autocad beyni sertan türkan’dan autocad-2012’de...

19
1 / 19 AutoCAD Beyni Sertan TÜRKAN’DAN AutoCAD-2012’DE ÇİZİMİ AYARLAMA EĞİTİMİ www.autocadbeyni.com ©® www.autocadbeyni.com ©®

Upload: vukhuong

Post on 01-Feb-2018

279 views

Category:

Documents


7 download

TRANSCRIPT

Page 1: AutoCAD Beyni Sertan TÜRKAN’DAN AutoCAD-2012’DE lüm-5-Çizimi... · PDF file1/19 AutoCAD Beyni Sertan TÜRKAN’DAN AutoCAD-2012’DE ÇİZİMİ AYARLAMA EĞİTİMİ ©® ©®

1 / 19

AutoCAD Beyni Sertan TÜRKAN’DANAutoCAD-2012’DE

ÇİZİMİ AYARLAMAEĞİTİMİ

www.autocadbeyni.com ©®www.autocadbeyni.com ©®

Page 2: AutoCAD Beyni Sertan TÜRKAN’DAN AutoCAD-2012’DE lüm-5-Çizimi... · PDF file1/19 AutoCAD Beyni Sertan TÜRKAN’DAN AutoCAD-2012’DE ÇİZİMİ AYARLAMA EĞİTİMİ ©® ©®

2 / 19

Bölüm 5: Çizimi Ayarlama

Bu BölümdeBirim tipine karar verilmesi

Çizim Ebatının Ayarlanması

Çizim Ölçekleri ile Çalışma

Antet Öbeğinin “Title Block” Eklenmesi

Sistem Değişkenlerini Anlama

Sıklıkla, yeni bir çizime başladıktan sonra ilk yaptığınız şey çizimin ebatlarını ve birim tipini ayarlamakolur. İşte bu ve diğer tüm ayarlar bu bölümde anlatılacaktır. Çizimin ayarlarını yapmak doğru sonuçlaralmak için gereklidir. Her yeni çizime başladığınızda bu ayarları her seferinde yeniden yapmak yerineistediğiniz ayarları bir şablon dosyasına kaydedebilirsiniz.

Birim Tipini SeçmeBir çizimi ayarlama işinde ilk yapılacak görevlerden biri birim tipini seçmektir. Birimler nesnelerin nasılölçüleceğini tanımlarlar. Birim tipini bir şablon dosyasında kaydedebilirsiniz.

The coordinates that you use in AutoCAD veya AutoCAD LT’de kullandığınız koordinatlar inç veyamilimetre gibi gerçek birimleri gösteren birimler ile ölçülür. Harita mühendisleri, kadastrocular veya şehirplancıları temel birim olarak mil veya kilometre kullanıyor olabilirler. Bununla birlikte, farklı disiplinlerinbirimleri ifade etmede değişik ortak alışkanlıkları vardır. Siz de yarattığınız çizim tipine uygun birimtipini kullanmalısınız. Bu birim tipi ilgili herkezin çiziminizi anlamasını sağlamalıdır. AutoCAD veAutoCAD LT Tablo 5.1’de görüldüğü gibi beş birim tipi sunmaktadır. Bu tablodaki Örnek Ölçü “SampleMeasurement” kolonu 32.5 birim uzunluğundaki bir çizginin farklı birim tiplerinde nasıl görüneceğinigöstermektedir.

Mühendislik “engineering” ve mimari “architectural” birimlerin 32.5 birim uzunluğundaki bir çizgiyi fit“feet” ve inç “inch” birimlerine nasıl çrvirdiğine dikkat edin. (ingiliz ölçü sistemini “Imperialmeasurements“ kullandığınızda). Mühendislik ve Mimari birim tipi diğer birim tiplerinin aksine 1 birimuzunluğu 1 inç “inch” olarak kabul ederler.

Birim tipleri koordinatların durum çubuğunda nasıl gösterileceğini ve nesneler hakkında bilgilerin nasıllisteleneceğini etkilerler. Siz koordinatları bazı durumlarda başka birim tipini kullanarak girsenizdegenellikle seçtiğiniz birim tipini kullanarak girersiniz.

www.autocadbeyni.com ©®www.autocadbeyni.com ©®

Page 3: AutoCAD Beyni Sertan TÜRKAN’DAN AutoCAD-2012’DE lüm-5-Çizimi... · PDF file1/19 AutoCAD Beyni Sertan TÜRKAN’DAN AutoCAD-2012’DE ÇİZİMİ AYARLAMA EĞİTİMİ ©® ©®

3 / 19

Tablo 5.1

Birim Tipleri

Birim TipiSampleMeasurement Description

Ondalık 32.50 Tam kısım sayı, virgülden sonraki kısım ondalık olarak.

Mühendislik 2'–8.50"Fit “Feet” ve İnç “ inches”, virgülden sonraki kısım ondalıkolarak.

Mimari 2'–8 1/2" Fit “Feet” ve İnç “ inches”, virgülden sonraki kısım kesir olarak.

Kesirli 32 1/2 Tam kısım sayı, virgülden sonraki kısım kesir olarak.

Bilimsel 3.25E+01 Taban sayısı + Üslü sayı

NotŞayet mühendislik “”engineering” veya mimari “architectural” birim tipini kullanıyorsanız,AutoCAD ve AutoCAD LT virgülden sonraki kısımları yazarken kullanmak zorunda olduğunuzdüzenden farklı bir şekilde görüntüler. Koordinatları yazarken boşluk kullanamazsınız, çünküboşluk Enter’a basmak olarak algılanır ve bu sizin koordinat girişinizi sonlandırır. İnç sayılarıntam ve virgülden sonraki kısmı arasında kısa çizgi (-) kullanın. Örneğin, 3'2-1/2". (inç sayılardansonra “ sembolünü koymasanızda olur, çünkü mühendisk ve mimari birim tipinde girilensayılardan sonra “ sembolü kullanılmazsa, sayı inç olarak kabul edilir.) Bununla birlikte, bu sayıdurum çubuğunda 3'-2 1/2" olarak görüntülenir. Kısa çizginin (-) farklı yerde olması biraz kafakarıştırıcı olabilir. Ve siz sayının tam kısmı ve virgülden sonraki kısmı arasında bir boşlukgörürsünüz.•

Çizimin Birimlerini AyarlamaKullanmak istediğiniz birim tipini bildiğiniz zaman, çizim birimleri “drawing units” iletişim kutusunda buistediğiniz birim tipini ayarlarsınız. Birimleri ayarlamak için, Uygulama düğmesinde “Application Button⇒ Çizim Yardımcıları ”Drawing Utilities” ⇒ Birimler “Units” seçerek şekil 5.1’de görülen çizimbirimleri “drawing units” iletişim kutusunu açın. Çizim birimleri “drawing units” iletişim kutusunun soltarafı kullanmak istediğiniz birim tipini seçmenize olanak sağlar. Uzunluk “Length” kısmındakiHassasiyet “Precision” aşağı açılır listesinde küçük ok işaretine tıkladığınızda açılan listeden istediğinizhassasiyet “precision” çeşitlerinden birini seçin.

www.autocadbeyni.com ©®www.autocadbeyni.com ©®

Page 4: AutoCAD Beyni Sertan TÜRKAN’DAN AutoCAD-2012’DE lüm-5-Çizimi... · PDF file1/19 AutoCAD Beyni Sertan TÜRKAN’DAN AutoCAD-2012’DE ÇİZİMİ AYARLAMA EĞİTİMİ ©® ©®

4 / 19

Şekil 5.1Çizim Birimleri İletişim Kutusu

UyarıAutoCAD ve AutoCAD LT ölçüm değerlerini seçtiğiniz hassasiyet değerine yuvarlar. Ondalıkbirimleri kullandığınızı ve virgülden sonraki kısımda 2 basamaklı hassasiyet seçtinizi Farzedelim.3.25 birim uzunluğunda bir çizgi çizmek istiyorsunuz. Fakat koordinatları girerken 3.25 sayısınınsonuna yanlışlıkla çizginizin uzunluğunun 3.254 olmasına sebebiyet verecek 4 tuşuna da bastınız.Bu hatayı görmeniz sizin için zordur. Bu yüzden, ihtiyacınız olandan daha yüksek hassasiyetiayarlamanız (virgülden sonra 2 değilde 3 4 basamak gibi) daha iyi bir fikir gibi görünüyor.•

Açı Tipini AyarlamaAynı birimlerde olduğu gibi, açı tipi seçiminiz de çalışma ortamınıza ve uzmanlık alanınıza bağlıdır.Ondalık derece açılar ön tanımlı değerdir. Tablo 5.2 açı tiplerini listelemektedir.

www.autocadbeyni.com ©®www.autocadbeyni.com ©®

Page 5: AutoCAD Beyni Sertan TÜRKAN’DAN AutoCAD-2012’DE lüm-5-Çizimi... · PDF file1/19 AutoCAD Beyni Sertan TÜRKAN’DAN AutoCAD-2012’DE ÇİZİMİ AYARLAMA EĞİTİMİ ©® ©®

5 / 19

Tablo 5.2

Açı Tipleri

Açı Tip İsmiÖrnekÖlçüm Tanımı

Ondalık Derece 32.5Tam kısım derece, virgülden sonraki kısımondalık sayı olarak.

Derece”Deg”/Dakika”Min”/Saniye”Sec” 32°30'0" Derece, Dakika, ve Saniye

Grad 36.1111gTam kısım grad, virgülden sonraki kısımondalık sayı olarak.

Radyan 0.5672rTam kısım radyan, virgülden sonraki kısımondalık sayı olarak.

Jeografik N 57d30' E Jeografik birimler olarak

NotA dakika is 1⁄60 derece ve a saniye is 1⁄60 dakikadır. Gradyan ve radyan açıları ölçmenin basitalternatif yoludur. Bir gradyan metrik ölçümde bir dik açının 1/100 üne eşittir. Radyan bir açıyıdairenin çevresi boyunca dairenin yarıçapına eşit bir uzunluk yerleştirerek ölçer. Derece 0 ile 360aralığında iken, radyanın aralığı 0 ile 2Π arasındadır. Bir radyan yaklaşık olarak 57.30 derecedir.Jeografik birimler açıları kuzey veya güney olarak başlayan yönlere ilave olarakderece/dakika/saniye düzeninde ölçerler. Bu düzen ölçülen açının kuzey veya güney yönünden doğuveya batı yönüne ne kadar uzak olduğunu ifade eder.•

Açı tipini ayarlamak için, şekil 5.1’de görülen Çizim Birimleri “Drawing Units” iletişim kutusunun açı“angle” kısmındaki tip aşağı açılır listesinden istediğiniz açı tipini seçin.

Çapraz KontrolAçı ayarlarını değiştirmek görünen ölçü bilgisini otomatik olarak değiştirmez. Ölçüleri değiştirmekiçin, 15. Bölümde anlatılan Ölçü Sitili Yöneticisini “Dimension Style Manager” kullanın.•

Açı Ölçümünü ve Yönünü AyarlamaGelenek olarak, dereceler saat yönünün tersi yönde artarlar. Ve siz açıları en sağda 0 dereceden başlayarakölçersiniz. Bu güney yönü olarak adlandırılır. Açının yönünü değiştirmek için, Çizim Birimleri “DrawingUnits” iletişim kutusundaki saat yönünde “Clockwise” işaret kutusuna tik atın. 0 derecenin yönünüdeğiştirmek için, Çizim Birimleri “Drawing Units” iletişim kutusundaki Yön “Direction” düğmesinetıklayın. Bu Şekil 5.2’de görülen Yön Kontrolü “Direction Control” iletişim kutusunu açacaktır.

www.autocadbeyni.com ©®www.autocadbeyni.com ©®

Page 6: AutoCAD Beyni Sertan TÜRKAN’DAN AutoCAD-2012’DE lüm-5-Çizimi... · PDF file1/19 AutoCAD Beyni Sertan TÜRKAN’DAN AutoCAD-2012’DE ÇİZİMİ AYARLAMA EĞİTİMİ ©® ©®

6 / 19

Şekil 5.2Yön Kontrolü “Direction Control” iletişim kutusu

Burada doğu yönünden farklı olarak 0 derecenin nereden başlayacağını seçebilirsiniz. Aynı zamanda diğer“other” düğmesine tıklayarak diğer bir açıdeğeri yazabilir veya ekranınızda iki noktaya tıklayarakarasındaki açıyı kullanmak için açıa tıkla “pick an angle” düğmesine basabilirsiniz. Yön Kontrolü“Direction Control” iletişim kutusunu kapatmak için OK düğmesine tıklayın.

NotAçı yönünü değiştirmek açıları girdiğiniz zaman olanları ve durum çubuğunda görüntülenenkoordinatlarda gördüklerinizi etkiler. Kullanıcı Koordinat Sistemine “User Coordinate System”(KKS) “(UCS)” göre ayarlanan mutlak “absolute” koordinatlar değişmezler. 8. Bölüm KullanıcıKoordinat Sistemlerinin “User Coordinate Systems” (KKS) “(UCSs)” kullanılmasını veözelleştirilmesini anlatacaktır.•

Şayet dinamik veri giriş özelliğini kullanıyorsanız, dinamik veri giriş araç ipucunda gördüğünüz açı değerihiç bir zaman 180° derecenin üzerine çıkmaz. Bu araç ipucu imlecin o anki yerindeki hem saat yönündekihemde saat yönünün tersi yöndeki 0° ile 180° arasında olan açı değerini gösterir.

Çapraz KontrolÇ,zim Birimleri “”Drawing Units” iletişim kutusunun en altında, aydınlatma için kullanılacakbirimleri seçebilirsiniz. Aydınlatma konusunda daha fazla bilgi için 25. Bölüm’e bakınız.•

www.autocadbeyni.com ©®www.autocadbeyni.com ©®

Page 7: AutoCAD Beyni Sertan TÜRKAN’DAN AutoCAD-2012’DE lüm-5-Çizimi... · PDF file1/19 AutoCAD Beyni Sertan TÜRKAN’DAN AutoCAD-2012’DE ÇİZİMİ AYARLAMA EĞİTİMİ ©® ©®

7 / 19

ADIMLAR: Çizim Birimlerini Ayarlama1. acad.dwt veya acadlt.dwt şablon dosyasını kullanarak yeni bir çizime başlayın. Açık olan tümpaletleri kapatın. Şayet dinamik veri giriş açık değilse, durum çubuğundaki dinamik veri girişsimgesine tıklayın. Bu alıştırma koordinat girişlerinde ön tanımlı ayar olan göreceli “relative”koordinatları kullandığınızı kabul etmektedir. (Daha fazla bilgi için 4. Bölüm’e bakın.)2. Çiziminizi AutoCAD İncili “ AutoCAD Bible” klasörüne ab05-01.dwg olarak kaydedin.3. Uygulama Düğmesini “Application Button” seçin ⇒ Çizim Yardımcıları ”Drawing Utilities” ⇒Birimler “Units” komutunu seçerek çizim birimleri “drawing units” iletişim kutusunu açın.4. Uzunluk “Length” kısmında, Mimari “Architectural” seçin.5. Uzunluk “Length” kısmında Hassasiyet “Precision” aşağı açılır listesinin sağ tarafındaki küçük oksimgesini tıklayarak 0'-0 1/8" seçin.6. Açı “Angle” kısmında, Derece”Deg”/Dakika”Min”/Saniye”Sec” birimini seçin.7. Hassasiyet “Precision” kutusunda, 0d00' seçin.8. Yerleştirilen içeriğin ölçek birimi “Units to Scale Inserted Content” aşağı açılır listesinde, birimleriinç “inches” olarak ayarlayın.9. OK düğmesine tıklayın.10.Ev “Home” sekmesini seçin ⇒ Çizim “Draw” Paneli ⇒ Çizgi “Line” komutunu başlatın veaşağıdaki veri istemlerini (uyarıları) takip edin:

İlk Noktayı tanımlayın:2,2 ↵Sonraki Noktayı tanımlayın veya [Gerial”Undo”]:1'<0 ↵Sonraki Noktayı tanımlayın veya [Gerial”Undo”]:6-3/4<153 ↵Sonraki Noktayı tanımlayın veya [Kapat”Close”/Gerial”Undo”]:Rsağ tıklayın ve kapat “close”seçeneğini seçin.

11.Görünüm “View” sekmesini seçin ⇒ 2 boyut (2B) “2D” yönetim Paneli ⇒ Yaklaş “Zoom” aşağıaçılır listesi ⇒ tüm resmi görüntülemek için, Hepsi “All” komutunu seçin. Çiziminizi kaydedin.Şayet bu bölümü okumaya devam edeceksiniz, çizimi açık bırakın.

NotAslında bir mimari çizimde açılar için Derece “Deg”/Dakika”Min”/Saniye”Sec” birimlerinikullanmazsınız, fakat alıştırma size açısal “angular” birimleri ayarlama imkanını sunacaktır.•

Çizimin limitleriÇiziminizin limitler “limits” olarak adlandırılan alanını tanımlayabilirsiniz. Çizimin Limitleri “DrawingLimits” çizimin X,Y koordinatları ile tanımlanan köşeleridir. Siz sadece çiziminizin enini ve boyunuayarlarsınız. Bu iki ölçü birlikte çiziminiz için görünmeyen bir sınır dikdörtgeni yaratır.

Neredeyse evrenselleşmiş olarak, ön tanımlı olarak sol alt limit 0,0 koordinatıdır. Bu yüzden, gerçekte sağüst köşe çizimin ebatını tanımlar. Çizerken gerçek ölçülerde (tam ölçekte “full scale”) çizdiğinizihatırlayın. Bundan dolayı, çiziminizin ebatı çizdiklerinizin sağ üst köşesi ile antet öbeğinin “title” block”marjini toplamı kadar olacaktır. (tabiki çiziminize bir antet öbeği “title block” eklemeyi planlıyorsanız.),mimari ve mekanik çizimlerin ortak öğeleri olan açıklamaları “annotations” ve ölçülendirme çizgilerinidehesaba katmak durumundasınız.

Çiziminizin sağ üst köşesinin kaç olacağına karar vermek için, çizim birimlerinin sizin için ne ifadeettiğini düşünmeniz gerekecektir. Genellikle, çizimde kullanılacak olan en küçük birim çizim birimi

www.autocadbeyni.com ©®www.autocadbeyni.com ©®

Page 8: AutoCAD Beyni Sertan TÜRKAN’DAN AutoCAD-2012’DE lüm-5-Çizimi... · PDF file1/19 AutoCAD Beyni Sertan TÜRKAN’DAN AutoCAD-2012’DE ÇİZİMİ AYARLAMA EĞİTİMİ ©® ©®

8 / 19

olarak kullanılır. Çizim birimi sıklıkla inç “inch” veya milimetre olur. Bundan dolayı; şayet boyu yaklaşıkolarak 40 feet (X ekseni yönünde)ve eni 30 feet (Y ekseni yönünde) olan bir evin plan görüntüsünüçiziyorsanız, bu ölçüler bize çizimimizin sağ üst köşesinin 480,360 olması gerektiği olarak çevrilebilir.

Limitler çiziminize yapay ve görünmeyen bir sınır tanımlarlar. Bununla birlikte, bu limitlerin dışına daçizebilirsiniz. Limitler şayet görüntüleniyorsa karelajın (grid) ebatını etkiler. (Karelaj (grid) için 4.Bölüm’e bakın.) Hepsi “All” seçeneği ile kullanılan Yaklaş “Zoom” komutu da limitleri kullanır. (Yaklaş“Zoom” komutu için 8. Bölüm’e bakın.)

Çizimin limitlerini ayarlamak için, komut satırına limits n yazıp Enter tuşuna basın ↵. Sol alt köşeyikomut satırında görüntülenen ön tanımlı değeri olan 0,0 kabul etmek için Enter tuşuna basın. Daha sonrasağ üst köşenin istediğiniz koordinatını yazarak Enter tuşuna basın.

Ölçekleri AnlamaÇiziminizin standart kağıt (sayfa) üzerine basılacağı gerçeğini düşünmeniz gerekecektir. Taslak çizimler(ve birçok baskı makinesi için öntanımlı) standart yönlendirme aynı çizimde görüldüğü gibi anlamınagelen ada görünümü “ island scape” yönlendirmesidir. Bu yönlendirmede kağıdın eni yüksekliğindendaha büyüktür. Şekil 5.3 bu yönlendirmeyi gösteren bir örnektir. Bir çizimi bir parça kağıt üzerineölçeklendirmek için, standart kağıt ebatlarının katları ile benzeşen ölçülerde bir dikdörtgensel şekilgerekir.

Şekil 5.3Çizimler genellikle aşağıdaki örnekte görüldüğü gibi yatay olarak yönlendirilirler.

Biraz değişiklik yaptığım bu çizim için AIA, Fairfield, Iowadan Henry Dearborn’a çok teşekkür ederim.

www.autocadbeyni.com ©®www.autocadbeyni.com ©®

Page 9: AutoCAD Beyni Sertan TÜRKAN’DAN AutoCAD-2012’DE lüm-5-Çizimi... · PDF file1/19 AutoCAD Beyni Sertan TÜRKAN’DAN AutoCAD-2012’DE ÇİZİMİ AYARLAMA EĞİTİMİ ©® ©®

9 / 19

İlave olarak, ölçeği baskı alacağınız zaman belirliyor olsanızda, bu size çiziminizin baskısını alacağınızzaman en baştan ölçeğinizin ne olacağının farkında olmanıza yardım eder. Ölçeği başlangıçta belirlemeninbir önemli nedeni açıklamalarda veya ölçülendirmelerde kullanılan yazıların çıktı alınmış son nihaihalinde okunabilirliğini sağlamaktır. Ölçeğin uygulanması, çizimin geri kalanının ölçeği küçültülse veyabüyültülse bile yazıların ebatlarının uygun boyutta kalmasını sağlar. Ölçek aynı zamanda nokta veya kısaçizgi içeren çizgi tiplerini de etkiler.

Bazı çizimler ölçeklenmezler. Örneğin; elektrik veya elektronik şematik çizimşeri, boru diyagramları vedemir yolu şematik çizimleri. Bu çizimler elektrik ve elektronik bağlantıların sunumları olup, nihayetindebu çizimlere göre yaratılacak olan gerçek fiziksel nesnelere benzemezler. Bu çizimler açıkça okunabilecekolarak çıktı alınabileceği her hangibir ebatta olabilir

Çapraz KontrolÇiziminizin çeşitli görüntülerini baskıya hazırlık için, kağıt alanında “paper space“ bir hayali kağıtüzerine yerleştirebilirsiniz. Bu kağıt alanı yerleşiminde “paper space layout“ çizimin bubileşenlerine ölçek vermekten kaçınmak için ek açıklamalar ekleyebilirsiniz. Yerleşimler ve baskıalma konularında daha fazla bilgi için 17. Bölüm’e bakın.•

Çiziminizin kağıt üzerinde tam ve eksiksiz olarak görünmesini sağlayacak ölçeği belirlediğinizde, baskımakinesinin üzerindeki kağıdın tamamının kullanılamayacağının farkında olmalısınız. Kağıdınkenarlarından belli mesafedeki alan çiziminizi bastırmak için kullanılmayacak ve baskı makinesi (yazıcı)tarafından boş bırakılacaktır. Baskı makinesinin (yazıcının) kullanıcı kılavuzu size bu yazdırma alanıolarak kullanılmayacak boş alanın “margins” ne kadar olacağı hakkında bilgi verecektir. Ortalama olarakher kernardan yarım inç “inch” mesafeyi boş alan “margin” olarak kabul edebilirsiniz. Bu yüzden, çizimingerçek alanını belirlemek için, kağıt ölçülerinin hem eninden hemde boyundan bir inç “inch”çıkarmalısınız. Tablo 5.3 standart Amerikan (U.S.) kağıt ebatlarını göstermektedir.

Tablo 5.4 Standart metrik Kağıt Ebatları.

www.autocadbeyni.com ©®www.autocadbeyni.com ©®

Page 10: AutoCAD Beyni Sertan TÜRKAN’DAN AutoCAD-2012’DE lüm-5-Çizimi... · PDF file1/19 AutoCAD Beyni Sertan TÜRKAN’DAN AutoCAD-2012’DE ÇİZİMİ AYARLAMA EĞİTİMİ ©® ©®

10 / 19

Ölçek Biçimleri ile ÇalışmaÖlçek sıklıkla baskı ebadı” plotted size”= gerçek ebadı “actual size” veya baskı ebadı” plotted size”:gerçek ebadı “actual size”biçiminde gösterilir. Siz gerçek ölçüleri ile çizdiğiniz için, gerçek ebat aynızamanda çizim ebadı olmaktadır. Örneğin, 1⁄4"=1' şeklinde gösterilen bir ölçek çizimdeki 1⁄4 inç “inch”baskı (çıktı) alındığında kağı üzerinde 1 foot olarak görüneceği anlamındadır. Bu tipik mimari ölçektir. 1foot genişliğinde bir pencere kağıt üzerinde 1⁄4 inç “inch” olarak görünecektir.

Ölçekten, ölçek faktörünü “scale factor” hesaplayabilirsiniz. Bu , ölçek faktörü “scale factor” değeriniyazıların ebatını ayarlarken kullanırsınız. (13. Bölüm’e bakın.) veya (ölçülerin yazıları için 15. Bölüm’ebakın.) Ölçek denkleminin sol tarafı 1 e eşit olmak zorunda olup, eşitliğin her iki tarafındaki sayılar daaynı birimde olmalıdır. (örneğin her ikiside inç “inches” olmalıdır). Bu iş biraz basit matematikgerektirmektedir. 1⁄4"=1' işlemi için, aşağıdaki hesabı yapmanız gerekir:

1⁄4"=1'1"=4' eşitliğin her iki tarafını da 4 ile çarpdığımızda1"=48" 4' 48" e çevrildi

Bundan dolayı, ölçek faktörü “scale factor” 48 dir. Bu kağıt baskı gerçek ebatın 1/48 i dir.

Mekanik çizimlerde, gerçekte 4 inç “inches” boyunda olan bir metal plakayı çizersiniz. Bu çizimi 81⁄2-x-11-inç “inch” ölçülerinde bir kağıt üzerine yerleştirmek için, 2"=1" ölçeğini kullanabilirsiniz. Bu kağıtüzerinde 2" gelen bir ölçü gerçekte ve çizimde 1" dir anlamına gelmektedir. Ölçek faktörünü “scalefactor” hesaplarsak:

2"=1"1"=1⁄2"

Ölçek faktörü “scale factor” 1⁄2 dir. Bu kağıt çıktı gerçek ölçünün 2 katıdır anlamına gelmektedir.

Profesyonellerin çoğu belirli standart ölçekleri kullanırlar. Bu yüzden örneğin 1":27' gibi istediğiniz ölçeğiseçmek ve kullanmak gibi şansınız pek yoktur. Bunun yerine profesyoneller, müşteri veya teknik ofismüdürlerinin belirlediği veya istediği ölçekleri kullanırsınız. Bazı tipik mimari ölçek faktörleri aşağıdadır:

• 192: 1/16" = 1'• 96: 1/8" = 1'• 48: 1/4" = 1'• 24: 1/2" = 1'• 12: 1" = 1'

İnşaat mühendisliği ölçekleri biraz daha farklıdır ve daha büyük ebatları kapsar— bir köprü bir evdendaha büyüktür.

Bazı tipik ölçek faktörleri 120 (1" =10') ve 240 (1" =20') dir.

Herhangi bir amaç için metrik ölçekler kullanılabilir. Örnek Ölçek Faktörleri 10000 (1mm = 10 meters),5000 (1mm = 5 meters), 1000 (1 mm = 1 meter), veya 100 (1cm = 1 meter) şeklindedir.

www.autocadbeyni.com ©®www.autocadbeyni.com ©®

Page 11: AutoCAD Beyni Sertan TÜRKAN’DAN AutoCAD-2012’DE lüm-5-Çizimi... · PDF file1/19 AutoCAD Beyni Sertan TÜRKAN’DAN AutoCAD-2012’DE ÇİZİMİ AYARLAMA EĞİTİMİ ©® ©®

11 / 19

Şartlı Ölçekleri KullanmaBelirli nesnelere bazı şartlar “annotative property“ atayabilirsiniz, böylece siz çiziminizi baskı almakiçin, kağıt alanına “paper space” yerleştirdiğiniz zaman o nesneler otomatik olarak uygun ölçeğe göreyeniden ebatlanırlar. Aşağıdaki nesne tipleri açıklamalı olabilirler:

• Metin “Text” (13. Bölüm’e bakınız)• Ölçüler “Dimensions” ve etiketler “leaders” (14. Ve 15. Bölümler’e bakınız)• Taramalar “Hatches” (16. Bölüm’e bakınız)• Öbekler “Blocks” (18. Bölüm’e bakınız)• Öznitelikler”Attributes” (19. Bölüm’e bakınız)

Çiziminizi birden fazla ölçekte göstermek isterseniz şartlı ölçeklendirmeyi” annotative scaling”kullanırsınız. Örneğin, Çiziminizi belirli bir ölçekte görüntülerken, çiziminiz içindeki bir detayı farklı birölçekte görüntülemek isteyebilirsiniz. (Açıklamalı Sitiller “styles” ve nesneler “objects” hakkında dahafazla bilgi için, 13., 14., 15., 16., 17.ve 18. Bölümlere bakınız.)

Şartlı nesneleri kullanma çok fazla nesneyi uygun ebatlara getirmek için ölçeklendirirken tüm bu nesneleritek tek ölçeklendirme gerekliliğinin zorluğundan bizi kurtarır. Örneğin, çiziminizin ölçeği 1:48 olacaksa,ve çiziminizdeki yazıların 1⁄4" yüksekliğinde olmasını istiyorsanız, yazıları istenilen yüksekliğe 1⁄4")getirmek için yazıları 12 ölçek faktörü ile çarpmanız gerekecektir. Bununla birlikte, yazılar için şartlıölçeği 1/4" = 1'-0" olarak ayarlayarak, yazıların yüksekliğini kolayca 1⁄4" yapabilir ve çbu hesaplamayıkafanıza takmadan istediğinizi elde edersiniz.

Şartlı nesneleri yaratma işlemi her nesne çeşidine göre biraz farklılık gösterse de genel işlem aynıdır:

1. Şayet gerekliyse, şartlı bir sitil “style” yaratın ve o sitili“style” güncel sitil “current “style” yapın.Şartlı metinler “Annotative text”, ölçüler “dimensions” ve etiketler “multileaders” şartlı bir sitil“annotative style” isterler.2. Her nesne için kullanacağınız ölçeğe karar verin. Örneğin, farklı ölçeğin her birinde göstereceğiniziki metin nesnesi olabilir, veya iki farklı ölçekte göstermeniz gereken bir metin nesneniz vardır.

3. Şayet her metin nesnesinin farklı ölçeği olmasını istiyorsanız, ANNOAUTOSCALE sistemdeğişkenini kapatın. Bu sistem değişkeni açık olduğu zaman, şartlı nesnelere ölçekler sizin eklediğinizgibi otomatik olarak eklenir. Yani sonuç olarak her nesnenin birden fazla ölçeği olur.ANNOAUTOSCALE sistem değişkenini kapatmak için, durum çubuğunun sağ tarafındaki ŞartlıÖlçek “Annotation Scale” açılır listesinin hemen sağındaki NNOAUTOSCALE simgesine tıklayın. Busimge NNOAUTOSCALE sistem değişkeni açıkken yeşil kapatıldığında gri olur.4. Şartlı ölçeği “Annotation scale” ilk nesne için ayarlayın. Bunun için; ölçek listesini görüntüleyiplisteden istediğiniz bir ölçeği seçmek için, durum çubuğunun sağ tarafındaki Şartlı Ölçek “AnnotationScale” düğmesine tıklayın. Örneğin, şayet yazıları 1/4" = 1'-0" ölçeğinde göstermeyi planlıyorsanız,ölçek olarak 1/4" = 1'-0" değerini seçin.5. Nesneyi yaratın.6. Baskı almaya hazır olduğunuz zaman, istenilen ölçeği ayarlayabilir ve baskı alabilirsiniz. Aynızamanda görüntü bakışları “viewports” yaratabilir ve bu görüntü bakışlarının “viewports” ölçeklerinide ayarlayabilirsiniz. Detaylar ve şartlı nesnelerin “annotative objects” kullanılması alıştırması için 17.Bölüm’e bakınız.

www.autocadbeyni.com ©®www.autocadbeyni.com ©®

Page 12: AutoCAD Beyni Sertan TÜRKAN’DAN AutoCAD-2012’DE lüm-5-Çizimi... · PDF file1/19 AutoCAD Beyni Sertan TÜRKAN’DAN AutoCAD-2012’DE ÇİZİMİ AYARLAMA EĞİTİMİ ©® ©®

12 / 19

Şayet bir nesnenin birden fazla ölçeği olmasını istiyorsanız, o nesneye şartlı ölçek “annotative scale”ekleyebilirsiniz. Aşağıdaki adımları takip edin:

1. Nesneyi seçin ve çizim alanında sağ tıklayın.2. Şekil 5.4’de görülen Nesne Şartlı Ölçek “Annotation Object Scale” iletişim kutusunu açmak için,Nesne Şartlı Ölçek “Annotative Object Scale” ⇒ Ölçek Ekle/Sil “Add/Delete Scales” komutunu seçin.Şekil 5.4Nesne Şartlı Ölçek “Annotation Object Scale” iletişim kutusu şartlı nesneye “annotation object” şartlıölçek “annotation scale”ekleme olanağı sağlar.

3. Bir veya birden fazla ölçek seçebileceğiniz Nesneye Ölçekler Ekle “Add Scales to Object” iletişimkutusunu görüntülemek için Ekle “Add” düğmesine tıklayın.4. Her iki iletişim kutusunu da kapatmak için iki kere OK düğmesine tıklayın.

İletişim kutusunu aynı zamanda Özellikler “Properties” veya Hızlı Özellikler “Quick Properties”paletlerinden Şartlı ölçek öğesine “Annotative Scale item” tıkladığınızda görüntülenen Elips” Ellipsis”düğmesine tıklayarak da görüntüleyebilirsiniz.

www.autocadbeyni.com ©®www.autocadbeyni.com ©®

Page 13: AutoCAD Beyni Sertan TÜRKAN’DAN AutoCAD-2012’DE lüm-5-Çizimi... · PDF file1/19 AutoCAD Beyni Sertan TÜRKAN’DAN AutoCAD-2012’DE ÇİZİMİ AYARLAMA EĞİTİMİ ©® ©®

13 / 19

Bir nesneye atatığınız her ölçek için, AutoCAD veya AutoCAD LT o nesnenin uygun ebatlardaki birsunumunu yaratır. Bu yüzden, üç ebatta görünen bir metin nesnenizin olması gerekir. Her zaman, bir şartlınesnenin “annotative object” için tek bir ölçeğini veya o nesneye atanmış tüm ölçekleri görebilirsiniz.Şayet bir şartlı nesnenin “annotative object” tüm ölçeklerini göremiyorsanız, durum çubuğunun sağtarafındaki Açıklamaların Görünebilirliği “Annotation Visibility” düğmesine tıklayın. Bu düğmeANNOALLVISIBLE sistem değişkenini kontrol eder. Ön tanımlı olarak tüm ölçekleri göstermek üzereaçık durumdadır. Bu değişkeni kapalı konuma getrdiğinizde, aktif şartlı ölçek “current annotative scale”atanmış olan metinleri görürsünüz.Hemen baskı almak için, bu sistem değişkenini kapalı durumagetirebilir ve sadece aktif şartlı ölçek “current annotative scale” atanmış olan metinlerin baskısınıalabilirsiniz.

Ölçek Listesini ÖzelleştirmeÖlçeği genellikle çizimi kağıt alanına “paper space” yerleştirme “layout” işlemi esnasında seçersiniz.AutoCAD ve AutoCAD LT’nin istediğiniz ölçeği seçebileceğiniz bir listesi vardır. Bu listeyi birçok yerdebulabilirsiniz. (Bu listeyi bulabileceğiniz yerleri kitap boyunca anlatacağım.):

• Daha öce bahsettiğim durum çubuğundaki Şartlı Ölçek “Annotation Scale” listesinde• Yine daha öce bahsettiğim Nesneye Ölçek Ekle “Add Scales to Object” iletişim kutusunda• Bir görüntü bakışı “viewport” seçerken, durum çubuğundaki GP (Görüntü Bakışı) Ölçek “VP (ViewPort) Scale” listesinde (17.Bölüm’e bakın)• Sayfa Ayar “Page Setup” ve Baskı “Plot” iletişim kutularının Baskı Ölçeği ”Plot Scale” kısmında(17.Bölüm’e bakın)• Bir görüntü bakışı “viewport” seçili iken, Özellikler ve Hızlı Özellikler paletlerinin Standart Ölçeköğesinde “Standard Scale item” (17.Bölüm’e bakın)• Bir görüntüyü kağıt alanında “paper space” bir yerleşime “layout” yerleştirirken, Kağıt AyarYöneticisinde “Sheet Set Manager” (26.Bölüm’e bakın)

Alışılmamış ölçekleri ofisinizde kullanıyor olabilir ve sadece kullandığınız standart ölçekleri içeren birliste kullanmak isteyebilirsiniz. İşte bu amaçla ölçek listenizi özelleştirebilirsiniz. Ölçek listeniziözelleştirmek için, Açıklamalar “Annotate” sekmesini seçin ⇒ Şartlı Ölçek “Annotation Scaling” Paneli⇒ Ölçek Listesi “Scale List”. Şekil 5.5’de görülen Çizim Ölçeklerini Düzenle “Edit Drawing Scales”iletişim kutusu açılacaktır.

www.autocadbeyni.com ©®www.autocadbeyni.com ©®

Page 14: AutoCAD Beyni Sertan TÜRKAN’DAN AutoCAD-2012’DE lüm-5-Çizimi... · PDF file1/19 AutoCAD Beyni Sertan TÜRKAN’DAN AutoCAD-2012’DE ÇİZİMİ AYARLAMA EĞİTİMİ ©® ©®

14 / 19

Şekil 5.5Kendi özel ölçeklerinizi yaratmak için, Çizim Ölçeklerini Düzenle “Edit Drawing Scales” iletişim kutusukullanın.

Yeni bir ölçek eklemek için, Ölçek ekle “Add Scale” iletişim kutusundaki Ekle “Add” düğmesinetıklayarak, bu ölçeğin ölçek listesinde görünmesini istediğiniz ismi verin. Daha sonra Kağıt Birimleri“Paper Units” ve Çizim Birimleri “Drawing Units” metin kutularını doldurarak ölçeği tanımlayın.Örneğin, 1:12 ölçeğini eklemek için, ölçek listesinde bu yeni ölçeğe 1:12 ismini vererek kağıt birimleri“paper units”metin kutusuna 1 ve çizim birimleri “drawing units” metin kutusuna 12 yazmalısınız.

Kullanmadığınız ölçekleri silmek için, ölçek listesinden ölçeği seçin ve sil “delete” tuşuna basın. Aynızamanda mevcut bir ölçeği düzenleyebilirsiniz (ölçek listesinden mevcut ölçeği seçin ve düzenle “edit”düğmesine basın), ölçekleri ölçek listesinde “scale list” aşağı ve yukarı taşıyabilirsiniz. Listeyi orjinalhaline geri getirmek için sıfırla “reset” düğmesine basın. İşiniz bittiğinde OK düğmesine basın.

NotAutoCAD 2012 ön tanımlı ölçek listesini Windows sicili içinde “Windows registry” saklar. Bu listeyiUygulama düğmesi “Application Button” içinde Seçenekler “Options” düğmesine tıklayarakaçılacak olan pencerede Kullanıcı tercihleri “User Preferences” sekmesine giderek Ön tanımlıÖlçek Listesi “Default Scale List” düğmesine tıklayarak özelleştirebilirsiniz. Bu liste tüm çizimlerdegörüntülenecektir. Buna rağmen, herhangi bir çizimin içinde ölçek listesini düzenlemek için, ÇizimÖlçeklerini Düzenle “Edit Drawing Scales” iletişim kutusunu hala kullanabilirsiniz (Şekil 5.5bakın). Böylece bu liste çizim ile değiştirilebilir. Bir çizimin içinde ölçek listesini sıfırlayıp Windowssicili içindeki “Windows registry” listeye benzetmek için,Çizim Ölçeklerini Düzenle “Edit DrawingScales” iletişim kutusundaki sıfırla “reset” düğmesine tıklayın.•

Bir Ölçeğe “Scale” ve Kağıt Ebatına “Sheet Size” Karar vermeÇiziminizin ebatını ve surumunuza uygun ölçeği bilir bilmez, üzerine baskı almak istediğiniz kağıt ebatınıdüşünmeniz gerekecektir. Tekrar belirteyim ki, sıklıklabazı faktörler seçimlerinizi sınırlandıracaktır. Baskımakineniz “plotter” veya yazıcınız “printer” bazı kağıt ebatlarını içermiyor olabilir. Kendi iş disiplininizdekullanılan yönler veya çalışma ortamları kararınızı etkileyecektir. Belki de üzerinde çalıştığınız çizimlerserisinin hepsinin aynı ebat kağıt üzerine basılması gerekiyordur.

www.autocadbeyni.com ©®www.autocadbeyni.com ©®

Page 15: AutoCAD Beyni Sertan TÜRKAN’DAN AutoCAD-2012’DE lüm-5-Çizimi... · PDF file1/19 AutoCAD Beyni Sertan TÜRKAN’DAN AutoCAD-2012’DE ÇİZİMİ AYARLAMA EĞİTİMİ ©® ©®

15 / 19

Örnek olarak, Şekil 5.3’deki mimari çizim 175 feet eninde ve 120 feet yüksekliğindedir. Bir ev çizimi içinen tipik iki ölçek 1⁄4"=1' ve 1⁄8"=1' dir. Küçük bir baskı makinesinde “plotter” kağıt ebatı için seçimşanslarınız A, B veya C ebatları olabilir. Aşağıdaki adımlar size ölçeğe karar vermek, ölçek faktörünü eldeetmek ve bunlara istinaden uygun kağıt ebatına karar vermek için yapmanız gereken hesaplamalarıgösterecektir.

Bu alıştırmada, ölçeğe ve kağıt ebatına karar vermeyi tecrübe edeceksiniz. İhtiyacınız olan şeyler bir boşkağıt parçası ve bir kalem. Şekil 5.3’ü referans olarak kullanın.

ADIMLAR: Ölçeğe “Scale” ve Kağıt Ebatına “Sheet Size” Karar verme1. Çizimin 1⁄4"=1' ölçeğinde baskı ebatını hesaplamak için, 175' olan en ölçüsü ile başlayabilirsiniz.İnç “inches” olarak çizimin enini elde etmek için, 175 sayısının dörtte birini alın. 43 3⁄4" elde ederiz.2. Çizimin 30" olan yüksekliğini inç olarak elde etmek için, 120' olan yüksekliğin dörtte birini alın.3. A C-ebat kağıtlardan (Tablo 5-3’e bakın) C ebat kağıt ölçüleri 22"×17" olup, bu kağıt 433⁄4"×30"ölçülerinde bir çizim için çok küçük kalır.4. Çizimi 1⁄8"=1' ölçekde tekrar hesaplayalım. 175 sayısının sekizde birini alalım 21 7⁄8" elde ederiz.Çizimin 120 olan yüksekliğinin sekizde birini alırsak 15” elde ederiz.5. C ebat kağıtta Gerçek çizim alanı (yani eksi yazıcı boşluk alanı) yaklaşık 21"×16" inçdir. Çizimin buölçekte ( 1/8 ölçek) yüksekliği yeterli olup, eni 7⁄8" büyüktür. Bu yüzden, en iyi fikir çizim ektra alanasahip olacağı için çizimi 7⁄8" daraltmaktır.Bu çizimi C ebat kağıt üzerine tam olarak yerleştirmenizeolanak sağlayacaktır.6. 1⁄8"=1' ölçeğin ölçek faktörünü hesaplamak için, 1' değerini 8 ile çarparsanız 8 ‘ değerini eldeedersiniz. Bu değeri inçe çevirirsek 8x12= 96 olur.

Çizimdeki görüntüleri, ölçüleri ve yazıları tekrar düzenlemede, standat ölçek faktörünü ve kağıt ebatınıuydurmak tipik bir işlemdir. Çizim ölçeğini ayarlamak için çizim başlangıcında bir ayarlama olmamaklabirlikte, fakat bu ayarlama işini çiziminize yazı veya ölçü yerleştireceğiniz zaman ve çiziminizin baskısını(çıktısını) alacağınız zaman yaparsınız.

Antet Öbeği “Title Block” YaratmaAntet Öbeği “Title block” çizimin başlığı, firma ismi, teknik ressam ismi vbg bilgiler için yerleri olan birdikdörtgen alandır. Bu antet öbeği “title block” genellikle çiziminizi kuşatan ve sınırlayan bir çerçeve ilebirlikte gelir. Birçok çizimde antet öbeği “title block” yerleştirmek gerekir. Mevcut bir antet öbeğini “titleblock” çiziminize iki yolla yerleştirebilirsiniz:

• Yeni bir çizim yaratırken, Uygulama düğmesini “Application Button” seçin ⇒ şablon dosyası seç“select template” iletişim kutusunu açmak için, Yeni “New” komutunu çalıştırarak ya AutoCAD ilebirlikte yüklenen veya kendi yarattığınız antet öbeği “title block” içeren bir şablon “template” seçin.Örneğin, Tutorial-iArch.dwt şablonu D ebat kağıt sınırlarına uyan bir antet öbeği “title block”içermektedir. Antet Öbeği “Title Block” ve sınırlar yerleşim “layout” sekmesinde görünecektir. (17.Bölüm yerleşimleri “layouts”anlatmaktadır.)• Bir çizim açtıktan sonra, bu çizimin içerisine antet öbeği “title block” yerleştirebilirsiniz. Ev Home”sekmesini seçin ⇒ Öbek “Block” Paneli ⇒ Yerleştir “Insert” komutu. (18. Bölüm öbekleri “blocks”anlatacaktır.) yerleştir “insert” iletişim kutusunda, çizimin veya öbeğin “block” ismini yazın veyaistediğiniz çizimi veya öbeği “block” bulmak için araştır “browse” düğmesine basın. Dosyayı veyaöbeği “block” 0,0 koordinatına ölçeklendirmeden veya dödürmeden çiziminize yerleştirmek için, tümekranda belirle“specify on-Screen” işaret kutularının tiklerini kaldırın. Şayet antet öbeğinin “title

www.autocadbeyni.com ©®www.autocadbeyni.com ©®

Page 16: AutoCAD Beyni Sertan TÜRKAN’DAN AutoCAD-2012’DE lüm-5-Çizimi... · PDF file1/19 AutoCAD Beyni Sertan TÜRKAN’DAN AutoCAD-2012’DE ÇİZİMİ AYARLAMA EĞİTİMİ ©® ©®

16 / 19

block” içerisindeki metinleri değiştirecekseniz Patlat “Explode” işaret kutusunu işaretleyin. OKdüğmesine tıklayın.

Şablonların bilgisayarınızdaki yerini bulmak için, Uygulama Düğmesini “Application Button” seçin ⇒Seçenekler “Options” düğmesine tıkladığınızda açılan yeni pencerede Dosyalar “Files” sekmesinetıklayın ve şablon ayarları “template settings” satırına çift tıkladıktan sonra Çizim Şablon Dosyaları Yeri“Drawing Template File Location” satırına çift tıkladığınızda şablon dosyalarının bilgisayarınızdaki yerinigösteren bir klasör yolu göreceksiniz. (Bu klasör yolu çok uzundur!) Bu klasör Windows Araştırıcıda“Windows Explorer“ gizli olabilir. Gizli klasörleri görüntüleme talimatları için, Windows Yardım’a“Windows Help” giderek araştır “search” kutusuna gizli klasörler “hidden folders” yazın.

Çapraz Kontrol2. Bölüm’de bahsettiğim gibi, kendi antet öbeğinizi “title block” yaratabilir, bu antet öbeğinden“title block” bir şablon “template” oluşturabilir vedaha sonra yeni çizime bu yarattığınız şablonüzerinden başlayabilirsiniz. •

Ortak Ayar Seçeneklerini TanımlamaGenellikle çok az öğe önceden ayarlanır ve bir şablona “template” dahil edilir. Bu kitabın diğer bölümleriaşağıdakileri içerecektir:

• Tabakalar “Layers”(11. Bölüm’de anlatılacaktır.) çiziminizi anlamlı gruplara ayırarak düzenlemenizisağlar. Örneğin bir mimari architectural” çizimde, yine örnek olarak duvarlar, kapılar ve elektriknesneleri için tabakalar yaratabilirsiniz.• Yazı Sitilleri “Text Styles”(13. Bölüm’de anlatılacaktır.) yazı yüzlerini “font” ve diğer yazıözelliklerini biçimlendirmenize olanak sağlar.• Tablo Sitilleri “Table Styles”(13. Bölüm’de anlatılacaktır.) Tabloları biçimlendirmenize olanaksağlar.• Çoklu Etiket Sitilleri “Multileader Styles”(14. Bölüm’de anlatılacaktır.) Çoklu etikrtler için sitilleryaratmanıza olanak sağlar.• Ölçü Sitilleri “Dimension Styles”(15. Bölüm’de anlatılacaktır.) Nesnelerinizi ölçeceğiniz ölçüleribiçimlendirmenize olanak sağlar.

Şayet çizimlerinizde çıtçıt “snap”, karelaj “grid” ve diklik “ortho” modlarının nasıl kullanılacağınıbiliyorsanız (4. Bölüm’de anlatılmıştı.), ve ayrıca çıtçıt “snap” ve karelaj “grid” için tablo ayarlarınıbilirseniz, ayarlar çizimlerle birlikte kaydedileceği için, bu ayarları yapıp bir şablona “template”kaydedebilirsiniz. Böylece, bu ayarları kapalı bırakabilir ve ihtiyacınız olduğunda açık durumagetirebilirsiniz.

Çalışan nesne çıtçıtları “running object snaps”, çıtçıt tipi “type of snap” (karelaj”grid” veya açısal”polar”),ve açısal mesafe “polar distance” çiziminiz içerinde değil de Windows kütüğünde “Windows registry”kaydedilirler. Sonuç olarak, AutoCAD veya AutoCAD LT’yi açtığınızda , bunlar otomatik olarakçiziminizdeki durumuna bakılmaksızın programı son kapattığınızdaki aynı ayarlara gelirler. Bu yüzden buayarları bir şablon “template” dosyasına kaydedemezsiniz.

Sistem DeğişkenleriBirim Tipi, Açı Tipi, Çizimin Limitleri, Küçük artı işareti sembolü “blip marks”, çıtçıt modu “snap mode”(açık veya kapalı), karelaj modu “grid mode” veya diklik modu “ortho mode” gibi AutoCAD veyaAutoCAD LT ayarlarını değiştirdiğinizde, aslında sistem değişkenlerini değiştirmiş olursunuz. Bu ayarlar

www.autocadbeyni.com ©®www.autocadbeyni.com ©®

Page 17: AutoCAD Beyni Sertan TÜRKAN’DAN AutoCAD-2012’DE lüm-5-Çizimi... · PDF file1/19 AutoCAD Beyni Sertan TÜRKAN’DAN AutoCAD-2012’DE ÇİZİMİ AYARLAMA EĞİTİMİ ©® ©®

17 / 19

her çizim içinde veya Windows kütüğünde “Windows registry” saklanırlar. (ki bu ayarlar tüm çizimdosyalarına uygulanırlar). Genellikle bunlara direkt olarak dikkat etmenize gerek yoktur. Fakat bunlarayarları değiştirmek için kullandığınız iletişim kutularının arkasındaki civata ve somunlardır. AutoCAD’iözelleştirmeye başladığınızda, programlama koduna ve betik dosyalarına (makrolara) iletişim kutularındanulaşamayacağınız için, bu sistem değişkenleri hakkında daha fazla bilgiye ihtiyacınız olacaktır. Çok azsayıda sistem değişkenine de sadece komut satırına yazılarak ulaşılabilir. Bazı sistem değişkenleri çizim ve oçizimin ortamı ile ilgili örneğin çizim ismi ve çizimin klasör yolu gibi bilgileri saklarlar. Bunlar saltokunurdur. Yani bunları değiştiremezsiniz. Bunlar Auto LISP programlarında sıklıkla kullanılırlar. (sadeceAutoCAD’de).

Yardım sisteminde “Help system” her sistem değişkeni hakkında bilgiyi, nerede saklandığını(kaydedildiğini), ön tanımlı değerini, salt okunur olup olmadığını bulabilirsiniz. Klavyenin F1 tuşuna basın(herhangi bir komut aktif değilken) ve Ana sayfada “Home page” sol tarafta komut referansları “commandreferences” seçeneğine tıklayın. Daha sonra Seçenekler “Options” iletişim kutusunda sistem değişkenlerinitıklayın. (Uygulama düğmesi “Application button”), çizimin içerisinde skaydedilen sistem değişkenlerininyanında bir çizim dosyası sembolü vardır. Sitem değişkenlerini sıradan bir komut yazar gibi komut satırınayazabilirsiniz. Hızlı araçlar menüsü (sadece AutoCAD’de) bir düzenleyici içermektedir. (Hızlı araçlar“express tools” sekmesini seçin ⇒ Araçlar “Tools” Paneli ⇒ Sistem Değişkenleri Düzenleyicisi “SystemVariable Editor” [SYSVDLG komutu]). Bu size bir iletişim kutusunda sistem değişkenlerini görüntüleme vedüzenleme olanağı sağlayacaktır. Bu komut aynı zamanda size yararlı destek bilgileride sağlar.

DVD deAşağıdaki çizim araçlarını ayarlama ve şablon yaratma alıştırmasında DVD’nin Sonuçlar “Results”klasöründe ab05-01.dwg ismi ile bulunan çizim dosyası kullanılmıştır.•

ADIMLAR: Çizim Araçlarını Ayarlama ve Şablon Yaratma1.Şayet Çizim Birimlerini ayarlama alıştırmasını yaptıysanız; o alıştırmada kullandığınız çizimi açın,şayet o alıştırmayı yapmadıysanız, DVD’nin sonuçlsr “results” klasöründeki ab05-01.dwg çiziminiaçın.2. Çizimi AutoCAD İncili “AutoCAD Bible” klasörüne ab05-02.dwg ismi vererek yeniden kaydedin.3. Durum çubuğundaki Çıtçıt Modu “Snap Mode” düğmesine sağ tıklayarak ayarları “settings” seçin.4. Çıtçıt ve Karelaj “Snap and Grid” sekmesinde, çıtçıt “snap” aralığını 1⁄2" olarak ayarlayın. Karelaj“Grid” aralığı kısmında X ve Y aralığını 1” değerine değiştirin. Çıtçıt tipinin “Snap type” karelaj snap“grid snap” ve dikdöergensel çıtçıt “rectangular snap” olarak ayarlı olduğuna emin olduktan sonra OKdüğmesine tıklayın.5. Durum çubuğundaki Çıtçıt Modu “Snap Mode” ve Karelajı göster “Grid Display on” simgelerinetıklayarak Çıtçıt Modu “Snap Mode” ve Karelajı “Grid” açık hale getirin. Nesne Çıtçıt Modunun“Object Snap Mode” kapalı olduğuna emin olun.6. Uygulama Düğmesini “Application Button” seçin ⇒ Çizim Araçları “Drawing Utilities” ⇒ Birimler“Units”. Açı tipini ondalıklı dereceye “Decimal Degrees” geri değiştirin (şayet gerekiyorsa). OKdüğmesine tıklayın.7. Size rehberlik etmesi için koordinatları görüntüleyerek çizgi “line” komutunu başlatın ve 2.5,1.5koordinatından .5<270 noktasına, 11<0 noktasına ve .5<90 noktasına çizgileri çizin. Çizgi “Line”komutunu bitirin.8. Çizgi “Line” komutunu tekrar başlatın. Tekrar koordinatları görüntüleyerek to 2,2 koordinatından5<270 noktasına, 12<0 noktasına,.5<90 noktasına çizgileri çizin. Çizgi “Line” komutunu bitirin.

www.autocadbeyni.com ©®www.autocadbeyni.com ©®

Page 18: AutoCAD Beyni Sertan TÜRKAN’DAN AutoCAD-2012’DE lüm-5-Çizimi... · PDF file1/19 AutoCAD Beyni Sertan TÜRKAN’DAN AutoCAD-2012’DE ÇİZİMİ AYARLAMA EĞİTİMİ ©® ©®

18 / 19

9. Çiziminizi kaydedin. Çiziminizin Şekil 5.6’daki gibi görünmesi gerekir. Çıtçıt “Snap” ve Karelaj“Grid” ayarlarının çizim esnasında size nasıl kolaylık saladığına dikkat edin.Mimari birimler “Architectural units” kullanılarak yaratılan çizimler ondalık birimler kullanılarakyaratılan çizimlerden daha farklı bir çizim tecrübesi verirler. Çizimi ayarlama size ve işinizingerekliklerine uygun çizim ortamı yaratacaktır.Şekil 5.6Mimari çizimin son hali

10.Uygulama Düğmesini “Application Button” seçin ⇒ Farklı Kaydet “Save As”. Farklı Kaydet “SaveDrawing As” iletişim kutusunda, dosya tipleri “files of type” aşağı açılır listesine tıklayarak AutoCADÇizim Şablonu “AutoCAD Drawing Template” (*.dwt) veya AutoCAD LT Çizim Şablonu “AutoCADLT Drawing Template” (*.dwt) seçin. Dikkat edin otomatik olarak şablon “template” klasöründesiniz.11.Dosya ismi “File name” metin kutusunda, dosya ismini mimariçatı.dwt “archroof.dwt” olarakdeğiştirin. Kaydet “Save” düğmesine tıklayın.12.Şablon Seçenekleri “Template Options” iletişim kutusunda, Mimari birimler “Arch units”, 16,10limitleri “limits”, çıtçıt ve karelaj “snap & grid” yazın ve OK düğmesine tıklayın. Ölçü“Measurement” aşağı açılır listesi İngiliz “English” olarak ayarlanmış olmalıdır.13. Uygulama Düğmesini “Application Button” seçin ⇒ Yeni “New” komutunu çalıştırın ve mimariçatı“archroof” şablonunu seçerek aç “open” düğmesine tıklayın. Mimariçatı “archroof” şablonu esasalınarak yeni bir çizim açılacaktır.14.Çıtçıtın “Snap” 1⁄2" değerine ayarlı olmasına rağmen, karelajın “grid” 1" değerine ayarlı olduğunuteyit için, imleci hareket ettirin ve durum çubuğundaki koordinatları izleyin.Çizimi kaydetmeyin.

www.autocadbeyni.com ©®www.autocadbeyni.com ©®

Page 19: AutoCAD Beyni Sertan TÜRKAN’DAN AutoCAD-2012’DE lüm-5-Çizimi... · PDF file1/19 AutoCAD Beyni Sertan TÜRKAN’DAN AutoCAD-2012’DE ÇİZİMİ AYARLAMA EĞİTİMİ ©® ©®

19 / 19

ÖzetBu Bölüm sizin istekleriniz ve alışkanlıklarınız doğrultusunda çizimin ayarlanmasını açıkladı. Aşağıdakikonuları okudunuz:

• Birim Tipini ayarlama• Açı Tipini ayarlama, Ölçme ve Yön• Çizimin Limitleri• Ölçekleri kullanma ve ölçek faktörünü hesaplama• Çizim Araçlarını ayarlama ve istediğiniz ayarları içeren şablon yaratma

Bu Bölümle birlikte kitabın AutoCAD ve AutoCAD LT!nin Temellerini içeren I. Kısmı son buluyor,Şimdi artık temel şeyleri biliyorsunuz ve iki boyutlu çizimi anlatacak olan II. Kısma geçebilirsiniz. Birsonraki bölüm basit çizgileri “lines”, poligonları “polygons”, dikdörtgenleri “rectangles” ve sonsuz“infinite” yardımcı çizgileri “construction lines” anlatacak.

www.autocadbeyni.com ©®www.autocadbeyni.com ©®