b doĞu’nun mustarİp r necİp fazil kisakÜrekœyÜk_doĞu27nun... · cak edebiyat muallimi...

BÜYÜK DOĞU’NUN MUSTARİP RUHU

NECİP FAZIL KISAKÜREKHazırlayanDuran BOZ

B ü y ü k D o ğ u ’ n u n M u s t a r i p R u h u

Necip Fazıl Kısakürek 2012

Haz›rlayanDuran Boz

Görsel TasarımHangar Marka ‹letiflim Reklam Hizmetleri Yayıncılık Ltd. Şti.

Tel: 0 312 425 07 34

Baskı, CiltÖncü Basımevi

Tel: 0 312 384 31 20

İletişim AdresiKahramanmarafl Belediyesi

Bas›n Yay›n ve Halkla ‹liflkiler MüdürlüğüTel : 0 344 228 46 00

Belgegeçer : 0 344 228 46 99E-Posta: [email protected]

Bu eser, Kahramanmaraş’ta düzenlenen “Büyük Doğu’nun Mustarip Ruhu

Necip Fazıl Kısakürek Sempozyumu” nda dağıtılmak üzere hazırlanmıştır.

NECİP FAZIL KISAKÜREK


















NECİP FAZIL KISAKÜREKBÜYÜK DOĞU’NUN MUSTARİP RUHU


















5

Necip Fazıl; kendi ifadesiyle, 26 Mayıs 1904’te “Çemberlitaş’ta, Sultanahmet’e doğru inen sokaklardan birinde, kocaman bir konakta” doğ-du. Sözü edilen konak, İstanbul Cinayet Mahkemesi ve İstinaf Reisi Maraşlı Kısakürekzâde Mehmet Hilmi Efendi’ye aittir. Necip Fazıl’ın yazdığı “Bir Yal-nızlık Gecesinin Vehimleri” adlı hikâyenin mekânı bu konaktır.

O, kayıtlı bir şecereyle, Alâüddevle devrinin Şeyhülislâmı Mevlânâ Bektût Hazretlerine dayanan, Dulkadiroğullarına bağlı “Kısakürekler” soyuna mensup tur. Babası, Mekteb-i Hukuk mezunu, Bursa’da âzâ mülâzımlığı, Gebze savcılı ğı ve kısa ömrünün son senelerinde de Ka dıköy hâkimliği görevlerinde bulunmuş olan Abdülbâki Fazıl Bey’dir. (Ö. 29 Kasım 1920)

Annesi ise, “uzaklardan, uzaklardan, Akdeniz kıyılarından İstanbul’a hic-ret etmiş bir ailenin kızı.” Mediha Hanım’dır (Ö. 10 Haziran 1977).

Büyükbabası, İstanbul Cinayet Mahkemesi ve İstinaf Reisliğinden emek-li, II. Abdülhamid Han’a Ermenilerce girişilen suikastın tarihî muhakemesini yapan ve Mecelle’yi kaleme alan heyet içinde imzası bulunduğu için, 6 Ekim 1902’de “Legion d’honneur” nişanıyla ödüllendirilen Mehmet Hilmi Efendi’dir. (Ö. 19 Mayıs 1916)

Necip Fazıl, ilk dinî telkin ve terbiyesini, büyükbabası Mehmet Hilmi Efendi’den aldı. Okuyup yazmayı da henüz 5–6 yaşlarındayken ondan öğren-di. Birçok şiirinin ana imajını ve ruhî kaynağını teşkil eden “yakıcı bir hayal kuvveti, marazi bir hassasiyet, dehşetli bir korku” şeklinde özetlediği ve hasta-

BÜYÜK DOĞU’NUN MUSTARİP RUHU



6

lıktan hastalığa geçtiği ilk ço-cukluk yıllarını dedesine ait Çemberlitaş’taki Konak’ta ge-çirdi.

Büyükannesi Zafer Hanım’sa, şanlı bir İstanbul hanımefendisi olup eski Ha-lep Valisi, Hariciye Müsteşarı, Zaptiye Nazırı Salim Paşa’nın kızıdır. Denizden korktuğu için vapura binemez. Tam an-lamıyla “Şark ve Garp bulama-cı, Tanzimat artığı, mihrakın-dan oynatılmış ve yeni mihra-ka oturtulamamış hafakanlı İs-tanbul hanımefendisinin tipik örneğidir.” Zafer Hanım, Necip Fazıl’ın haşarılıklarının önüne geçmek amacıyla; şairin ruhunu kamaştırmak, uyuşturmak için 5–6 yaşlarındayken onu bir sürü “abur cubur” romanla tanıştırır. On iki yaşına “kadar süren bu öl-çüsüz, abur cubur okuma hastalığı” o hâle gelir ki şairin geceleri-ni ve gündüzlerini bir ağ gibi sarar. On, on bir yaşlarındayken “Pol ve Virjini”, “Graziyella”, “Güzel Prenses” gibi hissilik ve edebilik id-diasındaki çoğu romanı okur. Onda roman okumak giderek bir ip-tila hâline gelir. Onu romanların büyüleyen dünyasından çekip almak için ça-reler aranır sonunda.

Kız kardeşi Selma ile büyükbabası vefat eder. Bu ölüm olayı, onu dışarı-dan etkileyen, çocukluk günlerine ait hiçbir zaman unutamayacağı iki olaydır. Selma’nın ölümüyle annesi “beyin hummasına” tutulur. Sonra da şairin an-nesinde verem hastalığı nükseder. Mediha Hanım, tedavi için İsviçre’ye kar-deşinin yanına gider. Bir müddet bir sanatoryumda kaldıktan sonra yeniden İstanbul’a döner.

Necip Fazıl, Bahriye Mektebi’ne gireceği 1916 senesine kadar Büyükdere’de Emin Efendi’nin işlettiği mahalle mektebinden başlaya-rak çeşitli okullara devam etti. Fransız Papaz Okulu ve Kumkapı’daki Ame-rikan Koleji’nin ardından Serasker Rıza Paşa yalısındaki Rehber-i İttihad Mektebi’nde öğrenim gördü. Yatılı olan bu okulda da fazla kalamayınca, bir

7


süre için Büyük Reşit Paşa Numune Mektebi’ne gönderildi. Kısa bir zaman da seferberlik nedeniyle gidilen Gebze’nin Aydınlı köyünde, köyün ilkokuluna yazıldı. Ne ki ilk mektebi, ancak Heybeliada Numune Mektebi’nde bitirebildi.

1916’da, “Ne oldumsa bu mektepte oldum” dediği ve şahsiyetinin ana do-kusunu ördüğü “Mekteb-i Fünûn-u Bahriye-i Şahâne”ye imtihanla, “estetik ölçülere kadar varan incelemeler” sonucunda alındı. Ne-cip Fazıl için hayatının en nazik dönemini geçirdiği Bahriye Mek-tebi, içindeki bütün ışık cümbüşleriyle şaire kendisini gösteren bir ayna ve parlak bir zemin oldu. Bahriye Mektebi’ne devam ederken el yazması “Talebe Yazıları” ve “Nihal” adında iki mecmua çıkardı. Edebiyat muallimi öğrencilere hayatlarının en çarpıcı olayını anlat-maları için sınıfa ödev verdiğinde o, “Büyük Babamın Ölümü” baş-

lıklı bir yazı yazar. Bu yazı ile öğretmenin övgüsüne mazhar olur. Sonra da şiire başlar. An-cak edebiyat muallimi ondan beklemesini, sabretmesini is-ter.

İlk metafizik arayışları ve zabitlerin bile benimsediği “Şair” lakabı ile ilk aruz talim-lerine de Bahriye Mektebi’nde başlar.

Sonradan şairin edebi-yat derslerine girmeye başla-yan İbrahim Aşkî Bey de Ne-cip Fazıl’ı yönlendiren hoca-lardan birisi olur. O, şaire “her şeyden evvel oku! Amma oku-maya başlamadan evvel bil, ne okuyacağını bil!” uyarısın-da bulunur. Yerine göre ona kitaplığından okuması için kitaplar da getirir. Bir gün

İbrahim Aşkî Bey öğrencisi Necip Fazıl’a, Sarı Abdullah Efendi’nin “Semerat-ül Fuad (Gönül Verimleri)” adındaki kita-bıyla “Divân-ı Nakşî” isminde manzum bir kitap verir. Necip Fazıl’ın; “Tasav-vufla, deri üstü deri bir satıh plânında da olsa, ilk teması” böylelikle başlar.


8

9


1920’de namzet sınıfından ayrı üç harp sınıfını bitirdikten ve mezuniyet durumuna geldikten sonra diplomasını almayı beklerken, ilave edilen dör-düncü sınıfa devam etmemeye karar verdi. Sonra da Bahriye Mektebi’nden ayrıldı. Kısa süre sonra da, okuldan ayrıldığı tarihte namzet ve sadece üç harp sınıfından ibaret Bahriye Mektebi’ni tamamladığına ilişkin diplomasını aldı.

1921’de 17 yaşındayken, o günkü adıyla “İstanbul Darülfünûnu Edebiyat Medresesi Felsefe Şubesi”ne kaydoldu.

İlk şiirlerinden birini bir gazeteye postayla gönderir. Gönderdiği şiir ga-zetenin edebiyat ilavesinde yayımlanır. Bu durum karşısındaki sevinçle karı-şık şaşkınlığını “Heyecanım büyük… İsmimi matbaa harfleriyle şiirimin altın-da görünce, sandım ki dünya âlem bu ânda gazeteye eğilmiş beni okumakta… Elimde gazete, çarşıdan eve doğru yürürken, nargilesini çeken kasap, esneyen bakkal, sırıtan manav ve şunun bunun, yanıma koşup:

Tebrik ederiz Necip Fazıl Bey! İşte şörete kavuştunuz!” sözleriyle dile ge-tirir.

Bu sıralarda bir gün Yakup Kadri’yi görmek için “İkdam Gazetesi”ne gi-der. Yakup Kadri’nin odasına girerek elindeki defteri masasına bırakır. Ona “Felsefe talebesiyim. Şiir yazıyorum. Takdir ettiğim ender kalemlerden biri ol-duğunuz için şiirlerimi size getirdim. Beğenecek olursanız lütfen delâlet eder-siniz.” dedikten sonra odadan beklemeksizin çıkar gider. “Mezar Kitabe”si adındaki ilk şiiri “Yeni Mecmua”da yayımlanır. Bu şiir üzerine Ahmet Haşim “Yeni Mecmua” idarehanesinde bir gün Necip Fazıl’a:

“Çocuk! Bu sesi nerede buldun sen?” der. Sonrasında da sözünden piş-manlık duymuşçasına;

“Kendini bir şey sanma! Yakup Kadri’nin seni tuttuğuna da bakma! Tesiri altındasın da ondan… Sanatkâr tesiri altında kalanı sever.” diyerek bir bakıma söylediği sözden rahatsız olur.

O günlerin edebiyat dünyasında; Ziya Gökalp’in kurup Yakup Kadri ve ar-kadaşlarının çıkardığı Yeni Mecmua, Dergâh, Anadolu Mecmuası, Millî Mec-mua ve Hayat Mecmuası söz sahibiydi. Bu âlem içinde ilk şiirlerini 1922’de Yeni Mecmua’da yayımladı. Necip Fazıl’ın 1 Temmuz 1923’te yayımlanan ilk şiiri, “Örümcek Ağı” adlı kitabına “Bir Mezar Taşı” başlığıyla aldığı “Mezar Kitabe”si adlı şiirdir.

1924’te 20 yaşındayken, Maarif Vekâletinin Avrupa’ya tahsile gönderi-lecek ilk öğrenci grubu için açtığı imtihandaki başarısıyla üniversitedeki sö-mestrlerini resmen tamamlamış sayılarak Paris’e gönderildi. 1924-1925’te


10

“Sorbon Üniversitesi Felse-fe Bölümü”nde burslu olarak öğrenim gördü.

Şairin Paris hayatı, ken-dini arayışın korkunç his he-lezonları, girinti ve çıkıntıla-rı arasında, nefs cesareti bakı-mından hayal yakıcı bir tablo-ya dönüştü.

1925’te ilk şiir kitabı “Örümcek Ağı” yayımlandı.

1926’da yurda döndük-ten sonra “Felemenk Bahr-i Sefîd Bankası”nda çalışmakta olan Salih Zeki’yi ziyarete gittiği bir gün, arka daşının teşvikiyle aynı bankada işe baş ladı. Daha sonra kısa sürelerle Osmanlı Bankası’nın Ceyhan, İstanbul ve Giresun şubelerinde çalıştı.

1928–1929 yıllarında “Bâbıâlî” adlı otobiyografik eserinde ge-niş bir şekilde anlattığı, Bâbıâli palamarına bağlı bohem bir hayat sürdü.

1928’de henüz 24 yaşındayken, “Kaldırımlar” adıyla ikinci şiir kitabı yayımlandı. 128 sayfalık bu eser edebiyat çevrelerin de büyük bir yankı uyandırdı. Yaşayan genç şairlerin en büyüğü olarak kabul edi-len Necip Fazıl’ı devrin ünlü edebiyatçılarından Yakup Kadri, bir “deha” ola-rak tanımladı. Edebiyat tarihçisi İsmail Habib, onun his ve hayal yüksekliğine hiçbir şairin çıkmamış olduğunu yazdı. Devrin kolay beğenmeyen tavrıyla ün-lenmiş eleştirmeni Nurullah Ataç, onu yarına ka lacak tek şair olarak değerlen-dirdi. Yaşar Nabi ise Necip Fazıl’dan “bir mısraı bir millete şeref verecek şair” diye söz etti. Aynı zamanda şiirleri ders kitaplarına girdi.

1929’da Ankara’ya gitti. 9 yıl boyunca çalışacağı ve müfettişliğe kadar yükseleceği İş Bankası’nda Umum Muhasebe Şefi olarak çalışmaya başladı.

Taksim’deki meşhur tarihi bina Taşkışla’nın 5. Alay, Zabit kıtasında 6 ay neferlik; Harbiye’de İhtiyat Zabit Mektebi’nde 6 ay talebelik, peşinden de 6 ay subaylık yaptı. 18 aylık bu askerlik macerası, 1931 yılı başlarından 1933 sene-

11


sinin ilk aylarına kadar sürdü. Askerliği bittikten sonra tekrar Ankara’ya dön-dü. 1932’de üçüncü şiir kitabı olan “Ben ve Ötesi”ni çıkardığında şöhretinin zirvesindeydi artık.

Fikirde; daima ruhçu, tecritçi, sezişçi, keyfiyetçi, sır idrakine bağlı ve ilâhî vahdeti tasdik edici bir görüş üzere oldu. Yani, çocukluk günlerindeki ilk ür-

pertilerinden 1934’e kadar, dur-durak bilmez taşkın ve başıboş ruhu, muazzam bir biçimde çalkalanmasına rağmen ana istikame-tini hiçbir zaman kaybetmedi.

“O ve Ben” adlı otobiyografik eserinde, hayatının en “kritik” kesitlerinden biri olan “Bahriye Mektebi Yılları” itibariyle, özetledi-ği 1934 yılına kadarki muhasebesi şöyledir:

“O güne kadar muhasebem, her unsuriyle hassasiyetimi gıcık-layan koca bir konak, her ferdi-nin nereden gelip nereye gitti-ğini bilmediği uğultulu bir cere-yan içinde, her ân iniltilerle açı-lıp örtülen mırıltılı kapılar ara-sında ve bütün bir ses, renk ve şekil cümbüşü ortasında, beş hassemin sınırını tırmalayıcı ve ilerisini araştırıcı derin bir (melankoli) duygusundan iba-ret... Bana çocukluğumdan ka-lan ve ilerdeki basamaklarda gittikçe kıvamlanan bu hassa-siyet, sonunda, Büyük Velî’nin eşiğine yüz süreceğim âna ka-dar -otuzuna yaklaşıncaya dek- mücerret, müphem, for-mülleşmemiş ve sisteme gir-memiş, hayat üstü bir hayat, ideal hayat hasretinin, ku-laklarıma devamlı fısıltısını akıttı. Oniki yaşımdan yirmi

küsur, hattâ otuz yaşıma kadar süren, gûya kendime gelme, billûrlaşma ve şahsiyetlenme çığırımda, şu veya bu bahanenin çarkına tutulmuş, döner, dö-ner ve kendimi hep günübirlik bahanelerin hasis kadrosunda belirtmeye ça-balarken, bu fısıltıyı; seslerin, renklerin, şekillerin ve mesafelerin ötesindeki


12

hakikatten çakıntılar bırakıp geçen bu fısıltıyı hiç kaybetmedim. Madde içi ha-yatta parende üstüne parende atarken, madde ötesi hayatın, ruhumda daima ihtarcısına, gözü uyku tutmaz nöbetçisine rastlıyor; ve arada bir bu nöbetçi-nin selâmını alıp yine beni sürükleyen çarklara takılıyor, ona:

“Haydi, beni nereye götüreceksen götür, kime teslim edeceksen et!

Diyemiyordum.

Otuz yaşıma kadar da muhasebem budur.”

“...Hayatım, başından beri muazzam birşeyi bulmanın cereyanı içinde akı-yordu. Şu veya bu miskin vesilenin hassasiyeti içinde birini arıyordum. BİRİ-Nİ...

O, kim mi?

Allah’ın sevgilisi…

Sonsuzluk ikliminin batmayan güneşi ve ebedîlik sarayının paslanmaz tâcı…

Tek dâva O’nu bulmakta, bulduracak olanı bulmaktaydı.

Binbir istikamette seke seke, sağa sola büküle büküle, renkten renge bu-lana bulana, hiçbir şeyden habersiz ve insandaki meccani emniyet ve bedahet saadeti karşısında şaşkın, hep o BİR etrafında helezonlar çizen bir hayat…”

1934’te bir akşam, çalıştığı bankadan Boğaziçi’ndeki evine dönmek için bindiği “Şirket-i Hayriye” vapurunda karşısına oturan ve gözlerini ondan ayır-mayan; o güne kadar hiç görmediği, bir daha da göremeyeceği “hızır tavırlı” bir adam ona, Abdülhakîm Arvâsî Hazretleri’nin adresini verdi. Sıcak bir ilk-bahar günü, yanına Abidin Dino’yu aldı ve Eyüb sırtlarına çıktı. Belki üç, bel-ki beş saat devam eden o günkü temastan sonra hayatında büyük bir dönü-şüm yaşadı. Bir daha hiç bırakmamacasına o Büyük Zat’la ilişkisini sürdürdü.

Hikâyesi “O ve Ben”de yer alan, korkunç bir fikir buhranına (crise intel-lectuelle), büyük ruh ıstırabına çattığı 1934 yılı, hayatının en karmaşık sene-si oldu.

1935’te yaşadığı bunalımlı günlerin ardından efendisinin manevi tesiriy-le açılan eser verme devrinin ilk kitabı “Tohum”u yazdı.

1936’da Celal Bayar’ın temin ettiği ilanlar yardımıyla çıkardığı ve 17 sayı sürdürdüğü “Ağaç” dergisi, dönemin önde gelen entelektüellerini çatısı altın-da topladı. Derginin yazı kadrosunda Sait Faik, Fikret Adil, Sabahattin Ali, Fa-lih Rıfkı Atay, Ahmet Muhip Dıranas, Bedri Rahmi Eyiboğlu, Şevket Hıfzı Rado,

13



14

Peyami Safa, Suut Kemal Yetkin, Feridun Fazıl Tülbentçi, Hasan Âli Yücel, Ah-met Hamdi Tanpınar gibi yazarlar yer aldı.

“Ağaç” dergisi, 14 Mart 1936 ve 29 Ağustos 1936 tarihleri arasında beş bu-çuk ay haftalık olarak yayımına devam etti. “Ağaç”ın ilk 6 sayısı Ankara’da çı-karken 7. sayıdan itibaren İstanbul’da yayın hayatı devam etti.

1938’de uzun süredir üzerinde çalıştığı, büyük ruh çilesinin sahne desta-nı olan “Bir Adam Yaratmak” piyesini teftiş için gittiği Zonguldak’ta tamamla-dı. Eser ilk defa İstanbul Şehir Tiyatrosu’nda Muhsin Ertuğrul tarafından tem-sil edildi. Muazzam bir ilgiyle karşılandı.

1938 senesinin başlarında “Ulus Gazetesi” yeni bir “Millî Marş” için müsa-baka açtı. Ayrıca kendisine özel olarak yapılan teklifi; öne sürdüğü işi umu-

mileştirmekten yani “müsabaka”dan vazgeçilmesi şartının kabulü üze-rine benimsedi. Sonunda “Büyük Doğu Marşı” olarak bilinen şiiri yazdı.

15


10.10.1938’de kendini “dolap beygirinden farksız” hissetmeye başladı-ğı bankadaki görevinden istifa etti. Vakit geçirmeden “Haber Gazetesi”nde ça-lışmaya başladı. Kısa bir süre sonra da “Son Telgraf Gazetesi”nde, Bâbıâlî’nin önde gelen yazarlarının aksine, İkinci Dünya Savaşı’nın kaçınılmaz olduğu gö-rüşünü savundu. Bu görüşünde de haklı çıktı. Olayları önceden haber verir mahiyetteki teşhis ve tahlilleri karşısında muhalifleri ancak şunu diyebildi:

“Bu adam ne derse çıkıyor!..”

Zamanın Maarif Vekili Hasan Âli Yücel tarafından Ankara Devlet Yük-sek Konservatuarı’na hoca olarak tayin edildi. Bu Profesörlük işinin trenlerde kondüktörlüğe döndüğünü ileri sürerek Hasan Âli’den İstanbul’da bir görev istedi. İstanbul Güzel Sanatlar Akademisi’nin Yüksek Mimari kısmına atandı. Ayrıca Robert Kolej’in son sınıflarında da edebiyat hocalığı yaptı.

1939’da, en sevdiği şiirini, bundan 5 yıl önce yaşadığı anlatılmaz ve anla-şılmaz büyük ruh ıstırabının şiiri “Çile”yi yazdı.

1940’ta Türk Dil Kurumu adına “Namık Kemal” isimli bir eser kaleme aldı. Zamanında Abdülhakîm Arvâsî Hazretleri’nin Ulu Hakan Abdülhamid hakkında söylemiş olduğu gerçekleri, bu esere dair incelemelerini derinleş-tirdikçe fark etti.

1941’de, Köklü bir aileden; “Bâbanzâde”lerden, Ahmed Naim Efendi’yle kardeş çocuğu olan Recai Bey’in kızı, Yahya Nüzhet Paşa’nın torunu Fatma Neslihan Hanımefendi ile evlendi. Bu evliliğinden Mehmed, Ömer, Ayşe, Os-man ve Zeynep isimlerinde beş çocuğu oldu.

1942 kışında tekrar 45 günlüğüne Erzurum’a askere gönderildi. Asker-deyken yazdığı siyasi bir yazı nedeniyle mahkûm oldu. Böylelikle ilk hapis cezasını, Sultanahmet Cezaevi’nde tattı.

Aslında politikaya ve sosyal hayata eğilimi 1936’da başlamış, o yıldan 1943’e kadar geçen 7 yıl içinde, İslâmi eğilimi “Şahsi bir zevk ve saklı bir telkin” düzleminde kaldığı için, ne devlet ne de ba-sında kimseyi ürkütmemişti. Yalnız bazı eleştirmenler ve yazar-lar hiçbir anlam veremedikleri ondaki bu temayülü hazmedeme-mişler; “İslâm komünisti!”, “Hayır!”, “İslâm faşisti”, “Yok, yok neo-Müslüman”, “Sırf züppelik olsun diye Müslümanlık taslıyor!”, “Sa-bık şair; şiirine yazık etti!”, “Ahmak burjuvaları şaşırtmak merakın-da bir sanatkâr mizacı!..” gibi birtakım klişe yakıştırmalarda bu-lunmuşlardır.

1943 yılı, sanatkârın fildişi kulesinden agoraya indiği, tam olarak belirdiği tarihtir. İçini öyle bir sosyal mücadele ruhu, sa-


16

natının muhtaç olduğu cemiyeti yoğurma heyecanı kaplar ki, artık çalışa-maz olur. Mücadelesini bir ömür; hükümetiyle, partisiyle, basınıyla, hocasıyla, gençliğiyle kendi açtığı bütün cephelerde tek başına çiçeklendirecek “Büyük Doğu Mecmuası”nın ilk sayısını 17 Eylül 1943’te çıkardı.

Sonraki dönemlerine bir hazırlık aşaması olan derginin bu ilk devresi, 30’uncu sayıda “Allaha itaat etmeyene itaat edilmez!” mealinde bir Hadis-i Şerif yayımlaması nedeniyle mevcut duruma itaatsizliğe teşvik suçlamasıyla 1944 Mayıs’ında Bakanlar Kurulu kararıyla kapatılır.

Gün geçirilmeden Güzel Sanatlar Akademisi Yüksek Mimari Bölümü’ndeki hocalığına da son verilir. İkinci defa askerliğe sevk edilerek Eğridir’e gönde-rilir.

Bu ilk devresinden sonra Büyük Doğu; 2 Kasım 1945’ten başlayarak 5 Ha-ziran 1978’e kadar günlük, haftalık ve aylık şeklinde çeşitli tarih ve aralıklar-la tam 16 devre yayın hayatını sürdürür. Necip Fazıl, cilt cilt eser faaliyetinin yanı sıra, 36 yıl süreyle dergiyi tek başına omuzlar. Büyük bir fikir ve aksiyon zemini oluşturur.

2 Kasım 1945’de Büyük Doğu yeniden çıkmaya başlayınca; Necip Fazıl, birdenbire “eski İktisat Vekili Fuat Sirmen”e neşir yoluyle hakaret, dini tezyif, memleket dâhilinde teşekkül etmiş İktisadî, hukukî, siyasî, idarî rejimleri de-virmek yolunda propaganda” gibi birçok suçlamalarla adlî takibat ve muhake-meyle yüz yüze gelir.

Büyük Doğu’nun 13 Aralık 1946 tarihli sayısına kapak yaptığı mücerret bir kulak resminin altındaki “Başımızda kulak istiyoruz!” ibaresi dönemin ile-ri gelenlerinden birisinin kulaklarının duymuyor olması hakikatiyle birleşin-ce sıkıyönetimce tekrar kapatılır.

Necip Fazıl da devrin önemli yöneticilerinden birisi ta-rafından Ankara’ya çağrılır. Söz konusu kişi, Necip Fazıl’a sa-dece ‘biraz ölçülü’ davranması ve fazla aleyhte yazı yazma-ması karşılığında 100.000 lira teklif eder. Kabul etmediği tak-dirde ise açık açık zindana atılmakla tehdit eder.

O günler için büyük bir servet demek olan deste “söz” ol-maktan çıkar, üstündeki “Türkiye Cumhuriyeti Merkez Ban-kası” bandajıyla birlikte Necip Fazıl’ın önündeki masaya bı-rakılır.

Çok geçmeden de; kapatılan Büyük Doğu’da yayımlanma-ya başlamış olan “Sır” isimli tiyatro eserinden dolayı “Milleti kanlı ihtilale teşvik” suçlamasıyla mahkemeye çıkarılır.

17


Necip Fazıl, artık büyük mücadele yolundadır. 18 Nisan 1947’de Bü-yük Doğu’yu üçüncü defa yeniden çıkarır. Birkaç ay sonra da Rıza Tevfik’in “Abdülhamid’in Ruhaniyetinden İstimdat” şiirini neşri sebebiyle dergi mahke-me kararıyla bir kez daha kapatılır. Kendisi de tutuklanarak hapse atılır. “Türk-lüğe hakaret”ten yargılanır. 1 ay 3 gün tutuklu kaldıktan sonra beraat eder.

1947’de; bütün bunlar olup biterken “Sabır Taşı” piyesiyle “C.H.P. Sanat Mükâfatı”nı kazanır. Ancak jürinin verdiği bu karar, parti genel idare kurulu ta-rafından iptal edilir.

Necip Fazıl, Büyük Doğu’nun çıkmadığı bu kısa zaman aralığında, mizah dergisi “Borazan”ı (28 Kasım 1947 ile 12 Aralık 1947 tarihleri arasında) top-lam 3 sayı çıkarır.

1948’de, temyiz mahkemesi, hakkındaki ilk ve meşhur beraat kararını çe-şitli nedenlerle bozar. Bütün bir yıl geçimini, evinde ne varsa satarak temin eder.

1949 yılını eşi Neslihan Hanım, üç çocuğu ve kayınvalidesiyle birlikte kü-çük bir otel odasında karşılar. Ağır ceza mahkemesi; hakkında verdiği beraat kararında ısrar ederken, Büyük Doğu da kapa-nıp her defasında yeniden çıkartıla-rak kaldığı yerden yoluna devam eder.

1949 yılı Ramazan ayında Büyük Doğu Cemiyeti’ni kurar.


18

Şubat 1950’de söz konusu cemiyetin bir numaralı şubesi olan “Kayseri Bü-yük Doğu Cemiyeti” açılır. Cemiyetin Kayseri şubesinin açılışını yaptıktan son-ra İstanbul’a dönüşünde bir yazı bahanesiyle tutuklanır. Türklüğe hakaret da-vasında verilmiş olan beraat kararı temyiz mahkemesince yeniden bozulur. Söz konusu dava bozulur bozulmaz da Necip Fazıl 21 Nisan’da hapse atılır.

500 yıllık bir Türk ailesine mensup olan Necip Fazıl’ın hayatındaki, “Türk-lüğe Hakaret Davası”nı da içine alan bu dönem; o günlerde ona ne gözle ve na-sıl bir korkuyla bakıldığının, ne tür bir muameleye tabi tutulduğunun, hangi korkunç berzahlardan geçtiğinin kavranabilmesi açısından, üzerinde dikkatle durulması gereken bir dönemdir.

Kendi ifadesiyle dönemin söz sahipleri zamanın adalet bakanına;

“Ne yaparsanız yapın bu adamı bertaraf edin!.. Temyiz mahkemesin-ce bozulan fakat yine mahkemenin üzerinde ısrar ettiği Türklüğe Hakaret Davası’ndaki beraat hükmünü, Temyize bu sefer nihai olarak bozdurmak için 1 yıldır sarfedilen gayreti birdenbire hızlandırdılar. Vaziyet emindi. Doğrudan doğruya politikadan emir almak vaziyetinde kalan o zamanki Temyiz Mahke-mesi bu hükmü nasılsa bozacaktı. Fakat hemen bertaraf edilmem için bir tevkif bahanesi bulmak lazımdı. Derhal buldular. Doğrudan doğruya partiye yöneltti-ğim bir hücumu hükümetin manevi şahsiyetine yönelmiş saydılar ve beni tev-kif ettiler. Bu davadan hâkimin huzuruna çıkar çıkmaz beraat ettiğim ve salıve-rilmeyi beklediğim gün, o anda yetiştirdikleri Temyiz’in bozma kararı üzerine beni bir mahkemeden diğer mahkemeye aktardılar. Temyiz’in bozma ve mah-kemenin uyma kararı üzerine, beraat eden adamı, bu defa zevcesiyle birlikte tekrar hapse gönderdiler. Sırf taraflar teşekkül etsin de Temyiz’e hemen uyu-labilsin diye, hamile ve hasta zevcemi, vahşice bir üslupla, yatağından kaldırıp öğleden evvelki mahkemeyi öğleden sonraya kadar bekletmek; ve -ben zevce-mi yatağından kaldıramazlar, beni de mecburen salıverirler diye düşünürken- birdenbire hasta kadını mahkeme salonundan içeri itmek suretiyle, cihanda emsalsiz bir hak ve adalet hıyaneti tertiplediler. Halk Partisi idaresinin savcı-sına ve mahkemesine baskı derecesini gösteren bu misali, içindeki hak ve ada-let hıyanetiyle birlikte, bu ve öbür dünyanın hesap günlerine havale ediyorum.”

Necip Fazıl, Demokrat Parti’nin seçimleri kazanmasının arkasından çı-kartılan af kanunuyla 15 Temmuz’da serbest bırakılır. Aynı yıl, Büyük Doğu Cemiyeti’nin Tavşanlı, Kütahya, Afyon, Soma, Malatya, Diyarbakır şubeleri açı-lır. Bu durum eski iktidarı ürküttüğü kadar, yeni iktidarca da hoş karşılanmaz.

Necip Fazıl; Demokrat Parti’yi ilk kurulduğu andan itibaren bir denge par-tisi, Adnan Menderes’i de Cumhuriyet devri başbakanları arasında her anla-mıyla ilk ve yegâne ümit olarak görür. Partiyle Menderes’i ayıran bu görüşü kavrayamayanlar, onu, Demokrat Parti’nin propagandasını yapmakla suçlarlar. Oysa yeni iktidar, Büyük Doğu Cemiyeti’ne duyduğu nefreti ve onu takip ve gö-

19



20

zetim altında tuttuğunu biz-zat Başbakan Yardımcısı Sa-met Ağaoğlu tarafından Mec-lis kürsüsünde dile getirir.

Bu süreçte büyük bir if-tira ve lekeleme kampanya-sı başlatılır. Necip Fazıl sürek-li takip ve tarassut altında tu-tulur. Basına “Kumarhane Bas-kını” olarak yansıyan siyasi komplo tertiplenir. Bu komp-lo üzerine Büyük Doğu’nun 54. sayısı çıkarılır. Dergi çıkar çık-maz toplatılır. Necip Fazıl, bu sayıdaki bir yazısından dola-yı tutuklanarak tekrar cezaevi-ne atılır. Cezaevinden çıkışında da Büyük Doğu Cemiyeti’ni tas-fiye eder.

1952’de, “Vatan Gazetesi”nin sahibi ve başyazarı Ahmet Emin Yalman’ın Malatya’da bir suikast teşebbüsü ile yaralanması (22 Kasım) ile başlayan hadiseler, basın tarafından büyütülür. Necip Fazıl, azmettirici sıfatıyla, bir daha o ünlü savunmalarını yapacağı sanık sandalyesine oturtulur.

Bu günler, şairin hapishane ilişkisiyle de diğer örneklerden oldukça farklı olarak; o keskin ve gözü kara fikir mizacının altındaki çok hassas ruhunu acı-tan ve demir parmaklıklar arkasındaki bir gününü 100 güne bedel kılan “dış tesirler” açısından hayatının en ıstıraplı dönemidir.

Şair, 11 Aralık 1952’de, “Müdafalarım” adlı eserinde de yer alan “Maske-nizi Yırtıyorum” başlığını taşıyan ünlü broşürle, 1943’ten beri başına gelenle-rin ve bütün bu olup bitenlerin ayrıntılı bir muhasebesini yapar.

12 Aralık 1952’de, Malatya hadisesinden hemen sonra, daha önceki bir mahkûmiyetin infazı bahanesiyle atıldığı hapisten “taammüden katle teşvik ve azmettirmek, katle teşebbüs fiilini medih ve istihsal eylemek” isnatlarıyla yargılandıktan sonra, 16 Aralık 1953’te Malatya davasındaki suçsuzluğu anla-şılarak hapisten çıkar.

21


1951, 1952 ve 1956 yıllarında Büyük Doğu’yu günlük gazete olarak çıka-rır. Büyük Doğu’nun etkisi o derece büyük olur ki, 1954 seçimlerinden önce, bir parti lideri yaptığı seçim konuşmalarında eline Büyük Doğu’lardan çeşitli nüshaları alarak; “İşte Menderes, bu yobazlık âbidesine yardım eden adamdır. Onu ve partisini seçmeyin!..” diye propaganda yapar.

1957’de de 8 ay 4 gün hapis yatar. Bu arada; Necip Fazıl hiç-bir zaman ve mekân şartı aramaksızın sürekli yazarak değişik sa-halarda zirve eserler vermeye devam eder.

Necip Fazıl, “at”a olan sevgisi ve biniciliği ile de meşhurdur. 1958’de, Türkiye Jokey Kulübü’nün ısmarlamasıyla, belki de konu-sunun ilk örneği olarak, “at”ı bütün ruhu, estetiği, tarihi ve felsefe-siyle, şairane bir üslupla ele alan ve anlatan önemli bir eser kaleme alır. Şairin “at”a olan ilgisi Erzurum’da başlar. Dayısı Erzurum’da po-

lis müdürü olarak çalışırken an-nesi ve anneannesi ile bir müd-det orada kalır. Oradayken baş-layan bu at ilgisi, “Erzurum’da, konağımızın ahırına bağlı bir ata boyuna binmek, ondan son-ra süvari zabiti üniformasını taşıyacağım günlerde büsbü-tün azmak ve oturduğum bah-çelik ve kırlık semtlerde daima ahırımda bir, hatta iki soylu at bulundurmak suretiyle 60 ya-şıma kadar benden ayrılma-dı.” sözleriyle izah eder.

Büyük Doğu’ların mu-azzam hücum devresi olan 1959’da, şairin aleyhine o ka-dar dava açılır ki, bu davala-rın yarısı mahkûmiyetle so-nuçlansa Necip Fazıl’ın 101 sene hapis yatması gereke-cektir.

Mahkûmiyet kararlarının kesinleşmeye baş-ladığı ve Başbakan’ın emriyle Niğde Cezaevi’nde kendisine tek kişilik olduk-ça konforlu bir hücre hazırlandığı sırada 27 Mayıs 1960 İhtilali olur. İhtila-


22

23


lin ilk radyo duyurularından birinde de aslında o günlerde çıkmayan Büyük Doğu’nun kapatıldığı ilan edilir.

Necip Fazıl, 6 Haziran günü gece yarısı evinden alınır. 4,5 ay müddetle Balmumcu garnizonunda “gerekçesiz” tutulduktan ve ağır hakaretlere ma-ruz bırakıldıktan sonra, genel affa rağmen, katilleri, ırz düşmanlarını taşıma-ya mahsus camsız, kırmızı renkte bir cezaevi arabasıyla 15.10.1960’ta Topta-şı Hapishanesi’ne nakledilir. 1,5 yıl burada tutuklu kalır.

18 Aralık 1961’de tahliye edilişinin ardından önünde iki yol açıldığını gö-rür. Ya her şeyden büsbütün el etek çekmek yahut da her şeye topyekûn el uzatmak... Tercihi, demir hapishane kapılarından daha önce de salıverildiği günlerden farklı olmaz.

Bütün bu yaşananların ardından Necip Fazıl; “Bir mısraı bir millete şe-ref vermeye yeter!.. Bu söz benim iman tarafım belli değilken, o hengâmede, bugünkü düşman cephesinin en kodaman kalemlerinden biri tarafından hak-kımda kondurulmuş teşhistir. Yarabbi; nezdinde, kendimi, en aşağı müminlik mertebesinin ancak ayak tozlarını silmeye memur bir dereceye bile layık gör-meyerek böyle bir iddiadan kemiklerim ürpererek kaydediyorum: Sadece se-nin dininden, hak olan yolundan, tek olan kapından nefret ettikleri için, nefret edilmek bana ne muazzam payedir! Bu payeyi bana sen, hayatım ve bütün in-sanların hayatı gibi, meccânen, yoktan, tek liyakat ve istihkâkım olmadan ver-din; ve benim ağzımla değil, düşmanlarımın lisaniyle izhar ettin. Artık ben na-sıl susabilirim?” der.

Yani, yine ikinci yolu seçer. Kendini bulur gibi olunca “Yeni İstiklal”, bir müddet sonra da Çetin Emeç’in sahibi bulunduğu “Son Posta Gazetesi”nde başmakalelerine ve günlük fıkralarına başlar.

1963 ilkbaharında bir davet üzerine açılan “konferans çığırı” evvela Sa-lihli, İzmir; bir müddet sonra Erzurum, Van; daha sonra İzmit, Bursa ve 1964 yılının ilkbaharında da Konya, Adana, Maraş ve Tarsus’la devam eder.

1964’te Büyük Doğu’nun 11’inci devresini açar. Adnan Menderes’in aziz hatırası için kaleme aldığı ve derginin birinci sayısında neşrettiği “Zeybeğin Ölümü” şiirinden dolayı takibata uğrar.

1965’te “Büyük Doğu Fikir Kulübü”nü kurar. Mart ayından başlayarak sı-rasıyla Adıyaman, Maraş, Burdur, Gaziantep, Nizip, Kilis, Kayseri, Akhisar, An-kara, Kırıkkale ve Eskişehir’de konferanslar serisini sürdürürken, günlük çer-çevelerini ve bazı eserlerinin tefrikasını da bir gazetede sürdürür.

“b.d. Fikir Kulübü” adına Ankara Dil ve Tarih Coğrafya Fakültesi’nde ver-diği bir konferans üzerine açılan davada, “Din esasına bağlı cemiyet kurmak” iddiasıyla yargılanır.


24

Büyük Doğu’ların 1965 ve 1967 devrelerinde birçok defa “Hükümetin Ma-nevi Şahsiyetini Tahkir” suçlamasıyla takibata uğrar. Cumhuriyet Halk Partisi, Demokrat Parti ve Milli Birlik Komitesi dönemlerinin ardından, Adalet Partisi iktidarında da takibe konu olmaktan kurtulamaz.

1967 yılı itibariyle “İdeolocya Örgüsü” isimli eseri, “Mümin/Kâfir” diya-logları ve siyasi içerikli yazıları sebebiyle devamlı olarak suçlanır, sorgulanır ve yargılanır.

1968’de “Vahidüddin” adlı eserini “Bugün Gazetesi”nde tefrika edip ilk baskısını yaptıktan sonra takibata uğrar ve kitap toplatılır. Yapılan inceleme sonucunda eserde suç unsuru bulunmadığına dair bilirkişi raporu doğrultu-sunda mahkeme beraat kararı verir.

1969 yılında Erzincan, Antalya ve Alanya’da konferanslar vererek konferanslar serisini devam ettirir.

İleride, kararın temyize bozdu-rulması ve daha önceki kararın

25


aksine mahkemenin bozma ilamına uymasıyla 28.11.1973’te bu davadan da mahkûm olur. Ancak bir süre sonra af kanunu çıkacağı için karar infaz edile-mez. “Vahidüddin” eseri ikinci baskısında hiçbir takibata uğramayıp “zaman aşımı”na gireceği hâlde, 1976’daki üçüncü baskısından sonra tekrar takibata uğrar. Bütün bilirkişi raporlarına rağmen Necip Fazıl’a 25 sahifelik bir karar-la 1,5 yıl mahkûmiyet verilir.

Çeşitli tarihlerde muhtelif gazetelerde, başmakalelerine, fıkralarına ve bazı eserlerinin tefrikasına devam eder. Tam sahife Ramazan yazıları kaleme alır.

1973 seçimlerinden sonra beliren; neredeyse, 1943’lerde “Sanatına ya-zık etti!” diyenlere, 30 sene sonra bambaşka bir açıdan hak verdirtecek siyasi tablo ve bu tabloyla birlikte artık iyice ortaya çıkan dini manzara karşısındaki üslûbunda, derin bir ıstırap ve inkisar hâli içinde:

“Bir devirdi. O tarihlerde (40’lı yıllar) küfür, bütün müesseseleriyle bir buzdağı gibiydi. Ortalıkta hiçbir hareket mevcut değildi. Müslümanlık zinda-nı camilerden bir hıçkırık sesi bile gelmiyordu. Bu gafiller, âdeta, “camie gire-biliyorum ya, ne devlet!” gibilerinden seviniyorlar ve hadım olmanın oltasın-da mesut görünüyorlardı. Şimdi şucu bucu geçinen bazı zümrelere adını ver-miş isimlerden hiçbirini görmek mümkün değildi. Derken, meydan açılır gibi olduktan sonra ortaya çıktılar ve kendilerine evliyalık süsü vermekten de ka-çınmadılar. Biz ise, mahut buzdağını, karda avuçlarımızı hohlarcasına, ciğer-lerimizden kopan sıcak nefeslerle eritmeye çalıştık ve galiba bunda müessir olduk.

Fakat bu defa... Bu defa ortalık çamur kesildi ve şu andaki perişan man-zara doğdu. Dahası ve en acısı, İslâm dava ve aksiyonunun bunlara izafe edilmesi, bunlarda göründüğü gibi zannedilmesi, İslâm’a ay-kırı cephenin bütün din hıncının bu beceriksizler üzerinde bir nevi boks talimi yastığına benzer bir avantaj kazanması ve İslâm dava-sını temsil gibi bir şeref ve ehliyetin, bu ehliyetsiz ellerde bilinme-sidir!.. Biz, tam 30 yıl, tırnaklarımıza kan ve ciğerimize kaynar su oturmuş; bu netice için mi çalıştık, çabaladık, didindik, yırtındık, yıprandık, helak olduk?” notunu düşer. Aynı yıl Hacc’a gider.

Yine bu yıl içinde, Fas’tan, saraya çok yakın bir çevreden evi-ne kadar gelen, ömrünün kalan kısmını bütün aile fertleriyle bir-likte Fas’ta geçirmesi, yani bundan böyle Fas’ta yaşaması teklifi-ni; gözlerini pencereden dışarıya, alakasız bir noktaya dikerek, kü-çük, çok küçük göz tikleri içinde sabırla dinler. Söz konusu kimse-ye ilgisiz bir konu açarak cevap verir.


26

Aynı yıl, oğlu Mehmed’e Büyük Doğu Yayınevi’ni kurdurur. Sonuna vasi-yetini de eklediği “Esselâm” isimli manzum eserinden başlayarak daha evvel çeşitli yayınevlerince basılmış eserlerinin düzenli yayınına başlar.

1974’te, daha önce “Örümcek Ağı”, “Kaldırımlar”, “Ben ve Ötesi”, “Sonsuz-luk Kervanı”, “Çile” ve “Şiirlerim” adlarıyla yayınlanan şiir kitaplarını, “mal sa-hibi olarak” kendisini ifadelendirmeyen küçük ve kifayetsiz davranışlar şek-linde değerlendirirken, onları “özleştirerek, süzerek, ayıklayarak, düzelterek” yeni şiirleriyle birlikte tek kitapta; “Çile”de toplar. Böylece bu isim altında bü-tünleştirdiği şiirlerini, Türk edebiyatına, “Şairliğimin tek ve eksiksiz kadrosu” diyerek armağan ederken, kitabın takdiminde, vasiyet niteliğindeki şu ifade-ye yer verir:

“İşte şiir kitabım bu, hepsi bu kadar; ve bu kitaba gelinceye dek başka hiç-bir şiir bana, adıma ve ruhuma mal edilemez!”

1975 Ağustos’unda, kabri Van’ın Arvas Köyü’nde bulunan, mürşidi-nin mürşidi Seyyid Fehim Hazretlerini, bir yıl sonra da, onun da mürşidi Hakkari’nin Şemdinli Kazasının Bağlar (Nehri) mevkiindeki Seyyid Tâhâ Haz-retlerini ziyaret eder.

23 Kasım 1975’te, Millî Türk Talebe Birliği tarafından mücadelesinin 40. yılı münasebetiyle bir “Jübile” düzenlenir.

1976’da, dergi-kitap şeklinde, 1980 yılına kadar 13 sayı sürecek olan “Rapor”ları, 1978’de de son devre Büyük Doğu Dergisi’ni çıkarır.

1980’de doğumunun 75. yıldönümünde Kültür Bakanlığınca “Büyük Kül-tür Armağanı” ödülünü alır.

26 Mayıs 1980’de Türk Edebiyat Vakfı tarafından “Şairler Sultanı” seçilir.

1981 yılının başlarında, görünen yüzüyle, “içinde 20 yıl müddetle bir protoplazma hâlinde yaşattığı “İman ve İslâm Atlası” isimli eserini kalıba dö-kebilmek için”, bir daha çıkmamak üzere evine kapanır.

“İman ve İslâm Atlası” adlı eserinin yayımlanmasıyla da fikir dalında “Millî Kültür Vakfı Armağanı”na layık görülür.

Yeni bir Parti kurmak üzere bulunan ve ileride devlet başkanlığına kadar yükselecek olan Turgut Özal’ı, isteği üzerine sık sık evindeki odasında kabul ederek fikirler not ettirir. Ona tavsiyelerde bulunur.

1982’de “Batı Tefekkürü ve İslâm Tasavvufu” adlı kitabıyla “Yılın Fikir ve Sanat Adamı” seçilir.

Aynı yıl “Türkiye Yazarlar Birliği Üstün Hizmet Ödülü”nü de alır.

27



28

Ömrünün son günleri, Erenköy’ündeki evinin “küçük oda”sında, yine ke-sinleşip infaz safhasına gelmiş; ve hayli ilerlemiş yaşına ve adlî tıp raporları-na rağmen devrin devlet başkanınca af yetkisi kullanılmayarak bir tür infaz emri verilmiş 1,5 yıllık mahkumiyeti yüzünden her an götürülme tehdidi al-tında; kitapları, yazıları, notları ve birtakım halis ve gerçek dostlarıyla hüzün-lü sohbetler içinde geçer.

25 Mayıs 1983’te, geceleyin yatağında doğrulup, elâ gözlerini pencere-den dışarıya, derin karanlığa dikti. Pembeden daha kırmızı dudakları hafif-çe kıpırdadı:

“Demek böyle ölünürmüş!..”

26 Mayıs 1983’te, Perşembe günü, Eyüp sırtlarında toprağa verildi.

NECİP FAZIL KISAKUREK’İN YAZILARINDA KULLANDIĞI MAHLASLAR:

Ne-Fa-Ka, Prof. Ş. Ü., Hi-Ab-Kö, Mürid, Ha-A-Ka, Bankacı,Adı Değmez, Be-De, Neslihan Kısakürek, Ozan, Ahmet Abdülbaki, Ozanbaşı, Nüktedan, Hikmet Sahibi Abdi’nin Kölesi, Dedektifx1’dir.

NECİP FAZIL KISAKUREK’İN YAZDIĞI DERGİ VE GAZETELER:

1) Dergiler:

Yeni Mecmua 1923, Milli Mecmua 1924, Anadolu Mecmuası 1924-1925, Hayat Mecmuası 1928-1929, Yeni Hayat, Varlık Dergisi 1933, Büyük Doğu 1943-1978, Ağaç 1936, Borazan 1947, Akbaba 1928, Türk Tiyatro Dergisi 1935, Gündüz Dergisi 1937, Yeni İstiklal 1963, Türk Edebiyatı 1982’dir.

2) Gazeteler:

Cumhuriyet 1928, Haber 1939, Son Telgraf 1939-1943, Yeni İstanbul 1975-1980, Bâbıâlîde Sabah 1966-1967, Bugün 1966-1969, Milli Gazete 1974-1976, Her Gün 1977, Tercüman 1975-1976-1978-1982, Hâkimiyet-i Milliye 1932, Türk Sesi 1954, Son Posta 1962, Ufuk 1970, Dünyada ve Türkiye’de Sabah, 1972-1973;1976-1977;1979-1980-1981, Ortadoğu 1979’dur.

29


NECİP FAZIL KISAKÜREK’İN YAYIMLANAN KİTAPLARI:

1) Şiir:

101 Hadis (Manzum), Büyük Doğu’nun verdiği ek, İstanbul 1951.

Ben ve Ötesi, Semih Lütfi-Suhûlet Kütüphanesi, İstanbul 1932.

Çile, Bedir Yay., İstanbul 1962.

Çile (Nihaî Tertib), Büyük Doğu Yay., İstanbul 1974.

Esselâm, Büyük Doğu Yay., İstanbul 1973.

Kaldırımlar, İkbal Kütüphanesi, İstanbul 1928.

Öfke ve Hiciv, Büyük Doğu Yay., İstanbul 1988.

Örümcek Ağı (Arap Harfli), Halk Kütüphanesi, İstanbul 1925.

Sonsuzluk Kervanı, Serdengeçti Neşriyatı, Ankara 1955.

Şiirlerim, Fatih Yay., İstanbul 1969.

2) Tiyatro:

Ahşap Konak (Büyük Doğu’nun ilave-si), İstanbul 1964.

Bir Adam Yaratmak, Semih Lütfü-Suhulet Kitabevi, İstanbul 1938.


30

31


İbrahim Edhem, Büyük Doğu Yay., İstanbul 1978.Kanlı Sarık, Akçağ Yay., İstanbul 1970.Kumandan (Büyük Doğu’da tefrika Edildi. Ancak tamamlanmadı.) Künye, Semih Lûtfi-Sühulet Kitabevi, İstanbul 1938.Mukaddes Emanet, Büyük Doğu Yay., İstanbul 2000.Nam-ı Diğer Parmaksız Salih, Türk Neşriyat Yurdu, İstanbul 1948.Para, İstanbul Semih Lûtfi-Sühulet Kütübhanesi, İstanbul 1942.Piyeslerim (Ulu Hakan-Yunus Emre-Siyah Pelerinli Adam), Toker Yay., İstan-

bul 1969.Püf Noktası, Büyük Doğu Yay., İstanbul 2000.Reis Bey, Ötüken Yay., İstanbul 1964.Sabır Taşı, Semih Lûtfi-Sühulet Kütübhanesi İstanbul 1940.Sır, (Büyük Doğu’da tefrika edilmiş olup tamamlanmadı.)Siyah Pelerinli Adam, (Büyük Doğu’nun ilavesi), İstanbul 1964.Tiyatro Eserleri Cilt 1, (Bir Adam Yaratmak-Sa bır Taşı-Ahşap Konak-Siyah Pe-

lerinli Adam), Millî Eğitim Basımevi. İstanbul 1976.Tiyatro Eserleri, Cilt 2, (Yunus Emre-Kanlı Sarık-Para-Mukaddes Emanet),

Millî Eğitim Basımevi, İstanbul 1976. Tiyatro Eserleri, Cilt 3, (Reis Bey-Parmaksız Salih-Künye Abdülhamid Han-

Tohum), Millî Eğitim Basımevi, İstanbul 1976.Tohum, Semih Lûtfi Kitabevi, İstanbul 1935.

3) Hikâye ve Romanları:

Aynadaki Yalan, Büyük Doğu Yay., İstanbul 1980. Birkaç Hikâye Birkaç Tahlil, Semih Lütfü-Sühûlet Kütüphanesi, İstanbul 1933.Hikâyelerim, Toker Yay., İstanbul 1970.Kafa Kâğıdı, Büyük Doğu Yay., İstanbul 1984. Meş’um Yakut, 1928Ruh Burkuntularından Hikâyeler, Ötüken yay., İstanbul 1965.

4) Senaryoları:

Battal Gazi (Büyük Doğu’da Tefrika Edildi.) Kâtibim-Sen Bana Ölümü Yendirdin, Büyük Doğu Yay., İstanbul 2008.


32

Parmaksız Salih (Filmi Yapıl-dı, Piyesten Uyarlama).

Senaryo Romanları (Sen Bana Ölümü Yendirdin (Zehra)-Deprem (Çile)-Kâtibim-Villa Esmer-Vatan Şairi Na-mık Kemal-Canım İstan-bul), Toker Matbaası, İstan-bul 1972.

Vatan Şairi Namık Kemal, Se-mih Lûtfi Kitabevi, İstanbul 1944.

Villa Semer, Büyük Doğu Yay., İstanbul 2009.

Yangın Var (Filmi Yapıldı, Se-naryosu Yayınlanmadı).

5) Otobiyografik Eserleri:

Bâbıâlî, Büyük Doğu Yay., İstan-bul 1975.

Büyük Kapı, Yeni Şark Maarif Kü-tüphanesi, İstanbul 1965.

Cinnet Mustatili (Yılanlı Kuyudan) İnkılâp Kitabevi, İstanbul 1955.Hacdan Çizgiler, Renkler ve Sesler ve Nur Mahyaları, Büyük Doğu

Yay., İstanbul 1973. O ve Ben, Büyük Doğu Yay.,İstanbul 1974. Yılanlı Kuyudan, Akçağ Yay., İstanbul 1970.Büyük Kapı’ya ek (Başbuğ Velilerden), Oku Yay., İstanbul 1966.

6) Tarihî, Tahlilî, Biyografik Eserleri:

Bediüzzaman Said Nursi, Büyük Doğu Yay., İstanbul 2009. Benim Gözümde Menderes, Ötüken Yay., İstanbul 1970, İhtilal, Büyük Doğu Yay.,İstanbul 1976. Namık Kemal, Türk Dil Kurumu Yay., Ankara 1940. Nasreddin Hoca, Büyük Doğu Yay., İstanbul 2009.

33


Sahte Kahramanlar, Büyük Doğu Yay., İstanbul 1977. Son Devrin Din Mazlumları, Toker Matbaası, İstanbul 1969. Tarih Boyunca Büyük Mazlumlar 1-2, Sebil Yay., İstanbul 1966.Tarihimizde Moskof, Toker Matbaası, İstanbul 1973.

Ulu Hakan II. Abdulhamid Han, Ötüken Yay., İstanbul 1965, Vahidüddin, Vatan Haini Değil Büyük Vatan Dostu, Toker Yay., İstan-bul 1968.Yeniçeri, Özbahar Yay., İstanbul 1970.

8) Dinî Eserler ve Bu Alanda Derledikleri:

101 Hadis (Manzum, Meal Tefsir), Ülkü Matbaası, İstanbul 1951.Batı Tefekkürü, ve İslam Tasavvufu, Büyük Doğu Yay., İstanbul 1982.Bir Pırıltı Binbir Işık, Uğur Yay., İstanbul 1965.Çöle İnen Nur, Toker Yay.,İstanbul 1969.Dininizi Öğreniniz (Gençler İçin), Büyük Doğu Yay., İstanbul 2007.Doğru Yolun Sapık Kolları, Büyük Doğu Yay., İstanbul 1978.Hazreti Ali, Bedir Yay., İstanbul 1964.

İman ve İslam Atlası (Şekil-Ruh-Amel-Hikmet), Büyük Doğu Yay., İstanbul 1981.Mümin-Kafir, Büyük Doğu Yay., İstanbul 1986.Nur Harmanı, Çile Yay., İstanbul 1970.O Ki O Yüzden Varız (Çöle İnen Nur), Burhanettin Erenler Matbaası, İstanbul 1961.Peygamber Halkası, Toker Yay., İstanbul 1968.

9) Tasavvufî eserleri:

Başbuğ Velilerden 33 (Altun Silsile), Büyük Doğu Yay., İstanbul 1974.Halkadan Pırıltılar (Veliler Ordusundan), Türk Yurdu Neşriyat, İstanbul 1948.Veliler Ordusundan 333 (Halkadan Pırıltılar), Büyük Doğu Yay., İstanbul 1976.Altun Halka (Silsile-i Zeheb), Türk Neşriyat Yurdu, İstanbul 1961.


34

Tasavvuf Konusunda Sadeleştirdiği Eserler:

El-Mevahib-Ül-Ledünniye (Gönül Nimetleri), İmam-ı Kastalânî, Sadeleştiren: Necip Fazıl Kısakürek, Bab-ı Âlide Sabah Neşriyatı, İstanbul 1967.

Rabıta-İ Şerife, Es-Seyyid Abdülhâkim Arvasi (Sadeleştirme), Büyük Doğu Yay., İstanbul 1974.

Reşahat Ayn-el Hayat Ali Bin Hüseyin Sâfî (Sadeleştirme), Eser Kitabevi, İs-tanbul 1971.

Tasavvuf Bahçeleri Es-Seyid Abdulhâkim Arvasi (Sadeleştirme), Büyük Doğu Yay., İstanbul 1983.

Mektubat’tan Seçmeler, Türk Neşriyat Yurdu, İstanbul 1956.

2) Fikrî Eserleri ve Bir Arada Topladığı Yazılardan Oluşan Kitapları:

1001 Çerçeve 1-2-3-4-5, Toker Yay., İstanbul 1968. Başmakalelerim 1, Büyük Doğu Yay., İstanbul 1990. Başmakalelerim 2, Büyük Doğu Yay., İstanbul 1995. Başmakalelerim 3, Büyük Doğu Yay., İstanbul 1995. Büyük Doğu Cemiyeti, Büyük Doğu Yay., İstanbul 2009.Büyük Doğu’ya Doğru, Hilal Yay., Ankara 1959.Canım İstanbul, Büyük Doğu Yay., İstanbul 2009.Çerçeve, Semih Lütfi Sühulet Kütüphanesi, İstanbul 1940.Çerçeve 2, Büyük Doğu Yay., İstanbul 1990.Çerçeve 3, Büyük Doğu Yay., İstanbul 1991.Çerçeve 4, Büyük Doğu Yay., İstanbul 1996.Çerçeve 5, Büyük Doğu Yay., İstanbul 1998.Edebiyat Mahkemeleri, Büyük Doğu Yay., İstanbul 1997.Hadiselerin Muhasebesi 1-2-3, Büyük Doğu Yay., İstanbul 2003.Her Cephesiyle Komünizm, Doğan Güneş Yay., İstanbul 1962.İdeolocya Örgüsü (Büyük Doğuya doğru), Hilâl Yay., Ankara 1959.İdeolocya Örgüsü, Kayseri Y.İ.E. Talebe Derneği Yay., İstanbul 1968. İhtilal, Büyük Doğu Yay., İstanbul 1976.İstanbul’a Hasret, Büyük Doğu Yay., İstanbul, 2005.Savaş Yazıları 1-2, Büyük Doğu Yay., İstanbul 2006. Tanrı Kulundan Dinlediklerim 1-2, Toker Yay., İstanbul 1968Türkiye’nin Manzarası, Toker Yay., İstanbul 1968.

35


Yahudilik-Masonluk-Dönmelik, Büyük Doğu Yay., İstanbul 2006.Hesaplaşma, Büyük Doğu Yay., İstanbul 1985. Hücum ve Polemik, Büyük Doğu Yay., İstanbul 1992.

3) Değişik bir eser:

Ata Senfoni, Türkiye Jokey Kulübü yay., İstanbul 1958.

4) Mahkeme müdafaalarını içeren kitapları:

Maskenizi Yırtıyorum, Hz.: Hüseyin Rahmi Yananlı, İstanbul 1953.Müdafaa, İktisadî Yürüyüş Basımevi, İstanbul 1946. Müdafaalarım, Toker Yay., İstanbul 1969.

5) Çeşitli Konferans ve Hitabeleri:

Akdülhak Hâmid ve Dolayısıyla, Karaelmas Matbaası, Zonguldak 1937. Dünya Bir İnkılâp Bekliyor, Büyük Doğu Yay., İstanbul 1985.Her Cephesiyle Komünizma, Doğan Güneş Matbaası, İstanbul 1962. Hesaplaşma, Tarihte Yobaz ve Yobazlık, Türkiye ve Komünizm, Büyük Doğu

Yay., İstanbul 1985.

Hitabe, (1934-75 arası muhtelif vesilelerle ve muhtelif yerlerde verdiği kısa konferans ve hitabeler: Materyalizm ve Komünizma-Komünizma Geliyor-Beklenen Sanatkâr-Abdülhâk Hamid ve Dolayısıyla-Ali Fuat Başgil-Aksekili Ahmed Hamdi-Mimar Sinan-Yunus Emre Hassasiyeti-Mehmet Akif-Mustafa Bilgi-Mehmetçik-Ayasofya-Fatih ve Onun Nesline Selâm- Maraş Hitabesi-Hasbıhal-Kayseri Hitabesi-Tavşanlı Hitabesi-Kütahya Hitabesi-Diyarbakır Hitabesi-Aksiyon Ruhu-Bir Parti-Ve O Parti-Şahlanış Mitingi Hitabesi-Konya Hitabesi- Gençlik-Beklenen Zuhur), Büyük Doğu Yay., İstanbul 1975.

Hitabeler, Büyük Doğu Yay., İstanbul 1975.

İki Hitabe: Ayasofya-Mehmetçik, Büyük Doğu Fikir Kulübü Yay., Ankara 1966.İman ve Aksiyon, Bedir Yay., İstanbul 1964, Sahte Kahramanlar, Büyük Doğu Yay., İstanbul 1976.Sosyalizm, Komünizm ve İnsanlık, Ak Yay., İstanbul 1969.Türkiye’de Komünizma ve Köy Enstitüleri, Doğan Güneş Yay., İstanbul 1962. Yolumuz, Halimiz, Çaremiz, Büyük Doğu Yay.,İstanbul 1977.


36

14) Büyük Doğu’nun kapanmasından sonra değişik periyotlarla çıkart tığı aktüel raporlar:

Rapor 1, Büyük Doğu Yay., İstanbul 1976.Rapor 2, Büyük Doğu Yay., İstanbul 1976. Rapor 3, Büyük Doğu Yay., İstanbul 1977. Rapor 4 (Topyekün Anarşi), Büyük Doğu Yay., İstanbul 1979. Rapor 5, Büyük Doğu Yay., İstanbul 1979.Rapor 6, Büyük Doğu Yay., İstanbul 1979.Rapor 7 Ve Yeni Dostları, Büyük Doğu Yay., İstanbul 1980.

Rapor 8 Ve Yeni Dostları, Büyük Doğu Yay., İstanbul 1980.İstanbul, Mayıs 1980, Doyuran Matbaası. 96 S. Büyük Doğu Yayın-ları: 38

37


Rapor 9, Erbakan’ın Bahsettiği Ağır Sanayi Ve Yeni Dostları, Büyük Doğu Yay., İstanbul 1980.

Rapor 10, Ya Ramazan!. Ve Yeni Dostları, Büyük Doğu Yay., İstanbul 1980.Rapor 11, Avrupa’nın Sahte Makinalaşmayla Alay Edişi Ve Yeni Dostları, Bü-

yük Doğu Yay., İstanbul 1980.Rapor 12 Ve Yeni Dostları, Büyük Doğu Yay., İstanbul 1980.Rapor 13, Muadele, Büyük Doğu Yay., İstanbul 1980.

15) Söyleşiler:

Konuşmalar, Büyük Doğu Yay., İstanbul 1990.

16) Kurucusu ve Yöneticisi Olarak Çıkarttığı Süreli Yayınlar:

AĞAÇ: İlk 6 sayısı Ankara’da, 7. sayıdan itibaren de İstanbul’da olmak üzere 14 Mart 1936 ile 29 Ağustos 1936 tarihleri arasında toplam 17 sayı ya-yımlanmıştır.

BÜYÜK DOĞU: 17 Eylül 1943 ile 5 Haziran 1978 yılları arasında yayım-lanmıştır.

BORAZAN: Haftalık mizah ve hiciv unsurları taşıyan bir gazete olan Bo-razan, 28 Kasım 1947 ile 12 Aralık 1947 tarihleri arasında yayınlanmış ve an-cak 3 sayı çıkabilmiştir.

17) Necip Fazıl’a Dair Dergi Özel Sayıları, Yıllıklar, Müstakil Kitaplar ve Akademik Çalışmalar:

1) Necip Fazıl Kısakürek’e Dair Dergi Özel Sayıları Ve Dos-yalar:

Erciyes, Aylık Kültür Dergisi (Özel Ek), Haziran 1983. Hece, Büyük Doğu ve Necip Fazıl Kısakürek, N. 97, Ocak 2005.Kaçak Yayın, Kaçakanma: Necip Fazıl 100 Yaşında (Dosya), N. 16, Ağustos 2004.Kafdağı/Edebiyat-Kültür-Sanat, Dosya: Necip Fazıl Kısakürek, N. 55-56, Nisan 2002.Kaşgar, Necip Fazıl ve Sahnelenişi Nedeniyle Bir Adam Yaratmak (Dosya), N. 31, Ocak Şubat 2003.Kaşgar, Sahneye Konuşu Nedeniyle “Bir Adam Yaratmak” (Dosya), N. 30, Kasam-Aralık 2002.


38

Kökler, Dosya: Modern Şiire Geçiş Sürecinde Necip Fazıl’ın Şiiri ve Poetikası, N. 6, Temmuz-Eylül 2004.

Kültür ve Sanat, N. 28-29, Temmuz-Ağustos 1983Mavera, Necip Fazıl’a Rahmet, N. 80-82, Temmuz-Eylül 1983Muradiye, Dava Taşı Necip Fazıl Özel Sayısı, 25 Mayıs 1999.Suffe Kültür ve Sanat Yıllığı, 1984 (Necip Fazıl, Bölümü s. 143-560)Türk Edebiyatı, Necip Fazıl’ın Aziz Hatırasına, N. 117, Temmuz 1983Yedi İklim Dergisi Necip Fazıl Özel Sayısı, N. 182, 2005.Yönelişler, N. 25, Temmuz 1983

2) Necip Fazıl Kısakürek’e Dair Müstakil Kitaplar:

Ataç, İbrahim, (t.y ), Necip Fazıl Kısakürek Bir Asra Yakın Ömür (Ölümünün 11. Yılı Dolayısıyla), Konya: Meram Belediyesi Yay., Konya.

Bülendoğlu, A. Arif, Necip Fazıl Kısakürek Şiiri Sanatı Aksiyonu, Sinan Yay., İs-tanbul 1968.

Çebi, Hasan, Tiyatro Eserlerinde Madde ve Manâda Necip Fazıl, Veli Yay., İstan-bul 1981.

Çebi, Hasan, Bütün Yönleriyle Necip Fazıl Kısakürek’in Şiiri, Kültür ve Turizm Bakanlığı Yay., Ankara 1987.

Çetin, Mehmet ve M. Nuri Şahin, 100. Yılında Necip Fazıl Kitabı, Kültür ve Tu-rizm Bakanlığı Yay., Ankara 2004.

Doğan, Muzaffer, Buz Dağını Eriten Deha, İstanbul Büyükşehir Belediyesi Yay., İstanbul 2011.

Ekiz, Osman Nuri, Müslim Ergül, Vahap Kabahasanoğlu, Zekeriya Nikbay, Yal-çın Toker, Atilla Yayım, Necip Fazıl Kısakürek, Toker Yay., İstanbul 1984.

Eroğlu, Ebubekir, Necip Fazıl Kısakürek/Seçmeler, Yapı Kredi Yay., İstanbul 1994.

Göze, Ergun, Üç Mustarip (Cemil Meriç, Peyami Safa, Necip Fazıl Kısakürek), İs-tanbul: Boğaziçi Yay., İstanbul 1995.

Haksal, Ali Haydar, Necip Fazıl Kısakürek Büyük Doğu Irmağı, İnsan Yay., İstan-bul 2007.

Kabaklı, Ahmet, Sohbetler 2: Mehmed Akif/Yahya Kemal/Necip Fazıl Kısakü-rek, Türk Edebiyatı Vakfı Yay., 1992.

Kabaklı, Ahmet, Sultanü’ş-Şuarâ Necip Fazıl, Türk Edebiyatı Vakfı Yay., İstan-bul 1995.

Kaplan, Ahmet, İşte Necip Fazıl, Türkav Yay., Antalya 2003.Kaplan, Sadettin, 20. Yüzyıl Türk Şiirinde 5 Şair: Tevfik Fikret, Mehmet Akif,

Yahya Kemal, Nazım Hikmet, Necip Fazıl, Marifet Yay., İstanbul 1996.

39


Kocahanoğlu, Osman Selim, Türk Edebiyatında Necip Fazıl Kısakürek Hayatı-Sanatı-Çilesi, Birinci Kitap, Ağrı Yay., İstanbul 1983.

Koçer, Şevket Servet, Necip Fazıl’da Ölüm ve Ölümsüzlük, Isparta: Isparta Of-set., Isparta 1997.

Kurt, İhsan, Çiledeki İnsan Necip Fazıl, Yaygın Eğitim Enstitüsü Matbaası, An-kara 1991.

Mısıroğlu, Kadir, Üstad Necip Fazıl’a Dâir, Sebil Yay., İstanbul 1993.Mirzabeyoğlu, Salih, Necip Fazılla Başbaşa I: İntiba ve İlham, İstanbul: Gönül-

daş Yay., İstanbul 1982. Mirzabeyoğlu, Salih, Kavgam/Necip Fazıl (3 cilt),İbda Yay., İstanbul 1987.Mirzabeyoğlu, Salih, Kökler/Es-seyyid Abdülhakim Arvasî’den Necip Fazıl’a,

İbda Yay., İstanbul 1996.Miyasoğlu, Mustafa, Necip Fazıl Kısakürek, Suffe Yay., İstanbul 1985.Miyasoğlu, Mustafa, Necip Fazıl Armağanı, İstanbul: Marifet Yay.,İstanbul 2004. Oğuzbaşaran, Bekir, Necip Fazıl’ın Şiiri, Kültür ve Sanat Yay., İstanbul 1983.Okay, Orhan, Necip Fazıl Kısakürek, Kültür ve Turizm Bakanlığı Yay., Ankara

1987.Okay, Orhan, Kendi Sesinin Yankısı Necip Fazıl Kısakürek, Ufuk Kitapları Yay.,

İstanbul 2001.Özdamar, Mustafa, Üstâd Necip Fazıl, Kırk Kandil Yay., İstanbul 1997.Özer, Mustafa, Sanat ve Aksiyon İçinde Bir Portre Denemesi, Kayseri: Birlik

Vakfı Yay., Kayseri 1997.Sağıroğlu, Ekrem, Necip Fazıl Şiirinde Ölüm Senfonisi, Esra Yay., Ankara 1997.Sağlam, Nuri, Necip Fazıl Kısakürek/Hayatı, Sanatı, Eserleri ve Eserlerinden

Seçmeler, Hikmet Neşriyat, İstanbul 2002.Sanat Eserleri Serisi, (1957), Beş Mevsim (B. K. Çağlar, A. M. Dıranas, N. F. Kısa-

kürek, A. H. Tanpınar, A. K. Tecer), 1957.Şehsuvaroğlu, Lütfü, Necip Fazıl Kısakürek, Alternatif Yay., Ankara 2003.Şenol, Derya, Sahnenin İki Yüzü: Bir Adam Yaratmak ile Hamlet Karşılaştırma-

sı, Karakutu Yay., İstanbul 2003.Şentürk, Sebahattin, Son Hamurkâr Necip Fazıl Kısakürek/Vefatının 12. Yıldö-

nümü Hatırasına, Trabzon Belediyesi Kültür Yay., Trabzon 1995.Türkiye Yazarlar Birliği, Bütün Yönleriyle Necip Fazıl, Yüzüncü Yıl Üniversitesi

Eğitim Fakültesi Yay., Ankara 1994.Uyguner, Muzaffer, Necip Fazıl Kısakürek/Yaşamı Sanatı Yapıtlarından Seçme-

ler, Ankara: Bilgi Yay., Ankara 1994.YAKAR, Serdar, Necip Fazıl ve Mücadelesi, Kahramanmaraş Belediyesi Yay.,

Kahramanmaraş 1995.


40

Yarar, Ali Rıza ve Ahmet COŞKUN, Necip Fazıl (Albüm), Ankara Büyükşehir Be-lediyesi Eğitim Kültür Daire Başkanlığı Yay., Ankara 2000.

Yücel, Mustafa, Necip Fazıl Kısakürek/Seçmeler I-III, Berikan Yay., Ankara 2003.

Necip Fazıl Kısakürek’e Dair Akademik Çalışmalar:Akdemir, Cihan, Nurettin Topçu-Necip Fazıl Kısakürek-Sezai Karakoç’ta İdeal

Gençlik Tasavvuru, Sakarya Ü. SBE Felsefe ve Din Bilimleri ab. dalı YLT., Sa-karya 2010.

Aksakal, Halit, Max Brod’un “İnsanlarla Değil Taşlarla” ve Necip Fazıl Kısakürek’in “Kaldırımlar” Adlı Şiirlerine Karsılaştırmalı ve Tematik Yak-laşım, Atatürk Ü. SBE Alman Dili ve Edebiyatı ab. dalı YLT, Erzurum 2008.

Alperen, Altan, Eine Vergleichende Untersuchung der Mystischen Züge in der Lyrik Hermann Hesses und Necip Fazıl Kısakürek, AÜ. SBE Dilbilim ab. dalı DT.. Ankara 1993 (Alm.).

Bakan, Ömer Faruk, Necip Fazıl’ın Şiirlerinde “Ben” Kavramı, Fatih Ü. SBE TDE ab. dalı, YLT, İstanbul 2010.Başıböyük, Fatma, Necip Fazıl Kısakürek’in Şi-irlerindeki Metafizik Kavramlar ve Bu Kavramların Pedagojik Açıdan İrde-lenmesi, Fırat Ü. SBE Türkçe Eğitimi ab. dalı YLT., Elazığ 2008.

Büyükçapar, Ali, Necip Fazıl Kısakürek’e Göre Felsefî Düşünce ve Tasavvufun Mahiyeti, Erciyes Ü. SBE. Felsefe ve Din Felsefesi ab. dalı YLT, Kayseri 1998.

Cuma, Ahmet, Rainer Maria ve Necip Fazıl Kısakürek’in Şiirlerinde imgesel An-latım Biçimleri, AÜ. SBE. TDE. ab. dalı DT., Ankara 2002.

Çebi, Hasan, Necip Fazıl Kısakürek’in Şiiri, Atatürk Ü. SBE. TDE. ab. dalı DT.. Er-zurum 1984.

Dağcı, Şaban, Necip Fazıl Kısakürek’in Bir Adam Yaratmak Adlı Eserinin İnce-lenmesi, Balıkesir 2002.

Duran, Burhaneddin, Transformation of Islamist Political Thought in Tur-key from The Empire to The Early Republic (1908-1960): Necip Fazıl Kısakürek’s Political ldeas, Bilkent Ü. SBE. Siyasal Bilimler ab. dalı DT., An-kara 2001 (İng.).

El-Sawi, Azza, Necip Fazıl’ın İslâmî Düşüncesi, Kahire Ayn Şems Ü. DT.. 1983 (Ar.).

Ersoy, İlyas, Necip Fazıl Kısakürek Düşüncesinin Felsefî Yönü, Ankara Ü. SBE Felsefe ve Din Bilimleri ab. dalı YLT., Ankara 2007.

Ertaş, Murat, Necip Fazıl Kısakürek’te Tenkit, Atatürk Ü. SBE. TDE. ab. dalı, YLT., Erzurum, 2001.

Esen, Nesibe, Necip Fazıl Kısakürek’te Dinî Yaşayış, Çukurova Ü. SBE Felsefe ve Din Bilimleri ab. dalı YLT., Adana 2009.

Gökmen, Şule, Necip Fazıl Kısakürek’te Ahlâk Felsefesi, AÜ. SBE. Felsefe ve Din Bilimleri ab. dalı YLT., Ankara t.siz.

41


Kavaz, İbrahim, Necip Fazıl’ın Şiirlerindeki Değişmelerin incelenmesi, Fırat Ü. Fen-Edebiyat F. YLT., Elazığ 1985.

Kaya, Yeşim, Necip Fazıl Kısakürek’in Tiyatrolarında Kadın Kimliği, Fırat Ü. SBE Türkçe Eğitimi ab. dalı, Elazığ 2009.

Kılıç, Ziya, Büyük Doğu Mecmuası’nın Yayın Hayatına Başlaması, Yapısı, Yayın Politkası, Sosyal ve Siyasî Görüsleri,(1943-1951), Erciyes Ü., Tarih ab. dalı YLT., Kayseri 2006.

Koç, Ahmet, Necip Fazıl’da Değerler, Marmara Ü. SBE. Din Felsefesi ab. dalı YLT., İstanbul 1993.

Koçer, Şevket Server, Necip Fazıl’da Ölüm ve Ölümsüzlük, Süleyman Demirel Ü. SBE. Din Felsefesi ab. dalı YLT., Isparta 1997.

Kuru, Hazan, Türkiye’de Antisemitizm ve Büyük Doğu Dergisi, Yıldız Teknik Ü. SBE Siyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler ab. dalı YLT., İstanbul 2010.

Mahim, Fatma, Necip Fazıl’da Allah-Âlem-İnsan Münasebeti, Selçuk Ü. SBE Fel-sefe ve Din Bilimleri ab. dalı, YLT., Konya 2010.

Sancak, Ayşe, Necip Fazıl Kısakürek’in Tiyatro Oyunlarında Gerçekçi Ögelerin Saptanması ve Gerçekçi Bir Tiyatronun Yazılması, Kadir Has Ü. SBE. Film ve Drama ab. dalı, YLT., İstanbul 2008.

Şanlı, Ramazan, Necip Fazıl Kısakürek’te Din Duygusu ve Tasavvuf, Süleyman Demirel Ü SBE TDE ab. dalı, YLT., Isparta 2011.

Şengül, Servet, İmge ve Üslup Tercihleri Bakımından Necip Fazıl ve Sezai Karakoç’u Okumak, Fırat Ü. SBE TDE ab. dalı, YLT., Elazığ 2011.

Tok, Turgut, Necip Fazıl’ın “Çile” Adlı Şiir Kitabındaki Cümlelerin Yapısal Tah-lili ve Öğelerin Derin Yapısı, Pamukkale Ü. SBE. TDE. ab. dalı YLT., Deniz-li 1997.

Ünsal, Harun, Necip Fazıl’ın İlk Dönem Oyunları Üzerine Bir İnceleme, Yüzün-cü Yıl Ü., SBE. YTE. ab. dalı YLT., Van 2007.

Varlı, Nurhan, Türk Şiirinde “Gül” Kavramının İşleniş Tarzlarının İncelenmesi, Niğde Ü. SBE Türkçe Eğitimi ab. dalı, Niğde 2009.

ve Gerçekçi Bir Tiyatro Eserinin Yazılması, Kadir Has ÜniversitesiSBE Filim ve Drama Yüksek Lisans Programı, İstanbul 2008.

Yaşar, M. Ruhat, Necip Fazıl Kısakürek’in Görüşlerinin Sosyolojik Analizi, Fırat Ü. SBE. Sosyoloji ab. dalı YLT., Elazığ 1997.

KAYNAKÇA:Kısakürek, Necip Fazıl, O ve Ben, Büyük Doğu Yay., İstanbul 1974.Kısakürek, Necip Fazıl, Bâbıâli, Büyük Doğu Yay., İstanbul 1975.Kısakürek, Necip Fazıl, Konuşmalar, Büyük Doğu Yay., İstanbul 1990.Kısakürek, Necip Fazıl, Kafa Kâğıdı, Büyük Doğu Yay., İstanbul 1984.Akbayır, Sıddık, Aynı Göğün Uzak Yıldızları (Nâzım Hikmet-Necip Fazıl), Asur Yay., 2010.Hece, Büyük Doğu ve Necip Fazıl Kısakürek, N. 97, Ocak 2005.Okay, Orhan, Necip Fazıl Kısakürek, Kültür ve Turizm Bakanlığı Yay., Ankara 1987


42

43

















ALBÜM


44

45



46

47



48

b doĞu’nun mustarİp r necİp fazil kisakÜrekœyÜk_doĞu27nun... · cak edebiyat muallimi...

Documents