aylik ekonomİ ve diŞ tİcaret bÜltenİ hazİran 2017 · olan çelik grubunda ise %29,1’lik bir...

SANAYİ SEKTÖRÜ

MİLLİ GELİR VE BÜYÜME

2017

HAZİRANAYLIK EKONOMİ VE DIŞ TİCARET BÜLTENİ

1 Haziran 2017

Gayrisafi Yurtiçi Hâsıla

(GSYH), 2017 yılının ilk çeyre-ğinde önceki yılın aynı dönemine göre %5 oranında gerçekleş-tirdiği büyüme performansıyla, ekonominin hızlandığını gösterdi.

Bu dönemde ekonomik gelişim hızına en büyük destek özel tü-ketimden geldi. %5,1 oranında büyüme sergileyen özel tüketim, yıllık GSYH hızına 3,1 puanlık bir destek verdi. Bu dönemde %9,4 artan kamu tüketim harcamala-

rının verdiği destek 1,3 olurken, yatırımlarda ise %2,2 oranında bir artış kaydedildi. Öte yandan ilk çeyrekte dış ticaretin büyüme-ye etkisi pozitif oldu. İhracat bu dönemde %10,6 artarken, ithalat-ta %0,8 oranında artış görülmesi

sonucunda net ihracat, GSYH ge-lişim hızına 2,2 puan katkı verdi. Sektörler kanadında ise, 1. çeyrek büyümesine en büyük destekler, ulaştırma, ticaret ve konaklama hizmetleri ile imalat sanayinden geldi.

Mart ayında 136,9 olan Sanayi Üretim

Endeksi (SÜE) Nisan’da 133,9 düzeyinde gerçekleşti ve yıllık bazda %5,9 oranında anlamlı bir artış gerçekleştirdi. Takvimsel-

likten arındırılmış endeks ise bu dönemde 132,4 seviyesiyle yıllık %6,7 artış kaydetti. Nisan ayında SÜE kapsamında, dayanıksız tü-ketim malları negatif yıllık gelişi-me maruz kalan tek grup olurken,

dayanıklı tüketim ve sermaye malı üretiminde güçlü artışlar dikkat çekti. Öte yandan İmalat Sanayi Kapasite Kullanım Oranı (KKO) Mayıs verileri de açıklandı. Buna göre KKO, Mayıs ayında %78,8

olarak gerçekleşerek bir önceki yılın aynı dönemine göre 1,1 puan artış kaydetti. Mevsimsellikten arındırılmış KKO da, bu dönemde 0,1 puanlık yükselişle %78,9 ola-rak gerçekleşti.

74,0

78,4 78,8

65

68

71

74

77

80

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 1 2 3 4 5

2015 2016 2017

Kapasite Kullanım Oranı (%) Kapasite Kullanım Oranı (%)

Kaynak: TCMB

Sanayi 2. Çeyreğe Hızlı Girdi

Ekonomi İlk Çeyrekte

%5 Büyüdü

Kapasite Kullanım Oranı

Mayıs’ta Zirve Yaptı

İhracat Büyümeye 2,4 Puan

Destek Verdi

3,5

7,25,9

7,4

4,55,3

-1,3

3,55

-2

0

2

4

6

8

10

Ç1 Ç2 Ç3 Ç4 Ç1 Ç2 Ç3 Ç4 Ç1

2015 2016 2017

GSYHGelişimHızı(%,yıllık)

Kaynak: TÜİK

GSYH Gelişim Hızı (%, Yıllık)

AYLIK EKONOMİ VE DIŞ TİCARET BÜLTENİ

9,58 8,78

7,46 6,57 6,58

7,64 8,79

8,05 7,28 7,16 7

8,53 9,22

10,13 11,29 11,87 11,72

0 2 4 6 8

10 12 14

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 1 2 3 4 5

2016 2017

TÜFE Değişim Oranı (%, Yıllık)

Para Politikası Kurulu (PPK), 26 Nisan 2017 tarihli toplantısında marjinal fonlama oranı ile bir hafta vadeli repo ihale faiz

oranında bir değişikliğe gitmemişti. Kurul, geç likidite penceresi borç verme faiz oranını ise %11,75’ten %12,25’e yükseltmişti. Bir sonraki PPK toplantısı ise 15 Haziran yapılacakken, Nisan toplantısından sonraki dönemde uygulanan para politikası çerçevesinde, ağırlıklı ortalama fonlama maliyeti %12’ye yaklaştı.

Tüketici Fiyatları Endeksi (TÜFE) ise, Mayıs ayında bir önceki aya göre %0,45, 2016’nın aynı dönemine göre %11,72 arttı. Nisan ayında %11,87 seviyesine yükselmiş olan yıllık tüketici enflasyonu böylece hafif bir zayıflama gösterse de, güçlü görünümünü korumayı sürdürdü. Bu dönemde yıllık enflasyona en yüksek katkı yapan gruplar, yine sırasıyla gıda ve alkolsüz içecekler, ulaştırma, alkollü içecekler ve tütün oldu.

PARA POLİTİKASI ve ENFLASYON

Ocak döneminde %13 olan işsizlik oranı, Şubat’ta

%12,6’ya geriledi. Oran böylece bir önceki yılın aynı dönemine göre 1,7 puan artış sergilerken, erkeklerde %11,7, kadınlarda %14,8 oldu. Mevsimsellikten arındırılmış işsizlik oranı ise, 0,1 puan düşüşle %11,7’ye geriledi. Öte yandan veriler, Şubat döneminde istihdam oranının önceki yılın aynı dönemine göre değişmeyerek %45,3 olduğunu, işgücüne katılma oranının ise 1 puan artışla %51,8 olarak kaydedildiğini gösterdi. İşgücüne katılma oranı erkeklerde %71,7 olurken, kadınlarda %32,3 düzeyinde gerçekleşti. Şubat döneminde ayrıca genç işsizlik oranı %23,3, tarım dışı işsizlik oranı ise %14,9’a geriledi.

İŞGÜCÜ PİYASALARI

2

11,1 10,9 10,1

9,3 9,4 10,2

10,7 11,3 11,3

11,8 12,1 12,7 13

12,6

7

8

9

10

11

12

13

14

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 1 2

2016 2017

İşsizlik Oranı(%) Mevsimsellikten Arınmış İşsizlik Oranı(%)

Kaynak: TÜİK

TÜFE Değişim Oranı (%, Yıllık)

Kaynak: TÜİK

Tarımdışı İşsizlik Oranı %14,9’a Geriledi

İşsizlik Oranı Şubat’ta %12,6 Oldu

Ağırlıklı Ortalama Fonlama Maliyeti

%12’ye Yaklaştı

Enflasyon Hafif Zayıflama

Kaydetti

Haziran 2017


ÜLKELER VE İLLER BAZINDA İHRACAT

TİM verilerine göre, Mayıs ayında

ihracat bir önceki yılın aynı

ayına göre %15,8 oranında artarak 12,5 milyar dolar oldu. Bu dönemde en çok ihracat

yapan sektör 2,6 milyar dolarla otomotiv olurken, bunu sırasıyla 1,4 ve 1,3 milyar dolarla, hazır

İHRACATTAKİ GELİŞMELER

2.566

1.405 1.323 966 886 673 572 529 512 446

0 500

1000 1500 2000 2500 3000

Oto

mo

tiv

Ha

zırg

iyim

Kim

yevi

M

ad

de

ler

Çe

lik

Ele

ktrik

Ele

ktro

nik

Teks

til

De

mir

Hu

bu

ba

t B

akl

iya

t

Ma

kin

e

Ma

de

nci

lik

Sektörler Bazında İhracat (milyon $, İlk 10 Sektör)

2016 Mayıs 2017 Mayıs

Sektörler Bazında İhracat (milyon $, İlk 10 Sektör)

Kaynak: TİM İhracat Verileri

3

TİM verilerine göre, Mayıs ayında en

çok ihracat yapılan ilk 5 ülke, Almanya, Birleşik Krallık, Irak, İtalya ve ABD oldu. Bu dönemde Almanya ve Birleşik Krallığa yapılan ihracat bir önceki yılın aynı ayına göre sırasıyla %11,8 ve %12,2 oranlarında artış kaydetti. Öte yandan

Irak’a yapılan ihracat yıllık bazda %38,3 oranında büyüme gerçekleşirken, Mayıs’ta ABD ve İtalya pazarları da çift haneli güçlü gelişimler kaydetti. Mayıs döneminde önde gelen Avrupa pazarlarında artışlar görülürken, BAE’ye yapılan ihracatın %51,3 artması da dikkat çekti. Mayıs ayında en çok ihracat

yapan iller arasında, lider İstanbul’u, Bursa ve Kocaeli izledi. İstanbul bu dönemde 5,3 milyar dolarlık ihracat gerçekleştirirken, Bursa ve Kocaeli’nin ihracatı sırasıyla 1,3 ve 1,1 milyar dolar oldu. Sıralamada 4.lüğü 0,7 milyar dolarla İzmir, 5.liği ise 0,57 milyar dolarla Gaziantep aldı.

BAE Pazarı Yine Dikkat Çekti

Avrupa Pazarı Büyüme Sergiledi

Irak’a Yapılan İhracat %38,3 Arttı

1.225

769 741 698 687 563 500 317 297 291

0 300 600 900

1.200 1.500

Alm

an

ya

Birleşi

k K

rallı

k

Ira

k

İta

lya

AB

D

Fra

nsa

İsp

an

ya

BA

E

Ho

llan

da

İsra

il

Ülkeler Bazında İhracat (milyon $, İlk 10)

2016 Mayıs 2017 Mayıs

Ülkeler Bazında İhracat (milyon $, İlk 10)

Kaynak: TİM İhracat Verileri

Gemi ve Yat İhracatı 3 Haneli

Büyüdü

giyim ve konfeksiyon ile kimyevi maddeler ve mamuller takip etti. Mayıs ayında otomotiv ve kimyevi maddeler ihracatı sırasıyla %28,4 ve %17,4 oranlarında yıllık artış, hazır giyim sektörü ise %0,9 oranında düşüş gerçekleştirdi. Mayıs ihracat sıralamasında 4. olan çelik grubunda ise %29,1’lik bir artış kaydedildi. Bu dönemde sektörler genelinde, gemi ve yat sektörü %237 artış ile dikkat çekerken, en keskin düşüş ise, ihracatı %12,4 oranında gerileyen fındık ve mamulleri sektöründe görüldü.

İhracat Mayıs Ayında %15,8 Arttı

Haziran 2017


4

Mart ayında 3 milyar dolar olan cari

işlemler açığı, Nisan ayında 3,6 milyar dolar olarak kaydedildi. Bu dönemde cari işlemler hesabı

bir önceki yılın aynı ayına göre %17,6 artarken, Ocak-Nisan döneminde ise %5,8 artış kaydetti. Nisan ayında mal ve birincil gelirler dengelerindeki

açıklar sırasıyla %19 ve %0,9 artış gösterirken, hizmetler dengesindeki fazla ise %45,2 artış kaydetti. Bu dönemde yıllıklandırılmış açık ise, 33,2

milyar dolar oldu. Nisan ayında finans hesapları 3,7 milyar dolar net giriş kaydederken, resmi rezervlerde ise 3,8 milyar dolarlık düşüş görüldü.

ÖDEMELER DENGESİ

DIŞ TİCARET DENGESİ

TÜİK verilerine göre, Nisan ayında

ihracat önceki yılın aynı dönemine göre %7,4 artarak 12,8 milyar dolar oldu. Bu dönemde en yüksek değerde ihracat gerçekleştiren fasıl, %20,2 yıllık bazda büyüme kaydeden motorlu kara taşıtları olurken, onu %74,2 artışla kıymetli metaller ve taşlar takip etti. Nisan ayında listenin 3. sırasında ise, %4,5 azalan makine ihracatı yer aldı. İthalat ise Nisan ayında yıllık bazda %9,9 oranında bir artış gerçekleştirerek 17,8 milyar dolar düzeyinde kaydedildi. Bu

dönemde en yüksek değerde ithalat yapan fasıllar, sırasıyla, mineral yakıtlar yağlar, makineler ve elektrikli makine ve cihazlar oldu. İthalat, mineral yakıtlar ve yağlarda %33 artarken, makineler ve elektrikli makine ve cihazlarda ise sırasıyla %8,2 ve %2,4 düşüş kaydetti. Bu veriler doğrultusunda, dış ticaret açığı Nisan ayında yıllık %16,7 oranında bir artışla 5 milyar dolar oldu. Nisan döneminde ihracatın ithalatı karşılama oranı da, önceki yılın aynı dönemine göre 1,6 puan düşerek %72,2 düzeyinde gerçekleşti.

0 3 6 9

12 15 18

Ocak

Şubat

Mart

Nis

an

Mayıs

Haziran

Tem

muz

Ağusto

s

Eylü

l

Ekim

Kasım

Ara

lık

İhracat (milyar $)

2015 2016 2017

İhracat (Milyar $)

63

46,6

16,4

68,2

50,7

17,6

0

20

40

60

80

İthalat İhracat Dış Ticaret Açığı

Dış Ticaret (milyar $) 2016 Ocak-Nisan 2017 Ocak-Nisan

Dış Ticaret (Milyar $)

Kaynak: TÜİK

Kaynak: TÜİK

Dış Ticaret Açığı Artarken, Hizmetler Sektörü Fazlası Yükseldi

Dış Ticaret Açığı %16,7 Arttı

2,2 2,0 3,7 3,1 3,1

5,0

2,4 1,4 1,6 1,6 2,2

4,3 2,6 2,4 3,0 3,6

-2 0 2 4 6 8

Oca

k

Şubat

Mart

Nis

an

Mayı

s

Hazi

ran

Tem

muz

Ağust

os

Eyl

ül

Eki

m

Kası

m

Ara

lık

Oca

k

Şubat

Mart

Nis

an

2016 2017

Cari İşlemler Açığı (milyar $) Cari İşlemler Açığı (milyar $)

Kaynak: TCMB

İhracat ve İthalat Nisan’da Artış Kaydetti

Cari Açık 3,6 Milyar Dolar Oldu

Haziran 2017


5

AVRUPA EKONOMİSİ

Euro Bölgesi’nde Şubat ayında %1,4’e yuka-

rı yönlü revize edilen sanayi üreti-mi yıllık değişim hızı, Mart ayında %1,9 oldu. Bu bağlamda ekonomi-

nin ilk çeyrek büyüme hızı da yıllık bazda %1,9 olarak kaydedildi. 2. çeyreğe dair veriler kapsamında ise, Nisan ayında 1,1’e tırmanan reel kesim güven endeksi Mayıs’ta 0,9’a

geriledi. Aynı dönemde tüketici gü-veninin 0,3 puan iyileşerek -3,3 dü-zeyine yükseldiği görülürken, Nisan işgücü istatistikleri bölgedeki işsiz-lik oranının %9,3 olduğunu göster-

di. Öte yandan Nisan ayında %1,9’a yükselen yıllık tüketici enflasyonu, Mayıs döneminde %1,4’e geriledi. Bölgede bu dönemde çekirdek enf-lasyon da %1,2’den %0,9’a düştü.

3

5

7

9

11

13

-6

-4

-2

0

2

4

6

2015 2016 2017

Euro Bölgesi'nde Sanayi ve İşsizlik (%)

Sanayi Üretim Endeksi Yıllık Büyüme Hızı (sol eksen) İşsizlik Oranı (sağ eksen)

1,8 2 1,9 1,9 1,7 1,6 1,8 1,8 1,9

0

1

2

3

4

Ç1 Ç2 Ç3 Ç4 Ç1 Ç2 Ç3 Ç4 Ç1

2015 2016 2017

Euro Bölgesi GSYH Büyüme Hızı (%, yıllık) Euro Bölgesi GSYH Büyüme Hızı (%,yıllık)

Kaynak: TradingEconomics

Enflasyon Yeniden Yavaşladı

Euro Bölgesi %1,9 Büyüdü

Euro Bölgesi’nde Sanayi ve İşsizlik (%)

İşsizlik Oranı %9,3’e Geriledi

Haziran 2017


3,3 3

2,2 1,9

1,6 1,3

1,7 2 2

0

1

2

3

4

Ç1 Ç2 Ç3 Ç4 Ç1 Ç2 Ç3 Ç4 Ç1

2015 2016 2017

ABD GSYH Büyüme Hızı (%, yıllık)

6

YÜKSELEN EKONOMİLER

ABD EKONOMİSİ

ABD e k o n o m i s i n i n 2017 ilk çeyrek

yıllık büyüme hızı %2 olarak açıklandı. 2. çeyrek kapsamında ise, sanayi üretimi Nisan ayında %2,2’lik bir gelişim sergileye-rek hızlandı. İmalat PMI Mayıs ayında 2,1 puan düşerek 52,7 olurken, Nisan’da 97 olan tüke-tici güven endeksi bu dönemde 97,1’e yükseldi. Öte yandan ülkede işsizlik oranı Mayıs dö-neminde %4,3 olarak kaydedi-lirken, yıllık tüketici enflasyonu Mayıs’ta %2,2’ye geriledi. ABD Merkez Bankası FED’in Haziran toplantısında faizde artışa gitme-si bekleniyor.

ABD GSYH Büyüme Hızı (%,Yıllık)

GSYH Büyüme Hızı (%, Yıllık)

-1,8

6,8

-2,8 -3

7,6

-4,5 -4,5

8,4

-3,7 -5,8

7,4

-3,8 -5,4

-0,4

-3,6

7,9

-0,5

-2,9

7,5

-0,4 -2,5

7

0,3

-0,4

6,1

0,5

-9

-6

-3

0

3

6

9

Brezilya Hindistan Rusya

GSYH Büyüme Hızı (%, yıllık)

2015 Ç1 2015 Ç2 2015 Ç3 2015 Ç4 2016 Ç1 2016 Ç2 2016 Ç3 2016 Ç4 2017 Ç1



Yükselen ekonomilere dair 2017 ilk çeyrek büyüme verileri açık-lanmaya devam ediyor. Buna göre Hindistan ekonomisi bu

dönemde yıllık bazda %6,1 ora-nında bir GSYH artışı kaydede-rek hızını düşürdü. Söz konusu performans yavaşlamasında, tüketimdeki yavaşlama ve yatı-rımlardaki gerileme rol oynadı.

Yılın ilk çeyreğinde Brezilya ekonomisi ise, %0,4 oranında daralarak 12 çeyrektir üst üste daralmış oldu. Bununla birlikte düşüş hızının yavaşladığı göz-lenen ekonomide, tüketim ve

yatırımlardaki daralmanın ha-fiflediği gözlendi. Öte yandan uzun süren daralmasını 2016 sonunda geride bırakan Rusya ekonomisi ise yeni yıla %0,5 GSYH artışı kaydederek girdi.

Brezilya 12 Çeyrektir Daralıyor

Rusya Ekonomisi %0,5 Büyüdü

Hindistan Temposunu Düşürdü

Haziran 2017

Sanayi Üretimi Nisan’da Hızlandı

ABD Ekonomisi %2 Büyüdü

FED Kararı Gözleniyor

aylik ekonomİ ve diŞ tİcaret bÜltenİ hazİran 2017 · olan çelik grubunda ise %29,1’lik bir...

Documents