b i l t e n - ЗЈЗПАpodaci su grupisani u više celina koje se odnose prvenstveno na demografska...

ZAVOD ZA JAVNO ZDRAVLJE PANČ EVO

B I L T E N ZDRAVSTVENO-STATISTIČ KIH

POKAZATELJA

ZA JUŽNOBANATSKI OKRUG

ZA 2010. GODINU

Pančevo, 2011. godina

Izdavač :

ZAVOD ZA JAVNO ZDRAVLJE PANČEVO

Panč evo, ul. Pasterova 2,

Tel/fax 013-322-965

Za izdavač a:

Dr Ljiljana Lazić

Recenzent:

Dr Spomenka Markov specijalista socijalne medicine

Urednik:

Dr Jasmina Pavlović Stojanović, specijalista socijalne medicine

Priprema podataka:

Centar za analizu, planiranje, organizaciju zdravstvene zaš tite, informatiku i biostatistiku u zdravstvu

Kompjuterska priprema:

Slađ ana Aleksić

Viš i zdravstveni statistič ar

2011. godine

PREDGOVOR

BILTEN je statistič ki prikaz zdravstvene delatnosti i zdravstvenog stanja stanovništva i redovna je publikacija Zavoda za javno zdravlje Panč evo u kojoj se objavljuju godišnji zdravstveno-statistič ki podaci za Južnobanatski okrug.

Prvi Bilten zdravstveno-statistič kih pokazatelja za Južnobanatski okrug je

izdat 1974. godine, a kao redovna publikacija se objavljuje od 1977. godine. Prikazani zdravstveno-statistič ki podaci su prikupljeni na osnovu zakonskih

propisa u oblasti zdravstva i Programa i planova o statistič kim istraživanjima u oblasti zdravstva. Zdravstveno-statistič ki podaci i podaci demografske statistike, dostavljenih od strane zdravstvenih ustanova Južnobanatskog okruga i Republič kog Zavoda za statistiku, obrađ ivani su korišćenjem jedinstvenih metoda koje omogućuju njihovu uporedivost u dužem vremenskom periodu. Podaci su grupisani u više celina koje se odnose prvenstveno na demografska kretanja u okrugu Južnog Banata, a zatim na zaposlene zdravstvene radnike, obim i sadržaj rada u zdravstvenim ustanovama, registrovano oboljevanje i umiranje stanovnika od najč ešć ih bolesti i povreda, kao i preventivne aktivnosti zdravstvenih ustanova u oblasti zdravstvene zaštite od zaraznih bolesti i unapređ enju životne sredine.

Nadamo se da će ova publikacija zadovoljiti potrebe korisnika, s tim da sa

zahvalnošću prihvatamo svaku sugestiju usmerenu ka poboljšavanju budućeg rada na izradi godišnjeg Biltena zdravstveno-statistič kih pokazatelja.

V.D.Direktora Zavoda

Panč evo, novembar, 2011. Dr Ljiljana Lazić

SADRŽAJ

Organizacija zdravstvene zaš tite u Južnobanatskom okrugu 1____ Demografski podaci 3 Pobač aji u zdravstvenim ustanovama 24 Zdravstveno stanje stanovniš tva 29 Koriš ćenje zdravstvene zaš tite 82 Privatna praksa 129 Prikaz higijenske situacije na teritoriji Južnobanatskog okruga 132 Prikaz epidemiološ ke situacije na teritoriji Južnobanatskog okruga 167 Zaključ ak 175 Preporuke 176

2

Veliki broj naseljenih mesta u svim opš tinama u Južnobanatskom okrugu ima

adekvatno organizovanu, razvijenu, razgranatu i dostupnu mrežu državnih

zdravstvenih ustanova, i č iju organizaciju i rad prati Zavod za javno zdravlje

Panč evo. Na okrugu se nalazi 16 zdravstvenih ustanova: 8 domova zdravlja, 2

apoteke, 2 opš te bolnice, 3 specijalne bolnice i jedan Zavod za javno zdravlje.

Farmaceutsku delatnost obavljaju 2 samostalne apotekarske ustanove u

Panč evu i Vrš cu, a preostalih 6 domova zdravlja u okrugu ima organizacione jedinice

koje obavljaju farmaceutsku delatnost (apoteke) u svom sastavu.

Bolnič ka zdravstvena zaš tita se ostvaruje u 2 opš te bolnice, koje imaju

ukupno 950 postelja. Obezbeđ enost iznosi 2,08 postelja na 1000 stanovnika

Južnobanatskog okruga. Proseč an broj dana leč enja u ovim bolnicama iznosi 8 dana,

a iskoriš ćenost opš tih bolnica u Južnobanatskom okrugu iznosi 65,5%. U okrugu se

nalaze i 3 specijalne bolnice (2 psihijatrijske i 1 plućna) sa ukupno 2100 bolesnič kih

postelja koje obezbeđ uju stanovniš tvo u Srbiji tercijernom zdravstvenom zaš titom.

ZDRAVSTVENE USTANOVE U JUŽNOBANATSKOM OKRUGU PO OPŠ TINAMA

Sediš te zdravstvene

ustanove Naziv zdravstvene ustanove

Alibunar Dom zdravlja “ Alibunar” Bela Crkva Dom zdravlja “ Bela Crkva”

Specijalna bolnica za plućne bolesti “ Budislav Babić” Vrš ac - Dom zdravlja Vrš ac

- Opš ta bolnica Vrš ac - Apoteka Vrš ac

Specijalna bolnica za psihijatrijske bolesti “ dr Slavoljub Bakalović”

Kovač ica Dom zdravlja “ Kovač ica” Kovin Dom zdravlja “ Kovin”

Specijalna bolnica za psihijatrijske bolesti “ Kovin” Opovo Dom zdravlja “ Opovo”

Panč evo Zavod za javno zdravlje - Dom zdravlja Panč evo - Opš ta bolnica Panč evo Apoteka “ Panč evo”

Plandiš te Dom zdravlja “ 1. Oktobar”

4

Južnobanatski okrug obuhvata teritoriju od 4248 km2. Prema popisu

iz 1991. godine na teritoriji Južnobanatskog okruga je bilo 328.428

stanovnika, a prema popisu iz 2002. godine okrug ima 313.937 stanovnika,

š to znač i da je doš lo do smanjenja broja stanovnika za 5%. Prema proceni

Republič kog zavoda za statistiku okrug u 2010. godini ima ukupno 298 400

stanovnika. Proseč na gustina naseljenosti je 74 stanovnika po 1 km2 .

Starosna struktura stanovnika Južnobanatskog okruga je prikazana

prema podacima iz popisa stanovnika iz 2002. godine i odgovara

regresivnom biološ kom tipu sa oko 12,6% stanovnika starijih od 65 godina i

oko 8,3% u dobnoj grupi od 0-6 godina.

Osnovne vitalne događ aje stanovnika Južnobanatskog okruga od

1970. do 2010. godine karakteriš e:

- Prisutno je stalno smanjenje broja živorođ ene dece, š to rezultira

opadanjem stope nataliteta kao pozitivne komponente u prirodnom

kretanju stanovniš tva. Od 1987. do 1997. godine ova stopa varira od

11,06 do 10,20 na 1000 stanovnika, da bi u 1998. godini ova stopa

opala ispod 10 promila. U 2009. godini ona iznosi 8,74 promila, a u

2010. godini stopa nataliteta je iznosila 8,96. Uoč ava se da se

Južnobanatski okrug u opisanom periodu nalazi u fazi nepovoljnog

nataliteta prema svetskim standardima (ispod 12 promila prema

SZO).

- Kao pokazatelji starenja populacije Južnobanatskog okruga

analiziraju se stopa prirodnog priraš taja, koja nastavlja svoj negativni

trend i u 2010. godini i iznosi – 5,93; vitalni indeks takođ e pokazuje

trend opadanja u poslednjih 10 godina (u 2005. godini iznosi 64,07), a

u 2010. godini dolazi do pada vitalnog indeksa na 60,17. Vrednosti

ovih pokazatelja imaju približne vrednosti u odnosu na populaciju

5

Vojvodine koja ima slič nu starosnu strukturu stanovniš tva. U 2010.

godini najnepovoljniji vitalni indeks u Južnobanatskom okrugu ima

stanovniš tvo opš tina Plandiš te i Alibunar (23,56) i (45,00).

- Reproduktivna sposobnost žena, koja se meri stopom fertiliteta, od

1970. do 1997. godine nije pokazivala znač ajna odstupanja, sem

1994. kada je iznosila 25,57. Od 1997.godine beleži se njen stalni

pad, a u 2010.godini je imala vrednost od 35,60.

- Uoč ava se neprekidan porast ukupnog broja umrlih lica sa opš tom

stopom od 14,90. U ukupnom broju umrlih najveći udeo imaju

stanovnici starosti izmeđ u 65-84 godina (60,5%). Međ u umrlima

muš karci imaju udeo od 51%, a žene 49%. Proseč na starost umrlih

muš karaca u Južnobanatskom okrugu je 69,29 godina, a umrlih žena

75,28 godine, š to odgovara proseč noj starosti umrlih na nivou

Republike Srbije.

- Stopa smrtnost odojč adi od 1991. godine (18,58 %0) do 1997. godine

(14,2 %0) varira, da bi 1998 godine imala nagli pad (9%0), a

1999.godine nagli porast (14,1%0 ). U 2000. i 2001.godini dolazi

ponovo do pada smrtnosti odojč adi na 13,30%0. U 2010. godini stopa

smrtnosti odojč adi je imala vrednost od 7,85%0.

- U 2010. godini stopa mortinataliteta u Vojvodini iznosi 7,44%, a u

Republici Srbiji 5,65%. Najnepovoljnija stopa mortinataliteta u

2010.godini je registrovana u opš tini Vrš ac (10,29%0).

6

0 godina 0-6 godina 7-14 godina 15-18 godina 7-18 godina 19-27 godina 18 i viš e 65 i viš e 15-49 godina 25-50 godina 15 i viš e

0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16

328428 313937 2887 18277 28804 16890 45695 27339 247078 49485 0,44 15,76 75621 115902 136513

1 ALIBUNAR 26535 22954 207 1368 2169 1157 3326 2127 18053 4441 0,54 19,35 4935 7872 9900

2 BELA CRKVA 23707 20367 195 1255 1943 1073 3016 2234 15901 3192 0,43 15,67 4814 7424 8788

3 VRŠAC 58228 54369 513 3185 4714 2801 7516 6035 43155 8862 0,47 16,30 13349 20100 24172

4 KOVAČ ICA 30469 27890 276 1719 2663 1473 4136 2867 21759 4753 0,46 17,04 6266 9961 11777

5 KOVIN 38263 36802 354 2276 3731 2078 5809 3929 28363 6001 0,42 16,31 8536 13383 15533

6 OPOVO 11384 11016 102 644 1065 608 1673 1155 8597 1848 0,45 16,78 2526 3976 4659

7 PANČ EVO 125261 127162 1125 7091 11366 7067 18433 7778 100513 17675 0,39 13,90 32334 48425 55897

8 PLANDIŠTE 14581 13377 115 739 1153 633 1786 1214 10737 2713 0,61 20,28 2861 4761 5787

65 i više/br.sta

n.po popisu 2002,

BROJ STANOVNIKA U JUŽNOBANATSKOM OKRUGU

DECA I OMLADINA

DOBNE GRUPE

POSEBNE GRUPE STANOVNIŠ TVA

ŽENE

DOBNE GRUPER.br . OPŠ TINA

BROJ STANOVNIKA PO

POPISU 1991

Index starenja

BROJ STANOVNIKA PO

POPISU 2002.

UKUPNO

7

BROJ % BROJ % BROJ % BROJ %0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

2692 2675 99,37 1400 52,34 1275 47,66 17 0,63

1 ALIBUNAR 172 171 99,42 94 54,97 77 45,03 1 0,58

2 BELA CRKVA 155 155 100,00 75 48,39 80 51,61 0 0,00

3 VRŠ AC 491 486 98,98 246 50,62 240 49,38 5 1,02

4 KOVAČ ICA 214 212 99,07 112 52,83 100 47,17 2 0,93

5 KOVIN 297 297 100,00 141 47,47 156 52,53 0 0,00

6 OPOVO 107 106 99,07 51 48,11 55 51,89 1 0,93

7 PANČ EVO 1203 1195 99,33 656 54,90 539 45,10 8 0,67

8 PLANDIŠ TE 53 53 100,00 25 47,17 28 52,83 0 0,00

OKRUG JUŽNI BANAT

R.b

rOPŠ TINA

Ž IVOROĐ ENI PREMA POLU I MRTVOROĐ ENI PO OPŠ TINAMA U JUŽNOBANATSKOM OKRUGU U 2010. GODINI.

MRTVOROĐENIŽ IVOROĐ ENI

SVEGAUKUPNO

ROĐ ENIMU Š KO Ž ENSKO

8

BROJ

STOPA (NA

1000 STANOVNIK

A)

BROJ %

0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13

68692 9,42 -4,73 103211 14,16 460 0,45 6,70 388 5,65 37,97 66,55

18281 9,34 -5,17 28399 14,51 94 0,33 5,14 136 7,44 36,81 64,37

2675 8,96 -5,93 4446 14,90 21 0,47 7,85 17 6,36 37,49 60,17

1 ALIBUNAR 171 8,28 -10,12 380 18,39 1 0,26 5,85 1 5,85 37,20 45,00

2 BELA CRKVA 155 8,52 -9,90 335 18,42 4 1,19 25,81 0 0,00 35,85 46,27

3 VRŠ AC 486 9,30 -6,16 808 15,47 3 0,37 6,17 5 10,29 39,78 60,15

4 KOVAČ ICA 212 8,08 -7,39 406 15,47 2 0,49 9,43 2 9,43 35,58 52,22

5 KOVIN 297 8,38 -6,41 524 14,79 4 0,76 13,47 0 0,00 35,13 56,68

6 OPOVO 106 10,15 -4,79 156 14,94 1 0,64 9,43 1 9,43 43,71 67,95

7 PANČEVO 1195 9,66 -3,37 1612 13,03 6 0,37 5,02 8 6,69 38,73 74,13

8 PLANDIŠ TE 53 4,61 -14,96 225 19,57 0 0,00 0,00 0 0,00 21,05 23,56

VITALNE KARAKTERISTIKE STANOVNITVA PO OPŠ TINAMA U JUŽNOBANATSKOM OKRUGU U 2010. GODINI

BROJ MRTVORO Đ ENIH

STOP A MORTINATALIT

ETA (NA 1000 Ž IVOROĐ ENIH)

OPŠ T INA

U M R L I

UKUPNO

Ž IVOROĐ ENI

BROJ

STOPA NATALI-

TETA(NA 1000

STANOVNIKA)

STOPA PRIRO DNOG P RIRAŠ TAJ A

AP VOJVODINA

OKRUG JUŽNI BANAT

STO PA

SM RTNOSTI ODOJČ ADI (NA

1000

ŽIVOROĐ ENIH)

STO PA

F ERTILITETA (NA 1000 ŽENA UZRASTA 15-49

GO DINA)

VITALNI

INDE KS

REPUBLIKA SRBIJ A*

OD TOGA ODOJČAD

R.b

r.

9

BROJ

S TOP A (NA 1000

STA N OV N IKA)

BRO J % BR O J %

0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 1 0 1 1 12 13

1 1970 40 70 12 ,7 1 2, 25 3 34 8 1 0,4 6 2 04 6,09 50 ,12 4 4,58 121 ,56

2 1974 45 60 13 ,7 7 3, 68 3 34 2 1 0,1 0 1 16 3,47 25 ,44 4 9,95 136 ,44

3 1977 48 56 14 ,6 7 4, 76 3 27 9 9,8 9 1 05 3,20 21 ,62 5 3,19 148 ,09

4 1987 40 89 11 ,0 6 0, 29 3 98 9 1 1,5 7 89 2,23 21 ,77 4 7,87 102 ,51

5 1988 39 85 11 ,5 6 0, 13 3 94 0 1 1,4 3 81 2,06 20 ,33 4 6,54 101 ,14

6 1989 37 62 10 ,9 1 -1, 11 4 14 3 1 2,0 2 71 1,71 160 3,86 18 ,87 4 3,95 90 ,80

7 1990 37 91 11 ,5 5 -0, 94 4 10 0 1 2,4 9 67 1,63 186 4,54 17 ,67 4 8,61 92 ,46

8 1991 36 60 11 ,1 4 -1, 98 4 31 0 1 3,1 2 68 1,56 194 4,50 18 ,58 4 6,16 84 ,92

9 1992 35 64 10 ,8 5 -2, 89 4 51 4 1 3,7 4 55 1,22 208 4,61 15 ,43 4 6,03 78 ,95

10 1993 34 99 10 ,6 5 -3, 20 4 54 9 1 3,8 5 73 1,61 179 3,93 20 ,86 4 5,11 76 ,92

11 1994 34 90 10 ,6 0 -3, 30 4 55 5 1 3,9 0 61 1,34 200 4,39 17 ,50 2 5,57 76 ,62

12 1995 35 06 10 ,7 0 -2, 60 4 35 2 1 3,3 0 34 0,78 133 3,06 9 ,70 4 4,95 80 ,56

13 1996 34 77 10 ,6 0 -3, 90 4 74 0 1 4,5 0 42 0,89 195 4,11 12 ,10 4 4,60 73 ,40

14 1997 33 07 10 ,2 0 -3, 90 4 60 5 1 4,1 0 47 1,02 194 4,21 14 ,20 4 2,40 71 ,81

15 1998 31 10 9 ,5 5 -4, 61 4 60 3 1 4,2 0 28 0,61 183 3,98 9 ,00 3 9,87 67 ,56

16 1999 29 79 9 ,1 5 -5. 07 4 62 1 1 4,3 0 42 0,91 197 4,26 14 ,10 3 8,19 64 ,47

17 2000 29 30 9 ,0 0 -5. 75 4 79 5 1 4,7 9 39 0,81 143 2,98 13 ,31 3 8,19 61 ,11

18 2001 31 58 9 ,8 9 -4, 77 4 68 1 1 4,6 6 42 0,90 217 4,63 13 ,30 4 0,49 67 ,46

19 2002 31 46 10 ,0 2 -4, 80 4 65 3 1 4,8 2 45 0,97 177 3,80 14 ,30 4 1,60 67 ,61

19 2003 33 48 10 ,6 6 -4. 61 4 79 4 1 5,2 7 46 0,96 167 4,98 13 ,74 4 4,27 69 ,84

19 2004 32 06 10 ,2 1 -4. 58 4 64 4 1 4,7 9 35 0,75 182 5,67 4 2,40 69 ,04

20 2005 30 33 9 ,6 6 -5, 42 4 73 4 1 5,0 8 32 0,68 165 3,49 10 ,55 4 0,11 64 ,07

21 2006 29 89 9 ,5 2 -4, 77 4 48 6 1 4,2 9 31 0,69 179 3,99 10 ,37 3 9,53 66 ,63

22 2007 28 71 9 ,1 5 -5, 27 4 52 6 1 4,4 2 19 0,42 205 7,14 6 ,62 3 7,97 63 ,43

23 2008 27 74 8 ,8 4 -5, 44 4 48 1 1 4,2 7 26 0,58 189 6,81 9 ,37 3 6,68 61 ,91

24 2009 27 45 8 ,7 4 -5, 22 4 38 4 1 3,9 6 15 0,34 158 5,75 3 ,60 3 6,30 62 ,61

25 2010 26 75 8 ,5 2 -5, 64 4 44 6 1 4,1 6 21 0,47 203 4,56 7 ,85 3 5,37 60 ,17

R .br .

G O DI NA

Ž IV OR OĐ ENI

ST OP A P R IR ODNOG

PR I R A-Š T AJA

VITA LNE KAR AKTER ISTIKE STA NOVN IŠ TV A U JU Ž NOBA NA TSKOM OKRU GU OD 1 97 0. DO 2010 .GOD IN E

ST OP A FE R T IL I T ET A

V ITA L NI IN DEKSB RO J

S TO P A

N ATALI-TETA (N A

1000

STA NO V NIKA)

UK UPNO O D TOG A OD O JČ ADST OPA

SMR T NOST I O DOJČ A DI

(NA 10 00 Ž IVO ROĐ E NI

H)

UM R LI NASI LNO M

SM RĆ U

U M R L I

10

MUŠ KO ŽENSKO UKUPNO MUŠ KO ŽENSKO0 1 2 3 4 5 6 7

103211 5 1990 51221 73,22 70,63 75,85

28399 14361 14038 72,27 69,12 75,49

4446 2262 2184 72,24 69,29 75,28

1 ALIBUNAR380 190 190 72,98 69,82 76,13

2 BELA CRKVA 335 179 156 70,02 68,16 72,15

3 VRŠ AC 808 405 403 72,49 70,01 74,98

4 KOVAČ ICA 406 194 212 73,04 70,72 75,16

5 KOVIN 524 279 245 72,57 69,34 76,23

6OPOVO

156 80 76 73,7 71,2 76,34

7 PANČEVO 1612 821 791 71,96 68,71 75,32

8 PLANDIŠ TE 225 114 111 72,17 67,88 76,54

AP VOJ VODINA

REPUBLIKA SRBIJA*

OKRUG JUŽNI BANAT

PROSEČNA STAROST UMRLIH

UMRLI PREMA POLU I PROSEČ NA STAROST UMRLIH PO OPŠ TINAMA U JUŽNOBANATSKOM OKRUGU U 2010. GODINI

R.br OPŠ TINA UKUPNO UMRLIP O L

11

BRO J % BROJ % BROJ % BROJ % BROJ % BROJ % BROJ % BROJ %

0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 13 14 15 17 18 19 20

103211 460 0,4 83 0,1 105 0,1 400 0,4 8002 7,8 14059 13,6 64340 62,3 15762 15,3

28399 94 0,3 15 0,1 34 0,1 117 0,4 2618 9,2 4400 15,5 17162 60,4 3959 13,9

4446 21 0,5 2 5,0 5 0,1 17 0,4 419 9,4 675 15,2 2690 60,5 617 13,9

1 ALIBUNAR 380 1 0,3 0 0,0 0 0,0 2 0,5 31 8,2 52 13,7 254 66,8 40 10,5

2 BELA CRKVA 335 4 1,2 0 0,0 1 0,3 0 0,0 42 12,5 67 20,0 179 53,4 42 12,5

3 VRŠ AC 808 3 0,4 0 0,0 1 0,1 3 0,4 68 8,4 123 15,2 505 62,5 105 13,0

4 KOVAČ ICA 406 0 0,0 0 0,0 0 0,0 1 0,2 43 10,6 52 12,8 237 58,4 71 17,5

5 KOVIN 524 4 0,8 0 0,0 0 0,0 0 0,0 48 9,2 66 12,6 334 63,7 72 13,7

6 OPOVO 156 1 0,6 1 0,6 0 0,0 0 0,0 11 7,1 23 14,7 91 58,3 29 18,6

7 PANČ EVO 1612 6 0,4 1 0,1 2 0,1 9 0,6 155 9,6 262 16,3 953 59,1 224 13,9

8 PLANDIŠ TE 225 0 0,0 0 0,0 1 0,4 2 0,9 21 9,3 30 13,3 137 60,9 34 15,1

UMRLI PREMA STAROSTI PO OPŠ TINAMA U JUŽNOBANATSKOM OKRUGU U 2010. GODINI

OKRUG JUŽNI BANAT

R.br OPŠ TINA

REPUBLIKA SRBIJA*

AP VOJ VODINA

UKUPNO UMRLI

DO 1 GODINE 1-4 GO DINE 5-14 GO DINA

S T A R O S T

15-24 GO DINA 25-54 GO DINA 55-64 G ODINA 85 I VIŠ E65-84 GODINA

12

SVEGANESREĆNI SLUČAJEVI

SAMO-UBISTVO

UBISTVO OSTALO

0 1 2 3 4 5 6 7 8 9

103211 96211 3387 1716 1209 130 332 3613

28399 26716 1053 493 444 37 79 630

4446 4243 135 67 53 13 2 68

1 ALIBUNAR 380 366 11 7 4 0 0 3

2 BELA CRKVA 335 316 10 6 3 1 0 9

3 VRŠ AC 808 773 25 13 7 5 0 10

4 KOVAČ ICA 406 368 17 9 8 0 0 3

5 KOVIN 524 508 13 5 7 1 0 3

6 OPOVO 156 150 4 2 1 0 1 2

7 PANČEVO 1612 1528 48 22 20 6 0 36

8 PLANDIŠ TE 225 216 7 3 3 0 1 2

AP VOJ VODINA

NEUTVRĐENO

N A S I L N A

OKRUG JUŽNI BANAT

REPUBLIKA SRBIJA*

UMRLI PREMA UZROKU SMRTI I PO OP Š TINAMA U JUŽNOBANATSKOM OKRUGU U 2010. GODINI

R.br

OP Š TINAUKUPNO UMRLI PRIRODNA

U Z R O K S M R T I

13

SVEGANESREĆ NI SLUČ AJEVI

SAMO-UBISTVO

UBISTVO OSTALO

0 1 2 3 4 5 6 7 8 9

1 1993 4549 4370 179 86 71 22 0

2 1994 4555 4355 200 86 99 15 0

3 1995 4352 4219 133 69 50 14 0

4 1996 4740 4545 195 103 73 19 0

5 1997 4605 4411 194 112 72 10 0

6 1998 4603 4420 183 92 74 17 0

7 1999 4621 4424 197 49 81 13 46

8 2000 4795 4652 143 57 60 6 20

9 2001 4681 4464 217 115 65 13 24

9 2002 4653 4476 177 82 63 17 15

10 2003 4794 4627 167 61 68 14 24

11 2004 4644 4462 182 83 72 5 22

12 2005 4734 4471 165 93 57 6 9 98

13 2006 4486 4214 179 109 60 8 2 93

14 2007 4526 4258 205 103 85 6 11 66

15 2008 4481 4185 189 96 82 7 4 107

16 2009 4384 4116 158 89 59 6 4 110

17 2010 4446 4243 135 67 53 13 2 68

UMRLI PREMA UZROKU SMRTI U JUŽ NOBANATSKOM OKRUGU OD 1993. DO 2010. GODINE

R.br

GODINEUKUP NO UMR LI PRIRODNA

U Z R O K S M R T I

NEUTVRĐ ENO

N A S I L N A

14

BROJ %0 2 3

A00-T98 380 100%1 GRUPA I ZARAZNE BOLESTI I PARAZITARNE BOLESTI A00-B99 2 0,531 GRUPA II TUMORI C00-D48 77 20,26

3 GRUPA III BOLESTI KRVI I BOLESTI KRVOTVORNIH ORGANA I POREMEĆAJI IMUNITETA D50-D89 1 0,26

2 GRUPA IV BOLESTI ŽLEZDA SA UNUTRAŠNJIM LUČENJEM,ISHRANE I METABOLIZMA E00-E90 9 2,373 GRUPA V DUŠEVNI POREMEĆAJI I POREMEĆAJI PONAŠANJA F00-F99 6 1,584 GRUPA VI BOLESTI NERVNOG SISTEMA G00-G995 GRUPA VII BOLESTI OKA I PRIPOJAKA OKA H00-H596 GRUPA VIII BOLESTI UVA I BOLESTI MASTOIDNOG NASTAVKA H60-H957 GRUPA IX BOLESTI SISTEMA KRVOTOKA I00-I99 230 60,538 GRUPA X BOLESTI SISTEMA ZA DISANJE J00-J99 8 2,119 GRUPA XI BOLESTI SISTEMA ZA VARENJE K00-K93 12 3,16

13 GRUPA XIII BOLESTI MIŠIĆNO- KOŠTANOG SISTEMA I VEZIVNOG TKIVA M00-M99 1 0,2610 GRUPA XIV BOLESTI MOKRAĆNO-POLNOG SISTEMA N00-N99 12 3,1617 GRUPA XVII UROĐ ENE NAKAZNOSTI, DEFORMACIJE I HROMOSOMSKE NENORMALNOSTI Q00-Q99 2 0,5312 GRUPA XVIII SIMPTOMI,ZNACI I PATOLOŠKI KLINIČKI I LABORATORIJSKI NALAZI R00-R99 5 1,3213 GRUPA XIX POVREDE, TROVANJA I POSLEDICE DELOVANJA SPOLJNIH FAKTORA S00-T98 11 2,89

4 1,05

VODEĆ I UZROCI SMRTI U OPŠ TINI ALIBUNAR U 2010. GODINI

UKUPNO UMRLIU Z R O K S M R T I

R.br

1

U K U P N O

15

BROJ %0 2 3


3 GRUPA IV BOLESTI ŽLEZDA SA UNUTRAŠNJIM LUČENJEM,ISHRANE I METABOLIZMA E00-E90 11 3,28

4 GRUPA V DUŠEVNI POREMEĆAJI I POREMEĆAJI PONAŠANJA F00-F99 5 1,495 GRUPA VI BOLESTI NERVNOG SISTEMA G00-G996 GRUPA VII BOLESTI OKA I PRIPOJAKA OKA H00-H597 GRUPA VIII BOLESTI UVA I BOLESTI MASTOIDNOG NASTAVKA H60-H958 GRUPA IX BOLESTI SISTEMA KRVOTOKA I00-I99 178 53,139 GRUPA X BOLESTI SISTEMA ZA DISANJE J00-J99 20 5,97

10 GRUPA XI BOLESTI SISTEMA ZA VARENJE K00-K93 13 3,8811 GRUPA XIV BOLESTI MOKRAĆNO-POLNOG SISTEMA N00-N99 14 4,1812 GRUPA XVI STANJA U POROĐAJNOM PERIODU P00-P96 3 0,9017 GRUPA XVII UROĐ ENE NAKAZNOSTI, DEFORMACIJE I HROMOSOMSKE NENORMALNOSTI Q00-Q99 1 0,3013 GRUPA XVIII SIMPTOMI,ZNACI I PATOLOŠKI KLINIČKI I LABORATORIJSKI NALAZI R00-R99 10 2,9914 GRUPA XIX POVREDE, TROVANJA I POSLEDICE DELOVANJA SPOLJNIH FAKTORA S00-T98 10 2,99

1

U K U P N O

4 1,19

VODEĆ I UZROCI SMRTI U OPŠ TINI BELA CRKVA U 2010. GODINI

R.br U Z R O K S M R T I

UKUPNO UMRLI

16

BROJ %0 2 3



5 GRUPA V DUŠEVNI POREMEĆAJI I POREMEĆAJI PONAŠANJA F00-F99 11 1,366 GRUPA VI BOLESTI NERVNOG SISTEMA G00-G997 GRUPA VII BOLESTI OKA I PRIPOJAKA OKA H00-H598 GRUPA VIII BOLESTI UVA I BOLESTI MASTOIDNOG NASTAVKA H60-H959 GRUPA IX BOLESTI SISTEMA KRVOTOKA I00-I99 472 58,42

10 GRUPA X BOLESTI SISTEMA ZA DISANJE J00-J99 35 4,3311 GRUPA XI BOLESTI SISTEMA ZA VARENJE K00-K93 24 2,9713 GRUPA XIII BOLESTI MIŠIĆNO- KOŠTANOG SISTEMA I VEZIVNOG TKIVA M00-M99 2 0,2512 GRUPA XIV BOLESTI MOKRAĆNO-POLNOG SISTEMA N00-N99 24 2,9713 GRUPA XVI STANJA U POROĐAJNOM PERIODU P00-P96 2 0,2514 GRUPA XVIII SIMPTOMI,ZNACI I PATOLOŠKI KLINIČKI I LABORATORIJSKI NALAZI R00-R99 21 2,6015 GRUPA XIX POVREDE, TROVANJA I POSLEDICE DELOVANJA SPOLJNIH FAKTORA S00-T98 25 3,09

1

U K U P N O

10 1,24

VODEĆ I UZROCI SMRTI U OPŠ TINI VRŠ AC U 2010. GODINI


UKUPNO UMRLI

17

BROJ %0 2 3

A00-T98 406 100%2 GRUPA II TUMORI C00-D48 82 20,20




10 GRUPA XI BOLESTI SISTEMA ZA VARENJE K00-K93 11 2,7112 GRUPA XII BOLESTI KOŽE I POTKOŽNOG TKIVA L00-L90 1 0,2511 GRUPA XIV BOLESTI MOKRAĆNO-POLNOG SISTEMA N00-N99 7 1,7212 GRUPA XVI STANJA U POROĐAJNOM PERIODU P00-P96 1 0,2513 GRUPA XVII UROĐ ENE NAKAZNOSTI, DEFORMACIJE I HROMOSOMSKE NENORMALNOSTI Q00-Q99 1 0,2514 GRUPA XVIII SIMPTOMI,ZNACI I PATOLOŠKI KLINIČKI I LABORATORIJSKI NALAZI R00-R99 6 1,4815 GRUPA XIX POVREDE, TROVANJA I POSLEDICE DELOVANJA SPOLJNIH FAKTORA S00-T98 17 4,19

1

U K U P N O

6 1,48

VODEĆ I UZROCI SMRTI U OPŠ TINI KOVAČ ICA U 2010. GODINI


UKUPNO UMRLI

18

BROJ %0 2 3





10 GRUPA XI BOLESTI SISTEMA ZA VARENJE K00-K93 22 4,2011 GRUPA XII BOLESTI KOŽE I POTKOŽNOG TKIVA L00-L90 2 0,3813 GRUPA XIV BOLESTI MOKRAĆNO-POLNOG SISTEMA N00-N99 9 1,7214 GRUPA XVI STANJA U POROĐAJNOM PERIODU P00-P96 2 0,3815 GRUPA XVIII SIMPTOMI,ZNACI I PATOLOŠKI KLINIČKI I LABORATORIJSKI NALAZI R00-R99 6 1,1516 GRUPA XIX POVREDE, TROVANJA I POSLEDICE DELOVANJA SPOLJNIH FAKTORA S00-T98 13 2,48

1

U K U P N O

6 1,15

VODEĆ I UZROCI SMRTI U OPŠ TINI KOVIN U 2010. GODINI


UKUPNO UMRLI

19

BROJ %0 2 3




10 GRUPA XI BOLESTI SISTEMA ZA VARENJE K00-K93 8 5,1312 GRUPA XII BOLESTI KOŽE I POTKOŽNOG TKIVA L00-L90 1 0,6413 GRUPA XIII BOLESTI MIŠIĆNO- KOŠTANOG SISTEMA I VEZIVNOG TKIVA M00-M99 1 0,6411 GRUPA XIV BOLESTI MOKRAĆNO-POLNOG SISTEMA N00-N99 2 1,2813 GRUPA XVIII SIMPTOMI,ZNACI I PATOLOŠKI KLINIČKI I LABORATORIJSKI NALAZI R00-R99 3 1,9214 GRUPA XIX POVREDE, TROVANJA I POSLEDICE DELOVANJA SPOLJNIH FAKTORA S00-T98 4 2,56

1

U K U P N O

1 0,64

VODEĆ I UZROCI SMRTI U OPŠ TINI OPOVO U 2010. GODINI


UKUPNO UMRLI

20

BROJ %0 2 3




5 GRUPA V DUŠEVNI POREMEĆAJI I POREMEĆAJI PONAŠANJA F00-F99 24 1,496 GRUPA VI BOLESTI NERVNOG SISTEMA G00-G997 GRUPA VII BOLESTI OKA I PRIPOJAKA OKA H00-H598 GRUPA VIII BOLESTI UVA I BOLESTI MASTOIDNOG NASTAVKA H60-H959 GRUPA IX BOLESTI SISTEMA KRVOTOKA I00-I99 878 54,47

10 GRUPA X BOLESTI SISTEMA ZA DISANJE J00-J99 68 4,2211 GRUPA XI BOLESTI SISTEMA ZA VARENJE K00-K93 59 3,6612 GRUPA XII BOLESTI KOŽE I POTKOŽNOG TKIVA L00-L90 7 0,4313 GRUPA XIV BOLESTI MOKRAĆNO-POLNOG SISTEMA N00-N99 27 1,6714 GRUPA XVI STANJA U POROĐAJNOM PERIODU P00-P96 6 0,3716 GRUPA XVIII SIMPTOMI,ZNACI I PATOLOŠKI KLINIČKI I LABORATORIJSKI NALAZI R00-R99 42 2,6117 GRUPA XIX POVREDE, TROVANJA I POSLEDICE DELOVANJA SPOLJNIH FAKTORA S00-T98 48 2,98

1

U K U P N O

21 1,30

VODEĆ I UZROCI SMRTI U OPŠ TINI PANČ EVO U 2010. GODINI


UKUPNO UMRLI

21

BROJ %0 2 3




10 GRUPA XI BOLESTI SISTEMA ZA VARENJE K00-K93 8 3,5611 GRUPA XIV BOLESTI MOKRAĆNO-POLNOG SISTEMA N00-N99 5 2,2213 GRUPA XVIII SIMPTOMI,ZNACI I PATOLOŠKI KLINIČKI I LABORATORIJSKI NALAZI R00-R99 3 1,3314 GRUPA XIX POVREDE, TROVANJA I POSLEDICE DELOVANJA SPOLJNIH FAKTORA S00-T98 7 3,11

1

U K U P N O

5 2,22

VODEĆ I UZROCI SMRTI U OPŠ TINI PLANDIŠ TE U 2010. GODINI

R.br U Z R O K S M R T I UKUPNO UMRLI

22

br. stopa* br. stopa* br. stopa*0 2 3 3 3 3 3

A00-T98 4446 13,9 28399 14,4 103211 10,41 GRUPA I ZARAZNE BOLESTI I PARAZITARNE BOLESTI A00-B99 15 4,7 115 5,8 441 4,42 GRUPA II TUMORI C00-D48 948 297,0 6250 316,3 21588 217,8

3 GRUPA III BOLESTI KRVI I BOLESTI KRVOTVORNIH ORGANA I POREMEĆAJI IMUNITETA D50-D89 4 1,3 65 3,3 184 1,9

4 GRUPA IV BOLESTI ŽLEZDA SA UNUTRAŠNJIM LUČENJEM,ISHRANE I METABOLIZMA E00-E90 128 40,1 924 46,8 3287 33,25 GRUPA V DUŠEVNI POREMEĆAJI I POREMEĆAJI PONAŠANJA F00-F99 65 20,4 565 28,6 1204 12,16 GRUPA VI BOLESTI NERVNOG SISTEMA G00-G9 9

7 GRUPA VII BOLESTI OKA I PRIPOJAKA OKA H00-H59

8 GRUPA VIII BOLESTI UVA I BOLESTI MASTOIDNOG NASTAVKA H60-H95

9 GRUPA IX BOLESTI SISTEMA KRVOTOKA I00-I99 2513 787,3 15219 770,2 56448 569,410 GRUPA X BOLESTI SISTEMA ZA DISANJE J00-J99 195 61,1 1228 62,1 4103 41,411 GRUPA XI BOLESTI SISTEMA ZA VARENJE K00-K9 3 157 49,2 1022 51,7 3738 37,712 GRUPA XII BOLESTI KOŽE I POTKOŽNOG TKIVA L00-L9 0 11 3,4 31 1,6 75 0,813 GRUPA XIII BOLESTI MŠIĆNO- KOŠTANOG SISTEMA I VEZIVNOG TKIVA M00-M99 4 1,3 86 4,4 165 1,714 GRUPA XIV BOLESTI MOKRAĆNO-POLNOG SISTEMA N00-N99 100 31,3 441 22,3 2066 20,815 GRUPA XV TRUDNOĆA,RAĐ ANJE I BABINJE O00-O99 0 0,0 2 0,1 12 0,116 GRUPA XVI STANJA U POROĐ AJNOM PERIODU P00-P96 14 4,4 54 2,7 298 3,0

17 GRUPA XVII UROĐ ENE NAKAZNOSTI, DEFORMACIJE I HROMOSOMSKE NENORMALNOSTI Q00-Q99 4 1,3 34 1,7 153 1,5

18 GRUPA XVIII SIMPTOMI,ZNACI I PATOLOŠKI KLINIČKI I LABORATORIJSKI NALAZI R00-R99 96 30,1 921 46,6 4591 46,319 GRUPA XIX POVREDE, TROVANJA I POSLEDICE DELOVANJA SPOLJNIH FAKTORA S00-T98 135 42,3 1053 53,3 3387 34,2

VODEĆ I UZROCI SMRTI U JUŽNOBANATSKOM OKRUGU, AP VOJVODINI I REPUBLICI SRBIJI U 2010. GODINI

1

U K U P N O


Južnoban.ok. Vojvodina Srbija**

14,857 389 147117,9 19,7

23

Pet vode•ih uzroka smrti u J u•nobanatskom okrugu, AP Vojvodini i Republici Srbiji u 2010.godini

0

200

400

600

800

1000

grupa bolesti

J u•nob. okrug 787,3 297 30,1 61,1 49,2

Vojvodina 770,2 316,3 46,6 62,1 51,7

Srbija 569,4 217,8 46,3 41,4 37,7

IX II XVIII X XI

Natalitet i mortalitet u J u•nobanatskom okrugu od 1997. do 2010. godine

0,0

2,0

4,0

6,0

8,0

10,0

12,0

14,0

16,0

18,0

NATAL ITE T 10,2 9,6 9,2 9,2 9,9 10,0 10,7 10,2 9,7 9,5 9,2 8,8 8,7 8,6

MORT AL ITE T 14,1 14,2 14,3 14,7 16,6 14,8 15,2 14,8 15,08 14,3 14,4 14,3 13,9 14,2

1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010

25

Svaka trudnoća koja se ne završ i porođ ajem, smatra se prekidom trudnoće i u

skladu sa zakonskim propisima prijavljuje se na odgovarajućem obrascu Zavodu za

javno zdravlje.

Prema važećim zakonskim propisima, žena može legalno da izvrš i prekid

trudnoće bez dozvole komisije, ukoliko se radi o trudnoći koja ne traje duže od deset

nedelja (Zakon o postupku prekida trudnoće u zdravstvenoj ustanovi, Službeni

glasnik br. 16/95, č lan 6). Prekid trudnoće se može obaviti samo u za to ovlaš ćenim

stacionarnim zdravstvenim ustanovama.

Na teritoriji Južnobanatskog okruga prijavljeno je u 2010. godini 1094

medicinska prekida trudnoće, š to predstavlja blagi pad u odnosu na predhodne

godine.

Tokom predhodne godine je 46 mladih devojaka do 19. godina starosti imalo

prekid trudnoće na zahtev i njihov udeo u ukupnom broju prekida trudnoće iznosi

4.2%. Od svih žena kod kojih je tokom 2010. godine obavljen prekid trudnoće,

najviš e ih je u starosnom intervalu od 30-39 godina (50.3%).

Zaključ uje se da je međ u ženama koje zahtevaju medicinski prekid trudnoće

najviš e onih koje već imaju dvoje dece (46.1%) i starosti su 30-39 godina, š to

potvrđ uje č injenicu da se u naš im uslovima prekid trudnoće nažalost i dalje koristi

kao sredstvo kontracepcije.

26

do 16 17-19 god. 20-29 god. 30-39 god. 40-49 god. 50 i više

1999 4 74 1009 1249 243 822000 13 71 982 1221 267 12001 9 50 768 934 184 12002 5 75 820 990 237 12003 8 61 737 1004 230 42004 9 67 839 1077 249 32005 7 51 611 814 165 32006 7 51 588 788 174 12007 7 58 589 716 157 52008 8 37 562 716 151 32009 11 47 495 551 155 72010 7 39 403 550 94 1

Broj medicinskih prekida trudnoće prema strosti ž ene u Juž nobanatskom okrugu 2010. godini

Broj medicinskih prekida trudnoć e u Juž nobanatskom okrugu u periodu od 1999. do 2010. godine

2471

2182

1094

1266

2550

1877

2059

1969

162214771567

1432

0

500

1000

1500

2000

2500

3000

1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010

27

Broj žena fertilne dobi

Broj ž ivorođene dece

Stopa fertilitetaBroj medicinskih

prekida trudnoće na 1 ž ivorođeno dete

1999 77995 2979 38,19 0,862000 77995 2930 37,57 0,842001 77995 3158 40,49 0,592002 75621 3146 41,60 0,652003 75621 3348 44,27 0,592004 75621 3206 42,40 0,682005 75621 3033 40,11 0,532006 75621 2989 39,53 0,522007 75621 2871 37,97 0,512008 75621 2774 36,68 0,522009 75621 2745 36,30 0,462010 71347 2692 37,50 0,41

Broj ž ena fertilnog doba, broj ž ivorođene dece, stopa fertiliteta i medicinskih prekida trudnoć e na 1 ž ivorođeno dete u Južnobanatskom okrugu u periodu od

1999. do 2010. godine

Procentualno učešć e medicinskih prekida trudnoć e prema broju ž ivorođene dece u Juž nobanatskom okrugu 2010.

godini

13%

20%

45%

14%7% 1%

01234-67 i više

28

Procentualno učešć e medicinskih prekida trudnoć e prema strosti ž ene u Južnobanatskom okrugu u

2010. godini

4%

50%

9%37%

do 19 god20-29 god.30-39 god.40 i više

30

Analiza zdravstvenog stanja stanovniš tva do nedavno se bazirala

isključ ivo na podacima o umiranju (mortalitetu), da bi tokom dvadesetog veka

bili uvedeni i pokazatelji oboljevanja (morbiditeta). Poslednjih decenija procena

zdravstvenog stanja stanovniš tva se zasniva i na podacima o koriš ćenju

zdravstvene zaš tite. S obzirom da mnoge bolesti i stanja nastaju ne samo usled

dejstva biološ kih uzroč nika, već i zbog prisustva brojnih faktora životne sredine,

procena zdravstvenog stanja stanovniš tva nije kompletna ukoliko se ne

razmatraju i ovi č inioci, kao i uč estalosti rizič nog ponaš anja u populaciji

(gojaznost, puš enje, upotreba alkohola i slič no).

Pored ovog pristupa, koji se bazira na negativnom aspektu zdravlja u

merenju zdravstvenog stanja sve č eš će se primenjuju pozitivni pokazatelji,

zasnovani na percepciji zdravlja, funkcionisanju i adaptabilnosti životnoj

sredini.

Zdravstveno stanje stanovniš tva je osnova za objektivnu identifikaciju

prioriteta, za formulisanje zdravstvene politike, strategije i tehnologije u

zdravstvenoj zaš titi.

Analiza zdravstvenog stanja stanovniš tva je potrebna radi dobijanja

osnovnih informacija o zdravlju stanovniš tva za donosioce odluka o zdravstvu,

kao i za merenje napretka u dostizanju ciljeva zdravstvene politike.

MORBIDITET- OBOLJEVANJE

Zvanič no registrovani morbiditet, odnosno oboljevanje, predstavlja

praktič no svaki sluč aj oboljevanja, ali samo onog dela stanovniš tva koji zatraži

zdravstvenu zaš titu u zdravstvenoj ustanovi (u primarnoj ili sekundarnoj

zdravstvenoj zaš titi).

Vanbolnički morbiditet

Morbiditet (oboljevanje) je direktni pokazatelj zdravstvenog stanja

stanovniš tva. U naš im uslovima morbiditetna statistika registruje oboljenje, a ne

obolelo lice. Jedno lice može bolovati od jedne ili viš e bolesti istovremeno i viš e

31

puta u toku godine, te se dobija opš ta stopa morbiditeta, koja daje broj oboljenja

u toku godine bez pravog uvida u broj obolelih lica.

Opš ta stopa morbiditeta predstavlja odnos broja oboljenja registrovanih u

toku definisanog perioda, najč eš će u toku jedne kalendarske godine, i broja

stanovnika na jednoj teritoriji. Ovaj odnos se množi konstantom, najč eš će sa

hiljadu.

Stopa specifič nog morbiditeta predstavlja odnos broja oboljenja

registrovanih u toku posmatranog perioda i određ ene populacione grupe po polu

i / ili starosti.

Bolnički morbiditet

Bolnič ki morbiditet je bitan pokazatelj zdravstvenog stanja populacije, s

tim š to on govori samo o zdravstvenom stanju onog dela populacije koji se

hospitalizuje u određ enom vremenskom periodu.

U Južnobanatskom okrugu stacionarnu zdravstvenu zaš titu

gravitirajućem stanovniš tvu

pružaju dve opš te bolnice: Opš ta bolnica Panč evo i Opš ta bolnica Vrš ac sa 950

standardnih bolnič kih postelja i tri specijalne bolnice koje pružaju tercijarnu

zdravstvenu zaš titu stanovniš tvu č itave zemlje: specijalna bolnica za

psihijatrijske bolesti „ Dr Slavoljub Bakalović“ Vrš ac iz Vrš ca, specijalna

bolnica za psihijatrijske bolesti „ Kovin“ iz Kovina i specijalna bolnica za plućne

bolesti Dr „ Budislav Babić“ iz Bele Crkve.

32

ZDRAVSTVENO STANJE STANOVNIŠ TVA JUŽNOBANATSKOG OKRUGA Opšti podaci

Južnobanatski okrug se prema velič ini teritorije nalazi na drugom mestu

u Vojvodini. Na okrugu se izdvaja 8 opš tina u okviru kojih se nalazi 94

naseljenih mesta.

Sam grad Panč evo nalazi se nedaleko od Dunava, na reci Tamiš , i jedan

je od najvećih gradova Vojvodine. Istovremeno je i administrativni centar

Južnobanatskog okruga, koji se odlikuje razvijenom petrohemijskom,

poljoprivrednom i prehrambenom industrijom.

Oboljevanje odraslog stanovništva Analiza morbiditeta odraslog stanovniš tva Južnobanatskog okruga po

grupama bolesti pokazuje da ova populacija najč eš će oboljeva od bolesti

sistema za disanje. Najč eš ća dijagnoza unutar ove grupe bolesti je akutna upala

grla i ždrela, bolest brzog toka i dobre prognoze. Na drugom mestu su viš estruke

infekcije gornjih partija disajnih puteva, a na trećem akutna upala duš nika i

duš nica, bolesti bez većeg sociomedicinskog znač aja.

33

Š est najčešć ih grupa bolesti kod odraslih u Juž nobanatskom okrugu u 2010. godini (stopa na 1000

stanovnika)

71

78

87

144

241

272

0 50 100 150 200 250 300

BOLESTI SISTEMA ZA VARENJE

BOLESTI MOKRAĆNO-POLNOG SISTEMA

BOLESTI Ž LEZDA S UNUTRAŠ NJIMLUČ ENJEM

BOLESTI MIŠ IĆNO-KOŠ TANOG SISTEMA

BOLESTI SISTEMA KRVOTOKA

BOLESTI SISTEMA ZA DISANJE

Na drugom mestu nalaze se bolesti sistema krvotoka. Vodeća dijagnoza

bolesti unutar ove grupe je esencijalna arterijska hipertenzija (poviš en krvni

pritisak nepoznatog uzroka). Ova bolest je hronič no oboljenje i znač ajan faktor

rizika za nastanak drugih masovnih nezaraznih bolesti. Uspeš nom prevencijom

može se bitno uticati na smanjenje uč estalosti ovog oboljenja u populaciji

odraslih, š to bi svakako bio jedan od prioritetnih zadataka u poboljš anju

zdravstvenog stanja odraslog stanovniš tva. Druge ishemijske bolesti srca nalaze

se na drugom, a poremećaji sprovodnog sistema i aritmije srca na trećem mestu

unutar grupe bolesti sistema krvotoka.

Treće mesto u listi morbiditeta odraslih pripada bolestima mišićno-

koštanog i vezivnog tkiva. Najč eš će dijagnoze unutar ove grupe su: druga

oboljenja leđ a, degenerativno oboljenje zgloba i druga oboljenja zglobova. Ove

bolesti su znač ajne, jer su č esto uzrok privremene radne nesposobnosti i č estog

odsustvovanja sa posla.

Na č etvrtom mestu u oboljevanju odraslog stanovniš tva Južnobanatskog

okruga u 2010. godini su bolesti ž lezda sa unutrašnjim lučenjem, ishrane i

metabolizma. Vodeća dijagnoza unutar ove grupe je š ećerna bolest, sa najviš om

stopom oboljevanja. Drugo mesto pripada drugim poremećajima žlezda sa

unutraš njim luč enjem, ishrane i metabolizma, dok su na trećem mestu drugi

poremećaji š titaste žlezde.

34

Bolesti mokraćno-polnog sistema zauzimaju peto mesto u oboljevanju

odraslog stanovniš tva. Najč eš će dijagnoze unutar ove grupe su: akutna upala

mokraćne beš ike, druge bolesti sistema za mokrenje i mokraćni kamenci.

Oboljevanje predškolske dece

Analiza oboljevanja predš kolske dece u Južnobanatskom okrugu po

grupama bolesti, pokazuje da predš kolska deca u Južnobanatskom okrugu

najč eš će oboljevaju od bolesti sistema za disanje. Najč eš ća dijagnoza unutar

ove grupe bolesti je akutna upala grla i ždrela, bolest brzog toka i dobre

prognoze. Na drugom mestu su viš estruke infekcije gornjih partija disajnih

puteva, a na trećem akutna upala duš nika i duš nica, bolesti bez većeg

sociomedicinskog znač aja.

Pet najčešć ih grupa bolesti kod predškolske dece u Juž nobanatskom okrugu u 2010. godini

(stopa na 1000 dece)

217

229

248

286

3106

0 500 1000 1500 2000 2500 3000 3500

SIMPTOMI, ZNACI I PATOLOŠ KI KLINIČ KI ILABORATORIJSKI NALAZI

BOLESTI KOŽ E I POTKOŽ NOG TKIVA

BOLESTI UVA I BOLESTI MASTOIDNOGNASTAVKA

ZARAZNE BOLESTI I PARAZITARNEBOLESTI


Drugo mesto pripada zaraznim i parazitarnim bolestima. Najč eš će

dijagnoze unutar ove grupe su druge virusne bolesti, ovč ije boginje i druge

zarazne bolesti.

Na trećem mestu su bolesti uva i mastoidnog nastavka. Unutar ove

grupe bolesti najč eš će dijagnoze su bolesti srednjeg uva i bolesti mastoidnog

nastavka, zatim slede druge bolesti uva i mastoidnog nastavka i na trećem mestu

su poremećaji sluha kod predš kolske dece.

35

Na č etvrtom mestu su bolesti kož e i potkožnog tkiva. Najč eš ću

uč estalost unutar ove grupe imaju druge bolesti kože i potkožnog tkiva i

infekcije kože i potkožnog tkiva.

Na petom mestu su simptomi, znaci i patološki klinički i

laboratorijski nalazi. Vodeće dijagnoze unutar ove grupe su drugi simptomi,

znaci i nenormalni klinič ki i laboratorijski nalazi, temperatura nepoznatog

uzroka i bol u stomaku i karlici.

Oboljevanje školske dece

Analiza oboljevanja š kolske dece u Južnobanatskom okrugu po grupama

bolesti, pokazuje da š kolska deca najč eš će oboljevaju od bolesti sistema za

disanje. Najč eš ća dijagnoza unutar ove grupe bolesti je akutna upala grla i

ždrela, bolest brzog toka i dobre prognoze. Zatim slede infekcije gornjih partija

disajnih puteva, a na trećem akutna upala duš nika i duš nica.

Š est najčešć ih grupa bolesti kod školske dece i omladine u Juž nobanatskom okrugu u 2010. godini


98

99

102

109

110

1178

0 200 400 600 800 1000 1200 1400


ZARAZNE BOLESTI I PARAZITARNE BOLESTI



POVREDE, TROVANJA I POSLEDICE DELOVANJASPOLJNIH FAKTORA


Na drugom mestu nalaze se povrede, trovanja i posledice delovanja

spoljnih faktora. Vodeća dijagnoza unutar ove grupe bolesti su druge

specifič ne, nespecifič ne i viš estruke povrede.

Treće mesto u oboljevanju š kolske dece pripada simptomima, znacima i

patološkim kliničkim i laboratorijskim nalazima. Vodeće dijagnoze unutar

ove grupe su: drugi simptomi, znaci i nenormalni klinič ki i laboratorijski nalazi,

bol u stomaku i karlici i temperatura nepoznatog uzroka.

36

Na č etvrtom mestu su bolesti sistema za varenje, kod kojih su najč eš će

dijagnoze druge bolesti creva i potrbuš nice, druge bolesti jednjaka, želuca i

dvanaestopalač nog creva i sa identič nom stopom oboljevanja bolesti slepog

creva i upala želuca i dvanaestopalač nog creva.

Na petom mestu su zarazne i parazitarne bolesti. Vodeće dijagnoze

unutar ove grupe bolesti su druge virusne bolesti, ovč ije boginje i druge zarazne

bolesti.

Oboljevanje ž ena

Analiza oboljevanja žena u Južnobanatskom okrugu prema grupama

bolesti pokazuje da su bolesti mokraćno-polnog sistema vodeći uzrok

oboljevanja ženske populacije. Na prvom mestu unutar ove grupe su druga

zapaljenja ženskih karlič nih organa, zatim slede poremećaji menstruacije,

bolesti klimakterijuma i druga oboljenja mokraćno-polnog puta.

Pet najčešć ih grupa bolesti kod ž ena u Juž nobanatskom okrugu u 2010. godini (stopa na 1000 ž ena)

7

7

13

162

0 50 100 150 200

ZARAZNE BOLESTI IPARAZITARNE

BOLESTI

TRUDNOĆA, RAĐANJEI BABINJE

TUMORI


Na drugom mestu su dobroćudni i zloćudni tumori. Vodeće mesto

unutar ove grupe ima benigni tumor dojke, zatim slede benigni tumor miš ićnog

tkiva materice i benigni tumor jajnika.

Treće mesto u oboljevanju žena pripada grupi trudnoć a, rađanje i

babinje. Najč eš će dijagnoze unutar ove grupe su druge komplikacije trudnoće i

porođ aja, spontani pobač aj i komplikacije u babinjama, i druga stanja koja

komplikuju trudnoću i rađ anje. Sa identič nom stopom oboljevanja na trećem

mestu nalaze se zarazne i parazitarne bolesti .

37

MORTALITET STANOVNIŠ TVA JUŽNOBANATSKOG OKRUGA

Vodeći uzroci smrtnosti stanovniš tva Južnobanatskog okruga u 2010.

godini su bolesti sistema krvotoka, a odmah iza njih tumori. Na trećem mestu

nalaze se bolesti sistema za disanje, na č etvrtom bolesti sistema za varenje i na

petom mestu su povrede, trovanja i posledice delovanja spoljnih faktora..

Procentualno učešć e pet vodeć ih uzroka smrti u Južnobanatskom okrugu u 2010. godini

57%

21%

4%4%

3%11%

Bolesti sistema krvotokaTumoriBolesti sistema za disanjeBolesti sistema za varenjePovrede, trovanja i posledice delovanja spoljnih faktoraOstalo

38

ZDRAVSTVENO STANJE STANOVNIŠ TVA ALIBUNARA Oboljevanje odraslog stanovništva

Na prvom mestu u oboljevanju odraslog stanovniš tva opš tine Alibunar

nalaze se bolesti sistema za disanje. Najviš u stopu oboljevanja unutar ove

grupe imaju akutna upala ždrela i krajnika, a zatim slede akutna upala duš nika i

duš nica i viš estruke infekcije disajnih puteva neodređ ene lokalizacije.

Pet najčešć ih grupa bolesti kod odraslog stanovništva u Alibunaru u 2010. godini

(stopa na 1000 stanovnika)

102

148

165

268

366

0 100 200 300 400

POVREDE, TROVANJA I POSLEDICEDELOVANJA SPOLJNIH FAKTORA





Analiza morbiditeta odraslog stanovniš tva opš tine Alibunar po grupama

bolesti pokazuje da su u oboljevanju ove starosne grupe na drugom mestu

bolesti sistema krvotoka. Najč eš ća dijagnoza u okviru ove grupe je poviš en

krvni pritisak nepoznatog uzroka. Na drugom mestu nalaze se druge bolesti

srca, dok su iza njih druge bolesti krvotoka.

Treće mesto pripada bolestima mišićno-koštanog i vezivnog tkiva.

Najč eš će bolesti su druga oboljenja leđ a, degenerativno oboljenje zgloba i druga

oboljenja zglobova .

Na č etvrtom mestu u oboljevanju odraslog stanovniš tva Alibunara u

2010. godini su bolesti mokraćno-polnog sistema. Vodeće dijagnoze unutar

ove grupe su akutna upala mokraćne beš ike, druge bolesti sistema za mokrenje i

mokraćni kamenci.

Na petom mestu su druge specifične i nespecifične višestruke

povrede, koje za posledicu imaju radnu nesposobnost, apsentizam i ne retko

39

invalidnost. Visoka stopa povređ ivanja nameće potrebu intenzivnijeg

preventivnog rada na spreč avanju svih vidova traumatizma.


Analiza oboljevanja predš kolske dece u Alibunaru po grupama bolesti,

pokazuje da predš kolska deca u ovoj opš tini najč eš će oboljevaju od bolesti

sistema za disanje. Najč eš ća dijagnoza unutar ove grupe je akutna upala grla i

ždrela, bolest brzog toka i dobre prognoze. Na drugom mestu su viš estruke

infekcije gornjih delova disajnih puteva, a na trećem mestu su akutna upala

duš nika i duš nica.

Pet najčešć ih grupa bolesti kod predškolske dece u Alibunaru u 2010. godini (stopa na 1000 dece)

158

214

341

461

3832

0 1000 2000 3000 4000 5000

POVREDE, TROVANJAI POSLEDICEDELOVANJA

SPOLJNIH FAKTORA

BOLESTI SISTEMA ZAVARENJE

SIMPTOMI, ZNACI IPATOLOŠ KI KLINIČ KII LABORATORIJSKI

NALAZI

BOLESTI KOŽ E IPOTKOŽ NOG TKIVA

BOLESTI SISTEMA ZADISANJE

Na drugom mestu su bolesti kož e i potkožnog tkiva.

Treće mesto pripada simptomima, znacima i patološkim kliničkim i

laboratorijskim nalazima. Indirektno ovaj podatak ukazuje da je neophodno

unaprediti kvalitet rada u zdravstvenoj zaš titi predš kolske dece.

Č etvrto mesto pripada bolestima sistema za varenje. Najveću stopu

unutar ove grupe imaju druge bolesti creva i potrbuš nice, zatim slede druge

bolesti jednjaka, želuca i dvanaestopalač nog creva, i na trećem mestu ingvinalna

kila.

Na visokom petom mestu nalaze se povrede, trovanja i posledice

delovanja spoljnih faktora. U okviru ove grupe vodeća dijagnoza su druge


40


Analiza oboljevanja š kolske dece u Alibunaru po grupama bolesti,

pokazuje da š kolska deca u ovoj opš tini najč eš će oboljevaju od bolesti sistema

za disanje.

Pet najčešć ih grupa bolesti kod školske dece i omladine u Alibunaru u 2010. godini


253

262

276

302

2491

0 500 1000 1500 2000 2500 3000






Najč eš ća dijagnoza unutar ove grupe je akutna upala grla i ždrela, bolest

brzog toka i dobre prognoze. Na drugom mestu su viš estruke infekcije gornjih

delova disajnih puteva, a na trećem mestu su akutna upala duš nika i duš nica.

Na drugom mestu su simptomi, znaci i patološki klinički i

laboratorijski nalazi. Indirektno ovaj podatak ukazuje da je neophodno

unaprediti kvalitet rada u zdravstvenoj zaš titi š kolske dece, u cilju efikasnije

dijagnostike i leč enja ove populacije. Vodeća dijagnoza unutar ove grupe su

drugi simptomi, znaci i nenormalni klinič ki i laboratorijski nalazi, zatim slede

bol u stomaku i karlici i temperatura nepoznatog uzroka.

Na visokom trećem mestu su povrede, trovanja i posledice delovanja

spoljnih faktora, š to govori da je neophodno intenzivirati preventivni rad, kako

bi se smanjila stopa traumatizma kod š kolske dece.

Na č etvrtom mestu su bolesti sistema za varenje. Unutar ove grupe

najveću stopu oboljevanja imaju druge bolesti creva i potrbuš nice.

Peto mesto pripada bolestima kož e i potkožnog tkiva.

Oboljevanje ž ena

41

Analiza oboljevanja žena u opš tini Alibunar prema grupama bolesti

pokazuje da su bolesti mokraćno-polnog sistema vodeći uzrok oboljevanja

ženske populacije.

Tri najčešć e grupe bolesti kod ž ena u Alibunaru u 2010. godini

(stopa na 1000 ž ena)

2

4

82

0 20 40 60 80 100

TRUDNOĆA,RAĐANJE I BABINJE

TUMORI

BOLESTIMOKRAĆNO-POLNOG

SISTEMA

Vodeće dijagnoze unutar ove grupe su: druga zapaljenja ženskih

karlič nih organa, bolesti klimakterijuma i akutna upala mokraćne beš ike.

Zapaljenski procesi karlič nih organa kod žena su u određ enom procentu

znač ajni nosioci rizika za smanjenje fertiliteta, i znač ajni uzroč nici steriliteta

žena u generativnom periodu. Ova č injenica govori da je neophodno opsežnije

angažovanje zdravstvene službe i š ire druš tvene zajednice u preventivnom i

zdravstveno-vaspitnom radu na smanjenju stope oboljevanja od ovih bolesti kod

mladih žena još u periodu puberteta, jer se radi ne samo o zdravstvenom već i

demografskom problemu. Bolesti klimakterijuma sa visokom stopom

oboljevanja ukazuju da je ženska populacija sve starija.

Na drugom mestu su dobroćudni i zloćudni tumori. Vodeće dijagnoze

unutar ove grupe bolesti su benigni tumor glatkog miš ića materice, maligni

tumor dojke i maligni tumor grlića materice.

Treće mesto u oboljevanju žena pripada grupi trudnoć a, rađanje i

babinje. Na prvom mestu unutar ove grupe se nalaze komplikacije u babinjama,

zatim slede druge komplikacije trudnoće i porođ aja i na trećem mestu je

spontani pobač aj. Ovaj podatak ukazuje da je potrebno dodatno angažovanje

42

struč nih timova u zdravstvenoj zaš titi žena, kako bi se blagovremeno prepoznale

i spreč ile komplikacije u trudnoći.

MORTALITET STANOVNIŠ TVA OPŠ TINE ALIBUNAR

Vodeći uzroci umiranja stanovniš tva opš tine Alibunar u 2010. godini su

bolesti sistema krvotoka. Na drugom mestu nalaze se tumori, treće mesto

pripada bolestima sistema za varenje, a na č etvrtom su bolesti mokraćno-polnog

sistema. Peto mesto zauzimaju povrede, trovanja i posledice delovanja spoljnih

faktora.

Procentualno učešć e pet vodeć ih uzroka smrti u opštini Alibunar u 2010. godini

61%20%

3%3%

3%10%

Bolesti sistema krvotokaTumoriBolesti sistema za varenjeBolesti mokrać no-polnog sistemaPovrede, trovanja i posledice delovanja spoljnih faktoraOstalo

43

ZDRAVSTVENO STANJE STANOVNIŠ TVA BELE CRKVE Oboljevanje odraslog stanovništva

Analiza morbiditeta odraslog stanovniš tva opš tine Bela Crkva po

grupama bolesti ukazuje da se u oboljevanju ove starosne grupe na prvom mestu

nalaze bolesti sistema krvotoka. Najč eš ća dijagnoza u okviru ove grupe bolesti

je poviš en krvni pritisak nepoznatog uzroka. Na drugom mestu nalaze se druge

ishemijske bolesti srca. Odmah iza njih, na trećem mestu su poremećaji

sprovodnog sistema i aritmije srca.

Pet najčešć ih grupa bolesti kod odraslih u Beloj Crkvi u 2010. godini (stopa na 1000 stanovnika)

106

115

127

201

413

0 100 200 300 400 500

BOLESTI Ž LEZDA SA UNUTRAŠ NJIMLUČ ENJEM, ISHRANE I METABOLIZMA

DUŠ EVNI POREMEĆAJI I POREMEĆAJIPONAŠ ANJA




Na drugom mestu u oboljevanju odraslog stanovniš tva opš tine Bela

Crkva nalaze se bolesti sistema za disanje. Najviš u stopu oboljevanja unutar

ove grupe imaju akutna upala ždrela i krajnika, a zatim akutna upala duš nika i

duš nica. Na trećem mestu nalaze se zapaljenje duš nica, emfizem i druge

opstruktivne bolesti pluća. Radi se o hronič nim bolestima, koje imaju dugotrajne

posledice po zdravlje pojedinca.


Najč eš će bolesti u okviru ove grupe su druga oboljenja leđ a, degenerativno

oboljenje zgloba i druge zapaljenske bolesti zglobova.

Na č etvrtom mestu u oboljevanju odraslog stanovniš tva Bele Crkve u

2010. godini su duševni poremeć aji i poremeć aji ponašanja. Vodeća

dijagnoza unutar ove grupe su neurotski, stresogeni i somatoformni poremećaji.

44

Zatim slede poremećaji raspoloženja na drugom, i š izofrenija i sumanuti

poremećaji na trećem mestu. Pojava ove grupe bolesti međ u pet vodećih grupa u

oboljevanju odraslih, tumač i se kao posledica života u ratno-kriznim uslovima

na ovim prostorima tokom dve poslednje decenije.

Na petom mestu u oboljevanju odraslih u Beloj Crkvi su bolesti ž lezda

sa unutrašnjim lučenjem, ishrane i metabolizma. Najviš u stopu oboljevanja u

ovoj grupi ima š ećerna bolest, zatim slede drugi poremećaji žlezda sa

unutraš njim luč enjem i drugi poremećaji š titne žlezde na trećem mestu.


Analiza oboljevanja predš kolske dece u Beloj Crkvi po grupama bolesti,

pokazuje da predš kolska deca u ovoj opš tini najč eš će oboljevaju od bolesti

sistema za disanje. Najč eš ća dijagnoza unutar ove grupe su akutna upala grla i

ždrela, zatim slede viš estruke infekcije gornjih delova disajnih puteva, dok su na

trećem mestu akutna upala duš nika i duš nica.

Pet najčešć ih grupa bolesti kod predškolske dece u Beloj Crkvi u 2010. godini (stopa na 1000 dece)

144

176

271

277

2413

0 500 1000 1500 2000 2500 3000


BOLESTI KRVI I BOLESTI KRVOTVORNIHORGANA I POREMEĆAJI IMUNITETA




Na drugom mestu u oboljevanju predš kolske dece nalaze se zarazne i

parazitarne bolesti. Vodeće dijagnoze unutar ove grupe bolesti su druge

virusne bolesti, druge zarazne bolesti i gljivič na oboljenja.

Treće mesto pripada bolestima kož e i potkožnog tkiva, a na č etvrtom

mestu su bolesti krvi i bolesti krvotvornih organa i poremeć aji imuniteta. U

ovoj grupi bolesti jedina registrovana dijagnoza tokom predhodne godine je

anemija uzrokovana nedostatkom gvožđ a.

45

Na petom mestu u oboljevanju predš kolske dece nalaze se bolesti

sistema za varenje. Najč eš će dijagnoze u okviru ove grupe su: druge bolesti

jednjaka, želuca i dvanaestopalač nog creva, druge bolesti creva i potrbuš nice i

na trećem mestu sa identič nom stopom oboljevanja ingvinalna kila i bolesti

slepog creva.


Analiza oboljevanja š kolske dece u Beloj Crkvi po grupama bolesti,


za disanje.

Pet najčešć ih grupa bolesti kod školske dece i omladine u Beloj Crkvi u 2010. godini


103

134

142

156

1115

0 200 400 600 800 1000 1200






Najč eš ća dijagnoza unutar ove grupe je akutna upala grla i ždrela, bolest

brzog toka i dobre prognoze. Na drugom mestu su viš estruke infekcije gornjih

delova disajnih puteva, dok se na trećem mestu nalaze akutna upala duš nika i

duš nica.

Na drugom mestu nalaze se bolesti sistema za varenje, sa najuč estalijim

dijagnozama: druge bolesti jednjaka, želuca i dvanaestopalač nog creva, druge

bolesti creva i potrbuš nice i bolesti slepog creva.


spoljnih faktora, š to govori da je neophodno intenzivirati preventivni rad, kako

bi se smanjila stopa traumatizma kod š kolske dece.

46

Na č etvrtom mestu se nalaze zarazne i parazitarne bolesti. Vodeća

dijagnoza unutar ove grupe su druge virusne bolesti, varicela i druge zarazne

bolesti.

Peto mesto u oboljevanju š kolske dece u Beloj Crkvi tokom predhodne

godine pripada bolestima uva i mastoidnog nastavka. Vodeća dijagnoza u okviru

ove grupe su bolesti srenjeg uva i bolesti mastoidnog nastavka.

Oboljevanje ž ena

Analiza oboljevanja žena u opš tini Bela Crkva prema grupama bolesti


ženske populacije.

Tri najčešć e grupe bolesti kod ž ena u Beloj Crkvi u 2010. godini (stopa na 1000 ž ena)

6

23

166

0 50 100 150 200

TRUDNOĆA,RAĐANJE I BABINJE

TUMORI

BOLESTIMOKRAĆNO-POLNOG

SISTEMA

Najč eš će dijagnoze su: druga zapaljenja ženskih karlič nih organa, bolesti

dojke i bolesti klimakterijuma.


unutar ove grupe bolesti su benigni tumor glatkog miš ića materice, benigni

tumor jajnika i maligni tumor dojke.

Treće mesto pripada grupi trudnoć a, rađanje i babinje. Na prvom mestu

se nalaze druge komplikacije trudnoće i porođ aja, komplikacije u babinjama i

spontani pobač aj. Pretpostavlja se da je visoka zastupljenost komplikacija

trudnoće i porođ aja u oboljevanju žena uslovljena pomeranjem starosnih granica

i rađ anjem prvog deteta posle tridesete godine.

47

MORTALITET STANOVNIŠ TVA OPŠ TINE BELA CRKVA

Vodeći uzroci umiranja stanovniš tva opš tine Bela Crkva u 2010. godini

su bolesti sistema krvotoka i tumori. Treće mesto pripada bolestima sistema za

disanje, na č etvrtom mestu su bolesti mokraćno-polnog sistema Peto mesto

pripada bolestima sistema za varenje.

Procentualno učešć e pet vodeć ih uzroka smrti u opštini Bela Crkva u 2010. godini

53%

19%

6%

4%4%

14%

Bolesti sistema krvotoka Tumori

Bolesti sistema za disanje Bolesti mokrać no-polnog sistema

Bolesti sistema za varenje Ostalo

48

ZDRAVSTVENO STANJE STANOVNIŠ TVA VRŠ CA Oboljevanje odraslog stanovništva

Analiza morbiditeta odraslog stanovniš tva opš tine Vrš ac po grupama

bolesti pokazuje da ova starosna grupa najč eš će oboljeva od bolesti sistema

krvotoka. Najč eš ća dijagnoza u okviru ove bolesti je poviš en krvni pritisak

nepoznatog uzroka. Na drugom mestu nalaze se druge ishemijske bolesti srca, a

na trećem mestu su druge bolesti srca.

Pet najčešć ih grupa bolesti kod odraslih u Vršcu u 2010. godini (stopa na 1000 stanovnika)

79

122

126

140

181

0 50 100 150 200



BOLESTI Ž LEZDA SA UNUTRAŠ NJIMLUČ ENJEM, ISHRANE I METABOLIZMA



Na drugom mestu u listi morbiditeta odraslog stanovniš tva u Vrš cu su

bolesti sistema za disanje. Najviš u stopu oboljevanja unutar ove grupe ima

akutna upala ždrela i krajnika, a zatim slede viš estruke infekcije gornjih partija

disajnog trakta na drugom mestu i akutna upala duš nika i duš nica na trećem

mestu.

Na trećem mestu u oboljevanju odraslog stanovniš tva u opš tini Vrš ac

nalaze se bolesti žlezda sa unutraš njim luč enjem, ishrane i metabolizma. Vodeća

dijagnoza unutar ove grupe je š ećerna bolest, zatim slede drugi poremećaji

žlezda sa unutraš njim luč enjem i drugi poremećaji š titne žlezde.

Č etvrto mesto pripada bolestima mišićno-koštanog i vezivnog tkiva.

Najč eš će bolesti su druga oboljenja leđ a, degenerativno oboljenje zgloba i druga

oboljenja zglobova.

49

Na petom mestu su povrede, trovanja i posledice delovanja spoljnjeg

faktora, koje č esto za posledicu imaju radnu nesposobnost, apsentizam i ne

retko invalidnost.


Analiza oboljevanja predš kolske dece u Vrš cu po grupama bolesti,

pokazuje da predš kolska deca u Vrš cu najč eš će oboljevaju od bolesti sistema za

disanje. Najč eš ća dijagnoza unutar ove grupe je akutna upala grla i ždrela,

bolest brzog toka i dobre prognoze. Na drugom mestu su akutna upala duš nika i

duš nica, a na trećem druge bolesti nosa i sinusa.

Pet najčešć ih grupa bolesti kod predškolske dece u Vršcu u 2010. godini (stopa na 1000 dece)

199

288

329

695

1718

0 200 400 600 800 1000 1200 1400 1600 1800 2000






Na drugom mestu su zarazne i parazitarne bolesti. Vodeće dijagnoze u

okviru ove grupe su druge virusne bolesti, druge zarazne bolesti i varicela.

Na trećem mestu su simptomi, znaci i patološki klinički i

laboratorijski nalazi. Ovaj podatak ukazuje da je neophodno unaprediti kvalitet

rada u zdravstvenoj zaš titi predš kolske dece. Unutar ove grupe najveću stopu

imaju drugi simptomi, znaci i nenormalni klinič ki i laboratorijski nalazi,

temperatura nepoznatog uzroka i bol u stomaku i karlici.

Č etvrto mesto pripada bolestima kož e i potkožnog tkiva.

Na petom mestu u listi morbiditeta predš kolske dece su bolesti uva i

mastoidnog nastavka. Unutar ove grupe najč eš će dijagnoze su: bolesti srednjeg

uva i bolesti mastoidnog nastavka, druge bolesti uva i mastoidnog nastavka i

poremećaji sluha.

50


Analiza oboljevanja š kolske dece u Vrš cu po grupama bolesti, pokazuje

da š kolska deca najč eš će oboljevaju od bolesti sistema za disanje. Najč eš ća

dijagnoza unutar ove grupe je akutna upala grla i ždrela, bolest brzog toka i

dobre prognoze. Na drugom mestu su akutna upaladuš nika i duš nica i na trećem

druge bolesti nosa i sinusa nosa.

Pet najčešć ih grupa bolesti kod školske dece u Vršcu u 2010. godini (stopa na 1000 dece)

107

122

126

214

438

0 100 200 300 400 500






Na drugom mestu su zarazne i parazitarne bolesti. Vodeće dijagnoze

unutar ove grupe su druge virusne bolesti, druge zarazne bolesti i varicela.


spoljnih faktora, š to ukazuje da je neophodno veće angažovanje š ire druš tvene

zajednice u cilju smanjenja stope povređ ivanja kod š kolske dece.

Na č etvrtom mestu u oboljevanju š kolske dece u opš tini Vrš ac su

simptomi, znaci i patološki klinički i laboratorijski nalazi; indirektno ovaj

podatak sugeriš e da je potrebno poboljš ati kvalitet rada u zdravstvenoj zaš titi

š kolske dece.

Peto mesto u morbiditetu š kolske dece u Vrš cu pripada bolestima kož e i

potkožnog tkiva.

Oboljevanje ž ena

Analiza oboljevanja žena u opš tini Vrš ac prema grupama bolesti


51

ženske populacije. Najč eš će dijagnoze unutar ove grupe su bolesti

klimakterijuma, druga zapaljenja ženskih karlič nih organa i poremećaji

menstruacije.

Tri najčešć e grupe bolesti kod ž ena u Vršcu u 2010. godini (stopa na 1000 ž ena)

7

12

71

0 10 20 30 40 50 60 70 80

ZARAZNE BOLESTI IPARAZITARNE

BOLESTI

TUMORI


Drugo mesto pripada tumorima. Vodeće mesto unutar ove grupe bolesti

pripada dobroćudnom tumoru miš ićnog tkiva materice, na drugom mestu je

dobroćudni tumor jajnika, a na trećem su sa podjednakom stopom oboljevanja

maligni tumor grlića materice i maligni tumor dojke.

Treće mesto pripada grupi zaraznih i parazitarnih bolesti. Vodeće

dijagnoze unutar ove grupe su gljivič na oboljenja i druge infekcije prenete

polnim putem.

52

MORTALITET STANOVNIŠ TVA OPŠ TINE VRŠ AC

Vodeće mesto u mortalitetu opš tine Vrš ac imaju bolesti sistema krvotoka

i tumori. Na visokom trećem mestu nalaze se bolesti sistema za disanje, a na

č etvrtom mestu su povrede, trovanja i posledice delovanja spoljnih faktora. Peto

mesto pripada bolestima sistema za varenje.

Procentualno učešć e pet vodeć ih uzroka smrti u opštini Vršac u 2010. godini

59%20%

4%3%

3%11%

Bolesti sistema krvotokaTumoriBolesti sistema za disanjePovrede, trovanja i posledice delovanja spoljnih faktoraBolesti sistema za varenjeOstalo

53

ZDRAVSTVENO STANJE STANOVNIŠ TVA KOVAČ ICE Oboljevanje odraslog stanovništva

Na prvom mestu u oboljevanju odraslog stanovniš tva opš tine Kovač ica

nalaze se bolesti sistema za disanje.

Pet najčešć ih grupa bolesti kod odraslih u Kovačici u 2010. godini (stopa na 1000 stanovnika)

78

131

164

274

281

0 50 100 150 200 250 300


DUŠ EVNI POREMEĆAJI I POREMEĆAJIPONAŠ ANJA




Najviš u stopu oboljevanja unutar ove grupe imaju akutna upala ždrela i

krajnika, na drugom mestu su viš estruke infekcije gornjih disajnih puteva

neodređ ene lokalizacije, a na trećem akutna upala duš nika i duš nica.

Na drugom mestu se nalaze bolesti sistema krvotoka. Najč eš ća

dijagnoza unutar ove grupe bolesti je poviš en krvni pritisak nepoznatog uzroka,

zatim slede druge bolesti srca i poremećaji sprovodnog sistema i aritmije srca.


Najč eš će bolesti su druga oboljenja leđ a, degenerativno oboljenje zgloba i

druga oboljenja zglobova.

Na č etvrtom mestu u oboljevanju odraslog stanovniš tva opš tine

Kovač ica su duševni poremeć aji i poremeć aji ponašanja. Vodeća dijagnoza

unutar ove grupe su neurotski, stresogeni i somatoformni poremećaji. Zatim

slede poremećaji raspoloženja na drugom i š izofrenija, shiotipski i sumanuti

poremećaji na trećem mestu.

Na petom mestu su bolesti sistema za varenje. Najviš u stopu unutar ove

grupe imaju druge bolesti jednjaka, želuca i dvanaestopalač nog creva, zatim

54

slede druge bolesti creva i potrbuš nice i na trećem mestu se nalazi č ir na želucu i

dvanaestopalač nom crevu.


Analiza oboljevanja predš kolske dece u opš tini Kovač ica po grupama

bolesti, pokazuje da predš kolska deca u ovoj opš tini najč eš će oboljevaju od

bolesti sistema za disanje. Najč eš će dijagnoze unutar ove grupe su viš estruke

infekcije gornjih delova disajnih puteva, akutna upala grla i ždrela a na trećem

mestu su akutna upala duš nika i duš nica.

Na drugom mestu su simptomi, znaci i patološki klinički i

laboratorijski nalazi. Vodeća dijagnoza unutar ove grupe je temperatura

nepoznatog uzroka, zatim slede drugi simptomi, znaci i nenormalni klinič ki i

laboratorijski nalazi i bol u stomaku i karlici.

Pet najčešć ih grupa bolesti kod predškolske dece u Kovačici u 2010. godini (stopa na 1000 dece)

141

158

226

272

2025

0 500 1000 1500 2000 2500






Na trećem mestu nalaze se bolesti kož e i potkožnog tkiva, dok č etvrto

mesto pripada bolestima uva i mastoidnog nastavka. Vodeće dijagnoze unutar

ove grupe su bolesti srednjeg uva i mastoidnog nastavka, zatim slede druge

bolesti uva i mastoidnog nastavka i poremećaji sluha kod dece.

Peto mesto zauzimaju zarazne i parazitarne bolesti. Najviš u stopu

oboljevanja unutar ove grupe imaju ovč ije boginje i herpes zoster, gljivič na

oboljenja i druge zarazne bolesti.


Analiza oboljevanja š kolske dece u opš tini Kovač ica po grupama bolesti,

pokazuje da š kolska deca u ovoj opš tini, kao i u većini opš tina Južnobanatskog

55

okruga najč eš će oboljevaju od bolesti sistema za disanje. Najč eš ća dijagnoza

unutar ove grupe je akutna upala grla i ždrela, bolest brzog toka i dobre

prognoze. Na drugom mestu su viš estruke infekcije gornjih delova disajnih

puteva, a na trećem mestu su akutna upala duš nika i duš nica.

Pet najčešć ih grupa bolesti kod školske dece u Kovačici u 2010. godini (stopa na 1000 dece)

77

78

96

113

876

0 200 400 600 800 1000






Na drugom mestu su bolesti kož e i potkožnog tkiva. Najuč estalije

bolesti u ovoj grupi su druge bolesti kože i potkožnog tkiva i infekcije kože i

potkožnog tkiva.

Treće mesto pripada povredama, trovanjima i posledicama delovanja

spoljnih faktora. Vodeća dijagnoza unutar ove grupe su druge specifič ne,

nespecifič ne i viš estruke povrede.

Na č etvrtom mestu su simptomi, znaci i patološki klinički i

laboratorijski nalazi. Najveću stopu oboljevanja unutar ove grupe imaju drugi

simptomi, znaci i nenormalni klinič ki i laboratorijski nalazi, poviš ena

temperatura nepoznatog uzroka i bol u trbuhu i karlici.

Peto mesto pripada bolestima sistema za varenje. Vodeća dijagnoza u

ovoj grupi su druge bolesti creva i potrbuš nice.

Oboljevanje ž ena

Analiza oboljevanja žena u opš tini Kovač ica pokazuje da su bolesti

mokraćno-polnog sistema vodeći uzrok oboljevanja ženske populacije. Vodeće

56

dijagnoze unutar ove grupe su druga zapaljenja ženskih karlič nih organa, bolesti

klimakterijuma i druga oboljenja polno-mokraćnog puta.

Tri najčešć e grupe bolesti kod ž ena u Kovačici u 2010. godini (stopa na 1000 ž ena)

16

34

131

0 20 40 60 80 100 120 140


TUMORI


Na drugom mestu su dobroćudni i zloćudni tumori. Vodeća dijagnoza

unutar ove grupe su benigni tumor dojke, benigni tumor glatkog miš ića materice

i benigni tumor jajnika.

Treće mesto pripada grupi trudnoć a, rađanje i babinje. Najč eš ća

dijagnoza unutar ove grupe su druge komplikacije trudnoće i porođ aja.

57

MORTALITET STANOVNIŠ TVA OPŠ TINE KOVAČ ICA

Vodeći uzroci umiranja stanovniš tva opš tine Kovač ica u 2010. godini su

bolesti sistema krvotoka i tumori. Treće mesto pripada bolestima sistema za

disanje. Na č etvrtom mestu su povrede, trovanja i posledice delovanja spoljnih

faktora, a na petom bolesti žlezda sa unutraš njim luč enjem, ishrane i

metabolizma.,

Procentualno učešć e pet vodeć ih uzroka smrti u opštini Kovačica u 2010. godini

56%

20%

6%4%

3%11%

Bolesti sistema krvotokaTumoriBolesti sistema za disanjePovrede, trovanja i posledice delovanja spoljnih faktoraBolesti ž lezda sa unutrašnjim lučenjem, ishrane i metabolizmaOstalo

58

ZDRAVSTVENO STANJE STANOVNIŠ TVA KOVINA

Oboljevanje odraslog stanovništva

Na prvom mestu u oboljevanju odraslog stanovniš tva opš tine Kovin

nalaze se bolesti sistema za disanje. Najviš u stopu oboljevanja unutar ove

grupe imaju akutna upala ždrela i krajnika, na drugom mestu su viš estruke

infekcije gornjih disajnih puteva neodređ ene lokalizacije, a na trećem mestu se

nalaze akutna upala duš nika i duš nica.

Analiza morbiditeta odraslog stanovniš tva opš tine Kovin po grupama


bolesti sistema krvotoka. Najč eš ća dijagnoza unutar ove grupe bolesti je

poviš en krvni pritisak nepoznatog uzroka. Na drugom mestu nalaze se druge

ishemijske bolesti srca, a na trećem mestu poremećaji sprovodnog sistema srca i

aritmije srca.

Pet najčešć ih grupa bolesti kod odraslih u Kovinu u 2010. godini (stopa na 1000 stanovnika)

62

64

122

157

258

0 50 100 150 200 250 300







Najveću uč estalost u okviru ove grupe imaju druga oboljenja leđ a,

degenerativno oboljenje zgloba i druga oboljenja zglobova.

Na č etvrtom mestu nalaze se bolesti sistema za varenje, a najč eš će

dijagnoze su druge bolesti jednjaka, želuca i dvanaestopalač nog creva, druge

bolesti creva i potrbuš nice i akutna upala želuca i dvanaestopalač nog creva.

59

Na petom mestu u oboljevanju odraslog stanovniš tva Kovina nalaze se

bolesti mokraćno-polnog sistema.Vodeća dijagnoza unutar ove grupe bolesti je

akutna upala mokraćne beš ike, zatim slede druge bolesti sistema za mokrenje i

na trećem mestu mokraćni kamenci.


Analiza oboljevanja predš kolske dece u opš tini Kovin po grupama


bolesti sistema za disanje. Najč eš ća dijagnoza unutar ove grupe je akutna upala

grla i ždrela. Na drugom mestu su viš estruke infekcije gornjih delova disajnih

puteva, a na trećem mestu su akutna upala duš nika i duš nica.

Pet najčešć ih grupa bolesti kod predškolske dece u Kovinu u 2010. godini (stopa na 1000 dece)

107

113

154

204

2796

0 500 1000 1500 2000 2500 3000



BOLESTI UVA I BOLESTI MASTIDNOGNASTAVKA



Na drugom mestu su bolesti kož e i potkožnog tkiva, dok treće mesto

pripada bolestima uva i mastoidnog nastavka. Vodeće dijagnoze unutar ove

grupe su bolesti srednjeg uva i bolesti mastoidnog nastavka , druge bolesti uva i

mastoidnog nastavka i poremećaji sluha.

Simptomi, znaci i nenormalni klinički i laboratorijski nalazi su na

č etvrtom mestu u oboljevanju predš kolske dece u Kovinu. Najveću stopu u ovoj

grupi imaju drugi simptomi, znaci i nenormalni klinič ki i laboratorijski nalazi,

temperatura nepoznatog uzroka i bol u stomaku i karlici.

Na petom mestu su bolesti sistema za varenje, sa najč ećim

dijagnozama: druge bolesti creva i potrbuš nice, druge bolesti jednjaka, želuca i

dvanaestopalač nog creva i druge bolesti usne duplje, pljuvač nih žlezda i vilica.

60


Analiza oboljevanja š kolske dece u Kovinu prema grupama bolesti,


za disanje. Najč eš ća dijagnoza unutar ove grupe bolesti je akutna upala grla i

ždrela, bolest brzog toka i dobre prognoze. Na drugom mestu su viš estruke

infekcije gornjih delova disajnih puteva, nespecifič ne lokalizacije, a na trećem

mestu su akutna upala duš nika i duš nica.

Pet najčešć ih grupa bolesti kod školske dece u Kovinu u 2010. godini (stopa na 1000 dece)

63

86

96

99

1065

0 200 400 600 800 1000 1200



POVREDE, TROVANJA I POSLEDICE DELOVANJASPOLJNIH FAKTORA

SIMPTOMI, ZNACI I PATOLOŠ KI KLINI Č KI ILABORATORIJSKI NALAZI


Visoko drugo mesto u oboljevanju š kolske dece zauzimaju simptomi,

znaci i patološki klinički i laboratorijski nalazi. Vodeće dijagnoze iz ove

grupe su drugi simptomi, znaci i patološ ki klinič ki i laboratorijski nalazi, bol u

stomaku i karlici i temperatura nepoznatog uzroka.

Na trećem mestu u oboljevanju š kolske dece u opš tini Kovin su

povrede, trovanja i posledice delovanja spoljnih faktora, dok č etvrto mesto

pripada bolestima kož e i potkožnog tkiva. Najč eš će dijagnoze unutar ove

grupe su druge bolesti kože i potkožnog tkiva i infekcije kože i potkožnog tkiva.

Na petom mestu su bolesti sistema za varenje. Vodeće dijagnoze unutar

ove grupe su druge bolesti jednjaka, želuca i dvanaestopalač nog creva, druge

bolesti creva i potrbuš nice i na trećem mestu bolesti usne duplje, pljuvač nih

žllezda i vilica.

61

Oboljevanje ž ena

Analiza oboljevanja žena u opš tini Kovin prema grupama bolesti


ženske populacije. Najč eš će dijagnoze unutar ove grupe su bolesti dojke,

poremećaji menstruacije i druga zapaljenja ženskih karlič nih organa.

Tri najčešć e grupe bolesti kod ž ena u Kovinu u 2010. godini (stopa na 1000 ž ena)

7

8

75

0 10 20 30 40 50 60 70 80


TUMORI


Na drugom mestu u oboljevanju žena nalaze se tumori. Na prvom mestu

unutar ove grupe nalazi se benigni tumor glatkog miš ića materice, zatim slede

benigni tumori jajnika na drugom i i benigni tumor dojke na trećem mestu .

Treće mesto u morbiditetu žena u opš tini Kovin pripada grupi trudnoć a,

rađanje i babinje. Na prvom mestu su druge komplikacije trudnoće i porođ aja,

zatim slede komplikacije u babinjama i drugim stanjima koja komplikuju

trudnoću i rađ anje. Treće mesto pripada spontanom pobač aju.

62

MORTALITET STANOVNIŠ TVA OPŠ TINE KOVIN

Vodeći uzroci umiranja stanovniš tva opš tine Kovin u 2010. godini su


disanje. Na č etvrtom mestu su bolesti sistema za varenje. Peto mesto u listi

mortaliteta stanovniš tva opš tine Kovin pripada bolestima žlezda sa unutraš njim

luč enjem, ishrane i metabolizma..

Procentualno učešć e pet vodeć ih uzroka smrti u opštini Kovin u 2010. godini

60%20%

5%

4%3%

8%

Bolesti sistema krvotokaTumoriBolesti sistema za disanjeBolesti sistema za varenjeBolesti ž lezda sa unutrašnjim lučenjem, ishrane i metabolizmaOstalo

63

ZDRAVSTVENO STANJE STANOVNIŠ TVA OPOVA Oboljevanje odraslog stanovništva

Na prvom mestu u oboljevanju odraslog stanovniš tva opš tine Opovo

nalaze se bolesti sistema za disanje. Najč eš ća dijagnoza unutar ove grupe

bolesti su akutna upala ždrela i krajnika, viš estruke infekcije gornjeg

respiratornog trakta neodređ ene lokalizacije i akutna upala duš nika i duš nica.

Pet najčešć ih grupa bolesti kod odraslih u Opovu u 2010. godini (stopa na 1000 stanovnika)

55

55

108

140

215

0 50 100 150 200 250

BOLESTI KOŽ E IPOTKOŽ NOG TKIVA

BOLESTI SISTEMA ZAVARENJE


BOLESTI SISTEMAKRVOTOKA

BOLESTI SISTEMA ZADISANJE

Analiza morbiditeta odraslog stanovniš tva opš tine Opovo po grupama


bolesti sistema krvotoka. Najč eš ća dijagnoza unutar ove grupe bolesti je

poviš en krvni pritisak nepoznatog uzroka. Na drugom mestu nalaze se

poremećaji sprovodnog sistema srca i aritmije srca i na trećem druge ishemijske

bolesti srca.


Vodeća dijagnoza unutar ove grupe bolesti su druga oboljenja leđ a, zatim slede

degenerativna oboljenja zglobova i bolesti mekih tkiva.

Č etvrto mesto pripada bolestima sistema za varenje, a na petom mestu

u oboljevanju odraslog stanovniš tva Opova nalaze se bolesti kož e i potkožnog

tkiva.

64


Analiza oboljevanja predš kolske dece u opš tini Opovo pokazuje da

najmlađ e uzrasne grupe u ovoj opš tini najč eš će oboljevaju od bolesti sistema za

disanje. Najviš u stopu unutar ove grupe ima akutna upala grla i ždrela.. Na

drugom mestu su viš estruke infekcije gornjih delova disajnih puteva, a na

trećem mestu su akutna upala duš nika i duš nica.

Pet najčešć ih grupa bolesti kod predškolske dece u Opovu u 2010. godini (stopa na 1000 dece)

134

238

244

281

2193

0 500 1000 1500 2000 2500






Na visokom drugom mestu su simptomi, znaci i patološki klinički i

laboratorijski nalazi; ovaj podatak sugeriš e da je neophodno poboljš ati kvalitet

rada u zdravstvenoj zaš titi predš kolske dece.

Treće mesto zauzimaju zarazne i parazitarne bolesti, a na č etvrtom

bolesti kož e i potkožnog tkiva.

Peto mesto u morbiditetu predš kolske dece u opš tini Opovo pripada

bolestima uva i mastoidnog nastavka.


Analiza oboljevanja š kolske dece u Opovu prema grupama bolesti,


za disanje. Najč eš će dijagnoze unutar ove grupe su akutna upala grla i ždrela,

na drugom mestu su viš estruke infekcije gornjih delova disajnih puteva i na

trećem akutna upala duš nika i duš nica.

65

Pet najčešć ih grupa bolesti kod školske dece i omladine u Opovu u 2010. godini (stopa na 1000 dece)

40

64

105

116

576

0 100 200 300 400 500 600 700






Drugo mesto zauzimaju zarazne i parazitarne bolesti; najviš u stopu u

ovoj grupi imaju druge zarazne bolesti, druge virusne bolesti i ovč ije boginje i

herpes zoster.

Na trećem mestu su simptomi, znaci i patološki klinički i

laboratorijski nalazi. vodeće dijagnoze unutar ove grupe su drugi simptomi,

znaci i nenormalni klinič ki i laboratorijski nalazi, zatim sledi temperatura

nepoznatog uzroka i bol u stomaku i karlici.

Na č etvrtom mestu su bolesti kož e i potkožnog tkiva, a na petom

bolesti uva i mastoidnog nastavka i sa identič nom stopom povrede, trovanja i

posledice delovanja spoljnih faktora.

Oboljevanje ž ena

Analiza oboljevanja žena u opš tini Opovo prema grupama bolesti


ženske populacije.

66

Tri najčešć e grupe bolesti kod ž ena u Opovu u 2010. godini (stopa na 1000 ž ena)

2

5

41

0 10 20 30 40 50

BOLESTI KRVI I BOLESTI KRVOTVORNIHORGANA I POREMEĆAJI IMUNITETA

TUMORI


Najč eš će dijagnoze unutar ove grupe su druga zapaljenja ženskih

karlič nih organa, poremećaji menstruacije i bolesti dojke.

Na drugom mestu su tumori. Vodeće dijagnoze u okviru ove grupe su:

benigni tumor jajnika, zatim slede dobroćudni tumor glatkog miš ića materice i

maligni tumor grlića materice i benigni tumor mokraćnih organa.

Treće mesto pripada grupi bolesti krvi i bolesti krvotvornih organa i

poremeć aja imuniteta. Jedina registrovana dijagnoza unutar ove grupe je

anemija usled nedostatka gvožđ a.

67

MORTALITET STANOVNIŠ TVA OPŠ TINE OPOVO

Vodeći uzroci umiranja stanovniš tva opš tine Opovo u 2010. godini su


varenje. Na č etvrtom mestu su bolesti sistema za disanje i na petom bolesti

žlezda sa unutraš njim luč enjem, ishrane i metabolizma.

Procentualno učešć e pet vodeć ih uzroka smrti u opštini Opovo u 2010. godini

56%23%

5%4%

3%9%

Bolesti sistema krvotokaTumoriBolesti sistema za varenjeBolesti sistema za disanjeBolesti ž lezda sa unutrašnjim lučenjem, ishrane i metabolizmaOstalo

68

ZDRAVSTVENO STANJE STANOVNIŠ TVA PANČ EVA


Analiza morbiditeta odraslog stanovniš tva opš tine Panč evo pokazuje da

ova starosna grupa najč eš će oboljeva od bolesti sistema za disanje.

Pet najčešć ih grupa bolesti kod odraslih u Pančevu u 2010. godini (stopa na 1000 stanovnika)

76

93

154

266

323

0 50 100 150 200 250 300 350


BOLESTI Ž LEZDA S UNUTRAŠ NJIMLUČ ENJEM




Najč eš ća dijagnoza unutar ove grupe je akutna upala grla i ždrela. Na

drugom mestu su viš estruke infekcije gornjih partija disajnih puteva, a na trećem

akutna upala duš nika i duš nica. Na visokom č etvrtom i petom mestu se nalaze

zapaljenje duš nica, emfizem i druge opstruktivne bolesti pluća i bronhijalna

astma.

Na drugom mestu nalaze se bolesti sistema krvotoka, kod kojih je

najč eš ća dijagnoza esencijalna arterijska hipertenzija (poviš en krvni pritisak

nepoznatog uzroka). Na drugom mestu unutar ove grupe su druge ishemijske

bolesti srca, i na trećem poremećaji sprovodnog sistema srca.


Unutar ove grupe najč eš će dijagnoze bolesti su druga oboljenja leđ a, druga

oboljenja zglobova i degenerativna oboljenja zgloba.

Bolesti ž lezda sa unutrašnjem lučenjem, ishrane i metabolizma

zauzimaju visoko č etvrto mesto u oboljevanju odraslih u Panč evu. Vodeće

69

dijagnoze u ovoj grupi su š ećerna bolest, drugi poremećaji žlezda sa

unutraš njem luč enjem, ishrane i metabolizma i drugi poremećaji š titne žlezde.

Na petom mestu u oboljevanju odraslog stanovniš tva Panč eva su bolesti

mokraćno-polnog sistema.


Analiza oboljevanja predš kolske dece u Panč evu po grupama bolesti,

pokazuje da predš kolska deca u Panč evu najč eš će oboljevaju od bolesti sistema

za disanje. Najč eš ća dijagnoza unutar ove grupe je akutna upala grla i ždrela.

Na drugom mestu su viš estruke infekcije gornjih partija disajnih puteva, a na

trećem akutna upala duš nika i duš nica.

Pet najčešć ih grupa bolesti kod predškolske dece u Pančevu u 2010. godini (stopa na 1000 dece)

201

214

232

385

4182

0 500 1000 1500 2000 2500 3000 3500 4000 4500






Na drugom mestu su bolesti uva i mastoidnog nastavka. Najveću stopu

oboljevanja unutar ove grupe imaju bolesti uva i bolesti mastoidnog nastavka,

zatim slede druge bolesti uva i mastoidnog nastavka, a na trećem mestu su

poremećaji sluha.

Na trećem mestu su zarazne i parazitarne bolesti. Najč eš će bolesti

unutar ove grupe su druge virusne bolesti, varicela i gljivič ne bolesti.

Č etvrto mesto pripada simptomima, znacima i patološkim kliničkim i

laboratorijskim nalazima, unutar kojih su najč eš će dijagnoze drugi simptomi,

znaci i nenormalni klinič ki i laboratorijski nalazi, bol u stomaku i karlici i

temperatura nepoznatog uzroka.

70

Na petom mestu su bolesti sistema za varenje, a vodeće bolesti u ovoj

grupi su: druge bolesti creva i potrbuš nice, druge bolesti jednjaka, želuca i

dvanaestopalač nog creva i ingvinalna kila.


Analiza oboljevanja š kolske dece u Panč evu po grupama bolesti,

pokazuje da š kolska deca u Panč evu najč eš će oboljevaju od bolesti sistema za

disanje. Najč eš će dijagnoze unutar ove grupe su akutna upala grla i ždrela,

zatim viš estruke infekcije gornjih partija disajnih puteva i akutna upala duš nika i

duš nica.

Pet najčešć ih grupa bolesti kod školske dece u Pančevu u 2010. godini (stopa na 1000 dece)

97

106

124

132

1598

0 500 1000 1500 2000






Na drugom mestu se nalaze bolesti sistema za varenje. Vodeće

dijagnoze u ovoj grupi su druge bolesti creva i potrbuš nice, druge bolesti

jednjaka, želuca i dvanaestopalač nog creva i upala želuca i dvanaestopalač nog

creva.

Treće mesto pripada simptomima, znacima i patološkim kliničkim i

laboratorijskim nalazima, a najuč estalije dijagnoze u ovoj grupi su drugi

simptomi znaci i nenormalni klinič ki i laboratorijski nalazi, bol u stomaku i

karlici i temperatura nepoznatog uzroka.

Bolesti uva i bolesti mastoidnog nastavka zauzimaju č etvrto mesto u

oboljevanju š kolske dece u opš tini Panč evo, a na petom mestu su povrede,

trovanja i posledice delovanja spoljnih faktora. Druge specifič ne,

nespecifič ne i viš estruke povrede su najuč estalija dijagnoza u okviru ove grupe.

71

Oboljevanje ž ena

Analiza oboljevanja žena u opš tini Panč evo prema grupama bolesti


ženske populacije.

Tri najčešć e grupe bolesti kod ž ena u Pančevu u 2010. godini (stopa na 1000 ž ena)

11

11

12

265

0 50 100 150 200 250 300


TRUDNOĆA, RAĐANJE I BABINJE

TUMORI


Vodeće dijagnoze su: druga zapaljenja ženskih karlič nih organa,

poremećaji menstruacije i komplikacije u babinjama i drugim stanjima koja

komplikuju trudnoću i rađ anje. Druga zapaljenja ženskih karlič nih organa

pripadaju akutnim bolestima koje su u određ enom procentu znač ajni nosioci

rizika za smanjenje fertiliteta ženske populacije.


unutar ove grupe su: benigni tumor dojke, benigni tumor glatkog miš ića

materice i maligni tumor grlića materice.

Treće mesto pripada grupama trudnoć a, rađanje i babinje i zarazne i

parazitarne bolesti, sa identič nom stopom oboljevanja. Na prvom mestu u

okviru grupe trudnoća, rađ anje i babinje se nalaze druge komplikacije trudnoće i

porođ aja i spontani pobač aj. Ovaj podatak ukazuje da je potrebno dodatno

angažovanje struč nih timova u zdravstvenoj zaš titi žena, kako bi se

blagovremeno prepoznale i spreč ile komplikacije u trudnoći, a u grupi zaraznih i

parazitarnih bolesti druge infekcije pretežno prenete polnim putem.

72

MORTALITET STANOVNIŠ TVA OPŠ TINE PANČ EVO

Najč eš ći uzroci umiranja stanovniš tva opš tine Panč evo u 2010. godini su

bolesti sistema krvotoka i tumori. Na trećem mestu su bolesti sistema za disanje,

zatim slede bolesti sistema za varenje. Peto mesto zauzimaju povrede, trovanja i

posledice delovanja spoljnih faktora.

Procentualno učešć e pet vodeć ih uzroka smrti u opštini Pančevo u 2010. godini

54%

24%

4%4%

3%11%

Bolesti sistema krvotokaTumoriBolesti sistema za disanjeBolesti sistema za varenjePovrede, trovanja i posledice delovanja spoljnih faktoraOstalo

73

ZDRAVSTVENO STANJE STANOVNIŠ TVA PLANDIŠ TA


Na prvom mestu u oboljevanju odraslog stanovniš tva opš tine Plandiš te

nalaze se bolesti sistema za disanje. Najč eš će dijagnoze unutar ove grupe su

akutna upala ždrela i krajnika, i viš estruke infekcije gornjeg respiratornog trakta

neodređ ene lokalizacije. Na trećem mestu su akutna upala duš nika i grkljana.

Pet najčešć ih grupa bolesti kod odraslih u Plandištu u 2010. godini (stopa na 1000 stanovnika)

91

95

166

170

329

0 50 100 150 200 250 300 350






Analiza morbiditeta odraslog stanovniš tva opš tine Plandiš te po grupama


bolesti sistema krvotoka. Vodeća dijagnoza u okviru ove grupe je poviš en

krvni pritisak nepoznatog uzroka, zatim slede druge ishemijske bolesti srca,

druge bolesti krvotoka i poremećaji sprovodnog sistema srca.

Treće mesto pripada bolestima mišićno-koštanog i vezivnog tkiva. Na

prvom mestu u okviru ove grupe su druga oboljenja leđ a, zatim slede

degenerativne bolesti zglobova i bolesti mekih tkiva.

Č etvrto mesto pripada povredama, trovanjima i posledicama

delovanja spoljnih faktora, a najveću stopu unutar ove grupe imaju druge


74

Na petom mestu u oboljevanju odraslog stanovniš tva opš tine Plandiš te

nalaze se bolesti mokraćno-polnog sistema, sa upalom mokraćne beš ike,

drugim bolestima sistema za mokrenje i mokraćnim kamencima kao najč eš ćim

bolestima.


Analiza oboljevanja predš kolske dece u opš tini Plandiš te po grupama


bolesti sistema za disanje. Najč eš ća dijagnoza unutar ove grupe je akutna upala

grla i ždrela, bolest brzog toka i dobre prognoze. Na drugom mestu su viš estruke

infekcije gornjih delova disajnih puteva, a na trećem mestu su akutna upala

duš nika i duš nica.

Pet najčešć ih grupa bolesti kod predškolske dece u Plandištu u 2010. godini (stopa na 1000 dece)

120

130

319

441

2858

0 500 1000 1500 2000 2500 3000 3500






Na drugom mestu nalaze se zarazne i parazitarne bolesti. Vodeće

dijagnoze unutar ove bolesti su druge virusne bolesti, varicela i herpes zoster i

dijareja i gastroenteritis na trećem mestu.

Treće mesto pripada bolestima kož e i potkožnog tkiva.

Povrede, trovanja i posledice delovanja spoljnih faktora zauzimaju

č etvrto mesto u oboljevanju predš kolske dece u Plandiš tu, a najveću stopu u

ovoj grupi imaju druge specifič ne, nespecifič ne i viš estruke povrede.

75

Na petom mestu su bolesti sistema za varenje. Vodeće dijagnoze u

ovoj grupi su: druge bolesti creva i potrbuš nice, druge bolesti jednjaka, želuca i

dvanaestopalač nog creva i bolesti slepog creva.


Analiza oboljevanja š kolske dece u Plandiš tu prema grupama bolesti,


za disanje. Najč eš će dijagnoze unutar ove grupe bolesti su akutna upala ždrela i

krajnika i viš estruke infekcije gornjeg respiratornog trakta neodređ ene

lokalizacije. Na trećem mestu su akutna upala duš nika i duš nica.

Pet najčešć ih grupa bolesti kod školske dece u Plandištu u 2010. godini (stopa na 1000 dece)

90

118

135

199

931

0 200 400 600 800 1000






Drugo mesto pripada zaraznim i parazitarnim bolestima. Najč eš će

dijagnoze unutar ove grupe su druge virusne bolesti, varicela i na trećem mestu

dijareje i gastroenteritisi.


spoljnih faktora, š to govori da je neophodno intenzivirati preventivni rad na

smanjenju stope povređ ivanja. Najč eš ća dijagnoza u ovoj grupi su druge

specifič ne nespecifič ne i viš estruke povrede.

Č etvrto mesto pripada bolestima kož e i potkož nog tkiva, a na petom

mestu su bolesti sistema za varenje.

Oboljevanje ž ena

Analiza oboljevanja žena u opš tini Plandiš te prema grupama bolesti


76

ženske populacije. Najč eš će dijagnoze unutar ove grupe su druga zapaljenja

ženskih karlič nih organa, poremećaji menstruacije i bolesti dojke.

Na drugom mestu su zarazne i parazitarne bolesti. Najč eš ća dijagnoza

unutar ove grupe su gljivič na oboljenja i druge infekcije pretežno prenete

polnim putem, š to ukazuje da je neophodno edukovati žensku populaciju u cilju

smanjenja stope oboljevanja od polno prenosivih bolesti.

Č etiri najčešć e grupe bolesti kod ž ena u Plandištu u 2010. godini (stopa na 1000 ž ena)

4

12

18

83

0 20 40 60 80 100

TRUDNOĆA, RAĐANJE I BABINJE

TUMORI

ZARAZNE BOLESTI I PARAZITARNEBOLESTI


Na trećem mestu su dobroćudni i zloćudni tumori. Na prvom mestu u

okviru ove grupe nalazi se benigni tumor glatkog miš ića materice, zatim slede

benigni tumori dojke i benigni tumori jajnika.

77

MORTALITET STANOVNIŠ TVA OPŠ TINE PLANDIŠ TE

Vodeći uzroci umiranja stanovniš tva opš tine Plandiš te u 2010. godini su

bolesti sistema krvotoka i tumori. Treće mesto bolestima žlezda sa unutraš njim

luč enjem, ishrane i metabolizma; na č etvrtom i petom mestu su sa istim

procentualnim uč eš ćem bolesti sistema za disanje i bolesti sistema za varenje.

Procentualno učešć e pet vodeć ih uzroka smrti u opštini Plandište u 2010. godini

56%

18%

6%

4%4%

12%

Bolesti sistema krvotokaTumoriBolesti ž lezda sa unutrašnjim lučenjem, ishrane i metabolizmaBolesti sistema za disanjeBolesti sistema za varenjeOstalo

78

BOLNIČ KI MORBIDITET U JUŽNOBANATSKOM OKRUGU

U 2010. GODINI

U dve opš te bolnice (Opš ta bolnica Panč evo i Opš ta bolnica“ Vrš ac” iz

Vrš ca), kapaciteta od 950 standardnih bolnič kih postelja, ostvareno je tokom

2010. godine 29.052 epizoda bolnič kog leč enja.

Analizirajući bolnič ki morbiditet, na osnovu individualnih izveš taja koje

dostavljaju stacionarne zdravstvene ustanove, može se zaključ iti, da je u Opš toj

bolnici Vrš ac (gravitaciono područ je 106.956 stanovnika) tokom 2010. godine

najveći broj pacijenata leč en od bolesti sistema krvotoka, zatim slede bolesti

sistema za varenje, bolesti mokraćno-polnog sistema, potom tumori, a na petom

mestu su bolesti sistema za disanje.

Procentualna učestalost pe t najčešć ih grupa oboljenja i stanja u bolničkom morbidite tu u O pštoj bolnici Vršac

tokom 2010. godine

1 9 %

1 8 %

1 5 %1 0 %

1 0 %

2 8 %

Bo le st i siste m a k r v o to k a Bo le st i siste m a za v ar e n je

Bo le st i m o k r a ć n o - p o ln o g sis tem a T u m o r i

Bo le st i siste m a za d isan je o sta lo

U Opš toj bolnici Panč evo (gravitaciono područ je 206.981 stanovnika) u

2010. godini najveći broj pacijenata leč en je od tumora, bolesti sistema krvotoka,, zatim

slede bolesti mokraćno-polnog sistema, na č etvrtom mestu su bolesti sistema za

varenje, a peto mesto zauzimaju bolesti sistema za disanje.

79

Procentualna učestalost pet najčešć ih grupa oboljenja i stanja u bolničkom morbiditetu u O pštoj bolnici Pančevo

tokom 2010. godine1 4 %

1 4 %

1 4 %

1 3 %1 2 %

3 3 %

T u m o r i Bo lesti sistem a k r v o to k a

Bo lesti m o k r a ć n o - p o ln o g sistem a Bo lesti sistem a z a v a r en je

Bo lesti sistem a za d isan je o sta lo

Analizirajući specifič ne stope najč eš ćih grupa bolesti pacijenata leč enih u ove

dve bolnice, uoč ava se da su specifič ne stope oboljevanja kod bolesti sistema krvotoka,

kao i kod bolesti sistema za varenje veće u Opš toj bolnici u Vrš cu nego u Opš toj

bolnici u Panč evu.

Zastupljenost najčešć ih grupa bolesti u bolničkom morbiditetu u Opštoj bolnici u Vršcu i Opštoj bolnici u Pančevu u 2010. godini na 100 000

stanovnika

616,51013,8 901,3

1811,4

620,5981,01170,81217,0

2593,0

1140,71141,11152,3

0

500

1000

1500

2000

2500

3000

Bolestisistema

krvotoka

Bolestisistema za

varenje

Bolestimokrać no-

polnogsistema

Tumori Bolestisistema za

disanje

ostalo

Vršac Pančevo

Uoč ava se takođ e da su specifič ne stope hospitalizacije bolesti mokraćno-

polnog sistema, bolesti sistema za disanje i tumora viš e u Opš toj bolnici Panč evo nego

u Opš toj bolnici u Vrš cu. Kao pokazatelj kvaliteta rada bolnica izrač unava se stopa

bolnič kog letaliteta koja u 2010. godini iznosi 3,0% za Opš tu bolnicu Panč evo i 2,5%

za Opš tu bolnicu Vrš ac.

80

Zastupljenost deset najčešć ih bolesti u bolničkom morbiditetu u O pštoj bolnici u Vršcu u 2010. godini na 100 000 stanovnika

214,4184,3 178,8

143,3 142,3 133,2 130,5 128,7 127,7 116,8

0

50

100

150

200

250

Cho

lecy

stiti

s

Hyp

erte

nsio

arte

rialis

esse

ntia

lis

Infa

rctu

sm

yoca

rdii

acut

us

Car

diom

yopa

thia

Ang

ina

pect

oris

Hae

mor

rhag

ia in

grav

idita

te in

itial

i

Her

nia

ingu

inal

is

App

endi

citis

acut

a

Dia

bete

s m

ellit

usad

insu

lino

inde

pend

ens

Pneu

mon

ia,

mic

roor

gani

smus

non

spec

ifica

tus

Najč eš ća dijagnoza bolesti u bolnič kom morbiditetu Opš te bolnice u Vrš cu je

akutna upala žuč ne kese, dok je poviš en krvni pritisak nepoznatog uzroka na drugom

mestu. Treće mesto pripada akutnom infarktu miokarada.

Zastupljenost deset najčešć ih bolesti u bolničkom morbiditetu u Opštoj bolnici u Pančevu u 2010. godini na 100 000 stanovnika

298,5278,9

206,0 201,1179,6 169,8 163,9 158,6

140,4 134,1

0

50

100

150

200

250

300

350

Neo

plas

ma

mal

ignu

m v

esci

aeur

inar

iae

Cat

arac

ta s

enili

s

Infa

rctu

sm

yoca

rdii

acut

us

Pneu

mon

ia,

mic

roor

gani

smus

non

spec

ifica

tus

Hyp

erpl

asia

pros

tata

e

Cho

lecy

stiti

s

Ast

hma

bron

chia

le

Her

nia

ingu

inal

is

Infa

rctu

s ce

rebr

i

Car

diom

yopa

thia

Na prvom mestu u bolnič kom morbiditetu Opš te bolnice u Panč evu u 2010.

godini nalazi se maligni tumor mokraćne beš ike, zatim sledi starač ko zamućenje soč iva,

a na visokom trećem mestu se nalazi akutni infarkt miokarda.

81

U tri specijalne bolnice (Specijalna bolnica za psihijatrijske bolesti “ Dr

Slavoljub Bakalović” iz Vrš ca, Specijalna bolnica za psihijatrijske bolesti “ Kovin” iz

Kovina i Specijalna bolnica za plućne bolesti “ Dr Budislav Babić“ iz Bele Crkve),

ukupnih posteljnih kapaciteta od 2100 bolnič kih postelja, proseč na dužina leč enja je

tokom 2010. godine iznosila proseč no 109 dana.

Proseč na dnevna zauzetost posteljnog fonda u specijalnim bolnicama na

teritoriji Južnobanatskog okruga bila je 77%. Tokom 2010. godine po jednoj bolnič koj

postelji bilo je proseč no 2 leč ena pacijenta.

U Specijalnoj bolnici za psihijatrijske bolesti “ Dr Slavoljub Bakalović” iz

Vrš ca stopa letaliteta iznosila je u predhodnoj godini 24,3, u Specijalnoj bolnici za

psihijatrijske bolesti “ Kovin” iz Kovina 8,9, a u Specijalnoj bolnici za plućne bolesti

“ Dr Budislav Babić” iz Bele Crkve 25,5.

83

ZDRAVSTVENI RADNICI U ZDRAVSTVENIM USTANOVAMA NA TERITORIJI JUŽ NOBANATSKOG OKRUGA U 2010. GODINI

R. br

ZDRAVSTVENA USTANOVA

lekari opšte prakse

lekari na

specijal.

lekari specijalisti stomatolozi farmaceuti

ostali sa visokom

šs

zdrav. radnici

sa višom i sred.šs

zdrav. radnici

sa nižom šs

ukupno

1 DZ Alibunar 17 5 7 7 4 1 80 121 2 DZ Bela Crkva 11 2 7 6 1 58 85 3 DZ Vršac 28 4 27 9 4 123 195

4 Opšta bolnica Vršac 3 19 67 2 272 363

5 DZ Kovačica 16 1 12 6 3 89 127 6 DZ Kovin 15 5 22 9 4 2 104 161 7 DZ Opovo 6 2 9 3 1 38 59 8 DZ Pančevo 44 7 72 45 1 6 345 520

9 Opšta bolnica Pančevo 8 33 168 2 14 657 882

10 DZ Plandište 8 6 3 2 1 39 59

11 SBPB "Dr Budislav Babić " Bela Crkva 2 3 9 1 66 81

12 SBPB "Dr Slavoljub Bakalović " Vršac

6 11 21 1 4 198 16 257

13 SBPB"Kovin" Kovin 3 12 23 7 198 243

14 Apoteka Vršac 10 17 27 15 Apoteka Pančevo 39 47 86

16 Zavod za javno zdravlje Pančevo 3 1 13 2 7 53 79

17 UKUPNO 170 105 463 88 72 47 2186 16 3345

Na teritoriji Južnobanatskog okruga, postoji 8 samostalnih domova zdravlja (Dom zdravlja Alibunar, Dom zdravlja Bela Crkva, Dom zdravlja Vrš ac, Dom zdravlja Kovač ica, Dom zdravlja Kovin, Dom zdravlja Opovo, Dom zdravlja Panč evo i Dom zdravlja „ 1. Oktobar“ Plandiš te), 2 samostalne apoteke (Apoteka Vrš ac i Apoteka Panč evo), 2 opš te bolnice (Opš ta bolnica Vrš ac i Opš ta bolnica Panč evo) i 3 specijalne bolnice (Specijalna bolnica za plućne bolesti „ Dr Budislav Babić“ Bela Crkva, Specijalna bolnica za psihijatrijske bolesti „ Dr Slavoljub Bakalović“ Vrš ac, Specijalna bolnica za psihijatrijske bolesti „ Kovin“ Kovin).

Ukupan posteljni fond iznosi 3050 bolnič kih postelja koje su raspoređ ene u opš tim (Opš ta bolnica Vrš ac sa 290, Opš ta bolnica Panč evo sa 660 postelja) i specijalnim bolnicama (Specijalna bolnica za plućne bolesti „ Dr Budislav Babić“ Bela Crkva sa 200, Specijalna bolnica za psihijatrijske bolesti „ Dr Slavoljub Bakalović“ Vrš ac sa 900, Specijalna bolnica za psihijatrijske bolesti „ Kovin“ Kovin sa 1000 postelja). Broj postelja u opš tim bolnicama je 3 postelje na 1000 stanovnika.

U 2010. godini, na teritoriji Južnobanatskog okruga, po podacima sa kojima raspolaže Zavod za javno zdravlje Panč evo, postoji ukupno registrovanih: 113

84

privatnih zdravstvenih ustanova, a od toga 31 lekarska ordinacija, 56 stomatološ kih ordinacija i 26 apoteka.

U tabeli 1 dat je pregled broja i strukture zdravstvenih radnika u zdravstvenim ustanovama na teritoriji Južnobanatskog okruga.

Stanje u pogledu zdravstvenih radnika može se bolje sagledati ako se izrazi u relativnim vrednostima. U 2010. godini na 1 lekara bilo je 411 stanovnika, na 1 stomatologa 3447 stanovnika, na 1 diplomiranog farmaceuta 4214 stanovnika, na 1 zdravstvenog radnika sa viš om i srednjom struč nom spremom 139 stanovnika. S obzirom da su specijalne bolnice organizovane za leč enje bolesnika iz cele Republike Srbije, kadar u ovim ustanovama nismo rač unali na stanovniš tvo Južnobanatskog okruga.

KORIŠ Ć ENJE PRIMARNE ZDRAVSTVENE ZAŠ TITE

Obezbeđenost Obezbeđ enost dece predš kolskog uzrasta doktorima medicine je najpovoljnija u Domu zdravlja Bela Crkva (463 dece na jednog doktora), a najnepovoljnija u Domu zdravlja Vrš ac (1098 dece na 1 doktora medicine). Normativ za ovu oblast zdravstvene zaš tite je 1 doktor medicine i 1 zdravstveni radnik sa višom odnosno srednjom stručnom spremom na 850 dece, š to znač i da obezbeđ enost predš kolske dece specijalistima pedijatrije u primarnoj zdravstvenoj zaš titi, nije zadovoljavajuća u Domu zdravlja Vrš ac.

Broj dece predškolskog uzrasta na jednog doktora medicine u oblasti zdravstvene zaštite dece predškolskog uzrasta u 2010. godini, po opštinama, na teritoriji Junobanatskog okruga

653,0

462,5

1098,0

741,0

628,7

675,0

850,2

547,0

0 200 400 600 800 1000 1200

D.Z Alibunar

D.Z Bela Crkva

D.Z.Vršac

D.Z. Kovačica

D.Z. Kovin

D.Z. Opovo

D.Z.Pančevo

D.Z. Plandište

85

Obezbeđ enost dece š kolskog uzrasta doktorima medicine je najpovoljnija u Domu zdravlja Plandiš te (891 dete na jednog doktora), a najnepovoljnija u Domu zdravlja Alibunar (2395 dece na jednog doktora). Normativ za ovu oblast zdravstvene zaš tite je 1 doktor medicine i 1 zdravstveni radnik sa višom odnosno srednjom stručnom spremom na 1500 dece, š to znač i da obezbeđ enost dece š kolskog uzrasta specijalistima pedijatrije u primarnoj zdravstvenoj zaš titi nije zadovoljavajuća u Domu zdravlja Alibunar, Vrš ac, Kovin i Panč evo.

Broj dece školskog uzrasta na jednog doktora medicine u oblasti zdravstvene zaštite dece školskog uzrasta u 2010. godini, po opštinama, na teritoriji Južnobanatskog okruga

2395,0

1265,0

1710,3

1303,0

1839,5

1318,0

1698,9

891,0

0 500 1000 1500 2000 2500 3000

D.Z Alibunar

D.Z Bela Crkva

D.Z.Vršac

D.Z. Kovačica

D.Z. Kovin

D.Z. Opovo

D.Z.Pančevo

D.Z. Plandište

Obezbeđ enost žena doktorima medicine je najpovoljnija u Domu zdravlja Bela Crkva (4227 žena na jednog doktora), a najnepovoljnija u Domu zdravlja Alibunar (8646 žena na jednog doktora medicine). Normativ za ovu oblast zdravstvene zaš tite je 1 doktor medicine i 1 zdravstveni radnik sa višom odnosno srednjom stručnom spremom na 6500 ž ena, š to znač i da obezbeđ enost žena specijalistima ginekologije u primarnoj zdravstvenoj zaš titi nije zadovoljavajuća u Domu zdravlja Alibunar, Kovin i Panč evo.

Broj ž ena na jednog doktora medicine u oblasti zdravstvene zaštite ž ena u 2010. godini, po opštinama, na teritoriji Južnobanatskog okruga

8946,0

4227,0

4657,6

5870,5

7617,0

4472,0

7841,3

5129,0

0 1000 2000 3000 4000 5000 6000 7000 8000 9000 10000

D.Z Alibunar

D.Z Bela Crkva

D.Z.Vršac

D.Z. Kovačica

D.Z. Kovin

D.Z. Opovo

D.Z.Pančevo

D.Z. Plandište

86

Obezbeđ enost odraslog stanovniš tva doktorima medicine je najpovoljnija u Domu zdravlja Plandiš te (979 odraslih stanovnika na jednog doktora medicine), a najnepovoljnija u Domu zdravlja Bela Crkva (2174 odraslih stanovnika na jednog doktora). Normativ za ovu oblast zdravstvene zaš tite je 1 doktor medicine i 1 zdravstveni radnik sa višom odnosno srednjom stručnom spremom na 1600 odraslih stanovnika, š to znač i da obezbeđ enost odraslog stanovniš tva doktorima medicine u primarnoj zdravstvenoj za š titi nije zadovoljavajuća u Domu zdravlja Bela Crkva, Kovač ica i Kovin.

Broj odraslog stanovništva na jednog doktora medicine u oblasti opšte medicine u 2010. godini, po opštinama, na teritoriji Južnobanatskog okruga

1069,8

2173,9

1505,6

1781,8

1836,7

1347,8

1574,2

979,3

0 500 1000 1500 2000 2500

D.Z Alibunar

D.Z Bela Crkva

D.Z.Vršac

D.Z. Kovačica

D.Z. Kovin

D.Z. Opovo

D.Z.Pančevo

D.Z. Plandište

Obezbeđ enost stanovniš tva doktorima stomatologije je najpovoljnija u Domu zdravlja Panč evo (2779 stanovnika na jednog doktora stomatologije), a najnepovoljnija u Domu zdravlja Vrš ac (5883 stanovnika na jednog doktora stomatologije). Normativ za ovu oblast zdravstvene zaš tite je 1 doktor stomatologije na 1500 dece i 1 doktor stomatologije na 10.000 odraslih stanovnika.

Broj stanovnika na jednog doktora stomatologije u oblasti stomatološke zdravstvene zaštitu u 2010. godini, po opštinama, na teritoriji Južnobanatskog okruga

3036,1

3744,2

5882,9

4648,0

4023,8

3550,3

2778,6

3969,0

0 1000 2000 3000 4000 5000 6000 7000

D.Z Alibunar

D.Z Bela Crkva

D.Z.Vršac

D.Z. Kovačica

D.Z. Kovin

D.Z. Opovo

D.Z.Pančevo

D.Z. Plandište

87

Obezbeđ enost stanovniš tva patronažnim sestrama je najpovoljnija u Domu zdravlja Kovač ica (3333 stanovnika na jednu patronažnu sestru), a najnepovoljnija u Domu zdravlja Kovin (6036 stanovnika na jednu patronažnu sestru). Normativ za ovu oblast zdravstvene zaš tite je 1 patronažna sestra na 5000 stanovnika, š to znač i da obezbeđ enost stanovniš tva patronažnim sestrama u primarnoj zdravstvenoj zaš titi nije zadovoljavajuća u Domu zdravlja Vrš ac i Kovin.

Broj stanovnika na jednu patronažnu sestru u oblasti polivalentne patronaž e u 2010. godini, po opštinama, na teritoriji Južnobanatskog okruga

4250,6

3744,2

5882,9

3332,8

6035,7

5325,5

5436,4

5953,5

0 1000 2000 3000 4000 5000 6000 7000

D.Z Alibunar

D.Z Bela Crkva

D.Z.Vršac

D.Z. Kovačica

D.Z. Kovin

D.Z. Opovo

D.Z.Pančevo

D.Z. Plandište

Obezbeđ enost stanovniš tva diplomiranim farmaceutima je najpovoljnija u Apoteci Panč evo (3206 stanovnika na jednog diplomiranog farmaceuta), a najnepovoljnija u Domu zdravlja Bela Crkva (18.721 stanovnik na jednog diplomiranog farmaceuta). Normativ za ovu oblast zdravstvene zaš tite je 1 diplomirani farmaceut i 1 farmaceutski tehičar na 10.000 stanovnika, š to znač i da obezbeđ enost stanovniš tva diplomiranim farmaceutima u primarnoj zdravstvenoj zaš titi nije zadovoljavajuća u Domu zdravlja Bela Crkva.

Broj stanovnika na jednog diplomiranog farmaceuta u primarnoj zdravstvenoj za štiti u 2010. godini, po opštinama, na teritoriji Ju ž nobanatskog okruga

5313,3

18721,0

5294,6

8887,3

9053,5

10651,0

3206,1

5953,5

0 2000 4000 6000 8000 10000 12000 14000 16000 18000 20000

D.Z Alibunar

D.Z Bela Crkva

Apoteka Vršac

D.Z. Kovačica

D.Z. Kovin

D.Z. Opovo

Apoteka Pančevo

D.Z. Plandište

88

Obezbeđ enost radno aktivnog stanovniš tva doktorima medicine je najpovoljnija u Domu zdravlja Kovin (1298 radnika na jednog doktora medicine), a najnepovoljnija u Domu zdravlja Panč evo (3189 radnika na jednog doktora medicine). Normativ za ovu oblast zdravstvene zaš tite je 1 doktor medicine i 2 medicinska tehičara na 3000 zaposlenih radnika, š to znač i da je obezbeđ enost radno aktivnog stanovniš tva doktorima medicine u primarnoj zdravstvenoj zaš titi zadovoljavajuća, s napomenom da bi specifič nu zdravstvenu zaš titu radnika trebalo da sprovode specijalisti medicine rada. U Službama medicine rada u Domu zdravlja Panč evo, Domu zdravlja Vrš ac i Domu zdravlja Kovin rade specijalisti medicine rada, dok u Domu zdravlja Alibunar i Domu zdravlja Bela Crkva rade lekari opš te medicine kao izabrani lekari. Dom zdravlja Kovač ica i Dom zdravlja Opovo nemaju službu medicine rada, a u Domu zdravlja Plandiš te usluge doktora medicine koji radi u medicini rada kao izabrani lekar su pripojene zdravstvenoj zaš titi odraslog stanovniš tva.

Broj zaposlenih na jednog doktora medicine u oblasti medicine rada u 2010. godini, po opštinama, na teritoriji

Južnobanatskog okruga

2481

2518

1795

1298

3189

0 500 1000 1500 2000 2500 3000 3500

D.Z Alibunar

D.Z Bela Crkva

D.Z.Vršac

D.Z. Kovin

D.Z.Pančevo

Obezbeđ enost odraslog stanovniš tva specijalistima interne medicine je najpovoljnija u Domu zdravlja Opovo (8087 stanovnika na jednog doktora medicine specijalistu interne medicine), a najnepovoljnija u Domu zdravlja Alibunar (17.116 stanovnika na jednog doktora medicine specijalistu interne medicine). Normativ za ovu oblast zdravstvene zaš tite je 1 doktor medicine i 2 medicinska tehičara na 20.000 odraslih stanovnika, š to znač i da je obezbeđ enost odraslog stanovniš tva specijalistima interne medicine u primarnoj zdravstvenoj zaš titi zadovoljavajuća. Dom zdravlja Vrš ac i Dom zdravlja Panč evo nemaju ovu specijalistič ku službu u svom sastavu.

89

Broj odraslog stanovništva na jednog doktora medicine u oblasti interne medicine u 2010. godini, po opštinama, na

teritoriji Južnobanatskog okruga

17116

15217

10691

13775

8087

9793

0 2000 4000 6000 8000 10000 12000 14000 16000 18000

D.Z Alibunar

D.Z Bela Crkva

D.Z. Kovačica

D.Z. Kovin

D.Z. Opovo

D.Z. Plandište

Obezbeđ enost stanovniš tva biohemič arima u laboratoriji je najpovoljnija u Domu zdravlja Kovač ica (91.581 analiza na jednog biohemič ara), a najnepovoljnija u Domu zdravlja Panč evo (277.371 analiza na jednog biohemič ara). Dom zdravlja Opovo i Plandiš te nemaju biohemič are u laboratoriji, a Dom zdravlja Vrš ac nema ni laboratoriju, već se laboratorijska dijagnostika obavlja u laboratoriji Opš te bolnice Vrš ac. Normativ za ovu oblast zdravstvene zaš tite je 1 biohemičar i 6 laboratorijskih tehičara do 120.000 analiza, š to znač i da obezbeđ enost stanovniš tva biohemič arima u primarnoj zdravstvenoj zaš titi nije zadovoljavajuća u Domu zdravlja Panč evo.

Prosečan broj urađenih analiza na jednog biohemičara u laboratoriji u 2010. godini, po opštinama, na teritoriji


125325

155461

91581

99587

277371

0 50000 100000 150000 200000 250000 300000

D.Z Alibunar

D.Z Bela Crkva

D.Z. Kovačica

D.Z. Kovin

D.Z.Pančevo

90

Obezbeđ enost stanovniš tva specijalistima radiologije je najpovoljnija u Domu zdravlja Bela Crkva (9361 stanovnik na jednog specijalistu radiologije), a najnepovoljnija u Domu zdravlja Panč evo (62.519 stanovnika na jednog radiologa). Dom zdravlja Opovo i Plandiš te nemaju specijalistu radiologije, a Dom zdravlja Vrš ac nema ni službu, već se radiološ ka dijagnostika obavlja u Opš toj bolnici Vrš ac. Normativ za ovu oblast zdravstvene zaš tite je 1 specijalista radiologije i 2 radiološka tehičara na 50.000 stanovnika, š to znač i da u Domu zdravlja Panč evo, obezbeđ enost specijalistima radiologije nije zadovoljavajuća.

Broj stanovnika na jednog radiologa u oblasti radiološke dijagnostike u 2010. godini, po opštinama, na teritoriji

Juž nobanatskog okruga

9361

26662

36214

62519

0 10000 20000 30000 40000 50000 60000 70000

D.Z Bela Crkva

D.Z. Kovačica

D.Z. Kovin

D.Z.Pančevo

Obezbeđ enost stanovniš tva specijalistima pneumoftiziologije je najpovoljnija u Domu zdravlja Alibunar (21.253 stanovnika na jednog specijalistu pneumoftiziologije), a najnepovoljnija u Domu zdravlja Kovin (36.214 stanovnika na jednog pneumoftiziologa). Dom zdravlja Bela Crkva, Vrš ac, Opovo, Panč evo i Plandiš te nemaju u delatnosti oblast pneumoftiziologije. Normativ za ovu oblast zdravstvene zaš tite je 1 specijalista pneumoftiziologije i 2 medicinske sestre-tehičara na 40.000 stanovnika, š to znač i da je obezbeđ enost stanovniš tva specijalistima pneumoftiziologije u primarnoj zdravstvenoj zaš titi Južnobanatskog okruga, zadovoljavajuća.

91

Broj stanovnika na jednog doktora medicine u oblasti pneumoftiziološke zaštite u 2010. godini, po opštinama, na


21253

26662

36214

0 5000 10000 15000 20000 25000 30000 35000 40000

D.Z Alibunar

D.Z. Kovačica

D.Z. Kovin

Optereć enost Opterećenost doktora medicine prvim i ponovnim posetama u oblasti zdravstvene zaš tite dece predš kolskog uzrasta je najveća u Domu zdravlja Panč evo (7439 poseta na jednog doktora), a najmanja u Domu zdravlja Bela Crkva (4912 poseta na 1 doktora medicine). Ova opterećenost nije realna jer su u izveš tajima prikazane i posete dece koje su obavljene kod doktora medicine u Službi opš te medicine.

Prosečan broj poseta na jednog doktora medicine u oblasti zdravstvene zaštite predškolske dece u 2010. godini, po opštinama, na teritoriji


5367,00

7438,90

5466,00

5067,33

5353,00

6135,33

4911,50

5670,50

0 1000 2000 3000 4000 5000 6000 7000 8000

D.Z Alibunar

D.Z Bela Crkva

D.Z.Vršac

D.Z. Kovačica

D.Z. Kovin

D.Z. Opovo

D.Z.Pančevo

D.Z. Plandište

Opterećenost doktora medicine sistematskim pregledima u oblasti zdravstvene zaš tite dece predš kolskog uzrasta je najveća u Domu zdravlja Panč evo (861 pregled na jednog

92

doktora), a najmanja u Domu zdravlja Vrš ac (423 pregleda na 1 doktora medicine). Ova opterećenost nije realna jer su u izveš tajima prikazani i pregledi dece koji su obavljeni kod doktora medicine u Službi opš te medicine.

Broj sistematskih pregleda na jednog doktora medicine u oblasti zdravstvene zaštite dece predškolskog uzrasta u 2010. godini, po opštinama, na teritoriji Junobanatskog okruga

503,5

502,5

423,0

692,5

638,0

775,0

749,1

458,0

0 100 200 300 400 500 600 700 800 900

D.Z Alibunar

D.Z Bela Crkva

D.Z.Vršac

D.Z. Kovačica

D.Z. Kovin

D.Z. Opovo

D.Z.Pančevo

D.Z. Plandište

Opterećenost doktora medicine prvim i ponovnim posetama u oblasti zdravstvene zaš tite dece š kolskog uzrasta je najveća u Domu zdravlja Alibunar (14.913 poseta na jednog doktora), a najmanja u Domu zdravlja Vrš ac (3991 poseta na 1 doktora medicine). Ova opterećenost nije realna jer su u izveš tajima prikazane i posete dece koje su obavljene kod doktora medicine u Službi opš te medicine.

Prosečan broj poseta na jednog doktora medicine u oblasti zdravstvene zaštite školske dece i omladine u 2010. godini, po

opštinama, na teritoriji Južnobanatskog okruga

14913,00

5783,50

3991,00

6517,509149,00

4353,00

8394,335787,00

0 2000 4000 6000 8000 10000 12000 14000 16000

D.Z Alibunar

D.Z.Vršac

D.Z. Kovin

D.Z.Pančevo

93

Opterećenost doktora medicine sistematskim pregledima u oblasti zdravstvene zaš tite dece š kolskog uzrasta je najveća u Domu zdravlja Alibunar (1096 pregleda na jednog doktora), a najmanja u Domu zdravlja Opovo (341 pregled na 1 doktora medicine). Ova opterećenost nije realna jer su u izveš tajima prikazani i pregledi dece koji su obavljeni kod doktora medicine u Službi opš te medicine.

Broj sistematskih pregleda na jednog doktora medicine u oblasti zdravstvene zaštite dece školskog uzrasta u 2010. godini, po opštinama, na teritoriji Južnobanatskog okruga

1096,0

573,5

829,5

563,0

819,5

341,0

785,4

418,0

0 200 400 600 800 1000 1200

D.Z Alibunar

D.Z Bela Crkva

D.Z.Vršac

D.Z. Kovačica

D.Z. Kovin

D.Z. Opovo

D.Z.Pančevo

D.Z. Plandište

Opterećenost doktora medicine prvim i ponovnim posetama u oblasti zdravstvene zaš tite odraslog stanovniš tva je najveća u Domu zdravlja Kovač ica (9006 poseta na jednog doktora), a najmanja u Domu zdravlja Vrš ac (4614 poseta na 1 doktora medicine). Ova opterećenost nije realna jer u izveš tajima nisu prikazane posete dece koje su obavljene kod doktora medicine u Službi opš te medicine.

Prosečan broj poseta na jednog doktora medicine u oblasti opšte medicine u 2010. godini, po opštinama, na teritoriji


6301,50

6666,57

4613,68

9006,08

6434,33

8181,83

6503,33

5736,00

0 2000 4000 6000 8000 10000

D.Z Alibunar

D.Z Bela Crkva

D.Z.Vršac

D.Z. Kovačica

D.Z. Kovin

D.Z. Opovo

D.Z.Pančevo

D.Z. Plandište

94

Opterećenost doktora medicine sistematskim pregledima u oblasti zdravstvene zaš tite odraslog stanovniš tva je najveća u Domu zdravlja Opovo (331 pregled na jednog doktora), a najmanja u Domu zdravlja Alibunar (46 pregleda na 1 doktora medicine).

Broj sistematskih pregleda na jednog doktora medicine u oblasti opšte medicine u 2010. godini, po opštinama, na teritoriji Južnobanatskog okruga

46,3

78,0

54,0

225,2

220,3

330,8

68,9

142,5

0 50 100 150 200 250 300 350

D.Z Alibunar

D.Z Bela Crkva

D.Z.Vršac

D.Z. Kovačica

D.Z. Kovin

D.Z. Opovo

D.Z.Pančevo

D.Z. Plandište

Opterećenost doktora medicine prvim i ponovnim posetama u oblasti zdravstvene zaš tite radno aktivnog stanovniš tva je najveća u Domu zdravlja Bela Crkva (11.826 poseta na jednog doktora), a najmanja u Domu zdravlja Alibunar (3734 posete na 1 doktora medicine). Radi se o kurativnim posetama doktoru medicine kao izabranom lekaru.

Prosečan broj poseta na jednog doktora medicine u oblasti medicine rada u 2010. godini, po opštinama, na teritoriji


3734,00

11826,00

5329,33

5422,25

3922,25

0 2000 4000 6000 8000 10000 12000 14000

D.Z Alibunar

D.Z Bela Crkva

D.Z.Vršac

D.Z. Kovin

D.Z.Pančevo

95

Opterećenost doktora medicine sistematskim pregledima u oblasti zdravstvene zaš tite radno aktivnog stanovniš tva je najveća u Domu zdravlja Vrš ac (649 pregleda na jednog doktora), a najmanja u Domu zdravlja Kovin (342 pregleda na 1 doktora medicine). Radi se o sistematskim pregledima koje odradi doktor medicine kao izabrani lekar.

Broj sistematskih pregleda na jednog doktora medicine u oblasti medicine rada u 2010. godini, po opštinama, na teritoriji Južnobanatskog okruga

620

412

649

342

474

0 100 200 300 400 500 600 700

D.Z Alibunar

D.Z Bela Crkva

D.Z.Vršac

D.Z. Kovin

D.Z.Pančevo

Opterećenost doktora medicine prvim i ponovnim posetama u oblasti zdravstvene zaš tite žena je najveća u Domu zdravlja Plandiš te (4159 poseta na jednog specijalistu ginekologije), a najmanja u Domu zdravlja Vrš ac (1024 poseta na 1 doktora medicine).

Prosečan broj poseta na jednog doktora medicine u oblasti zdravstvene zaštite ž ena u 2010. godini, po opštinama, na


3237,00

1293,00

1023,60

1995,50

3360,00

1558,00

3098,86

4159,00

0 500 1000 1500 2000 2500 3000 3500 4000 4500

D.Z Alibunar

D.Z Bela Crkva

D.Z.Vršac

D.Z. Kovačica

D.Z. Kovin

D.Z. Opovo

D.Z.Pančevo

D.Z. Plandište

96

Opterećenost doktora medicine sistematskim pregledima u oblasti zdravstvene zaš tite žena je najveća u Domu zdravlja Alibunar (816 pregleda na jednog specijalistu ginekologije), a najmanja u Domu zdravlja Bela Crkva (112 pregleda na 1 doktora medicine).

Broj sistematskih pregleda jednog doktora medicine u oblasti zdravstvene zaštite ž ena u 2010. godini, po opštinama, na teritoriji Južnobanatskog okruga

816,0

111,5

221,2

575,0

221,0

303,0

459,4

771,0

0 100 200 300 400 500 600 700 800 900

D.Z Alibunar

D.Z Bela Crkva

D.Z.Vršac

D.Z. Kovačica

D.Z. Kovin

D.Z. Opovo

D.Z.Pančevo

D.Z. Plandište

Opterećenost doktora stomatologije prvim i ponovnim posetama u oblasti stomatološ ke zdravstvene zaš tite je najveća u Domu zdravlja Kovin (3985 poseta na jednog doktora stomatologije), a najmanja u Domu zdravlja Plandiš te (1498 poseta na 1 doktora stomatologije).

Prosečan broj poseta jednog doktora medicine u oblasti stomatološke zdravstvene zaštite u 2010. godini, po opštinama, na


1690,57

2047,40

2923,00

2671,50

3985,33

2279,67

2313,40

1498,33

0 500 1000 1500 2000 2500 3000 3500 4000 4500

D.Z Alibunar

D.Z Bela Crkva

D.Z.Vršac

D.Z. Kovačica

D.Z. Kovin

D.Z. Opovo

D.Z.Pančevo

D.Z. Plandište

97

Opterećenost doktora stomatologije sistematskim pregledima u oblasti stomatološ ke zdravstvene zaš tite je najveća u Domu zdravlja Opovo (1310 pregleda na jednog doktora stomatologije), a najmanja u Domu zdravlja Kovač ica (219 pregleda na 1 doktora stomatologije).

Broj sistematskih pregleda na jednog doktora stomatologije u oblasti stomatolo ške zdravstvene zaštite u 2010. godini, po opštinama, na teritoriji Juž nobanatskog okruga

369,1

519,2

829,9

219,0

533,0

1309,7

314,2

305,0

0 200 400 600 800 1000 1200 1400

D.Z Alibunar

D.Z Bela Crkva

D.Z.Vršac

D.Z. Kovačica

D.Z. Kovin

D.Z. Opovo

D.Z.Pančevo

D.Z. Plandište

Opterećenost doktora medicine u oblasti internistič ke zdravstvene zaš tite je najveća u Domu zdravlja Plandiš te (3768 poseta na jednog doktora), a najmanja u Domu zdravlja Opovo (2057 poseta na 1 doktora medicine).

Prosečan broj poseta na jednog doktora medicine u oblasti interne medicine u 2010. godini, po opštinama,

na teritoriji Južnobanatskog okruga

2892

3472

2419

3355

2057

3768

0 500 1000 1500 2000 2500 3000 3500 4000

D.Z Alibunar

D.Z Bela Crkva

D.Z. Kovačica

D.Z. Kovin

D.Z. Opovo

D.Z. Plandište

98

Opterećenost medicinskih sestara u polivalentnoj patronaži je najveća u Domu zdravlja Plandiš te (1015 poseta na 1 patronažnu sestru), a najmanja u Domu zdravlja Kovač ica (136 poseta na 1 patronažnu sestru).

Prosečan broj poseta po patronažnoj sestri u oblasti patronaž e u 2010. godini, po opštinama, na teritoriji


405

640

519

136

774

330

164

1015

0 200 400 600 800 1000 1200

D.Z Alibunar

D.Z Bela Crkva

D.Z.Vršac

D.Z. Kovačica

D.Z. Kovin

D.Z. Opovo

D.Z.Pančevo

D.Z. Plandište

Opterećenost doktora medicine u oblasti radiološ ke dijagnostike je najveća u Domu zdravlja Panč evo (8488 poseta na jednog doktora), a najmanja u Domu zdravlja Bela Crkva (1691 poseta na 1 doktora medicine).

Prosečan broj poseta po radiologu u oblasti radiološke zdravstvene zaštite u 2010. godini, po opštinama, na teritoriji


1691

4838

5500

8488

0 1000 2000 3000 4000 5000 6000 7000 8000 9000

D.Z Bela Crkva

D.Z. Kovačica

D.Z. Kovin

D.Z.Pančevo

99

Opterećenost doktora medicine u oblasti pneumoftiziološ ke zdravstvene zaš tite je najveća u Domu zdravlja Kovač ica (6038 poseta na jednog doktora), a najmanja u Domu zdravlja Alibunar (1964 posete na 1 doktora medicine).

Prosečan broj poseta na jednog doktora medicine u oblasti pneumoftiziološke zaštite u 2010. godini, po opštinama, na


1964

6038

4198

0 1000 2000 3000 4000 5000 6000 7000

D.Z Alibunar

D.Z. Kovačica

D.Z. Kovin

Korišć enje

Broj prvih i ponovnih poseta u oblasti zdravstvene zaš tite predš kolske dece je najveći u Domu zdravlja Alibunar (11 pregleda po detetu), a najmanji u Domu zdravlja Vrš ac (6 pregleda po detetu).

Prosečan broj prvih i ponovnih poseta doktoru medicine na jedno dete predškolskog uzrasta u 2010. godini, po opštinama, na teritoriji Južnobanatskog okruga

8,68

10,62

5,59

7,22

8,06

8,10

8,75

9,81

0 2 4 6 8 10 12

D.Z Alibunar

D.Z Bela Crkva

D.Z.Vršac

D.Z. Kovačica

D.Z. Kovin

D.Z. Opovo

D.Z.Pančevo

D.Z. Plandište

100

Broj prvih i ponovnih poseta u oblasti zdravstvene zaš tite š kolske dece je najveći u Domu zdravlja Plandiš te i Domu zdravlja Alibunar (6 poseta po detetu), a najmanji u Domu zdravlja Vrš ac (2 posete po detetu).

Prosečan broj prvih i ponovnih poseta doktoru medicine na jedno dete školskog uzrasta u 2010.godini, po opštinama, na teritoriji Juž nobanatskog okruga

6,23

4,57

2,33

5,00

4,97

3,30

4,94

6,49

0 1 2 3 4 5 6 7

D.Z Alibunar

D.Z Bela Crkva

D.Z.Vršac

D.Z. Kovačica

D.Z. Kovin

D.Z. Opovo

D.Z.Pančevo

D.Z. Plandište

Broj prvih i ponovnih poseta u oblasti zdravstvene zaš tite žena je najveći u Domu zdravlja Plandiš te (0,81 poseta po ženi starijoj od 15 godina), a najmanji u Domu zdravlja Vrš ac (0,22 posete po ženi starijoj od 15 godina).

Prosečan broj prvih i ponovnih poseta doktoru medicine na jednu osobu ž enskog pola od 15 godina i

više u 2010. godini,po opštinama, na teritoriji Južnobanatski okrug

0,36

0,31

0,22

0,34

0,44

0,35

0,40

0,81

0 0 0 0 0 1 1 1 1 1

D.Z Alibunar

D.Z Bela Crkva

D.Z.Vršac

D.Z. Kovačica

D.Z. Kovin

D.Z. Opovo

D.Z.Pančevo

D.Z. Plandište

101

Broj prvih i ponovnih poseta u oblasti zdravstvene zaš tite odraslog stanovniš tva je najveći u Domu zdravlja Alibunar, Opovo i Plandiš te (6 poseta po jednom odraslom stanovniku), a najmanji u Domu zdravlja Vrš ac (3 posete po odraslom stanovniku).

Prosečan broj prvih i ponovnih poseta doktoru medicine u oblasti op šte medicine na jednog odraslog stanovnika u 2010. godini, po opštinama,

na teritoriji Juž nobanatskog okruga

5,89

3,07

3,06

5,05

3,50

6,07

4,13

5,86

0 1 2 3 4 5 6 7

D.Z Alibunar

D.Z Bela Crkva

D.Z.Vršac

D.Z. Kovačica

D.Z. Kovin

D.Z. Opovo

D.Z.Pančevo

D.Z. Plandište

Broj prvih i ponovnih poseta po jednom stanovniku u oblasti stomatološ ke zdravstvene zaš tite je najveći u Domu zdravlja Kovin (1 poseta po stanovniku), a najmanji u Domu zdravlja Plandiš te (0,4 posete po stanovniku).

Prosečan broj poseta stomatologu na jednog stanovnika u 2010. godini,

po opštinama, na teritoriji Južnobanatskog okruga

0,56

0,55

0,50

0,60

0,99

0,64

0,83

0,38

0 0 0 1 1 1 1

D.Z Alibunar

D.Z Bela Crkva

D.Z.Vršac

D.Z. Kovačica

D.Z. Kovin

D.Z. Opovo

D.Z.Pančevo

D.Z. Plandište

102

Broj prvih i ponovnih poseta po jednom radno aktivnom stanovniku u oblasti zdravstvene zaš tite radnika je najveći u Domu zdravlja Bela Crkva (5 poseta po radniku), a najmanji u Domu zdravlja Alibunar (1,36 poseta po radniku).

Prosečan broj prvih i ponovnih poseta doktoru medicine na jednog zaposlenog u oblasti medicine rada u 2010.

godini, po opštinama, na teritoriji Južnobanatskog okruga

1,36

4,90

3,10

4,20

4,33

0 1 2 3 4 5 6

D.Z Alibunar

D.Z Bela Crkva

D.Z.Vršac

D.Z. Kovin

D.Z.Pančevo

Broj analiza po jednom stanovniku u oblasti laboratorijske dijagnostike je najveći u Domu zdravlja Panč evo (6,65 analiza po stanovniku), a najmanji u Domu zdravlja Plandiš te (1,41 analiza po stanovniku).

Prosečan broj urađenih analiza na jednog stanovnika u laboratoriji u 2010. godini, po opštinama, na teritoriji Južnobanatskog okruga

5,90

4,92

3,43

2,75

3,40

6,65

1,41

0 1 2 3 4 5 6 7

D.Z Alibunar

D.Z Bela Crkva

D.Z. Kovačica

D.Z. Kovin

D.Z. Opovo

D.Z.Pančevo

D.Z. Plandište

103

Broj poseta po jednom stanovniku u oblasti radiološ ke dijagnostike je najveći u Domu zdravlja Bela Crkva i Kovač ica (0,18 poseta po stanovniku), a najmanji u Domu zdravlja Panč evo (0,14 poseta po stanovniku). Dom zdravlja Alibunar, Opovo i Plandiš te nemaju specijalistu radiologije (angažovan je radiolog iz druge ustanove po ugovoru o delu, a Dom zdravlja Vrš ac nema radiološ ku dijagnostiku već se ona za potrebe primarne zdravstvene zaš tite obavlja u Službi radiološ ke dijagnostike Opš te bolnice.

Prosečan broj poseta radiologu na jednog stanovnika u oblasti radiološke dijagnostike u 2010. godini, po opštinama,

na teritoriji Južnobanatskog okruga

0,18

0,18

0,15

0,14

0,00 0,05 0,10 0,15 0,20

D.Z Bela Crkva

D.Z. Kovačica

D.Z. Kovin

D.Z.Pančevo

Broj prvih i ponovnih poseta po jednom stanovniku u oblasti pneumoftiziološ ke zdravstvene zaš tite je podjednak u svim domovima zdravlja (0,1 poseta po stanovniku).

Prosečan broj prvih i ponovnih poseta doktoru medicine na jednog stanovnika u oblasti pneumoftiziološke zaštite u 2010. godini, po opštinama, na teritoriji Južnobanatskog

okruga

0,09

0,10

0,10

0,09 0,09 0,09 0,09 0,10 0,10 0,10 0,10

D.Z Alibunar

D.Z. Kovačica

D.Z. Kovin

104

Broj poseta po jednom stanovniku u oblasti polivalentne patronaže je najveći u Domu zdravlja Bela Crkva i Plandiš te (0,17 poseta po stanovniku), a najmanji u Domu zdravlja Kovač ica (0,04 poseta po stanovniku).

Prosečan broj poseta patronažne sestre na jednog stanovnika u oblasti patronaže u 2010. godini, po opštinama, na teritoriji


0,10

0,17

0,09

0,04

0,13

0,06

0,03

0,17

0,00 0,05 0,10 0,15 0,20

D.Z Alibunar

D.Z Bela Crkva

D.Z.Vršac

D.Z. Kovačica

D.Z. Kovin

D.Z. Opovo

D.Z.Pančevo

D.Z. Plandište

Udeo preventivnih poseta u odnosu na ukupne u oblasti zdravstvene zaš tite dece predš kolskog uzrasta je najveći u Domu zdravlja Kovin (27%), a najmanji u Domu zdravlja Plandiš te (13%).

Udeo preventivnih poseta u odnosu na ukupne, u oblasti zdravstvene zaštite dece predškolskog

uzrasta u 2010. godini, po opštinama, na teritoriji Južnobanatskog okruga

13,0

14,8

20,9

27,0

18,1

17,4

16,3

14,2

0,0 5,0 10,0 15,0 20,0 25,0 30,0

D.Z Alibunar

D.Z Bela Crkva

D.Z.Vršac

D.Z. Kovačica

D.Z. Kovin

D.Z. Opovo

D.Z.Pančevo

D.Z. Plandište

Broj poseta

105

Udeo preventivnih poseta u odnosu na ukupne u oblasti zdravstvene zaš tite dece š kolskog uzrasta je najveći u Domu zdravlja Opovo (18%), a najmanji u Domu zdravlja Alibunar (9%).

Udeo preventivnih poseta u udnosu na ukupne, u oblasti zdravstvene za štite školske dece i omladine u 2010. godine, po opštinama, nateritoriji Ju ž nobanatskog okruga

15,6

15,2

12,9

17,9

14,4

17,2

16,1

9,4

0,0 2,0 4,0 6,0 8,0 10,0 12,0 14,0 16,0 18,0 20,0

D.Z Alibunar

D.Z Bela Crkva

D.Z.Vršac

D.Z. Kovačica

D.Z. Kovin

D.Z. Opovo

D.Z.Pančevo

D.Z. Plandište

Broj poseta

Udeo preventivnih poseta u odnosu na ukupne u oblasti zdravstvene zaš tite žena je najveći u Domu zdravlja Opovo (58%), a najmanji u Domu zdravlja Plandiš te (34%).

Udeo preventivnih poseta u odnosu na ukupne u oblasti zdravstvene zaštite ž ena u 2010. godini, po opštinama, na teritoriji Juž nobanatskog okruga

34,0

47,2

58,4

50,2

42,4

53,8

43,9

57,0

0,0 10,0 20,0 30,0 40,0 50,0 60,0 70,0

D.Z Alibunar

D.Z Bela Crkva

D.Z.Vršac

D.Z. Kovačica

D.Z. Kovin

D.Z. Opovo

D.Z.Pančevo

D.Z. Plandište

Broj poseta

106

Udeo preventivnih poseta u odnosu na ukupne u oblasti stomatološ ke zdravstvene zaš tite je najveći u Domu zdravlja Opovo (37%), a najmanji u Domu zdravlja Kovač ica (8%).

Udeo preventivnih poseta u odnosu na ukupne u oblasti stomatolo ške zdravstvene zaštite u 2010. godini, po opštinama, na teritoriji Juž nobanatskog okruga

19,8

12,0

36,5

11,8

7,6

22,1

20,2

17,9

0 5 10 15 20 25 30 35 40

D.Z Alibunar

D.Z Bela Crkva

D.Z.Vršac

D.Z. Kovačica

D.Z. Kovin

D.Z. Opovo

D.Z.Pančevo

D.Z. Plandište

Broj poseta

Broj sistematskih pregleda u oblasti zdravstvene zaš tite predš kolske dece je najveći u Domu zdravlja Bela Crkva i Opovo (1 pregled po detetu), a najmanji u Domu zdravlja Vrš ac (0,4 pregleda po detetu).

Prosečan broj sistematskih pregleda na jedno dete pred školskog uzrasta u 2010. godini, po opštinama, na teritoriji Juž nobanatskog okruga

0,77

1,09

0,39

0,93

1,01

1,15

1,01

0,84

0 0 0 1 1 1 1 1

D.Z Alibunar

D.Z Bela Crkva

D.Z.Vršac

D.Z. Kovačica

D.Z. Kovin

D.Z. Opovo

D.Z.Pančevo

D.Z. Plandište

107

Broj sistematskih pregleda u oblasti zdravstvene zaš tite š kolske dece je podjednak u svim domovima zdravlja i kreće se od 0,43 do 0,49 pregleda po detetu, izuzev u Domu zdravlja Opovo gde je 0,26 pregleda po detetu.

Prosečan broj sistematskih pregleda na jedno dete školskog uzrasta u 2010.godini, po opštinama, na teritoriji Južnobanatskog okruga

0,46

0,45

0,49

0,43

0,45

0,26

0,46

0,47

0 0 0 0 0 1 1

D.Z Alibunar

D.Z Bela Crkva

D.Z.Vršac

D.Z. Kovačica

D.Z. Kovin

D.Z. Opovo

D.Z.Pančevo

D.Z. Plandište

Broj sistematskih pregleda u oblasti zdravstvene zaš tite žena je najveći u Domu zdravlja Plandiš te (0,15 pregleda po ženi), a najmanji u Domu zdravlja Bela Crkva i Kovin (0,03 pregleda po ženi).

Prosečan broj sistematskih pregleda na jednu osobu ž enskog pola od 15 godina i više u 2010. godini,po opštinama, na teritoriji Južnobanatski okrug

0,09

0,03

0,05

0,10

0,03

0,07

0,06

0,15

0 0 0 0 0 0 0 0 0

D.Z Alibunar

D.Z Bela Crkva

D.Z.Vršac

D.Z. Kovačica

D.Z. Kovin

D.Z. Opovo

D.Z.Pančevo

D.Z. Plandište

108

Broj sistematskih pregleda u oblasti zdravstvene zaš tite odraslog stanovniš tva je najveći u Domu zdravlja Opovo (0,25 pregleda po stanovniku), a najmanji u Domu zdravlja Alibunar, Bela Crkva, Vrš ac i Panč evo (0,04 pregleda po stanovniku).

Prosečan broj sistematskih pregleda u oblasti opšte medicine na jednog odraslog stanovnika u 2010. godini, po opštinama, na teritoriji Južnobanatskog okruga

0,04

0,04

0,04

0,13

0,12

0,25

0,04

0,15

0 0 0 0 0 0 0

D.Z Alibunar

D.Z Bela Crkva

D.Z.Vršac

D.Z. Kovačica

D.Z. Kovin

D.Z. Opovo

D.Z.Pančevo

D.Z. Plandište

Broj sistematskih pregleda u oblasti stomatološ ke zdravstvene zaš tite je najveći u Domu zdravlja Kovin (1 pregled po detetu), a najmanji u Domu zdravlja Plandiš te (0,4 pregleda po detetu).

Prosečan broj sistematskih pregleda stomatologu na jednog stanovnika u 2010. godini, po opštinama, na teritoriji Juž nobanatskog okruga

0,56

0,55

0,50

0,60

0,99

0,64

0,83

0,38

0 0 0 1 1 1 1

D.Z Alibunar

D.Z Bela Crkva

D.Z.Vršac

D.Z. Kovačica

D.Z. Kovin

D.Z. Opovo

D.Z.Pančevo

D.Z. Plandište

109

Broj sistematskih pregleda u oblasti zdravstvene zaš tite radno aktivnog stanovniš tva je najveći u Domu zdravlja Vrš ac (0,36 pregleda po radniku), a najmanji u Domu zdravlja Bela Crkva (0,16 pregleda po radniku).

Prosečan broj sistematskih pregleda u oblasti medicine rada na jednog zaposlenog stanovnika u 2010. godini, po opštinama, na teritoriji Južnobanatskog okruga

0,25

0,16

0,36

0,26

0,15

0,00 0,05 0,10 0,15 0,20 0,25 0,30 0,35 0,40

D.Z Alibunar

D.Z Bela Crkva

D.Z.Vršac

D.Z. Kovin

D.Z.Pančevo

Broj poseta u savetovališ tu za planiranje porodice po jednoj ženi generativnog doba je najveći u Domu zdravlja Kovin (0,14 poseta po ženi generativnog doba), a najmanji u Domu zdravlja Plandiš te (0,01 poseta po ženi generativnog doba).

Prosečan broj poseta doktoru medicine u savetovalištu za planiranje porodice po 1 ž eni generativnog

doba u 2010. godini, po opštinama, na teritoriji Južnobanatskog okruga

0,06

0,14

0,01

0,12

0,02

0,02

0,03

0,11

0,00 0,02 0,04 0,06 0,08 0,10 0,12 0,14 0,16

D.Z Alibunar

D.Z Bela Crkva

D.Z.Vršac

D.Z. Kovačica

D.Z. Kovin

D.Z. Opovo

D.Z.Pančevo

D.Z. Plandište

110

Broj poseta u savetovališ tu za trudnice po jednoj trudnici je najveći u Domu zdravlja Kovin i Opovo (8 poseta po trudnici), a najmanji u Domu zdravlja Kovač ica (4 posete po trudnici).

Prosečan broj poseta u savetovalištu za trudnice po 1 trudnici u 2010. godini, po opštinama, na teritoriji Ju žnobanatskog okruga

7,33

6,65

7,93

7,98

3,57

6,15

5,25

5,68

0,00 1,00 2,00 3,00 4,00 5,00 6,00 7,00 8,00 9,00

D.Z Alibunar

D.Z Bela Crkva

D.Z.Vršac

D.Z. Kovačica

D.Z. Kovin

D.Z. Opovo

D.Z.Pančevo

D.Z. Plandište

Broj poseta u savetovališ tu za odojč ad po jednom odojč etu je najveći u Domu zdravlja Kovin (8 poseta po odojč etu), a u izveš taju Doma zdravlja Panč evo i Plandiš te nema prikazane ni jedne posete u Savetovališ tu.

Prosečan broj poseta u savetovalištu za odojčad po jednom odojčetu u 2010. godini, po opštinama, na teritoriji Južnobanatski okrug

0,0

0,0

1,3

7,9

1,0

2,5

3,6

2,2

0,0 1,0 2,0 3,0 4,0 5,0 6,0 7,0 8,0 9,0

D.Z Alibunar

D.Z Bela Crkva

D.Z.Vršac

D.Z. Kovačica

D.Z. Kovin

D.Z. Opovo

D.Z.Pančevo

D.Z. Plandište

111

Broj poseta u savetovališ tu za predš kolsku decu je najveći u Domu zdravlja Plandiš te (0,83 posete po detetu), a Dom zdravlja Vrš ac i Kovač ica nisu prikazali ni jednu posetu u savetovališ tu.

Prosečan broj poseta u savetovalištu za predškolsku decu po 1 detetu predškolskog uzrasta u 2010. godini, po opštinama, na teritoriji Ju žnobanatskog okruga

0,83

0,16

0,20

0,39

0,00

0,00

0,43

0,06

0,00 0,10 0,20 0,30 0,40 0,50 0,60 0,70 0,80 0,90

D.Z Alibunar

D.Z Bela Crkva

D.Z.Vršac

D.Z. Kovačica

D.Z. Kovin

D.Z. Opovo

D.Z.Pančevo

D.Z. Plandište

112

KORIŠ ĆENJE BOLNIČ KE ZDRAVSTVENE ZAŠ TITE

Posmatrajući ugovoren broj radnika, a u odnosu na predviđ ene normative, Opš toj bolnici u Vrš cu nedostaje 13 doktora medicine specijalista.

Razlika broja zaposlenih i standarda za doktore medicine u Opštoj bolnici Vršac u 2010. godini

-3

10

-1

0 0 02

-4

0

3

-13

-1 -1-2

0

-1

-4

-1

0

-2

-14-12-10-8-6-4-2024

Anestezija-reanimacija ApotekaDeč ije internistič ko DermatovenerologijaGinekologija HirurgijaInfektivno, zarazno InternoLaboratorija OftalmologijaOnkologija Operaciona sala, operacioni blokOpšta rehabilitacija ORLOrtopedija sa traumatologijom Patologija, patoanatomija i patohistologijaPneumofiziologija, TBC plu}a PrijemnoRadiologija i onkologija Služba ishraneTransfuzija

Posmatrajući ugovoren broj radnika, a u odnosu na predviđ ene normative, Opš toj bolnici u Panč evu nedostaje 12 doktora medicine specijalista.

113

Razlika broja zaposlenih i standarda za doktore medicine u Opštoj bolnici Pančevo u 2010. godini

10 0

-2-1

-6

1

-1

0

-4

2

-5

10

10 0 0

2

-2

10 0 0

-2-2

4

0

-8-6-4-20246

Uprava UrologijaApoteka Deč ije internistič koDermatovenerologija Dnevna bolnicaGinekologija HirurgijaInfektivno, zarazno Intenzivna negaInterno LaboratorijaNeurologija OftalmologijaOpšta rehabilitacija ORLOrtopedija sa traumatologijom Patologija, patoanatomija i patohistologijaPneumofiziologija, TBC plu}a PrijemnoProdužena nega i leč enje Psihijatrija

Posmatrajući ugovoren broj radnika, a u odnosu na predviđ ene normative, Specijalnoj bolnici za leč enje plućnih bolesti nedostaje 5 doktora medicine specijalista, Specijalnoj bolnici za psihijatrijske bolesti u Vrš cu 31 doktor medicine i Specijalnoj bolnici za psihijatrijske bolesti u Kovinu nedostaje takođ e 31 doktor medicine.

Razlika broja zaposlenih i standarda za doktore medicine u TBC Bela Crkva, NPB Vršac i NPB Kovin u 2010. godini

-5 -31-31

-35-30-25-20-15-10

-50

Specijalna bolnica zapluć ne bolesti Bela

Crkva

Specijalna bolnica zapsihijatrijske bolesti

Vršac


Kovin

114

Najveća proseč na dužina leč enja je na Odeljenju rehabilitacije u Opš toj bolnici u Vrš cu (19 dana), a najmanja na Odeljenju urologije, Odeljenju ginekologije i akuš erstva i Deč ijem odeljenju u Opš toj bolnici Panč evo (5 dana).

910

8 8

6

85

1318

19

65 5 5

96 6

7

8 8

10

15

0,00

2,00

4,00

6,00

8,00

10,00

12,00

14,00

16,00

18,00

20,00

Inter

no

Hirurg

ija

Inten

zivna n

ega

Urolog

ija

Ortoped

ija

Rehab

ilitac

ija

Ginekolo

gija

Dečje

Očno

ORL

Infek

tivno

Neuro

pshija

trija

Pneumoft

iziolo

gija

Prosečna duž ina lečenja u Opštoj bolnici Vršac i Opštoj bolnici Pančevo, po odeljenjima, u 2010. godini

Opšta bolnicaVršacOpšta bolnicaPančevo

Najveća zauzetost bolnič kih postelja u danima je na Odeljenju ginekologije i akuš erstva u Opš toj bolnici u Panč evu (337 dana), a najmanja na Odeljenju neuropsihijatrije iste bolnice (99 dana). Odeljenje neuropsihijatrije u Opš toj bolnici Panč evo još uvek ne koristi sve postelje prema Uredbi o planu mreže.

262

319

239

284

252 28

524

9 271 28

0

231

205

337

196

176

234

261

225 24

4

200

309

99

260

0,00

50,00

100,00

150,00

200,00

250,00

300,00

350,00

Inter

no

Hirurg

ija

Inten

zivna n

ega

Urolog

ija

Ortoped

ija

Rehab

ilitac

ija

Ginekolo

gija

Dečje

Očno

ORL

Infek

tivno

Neuro

pshija

trija

Pneumoft

iziolo

gija

Zauzetost bolničkih postelja u danima u Opštoj bolnici Vršac i opštoj bolnici Pančevo, po odeljenjima, u 2010. godini

Opšta bolnica VršacOpšta bolnica Pančevo

115

Najveća proseč na dnevna zauzetost bolnič kih postelja je na Odeljenju ginekologije i akuš erstva u Opš toj bolnici u Panč evu (92%), a najmanja na Odeljenju neuropsihijatrije u istoj bolnici (27%).

7288

65

78

69

7868

74 77

63

5692

54 48

6471

6267

5585

27

71

0,00

10,00

20,00

30,00

40,00

50,00

60,00

70,00

80,00

90,00

100,00

Inter

no

Hirurg

ija

Inten

zivna n

ega

Urolog

ija

Ortoped

ija

Rehab

ilitac

ija

Ginekolo

gija

Dečje

Očno

ORL

Infek

tivno

Neuro

pshija

trija

Pneumoft

iziolo

gija

Prosečna dnevna zauzetost bolničkih postelja (%) u Opštoj bolnici Vršac i Opštoj bolnici Pančevo, po odeljenjima, u 2010. godini


Najveća stopa hospitalizacije je na Odeljenju ginekologije i akuš erstva i Deč ijem odeljenju u Opš toj bolnici u Panč evu (43 hospitalizovanih na 1000 žena i 42 hospitalizovanih na 1000 dece), a najmanja na Odeljenju neuropsihijatrije i intenzivne nege Opš te bolnice Panč evo i Oftalmološ kom odeljenju Opš te bolnice Vrš ac (2 hospitalizovanih na 1000 stanovnika).

17 17 16 17

2

78

4 4 3

3143

2442

24 4 4 36

2 3

0,0

5,0

10,0

15,0

20,0

25,0

30,0

35,0

40,0

45,0

Inter

no

Hirurg

ija

Inten

zivna n

ega

Urolog

ija

Ortoped

ija

Rehab

ilitac

ija

Ginekolo

gija

Dečje

Očno

ORL

Infek

tivno

Neuro

pshija

trija

Pneumoft

iziolo

gija

Stopa hospitalizacije u Opštoj bolnici Vršac i Opštoj bolnici Pančevo, po odeljenjima, u 2010. godini


116

Najveći broj postelja po stanovniku ima Interno odeljenje Opš te bolnice Vrš ac (0,6 postelja po stanovniku), a najmanji Odeljenje intezivne nege Opš te bolnice Panč evo (0,05 postelja po stanovniku).

0,59

0,55

0,55

0,46

0,05

0,18

0,16 0,18

0,23 0,

27

0,39

0,27

0,16

0,31

0,08 0,

090,

09 0,10 0,

14 0,15 0,

18

0,16

0,00

0,10

0,20

0,30

0,40

0,50

0,60

Inter

no

Hirurg

ija

Inten

zivna n

ega

Urolog

ija

Ortoped

ija

Rehab

ilitac

ija

Ginekolo

gija

Dečje

Očno

ORL

Infek

tivno

Neuro

pshija

trija

Pneumoft

iziolo

gija

Broj postelja na 1000 stanovnika u Opštoj bolnici Vršac i Opštoj bolnici Pančevo,po odeljenjima, u 2010. godini


Najveći broj dana hospitalizacije ima Ginekološ ko-akuš ersko odeljenje Opš te bolnice Panč evo (225 dana na 1000 žena), a najmanji Odeljenje intezivne nege Opš te bolnice Panč evo (14 dana na 1000 stanovnika).

155

175

130

130

14

5240

4964 63

8022

532

208

19 23 20 25 2747

18

42

0

50

100

150

200

250

Inter

no

Hirurg

ija

Inten

zivna n

ega

Urolog

ija

Ortoped

ija

Rehab

ilitac

ija

Ginekolo

gija

Dečje

Očno

ORL

Infek

tivno

Neuro

pshija

trija

Pneumoft

iziolo

gija

Broj dana hospitalizacije u Opštoj bolnici Vršac i Opštoj bolnici Pančevo, po odeljenjima, u 2010. godini


117

Najveći broj postelja po doktoru ima Odeljenje rehabilitacije Opš te bolnice Vrš ac (15 postelja po jednom doktoru), a najmanji Odeljenje intenzivne nege Opš te bolnice Panč evo (1 postelja po jednom doktoru).

3,8

3,9

6,0

5,3

0,8

4,0 4,4

6,7

5,0

15,0

5,4

3,8

3,0

4,9

1,8 1,9 3,

32,

25,

0 5,5

4,4 5,

0

0

2

4

6

8

10

12

14

16

Interno

Hirurgi

ja

Intenziv

na nega

Urolog

ija

Ortoped

ija

Rehab

ilitaci

ja

Ginekolo

gija

Dečje

Očno

ORL

Infektiv

no

Neuropshija

trija

Pneumoft

iziolo

gija

Broj postelja na 1 doktora medicine u Opštoj bolnici Vršac i Opštoj bolnici Pančevo, po odeljenjima, u 2010. godini


Najveći obrt bolnič kih postelja ima Odeljenje ginekologije i akuš erstva Opš te bolnice Panč evo (65 epizoda po postelji), a najmanji Odeljenje neuropsihijatrije iste bolnice (10 epizoda po postelji).

28,3 31

,8

29,1

36,3

45,3

37,8

52,9

20,4

15,9

12,1

34,2

64,8

35,8

35,8

27,1

43,8

39,4

35,8

25,0

37,7

9,5

17,3

0

10

20

30

40

50

60

70

Interno

Hirurgi

jaInten

zivna n

egaUrol

ogija

Ortope

dijaReh

abilit

acija

Ginekolo

gija

Dečje

Očno

ORLInfek

tivno

Neurop

shijatri

ja

Pneumoft

iziolo

gija

Obrt bolničkih postelja u Opštoj bolnici Vršac i Opštoj bolnici Pančevo, po odeljenjima, u 2010. godini


118

Najveći broj ispisanih pacijenata po lekaru ima Odeljenje ginekologije i akuš erstva Opš te bolnice Panč evo (243 ispisanih pacijenata po jednom lekaru), a najmanji broj Odeljenje intenzivne nege Opš te bolnice Panč evo (36 ispisanih pacijenata po lekaru).

108,

4 122,

9

174,

7 191,

2

36,2

151,

023

1,5

135,

779

,6

182,

0

184,

024

2,9

107,

317

4,0

48,8

83,3

131,

378

,8

125,

020

7,2

42,3

86,7

0

50

100

150

200

250

Interno

Hirurgi

ja

Intenziv

na nega

Urologija

Ortopedija

Rehabilitacij

a

Ginekologija

Dečje

Očno

ORL

Infektiv

no

Neuropshija

trija

Pneumoftiziologija

Broj ispisanih pacijenata po lekaru u Opštoj bolnici Vršac i Opštoj bolnici Pančevo, po odeljenjima, u 2010. godini


Najveći broj ispisanih pacijenata po medicinskoj sestri ima Urološ ko odeljenje Opš te bolnice Panč evo (103 ispisanih pacijenata po jednoj medicinskoj sestri), a najmanji broj Odeljenje intenzivne nege Opš te bolnice Panč evo (9 ispisanih pacijenata po medicinskoj sestri).

33,5

32,0

67,2

80,7

9,1

75,5

102,

937

,0 41,9

33,1

66,9 77

,728

,047

,8

27,1

39,7

49,3

37,5 46

,9 59,2

22,4 31

,9

0

20

40

60

80

100

120

Interno

Hirurgi

ja

Intenziv

na neg

a

Urolog

ija

Ortoped

ija

Rehab

ilitaci

ja

Ginekolo

gija

Dečje

Očno

ORL

Infek

tivno

Neurop

shija

trija

Pneumoft

iziolo

gija

Broj ispisanih pacijenata po sestri u Opštoj bolnici Vršac i Opštoj bolnici Pančevo, po odeljenjima, u 2010. godini


119

Najveći broj specijalistič kih pregleda po doktoru medicine specijalisti, u Opš toj bolnici u Panč evu, ima Odeljenje otorinolaringologije (4562 pregleda po specijalisti), a najmanje Odeljenje ginekologije i akuš erstva Opš te bolnice u Vrš cu (204 pregleda po specijalisti).

Prosečan broj specijalističkih pregleda po jednom specijalisti u Opštoj bolnici Pančevo i Opštoj bolnici Vršac

u 2010. godini

1778

1436

2427

1687

996

3989

4562

2215

1503 18

59

204

4392

1162 15

21

0

3314 35

88

4232

615

1436

0500

100015002000250030003500400045005000

Gin

ekol

ogija

i aku

{ers

vo

Hiru

rgija

Infe

ktiv

nebo

lest

i

Inte

rna

Neu

rolo

gija

Ofta

lmol

ogija

OR

L

Ort

oped

ija

Pedi

jatr

ija

Uro

logi

ja

PančevoVršac

Najveći broj operacija po doktoru medicine specijalisti ima Odeljenje opš te hirurgije u Vrš cu (224 operacija po specijalisti), a najmanje Odeljenje otorinolaringologije u Vrš cu (40 operacija po specijalisti).

Prosečan broj operacija po lekaru u Opštoj bolnici Vršac i Opštoj bolnici Pančevo u 2010. godini

210,4

113,3 101,7

70,686,5

47,8

224,4

53,540

115

52,6

64,9

0

50

100

150

200

250

Ginekologija Hirurgija Oftalmologija ORL Ortopedija satraumatologijom

Urologija

PančevoVršac

Odnos lekara i medicinskih sestara je najveći na Odeljenju rehabilitacije Opš te bolnice Vrš ac (5,5 medicinskih sestara po jednom lekaru), a najmanji na Odeljenju oftalmologije Opš te bolnice Vrš ac (1,8 medicinskih sestara po jednom lekaru).

120

3,2

3,8

2,6

2,4

4,0

2,0 2,

33,

71,

95,

5

2,8

3,1

3,8

3,6

1,8

2,1 2,

72,

1 2,7

3,5

1,9

2,7

0,0

1,0

2,0

3,0

4,0

5,0

6,0

Interno

Hirurgi

ja

Intenziv

na nega

Urologi

ja

Ortopedija

Rehabilitaci

ja

Ginekologij

aDečj

eOč

noORL

Infektiv

no

Neuropshija

trija

Pneumoftizio

logija

Odnos lekara i sestara u Opštoj bolnici Vršac i Opštoj bolnici Pančevo, po odeljenjima, u 2010. godini


SPECIJALNE BOLNICE Najveću proseč nu dužinu leč enja ima Specijalna bolnica za psihijatrijske bolesti u Kovinu (119 dana), a najmanju Specijalna bolnica u Beloj Crkvi (64 dana).

Prosečna duž ina lečenja u Specijalnoj bolnici za plućne bolesti Bela Crkva, Specijalnoj bolnici za psihijatrijske

bolesti Vršac i Specijalnoj bolnici za psihijatrijske bolesti Kovin u 2010.godini

63,9

115,5 119,0

0

20

40

60

80

100

120

140

1 2 3

121

Najveću zauzetost bolnič kih postelja u danima ima Specijalna bolnica za psihijatrijske bolesti u Vrš cu (308 dana), a najmanju Specijalna bolnica za plućne bolesti u Beloj Crkvi (244 dana).

Zauzetost bolničkih postelja u danima u Specijalnoj bolnici za plućne bolesti Bela Crkva, Specijalnoj bolnici za psihijatrijske

bolesti Vršac i Specijalnoj bolnici za psihijatrijske bolesti Kovin u 2010. godini

243,9

307,8

265,1

0

50

100

150

200

250

300

350

Specijlna bolnica zapluć ne bolesti Bela

Crkva


Vršac


Kovin

Najveću dnevnu zauzetost bolnič kih postelja ima Specijalna bolnica za psihijatrijske bolesti u Vrš cu (84% dnevno), a najmanju Specijalna bolnica za plućne bolesti u Beloj Crkvi (67% dnevno).

Prosečna dnevna zauzetost bolničkih postelja (%) u Specijalnoj bolnici za plućne bolesti Bela Crkva, Specijalnoj bolnici za

psihijatrijske bolesti Vršac i Specijalnoj bolnoci za psihijatrijske bolesti Kovin u 2010. godini

66,8

84,3

72,6

0102030405060708090

Specijlna bolnica zaplućne bolesti Bela

Crkva


Vršac


Kovin

122

Najviš e postelja na jednog doktora ima Specijalna bolnica u Kovinu (26 postelja po jednom doktoru), a najmanje Specijalna bolnica u Beloj Crkvi (14 postelja po jednom doktoru).

Broj postelja na 1 doktora medicine u Specijalnoj bolnici za plućne bolesti Bela Crkva, Specijalnoj bolnici za psihijatrijske bolesti

Vršac i Specijalnoj bolnici za psihijatrijske bolesti Kovin u 2010. godini

14,3

23,726,3

0

5

10

15

20

25

30


Crkva


Vršac


Kovin

Najviš e postelja na jednu medicinsku sestru ima Specijalna bolnica u Kovinu (5 postelja po jednoj medicinskoj sestri), a najmanje Specijalna bolnica u Beloj Crkvi (3 postelje po jednoj medicinskoj sestri.

Broj postelja na 1 sestru u Specijalnoj bolnici za pluć ne bolesti Bela Crkva, Specijalnoj bolnici za psihijatrijske bolesti Vršac i

Specijalnoj bolnici za psihijatrijske bolesti Kovin u 2010. godini

3,1

4,3

5,2

0

1

2

3

4

5

6


Crkva


Vršac


Kovin

123

Najviš e leč enih pacijenata po jednom doktoru ima Specijalna bolnica u Vrš cu (63 leč enih pacijenta po jednom doktoru), a najmanje Specijalna bolnica u Beloj Crkvi (55 leč enih pacijenata po jednom doktoru).

Broj ispisanih pacijenata po lekaru u Specijalnoj bolnici za plućne bolesti Bela Crkva, Specijalnoj bolnici za psihijatrijske bolesti


0

54,663,1

58,6

0

10

20

30

40

50

60

70


Crkva


Vršac


Kovin

Broj leč enih pacijenata po jednoj medicinskoj sestri je podjednak u svim specijalnim bolnicama (12 leč enih pacijenata po medicinskoj sestri).

Broj ispisanih pacijenata po sestri u Specijalnoj bolnici za plu ć ne bolesti Bela Crkva, Specijalnoj bolnici za psihijatrijske bolesti


11,9 11,6 11,7

0

2

4

6

8

10

12

14


Crkva


Vršac


Kovin

124

Najveći obrt bolnič kih postelja ima Specijalna bolnica u Beloj Crkvi (3,8 epizoda leč enja po postelji), a najmanji Specijalna bolnica u Kovinu (2,2 epizode leč enja po postelji).

Obrt bolničkih postelja u Specijalnoj bolnici za plu ć ne bolesti Bela Crkva, Specijalnoj bolnici za psihijatrijske bolesti Vr šac i


3,8

2,72,2

0

0,5

1

1,5

2

2,5

3

3,5

4

4,5


Crkva


Vršac


Kovin

Najpovoljniji odnos lekara i medicinskih sestara ima Specijalna bolnica u Vrš cu (5,4 medicinskih sestara po jednom lekaru), a najmanji Specijalna bolnica u Beloj Crkvi (4,6 medicinskih sestara po jednom lekaru).

Odnos lekara i sestara u Specijalnoj bolnici za pluć ne bolesti Bela Crkva, Specijalnoj bolnici za psihijatrijske bolesti Vršac i


4,6

5,45,0

0

1

2

3

4

5

6

Specijlna bolnica zapluć ne bolesti Bela Crkva


Vršac


Kovin

125

ZAKLJUČ AK Obezbeđenost

Analiza obezbeđenosti stanovništva doktorima medicine u odnosu na zakonske normative, pokazuje:

nedovoljnu obezbeđenost: u zdravstvenoj zaštiti dece predškolskog uzrasta u Domu zdravlja Vršac; u zdravstvenoj zaštiti dece školskog uzrasta u Domu zdravlja Alibunar, Vršac, Kovin i Pančevo; u zdravstvenoj zaštiti ž ena u Domu zdravlja Alibunar, Kovin i Pančevo; u zdravstvenoj zaštiti odraslog stanovništva u Domu zdravlja Bela Crkva, Kovačica i Kovin; u oblasti polivalentne patronaž e u Domu zdravlja Vršac i Kovin, u farmaceutskoj zdravstvenoj zaštiti u Domu zdravlja Bela Crkva, u laboratorijskoj dijagnostici u Domu zdravlja Pančevo i u radiološkoj dijagnostici u Domu zdravlja Pančevo.

zadovoljavajuću obezbeđenost u već ini domova zdravlja u oblasti, stomatološke zdravstvene zaštite, specifične zdravstvene zaštite radnika, pneumoftiziološke i internističke zdravstvene zaštite. Optereć enost Analiza optereć enosti doktora medicine kurativnim posetama pokazuje da je optereć enost:

najveć a: u oblasti zdravstvene zaštite predškolsk dece u Domu zdravlja Pančevo, u oblasti zdravstvene zaštite školske dece u Domu zdravlja Alibunar, u oblasti zdravstvene zaštite radno aktivnog stanovništva u Domu zdravlja Bela Crkva, u oblasti zdravstvene zaštite odraslog stanovništva u Domu zdravlja Kovačica, u oblasti zdravstvene zaštite ž ena u Domu zdravlja Plandište, u oblasti stomatološke zdravstvene zaštite u Domu zdravlja Kovin i Kovin, u oblasti internističke zdravstvene zaštite u Domu zdravlja Plandište, u oblasti polivalentne patronaž e u Domu zdravlja Plandište, u oblasti laboratorijske dijagnostike u Domu zdravlja Pančevo, u oblasti radiološke dijagnostike u Domu zdravlja Pančevo i u oblasti pneumoftiziološke zaštite u Domu zdravlja Kovačica;

najmanja: u oblasti zdravstvene zaštite predškolske dece u

Domu zdravlja Bela Crkva, u oblasti zdravstvene zaštite školske dece u Domu zdravlja Vršac, u oblasti zdravstvene zaštite odraslog stanovništva u Domu zdravlja Vršac, u oblasti zdravstvene zaštite radno aktivnog stanovništva u Domu zdravlja Alibunar, u oblasti zdravstvene zaštite ž ena u Domu zdravlja Vršac, u oblasti stomatološke zdravstvene zaštite u Domu zdravlja Plandište, u oblasti internističke zdravstvene zaštite u Domu zdravlja Opovo, u oblasti

126

polivalentne patronaž e u Domu zdravlja Kovačica, u oblasti laboratorijske dijagnostike u Domu zdravlja Kovačica, u oblasti radiološke dijagnostike u Domu zdravlja Bela Crkva i u oblasti pneumoftiziološke zaštite u Domu zdravlja Alibunar. Analiza optereć enosti doktora medicine sistematskim pregledima pokazuje da je optereć enost:

najveć a: u oblasti zdravstvene zaštite predškolske dece u Domu

zdravlja Opovo i Pančevo, u zdravstvenoj zaštiti školske dece u Domu zdravlja Alibunar, u oblasti zdravstvene zaštite odraslog stanovništva u Domu zdravlja Opovo, u oblasti zdravstvene zaštite radno aktivnog stanovništva u Domu zdravlja Vršac, u oblasti zdravstvene zaštite ž ena u Domu zdravlja Alibunar i u oblasti stomatološke zdravstvene zaštite u Domu zdravlja Opovo;

najmanja: u oblasti zdravstvene zaštite predškolske dece u

Domu zdravlja Vršac, u oblasti zdravstvene zaštite školske dece u Domu zdravlja Opovo, u oblasti zdravstvene zaštite odraslog stanovništva u Domu zdravlja Alibunar, u oblasti zdravstvene zaštite radno aktivnog stanovništva u Domu zdravlja Kovin, u oblasti zdravstvene zaštite ž ena u Domu zdravlja Bela Crkva i u oblasti stomatološke zdravstvene zaštite u Domu zdravlja Kovačica. Korišć enje Analiza korišć enja primarne zdravstvene zaštite pokazuje da je:

u oblasti zdravstvene zaštite predškolske dece, ukupan broj kurativnih poseta od 6 do 11 po jednom detetu predškolskog uzrasta. Broj poseta u savetovalištu za odojčad od 0 do 8 poseta po jednom odojčetu. Broj poseta u savetovalištu za predškolsku decu od 0 do 0,83 posete po detetu, a broj sistematskih po detetu 0,4 do 1 pregleda. Udeo preventivnih poseta u odnosu na ukupne, kreć e se od 13% do 27%;

u oblasti zdravstvene zaštite školske dece, ukupan broj kurativnih poseta od 2 do 6 po detetu školskog uzrasta. Broj sistematskih pregleda po detetu od 0,43 do 0,49 po detetu. Udeo preventivnih poseta u odnosu na ukupne, kreć e se od 9% do 18%;

u oblasti zdravstvene zaštite ž ena, ukupan broj kurativnih poseta je od 0,22 do 0,81 po ž eni starijoj od 15 godina. Broj poseta u Savetovalištu za planiranje porodice je od 0,01 do 0,14 poseta po ž eni generativnog doba, a prosečan broj poseta u Savetovalištu za trudnice je od 4 do 8 po jednoj trudnici. Broj sistematskih pregleda od 0,03 do 0,15 po ž eni. Udeo preventivnih poseta u odnosu na ukupne, kreć e se od 34% do 58%;

127

u oblasti zdravstvene zaštite odraslog stanovništva, ukupan broj kurativnih poseta od 3 do 6 po jednom odraslom stanovniku. Broj sistematskih pregleda po stanovniku od 0,04 do 0,25 pregleda;

u oblasti stomatološke zdravstvene zaštite, ukupan broj kurativnih poseta od 0,4 do 1 posete po stanovniku. Broj sistematskih pregleda po stanovniku od 0,4 do 1 pregled. Udeo preventivnih poseta u odnosu na ukupne, kreć e se od 8% do 37%;

u oblasti zdravstvene zaštite radnika, ukupan kurativnih broj poseta od 1,4 do 5 po radniku. Broj sistematskih pregleda po radniku od 0,16 do 0,36 pregleda;

u oblasti laboratorijske dijagnostike, ukupan broj analiza od 1 do 7 po stanovniku;

u oblasti radiološke dijagnostike, ukupan broj poseta od 0,14 do 0,18 po stanovniku;

u oblasti pneumoftiziološke zdravstvene zaštite, ukupan broj poseta oko 0,1 po stanovniku i - u oblasti polivalentne patronaž e, ukupan broj poseta od 0,04 do 0,17 po stanovniku.

Analiza korišćenja stacionarne zdravstvene zaštite pokazuje:

Posmatrajuć i ugovoren broj radnika, a u odnosu na predviđ ene normative:

- Opš toj bolnici u Vrš cu nedostaje 13 doktora medicine specijalista, a u Opš toj bolnici u Panč evu nedostaje 12 doktora medicine specijalista; - Specijalnoj bolnici za leč enje plućnih bolesti nedostaje 5 doktora medicine specijalista, Specijalnoj bolnici za psihijatrijske bolesti u Vrš cu 31 doktor medicine, a Specijalnoj bolnici za psihijatrijske bolesti u Kovinu takođ e 31 doktor medicine specijalista. Prosečna duž ina lečenja je: u Opš toj bolnici u Vrš cu i u Opš toj bolnici Panč evo 8 dana.

Zauzetost bolničkih postelja u danima je:u Opš toj bolnici u Vrš cu je 239 dana, a u Opš toj bolnici u Panč evu 240 dana.

Dnevna zauzetost bolničkih postelja je: u Opš toj bolnici u Vrš cu 65%, a u Opš toj bolnici Panč evo 67%.

Stopa hospitalizacije je: u Opš toj bolnici u Vrš cu 75 hospitalizovanih na 1000 stanovnika, a u Opš toj bolnici Panč evo 95 hospitalizovanih na 1000 stanovnika.

128

Broj postelja po stanovniku je: 3 postelje na 1000 stanovnika u obe opš te bolnice.

Broj dana hospitalizacije je: u Opš toj bolnici u Vrš cu 630 dana na 1000 stanovnika, a u Opš toj bolnici u Panč evu 724 dana na 1000 stanovnika.

Broj postelja po doktoru je: u Opš toj bolnice u Vrš cu 5, a u Opš toj bolnici u Panč evu 3 postelje po jednom doktoru.

Obrt bolničkih postelja je: u Opš toj bolnici u Vrš cu 28 epizoda po postelji, a u Opš toj bolnici u Panč evu 32 epizode po postelji.

Broj ispisanih pacijenata po lekaru je: u Opš toj bolnici u Vrš cu 133 pacijenta po jednom lekaru, a u Opš toj bolnici u Panč evu 100 ispisanih pacijenata po lekaru.

Broj ispisanih pacijenata po medicinskoj sestri je: u Opš toj bolnici u Vrš cu 45 ispisanih pacijenata po jednoj medicinskoj sestri, a u Opš toj bolnici u Panč evu takođ e 45 ispisanih pacijenata po medicinskoj sestri.

Najveć i broj operacija po doktoru medicine specijalisti ima Odeljenje opš te hirurgije u Vrš cu (236 operacija po specijalisti), a najmanje Odeljenje otorinolaringologije u istoj bolnici (43 operacije po specijalisti). Odnos lekara i medicinskih sestara je: u Opš toj bolnici u Vrš cu 3 medicinske sestre po jednom lekaru, a u Opš toj bolnici u Panč evu 2,2 medicinske sestre po jednom lekaru.

Letalitet bolnice je: u Opš toj bolnici u Vrš cu 2,5 umrlih pacijenta na 100 leč enih, a u Opš toj bolnici u Panč evu 3 umrla pacijenta na 100 leč enih.

Analiza korišć enja stacionarne zdravstvene zaštite u specijalnim bolnicama pokazuje:

Veliku proseč nu dužinu leč enja, zauzetost bolnič kih postelja većim delom godine, nedostatak doktora medicine specijalista i mali obrt bolnič kih postelja.

Najveću dnevnu i godiš nju zauzetost međ u specijalnim bolnicama u Južnobanatskom okrugu ima specijalna bolnica u Vrš cu. Specijalna bolnica iz Vrš ca ima i najviš e leč enih pacijenata po jednom specijalisti, dok je broj leč enih pacijenata po jednoj medicinskoj sestri podjednak u svim bolnicama, a najveću frekventnost u stacionaru (najveći obrt bolnič kih postelja) ima Specijalna bolnica iz Bele Crkve.

Najveći broj bolesnič kih postelja po jednom specijalisti i po medicinskoj sestri ima specijalna bolnica u Kovinu, a najpovoljniji brojč ani odnos izmeđ u visokog i srednjeg medicinskog kadra ima specijalna bolnica u Beloj Crkvi.

130

U Južnobanatskom okrugu tokom 2010. godine je 12 lekarskih, 23

stomatološ kih ordinacija i 32 apoteke dostavljalo izveš taje o svom radu Zavodu

za javno zdravlje Panč evo.

Struktura zdravstvenih radnika u privatnom sektoru na teritoriji

Južnobanatskog okruga u 2010. godini

1 1

15 10 2

1 1

5 3

59 14 29

1 1

82 28 33

Opština Alibunar

Ukupno

Opština Plandište

2

16

Opština Kovin

Opština Pančevo

21

ZDRAVSTVENI RADNICI

Opština Kovačica

Opština Vršac 3

Vrsta zdravstvene ustanoveUkupno

Lek

ari

Sto

mat

oloz

i

Rad

nici

sa

višo

m i

sred

njo

m

stručn

om

spre

mom

U privatnoj praksi na teritoriji okruga tokom 2010. godine je radilo 28

lekara, 33 stomatologa i 21 radnik sa viš om i srednjom struč nom spremom. Broj puktova i broj poseta u privatnim lekarskim ordinacijama u

Južnobanatskom okrugu tokom 2010. godine BROJ POSETASLUŽ BA BROJ PUNKTOVA

INTERNA 2

OŠ

TIN

A V

RŠ

AC

NEUROPSIHIJATRIJAGINEKOLOGIJA

11

12 9630UKUPNO

POLIKLINIKA 3 4027

169PLA

ND

IŠTE

GINEKOLOGIJA 1

5201153

53075020

1881

PANČ

EVO

1 580

GINEKOLOGIJA 1OFTALMOLOGIJA 1

FIZIKALNA 1OPŠ TA MEDICINA

131

Na svim punktovima privatne lekarske prakse (ukupno 12 ) tokom 2010.

godine je registrovano ukupno 9630 poseta..

U dvadeset i tri privatnih stomatološ kih ordinacija tokom 2010. godine

je registrovano ukupno 15 333 poseta.

ALIBUNAR 1 3442524VRŠ AC 2

1 369KOVAČ ICA

UKUPNOPANČ EVO 12096

153331923

STOMATOLOŠ KA SLUŽ BA

Trideset i dve privatne apoteke su tokom 2010. godine dostavljale izveš taj o

svom radu Zavodu za javno zdravlje Panč evo.

BROJ PUNKTOVAPRIVATNE APOTEKE

2

9

BELA CRKVA

OPŠ TINA

10

KOVIN OPOVO

VRŠ AC KOVAČ ICA 2

52

PAN Č EVO2

32UKUPNO

PLANDIŠ TE

133

PRAĆ ENJE KVALITETA VAZDUHA U Ž IVOTNOJ SREDINI NA PODRUČ JU JUŽNOBANATSKOG OKRUGA

UVOD

Zdrava životna sredina podrazumeva medjusobnu uzajamnu ravnotežu i sadejstvo

svih njenih elemenata: zemljiš ta, vode, vazduha, biljnog i životinjskog sveta. Medicinski posmatrano vazduh je neophodan za disanje, zapravo kiseonik iz

vazduha neophodan je za odvijanje ćelijskog metabolizma, tj. oksido-redukcionih procesa u ljuskom organizmu. Zato su potrebe č oveka za vazduhom daleko veće nego za hranom i vodom.

Zagađ enje vazduha je znač ajno sa aspekta uticaja na ostale elemente životne sredine i sa aspekta uticaja na zdravlje ljudi.

Mnogobrojna saznanja o š tetnom dejstvu aerozagadjenja na ljude dobijena su posle masovnih katastrofa uzrokovanih aerozagadjenjem u nekim velikim svetskim gradovima, kao i iz podataka zaš tite radnika na radu i studija o humanoj i animalnoj populaciji.

Međ utim, prisutnost zagađ ujućih materija i u malim koncentracijama uz prolongirano dejstvo može imati š tetni uticaj po zdravlje ljudi.

Emitovane zagađ ujuće materije u atmosferi mogu nagraditi nove š tetne supstance u atmosferi, a svakako se u njoj mogu naći i zagađ enja preneta sa većih udaljenosti.

Kakav će i koliki efekat na zdravlje imati zagađ enje iz vazduha zavisi od mnogih č inilaca (od vrste i koncentracija š tetnih supstanci u vazduhu, velič ine ventilacije, stanja respiratorne sluznice, ukupnog zdravstvenog stanja, životne dobi.....).

O aerozagađ enju se č eš će govori kao o č iniocu koji doprinosi nastanku bolesti ili pogorš anju već postojeće bolesti ( pre svega respiratornih i kardiovaskularnih), nego kao o primarnom č iniocu za nastanak nekog oboljenja.

Procena zdravstvenog rizika za ljude od izloženosti zagađ enom vazduhu moguća je na osnovu dugoroč nog praćenja koncentracija zagađ ujućih materija u vazduhu i praćenja zdravstvenog stanja stanovniš tva, pre svega onih zdravstvenih ishoda za koje se zna da su povezani sa zagađ enjem iz vazduha. Zavod za javno zdravlje Panč evo, kao ovlaš ćena i akreditovana ustanova vrš i sistematsko praćenje kvaliteta vazduha u životnoj sredini u gradovima Panč evu i Vrš cu. ZAKONSKA OSNOVA

Tokom sistematskog praćenja kvaliteta vazduha u 2010. godini, struč ne službe Zavoda za javno zdravlje Panč evo vrš ile su uzorkovanje, analizu uzoraka vazduha i tumač enje dobijenih rezultata u skladu sa važećom zakonskom regulativom: § Zakon o zaš titi životne sredine, sl.Glasnik RS br. 135/04,

134

§ Pravilnik o granič nim vrednostima, metodama merenja imisije, kriterijumima za uspostavljanje mernih mesta i evidenciji podataka, Sl Glasnik RS br.54/92, 30/99, 19/06 - u periodu do 13.marta 2010.godine, a od tog datuma

§ Ureba o uslovima za monitoring i zahtevima kvaliteta vazduha (Sl. Glasnik RS br.11/10 i br. 75/10).

§ Program dodatnih praćenja kvaliteta vazduha za grad Panč evo i Vrš ac. METODOLOGIJA

U formiranoj mreži stacionarnih mernih mesta vrš eno je sistematsko praćenje koncentracija različ itih zagađ ujućih supstancija uz primenu akreditovanih metoda za uzorkovanje i analizu vazduha. Na osnovu rezultata analiza vrš ena je ocena kvaliteta ambijentalnog vazduha u odnosu na propisane granič ne vrednosti imisije, kao i procena uticaja evidentiranih koncentracija na zdravlje ljudi koriš ćenjem indeksa kvaliteta vazduha. U skladu sa rezultatima predlagane su mere za poboljš anje stanja. O rezultatima merenja i proceni uticaja zagađ ujućih supstanci na zdravlje redovno je informisana javnost. Sistematski su praćene osnovne i specifič ne zagađ ujuće materije. Osnovne zagađujuć e materije

Ukupne taložne materije (aerosediment) Aerosediment predstavlja neorgansku i organsku praš inu u komunalnoj sredini koja

sa padavinama dospeva na zemlju. Č estice praš ine č esto služe kao kondenzaciono jezgro za nastajanje magle. Delovanje praš ine na zdravlje zavisi od njenog hemijskog sastava i od velič ine i oblika č estica.

Č estice praš ine veće od 10 mikrona zajedno sa padavinama sakupljaju se metodom sedimentacije tokom mesec dana. Određ ivanjem parametara u aerosedimentu stič e se osnovni uvid u kvalitet vazduha. Određ uju se: ukupna količ ina padavina, njena pH vrednost i elektroprovodljivost, ukupna količ ina sedimenta i u njoj sadržaj sadržaj rastvorljivih i nerastvorljivih materija, sulfata, hlorida, amonijaka, nitrata, kalcijuma. U aerosedimentu se određ uje i sadržaj teš kih metala: olova, cinka, kadmijuma, žive, hroma i nikla. Č ađ, sumpordioksid i azotdioksid u 24-satnim uzorcima ambijentalnog vazduha Uzorkovanje vazduha za analizu navedenih polutanata vrš i se vakuum pumpama. Vazduh se pomoću pumpi uvodi u ispiralice sa apsorpcionim rastvorima, a za č ađ do filter papira. Određ ivanje č ađ i u ambijentalnom vazduhu vrš i se reflektometrijskom metodom;

Određ ivanje masene koncentracije sumpor-dioksida u ambijentalnom vazduhu vrš i

se metodom sa tetrahlormerkuratom i pararosanilinom;

135

Spekrofotometrijsko određ ivanje azot-dioksida u ambijentalnom vazduhu Griess-Saltzmannovom metodom. Ukupne suspendovane čestice (TSP) u 24-satnim uzorcima ambijentalnog vazduha

Uzorkovanje TSP vrš i se gravimetrijskom metodom, pomoću niskovolumnog samplera sa filterom preč nika 45 mm i digitalnim oč itavanjem protoka i ostalih neophodnih parametara. Vazduh se provodi kroz filter papir na kom se zadržavaju č estice velič ine do 30 μ m. Pre

merenja TSP uzorak se uvodi u komoru za stabilizaciju, a merenje se vrš i na analitič koj

vagi.

Specifične zagađujuć e materije

Amonijak u 24-satnim uzorcima ambijentalnog vazduha Uzorkovanje vazduha za analizu amonijaka vrš i se vakuum pumpama. Vazduh se pomoću pumpi uvodi u ispiralice sa apsorpcionim rastvorom za ovaj polutant. Spektrofotometrijsko određ ivanje amonijaka u ambijentalnom vazduhu vrš i se metodom “ indofenol plavo” . Lako isparljivi ugljovodonici – benzen, toluen, ksilen (BTX) u 24-satnim uzorcima ambijentalnog vazduha Uzorkovanje ambijentalnog vazduha za analizu lako isparljivih ugljovodonika vrš i se pumpama malog protoka pomoću kojih se vazduh uvodi u teflonske kese. Uzorci vazduha analiziraju se metodom gasne hromatografije na gasnom hromatografu koji u svom sastavu ima uređ aj za termalnu desorpciju. Teški metali (Pb, As, Cd, Zn, Hg, Ni, Cr) u 24-satnim uzorcima TSP i aerosedimenta Naknadna analiza uzoraka TSP-a i taložnih materija na teš ke metale (Pb, Cd, Zn, Hg, Ni, Cr) rađ ena je striping voltametrijskom metodom.

Policiklični aromatični ugljovodonici (PAU) u 24-satnim uzorcima TSP

Za odredjivanje policiklič nih aromatič nih ugljovodonika u uzorcima TSP koriš ćena je metoda gasne hromatografije sa MS detektorom.

REZULTATI MONITORINGA KVALITETA VAZDUHA

U 2010.godini Zavod za javno zdravlje Panč evo vrš io je monitoring kvaliteta vazduha u gradu Panč evu na č etiri merna mesta i u gradu Vrš cu na dva merna mesta.

136

Merna mesta na kojima je vrš en monitoring pripadaju mreži lokalnih urbanih stanica za praćenje imisije zagađ ujućih materija u ambijentalnom vazduhu. Na svim mernim mestima nisu praćeni isti polutanti. Najveći broj polutanata praćen je na mernim metima Vatrogasni dom i Zavod u gradu Panč evu. Osnovne zagađujuć e materije Ukupne taložne materije (aerosediment) Aerosediment je praćen na dva merna mesta u gradu Panč evu, u ukupno 24 meseč na uzorka. Tokom svih meseci 2010.godine nije bilo prekorač enja meseč ne granič ne vrednosti imisije za ukupan aerosediment od 450 mg/m2/dan. Srednja godiš nja vrednost nije prekorač ila godiš nju GVI od 200 mg/m2. U taložnim materijama odredjivan je sadržaj istih toksič nih metala kao i u 2009.godini. Koncentracije ispitivanih metala u ukupnim taložnim materijama u 2010.godini teš ko je komentarisati obzirom da Uredbom o uslovima za monitoring i zahtevima kvaliteta vazduha (SL.glasnik RS br.11/10 i br.75/10) za metale u ukupnim taložnim materijama nisu definisane granič ne, ni ciljne vrednosti. Proseč ne godiš nje koncentracije kadmijuma, nikla i cinka u aerosedimentu su niže, proseč ne godiš nje koncentracije olova su neš to viš e a žive i hroma iste kao proseč ne godiš nje koncentracije u 2010.godini. Količ ine aerosedimenta (mg/m2/dan) i sadržaj teš kih metala u aerosedimentu (μ g/m3) na mernim mestima u gradu Panč evu, u periodu januar-decembar 2010.godine

Polutant Broj mernih mesta

Broj uzoraka

Meseč na/ godiš nja granič na vrednost (GV)

Srednja godiš nja koncent.

Min. koncent.

Max. koncent.

Ukupna količ ina aerosedimenta

2 24 450/200 86 6 181

Kadmijum 2 24 * 0,31 0,05 0,84

Olovo (Pb) 2 24 * 2,8 0,1 8,02

Ž iva (Hg) 2 24 * 0,05 0,05 0,05

Cink (Zn) 2 24 * 35,9 1,37 120,2

Nikal (Ni) 2 24 * 1,44 0,05 3,26

Hrom (Cr) 2 24 * 5,00 5,00 5,00

* Važećom Uredbom nisu definisane na godiš njem nivou granič ne, ni ciljne vrednosti za metale Č ađ, sumpordioksid i azotdioksid u 24-satnim uzorcima ambijentalnog vazduha Grad Pančevo

Č ađ je merena na č etiri lokaliteta u Panč evu (po 357 dana na lokacijama Zavod i Nova Misa, 354 dana na lokaciji Vatrogasni dom i 356 na lokaciji Streliš te). Od ukupno

137

1424 uzoraka koncentracije preko GVI izmerene su u 122 uzoraka (8,56%) š to je procentualno duplo manje nego u 2009.godini. Najveći broj prekorač enja registrovan je na lokaciji Nova Misa i Streliš te (po 32) u stambenoj zoni. Najveća, ista proseč na koncentracija bila je na lokaciji Streliš te i Nova Misa (26µg/m3). Na svim lokacijama tokom godine najč eš će su registrovane koncentracije č ađ i od 15 µg/m3, a zatim koncentracije od 22,5 µg/m3. Koncentracije č ađ i, sumpordioksida i azotdioksida (μ g/m3) u ambijentalnom vazduhu, na mernim mestima u Panč evu, u periodu januar-decembar 2010.godine


Broj uzo raka


Srednja koncent.

Min koncent.

Max koncent.

C98 Broj merenja >GV

% merenja >GV

Č ađ 4 1424 50/50 25 2 309 94 122 8,56

SO2 2 722 125/50 11 2 97 41 0 0

NO2 2 721 85/40 21 1 82 50 0 0

Distribucija proseč nih meseč nih koncentracija č ađ i na svim lokalitetima u gradu

Panč evu ukazuje na prisustvo većih koncentracija ovog polutanta u zimskim mesecima, tj. u periodu grejanja.

0

10

20

30

40

50

JAN FEB MAR APR MAJ JUN JUL AVG SEP OKT NOV DEC

Č AĐ u vazduhu ambijentaPančevo lok. Zavod 2010 god.

Sezonska distribucija srednjih mese čnih koncentracija ( µg/m3)

138

0

10

20

30

40

50

60


Č AĐ u vazduhu ambijentaPančevo lok. Vatrogasni dom 2010 god.

Sezonska distribucija srednjih mese čnih koncentracija (µg/m3)

0

10

20

30

40

50

60


Č AĐ u vazduhu ambijentaPančevo lok. Streliš te 2010 god.

Sezonska distribucija srednjih mesečnih koncentracija (µg/m3)

139

0

10

20

30

40

50

60

70


Č AĐ u vazduhu ambijentaPančevo lok. Nova Misa 2010 god.


Analizom indeksa kvaliteta vazduha za č ađ na svim mernim mestima uoč ava se da

je najveći broj dana sa rizič nim koncentracijam po zdravlje registrovan na lokacijama Streliš te i N.Misa (po 32) a najmanji na lokaciji Zavod (28), dok je na lokaciji V.dom bio neš to veći (30).

Po strukturi, na svim mernim mestima najveći je broj dana sa koncentracijama č ađ i koje ugrožavaju samo senzitivne populacione grupe, a najveći broj takvih dana (19) bio je na lokacijama Vatrogasni dom i Nova Misa. Najveći broj dana sa koncentracijama č ađ i koje su nezdrave za ukupnu populaciju je na mernom mestu Streliš te (11), a najveći broj dana sa koncentracijama č ađ i koje su vrlo nezdrave (6) registrovan je na mernom mestu Zavod. Index kvaliteta vazduha označ en kao „ opasan” registrovan je najviš e na mernom mestu Streliš te (3 dana).

Koncentracija Brojμ g/m3 dana

0-50 dobar 0-25 24951-100 umeren 26-50 75

101-150 nezdrav za senzitivne grupe 51-75 19151-200 nezdrav 76-100 5201-300 vrlo nezdrav 101-150 5301-500 opasan 151-250 1

Č AĐ Vatrogasni dom Januar-Decembar 2010

Zdravstveni indekskvaliteta vazduha

354


0-25 dobar 0-25 25226-50 umeren 26-50 7751-75 nezdrav za senzitivne grupe 51-75 1676-100 nezdrav 76-100 5101-150 vrlo nezdrav 101-150 6151-250 opasan 151-250 1

Č AĐ Zavod Januar-Decembar 2010


357

140


0-25 dobar 0-25 23326-50 umeren 26-50 9251-75 nezdrav za senzitivne grupe 51-75 1976-100 nezdrav 76-100 7

101-150 vrlo nezdrav 101-150 4151-250 opasan 151-250 2

Č AĐ Nova Misa Januar - Decembar 2010


357

Sumpordioksid je praćen na dva merna mesta u gradu Panč evu u ukupno 722 uzoraka (364 uzorka na lokalitetu Zavod i 358 uzoraka na lokalitetu Vatrogasni dom), bez prekorač enja GVI za ovaj polutant. Proseč na godiš nja koncentracija je niska – 11 μ g/m3 i u okviru je preporuč ene proseč ne godiš nje koncentracije od 50 μ g/m3. Proseč ne godiš nje koncentracije niže su i od kritič ne koncentracije za zaš titu vegetacije koja iznosi 20 µg/m3 Maksimalna registrovana koncentracija od 97 μ g/m3 registrovana je na lokaciji Vatrogasni dom.

Najč eš će merene dnevne koncentracije sumpordioksida tokom 2010.godine na obe lokacije bile su koncentracije od 10 µg/m3.

Proseč ne godiš nje koncentracije sumpordioksida znatno su niže od proseč ne godiš nje koncentracije koju određ uju propisi te dugi niz godina za ovaj polutant nije bilo potrebno preduzimati sanacione mere, tj mere za smanjivanje koncentracije ovog polutanta u vazduhu.

Azotdioksid je praćen na dva mesta u gradu Panč evu u ukupno 721 uzoraka (364 uzoraka na lokalitetu Zavod i 357 uzorka na lokalitetu Vatrogasni dom), bez prekorač enja GVI za ovaj polutant. Proseč na godiš nja koncentracija od 21 μ g/m3 niža je od granič ne vrednosti na godiš njem nivou (40µg/m3), i ispod je kritič nog nivoa za zaš titu vegetacije (30µg/m3).

Maksimalna registrovana koncentracija od 82 μ g/m3 registrovana je na lokaciji Zavod.

Najč eš će merene koncentracije azotdioksida tokom 2010.godine na lokaciji Zavod bile su koncentracije od 15, 20, 25 i 30 µg/m3, a na lokaciji Vatrogasni dom koncentracije od 20, 15 i 25 µg/m3.

Sa aspekta važećih propisa prisustvo azotioksida u vazduhu na obe lokacije u viš egodiš njem periodu nije zahtevalo sanaciju, tj. smanjenje koncentracije ovog parametra u vazduhu.

Grad Vršac

Č ađ je merena na dva lokaliteta u Vrš cu u ukupno 673 uzoraka (330 uzorka na lokaciji Carinski terminal i 343 uzoraka na lokaciji Opš tina. Od ukupnog broja uzoraka koncentracije preko GVI izmerene su u 52 uzoraka (7,7%). Najveći broj tih prekorač enja registrovan je na lokaciji opš tina (48) u centru grada. Proseč na koncentracija na lokaciji


0-25 dobar 0-25 23326-50 umeren 26-50 8951-75 nezdrav za senzitivne grupe 51-75 15

76-100 nezdrav 76-100 11101-150 vrlo nezdrav 101-150 3151-250 opasan 151-250 3

Č AĐ Strelište Januar - Decembar 2010


354

141

Opš tina (36µg/m3) skoro tri puta je veća od proseč ne koncentracije na lokaciji Carinski terminal (13µg/m3).

Najč eš će merene koncentracije na mernom mestu Carinski terminal bile su 15 i 7,5 µg/m3, a na mernom mestu Opš tina 30, 45 i 37,5 µg/m3.

Č ađ je znač ajno prisutna na lokaciji Opš tina i upravo razlika u opterećenosti dva merna mesta govori za poreklo č estica č ađ i od saobraćaja i iz ložiš ta. Koncentracije č ađ i, sumpordioksida i azotdioksida (μ g/m3) u ambijentalnom vazduhu, na mernim mestima u Vrš cu, u periodu januar-decembar 2010.godine


Broj uzoraka


Srednja koncent.

Min koncent.

Max koncent.

C98 Broj merena >GV

% mere nja >GV

Č ađ 2 673 50/50 25 2 137 73 52 7,7

SO2 2 682 125/50 10 8 54 32 0 0

NO2 2 680 85/40 12 1 39 30 0 0

Distribucija proseč nih meseč nih koncentracija č ađ i na oba lokaliteta u gradu

Vrš cu ukazuje na prisustvo većih koncentracija ovog polutanta u zimskim mesecima, tj. u periodu grejanja.

0

10

20

30


Zavod za javno zdravlje Pančevo

Č AĐ u vazduhu ambijentaVršac- Carinski terminal 2010 god.

Sezonska distribucija srednjih mesečnih koncentracija (µg/m3)

142

0

10

20

30

40

50

60


Zavod za javno zdravlje Pančevo

Č AĐ u vazduhu ambijentaVršac - Opš tina 2010 god.


Struktura indeksa kvaliteta vazduha za č ađ na na mernom mestu Opš tina pokazuje da je najveći broj dana sa koncentracijama č ađ i koje ugrožavaju samo senzitivne populacione grupe (41). Broj dana sa koncentracijama č ađ i koje su nezdrave za ukupnu populaciju na ovom mernom mestu iznosio je 4, a 3 dana je bilo sa koncentracijama č ađ i koje su vrlo nezdrave za ukupnu populaciju. Na lokaciji Carinski terminal 4 dana u 2010.godini su koncentracije č ađ i ugrožavale samo osetljivu populaciju.

Koncentracija Brojµg/m3 dana

0-25 dobar 0-25 30426-50 umeren 26-50 2251-75 nezdrav za senzitivne grupe 51-75 4

76-100 nezdrav 76-100 0101-150 vrlo nezdrav 101-150 0151-250 opasan 151-250 0

Č AĐ Carinski terminal Januar - Decembar 2010


330

Koncentracija Brojµg/m3 dana

0-25 dobar 0-25 8426-50 umeren 26-50 21151-75 nezdrav za senzitivne grupe 51-75 4176-100 nezdrav 76-100 4

101-150 vrlo nezdrav 101-150 3151-250 opasan 151-250 0

Č AĐ Opština Januar - Decembr 2010


343

143

Sumpordioksid je praćen na dva merna mesta u gradu Vrš cu u ukupno 682 uzoraka (339 uzorka na lokalitetu Carinski terminal i 343 uzoraka na lokalitetu Opš tina), bez prekorač enja GV za ovaj polutant. Maksimalna registrovana koncentracija od 54 μ g/m3 registrovana je na lokaciji Opš tina. Proseč na godiš nja koncentracija je niska – 10 μ g/m3 i u okviru je preporuč ene proseč ne godiš nje koncentracije od 50 μ g/m3. Proseč ne godiš nje koncentracije sumpordioksida na oba merna mesta u okviru su kritič nog godiš njeg nivoa sumpordioksida za zaš titu vegetacije (20 µg/m3).

Najč eš će merene dnevne koncentracije sumpordioksida tokom 2010.godine na obe lokacije bile su koncentracije od 10 µg/m3.

Proseč ne godiš nje koncentracije sumpordioksida znatno su niže od proseč ne godiš nje koncentracije koju određ uje Uredba te za ovaj polutant nije bilo potrebno preduzimati sanacione mere, tj mere za smanjivanje koncentracije ovog polutanta u vazduhu.

Azotdioksid je praćen na dva mesta u gradu Vrš cu u ukupno 680 uzorku (330 uzorka na lokalitetu Carinski terminal i 350 uzoraka na lokalitetu Opš tina), bez prekorač enja GV za ovaj polutant. Maksimalna registrovana koncentracija od 71 μ g/m3 registrovana je na lokaciji Carinski terminal. Proseč na godiš nja koncentracija od 12 μ g/m3 niža je od proseč ne godiš nje koncentracije od 40μ g/m3 koju propisuje Pravilnik. Proseč ne godiš nje koncentracije azotdioksida na oba merna mesta u okviru su kritič nog godiš njeg nivoa azotdioksida za zaš titu vegetacije (30 µg/m3).

Najč eš će merene koncentracije azotdioksida tokom 201.godine na lokaciji Opš tina bile su koncentracije od 15, 20 i 25 µg/m3, a na lokaciji Carinski terminal koncentracije od 10 i 5 µg/m3.

Sa aspekta važećih propisa prisustvo azotioksida u vazduhu na obe lokacije nije zahtevalo sanaciju, tj. smanjenje koncentracije ovog parametra u vazduhu. Ukupne suspendovane čestice (TSP) u 24-satnim uzorcima ambijentalnog vazduha Grad Pančevo U gradu Panč evu Zavod za javno zdravlje Panč evo sistematski je pratio koncentracije TSP u ambijentalnom vazduhu na jednom mernom mestu – Streliš te svakog trećeg dana. Uzeto je ukupno 120 uzoraka, od kojih je 13 (10,8 %) prekorač ilo GV od 120µg/m3.

Najviš a izmerena koncentracija iznosila je 263 µg/m3. Najč eš će su merene

koncentracije u vrednosti od 60µg/m3 i 90µg/m3. Proseč na godiš nja koncenracija za TSP na ovoj lokaciji za 2010. godinu ne

prekorač uje normu predviđ enu Uredbom. Teš ki metali (kadmijum, olovo, živa, cink, nikl, arsen i hrom) analizirani su u

svakom trećem uzorku TSP. Proseč ne godiš nje koncentracije za normirane teš ke metale nisu prelazile granič ne ni ciljne vrednosti. Koncentracije TSP i teš kih metala u TSP u ambijentalnom vazduhu,

144

na mernom mestu Streliš te u Panč evu, u periodu januar - decembar 2010.godine Polutant Broj

mernih mesta

Broj uzoraka



Min. koncnt

Max. koncnt.

Broj merenja >GV

% merenja >GV

TSP 1 120 120/70 (µg/m3)

69 10 263 13 10,8

Kadmijum (Cd)

1 40 5* (ng/m3) 0,0021 0,0020 0,0040

Olovo (Pb)

1 37 1/0,5 (µg/m3)

0,025 0,000 0,140 0 0

Ž iva (Hg) 1 40 ** 0,008 0,008 0,008

Cink (Zn) 1 40 ** 0,015 0,000 0,139

Nikal (Ni)

1 40 20* (ng/m3)

2,340 0,200 21,57

Hrom (Cr)

1 40 0,3 (ng/m3)

0,2 0,2 0,2

Arsen (As)

1 36 6* (ng/m3)

4,17 0,00 17,56

GV i MDK za metale u TSP definisane na godiš njem nivou * Ciljna vrednost za proseč nu godiš nju vrednost ukupnog sadržaja suspendovanih č estica ** GV za cink i živu u TSP nije definisana važećom Uredbom Grad Vršac

Ukupne suspendovane č estice sistematski su praćene u Vrš cu na dva merna mesta, svakog š estog dana. Od ukupno 116 uzorka ( 57 uzorka na lokaciji Carinski terminal i 59 uzoraka na lokaciji Opš tina) koncentracije su bile veće od GV (120µg/m3) u 42 uzoraka (36,2%). Broj dana sa prekorač enjem GV bio je isti na oba merna mesta (21).

Najč eš će merene koncentracije na mernom mestu Carinski terminal bile su 90, 60 i 210 µg/m3, a na mernom mestu Opš tina 120, 90 i 150 µg/m3.

Maksimalna izmerena koncentracija TSP zabeležena je na mernom mestu Opš tina i iznosila je 434 µg/m3.

Proseč na godiš nja koncentracija TSP u ambijentalnom vazduhu u Vrš cu od 111 µg/m3 iznad je proseč ne godiš nje koncentracije koju propisuje Pravilnik (70 µg/m3).

U uzorcima ukupnih suspendovanih č estica uzetih u ambijentalnom vazduhu na mernim mestima u Vrš cu nisu određ ivane koncentracije teš kih metala.

145

Koncentracije TSP u ambijentalnom vazduhu na mernim mestima u Vrš cu, u periodu januar - decembar 2010.


Broj uzoraka



Min. koncent

Max. koncent.

Broj merenja > GV

% merenja >GV

TSP 2 116 120/70 (µg/m3)

111 11 434 42 36,2

Specifične zagađujuć e materije

Amonijak

Amonijak je kao specifič ni polutant sistematski praćen u gradu Panč evu na dva merna mesta u ukupno 721 uzorka (364 uzorka na mernom mestu Zavod i 357 uzorka na mernom mestu Vatrogasni dom) bez prekorač enja maksimalno dozvoljene dnevne koncentracije od 270 µg/m3. Srednja godiš nja koncentracija iznosila je 16 µg/m3 i paradoksalno je duplo bila veća od MDK normirane za godiš nji nivo, š to govori o neusklađ enosti MDK, tj. zakonskih normi na dnevnom i godiš njem nivou.

Najč eš će su tokom 2010.godine na lokaciji Zavod merene koncentracije od 15 i 7,5 µg/m3, a na lokaciji Vatrogasni dom koncentracije od 15 i 22,5 µg/m3. Koncentracije amonijaka (μ g/m3) u ambijentalnom vazduhu na mernim mestima u Panč evu, u periodu januar-decembar 2010.godine


Broj uzoraka

Meseč na/ godiš nja MDK

Srednja koncent.

Min. koncent.

Max. koncent.

C98 Broj merenja >MDK

% merenja >MDK

Amonijak 2 721 270/8 16 1 208 58 0 0

MDK: maksimalno dozvoljena koncentracija Lako isparljivi ugljovodonici – benzen, toluen, ksilen (BTX) u 24-satnim uzorcima ambijentalnog vazduha

Lako isparljivi ugljovodonici praćeni su u ukupno 659 uzoraka ambijentalnog vazduha na dva merna mesta u Panč evu (326 uzorka na mernom mestu Zavod i 333 uzorka na mernom mestu Vatrogasni dom.

Benzen je izmeren u proseč noj godiš njoj koncentraciji od 3,5µg/m3 koja je ispod propisane granič ne vrednosti za godiš nji nivo. Maksimalna koncentracija benzena od 26 µg/m3 izmerena je na mernom mestu Vatrogasni dom .

Najč eš će merene koncentracije na oba merna mesta bile su one od 2,5 i 5 µg/m3. Toluen Proseč na godiš nja koncentracija ovog polutanta u ambijentalnom vazduhu u Panč evu iznosila je 4,5 µg/m3. Maksimalna koncentracija toluena od 42 µg/m3 izmerena je na mernom mestu Vatrogasni dom.

Važeća Uredba ne definiš e GV za toluen.

146

Ksilen je u ambijentalnom vazduhu u Panč evu prisutan u proseč noj godiš njoj koncentraciji od 2,5 µg/m3.

Maksimalna izmerena koncentracija zabeležena je na mernom mestu Vatrogasni dom i iznosila je 23 µg/m3. Važeća Uredba ne definiš e GV za ksilen. Koncentracije BTX (μ g/m3) u ambijentalnom vazduhu, na mernim mestima u Panč evu, u periodu januar-decembar 2010.godine


Broj uzoraka

Godiš nja granič na vrednost (GV)

Srednja koncent.

Min. koncent.

Max. koncent.

C98

Benzen 2 659 5 3,5 0,2 21 24

Toluen 2 659 * 4,5 0,7 42 21

Ksilen 2 659 * 2,5 1 23 12

*GV za toluen i ksilen nije definisana Uredbom na dnevnom i godiš njem nivou

ZAKLJUČ AK

Na osnovu rezultata monitoringa kvaliteta vazduha na područ ju Južnobanatskog okruga može se zaključ iti:

• Da se monitoring kvaliteta ambijentalnog vazduha sprovodi u samo dva grada u okrugu

• Da se monitoring sprovodi neujednač eno š to se tič e broja polutanata i dinamike njihovog praćenja

• Da su zadovoljavajući rezultati u pogledu pojedinih osnovnih zagađ ujućih supstancija – aerosedimenta, sumpordioksida i azotdioksida

• Da su zadovoljavajući rezultati ispitivanja svih specifič nih polutanata uključ ujući i teš ke metale u aerosedimentu i ukupnim suspendovanim č esticama

• Da je nezadovoljavajući kvalitet ambijentalnog vazduha u pogledu povećane koncentacije č ađ i i ukupnih suspendovanih č estica

• Da u vezi sa nezadovoljavajućim kvalitetom vazduha postoji određ eni zdravstveni rizik, pre svega za osetljive populacione grupe, koji podrazumeva pogorš anje postojećih i doprinos nastajanju š tetnih kardiovaskularnih i respiratornih zdravstvenih ishoda.

147

PRAĆ ENJE BUKE U Ž IVOTNOJ SREDINI NA PODRUČ JU

JUŽNOBANATSKOG OKRUGA

UVOD

Buka je neželjen zvuk koji viš estruko ugrožava ljudsko zdravlje. Buka kojoj su ljudi svakodnevno izloženi, komunalna ili opš ta buka, kao i buka zatvorenih boraviš nih prostora, jedan je od najvećih problema, posebno u gradskim područ jima. Kao meš avina zvukova različ itih osobina buka može biti trajna, isprekidana i udarna, promjenljivih nivoa, različ itog trajanja i vremenske raspodele.

Buka je subjektivan osjećaj i nije je moguće meriti. Ona je određ ena fizič kim osobinama zvuka i fiziološ kim svojstvima uva i ljudskog organizma. Ono š to merimo je zvuk, odnosno njegova jač ina, tj.energija koja se prenosi zvuč nim talasima od izvora do ljudskog uva.

Buka u životnoj sredini uglavnom je posledica ljudskih aktivnosti, ali buku može stvarati i priroda (udar groma, vodopadi, jaki vetrovi, životinje… ). Glavni izvori buke u komunalnoj sredini su saobraćaj, industrija, građ evinski i javni radovi, rekreacija, sport, zabava… Kao posledica izloženosti velikoj buci mogu da se jave efekti na č ulo sluha (auditivni) i efekti na ostale organe i tkiva (neauditivni).

Uvo nije podjednako osetljivo za sve frekvencije, najosjetljivije je u područ ju od 350 - 3500 Hz, pri intenzitetu od 20- 80 dB, koje odgovara govornom područ ju. Granica socijalnog kontakta je 40dB.

Ozbiljnost oš tećenja sluha zavisi od intenziteta i trajanja delovanja buke. Jaka, isprekidana ili udarna buka izaziva č eš će privremeno pomeranje praga č ujnosti, a ređ e trajni gubitak sluha.

Na gubitak sluha utič e starost, neke bolesti, lekovi, izloženost hemijskim materijama i vibracijama. Prvi znak oš tećenja sluha su smetnje registrovanja visokih tonova, otežano sporazumevanje govorom, otežano praćenje radio i televizijskog programa, a zatim poremećaj koncentracije, odmora i sna. Ljudsko uvo ne može dugo da podnosi preveliku buku. Iako simptomi č esto spontano nestaju, deo č ulnih ćelija unutraš njeg uva može biti nepovratno uniš ten. Regeneracija ćelija moguća je unutar 48 sati nakon prekida izloženosti jakoj buci. Kod trajne izloženosti intenzivnoj buci dolazi do delimič nog ili potpunog gubitka sluha. Iznenadna oš tećenja jakom bukom su hitna stanja koja zahtevaju bolnič ko leč enje.

Neauditivni zdravstveni efekti izraz su fiziološ ke reakcije na stres. Buka indirektno utič e na endokrini sistem i simpatič ki deo autonomnog nervnog sistema i potstič e izluč ivanje stresogenih hormona. Većina efekata buke (smetnje kardiovaskularnog, digestivnog i imunološ kog sistema, smanjenje pažnje i pamćenja, suženje vidnog polja) kratkotrajna je i prolazna. Ali, zdravstvene smetnje mogu preći i u hronič ne. Kod dece se zapažaju poremećaji koncentracije i pamćenja. Posebno se naglaš ava važnost uklanjanja buke pri intelektualnom radu. Za dobar san bilo bi poželjno da buka ne prelazi 30 decibela, a pojedinač ni zvuč ni nadražaji 45 decibela.

148

Razlike u individualnoj osetljivosti na buku su velike. Na doživljaj buke deluje stav prema buci, nedostatak nadzora nad bukom, prenos neprijatne informacije, ambijentalna buka.

U poslednjim decenijama doš lo je, naroč ito u gradskim sredinama do povećanja broja puteva, brzine vozila, novih industrijskih postrojenja i razvoja buč nih rekreativnih aktivnosti i turizma, nedovoljno usklađ enih s prostornim planiranjem, tehnološ kim napretkom i postojećim propisima. Saobraćaj je međ u najvažnijim izvorima buke, a č ak 80% zagađ enja bukom u gradovima uzrokuju automobili. Zbog toga je "zagađ enje bukom" postalo izrazit javnozdravstveni i ekološ ki problem.

Sistematsko merenje buke u životnoj sredini uslov je za bolje upoznavanje š tetnih efekata prekomerne buke i sprovođ enje nadzora i smanjenja nivoa buke u svakodnevnom životu i radu.

Na lokalnom, gradskom nivou, važno je utvrditi i pratiti nivoe buke, predvideti udeo buke pri prostornom planiranju, planiranju zelenih površ ina i saobraćajnica, pri uvođ enju svake nove delatnosti i sprovodjenju mera za smanjenje nivoa buke. Rezultati sistematskog merenja nivoa buke treba da posluže urbanistima pri prostornom uređ enju i rekonstrukciji postojećih naselja i područ ja, arhitektama pri projektovanju objekata u neposrednoj blizini mernih mesta i medicinskim struč njacima pri oceni zdravstvenih smetnji od buke. ZAKONSKA OSNOVA

Merenje nivoa buke u životnoj sredini vrš eno je po metodologiji navedenoj u zakonskoj regulativi za Republiku Srbiju:

• SRPS U.J6.090 - Merenje buke u komunalnoj sredini. Savezni zavod za

standardizaciju, Beograd (1992)

• SRPS U.J6.205 - Akustič ko zoniranje prostora. Savezni zavod za standardizaciju, Beograd (1992)

METODOLOGIJA

Za merenja je koriš ćen merač nivoa zvuka “ Brüel & Kjæ r” , tip 2260, koji po svojim karakteristikama odgovara uslovima iz standarda JUS N.R6.032 i iz IEC 651 tip 1. Kalibracija instrumenta vrš ena je neposredno pre i posle svake serije merenja kalibratorom “ Brüel & Kjæ r” , tip 4231.

Na svakom mernom mestu u mreži mernih mesta merenja su vrš ena u tri dvoč asovna referentna intervala tokom dana (08-10h, 14-16h i 18-20h) i dva dvoč asovna referentna intervala tokom noći (23-01h i 03-05h). Interval merenja u okviru svakog referentnog intervala iznosio je 15 minuta. Merodavni nivo za dan (06-22h), izražen kao energetski ekvivalentan trajni nivo buke (Leq) dobijen je na osnovu ekvivalentnih nivoa dnevnih merenja, a merodavni nivo za noć (22-06h) na osnovu ekvivalentnih nivoa

149

noćnih merenja, postupkom klasiranja. Pri svakom merenju određ ivana je minimalna i maksimalna vrednost nivoa buke (Lmin i Lmax). Merne tač ke su postavljane na rastojanju od 3-10 m od zida zgrade, izuzev u područ ju odmora i rekreacije. Na svakom mernom mestu merena je gustina saobraćaja brojem lakih i teš kih vozila na č as. Meteorološ ki podaci dobijani su pri svakom merenju od najbliže stanice Republič kog hidrometeorološ kog zavoda. Zbog nepovoljnog uticaja na tač nost merenja, nije se vrš ilo merenje pri izrazitom nevremenu, brzini vetra iznad 10 m/s i pri temperaturama vazduha ispod -10º C. Statistič ka obrada rezultata merenja obavljena je u kompjuterskom programu “ SPSS 15” .

REZULTATI MERENJA BUKE U Ž IVOTNOJ SREDINI

U 2010.godini Zavod za javno zdravlje Panč evo vrš io je monitoring buke u životnoj sredini u gradu Vrš cu u već formiranoj mreži mernih mesta. Monitoring u gradu Panč evu nije ugovoren sa gradskom upravom. Grad Vršac – mrež a mernih mesta

Sistematsko merenje buke u životnoj sredini u Vrš cu vrš eno je na š est mernih mesta, po akustič kim zonama iz GUP-a, u dve sezone, tj, dva puta godiš nje.

Merna mesta za sistematsko merenje buke u Vrš cu u 2010. godini Zona (JUS) Merno mesto Zona gradskog centra Ispred zgrade Opš tine Zona stanovanja Trg Andrije Lukića 1 Zona stanovanja Miloš a Obilića 26 Bolnič ka zona Podvrš anska 13 Zona odmora i rekreacije Gerontološ ki centar Zona stanovanja uz industriju 2.oktobra 95

Podaci po akustičkim zonama

Uporednom grafič kom analizom merodavnih nivoa buke za dan na mernim mestima u Vrš cu u I i III kvartalu 2010.godine uoč ava se da su na mernim mestima Trg A Lukića 3 i Miloš a Obilića 26, u zoni stanovanja i mernom mestu Gerontološ ki centar, u zoni odmora i rekreacije, merodavni nivoi buke za dan veći u III nego u I kvartalu 2010.godine.

Na mernim mestima Podvrš anska 13, u bolnič koj zoni, i 2.oktobar 95, u zoni stanovanja merodavni nivoi buke za dan u III kvartalu niži su nego u I kvartalu ove godine.

Na mernom mestu Opš tina, u zoni gradskog centra u oba kvartala zabeleženi su isti merodavni dnevni nivoi buke.

150

Najveći merodavni nivo buke za dan (69 dB) zabeležen je u III kvartalu, na mernom mestu Trg A Lukića 3, u zoni stanovanja.

Na svim mernim mestima u Vrš cu, osim na mernom mestu Opš tina, merodavni nivoi buke za dan su visoki i prelaze DNB za dan po pojedinim zonama i u I i u III kvartalu.

Grafikon 1. Merodavni nivoi buke za dan na mernim mestima u Vrš cu, u I i III kvartalu 2010.godine

58

60

62

64

66

68

70

Opš tina Trg AndrijeLukića 3

Miloš aObilića 26

Podvrš anska13

Gerontološ kicentar

2.oktobar 95

I kvartalIII kvartal

Uporednom grafič kom analizom merodavnih nivoa buke za noć na mernim mestima u Vrš cu u I i III kvartalu 2010.godine, uoč ava se da su merodavni nivoi buke za noć na svim mernim mestima u Vrš cu, osim na mernom mestu Gerontološ ki centar, veći I nego u III kvartalu 2010. godine.

Najveće vrednosti merodavnog nivoa buke za noć (66 dB) zabeležene su na mernim mestima Trg A Lukića 3 i Miloš a Obilića 26, u zoni stanovanja u Vrš cu.

Na svim mernim mestima u Vrš cu, merodavni nivoi buke za noć su visoki i prekorač uju DNB po pojedinim zonama, i u I i u III kvartalu.

Grafikon 2. Merodavni nivoi buke za noć na mernim mestima u Vrš cu, u I i III kvartalu 2010.godine

4850525456586062646668

Opš tina Trg AndrijeLukića 3

Miloš aObilića 26

Podvrš anska13

Gerontološ kicentar

2.oktobar 95

I kvartalIII kvartal

Na mernom mestu Opš tina, u zoni gradskog centra, merodavni nivo buke za dan

isti je u I i III kvartalu i za 1 dB je niži od dozvoljenog nivoa buke od 65 dB.

151

Merodavni nivo buke za noć na ovom istom mestu veći je za 2 dB u I nego u III kvartalu godine. Merodavni nivoi buke za noć u oba kvartala godine veći su od DNB za noć (55 dB) za ovu zonu – u I kvartalu za 9 dB i u III kvartalu za 7 dB.

Grafikon 3. Merodavni i dozvoljeni nivoi buke za dan i noć na mernom mestu

Opš tina, u zoni gradskog centra u Vrš cu, u I i III kvartalu 2010.godine

0

10

20

30

40

50

60

70

Leq dan Leq noć

I kvartalIII kvartalDNB za dan i noć

Na svim mernim mestima u zoni stanovanja merodavni dnevni nivoi premaš ivali

su DNB (55 dB) za dan i u I i u III kvartalu. Na mernim mestima Trg Andrije Lukića 3 i Miloš a Obilića 26 merodavni nivoi

buke za dan veći su u III nego u I kvartalu. Na mernom mestu 2.oktobar 95 merodavni nivo buke za noć bio je veći u I nego u III kvartalu .

Na svim mernim mestima u zoni stanovanja takođ e je prekorač en i DNB za noć (45 dB).

Na svim mernim mestima u zoni stanovanja prekorač enja DNB za noć veća su od prekorač enja DNB za dan.

Takođ e, na svim mernim mestima u zoni stanovanja merodavni nivoi buke za noć u I kvartalu veći su od merodavnih nivoa buke u III kvartalu ove godine.

Najveći merodavni nivo buke od 66 dB zabeležen je na mernom mestu Trg Andrije Lukića 3 prekorač enje i na mernom mestu Miloš a Obilića 26.

Noćni merodavni nivoi buke na svim mernim mestima u zoni stanovanja prekorač uju DNB za dan za ovu zonu, tj. akustič ko opterećenje je veće noću nego danju u zoni stanovanja.

152

Grafikon 4. Prikaz merodavnih i dozvoljenih nivoa buke za dan i noć na mernim mestima u zoni stanovanja u Vrš cu, I i III kvartal 2010.godine

01020304050607080

Leq dan Leq noć Leq dan Leq noć Leq dan Leq noć

Trg A. Lukića 3 M.Obilića 26 2.oktobar 95

I kvartalIII kvartalDNB

Na mernom mestu Podvrš anska 13, u bolnič koj zoni merodavni nivo buke za dan prekorač uje DNB za ovu zonu (50 dB) u I i III kvartalu.

Merodavni nivo buke za dan na ovom mestu veći je u I nego u III kvartalu godine. U 2010.godini merodavni nivo buke na ovom mernom mestu prekorač uje DNB za

dan od 12-15 dB. Na mernom mestu Podvrš anska 13, u bolnič koj zoni merodavni nivo buke za noć

prekorač uje DNB za ovu zonu (40 dB) u I i III kvartalu. Merodavni nivo buke za noć na ovom mestu veći je u I nego u III kvartalu godine. Merodavni nivo buke za noć u oba kvartala 2010. godine prekorač uje i DNB za

dan za ovu zonu. Prekorač enja DNB za noć na mernom mestu Podvrš anska 13 u 2010. godini

iznose od 15-23 dB, š to govori o izuzetno velikom akustič kom opterećenju.

Grafikon 5. Merodavni i dozvoljeni nivoi buke za dan i noć na mernom mestu Podvrš anska 13, u bolnič koj zoni u Vrš cu, I i III kvartal 2010.godine

0

10

20

30

40

50

60

70

Leq dan Leq noć


Na mernom mestu Gerontološ ki centar, u zoni odmora i rekreacije merodavni nivoi buke za dan prekorač uju DNB za dan za ovu zonu od 50 dB (Grafikon 6), a prekorač enje iznosi od 14-16 dB i veće je u III nego u I kvartalu 2010.godine.

153

Noćni merodavni nivoi buke na ovom mernom mestu razlikuju se za samo 1 dB na š tetu III kvartala i prekorač uju DNB za noć za ovu zonu (40 dB). Velič ina prekorač enja DNB na ovom mernom mestu u 2010.godini iznosi od 20-21 dB.

Noćni merodavni nivoi buke na ovom mernom mestu prevazilaze DNB za dan za ovu zonu.

Grafikon 6. Merodavni i dozvoljeni nivoi buke za dan i noć na mernom mestu Gerontološ ki centar, u zoni odmora i rekreacije u Vrš cu,

I i III kvartal 2010.godine

0

10

20

30

40

50

60

70

Leq dan Leq noć


Opšti podaci

Proseč ne vrednosti merodavnih nivoa buke za dan na odabranim mernim mestima za sistematsko merenje komunalne buke u Vrš cu u I kvartalu 2010. godine iznose 65 ± 2 dB, š to je za 1-2 dB niže u odnosu na isti period 2008. i 2009.godine.

Proseč ne vrednosti merodavnih nivoa buke za noć od 62 ± 5 dB na nivou su merodavnih nivoa u istom periodu 2008.godine, ali su u odnosu na isti period 2009.godine viš i za 5 dB. Razlika proseč nih merodavnih nivoa buke za dan i noć u I kvartalu 2010. godine iznosi 3 dB, i najniža je posmatrano u odnosu na iste periode u 2008. (4 dB) i 2010.godine (10dB). Proseč ne vrednosti merodavnih nivoa buke na mernim mestima u Vrš cu za I kvartal 2008, I kvartal 2009, i I kvartal 2010.god. (X ± SD)

AKUSTIČKI PARAMETAR

I KVARTAL 2008.god.

I KVARTAL 2009.god

I KVARTAL 2010.god

Leq dBA (dan) 66 ± 2 67 ± 2 65 ± 2 Leq dBA (noć) 62 ± 2 57 ± 8 62 ± 5

Proseč ne vrednosti merodavnih nivoa buke za dan na odabranim mernim mestima

za sistematsko merenje komunalne buke u Vrš cu u III kvartalu 2010. godine iznose 66 ± 3 dB, š to je za 1 dB niže u odnosu na isti period 2009. godine, a isto kao u III kvartalu 2008. godine.

Proseč ni merodavni nivo buke za dan u III kvartalu veći je za 1dB od proseč nog merodavnog nivoa buke za dan u I kvartalu 2010. godine.

154

Proseč ne vrednosti merodavnih nivoa buke za noć od 59 ± 7 dB niže su za 2 dB od merodavnih nivoa u istom periodu 2008.i 2009.godine. Proseč ni merodavni nivo buke za noć u III kvartalu manji je za 4 dB nego u I kvartalu 2010.godine. Razlika proseč nih merodavnih nivoa buke za dan i noć u III kvartalu 2010.godine iznosi 7 dB, i veća je za 1 dB posmatrano u odnosu na iste periode u 2008. (6 dB) i 2010.godine (6dB). Proseč ne vrednosti merodavnih nivoa buke na mernim mestima u Vrš cu za III kvartal 2008, III kvartal 2009, i III kvartal 2010.god. (X ± SD)


III KVARTAL 2008.god.

III KVARTAL 2009.god

III KVARTAL 2010.god

Leq dBA (dan) 66 ± 1 67 ± 3 66 ± 3

Leq dBA (noć) 61 ± 5 61 ± 6 59 ± 7

Procenat prekorač enja DNB pri merenjima dnevnih nivoa buke u III kvartalu

2010. godine je 83,3%, jer od ukupno 18 merenja samo u tri merenja nije prekorač en dozvoljeni nivoi buke (DNB).

Procenat prekorač enja DNB pri merenjima noćnih nivoa buke je 100,0 %, jer od 12 merenja buka ni jedno nije bilo ispod DNB za noć.

Uzimajući proseč no prekorač enje DNB za dan i noć kao kriterijum za poređ enje rezultata uoč ava se da su prekorač enja DNB za dan u I kvartalu 2010.god. iznosila 10 dB, a za noć 17 dB.

Prekorač enja DNB za dan najniže je u istom periodu u poslednje tri godine, dok je prekorač enje DNB za noć u ovom kvartalu najviš e u poslednje tri godine.

U I kvartalu 2008. do 2010. godine proseč na prekorač enja dnevnih nivoa buke iznosila su 10-12 dB, dok su proseč na prekorač enja noćnih DNB iznosila 13-17 dB. Uporedni prikaz proseč nih prekorač enja DNB za dan i noć u Vrš cu za I kvartal 2008, I kvartal 2009, i I kvartal 2010.god. (X ± SD)


I KVARTAL 2008.god.

I KVARTAL 2009.god.

I KVARTAL 2010.god.

> DNB Leq dBA (dan) 11 ± 5 12 ± 5 10 ± 5 > DNB Leq dBA (noc) 16 ± 8 13 ± 8 17 ± 6

Proseč no prekorač enje DNB za dan u III kvartalu 2010.god. iznosilo je 11 dB, i

ima istu vrednost kao prekorač enje u 2008. godini, a za 1dB je niže od prekorač enja u istom periodu prethodne godine (Tabela 20). Proseč no prekorač enje DNB za noć od 14 dB niže je za 2 dB od prekorač enja u istom periodu 2008. i 2009.godine.

U III kvartalu 2008. do 2010. godine proseč na prekorač enja dnevnih nivoa buke

iznosila su 11-12 dB, dok su proseč na prekorač enja noćnih DNB iznosila 14 -16 dB.

155

Proseč no prekorač enje DNB za dan u III kvartalu za 1 dB je veće nego u I kvartalu ove godine, dok je proseč no prekorač enje DNB za noć manje za 3 dB nego u I kvartalu 2010.godine. Uporedni prikaz proseč nih prekorač enja DNB za dan i noć u Vrš cu za III kvartal 2008, III kvartal 2009, i III kvartal 2010.god. (X ± SD)





> DNB Leq dBA (dan) 11 ± 5 12 ± 5 11 ± 5 > DNB Leq dBA (noc) 16 ± 8 16 ± 7 14 ± 7

ZAKLJUČ AK

Na osnovu rezultata sistematskog merenja buke u životnoj sredini na područ ju

južnobanatskog okruga u 2010.godini može se zaključ iti: • Da se merenje buke u životnoj sredini u 2010.godini sprovodilo u samo

jednom gradu u okrugu - Vrš cu • Da su dnevna i noćna akustič ka opterećenja u gradu Vrš cu velika • Da su noćni nivoi buke izuzetno visoki i č esto premaš uju DNB za dan • Da se po proseč nim dnevnim i noćnim nivoima buke Vrš ac svrstava u

“ sivu akustič ku zonu” prema kriterijumima OECD (55-65 dB) • Da se zbog ovakvih nivoa buke u životnoj sredini u Vrš cu mogu oč ekivati

uč estalije psihološ ke smetnje i ometanje spavanja kod izloženog stanovniš tva

ZDRAVSTVENA ISPRAVNOST NAMIRNICA I PREDMETA OPŠ TE UPOTREBE U JUŽNOBANATSKOM OKRUGU TOKOM 2010. GODINE Namirnice su izvor energije i esencijalnih hranljivih sastojaka potrebnih za nadoknadu energetske potroš nje, izgradnju i funkcionisanje ćelija, tkiva i organskih sistema. Dostupnost dovoljne količ ine zdravstveno bezbedne hrane predstavlja osnovno ljudsko pravo, preduslov je pravilne ishrane i oč uvanja zdravlja stanovniš tva. Mikrobiološ ka i hemijska kontaminacija namirnica predstavljaju rizik za nastanak bolesti prenosivih hranom. Do kontaminacije namirnica može doći na putu od primarne proizvodnje, prometa pa sve do krajnjeg korisnika. Podelom nadležnosti u kontroli bezbednosti hrane koja je definisana Zakonom o bezbednosti hrane (″Sl. glasnik RS″, br. 41/09), tokom 2010.godine smanjen je i broj ispitivanih uzoraka hrane. Zavod za javno zdravlje Panč evo je u saradnji sa republič kim sanitarnim inspektorima nastavio sa kontrolom dijetetskih suplemenata i soli za ishranu ljudi, aditiva i aroma kao i vode za piće u originalnoj ambalaži (stona voda, mineralna voda i

156

izvorska voda). Vrš ena je kontrola i ostale hrane na zahtev korisnika ili u skladu sa već ugovorenim obavezama (mikrobiološ ka i fizič ko – hemijska ispravnost). Tokom 2010.godine uzorkovani su i analizirani uzorci predmeta opš te upotrebe domaćeg porekla i iz uvoza. Uslovi higijene procesa proizvodnje i transporta hrane kontrolisani su uzimanjem uzoraka briseva na č istoću površ ina, predmeta i ruku osoba koje dolaze u dodir sa hranom.

CILJ Cilj sprovođ enja nadzora nad zdravstvenom ispravnoš ću namirnica i predmeta opš te upotrebe tokom 2010. godine bio je da se prikupe podaci koji omogućavaju da se utvrde uzroci njihove neispravnosti, izvrš i procena rizika za zdravlje stanovniš tva i preporuč e mere za poboljš anje svih onih postupaka u lancu proizvodnje i prometa namirnica koji predstavljaju rizik za mikrobiološ ku i hemijsku kontaminaciju. Kontrola briseva (površ ina, predmeta i ruku osoba koje dolaze u dodir sa hranom) na č istoću u procesu proizvodnje i prometa namirnica vrš ena je takođ e sa ciljem procene rizika po zdravlje ljudi i blagovremenog preduzimanja mera u skladu sa dobrom higijenskom praksom.

ZAKONSKA OSNOVA I METODOLOGIJA Kontrola zdravstvene ispravnosti hrane, predmeta opš te upotrebe kao i briseva na č istoću vrš ena je na osnovu važeće zakonske regulative i to:

♦ Uputstvo o nač inu uzimanja uzoraka namirnica i predmeta opš te upotrebe za vrš enje analiza i superanaliza (Sl. list SFRJ br. 55/78).

♦ Zakon o zdravstvenoj ispravnosti namirnica i predmeta opš te upotrebe (″Sl. list SRJ″, br. 53/91),

♦ Zakon o bezbednosti hrane (″Sl. glasnik RS″, br. 41/09), ♦ Program zdravstvene zaš tite stanovniš tva od zaraznih bolesti od 2002. godine do

2010. godine (″Sl. glasnik RS″, br.29/02), ♦ Zakon o zaš titi stanovniš tva od zaraznih bolesti (″Sl. glasnik RS″ ,br. 125/04) ♦ Vodič za razvoj i primenu preduslovnih programa i principa HACCP u proizvodnji

hrane (Republika Srbija Ministarstvo poljoprivrede, trgovine, š umarstva i vodoprivrede, Uprava za veterinu Beograd, 2009) Rezultati laboratorijskih analiza sa miš ljenjem lekara specijaliste higijene

dostavljani su nadležnom inspektoratu za sanitarni nazor i vlasnicima analiziranih uzoraka, a godiš nji izveš taji o kontroli dostavljani Institutu za javno zdravlje Srbije "Dr Milan Jovanović Batut", Institutu za javno zdravlje Vojvodine i Ministarstvu zdravlja Republike Srbije.

157

REZULTATI Na teritoriji Južnobanatskog okruga u periodu I-XII 2010. godine na zdravstvenu ispravnost ispitan je 761 uzorak namirnica. Na mikrobiološ ku ispravnost analizirano je 669 namirnica, od č ega je 49 (7.3%) bilo neispravno dok je od 161 namirnice analizirane na fizič ko – hemijsku ispravnost 9 (5,6%) bilo neispravo. Na osnovu ovih analiza data su miš ljenja o zdravstvenoj ispravnosti i bezbednosti namirnica i njihovoj upotrebljivosti. Dato je 761 miš ljenje o zdravstvenoj ispravnosti i bezbednosti ispitivanih namirnica sa predlozima mera koje treba preduzeti. U okviru ovog broja, izvrš eno je ukupno 311 ispitivanja namirnica iz predš kolskih i š kolskih ustanovana mikrobiološ ku ispravnost, od č ega su 6 (1,9%) bile zdravstveno neispravne. Ministarstvo zdravlja i Institut za javno zdravlje Srbije «Dr Milan Jovanović – Batut» su izradili Plan posebne kontrole i monitoringa hrane za 2010. godinu koja je u nadležnosti Ministarstva zdravlja u skladu sa č lanom 12. tač ka 5. Zakona o bezbednosti hrane (Sl. glasnik RS broj 41/09) prema kome je u 2010. godinu na teritoriji Južnobanatskog okruga, sanitarna inspekcija (kao državni organ) u kontroli namirnica, uzorkovala 76 uzoraka (dijetetskih suplemenata i soli za ishranu ljudi, aditiva i aroma kao i vode za piće u originalnoj ambalaži) Od ukupnog broja pregledanih uzoraka 9 nije odgovaralo zbog neodgovarajuće deklaracije. Tokom 2010.godine uzorkovano je i mikrobiološ ki ispitan 101 uzorak predmeta opš te upotrebe i svi uzorci su bili ispravni. U navedenom periodu uzorkovano je 1153 brisa na č istoću od č ega je 89 (7,72%) bilo neispravno. Od navedenog broja 762 briseva uzorkovano je iz kuhinja predš kolskih objekata, osnovnih i srednjih š kola kao i iz internata.

ZAKLJUČ AK

Broj anliziranih uzoraka namirnica i predmeta opš te upotrebe ne omogućava validnu procenu rizika po zdravlje stanovniš tva Južnobanatskog okruga. Higijenski uslovi u proizvodnju i prometu ukazuju da je potrebno i dalje raditi na edukaciji stanovniš tva na znač aj održavanje lič ne higijene kao i higijene radnih prostorija, površ ina i predmeta koji dolaze u dodir sa hranom.

158

HIGIJENSKA ISPRAVNOST VODE ZA PIĆ E U JUŽNOBANTSKOM OKRUGU TOKOM 2010. GODINE

Prema Svetskoj Zdravstvenoj Organizaciji osnovni uslov za oč uvanje zdravlja stanovniš tva je obezbeđ ivanje dovoljne količ ine zdravstveno bezbedne vode za piće i jedan je od osnovnih pokazatelja zdravstvenog stanja stanovniš tva.

Vodosnadbevanje stanovniš tva u Južnobantskom okrugu vrš i se putem podzemnih voda iz dubljih vodonosnih slojeva (30-100 metara). Oko 90% stanovniš tva priključ eno je na centralni vodovode. U okrugu postoji tri postrojenja za preradu vode u Panč evu, Kovinu i Opovu. CILJ

Kvalitet usluge vodosnadbevanja ne procenjuje se samo kroz obezbeđ ivanje dovoljne količ ine vode potroš ač ima za piće za sve uobič ajene potrebe u domaćinstvu, već i kroz spreč avanje distribucije š tetnih materija i mikroorganizama. Nač in kontrole kvaliteta usluge vodosnadbevanja je kontinuirani monitoring, a cilj kontrole higijenske ispravnosti vode za piće je oč uvanje i zaš tita zdravlja ljudi.

ZAKONSKA OSNOVA I METODOLOGIJA

Kontorla zdravstvene ispravnosti vode za piće vrš ena je na osnovu važeće zakonske osnove u Republici Srbiji: § Pravilnik o nač inu uzimanja uzoraka i metodama za laboratorijsku analizu vode za

piće (Sl. list SFRJ br. 33/87); § Pravilnik o higijenskoj ispravnosti vode za piće (Sl. list SRJ br. 42/98, sa

dopunom); § Program zdravstvene zaš tite stanovniš tva od zaraznih bolesti od 2002. godine do

2010. godine (Sl. glasnik RS br.29/02); § Zakon o zaš titi stanovniš tva od zaraznih bolesti (Sl. glasnik RS br. 125/04); § Zakon o vodama (Sl. glasnik RS br. 30/10); § Odluka o strategiji vodosnadbevanja i zaš tite vode u AP Vojvodini (Sl. list APV

1/10).

Rezultati laboratorijskih analiza sa miš ljenjem lekara specijaliste higijene dostavljani su nadležnom inspektoratu za sanitarni nazor i vlasniku vodnog objekta, a godiš nji izveš taji o kontroli dostavljani Institutu za javno zdravlje Srbije "Dr Milan Jovanović Batut", Institutu za javno zdravlje Vojvodine i Ministarstvu zdravlja Republike Srbije.

159

REZULTATI

Pod redovnom kontrolom Zavoda za javno zdravlje Panč evo je 70 vodovoda u naseljenim mestima Južnog Banata i to po opš inama: Panč evo 6, Alibunar 11, Bela Crkva 2, Kovač ica 7, Kovin 9, Opovo 2, Plandiš te 12, Vrš ac 20. Pored centralnih vodovoda i lokalnih javnih objekata-bunara pod kontrolom su lokalni vodovodi radnih i drugih organizacija (ukupno 50).

Mikrobiološ ki je analizirano 5711 uzoraka vode za piće iz distributivne mreže vodovoda za javno snadbevanje stanovniš tva. Mikrobiološ ki neispravno je bilo 1112 (19,5%) uzoraka: zbog povećanog broja aerobno-mezofilnih bakterija (AMB) 763 (68,6%), a zbog fekalno-koliformnih bakterija (FK) 349 (31,4%).

Fizič ko– hemijski je analizirano 3106 uzorka vode za piće iz distributivne mreže centralnih vodovoda za javno snadbevanje stanovniš tva, a 1768 (63,5) je bilo neispravno zbog poviš enog sadržaja gvožđ a, amonijaka, mangana i promenjenih fizič kih osobina. Rezultati ispitivanja higijenske ispravnosti preč iš ćene hlorisane vode za piće iz komunalnih vodovoda sa teritorije Južnobantskog okruga tokom 2010. godine

MIKROBIOLOŠKI PREGLED FIZIČ KO-HEMIJSKI PREGLED

neispravni uzorci neispravnih

NASELJE

broj uzetih

uzoraka broj % uzrok

neispravnosti

broj uzetih

uzoraka broj % uzrok neispravnosti

PANČEVO* 1535 83 5,4 AMB i FK 453 4 0,1 Fe, NH 3, i fizič ke osobine

KOVIN 183 13 7,1 AMB i FK 71 2 2,8 fizi č ke osobine

OPOVO** 48 7 14,6 AMB i FK 48 10 20,8

Mn, Fe, el.provodljivost, NH3, KMnO4, i fizič ke

osobine *Vodovod Panč eva je regionalni vodovod iz kog se snadbevaju vodom za piće sledeća naseljena mesta: Panč evo, Banatski Brestovac, Ivanovo, Omoljica i Starč evo. **Vodovod Opova je regionalni vodovod iz kog se snadbevaju vodom za piće sledeća naseljena mesta: Opovo, Baranda i Sakule. Rezultati ispitivanja higijenske ispravnosti nepreč iš ćene hlorisane vode za piće iz komunalnih vodovoda sa teritorije Južnobantskog okruga tokom 2010. godine

MIKROBIOLOŠKI PREGLED FIZIČ KO-HEMIJSKI PREGLED

neispravni uzorci neispravnih

NASELJE

broj uzetih


neispravnosti

broj uzetih

uzoraka broj % uzrok neispravnosti

ALIBUNAR 122 17 13,9 AMB 26 26 100 Mn BANATSKI KARLOVAC 170 24 14,1 AMB i FK 26 24 92,3 Mn

160

DEVOJAČKI BUNAR 38 10 26,3 AMB i FK 3 2 66,7 Mn

DOBRICA 86 32 37,3 AMB i FK 14 9 64,3 Mn, Fe i fizič ke

osobine

ILANDŽA 36 8 22,2 AMB i FK 36 36 100 Mn, Fe, NO2 i fizič ke

osobine

JANOŠIK 74 10 13,5 AMB i FK 14 14 100 Mn, Fe i fizič ke

osobine

LOKVE 36 4 11,1 AMB i FK 13 13 100 Mn, Fe i fizič ke

osobine

NIKOLINCI 59 12 20,3 AMB i FK 14 14 100 Mn, Fe i fizič ke

osobine

NOVI KOZJAK 63 15 23,8 AMB i FK 15 15 100 Mn, Fe i fizič ke

osobine

SELEUŠ 78 20 25,6 AMB i FK 18 18 100 Mn, Fe i fizič ke

osobine

VLADIMIROVAC 89 50 56,2 AMB i FK 23 14 60,9 NH3, Mn i NO2

BELA CRKVA# 258 68 26,4 AMB i FK 258 141 54,6 NO2, NH3, Mn, Fe i fizič ke osobine

KALUĐ EROVO 20 16 80,0 AMB i FK 20 0 0 /

KOVAČ ICA 48 1 2,1 AMB 36 36 100 Mn, Fe, NO2 i fizič ke osobine

CREPAJA 146 61 41,8 AMB i FK 26 26 100 Mn, Fe, NO2 i fizič ke osobine

DEBELJAČ A 36 1 24,1 AMB 36 36 100 Mn, Fe, NH3 i fizič ke osobine

IDVOR 41 30 73,2 AMB i FK 15 15 100

Fe, NH3, fizič ke osobine, KMnO4 i

el.provodljivost

PADINA 36 7 19,4 AMB 36 33 91,7 Mn, NO2

SAMOŠ 35 3 8,6 AMB i FK 35 35 100 Mn, Fe i fizič ke

osobine UZDIN I

PUTNIKOVO 36 4 11,1 AMB i FK 36 36 100 Mn, Fe, NH3 i fizič ke osobine

DELIBLATO 48 14 29,2 AMB i FK 12 12 100 Mn, Fe i fizič ke

osobine

DUBOVAC 48 17 35,4 AMB i FK 12 12 100 NO2, Mn, Fe i fizič ke osobine

GAJ 48 5 10,4 AMB i FK 12 12 100 Mn, Fe i fizič ke

osobine MALO

BAVANIŠTE 24 7 29,2 AMB 12 9 75,0 Mn KMnO4 i fizič ke

osobine

MRAMORAK 48 1 2,1 AMB 12 12 100 Mn, Fe i fizič ke

osobine

PLOČ ICA 48 24 50,0 AMB i FK 12 11 91,7 Mn, Fe, KMnO4 i

fizič ke osobine

SKORENOVAC 48 3 6,3 AMB 12 12 100 Mn, Fe, NO2 i fizič ke osobine

161

ŠUMARAK 24 1 4,7 AMB 12 12 100 Mn, Fe i fizič ke

osobine

SEFKERIN 36 4 11,1 AMB i FK 36 36 100

Fe, NH3,Mn, NO2, KMnO4 i fizič ke

osobine BANATSKO NOVO SELO 143 20 13,9 AMB i FK 143 140 97,9

Mn, Fe, NO2, NH3 i fizič ke osobine

DOLOVO 36 12 33,3 AMB i FK 36 36 100 Mn, Fe, NO2 i fizič ke osobine

GLOGONJ 72 33 45,83 AMB i FK 36 31 100 Fe, NO2 i fizič ke

osobine

JABUKA 80 22 27,5 AMB i FK 79 77 97,5 Fe, NO2, NH3 i fizič ke osobine

KAČ AREVO 74 17 22,9 AMB i FK 74 73 98,7 Mn, Fe, NH3 i fizič ke osobine

BANATSKI SOKOLAC 36 11 30,6 AMB i FK 36 34 100

Fe, Mn, NH3 i fizič ke osobine

BARICE 37 15 40,5 AMB i FK 1 1 100 Mn

DUŽ INE 36 7 19,4 AMB i FK 36 36 100 Mn, Fe, NO2, NH3 i

fizič ke osobine

HAJDUČ ICA 36 10 27,8 AMB i FK 36 35 97,2 Mn, Fe, i fizič ke

osobine

JERMENOVCI 35 4 11,4 AMB i FK 34 32 94,1 Mn, NO2, Fe i fizič ke osobine

MARGITA 36 3 8,3 AMB i FK 36 36 100 Mn, NH 3, KMnO4

MARKOVIĆEVO 36 13 36,1 AMB i FK 36 36 100 Mn, Fe, NH3 i fizič ke osobine

MILETIĆEVO 36 15 41,7 AMB i FK 34 34 100 Mn, Fe, NH3 i fizič ke osobine

PLANDIŠTE 72 7 9,7 AMB i FK 72 72 100,0 Mn, Fe, NH3 i fizič ke osobine

STARI LEC 35 17 48,6 AMB i FK 35 34 97,1 Mn, Fe, NH3 i fizič ke osobine

VELIKA GREDA 36 1 2,8 AMB 36 36 100 Mn, Fe, NH3 i fizič ke osobine

KUPINIK I VELIKI GAJ 36 13 36,1 AMB i FK 36 36 100

Mn, Fe, NH3 i fizič ke osobine

GUDURICA 34 1 2,9 AMB i FK 34 2 5,8

IZBIŠTE 36 3 8,3 AMB i FK 36 31 86,1

KUŠTILJ 36 5 13,9 AMB i FK 36 5 13,9 NO 2

MALI ŽAM 36 0 0 36 36 100

MALO SREDIŠTE 35 3 8,7 AMB i FK 35 5 14,2

MARKOVAC 35 7 20,0 AMB i FK 35 1 2,9

162

MESIĆ 26 8 30,7 AMB i FK 2 0 0 /

OREŠAC 36 6 16,7 AMB i FK 36 35 97,2

PARTA 36 4 11,1 AMB i FK 36 36 100

POTPORANJ 36 5 13,9 AMB 36 35 97,2

RITIŠEVO 36 7 19,4 AMB i FK 36 36 100

SOČ ICA 36 8 22,2 AMB i FK 36 35 97,2

ŠUŠARA 36 2 5,6 AMB i FK 36 1 2,8

ULJMA 36 1 2,8 AMB 36 36 100 Mn, Fe i fizič ke

osobine

VATIN 36 5 13,9 AMB i FK 36 36 100

VLAJKOVAC 36 5 22,2 AMB i FK 36 36 100

VRŠAC## 659 71 10,7 AMB i FK 659 659 100

VOJVODINCI 36 4 11,1 AMB i FK 36 36 100

ZAGAJICA 36 3 8,3 AMB i FK 36 35 97,2 # Vodovod Bele Crkve je regionalni vodovod iz kog se snadbevaju vodom za piće sledeća naseljena mesta: Bela Crkva, Banatska Palanka, Banatska Subotica, Crvena Crkva, Č eš ko Selo, Dobrič evo, Dupljaja, Grebenac, Jasenovo, Kajtasovo, Kruš č ica, Kusić, Stara Palanka, Straža i Vrač arev Gaj. ## Vodovod Vrš ac je vodovod iz kog se snadbevaju vodom za piće sledeća naseljena mesta: Vrš ac, Pavliš i Jablanka.

ZAKLJUČ AK

Voda za piće koja se distribuira u vodovodima naseljenih mesta u Južnobantakom okrugu, a koja se ne preč iš ćava, već samo hloriš e, crpi se iz duboko buš enih bunara i ima rastvorene mineralne sastojke koji su karakteristič ni za ovaj region. Zbog ovakvog fizič ko-hemijskog sastava samo se procesom preč iš ćavanja može omogućiti zdravstveno bezbedna voda za piće. Kvalitet vodosnabevanja se može poboljš ati izgradnjom regionalnih fabrika vode koje bi snadbevale stanovniš tvo viš e naseljenih mesta preč iš ćenom vodom za piće, a ovo se može postići aktivnim uključ ivanjem nadležnih institucija, organa lokalne samouprave i š ire zajednice.

163

KVALITET POVRŠ INSKE VODE JAVNIH KUPALIŠ TA REKA I JEZERA U JUŽNOBANTSKOM OKRUGU TOKOM 2010. GODINE Potreba za rekreacijom, kao jednim od nač ina održavanja psihfizič kog zdravlja i radne sposobnosti, je bitna potreba savremenog č oveka, tako da se velika pažnja posvećuje kvalitetu površ inskih voda, odnosno zaš titi zdravlja ljudi. Da bi se opasnost po zdravlje korisnika svela na š to manju meru potrebno je kontrolisati potencijalne uzroke, ne samo u vodama za rekreaciju, već i na š irokom prostoru zona za rekreaciju. CILJ Prouč avanje kvaliteta površ inske vode namenjene za rekreaciju građ ana ima osnovni cilj zaš titu zdravlja ljudi. Redovno praćenje kvaliteta površ inske vode doprinosi prepoznavanju rizika i lakš oj proceni zagađ enja. ZAKONSKA OSNOVA I METODOLOGIJA

Kontorla kvaliteta površ inske vode javnih kupališ ta vrš ena je na osnovu važeće zakonske osnove u Republici Srbiji: § Uredba o klasifikaciji voda međ urepublič kih vodotoka, međ udržavnih voda i voda

obalnog mora Jugoslavije (Sl. list SFRJ br. 6/78); § Pravilnik o opasnim materijama u vodama (Sl. glasnik SRS 31/82); § Pravilnik o nač inu uzimanja uzoraka i metodama za laboratorijsku analizu vode za

piće (Sl. list SFRJ br. 33/87); § Zakon o vodama (Sl. glasnik RS br. 30/10) § Zakon o režimu voda (Sl list SRJ br. 59/98); § Zakon o zaš titi stanovniš tva od zaraznih bolesti (Sl. glasnik RS br. 125/04).

Rezultati laboratorijskih analiza sa miš ljenjem lekara specijaliste higijene

dostavljani su nadležnom inspektoratu za sanitarni nazor i zaš titu životne sredine i prostornog planiranja, a godiš nji izveš taji o kontroli dostavljani Institutu za javno zdravlje Srbije "Dr Milan Jovanović Batut", Institutu za javno zdravlje Vojvodine i Ministarstvu zdravlja Republike Srbije.

REZULTATI

Zavoda za javno zdravlje Panč evo u toku sezone kupanja kontroliš e kvalitet površ inske vode na kupališ tima u Južnom Banatu. Analizirane su vode na rekama: Dunav (kupališ te Bela Stena), Tamiš (kupališ ta Panč evo, Glogonj i Jabuka) i Ponjavica (kupališ ta Omoljica, Ivanovo i Bantski Brestovac) i jezerima Belocrkvanska jezera (Glavno i Vrač evgajsko), Vrš ač ko jezero, jezero u Kač arevu i Šljunkara kod Kovina.

Mikrobiološ ki je analizirano 66 uzoraka površ inske vode i vode iz javnih reč nih kupališ ta. Van II klase je bilo 24 (36,4%) uzoraka zbog utvrđ enog najverovatnijeg broja koliformnih bakterija u litru vode preko 20.000.

Fizič ko– hemijski je analizirano 66 uzoraka površ inske vode i vode iz javnih reč nih kupališ ta. Van II klase je bilo 60 (90,9%) uzoraka zbog fizič kih osobina vode (boja, mutnoća, miris), povećanih koncentracija gvožđ a, amonijaka i nitrita, suspendovanih

164

materija, suvog ostatka, sadržaja vodonikovih jona, koncentracije rastvorenog kiseonika i hemijske potroš nje kiseonika, kao i vidljivih otpadnih materija. Svi uzorci analizarani su na prisustvo cijanida i teš kih metala (olovo, živa, nikl, kadmijum, cink), a vrednosti rezultata analiza su u skladu sa zakonskom regulativom. Rezultati ispitivanja kvaliteta površ inske vode javnih kupališ ta u Južnobanatskom okrugu tokom 2010. godine

MIKROBIOLOŠKI PREGLED FIZIČ KO-HEMIJSKI PREGLED odstupanje od

I i II klase voda

odstupanje od I i II

klase voda opš tina naziv kupališ ta

broj uzetih


odstupanja

broj uzetih

uzoraka broj % uzrok odstupanja

Bela Crkva

BELOCRKVANSKA JEZERA 6 0 0 MPN>20.000 6 2 33,3

suspendovane materije, NH3

Kovin ŠLJUNKARA 3 1 33,3 MPN>20.000 3 3 100

suspendovane materije, boja,

zasićenje kiseonikom, NH3

Panč evo DUNAV 8 7 87,5 MPN>20.000 12 12 100,0

HPK, kiseonik odmah, NH3, Fe,

suspendovane materije, miris, boja, vidljive

otpadne materije

Panč evo TAMIŠ 14 7 50,0 MPN>20.000 18 18 100,0


suspendovane materije, miris, boja, vidljive

otpadne materije

Panč evo PONJAVICA 12 4 33,3 MPN>20.000 18 13 72,2


suspendovane materije, miris,

pH, boja, vidljive otpadne materije

Panč evo JEZERO

KAČ AREVO 5 1 20,0 MPN>20.000 6 1 16,6

kiseonik odmah, NH3, Fe,

suspendovane materije, boja

Vrš ac VRŠAČKO

JEZERO 18 4 22,2 MPN>20.000 9 9 100,0

kiseonik odmah, boja, zasićenje kisonika, suvi

ostatak, mutnoća NO2, NH3, Fe, suspendovane

materije

165

ZAKLJUČ AK

Prema preporukama Svetske Zdravstvene Organizacije, a u cilju spreč avanja i smanjenja rizika po zdravlje ljudi preporuč uje se stalno praćenje kvaliteta površ inske vode na kupališ tima zbog promenjljivosti uslova sredine. Okvirna Direktiva EU o vodama (Water Framework Directive 2000/60/EC) propisuje sveobuhvatnu zaš titu svih voda, uz primenu nač ela upravljanja vodenim resursima, podizanje dobrog statusa voda prema definisanim kriterijumima i hidrološ kim, hemijskim i biološ kim standardima u periodu od 15 godina. Neophodno je uključ ivanje javnosti u cilju informisanja, konsultovanja i aktivnog uč estvovanja u upravljanju vodama.

HIGIJENSKO-SANITARNO STANJE U ŠKOLAMA I PREDŠKOLSKIM USTANOVAMA

Škole su vaspitno obrazovne ustanove, ali i deo životno-radne sredine od izuzetnog

znač aja za psihič ki, fizič ki i socijalni razvoj dece. U smislu razvijanja i unapređ enja fizič kog zdravlja od posebnog znač aja je periodič ni nadzor nad svim predš kolskim i š kolskim objektima (š kolska zgrada, dvoriš te, fiskulturna sala) i prostorijama (uč ionice, kabineti, holovi, hodnici, sanitarne prostorije, kuhinje itd.). Za potrebe Ministarstva zdravlja vrš i se kontrola higijenskih uslova u objektima osnovnih š kola, a prema ugovorima se realizuju programi javno-zdravstvene kontrole predš kolskih i š kolskih objekata koji obuhvataju u celini ili pojedinač no: kontrolu higijenskog stanja objekta, kontrolu mikrobiološ kog stanja radnih površ ina, posudja i ruku osoblja zaposlenog u š kolskim kuhinjama, ispitivanje zdravstvene ispravnosti namirnica u š kolskoj kuhinji, kontrolu energetske vrednosti obroka, kontrolu vode za piće, poslove dezinsekcije i deratizacije objekata i zdravstvene preglede osoblja zaposlenog u š kolskim kuhinjama i vaspitač a u zabaviš tu.

CILJ

Cilj javno zdravstvene kontrole predš koskih i š kolskih ustanova je unapređ enje i

podrš ka razvoju mreže zdravih okruženja i zdravlja dece primenom efikasnih mera radi smanjenja negativnog uticaja neadekvatne š kolske sredine na zdravstveno stanje uč enika.

METOD RADA

Kontrola higijenskog stanja predš kolskih i š kolskih objekata vrš ena je prema

upitniku i metodološ kom uputstvu Instituta za javno zdravlje Srbije "Dr Milan Jovanović Batut". Kontrolisano je snabdevanje vodom, uklanjanje otpadnih materija, higijenski uslovi u š kolskom dvoriš tu, uč ionicama, fiskulturnim dvoranama, š kolskoj kuhinji, nač in grejanja prostorija i data je opš ta higijenska ocena za ceo objekat. Opš ta higijenska ocena je data dvostepeno: zadovoljava i ne zadovoljava.

166

Kontrola higijenskog stanja predš kolskih i š kolskih objekata vrš ena je u skladu sa sledećom zakonskom regulativom: Zakon o zaš titi stanovniš tva od zaraznih bolesti (Sl. glasnik RS br. 125/2004), Zakon o zdravstvenoj zaš titi (Sl. glasnik RS br. 107/2005), Zakon o javnom zdravlju (Sl. glasnik RS br. 72/2009), Strategija javnog zdravlja Republike Srbije (Sl. glasnik RS br. 22/2009), Strategija za prevenciju i kontrolu hronič nih nezaraznih bolesti i Akcioni plan za sprovođ enje strategije za period 2000-2015 godine (Sl. glasnik RS br. 22/2009), Plan Akcije za životnu sredinu i zdravlje dece u Republici Srbiji za period od 2009-2019. godine (Sl. glasnik RS br. 83/2009), Pravilnik o bližim uslovima za poč etak rada i bavljenje delatnostima ustanova za decu (Sl. glasnik RS br. 50/94), Pravilnik o normativima š kolskog prostora, opreme i nastavnih sredstava za osnovnu š kolu (Sl. glasnik SRS– Prosvetni glasnik br. 4/90), Pravilnika o obaveznim zdravstvenim pregledima određ enih kategorija zaposlenih, drugih lica i kliconoš a (Sl. glasnik RS br. 20/06) i druga bliža zakonska akta u skladu sa gore navedenim poslovima javnozdravstvenog nadzora.

REZULTATI

U 2010. godini izvrš eno je 100 higijensko sanitarnih nadzora predš kolskih objekata, 133 nadzora osnovnih š kola, 22 nadzora srednjih š kola i 1 nadzor internata za decu. Izvrš eno je i 190 nadzora objekata za ishranu dece. Svi objekti su u dobrom ili zadovoljavajućem stanju, osim fiskulturne sale jedne osnovne š kole i radionice jedne srednje š kole.

Izvrš eno je ukupno 762 analize briseva na č istoću u predš kolskim i š kolskim kuhinjama, gde je bilo 35 (46%) neispravnih uzoraka, 311 bakteriološ kih analiza namirnica, od č ega 6 (1,9%) nije bilo ispravno i 30 analiza energetske vrednosti obroka.

Ukupno, u okviru ispitivanja vode za piće u objektima koji su obuhvaćeni i ugovorima i monitoringom, od 1172 analiza 186 (15,9%) ne odgovara mikrobiološ ki i od 702 izvrš ene fizič ko-hemijske analize 300 (42,7%) ne odgovara. Ukupna neispravnost vode za piće od 1172 analiza iznosi 540 (46,1%).

ZAKLJUČ AK Higijena u predš kolskim i š kolskim ustanovama je na zadovoljavajućem nivou, kao

i kontrola higijene i namirnica u š kolskim kuhinjama. U predš kolskim ustanovama u kojima se kontroliš e energetska vrednost obroka, ovi rezultati su zadovoljavajući, ali ne postoji interesovanje za energetsku kontrolu obroka u ostalim predš kolskim ustanovama, kao ni u š kolama usled nedostatka finansija. Voda za piće nije zadovoljavajućeg kvaliteta, š to je odraz situacije kvaliteta vode za piće u celom regionu, s obzirom da su svi predš kolski i š kolski objekti priključ eni na centralni ili lokalni sistem vodosnabdevanja. Prioritetni objekti za sanaciju su: fiskulturna sala OŠ "IV oktobar" Glogonj i radionica Maš inske š kole Panč evo.

168

Centar za prevenciju i kontrolu bolesti, prikuplja, obrađ uje, analizira i sač injava izveš taj o kretanju zaraznih bolesti u Južnobanatskom okrugu sa oko 313937 stanovnika, a na osnovu podataka koje dostavljaju zdravstvene ustanove: 8 Domova zdravlja, 3 specijalne i 2 opš te bolnice. Na osnovu važećih zakonskih propisa u Južnobanatskom okrugu u 2010. godini zdravstvena služba je prijavila 1010 oboljenja od zaraznih i parazitarnih bolesti na pojedinač nim prijavama, a 12 834 oboljenja je prijavljeno na 1930 zbirnih prijava, bez gripa. Ukupna incidencija u 2010. godini je 3967.99, š to je u poredjenju sa prethodnom godinom neznatno niža vrednost ( In za 2009- 4889.2), i 12% niža u odnosu na In za posmatrani petogodiš nji period (4474.90). Do smanjenja incidencije doš lo je usled ukupnog smanjenja broja prijavljenih oboljenja od zaraznih bolesti na zbirnim prijavama i to u grupi Respiratornih bolesti – Pharyngitis streptococcica i Tonsillitis streptococcica. Broj obolelih od zaraznih bolesti i incidencija na 100.000 stanovnika, broj umrlih i mortalitet na 100.000 stanovnika, na teritoriji Južnobanatskog okruga u periodu 2006-2010. godine Godina Broj obolelih Inc /100000 Broj umrlih Mt/100000 2006 12103 3855.2 5 1.6 2007 15077 4802.5 8 2.5 2008 15255 4859.3 6 1.9 2009 15349 4889.2 6 1.9 2010 12458 3967.99 4 1.27 Incidencija zaraznih bolesti razlikuje se po opš tinama, i u rasponu je od 15595.50 u opš tini Opovo, (š to je najviš a incidencija na Južnobanatskom okrugu), do 980.11 u opš tini Alibunar (najniža incidencija), i ista je kao i u posmatranom periodu u 2009. godini. Do porasta incidencije u odnosu na 2009. godinu, doš lo je u opš tinama : Bela Crkva i Plandiš te, a do pada u opš tinama: Alibunar, Vrš ac, Kovač ica, Kovin, Opovo i Panč evo. Distribucija broja obolelih i incidencije zaraznih i parazitarnih bolesti po opštinama u Južnobanatskom okrugu u 2009. i 2010. godini Opština Brojobolelih

2010. Inc na 100000 2010.

Broj obolelih 2009.

Inc na 100000 2009.

Alibunar 225 980.11 268 1167.45 Bela Crkva 2780 13649.49 2753 13516.96 Vršac 1543 2837.98 2633 4842.83 Kovačica 1412 506272 2153 7719.61 Kovin 1531 4160.07 1669 4535.10 Opovo 1718 15595.50 2439 22140.50 Pančevo 2963 2330.11 3157 2425.96 Plandište 286 2137.97 277 2070.70 Ukupna

12458

3967.99

15349

4889.19

169

Mortalitet za Južnobanatski okrug u 2010. godini iznosi 1.27; prijavljeno je 4 sluč ajeva oboljenja koja su imala smrtni ishod i to: 2 Septikemia alie (1-Panč evo i 1-Opovo) i 2 pod Dg: TBC (1-Bela Crkva i 1- Kovač ica), š to je za 2 manje nego tokom 2009. godine (Mt-1.91), š to je niža vrednost u odnosu na petogodiš nji prosek (Mt-1.80). Distribucija broja umrlih i mortaliteta zaraznih i parazitarnih bolesti po opštinama u Južnobanatskom okrugu u 2009. i 2010. godini Opština Broj

umrlih 2010.

Mt na 100000 2010.

Broj umrlih 2009.

Mt na 100000 2009. god

Alibunar 0 0 0 0 Bela Crkva 1 4.91 1 4.91 Vršac 0 0 2 3.68 Kovačica 1 3.59 1 3.59 Kovin 0 0 1 2.72 Opovo 1 9.08 0 0 Pančevo 1 0.79 1 0.79 Plandište 0 0 0 0 Ukupna

4

1.27

6

1.91

Prema ukupnom broju prijavljenih sluč ajeva zaraznih bolesti u 2010.god., grupa Respiratornih zaraznih bolesti č ini 90.92% od svih zaraznih bolesti i na prvom je mestu. Od kada su uvedene Zbirne prijave pharyngitis streptococcica sa 5883 prijavljenih obolelih i Tonsillitis streptococcica sa 2678 prijava č ine ukupno 8561 prijava, š to je 68.72% uč eš ća svih prijava zaraznih bolesti, i ako posmatramo petogodiš nji prosek i 2009. godinu iste je distribucije. Na drugom mestu je grupa crevnih zaraznih bolesti zastupljena sa 6.81%, grupa parazitarnih zaraznih bolesti sa 1.77% je na trećem mestu, a na č etvrtom mestu su hepatitisi (017%), pa grupa ostalih zaraznih bolesti 0.13%.

170

Udeo pojedinih grupa bolesti prema strukturi oboljevanja od zaraznih bolesti u Južnobanatskom okrugu u toku 2009. i 2010. godine Red.br.

Grupa zaraznih bolesti Broj obolelih 2010. god.

Procenat Broj obolelih 2009. god.

Procenat

1. Respiratorne zarazne bolesti

11327 90.92% 14293 93.12%

2. Crevne zarazne bolesti 848 6.81% 778 5.07% 3. Parazitarne zarazne

bolesti 221 1.77% 168 1.09%

4. Hepatitisi 22 0.17% 38 5. Ostale zarazne bolesti 16 0.13% 56-(15+3) 0.36% 6. Vektorske zarazne

bolesti 11 0.09% 9 0.06%

7. Zoonoze 9 0.07% 34 0.22% 8. Polno prenosive zarazne

bolesti 4 0.03% 11 0.07%

U K U P N O 12457 100% 15349 100% * bez influence i kliconoštva U strukturi deset najč eš ćih zaraznih bolesti u 2010. godini, vodeće mesto zauzima streptokokni faringitis, sa incidencijom koja je 16% manja nego 2009. godine.( 1873.94:2419). Redosled učestalosti pojedinih zaraznih i parazitarnih bolesti u Južnobanatskom okrugu u 2009. i 2010. godini.

Red.br.

Oboljenje Broj obolelih 2010

Incidencija/100000

Broj obolelih 2009

Incidencija/100000

1. Pharyngitis streptococcica 5883 1873.94 7594 2419 2. Tonsillitis streptococcica 2678 853.04 3497 1113.9 3. Varicella 1644 523.67 1754 558.7 4. Pneumonia bacterialis 769 244.95 881 280.6 5. Diarrhoea et gast. ca. inf. 575 183.16 513 163.4 6. Scabies 221 70.40 273 87.0 7. Pneumonia viralis 135 43.00 168 53.5 8. Scarlatina 110 35.04 113 36.0 9. Salmonellosis 75 23.89 97 30.9 10. Enterocolitis non spec. 71 22.62 87 27.7

Tokom 2010. godine u Južnobanatskom okrugu prijavljeno je 27 nosilaš tva zaraznih bolesti š to je 20% manje nego tokom 2009. godine (34).

171

Kod sledećih oboljenja u 2010. godini doš lo je do povećanja nosilaš tva; HIV za 64%, dok je HbsAg-nosioca bilo manje za 79%. Do neznatnog smanjenja je doš lo i kod Lambliassis-a, i to za 1 prijavu. Redosled učestalosti nosilaštva zaraznih bolesti u Južnobanatskom okrugu u 2009. i 2010. godini Red.br.

Oboljenje Broj nosioca 2010

Procenat Broj nosioca 2009

Procenat

1. HBsAg-nosioci 5 18.51% 16 47.06% 2. Lambliassis 7 25.92% 8 23.53% 3. HIV 15 55.55% 7 20.59% 4. Salmonellosis 0 0% 2 5.89% 5. HCV-nosioci 0 0% 1 2.94% UKUPNO 27 100% 34 100%

Tokom 2010. godine ZZJZ je prijavio 6, i odjavio 6 epidemija na teritoriji Južnobanatskog okruga; 4 sa alimentarnimim putem prenoš enja, 1 kontaktni put prenoš enja (jedna epidemija Trihineloze; 2 epidemije Intoxicatio alimentaris, 1 epidemija Salmonellosis, 1 epidemija Meningitis virosa, 1- Intra hospitalna epidemija Skabijesa i 1 epidemija Gripa odjavljena). Sve epidemije su odjavljene osim IH epidemije Skabijesa u SBPB Vrš ac, š to je za 54% epidemija manje nego 2009. godine, kada je prijavljeno i odjavljeno 13 epidemija.

U pogledu oboljenja protiv kojih se sprovodi sistematska imunizacija epidemiološ ka situacija je povoljna.

Difterija je eliminisana. Zadnji sluč aj oboljenja od Tetanusa novorodjenč adi zabeležen je 1974.

godine i to sa teritorije opš tine Kovin. U 2010. godini nije registrovan nijedan sluč aj Tetanusa.

Poznato je da je Južnobanatski okrug tetanogeno područ je, a zbog razvijenosti poljoprivrede dolazi do velikog broja povreda. U toku 2010. godine je bilo 10644 povreda, od toga je 8325 osoba primilo humani imunoglobulin, dato je 21954 doza vakcine protiv tetanusa i 4399 lica je revakcinisano.

Veliki kaš alj je sveden na pojedinač na javljanja zahvaljujući uspeš noj vakcinaciji. U zadnjih pet godina nije prijavljen nijedan sluč aj obolelog od velikog kaš lja. Zahvaljujući visokom obuhvatu dece, vakcinacijom protiv deč je paralize od 1962. godine nije registrovan nijedan sluč aj ovog oboljenja. Od aprila 1998. godine vrš i se aktivni nadzor nad akutnim flakcidnim paralizama (AFP) i Poliomijelitisom; ove godine smo imali jednu prijavljenu sumnju sluč aj AFP koja je odbač ena. Od 1995. godine u Južnobanatskom okrugu ne registruje se nijedan prijavljen sluč aj obolenja od morbila, a 1993. godina je bila epidemijska godina za morbile. Godine 2007. je proglaš ena epidemija Morbilla u Vojvodini; i mi smo tada imali tri sumnje na morbile, koje nisu potvrđ ene serološ ki na Torlaku. U 2008. godini nismo imali prijavljenu sumnju na morbile, a 2009. imali smo 2 sumnje, i obe su odbač ene. U 2010. godini bila je jedna sumnja na morbile koja je odbač ena.

172

U 2010. godini nema prijava Rubelle, kao ni u 2009. godini. Ove godine imamo 1 prijavljeno oboljelenje od Parotita, š to je na nivou petogodiš njeg proseka, kao i u 2009. god. Prijavljeni oboleli od parotitisa pripadao je dobnoj grupi od 0-1 godine, i nije bio vakcinisani protiv parotitisa. U 2010. godini prijavljeno je 40% manje prijava bolesti od akutnog virusnog hepatitisa B (6), u odnosu na 2009. godinu (10). Hronič nog Hepatitisa B je za 45% manje prijavljenih (5), nego 2009. godine (9). Za razliku od 2009. godine, u 2010. godini nije prijavljen nijedan smrtni ishod pod Dg: Hepatitis B chronica. Svi oboleli su bili nevakcinisani. U zadnjem mesecu trudnoće testirano je 1262 trudnica na HbsAg, š to č ini 48% od ukupnog broja porođ aja, i od toga pet testova je bilo HBsAg pozitivno. Obavljena je imunizacija protiv hepatitisa B u 2010. godini na teritoriji Južnobanatskog okruga i to po EKSPOZICIJI za ceo okrug (615 osoba je kompletno vakcinisano). Obuhvat vakcinacije na teritoriji Južnobanatskog okruga u 2010. godini je iznad 95% kod svih vakcina. Ako posmatramo razlog neimunizovanja (602 obveznika nije imunizovano), 320 obveznika nije vakcinisano zbog nemedicinskih razloga (53%), i to su oni koji se nisu odazvali vakcinaciji. Zbog medicinskih razloga 282 obveznika nije vakcinisano i kod 97% nevakcinisanih razlog su akutno febrilno stanje i akutna bolest.

Posmatrajući obuhvat vakcinacije na teritoriji Južnobanatskog okruga izgleda ovako:

Di-Te-Per primovakcinacija iznosi 98.24%; Di-Te-Per revakcinacija u 2. godini 98.0%; Di-Te revakcinacija u 7. godini 99.32%; Di-Te pro adultis iznosi 98.65%.

Polio-primovakcinacija obuhvat je 98.31%; I Polio revakcinacija u 2. godini 98.0%; II Polio revakcinacija u 7. godini 99.32%; III Polio revakcinacija u 14. godini 98.53%.

Ako posmatramo pravovremenost vakcinacijom OPV dece rođ ene tokom 2008. godine, i koja su vakcinisana unutar prvih š est meseci, ona za opš tinu Panč evo iznosi 81.97%, a u opš tini Kovin 68.14%.

Ove godine nismo imali nijednu prijavu Morbilla i Rubelle, prijavljen je 1 Parotitis, a obuhvat primovakcinacije MMR-vakcinacinom je 99.34%, kod MMR-revakcinacije u 7. godini obuhvat je 99.26%, a kod MMR-revakcinacije u 12. godini obuhvat je 97.61%.

Ako posmatramo pravovremenost vakcinacijom MMR dece rođ ene tokom 2008. godine i koja su vakcinisana sa navrš enih 12-15 meseci, ona za opš tinu Panč evo iznosi 83.10% a u opš tini Kovin 86.03%.

Od 2005. godine je poč ela vakcinacija protiv VHB, kao obavezna po kalendaru imunizacije. U 2010. godini obuhvat je u prvoj godini bio 98.66%, a u 12. godini sa tri doze obuhvat iznosi 97.51%;

Ove godine prijavljeno je 50 obolelih od TBC sa In -15.90, š to je niža vrednost u odnosu na proseč no petogodiš nje posmatranje In – 28.80, i dvoje umrlih sa Mt -0.60 š to ja neš to niže u odnosu na petogodiš nji prosek 2.20 (Mt – 0.70).

Obuhvat BCG vakcinacijom je ove godine bio 100%. Tokom 2010. godine obradili smo 15 prijava neželjenih reakcija posle

imunizacije, i u svim sluč ajevima se radilo o privremenim kontraindikacijama.

173

Centar za prevenciju i kontrolu bolesti u okviru nedelje imunizacije obavio je obaveznu vakcinaciju protiv akutnog virusnog hepatitisa B uč enika š kole zdravstveno obrazovne struke- Medicinska š kola „ Stevica Jovanović“ Panč evo. Obavili smo sastanak sa koordinatorima nadzornih jedinica Južnobanatskog okruga, koji su pojač ano aktivirali nadzor i proveru obuhvata imunizacije. Područ je Južnobanatskog okruga, kao i teritorija Vojvodine karakteriš e se endemič nom epizootijom besnila kod divljih životinja, uglavnom lisica, a izuzetno i kod domaćih (mač aka, pasa). Za razliku od 2009. godine kada je na teritoriji Južnobanatskog okruga dokazano besnilo kod 8 životinja: kod 3 mač ke (1 mač ka u opš tini Panč evo, 2 mač ke u opš tini Alibunar); 3 psa (3-opš tina Alibunar) i 2 lisice (1-opš tina Kovin i 1- opš tina Alibunar), u 2010. godine nije bilo nijedne prijave. Zadnjih decenija na ovom područ ju nije zabeležen nijedan sluč aj oboljenja kod ljudi.

U periodu od 01.01.2010. - 31.12.2010. godine u Antirabič nom kabinetu ZZJZ Panč evo, na Infektivnom odeljenju Opš te bolnice Panč evo i Infektivnom odelenju Opš te bolnice Vrš ac obrađ eno je 864 pacijenta. Tokom antirabič ne zaš tite utroš eno je 676 doza vakcina.

U periodu od 01.01.2010.-31.12.2010. godina u Antirabič nim stanicama u OB Panč evo na Infektivnom odelenju dato je 140067 IJ HRIG-a, a u OB Vrš ac na Infektivnom odelenju, dato je 34807 IJ HRIG-a š to je ukupno za Južnobanatski okrug dato 174874 IJ HRIG-a.

Zbog nedostatka HRIG-a, neki pacijenti su ga primali u realizaciji Zavoda za antirabič nu zaš titu – Pasterov zavod, Novi Sad. Antirabič ne stanice imaju veoma dobru saradnju sa veterinarskom inspekcijskom službom svih naseljenih mesta u cilju opservacije životinja sumnjivih na besnilo. Kontinuirano su praćeni faktori rizika za nastanak i š irenje bolnič kih infekcija, a uč eš će u radu struč nih tela i komisija bolnica obavljano je po pozivu i kontinuiranom komunikacijom telefonom sa ustanovama koje imaju komisiju za IH infekcije (SBPB Kovin; SBPB Vrš ac; Dom LOMR „ Srce u Jabuci“ Jabuka i Dom za duš evno obolela lica „ 1 Oktobar“ Stari Lec). Za period dvanaest meseci 2010. godine bilo je č etri poziva za rad u komisiji za IH.

U 2010. godini uč estvovali smo u Trećoj nacionalnoj studiji PREVALENCIJE bolnič kih infekcija, nadzor se sprovodio u Opš toj bolnici Vrš ac, na 11 odeljenja. Anketirano je 164 pacijenta, u studiju je uš lo i obrađ eno 127 pacijenta, a utvrđ eno je 7 intrahospitalnih infekcija.

U 2010. godini u Opš toj bolnici Panč evo, praćene su Intrahospitalne infekcije kod 13 odeljenja - studijom INCIDENCIJE, obuhvaćeno je ukupno 24087 pacijenta, š to je neznatno manje pacijenata nego 2009. godine (24137). Vodeće su infekcije operativnog mesta (31.10%), za razliku od 2009. godine kada su bile vodeće infekcije mokraćnog sistema (35.80%), a koje su u 2010. godini zauzimaju drugo mesto (29.80%). Na trećem mestu su infekcije kože i mekih tkiva (27.90%), zatim slede infekcije sistema za disanje (5.90%), infekcije krvi (2.90%), infekcije koš tano-zglobnog sistema (1.30%), infekcije sistema za

174

varenje (0.50%), infekcije oka, uha i nosa (0.30%) i infekcije polnog sistema (0.30%). Registrovano je 307 pacijenta sa bolnič kim infekcijama, š to je 9% niže nego 2009. godine (281), a 373 bolnič kih infekcija je praćeno, š to je za 16% viš e nego 2009. godine (313). Najč eš će izolovan mikroorganizam je Klebsiellea, sa 90 izolata, na drugom mestu je Staphylococcus aureus sa 88 izolata, na trećem mestu je Pseudomonas aeruginosa sa po 64 izolata, zatim slede: Enterococcus species sa 63 izolata, Escherichia coli sa 61 izolata i Acinetobacter spp sa 45 izolata. Od 514 izolata 52.24% je bilo rezistentno, a 45.83% je pokazalo da je senzitivno na propisanu terapiju, za Candidu albicans i Clostridijum dificile se ne radi antibiogram. Edukacija opš te populacije i posebno izloženih populacionih grupa o nač inima nastajanja, održavanja i š irenja zaraznih bolesti i merama kojima se one mogu uspeš no kontrolisati kao i mobilizacija zajednice i partnerstvo za zdravlje, kao i medijska prezentacija javnozdravstvenih poruka i edukacija stanovniš tva o znač aju faktora rizika za nastanak određ enih, epidemiološ ki znač ajnih zaraznih bolesti je odrađ ena u sledećem obimu: U Zavodu za javno zdravlje Panč evo, u savetovališ tu za HIV i DPST (dobrovoljno poverljivo savetovanje i testiranje) kao doprinos ovogodiš njoj kampanji obavljeno je besplatno testiranje na HIV i Hepatitis B, u periodu od 29.11.2010. god. - 03.12.2010.godine, i kroz savetovališ te je proš lo 55 osoba. Prilikom zdravstvenog pregleda lica, prvenstveno onih koji rade sa životnim namirnicama sprovodi se zdravstveno prosvećivanje radi podizanja higijenskog nivoa i zdravstvene kulture. Lič nim kontaktom, putem razgovora, anketira se svaki HBsAg pozitivan pacijent (trudnica, virusonoš a i oboleli); zdravstveno-vaspitni rad se sprovodi i prilikom anketiranja pacijenata ubodenih od strane krpelja, i tom prilikom obavlja se i deljenje agitki. Zdravstveno - vaspitni rad se sprovodi i u okviru zdravstvene zaš tite kod transmisivnih zaraznih bolesti i besnila.

Blagovremeno otkrivanje epidemija i epidemiološ ko ispitivanje znač ajnih oboljenja, kao i preduzimanje svih protivepidemijskih mera, sprovodjenje imunizacije sa visokim obuhvatom obveznika, ažurno i potpuno prijavljivanje svih sluč ajeva zaraznih bolesti, shodno zakonskim propisima su preduslovi da se oč uvaju postignuti rezultati i u narednom periodu.

175

ZAKLJUČ AK

Demografske promene u Južnobanatskom okrugu posledica su

smanjene reproduktivne moći (pada nataliteta i fertiliteta) i migracije,

uglavnom mladog stanovniš tva. Ove demografske karakteristike doprinose

intenzivnom starenju stanovniš tva. Porast udela starog stanovniš tva ima za

posledicu porast stope opš teg mortaliteta.

Zdravstveno stanje odraslog stanovniš tva Južnobanatskog okruga

karakteriš e oboljevanje od kardiovaskularnih bolesti i visoka stopa

oboljevanja od poviš enog krvnog pritiska nepoznatog uzroka. Znač ajno

mesto u morbiditetu odraslih zauzimaju bolesti miš ićno-koš tanog sistema i

bolesti žlezda sa unutraš njem luč enjem, ishrane i metabolizma, sa visokom

stopom oboljevanja od š ećerne bolesti.

Kao najznač ajniji zdravstveni problem kod predš kolske i š kolske dece

izdvajaju se respiratorne bolesti.

Zdravlje žena u okrugu najviš e ugrožavaju specifič na oboljenja

vezana za pol i reproduktivnu funkciju. Kao prioritetni problem nameće se

smanjenje stope prekida neželjenih trudnoća i rano otkrivanje malignih

bolesti.

Upotreba duvana, alkohola i psihotropnih supstanci su ozbiljan javno-

zdravstveni problem. Loš e navike u ishrani, udružene sa rizič nim ponaš anjem

i nedovoljnom fizič kom aktivnoš ću stanovnika, doprinose porastu broja

gojaznih i osoba sa prekomernom telesnom težinom.

Zagađ ena voda, vazduh i zemljiš te su riziko faktori okoline koji

naruš avaju zdravlje stanovniš tva. Postojeća oprema i kadar nisu dovoljni za

uvođ enje kompletnog praćenja riziko faktora okoline u Južnobanatskom

okrugu.

Saobraćajni traumatizam, kao i predhodnih godina predstavljaja

znač ajan javno-zdravstveni problem stanovniš tva u Južnobanatskom okrugu,

za č ije je reš avanje potrebno angažovanje š ire druš tvene zajednice.

176

PREPORUKE

- Usvojiti strateške dokumente i unaprediti zakonsku regulativu vezanu za oblast zdravstvene zaštite

- Insistirati na prevenciji najučestalijih hroničnih nezaraznih oboljenja, posebno kardiovaskularnih i malignih bolesti

- Periodično raditi istraž ivanja riziko faktora povezanih sa nastankom nezaraznih i zaraznih oboljenja

- Redovnim kontrolama zdravlja omoguć iti rano otkrivanje hroničnih nezaraznih bolesti (kardiovaskularnih bolesti, šeć erne bolesti i malignih neoplazmi) - Intenzivnijom promocijom zdravlja i zdravih stilova ž ivota smanjiti prisustvo najznačajnijih faktora rizika u populaciji (hipertenzija, gojaznost, pušenje, hiperholesterolemija, fizička neaktivnost itd).

- Osigurati nadzor i kontrolu nad zaraznim bolestima i obezbediti sprovođenje programa imunizacije, što bi poveć alo stepen pokrivenosti imunizacijom u okrugu

- Zdravstveno-vaspitnim aktivnostima smanjiti broj prekida než eljenih trudnoć a - Poboljšati kvalitet podataka mortalitetne statistike, edukacijom svih koji učestvuju u procesu šifriranja uzroka smrti. Uspostaviti bolju saradnju između institucija koje učestvuju u procesu prikupljanja i obrade ovih podataka.

- Unaprediti i usavršiti zdravstveno-informacioni sistem

b i l t e n - ЗЈЗПАpodaci su grupisani u više celina koje se odnose prvenstveno na demografska...

Documents