awder-ahmed-qamtaraniكات وةك شمشيَر واية ئةگةر نةيبرِي...

9
ی ن ا ی ە ژ ل ات ی ك گ ی ر گ ێێ, ب ت ێی دە ب ت ە ەژ ن ەگ! ە ن ێر وان ش م ش( وەک ات كوژەە ودای گ خ, ات ی ك گ ی ر گ اژەی دەژی( ێک ەت ان ی, ی كات گ ی ر گ و ەخ ان دا, ی وسێمای م ی نودەكا و م ەژ و ف ەت ان! ؟ ی ات ی دەك ن دەكا ەی ە ن ی ل5 چ اژی ی س ر5 پ ی ن ی دوا ژ; ە ێو ل ژەی كات ا دەژی ی ن ەژا ت م ە مەد ف ح ە! اودێر ن! . ی ی ن ر ک امادە! و یC ن سی و نAwder Ahmed qamtarani ِ I ِ ُ دْ مَ حْ لَ ا ێ ێ ێ ێ ێ ێ ێ ێ ێ ێ ێ ێ ێ ێ, ْ C نَ م یَ لَ ع ُ لامَ I س ل اَ وُ لاەَ I ص ل اَ وً اَ ر يِ ] نُ مً اَ رَ مَ قَ وً اَ اجَ رِ سَ وِ ەِ نْ دِ e اِ f یِ لە ی الَ لِ j اً اَ یِ ع اَ دَ ، وً اَ ر پِ ] دَ یَ وً اَ رِ I شَ بُ مَ وً اَ یِ ادَ هُ ەُ I نَ ژُ ەَ لَ سْ ژَ ! ا. , وە ە ت ی س و ن ەم! ی ن ن ا س ب ت او ە ی راوە ن ک کەC نt ی ت و ن ە ەن ەم وون! ی ن ست ب ب وێ گC ەمان ژن; و گە ژ ی ێەC ەمان ەن ەم ون! نC نt ی ت دوا ات اژەی ك دەژیC ەژمان ێ دەوژون ە لەگ( ێک ەژكات ە ھ گ ی ێە ی ن ا ی ە ژ د ل ەی5 اچ ردووە؟ و ی ک ە ەن ەم ون نC ان د كاژم ەی5 ا چ ا ی ای! ەێام ی وە. ن ە ێت ردت ک اژە دووی ە ولەكان خ ە و رک5 چ ەو ود ل س ە ومان ی ن وا ن د ەی5 ا چ و یوە؟ ە ی داوەن گ ی دا ێەC ەمان ان ژ; ێووژەی ە ودای گ خ ە ومان ی ن وا ن ردوودا پ ە ێا ا ل ای! ؟ یC دوون ەژای5 نC ان ێم ە ت کC ن ی ر گ ی وەژ

Upload: awder-ahmed-qamtarani

Post on 07-Aug-2015

55 views

Category:

Law


12 download

TRANSCRIPT

Page 1: AWDER-AHMED-QAMTARANIكات وةك شمشيَر واية ئةگةر نةيبرِي دةتبرِيَت-گرنگي كات له ژياني باوهرِدار-الوقت-أهميه الوقت-الوقت

کات وەک شمشێر وایە ئەگەر نەیبڕی دەتبڕێ, گ��رنگی ك��ات ل��ە ژی��انی موس��ڵماندا, بای��ەخ و گ��رنگی ک��ات, باب��ەتێک دەرب��ارەی گرنگی ک��ات, خ��ودای گ��ەورە ل��ە ڕۆژی دوایی پرس��یاری چی ل��ە

بەندەکانی دەکات؟ ئایەت و فەرموودەکانی دەربارەی کات

نوسین و ئامادەکرنی. ئاودێر ئەحمەد قەمتەرانی

Awder Ahmed qamtarani

CهE Cل ل GدHمIحH Iل ے ھ ھ ھ ھ چا ے ہ ہ ہ ہ ۀ , چۀ GالةRالصIو Cه Cن��HذC Cإ CلIى الل��هC ب X إ ا Iي�� CاعIدIو ،X ا IيرCذ Iن��Iو X ا IشرI X وIمGب Iا بهG هIادCي Iر GهI ل Iس Hر

I وIالسRالمG عIلIى مIنH أX ا IيرC X مGن ا IرIمIقIو X ا Iاج Iر CسIو.

ڕەنگە زۆربەمان گوێبیستی ئەم ووتەیە بوبین ک��ە ک��راوە ب���ە ناونیش���انی ئ���ەم نوس���ینە, وە ڕەنگ���ە ھ���ەرکاتێک لەگ���ەڵ دەوروب��ەرمان دەرب��ارەی ک��ات دوابین ئ��ەم وتەی��ەمان دووب��ارە کردبێتەوە. ب��ەڵام ئای��ا ت��ا چەن��د کارم��ان ب��ەم وتەی��ە ک��ردووە؟ و تاچەن��د ل��ە ژی��انی ڕۆژان��ەمان دا ڕەنگی داوەت��ەوە؟ و ت��ا چەن��د توانیومان��ە س��ود ل��ەو چرک��ە و خولەکان��ە وەربگ��رین ک��ە تێم��ان پەران��دوون؟ ئای��ا ل��ە ڕاب��ردوودا توانیومان��ە خ��ودای گ��ەورەی لەخۆمان ڕازی بکەین؟ ئایا توانیومانە ی�ەکێک بین ل�ەو کەس�انەی

کە زۆرترین خێر وچاکەمان ھەبێت بۆ دەوربەرمان...؟؟؟

کات بەیەکێک لە گەورە نیعمەت�ەکانی پ�ەروەردگار دادەن�رێت ک��ە مرۆڤ��ەکان دەت�وانن لەڕێگەی�ەوە ئاس��ودە و س��ەرفرازی دونی��ا و ئاخیرەتیان بن, وتراوە کات بریتیە لە ژیان و تەمەنی م�رۆڤ, وە وتراوە کات گرانترین و بە بەھادارترین سەرمایەی مرۆڤە کە ل��ە ڕێگەیەوە دەتوانێت بە گشت س�ەرمایەکانی ت�ر بگ�ات, زۆرب�ەی ئەو شتانەی کە گرنگن الی بەنی ئ��ادەم دەتوان��درێت پاش��ەکەوت بک��رێن و ل��ە ک��ات و س��اتی خۆی��دا س��ودیان لێوەربگ��یرێت ب��ەڵام یەکێک لە تایبەتمەندیەکانی کات ئەوەیە کە ھەرگیز گل ن��ادرێت و

Page 2: AWDER-AHMED-QAMTARANIكات وةك شمشيَر واية ئةگةر نةيبرِي دةتبرِيَت-گرنگي كات له ژياني باوهرِدار-الوقت-أهميه الوقت-الوقت

پاشەکەوت ناکرێت, بۆیە ھەرکەسێک نەتوانێت ئەو کاتەی ک��ەپێی دراوە بیقۆزێت��ەوە و ل��ە ک��اری چاک��ەدا ب��ەکاری بھێ��نێت ئ��ەوا

بەڕاستی بریندار و زامدارە بە شمشێری کات .

برا و خوشکانم: ئاینی پیرۆزی ئیسالم گرنگی وبای��ەخێکی زۆری ب��ەکات داوە, وە ھەمیش��ە مرۆڤ��ەکانی ھان��داوە ت��اوەکو پارێزگاری ل�ەکاتیان بک��ەن, و س��ود وەربگ��رن ل�ەو تەمەن�ەی ک��ە خودای گەورە وەک بەخششێک پێی بەخشیون, ئەگەر سەیرێکیقورئانی پیرۆز و ف��ەرموودە پیرۆزەک��انی پێغەمب��ەری ئازیزم��ان )

ێلی الل���ە علی���ە وس���لم( بک���ەین ئ���ەوا چەن���دان ئای���ەت و فەرموودەمان ب��ەرچاو دەک��ەوێت دەرب��ارەی ک��ات و گ��رنگی دان بەکات, لە قورئ��انی پ��یرۆزدا پ��ەروەردگار ل��ە س��ەرەتای چەن��دین س��وڕەتدا س��وێند ب��ەکات و ڕۆژگ��ار و ش��ەو و ڕۆژ دەخ��وات,

ڳ ڳ ڳ ڳ ڱ ڱ ڱچ چٱ چ خودای گەورە دەفەرمووێت:

...ھتد, ئەوەش ئاشکرایەچڄ ڄ ڄ ڄ ڃ چ چ ٱ ٻ ٻ ٻ چ چ کە س��وێند خ��واردنی پ��ەروەردگار بەھەرش��تێک بەڵگەی��ە لەس��ەر گەورەیی و بەنرخی ئەو شتەی کە سوێندی پێ خوراوە, ھەروەھا ئاگادارکردنەوەیەکە بۆ ب��ەنی ئ��ادەم ت��ا ل��ە ڕوانگ��ەی ئ��ەم ئایەت��ە پیرۆزانەوە گ��ەورەیی و گ��رنگی ک��اتی ب�ۆ بەدیاربک��ەوێت, چونک��ە ھەرکاتێک کە مرۆڤەکان گرنگی شتێکیان ب��ۆ دیاربک��ەوێت ھ��ەوڵ

ئەدەن ھەمیشە دەستی پێوەبگرن و ھەرگیز بەفیرۆی نەدەن.

وە ھەروەھا زۆربەی ئەو ئەرک و فەرمانانەی کە ب��ۆ موس��ڵمانان داندراون پەیوەست کراون بە کاتێکی دیاری کراو ئەمەش دیسان پێمان دەڵێت کە پێویستە بۆ گش��ت کارەکانم��ان ک��ات و س��اتێکی دیاری کراومان ھەبێت, کاتی ھیچ کارێک بە کارێکی تر ن��ەدەین و کارەکانم��ان ل��ە س��اتی خۆی��دا ئ��ەنجام ب��دەین, بۆنمون��ە کاتێ��ک دیاریکراوە بۆ پێنج ن��وێژە ف��ەرزەکان ک��ە ل��ەڕۆژێک دا پێنج ک��اتی

ڻچ جیاوازیان بۆ داندراوە ھەروەک خودای گەورە دەف��ەرمووێت:

ہ ہ ہ ہ ۀ [, واتە: )بەڕاستی نوێژ لەسەر١٠٣ ]النساء: چۀ ئیمانداران فەرزە لەکاتی دی��اریکراودا دەبێ ئ��ەنجام ب��درێت(, وە لە ھەر ھەفتەیەک دا کاتژمێرێ�ک ت�ەرخانکراوە ب�ۆ ووت�اری ڕۆژی

Page 3: AWDER-AHMED-QAMTARANIكات وةك شمشيَر واية ئةگةر نةيبرِي دةتبرِيَت-گرنگي كات له ژياني باوهرِدار-الوقت-أهميه الوقت-الوقت

ھەینی, لە ساڵێکدا مانگێک تەرخانکراوە ب��ۆ پەرستش��ێکی ت��ر ک��ە بەڕۆژووبونی م��انگی ڕەمەزان��ە, ھ��ەروەھا پەرستش��ی ح��ەج و قورب��انییش بەھ��ەمان ش��ێوە ل��ەکات و س��اتێکی دی��اری ک��راودا ئ��ەنجام دەدرێن, ئەم��ە جگ��ە ل��ە چەن��دان پەرستش��ی ت��ر ک��ە پەیوەست کراون بە کاتێکی تایبەت ھەم لە قورئانی پ��یرۆز ھ��ەم

( .لە فەرموودەکانی پێغەمبەر )ێلی اللە علیە وسلم

خۆشەویستانم: سەرنج بدە کە کەسێک بە درێ��ژایی ژی��انی سەرقاڵی کۆکردنەوەی ماڵ و سامانە, ئەگ��ەر بێت��وو ت��ەنھا چەن��د ک��اتێکی ک��ەم توش��ی نەخۆش��یەک بێت ئامادەی��ە گش��ت س��امانە کۆکراوەکەی ببەخش��ێ ل��ە پێن��او چ��اک بوون��ەوەی, ی��اخود ئەگ��ەر بێتوو فریشتەی ڕوح کیشان بێتە الی پێی بڵێ کاتی ڕوح کێشانتە ئامادەیە گشت سامانەکەی ببەخشێ تا چەند ڕۆژ و ک��اتژمێرێکی تر لە تەمەنی زیاد بکرێت بۆئەوەی ک��اری چ��اک و بەس��ودی تی��ادا

ۓ ڭ...چ ئەنجام بدتا, ھەروەک لە دوای مردن دەڵێ: ۓ ے ے

چاکە چ...ڭ ڭ ڭ بەڵکو دنیا, بۆ بمگێڕەوە )پەروەردگارا واتە: ئەنجام بدەم و کاری باشە بکەم و ئ��ەو ھەالن��ەی ک��ە ل��ە دەس��تم چووە لەمەودوا لەدەستی نەدەم(, بەڵام ئەم��ە مەحاڵ��ەو ھ��ەرگیز ج�ارێکی ت�ر ئ�ەو دەرف�ەت و کات�ەی پێنادرێت�ەوە ک�ە پێش�تر پ�ێی درابوو, چونکە لە دونیادا نەیتوانیوە سود لە ک�ات و ل�ەش س�اغی خۆی وەربگرێت بۆیە لە ئاخیڕەتیش دا سەرشۆڕ و زەرەرمەندە,

ێلی الل���ە علی���ە وس���لم( دەف���ەرمووێت:پێغەمب���ەری خ���ودا )««»»Gاغ Iر Iف��H حRةG وIال اسC: الص��^ Rالن�� IنCير¤ م Cث��I Gون¤ فCيهCمIا ك IانC مIغHب CعHمIت «« واتە: »»ن

دوو نیعمەتی پ��ەروەردگار ھ��ەن ک��ە زۆرێ��ک ل��ە خ��ەڵک لێی��ان بێ ئاگان )تا لە دەستیان ن�ەچێت ق�ەدریان ن�ازانن( ئ�ەوانیش: ل�ەش

ساغی و دەست بەتاڵییە.

موسڵمانانی ئازیز: ئیستا ئێم��ە ل��ەکاتێک داین ک��ە پ��ێی دەڵێن پش��ووی ھ��اوین, ب��ەڵام ئ��ەم پش��ووە وات��ای ئەوەنی��ە ک��ە ئێم��ە دەس��تبەرداری گش��ت کارێ��ک بین و گش��ت ک��ات وس��اتمان ب��ە

Page 4: AWDER-AHMED-QAMTARANIكات وةك شمشيَر واية ئةگةر نةيبرِي دةتبرِيَت-گرنگي كات له ژياني باوهرِدار-الوقت-أهميه الوقت-الوقت

خەوتن و یاری و سەیرکردنی تەل��ەفزیۆن... ببەین��ە س��ەر, ب��ەڵکو پێویس��تە ئێم��ە وەک��و موس��ڵمان واتای��ەکی ن��وێ ب��ەم پش��ووە ببەخشین, چونکە دەرفەتێک��ە و دووب��ارە نابێت��ەوە, پێویس��تە ل��ەم ماوەیەدا زیاتر لە گشت کاتەکانی تر قورئانی پیرۆز لەبەربک��ەین, و خۆمان زیاتر شارەزا بکەین لە ژیان و ف��ەرمودەکانی پێغەمب��ەر

(ھ��ەروەھا زی��اتر گ��وێ ل��ە ووت��ار و ,)ێلی الل��ە علی��ە وس��لم ئامۆژگ��اری زان��ا و دانای��ان بگ��رین وزی��اتر پ��ەرتووک و نامیلک��ەی بەسود بخوێنینەوە, وە بەشداری بکەین لەو خول و کۆڕان��ەی ک��ە س��ودمان پێدەگەی��ەنن وە ھ��ەروەھا ل��ەم ماوەی��ەدا گش��ت ک��ارە چاکەکانمان زیاد بکەین , تا دەگەین��ە ئ��ەو ب��اوەڕەی کەبەڕاس��تی ئیمە ئەم پشووەمان کردووە بە )توێشوو( بۆ دنی��ا و ئاخیڕەتم��ان. ئەم��ەش ب��ەوە دەبێت ک��ە بەرنامەی��ەکی چ��ڕ پ��ڕ ب��ۆ کارەکانم��ان دابن��ێین و دوور بکەوین��ەوە ل��ەو ھۆکاران��ەی ک��ە دەبن��ە ھ��ۆی ب��ە ف���یرۆدانی ک���ات, چونک���ە بەڕاس���تی ب���ەفیرۆدانی تاوان���ە و لێپرسینەوەی لەسەر دەکرێت, و خودای گەورەش بەفیرۆدەرانی

کاتی بە زەرەرمەند ناو بردووە.

ئازیزانم: با بیرمان بێت ھەر چرکەیەک کە لە تەم��ەنمان دەڕوات, چرکەی�ەک ل��ە م��ردن نزی��ک دەبین��ەوە, وە بیرم��ان بێت لەسەر ھەر چرکەیەکی ژیانمان پرسیارمان لێدەکرێت, پێغەمبەر

بهC( دەفەرموێت: خودا ) Iر CدH ن Cع HنCم CةIامI HقCي IوHمI ال HنC آدIمI ي ولG قIدIمG اب GزI »» الI ت

Gاه Iن��HفI ا أ Iيم��Cف CهCر Hم��Gع HنIأرب��ع : ع HنIع GهI لI أ Hس��I Rى ي ت Iح Rل Iج��Iو RزIواتە: )لە ««...ع

ڕۆژی دواییدا ھیچ بەندەیەک ھەنگاوێک ھەڵناھێنی تا پرسیاری ل��ە چوار شت لێنەکرێت, یەکێک لەو چ��وار ش��تەش ئەوەی��ە ک��ە پ��ێی دەووت��رێت: تەم��ەنت ل��ە چی دا س��ەرف ک��رد؟(, ک��ە ئاش��کرایە تەمنیش لەکات پێکھاتووە, بۆیە ھەمیشە ئامادەبە بۆ وەڵامی ئەم پرسیارە و بەبەردەوامی ئ��ەم پرس��یارە ئاڕاس��تەی خ��ودی خ��ۆت بکە پێش ئەوەی پرس��یارت لێبک��رێت, و ھەوڵب��دە ھ��ەرگیز ک��اتت بەفیرۆ نەدەی, و کاتەکانی ڕۆژانەت بەڕێکی دابەش بک��ە, و واز لەو کارانە بھێن��ە ک��ە س��ودت پێناگەی�ەنن, ھەوڵب��دە ھاونش�ینی و ھاوڕێی زانایان و پەرتوک بیت, ھەوڵبدە ھاورێیەتی کەسانی چاک

Page 5: AWDER-AHMED-QAMTARANIكات وةك شمشيَر واية ئةگةر نةيبرِي دةتبرِيَت-گرنگي كات له ژياني باوهرِدار-الوقت-أهميه الوقت-الوقت

بک��ەیت ت��اوەکو ئ��ەو کاتان��ەی ک��ە لەدەرەوەش��ی ک��اتت ب��ە ف��یرۆ ن��ەچێت, خ��ۆت ب��ە دوور بگ��رە ل��ەو ھاورێیان��ەت ک��ە س��ودت پێناگەیەنن, ھەرگیز نەکەی ک��اتت ل�ە ش��تی بێ مان�ا و بێ س��ود سەرف بکەیت چونکە ھەمیشە پەشیمانی لەدوایە, و پەشیمانیش

ئەوسا بێ سودە, مەحوی شاعیر دەڵێ:

ب��ە چ��ایع چ��وو ل��ە )م��ا ال یع��نی (ی��ا وەقتم ھ��ەموو, ی��ەعنیدەبێ وەقتێ لە )بوالوقت(ێ بخوازم تا تیا بمرم

ب��را و خوش��کانم: ئەگ��ەر ل��ە دوێنێ��دا ن��ەتان توانی��بێت کەسانێکی سودبەخش بن ب��ۆ دین و ژینت��ان خ��ەمی ب��ۆ م��ەخۆن, چونکە ئێوە ئ��ەمرۆش وا ل��ە ژیان��دان و ک��اتی ئەوەی��ە لەئ��ەمڕۆدا ق��ەرەبوی دوێ��نێ بکەن��ەوە و داھ��اتوو و ئ��اخیرەتێکی پڕش��نگدار

وڕۆشن بنیات بنێن.

ئازیزانم: با لەمەودوا گرنگیەکی تەواو بەکاتەکانمان بدەین ھەوڵبدەین ھیچ کاتێکمان بەسەردا تێنەپەرێت ب��ە بێ ئەنجام��دانی گوفت����ار و ک����رداری چ����اک چونک����ە بەڕاس����تی ب����ەفیرۆدان وبەھەدەردانی کات سەردەکێشیت بۆ بێ ئاگایی ل��ە دین ول��ەژین ھ��ەروەھا دەبێت��ە ھ��ۆی داب�ڕان و دورکەوتن��ەوە ل�ە فەرمان�ەکانی پەروەردگار, )ابن القیم( )ڕەحمەتی خودای لێ��بێت دەف��ەرمووێتCارRوال��د Cه Rعن الل�� Iك Gالوقت تقطع�� Iإضاعة Eأشد من الموت, ألن Cالوقت Gإضاعة((

Cه���ا((, كI عن ال���دنيا وأهل Gوات���ە: ب���ەفیرۆدان واآلخ���رة،والم���وت يقطع��� بەھەدەردانی کات گەورەترە لە مردن, چونک�ە ب�ەفیرۆدانی ک�ات لە خ�ودا و دوا ڕۆژ دات�دەبڕێنێت, ب�ەڵام م�ردن ت�ەنھا ل�ە دونی�ا و

خەڵکەکەی داتدەبڕێنێت .

پێمخۆشە کۆتایی بەیەکێک لە ووت��ەکانی ش��ێخ )ع��ائچ الق��رنی( بھێنم کە دەرب��ارەی ک��ات دەڵێ: ))ک��ات ب��ە گ��وێرەی لێدان��ەکانی دڵت و باری دەروونیت گۆڕانی بەسەر دادێت, زۆر لە س��ەرخۆیە

Page 6: AWDER-AHMED-QAMTARANIكات وةك شمشيَر واية ئةگةر نةيبرِي دةتبرِيَت-گرنگي كات له ژياني باوهرِدار-الوقت-أهميه الوقت-الوقت

کاتێک تۆ لە چاوەڕوانیدایت, زۆر درێژە کاتێک غەمبار و دڵتەنگی, زۆر کورتە کاتێک کە دڵخۆش وکامەرانیت, بەئاس��انی کۆت��ایی پێ نایەت کاتێک جەستەت لە ئازاردای�ە, بک�وژە ئ�ەو کاتان�ەی ک�ە ت�ۆ

دەست بەتاڵ و بێکاریت(( .

ل��ە خ��ودای بێ ھاوت��ا دواک��ارم ک��ە ل��ەو کەس��انەمان بگ��ێرێ ک��ە پارێزگاری لەکات دەکەن, ھەروەک داواک��ارم ک��ە خ��ودای گ��ەورە

پاداشتی نوسەر و خوێنەر و بڵاوکەرەوەی ئەم نوسینە بداتەوە .