarwyavi sistemebis teqnikur-ekonomikuri kv-

leva. _ 229 000 aSS dolari.

es cvlilebebi mowmobs, rom sakuTari monawileobis SemcirebiT em-si-jim realurad gansaxorciele-

beli samuSaoebis dafinansebis tvirTis nawili gadaunawila sxva donorebsa da saxelmwifos.

garda amisa, sainteresoa kidev erTi faqtori. monitoringis periodis dawyebisTvis ukve dasrulebuli

iyo foTis wyalmomaragebis sistemis reabilitaciis proeqti da wyaltubosa da zemo samgoris proeqtebis

teqnikur-ekonomikuri kvlevebi. yvela danarCeni proeqtis dasruleba gaTvaliswinebuli gaxldaT 2010

wlis meoTxe kvartalSi (ixileT regoinaluri infrastruqturis ganviTarebis proeqtiebis statusi 2010).

aseve, mimdinare samuSaoSi proeqtebis ganxorcielebis mimdinareoba ase aris aRwerili:

`2008 wlis Semodgomaze daiwyo quTaisis wyalmomaragebis sistemis reabilitaciis proeqtiT gaT-

valiswinebuli samuSaoebi, rac gulisxmobs quTaisis wyalmomaragebis momsaxurebis gaumjobesebas.

aTaswleulis fondis mier finansdeba saqalaqo qselis (30 quCa) reabilitacia. garda amisa, moxdeba

WaburRilebis, rezervuarebisa da satumbi sadgurebis aRdgena. agreTve, axali tumboebis da wyalm-

zomebis SeZena da montaJi. samuSaoebis dasruleba 2010 wlis bolos aris dagegmili. qalaqis qselis

reabilitacia 2 quCaze (WavWavaZisa da axalgazrdobis quCebi) dasrulebulia. samuSaoebi gegmis mi-

xedviT mimdinareobs danarCen 28 quCaze da avtoqarxnis teritoriaze.

dasrulda saerTaSoriso tenderebi wyalmomaragebis qselis reabilitaciaze „goras~ dasaxlebaSi,

rezervuarebis reabilitaciaze, wyalmzomebis Sesyidvaze rezervuarebisa da tumboebisTvis da wyal-

mzomebis montaJze. gaformda kontraqtebi. amJamad mimdinareobs mobilizaciis samuSaoebi.~

qobuleTis wyalmomaragebisa da kanalizaciis sistemebis reabilitaciis proeqtis farglebSi samSe-

neblo samuSaoebi mimdinareobs wylis rezervuarebis da magistraluri milmdenis reabilitaciaze da

wyalmomaragebisa da kanalizaciis qselebis reabilitaciaze.

Page 30: «aTaswleulis gamowvevis programis» monitoringis mexuTe ... · 4 `aTaswleulis gamowvevis programis~ monitoringis mexuTe etapis angariSi kontraqti kompania `aStrom inTerneiSenelTan”

`aTaswleulis gamowvevis programis~ monitoringis mexuTe etapis angariSi28

bakurianis wyalmomaragebisa da kanalizaciis sistemebis reabilitaciis proeqtis farglebSi mim-

dinareobs samSeneblo samuSaoebi rezervuarebis mSeneblobasa da wyalmomaragebis/kanalizaciis

qselebis reabilitaciaze. samuSaoebis dasruleba 2010 wlis bolos aris dagegmili.

dasrulda saerTaSoriso tenderi bakurianis wylis gamwmendi nagebobis mSeneblobaze. amJamad mimdi-

nareobs molaparakebebi gamarjvebul kompaniasTan. samuSaoebi daiwyeba 2010 wlis maisSi da 2010 wlis

dekemberSi dasruldeba.

borjomis wyalmomaragebisa da kanalizaciis sistemebis reabilitaciis proeqtis farglebSi mimdi-

nareobs samuSaoebi mSeneblobis pirvel (saTave nagebobisa da ZiriTadi milis reabilitacia), meore

(qalaqis wyalmomaragebisa da kanalizaciis qselebis reabilitacia) da mesame (gujareTisa da sad-

guris wyalmimRebis da magistralis mSenebloba axal wylis gamwmend nagebobamde) etapebze. samuS-

aoebi 2010 wlis noemberSi dasruldeba.

2010 wlis 31 oqtombris monacemebiT ki (anu proeqtebis srulad dasrulebamde maqsimum 2 TviT adre,

da borjomis proeqtis dasrulebis momentisTvis) aTvisebuli Tanxebis maCvenebeli sakmaod dabalia,

kerZod:

2010 wlis 31 oqtombrisTvis sul regionaluri infrastruqturis proeqtis farglebSi kompaqtiT

gaTvalisiwinebuli dafinansebis 66 procentia asaTvisebuli, rac niSnavs, rom proeqts darCenil

or TveSi asaTvisebeli darCa 34 procenti, anu 5 weliwadSi asaTvisebeli Tanxis mexuTedi. amasTan,

CamorCenaa ara mxolod kompaqtis TanxebTan mimarTebaSi, aramed winaswar am periodisTvis dagegmil

xarjebTan mimarTebaSic _ (menejmentis mier dagegmili iyo 2010 wlis 31 oqtombisTvis kompaqtiT

gaTvalswinebuli sruli dafinansebis 93 procentiT aTviseba, Tumca gegmasTan mimarTebaSic CamorCe-

naa da Sesrulebis maCvenebeli 71 procents Seadgens).

gansakuTrebulad aris aRsaniSnavi bakurianis municipaluri wyalmomaragebis proeqtis farglebSi

asaTvisebeli Tanxis odenoba _ proeqtis farglebSi 2010 wlis 31 oqtombris monacemebiT aTvise-

bulia dagegmilisa da kompaqtiT gaTvaliswinebuli Tanxis sul 40 procenti. qobuleTis proeqtSi

am etapisTvis kompaqtis TanxasTan mimarTebaSi _ 63, gegmasTan mimarTebaSi ki _ 76 procenti iyo

aTvisebuli; quTaisis proeqtSi, Sesabamisad _ 69 da 70 procenti; rac Seexeba borjomis proeqts,

romlis dasruleba noembrisTvis iyo navaraudevi, am proeqtSi 31 oqtombrisTvis Sesabamisad, kom-

paqtSi gaTvalisiwinebuli da dagegmili Tanxis 75 da 78 procentia aTvisebuli. erTaderTi proeqti,

romelSic Tanxa srulad aris aTvisebuli, foTis municipaluri wyalmomaragebis proeqtia. (Tumca,

rogorc aRvniSneT, misi samuSaoebi ukve gasuli wels _ 2009 wlis agvistoSi iyo dasrulebulad

gamocxadebuli).

ekonomikuri politikis kvlevis centriT azriT, es monacemebi cxadyofs, rom proeqtebis 2010 wlis

ganmavlobaSi dasrulebis gegmis Sesruleba naklebsavaraudoa. amis magaliTi ukve aris borjomis

municipaluri wyalmomaragebis proeqti.

garda amisa, vadebTan dakavSirebul problemebs arTulebs regionaluri infrastruqturis proeqtis

partniorebis politikac. rogorc zemoT aRvniSneT, Tanadafinansebis mizniT, saqarTvelos aTasw-

leulis fondi TanamSromlobs evropis rekonstruqciisa da ganviTarebis bankTan (EBRD). ori qalaqis

wyalmomaragebis sistemis reabiltaciis proeqtis SemTxvevaSi samuSaoebis Seferxebis erT-erTi mi-

zezi iyo evropis rekonstruqciisa da ganviTarebis bankis mier angariSgebis moTxovnebis cvlileba.

dRevandeli informaciiT, Tavad EBRD proeqtis sakuTari nawilis dasrulebas 2011 wlis bolomde ar

varaudobs.

Page 31: «aTaswleulis gamowvevis programis» monitoringis mexuTe ... · 4 `aTaswleulis gamowvevis programis~ monitoringis mexuTe etapis angariSi kontraqti kompania `aStrom inTerneiSenelTan”

dekemberi 2010 29

5.4. regionuli ganviTarebis fondi

monitoringis periodSi regionuli ganviTarebis fondi aqtivobis dabali tempiT gamoir-

Ceoda. am periodSi ganisazRvra fondis Tanxebis Semdgomi gankargvis mimarTuleba _ re-

gionuli saganmanaTleblo programebi. Tumca, miuxedavad imisa, rom aTaswleulis gamo-

wvevis korporacia am procesis daCqarebas iTxovs, Tanxebis ganawilebis wessa da formebze

Camoyalibeba 2010 wlis 1 dekembrisTvis jerjerobiT ver moxerxda.

regionuli ganviTarebis fondis Tavisebureba aTaswleulis gamowvevis programis sxva proeqtebs So-

ris is gaxlavT, rom fondi 10 wliani proeqtia. aTaswleulis gamowvevis programis sxva proeqtebTan

SedarebiT (es proeqtebi 5 wliania), fonds orjer meti dro aqvs miznebis misaRwevad.

amasTan, unda aRiniSnos, rom Tu gasuli monitoringis periodSi _ 2009 wlis ganmavlobaSi fondSi

Tanxebis xarjvis maqsimaluri zrda aRiniSneboda, 2009 wlis 31 seqtembridan 2010 wlis 31 oqtombra-

mde periodSi fondis farglebSi aTvisebuli Tanxebis tempi dabalia. kompaqtis meoTxe wlis pirveli

kvartlis mdgomareobiT (2009 wlis 31 martisTvis), fondis direqtorTa sabWos mier ukve damtki-

cebuli iyo 10 proeqti saerTo TanxiT 21 milioni aSS dolari, rac fondis sainvesticio biujetis

daaxloebiT 84% Seadgenda. (ixileT kvartaluri Sedegebis angariSi. kompaqtis IV weli, I kvartali).

amasTan, SegaxsenebT, rom kompaqtis moqmedebis mxolod meoTxe wels _ 2009 wels Seiqmna proeqtis

mmarTveli kompaniis veb-gverdi www.seaf.ge, romelzec ganTavsebulia informacia ganxorcielebuli

saqmianobis Sesaxeb. Tumca veb-gverdze dRes kvlav gasuli wlis 2009 wlis seqtembris informaciia gan-

Tavsebuli _ anu erTi wlis ganmavlobaSi veb-gverdis ganaxleba ar momxdara, rac informaciis gamWvir-

valoebisadmi zedapiruli midgomis niSani gaxlavT.

fondi `aTaswleulis gamowveva saqarTvelos~ kvartaluri angariSis Tanaxmad, 2010 wlis 30 seqtem-

bris mdgomareobiT, fondis sainvesticio portfelSi iyo 10 kompania, romlebSic investirebuli iyo

21,88 milioni aSS dolari, rac fondis sainvesticio biujetis daaxloebiT 85 procents Sedgens.

(ixileT fondi aTaswleulis gamowveva saqarTvelos kvartaluri Sedegebis angariSi. kompaqtis me5-e

weli, me-2-e kvartali).

anu, monitoringis periodSi _ anu erTi wlis ganmavlobaSi fondis sainvesticio portfelis mxolod

damatebiT 1 procentis aTviseba moxda.

rac Seexeba reinvestirebis masStabebs _ 2010 wlis seqtembris bolosTvis, sainvesticio portfelis

kompaniebidan fondis angariSze gadaricxulma saerTo Semosavalma Seadgina daaxloebiT 5,7 milioni

aSS dolari. aqedan reinvestirebulia 1,89 milioni aSS dolari.

Sesabamisad, 2010 wlis seqtembrisTvis damtkicebuli sainvesticio proeqtebis nusxa aseTia:

kompania saqmianoba mdebareoba

doki samSeneblo masalebiT sacalo da sabiTumo vaWroba Tbilisi

bazi koncentratebisa da sakonservo warmoeba saguramo

rCeuli sastumroebis qseli Telavi, siRnaRi, baTumi, quTaisi

piuniki mefrinveleoba da sainkubacio kvercxis warmoeba kaspi

TeTnuldi sastumro mestia

ekopeqsi Txilis warmoeba da eqsporti mcxeTa

praim betoni betonis warmoeba foTi

madai saqarTvelos teritoriul wylebSi Tevzis rewva da gadamuSaveba foTi

dogani kombinirebuli sakvebis warmoeba marneuli

delta komi optikur-boWkovani sakabelo internetis infrastruqturis ganviTareba saqarTvelos mTeli teritoria

ixileT: www.seaf.ge

Page 32: «aTaswleulis gamowvevis programis» monitoringis mexuTe ... · 4 `aTaswleulis gamowvevis programis~ monitoringis mexuTe etapis angariSi kontraqti kompania `aStrom inTerneiSenelTan”

`aTaswleulis gamowvevis programis~ monitoringis mexuTe etapis angariSi30

rogorc monitoringis meoTxe fazis dasasruls ekonomikuri politikis kvlevis centri werda, sa-

qarTvelos regionuli ganviTarebis fondSi 2010 wels ZiriTadi aqcentebi unda gakeTebuliyo teq-

nikuri daxmarebis proeqtebze.

kvartaluri Sedegebis Tanaxmad, 2010 wlis 30 seqtembrisTvis damticebuli iyo 21 teqnikuri dax-

marebis proeqti, aqedan 9 iyo dasrulebuli. (ixileT fondi aTaswleulis gamowveva saqarTvelos

kvartaluri Sedegebis angariSi. kompaqtis me-5 weli, me-2-e kvartali).

amas garda, saangariSo periodSi aqtualuri gaxda fondis Semdgomi arsebobis formis ganxilva. aR-

niSnuli sakiTxi gatanil iqna fondi _ aTaswleulis gamowveva _ saqarTvelos sameTvalyureo sabWos

46-e sxdomaze. sakiTxi exeboda saqarTvelos regionuli ganviTarebis fondis Semosavlebis Semdgom

ganTavsebas. fondi Semosavlebs miiRebs arsebuli sainvesticio portfelis kompaniebidan da axali

investiciebidan arsebuli sainvesticio portfelis kompaniebidan da axali investiciebis sesxis pro-

centisa da ZiriTadi Tanxis akrefis, aseve _ am kompaniebSi sakuTari wilis gayidvis gziT 2010 wlis

aprilamde (fondis daxurvis TariRi).

konsultaciebis Sedegad gamoikveTa Semosavlebis ganTavsebis ori alternatiuli varianti. romelTa

Sorisac unda gakeTdes arCevani:

regionuli ganviTarebis fondis SemosavlebiT mxardaWerili iqneba saganmanaTleblo programebi

umetesad saqarTvelos regoinebSi;

Seiqmneba axali sainvesticio fondi, romelic dafinansdeba fondis Semosavlebidan. (ixileT `fondi

aTaswleulis gamowveva _ saqarTvelos~ sameTvalyureo sxdomis oqmi #47).

sameTvalyureo sabWom ver SeZlo gadawyvetilebis miReba aRniSnul sakiTxTan dakavSirebiT. sxdomis

wevrebma gadawyvetilebis miRebis procesSi ufro didi CarTulobis aucileblobis Sesaxeb ganacxa-

des.

amasTan, aRsaniSnavia, rom aRniSnuli sameTvalyureo sabWos sxdoma 2010 wlis 11 ivnisiT aris daTari-

Rebuli. mniSvnelovania, rom vadebis daCqarebis aucileblobaze amave sxdomaze em si-si-s warmomad-

geneli (aTaswleulis gamowvevis korporaciis) mianiSnebda. misi gancxadebiT, em-si-sis perspeqtiviT

es gadawyvetileba programis daxurvis gegmis nawili unda yofiliyo da, Sesabamisad, mniSvnelovania

am sakiTxze mTavrobis mier gadawyvetilebis droulad miReba. (ixileT ̀ fondi aTaswleulis gamowve-

va _ saqarTvelos~ sameTvalyureo sxdomis oqmi #47).

`fondSi aTaswleulis gamowveva _ saqarTvelos~ mier ekonomikuri politikis kvlevis centrisTvis

miwodebuli informaciiT, 2010 wlis 1 dekembrisTvis gadawyvetileba miRebulia imasTan dakavSire-

biT, rom fondis saxsrebi mimarTul iyos regionaluri saganmanaTleblo programebisken. Tumca, am

Tanxebis gankargvis wesi da meqanizmi am etapzec gansazRvruli ar aris.

Page 33: «aTaswleulis gamowvevis programis» monitoringis mexuTe ... · 4 `aTaswleulis gamowvevis programis~ monitoringis mexuTe etapis angariSi kontraqti kompania `aStrom inTerneiSenelTan”

dekemberi 2010 31

5.5. agrobiznesis ganviTarebis proeqti

agrobiznesis ganviTarebis proeqtSi ZiriTadi aqtivoba monitoringis pirvel or TveSi

ganxorcielda. danarCeni dro proeqtebis monitorigsa da proeqtis dasrulebis samuSa-

oebs moxmarda. proeqtis farglebSi dafinansebulia 286 proeqti. 2010 wlis 31 oqtombris

monacemebiT proeqts aTvisebuli hqonda kompaqtiT gaTvaliswinebuli Tanxis 93 procenti.

winaswari informaciiT proeqtis dasruleba vadebis dacviT moxerxda. ekonomikuri poli-

tikis kvlevis centris xelT arsebuli informaciiT, valdebulebebis SeusruleblobisTvis

30 seqtembris|Tvis Tanxa CamoeWra mxolod erT proeqts _ 19,320 aSS dolari.

agrobiznesis ganviTarebis proeqti aTaswleulis gamowvevis programis sawarmoTa ganviTarebis kom-

ponentis Semadgeneli proeqtia. misi biujeti kompaqtis xelmoweris momentisTvis iyo 15 milioni aSS

dolari, dReisTvis ki (bolo _ 2010 wlis 31 oqtombris mdgomareobiT) biujeti 20 milion 530 aTasi

aSS dolaria. proeqti 4,5 wliania.

gadawyvetileba proeqtis biujetis gazrdis Sesaxeb pirvelad miRebul iqna 2009 wlis gazafxulze

proeqtis mier Tanxebis aTvisebis maCveneblis zrdis dafiqsirebis Semdeg. agrobiznesis ganviTare-

bis proeqts samcxe-javaxeTis gzis reabilitaciis proeqtis msgavsad, monitoringis periodSic (2009

wlis 1 dekemberi _ 2010 wlis 30 seqtemberi) gaezarda dafinanaseba, Tumca ara gansakuTrebiT mniSvne-

lovnad. kerZod: 2009 wlis 31 agvistos monacemebiT agrobiznesi reablitaciis proeqtis dafinanseba

iyo 20 milion 200 aTasi aSS dolari, rasac 2010 wlis 31 oqtombramde 330 aTasi daemata.

SegaxsenebT, rom agrobiznesis ganviTarebis proeqtis farglebSi gaicemoda grantebi, Tanadafinansebis

principiT, pirveladi warmoebis, fermerTa momsaxurebis centrebis, mcire gadamamuSavebeli sawarmoe-

bis da uwyveti sawarmoo jaWvis ganviTarebisTvis saqarTvelos nebismier regionSi. agrobiznesis ganvi-

Tarebis proeqtis saqmianoba or komponents moicavs. esenia: sawarmoTa xelSewyoba da uwyveti sawarmoo

jaWvi. grantebi gaicema Semdegi tipis saqmianobis dasafinanseblad:

pirveladi warmoeba - grantis Tanxis maqsimaluri odenobaa 50,000 aSS dolari, Tanamonawileobis mini-

maluri ganakveTi - 1:0,5 (yoveli 1 grantis misaRebad fermerma unda warmoadginos 0.5 Tanadafinanseba).

pirveladi warmoebis proeqtis tipiuri magaliTia - sanerge meurneoba, mecxoveleobis ferma, safutkre

meurneoba da a.S.

fermerTa momsaxurebis centris Seqmna - fermerTa momsaxurebis centri erTgvari agronomiuli ma-

Raziaa, sadac fermers SesaZlebloba eqneba SeiZinos saWiro sasoflo-sameurneo warmoebis saSualebebi

(saTesle-sargavi masala, sasuqi, Sxam-qimikatebi), miiRos konsultaciebi an isargeblos agroteqnikis

momsaxurebiT. grantis Tanxis maqsimaluri odenobaa 50,000 aSS dolari, Tanamonawileobis minimaluri

ganakveTi - 1:0,75 (yovel 1 grantis misaRebad fermerma unda warmoadgina 0.75 Tanadafinanseba).

mcire gadamuSaveba - grantis Tanxis maqsimaluri odenobaa 50.000 aSS dolari, Tanamonawileobis mini-

maluri ganakveTi - 1:1 (yovel 1 grantis misaRebad fermerma unda warmoadginos 1 Tanadafinanseba).

sawarmoo jaWvis Seqmna - soflis meurneobis produqciis moyvanis, Senaxvis, gadamuSavebis, misTvis sa-

saqonlo saxis micemisa da bazarze xarisxiani produqciis damkvidrebis mizniT. grantis Tanxis maqsi-

maluri odenobaa 150,000 aSS dolari, Tanamonawileobis minimaluri ganakveTi - 1:1 (yovel 1 grantis misa-

Rebad fermerma unda warmoadginos 1 Tanadafinanseba).

aRsaniSnavia, rom monitoringis meoTxe etapis msgavsad, mexuTe, anu daskvniT etapze monitoringis

pirveli Tveebi gamoirCeoda dafinansebis aTvisebis maRali tempiT.

Page 34: «aTaswleulis gamowvevis programis» monitoringis mexuTe ... · 4 `aTaswleulis gamowvevis programis~ monitoringis mexuTe etapis angariSi kontraqti kompania `aStrom inTerneiSenelTan”

`aTaswleulis gamowvevis programis~ monitoringis mexuTe etapis angariSi32

2009 wlis dekemberSi xeli moewera xelSekrulebebs axali, satraqtoro iniciativis farglebSi, ro-

melic fermerTa momsaxurebis ukve dafinansebuli da warmatebuli centrebisTvis 150,000 aSS do-

laris odenobis grantis gamoyofas iTvaliswinebda Tanadafinansebis (50%) safuZvelze. am axali

iniciativis Sedegad Sesyiduli iqna 30 erTeulamde traqtori misabmelebiT da aseve, 2 kombaini.

Nnavaraudevi iyo, rom satraqtoro iniciativa damatebiT 70-mde adamians daasaqmebda da 3,000-mde

adgilobriv fermers miscemda Tanamedrove teqnikiT sargeblobis saSualebas.

2010 wlis aprilis mdgomareobiT Catarebuli iyo sagranto SerCevis 9 raundi da 2 tenderi. romlis

Sedegadac xeli moewera 286 sagranto xelSekrulebas, saerTo TanxiT 16 milioni aSS dolari. (ixi-

leT www.mcg.ge)

aprilis Semdeg dafinansebuli proeqtebis raodenoba, praqtikulad, aRar gazrdila.

bolo informaciiT, mexuTe saprogramo wlis meore kvartlis dasasrulisTvis, anu 2010 wlis 30

seqtembrisTvis aTaswleulis fondisa da `si-en-ef-ei-saqarTvelos~ mier xelmowerili 286 proe-

qtis biujeti Seadgenda 16,114,598 aSS dolars, aqedan auTvisebeli 19,320 aSS dolari CamoWril

iqna erT-erTi proeqtidan valdebulebebis Seusruleblobis gamo. am etapisTvis sagranto fondidan

gacemul iqna daaxloebiT 1,500,000 aSS dolari, ramac mTlianobaSi Seadgina 14,540,368 aSS dolari.

(ixileT kvartaluri Sedegebis angariSi, kompaqtis me-5 weli, me-2 kvartali).

aRsaniSnavia, rom xelmowerili 286 xelSekrulebidan (16,114,598 aSS dolari) 238 proeqti sawar-

moTa xelSewyobis komponents ganekuTvneboda da maTi biujeti 9,418,224 aSS dolars Seadgenda.

38 proeqti uwyveti sawarmoo jaWvis komponents ganekuTvneba da 5,197,124 aSS dolaris Rire-

bulebisaa. satraqtoro parkis komponentis farglebSi xelmowerilia 10 proeqti, saerTo TanxiT

1,499,250 aSS dolari.

mniSvnelovania, rom proeqtis miznebSi gansazRvruli iyo, rom agrobiznesis ganviTarebis proeqtis

ganxorcielebis Sedegad, 2011 wlisTvis dagegmili iyo 300-mde proeqtis dafinanseba. amis Sedegadac so-

flad daaxloebiT 2,934 axali samuSao adgili unda Seqmniliyo da arapirdapiri sargebeli 70,000-ze meti

adgilobriv fermers mieRo.

rogorc 2010 wlis 30 seqtembriT mowodebul angariSSia naTqvami, proeqtis farglebSi am etapisTvis

marTlac dafinansebuli iyo 286-mde proeqti. amasTan, 2010 wlis 31 oqtombris monacemebiT proeqts

aTvisebuli hqonda kompaqtiT gaTvaliswinebuli Tanxis 93 procenti. 2010 wlis noembris miwuruls

proeqtma daxurvis prezentacia moaxdina, romelzec aRniSnuli iyo, rom Tanadafinansebis CaTvliT

soflis meurneobaSi ganxorcileebuli investiciebis odenobam 32 milioni aSS dolari Seadgina.

Page 35: «aTaswleulis gamowvevis programis» monitoringis mexuTe ... · 4 `aTaswleulis gamowvevis programis~ monitoringis mexuTe etapis angariSi kontraqti kompania `aStrom inTerneiSenelTan”

dekemberi 2010 33

2004 wlis ianvarSi amerikis SeerTebuli Statebis mTavrobam gardamaval etapze myofi qveynebis

dasaxmareblad SeimuSava sruliad axali meqanizmi, romlis dasafinanseblad aTaswleulis gamowvevis

angariSi Seqmna. programis ganxorcieleba da administrireba am mizniT Camoyalibebul aTaswleulis

gamowvevis korporacias daevala.

SegaxsenebT, rom saqarTvelosa da aSS-s mTavrobebs Soris xelmowerili aTaswleulis gamowvevis

programis kompaqtis dasrulebis vada 2011 wlis 7 aprilia. 120 dRea gaTvaliswinebuli proeqtis

dasrulebis samuSaoebisTvis.

aTaswleulis gamowvevis korporaciam ukve gamoqveyna 2011 wels daxmarebis potenciur mimRebi qvey-

nebis ori jgufis sia: dabali Semosavlebis da saSualo dabali Semosavlebis qvenebis.

saqarTvelo am etapze saSualo dabalSemosavliani qveynebis rigs miekuTvneba. aTaswleulis gamowve-

vis korporacia grantis miRebis pirobebis SemuSavebisas mxolod damakmayofilebeli ekonomikuri in-

dikatorebis arsebobiT ar Semofarglula. imis dasadgenad, Tu ramdenad Seesabameba kandidati qveya-

na aTaswleulis gamowvevis korporaciis moTxovnebs, SemuSavebulia kriteriumebis farTo jgufi.

kriteriumebis pirveli jgufi ekonomikis Tavisuflebis xarisxs da iseT faqtorebs iTvaliswinebs,

rogoricaa liberaluri savaWro reJimi, fiskaluri politika, ZiriTadi makroekonomikuri agregate-

bi: inflaciis dasaSvebi done, stabiluroba da biznesis warmoebisaTvis aucilebeli zogadi klimati.

kriteriumTa meore jgufis mixedviT aucilebelia qveyana mniSvnelovan nabijebs dgamdes samoqalaqo

sazogadoebis mSeneblobis, kanonis uzenaesobis damkvidrebis, politikuri uflebebis, mTavrobis

efeqtianobis zrdisa da korufciis kontrolisken.

sxva moTxovnebi iTvaliswineben jandacvisa da ganaTlebis sferoebis ganviTarebis xelSewyobasa da

saxelmwifo xarjebis zrdas am dargebSi.

amas garda, aTaswleulis gamowvevis korporaciis kriteriumebis mixedviT, dabalSemosavliani qvey-

nebis jgufis gansazRvrisas erT sul mosaxleze mTliani erovnuli Semosavali 2011 wlisTvis unda

Seadgendes 1,905 aSS dolars. xolo saSualo dabalSemosavliani qveynebis jgufis mTliani erovnuli

Semosavali unda Seadgendes 1,906 aSS dolaridan 3,945 aSS dolaramde.

dReisaTvis, saqarTvelos mTliani erovnuli Semosavali erT sul mosaxleze 2,530 aSS dolars Sead-

gens da saqarTvelo Semosavlebis mxriv imave jgufSia, romelSic angola, somxeTi, butani, ekuadori,

guatemala, oirdania, paragvai, TurqmeneTi, ukraina da a.S sul 29 qveyana.

zemoT dasaxelebuli kriteriumebis pirobebSi saqarTvelos aqvs kargi perspeqtiva aTaswleulis

gamowvevis programis farglebSi dafinansebul qveynebs Soris kvlav moxvdes. Tumca dRemde ar arse-

bobs qveynisaTvis kompaqtis meored miRebis praqtika.

aTaswleulis gamowvevis direqtorTa sabWo dekembris Sua ricxvebSi miiRebs gadawyvetilebas daxma-

rebis axali programis dasamtkiceblad. aRsaniSnavia, rom saqarTvelos mTavrobam SesaZlo momavali

kompaqtisTvis jer-jerobiT mxolod universitetis mSeneblobis survili gamoTqva, razec gancxa-

deba saqarTvelos prezidentma aSS-Si vizitis dros gaakeTa. saqarTvelos mier SeTavazebuli sxva

prioritetebis Sesaxeb detaluri informacia ekonomikuri politikis kvlevis centrs am etapze ar

gaaCnia.

6. aTaswleulis gamowvevis programis gagrZelebis perspeqtiva

Page 36: «aTaswleulis gamowvevis programis» monitoringis mexuTe ... · 4 `aTaswleulis gamowvevis programis~ monitoringis mexuTe etapis angariSi kontraqti kompania `aStrom inTerneiSenelTan”

`aTaswleulis gamowvevis programis~ monitoringis mexuTe etapis angariSi34

`aTaswleulis gamowvevis programa~ ukve dasasrul etapzea. dRes ukve SeiZleba iTqvas, rom pro-

gramis erT-erTi mTavari problema proeqtebis marTvis gamocdilebis arqona da programis ganxor-

cielebis sawyis etapze daSvebuli Secdomebi iyo. Secdomebi daSvebul iqna marTvis praqtikulad

yvela etapze. gansakuTrebiT es exeba samcxe-javaxeTis gzis reabilitaciis proeqts, romelic mTeli

programis dizainis cvlilebis mizezi gaxda:

pirvel etapze proeqtebis Rirebulebis winaswari Sefaseba moxda optimisturad, rac winaswar dageg-

mili dafinansebis zrdis erT-erT mizezad iqca;

optimisturi Sefasebebis fonze miRebulma gaZvirebulma satendero Sedegebma gamoiwvia proeqtebis

menejmentis mier tenderebis Sedegebis CaSla, ramac ukve ara mxolod dafinansebis, aramed vadebis

problemac gaaCina;

vadebis problemebis paralelurad gaCnda momsaxurebis gaZvirebisa da forsmaJorebis Tema;

sareabilitacio samuSaoebis proeqtirebis dabalma donem, winaswari Sefasebebis araadekvaturobam,

mTeli rigi garemosdacviTi Tu standartizaciis da sxva sakiTxebis gauTvaliswineblobam kontra-

qtor kompaniebTan xelSekrulebebis dadebis dros, SemdgomSi kontraqtebis araerTgzisi cvlileba

da samuSaoebis fasis Semdgomi zrda gamoiwvia;

sawyis etapze arasaTanado kontraqtebis gaformebis gamo, SemdgomSi gaZnelda kontraqtis gauqmeba

kompania `aStrom interneiSenelTan~, saxelmwifos dazaralebis gareSe. kompania faqtobrivad minima-

luri danakargebiT gamovida situaciidan;

monitoringis periodma da `aStrom interneiSenelTan~ warmoebuli molaparakebebis Sedegma aCvena,

rom gzebis samuSaoebze Catarebuli tenderebis dros, gadafasebul iqna kompaniebis SesaZleblobebi,

rac maT mier movaleobis SesrulebaSi problemebi Seqmna. amasTan, amave procesSi gamoikveTa, rom

meqnizmebi, romelic situacias 2009 wlis gazafxulze da 2010 wlis zafxulSi arsebuli forsmaJo-

ruli situaciisgan daazRvevda da kontraqtori kompaniis mier valdebulebebis Sesrulebas, an _ misi

adekvaturi finansuri pasuxismgeblobis dayenebas uzrunvelyofda, arasakmarisi gaxldaT.

proeqtis ganxorcielebis bolo etapebze, maT Soris mimdinare saangariSo periodSic, menejmentis

mier aradrouli da gaubedavi gadawyvetilebebis miRebam safrTxe Seuqmna samcxe-javaxeTis proeqtis

droul da xarisxian ganxorcielebas. aseve _ ori wlis ganmavlobaSi zedized migviyvana forsmaJo-

rul situaciamde da am motiviT pirdapiri kontraqtebis gaformebamde erT SemTxvevaSi daaxloebiT

35, meore SemTxvevaSi ki 30 milioniani kontraqtebis.

Tumca, aqve unda aRiniSnos, rom 2009 wlisgan gansxvavebiT 2010 wels fondi `aTaswleulis gamowveva

_ saqarTvelos~ menejmentma SeZlo 8,2 milioni aSS dolaris sajarimo sanqciebi daekisrebina kom-

paniisTvis. aqve aRasaniSnavia, rom axal kontraqtorebTan gaformebul xelSekrulebebSi em-si-ji-s

mier damatebiTi garantiebia Cadebuli, rac udaod misasalmebelia.

amasTan, unda aRiniSnos, rom SezRuduli vadebi da gansaxlebis sakiTxebis winaswar gauTvaliswine-

bloba monitoringis periodSi gaxda saqarTvelos 3 moqalaqis kerZo sakuTrebis Selaxvis winapiroba,

rac proeqts Crdils ayenebs;

amas garda, absoluturad yvela proeqtSi, Tavdapirvelad dagegmili xarjebis aTvisebis mkveTrad

CamorCenis tendenciam migviyvana situaciamde, roca proeqtis dasrulebis etapze Tanxebis aTvisebis

masStabebi uprecedentod daCqarebulia, rac xarisxobriv problemebs aCens. amas garda _ regionuli

7. daskvnebi da rekomendaciebi

Page 37: «aTaswleulis gamowvevis programis» monitoringis mexuTe ... · 4 `aTaswleulis gamowvevis programis~ monitoringis mexuTe etapis angariSi kontraqti kompania `aStrom inTerneiSenelTan”

dekemberi 2010 35

infrastruqturis proeqtebSi Tanxebis aTvisebis maCvenebeli proeqtebis srulad dasrulebas kvlav

safrTxis qveS tovebs.

amasTan _ energoinfrastruqturis proeqtis ganxorcielebam daadastura rom energoseqtorSi pro-

eqtebis marTvis ufro dadebiTi gamocdileba arsebobs, vidre gzebis da sxva infrastruqturuli

proeqtebis SemTxvevaSi;

monitoringis ganxorcielebis periodSi gamoikveTa isic, rom infrastruqturis reabilitaciis pro-

eqtis farglebSi gansaxorcielebeli proeqtebis dasruleba kompaqtis vadaSi kiTxvis niSnis qveS

dgas. amasTan _ xelisufelba agvianebs gadawyvetilebis miRebas regionuli ganviTarebis fondis

Semdgom struqturul mowyobasTan dakavSirebiT;

ekonomikuri politikis kvlevis centrs miaCnia, rom am problemebis identificirebis fonze, maSin,

roca kompaqtis vadis dasrulebamde sul 4 Tvea darCenili, aucilebelia em-si-jis menejmentma gan-

sakuTrebul reJimSi imuSaos, raTa uzrunvelyos didi moculobis samuSaoebis efeqtianad ganxor-

cieleba da Sesabamisad, darCenili Tanxebis srulad da droulad aTviseba;

amasTan, aucilebelia daCqarebul tempebs ar Seewiros xarisxi _ gasaZlierebelia monitoringi gzis

reabilitaciis xarisxTan dakavSirebiT; zogadad, proeqtebis ganxorcielebis tempebis daCqarebis

aucileblobidan gamomdinare, aucilebelia xarisxobrivi kontrolis gamkacreba, raTa programis

Sedegebi misi miznebis adekvaturi aRmoCndes.

gzis garda am mxriv gansakuTrebul yuradRebas saWiroebs regionuli infraqtruturis reablitaciis

proeqti da regionuli ganviTarebis fondi, romlis mier ganxorcielebuli investiciebis ukugebis

maCvenebeli iqneba Sesafasebeli 5 wliani gadasaxedidan; (SegaxsenebT, rom programis es komponenti

10 wliania).

amas garda, im SemTxvevaSi, Tu aTaswleulis gamowvevis korporaciam dadebiTi gadawyvetileba miiRo

saqarTvelosTan axali kompaqtis miRebasTan dakavSirebiT, aucileblad migvaCnia priortetebis kom-

ponentis gansazRvris dros sazogadoebis meti CarTulobis uzrunvelyofa, rac miRweul unda iqnas

procesis meti gamWvirvalobiT da sakonsultacio meqanizmebis amoqmedebiT.

garda amisa, SemdgomSi dafinansebis masStabebis dagegmvisas aucilebelia maTi sizustis uzrun-

velyofa, kontraqtebis gaformebisas da winaswari dagegmvis arasrulfasovnebasTan dakavSrebuli

safrTxeebis gaTvaliswineba.

Page 38: «aTaswleulis gamowvevis programis» monitoringis mexuTe ... · 4 `aTaswleulis gamowvevis programis~ monitoringis mexuTe etapis angariSi kontraqti kompania `aStrom inTerneiSenelTan”

`aTaswleulis gamowvevis programis~ monitoringis mexuTe etapis angariSi36

em-si-ji / MCG fondi aTaswleulis gamowveva saqarTvelos

em-si-si / MCC aTaswleulis gamowvevis korporacia

kompaqti

sagranto xelSekruleba, romelic gaformda aSS-s mTavrobasa da

saqarTvelos mTavrobas Soris aTaswleulis gamowvevis programis

farglebSi.

monitoringis/samuSao jgufi`ekonomikuri politikis kvlevis centrisa~ da `fondi Ria sazogadoeba

saqarTvelos~ warmomadgenlebisagan Semdgari samuSao jgufi

programa aTaswleulis gamowvevis programa

8. gamoyenebuli abreviaturebi da terminTa ganmartebebi

Page 39: «aTaswleulis gamowvevis programis» monitoringis mexuTe ... · 4 `aTaswleulis gamowvevis programis~ monitoringis mexuTe etapis angariSi kontraqti kompania `aStrom inTerneiSenelTan”
Page 40: «aTaswleulis gamowvevis programis» monitoringis mexuTe ... · 4 `aTaswleulis gamowvevis programis~ monitoringis mexuTe etapis angariSi kontraqti kompania `aStrom inTerneiSenelTan”

saqarTvelo, Tbilisi 0186. vaJa-fSavelas 71, BCV. bloki 8, meore sarTuli, seqtori 7, ofisi 7.

tel: (995 32) 207 305

faqsi: (995 32) 207 305

el-fosta: [email protected]

ekonomikuri politikis kvlevis centri