atopİk dermatİtte yaŞam kalİtesİmikrobiyota2016.ftskongre.org/webkontrol/uploads/files/nİlgÜn...
TRANSCRIPT
CİLT MİKROBİYOTASI
PROF.DR. NİLGÜN SOLAK
BÜLENT ECEVİT Ü. TIP FAK. DERMATOLOJİ AD
• CİLT MİKROBİYOTASI
• CİLT MİKROFLORASI
• DERİ MİKROBİYOTASI
• DERİ MİKROFLORASI
DERİ
• Deri en büyük organımız
▫ 2 m² alan
• Vücudu yabancı organizma ve toksik
maddelere karşı korumada birincil organ
DERİ
• Doğum öncesi steril• Doğumdan hemen sonra mikroorganizmalarla
kolonize olur▫ Vajinal doğum sonrası yenidoğan derisi anne
vajen florasıyla kolonize olur▫ Sezaryen doğum sonrası anne derisindeki
mikroorganizmalara benzer bir mikroflora ile kolonizasyon gerçekleşir
• Vücudumuzdaki total mikroorganizma sayısı,
insan hücresi sayısından 10 kat daha fazla
• Mikroorganizmalar barsaklar dışında en çok
deride bulunur
▫ Bakteriler en fazla
▫ Mantar, virüs ve akarlar
Deri mikrobiyotası
• Deri mikrobiyotası
▫ deride kalıcı veya geçici olarak yaşayan
mikroorganizma topluluğu
• Mikroorganizmalar
▫ deri yüzeyinde
▫ por ve glandlarda
• Deride her cm² de 10⁶ bakteri• Totalde 10 12 mikroorganizma
Normal deri mikrobiyotası
• Deri flora üyeleri ▫ Derideki aerop bakterilerin %90’ını koagülaz negatif
stafilokoklar yoğunlukları 10³cm² dir.
▫ Corynebacterium , Propionibacterium
• Daha seyrek olarak;▫ Staphylococcus aureus ve Clostridium.
• Deride funguslar▫ Candida türleri ve Malassesia furfur
Kalıcı deri mikrobiyotası
• Belirli bölge ve belli yaşlarda,• genellikle değişmeyen,• kısa süreli ortadan kaldırılsa bile yeniden
oluşabilen,• genellikle sabit kabul edilen, • süreklilik gösteren mikroorganizma topluluğu
Kalıcı deri mikrobiyotası
• Kalıcı floranın en önemli özelliği▫ bozulan normal florayı yeniden oluşturma
• Sertçe yıkama ve antiseptik maddelerin kullanımı kalıcı flora üyelerini tamamen uzaklaştıramaz▫ flora üyeleri azalır ancak hızla tamamlanır
Kalıcı deri mikrobiyotası
• S. epidermidis: Koagülaz (-) kok▫ Yaralanmalarda patojenite kazanır
• Propionibacterium acnes :▫ Sebase gland çevresinde, aksiller bölgede
▫
• Aerob difteroidler: Corynebacterium minutissimum
• Gram (-) basiller : Kıvrım yerlerinde
• Malassezia furfur: Yüz, göğüs bölgesi,omuzlarda
Geçici deri mikrobiyotası
• Kalıcı floranın yanında▫ çoğu kommensal▫ bazen patojen▫ belirli vücut bölgelerinde birkaç saatten bir kaç
haftaya kadar kalan
mikroorganizma topluluğu
Geçici deri mikrobiyotası
• Staphylococcus aureus• Neisserialar• Enterobakteriler• Pseudomonaslar • Değişik grup streptokoklar
• Kalıcı veya geçici mikrobiyota elemanları ▫ Konağın immün sistemi zayıfladığında ▫ Bulundukları bölgeden başka bir bölgeye geçtiklerinde
▫ Normal mikroflora zarar gördüğünde
HASTALIK YAPABİLİR
• Cilt mikrobiyotasında bölgesel değişiklikler▫ vücudun topografik özelliklerine göre gelişir▫ deri 3 ana topografik bölgeye ayrılır
*Kuru*Nemli*Yağlı
• Kuru deri alanları:▫ kol, bacak, el ve ayaklar▫ dış çevreye yüksek maruziyet▫ en çeşitli mikrobiyota▫ Koagülaz negatif stafilokoklar
(S epidermidis ve S hominis) en fazla
• Nemli deri alanları:▫ Derinin kıvrım bölgeleri▫ Dirsek kıvrımı, meme altı, kasık bölgesi, ayak
parmak araları özellikle Corynebacteria
• Sebase deri alanları:▫ baş, boyun ve gövde▫ içerdiği sebase glandlardan sebum sekrete eder ▫ sebum Propionibacteria gelişmesine izin verir▫ Malassezia furfur’un çoğalmasını sağlar ▫ yüzün sebase bölgelerinde Demodex (D) akarları
D folliculorum ve D brevis
Cilt mikrobiyotasına etki eden faktörler
Doğumdan sonra ciltteki mikrobik büyümeyi etkileyen faktörler▫ Deri pH'sı (~ pH 5)▫ Nem▫ Sıcaklık▫ Oksijen/karbondioksit oranı▫ Güneşe maruz kalma
UV mikroorganizma DNA'sına zarar verir
▫ Diğer mikroorganizmalarla etkileşimler▫ Doğal immün cevap▫ Kişinin genetik yapısı
Cilt mikrobiyotasına etki eden faktörler
• Normal flora üyeleri▫ yaş▫ cinsiyet▫ hormonal değişiklikler▫ beslenme özellikleri▫ kişisel hijyenik alışkanlıklar▫ antibiyotik kullanımı▫ kozmetik kullanımı
Cilt mikrobiyotası kişiseldir
• Adli olaylarda kişilerin tanınması için kullanılabilir▫ sürekli kullandığı eşyalar incelenerek kişinin
tanınması sağlanabilir
• İnsan vücudundaki koku ile ilişkilidir▫ Bu kokular savaşta askeri birliklerin yerini belli
edebilir
• Sivrisineklerin çekiminde etkilidir
Cilt mikrobiyotasının insan sağlığındaki
rolü nedir?
• Adaptif immün sistemin gelişmesinde rol oynar
• Derimizdeki mikroorganizmaların çoğu kommensaldir
• Çok nadiren hastalık yapabilirler
• Bazı durumlarda da yararlı hale geçebilirler
Cilt mikrobiyotasının insan sağlığındaki
rolü nedir?
▫ Kommensal mikroorganizmalar patojen olanların kolonizasyonunu önler
Kommensaller yiyeceği azaltarak ve toksik maddeler üreterek patojen olanların deri hücrelerine yapışmasını engeller
İnterferon ve diğer sitokinler ve fagositoz yoluyla patojenlere karşı insanın bağışıklık sistemini güçlendirir
▫ .
Antimikrobiyal peptitler salgılarlar S epidermidis ürettiği «bakteriosin» isimli
antibiyotik benzeri bileşik S aureus’u önler
Gram (+) bakterilerin hücre duvarlarındaki lipoteikoik asit mast hücresinden katelicidin salınımını uyarır
Cilt mikrobiyotasının insan sağlığındaki
rolü nedir?
• Mikroorganizmalar, epidermisi, saç foliküllerini, dermisi ve subcutisi etkileyen birçok bulaşıcı ve bulaşıcı olmayan deri hastalığında rol oynar
• Kommensal organizmalar çoğu insanda zararsız olmakla birlikte, bir başkasında küçük veya hatta potansiyel olarak ölümcül hastalığa neden olabilirler
• Patogenezi etkileyen faktörler▫ yaralanma▫ cilt hastalığı▫ invaziv bir tıbbi cihaz nedeniyle mekanik cilt bariyerinde
bozulma▫ bağışıklık baskılayıcı ilaçlar▫ kanser ya da HIV ‘e bağlı bağışıklık sistemi baskılanması▫ aşırı yaşlar (çok genç veya çok yaşlı)▫ bireysel genetik faktörler
Sonuç
• Normal cilt florası normal bir deri için gereklidir
• Normal flora üyeleri; bulundukları yerin koşulu değişir, sayıca artar, dokuya yayılır veya bulundukları yerden başka yere giderlerse hastalık oluşturabilir
• fırsatçı patojenler, potansiyel patojene dönüşebilirler
TEŞEKKÜRLER