auga, vexetación e solos
TRANSCRIPT
A auga, a vexetación, o A auga, a vexetación, o solosoloA augaA vexetación O solo
A auga: condicionamentos dos A auga: condicionamentos dos recursos hídricosrecursos hídricos Clima
◦ Caudal absoluto◦ Irregularidade: coeficiente de irregularidade◦ Réxime fluvial
Réxime nival Réxime pluvial Réxime mixto
Nivo-pluvial Pluvio-nival
Relevo e topografía◦ Vertente hidrográfica◦ Conca hidrográfica◦ Topografía: pendente erosión
Litoloxía Vexetación Acción humana
◦ Obras hidraúlicas
Vertentes hidrográficasVertentes hidrográficas
Vertente cantábrica Vertente atlántica Vertente mediterránea
Lonxitude
Ríos curtos, porque nacen nas montañas preto da costa.
Longos, porque nacen nas montañas afastadas da desembocadura
Ríos curtos, agáso Ebro, porque nacenen montañas pretoda costa.
Forzaerosiva
Gran forza erosiva,porque teñen que salvarun grande desnivel entre olugar de nacemento e o nivel de base.
Pouca forza erosiva,porque discorren por chairas.
Abarrancados, polaproximidade dasmontañas nas que nacen e o nivel do mar.
Caudal eregularidade
Caudalosos e regularespola abundancia eregularidade dasprecipitacións
Irregulares, con estiaxe principal no verano e outro menor no inverno, polo predominio das situacións anticiclónicas na Meseta.
Acusado estiaxe noverano, maior cuanto máis meridional es el é o río. Son frecuentes os torrentes que solo levan auga cando chove.
ExemplosEo, Nalón, Nervión, Bidasoa
Douro, Texo, Guadiana,Guadalquivir.
Turia, Xúquer, Segura.
Comparación vertentes Comparación vertentes hidrográficas hidrográficas
RÉXIMES HIDROGRÁFICOSRÉXIMES HIDROGRÁFICOS
Réxime dun río nival e nivopluvialRéxime dun río nival e nivopluvial
Réxime dun río pluvio-nival e pluvial Réxime dun río pluvio-nival e pluvial ou oceánicoou oceánico
Réxime dun río pluvial Réxime dun río pluvial mediterráneo e pluvial subtropicalmediterráneo e pluvial subtropical
CONCAS HIDROLÓXICASCONCAS HIDROLÓXICAS
Concas hidrográficas Zonas endorreicas
CONCA: partes dunha conca CONCA: partes dunha conca
TIPOS DE LAGOSTIPOS DE LAGOS
HumidaisHumidais11. Complexo intermareal Umia-Grove, a Lanzada, Lago Rodeira, punta Carreirón24. Dunas e lagoas de Corrubedo 25. Lagoas e areal de Valdoviño12. Ría deOrtigueira32. Ría de Eo e Ribadeo
Gándaras de Budiño
HUMIDAISHUMIDAIS
Doñana Tablas de Daimiel
Gándaras de BudiñoGándaras de Budiño
Humidais en GaliciaHumidais en Galicia
Dunas e lagoa de Corrubedo Complexo intermareal Umia Grove
Humidais en Galicia Humidais en Galicia
Lagoas de Valdoviño Ría de Ortigueira
ACUÍFEROSACUÍFEROS
DesalinizadorasDesalinizadoras
BALACE HÍDRICO EN ESPAÑABALACE HÍDRICO EN ESPAÑA
POLÍTICA E AS OBRAS POLÍTICA E AS OBRAS HIDRAÚLICASHIDRAÚLICAS
Política hidráulica◦ LEI DE AUGAS◦ PLAN HIDRÓXENOS DE
CONCA◦ PLAN HIDROLÓXICO
NACIONAL As obras públicas
◦ ENCOROS◦ CANLES DE
DISTRIBUCIÓN◦ TRANSVASAMENTOS◦ DESALINZADORAS◦ PLANTAS
POTABILIZADORAS◦ PLANTAS
DEPURADORAS
Obras hidraúlicas: Obras hidraúlicas: encorosencoros
Encoro, Os Peares, Ourense Encoro, Nervión, Vizcaia
AS FORMACIÓNS AS FORMACIÓNS VEXETAIS VEXETAIS
PAISAXE VEXETAL PAISAXE VEXETAL OCEÁNICOOCEÁNICO
PAISAXE VEXETAL PAISAXE VEXETAL MEDITERRÁNEOMEDITERRÁNEO
PAISAXE VEXETALPAISAXE VEXETAL DE MONTAÑA DE MONTAÑA
VEXETACIÓN ILLAS VEXETACIÓN ILLAS CANARIASCANARIAS
OS SOLOS DE ESPAÑAOS SOLOS DE ESPAÑA
Tipo de rochas
Solos zonais Solos intrazonais e azonais (atópanse en cualquera das zonas anteriores)
Clima oceánico (son ricos en materia orgánica e ácidos, xa que as chuvias constantes lavan as capas superficiais e arrastran as bases cara os estratos inferiores. Todos os solos ácidos requiren abonado para o seu aproveitamento agrícola)
Clima mediterráneo (solos moi alterados pola erosión e a acción do home).Mediterráneo estepario. Teñen un cor gris. O seu aproveitamento en secano é nulo, mentres que no regadio é bastante fértil. . Val do Ebro, S.E. e Canarias.
Pardo calcáreos. Vide e oliveira. Fértiles en regadío.Aluviais. Cultivo de hortas.Encharcados, areosos, salinos, volcánicos...
Rocas silíceas
Terras pardas húmidas. É o tipo dominante, é unha excelente terra de cultivo e pastos.Ranker. Nas zonas altas. Pastos e bosques, nunca para cultivo.
Terra parda meridional. Moi erosionable. Devesas e pastos pobres.
Rocas calcáreas(son solos menos ácidos)
Terra parda calcárea Boa para xudías, millo e prados permanentes.Terra fusca. Solo forestal.
Solos de diversa fertilidade caracterizados pola súa cor roxiza.Terra rossa. Solos pobres e duros (matogueira , bosque, cultivo da amendoeira e oliveira)Solo roxo mediterráneo. Rico en nutrientes. Apto para todo tipo de cultivo.
Rochas arxilosas
Terras negras. Dilátanse cando se humedecen e se contraen cando se secan (gretas). Son os máis fértiles de España e se dedican a todo tipo de cultivo agás árbores. (Val do Guadalquivir, Terra de Barros, Conca de Pamplona)
CADRO COMPARATIVO DOS TIPOS DE SOLO
Pérfil do soloPérfil do solo
Tipos de solos Tipos de solos
Ranker, Verín Ourense e Solo Vermello de Toledo
Vertisolo (Xérez) e Rendsiniforme de Albacete
A España húmidaA España húmida A ESPAÑA HÚMIDA Zona: Norte da Península: Cornixa cantábrica e Galicia. Clima Oceánico
◦ Precipitacións abundantes e bastante regulares (máis de 800 mm anuais)◦ Temperaturas suaves e amplitude térmica baixa pola influencia do mar.
Vexetación Bosque caducifolio: faias e carballo Landa: formada por matogueira como breixo, toxo, retama Prados: abundantes Augas Ríos pertencentes na maioría á vertente cantábrica e atlántica. Abundantes,
caudalosos, regulares y curtos por nacer nas montañas próximas á costa. Aptos para obras hidráulicas.
Solos En rocheado silíceo: terra parda, solo evolucionado, rico en humus e con certa
acidez. Con topografía favorable é apto para o cultivo e con pendentes para pastos. Rankers pouco evolucionados por estar en pendentes y sometido a forte erosión. So apto para bosque e pasto
En roquedo calizo: terra parda caliza apta para xudías, millo e prados. Terra fresca en áreas montañosas con dedicación forestal
A España mediterráneaA España mediterránea A ESPAÑA MEDITERRÁNEA Zona: Península ao sur da España húmida, Illas Baleares Clima Mediterráneo
◦ Precipitacións escasas (menos de 800 mm anuais), con seca no verano. No SE e Valle del Ebro son inferiores aos 300 mm
◦ Temperaturas costeiras suaves econ escasa amplitude térmica. No interior clima continentalizado con amplitudes elevadas
Vegetación Bosque perennifolio: aciñeiras e sobreiras Maquia: sobre solos silicios formada por matogueiras densas e altas Garriga: sobre solos calcáreos, formada por matogueiras pouco densos e baixos Estepa: formada por vexetación escasa de arbustos espiñosos. Aguas Ríos de la vertente atlántica: longos e con estiaxes en no verano. Ríos de la vertente mediterránea: curtos, moi irregulares e con acusado estiaxe no verano. Solos Sobre rocha silícea, terra parda meridional: pobre, destinados a devesas e pastos. Sobre rocha caliza, solos roxos: con fertilidade alta para cultivos. Terra rossa con fertilidade mediana
para cultivos arbóreos Sobre arxila: moi fértiles, apto para todo tipo de cultivos Solos grises subdesérticos: Moi pobres en secaño e moi aproveitados en regadío
Tema. HidrografíaConca fluvial: Territorio regado por un río principal e polos seus afluentes, está delimitado por las vertentes que conforman a súa divisoria.Divisoria de augas: Zona de terra que separa dos “sistemas de drenaxe” distintos. Coñecese como interfluvio.Rede fluvial: Termo que se refire ao conxunto de augas que verten a un río. Comprende o río e os seus afluentes. Couce: Zona por la que corre as augas de un río o torrente.Infiltración: Movemento lento de descenso das augas superficiais no solo ou nas rochas. Augas Subterráneas: Son as augas que se atopan no subsolo, resultado dun proceso de infiltración dende a superficie terrestre ou liberadas dos magmas ascendentes (do interior da terra). Ocupan os espazos baleiros entre as rochas permeables e as impermeables. Acuífero: Capa subterránea permeable que conduce ás augas de fondo (manto acuífero), que pode ser aproveitado por mananciais ou por pozos. Nivel freático: Nivel superior da auga subterránea na zonas de almacenamento.Aforo: En hidroloxía aplícase á medida das augas dun río. Caudal Absoluto: Volume de auga que despraza un rio nun momento dado e nun punto determinado do seu recorrido. Mídese en m3/seg.Caudal Relativo: Volume de auga que despraza un río nun momento dado e nun punto determinado do seu recorrido, pero con relación a superficie da súa conca. Mídese en “l/seg./km2 Endorreico: Termo que fai referencia a aquelas zonas cuxos ríos non teñen saída ao mar, xa que confluen en depresións interiores.Exorreico: Fai referencia ao espazo cuxas augas teñen saída ao mar. Avenida: Aumento espectacular do caudal habitual dun río, co risco de asolagar os espazos aos que normalmente non chega a auga. Inundación: Estado da corrente dun río cando as augas sobrepasan os marxes e esténdense pola chaira de inundación. En termos xerais, a inundación é a inmersión dun área a causa da subida temporal do nivel do mar, dun río ou dun lago. Estiaxe: É o nivel máis baixo que as augas dun río teñen estacionalmente. Polo xeral soen coincidir co mínimo anual de precipitacións. Torrente: Corrente irregular de auga, rápida e impetuosa, dependendo das chuvias ou das augas de fusión da neve. As partes dun torrente son : a conca de recepción, a canle de desaugue e o cono de dexección. Canón: Val profundo de vertentes con moi forte pendente e ocupado no fondo, xeralmente, por un río. Popularmente reciben o nome de gargantas e débense á acción fluvial. En Galicia son famosas as do río Sil. Terraza Fluvial: Franxa chea de terreo, localizada no val dun río, máis elevada que o couce. Trátase dunha superficie de inundación, na actualidade abandonada.Delta: Construción sedimentaria que se produce na desembocadura de algúns ríos no mar ou no lago cando a carga é tan grande que a forza do río non pode arrastrala. Os deltas amosan un crecemento máis ou menos continuo. Rambla: Río de leito ancho que xeralmente non leva auga, agás cando se producen chuvias torrenciais. Abondan nas rexións áridas ou semiáridas. Réxime fluvial: Evolución do caudal dun río ao largo do ano. O réxime fluvial depende do tipo de alimentación del río: chuvia, neve.Estuario: Nome que recibe a desembocadura dun río caracterizada por unha ampla abertura por onde o mar penetra terra dentro.Ría: Val fluvial anegado en parte o na súa totalidade polas augas do mar.Marisma: Terreo lixeiramente deprimido con respecto ao nivel do mar que resulta inundado polas augas mariñas cando sube a marea. Tamén poden estar situadas nos estuarios dos ríos e verse afectadas polos aportes fluviais.Albufeira: Lagoa litoral formada por auga salgada e separada dp mar por un cordón no que se abren “bocas” que o comunican con el. Exemplo a Albufeira de Valencia.Marea: Oscilación vertical eperiódica das augas do mar, orixinadas polas forzas de atracción da lúa e o sol, en combinación co movemento de rotación da terra. O seu nivel máximo recibe o nome de pleamar e o mínimo de baixamar. Nun día teñen lugar catro mareas (dúas altas e dúas baixas).Tómbolo: Barra litoral de escasa lonxitude e superficie reducida que comunica una illa próxima á costa co continente. Exemplo o Tómbolo da Lanzada.
A auga
Tema. A VexetaciónBioclimático: Límite producido polos factores e elementos climáticos que inciden na variación da vexetación e da fauna dun área concreta.Biomasa: Masa de materia orgánica dos seres vivos que existen nun determinado ecosistema.Ecosistema: Sistema formado por un conxunto de seres vivos, o ambiente en que se desenvolven e as relacións que establecen entre sí, cos factores abióticos (fisico-químicos) e constitúen o seu medio. Vegetación climax: Estado final na sucesión dun ecosistema, no que a vexetación chega a un estado de equilibrio co medio. Endemismo: Especie que vive exclusivamente nun área determinada, e non se da en ningunha outra. Conífera: Planta de follas persistentes e froito en forma cónica (piñas)e que case sempre ten follas en forma de agulla (pino, ciprés, cedro).Frondosa: Árbores con froitos moi variados e follas anchas. Refírese tamén as arbores con moitas pólas e follas.Especie termófila: Plantas e árbores adaptados aos medios climáticos cálidos, polo que non resisten as baixas temperaturas. Especie umbrófila: Especie vexetal adaptada aos ambientes sombríos e que lles prexudica en exceso a luz solar. Especie heliófila: Especie vexetal que necesita sol para o seu crecemento e desenvolvemento. Especie higrófila: Especie vexetal adaptada aos ambientes húmidos e que lle prexudica a falla de auga.Especie halófila: Especie vexetal adaptada aos solos salinos.Especie xerófila: Especie vexetal adaptada aos ambientes áridos e secos.Especie mesófila: Especie vexetal que precisa un clima máis ou menos húmido e temperaturas moderadas ao largo do ano.Formación arbórea: Conxunto de árbores.Formación arbustiva: Conxunto de plantas leñosas de pouco porte (menos de 5 m.) e que carecen dun tronco principal.Formación herbácea: Conxunto formado por herbas.Bosque caducifolio: Conxunto de árbores que perden temporalmente as follas (carballo).Bosque perennifolio: Conxunto de árbores que non perden temporalmente as follas (coníferas, eucaliptos).Devesa: Terra acoutada e dedicada a pastos, composta por vexetación herbácea e algúns árbores dispersos.Sotobosque: Vexetación dos estratos inferiores (non arbóreos) dun bosque, que inclúe a vexetación arbustiva, herbácea, etc.Pradera: Chaira extensa abundante en pastos naturais.Landa: Formación vexetal de pequeno tamaño que se localiza sobre solos sen cultivar, ácidos e de clima húmido. Débese á degradación das formacións vexetais arbóreas debido á acción do home. Maquis: É unha masa densa de arbustos (oliveiras silvestres, lentiscos, uces, brezos...). Se forman sobre solos silíceos, nas zonas nas que se degradou o bosque mediterráneo.Garriga: É unha formación de arbustos e matorrais de romero, tomillo, lavanda, que soe deixar zonas do solo descubertas onde aflora a rocha espida. é propia dos solos calcáreos, nas zonas en nas que se degradou o bosque mediterráneo.
A vexetación