autisme in relatie tot… sport...deel i – presentatie een kort overzicht van de relatie tussen...
TRANSCRIPT
AUTISME IN RELATIE TOT…SPORT EEN INTERACTIEVE WORKSHOP
DEEL I – PRESENTATIE EEN KORT OVERZICHT VAN DE RELATIE TUSSEN AUTISME EN SPORT
DSM 5 AUTISME – DEEL 1 A. Blijvende tekorten in de sociale communicatie en interactie, zoals blijkt uit:
▪ tekorten in sociaal-emotionele wederkerigheid
Sport = sociale communicatie + interactie
▪ tekorten in het voor sociale omgang gebruikelijke non-verbale communicatieve gedrag
Sport = sociale druk en ongeschreven regels en heel veel geschreven regels
▪ tekorten in aangaan, onderhouden en begrijpen van relaties
Sport = duidelijke functionele relaties en het onderhouden en begrijpen van relaties
JOEP TIERNEGO Volleyballer
Eredivisie volleybal, later ‘sportburgemeester’ in Arnhem
HELP! EEN WEDSTRIJD… ▪ Sociale regels
▪ Onvoorspelbaarheid en ‘onverwachte’ situaties ▪ Info vooraf
▪ Foto’s van wat komen gaat, de omgeving, een maatje/buddy
▪ Spanning/stress ▪ Versterken autisme-kenmerken
▪ Veroorzaken reacties van je lichaam
▪ Drukte ▪ Deelnemers
▪ Publiek
▪ Je 'bekeken' voelen
▪ Reizen ▪ = veranderingen en kost energie
JESSICA-JANE APPLEGATE Zwemster
2012 Paralympics gouden medaille op de 200 meter vrije slag
DSM 5 AUTISME – DEEL 2 B. Beperkte zich herhalende gedragspatronen, beperkte interesses en activiteiten, zoals blijkt uit:
▪ stereotype of repetitieve motorische bewegingen, gebruik van voorwerpen of spraak
Eindeloze herhalingen totdat een beweging helemaal perfect is
▪ hardnekkig vasthouden aan hetzelfde, star gehecht aan routines of geritualiseerde gedragspatronen
Strak gestructureerde dagen, trainingsschema’s, maaltijden, bedtijden, et cetera
▪ zeer beperkte, gefixeerde interesses die abnormaal intens of gefocust zijn
Details zien die anderen missen, extreme focus en doorzettingsvermogen
▪ over- of onderreageren op zintuiglijke prikkels of ongewone belangstelling voor zintuiglijke aspecten van de omgeving
Hogere gevoeligheid maakt dat we alerter reageren in een geoefende situatie
JIM EISENREICH Baseballer
Speelde 15 jaar in de Major League
Oprichter van de ‘Jim Eisenreich Foundation’, voor kinderen met het Tourette Syndroom
ZINTUIGELIJKE PRIKKELS: FYSIEKE ASPECTEN VAN SPORT ▪ Kleding, schoenen + attributen
▪ Weersomstandigheden: temperatuur, licht, regen, hagel, luchtvochtigheid
▪ Lichaamsbeheersing -> controle over je lichaam (hoe je lichaam zich vormt of hoe het beweegt, body-building)
▪ Veranderingen van en aan je lichaam
▪ Hormonale veranderingen en sport
▪ Sensorische aspecten
▪ Vb tennishal: stank + geluid
▪ Publiek: klappen, juichen, gezucht
▪ Blessures niet opmerken of nog heel lang opmerken (afwijkende pijngrens)
JOHN HOWARD Vechter
Kreeg diagnose nadat dochtertje autisme bleek te hebben
Zegt in interview zich ‘bevrijd’ te voelen door deze diagnose
REGULIER OF AANGEPAST SPORTEN? (BRON: VAB)
REGULIER SPORTEN
▪ je kan leren van het gedrag van anderen
▪ meer uitdaging, zowel sociaal als sportief
▪ je wordt niet in (nog) een hokje geplaatst
▪ anderen leren beter omgaan met verschillen;
▪ je kan eventueel meedoen aan reguliere competitie.
▪ Meer keuze, meer mogelijkheden
AANGEPAST SPORTEN (G-SPORT)
▪ De nadruk ligt op spelplezier in plaats van competitie
▪ Een veilige omgeving om te leren
▪ Geen indicatie nodig, persoonlijke afweging
▪ Doorstromen naar reguliere sport is mogelijk
▪ “Regulier waar het past, aangepast waar dat gewenst is” (VAB)
ALEX AND JAMIE SCHNEIDER Hardlopers
Marathonlopers, o.a. NYC marathon
Klassiek autisme, non-verbal
DE VOORDELEN VAN SPORTEN ▪ Balans
▪ Sport = routine = invulling van 'vrije tijd’
▪ Beter slapen, meer bewegen, meer buiten, beter eten = meer energie
▪ Endorfine = stress-reductie (itt adrenaline) (& invloed op amygdala?)
▪ Sociale integratie
▪ In 'veilige' omgeving oefenen van (sociale) vaardigheden
▪ Gevoel van 'erbij horen'
▪ Zelfvertrouwen
▪ Zelfbewustzijn
▪ Betere lichaamsbeheersing = beter in contact
▪ Zelf
▪ Anderen
▪ Dit moment (nu)
CLAY MARZO Surfer
2006 nationaal kampioen VS
Vrijwilliger bij ‘Surfers Healing’, een non-profit organisatie, welke surfkampen organiseert voor auti-kids in Canada en Amerika
AUTISME EN VOOROORDELEN IN DE SPORT ▪ Autisten kunnen geen teamsport doen
▪ Autisten kunnen geen reguliere sport doen
▪ Alleen hoger-functionerende autisten doen een reguliere sport
▪ Autisten kunnen niet sporten zonder begeleider
▪ Van sporten raken autisten overprikkeld
▪ Autisten begrijpen de regels van de sport niet
Hoe ‘waar’ zijn deze vooroordelen? Laten we zien wat hoe wij onze sporten ervaren.
DEEL II - INTERACTIEF VISUALISERING VAN DE DIVERSITEIT EN UNIFORMITEIT BINNEN ONZE GROEP
NUTTIGE LINKS ▪ https://www.vanuitautismebekeken.nl/autisme-en-vrije-tijd-sport
▪ https://www.unieksporten.nl/over-ons
▪ https://www.bewegenvoorjebrein.nl/psychische-klachten-verminderen/autisme/
▪ http://www.autismeindesport.nl/ (helaas alleen gericht op kinderen… wel een goed ‘naslagwerk’ om mee te nemen naar je sportclub)
▪ www.autisme.nl/tips-links/autisme-en-vrije-tijd/ervaringen-met-autisme-en-sport.aspx
DE FILMPJES IN DEZE PRESENTATIE ▪ Joep Tiernego (volleyballer): https://youtu.be/LHi_cc3E3Hc
▪ Jessica-Jane Appelgate (zwemster): https://youtu.be/0s1XjhTW0Rk
▪ Jim Eisenreich (baseballer): https://youtu.be/t868e35asFQ
▪ Clay Marzo (Surfer): https://youtu.be/7dvQ1JRVmNw
▪ Alex and Jamie Schneider (runners): https://youtu.be/IJ7KPcR8KBg
▪ John Howard (fighter): https://youtu.be/EGvvEmiFdFQ
STELLING 1: DOOR TE SPORTEN HEB IK MINDER LAST VAN OVERPRIKKELING IN HET DAGELIJKS LEVEN
Ik heb geen idee, of
geen last
Sport heeft geen effect op mijn
overprikkeling, ik ben nog steeds overprikkeld…
Dankzij sport heb ik geen last meer van
overprikkeling
STELLING 2: IK DOE LIEVER EEN TEAMSPORT
Het maakt mij niet
zoveel uit
Ik ren het liefst in mijn eentje door
een stil bos
Teamsport, ik loop het liefst hard in een
groep; alleen is maar alleen…
STELLING 3: IK LEER SOCIALE VAARDIGHEDEN DOOR TE SPORTEN
Ik heb wel iets geleerd,
maar niet zoveel
Nou nee, zou ik sociale
vaardigheden moeten leren door
te sporten?
Dankzij mijn sporten ben ik geen nerd
meer
STELLING 4: DANKZIJ MIJN AUTISME BEN IK GOED IN MIJN SPORT
Mag ik ook eens ‘geen
mening’ hebben?
Autisme heeft voor mij alleen maar
nadelige gevolgen voor de sport
Dankzij mijn autisme ben ik de beste
koorddanser die er is
STELLING 5: SPORT IS EEN EERSTE LEVENSBEHOEFTE VOOR MIJ
Twee, drie, vier dagen in de week,
zoiets…
Mijn bed uitkomen is al sport genoeg
voor mij
Ik sport dagelijks, en ik ben
sportinstructeur