atık yönetimi yönetmeliği - dosya.marmara.edu.trdosya.marmara.edu.tr/eng/bioe/meg/tatik.pdf ·...
TRANSCRIPT
Atık Yönetimi Yönetmeliği
1991
1993
1995
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
2013
Katı Atıkların Kontrolü YönetmeliğiTıbbi Atıkların Kontrolü YönetmeliğiTehlikeli Atıkların Kontrolü YönetmeliğiAmbalaj Atıklarının Kontrolü YönetmeliğiAtık Pil ve Akümülatörlerin Kontrolü YönetmeliğiHafriyat Toprağı, İnşaat ve Yıkıntı Atıkların Kontrolü YönetmeliğiAtık Yağların Kontrolü YönetmeliğiBitkisel Atık Yağların Kontrolü YönetmeliğiÖmrünü Tamamlamış Lastiklerin Kontrolü YönetmeliğiPCB ve PCT’lerin Kontrolü Hakkındaki YönetmelikAtık Yönetimi Genel Esaslarına İlişkin YönetmelikÖmrünü Tamamlamış Araçların Kontrolü Hakkında YönetmelikAtıkların Yakılmasına İlişkin YönetmelikAtıkların Düzenli Depolanmasına Dair YönetmelikAtık Elektrikli ve Elektronik Eşyaların Kontrolü YönetmeliğiTanker Temizleme Tesisleri TebliğiAtık Ara Depolama Tesisleri TebliğiBazı Tehlikesiz Atıkların Geri Kazanımı TebliğiÖTA Depolaması, Arındırılması, Sökümü ve İşlenmesine İlişkin TebliğAtıkların Karayolunda Taşınmasına İlişkin Tebliğ
1991
1993
1995
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
2013
Katı Atıkların Kontrolü YönetmeliğiTıbbi Atıkların Kontrolü YönetmeliğiTehlikeli Atıkların Kontrolü YönetmeliğiAmbalaj Atıklarının Kontrolü YönetmeliğiAtık Pil ve Akümülatörlerin Kontrolü YönetmeliğiHafriyat Toprağı, İnşaat ve Yıkıntı Atıkların Kontrolü YönetmeliğiAtık Yağların Kontrolü YönetmeliğiBitkisel Atık Yağların Kontrolü YönetmeliğiÖmrünü Tamamlamış Lastiklerin Kontrolü YönetmeliğiPCB ve PCT’lerin Kontrolü Hakkındaki YönetmelikAtık Yönetimi Genel Esaslarına İlişkin YönetmelikÖmrünü Tamamlamış Araçların Kontrolü Hakkında YönetmelikAtıkların Yakılmasına İlişkin YönetmelikAtıkların Düzenli Depolanmasına Dair YönetmelikAtık Elektrikli ve Elektronik Eşyaların Kontrolü YönetmeliğiTanker Temizleme Tesisleri TebliğiAtık Ara Depolama Tesisleri TebliğiBazı Tehlikesiz Atıkların Geri Kazanımı TebliğiÖTA Depolaması, Arındırılması, Sökümü ve İşlenmesine İlişkin TebliğAtıkların Karayolunda Taşınmasına İlişkin Tebliğ
15 Yönetmelik5 Tebliğ
24 Genelge
Katı Atıkların Kontrolü
Yönetmeliği
Tehlikeli Atıkların Kontrolü
Yönetmeliği
Atık Yönetimi Genel Esaslarına
İlişkin Yönetmelik
Bazı Tehlikesiz Atıkların Geri
Kazanımı Tebliği
ATIKYÖNETİMİ
YÖNETMELİĞİ
Yeni Yönetmelik
Madde 2 - KAPSAM
• Ek-4 atık listesinde verilen atıkları (Kodlar)• Ek-4 atık listesinde verilen atıkları (Kodlar)
• Genişletilmiş üretici sorumluluğu çerçevesinde yönetimi sağlanan elektrikli ve elektronik eşya, ambalaj, araç, pil ve akümülatör ürünlerini
• Genişletilmiş üretici sorumluluğu çerçevesinde yönetimi sağlanan elektrikli ve elektronik eşya, ambalaj, araç, pil ve akümülatör ürünlerini
• Atmosfere salınan gaz emisyonları, Radyoaktif atıkları, Atıksuları, Kullanılamaz durumdaki patlayıcıları ve atıklarını
• Atmosfere salınan gaz emisyonları, Radyoaktif atıkları, Atıksuları, Kullanılamaz durumdaki patlayıcıları ve atıklarınıx
• Kontamine olmamış hafriyat toprağını, Kazılmamış kirlenmiş toprak, Hayvan kadavralarını, tarımsal amaçlı kullanılan hayvansal dışkıyı,
• Kontamine olmamış hafriyat toprağını, Kazılmamış kirlenmiş toprak, Hayvan kadavralarını, tarımsal amaçlı kullanılan hayvansal dışkıyı,x
• Biyogaz ya da kompost gibi geri kazanım tesisleri ile beraber yakma, yakma veya düzenli depolama tesislerine gönderilen hayvansal atıklar hariç diğer hayvansal yan ürünleri vb..
• Biyogaz ya da kompost gibi geri kazanım tesisleri ile beraber yakma, yakma veya düzenli depolama tesislerine gönderilen hayvansal atıklar hariç diğer hayvansal yan ürünleri vb..
x
Ortak Kavramlar
Yan Ürün
Yeniden Kullanım
İkili Toplama Sistemi
Genişletilmiş Üretici
Sorumluluğu
Getirme Merkezi
Tehlikelilik Özelliği H13
Ek-III/B Analizleri
AYY
ORTAK KAVRAMLAR
Atık TanımıAtık TanımıBakanlığın GörevleriBakanlığın Görevleri
İl Müdürlüğünün
Görevleri
İl Müdürlüğünün
Görevleri
Büyükşehir ve Belediyelerin
Görevleri
Büyükşehir ve Belediyelerin
Görevleri
Atık Üreticisinin Görevleri
Atık Üreticisinin Görevleri
Atık İşleme Tesisinin Görevleri
Atık İşleme Tesisinin Görevleri
Yetkilendirilmiş Kuruluş
Yetkilendirilmiş Kuruluş
Geçici Depolama
Geçici Depolama
Bildirim ve Kayıt TutmaBildirim ve
Kayıt Tutma
YENİ KAVRAMLAR
Yan Ürün Olma Durumu
• Üretim prosesinin ayrılmaz bir parçası olarak üretiliyor ve kapasite raporunda ürün/yan ürün olarak yer alıyor ise,
• Üretim prosesinin ayrılmaz bir parçası olarak üretiliyor ve kapasite raporunda ürün/yan ürün olarak yer alıyor ise,
• Gelecekte kullanımına yönelik talep sürekli ise,• Gelecekte kullanımına yönelik talep sürekli ise,
• Doğrudan bir proseste kullanılabiliyor ve üretildiği yerde fiziksel işlemler hariç olmak üzere başka işlemlerden geçmiyor ise,
• Doğrudan bir proseste kullanılabiliyor ve üretildiği yerde fiziksel işlemler hariç olmak üzere başka işlemlerden geçmiyor ise,
• İkame edeceği maddenin standartlarına uygunluğunun ya da hammadde olarak kullanılması durumunda nihai ürünün ürün standardını bozmadığının belgelenmesi halinde,
• İkame edeceği maddenin standartlarına uygunluğunun ya da hammadde olarak kullanılması durumunda nihai ürünün ürün standardını bozmadığının belgelenmesi halinde,
• Kullanımında çevre ve insan sağlığına zarar vermeyecek tedbirler alınıyor ise,
• Kullanımında çevre ve insan sağlığına zarar vermeyecek tedbirler alınıyor ise,
YENİ KAVRAMLAR
Genişletilmiş Üretici Sorumluluğu
• Ürünlerin piyasada serbest dolaşımından ödün vermeyecek şekilde• Ürünlerin piyasada serbest dolaşımından ödün vermeyecek şekilde
• Kaynakların etkin kullanılması amacıyla onarım, yeniden kullanım, parçalama ve geri dönüştürme işlemleri de dâhil olmak üzere, ürünlerin hayat süreleri boyunca verimli kullanılmasını dikkate alan
• Kaynakların etkin kullanılması amacıyla onarım, yeniden kullanım, parçalama ve geri dönüştürme işlemleri de dâhil olmak üzere, ürünlerin hayat süreleri boyunca verimli kullanılmasını dikkate alan
• Bu amaçla ürünün üretiminden, hatta ürünü üretecek fabrikanın tasarımından başlayarak, satış ve atık olduktan sonraki süreci de içeren sorumluluk.
• Bu amaçla ürünün üretiminden, hatta ürünü üretecek fabrikanın tasarımından başlayarak, satış ve atık olduktan sonraki süreci de içeren sorumluluk.
• Araçlar
• Pil ve Akümülatörler
• Elektrikli ve Elektronik Eşyalar
• Ambalajlar
• Araçlar
• Pil ve Akümülatörler
• Elektrikli ve Elektronik Eşyalar
• Ambalajlar
YENİ KAVRAMLAR
Yeniden kullanıma hazırlama
• Atıklar, yeniden kullanıma hazırlama faaliyeti kapsamında, yalnız fiziksel işlemler ile tasarlandığı hale getirilerek, aynı amaçla kullanıldıkları sürece kullanım ömrü bitinceye kadar atık olarak addedilmeyecektir.
• Atıklar, yeniden kullanıma hazırlama faaliyeti kapsamında, yalnız fiziksel işlemler ile tasarlandığı hale getirilerek, aynı amaçla kullanıldıkları sürece kullanım ömrü bitinceye kadar atık olarak addedilmeyecektir.
• Yeniden kullanıma hazırlama faaliyeti, toplama-ayırma ve ara depolama hariç geri kazanım faaliyeti için çevre lisansı olan atık işleme tesislerinde gerçekleştirilir.
• Yeniden kullanıma hazırlama faaliyeti, toplama-ayırma ve ara depolama hariç geri kazanım faaliyeti için çevre lisansı olan atık işleme tesislerinde gerçekleştirilir.
• Tamirhaneler, servisler gibi ürünlere yönelik bakım onarım hizmeti veren gerçek ve tüzel kişiler yeniden kullanıma hazırlama kapsamı dışındadır.
• Tamirhaneler, servisler gibi ürünlere yönelik bakım onarım hizmeti veren gerçek ve tüzel kişiler yeniden kullanıma hazırlama kapsamı dışındadır.
YENİ KAVRAMLAR
Getirme Merkezi & İkili Toplama
• Atıkların organik ve geri kazanılabilir olarak ikili toplanması• Atıkların organik ve geri kazanılabilir olarak ikili toplanması
• Hacimli atıklar başta olmak üzere özel atıkların toplanması• Hacimli atıklar başta olmak üzere özel atıkların toplanması
• AVM, Satış Noktası, Belediyeler• AVM, Satış Noktası, Belediyeler
• Usul ve esasları Bakanlıkça belirlenir• Usul ve esasları Bakanlıkça belirlenir
GÜNCELLENEN KAVRAMLAR
Ek-1 – Atık Listesi Açıklamaları
• Kod belirleme hiyerarşisi• Kod belirleme hiyerarşisi
• Ek-3/B’ye alternatif çalışmalar(proses girdisi, MSDS, Bakanlık kılavuzları)
• Ek-3/B’ye alternatif çalışmalar(proses girdisi, MSDS, Bakanlık kılavuzları)
• Liste Açıklamaları• Liste Açıklamaları
• 99’la biten atıklar• 99’la biten atıklar
Ek-3/B Analizleri
• Sınır değerler değişmedi
• Ek açıklamalar eklendi.
• Sınır değerler değişmedi
• Ek açıklamalar eklendi.
• Mineralojik yapı• Mineralojik yapı
• Ekotoksisite• Ekotoksisite
• Talaş Atıkları• Talaş Atıkları
• Arıtma Çamurları - %50 Kuruluk• Arıtma Çamurları - %50 Kuruluk
GÜNCELLENEN KAVRAMLAR
Tehlikeli Atıklar
Yüksek Maliyetli Yatırımlar Projesi
HAWAMAN Projesi
Mevcut Bertaraf Tesisleri
• İZAYDAŞ (Yakma) 35.000 ton/yıl
• PETKİM (Yakma) 17.500 ton/yıl
• TÜPRAŞ (Yakma) 7.750 ton/yıl
• EKOLOJİK ENERJİ (Gazlaştırma) 29.000 ton/yıl
• ÇİMENTO FABRİKALARI (Döner Fırın) 450.000 ton/yıl
• İZAYDAŞ (Depolama) 790.000 m3 (% 20 dolu)
• ERDEMİR (Depolama) 6.000 ton/yıl
• İSKEN (Depolama) 115.000 m3
ÜRETİM
2-3 MİLYON TON
YAKMA KAPASİTESİ
50-60 BİN TON?
KAPASİTE YETERSİZLİĞİ
1.5
Tehlikeli Atıkların Miktarı
ABD Dünya nüfusunun % 5’ni barındırır Fakat toplam atıkların % 33’ünü üretmektedir
Amerika Birleşik Devletleri için belirlenen tehlikeli atık miktarı
1 ton/yıl/kişi
Bu atıkların 50 milyon tonu kayıt dışı olarak Havaya, Suya ve, Toprağa verilmektedir
Tehlikeli Atık Yönetiminden Sorumlu Taraflar
BAKANLIK VALİLİKLER ATIKÜRETİCİSİ
YEREL YÖNETİMLER
BERTARAF EDEN
Atık Üreticisinin Yükümlülükleri
TAKY - Madde 9 :• Atık üretimini en az düzeye indirecek şekilde gerekli
tedbirleri almak,
ATIK YÖNETİM POLİTİKALARI• Atıkların kaynağında azaltılması,• Kaçınılmaz olarak ortaya çıkan atıkların öncelikle geri
kazanılması,• Yeniden kullanılması, geri dönüşümü• Atıkların nihai bertaraf edilmesinin sağlanması
TAKY - Madde 9 :
• Atıkların insan sağlığı ve çevreye yönelik zararlı etkisini, Yönetmelik hükümlerine uygun olarak en aza düşürecek şekilde atık yönetimini sağlamak,
• Üç yıllık atık yönetim planını hazırlayarak Valilikten onay almak,
Atık Üreticisinin Yükümlülükleri
Atık Üreticisinin Yükümlülükleri
• Atık taşımacılığında mevcut uluslararası standartlara uymak,
• Atığın niteliğinin belirlenmesi için yapılan harcamaları karşılamak,
("kirleten öder" prensibi)
TAKY - Madde 9 :
• Atıkların bertaraf edilmesi amacıyla belediyelerle ya da gerçek ve tüzel kişilerle ortak atık bertaraf tesisleri kurmak ve gerekli harcamalara katkıda bulunmak.
Atık Üreticisinin Yükümlülükleri
Atık Üreticisinin Yükümlülükleri
• Ürettiği atıklarla ilgili kayıt tutmakla, atığını göndereceği lisanslı geri kazanım yada bertaraf tesisinin istemiş olduğu uluslararası kabul görmüş standartlara uygun ambalajlama ve etiketleme yapmakla,
Kolay alevlenir Patlayıcı Zehirli
Zaralı,Tahriş edici
Aşındırıcı
Çevre için tehlikeliOksitleyici
Atık Yönetimi Genel Esaslarına İlişkin Yönetmelik
Atık Listesi Bölümleri-I
Atık Listesi Bölümleri-II
Avrupa Atık Kataloğuve Tehlikeli Atık Listesi, 2002
Atık Kodlarının Kullanım Alanları
Tehlikeli Atıklar
AYGEİY Ek III-B
TEHLİKELİ ATIK EŞİK KONSANTRASYONLARIa) Parlama noktası ≤ 55 0C,b) Yüksek seviyede zehirli olarak sınıflandırılan bir ya da birden fazla maddedeki toplam konsantrasyonun ≥ %0,1 olması,c) Zehirli olarak sınıflandırılan bir ya da birden fazla maddedeki toplam konsantrasyonun ≥ %3 olması,ç) Zararlı olarak sınıflandırılan bir ya da birden fazla maddedeki toplam konsantrasyonun ≥ %25 olması,d) R35’e göre aşındırıcı olarak sınıflandırılan bir ya da birden fazla maddedeki toplam konsantrasyonun ≥ %1 olması,e) R34’e göre aşındırıcı olarak sınıflandırılan bir ya da birden fazla maddedeki toplam konsantrasyonun ≥ %5 olması,f) R41’e göre tahriş edici olarak sınıflandırılan bir ya da birden fazla maddedeki toplam konsantrasyonun ≥ %10 olması,g) R36, R37 ve R38’e göre tahriş edici olarak sınıflandırılan bir veya daha fazla maddedeki toplam konsantrasyonun ≥ %20 olması,ğ) Kategori 1 ya da 2’de kanserojen etkisinin olduğu bilinen bir maddelerdeki toplam konsantrasyonun ≥ %0,1 olması,
AYGEİY Ek III-B
h) Kategori 3’de kanserojen etkisinin olduğu bilinen bir maddedeki toplam konsantrasyonun ≥ %1 olması,ı) R60 ya da R61’e göre üreme yetisini azaltıcı olarak sınıflandırılan Kategori 1 ya da 2 maddesindeki konsantrasyonun ≥%0,5 olması,i) R62 ya da R63’e göre üreme yetisini azalttığı özelliği ile sınıflandırılan kategori 3 maddesindeki konsantrasyonun ≥ %5 olmasıj) R46’ya göre kalıtımsal değişikliklere yol açıcı olarak sınıflandırılan Kategori 1 ya da 2 maddesindeki konsantrasyonun ≥ 0,1 olması,k) R40’a göre kalıtımsal değişikliklere yol açıcı olarak sınıflandırılan Kategori 3 maddesindeki konsantrasyonun ≥ 1 de olması
Atık Kodu Belirleme Hiyerarşisi
http://online.cevre.gov.tr/ adresinden firma kaydı yapılır, alınan çıktı ile İl Müdürlüklerine başvurulur.
Geçici Depolama
• Kötü Örnek
• İyi Örnek
Geçici Depolama
Tehlikeli Atık Türkiye Geneli Dağılımı (TON)
İl Bazında Tehlikeli Atık
Tehlikeli Atık Bertarafı