azərbaycanda yol hərəkəti təhlükəsizliyi : problemlər və perspektivlər
DESCRIPTION
Dünya Bankının Nəqliyyat Qrupu 16 aprel 2010. Azərbaycanda Yol Hərəkəti Təhlükəsizliyi : Problemlər və Perspektivlər. XÜLASƏ. Azərbaycanda Yol Hərəkəti Təhlükəsizliyinə ümumi baxış Dünya Bankının yardım proqramı Imkanlar v ə Perspektivlər. Yol şəbəkəsi. Yol şəbəkəsi - PowerPoint PPT PresentationTRANSCRIPT
1
Azərbaycanda Yol Hərəkəti Təhlükəsizliyi:
Problemlər və Perspektivlər
Dünya Bankının Nəqliyyat Qrupu16 aprel 2010
2
XÜLASƏ
Azərbaycanda Yol Hərəkəti Təhlükəsizliyinə ümumi baxış
Dünya Bankının yardım proqramı Imkanlar və Perspektivlər
3
Yol şəbəkəsi
Yol şəbəkəsi
Yol şəbəkəsinin ümumi keyfiyyəti zəifdir
Yollara iri həcmli investisiya qoyuluşu həyata keçirilir: 2005-2009-cu illərdə təxminən 3.8 milyard ABŞ dolları
Magistral(M yolları)
Respublika(R yolları)
Yerli (Y yolları)
Azərbaycan 1 871 km 2 706 km 14 222 km
4
Nəqliyyat vasitələrinin sayının artması
▪ Nəqliyyat vasitələrinin ümumi sayı 937 000 (2009)
▪ Hər 1 000 nəfərə 81 şəxsi minik avtomobili (2008)
▪ 2000-2009-cu illərdə nəqliyyat vasitələrinin sayının artım tempi 113% təşkil etmişdir 1995 2000 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009
0
200,000
400,000
600,000
800,000
1,000,000
392,165440,626
511,460554,031
612,069690,012
773,318860,047
937,000
Azərbaycanda nəqliyyat vasitələrinin ümumi sayı (1995-2009)
5
Ölüm halları və bədən xəsarətləri
2009-cu ildə 2792 yol-nəqliyyat hadisəsi nəticəsində 930 nəfər həlak olmuş və 3044 nəfər bədən xəsarəti almışdır
1995 2000 2003 2004 2005 2006 2007 2008 20090
500
1,000
1,500
2,000
2,500
3,000
3,500
4,000
Road traffic accidents in Azerbaijan (1995-2008)
bədən xəsarəti halları ölum hallarıqəzaların sayı
6
Ölümlə nəticələn qəzalar – digər ölkələrlə müqayisə
Yol hərəkəti təhlükəsizliyinin ən yüksək səviyyədə olan ölkələrlə müqayisədə, Azərbaycanda ölümlə nəticələnən qəzaların sayı hər 100 min nəfərə təxminən 2 dəfə və hər 10 min nəqliyyat vasitəsinə təxminən 5-10 dəfə yüksəkdir.
Mənbə: Dünya Bankı (2005)
Netherl
ands
Swed
en UK
German
yIta
ly
Finlan
d
Denmark
Fran
ce
Portu
gal
Spain
Austr
iaIre
land
Belgi
um
Slova
nia
Greece
Czech
Rep
Hunga
ryPo
land
Bulga
ria
Slova
kia
Lithu
ania
Latvi
a
Moldov
a
Roman
ia
Turke
y
Russia
Ukraine
Georgi
a
Armen
ia
Azerb
aijan
02468
101214161820
Cənubi Qafqaz ölkələrində və digər Avropa və qonşu ölkələrdə ölümlə nəticələn qəzalar
10.0
00 n
əqliy
yat v
asitə
sinə
ölü
m
halla
rı
7
Yollarla bağlı ümumi problemlər
Yolların aşağı keyfiyyəti
Yol hərəkətinin idarə edilməsi ilə bağlı məsələlər Yol nişanları və yolların markalanmasının lazımi səviyyədə
olmaması Avtobuslar/mikroavtobuslar xahiş ilə istənilən yerdə saxlaya bilər Yol tikinti sahələrində yol hərəkətinin idarə olunmasının aşağı
səviyyədə olması
Yaşayış yerlərində piyadalar üçün keçidlərin çatışmazlığı - piyadalar istənilən yerlərdə, hətta hərəkətin sürəti yüksək olan yollarda yolu keçə bilərlər
8
Şəhərin kənarında yeni yol hissəsi: ayırıcı zolaqlar işarələnməyib və yol çiyini yoxdur
9Yol tikintisi zamanı yol hərəkətinin lazımi səviyyədə idarə olunmaması
10
Qanunlar və onların icrası
Mövcud qanunlar mükəmməl olmasa da, onların tam icra olunması yol hərəkəti təhlükəsizliyinin artırılmasına imkan verər
İcra Sürət həddi ilə bağlı tələblərin icrası üzrə iş yol polisi tərəfindən hal-hazırda
aparılmaqdadır -sürət həddinin aşılmasını qeyd edən kameralar və radarlar Təhlükəsizlik kəmərləri ilə bağlı tələblərin icrasının lazımi səviyyədə təmin
olunmaması Avtomobillərdə uşaq oturacaqları ilə bağlı tələblər yoxdur Piyadaların davranışı ilə bağlı tələblər lazımi səviyyədə icra olunmur Avtobus sürücülərinin davranışı ilə bağlı tələblər lazımi səviyyədə icra
olunmur
11
M4 – Bakı şəhərinin yaxınlığında: tənzimlənməyən avtobus dayanacağı və yolu keçən piyadalar
12
Piyadanın təhlükəli davranışı
13
Yol infrastrukturu
Yol şəbəkəsinin ümumi keyfiyyətinin aşağı olması – M-yollarının yalnız 45%-i, R-yollarının yalnız 30%-i və örtüklü Y-yollarının yalnız 16%-i yaxşı vəziyyətdədir.
Təhlükəsiz yol prinsiplərinin layihələndirmədə tətbiq olunmaması
Yüksək sürətli yollarda sürətin artırılması və azaldılması üçün zolaqların yetərli olmaması
Yolun ortasında və kənarında yerləşən qəza baryerlərinin və məhəccərlərin lazımi qədər olmaması
Yolu keçən heyvanlardan yolu qorumaq üçün hasarların olmaması və ya yetərsiz olması
14
Bakı-Ələt yolu: geriyə dönmə üçün çoxlu yer var, lakin əksəriyyəti nişanlanmayıb və ya yüksək sürətli yol üçün adekvat həndəsi ölçülər təmin olunmayıb
15
Yol kənarı məhəccərlərin təhlükəsiz qaydada quraşdırılmamasının nəticələri
16İnəyin ayırıcı zolağa çıxması
17
Yol hərəkəti təhlükəsizliyi -İnstitusional mexanizmlər (i)
YOL HƏRƏKƏTİNİN TƏHLÜKƏSİZLİYİ ÜZRƏ DÖVLƏT KOMİSSİYASI
XƏSTƏXANALAR VƏ XİLASETMƏ XİDMƏTLƏRİ
Maliyyə Nazirliyi
Nəqliyyat Nazirliyi
DÖVLƏT SİYASƏTİ VƏ QANUNVERİCİLİK
Bələdiyyələr
Səhiyyə Nazirliyi
Təhsil Nazirliyi
Daxili İşlər Nazirliyi
Dövlət Yol Polisi
Yerli İcra Hakimiyyəti Orqanları
SÜRÜCÜLÜK MƏKTƏBLƏRİ
QHT-lər
MƏKTƏBLƏR
SIĞORTA ŞİRKƏTLƏRİ
Azəryolservis ASC
Yol Təhlükəsizliyi Şöbəsi (AYS)
Yol istifadəçiləri
AİDİYYƏTİ TƏRƏFLƏR
UNİVERSİTETLƏR
18
Yol hərəkəti təhlükəsizliyi -İnstitusional mexanizmlər (ii)
Yol hərəkətinin təhlükəsizliyi üzrə Dövlət Komissiyası
Dövlət Yol Polisi – əsas cavabdeh orqan
Nəqliyyat Nazirliyi və Azəryolservis ASC yol hərəkəti təhlükəsizliyi ilə bağlı məsələlərdə məhdud iştiraka malikdir
Yol hərəkəti təhlükəsizliyi üzrə təsdiq olunmuş Strategiyanın və ya Tədbirlər Planının olmaması
19
Azərbaycanda yol hərəkəti təhlükəsizliyi – Dünya Bankının proqramının məqsədləri
Yol şəbəkəsinin vəziyyətinin yaxşılaşdırılması Yol hərəkətinin təhlükəsizliyi ilə bağlı fəaliyyətlərə ayrılan
vəsaitin artırılması (cəmi investisiyaların 10%-nə qədər) Yol hərəkəti təhlükəsizliyi strategiyasının və tədbirlər planlarının
hazırlanmasına və icrasına dəstək Bütün yol layihələri üzrə yol təhlükəsizliyi auditləri Yolların təhlükəli hissələrinin müəyyən edilməsi və əlaqədar
tədbirlərin görülməsinin təkmilləşdirilməsi Müvafiq normativ və tənzimləyici çərçivələrin yaradılmasına
yardım Yol polisinin potensialının gücləndirilməsi və peşəkar inkişafı
20
Dünya Bankının Azərbaycanda yol hərəkəti təhlükəsizliyinə dəstəyi
1-ci mərhələ – Yol Hərəkəti Təhlükəsizliyi üzrə Milli Siyasət
Magistral Yol Layihəsi (2009-cu ildə başa çatdırılıb) Yol Hərəkəti Təhlükəsizliyi üzrə Milli Siyasət
sənədinin ilk layihə variantı hazırlanmışdır (Finnroad)
Yol hərəkətinin təhlükəsizliyi ilə bağlı əsas sahələri əhatə edir
Aidiyyəti təşkilatlar arasında lazımi səviyyədə əlaqələndirmənin olmaması səbəbindən sənəd layihəsi Hökumət tərəfindən təsdiq olunmamışdır
21
Dünya Bankının Azərbaycanda yol hərəkəti təhlükəsizliyinə dəstəyi
2-ci mərhələ - İcra
İkinci Magistral Yol Layihəsi (hal-hazırda həyata keçirilir)
Yol hərəkəti təhlükəsizliyi üzrə Milli Strategiyanın və onun icrasına başlamaq üçün 5 illik Tədbirlər Planının hazırlanması
Tədbirlər Planının ilk iki ilində dərhal həyata keçirilmək üçün ən az 4 icra planının hazırlanması
Yol-nəqliyyat Hadisələri (Qəzalar) üzrə Məlumat Bazasının layihələndirilməsi və birinci fazada icrası
Yol Təhlükəsizliyi üzrə Audit Qaydalarının və Yolların Təhlükəli Hissələrinin Müəyyən Edilməsi və Əlaqədar Tədbirlərin Görülməsi üzrə Qaydaların hazırlanması və müvafiq təlimlərin keçirilməsi
Yol polisi üçün potensial quruculuğu, peşəkar inkişaf və avadanlıq təchizatı
22
Dünya Bankının Azərbaycanda yol hərəkəti təhlükəsizliyinə dəstəyi
2-ci mərhələ - İcra
Azərbaycanda yol hərəkəti təhlükəsizliyi üzrə ən əhatəli texniki yardım proqramı
Tender prosesi başa çatdırılıb və bir ay müddəti ərzində SweRoad şirkətinin (İsveç) müqavilənin icrasına başlaması gözlənilir
Dövlət Yol Polisinin və Azəryolservis ASC-nin sahibliyi və yaxşı təşkilatlararası əlaqələndirmə layihənin uğuru üçün əsas şərtlərdir
23
Dünya Bankının Azərbaycanda yol hərəkəti təhlükəsizliyinə dəstəyi
3-cü mərhələ – Magistral Yollarda Yol Hərəkəti Təhlükəsizliyi
Üçüncü Magistral Yol Layihəsi (təsdiqi 2010-cu ilin may ayına planlaşdırılır) Magistral yolların idarə edilməsi üçün yol hərəkəti
təhlükəsizliyi strategiyasının hazırlanması Layihələrin təhlükəsizlik auditi Tikinti zamanı yol hərəkəti təhlükəsizliyinə nəzarətin
gücləndirilməsi Bakı-Şamaxı yolunun əlavə iki zolağının tikintisi zamanı
yol təhlükəsizliyinin artırılması (piyadalar üçün daha yaxşı şəraitin yaradılması, yol kəsişmələrinin təkmilləşdirilməsi və yol kənarında qəzalara qarşı baryerlər)
24
Dünya Bankının Azərbaycanda yol hərəkəti təhlükəsizliyinə dəstəyi
3-cü mərhələ – Magistral Yollarda Yol Hərəkəti Təhlükəsizliyi
Komponent Magistral Yol II Layihəsinin icrası zamanı Bakı-Şamaxı yolunda qarşıya çıxmış məsələlərə cavab olaraq hazırlanmışdır
Yol hərəkəti təhlükəsizliyi üzrə tədbirlərin 2011-2012-ci illərdə həyata keçirilməsi planlaşdırılır
Nəticələr Azərbaycanın digər yol tikintisi layihələrində tətbiq olunacaqlar
25
Perspektivlər Siyasi dəstək çox vacibdir Aparıcı təşkilatların əlaqələndirilmiş səyləri Əsas aidiyyəti təşkilatların Yol Hərəkəti Təhlükəsizliyi Strategiyasının və Tədbirlər
Planının hazırlanmasında fəal iştirakı Daimi əsasda fəaliyyət göstərən Yol Hərəkəti Təhlükəsizliyi üzrə Katibliyin
Yaradılması - Yol Hərəkətinin Təhlükəsizliyi üzrə Dövlət Komissiyası nəzdində fəaliyyət göstərməsi mümkündür
Katibliyin və yol hərəkəti təhlükəsizliyinə aidiyyəti olan təşkilatların əməkdaşları üçün təlim və potensial quruculuğu
Maarifləndirmə və məlumatlandırma kampaniyaları (misal üçün, təhlükəsizlik kəmərləri ilə bağlı)
Texniki yardım layihəsinin daha yaxşı nəticə verməsi üçün Dövlət Yol Polisi, Nəqliyyat Nazirliyi və AYS-də təyin olunmuş əməkdaşların layihənin icrasında fəal iştirakı