bé n«ng nghiÖp ph¸t triÓn n«ng th«n viÖn quy ho¹ch vµ...

Bé n«ng nghiÖp ph¸t triÓn n«ng th«n ViÖn quy ho¹ch vµ ThiÕt kÕ n«ng nghiÖp

B¸o c¸o §iÒu tra hiÖn tr¹ng vµ kh¶ n¨ng ph¸t triÓn c¸c lo¹i c©y ¨n qu¶

chÝnh

§¬n vÞ thùc hiÖn Trung t©m øng dông tiÕn bé kü thuËt

Më §ÇU

1 S− ï cÇn thiÕt tiÕn hµnh ®iÒu tra 1 2 Môc tiªu 2 3 §èi t−îng, ph¹m vi, ph−¬ng ph¸p ®iÒu tra 2

3.1. §èi t−îng nghiªn cøu 2 3.2. Ph¹m vi ®iÒu tra 3 3.3 Ph−¬ng ph¸p ®iÒu tra 3 4 X¸c ®Þnh c©y ¨n qu¶ chÝnh 4 PhÇn thø nhÊt T×NH H×NH S¶N XUÊT QU¶ TR£N THÕ Giíi Vµ VIÖT NAM I. Kh¸i qu¸t t×nh h×nh s¶n xuÊt qu¶ trªn thÕ giíi 5 II. T×nh h×nh s¶n xuÊt qu¶ ë ViÖt Nam 8 1. DiÔn biÕn diÖn tÝch, s¶n l−îng c©y ¨n qu¶ (1991 - 2002) 8 1.1. VÒ diÖn tÝch 8 1.2. N¨ng suÊt, s¶n l−îng qu¶ t−¬i çc lo¹i 10 2. HiÖn tr¹ng b¶o qu¶n, chÕ biÕn 12 2.1. B¶o qu¶n 12 2.2. ChÕ biÕn 12 3. ThÞ tr−êng tiªu thô qu¶ vµ çc s¶n phÈm tõ qua 13 3.1. ThÞ tr−êng tiªu thô trong n−íc 13 3.2. ThÞ tr−êng xuÊt khÈu qu¶ ViÖt Nam 13 PhÇn thø hai KÕT QU¶ §IÒU TRA HIÖN TR¹NG S¶N XUÊT C¢Y ¡N QU¶ CHÝNH MéT Sè VïNG I. Quy m« s¶n xuÊt çc lo¹i c©y ¨n qu¶ chÝnh 18 1. C©y v¶i 18 1.1. DiÖn tÝch, s¶n l−îng 18 1. 2. Mét sè vïng v¶i tËp trung 19 2. C©y nhSn 21 2.1. DiÖn tÝch, s¶n l−îng 21 2.2. Mét sè vïng nhSn tËp trung 22 3. Døa 24 3.1. DiÖn tÝch, s¶n l−îng 24 3.2. Mét sè vïng døa tËp trung 26 4. C©y chuèi 28 5. C©y cã mói 29 5.1. DiÖn tÝch, s¶n l−îng 29 5.2. Mét sè vïng c©y ¨n qu¶ cã mói s¶n xuÊt tËp trung 30 6. C©y Hång 36 7. Xoµi 39 7.1. DiÖn tÝch, s¶n l−îng 39 7.2. Mét sè vïng xoµi lËp trung 40 8. SÇu Riªng 41 II. Chñng lo¹i gièng vµ thêi vô thu ho¹ch c©y ¨n qu¶ chÝnh 42 III. HiÖn tr¹ng s¶n xuÊt vµ cung øng gièng c©y ¨n qu¶ 44 IV. Mét sè vÊn ®Ò kü thuËt trong s¶n xuÊt c©y ¨n qu¶ 48 1. VÒ mËt ®é vµ kho¶ng çch trång 48 2. VÒ bãn ph©n 48 3. VÒ phßng trõ s©u bÖnh 49 4. Mét sè tiÕn bé kü thuËt trong trång vµ th©m canh c©y ¨n qu¶ 50 5. VÒ t¹o vô nghÞch vµ r¶i vô 51 V. C«ng nghÖ sau thu ho¹ch 54 1. B¶o qu¶n vµ vËn chuyÓn 54 1.1 Mét sè m« h×nh b¶o qu¶n qu¶ 54 1 2. VËn chuyÓn 55

1 3. §¸nh gi¸ chung 55 2. ChÕ biÕn 57 VI ThÞ tr−êng tiªu thô vµ gi¸ ca 58 1 ThÞ tr−êng tiªu thô tr¸i c©y 58 2. Gi¸ c¶ thÞ tr−êng 59 VII. VÊn ®Ò ®Æt ra cho ph¸t triÓn c©y ¨n qu¶ 62 VIII HiÖu qu¶ kinh tÕ mét sè c©y ¨n qu¶ chÝnh 62 IX §¸nh gi¸ chung 63 PhÇn thø ba

KH¶ N¡NG PH¸T TRIÓN C¢Y ¡N QU¶ CHÝNH Vµ MéT Sè Gi¶i PH¸P THóC §ÈY CHñ YÕU

I. §¸nh gi¸ çc ®iÒu kiÖn ®Ó ph¸t triÓn 65 1. §iÒu kiÖn tù nhiªn 65 1.1. YÕu tè khÝ hËu, nguån n−íc vµ thuû v¨n 65 1.2. YÕu tè ®Êt ®ai liªn quan ®Õn më réng diÖn tÝch c©y ¨n qu¶ 71 2. Tãm t¾t yªu cÇu sinh th¸i mét sè lo¹i c©y ¨n qu¶ chÝnh 72 3. §iÒu kiÖn kinh tÕ xS héi 74 3.1. Nguån lùc kinh tÕ 74 3.2. Nguån nh©n lùc 74 4. Dù b¸o thÞ tr−êng tiªu thô vµ xuÊt khÈu qu¶ 75 4.l.ThÞ tr−êng trong n−íc 75 4.l.Dù b¸o thÞ tr−êng xuÊt khÈu 76 5. Nh÷ng thµnh qu¶ vÒ øng dông çc tiÕn bé kü thuËt 80 II Kh¶ n¨ng ph¸t triÓn c©y ¨n qu¶ chÝnh ë mét sè vïng ®iÒu tra 82 1 Dù kiÕn quy m« diÖn tÝch c©y ¨n qua 82 2. Dù kiÕn diÖn tÝch, s¶n l−îng c©y ¨n qu¶ chÝnh 82 3. Bè trÝ c©y ¨n qu¶ ph©n theo ®Þa bµn 83 III. Mét sè gi¶i ph¸p chñ yÕu ®Ó ph¸t triÓn c©y ¨n qua 87 1. §Çu t− ph¸t triÓn gièng c©y ¨n qu¶ 87 1.1 X¸c ®Þnh nhu cÇu gièng c©y ¨n qu¶ 87 1 2 . Çc gi¶i ph¸p vÒ s¶n xuÊt, cung øng vµ qu¶n lý gièng c©y ¨n qu¶ 87 1.3. X©y dùng hÖ thèng s¶n xuÊt vµ cung øng gièng c©y ¨n qua 89 2. Gi¶i ph¸p vÒ øng dông tiÕn bé kü thuËt 90 2.1. VÒ b¶o vÖ thùc vËt 90 2.2. VÒ c¬ giíi ho¸ 91 2.3. VÒ kü thuËt trång vµ th©m canh 91 2.4. Mét sè m« h×nh trång c©y ¨n qu¶ cã thÓ ¸p dông 91 2.5. T¨ng c−êng chuyÓn giao çc tiÕn bé kü thuËt 92 3. B¶o qu¶n vµ chÕ biÕn 92 3.1. B¶o qu¶n 92 3.2. ChÕ biÕn 94 4. Gi¶i ph¸p thÞ tr−êng 96 4.1. X©y dùng çc chî qu¶ ®Çu mèi 96 4.2. TÝch cùc tõ ®Çu ra cho s¶n phÈm 96 5. Gi¶i ph¸p vÒ chÝnh s¸ch 97 5.1. ChÝnh s¸ch ruéng ®Êt 97 5.2. ChÝnh s¸ch tÝn dông 97 5.3. ChÝnh s¸ch xuÊt nhËp khÈu 97 5.4. ChÝnh s¸ch ®Çu t− 97 6. Gi¶i ph¸p vÒ vèn 98 6.1. Vèn ®Çu t− 98 6.2. Nguån vèn 99 KÕT LUËN Vµ KIÕN NGHÞ

1 KÕt luËn 100 2. KiÕn nghÞ 101

DANH S¸CH TµI LIÖU THAM KH¶O

1 B¸o ço "§iÒu tra mét sè c©y trång ®Æc s¶n" - ViÖn Quy ho¹ch vµ ThiÕt kÕ n«ng nghiÖp. 2. B¸o ço "§iÒu tra chuyªn ngµnh c©y ¨n qu¶ khu vùc phÝa B¾c" - ViÖn nghiªn cøu Rau qu¶. 3. C«ng nghÖ vµ tiÕn bé kü thuËt phôc vô s¶n xuÊt n«ng nghiÖp vµ ph¸t triÓn n«ng th«n - Nhµ xuÊt b¶n n«ng nghiÖp, Hµ Néi 2002. 4. §Ò ¸n ph¸t triÓn rau, qu¶ vµ hoa c©y c¶nh thêi kú 1999 - 2010. 5. Dù ¸n " §a d¹ng ho¸ c©y trång vµ khuyÕn khÝch xuÊt khÈu' - FAO. 6. KÕt qu¶ nghiªn cøu khoa häc vÒ rau qu¶ - ViÖn nghiªn cøu rau qu¶. 7. Kh¶ n¨ng ph¸t triÓn vµ trång mét sè to¹i c©y ¨n qu¶ chñ yÕu vïng §«ng b¾c - B¾c Bé - LuËn v¨n tiÕn sÜ: Vò ThiÖn ChÝnh. 8. Niªn gi¸m thèng kª toµn quèc n¨m 2002 - Nhµ xuÊt b¶n thèng kª Hµ Néi n¨m 2003 . 9. N«ng nghiÖp 61 tØnh thµnh - ViÖn Quy ho¹ch vµ ThiÕt kÕ n«ng nghiÖp. 10 Niªn gi¸p thèng kª n¨m 2002 çc tØnh: TiÒn Giang, VÜnh Long, CÇn Th¬ B¾c Giang, L¹ng S¬n, S¬n La, Hµ Giang, Thanh Ho¸, Hµ TÜnh, NghÖ An, Ninh B×nh, H¶i D−¬ng, H−ng Yªn. 11 Quy ho¹ch chuyÓn ®æi c¬ cÊu s¶n xuÊt n«ng l©m nghiÖp - thuû s¶n vïng Trung du MiÒn nói B¾c Bé - Ph©n ViÖn §iÒu tra quy ho¹ch rõng. 12.Tæng quan ph¸t triÓn rau qu¶ ViÖt Nam giai ®o¹n 1999-2010 – ViÖn Quy ho¹ch vµ ThiÕt kÕ n«ng nghiÖp. 1 3 . Quy ho¹ch chuyÓn ®æi c¬ cÊu s¶n xuÊt n«ng l©m nghiÖp - thuû s¶n vïng B¾c Trung Bé - ViÖn Quy ho¹ch vµ ThiÕt kÕ n«ng nghiÖp. 14.Quy ho¹ch chuyÓn ®æi c¬ cÊu s¶n xuÊt n«ng l©m nghiÖp - thuû s¶n vïng §ång B»ng S«ng Hång - ViÖn Quy ho¹ch vµ ThiÕt kÕ n«ng nghiÖp. 15.T¹p chÝ khoa häc ®Êt - Héi khoa häc ®Êt ViÖt Nam.

DANH MôC C¸C Tõ VIÕT T¾T

- TDMNBB : Trung du MiÒn nói B¾c Bé - §BSH : §ång b»ng s«ng Hång - BTB : B¾c Trung Bé - §BSCL : §ång b»ng s«ng Cöu Long - TNHH : Thu nhËp hçn hîp - GTGT : Gi¸ trÞ gia t¨ng - GTSX : Gi¸ trÞ s¶n xuÊt - STH : Sau thu ho¹ch

Më ®Çu 1. Sù cÇn thiÕt tiÕn hµnh ®iÒu tra N−íc ta cã ®iÒu kiÖn sinh th¸i ®a d¹ng, víi chÕ ®é khÝ hËu nhiÖt ®íi giã mïa, cïng víi sù ph©n ho¸ cña ®é cao ®Þa h×nh t¹o nªn nh÷ng tiÓu vïng sinh th¸i cã thÓ ph¸t triÓn ®−îc nhiÒu lo¹i c©y ¨n qu¶ cã nguån gèc nhiÖt ®íi nh− chuèi, døa, dõa, xoµi, sÇu riªng, ch«m ch«m..., ¸ nhiÖt ®íi nh− qu¶ cã mói, hång, nhSn, v¶i... vµ mét sè lo¹i c©y nguån gèc «n ®íi nh− lª, ®µo, mËn, nho, d©u t©y...trong ®ã nhiÒu lo¹i cã n¨ng suÊt vµ chÊt l−îng kh¸ tèt. Cuèi thËp niªn 90, khi vÊn ®Ò l−¬ng thùc c¬ b¶n ®−îc gi¶i quyÕt cïng víi nhu cÇu mäi mÆt vÒ ®êi sèng cña nh©n d©n ngµy cµng cao th× viÖc ph¸t triÓn çc lo¹i c©y trång cã gi¸ trÞ hµng hãa nh− c©y ¨n qu¶ ®S ®−îc çc ®Þa ph−¬ng trong c¶ n−íc rÊt chó träng ®Çu t−. ViÖc ph¸t triÓn trång c©y ¨n qu¶ ®−îc xem nh− mét chiÕn l−îc chuyÓn ®æi c¬ cÊu c©y trång, kinh tÕ, khai th¸c tiÒm n¨ng thÕ m¹nh cña mçi ®Þa ph−¬ng. Trong s¶n xuÊt n«ng nghiÖp, nhiÒu vïng c©y ¨n qu¶ cã thÕ m¹nh thø hai sau c©y lóa ®ang cã nh÷ng b−íc chuyÓn ®æi kh¸ toµn diÖn vµ kh¼ng ®Þnh ®©y lµ n«ng s¶n hµng hãa cã lîi thÕ c¹nh tranh ®em l¹i gi¸ trÞ s¶n l−îng vµ thu nhËp cao cho n«ng hé. Nh÷ng n¨m gÇn d©y, ®i ®«i víi hiÖu qu¶ kinh tÕ ngµy cµng ®−îc kh¼ng ®Þnh (so víi lóa th× trªn mét ®¬n vÞ diÖn tÝch, thu nhËp b×nh qu©n mét ha c©y ¨n qu¶ trung b×nh gÊp 2 - 3 lÇn, nÕu lµ c©y ¨n qu¶ ®Æc s¶n th× gi¸ trÞ thu nhËp cßn cao h¬n nhiÒu), diÖn tÝch c©y ¨n qu¶ n−íc ta cã xu h−íng ph¸t triÓn m¹nh. §Õn nay diÖn tÝch trång c©y ¨n qu¶ c¶ n−íc ®¹t 643,5 ngµn ha (chiÕm h¬n 7% diÖn tÝch ®Êt n«ng nghiÖp toµn quèc), víi s¶n l−îng qu¶ ®¹t h¬n 4,5 triÖu tÊn t¨ng gÊp gÇn 2,4 lÇn so víi n¨m 1991. Trªn ph¹m vi toµn quèc ®S h×nh thµnh mét sè vïng c©y ¨n qu¶ cã quy m« t−¬ng ®èi tËp trung, ®iÓn h×nh nh− ë çc tØnh: TiÒn Giang, BÕn Tre, CÇn Th¬, VÜnh Long... (§ång b»ng s«ng Cöu Long), §ång Nai, T©y Ninh...(§«ng Nam Bé), Thanh Ho¸, NghÖ An (B¾c Trung Bé), B¾c Giang, S¬n La, L¹ng S¬n, Hµ Giang... (Trung du MiÒn nói B¾c Bé), H¶i D−¬ng, H−ng Yªn, Hµ T©y... (§ång b»ng s«ng Hång). Tuy nhiªn, bªn c¹nh nh÷ng mÆt tÝch cùc ®S ®¹t ®−îc, qu¸ tr×nh ph¸t triÓn c©y ¨n qu¶ ®S vµ ®ang béc lé kh¸ râ nh÷ng h¹n chÕ cña qu¸ tr×nh ph¸t triÓn mang tÝnh tù ph¸t, thiÕu sù ®iÒu tiÕt ë tÇm vÜ m«. ThËm chÝ cã nh÷ng vïng, nh÷ng hé gia ®×nh do søc hót cña phong trµo, lîi nhuËn vµ thÞ tr−êng ®S chuyÓn ®æi ®Çu t− vµo viÖc trång c©y ¨n qu¶ mét çch êà ¹t, kh«ng tÝnh ®Õn çc yÕu tè sinh th¸i, khÝ hËu, yÕu tè thÞ tr−êng, ®Æc biÖt lµ kh©u chän lùa gièng... dÉn ®Õn hËu qu¶ lµ ph¶i ph¸ ®i trång l¹i hoÆc s¶n phÈm s¶n xuÊt ra bÞ ø ®äng kh«ng cã n¬i tiªu thô. H¬n n÷a c«ng nghÖ sau thu ho¹ch cho c©y ¨n qu¶ thiÕu chiÕn l−îc ph¸t triÓn cô thÓ, b¶o qu¶n chÕ biÕn ch−a ®−îc ®Çu t− nghiªn cøu vµ c¶i tiÕn th−êng xuyªn, do ®ã s¶n phÈm kÐm søc c¹nh tranh trªn thÞ tr−êng, ¶nh h−ëng xÊu ®Õn s¶n xuÊt. Tõ nh÷ng nguyªn nh©n nªu trªn ®S lµm cho nhÞp ®é t¨ng tr−ëng cña ngµnh c©y ¨n qu¶ n−íc ta trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y tuy cã t¨ng, song ch−a t−¬ng xøng víi tiÒm n¨ng vµ ®ßi hái cña xS héi. Do vËy BéÄ N«ng nghiÖp vµ Ph¸t triÓn n«ng th«n ®S giao cho ViÖn Quy ho¹ch vµ ThiÕt kÕ n«ng nghiÖp thùc hiÖn ch−¬ng tr×nh ' §iÒu tra hiÖn tr¹ng vµ kh¶ n¨ng ph¸t triÓn çc lo¹i c©y ¨n qu¶ chÝnh nh»m ®¸nh gi¸ ®óng vµ khai th¸c cã hiÖu qu¶ çc ®iÒu kiÖn tù nhiªn, kinh tÕ - xS héi mét sè vïng sinh th¸i ®Ó ph¸t triÓn c©y ¨n qu¶ víi quy m« hîp lý vµ cã hiÖu qu¶, gãp phÇn tÝch cùc thóc ®Èy qu¸ tr×nh chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ n«ng nghiÖp n«ng th«n theo h−íng c«ng nghiÖp ho¸ vµ hiÖn ®¹i ho¸. 2. Môc tiªu §iÒu tra ®¸nh gi¸ thùc tr¹ng s¶n xuÊt mét sè c©y ¨n qu¶ chÝnh (c©y cã mói, døa, xoµi, nhSn, v¶i, hång, sÇu riªng...). Tõ ®ã rót ra ®−îc çc thuËn lîi vµ khã kh¨n trong qu¸ tr×nh ph¸t triÓn c©y ¨n qu¶ ë mét sè vïng. C¨n cø kÕt qu¶ ®iÒu tra ®Ó ®Ò xuÊt kh¶ n¨ng ph¸t triÓn s¶n xuÊt c©y ¨n qu¶ chÝnh ë mét sè vïng (x¸c ®Þnh ph¹m vi, quy m«, c¬ cÊu gièng, kü thuËt th©m canh, ph−¬ng thøc tæ chøc s¶n xuÊt vµ thÞ tr−êng tiªu thô...). Nh»m mang l¹i hiÖu qu¶ s¶n xuÊt cao, ®¸p øng nhu cÇu trong n−íc vµ xuÊt khÈu, mang l¹i lîi Ých thiÕt thùc cho ng−êi s¶n xuÊt. 3. §èi t−îng, ph¹m vi, ph−¬ng ph¸p ®iÒu tra 3.1. §èi t−îng S¶n xuÊt vµ tiªu thô mét sè c©y ¨n qu¶ chÝnh: Døa, chuèi, nhSn, v¶i, xoµi, hång, c©y cã mói (cam, quÖt, b−ëi, chanh), sÇu riªng ë mét sè vïng.

- §iÒu kiÖn sinh th¸i (khÝ hËu, ®Êt ®ai, ®Þa h×nh...) mét sè vïng vµ kh¶ n¨ng thÝch hîp víi çc lo¹i c©y ¨n qu¶. - HiÖn tr¹ng sö dông ®Êt vµ kh¶ n¨ng ®Êt ®ai cã thÓ ph¸t triÓn c©y ¨n qu¶ ë mét sè vïng sinh th¸i. - Çc tiÕn bé kü thuËt vÒ s¶n xuÊt gièng vµ th©m canh c©y ¨n qu¶. 3.2. Ph¹m vi ®iÒu tra: ®iÒu tra ë 4 vïng - Vïng ®ång b»ng s«ng Hång: H−ng Yªn, H¶i D−¬ng, Ninh B×nh. C©y ¨n qu¶ chÝnh ®iÒu tra: NhSn, v¶i, døa, chuèi. - Vïng B¾c Trung Bé: Thanh Ho¸, NghÖ An, Hµ TÜnh C©y ¨n qu¶ chÝnh ®iÒu tra: c©y cã mói (cam, chanh, b−ëi), døa, chuèi. Vïng Trung du - MiÒn nói B¾c Bé: gåm çc tØnh S¬n La, Hµ Giang, B¾cGiang, L¹ng S¬n. C©y ¨n qu¶ chÝnh ®iÒu tra: Xoµi, c©y cã mói (cam, quýt), døa, hång, chuèi. Vïng §ång b»ng s«ng Cöu Long: gåm çc tØnh TiÒn Giang, CÇn Th¬, VÜnh Long. C©y ¨n qu¶ chÝnh ®iÒu tra: NhSn, xoµi, sÇu riªng, cam, døa, chuèi. 3.3. Ph−¬ng ph¸p ®iÒu tra ë 4 vïng - KÕ thõa vµ phóc tra çc sè liÖu , tµi liÖu ®S cã vÒ thùc tr¹ng s¶n xuÊt c©y ¨n qu¶ - Sö dông çc ph−¬ng ph¸p ®iÒu tra nhanh n«ng th«n (RRA); ph−¬ng ph¸p ®iÒu tra tham dù (PRA) ®Ó ®iÒu tra vµ ®¸nh gi¸ çc yÕu tè thuËn lîi, khã kh¨n cña s¶n xuÊt c©y ¨n qu¶ chÝnh ë 4 vïng, ®¸nh gi¸ çc t¸c ®éng cña çc chÝnh s¸ch ®Õn ph¸t triÓn c©y ¨n qu¶. §iÒu tra th«ng qua huyÖn, xS, n«ng hé vÒ: + Gièng c©y ¨n qu¶. + Kü thuËt trång, ch¨m sãc, møc ®Çu t−, t×nh h×nh s©u bÖnh, b¶o qu¶n...

+ §iÒu tra hiÖu qu¶ s¶n xuÊt c©y ¨n qu¶ vµ mét sè c©y trång chÝnh . - Ph−¬ng ph¸p xö lý th«ng tin. Xö lý sè liÖu ®iÒu tra, thu thËp b»ng çc phÇn mÒm Excel trªn m¸y tÝnh, ®¸nh gi¸ hiÖn tr¹ng s¶n xuÊt c©y ¨n qu¶, còng nh− x¸c ®Þnh kh¶ n¨ng ph¸t triÓn mét sè c©y ¨n qu¶ chÝnh ë 4 vïng. 4. X¸ c ®Þnh c©y ¨n qua chÝnh C©y ¨n qu¶ chÝnh ®−îc x¸c ®Þnh ph¶i lµ nh÷ng c©y cã diÖn tÝch lín vµ tËp trung, s¶n l−îng ngoµi viÖc dïng ¨n t−¬i cßn cã kh¶ n¨ng xuÊt khÈu hoÆc dïng lµm nguyªn liÖu cho chÕ biÕn. DÔ trång, cã thÓ ¸p dông dÔ dµng çc khuyÕn ço kü thuËt. - Cã hiÖu qu¶ kinh tÕ cao vµ l©u dµi. - §−îc ng−êi tiªu dïng −a chuéng. - Cã tiÒm n¨ng xuÊt khÈu vµ chÕ biÕn. - §−îc nhµ n−íc khuyÕn khÝch ph¸t triÓn dÇu t−. Phï hîp víi thùc tÕ s¶n xuÊt, nguån vèn ®Çu t− kh«ng qu¸ cao vµ kh¶ n¨ng hoµn vèn nhanh. - Cã lîi thÕ c¹nh tranh víi s¶n phÈm cïng lo¹i cña vïng vµ khu vùc. - Cã s½n nguån gièng tèt vµ s¹ch bÖnh.

PhÇn thø nhÊt T×NH H×NH S¶N XUÊT QU¶ TR£N THÕ Giíi Vµ VIÖT NAM

I. Kh¸i qu¸t t×nh h×nh s¶n xuÊt vµ tiªu thô qu¶ trªn thÕ giíi. S¶n xuÊt qu¶ lµ ngµnh quan träng trong nÒn n«ng nghiÖp cña nhiÒu n−íc trªn thÕ giíi. DiÖn tÝch trång c©y ¨n qu¶ cña thÕ giíi hiÖn nay kho¶ng h¬n 1 5 triÖu ha, n¨ng suÊt b×nh qu©n ®¹t tõ 20 - 35 tÊn/ha tuú theo tõng chñng lo¹i víi s¶n l−îng ®¹t kho¶ng 200 - 300 triÖu tÊn. Mét sè n−íc chuyªn cung cÊp qu¶ cho thÞ tr−êng thÕ giíi víi chÊt l−îng vµ sè l−îng æn ®Þnh nh− Ecuador, Costa Ria (chuèi, døa), T©y Ban Nha, Mü, Nam Phi (cam), ©n §é (xoµi)... ChØ tÝnh riªng qu¶ nhiÖt ®íi, tæng diÖn tÝch toµn thÕ giíi n¨m 2002 lµ gÇn 10 triÖu ha, s¶n l−îng ®¹t kho¶ng 1 30 triÖu tÊn. Gi¸ trÞ xuÊt khÈu qu¶ t−¬i nhiÖt ®íi n¨m 2002 trªn thÕ giíi ®¹t 6,2 tû USD trong ®ã chuèi 4,2 tû; døa 0,5 tû USD lµ 2 lo¹i cã kim ng¹ch xuÊt khÈu lín. Ba vïng s¶n xuÊt vµ xuÊt khÈu qu¶ nhiÖt ®íi lín lµ Ch©u Phi, Ch©u ¸, vµ Ch©u Mü La Tinh. Trong ®ã Ch©u Aù lµ vïng s¶n xuÊt qu¶ nhiÖt ®íi lín víi gÇn 5,8 triÖu ha (chiÕm 58% diÖn tÝch qu¶ nhiÖt ®íi toµn thÕ giíi). B¶ng 1: DiÖn tÝch, n¨ng suÊt, s¶n l−îng mét sè lo¹i qu¶ trªn thÕ giíi

§¬n vÞ: DT: 1000 ha; NS: t¹/ha: SL: 1000 tÊn H¹ng môc N¨m 2000 N¨m 2001 N¨m 2002

1. C©y cam - DiÖn tÝch 3949 3663 3652 - N¨ng suÊt 158 166.8 175.6 - S¶n l−îng 62410 61094 64129 2. C©y chuèi - DiÖn tÝch 4510 4490 4476 - N¨ng suÊt 149.8 152.9 156 - S¶n l−îng 67545 68651 69832 3. C©y døa - DiÖn tÝch 373 745 773 - N¨ng suÊt 182.6 184.5 192.2 - S¶n l−îng 13449 13739 14853 4. C©y Xoµi - DiÖn tÝch 3487 3423 3371 - N¨ng suÊt 71.8 73.3 76.4 - S¶n l−îng 25036 25104 25755

Nguån: Bé Th−¬ng m¹i vµ Tæ chøc n«ng l−¬ng thª'giíi

Qu¶ nhiÖt ®íi (døa, chuèi, xoµi, nhSn, sÇu riªng...) ®−îc trång hÇu hÕt ë c¸c n−íc Ch©u ¸, Ch©u Phi. Quy m« s¶n xuÊt tuú theo tõng n−íc víi tõng chñng lo¹i kh¸c nhau nh−ng ®øng ®Çu vÉn lµ c¸c n−íc Ch©u ¸. Cô thÓ xem b¶ng 2

B¶ng 2: DiÖn tÝch mét sè c©y ¸n qu¶ nhiÖt ®íi cña mét sè n−íc ®øng ®Çu n¨m 2002

§øng thø 1 §øng thø 2 §øng thø 3 Lo¹i c©y

Tªn n−íc DiÖn tÝch Tªn n−íc DiÖn tÝch Tªn n−íc DiÖn tÝch 1 Nigeria 115 Th¸i Lan 88 T.Quèc 61 2 Aán §é 1500 T.Quèc 294 Th¸i Lan 280 3 Aán §é 620 Brazil 509 Philippin 390

Nguån : (FAO): Tæ chøc n«ng l−¬ng thÕ giíi.

VÒ tiªu thô qu¶ cña thÕ giíi hiÖn nay t¨ng gÊp 1,3 lÇn cña thËp kû tr−íc ®ã. Qu¶ lµ

s¶n phÈm n«ng nghiÖp cã nhu cÇu tiªu thô cao, nhÊt lµ ë çc n−íc ph¸t triÓn. Tiªu thô tÝnh

theo ®Çu ng−êi cña thÕ giíi 69kg/ng−êi/n¨m (Ph¸p b×nh qu©n 191kg/ng−êi/n¨m; NhËt b×nh

qu©n 160kg/ng−êi/n¨m, Italia 05kg/ng−êi/n¨m). Theo FAO kh¶ n¨ng cung cÊp çc s¶n phÈm

rau qu¶ t−¬i sèng vµ chÕ biÕn míi chØ ®¸p øng ®−îc 45,6 % nhu cÇu chung cña toµn xS héi.

FAO còng dù b¸o, xu h−íng tiªu thô qu¶ cña thÞ tr−êng thÕ giíi trong nh÷ng n¨m ®Çu cña thÕ

kû 21 sÏ t¨ng 6 - 8%/n¨m vµ gi¸ çc lo¹i qu¶ trªn thÞ tr−êng thÕ giíi t¨ng b×nh qu©n trªn

2%/n¨m trong thêi kú 2000 - 2010.

Theo ®¸nh gi¸ cña FAO, qu¶ hép lµ d¹ng chÕ biÕn l©u nay ®−îc xuÊt khÈu nhiÒu, nhÊt

lµ døa hép ®−îc nhiÒu thÞ tr−êng −a chuéng vµ xuÊt khÈu cã hiÖu qu¶ cao h¬n çc lo¹i kh¸c.

Hµng n¨m thÞ tr−êng thÕ giíi cã nhu cÇu cÇn kho¶ng 800 - 900 ngµn tÊn døa hép, 400-500

triÖu lÝt n−íc døa. Trong thËp kû 90, b¸n bu«n n−íc qu¶ trªn thÕ giíi ®S t¨ng vÒ gi¸ trÞ gÊp 3

lÇn so víi thËp kû 80. Gi¸ trÞ nµy vÉn tiÕp tôc t¨ng, n¨m 1990 ®¹t kho¶ng 5 tû USD, n¨m

2000 ®¹t 13 tû USD (trong ®ã n−íc cam chiÕm trªn 50%, sau ®ã ®Õn n−íc døa, n−íc b−ëi, vµ

çc lo¹i n−íc qu¶ kh¸c). Theo ®¸nh gi¸ cña Tæ chøc Y tÕ thÕ giíi (WHO) th× 1 ng−êi Mü 1

n¨m tiªu thô 160 lÝt n−íc qu¶, trong khi ®ã 1 ng−êi Trung Quèc 1 n¨m chØ tiªu thô cã 10 lÝt

n−íc qu¶.

B¶ng 3: NhËp khÈu qu¶ cña Singapore n¨m (1998 - 1999) §¬n vÞ: TrÞ gi¸ – Tr. USD, L−îng – Tr. TÊn

N¨m 1998 N¨m 1999 MÆt hµng

nhËp L−îng TrÞ gi¸ L−îng TrÞ gi¸ §¬n gi¸

CIF/T

N−íc xuÊt khÈu vµo Singapore

Døa hép 3.8 5.5 4.5 6.5 1450 Malaysia, Philipin, Nga, Th¸i Lan, Hoa Kú

V¶i hép 2.0 3.5 3.5 6.0 1710 Trung Quèc, §µi Loan, Th¸i Lan

NhSn hép 1.5 3.4 3.0 7.2 24000 Th¸i lan… Qu¶ hép kh¸c

17.0 36.3 18.0 43.5 1850 Malaysia, Philipin, Nga, Th¸i Lan, Hoa Kú, Trung

Quèc N−íc cam chanh

8.0 12.0 8.5 12.5 15000 Uùc, bØ, Brazil, Hµ Lan, Hoa Kú

N−íc døa 2.3 2.6 2.4 2.8 1130 Uùc, Philipine, Hoia Kú, §øc, Th¸i Lan

Nh×n chung, gi¸ c¶ cña çc mÆt hµng n«ng s¶n chÕ biÕn lu«n cã sù dao ®éng lín, phô thuéc c¬ b¶n vµo søc t¨ng tr−ëng cña nÒn kinh tÕ thÕ giíi. NÕu nh− ë nh÷ng n¨m ®Çu thËp niªn 90, gi¸ n−íc døa c« ®Æc lµ 1 .200USD/TÊn th× ®Õn n¨m 1 996 ®S nhÝch lªn 1.2 000 USD/TÊn vµo n¨m 1997 vµ hiÖn nay gi¸ n−íc c« ®Æc 60 - 650 Brix ®ang dao ®éng ë møc 700 - 900 USD/TÊn (tuú thuéc vµo chÊt l−îng n−íc døa). Gi¸ çc s¶n phÈm ®å hép døa dao ®éng ë møc 550 - 650 USD/TÊn. Theo dù b¸o møc gi¸ nµy ®ang æn ®Þnh vµ cã xu h−íng t¨ng dÇn lªn ë çc n−íc phÊt triÓn vµ çc n−íc ®ang cã nÒn kinh tÕ phôc håi (§«ng ©u).

B¶ng 4: NhËp khÈu qu¶ chÕ biÕn cña Ph¸p (1997- 1999) §¬n vÞ: Tr× gi¸ - TÝ.USD, Träng l−îng – T©n

N¨m 1997 N¨m 1999 N¨m 1999 Nhãm hµng

TrÞ gi¸ T.L−îng T.gi¸ T.L−îng T.gi¸ T.l−îng

N−íc nhËp khÈu vµo ph¸p

Dõa 7633.167 10035 6828.5 6602 7761.167 6260 Srilanca, Ind«nªxia, Bê BiÓn

Ngµ, hµ lan Døa hép

27795 29884 28110.83 29879 28471.17 30065 Th¸i Lan, Kenya,

Phillippin, BØ, §øc,

Lucxambua N−íc døa

24076 23403 22618.33 22054 24095.67 21905 Hµ lan, Th¸i Lan, Kenya, Lucxam bua,

BØ, §øc KÕt qu¶ c«ng r×nh nghiªn cøu cña hSng Ro bo banh (Hµ Lan), n¨m 1999 nhËp khÈu qu¶ trªn thÕ giíi −íc tÝnh ®¹t 23 tû USD, trong ®ã thÞ tr−êng EC kho¶ng 12,42 tû USD (chiÕm 54 %), thÞ tr−êng Mü 2,5 tû USD (chiÕm 10, 9%), Singapo 75 ,7 triÖu USD, Ph¸p 60,3 triÖu USD, cßn l¹i lµ çc thÞ tr−êng kh¸c.

II. T×nh h×nh s¶n xuÊt qu¶ ë ViÖt Nam 1. DiÔn biÕn diÖn tÝch, s¶n l−îng c©y ¨n qu¶ (1991 - 2002) 1. 1 VÒ diÖn tÝch

Do hiÖu qu¶ kinh tÕ cao céng víi khai th¸c ®−îc lîi thÕ vÒ khÝ hËu, ®Êt ®ai vµ lao ®éng cïng víi chñ tr−¬ng chuyÓn ®æi c¬ cÊu c©y trång cña Nhµ n−íc ®Ò ra nªn diÖn tÝch c©y ¨n qu¶ toµn quèc h¬n 10 n¨m qua t¨ng kh¸ nhanh, tõ 27 1 ,9 ngµn ha n¨m 1991 t¨ng lªn 643,5 ngµn ha n¨m 2002 (t¨ng thªm 371,6 ngµn ha), tèc ®é t¨ng b×nh qu©n thêi kú 1991 - 2002 lµ 9,25%/n¨m. HÇu hÕt diÖn tÝch trång c©y ¨n qu¶ ®−îc trång tËp trung ë Nam Bé, chiÕm 52% diÖn tÝch vµ 65% s¶n l−îng c©y ¨n qu¶ c¶ n−íc. N¨m 2002, diÖn tÝch c©y ¨n qu¶ toµn quèc kho¶ng 643,5 ngµn ha, Vïng §ång B»ng s«ng Cöu Long cã diÖn tÝch c©y ¨n qu¶ lín nhÊt 223,2 ngµn ha, chiÕm 34,7% diÖn tÝch trång c©y ¨n qu¶c¶ n−íc, tiÕp ®Õn vïng Trung du MiÒn nói B¾c Béi 47,9 ngµn ha (chiÕm 22,98% so víi c¶ n−íc); T©y Nguyªn cã diÖn tÝch nhá nhÊt 14,6 ha (chiÕm 2,48 % so víi c¶ n−íc). Trong tæng sè diÖn tÝch c©y ¨n qu¶ c¶ n−íc th× diÖn tÝch c©y ¨n qu¶ hµng ho¸ cßn chiÕm tû lÖ nhá, kho¶ng 16 - 18%. HiÖn nay, c¶ n−íc ®S h×nh thµnh vïng trång c©y ¨n qu¶cho xuÊt khÈu víi tæng diÖn tÝch trªn 90 ngµn ha, ®−îc ph©n bè nh− sau:

B¶ng 5: Vïng trång c©y ¨n qu¶ xuÊt khÈu

Lo¹i tr¸i c©y Vïng ph©n bæ DiÖn tÝch (ha)

Chuèi - §ång B»ng s«ng Hång - Ven s«ng TiÒn, s«ng HËu - Vïng phï sa s«ng Thao, Trung du MiÒn nói B¾c

Bé

33.100 3.600

26.000 3.500

Xoµi - Ven S«ng TiÒn, s«ng HËu - Kh¸nh Hoµ

13.230 12.230 1.000

Døa - Cµ mau vµ T©y s«ng HËu - B×nh S¬n- Kiªn Giang - B¾c §«ng- TiÒn Giang - §ång Giao – Ninh B×nh - Tam Kú- §µ N½ng

29.900 19.500 4.200 4.500 1.400 300

NhSn - Ven s«ng TiÒn, S«ng HËu, §BSCL - §ång b»ng s«ng Hång

14.230 12.230 2.000

Ch«m ch«m, sÇu riªng, m¨ng

côt

- §ång Nai – §«ng Nam Bé - Ven s«ng TiÒn, s«ng HËu

6.909 4.707 2.202

Tæng céng 90.460 Nguån: Ch−¬ng tr×nh ph¸t triÓn 10 triÖu tÊn qu¶ ®Õn n¨m 2010 – Bé N«ng nghiÖp &

PTNT. Chñng lo¹i c©y ¨n qu¶ cña n−íc ta rÊt ®a d¹ng, mét sè c©y ¨n qu¶ cã gi¸ trÞ kinh tÕ cao ®−îc trång tËp trung vµ mang tÝnh ®Æc tr−ng cho tõng vïng sinh th¸i nh−: NhSn, v¶i, hæng kh«ng h¹t (Trung du vµ MiÒn nói B¾c Bé); xoµi, sÇu riªng, ch«m ch«m, thanh long, m¨ng côt (§ång b»ng s«ng Cöu Long vµ §«ng Nam Bé); nho, thanh long (Duyªn h¶i Nam Trung Bé)... Tõ sau luËt ®Êt ®ai ®−îc ban hµnh n¨m 1993, ruéng ®Êt ®−îc giao l©u dµi cho n«ng d©n, cïng víi nhu cÇu tiªu thô qu¶ trong n−íc t¨ng cao, phong trµo trång c©y ¨n qu¶ theo m« h×nh kinh tÕ trang tr¹i, m« h×nh n«ng l©m kÕt hîp ph¸t triÓn m¹nh ë nhiÒu ®Þa ph−¬ng, ®Æc biÖt c¸c tØnh vïng Trung du MiÒn nói B¾c Bé (B¾c Giang, Yªn B¸i, Hµ Giang...), vïng §ång b»ng s«ng Hång (H−ng Yªn, H¶i D−¬ng, Ninh B×nh...), §ång b»ng s«ng Cöu Long (VÜnh Long, CÇn Th¬ ...), sù ph¸t triÓn c¸c m« h×nh cã vai trß tÝch cùc trong viÖc chuyÓn ®æi c¬ cÊu c©y trång vµ n©ng cao thu nhËp kinh tÕ cña n«ng hé.

Tuy nhiªn, trong qu¸ tr×nh ph¸t triÓn, do thiÕu ®Þnh h−íng quy ho¹ch, c«ng nghÖ b¶o qu¶n, chÕ biÕn sau thu ho¹ch ch−a ph¸t triÓn, thÞ tr−êng tiªu thô kh«ng æn ®Þnh nhÊt lµ thÞ tr−êng xuÊt khÈu kÌm theo çc yÕu tè bÊt lîi kh¸c chi phèi nªn s¶n phÈm qu¶ s¶n xuÊt ra nhiÒu khi kh«ng tiªu thô ®−îc, hoÆc nÕu cã b¸n ®−îc th× gi¸ rÊt rÎ, g©y thiÖt h¹i cho ng−êi s¶n xuÊt (vïng v¶i Lôc Ng¹n - B¾c Giang). KÕt qu¶ ®iÒu tra còng cho thÊy, ngoµi mét sè Ýt n«ng tr−êng Quèc doanh trång c©y ¨n qu¶ cßn tån t¹i nh− Cao Phong, S«ng B«i, Th¹ch Hµ, vïng Phñ Quú... c©y ¨n qu¶ chñ yÕu trång trong çc v−ên hé gia ®×nh. Quy m« v−ên hé phô thuéc vµo quü ®Êt hiÖn cã cña mçi vïng, nh− §ång b»ng s«ng Hång diÖn tÝch v−ên hé ®¹t d−íi 200 m2, Trung du MiÒn nói B¾c Bé ®¹t tõ 1000 - 2000 m2, sè l−îng çc trang tr¹i cã qui m« tõ 3 - 5 ha hoÆc trªn d−íi 10 ha cßn Ýt. 1 2. N¨ng suÊt, s¶n l−îng qu¶ t−¬i çc lo¹i. HiÖn nay nhiÒu lo¹i c©y ¨n qu¶ cña ta cã n¨ng suÊt thÊp vµ kh«ng æn ®Þnh. §iÒu nµy ph¶n ¸nh 2 mÆt: chÊt l−îng çc gièng c©y ¨n qu¶ ch−a tÕt (n¨ng suÊt thÊp, phÈm chÊt kÐm) vµ tr×nh ®é th©m canh cña ng−êi d©n cßn h¹n chÕ, ch−a cã sù ®Çu t− nghiªn cøu vµ ¸p dông çc tiÕn bé khoa häc kü thuËt mét çch tho¶ ®¸ng. N¨m 2002, n¨ng suÊt c©y ¨n qu¶ b×nh qu©n cña c¶ n−íc ®¹t xÊp xØ 7 tÊn/ha, thÊp h¬n nhiÒu so víi n¨ng suÊt c©y ¨n qu¶ b×nh qu©n cña thÕ giíi (n¨ng suÊt b×nh qu©n cña thÕ giíi 20 - 35 tÊn/ha). S¶n l−îng c©y ¨n qu¶ c¶ n−íc n¨m 2002 ®¹t h¬n 4,5 triÖu tÊn, §ång b»ng s«ng Cöu Long cã s¶n l−îng lín nhÊt h¬n 2,3 triÖu tÊn (chiÕm 51,1 % s¶n l−îng qu¶ toµn quèc) T©y Nguyªn cã s¶n l−îng thÊp nhÊt 47,7 ngµn tÊn (chiÕm 1,3% s¶n l−îng qu¶ toµn quèc).

B¶ng 6: DiÖn tÝch c©y ¨n qu¶ toµn quèc

§¬n vÞ: DiÖn tÝch:1000 ha; Tû lÖ: %

1991 1995 2002 Tèc do phat trien (%/nam)

Vïng

DT TL DT TL DT TL 1995/1991 2002/1995

C¶ n−íc 271,9 100 346,4 100 643,50 100,00 6,24 9,25

1. Trung du MiÒn nói B¾c Bé 21,0 7,72 47,6 13,74 147,90 22,98 22,70 17,58

2. §ång b»ng s«ng Hång 28,3 10,41 33,8 9,76 67,00 10,41 4,54 10,27

3. B¾c Trung Bé 26,9 9,89 27,4 7,91 50,40 7,83 0,46 9,10

4. Duyªn H¶i Nam Trung Bé 23,9 8,79 20,6 5,95 24,50 3,81 -3,65 2,51

5. §«ng Nam Bé 23,4 8,61 32,7 9,44 111,60 17,34 8,73 19,17

6./ T©y Nguyªn 7,3 2,68 8,6 2,18 18,90 2,94 4,18 11,91

7. §«ng b»ng s«ng Cöu Long 141,1 51,89

175,7

50,72

223,20

34,69 5,64 3,48

2. HiÖn tr¹ng b¶o qu¶n, chÕ biÕn 2.1.B¶o. qu¶n Kü thuËt b¶o qu¶n çc lo¹i qu¶ l−íi cña ta hiÖn nay so víi çc n−íc trong khu vùc (Th¸i Lan) cßn rÊt l¹c hËu, biÖn ph¸p thñ c«ng vÉn chiÕm −u thÕ. §©y cã thÓ lµ nh÷ng nguyªn nh©n chÝnh lµm thiÖt h¹i ®¸ng kÓ cho ngµnh s¶n xuÊt qu¶ cña n−íc ta. 2.2. ChÕ biªn C«ng nghiÖp chÕ biÕn ph¸t triÓn cã ý nghÜa quan träng trong viÖc n©ng cao gi¸ trÞ çc s¶n phÈm qu¶, t¨ng søc c¹nh tranh trªn thÞ tr−êng, ngoµi ra çc nhµ m¸y chÕ biÕn cßn ®ãng vai trß lµ kho dù tr÷ nguyªn liÖu, chèng xuèng gi¸ khi cung v−ît qu¸ cÇu. Theo Tæng C«ng ty Rau qu¶ ViÖt Nam, hiÖn nay cã 18 nhµ m¸y chÕ biÕn qu¶ víi tæng c«ng suÊt 125.000 tÊn/n¨m, trong ®ã cã 12 nhµ m¸y ®å hép c«ng suÊt kho¶ng 70.000 tÊn/n¨m vµ 6 nhµ m¸y ®«ng l¹nh víi c«ng suÊt thiÕt kÕ 50.000 tÊn/n¨m. Nh−ng n¨m cao nhÊt çc nhµ m¸y nµy chØ s¶n xuÊt d−îc kho¶ng 30.000 tÊn ®å hép vµ 40.000 tÊn døa d«ng l¹nh chØ ®¹t 40 - 60% c«ng suÊt thiÕt kÕ. Nh− vËy, míi chØ cã 5 - 7% s¶n l−îng qu¶ thu ho¹ch hµng n¨m ®−îc chÕ biÕn. Çc mÆt hµng qu¶ nguyªn liÖu thu mua ®Ó chÕbiÕn cña çc nhµ m¸y nµy gåm cã: døa, xoµi, ch«m ch«m, nhSn, mÝt, chuèi, mSng cÇu, t¸o, cam, ®u ®u... Çc mÆt hµng chÕ biÕn tõ qu¶ chñ yÕu lµ: qu¶ sÊy kh«, ®ãng hép, ®«ng l¹nh, n−íc qu¶, møt qu¶... VÒ c«ng nghÖ chÕ biÕn, trõ mét sè d©y chuyÒn thiÕt bÞ cña çc nhµ m¸y chÕ biÕn míi ®−îc nhËp th«ng qua con ®−êng liªn doanh víi Hång C«ng, §µi Loan, Malaysia nh− d©y chuyÒn chÕ biÕn n−íc døa c« ®Æc t¹i §ång Giao vµ Kiªn Giang cã c«ng nghÖ hiÖn ®¹i, cßn l¹i çc nhµ m¸y kh¸c chñ yÕu lµ c«ng nghÖ cò, thêi gian x©y dùng vµ sö dông ®S 20 - 30 n¨m, m¸y mãc thiÕt bÞ qu¸ cò kü, l¹c hËu, phô tïng ch¾p v¸. Çc nhµ m¸y ®«ng l¹nh tuy sö dông ch−a ®−îc 20 n¨m nh−ng còng ®S l¹c hËu, s¶n phÈm kh«ng ®ñ søc c¹nh tranh vÒ chÊt l−îng vµ tiªu chuÈn kü thuËt mµ thÞ tr−êng thÕ giíi yªu cÇu. Çc thiÕt bÞ cña çc nhµ m¸y phô trî nh− b×a caton, hép s¾t, kho dù tr÷ ®«ng l¹nh còng n»m trong t×nh tr¹ng t−¬ng tù. Nh×n chung , t×nh h×nh chÕ biÕn qu¶ cña n−íc ta cßn h¹n chÕ vÒ sè l−îng còng nh− chÊt l−îng mÆt hµng, chñ yÕu lµ quy m« nhá, ph©n t¸n. C«ng nghÖ vµ thiÕt bÞ cßn l¹c hËu, kh¶ n¨ng c¹nh tranh çc s¶n phÈm trªn thÞ tr−êng cßn yÕu. Chñng lo¹i tr¸i c©y kh¸ phong phó nh−ng chñ yÕu tiªu thô t−¬i, ch−a cã nhµ m¸y chÕ biÕn, s¬ chÕ tr¸i c©y. V× vËy, viÖc tiÕp tôc ®Èy m¹nh ®Çu t− cho c«ng nghÖ sau thu ho¹ch cÇn ®−îc quan t©m ®óng møc, ®ång thêi ®Þnh h−íng ph¸t triÓn c«ng nghÖ b¶o qu¶n, tån tr÷, chÕ biÕn s¶n phÈm tr¸i c©y theo h−íng ®a d¹ng ho¸ s¶n phÈm vµ ®a d¹ng ho¸ thÞ tr−êng. 3. ThÞ tr−êng tiªu thô qu¶ vµ çc s¶n phÈm tõ qu¶ 3.1. ThÞ tr−êng tiªu thô trong n−íc KÕt qu¶ ®iÒu tra b−íc ®Çu cho thÊy thÞ tr−êng trong n−íc tiªu thô tõ 90 - 94% tæng s¶n l−îng qua hµng hãa. Nh− vËy, ®èi víi n−íc ta trong nh÷ng n¨m dÇu cña thÕ kû 21, viÖc tiªu thô qu¶chñ yÕu lµ vÉn ë thÞ tr−êng trong n−íc. HiÖn nay qu¶ tiªu thu ë thÞ tr−êng néi ®Þa d−íi hai d¹ng: ¨n t−¬i vµ chÕ biÕn. Tæ chøc tiªu thô s¶n phÈm qu¶ ë n−íc ta ngoµi Tæng c«ng ty rau qu¶ ViÖt Nam vµ çc ®¬n vÞ trùc thuéc cßn cã çc tæ chøc, t− th−¬ng tham gia trùc tiÕp tiªu thô. Nhê vËy kh©u l−u th«ng ph©n phèi nhiÒu lóc ®−îc diÔn ra theo h−íng tÝch cùc. Tuy nhiªn çc ho¹t ®éng tæ chøc thu mua, tiªu thô s¶n phÈm cña t− th−¬ng hoµn toµn mang tÝnh tù ph¸t, theo lîi nhuËn tøc thêi cña thÞ tr−êng nªn khã tr¸nh khái ng−êi d©n bÞ Ðp gi¸. Do vËy ®Ó tr¸nh ®−îc nh÷ng tån t¹i nªu trªn th× Nhµ n−íc ph¶i ®ãng vai trß chñ ®¹o trong viÖc qu¶n lý vµ ®iÒu tiÕt l−u th«ng s¶n phÈm qu¶, bªn c¹nh ®ã cÇn cã nh÷ng chÝnh s¸ch ®ång bé nh»m khuyÕn khÝch çc tæ chøc, t− th−¬ng cïng tham gia vµo hÖ thèng tiªu thô s¶n phÈm, ®Ó ng−êi trång c©y ¨n qu¶ yªn t©m s¶n xuÊt vµ thu ®−îc lîi nhuËn cao. 3. 2. ThÞ tr−êng xuÊt khÈu qu¶ ViÖt Nam N−íc ta cã nhiÒu lo¹i qu¶, cã thÓ xuÊt khÈu d−íi d¹ng t−¬i hoÆc −íp l¹nh (nh− 'døa, chuèi, v¶i, xoµi, dõa qu¶...), ®ãng hép (miÕng, khoanh, n−íc ®−êng...), Ðp thµnh n−íc qu¶ hoÆc c« ®Æc, s¶n phÈm sÊy (v¶i, chuèi, mÝt, long nhSn...), d¹ng nghiÒn (xoµi, ®u ®ñ ) møt qu¶... Çc lo¹i qu¶ viÖt Nam ®−îc xuÊt khÈu sang thÞ tr−êng çc n−íc phæ biÕn nhÊt hiÖn nay lµ ch«m ch«m, xoµi, nhSn, thanh long, døa, m¨ng côt; kÕ dÖn lµ chuèi, mSng cÇu, sÇu

riªng, vó s÷a, v.v... ThÞ tr−êng xuÊt khÈu cña qu¶ viÖt Nam víi çc mÆt hµng chñ yÕu nh− sau: - Xoµi: xuÊt sang Hong Kong, Singapore, Trung Quèc. - B−ëi: xuÊt sang Hong Kong vµ Trung Quèc. - NhSn, thanh long, chuèi: xuÊt sang Trung Quèc.

- Ch«m ch«m: xuÊt sang Trung Quèc, Campuchia. - M¨ng côt: xuÊt sang Hong Long vµ §µi Loan.

S¶n xuÊt qu¶ ë n−íc ta ngoµi viÖc ®¸p øng nhu cÇu tiªu dïng trong n−íc, chóng ta ®S xuÊt khÈu mÆt hµng rau qu¶ ra 43 n−íc trªn thÕ giíi, trong ®ã thÞ tr−êng Trung Quèc lµ thÞ tr−êng tiªu thô qu¶ lín nhÊt cña ViÖt Nam chiÕm 1/2 kim ng¹ch qu¶ xuÊt khÈu hµng n¨m nh−ng vÉn lµ xuÊt qua ®−êng tiÓu ng¹ch (®−êng biªn mËu). HÇu hÕt çc doanh nghiÖp xuÊt khÈu qu¶ viÖt Nam (chñ yÕu lµ nhSn, xoµi, thanh long) xuÊt sang Trung Quèc lµ doanh nghiÖp t− nh©n, c«ng ty tr¸ch nhiÖm h÷u h¹n mua b¸n vµ trao ®æi ngay t¹i cöa khÈu. N¨m 2000 thÞ tr−êng Trung Quèc chiÕm 53,4%; tiÕp ®Õn §µi Loan 18,9 triÖu USD chiÕm 8,86%; NhËt 9,4% USD chiÕm 4,4%... vÒ mÆt hµng døa ®S xuÊt khÈu sang gÇn 40 n−íc, trong ®ã thÞ tr−êng lín nhÊt lµ Mü, chiÕm gÇn 40%, sau ®ã ®Õn §øc 10 - 15%; Hµ Lan 10 - 12%; Ph¸p 3 - 5%; NhËt B¶n 3 - 4%; Nga 3 - 3,5%. ThÞ tr−êng xuÊt khÈu døa çc lo¹i chñ yÕu lµ çc n−íc ph¸t triÓn (chiÕm kho¶ng 90% s¶n l−îng nhËp khÈu toµn cÇu). Theo HiÖp héi qu¶ viÖt Nam (Vinafruit) kim ng¹ch xuÊt khÈu rau qu¶ cña ViÖt Nam trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y ®S t¨ng lªn ®¸ng kÓ tõ 20 triÖu USD n¨m 1996 t¨ng lªn 300 triÖu USD (n¨m 2001) vµ gi¶m xuèng chØ cßn 200 triÖu USD vµo n¨m 2002. Tõ n¨m 1996 - 2001 ®¹t doanh thu gÇn 1000 tû ®ång ViÖt Nam. Cô thÓ:

N¨m 1996: 20 triÖu USD N¨m 1997: 50 triÖu USD N¨m 1 9 9 8 : 5 8 triÖu USD

N¨m 1999: 70 triÖu USD N¨m 2000: 205 triÖu USD N¨m 2001: 300 triÖu USD

N¨m 2002 t×nh h×nh xuÊt khÈu qu¶ cã nhiÒu biÕn ®éng (gi¸ kim ng¹ch xuÊt khÈu gi¶m cßn 200 triÖu USD mÆc dï khèi l−îng t¨ng), gi¸ thÞ tr−êng thÕ giíi gi¶m m¹nh trõ n−íc døa c« ®Æc (hiÖn nay mÆt hµng nµy ®ang ®−îc gi¸ kho¶ng h¬n 1000 USD/TÊn SP). Mét sè thÞ tr−êng truyÒn thèng (Trung Quèc, Hång L«ng, NhËt B¶n...) thay ®æi qui ®Þnh thñ tôc lµm ¶nh h−ëng lín ®Õn kh¶ n¨ng xuÊt khÈu (®iÓn h×nh nh− tr−êng hîp xuÊt khÈu d−a hÊu). Nhu cÇu nhËp khÈu qu¶ cña çc n−íc ngµy cµng gia t¨ng vµ thÞ tr−êng xuÊt khÈu cña n−íc ta ngµy cµng ®−îc më réng. Tuy nhiªn, ®Ó cã thÓ c¹nh tranh vµ x©m nhËp ®−îc thÞ tr−êng thÕ giíi, çc lo¹i qu¶ cña ViÖt Nam cÇn ®−îc c¶i tiÕn n©ng cao chÊt l−îng theo h−íng ph¶i lµ s¶n phÈm s¹ch, b¶o ®¶m vÖ sinh thùc phÈm còng nh− ®Èùm b¶o vÒ sè l−îng. §©y sÏ lµ vÊn ®Ò then chèt ®Ó t¹o søc bËt míi cho qu¶ viÖt Nam trªn ®−êng th−¬ng m¹i hãa. Thi tr−êng ®å hép Trªn thÕ giíi qu¶ hép lµ d¹ng qu¶ chÕ biÕn l©u nay ®−îc xuÊt khÈu nhiÒu, nhÊt lµ døa hép ®−îc nhiÒu thÞ tr−êng −a chuéng vµ xuÊt khÈu nhiÒu h¬n çc lo¹i kh¸c. N¨m cao nhÊt ViÖt Nam ®S xuÊt khÈu ®−îc 19 ngµn tÊn qu¶ ®ãng hép vµ 20 ngµn tÊn døa ®«ng l¹nh. T×nh h×nh tiªu thô ®å hép qua mét sè giai ®o¹n chÝnh: - Tr−íc n¨m 1986, xuÊt khÈu ®å hép chñ yÕu cña ViÖt Nam vµo çc thÞ tr−êng Liªn X« vµ çc n−íc §«ng ©u. - Tõ 1986 - 1990, Tæng c«ng ty Rau qu¶ ViÖt Nam ®S xuÊt khÈu sang Liªn X« gÇn 500 ngµn tÊn rau qu¶ t−¬i vµ chÕ biÕn (chñ yÕu lµ ®å hép) ®¹t kim ng¹ch 191 triÖu róp.

- Sau 1991 , do nh÷ng biÕn ®éng ë Liªn X« vµ çc n−íc §«ng ©u . ThÞ tr−êng xuÊt khÈu ®å hép cña ta bÞ thu hÑp. Kim ng¹ch xuÊt khÈu rau qu¶ b×nh qu©n c¶ n−íc giai ®o¹n nµy chØ ®¹t 14 triÖu USD/n¨m.

HiÖn nay çc thÞ tr−êng truyÒn thèng ®S ®−îc kh«i phôc vµ cã xu thÕ ph¸t triÓn tÕt mét sè thÞ tr−êng míi nh− thÞ tr−êng §«ng B¾c Ch©u Aù (§µi Loan, Philipin, Singapo, NhËt B¶n...), Malaixia, In®«nªxia, ôc lµ çc thÞ tr−êng cã nhiÒu tiÒm n¨ng vÒ nhËp khÈu ®å hép rau qu¶ cña ViÖt Nam. §Æc biÖt gÇn ®©y hiÖp ®Þnh th−¬ng m¹i ViÖt - Mü ®S ®−îc ký vµ dù b¸o trong t−¬ng lai gÇn sÏ ®−îc Quèc héi hai n−íc th«ng qua sÏ më ra triÓn väng míi vÒ xuÊt khÈu qu¶ t−¬i vµ nh÷ng s¶n phÈm chÕ biÕn tõ qu¶ vµo çc thÞ tr−êng ®Çy tiÒm n¨ng nµy. N¨m

2000, ViÖt Nam xuÊt khÈu ®−îc 34100 tÊn ®å hép (qu¶ t−¬i ®ãng hép 11100 tÊn, qu¶ kh« ®ãng hép 27000 tÊn). Døa hép chñ yÕu lµ døa khoanh, døa miÕng vµ n−íc dõa (c« ®Æc) lµ hai d¹ng s¶n phÈm chÕ biÕn chñ yÕu cña mÆt hµng døa. §Ó cã ®−îc mét tÊn s¶n phÈm n−íc døa c« ®Æc xuÊt khÈu ph¶i sö dông nguyªn liÖu nhiÒu gÊp 4 - 5 lÇn so víi nguyªn liÖu døa hép vµ gi¸ xuÊt khÈu n−íc døa c« ®Æc cao h¬n kho¶ng 2 lÇn. Tuy nhiªn s¶n xuÊt n−íc døa c« ®Æc cã thÓ tËn dông ®−îc nhiÒu lo¹i nguyªn liÖu h¬n døa hép vµ viÖc xuÊt khÈu chñng lo¹i s¶n phÈm nµo nhiÒu h¬n cßn tuú thuéc vµo nhu cÇu cña kh¸ch n−íc ngoµi, thÝ dô nh− n¨m 1999 C«ng ty Rau qu¶ TiÒn Giang xuÊt khÈu ®−îc 2178 tÊn n−íc døa c« ®Æc, nh−ng chØ xuÊt khÈu ®−îc 2046 tÊn døa hép. Ngoµi døa hép, cßn nhiÒu lo¹i qu¶ kh¸c cã thÓ chÕ biÕn d−íi d¹ng ®ãng hép ®Ó xuÊt khÈu nh−: v¶i hép n−íc ®−êng, nhSn, ch«m ch«m... Thi tr−êng n−íc qu¶ Theo sè liÖu thèng kª 1 ng−êi Mü 1 n¨m tiªu thô 160 lÝt n−íc qu¶, 1 ng−êi Trung Quèc 1 n¨m tiªu thô 10 lÝt n−íc qu¶. NÕu ng−êi ViÖt Nam chØ tiªu thô 1 n¨m b»ng 50% møc tiªu thô cña ng−êi Trung Quèc (5 lÝt n−íc qu¶/n¨m) th× nhu cÇu ®S lµ 400.000 tÊn/n¨m, nh−ng thùc tÕ míi s¶n xuÊt ®−îc 40.000 - 50.000 tÊn s¶n phÈm/n¨m. Trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y møc sèng ng−êi d©n ViÖt Nam ®S t¨ng vµ cã nhiÒu nhu cÇu h¬n vÒ n−íc qu¶, ®Æc biÖt lµ çc khu vùc thµnh thÞ. ViÖt Nam lµ n−íc cã nhiÒu qu¶ nhiÖt ®íi cã thÓ chÕ biÕn thµnh n−íc qu¶ vµ n−íc qu¶ c« ®Æc víi chñng lo¹i phong phó ®¸p øng nhu cÇu thÞ tr−êng thÕ giíi. HiÖn nay çc c¬ së s¶n xuÊt cña ta ®S chÕ biÕn ®−îc nhiÒu lo¹i n−íc qu¶ nh−: døa, ®u ®ñ, xoµi, ch«m ch«m, s÷a dõa, cam, t¸o, æi, mSng cÇu, d©u t©y, d−a hÊu, thanh long... vµ ®S xuÊt khÈu ®−îc mét sè lo¹i. ChÊt l−îng n−íc qu¶ tuy ®−îc nhiÒu thÞ tr−êng chÊp nhËn, nh−ng nÕu ®ãng lon nhá thuËn tiÖn cho ng−êi tiªu dïng (lo¹i 240 - 250 mi) th× gi¸ bao b× chiÕm trªn 52% (chñ yÕu lµ tiÒn lon, mÆc dï lon s¶n xuÊt trong n−íc nh−ng ph¶i nhËp s¾t m¹, ®¸y vµ n¾p) do ®ã xuÊt khÈu bÞ lç (kho¶ng 018 - 0,20 USD/lon, gi¸ FOB tÝnh ra kho¶ng 2600 - 2800 ®ång/lon, khi ®ã tiªu thô néi ®Þa víi gi¸ 3200 - 3500 ®ång/lon). Trong khi ch−a sö lý ®−îc vÊn ®Ò bao b× th× h−íng s¶n xuÊt n−íc qu¶ c« ®Æc ®Ó xuÊt khÈu lµ chñ yÕu. Khi ®ã l−îng n−íc qu¶ ®ãng lon cã thÓ gi¶m (kho¶ng 80%) vµ l−îng n−íc qu¶ ph¶i ®ãng trong bao thïng lín ®Ó xuÊt khÈu ®−îc sang çc thÞ tr−êng xa sÏ cã hiÖu qu¶ h¬n. Tuy nhiªn nã ch−a ph¶i lµ s¶n phÈm cuèi cïng cã bao b× nhSn hiÖu hoµn chØnh tíi lËn tay ng−êi tiªu dïng, nh−ng l¹i lµ chÕ phÈm quan träng cã h−¬ng vÞ qu¶ cho nhiÒu lo¹i thùc phÈm, b¸nh kÑo vµ n−íc gi¶i kh¸t ®−îc chÕ biÕn t¹i n−íc nhËp khÈu. Trong çc lo¹i qu¶ ®Ó chÕ biÕn n−íc qu¶ vµ n−íc qu¶ c« ®Æc nh− ®S nªu trªn, ngoµi døa lµ lo¹i ®Çu b¶ng (v× nhiÒu n−íc −a chuéng vµ ta cã ®iÒu kiÖn ph¸t triÓn theo quy m« lín) th× chóng ta cÇn quan t©m n−íc qu¶ ®−îc s¶n xuÊt tõ çc lo¹i qu¶ kh¸c nh− n−íc v¶i, xoµi, ch«m ch«m... ThÞ tr−êng trong n−íc, còng nh− ë nhiÒu n−íc kh¸c, ng−êi tiªu dïng −a chuéng sö dông qu¶ t−¬i vµ n−íc Ðp t¹i chç (nhµ hµng, qu¸n gi¶i kh¸t) h¬n lµ n−íc qu¶ ®ãng hép. Tuy nhiªn trong cuéc sèng kh«ng ph¶i lóc nµo çc s¶n phÈm t−¬i còng thuËn tiÖn cho ng−êi tiªu dïng, do ®ã çc d¹ng n−íc qu¶ s¶n xuÊt c«ng nghiÖp, ®ãng hép, nÕu xö lý tÕt vÊn ®Ò bao b×, chÊt l−îng ®¶m b¶o, hîp vÖ sinh, gi¸ hÊp dÉn th× sÏ cã chç ®øng vµ ph¸t triÓn, t¹o thãi quen tiªu dïng míi. So víi tr−íc ®©y, râ rµng trªn thÞ tr−êng néi ®Þa ngµy cµng xuÊt hiÖn nhiÒu lo¹i n−íc qu¶ lµ s¶n phÈm c«ng nghiÖp, nÕu c¶i tiÕn s¶n xuÊt ®Ó víi cïng mét l−îng nh− nhau, gi¸ hîp lý th× ch¾c ch¾n ng−êi tiªu dïng sÏ chän n−íc qu¶ thay çc lo¹i n−íc läc vµ mét sè n−íc gi¶i kh¸t kh¸c. §ã chÝnh lµ lèi ra cho mét phÇn s¶n phÈm cña ngµnh s¶n xuÊt n−íc qu¶ xuÊt khÈu vµ ®ång thêi lµ lèi ra dù phßng cho s¶n phÈm qu¶ t−¬i xuÊt khÈu khi gÆp khã kh¨n vÒ thÞ tr−êng tiªu thô ë n−íc ngoµi. Nh×n chung, t×nh h×nh xuÊt khÈu qu¶ cña n−íc ta tuy cã nhiÒu triÓn väng nh−ng hiÖn nay cßn bÞ h¹n chÕ do 3 nguyªn nh©n:

VÒ sè l−îng ch−a ®¶m b¶o theo yªu cÇu cña kh¸ch hµng v× thiÕu vïng nguyªn liÖu tËp trung. VÒ chÊt l−îng cßn thÊp, ch−a ®ång ®Òu do kh«ng thuÇn gièng, mÉu mm ch−a dñ søc c¹nh tranh trªn thÞ tr−êng thÕ giíi.

VÒ gi¸ c¶: gi¸ chµo hµng cßn cao do n¨ng suÊt ch−a ®−îc c¶i thiÖn.

PhÇn thø hai KÕT QU¶ §IÒU TRA HIÖN TR¹NG S¶N XUÊT C¢Y ¡N QU¶ CHÝNH

ë MéT Sè VïNG

I. Quy m« s¶n xuÊt çc lo¹i c©y ¸n qu¶ chÝnh 1. C©y v¶i 1.1. DiÖn tÝch, s¶n l−îng B¶ng 7: DiÔn biÕn diÖn tÝch, s¶n l−îng v¶i

1995 2002

Tèc do phat trien (1995-2002) Vïng

DT

TL DT

TL DT TL

1. TD & MNBB 6427 10246 38333 59958 29.6 28.7

- B¾c Giang 4734 8885 34166 53797 31.1 29.3

HuyÖn träng ®iÓm

+ HuyÖn Lôc Ng¹n 782 1408 11734 27581 47.24 52.96

+ HuyÖn Yªn ThÕ 560 1120 5196 5202 37.47 24.53

2. §B S«ng Hång 1978 13146 16693 57964 36.63 23.61

- H¶i D−¬ng 1118 8385 10969 36974 38.57 23.61

+ HuyÖn Thanh Hµ 610 3900 6500 18700 40.20 25.10

V¶i ®−îc trång tËp trung chÝnh ë vïng TDMNBB vµ §BSH, trong ®ã vïng TDMNBB cã diÖn tÝch lín nhÊt 38333 ha (n¨m 2002), tèc ®é t¨ng b×nh qu©n thêi kú 1995 - 2002 lµ 29,6%/n¨m vÒ diÖn tÝch vµ 28,7%/n¨m vÒ s¶n l−îng. Trong 2 vïng ®iÒu tra, tØnh B¾c Giang cã diÖn tÝch (31466 ha), s¶n l−îng (53797 tÊn) v¶i lín nhÊt vµ tËp trung chÝnh ë huyÖn Lôc Ng¹n víi diÖn tÝch 11734 ha(chiÕm 37,3% toµn tØnh); tØnh H¶i D−¬ng ®−îc xÕp thø 2 víi diÖn tÝch 10969 ha, s¶n l−îng 36974 tÊn, diÖn tÝch tËp trung chÝnh ë huyÖn Thanh Hµ, ChÝ Linh.

1.2. Mét sè vïng v¶i tËp trung

* Vïng v¶i Thanh Hµ - H¶i D−¬ng §©y lµ vïng v¶i truyÒn thèng næi tiÕng vÒ chÊt l−îng trªn toµn quèc. ë ®©y cã nh÷ng c©y v¶i tæ hµng tr¨m n¨m tuæi. Tr−íc ®©y v¶i chñ yÕu ®−îc trång trong v−ên thæ c− khèi l−îng s¶n phÈm nhá, dïng ®Ó ¨n t−¬i lµ chÝnh, s¶n phÈm qua chÕ biÕn vµ s¶n phÈm hµng ho¸ cã khèi l−îng Ýt. Tr−íc n¨m 1991, toµn huyÖn cã 660 ha v¶i. §Õn n¨m 1993 chñ tr−¬ng cña tØnh (tØnh H¶i H−ng cò) cho phÐp çc xS chuyÓn ®æi mét phÇn ®Êt óng tròng mét vô lóa sang trång v¶i. Trong hai n¨m 1993 - 1994 toµn huyÖn chuyÓn ®æi ®−îc 769 ha. TØnh cã nhiÒu chÝnh s¸ch khuyÕn khÝch çc hé trång v¶i nh− miÔn thuÕ n«ng nghiÖp trong 5 n¨m kiÕn thiÕt c¬ b¶n, 3 n¨m ®Çu míi cho thu ho¹ch trªn diÖn tÝch chuyÓn ®æi..., do ®ã diÖn tÝch v¶i cña huyÖn t¨ng nhanh, h×nh thµnh nh÷ng vïng v¶i hµng ho¸ ®ñ tiªu chuÈn xuÊt khÈu. N¨m 2002 diÖn tÝch trång v¶i toµn huyÖn ®¹t 6500 ha, diÖn tÝch cho s¶n phÈm 4000 ha, n¨ng suÊt b×nh qu©n 46,75t¹/ha, s¶n l−îng 18.700 tÊn. Trong ®ã cã nh÷ng xS ®S chuyÓn ®æi 100% diÖn tÝch ®Êt trång lóa, mµu sang trång v¶i nh− xS Thanh S¬n, Thanh Hång, Thanh

Thuû, çc xS cßn l¹i cña huyÖn dÒu cã diÖn tÝch v¶i tõ 150 ha – 320 ha (chiÕm tõ 40 - 70% diÖn tÝch dÕt canh t¸c).

B¶ng 8: KÕt qu¶ ®iÒu tra çc nhãm v¶i trªn diÖn tÝch kinh doanh

Tuæi ChØ tiªu

§¬n vÞ

3-5 n¨m 6-10 n¨m 11-20 n¨m > 20 n¨m Tæng sè

- DiÖn tÝch Ha 1926 600 383 1091 4000 TØ lÖ % 48.15 14.72 9.57 27.26 - Sè c©y C©y 298530 93000 59365 169105 620000 TØ lÖ % 48.15 15 9.58 27.28 - N¨ng suÊt TÊn/ha 1.39 3.3 9.1 9.7 - S¶n l−îng TÊn 26677 1980 3460 10583 1870 TØ lÖ % 14.32 10.59 18.50 56.59 + KÕt qu¶ diÒu tra cho thÊy: + Nhãm v¶i > 20 tuæi chiÕm 27,26% vÒ diÖn tÝch nh−ng l¹i chiÕm 56,59% tæng s¶n l−îng qu¶, qu¶ cña nhãm nµy chñ yÕu dïng ®Ó sÊy kh« lµ chÝnh. B¶ng 9: So s¸nh hiÖu qu¶ kinh tÕ trång v¶i vµ trång lóa XS Thanh S¬n - HuyÖn Thanh Hµ

ChØ tiªu §VT S¶n xuÊt v¶i (1)

S¶n xuÊt lóa (2) So s¸nh (1) vµ (2)

GTSX/1ha trång trät -1999 1000® 66567 14732 51835 4.52 -2000 1000® 39610 15543 24067 2.55 -2001 1000® 55359 18764 36595 2.95 GTGT/® chi phÝ trung gian -1999 § 9.01 2.15 6.86 4.19 -2000 § 5.844 2.1 3.74 2.78 -2001 § 11.15 1.52 9.63 7.34 TNHH/1 ngµy lao ®éng -1999 1000® 155 12 143 13.18 -2000 1000® 75 12 63 6.22 -2001 1000® 127 13 114 9.85 + Nhãm v¶i tõ 11 - 20 tuæi cã nhiÒu −u ®iÓm vÒ mS qu¶, ®ång ®Òu vÒ n¨ng suÊt gi÷a çc ç thÓ, qu¶ b¸n rÊt ®−îc gi¸ (cã khi chªnh tõ 2000 - 3000 ®ång/kg so víi v¶i ë nhãm kh¸c) nªn qu¶ cña nhãm nµy chñ yÕu dïng ®Ó ü t−¬i. + Nhãm v¶i tõ 11 tuæi trë ®i míi cho n¨ng suÊt cao vµ æn ®Þnh. S¶n xuÊt v¶i lu«n cho gi¸ trÞ s¶n xuÊt cao h¬n s¶n xuÊt lóa. Cïng ®Çu t− 1 ®ång chi phÝ th× c©y v¶i thu ®−îc 5,84 - 11,15 ®ång cßn lóa chØ thu ®−îc 1,52 - 2,15 ®ång. Nh− vËy ®Çu t− cho v¶i sÏ cho hiÖu qu¶ t¨ng gÊp 2,78 - 7,34 lÇn so víi lóa. Thu nhËp hçn hîp 1 ngµøùy c«ng lao ®éng cña v¶i cao h¬n lóa tõ 6 ,22 lÇn ®Õn 13 , 18 lÇn. * Vïng v¶i Lôc Ng¹n - B¾c Giang §©y lµ vïng v¶i cã quy m«, diÖn tÝch tËp trung vµ lín nhÊt trong c¶ n−íc. N¨m 2002 diÖn tÝch gieo trång 11734 ha (t¨ng 1734 ha so víi n¨m 2001), n¨ng suÊt b×nh qu©n 23,5t¹/ha, s¶n l−îng 27581 tÊn. Do diÖn tÝch lín vµ thêi vô thu ho¹ch tËp trung nªn kh©u tiªu thô s¶n phÈm th−êng gÆp khã kh¨n, qu¶ v¶i t−¬i bÞ rít gi¸. VÒ c«ng t¸c b¶o vÖ thùc vËt: viÖc phun thuèc trõ s©u, phun thuèc kÝch thÝch cho ®Ëu hoa, ®Ëu qu¶ tr−íc ®©y chñ yÕu dïng b×nh b¬m tay nªn hiÖu qu¶ sö dông thuèc kh«ng cao vµ g©y ®éc cho ng−êi sö dông. Nh÷ng n¨m gÇn ®©y nhiÒu hé trång v¶i ®S dïng m¸y b¬m ®Ó phun, ®S gi¶m ®¸ng kÓ c«ng lao ®éng vµ n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông thuèc.

VÒ chÕ biÕn phÇn lín trong vïng vÉn dïng ph−¬ng ph¸p sÊy thñ c«ng chiÕm −u thÕ. Sang vô v¶i n¨m 2003 ®S cã mét sè m¸y sÊy ®−îc triÓn khai thö nghiÖm, c«ng suÊt 4tÊn/mÎ, víi thêi gian 8-10 tiÕng, b−íc ®Çu ®S ®−îc ng−êi d©n chÊp nhËn. Nh−ng nh−îc ®iÓm c¬ b¶n lµ lo¹i m¸y nµy lµ ph¶i sö dông ®iÖn 3 pha nªn nhiÒu n¬i kh«ng thÝch hîp, h¬n n÷a gi¸ thµnh m¸y cßn cao ch−a phï hîp víi thu nhËp hiÖn t¹i cña ng−êi d©n. Tuy nhiªn, thêi gian gÇn ®©y Bé N«ng nghiÖp vµ PTNT mµ trùc tiÕp lµ c¸c ViÖn chuyªn ngµnh (ViÖn C©y ¨n qu¶, ViÖn C¬ ®iÖn vµ C«ng nghÖ sau thu ho¹ch, ViÖn B¶o vÖ thùc vËt ) ®S tiÕn hµnh thö nghiÖm mét sè ph−¬ng ph¸p ®Ó b¶o qu¶n cho qu¶ t−¬i: nhóng qu¶ v¶i vµo dung dÞch n−íc Ozon nh−ng chØ ®Ó ®−îc 6-7 ngµy, ®iÒu nµy kh«ng cã ý nghÜa lín; dïng L−u huúnh ®Ó sö lý th× mµu qu¶ kh«ng thËt, hoÆc ph¶i b¶o qu¶n trong nhµ l¹nh th× hiÖu qu¶ kh«ng cao, dïng mét sè ho¸ chÊt ®Ó b¶o qu¶n Cam...Nh×n chung c¸c ph−¬ng ph¸p trªn kÕt qu¶ ch−a cã g× kh¶ quan, vµ míi dõng l¹i ë møc ®é thö nghiÖm víi qui m« nhá, cÇn tiÕp tôc nghiªn cøu. 2. C©y nh·n 2.1. DiÖn tÝch, s¶n l−îng

B¶ng 10: DiÖn tÝch, S¶n l−îng nh·n

1995

2002

Tèc do phat trien (1995-2002) Vïng - tØnh

DT

TL DT

TL

DT

TL

1. TD & MNBB 11210 11843 31567 32459 15.9 15.5

- S¬n La 4075 5172 12767 20349 17.7 21.6

+ S«ng MS 1021 1043 4976 7801 25.39 33.30

2. §B S«ng Hång 4666 11635 9105 32748 10.02 15.93

- H−ng yªn 1170 11072 2027 19978 8.17 21.93 3. §B S«ng C.L 30750 168256 42600 314300 4.8 9.3

- TiÒn Giang 6059 45800 15389 176923 14.2 21.3

+ Cai LËy 2321 16247 5984 68816 14.49 22.90

+ Çi BÌ 1484 9646 3769 41459 14.24 23.16

+ Ch©u Thµnh 1268 8876 3221 35431 14.25 21.87

- CÇn Th¬ 2400 15356 3000 24000 3.2 6.6

- VÜnh Long 1560 9524 10204 81629 30.8 35.9

Vïng TDMNBB cã diÖn tÝch nhSn lín nhÊt, nh−ng vÒ n¨ng suÊt vµ s¶n l−îng th× vïng §BSCL lµ lín nhÊt, tiÕp ®Õn lµ vïng §BSH. Trong çc vïng ®iÒu tra th× tØnh TiÒn Giang cã diÖn tÝch nhSn lín nhÊt 15389 ha, s¶n l−îng ®¹t 176923 tÊn, tèc ®é t¨ng b×nh qu©n thêi kú 1995 - 2002 lµ 14,24%/n¨m vÒ diÖn tÝch vµ 3,32%/n¨m vÒ s¶n l−îng. 2.2. Mét sè vïng nh·n tËp trung * Vïng nhSn tØnh H−ng Yªn §©y lµ vïng nhSn lín nhÊt cña §ång b»ng s«ng Hång, trªn ®Þa bµn tØnh cã nh÷ng gièng nhSn quý hiÕm tån t¹i tõ l©u ®êi nh− gièng nhSn §−êng phÌn (cßn gäi lµ nhSn tiÕn vua), nhSn H−¬ng Chi, nhSn cïi, chÊt l−îng qu¶ ¨n ngon næi tiÕng trong c¶ n−íc. N¨m 2002 toµn tØnh cã 4527 ha nhSn, diÖn tÝch cho s¶n phÈm chiÕm 87% diÖn tÝch gieo trång, s¶n l−îng ®¹t h¬n 44 ngµn tÊn. Çc huyÖn cã diÖn tÝch nhSn trång tËp trung: Tiªn L÷, ¢n Thi, Kim §éng.

KÕt qu¶ ®iÒu tra çc v−ên nhSn cho thÊy v−ên c©y > 40 tuæi (giµ cçi, n¨ng suÊt thÊp) vµ v−ên c©y < 10 tuæi n¨ng suÊt ch−a æn ®Þnh) chiÕm kho¶ng 62% . S¶n l−îng chñ yÕu dùa vµo sè c©y ë ®é tuæi sung søc 10 - 40 tuæi (chiÕm 38 %), do ®ã n¨ng suÊt trung b×nh th−êng ®¹t thÊp. Qu¶ non rông nhiÒu khi t¾t hoa, nhiÒu c©y dông ®Õn 70-80% (ç biÖt cã c©y dông ®Õn 90%). Nguyªn nh©n chÝnh do thiÕu dinh d−ìng, chÕ ®é ch¨m sãc, bãn ph©n kh«ng ®Çy ®ñ vµ thiÕu c©n ®èi. S©u bÖnh nguy hiÓm: BÖnh s−¬ng mai h¹i nÆng hoa qu¶ non trong vô Xu©n, lµm hoa qu¶ non kh« hÐo. NÕu gÆp thêi tiÕt Èm −ít cã m−a phïn bÖnh cã thÓ ph¸t triÓn thµnh dÞch trong thêi gian ng¾n. §Ó cã v−ên c©y sinh tr−ëng tèt, n¨ng suÊt cao, æn ®Þnh cÇn x©y dùng çc ch−¬ng tr×nh ®Çu t− hç trî cho c©y nhSn ph¸t triÓn, tr−íc m¾t cÇn kh¾c phôc hiÖn t−îng rông hoa qu¶ non vµ phßng trÞ bÖnh s−¬ng mai. Kh©u gièng: viÖc chän lùa gièng còng nh− viÖc b¶o vÖ nguån quü gen quÝ hiÕm ch−a ®−îc çc c¬ quan chuyªn m«n quan t©m, dÉn ®Õn bé gièng nhSn hiÖn nay bÞ lÉn t¹p vµ ngµy cµng cã xu h−íng tho¸i ho¸ nghiªm träng. N¨m 1999 ®−îc sù quan t©m gióp ®ì cña çc Bé N«ng nghiÖp vµ PTNT , Khoa häc C«ng nghÖ, ViÖn rau qu¶ Trung −¬ng, tØnh ®S tæ chøc thµnh c«ng Héi thi vÒ çc lo¹i nhSn . KÕt qu¶ ®S chän ®−îc 39 c©y ®Çu dßng, trong ®ã chän ra 14 c©y cã chÊt l−îng ®Æc biÖt ®¹i diÖn cho c¶ 3 trµ: chÝn sím, chÝnh vô, chÝn muén vµ ®Ò nghÞ Bé N«ng nghiÖp vµ PTNT c«ng nhËn gièng Quèc gia.

Çc c©y nhSn ®−îc b×nh tuyÓn hÇu hÕt thuéc vïng nhSn tËp trung (TX H−ng Yªn, huyÖn Tiªn L÷). HiÖn nay 39 c©y nhSn nµy ®S ®−îc chiÕt vµ ®−a ra trång t¹i v−ên b¶o tån nguån gen t¹i së Khoa häc C«ng nghÖ tØnh (diÖn tÝch v−ên kho¶ng 1 ha), phôc vô cho viÖc trång míi vµ c¶i t¹o l¹i diÖn tÝch nhSn kÐm chÊt l−îng. Theo kÕ ho¹ch, hµng n¨m sÏ s¶n xuÊt kho¶ng 24.000 c©y gièng ghÐp cung cÊp ra thÞ tr−êng. * Vïng nh·n S¬n La Vïng nhSn S¬n La ®−îc h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn sau n¨m 1990, ®Õn nay diÖn tÝch nhSn toµn tØnh cã kho¶ng 9670 ha vµ ®−îc trång t−¬ng ®èi tËp trung ë huyÖn S«ng MS. Do kh©u qu¶n lý gièng kÐm (chÊt l−îng gièng) nªn nh×n chung chÊt l−îng nhSn ë ®©y kh«ng ngon, chñ yÕu dïng cho chÕ biÕn lµm long nhSn. * Vïng nh·n TiÒn Giang TiÒn Giang lµ tØnh cã diÖn tÝch trång nhSn nhiÒu vµ tËp trung nhÊt, chñ yÕu trång ë 3 huyÖn phÝa T©y cña tØnh (Cai L©y, Çi BÌ , Ch©u Thµnh), chiÕm ®Õn 85% diÖn tÝch trång nhSn toµn tØnh. N¨m 2002 diÖn tÝch trªn 15.389 ha (t¨ng 9.330 ha víi n¨m 1995), tèc ®é t¨ng thêi kú 1995 - 2002 lµ 14,2%/n¨m (vÒ diÖn tÝch) vµ 21,3%/n¨m (vÒ s¶n l−îng). N¨ng suÊt nhSn ®¹t tõ 10 - 13 tÊn/ha, s¶n l−îng thu ho¹ch ®¹t 176.923 tÊn. Tuy nhiªn, ngay tõ ®Çu mïa nhSn gi¸ nhSn ®S gi¶m m¹nh do thiÕu ®Çu mèi tiªu thô. Hµng n¨m, tØnh cã 20% s¶n l−îng nhSn t−¬i ®−îc ®ãng ræ vµ 70% d−îc chÕ biÕn thµnh mÆt hµng nhSn sÊy xuÊt khÈu sang Trung Quèc, nh−ng n¨m nay gi¸ c¶ 2 mÆt hµng nµy ®Òu tiªu thô kÐm, gi¸ b¸n thÊp, chi phÝ s¶n xuÊt cao ¶nh h−ëng kh«ng nhá ®Õn thu nhËp cña nhµ v−ên. C©y nhSn ®−îc trång trªn rÊt nhiÒu lo¹i ®Êt nh−: ®Êt çt giång , ®Êt phï sa båi ven s«ng, ®Êt phï sa ®S ph¸t triÓn, ®Êt phÌn tiÒm tµng vµ c¶ trªn ®Êt phÌn ph¸t triÓn. HiÖn nay, cã mét gièng nhSn trång phæ biÕn lµ nhSn tiªu da bß, tiªu l¸ bÇu, nhSn xuång c¬m vµng, nhSn Edor, nhSn Super vµ nhSn long. Ba n¨m gÇn ®©y diÖn tÝch nhSn t¨ng chËm vµ ®ang cã xu h−íng gi¶m dÇn do thÞ tr−êng vµ gi¸ c¶ kh«ng æn ®Þnh, n«ng d©n chuyÓn sang c¶i t¹o dÇn çc v−ên nhSn long sang trång nhSn tiªu, nhSn xuång c¬m vµng, xen canh hoÆc chuyÓn sang trång mét sè c©y ®Æc s¶n kh¸c nh− xoµi, sÇu riªng, c©y cã mói ...

3. Døa 3.1. DiÖu tÝch, s¶n l−îng

B¶ng 11: DiÔn biÕn diÖn tÝch, s¶n l−îng døa (Thêi kú 1995 - 2002)

§¬n vÞ: DT- ha, SL – tÊn

1995

2002

Tèc do phat trien (1995-2002) Vïng - tØnh

DT

TL

DT

TL

DT

TL

1. TD & MNBB 1675 60841.7 2.600 10.100 6.48 7.52

- B¾c Giang 573 2262.5 1.742 8.586 17.22 20.99

+ Yªn ThÕ 95 43.2 220 120 12.75 115.79

2. §B S«ng Hång 1305 19463 2.500 40.200 9.73 10.92

- Ninh B×nh 520 10322 1.900 36.400 20.34 19.73 + ThÞ xS Tam §iÖp 496 9920 1.877 46.405 20.94 24.66 3. B¾c Trung Bé 4419 19463 7.400 37.100 7.64 9.65

- Thanh Ho¸ 3153 10664 3.700 13.200 2.31 3.09

+ NH− Xu©n 875 3.062 1.200 4.281 4.62 4.90

4. §B S«ng C.L 17008 130870 25000 205000 5.66 6.62

- TiÒn Giang 4.132 13.635 6.943 89.650 7.68 30.87

+ T©n Ph−íc 3.852 11.455 6.859 88.764 0.48 6.49

- CÇn th¬ 1.333 8.246 1.378 12.809 0.48 6.49

+ VÞ Thanh 844 7.910 870 8.045 0.43 0.24

+ Long Mü 494 4.110 508 4.764 0.40 2.13

C©y døa hiÖn lµ mét trong 3 nhãm c©y ¨n qu¶ chñ ®¹o cña n−íc ta vµ ®−îc Bé N«ng nghiÖp vµ Ph¸t triÓn N«ng th«n chän lµm c©y träng t©m ®Ó khuyÕn khÝch ®Çu t− ph¸t triÓn t¹o s¶n phÈm xuÊt khÈu. HiÖn nay Bé ®ang triÓn khai 7 dù ¸n x©y dùng vïng nguyªn liÖu døa víi quy m« diÖn tÝch 31000 ha ë 7 tØnh: Ninh B×nh, B¾c Giang, Thanh Ho¸ , Hµ Tinh, Qu¶ng Nam, §ång Nai, Kiªn Giang.Çc gièng ®−îc sö dông chÝnh nh− døa Cayene, Quen. Trong ®ã, døa Cayene lµ lo¹i cã n¨ng suÊt cao, chÊt l−îng tèt, phï hîp cho chÕ biÕn ®å hép, n−íc c« ®Æc... DiÖn tÝch døa ë çc vïng ®iÒu tra chñ yÕu lµ døa nguyªn liÖu chiÕm tíi 80%, cung cÊp nguyªn liÖu chÝnh cho çc nhµ m¸y chÕ biÕn ë Ninh B×nh, B¾c Giang, TiÒn Giang, Long An, CÇn Th¬, Kiªn Giang. §ång b»ng s«ng Cöu Long cã diÖn tÝch døa lín nhÊt chiÕm trªn 70% s¶n l−îng døa toµn quèc. Døa ®−îc trång tËp trung ë 3 tØnh TiÒn Giang, CÇn Th¬ vµ Kiªn Giang, trong ®ã Kiªn Giang (9.600 ha) vµ TiÒn Giang (6.859 ha) chiÕm ®Õn 82% diÖn tÝch døa toµn vïng. N¨m 2002 toµn ®ång b»ng s«ng Cöu Long ®S trång trªn 25.000 ha víi s¶n l−îng ®¹t 205.000 tÊn tr¸i cung cÊp nguyªn liÖu cho çc nhµ m¸y, chÕ biÕn døa ë Long An, CÇn Th¬, TiÒn Giang vµ Kiªn Giang cã tæng c«ng suÊt 228.000 tÊn/n¨m. KÕt qu¶ ®iÒu tra cho thÊy ë vïng §BSCL c©y døa sinh tr−ëng vµ ph¸t triÓn tèt trªn ®Êt nhiÔm phÌn hoÆc phÌn mÆn nhiÒu h÷u c¬ däc theo vÞnh Th¸i Lan vµ §ång Th¸p M−êi, chèng chÞu h¹n tèt, chÞu ngËp 5 - 7 ngµy, rÊt Ýt s©u bÖnh, ... më ra nhiÒu triÓn väng cho vµ më réng diÖn tÝch c©y døa ë ®ång b»ng s«ng Cöu Long. HiÖn t¹i gièng døa ®−îc trång phæ biÕn nhÊt vÉn lµ gièng døa Queen vµ mét Ýt gièng Cayene. Çc huyÖn cã diÖn tÝch trång døa tËp trung bao gåm: huyÖn T©n Ph−íc (TiÒn Giang) diÖn tÝch 6.859 ha vµ thÞ xS VÞ Thanh (870 ha) vµ huyÖn Long Mü (508 ha) cña tØnh CÇn Th¬. Hai gièng døa Queen vµ Cayene ®Òu cã thÓ xuÊt ®−îc So víi døa Queen th× døa Cayen co ùn¨ng suÊt thu ho¹ch cao h¬n vµ m¾t c¹n, tr¸i to thuËn lîi trong viÖc chÕ biÕn. Vïng §BSH

®−îc xÕäp thø nhÊt vÒ tèc ®é t¨ng diÖn tÝch vµ s¶n l−îng. N¨m 2002 toµn vïng cã 2500 ha, s¶n l−îng ®¹t 40200 tÊn, cung cÊp nguyªn liÖu chÝnh cho C«ng ty thùc phÈm xuÊt khÈu §ång Giao. DiÖn tÝch tËp trung chÝnh ë thÞ xS Tam §iÖp - Ninh B×nh. Vïng BTB c©y døa ®ang cã xu thÕ ph¸t triÓn m¹nh, n¨m 2002 diÖn tÝch cã 7400 ha, s¶n l−îng ®¹t 37100 tÊn, tèc ®é t¨ng b×nh qu©n thêi kú 1995 - 2002 lµ 9,21% vÒ diÖn tÝch vµ 14,96% vÒ s¶n l−îng vµ ®ang ®−îc kh¼ng ®Þnh vÞ thÕ ë çc tØnh Thanh Ho¸, NghÖ An. N¨m võa qua, nhiÒu tØnh nh− TiÒn Giang, CÇn Th¬, Kiªn Giang thu ho¹ch døa, b¸n ®−îc gi¸ víi møc dao ®éng tõ 900 - 1.000 ®ång/kg, t¨ng gÊp 2 lÇn so víi cïng vô n¨m tr−íc. Víi gi¸ b¸n nµy, b×nh qu©n ng−êi trång thu lSi tõ 8 - 10 triÖu ®ång/ha. 3.2. Mét sè vïng døa tËp trung * Vïng døa nguyªn liÖu 2 huyÖn Nh− thanh vµ Nh− xu©n - TØnh Thanh Ho¸ Quy m« diÖn tÝch 3100 ha thuéc ®Þa bµn 2 huyÖn (Nh− Thanh 1900 ha, Nh− Xu©n 1 200 ha) . MËt ®é trång + Døa Queen trång víi mËt ®é th−a 50000 c©y/ha, ®iÒu kiÖn th©m canh tèt trong 2 n¨m cho thu ho¹ch 2 vô (Vô thø 2 lµ døa l−u gèc).

+ Døa Cayeune th−êng trång trong vïng dù ¸n víi mËt ®é 50000 c©y/ha. Chu kú kinh doanh = 2 n¨m/vô (døa kh«ng l−u gèc). N¨ng suÊt - N¨ng suÊt døa Queen vô 1 ®¹t 25 tÊn/ha, vô 2 ®¹t 20 tÊn/ha. - N¨ng suÊt døa Cayenne vô 1 ®¹t 70 tÊn/ha, vô 2 ®¹t 55 tÊn/ha. Mét sè chÝnh s¸ch khuyÕn khÝch cña tØnh: - Hç trî 1 triÖu ®ång/ha khai hoang.

- Hç trî c−íc vËn chuyÓn gièng ngoµi vïng. - Hç trî cho c«ng t¸c chØ ®¹o 30.000 ®ång/ha. - 250.000 ®ång/ng−êi/th¸ng cho 10 n«ng vô viªn.

- 1 triÖu ®ång/ng−êi/th¸ng cho BQL dù ¸n. N©ng cÊp çc tuyÕn ®−êng giao th«ng ®Ó viÖc vËn chuyÓn nguyªn liÖu døa ®−îc thuËn

lîi. - Gièng døa Cayenne ®−îc nhËp tõ Trung Quèc, Nhµ n−íc hç trî gièng 3.000 triÖu ®ång/100ha. * Vïng døa §ång Giao - ThÞ xS Tam §iÖp Vïng døa §ång Giao thuéc thÞ xS Tam §iÖp, n¨m 2001 toµn vïng cã diÖn tÝch 1877ha, diÖn tÝch døa cho s¶n phÈm l065ha. DiÖn tÝch vïng nguyªn liÖu do N«ng tr−êng §ång Giao qu¶n lý 1600ha, cßn l¹i do XS ph−êng qu¶n lý 277ha. Trong ®ã gièng Queen 708ha, n¨ng suÊt 30-35tÊn/ha; Cayen 257ha, n¨ng suÊt 60-65tÊn/ha. N¨m 2002 trång míi ®−îc 543ha, trong ®ã Queen: 478ha, Cayen 65ha. Toµn bé s¶n phÈm døa s¶n xuÊt ra ®−îc C«ng ty thùc phÈm xuÊt khÈu §ång Giao ®øng ra thu mua. C«ng ty cã d©y chuyÒn chÕ biÕn døa hiÖn ®¹i míi ®−îc l¾p ®Æt n¨m 200 1 , víi tæng c«ng suÊt thiÕt kÕ 19.000 tÊn Sp/n¨m, s¶n phÈm chÕ biÕn chñ yÕu n−íc døa c« «Æc, ãóa khoanh ®ãng hé (IQF)... ( Vïng døa T©n Ph−íc - TiÒn Giang)

Tõ l©u, c©y døa ®−îc coi lµ c©y trång chñ lùc cña vïng §ång Th¸p M−êi thuéc huyÖn T©n Ph−íc - TiÒn Giang nhê vµo çc yÕu tè: dÔ trång, n¨ng suÊt æn ®Þnh cao, phï hîp víi thæ nh−ìng vïng ®Êt nhiÔm phÌn vµ hiÖu qu¶ kinh tÕ kh¸. ChØ trong thêi gian ng¾n, huyÖn T©n Ph−íc më réng diÖn tÝch trång døa lªn gÇn 7.000 ha t¹o ra vïng nguyªn liÖu réng lín vµ æn ®Þnh phôc vô cho c«ng nghiÖp chÕ biÕn qu¶ xuÊt khÈu HiÖn nay, h¬n 60% diÖn tÝch døa cho tr¸i æn ®Þnh víi n¨ng suÊt b×nh qu©n 13 tÊnjha, ç biÖt nh÷ng n«ng d©n s¶n xuÊt giái, tr×nh ®é th©m canh cao cã thÓ ®¹t tõ 20 - 25 tÊn/ha. Vïng døa nguyªn liÖu cña C«ng ty Rau qu¶ TiÒn Giang - VEGETIGI trång tËp trung t¹i N«ng tr−êng T©n LËp I vµ T©n LËp II gÇn 3.000 ha. Gièng ®−îc trång chñ yÕu lµ døa Queen, tuy n¨ng suÊt kh«ng cao nh−ng chÊt l−îng ngon, tiªu thô t¹i thÞ tr−êng néi ®Þa víi kho¶ng 50%. HiÖn t¹i C«ng ty ®ang trång thö nghiÖm 200 ha døa Cayene ë N«ng tr−êng T©n LËp vµ ®Çu t− h¬n 700.000 c©y døa Cayene xen víi v−ên c©y ¨n qu¶®Ó chñ ®éng døa nguyªn liÖu cung cÊp cho nhµ m¸y chÕ biÕn c«ng nghiÖp phôc vô xuÊt khÈu. 4. C©y Chuèi

B¶ng 12: DiÔn biÕn diÖn tÝch, s¶n l−îng chuèi (Thêi kú 1995- 2002)

§¬n vÞ: DT-1000 ha; NS-t¹/ha; SL-1000 tÊn

1995

2002

To¹ ®é t¨ng (%) Vïng

DT

NS

SL

DT

NS

SL

DT

SL

I. §ång b»ng s«ng Hång 16,6 175,3 291,2 18,5 153,8 284,6 1,6 -1,9

1. H−ng Yªn 6,8 100,2 68,1 2,9 179,3 52,0 -11,5 8,7

II. Trung du miÒn nói B¾c Bé 7,7

133,7

103,3

10,5

109,5

115,0

4,5

1,5

1. S¬n La 1,2 64,7 7,8 1,5 76,0 11,4 3,2 5,6

2. B¾c Giang 0,7 241,1 17,8 1,0 110,0 11,0 5,2 -6,6

3. L¹ng S¬n 0,6 114,8 7,2 0,6 125,0 7,5 0,6

III. B¾c Trung Bé

11,0

82,7

90,5

15,5

55,6

86,2

5,1

-5,5

1. Thanh Ho¸

5,6

63,6

35,7

7,7

31,0

23,9

4,6

-9,8

2. NghÖ An

2,4

80,0

19,3

3,6

88,9

32,0

5,9

1,5

IV. §ång b»ng s«ng Cöu Long

34,4

94,0

323,1

31,5

107,3

337,9

-1,2

1,9

1. CÇn Th¬

3,5

83,0

29,0

3,0

97,0

29,1

-2,2

2,2

2. TiÒn Giang

4,2

62,8

26,5

1,6

112,5

18,0

-13,0

8,7

Vïng §BSCL cã diÖn tÝch chuèi lín nhÊt 31,5 ngµn ha, tiÕp ®Õn vïng §BSH 18,5

ngµn ha. Çc tØnh cã diÖn tÝch chuèi lín gåm Thanh Ho¸, NghÖ An, CÇn Th¬, H−ng Yªn.

Trong mÊy n¨m gÇn ®©y diÖn tÝch chuèi cã xu h−íng t¨ng chËm ë çc vïng, riªng

vïng §BSCL th× l¹i gi¶m, tèc ®é gi¶m b×nh qu©n 1,2%/n¨m. ViÖc ph¸t triÓn chuèi hiÖn nay

chñ yÕu lµ tù ph¸t, ch−a h×nh thµnh ®−îc nhiÒu vïng chuèi hµng ho¸, çc kh©u kü tiªu thô néi

®Þa d¹ng ¨n t−¬i vµ dïng ®Ó sÊy kh«i (møt chuèi), mét phÇn xuÊt sang Trung Quèc b»ng

®−êng tiÓu ng¹ch d¹ng th«i (chuèi xanh).

5. Cµy cã mói 5.1. DiÖn tÝch, s¶n l−îng

B¶ng 13: DiÖn tÝch, s¶n l−îng c©y cã mói (Thêi kú 1995 - 2002)

§¬n vÞ: DT: ha, NS: t¹/ha, SL: tÊn

1995 2002

Vïng

DT

TL

DT

TL

1. Trung du MiÒn nói B¾c Bé 7376 23105 12000 36800

- Hµ Giang 2855 10179 4400 1350

- L¹ng S¬n 754 2390 1374 2691.6

2. B¾c Trung Bé 6148 23243 8500 51800

- NghÖ An 2547 12400 4800 24614

- Hµ TÜnh 998 4851 2500 16400

3. §ång b»ng S«ng Cöu Long 40579 301308 41700 572540

- TiÒn Giang 5624 83740 4792 38767

- VÜnh Long 6460 29771 6723 79792

- CÇn th¬ 16526 78640 12085 87995

Trong çc vïng ®iÒu tra th× vïng §BSCL cã diÖn tÝch, s¶n l−îng c©y cã mói lín nhÊt. N¨m 2002 §BSCL ®¹t s¶n l−îng h¬n 572 ngµn tÊn, gÊp h¬n 11 lÇn vïng BTB vµ 15,5 lÇn vïng TDMNBB.

Vïng §BSCL tõ nh÷ng n¨m ®Çu thËp kû 90 ®S h×nh thµnh nhiÒu vïng chuyªn canh cã qui m« diÖn tÝch lªn ®Õn hµng chôc ngµn ha (CÇn Th¬). ë ®©y cã nh÷ng c©y ®Æc s¶n ®em l¹i hiÖu qu¶ kinh tÕ cao nh− b−ëi N¨m Roi, cam sµnh quÝt TiÒu, b−ëi Da Xanh... Nh−ng ®Õn n¨m 1995 çc vïng chuyªn canh cã mói cña çc tØnh ph¶i ®−¬ng ®Çu víi mét lo¹i dÞch bÖnh nguy hiÓm - bÖnh vµng l¸ Greening. BÖnh ®m ¶nh h−ëng nghiªm träng ®Õn n¨ng suÊt vµ chÊt l−îng c©y cã mói, n¨ng suÊt vµ chu kú kinh te áliªn tôc gi¶m, nhiÒu vïng bÖnh ph¸t triÓn nÆng cã thÓ kh«ng cßn thu ho¹ch. H¬n n÷a chÊt l−îng v−ên c©y thiÕu ®ång ®Òu gi÷a çc vïng vµ trong tõng vïng, nguyªn nh©n do ®Çu t− ch−a ®¶m b¶o quy tr×nh. V× vËy, diÖn tÝch c©y cã mói cµng ngµy cµng thu hÑp ®¸ng kÓ, diÖn tÝch liªn tôc sôt gi¶m mçi n¨m tõ 1.000 - 2.000 ha (1995 - 1997), phÇn lín lµ diÖn tÝch trång míi 2 - 3 n¨m c©y võa cho tr¸i, thiÖt h¹i nÆng tËp trung lµ quÝt ®−êng, quÝt tiÒu, cam sµnh ... Vµi n¨m gÇn d©y, ViÖn Nghiªn cøu C©y ¨n qu¶ miÒn Nam ®S nghiªn cøu thµnh c«ng vµ chuyÓn giao c«ng nghÖ s¶n xuÊt c©y gièng c©y cã mói s¹ch bÖnh cho çc tØnh, ®a sè çc nhµ v−ên trång l¹i cam, quÝt, b−ëi vµ diÖn tÝch c©y cã mói ®S cã dÊu hiÖu phôc håi trë l¹i. 5.2. Mét sè vïng c©y ¨n qu¶ cã mói s¶n xuÊt tËp trung * C©y Cam + Vïng Cam Phñ Quú

§Ó ®¶m b¶o h×nh thµnh vïng cam hµng ho¸, tr−íc hÕt ph¶i t¹o ®−îc gièng cam s¹ch bÖnh, phßng chèng bÖnh, chèng t¸i nhiÔm bÖnh Greening, ®ång thêi kiªn quyÕt thanh lý v−ên cam bÞ bÖnh, tho¸i ho¸ gièng,. . .Vïng Phñ Quú c©y cam thùc sù ®−îc ph¸t triÓn m¹nh trªn quy m« lín, tËp trung tõ nh÷ng n¨m 60 vµ ®¹t ®Ønh cao vÒ diÖn tÝch, n¨ng suÊt, s¶n l−îng vµo nh÷ng n¨m cña thËp kû 70 vµ 80, víi çc gièng cam næi tiÕng nh− cam XS §oµi, S«ng Con vµ mét sè gièng nhËp néi. Vµo thêi kú ®ã cam lµ s¶n phÈm chÝnh cña çc n«ng tr−êng ë phñ Quú, s¶n l−îng hµng n¨m ®¹t rÊt cao, ®iÓn h×nh nh− n«ng tr−êng Cê §á, §«ng HiÕu ®¹t gÇn 2000 tÊn, n¨ng suÊt b×nh qu©n 18 - 20 tÊn/ha, cã l« ®¹t 45 tÊn/ha (®éi 3 n«ng tr−êng Cê §á), çc n«ng tr−êng S«ng Con, An NgSi, BSi Phñ cã diÖn tÝch gÇn 1000 ha, n¨ng suÊt ®¹t kh¸ cao. N¨m 1997 n«ng tr−êng S«ng Con cã 335 ha ®¹t n¨ng suÊt 10 - 15 tÊn/ha, cã l« ®¹t 30 - 45 tÊn/ha (®éi T©n Xu©n)... Theo sè liÖu cña Tæng c«ng ty rau qu¶ ViÖt Nam (1994) n¨ng suÊt b×nh qu©n cña çc n«ng tr−êng phÝa B¾c ( 18 n«ng tr−êng) lµ 51 t¹/ha, trong ®ã vïng Phñ Quú (víi 9 n«ng tr−êng) ®¹t 60 t¹/ha (Thanh Ho¸, Hµ T©y chØ ®¹t 26 t¹/ha).

N¨m 2002 vïng cam Phñ Quú cã 1900 ha, n¨ng suÊt b×nh qu©n 18 -20 tÊn/ha (®Æc biÖt cã nh÷ng l« ®¹t 45 tÊn/ha). Trong vïng cã nhiÒu hé ®iÓn h×nh vÒ s¶n xuÊt cam, «ng §øc §iÖp (NghÜa S¬n - NghÜa §µn) trªn 4,5 ha cam kinh doanh hµng n¨m thu nhËp 3.' - 40 triÖu ®ång, «ng NguyÔn V¨n B×nh (NghÜa B×nh - NghÜa §µn) cã 15 ha thu nhËp 50 - 70 triÖu ®ång/n¨m, «ng NguyÔn Xu©n Kú (NT Xu©n Thµnh - Quú Hîp) cã 3 ha cam; 05 ha quÝt n¨m 1998 thu 170 triÖu ®ång,.. . Do cã hiÖu qu¶ cao nªn nhiÒu hé gia ®×nh ®S ®Çu t− ph¸t triÓn, nhÊt lµ çc vïng cam ®Æc s¶n ®ang dÇn dÇn ®−îc kh«i phôc. Chñng lo¹i gièng cam hiÖn ®ang trång phæ biÕn lµ S«ng Con qu¶ trung, V©n Du qu¶ trung vµ XS §oµi qu¶ nhãt. - Cam S«ng Con lµ gièng chÝn sím, c©y thÊp nhá, t¸n h×nh cÇu dÔ thu ho¹ch, sím cho qu¶, chÊt l−îng tèt, vÞ ngät, tû lÖ x¬ Ýt, qu¶ Ýt bÞ xèp, tû lÖ qu¶ cã chÊt l−îng ®¹t tiªu chuÈn xuÊt khÈu kh¸. Nh−îc ®iÓm c©y sinh tr−ëng yÕu, tuæi thä ng¾n, qu¶ nhá, n¨ng suÊt thÊp kh¶ n¨ng chèng chÞu s©u bÖnh yÕu (th−êng bÞ vµng l¸ nÆng), qu¶ hay bÞ nøt, muèn cã n¨ng suÊt cao ph¶i ®Çu t− ch¨m sãc tÕt, qu¶ dÔ bÞ dËp khi vËn chuyÓn. Cam V©n Du lµ gièng chÝn sím, c©y cao, t¸n c©y cã h×nh ª lÝp ®øng, th©n cã nhiÒu gai, sinh tr−ëng khoÎ, tuæi thä cao nhÊt, chèng chÞu s©u bÖnh khoÎ, n¨ng suÊt cao nhÊt trong çc gièng, träng l−îng qu¶ 200 - 210 gam, vá dÇy, chÊt l−îng qu¶ trung b×nh, Ýt bÞ dËp khi vËn chuyÓn. Nh−îc ®iÓm c©y cao khã thu ho¹ch, nhiÒu cµnh t¨m v« hiÖu, chËm cho qu¶, qu¶ nhiÒu x¬, hay bÞ xèp, vÞ ngät ®Ëm cã chua, yªu cÇu ®Çu t− th©m canh cao. + Vïng Cam Xm §oµi (Nghi léc) §©y lµ gièng cam næi tiÕng vÒ chÊt l−îng vµ gi¸ trÞ kinh tÕ, ®−îc −a chuéng trªn thÞ tr−êng néi ®Þa, ®Æc biÖt ë çc thµnh phè lín nh− Hµ Néi, H¶i Phßng . . .Do vËy gi¸ cam th−êng cao h¬n çc gièng cam kh¸c trong vïng (cïng thêi ®iÓm). Vïng cam XS §oµi ®Õn nay cã 126 ha, tËp trung chñ yÕu ë çc xS Nghi V¹n, Nghi Diªn, Nghi Hoa, H−ng Yªn... n¨ng suÊt vµo lo¹i kh¸, b×nh qu©n 20 tÊn/ha (®Æc biÖt cã c©y cam trång n¨m thø 2 ®S cã 25 - 30 qu¶/c©y). Doanh thu 1 ha cã thÓ ®¹t 40 – 50 triÖu ®ång/n¨m, lîi nhuËn ®¹t 20 - 25 triÖu ®ång/ha. Cam XS §oµi lµ gièng chÝn muén (th−êng chÝn vµo dÞp tÕt nguyªn ®¸n). C©y cao trung b×nh, t¸n c©y h×nh b¸n cÇu dÔ ch¨m sãc thu ho¹ch, c©y sinh tr−ëng khoÎ, tuæi thä trung b×nh, nhiÒu cµnh qu¶, sím cho qu¶ h¬n cam V©n Du nh−ng l¹i muén h¬n cam S«ng Con, cïng thêi gian trång th× cam XS §oµi sím ®¹t n¨ng suÊt cao h¬n çc gièng cam kh¸c. Qu¶ to (210 - 217 gam), chÊt l−îng qu¶ ngon, vá dÇy nªn tû lÖ nøt qu¶ thÊp h¬n çc gièng kh¸c, vÞ ngät ®Ëm Ýt chua, th¬m, tÐp vµng, møc ®é xèp trung b×nh, mÉu mS ®Ñp, Ýt bÞ dËp khi vËn chuyÓn, ®−îc ng−êi tiªu dïng −a chuéng, phï hîp víi néi tiªu.

Nh−îc ®iÓm lín nhÊt lµ nhiÒu h¹t vµ qu¶ th−êng b× kh« ®Çu. + Vïng cam, quÝt §BSCL: TËp trung chinh ë 3 tØnh TiÒn Giang, VÜnh Long, CÇn Th¬. C©y cam, quÝt ®−îc trång chñ yÕu trªn çc lo¹i ®Êt phï sa båi, phï sa ®S ph¸t triÓn vµ trªn c¶ ®Êt phÌn tiÒm tµng s©u, hoµn toµn chñ ®éng n−íc. Çc gièng trång phæ biÕn chñ yÕu lµ quÝt tiÒu, quÝt ®−êng, cam d©y, cam sµnh vµ cam mËt. QuÝt tiÒu cã kh¶ n¨ng xuÊt t−¬i ®−îc nh−ng cÇn ph¶i c¶i tiÕn gièng vµ biÖn ph¸p canh t¸c ®Ó cã cì tr¸i lín h¬n vµ da cã mµu ®Ñp h¬n. QuÝt tiÒu chñ yÕu ®−îc tiªu thô ë thÞ tr−êng néi ®Þa, mét sè Ýt ®−îc xuÊt theo ®−êng tiÓu ng¹ch sang Campuchia vµ Trung Quèc, nh−ng trong vµi n¨m gÇn ®©y gÆp khã kh¨n do c¹nh tranh cña quÝt Trung Quèc. So víi 3 tØnh ®iÒu tra th× CÇn Th¬ cã diÖn tÝch trång cam, quÝt v−ît tréi víi qui m« lín trªn 12.000 ha ph©n bè ®Òu kh¾p çc huyÖn, thÞ trong tØnh tõ nh÷ng vïng chuyªn canh cam, quÝt l©u n¨m nh− ë Ch©u Thµnh, ¤ M«n, ven thµnh phè CÇn Th¬®Õn nh÷ng vïng ®Êt míi nh− huyÖn Phông HiÖp, thÞ xS VÞ Thanh, Long Mü, ... mçi ®¬n vÞ cã qui m« diÖn tÝch trªn 1.000 ha; trõ thµnh phè CÇn Th¬, VÞ Thñy vµ Thèt Nèt (trªn 700 ha). Ngoµi vïng trång cam sµnh, cam mËt CÇn Th¬ cßn cã vïng ®Êt phï sa ven s«ng HËu thuéc huyÖn ¤ M«n n«ng d©n trång quÝt tiÒu - mét ®Æc s¶n næi tiÕng ®−îc ®¸nh gi¸ lµ lo¹i qu¶ ngon, quý hiÕm. VÒ hiÖu qu¶ kinh tÕ c©y quÝt tiÒu lµ lo¹i c©y ¨n qu¶ cã gi¸ trÞ kinh tÕ cao, mÆc dï gi¸ c¶ thÞ tr−êng cã biÕn ®éng nh−ng nh×n chung çc v−ên c©y ¨n qu¶ chuyªn canh hoÆc xen canh quÝt tiÒu n«ng d©n cã thu nhËp æn ®Þnh vµ cao. ë VÜnh Long nÕu nh− b−ëi N¨m Roi lµ ®Æc s¶n sè 1 th× hiÖn nay cã thÓ nãi cam sµnh lµ ®Æc s¶n thø 2. Sau thêi gian bÞ bÖnh vµng l¸, ¶nh h−ëng lò lôt khiÕn cho nhiÒu nhµ v−ên lao

®ao, nay cam sµnh Tam B×nh ®ang cã dÊu hiÖu håi sinh m¹nh mÏ. Tam B×nh lµ ®Þa ph−¬ng tõ l©u næi tiÕng víi ®Æc s¶n cam sµnh. Tr¸i to, n−íc nhiÒu, vÞ ngät thanh, cam Tam B×nh gi¸ th−êng cao h¬n çc lo¹i cam kh¸c. HiÖn nay cam sµnh ph¸t triÓn m¹nh nhÊt t¹i çc xS Loan Mü, Mü Th¹nh Trung vµ T−êng Léc. Kho¶ng 3, 4 n¨m nay ng−êi d©n ®S ®Çu t− kh«i phôc vµ më réng diÖn tÝch c©y cam sµnh rÊt nhanh (trªn 2.000 ha) v× gi¸ cam tr¸i lu«n ®øng ë møc cao, nhiÒu ng−êi trë nªn giµu cã tõ trång cam. Riªng hai huyÖn Trµ «n (1200 ha) vµ Tam B×nh (VÜnh Long) hµng n¨m cung cÊp cho thÞ tr−êng trong n−íc 5.000 - 7.000 tÊn cam sµnh. PhÇn lín ®−îc tiªu thô t¹i thµnh phè Hå ChÝ Minh vµ Hµ Néi, cam sµnh Tam B×nh cã nhiÒu triÓn väng xuÊt khÈu v× chÊt l−îng cam sµnh kh«ng g× thua b−ëi N¨m Roi. Ngoµi ra, cßn ph¶i kÓ ®Õn vïng trång cam, quÝt truyÒn thèng kh¸ næi tiÕng tõ l©u ®ã lµ vïng chuyªn canh cña çc huyÖn phÝa T©y cña tØnh TiÒn Giang (Çi BÌ, Cai L©y, Ch©u Thµnh) n»m ven s«ng TiÒn, chñ yÕu tËp trung ë phÝa Nam Quèc lé la. Tr−íc ®©y, diÖn tÝch cam, quÝt ë TiÒn Giang cã h¬n chôc ngµn ha, sau ®ã dÞch bÖnh vµng l¸ Rreening lµm chÕt hµng lo¹t c¶ ngµn ha, dÉn ®Õn diÖn tÝch gi¶m dÇn vµ ®−îc thay thÕ b»ng c©y nhSn vµ çc lo¹i c©y trång kh¸c. Vµi n¨m gÇn ®©y kÕt hîp víi nhSn rít gi¸ liªn tiÕp n«ng d©n ®èn nhSn ®Ó trång l¹i c©y cã mói nh− cam, quÝt b−ëi víi qui m« diÖn tÝch hiÖn nay ®¹t trªn 5.000 ha. Trong ®ã, n¬i trång cam sµnh truyÒn thèng næi tiÕng ë ven s«ng TiÒn lµ huyÖn Çi BÌ - TiÒn Giang hiÖn cã h¬n 2.000 ha cam vµ gÇn 1.000 ha quÝt. + Vïng cam B¾c Quang Vïng cam B¾c Quang ph©n bè t−¬ng ®èi réng trªn ®Þa bµn huyÖn, lµ vïng s¶n xuÊt qu¶ cã mói hµng ho¸ quan träng vµ ®−îc mÖnh danh lµ çi "rèn" cam cña tØnh Hµ Giang nãi riªng vµ Vïng TDMN B¾c bé nãi chung, víi 24/33 xS trång cam. N¨m 2002 diÖn tÝch cam toµn huyÖn 2700 ha, trong ®ã cã 1500 ha ®ang cho s¶n phÈm, s¶n l−îng ®¹t 10500 tÊn. Çc xS cã diÖn tÝch cam lín lµ T©n TrÞnh, VÜnh Phóc, VÜnh H¶o. Cam B¾c Quang hiÖn ®S chiÕm lÜnh thÞ tr−êng lín nh− Hµ Néi, H¶i Phßng, Qu¶ng Ninh...vµ nhê c©y cam B¾c Quang v−¬n lªn trë thµnh ®Þa ph−¬ng cã møc thu nhËp b×nh qu©n ®Çu ng−êi cao nhÊt tØnh Hµ Giang (4,2 triÖu ®ång/n¨m), riªng xS VÜnh H¶o thu nhËp cã thÓ lªn tíi 8 - 10 triÖu ®ång/n¨m (®Æc biÖt hé «ng Tó, «ng Ph¸n mçi n¨m thu tõ 200 -300 triÖu ®ång). Nh»m khÝch lÖ phong trµo trång cam, hµng n¨m tØnh cßn tæ chøc çc cuéc thi ngay trªn ®Þa bµn huyÖn ®Ó tõn ra nh÷ng gièng cam ngon quý hiÕm, bæ xung cho nguån gièng cña ®Þa ph−¬ng. KÕt qu¶ ®Õn nay ®S chän ®−îc 44 c©y cam bè mÑ, chÊt l−îng tÕt. - Çc yÕu tè thÓ hiÖn phÈm chÊt ®Æc biÖt cña cam B¾c Quang (cam sµnh). Tõ l©u ®êi, cam sµnh B¾c Quang ®S næi tiÕng vÒ mÆt chÊt l−îng víi mïi th¬m, vÞ ngät ®Ëm vµ mµu s¾c vµng ®Ëm ®Æc biÖt cña ruét qu¶. Cam sµnh B¾c Quang cã träng l−îng qu¶ trung b×nh, th−êng 4-5 qu¶/1kg. Vá qu¶ dµy sÇn sïi mµu vµng ®Êt, ruét qu¶ vµng ®Ëm cã vÞ ngät rÊt ®Æc tr−ng. Khi ph©n tÝch çc chØ tiªu c«ng nghÖ vµ sinh ho¸ qu¶. Cam sµnh B¾c Quang thÓ hiÖn nhiÒu chØ tiªu chÊt l−îng v−ît tréi so víi çc lo¹i cam quÝt kh¸c trång trong vïng còng nh− çc gièng cam quÝt nhËp néi trång ë çc vïng kh¸c Sù v−ît tréi thÓ hiÖn râ ë çc chØ tiªu quan träng nh−: §é Brix v−ît tréi nhÊt (13,6%); hµm l−îng ®−êng tæng sè lín nhÊt (10,8%) - VÒ b¶o qu¶n: n¨m 2003 ®S cã chØ thÞ 37 cña tØnh vµ 24 cña huyÖn vÒ viÖc cÊm ñ cam b»ng thuèc, khuyÕn ço ñ cam b»ng ®µo hÇm kiÓu ch÷ A trªn phñ c©y, trong hÇm lµm nhiÒu sµn b»ng tre ®Ó g¸c cam vµ d−íi ®¸y lãt mét líp çt kh« gi÷ Èm. Cam thu h¸i ®−îc b«i v«i vµo cuèng vµ bäc l¹i b»ng l¸ dong råi g¸c vµo hÇm. Çch ñ nµy cã thÓ b¶o qu¶n cam ®−îc 2 - 3 th¸ng. Bªn c¹nh çch ñ truyÒn thèng, ®−îc sù gióp ®â cña ViÖn C¬ ®iÖn vµ C«ng nghÖ sau thu ho¹ch kÕt hîp víi Trung t©m chuyÓn giao khoa häc c«ng nghÖ míi Hµ Giang, ë B¾c Quang ®ang thö nghiÖm m« h×nh sö dông chÊt BQC – mét chÊt b¶o qu¶n an toµn, ®−îc thÕ giíi sö dông réng rSi. NÕu m« h×nh nµy thµnh c«ng sÏ n©ng cao hiÖu qu¶ kinh tÕ cña cam Hµ Giang lªn rÊt nhiÒu. §Ó vïng s¶n xuÊt cam B¾c Quang ph¸t triÓn bÒn v÷ng, ®em l¹i gi¸ trÞ hµng ho¸ cao th× cÇn ph¶i xóc tiÕn x©y dùng th−¬ng hiÖu hµng ho¸ cho cam. Môc tiªu cña tØnh ®Õn 2004 sÏ x©y dùng ®−îc th−¬ng hiÖu cho cam sµnh Hµ Giang (nh− b−ëi N¨m Roi – Vinh Long), ®−îc nh− vËy chóng ta tin r»ng gi¸ b¸n cam sÏ kh«ng dõng ë møc 3000 – 4000 ®ång/kg mµ sÏ lµ 7000 - 8000 ®ång/kg mµ thËm chÝ cßn cao h¬n n÷a. * C©y b−ëi + Vïng b−ëi Vªnh Long (§BSCL)

DiÖn tÝch c©y b−ëi hiÖn ®ang t¨ng nhanh ë tØnh VÜnh Long, trong ®ã huyÖn B×nh Minh trång nhiÒu b−ëi N¨m Roi ®S vµ ®ang lµ lo¹i qu¶ "vua "hiÖn nay cña miÖt v−ên MiÒàn T©y Nam Bé nhê phÈm chÊt tèt, gi¸ cao gióp cho nhiÒu nhµ v−ên thu nhËp hµng chôc ®Õn hµng tr¨m triÖu ®ång/n¨m vµ ngµy cµng kh¼ng ®Þnh −u thÕ v−ît tréi cña m×nh. §Æc biÖt lµ ë huyÖn B×nh Minh - VÜnh Long - xø së cña b−ëi N¨m Roi s¶n l−îng vµ chÊt l−îng b−ëi thu ®−îc lu«n cao h¬n nh÷ng n¬i kh¸c (Ýt h¹t), n¨m 2002 diÖn tÝch 1850 ha, chiÕm 60% diÖn tÝch b−ëi toµn tØnh, s¶n l−îng ®¹t 14800 tÊn. C©y b−ëi ë VÜnh Long ®−îc trång chñ yÕu trªn ®Êt phï sa båi ven s«ng, ®Êt phï sa ®S ph¸t triÓn vµ trªn ®Êt phÌn tiÒm tµng s©u. Gièng b−ëi hiÖn trång phæ biÕn lµ b−ëi N¨m Roi vµ b−ëi da xanh.

B¶ng 14: DiÔn biÕn diÖn tÝch - s¶n l−îng b−ëi ®Þnh VÜnh Long (Thêi kú 1995 - 2002)

1995

2002

Tèc do t¨ng (%) (1995-2002) TØnh

DT

TL

DT

TL

DT

TL

+ Toµn vïng ®iÒu tra: 1.905 14.411 6.799 82.882 20.27 38.38

- VÜnh Long: 844 6.325 3.073 61.466

+ B×nh Minh 390 2.925 1.850 14.800

+ Vòng Liªm 196 1.372 929 6.968

+ Tam B×nh 131 917 619 4.333

Tõ 1997 ®Õn nay b−ëi Phóc Tr¹ch liªn tôc bÞ mÊt mïa, n¨m 2002 diÖn tÝch toµn vïng cã 1200ha (so víi n¨m 1995 t¨ng 237 ha), n¨ng suÊt b×nh qu©n ®¹t 55 t¹/ha, s¶n l−îng ®¹t 7,1 ngµn tÊn. Bèn xS cã diÖn tÝch lín vµ trång tËp trung thµnh mét vïng hµng ho¸: xS H−¬ng Tr¹ch (cã diÖn tÝch lín nhÊt 155,5 ha), H−¬ng §« (112 ha), Léc Yªn ( 127 ha) , Phóc Tr¹ch ( 108 ha) . B−ëi Phóc Tr¹ch lµ lo¹i qu¶ ®Æc s¶n, cã gi¸ trÞ hµng ho¸ cao vµ thÞ tr−êng tiªu thô réng. S¶n phÈm qu¶ hoµn toµn b¸n t−¬i, ®−îc ng−êi tiªu dïng −a chuéng nhÊt lµ çc thµnh phè lín (Hµ Néi) . B×nh qu©n 1 5 - 1 8 ngµn ®ång/qu¶, vµo dÞp 2/9 ®Õn tÕt Trung thu lªn tíi 20 - 25 ngµn ®ång/qu¶ (gi¸ b¸n t¹i v−ên). * Vïng chanh Nam §µn - NghÖ An DiÖn tÝch chanh toµn vïng 600ha, ph©n bè däc theo nói Thiªn NhÉn, tËp chung chÝnh ë mét sè xS n»m phÝa Nam huyÖn (Nam Léc, Nam Kinh). Nhê ¸p dông çc biÖn ph¸p kü thuËt t¹o chanh tr¸i nªn ng−êi trång chanh th−êng cã thu nhËp cao h¬n çc lo¹i c©y trång kh¸c, lîi nhuËn 1 ha chanh tr¸i cao h¬n nhiÒu ha lóa (gÊp 10-25 lÇn). N¨m 2002, cã nhiÒu hé thu nhËp tõ 22 - 27 triÖu ®ång/n¨m, ç biÖt cã hé thu ®−îc 45-50 triÖu ®ång/n¨m (chanh tr¸i). Chanh thùc sù lµ c©y trång cã hiÖu qu¶ trong kinh tÕ v−ên ®åi cña n«ng hé vµ ®S gãp phÇn ®¾c lùc trong viÖc xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo, ®êi sèng ng−êi d©n ngµy cµng n©ng cao. Tuy c©y chanh dª trång, kü thuËt ch¨m sãc ®¬n gi¶n, song ®Ó ®¹t hiÖu qu¶ cao cÇn cã nh÷ng kiÕn thøc kü thuËt lµm cho chanh ra qu¶ tr¸i vô. §©y lµ mét trong nh÷ng nguyªn nh©n chÝnh lµm cho chanh ch−a thÓ ph¸t triÓn m¹nh ra ngoµi çc vïng chanh truyÒn thèng. 6. C©y Hång L¹ng S¬n

B¶ng 15: DiÔn biÕn diÖn tÝch, s¶n l−îng hång (Thêi kú 1995 - 2002)

HuyÖn Tæng diÖn tÝch

DT cho s¶n phÈm

N¨ng suÊt

S¶n l−îng

1995 2002 1995 2002 1995 2002 1995 2002 Toµn tØnh 190 1237.6 120 255 66.6 62.6 800 1.597 HuyÖn träng ®iÓm - V¨n LSng 15 125 10 27 64 42 64 113 - Cao Léc 120 255 72 105 83.6 93 602 976

N¨m 2002 tæng diÖn tÝch hång toµn tØnh 1237,6 ha trong ®ã 255 ha ®S cho s¶n phÈm (trong ®ã chñ yÕu lµ hång ®S trång cò, kho¶ng 20 n¨m tuæi trë lªn) . Tèc ®é t¨ng b×nh qu©n 30,7%/n¨m vÒ diÖn tÝch vµ 10,4%/n¨m vÒ s¶n l−îng. HuyÖn Cao Léc lµ huyÖn cã diÖn tÝch hång lín nhÊt trong tØnh víi 255 ha (20,6%) vµ còng lµ huyÖn cã diÖn tÝch hång ®ang cho s¶n phÈm lín nhÊt 105 ha (41,2% tæng diÖn tÝch hång toµn huyÖn); tiÕp ®Õn huyÖn V¨n LSng 125 ha, s¶n l−îng ®¹t 113 tÊn. * Vïng Hång kh«ng h¹t ®Æc s¶n B¶o L©m - Cao Léc - L¹ng S¬n Hång kh«ng h¹t ®Æc s¶n L¹ng S¬n trång ë mét sè xS ven biªn giíi ViÖt - Trung lµ mét lo¹i qu¶ ®Æc s¶n næi tiÕng trong n−íc vÒ phÈm chÊt th¬m ngon, dÔ vËn chuyÓn vµ b¶o qu¶n. Gièng hång nµy ®Æc biÖt phï hîp víi ®Êt ®ai vµ khÝ hËu cña çc xS B¶o L©m, Th¹ch §¹n (thuéc huyÖn Cao Léc). Nh÷ng n¨m gÇn ®©y, gièng hång nµy còng ®−îc trång ë mét vµi huyÖn kh¸c cña L¹ng S¬n nh−ng kh«ng nhiÒu vµ chÊt l−îng kh«ng tÕt nh− trång t¹i B¶o L©m vµ Th¹ch §¹n. C©y hång B¶o L©m th−êng b¾t ®Çu rông l¸ vµo cuèi th¸ng 10 vµ kÐo dµi cho ®Õn h¹ tuÇn th¸ng 2. Cuèi th¸ng 2 c©y b¾t ®Çu ra léc. C©y giµ th−êng cã 1 ®ît léc nh−ng c©y non cã thÓ cã 2-3 ®ît léc mét n¨m. Kho¶ng 30-40 ngµy sau khi ph¸t léc, c©y b¾t ®Çu ra hoa. Thêi kú ra hoa kÐo dµi 20-25 ngµy (Tõ cuèi th¸ng 3 ®Õn gi÷a th¸ng 4 d−¬ng lÞch). Th«ng th−êng hång cã 3 lo¹i hoa (hoa çi, hoa ®ùc vµ hoa l−ìng tÝnh). Hoa th−êng ®−îc thô phÊn míi kÕt qu¶ nh−ng hång B¶o L©m th× kh«ng cÇn thô phÊn còng kÕt qu¶ ®−îc (GS Vò C«ng HËu - Trång c©y ¨n qu¶ ë ViÖt Nam - 1996 trang 263). NÕu ®Êt tèt vµ ch¨m sãc tèt th× sau khi trång 5 n¨m c©y b¾t ®Çu cho qu¶. Tuy nhiªn do kh«ng ®−îc ch¨m sãc thêi kú kiÕt thiÕt c¬ b¶n kÕt hîp víi yÕu tè gièng, ®Êt,... hång B¶o L©m th−êng chØ cho qu¶ sau 9-10 n¨m trång. Tû lÖ ®Ëu qu¶ cña hång B¶o L©m cao nh−ng tû lÖ rông qu¶ còng nhiÒu vµ cã nhiÒu ®ît rông qu¶. Qu¶ hång rông nhiÒu vµo th¸ng 5 vµ kÐo dµi cho ®Õn tr−íc khi thu ho¹ch. Nguyªn nhSn rông qu¶ phÇn nhiÒu lµ do h¹n, qu¶ ra muén hoÆc thiÕu dinh d−ìng.

B¶ng 16: So s¸nh mét sè gièng hång kh«ng h¹t phæ biÕn

ChØ tiªu Hång B¶o L©m Hoµng H¹c Tr× Hång Th¹ch ThÊt

1. Träng l−îng qu¶ 60-65gr 95-97gr 170-175gr

2. H×nh d¸ng qu¶ Thu«n H¬i trßn H¬i trßn

3. Mµu ®á qu¶ Vµng ®Êt H¬i vµng H¬i vµng

4. Gät vá ngoµi Cã líp çt ®−êng Kh«ng cã Kh«ng cã

5. §é gißn Gißn H¬i gißn H¬i gißn

6. §é th¬m Th¬m Th¬m Th¬m

Vïng hång ®Æc s¶n huyÖn Cao Léc tËp trung ë 4 xS: B¶o L©m, Th¹ch §¹n, Thuû Hïng, Léc Thanh trong ®ã B¶o L©m vµ Th¹ch §¹n lµ 2 xS cã diÖn tÝch hång lín nhÊt. Hång kh«ng h¹t ph©n bè chñ yÕu ë çc xS phÝa B¾c tØnh, n¬i cã ®é cao trung b×nh 350 - 450m so víi mÆt biÓn. ë ®©y nhiÖt ®é mïa ®«ng th−êng thÊp h¬n so víi vïng ®ång b»ng b¾c bé tõ 2-30c. §iÒu tra çc hé n«ng d©n t¹i vïng hång B¶o L©m cho thÊy, n¨ng suÊt hång kh¸c nhau, phô thuéc vµo tuæi c©y ®¹t cao nhÊt: + C©y trªn 20 n¨m tuæi: N¨ng suÊt ®¹t cao nhÊt 1 80-200 kg/c©y. + C©y víi nh÷ng c©y tõ 12-15 tuæi: N¨ng suÊt ®¹t cao nhÊt 50-100 kg/c©y. + Trång míi ®−a vµo kinh doanh: N¨ng suÊt ®¹t 10-20 kg/c©y.

B¶ng 17: DiÖn tÝch - n¨ng suÊt - s¶n l−îng vïng hång ®Æc s¶n

Çc xS ChØ tiªu Toµn vïng Thuþ Hïng Th¹ch ®¹n B¶o L©m Léc Thanh

- DT cho s¶n phÈm (ha)

55.6 5.33 31.36 15.21 3.70

- N¨ng suÊt (t¹/ha)

77.4 60.00 80.00 85.00 50.00

- S¶n l−îng ( tÊn) 430.65 31.98 250.88 129.3 18.50 Nh− vËy n¨ng suÊt hång b×nh qu©n trong vïng chØ ®¹t 77,40t¹/ha (19,5kg/c©y). B¶o L©m lµ xS cã n¨ng suÊt hång cao nhÊt còng chØ ®¹t 85t¹/ha (21,25kg/c©y). Qua ®iÒu tra 30 hé trång hång t¹i xS B¶o L©m chóng t«i ®−îc biÕt tõ n¨m 1988 trë vÒ tr−íc hång Ýt bÞ rông, n¨ng suÊt rÊt cao, b×nh qu©n mét c©y hång 12- 15 tuæi giai ®o¹n nµy cho 40-60kg. Nh−ng sau n¨m 1988 ®Æc biÖt lµ sau vµi ba n¨m gÇn ®©y hång bÞ rông nhiÒu, b¾t ®Çu tõ khi cã qu¶ con vµ rông nhiÒu nhÊt khi gÇn ®−îc thu ho¹ch. Cã nhiÒu c©y rông 80-90% qu¶ g©y thiÖt h¹i nghiªm träng vÒ n¨ng suÊt vµ s¶n l−îng. Ng−êi trång hång cho r»ng sù thay ®æi vÒ thêi tiÕt khÝ hËu vµ sù ph¸t triÓn cña rßi ®ôc qu¶ lµ nguyªn nh©n g©y rông chñ yÕu. Tuy nhiªn trao ®æi hiÖn t−îng nµy víi çc chuyªn gia vÒ c©y ¨n qu¶ vµ t×m hiÓu çc kü thuËt trång hång chóng t«i xin nªu mét sè nguyªn nh©n chÝnh sau: - Gièng kh«ng ®¶m b¶o chÊt l−îng: phÇn lín gièng hång do çc gia ®×nh lùa chän, tù s¶n xuÊt, kh«ng ®¹t yªu cÇu chÊt l−îng vÉn ®−îc ®em trång.

- Kh«ng t¸c ®éng çc kü thuËt t¹o t¸n c©y: Nh− chÆt bá çc cµnh bÞ chÕt hoÆc bÞ s©u bÖnh. - Kh«ng hÒ bãn ph©n hoÆc çc chÊt dinh d−ìng kh¸c cho c©y: §¹i da sè çc n«ng hé th−êng chØ bãn 1 lÇn tr−íc khi trång b»ng ph©n chuång hoÆc ph©n r¸c. Trong suèt thêi kú kiÕn thiÕt c¬ b¶n còng nh− thêi kú kinh doanh kÐo dµi 40-50 n¨m c©y hång kh«ng ®−îc bæ sung dinh d−ìng d−íi bÊt kú h×nh thøc nµo. T×nh tr¹ng nµy kÕt hîp víi xãi mßn röa tr«i dinh d−ìng ®S lµm c©y bÞ thiÕu dinh d−ìng trÇm träng. §©y lµ nguyªn nh©n c¬ b¶n dÉn tíi viÖc rông qu¶ khi gÇn thu ho¹ch lµm gi¶m 70-80% n¨ng suÊt qu¶ cña c©y.

7. Xoµi 7.1. DiÖn tÝch, s¶n l−îng

B¶ng 18: DiÔn biÕn diÖn tÝch , s¶n l−îng xoµi (Thêi kú 1995-2002)

§¬n vÞ: DT- Ha, SL – tÊn

1995

2002

Tèc do t¨ng (%) (1995-2002) Vïng - tØnh

DT

TL

DT

TL

DT

TL

1. TD MNBB 2131 4277 6200 8100 16.5 9.6

- S¬n la 2071 4029 3789 6442 9.1 6.9

+ Yªn Ch©u 156 754 496 806 17.9 0.9

2. §B S«ng C.L 12739 59917 21287 91075 7.61 6.16

- TiÒn Giang 4662 26800 4424 51657 -0.75 9.83 + Çi BÌ 4150 44450 3780 44604 -1.3 0.05 - CÇn th¬ 1645 6630 4813 14518 16.58 11.85

+ Ch©u Thµnh 501 2004 1500 4342 16.9 11.7

+ Phông HiÖp 390 1360 1145 3872 16.6 16.1

- VÜnh Long 1765 16486 2769 14307 6.64 -2.00

- Trong 2 vïng ®iÒu tra th× vïng §BSCL cã diÖn tÝch s¶n l−îng xoµi lín nhÊt, ®©y còng lµ c©y ¨n qu¶ cã thÕ m¹nh ph¸t triÓn cña vïng. N¨m 2002 diÖn tÝch çc tØnh ®iÒu tra §BSCL cã 12006 ha, s¶n l−îng ®¹t 80482 tÊn. TØnh CÇn Th¬ cã diÖn tÝch, s¶n l−îng xoµi lín nhÊt, vµ ®¹i tèc ®é t¨ng b×nh qu©n lµ 16,36%/n¨m vÒ diÖn tÝch vµ 11,85%/n¨m vÒ s¶n l−îng. TØnh TiÒn Giang diÖn tÝch cã xu thÕ gi¶m (tèc ®é gi¶m b×nh qu©n 0.75%/n¨m) do sù c¹nh chanh cña mét sè c©y ¨n qu¶ kh¸c nh− nhSn. . .nh−ng s¶n l−îng vÉn t¨ng do n¨ng suÊt t¨ng. ë §BSCL cã rÊt nhiÒu gièng xoµi nh−ng cã 3 gièng cã kh¶ n¨ng xuÊt t−¬i ®−îc lµ xoµi çt Hßa Léc, xoµi çt chu vµ xoµi çt th¬m. HiÖn nay, xoµi t−¬i ®ang xuÊt khÈu qua çc n−íc ch©u ©u nhÊt lµ §øc, Ph¸p, Thôy SÜ vµ mét sè n−íc ch©u Aù nh− Hong Long, Singapore; B¾c Mü nh− Canada nh−ng sèl−îng ch−a lín l¾m. §èi víi çc lo¹i xoµi kh¸c th× b¸n ®i Trung Quèc víi sè l−îng kh¸ lín qua ®−êng biªn giíi çc tØnh phÝa B¾c. Vïng TDMNBB cã diÖn tÝch xoµi ph¸t triÓn m¹nh ë tØnh S¬n La do lîi thÕ vÒ yÕu tè sinh th¸i (®Êt ®ai, chÕ ®é nhiÖt...). N¨m 2002 toµn vïng cã 6200 ha xoµi, t¨ng 4069 ha so víi n¨m 1995. Nh×n tæng thÓ sù ph¸t triÓn xoµi ta thÊy diÖn tÝch, s¶n l−îng lu«n t¨ng víi tèc ®é b×nh qu©n 4,6%/n¨m vÒ diÖn tÝch vµ 5 ,7% vÒ s¶n l−îng (so víi n¨m 1995). Tuy nhiªn ®Ó h×nh thµnh vïng xoµi hµng ho¸ râ nÐt th× ch−a cã, duy cã vïng xoµi Yªn Ch©u ®−îc coi lµ xoµi ®Æc s¶n nh−ng l¹i bÞ h¹n chÕ bëi h×nh th¸i, qu¶ nhá, mµu s¾c kh«ng ®Ñp... nªn gi¸ b¸n còng kh«ng cao. H¬n n÷a çc kü thuËt vÒ gièng, trång vµ th©m canh...ch−a ®−îc chó ý ®Çu t−. VËy ®Ó c©y xoµi ph¸t triÓn ®−îc ë vïng TDMNBB th× cÇn thùc hiÖn ®ång bé nhiÒu g¸i ph¸p nh− kh©u gièng, kü thuËt th©m canh, thÞ tr−êng tiªu thô... 7.2. Mét sè vïng xoµi tËp trung * Vïng xoµi Yªn Ch©u - S¬n La Yªn Ch©u lµ ®Þa bµn cã qui m« s¶n xuÊt c©y ¨n qu¶ chiÕm 11,7 % diÖn tÝch c©y ¨n qu¶ gåm çc huyÖn däc ®−êng 6. §©y còng lµ huyÖn cã diÖn tÝch xoµi ph¸t triÓn víi qui m« tËp trung nhÊt víi chÊt l−îng s¶n phÈm th¬m ngon ®S gãp phÇn t¹o nªn sù ®éc ®¸o cña vïng qu¶ ven ®−êng 6. Tíi nay, cïng víi sù ®a d¹ng ho¸ s¶n phÈm víi mét sè lo¹i c©y ¨n qu¶ cã triÓn väng kh¸c (nhSn, v¶i thiÓu, m¬,...) th× c©y xoµi vÉn gi÷ vÞ trÝ lµ s¶n phÈm hoa qu¶ chñ lùc chiÕm tû träng 28,1% trong c¬ cÊu c©y ¨n qu¶ cña Yªn Ch©u .

N¨m 2002 toµn huyÖn cã 496 ha xoµi, s¶n l−îng ®¹t 809 tÊn, diÖn tÝch xoµi ®−îc trång tËp trung ë çc xS däc quèc lé 6. KÕt qu¶ ®iÒu tra vÒ tuæi c©y cho thÊy diÖn tÝch xoµi Yªn Ch©u phÇn lín ®ang ë tuæi kinh doanh, xoµi cã ®é tuæi cao nhÊt kho¶ng 35-40 tuæi chiÕm kho¶ng 20%, ®a sè xoµi ®ang ë ®é tuæi 15-20 n¨m chiÕm kho¶ng 60 - 65%. Theo çc chuyªn gia ViÖn c©y ¨n qu¶ còng nh− ®¸nh gi¸ chung cña ng−êi tiªu dïng th× qu¶ xoµi Yªn Ch©u kh«ng ®−îc coi lµ mét lo¹i qu¶ ®Æc s¶n v× tuy cã mïi th¬m ®Æc biÖt nh−ng nhá, vÞ chua, mÉu qu¶ kh«ng ®Ñp vµ nh×n chung cã gi¸ trÞ kinh tÕ thÊp. Nh−ng cã thÓ nãi vïng Yªn Ch©u lµ mét tiÓu vïng khÝ hËu ®Æc biÖt ë MiÒn B¾c vµ lµ n¬i cã ®iÒu kiÖn ®Ó trång çc gièng xoµi cã chÊt l−îng cao trong n−íc còng nh− nhËp néi. NÕu ®−îc qui ho¹ch tÕt, cã thÓ ph¸t triÓn thµnh vïng xoµi ®Æc s¶n lín trong t−¬ng lai. + §Æc ®iÓm sinh tr−ëng vµ ph¸t triÓn cña xoµi Yªn Ch©u. Qua ®iÒu tra b−íc ®Çu, chóng t«i thÊy vïng xoµi Yªn Ch©u hiÖn cã 4 nhãm gièng chÝnh: - Nhãm xoµi trßn (xoµi th¬m vµ xoµi trøng). - Nhãm xoµi h«i (xoµi h«i qu¶ dµi, xoµi h«i T¹ Bó vµ xoµi h«i vá tr¾ng). - Nhãm xoµi çt (gèc xoµi Hoµ Léc - MiÒn Nam). Nhãm xoµi d¹i: M¾c Chai, Muèn,... Trong çc gièng trªn phæ biÕn nhÊt lµ gièng xoµi trßn vµ xoµi h«i. Çc gièng nµy ®−îc trång ph©n t¸n, qu¶ng canh trong çc v−ên nhµ, ®åi rõng. Lo¹i xoµi nµy ®−îc trång víi mËt ®é kh¸ dµy, trong v−ên xoµi, çc cµnh giao t¸n víi nhau kh«ng ®−îc chó ý c¾t tØa, nÊm bÖnh, s©u h¹i ph¸t triÓn kh¸ trÇm träng trong vung. Xoµi Yªn Ch©u th−êng cho hoa qu¶ sau 5-6 n¨m trång. Xoµi ra rÊt nhiÒu hoa nh−ng tû lÖ ®Ëu qu¶ Ýt vµ ®Õn khi qu¶ chÝn th× chØ ®¹t 1-2% so víi tæng sè hoa ra ban ®Çu HiÖn t−îng ra hoa qu¶ çch niªn t−¬ng ®èi râ. VÒ møc ®é sinh tr−ëng, c©y xoµi gèc Yªn Ch©u kÐm h¬n gièng xoµi çt næi tiÕng cña Hoµ Léc (§BSCL) thÓ hiÖn: kÝch th−íc t¸n c©y, chiÒu dµi, chiÒu réng l¸ nhá h¬n, sè g©n l¸ Ýt h¬n,...

BiÓu 19: KÝch th−íc vµ møc ®é sinh tr−ëng cña gièng xoµi qu¶ trßn (Yªn Ch©u - S¬n La).

KÝch th−íc l¸ Tuæi c©y

(n¨m)

ChiÒu cao c©y (cm_)

KÝch th−íc t¸n (cm)

Chu vi gèc (cm)

Sè th©n chÝnh Dµi (cm) Réng

(cm)

S« g©n /l¸

10 942 450 50.5 2 25.5 6.5 26.1 12 1040 365 52.4 2 26.5 6.2 24.2 13 1100 562 56.5 2.5 28.8 6.6 22.5

Çc sè liÖu theo dâi vÒ ®Æc tÝnh ph¸t triÓn cña xoµi çt t¹i Yªn Ch©u tõ 1991 ®Õn nay cho thÊy sinh tr−ëng ph¸t triÓn tÕt. CÇn khuyÕn ço ®−a gièng xoµi çt vµo s¶n xuÊt ®¹i trµ ®Ó thay thÕ dÇn çc gièng xoµi ®Þa ph−¬ng , tËn dông tÕt thÕ m¹nh vÒ ®iÒu kiÖn tù nhiªn cña vïng, n©ng cao thu nhËp cho ng−êi d©n. * Vïng Xoµi Çi BÌ - TiÒn Giang Çi BÌ - TiÒn Giang hiÖn ®ang lµ khu vùc trång tËp trung nhiÒu xoµi nhÊt trong 3 tØnh ®iÒu tra hiÖn víi qui m« lín lªn ®Õn gÇn 4.000 ha. Khu vùc nµy tõ tr−íc ®Õn nay trë thµnh næi tiÕng víi gièng xoµi çt Hßa Léc ®−îc thÞ tr−êng trong vµ n−íc ngoµi −a chuéng. Nh÷ng n¨m gÇn ®©y c©y xoµi Hßa Léc kh«ng cßn lµ ®Æc s¶n ®éc quyÒn cña riªng vïng Çi BÌ - TiÒn Giang n÷a, c©y xoµi ®i vÒ miÖt v−ên xa h¬n vµ réng h¬n nh− VÜnh Long, BÕn Tre, CÇn Th¬, §ång Th¸p, ....do ®ã diÖn tÝch cã xu h−¬ng bÞ gi¶m, so víi n¨m 1995 gi¶m 370 ha. 8. SÇu Riªng - TiÒn Giang Theo ViÖn Nghiªn cøu c©y ¨n qu¶ miÒn Nam, hiÖn n«ng d©n Nam bé trång 60 chñng lo¹i sÇu riªng trªn diÖn tÝch ch−a ®Õn 8.000 ha, chñ yÕu tËp trung t¹i ®ång b»ng s«ng Cöu Long. SÇu riªng cã nhu cÇu xuÊt t−¬i vµ ®«ng l¹nh di thÞ tr−êng ch©u Aù vµ B¾c Mü nh−ng sÇu riªng ViÖt Nam kh«ng c¹nh tranh næi víi sÇu riªng Th¸i Lan v× gièng kh«ng thuÇn, h×nh thøc tr¸i vµ mµu s¾c kh«ng ®Ñp, c¬m máng, hét lín, gi¸ l¹i qu¸ cao so víi Th¸i Lan nªn khã ph¸t triÓn xuÊt khÈu. SÇu riªng ®−îc trång nhiÒu trªn ®Êt phï sa ®−îc båi ë çc cï lao vµ mét Ýt trªn ®Êt phï sa ®S ph¸t triÓn ë ven s«ng TiÒn vµ s«ng HËu. Çc gièng trång phæ biÕn lµ sÇu riªng h¹t lÐp, khæ qua xanh, khæ qua vµng. GÇn ®©y çc gièng míi du nhËp tõ Th¸i Lan nh− sÇu riªng Mon Thong, sÇu riªng Chanee, ... còng d−îc trång trªn ®Þa bµn çc tØnh.

BÇng 20: DiÔn biÕn diÖn tÝch, s¶n l−îng c©y sÇu riªng tØnh TiÒn Giang (Thêi kú 1995 - 2002)

1995

2002

Tèc do t¨ng (%) (1995-2002) TØnh

DT

TL

DT

TL

DT

TL

+ Toµn vïng 1.097 8.509 2.790 34.892 14.27 22.33

- TiÒn Giang 892 7.136 1.281 12.263 5.31 8.04 Cai LËy 866 6.928 1.243 12.679

N¨m 2002 toµn Vïng §BSCL cã 2790 ha, TiÒn Giang lµ tØnh cã diÖn tÝch sÇu riªng lín nhÊt 1281 ha, chiÕm 45,91% diÖn tÝch sÇu riªng toµn vïng; s¶n l−îng ®¹t 12263 tÊn. Tèc ®é t¨ng b×nh qu©n thêi kú 1995 - 2002 lµ 5,31%/n¨m vÒ diÖn tÝch vµ 8,04%/n¨m vÒ s¶n l−îng. Vïng trång sÇu riªng truyÒn thèng næi tiÕng lµ huyÖn Cai L©y hiÖn cã 1.243 ha tËp trung ë çc cï lao vµ ven s«ng TiÒn. Trong sè nµy, Ngò HiÖp - mét cï lao n»m trªn s«ng TiÒn lµ vïng chuyªn canh sÇu riªng lín nhÊt cña huyÖn cã trªn 800 ha víi çc lo¹i gièng ngon næi tiÕng nh− khæ qua xanh, h¹t lÐp, chuång bß, vµm xÎo, ... trong ®ã, gièng khæ qua xanh ®¹t n¨ng suÊt cao nªn n«ng d©n −a chuéng trång ®¹i trµ, n¨ng suÊt b×nh qu©n ®¹t tõ 10 - 12 tÊn/ha.

II. Chñng lo¹i gièng vµ thêi vô thu ho¹ch c©y ¨n qu¶ chÝnh

KÕt qu¶ ®iÒu tra cho thÊy chñng lo¹i gièng c©y ¨n qu¶ chÝnh tùu chung vµo 2 nhãm: Nhãm c©y ¨n qu¶ nhiÖt ®íi chñ ®¹o gåm: chuèi: døa, xoµi, sÇu riªng... Nhãm c©y ¨n qu¶ ¸ nhiÖt ®íi chñ ®¹o gåm: nhSn, v¶i, cam, chanh, b−ëi, quýt hång . . . Thùc tÕ cho thÊy, do ®ßi hái cÊp thiÕt cña s¶n xuÊt, trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y, viÖc ®iÒu tra tuyÓn chän, thu thËp vµ ®¸nh gi¸ gièng míi chØ tËp trung vµo nh÷ng chñng lo¹i c©y ¨n qu¶ chñ ®¹o nh− chuèi, døa, nhSn, v¶i, cam quÖt, hång, xoµi, m¬, mËn. Çc chñng lo¹i c©y ¨n qu¶ kh¸c Ýt ®−îc chó ý do s¶n phÈm cã gi¸ trÞ thÊp. Trong mçi chñng lo¹i c©y ¨n qu¶, sè l−îng gièng rÊt phong phó, ®iÒu nµy rÊt cã ý nghÜa trong viÖc thu thËp vµ b¶o tån nguån quü gen phôc vô cho c«ng t¸c chän t¹o gièng sau nµy. Tuy nhiªn, ®Ó phôc vô cho nhu cÇu tr−íc m¾t lµ chän läc ®−îc bé gièng phôc vô cho s¶n xuÊt chóng t«i quan t©m h¬n ®Õn çc gièng chñ ®¹o hiÖn ®ang cã, vïng ph©n bè, thêi vô thu ho¹ch. Tuy nhiªn, trªn b×nh diÖn chung cña vïng ®iÒu tra, tû lÖ vÒ diÖn tÝch vµ c¬ cÊu gièng cßn ch−a hîp lý, chñ yÕu çc gièng ®−îc trång víi diÖn tÝch lín lµ çc gièng chÝn chÝnh vô cã thêi gian thu ho¹ch tËp trung, g©y khã kh¨n cho viÖc thu ho¹ch, b¶o qu¶n, chÕ biÕn vµ tiªu thô s¶n phÈm. Còng do thêi ®iÓm thu ho¹ch tËp trung nªn trong mét n¨m cã lóc d− thõa s¶n phÈm qu¶, cã lóc thÞ tr−êng l¹i khan hiÕm hoÆc ph¶i nhËp néi. HÇu hÕt çc gièng v¶i, nhSn trång trªn diÖn réng cã thêi gian thu ho¹ch ng¾n (v¶i: 25-30 ngµy; nhSn: 20-25 ngµy), ®©y lµ 2 lo¹i c©y ®Æc s¶n ®S ®−îc s¶n xuÊt víi quy m« hµng ho¸ sè 1 ë MiÒn B¾c. Do vËy, vÊn ®Ò ®Æt ra ]µ ph¶i ®iÒu tra, kh¶o s¸t mét çch tæng thÓ çc gièng cña çc chñng lo¹i c©y ¨n qu¶, ph©n ®Þnh gièng quý hiÕm, gièng phæ biÕn trong s¶n xuÊt vµ gièng l−u gi÷ lµm vËt liÖu ®Ó chän t¹o, c¶i tiÕn gièng trong t−¬ng lai, vµ cã kÕ ho¹ch sö dông çc gièng l©u dµi trong s¶n xuÊt, kÐo dµi thêi gian thu ho¹ch, n©ng cao gi¸ trÞ kinh tÕ cña s¶n phÈm, tr¸nh ®−îc c¨ng th¼ng vÒ lao ®éng còng nh− thiÖt h¹i do thu ho¹ch vµ sau thu ho¹ch g©y ra.

B¶ng 21: Mét sè gièng c©y ¨n qu¶ chÝnh vµ thêi vô thu ho¹ch

TT Chñng lo¹i Sè l−îng gièng Vïng ph©n bè Thêi vô thu

ho¹ch I Chuèi 21

1 Chuèi Tiªu H−ng Yªn Th¸ng 10-12 2 Chuèi T©y Thanh Ho¸, NghÖ An Th¸ng 4-6 II Døa 3 1 Cayene Thanh Ho¸, Ninh B×nh Th¸ng 6-7 2 Queen Hµ TÜnh, Thanh Ho¸, Ninh

B×nh Th¸ng 6-7

III NhSn 44 1 Lång H−ng Yªn Th¸ng 7-8 2 Cïi H−ng Yªn Th¸ng 7-8 3 H−¬ng Chi H−ng Yªn, H¶i D−¬ng Th¸ng 7-9 4 Xuång c¬m vµng TiÒn Giang Th¸ng 2-5 IV V¶i 28 1 ThiÒu Thanh Hµ H¶i D−¬ng, B¾c Giang 5/6-25/6 2 Hïng Long H¶i D−¬ng, H−ng Yªn 10/5-25/5 3 Lai Thanh Hµ H¶i D−¬ng, H−ng Yªn 10/5-25/5 4 Lai Yªn H−ng 15/5-20/5 V C©y cã mói 40 1 Cam XS §oµi V©n Du,

S«ng Con Sµnh NghÖ An, Hµ TÜnh

NghÖ An, Hµ TÜnh Hµ Giang VÜnh Long

Th¸ng 11 15/10-15/11 20/10-20/11 Th¸ng 4-6

§−êng Canh H−ng Yªn Th¸ng 1-2 2 B−ëi Phóc Tr¹ch Hµ TÜnh Th¸ng 9-10 N¨m Roi kh«ng h¹t CÇn Th¬, VÜnh Long 3 Chanh NghÖ An Th¸ng 7-8 4 Quýt Quýt TiÒu Son CÇn TH¬, VÜnh Long Quýt B¾c S¬n L¹ng S¬n Th¸ng 11-12 VI SÇu Riªng 17 TiÒn Giang Th¸ng 4-5 Khæ qua xanh VII Xoµi 5 Çc tØnh Th¸ng 3-5 Çt Hoµ Léc Thêi gian gÇn ®©y, nhiÒu c¬ quan nghiªn cøu nh− ViÖn nghiªn cøu Rau qu¶ Trung −¬ng, ViÖn nghiªn cøu Rau qu¶, çc trung t©m trùc thuéc çc ViÖn... ®S tiÕn hµnh ®iÒu tra, ®¸nh gi¸ vµ tuyÓn chän ®−îc mét sè gièng nhSn, v¶i, xoµi cã n¨ng suÊt cao, phÈm chÊt tÕt (n¨ng suÊt t¨ng 15-20% so víi çc gièng hiÖn trång ®¹i trµ, phÈm chÊt t−¬ng ®−¬ng víi çc gièng tÕt ë çc n−íc ph¸t triÓn víi quy m« s¶n xuÊt lín), kh¶ n¨ng kÐo dµi thêi gian thu ho¹ch ®S ®−îc BéÄ N«ng nghiÖp vµ PTNT c«ng nhËn gièng vµ ®ang tõng b−íc bæ xung çc gièng nµy vµo c¬ cÊu s¶n xuÊt c©y ¨n qu¶ trªn ph¹m vi miÒn B¾c.

B¶ng 22: Mïa vô qu¶ t¹i ®ång b»ng s«ng Cöu Long

Lo¹i tr¸i c©y Thêi gian cã mÆt (th¸ng) Thêi gian cã nhiÒu (th¸ng) 1. NhSn 2-10 6-7-8 2. B−ëi 1-9 7-8-9 3. cam sµnh Quanh n¨m 4-5-6 4. QuÝt 8-12 12 5. Chanh Quanh n¨m 8-12 6. Xoµi 2-7 4-5 7. SÇu riªng 1-9 5-6-7 III. HiÖn tr¹ng s¶n xuÊt vµ cung øng gièng c©y ¨n qu¶

Trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y, phong trµo trång c©y ¨n qu¶ ®−îc ph¸t triÓn réng rSi ë hÇu hÕt çc tØnh, do ®ã nhu cÇu vÒ gièng c©y ¨n qu¶ ®S t¨ng lªn. Nh−ng thùc tÕ çc c¬ quan khoa häc cã ®ñ chøc n¨ng vµ tr×nh ®é s¶n xuÊt gièng c©y ¨n qu¶ cña Trung −¬ng vµ cÊp tØnh míi chØ ®¸p øng ®−îc 10 - 15% so víi tæng nhu cÇu vÒ c©y gièng, phÇn cßn l¹i lµ do çc tËp thÓ vµ t− nh©n ch−a ®ñ ®iÒu kiÖn vÒ n¨ng lùc chuyªn m«n s¶n xuÊt gièng c©y ¨n qu¶ cung cÊp. NhËn thøc ®−îc tÇm quan träng vÒ ¶nh h−ëng tiªu cùc cña c©y gièng kÐm chÊt l−îng, nh»m tõng b−íc qu¶n lý viÖc s¶n xuÊt gièng c©y ¨n qu¶ ®¶m b¶o chÊt l−îng, n¨m 2000 Bé n«ng nghiÖp vµ ®S giao cho çc c¬ quan khoa häc trùc thuéc Bé, x©y dùng ®−îc 5 quy tr×nh vÒ tiªu chuÈn c©y gièng cña çc chñng lo¹i c©y ¨n qu¶: .NhSn, V¶i, Hång, c©y cã mói vµ Døa, ®ång thêi còng ®S ban hµnh ®Ó ¸p dông cho çc tæ chøc, ç nh©n tham gia s¶n xuÊt gièng c©y ¨n qu¶. §©y còng lµ biÖn ph¸p tÝch cùc ®Ó n©ng cao chÊt l−îng gièng c©y ¨n qu¶ vµ tr¸nh ®−îc thiÖt h¹i cho s¶n xuÊt. HiÖn nay chóng ta ®S chän t¹o ®−îc mét sè gièng c©y ¨n qu¶ cho n¨ng xuÊt cao, phÈm chÊt tèt, cã kh¶ n¨ng r¶i vô thu ho¹ch tõ nguån vËt liÖu gièng trong n−íc vµ nhËp néi, gåm: NhSn 14 gièng; V¶i 2 gièng; Xoµi 2 gièng; Døa gièng vµ ®ang tiÕn hµnh kh¶o nghiÖm mét sè gièng: v¶i, nho, xoµi... Ch−¬ng tr×nh 1 triÖu c©y gièng tèt cña Bé N«ng nghiÖp vµ Ph¸t triÓn N«ng th«n ®S ®−îc triÓn khai ë ®ång b»ng s«ng Cöu Long (®Õn 2005), ®S tiÕn hµnh ®iÒu tra, s−u tËp, b×nh tuyÓn vµ chän läc trªn 40 gièng c©y ¨n qu¶ quÝ hiÕm, trong ®ã cã nhiÒu gièng tèt ®S ®−îc Bé N«ng nghiÖp vµ Ph¸t triÓn N«ng th«n c«ng nhËn nh−: xoµi çt Hßa Léc, xoµi çt chu, b−ëi N¨m Roi, b−ëi da xanh, cam sµnh, vó s÷a lß RÌn, quÝt tiÒu, quÝt ®−êng, sÇu riªng s÷a c¬m vµng h¹t lÐp, nhSn tiªu da bß vµ nhSn xuång c¬m vµng. Qua ®ã còng ®S x©y dùng ®−îc v−ên tiªu b¶n l−u gi÷ nguån gen quÝ hiÕm phôc vô c«ng t¸c s¶n xuÊt c©y gièng c©y ¨n qu¶. C©y ¨n qu¶ nhËp néi cã triÓn väng nh−: xoµi khieo Saweio, xoµi nam Dok Mai, ch«m ch«m Rongrian,... Bªn c¹nh ®ã çc tØnh ¬ û §BSCL còng ®m thùc hiÖn ch−¬ng tr×nh kh¶o nghiÖm gièng c©y cã mói s¹ch bÖnh trªn gèc ghÐp Volkamer nh»m t×m gi¶i ph¸p kh¾c phôc bÖnh vµng l¸ Rreeningtrªn c©y cã mói. §−îc phÐp kh¶o nghiÖm mét sè gièng bao gåm: V¶i 4 gièng, Nho 1 gièng. §èi víi §BSCL viÖc chuyÓn giao çc tiÕn bé kü thuËt trong s¶n xuÊt c©y ¨n qu¶ b−íc ®Çu ®S ®−îc çc tØnh chó träng thùc hiÖn qua nhiÒu ch−¬ng tr×nh ph¸t triÓn kinh tÕ v−ên nh−: ch−¬ng tr×nh khuyÕn n«ng, héi thi qu¶ ngon, trång vµ kh¶o nghiÖm gièng míi, c¶i tiÕn kü thuËt canh t¸c v.v... NhiÒu nhµ v−ên ë TiÒn Giang, VÜnh Long, CÇn Th¬ ®S më ra rÊt nhiÒu ®iÓm b¸n c©y gièng, trong ®ã Chî L¸ch - BÕn Tre lµ n¬i cung cÊp gièng lín nhÊt khu vùc §BSCL, còng cã thÓ nãi Chî L¸ch lµ v−ên −¬m c©y gièng lín sè 1 cña ViÖt Nam hiÖn nay víi qui m« gÇn 5.000 hé tham gia s¶n xuÊt gièng, hµng n¨m cung øng cho thÞ tr−êng hµng chôc triÖu c©y gièng çc lo¹i. Toµn huyÖn Chî L¸ch hiÖn nay cã kho¶ng 70 nhµ l−íi s¶n xuÊt c©y cã mói s¹ch bÖnh do t− nh©n ®Çu t− x©y dùng, trong ®ã nh÷ng nhµ l−íi ®¹t tiªu chuÈn chiÕm kho¶ng 50%. N¨m 1998 huyÖn s¶n xuÊt kho¶ng 10 triÖu c©y gièng, ®Õn n¨m 2000 kho¶ng 12 triÖu c©y gièng th× n¨m 2002 t¨ng lªn tõ 14 - 16 triÖu c©y gièng cÊc lo¹i. Chñ yÕu lµ gièng sÇu riªng, xoµi çt Hßa Léc, cam sµnh, quÝt, nhSn tiªu da bß, m¨ng côt, ... Næi tiÕng nhÊt lµ çc gièng sÇu riªng víi çc gièng khæ qua xanh, ChÝn Hãa, Ri 6, Mon Thong ®ang ®−îc çc nhµ v−ên −a chuéng vµ hÇu hÕt çc tr¹i gièng ®Þa ph−¬ng ®Òu s¶n xuÊt gièng sÇu riªng nµy. VÒ s¶n xuÊt c©y cã mói s¹ch bÖnh hiÖn nay hÇu nh− ®−îc nhµ v−ên quan t©m −a chuéng, §BSCL mçi n¨m chØ s¶n xuÊt kho¶ng 200.000 c©y gièng s¹ch bÖnh tËp trung ë mét sè tØnh: §ång Th¸p, BÕn Tre, TiÒn Giang, VÜnh Long, CÇn Th¬ ®¸p øng kho¶ng 20% nhu cÇu toµn vïng. BÕn Tre lµ tØnh s¶n xuÊt nhiÒu gièng c©y ¨n qu¶ vµ cã c¬ së nhµ l−íi, v−ên −¬m ®óng qui çch, dÉn ®Çu c¶ n−íc vÒ s¶n xuÊt c©y gièng øng dông kü thuËt vµ c«ng nghÖ cao, toµn tØnh cã 125 nhµ l−íi, v−ên −¬m c©y gièng øng dông thiÕt bÞ c«ng nghÖ cao víi qui m« 2 ha, b×nh qu©n mçi nhµ l−íi 200 m2, c«ng suÊt 0,5 - 1 triÖu cµnh/n¨m. Vïng TDMNBB ®S ®−îc ViÖn B¶o vÖ thùc vËt ®Çu t− s¶n xuÊt gièng cam s¹ch ®ãng t¹i xS Hïng An, huyÖn B¾c Quang, Hµ Giang. Quy m« hiÖn ®¹i víi 14 nhµ l−íi khÐp kÝn vµ tæng n¨ng lùc s¶n xuÊt 100000 c©y cam s¹ch ®ñ cung cÊp cho 100 ha cam trång míi mçi n¨m. C«ng ty 1-5 , tØnh NghÖ An ®S s¶n xuÊt mét sè gièng cam s¹ch bÖnh theo ph−¬ng ph¸p nu«i cÊy m« (gièng Valencia, XS §oµi, Cam ®−êng canh...) ®¶m b¶o chÊt l−îng tÕt.

VÒ ph−¬ng ph¸p nh©n gièng: hÇu hÕt çc chñng lo¹i c©y ¨n qu¶ ®−îc s¶n xuÊt theo ph−¬ng ph¸p ghÐp. §Õn nay ®S c¬ b¶n x¸c lËp vµ øng dông trong s¶n xuÊt quy tr×nh kü thuËt nh©n gièng b»ng ph−¬ng ph¸p ghÐp ®èi víi NhSn, V¶i, Hång, Xoµi, Cam quÖt, M¬ mËn. Çc kü thuËt lùa chän cµnh ghÐp, gèc ghÐp, thêi vô ®−a tû lÖ sèng ®¹t 80 - 90% vµ tû lÖ xuÊt v−ên lªn ®Õn 70 - 80%. Trong vßng 5 n¨m qua, çc tØnh ®ång b»ng s«ng Cöu Long ®S thùc hiÖn nhiÒu biÖn ph¸p ®−a çc kü thuËt tiªn tiÕn trong viÖc s¶n xuÊt c©y gièng tèt, hç trî vèn vµ kü thuËt canh t¸c gióp n«ng d©n s¶n xuÊt qu¶ hµng hãa víi chÊt l−îng cao, chÊt l−îng mét sè qu¶nh− xoµi çt Hßa Léc, sÇu riªng, b−ëi N¨m Roi, ch«m ch«m, ... ë ®ång b»ng s«ng Cöu Long cao h¬n chÊt l−îng qu¶n miÒn §«ng Nam Bé vµ çc khu vùc kh¸c trong c¶ n−íc. Çc viÖn, tr−êng, çc trung t©m gièng cña çc tØnh ®S cã nhiÒu nç lùc trong viÖc lai t¹o çc gièng tèt cho n«ng d©n, chuyÓn giao kü thuËt canh t¸c vµ nh©n gièng c©y b»ng ph−¬ng ph¸p v« tÝnh ®Õn n«ng d©n th«ng qua çc ®iÓm tr×nh diÔn, héi th¶o, ... Gièng c©y ¨n qu¶ ®−îc ®Çu t− theo h−íng x©y dùng nhiÒu gièng míi cã chÊt l−îng cao, s¹ch bÖnh, ®a d¹ng vÒ chñng lo¹i nh− gièng nhSn, ch«m ch«m, sÇu riªng, xoµi sa p«, gièng cam s¹ch bÖnh, gièng chanh kh«ng h¹t, gièng sÇu riªng Th¸i Lan, sÇu riªng Ri 6, ... §Ó qu¶ hµng hãa cã chÊt l−îng nh− nhau th× tr−íc nhÊt ph¶i c¶i t¹o tõ gièng, thay ®æi tËp qu¸n nh©n gièng truyÒn thèng (−¬m hét, ...) sang ph−¬ng ph¸p nh©n gièng v« tÝnh (triÕt, ghÐp, ...). VÝ dô nh− quÝt tiÒu Lai Vung chÊt l−îng tr¸i ®Òu nhau nhê nh©n gièng b»ng çch chiÕt nh¸nh, çc lo¹i c©y gièng kh¸c xoµi çt Hßa Léc, sÇu riªng ë ®ång b»ng s«ng Cöu Long nhê ®−îc s¶n xuÊt b»ng ph−¬ng ph¸p ghÐp nªn chÊt l−îng tr¸i rÊt ngon vµ ®ång ®Òu, ... Nh×n chung trong c«ng t¸c gièng c©y ¨n qu¶ cña çc tØnh còng cßn nhiÒu mÆt h¹n chÕ nh−: cßn t×nh tr¹ng s¶n xuÊt vµ b¸n c©y gièng tr«i næi kh«ng râ nguån gèc, ch−a thùc hiÖn ®−îc c«ng t¸c qu¶n lý kinh doanh vµ s¶n xuÊt c©y gièng c©y ¨n qu¶ trªn ®Þa bµn, c¬ së vËt chÊt cho s¶n xuÊt gièng ch−a ®−îc ®Çu t− ®Çy ®ñ, cã qu¸ nhiÒu gièng trong mét chñng lo¹i ... còng ®S g©y kh«ng Ýt trë ng¹i cho çc ch−¬ng tr×nh ph¸t triÓn kinh tÕ v−ên. Tuy nhiªn, çc gièng c©y ¨n qu¶ nãi trªn míi chØ ®¸p øng cho s¶n xuÊt trong n−íc lµ chÝnh, kh¶ n¨ng xuÊt khÈu cßn rÊt h¹n chÕ nªn vÊn ®Ò cÇn thiÕt ph¶i kh¾c phôc, n©ng cao chÊt l−îng çc gièng hiÖn cã, qu¶n lý viÖc s¶n xuÊt gièng vµ ¸p dông çc biÖn ph¸p kü thuËt míi, nh»m ®¸p øng tÕt cho nhu cÇu s¶n xuÊt trong n−íc vµ tiÕn tíi xuÊt khÈu. §Ó t¨ng c−êng n¨ng lùc s¶n xuÊt gièng c©y ¨n tr¸i, çc tØnh ®S ®Çu t− n©ng cÊp tr¹i gièng, tõng b−íc chuyÓn giao kü thuËt vµ ®Çu t− c¬ së nhµ l−íi cho çc tr¹i gièng t− nh©n qua ®ã ®S n©ng cao n¨ng lùc s¶n xuÊt vµ kinh doanh c©y gièng c©y ¨n tr¸i Tuy nhiªn, so víi yªu cÇu hiÖn nay, nhÊt lµ nhu cÇu vÒ c©y gièng c©y cã mói s¹ch bÖnh trong vïng th× cung vÉn cßn thÊp h¬n cÇu. MÆt kh¸c, trong sè l−îng c©y gièng c©y cã mói do çc c¬ së hiÖn nay s¶n xuÊt ra, c©y gièng ®¹t tiªu chuÈn c©y gièng x¸c nhËn cßn rÊt thÊp so víi yªu cÇu. Do ®ã, viÖc ®Çu t− s¶n xuÊt c©y gièng s¹ch bÖnh trong vïng vÉn cÇn ®−îc tiÕp tôc vµ ®Çu t− më réng. IV. Mét sè vÊn ®Ò kü thuËt trong s¶n xuÊt c©y ¨n qu¶

1. VÒ mËt ®é vµ kho¶ng çch trång

B¶ng 23: MËt ®é trång mét sè c©y ¨n qu¶ chÝnh

C©y trång MËt ®é Vïng NhSn 440-460

300-400 §BSCL §BSH

Xoµi 100-160 §BSCL V¶i 300-400 §BSH Hång - TDMNBB Cam 2500-3000 §BSCL

TDMNBB B−ëi 600-800

300-400 DBSCL BTB

SÇu riªng 150-200 §BSCL Quýt 400-450 TDMNBB

MËt ®é trång cã nh÷ng ¶nh h−ëng lín ®Õn n¨ng suÊt vµ s¶n l−îng c©y ¨n qu¶. HiÖn nay phÇn lín v−ên c©y ®Òu cã khuynh h−íng trång dµy, nhÊt lµ c©y cã mói ®Ó tËn dông ®Êt ®ai, ¸nh s¸ng vµ khai th¸c ®−îc s¶n l−îng trong mét chu kú ng¾n nh−ng l¹i cã h¹n chÕ lµm ¶nh h−ëng ®Õn c«ng t¸c ch¨m sãc vµ phßng trõ s©u bÖnh. §BSCL cã mËt ®é trång dÇy h¬n çc vïng ë miÒn B¾c, do §BSCL cã nhiÒu lîi thÕ vÒ sinh th¸i (®Êt, n−íc) vµ tr×nh ®é th©m canh cña çc nhµ v−ên. Tuy nhiªn ®Ó cã hiÖu qu¶ bÒn v÷ng th× vÉn yªu cÇu ®¶m b¶o mét mËt ®é c©y trång hîp lý. 2. VÒ bãn ph©n L−îng ph©n bãn cho c©y ¨n qu¶ biÕn ®éng rÊt lín tïy theo lo¹i c©y, tuæi c©y, vïng trång vµ tËp qu¸n cña n«ng d©n. KÕt qu¶ ®iÒu tra cho thÊy: PhÇn lín n«ng d©n th−êng sö dông ph©n hãa häc ®Ó bãn, çc lo¹i ph©n v« c¬ th−êng sö dông lµ urª, N-P-K, DAP vµ KCL. Ngoµi ra mét sè nhµ v−ên cã sö dông çc lo¹i ph©n h÷u c¬ nh− ph©n bß, ph©n lîn, gµ , ... ®Ó bãn cho c©y ¨n qu¶ . TËp qu¸n dïng ph©n tæng hîp N-P-K cã kÕt hîp ph©n chuång ®Ó bãn cho çc lo¹i c©y ¨n qu¶ trong çc n¨m gÇn ®©y lµ mét kinh nghiÖm tèt ®Ó t¨ng s¶n l−îng v−ên c©y vµ cã t¸c dông c¶i t¹o ®Êt. Tuy nhiªn, phÇn lín nhµ v−ên ®−îc hái ®Òu bãn dùa theo kinh nghiÖm kh«ng theo qui tr×nh kü thuËt vµ th−êng bãn mÊt c©n ®èi gi÷a çc yÕu tè ®a l−îng. H×nh thøc bãn ph©n chñ yÕu lµ r¶i trªn mÆt lÝp trång ®èi víi ph©n hãa häc (§BSCL) vµ ch«n theo t¸n c©y ®èi víi ph©n chuång. Ph−¬ng ph¸p nµy t−¬ng ®èi hîp lý vµ phï hîp víi t×nh h×nh lao ®éng t¹i mçi vïng. ë §BSCL cã trªn 60% sè ánhµ v−ên cã sö dông ph©n bãn l¸, ®©y lµ h×nh thøc bæ xung dinh d−ìng cã hiÖu qu¶ ®Ó t¨ng n¨ng suÊt vµ chÊt l−îng tr¸i. Çc thêi kú bãn ph©n th−êng ®−îc chia ra 2 - 4 lÇn/n¨m (tïy theo tõng lo¹i c©y) Th«ng th−êng n«ng d©n bãn c¨n b¶n (ph©n chuång + ph©n hãa häc) sau khi thu ho¹ch vµ çc lÇn kh¸c vµo ®Çu, gi÷a vµ cuèi mïa m−a. Nh×n chung, viÖc bãn ph©n vµ sö dông ph©n bãn t¹i çc nhµ v−ên ë çc vïng ®iÒu tra hiÖn nay rÊt ®a d¹ng vµ phong phó. PhÇn lín bãn ph©n dùa theo kinh nghiÖm vµ tËp qu¸n, ch−a ®−îc h−íng dÉn bãn theo qui tr×nh, nªn th−êng d− ®¹m vµ kh«ng ®óng liÒu l−îng. Tuy nhiªn, viÖc ý thøc cña nhµ v−ên bãn thªm çc lo¹i ph©n h÷u c¬ ®Ó ph¸t triÓn bÒn v÷ng v−ên c©y vµ c¶i t¹o m«i tr−êng ®Êt lµ mét tËp qu¸n tèt cÇn ®−îc nh©n réng vµ ph¸t huy. 3. VÒ phßng trõ sÇu bÖnh BÖnh h¹i trªn c©y ¨n qu¶ kh¸ ®a d¹ng. Nh÷ng bÖnh h¹i quan träng trªn c©y ¨n qu¶ mµ çc nhµ v−ên hiÖn ®ang quan t©m lµ bÖnh nøt vá, x× mñ do Phytophthora sp) trªn çc lo¹i c©y nh− sÇu riªng, cam, b−ëi; bÖnh th¸n th− (Col]etotrichum gloeosponãides) trªn xoµi; bÖnh vµng l¸ g©n xanh Rreening trªn cam, b−ëi. Çc lo¹i s©u h¹i nguy hiÓm gåm ruåi ®ôc tr¸i, rÖp s¸p vµ s©u vÏ bïa... PhÇn lín çc v−ên c©y ¨n qu¶ ®Òu cã sö dông thuèc hãa häc ®Ó phßng trõ s©u bÖnh h¹i. Tuy nhiªn, viÖc x¸c ®Þnh çc ®èi t−îng g©y h¹i trªn c©y trång cña çc nhµ v−ên th−êng bÞ nhÇm lÉn, d«i khi nhÇm lÉn gi÷a s©u vµ bÖnh h¹i ®S dÉn ®Õn viÖc sö dông thuèc kh«ng ®óng ®èi t−îng g©y h¹i nªn hiÖu qu¶ phßng trÞ kÐm. MÆt kh¸c, viÖc canh t¸c víi mËt ®é dµy vµ Ýt t¹o t¸n, tØa cµnh cña mét sè nhµ v−ên ë §BSCL còng dÔ lµm ph¸t sinh nhiÒu s©u bÖnh h¹i, do ®ã viÖc phßng trõ gÆp trë ng¹i vµ t¨ng chi phÝ phßng trõ. Do viÖc sö dông çc biÖn ph¸p phßng trõ s©u bÖnh tæng hîp IPM trªn c©y ¨n qu¶ Ýt ®−îc n«ng d©n biÕt ®Õn vµ ch−a sö dông phæ biÕn. Riªng vïng v¶i truyÒn thèng Thanh Hµ, Lôc Ng¹n, nhSn H−ng Yªn... ng−êi d©n ®S ¸p dông quy tr×nh th©m canh tæng hîp, trong ®ã cã biÖn ph¸p bãn ph©n c©n ®èi ®Ó tr¸nh s©u bÖnh g©y h¹i tá ra cã hiÖu qu¶. ViÖc sö dông thuèc theo tiªu chuÈn 4 ®óng: vÒ liÒu l−îng, thêi gian phun, thêi ®iÓm phun vµ ®óng ®èi t−îng g©y h¹i ë çc nhµ v−ên hiÖn nay cßn nhiÒu h¹n chÕ do n«ng d©n Ýt ®−îc th«ng tin vÒ çc lo¹i thuèc phßng trÞ còng nh− ph©n biÖt ®−îc çc ®èi t−îng g©y h¹i. §S cã kh«ng Ýt v−ên do c©y cao, thiÕu ph−¬ng tiÖn phun thuèc ®S kh«ng ¸p dông çc biÖn ph¸p phßng trõ, nh−ng còng cã v−ên ®S l¹m dông thuèc hãa häc dÉn ®Õn hiÖn t−îng quen thuèc vµ tiªu diÖt thiªn ®Þch. Ph−¬ng tiÖn phun thuèc phÇn lín sö dông b×nh b¬m tay g©y tèn thuèc, dÔ bÞ nhiÔm ®éc, chØ cã mét sè Ýt nhµ v−ên cã thu nhËp cao míi cã ®iÒu kiÖn trang bÞ b¬m m¸y cã ¸p lùc phun cao. Nh×n chung, h¹n chÕ lín nhÊt trong viÖc øng dông khoa häc kü thuËt ®Ó phßng trõ s©u bÖnh h¹i t¹i çc v−ên c©y ¨n qu¶ çc vïng hiÖn nay lµ tËp qu¸n trång dµy khã ch¨m sãc, n«ng

d©n thiÕu th«ng tin vµ m« h×nh h−íng dÉn vÒ b¶o vÖ thùc vËt ®S dÉn ®Õn viÖc ¸p dông çc biÖn ph¸p phßng trÞ kÐm hiÖu qu¶. V× vËy cÇn sím cã çc diÒm tr×nh diÔn còng nh− m« h×nh ®iÓm vÒ b¶o vÖ thùc vËt ®Î khuyÕn ço kü thuËt vµ h−íng dÉn n«ng d©n thùc hiÖn.

4. Mét sè tiÕn bé kü thuËt trong trång vµ th©m canh c©y ¨n qu¶

Trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y, cã nhiÒu dù ¸n ph¸t triÓn c©y ¨n qu¶ cña Trung −¬ng, ®Þa ph−¬ng vµ çc tæ chøc n−íc ngoµi ®−îc triÓn khai thùc hiÖn nªn b−íc ®Çu ®S trang bÞ cho n«ng d©n mét sè kiÕn thøc c¬ b¶n vÒ trång vµ th©m canh c©y ¨n qu¶. Tuy nhiªn, ®èi víi çc tØnh TDMNBB th× viÖc n¾m b¾t çc kü thuËt vÒ trång trät, ch¨m sãc vµ qu¶n lý v−ên c©y ¨n qu¶ cña ng−êi d©n cßn rÊt nhiÒu h¹n chÕ. Trong m¹ng l−íi chuyÓn giao çc tiÕn bé khoa häc kü thuËt vÒ lÜnh vùc c©y ¨n qu¶ th× çc ViÖn, Trung t©m nghiªn cøu, Tr−êng §¹I häc N«ng NghiÖp ®ãng vai trß quan träng. B»ng çc h×nh thøc nh− tæ chøc x©y dùng çc m« h×nh th©m canh c©y ¨n qu¶ t¹i nhiÒu tØnh: m« h×nh th©m canh nhSn t¹i H−ng Yªn; m« h×nh th©m canh v¶i t¹i B¾c Giang, H¶i D−¬ng; m« h×nh th©m canh mËn, ®µo t¹i Lµo Cai, m« h×nh th©m canh b−ëi t¹i Phóc Tr¹ch - Hµ TÜnh... trong ®ã tËp trung vµo çc yÕu tè kü thuËt nh»m h¹n chÕ sù ra qu¶ çch n¨m (víi nhSn, v¶i); cho n¨ng suÊt cao, æn ®Þnh ë nh÷ng c©y ¨n qu¶ kh¸c (nh− xoµi, hång, chuèi, døa...). ViÖc ¸p dông ®óng çc tiÕn bé khoa häc kü thuËt (kü thuËt c¾t tØa, bãn ph©n, phßng trõ s©u bÖnh, thu h¸i vµ b¶o qu¶n. . .) ®S lµm t¨ng n¨ng suÊt 15 - 20% vµ h¹n chÕ ®−îc sù ph¸ ho¹i cña s©u bÖnh, ®ång thêi t¹o ®−îc çc s¶n phÈm cã mÉu mS ®Ñp, cã gi¸ trÞ hµng hãa cao, ®¸p øng tÕt cho nhu cÇu tiªu dïng trong n−íc vµ xuÊt khÈu. Çc biÖn ph¸p vËt lý c¬ giíi nh− bÉy, b¶, canh t¸c, ®Ó diÖt trõ s©u bÖnh còng ®S ®−îc ¸p dông. BiÖn ph¸p sinh häc nh− sö dông mét sè lo¹i nÊm ®èi kh¸ng (Trichodemla sp) ®Ó phßng trõ bÖnh th¸n th− cho xoµi, v¶i, hång... còng ®S ®−îc triÓn khai nghiªn cøu.

5. VÒ t¹o vô nghÞch vµ r¶i vô

§èi víi Vïng §BSCL HiÖn nay, mét sè nhµ v−ên çc tØnh ®ång b»ng s«ng Cöu Long ®S ¸p dông çc tiÕn bé kü thuËt vÒ bãn ph©n, ®iÒu tiÕt n−íc, k×m hSm sinh tr−ëng, dïng hãa chÊt ... ®Ó ®iÒu khiÓn c©y ra tr¸i vô nghÞch, sím hoÆc muén h¬n mïa vô chÝnh ®Ó b¸n ®−îc gi¸, tr¸nh ngËp lò vµ thu ®−îc lîi nhuËn cao. §©y lµ kü thuËt ®−îc nhµ v−ên quan t©m vµ ®Çu t− nhiÒu nhÊt. Nh÷ng thµnh c«ng ®−îc ghi nhËn lµ: - Trªn c©y cam sµnh vµ b−ëi. phæ biÕn nhÊt lµ ¸p dông kü thuËt siÕt n−íc, bãn ph©n vµ phun thuèc kÝch thÝch ®Ó t¹o vô nghÞch vµ r¶i vô quanh n¨m. Víi kü thuËt nµy, çc nhµ v−ên cã thÓ ®iÒu khiÓn c©y cã tr¸i thu ho¹ch quanh n¨m (cam) hoÆc tËp trung vµo çc th¸ng cËn TÕt vµ ®Çu mïa m−a (tõ th¸ng 12 ®Õn th¸ng 8 DL). Kü thuËt nµy ®S ®−îc ¸p dông phæ biÕn trªn 50% diÖn tÝch v−ên. - Trªn c©y sÇu riªng. N«ng d©n t¹o vô nghÞch b»ng biÖn ph¸p siÕt n−íc (che phñ gèc vµo th¸ng 8 DL), bãn ph©n vµ phun xÞt ç c lo¹i thuèc kÝch thÝch ra hoa còng cho kÕt qu¶ c©y ra tr¸i thu ho¹ch vµo çc th¸ng 1 - 2 DL, sím h¬n so víi vô chÝnh (th¸ng 4 - 5 DL) tõ 2 - 3 th¸ng. ViÖc xö lý ra hoa sím trªn c©y sÇu riªng ®−îc ¸p dông ë Ngò HiÖp, Cai L©y - TiÒn Giang vµ Chî L¸ch - BÕn Tre. . Trªn c©y nhmn Dïng kü thuËt khoanh vá, siÕt n−íc cïng víi phun hãa chÊt ®Ó kÝch thÝch ra hoa t¹o vô nghÞch, víi kü thuËt nµy nhµ v−ên cã thÓ diÒu khiÓn cho c©y nhSn ra tr¸i vô nghÞch theo ý muèn, tr¸nh ®−îc t×nh tr¹ng rít gi¸ vµo çc th¸ng chÝnh vô Cã thÓ nãi kü thuËt xö lý ra hoa ®Ó t¹o vô nghÞch trªn mét sè c©y ¨n qu¶ phæ biÕn nh−: c©y cã mói, ch«m ch«m, sÇu riªng, nhSn, xoµi v.v... ®−îc ®¸nh gi¸ nh− lµ mét thµnh c«ng næi bËt trong ch−¬ng tr×nh chuyÓn giao tiÕn bé kü thuËt cho n«ng d©n. Kü thuËt nµy kh«ng nh÷ng mang l¹i lîi nhuËn cao cho çc nhµ v−ên mµ cßn gãp phÇn æn ®Þnh c¬ cÊu c©y ¨n qu¶ hiÖn cã, tr¸nh ®−îc t×nh tr¹ng lSng phÝ lµ ph¶i ®èn bá c©y ®ang ph¸t triÓn ®Ó trång l¹i c©y kh¸c ®−îc gi¸ h¬n. N¨m 2003 nhê ¸p dông kü thuËt xö lý ra hoa mïa nghÞch thµnh c«ng, nhiÒu hé n«ng d©n VÜnh Long tróng lín mïa cam sµnh tr¸i vô, n¨ng suÊt b×nh qu©n ®¹t tõ 10- 15 tÊn/ha, cã nhiÒu hé ®¹t ®Õn 20 tÊn/ha. Gi¸ cam sµnh tr¸i vô ë møc rÊt cao, trung b×nh dao ®éng tõ 18.000 - 20.000 ®ång/kg víi gi¸ nµy sau khi trõ chi phÝ n«ng d©n trång cam sµnh tr¸i vô cßn

lêi tõ 140 - 200 triÖu ®ång/ha. Trong kh× ®ã, ë TiÒn Giang c¸c lo¹i c©y cã mói ®ang tróng mïa vµ ®−îc gi¸ , víi n¨ng suÊt 15 - 20 tÊn/ha vµ gi¸ cam 15 - 18 triÖu ®ång/tÊn, quÝt 10 - 12 triÖu ®ång/tÊn nhiÒu hé trång cam sµnh vµ quÝt ®−êng ë C¸i BÌ tróng lín, thu nhËp ®¹t tõ 200 - 300 triÖu ®ång trë lªn hoÆc doanh thu b×nh qu©n trªn ®Êt trång b−ëi lµ 125 triÖu ®ång/ha, ®øng ®Çu trong 16 lo¹i c©y trång cã gi¸ tr× kinh tÕ cao cña tØnh. §èi víi Vïng §B s«ng Hång Dïng kü thuËt khoanh gèc, cïng víi mét sè ho¸ chÊt ®Ó kÐo dµi thêi gian thu ho¹ch cho c©y v¶i, b−íc ®Çu ®S cã kÕt qu¶ nh−ng ch−a d−îc nh©n réng.

V C«ng nghÖ sau thu ho¹ch 1. B¶o qu¶n vËn chuyÓn 1.1. Mét sè m« h×nh b¶o qu¶n qu¶ - B¶o qu¶n v¶i thiÒu Thu h¸i -> chän lùa -> ®ãng thïng -> vËn chuyÓn vÒ n¬i sö lý -> chän -> xö lý -> hong kh« -> ®ãng gãi -> b¶o qu¶n -> tiªu thô trùc tiÕp hoÆc vËn chuyÓn ®Õn n¬i tiªu thô. Víi quy tr×nh nµy b¶o qu¶n v¶i ë nhiÖt ®é th−êng ®−îc 5 ngµy, tû lÖ tæn thÊt STH d−íi 10% vµ b¶o qu¶n ë nhiÖt ®é l¹nh d−îc 35 ngµy, tû lÖ tæn thÊt STH d−íi 10%, chÊt l−îng qu¶ ®¹t çc chØ tiªu th−¬ng phÈm. B¶o qu¶n cam chanh, cam Vinh Thu h¸i -> chän lùa -> ®ãng thïng -> vËn chuyÓn vÒ n¬i xö lý -> chän -> xö lý -> hong kh« -> ®ãng gãi -> b¶o qu¶n -> tiªu thô trùc tiÕp hoÆc vËn chuyÓn ®Õn n¬i tiªu thô. Víi quy tr×nh nµy, b¶o qu¶n cam ë nhiÖt ®é th−êng ®−îc 2 th¸ng, tû lÖ tæn thÊt sau thu ho¹ch d−íi 10% vµ b¶o qu¶n ë nhiÖt ®é l¹nh ®−îc 3 th¸ng , tû lÖ tæn thÊt d−íi 10% chÊt l−îng qu¶ ®¹t Çc ChØ tiªu th−¬ng phÈm. - B¶o qu¶n quÖt Thu h¸i -> chän lùa -> ®ãng thïng -> vËn chuyÓn vÒ n¬i xö lý chän -> xö lý -> hong kh« -> ®ãng gãi -> b¶o qu¶n -> tiªu thô trùc tiÕp hoÆc vËn chuyÓn ®Õn n¬i tiªu thô. Víi quy tr×nh nµy b¶o qu¶n ë nhiÖt ®é th−êng ®−îc 2 th¸ng, tû lÖ tæn thÊt STH d−íi 10%, b¶o qu¶n ë nhiÖt ®é l¹nh ®−îc 3 th¸ng, tû lÖ tæn thÊt STH d−íi 10%, chÊt l−îng qu¶ ®¹t çc chi tiªu th−¬ng phÈm. - B¶o qu¶n cam sµnh Thu h¸i -> chän lùa -> ®ãng thïng -> vËn chuyÓn vÒ n¬i xö lý -> chän kü -> xö lý -> hong kh« -> ®ãng gãi -> b¶o qu¶n -> tiªu thô trùc tiÕp hoÆc vËn chuyÓn ®Õn n¬i tiªu thô Víi quy tr×nh nµy b¶o qu¶n qu¶ ë nhiÖt ®é th−êng ®−îc 3 th¸ng tû lÖ tæn thÊt STH d−íi 10%, b¶o qu¶n ë nhiÖt ®é l¹nh ®−îc 4 th¸ng, tû lÖ tæn thÊt d−íi 10%, chÊt l−îng qu¶ ®¹t çc chØ tiªu th−¬ng phÈm. - B¶o qu¶n b−ëi

Thu h¸i -> chän lùa -> ®ãng thïng -> vËn chuyÓn vÒ n¬i xö lý -> chän kü -> xö lý -> hong kh« -> ®ãng gãi -> b¶o qu¶n -> tiªu thô trùc tiÕp hoÆc vËn chuyÓn ®Õn n¬i tiªu thô. Víi quy tr×nh nµy b¶o qu¶n ë nhiÖt ®é th−êng ®−îc 3 th¸ng tû lÖ tæn thÊt STH d−íi 10%, b¶o qu¶n ë nhiÖt ®é l¹nh ®−îc 4 th¸ng tû lÖ tæn thÊt d−íi 10%, chÊt l−îng qu¶ ®¹t çc chØ tiªu th−¬ng phÈm. 1. 2. VËn chuyÓn Çc lo¹i qu¶ sau thu ho¹ch th−êng ®−îc ®ãng thïng ®Ó vËn chuyÓn. Tïy theo lo¹i tr¸i vµ cù ly vËn chuyÓn, tr¸i cã thÓ ®−îc ®ãng vµo thïng gç, thïng xèp hoÆc thïng giÊy, cã khi cßn ®ãng c¶ vµo sät tre. Trong thêi gian gÇn ®©y ®S dïng thïng nhùa ®Ó ®ùng qu¶ xuÊt khÈu ®S lµm gi¶m tû lÖ h− trong qu¸ tr×nh vËn chuyÓn ®¸ng kÓ. Ngo¹i trõ çc lo¹i qu¶ xuÊt khÈu ®−îc vËn chuyÓn b»ng tµu biÓn hoÆc m¸y bay, çc lo¹i qu¶ ®−îc tiªu thô néi ®Þa th−êng ®−îc vËn chuyÓn b»ng ëâ t«, ghe tµu vµ b»ng çc ph−¬ng tiÖn th« s¬ kh¸c.

1. 3. §¸nh gi¸ chung Trong c«ng t¸c xuÊt khÈu qu¶ t−¬i sang çc n−íc, kü thuËt b¶o qu¶n míi chØ ®−îc thùc hiÖn çc kh©u: ®ãng gãi bao b× vµ l−u gi÷ t¹i c¶ng b»ng kho l¹nh ch.uyªn dïng, song vÉn cÇn c¶i tiÕn nhiÒu mÆt tõ kh©u thu ho¹ch ®Õn kü thuËt vËn chuyÓn vµ tån tr÷. C«ng t¸c b¶o qu¶n vµ vËn chuyÓn qu¶ ®Õn n¬i tiªu thô mang tÝnh chÊt thñ c«ng vµ theo kinh nghiÖm cæ truyÒn, hoµn toµn do çc th−¬ng l¸i ®¶m nhËn, ch−a cã t¸c ®éng nh÷ng tiÕn bé kü thuËt míi nªn ch−a kÐo dµi ®−îc thêi gian tiªu thô cña tõng lo¹i tr¸i c©y Do vËy chÊt l−îng qu¶ ®Õn tay ng−êi tiªu dïng bÞ gi¶m phÈm chÊt vµ g©y nhiÒu thiÖt thßi cho çc nhµ v−ên. ViÖc b¶o qu¶n qu¶ t−¬i sau thu ho¹ch b»ng kho l¹nh, sö lý ho¸ chÊt th−êng tèn kÐm nªn Ýt ®−îc ¸p dông. . Tuy nhiªn, thêi gian gÇn ®©y Bé N«ng nghiÖp vµ IYRNT mµ trùc tiÕp lµ çc ViÖn chuyªn ngµnh (ViÖn C©y ¨n qu¶, ViÖn C«ng nghÖ sau thu ho¹ch, ViÖn B¶o vÖ thùc vËt ) ®S tiÕn hµnh thö nghiÖm mét sè ph−¬ng ph¸p ®Ó b¶o qu¶n cho qu¶ t−¬i: nhóng qu¶ v¶i vµo dung dÞch n−íc Ozon nh−ng chØ ®Ó ®−îc 6-7 ngµy, ®iÒu nµy kh«ng cã ý nghÜa lín; dïng L−u huúnh ®Ó sö lý th× mµu qu¶ kh«ng thËt, hoÆc ph¶i b¶o qu¶n trong nhµ l¹nh th× hiÖu qu¶ kh«ng cao, dïng mét sè ho¸ chÊt ®Ó b¶o qu¶n Cam...Nh×n chung çc ph−¬ng ph¸p trªn kÕt qu¶ ch−a cã g× kh¶ quan, vµ míi dõng l¹i ë møc ®é thö nghiÖm víi qui m« nhá, cÇn tiÕp tôc nghiªn cøu. 2. ChÕ biÕn Theo çc nhµ khoa häc cña ViÖn c¬ ®iÖn vµ c«ng nghÖ sau thu ho¹ch, hiÖn c¶ n−íc cã trªn 2500 lß sÊy v¶i thñ c«ng, c«ng suÊt 5 -7 t¹/mÎ , thêi gian tõ 50 - 60 giê cho mét mÎ sÊy. H¹n chÕ cña çc lß sÊy lµ gi¸ thµnh chi phÝ cho 1 kg v¶i sÊy cao, chÊt l−îng s¶n phÈm thÊp, ng−êi lao ®éng chÞu nhiÒu ®éc h¹i vµ g©y « nhiÔm m«i tr−êng. - Nh− vËy kh©u chÕ biÕn qu¶ ë çc vïng ®iÒu tra chñ yÕu vÉn b»ng h×nh thøc thñ c«ng. Mét sè nhµ m¸y chÕ biÕn c«ng nghiÖp ë Ninh B×nh, NghÖ An, B¾c Giang, TiÒn Giang...míi chØ ®¸p øng mét phÇn nhá, −íc tÝnh kho¶ng 5 – 7 % s¶n l−îng thu ho¹ch, tËp trung chÝnh vµo çc s¶n phÈm nh− døa, xoµi... - Tr−íc thùc tr¹ng trªn, vµi n¨m gÇn ®©y çc ViÖn nghiÖn cøu, çc c«ng ty TNHH vµ t− nh©n ®S x©y dùng hÖ thèng lß c¬ khÝ, b¸n c¬ khÝ vµ thñ c«ng dïng ®Ó chÕ biÕn chuèi, long nhSn, v¶i sÊy... T¹i çc tØnh H−ng Yªn, H¶i D−¬ng, B¾c Giang,... çc c«ng ty TNHH vµ t− nh©n ®S cung cÊp cho thÞ tr−êng mét l−îng s¶n phÈm chÕ biÕn −íc tÝnh kho¶ng: 4000 - 5000 tÊn chuèi sÊy, 5000 - 6000 tÊn long nhSn, 10.000 - 12.000 tÊn v¶i sÊy 15.000 - 20.000 tÊn n−íc qu¶. + N¨m 2000 ViÖn C¬ ®iÖn vµ c«ng nghÖ sau thu ho¹ch ®m tr×nh diÔn t¹i xa Ph−¬ng ChiÕu - HuyÖn Tiªn L÷ m¸y sÊy SN - 300. −u ®iÓm cña lo¹i m¸y nµy di chuyÓn ®−îc trªn mäi ®Þa h×nh nh−ng cã nh−îc ®iÓm thêi gian sÊy s¶n phÈm l©u tõ 15 – 16 h/mÎ, ®é ®ång ®Òu kh«ng cao, chi phÝ nhiªn liÖu lín. + N¨m 2002 ViÖn C¬ ®iÖn vµ c«ng nghÖ sau thu ho¹ch ®m tr×nh diÔn 2 lo¹i m¸y sÊy long nhSn t¹i huyÖn Tiªn L÷, s¬ bé ®¸nh gi¸ kÕt qu¶ nh− sau: M¸y sÊy SRQ - 12 : N¨ng suÊt 200 kb/mÎ thêi gian sÊy tõ 9 - 1 1 h/mÎ, ®é ®ång ®Òu cña s¶n phÈm cao, ®é s¹ch ®¹t 100%, gi¶m ®−îc 50% nhiªn liÖu, tiÕt kiªm thêi gian sÊy, cã thÓ ®iÒu chØnh ®−îc nhiÒu chÕ ®é nhiÖt kh¸c nhau, s¶n phÈm sau khi sÊy ®¶m b¶o tiªu chuÈn xuÊt khÈu (®¸nh gi¸ cña Tæng C«ng ty XNK rau qu¶), nh−ng h¹n chÕ lín lµ gi¸ thµnh tÝnh to¸n s¬ bé vÉn cßn cao. M¸y sÊy thñ c«ng STC - 6: N¨ng suÊt 100 kg qu¶ t−¬i/mÎ, thêi gian sÊy 14h/mÎ, ®é ®ång ®Òu s¶n phÈm 90%, ®é s¹ch ®¹t 95% so víi lß sÊy thñ c«ng hiÖn t¹i, gi¶m ®−îc 30% nhiªn liÖu. Nh−îc ®iÓm hao phÝ nhiÖt cßn lín, cÇn ph¶i tiÕp tôc nghiªn cøu c¶i tiÕn ®Ó ®−îc ¸p dông réng rSi trong d©n. + N¨m 2003 ViÖn C¬ ®iÖn vµ c«ng nghÖ sau thu ho¹ch ®m nghiªn cøu m¸y sÊy tÜnh vØ ngang ®Ó sÊy v¶i c«ng suÊt 1,5 - 4 tÊn qu¶ t−¬i/mÎ. Ba m« h×nh sÊy v¶i c«ng suÊt 3 tÊn/mÎ cña ViÖn t¹i 3 huyÖn Lôc Ng¹n, Lôc Nam vµ Yªn Dòng ®−îc n«ng d©n ®ãn nhËn vµ ®¸nh gi¸ cao, trong ®ã huyÖn Lôc Ng¹n ®−îc triÓn khai m¹nh nhÊt víi 32/44 xS thuéc vïng 135. Nguyªn lý cña lß sÊy v¶i cã cÊu t¹o ®¬n gi¶n, gåm çc bé phËn chÝnh: lß ®Êt than, buång hoµ khÝ, qu¹t lß, qu¹t t¸c nh©n sÊy, buång sÊy víi sµn b»ng t«n ®ét lç vµ hÖ thèng ®iÒu khiÓn nhiÖt vµ ®iÖn. −u ®iÓm: ChÊt l−îng mÉu mS v¶i ®Ñp h¬n vµ gi¸ còng b¸n cao h¬n h¼n nh÷ng lß thñ c«ng, diÖn tÝch lß sÊy gi¶m 1/3 so víi çc lß tr−íc, thêi gian nhanh (tr−íc ®©y mçi lß cÇn 50 -

60 giê th× nay chØ cÇn 26 - 30 giê), tiÕt kiÖm ®−îc than, gi¶m lao ®éng ®¶o sÊy (tr−íc ®©y mçi mÎ ph¶i cÇn 3 lao ®éng ®¶o sÊy kho¶ng 10 lÇn, nay chØ cÇn 2 lao ®éng ®¶o sÊy 2 lÇn), ®Æc biÖt víi hÖ thèng ®iÒu khiÓn nhiÖt vµ ®iÖn khèng chÕ kh«ng ®Ó nhiÖt ®é cao. H¹ch to¸n gi¸ thµnh 1kg v¶i sÊy lß SCT sÏ gi¶m 10 - 15% so víi gi¸ thµnh sÊy lß thñ c«ng, h¬n n÷a lß nµy cßn cã thÓ sÊy çc lo¹i n«ng s¶n kh¸c nh− ng«, khoai thãc, s¶n. VÒ gi¸ thµnh: Gi¸ cao nhÊt kho¶ng 28 triÖu ®ång/1ß, nh−ng còng cã nh÷ng lß ®−îc chuyÓn giao c«ng nghÖ cho ®Þa ph−¬ng thay thÕ mét sè vËt liÖu vµ c«ng suÊt nhá gi¸ thµnh chØ kho¶ng 14 - 15 triÖu/1ß. - Nh− vËy, cho ®Õn nay c«ng nghÖ chÕ biÕn qu¶ vÉn cßn rÊt nhá so víi n¨ng lùc s¶n xuÊt. MÆt hµng qu¶ xuÊt khÈu chñ lùc hiÖn vÉn lµ døa, nhSn, v¶i. Nguyªn nh©n chÝnh lµ viÖc ®Çu t− ph¸t triÓn c«ng nghiÖp chÕ biÕn ch−a t−¬ng xøng, ch−a t¹o ®−îc mèi quan hÖ kh¨ng khÝt vµ rµng buéc gi÷a nhµ chÕ biÕn vµ ng−êi s¶n xuÊt nguyªn liÖu, ch−a cã chiÕn l−îc vÒ thÞ tr−êng cho çc s¶n phÈm chÕ biÕn vµ hÖ thèng chÝnh s¸ch ch−a hÊp dÉn çc nhµ ®Çu t− trong vµ n−íc ngoµi tham gia vµo ngµnh nµy. VI. ThÞ tr−êng tiªu thô vµ gi¸ c¶ 1. ThÞ tr−êng tiªu thô tr¸i c©y KÕt qu¶ ®iÒu tra t×nh h×nh tiªu thô qu¶ trªn 3 nhãm hé ë §BSH cho thÊy, s¶n phÈm tiªu thô ë d¹ng s¬ chÕ tËp trung ë hé kh¸, cßn çc hé trung b×nh vµ hé kÐm chñ yÕu tiªu thô b»ng h×nh thøc b¸n bu«n vµ b¸n lÎ. Riªng b¸n bu«n ë nhãm hé kÐm chiÕm tû lÖ cao nhÊt 50,2%.

B¶ng 24: C¬ cÊu s¶n phÈm tiªu thô ph©n theo nhãm hé Tû lÖ: %

TT H¹ng môc Hé kh¸

SL>2000kg qu¶/n¨m

Hé trung b×nh SL> 1500kg qu¶/n¨m

Hé kÐm SL < 1000kg qu¶/n¨m

1 S¬ chÕ 26.6 9.2 - 2 B¸n bu«n 45.3 38 50.2 3 B¸n lÎ 13.5 37.6 34.5 4 Tiªu dïng néi bé 14.6 15.2 15.3 M¹ng l−íi ph©n phèi, vËn chuyÓn vµ tiªu thô qu¶ hiÖn nay ë çc tØnh ®Òu do t− th−¬ng ®¶m nhËn qua trung gian çc chî ®Çu mèi. M¹ng l−íi tiªu thô nµy ®S ®−îc h×nh thµnh tõ l©u ®êi vµ ho¹t ®éng rÊt cã hiÖu qu¶. Tuy nhiªn, víi môc ®Ých thu ®−îc lîi nhuËn cao nªn th−êng cã hiÖn t−îng Ðp gi¸ n«ng d©n. §©y còng lµ mét h¹n chÕ trong vÊn ®Ò ph¸t triÓn c©y ¨n qu¶ ë çc vïng trong c¶ n−íc. §Ó kh¾c phôc t×nh tr¹ng trªn n¨m 2002, tØnh TiÒn Giang ®S thµnh lËp çc hîp t¸c xS ®Ó s¶n xuÊt vµ tiªu thô qu¶ nh− Hîp t¸c xS c©y ¨n qu¶ hßa Léc (Çi BÌ), CÈm Thµnh (Cai L©y) chuyªn s¶n xuÊt vµ tiªu thô xoµi çt Hßa Léc hoÆc Hîp t¸c xS DÞch vô N«ng nghiÖp Mü L−¬ng (Çi BÌ) chuyªn s¶n xuÊt vµ tiªu thô b−ëi long Cæ Cß, Qua ®ã ®S t¹o nhiÒu thuËn lîi cho çc nhµ v−ên vµ gi¶m bít ®−îc hiÖn t−îng Ðp gi¸ qu¶ vµo mïa vô thu ho¹ch ré. §Ó ®¶m b¶o chÊt l−îng hµng hãa cña çc lo¹i qua û®Æc s¶n næi tiÕng trªn thÞ tr−êng, tØnh VÜnh Long ®S ®i ®Çu trong viÖc ®¨ng ký th−¬ng hiÖu hµng hãa cho qua ®Æc s¶n b−ëi N¨m Roi, B×nh Minh, nhê cã th−¬ng hiÖu kÕt hîp qu¶ng b¸ trªn trang web víi ®Þa chØ www.roi.com mµ doanh nghiÖp chÕ biÕn rau qu¶ xuÊt khÈu Hoµng Gia ®S t×m ®−îc thÞ phÇn vµ ®Çu ra æn ®Þnh cho s¶n phÈm mang l¹i thu nhËp cao cho n«ng d©n trång b−ëi VÜnh Long. Ngoµi ra, cam sµnh Tam B×nh, vó s÷a lß rÌn VÜnh Kim, xoµi çt Hßa Léc, ... ®ang ®−îc çc ®Þa ph−¬ng xin ®¨ng ký nhSn hiÖu hµng hãa nh»m t¨ng kh¶ n¨ng c¹nh tranh cho qu¶ ®ång b»ng s«ng Con Long. Qua s¶n xuÊt ra mét phÇn nhá tiªu thô t¹i chç, cßn l¹i ®−îc tiªu thô ngoµi vïng do çc th−¬ng l¸i ®¶m nhËn.

B¶ng 25: Tiªu thô s¶n phÈm qu¶ chÝnh §¬n vÞ

Lo¹i tr¸i c©y Trong vïng Ngoµi vïng 1. NhSn 5-10 90-93 2. Xoµi 10 85-90

3. SÇu riªng 20 70-90 4. Døa 50 50 5. V¶i 5-10 90-95 - §èi víi çc tØnh §BSCL çc mÆt hµng qu¶ s¶n xuÊt phÇn lín ®−îc vËn chuyÓn vÒ çc chî ®Çu mèi t¹i thµnh phè Hå Cló Minh nh−: chî cÇu «ng LSnh, chî Mai Xu©n Th−ëng, chî B×nh T©y ... hoÆc çc chî qu¶ ûçi BÌ - TiÒn Giang ®Ó tõ ®ã ph©n phèi ®i tiªu thô ë çc chî b¸n lÎ cña thµnh phè Hå ChÝ Minh hoÆc chë ®i tiªu thô ë çc tØnh kh¸c nh−: Hµ Néi, Bµ RÞa - Vòng Tµu, §µ N½ng, HuÕ v.v... Riªng çc mÆt hµng thu mua ®Ó chÕ biÕn hoÆc xuÊt t−¬i qua çc n−íc ®−îc çc c«ng ty, hîp t¸c xS tiªu thô thu mua trùc tiÕp tõ çc vïng nguyªn liÖu cña çc tØnh kh«ng qua trung gian çc chî ®Çu mèi nµy. §èi víi çc tØnh MiÒn B¾c çc mÆt hµng qu¶ ®−îc vËn chuyÓn vÒ çc chî ®Çu mèi t¹i thµnh phè Hµ Néi nh− chî Long Biªn, chî §ång Xu©n - B¾c Qua... sau ®ã ®−îc chuyÓn ®i çc chî ®Ó b¸ ri lÎ . ë §BSCL kªnh thÞ tr−êng tiªu thô tr¸i c©y cã thÓ t«m tÊt nh− sau: + Kªnh thi tr−êng 1 Th−¬ng l¸i thu gom hoÆc nhµ v−ên kiªm l¸i thu gom mua qu¶ vµ cung cÊp cho vùa. Tõ vùa ph©n phèi ®Õn th−¬ng l¸i ®−êng dµi hoÆc ph©n phèi trùc tiÕp ®Õn n¬i tiªu thô ®Çu mèi nh− vùa chî hoÆc b¹n hµng b¸n lÎ t¹i chî, sau ®ã ph©n phèi ®Õn ng−êi tiªu thô. Kªnh nµy tiªu thô kho¶ng 80% l−îng qu¶ t−¬i toµn vïng. + Kªnh thÞ tr−êng 2 L¸i thu gom kh«ng ®−a qu¶ vÒ vùa mµ b¸n th¼ng cho b¹n hµng. Sau ®ã b¹n hµng ph©n phèi ®Õn chî hoÆc s¹p b¸n lÎ hoÆc cho l¸i thu gom ®Ó b¸n th¼ng cho th−¬ng l¸i ®−êng dµi rÊt Ýt giao trùc tiÕp ®Õn chî. Kªnh nµy chiÕm kho¶ng 16% l−îng qu¶ t−¬i trong vïng. + Kªnh thÞ tr−êng 3 Còng gièng nh− kªnh 2 nh−ng nhµ v−ên kiªm lu«n l¸i thu gom vµ b¸n chñ yÕu cho l¸i ®−êng vµ kªnh nµy chiÕm kho¶ng 4% l−îng qu¶ tiªu thô. Qua ph©n tÝch kªnh thÞ tr−êng cho thÊy chñ vùa lµ ng−êi chi phèi rÊt lín ®Õn viÖc ph©n phèi vµ gi¸ c¶ tr¸i c©y. Do ®ã, t¹o m«i tr−êng c¹nh tranh lµnh m¹nh gi÷a chñ vùa sÏ gióp cho nhµ v−ên kh«ng bÞ Ðp gi¸. NÕu kh«ng, ph©n bè thu nhËp trong hÖ thèng s¶n xuÊt qu¶ sÏ ®em l¹i nhiÒu lîi nhuËn cho chñ vùa h¬n lµ nhµ v−ên. 2. Gi¸ c¶ thÞ tr−êng KÕt qu¶ kh¶o s¸t mét sè lo¹i qu¶ cho thÊy gi¸ ®Çu vô vµ cuèi vô lóc nµo còng cao h¬n gi÷a vô (th−êng cao gÊp 2 - 10 lÇn), trong ®ã chªnh lÖch gi¸ cao nhÊt lµ nhSn, xoµi, sÇu riªng, cam. Ngoµi ra, gi¸ ®Çu vô lu«n lu«n lóc nµo còng cao h¬n gi¸ cuèi vô lµ do c©y ¨n qua ûra hoa sím nªn dÉn ®Õn cung nhá h¬n cÇu. §Õn gi÷a vô, l−îng cung t¨ng lªn dÉn ®Õn gi¶m gi¸ nh−ng tiÕn dÇn vÒ cuèi vô, mét phÇn do s©u bÖnh vµ phÇn kh¸c l−îng cung gi¶m dÇn dÉn ®Õn gi¸ cuèi vô t¨ng cao. Do vËy, viÖc ®iÒu khiÓn ra hoa tr¸i vô vµ r¶i vô lµ yÕu tè quan träng ®Ó t¨ng gi¸ c¶ c©y ¨n qu¶. Thªm vµo ®ã ®Çu t− c«ng nghiÖp, b¶o qu¶n vµ chÕ biÕn sÏ ®ãng vai trß quan träng t¨ng gi¸ trÞ c©y ¨n qu¶ chÝnh vô .

B¶ng 26: Gi¸ c¶ qu¶ theo mïa vô ë çc vïng ®iÒu tra

§¬n vi tÝnh: ®ång

Lo¹i tr¸i c©y §Çu vô Gi÷a vô Cuèi vô Ghi chó 1. Cam 2.500 2.000 2.200 §BSCL 2. QuÝt 9.000 3.000-4.000 8.000 TDMNBB 3.0000 2.000 2.500 §BSCL 10.000 6.000 7.000 TDMNBB 3. B−ëi (®/qu¶) 2.0000 1.400 1.800 §BSCL 8.000 6.000 15.000 BTB 4. NhSn 6.000 3.000 7.000 §BSCL 15.000 6.000 12.000 §BSH 5. Xoµi 8.000 4.000 5.000 §BSCL

6. S©u riªng 25.000 8.000 16.000 §BSCL 7. V¶i 13.000 4.000 12.000 §BSH Gi¸ c¶ biÕn ®éng m¹nh tuú thuéc tõng niªn vô, thêi vô thu ho¹ch. Nh×n chung gi¸ çc lo¹i qu¶ t¹i v−ên dao ®éng m¹nh: cam quÝt tõ 2000 - 9000 ®/kg, m¬ mËn 600 - 5000 ®/kg, hång 2000 - 7000 ®/kg, nhSn 3000 - 12000 ®/kg, v¶i 4000 – 13000 ®/kg. Mét sè lo¹i qu¶ cã chÊt l−îng tÕt, qu¶ ®Æc s¶n vÉn duy tr× ®−îc gi¸ kh¸ cao nh−: cam sµnh, quÝt ®á...tõ 15000 - 30000 ®/kg, quÝt B¾c S¬n 6000 - 10000 ®/kg, hång ng©m kh«ng h¹t 8000 - 10000 ®/kg. Trªn thùc tÕ, s¶n xuÊt qu¶ ph¶i h−íng ®Õn chÊt l−îng, mÉu mS, ... nh−ng yÕu tè mïa nghÞch còng rÊt quan träng ®Ó chiÕm lÜnh thÞ tr−êng trong lóc qu¶ khan hiÕm. §ã chÝnh lµ yÕu tè mang ®Õn lîi nhuËn cao cho nhµ v−ên. Song hµng lo¹t vÊn ®Ò ®ang ®Æt ra tõ sù bÕ t¾c qu¶ ngon vô nghÞch. ThËt vËy, gi¸ b¸n qu¶ ngon vô nghÞch t¨ng cao h¬n qu¶ vµo mïa thuËn tõ 3-6 lÇn, ®ã lµ møc gi¸ hÊp dÉn ®èi víi nhµ v−ên vµ çn bé khoa häc kü thuËt còng nh− n«ng d©n trong viÖc thùc hiÖn cho c©y ra tr¸i vô nghÞch.

VII. Nh÷ng vÊn ®Ò quan t¸m cña ng−êi trång c©y ¨n qu¶

§Ó cã thÓ n¾m râ nh÷ng vÊn ®Ò khã kh¨n bøc xóc trong s¶n xuÊt c©y ¨n qu¶ hiÖn nay cña çc nhµ v−ên, qu¸ tr×nh pháng vÊn ®iÒu tra mét sè hé trång c©y ¨n qu¶ diÔn h×nh cho thÊy: HÇu hÕt çc gièng c©y ¨n qu¶ chñ ®¹o nh−: chuèi, nhSn, v¶i, hång, xoµi... cã thêi gian thu ho¹ch ng¾n, g©y hiÖn t−îng d− thõa gi¶ t¹o, khã kh¨n trong viÖc tiªu thô vµ chÕ biÕn, lµm h− háng vµ thÊt thu mét l−îng s¶n phÈm lín. Do vËy, hiÖn nay ng−êi trång c©y ¨n qu¶ cÇn cã mét bé gièng cho çc chñng lo¹i c©y ¨n qu¶ cã thêi gian thu ho¹ch kÐo dµi, cã n¨ng suÊt cao vµ chÊt l−îng tèt. §©y lµ yÕu tè quyÕt ®Þnh cho viÖc tån t¹i vµ ph¸t triÓn cña çc nhµ v−ên còng nh− viÖc t¹o ra çc s¶n phÈm hµng hãa cã gi¸ trÞ kinh tÕ cao. - Çc ho¹t ®éng khuyÕn n«ng chuyÓn giao tiÕn bé kü thuËt cho çc nhµ v−ên ®S ®−îc quan t©m. Tuy nhiªn, ho¹t ®éng nµy cÇn ®−îc duy tr× th−êng xuyªn ®Ó phæ biÕn kinh nghiÖm còng nh− kü thuËt canh t¸c nhÊt lµ trªn c©y cã mói s¹ch bÖnh, trªn sÇu riªng,... Nhu cÇu vÒ nguån vèn vay ph¸t triÓn v−ên kh«ng lín, phÇn ®«ng çc nhµ v−ên ®Òu ®S tù lùc ®−îc nguån vèn. Tuy nhiªn, nguån vèn vay qua ng©n hµng còng ph¶i d−îc c¶i tiÕn vÒ thêi h¹n cho vay, ®Þnh møc vay vµ lSi suÊt vay. §èi víi c©y ¨n qu¶, ngµnh ng©n hµng cÇn ph¶i t¨ng c−êng nguån trèn vay dµi h¹n trªn 3 n¨m kÕt hîp víi ngµnh n«ng nghiÖp ®Ó cho vay vµ qu¶n lý nguån vèn vay cã hiÖu qu¶ vµ (lóng môc tÝch. Cã ®−îc mét quy tr×nh s¶n xuÊt c©y ¨n qu¶ tõ viÖc chän gièng, th©m canh ®Õn kü thuËt thu h¸i s¶n phÈm, ®ñ tiªu chuÈn cho chÕ biÕn vµ xuÊt khÈu. - Ph¸t triÓn c«ng nghÖ b¶o qu¶n, chÕ biÕn s¶n phÈm qu¶ phï hîp víi quy m« s¶n xuÊt cña tõng vïng vµ mét thÞ tr−êng ®Çu ra æn ®Þnh (néi tiªu vµ xuÊt khÈu) cho çc lo¹i qu¶ vµ s¶n phÈm chÕ biÕn tõ qu¶.

VIII. HiÖu qu¶ kinh tÕ mét sè c©y ¨n qu¶ chÝnh. HiÖn nay s¶n xuÊt c©y ¨n qu¶ mét mÆt chuyÓn ®æi theo h−íng t¨ng diÖn tÝch, Æt kh¸c ®ang chuyÓn ®æi c¬ cÇu chñng lo¹i gièng theo h−íng tËp trung ph¸t triÓn c©y ¨n qu¶ ®Æc s¶n nh−: hång kh«ng h¹i B¶o L©m, cam XS ®oµi, cam sµnh, xoµi çt Hßa Lèc, xoµi çt chu, quýt hång, quÝt ®−êng, b−ëi N¨m Roi, b−ëi da xanh. sÇu riªng RÝ 6, nhSn da bß, nhSn xuång c¬m vµng, ... ®ång thêi ¸p dông kü thuËt r¶i vô thu ho¹ch nÖn lu«n b¸n ®−îc gi¸ cao. Qua kÕt qu¶ ®iÒu tra ë §BSCL cho thÊy hÇu hÕt çc lo¹i c©y ¨n qu¶ hiÖn trång trªn ®Þa bµn ®Òu cã møc thu nhËp cao, phæ biÕn tõ 20 - 40 triÖu ®ång/n¨m (ç biÖt cã thÓ ®¹t 75 - 150 triÖu ®ång/ha/n¨m), §BSH phæ biÕn tõ 10 - 15 triÖu ®ång/n¨m.

B¶ng 27: HiÖu qu¶ s¶n xuÊt mét sè lo¹i c©y ¸n qu¶ chÝnh §¬n vi. triÖu ®ång/ha

Lo¹i c©y Tæng chi phÝ Tæng thu nhËp LSi BQ n¨m 1. NhSn 16.2 39.0 22.8 2. B−ëi 17.8 120.0 102.2 3. Cam 16.5 60.0 43.5 4. Døa 19.3 40.0 20.7 5. Xoµi 15.5 54.0 38.5 6. SÇu riªng 16.4 68.0 51.6 Trång c©y ¨n qu¶ th−êng cho gi¸ trÞ s¶n l−îng cao h¬n trång lóa tõ 15 – 40 triÖu ®ång/ha/n¨m vµ lSi gÊp 3 - 10 lÇn. Song do chi phÝ lËp v−ên ban ®Çu lín nªn chØ cã thÓ ¸p dông ®èi víi hé n«ng d©n cã vèn, h¬n n÷a ph¶i lµ nh÷ng n«ng d©n hiÓu biÕt kü thuËt, cã kinh nghiÖm trång c©y ¨n qu¶ . Do vËy, trong t−¬ng lai chØ nªn më réng diÖn tÝch ë nh÷ng n¬i cã ®iÒu kiÖn (®Êt, n−íc, con ng−êi,...) ®Ó gia t¨ng s¶n phÈm hµng hãa vµ thu nhËp cho n«ng d©n.

IX. §¸nh gi¸ chung

Nh÷ng n¨m tr−íc ®©y phong trµo c¶i t¹o v−ên t¹p ®Ó chuyÓn sang trång v−ên chuyªn ph¸t triÓn rÇm ré ë çc tØnh §ång b»ng s«ng Cöu Long. §©u ®©u còng khuyÕn khÝch n«ng d©n ®èn bá v−ên t¹p, chÆt ph¸ nh÷ng c©y cã hiÖu qu¶ thÊp ®Ó chuyÓn sang chuyªn canh çc lo¹i c©y ¨n qua ûcã gi¸ trÞ kinh tÕ cao. Mét sè ®Þa ph−¬ng tiÕn hµnh quy ho¹ch çc vïng chuyªn canh c©y ¨n tr¸i, khuyÕn khÝch vµ hç trî ng−êi d©n h×nh thµnh çc v−ên chuyªn tËp trung, ®ång thêi m¹nh d¹n sö dông çc gièng c©y trång s¹ch bÖnh vµ ¸p dông nh÷ng kü thuËt canh t¸c míi ®Ó n©ng cao chÊt l−îng s¶n phÈm t¨ng søc c¹nh tranh trªn th−¬ng tr−êng. Çc tØnh cho r»ng chØ cã viÖc xãa bá v−ên t¹p vµ h×nh thµnh v−ên chuyªn th× míi cã ®iÒu kiÖn t¹o ranh÷ng s¶n phÈm c©y ¨n qua û®¹t chÊt l−îng cao, tõ ®ã ®ñ søc m¹nh c¹nh tranh víi çc n−íc trong khu vùc vµ trªn thÕ giíi trong thêi buæi héi nhËp kinh tÕ. §©y ®−îc xem lµ mét gi¶i ph¸p kh¶ thi. Tuy nhiªn, liªn tôc mÊy n¨m gÇn d©y khi ®Õn mïa thu ho¹ch th× qu¶n çc tØnh ®ång b»ng s«ng Cöu Long, §BSH, TDMNBB bÞ rít gi¸ thª th¶m, ®iÖp khóc "®−îc mïa rít gi¸ "®S lµm cho nhiÒu ng−êi d©n chuyªn canh v−ên c©y ¨n qu¶ ®iªu ®øng, ®iÓn h×nh nh− ë ®ång b»ng s«ng Cöu Long, nhiÒu ng−êi tá ra bi quan, kh«ng biÕt ph¶i trång c©y g×? vµ tiªu thô ë ®©u? ... Thªm vµo ®ã, qua kh¶o s¸t 30% sè hé cho thÊy phÇn lín çc hé trång c©y ¨n qu¶ theo phong trµo, ch−a ®Þnh h−íng c©y trång vµ thÞ tr−êng. Ng−êi lµm v−ên nhËn d¹ng r»ng trong thêi buæi "®−îc mïa rít gi¸ " hiÖn nay lµ ph¸ bá v−ên chuyªn canh, quay sang trång v−ên xen canh. Trªn cïng mét diÖn tÝch n«ng d©n trång tõ 2 - 3 lo¹i c©y kh¸c nhau víi môc ®Ých rít gi¸ c©y nµy th× cßn c©y kh¸c ... ®©y ®−îc xem lµ gi¶i ph¸p t×nh thª trong thêi buæi gi¸ c¶ bÊp bªnh. ChÝnh v× nh÷ng v−íng m¾c cña s¶n xuÊt - thÞ tr−êng ®S lµm t×nh h×nh ph¸t triÓn c©y ¨n qu¶ ë çc vïng cã nh÷ng b−íc th¨ng trÇm thiÕu æn ®Þnh. ë §BSCL (çc tØnh TiÒn Giang, BÕn Tre, VÜnh Long), §BSH (çc tØnh H¶i D−¬ng, H−ng Yªn), TDMNBB (B¾c Giang) lµ nh÷ng ®Þa ph−¬ng cã kinh tÕ v−ên ph¸t triÓn kh¸ m¹nh. Song hiÖn nay, gÇn nh− phÇn lín s¶n phÈm qu¶ ®−îc b¸n t−¬i, hÖ thèng nhµ m¸y chÕ biÕn ch−a ph¸t triÓn. ThÞ tr−êng tiªu thô c©y ¨n qu¶ rÊt bÊp bªnh vµ phô thuéc hoµn toµn vµo th−¬ng l¸i. Qua kh¶o s¸t cho thÊy 73% sè nhµ v−ên ®−îc hái ®Ò nghÞ tæ chøc tr¹m thu mua, 40% yªu cÇu lËp çc c¬ së chÕ biÕn vµ 52% cÇn giíi thiÖu thÞ tr−êng,...ViÖc h×nh thµnh m¹ng l−íi thu mua - b¶o qu¶n - chÕ biÕn qu¶ ®Ó n©ng cao chÊt l−îng vµ gi¸ trÞ kinh tÕ ®ang lµ vÊn ®Ò cÊp thiÕt ®èi víi tÊt c¶ çc nhµ v−ên.

PhÇn thø ba KH¶ N¡NG PH¸T TRIÓN C¢Y ¡N QU¶ CHÝNH Vµ MéT Sè GI¶I PH¸P THóC §ÈY CHñ YÕU

I. §¸nh gi¸ çc ®iÒu kiÖn ®Ó ph¸t triÓn 1. §iÒu kiÖn tù nhiªn 1. 1. §iÒu kiÖn khÝ hËu, nguån n−íc vµ thuû v¨n 1.1.1 Vïng §«ng B¾c * YÕu tè khÝ hËu + ChÕ ®é nhiÖt: NhiÖt ®é trung b×nh n¨m tõ 21 - 220c, Vïng cao lµ 20 - 210c Tæng tÝch «n vïng cao 7.500 - 80000c, Vïng thÊp 8.500 - 9.0000C Th¸ng nãng nhÊt lµ th¸ng 7, nhiÖt ®é trung b×nh lµ 270c, Cao nhÊt 380c

Th¸ng l¹nh nhÊt lµ th¸ng 1, nhiÖt ®é trung b×nh lµ 130c, thÊp nhÊt 80c Sè giê n¾ng trong n¨m tõ 1200 - 1500 giê, l−îng bøc x¹ 100 - 114kcal/cm2 + ChÕ ®ß Èm §é Èm trung b×nh n¨m 80 - 85%, kh«ng sai kh¸c nhau nhiÒu gi÷a çc tØnh. §é Èm tèi thÊp trung b×nh çc th¸ng còng trªn 60%. L−îng bèc h¬i trung b×nh n¨m cña vïng biÕn ®éng tõ 700 - 1050 mm. ë çc th¸ng cã l−îng m−a thÊp lµ 12,1 th−êng cã bèc h¬i lín h¬n l−îng m−a. Khi xem xÐt hÖ sè Èm −ít K thÊy chØ sè Èm −ít trung b×nh n¨m cña toµn vïng n»m trong ph¹m vi 1 ,2 - 2,2 nghÜa lµ phÇn l−îng n−íc m−a r¬i hµng n¨m th−êng gÊp 1,5 - 2 lÇn l−îng bèc h¬i. Trong çc th¸ng mïa m−a chØ sè Èm −ít lµ 2,5 - 4,5 cßn çc th¸ng mïa kh« chØ sè nµy lµ 0,2 - 0,3. + ChÕ ®é m−a L−îng m−a trung b×nh toµn vïng ®¹t 1.500 - 2.000 mm, çc tØnh phÝa t©y vµ trung t©m nh− Cao B»ng, B¾c C¹n, Th¸i Nguyªn, B¾c Giang ®¹t tõ 1.800 - 2.000 mm, khu vùc phÝa §«ng nh− L¹ng S¬n, Qu¶ng Ninh ®¹t 1.400 - 1.600 mm. L−îng m−a ph©n bè kh«ng ®Òu trong n¨m, th−êng tËp trung vµo tõ th¸ng 6 ®Õn th¸ng 10, chiÕm 60 - 70% l−îng m−a c¶ n¨m, m−a nhiÒu nhÊt vµo th¸ng 7, sè ngµy m−a trung b×nh th¸ng nµy lµi - 19 ngµy, l−îng m−a ®¹t 170 - 260 mm ë tiÓu vïng phÝa §«ng vµ 400 - 450 mm ë khu trung t©m. Th¸ng 12 vµ th¸ng 1 cã l−îng m−a Ýt nhÊt, sè ngµy m−a 6 - 10 ngµy, l−îng m−a 20 - 30 mm/ th¸ng. NhËn xÐt: VÒ c¬ b¶n, vïng §«ng B¾c n»m trong vïng khÝ hËu nhiÖt ®íi giã mïa cã mïa ®«ng l¹nh, trong n¨m cã 2 mïa râ rÖt, mïa nãng (m−a nhiÒu) tõ th¸ng 4 ®Õn th¸ng 10 mïa l¹nh (m−a Ýt) tõ th¸ng 1 1 ®Õn th¸ng 3. Nh−ng do cÊu t¹o ®×a h×nh vµ vÞ trÝ ®Þa lý n»m s¸t chÝ tuyÕn trong vµnh ®ai nhiÖt ®íi B¾c b¸n cÇu, l¹i tiÕp gi¸p víi biÓn §«ng nªn vïng §«ng B¾c cã nh÷ng ®Æc ®iÓm khÝ hËu ®Æc thï kh¸c çc vïng ®åi nói kh¸c ë phÝa B¾c. Víi çc ®iÒu kiÖn khÝ hËu trªn thÝch hîp cho ph¸t triÓn çc lo¹i c©y ¨n qu¶ cã nguån gèc nhiÖt ®íi ¸ nhiÖt ®íi vµ «n ®íi. * YÕu tè ng«n n−íc vµ thuû v¨n Do ®Þa h×nh ®åi nói chia c¾t m¹nh, ®é dèc lín nªn trong vïng cã nhiÒu s«ng suèi ph©n bè kh¸ ®Òu, cã çc s«ng ch¶y qua nh− s«ng CÇu, s«ng Th−¬ng, s«ng Lôc Nam, s«ng Kú Cïng, s«ng L«, s«ng Thao, s«ng Ch¶y. . .b×nh qu©n 0,5 - 0,7 km/km2. L−u l−îng trªn çc s«ng chÝnh kh¸ lín, lµ nguån cung cÊp n−íc t−íi chñ yÕu cho s¶n xuÊt trong vïng. Tuy nhiªn, do çc s«ng suèi b¾t nguån tõ nh÷ng vïng cã ®Þa h×nh cao, ®é dèc lín, lßng s«ng, suèi hÑp nªn th−êng g©y lò quÐt vµo mïa m−a, lµm thiÖt h¹i ®Õn mïa mµng vµ tµi s¶n. VÒ mïa kh«, s«ng suèi bÞ c¹n kiÖt nªn g©y thiÕu n−íc cho sinh ho¹t vµ s¶n xuÊt. Mùc n−íc ngÇm nh×n chung kh¸ dåi dµo, trõ mét sè khu vùc nói ®¸ v«i th−êng cã mùc n−íc ngÇm s©u ¶nh h−ëng lín ®Õn sinh tr−ëng cña c©y trång trong mïa kh«. 1.1.2. Vïng T©y B¾c * YÕu tè khÝ hËu + ChÕ ®é nhiÖt: Do ®Þa h×nh cao, dèc , chia c¾t phøc t¹p víi ®Þa bµn réng lín nªn chÕ ®é nhiÖt vïng T©y B¾c còng rÊt phøc t¹p: NhiÖt ®é trung b×nh n¨m tõ 16 - 230c NhiÖt ®é tèi Cao tõ 3 1 - 420c

NhiÖt ®é tèi thÊp tõ 2 - 80c Th¸ng nãng nhÊt tõ th¸ng 6 - 8, l¹nh nhÊt tõ th¸ng 12 - 1. Biªn ®é nhiÖt ®é ngµy ®ªm lín ë vïng cao nguyªn vµ vïng nói cao. + ChÕ ®é Èm: §é Èm trung b×nh n¨m tõ 78 - 93%, ë çc tiÓu vung chªnh lÖch tõ 3 - 5 %. §é Èm trung b×nh th¸ng lín nhÊt tõ 87 - 95% vµo çc th¸ng 7, 8; ®é Èm tèi thiÓu tuyÖt ®èi lµ 12 - 15 % vµo th¸ng 1 , 2 , 3 ; ®é Èm tèi ®a tuyÖt ®èi cã thÓ ®¹t 100 % . L−îng bèc h¬i hµng n¨m b×nh qu©n tõ 660 - 1100 mm, mïa hÌ l−îng bèc h¬i thÊp h¬n mïa ®«ng. Sù t¨ng gi¶m bèc h¬i ë mçi khu vùc ®Òu cã liªn quan ®Õn ®iÒu kiÖn ®Þa h×nh vµ çc ®iÒu kiÖn khÝ hËu.

+ ChÕ ®é m−a: T©y B¾c cã l−îng m−a lín, b×nh qu©n 1 .800 - 2.500 mm/n¨m. Do ¶nh h−ëng cña ®Þa h×nh mµ l−îng m−a ë mét sè khu vùc cã kh¸c nhau: M−êng TÌ: 1.800 - 2.000 mm, .Phong Thæ: 1.600 - 1.800 mm, Méc Ch©u:1.538 mm, §iÖn Biªn: 1.185 mm. L−îng m−a ph©n bè kh«ng ®Òu trong n¨m, th−êng tËp trung vµo çc th¸ng mïa hÌ chiÕm 78 - 85 % l−îng m−a c¶ n¨m tËp trung vµo çc th¸ng 6, 7, 8. NhËn xÐt: §Æc tr−ng cña khÝ hËu T©y B¾c lµ khÝ hËu nhiÖt ®íi giã mïa, ®−îc chia lµm 2 mïa râ rÖt, mïa ®«ng tõ th¸ng 10 ®Õn th¸ng 4 n¨m sau, nhiÖt ®é l¹nh, Ýt m−a, cã khi cã s−¬ng muèi. Mïa hÌ tõ th¸ng 5 ®Õn th¸ng 9, nhiÖt ®é, Èm ®é cao, m−a nhiÒu. Vïng T©y B¾c Ýt khi cã bSo nh−ng cã nhiÒu giã lèc, giã xo¸y, lò quÐt nghiªm träng g©y nhiÒu thiÖt h¹i cho s¶n xuÊt vµ ®êi sèng cho nh©n d©n. Víi çc ®iÒu kiÖn khÝ hËu trªn thÝch hîp cho ph¸t triÓn çc lo¹i c©y ¨n qu¶ cã nguån gèc nhiÖt ®íi, ¸ nhiÖt ®íi vµ mét sè c©y «n ®íi (mËn). * YÕu tè nguån n−íc vµ thuû v¨n Vïng T©y B¾c cã 4 con s«ng lín lµ s«ng §µ, s«ng MS, s«ng B«i vµ s«ng Mª C«ng ch¶y qua. L−u l−îng n−íc gi÷a mïa m−a vµ mïa kh« chªnh lÖch lín, dßng ch¶y m¹nh, nhiÒu th¸c ghÒnh, rÊt khã kh¨n cho giao th«ng vµ sö dông ®Ó t−íi cho s¶n xuÊt v× chØ cã mét sè c«ng tr×nh thuû lîi võa vµ nhá, kh¶ n¨ng t−íi n−íc h¹n chÕ. PhÇn lín s¶n xuÊt n«ng nghiÖp chñ yÕu nhê n−íc m−a nªn n¨ng suÊt c©y trång kh«ng cao. Mùc n−íc ngÇm ë T©y B¾c th−êng s©u nªn chØ cã ý nghÜa trong sinh ho¹t, sö dông cho s¶n xuÊt Ýt hiÖu qu¶. 1.1. 3. Vïng §ång b»ng s«ng Hång * YÕu tè khÝ hËu + ChÕ ®é nhiÖt: Do ®Þa h×nh t−¬ng ®èi b»ng ph¼ng nªn chÕ ®é nhiÖt vïng ®ång b»ng s«ng Hång kh«ng cã sù çch biÖt râ rÖt. NhiÖt ®é trung b×nh n¨m tõ 22 - 230c NhiÖt ®é tèi Cao tõ 37 - 400c NhiÖt ®é tèi thÊp tõ 5 - 70c Th¸ng nãng nhÊt tõ th¸ng 6 - th¸ng 8, l¹nh nhÊt tõ th¸ng 12 - th¸ng 1. + ChÕ ®é Èm: §éÄ Èm t−¬ng ®èi trung b×nh n¨m biÕn ®éng kh«ng lín, th−êng tõ 83- 86%. §é Èm trung b×nh th¸ng lín nhÊt tõ 90 - 92% vµo çc th¸ng 3,4; ®é Èm tèi thiÓu tuyÖt ®èi lµ 1 6- 2 1 % vµo th¸ng 1 2 - 1 . L−îng bèc h¬i hµng n¨m b×nh qu©n tõ 700 - 1000 mm, mïa hÌ l−îng bèc h¬i thÊp h¬n mïa ®«ng. + ChÕ ®é m−a L−îng m−a cao nhÊt 2.200 mm vµo çc th¸ng 7, 8; thÊp nhÊt 1.500 mm vµo çc th¸ng 12, 1 hµng n¨m. L−îng bèc h¬i trung b×nh n¨m tõ 700 - 1.000 mm.

+ YÕu tè ë nguån n−íc vµ thuû v¨n

Vïng nµy nhê 2 hÖ th«ng s«ng Hång vµ s«ng Th¸i B×nh cung cÊp n−íc t−íi nªn c¬ b¶n chñ ®éng vÒ nguån n−íc nh−ng chÕ ®é thuû v¨n kh«ng ®Òu, m−a tËp trung vµo mïa hÌ g©y óng lôt, s¹t lë, h¹n h¸n vµo mïa ®«ng.

1.1 4. Vïng B¾c Trung bé * YÕu tè khÝ hËu L−îng m−a trung b×nh n¨m tõ l-500 mm ®Õn 2.600 mm vµ ph©n bè kh«ng ®Òu qua çc th¸ng. M−a tËp trung vµo çc th¸ng 8,9,10 vµ ®Çu th¸ng 11, l−îng m−a th¸ng cao nhÊt ®¹t xÊp xØ 700mm, çc th¸ng l−îng m−a thÊp lµ th¸ng 12 vµ th¶ng 1. L−îng bèc h¬i trung b×nh n¨m 1 . 1 00 - 1 - 300 mm. §Æc biÖt vïng chÞu ¶nh h−ëng m¹nh cña giã t©y kh« nãng, hµng n¨m cã kho¶ng 15 - 30 ngµy. Kh¶ n¨ng ph¸t triÓn c©y ¨n qu¶ chñ yªu cã nguån gèc nhiÖt ®íi (xoµi, døa), ¸ nhiÖt ®íi (nhSn, v¶i, c©y cã mói). . * YÕu tè nguån n−íc vµ thuû v¨n Vïng cã hÖ thèng s«ng suèi dµy ®Æc, cung cÊp nguån n−íc mÆt quan träng phôc vô cho s¶n xuÊt vµ sinh ho¹t. §Æc ®iÓm chung cña çc hÖ s«ng suèi ë ®©y lµ phÇn lín ®Òu b¾t nguån tõ vïng nói cao phÝa T©y, s«ng ng¾n, dèc rÔ g©y lò quÐt. Trõ s«ng MS kh¸ dµi 476km, çc s«ng cßn l¹i dµi tõ 100 - 200km. L−u l−îng n−íc trung b×nh mïa kh« ë çc s«ng lín ®¹t 60-70m3/s, çc s«ng nhá tõ 10-20m3/s. Th¸ng cã l−u l−îng lín nhÊt vµ nhá nhÊt chªnh nhau tíi 10-15 lÇn. Ngoµi hÖ thèng s«ng suèi trong vïng cßn cã nhiÒu hå tù nhiªn vµ nh©n t¹o lµ n¬i tr÷ n−íc vµ ®iÒu hoµ nguån n−íc t−íi quan träng trong mïa kh«.

1. 1 5. Vïng §BSCL

* YÕu tè khÝ hËu + §ång b»ng s«ng Cöu Long cã mét nÒn nhiÖt cao vµ æn ®Þnh toµn vïng. NhiÖt ®é trung b×nh 280c, Ýt thay ®æi qua çc th¸ng trong n¨m ®¶m b¶o cho tæng tÝch nhiÖt cña ®ång b»ng s«ng Cöu Long ®¹t ®Õn trÞ sè 9.800 - 10.0440c. + Biªn ®é nhiÖt gi÷a ngµy vµ ®ªm lín thÝch hîp cho sù vËn chuyÓn vµ tÝch lòy chÊt kh« cña c©y trång. NhiÖt ®é tèi thÊp vµ tèi cao trung b×nh kh«ng ë ng−ìng g©y h¹i cho çc lo¹i c©y ¨n qu¶ hiÖn trång. + §ång b»ng s«ng Cöu Long cã mét chÕ ®é bøc x¹ cao vµ æn ®Þnh, tæng l−îng bøc x¹ cao vµ æn ®Þnh, tæng bøc x¹ trong n¨m dao ®é tõ 148-162 Kcal/cm2/n¨m. Sè giê ChiÕu s¸ng trung b×nh c¶ n¨m tõ 2.226 - 2.709 giê/n¨m lµ ®iÒu kiÖn tèi h¶o cho th©m canh t¨ng n¨ng suÊt c©y trång. + §iÓm ®Æc tr−ng cña khÝ hËu vïng ®ång b»ng s«ng Cöu Long lµ l−îng m−a kh¸ lín vµ ph©n hãa thµnh 2 mïa râ rÖt. L−îng m−a b×nh qu©n ®¹t tõ 1.520 - 1.580 mm/n¨m, trong ph¹m vi nµy nãi chung t−¬ng ®èi ®ñ so víi nhu cÇu cña çc chñng lo¹i c©y ¨n qu¶ hiÖn trång nh−: cam, quÝt, b−ëi, xoµi, nhSn, v.v... Tuy nhiªn, do sù ph©n bæ m−a kh«ng ®Òu gi÷a çc th¸ng nªn c©y trång vÉn bÞ thiÕu n−íc. GÇn 90% l−îng m−a tËp trung tõ th¸ng 5 - 11, tr¸i l¹i vµo mïa kh« (th¸ng 12 - th¸ng 4) l−îng m−a kh«ng ®¸ng kÓ trong khi l−îng bèc h¬i lín, c©y vÉn thiÕu n−íc nghiªm träng cÇn cã biÖn ph¸p t−íi n−íc bæ sung. §èi víi ®ång b»ng s«ng Cöu Long, mïa m−a lµ mïa xuèng gièng c©y ¨n qu¶, tr¸i l¹i mïa kh« lµ mïa lªn lÝp lËp v−ên trång míi. V× vËy, nghiªn cøu chÕ ®é m−a cña vïng ®ång b»ng s«ng Cöu Long cã ý nghÜa quan träng trong viÖc trång vµ ph¸t triÓn c©y ¨n qu¶ . Còng theo kÕt qu¶ quan tr¾c cho thÊy vïng ven s«ng HËu cã l−îng m−a (1.635 mm/n¨m) cao h¬n vïng ven s«ng TiÒn (1.398 mm/n¨m) nªn cÇn cã sù bè trÝ c©y trång kh¸c nhau. * YÕu tè nguån n−íc vµ thuû v¨n + PhÇn lín diÖn tÝch v−ên ®Òu sö dông nguån n−íc t−íi tõ hai s«ng lín lµ s«ng TiÒn vµ s«ng HËu. ChÊt l−îng nguån n−íc cña hai s«ng lín nµy ®−îc ®¸nh gi¸ nh− sau: + L−îng n−íc mïa kiÖt trªn c¶ hai s«ng ®Òu tháa mmn ®ñ nhu cÇu n−íc t−íi cña c©y trång. QTB th¸ng IV trªn s«ng TiÒn lµ 898 - 1.900 m3/s, QTB th¸ng IV trªn s«ng HËu lµ 495 - 1.220 m3/s. Theo kÕt qu¶ quan tr¾c t¹i tr¹m thñy v¨n CÇn Th¬ (s«ng HËu) vµ tr¹m Mü ThuËn (s«ng TiÒn). + Nguån n−íc mÆt cã ®é ph tõ 6,8 - 7. Riªng mïa lò, nguån n−íc th−êng cã l−îng phï sa tõ 250 - 450 g/m3 lµm t¨ng ®é ph× nhiªu ®Êt ®ai mét çch ®¸ng kÓ. + §ång b»ng s«ng Cöu Long cã tr÷ l−îng n−íc ngÇm kh«ng lín. Tæng tr÷ l−îng tiÒm n¨ng cña vïng lµ 84.267.000 triÖu m3/ngµy. VÒ ®Þa chÊt thñy v¨n ë ®ång b»ng s«ng Cöu Long th× s¶n l−îng khai th¸c an toµn ®−îc ®¸nh gi¸ ë møc 1 triÖu m3/ngµy ®ªm, chñ yÕu dùa vµo tÇng bªn trªn, lµ mét trong 5 tÇng chøa n−íc. + ChÕ ®é thuû v¨n th−êng kh«ng ®Òu, m−a tËp trung vµo çc th¸ng mïa hÌ g©y óng lôt, s¹t lë nghiªm träng.

* §¸nh gi¸ chung - Nh×n chung, miÒn B¾c cã ®iÒu kiÖn khÝ hËu t−¬ng ®èi ®a d¹ng, cã thÓ ph¸t triÓn ®−îc nlïÒu chñng lo¹i c©y ¨n qu¶ nh− «n ®íi, ¸ nhiÖt ®íi vµ c¶ nhiÖt ®íi. Nh÷ng vïng cã nhiÖt ®é trung b×nh n¨m tõ 22 - 240c, mïa ®«ng kh¸ l¹nh vµ kh«, ¸c th¸ng l¹nh nhÊt vµo th¸ng 1 2, 1 cã nhiÖt ®é trung b×nh tõ 13 – 150C kh¸ thÝch hîp víi çc lo¹i c©y ¨n qu¶ ¸ nhiÖt ®íi nh− nhSn, v¶i, hång, c©y cã mói . . . Mét sè tØnh cã ®iÒu kiÖn ®Þa h×nh t−¬ng ®èi ®Æc biÖt ®−îc che ch¾n bëi dSy Hoµng Liªn S¬n h×nh thµnh nh÷ng tiÓu vïng khÝ hËu kh«, nãng, nhiÒu ¸nh s¸ng, Ýt chÞu ¶nh h−ëng cña giã mïa ®«ng B¾c nh− vïng Yªn Ch©u (S¬n La), hay vïng B¾c Trung Bé (Qu¶ng TrÞ) cã thÓ trång c©y ¨n qu¶ nhiÖt ®íi (xoµi)... §èi víi vïng §BSCL: Nh×n chung, khÝ hËu ë ®ång b»ng s«ng Cöu Long t−¬ng ®èi thÝch hîp cho viÖc ph¸t triÓn c©y ¨n qu¶. L−îng m−a dåi dµo, nÒn nhiÖt cao, tæng tÝch «n lín lµ çc yÕu tè thuËn lîi ®Ó ph¸t triÓn c©y ¨n qu¶ ®¹t n¨ng suÊt vµ chÊt l−îng cao. Tuy nhiªn, khã kh¨n lín nhÊt vÒ khÝ hËu vÉn lµ sù ph©n bè m−a kh«ng ®ång ®Òu, ®ßi hái ph¶i cã biÖn ph¸p t−íi bæ sung trong mïa n¾ng vµ chèng ngËp vµo mïa m−a. 1. 2. YÕu tè ®Êt ®ai liªn quan ®Õn më réng diÖn tÝch c©y ¨n qu¶

B¶ng 28: HiÖn tr¹ng sö dông ®Êt vïng ®iÒu tra n¨m 2002

§¬n vÞ 1000 ha Tæng

Lo¹i ®Êt DT Tû lÖ (%)

Tæng diÖn tÝch 20.698.84 98.96 I. §Êt n«ng nghiÖp 5.898.65 28.20 1. §Êt trång c©y hµng n¨m 4.356.95 72.66 2. §Êt v−ên t¹p 402.16 6.71 3. §Êt trång c©y l©u n¨m 637.70 10.63 4. §Êt cá dïng vµo ch¨n nu«i 29.08 0.49 5. §Êt cã mÆt n−íc nu«i trång thuû s¶n 472.75 7.88 II. §Êt l©m nghiÖp 6.748.83 32.27 1. Rõng tù nhiªn 5.233.78 85.84 2. Rõng Trång 1.514.34 24.84 3. §Êt −¬m c©y gièng 0.72 0.01 III. §Êt chuyªn dïng 988.82 4.73 IV. §Êt ë 323.10 1.54 V. §Êt ch−a sö dông 6.739.44 32.22 1. §Êt b»ng ch−a sö dông 269.52 3.60 2. §Êt ®åi nói ch−a sö dông 5.112.33 68.30 3. §Êt cã mÆt n−íc ch−a sö dông 111.01 1.48 4. S«ng suèi 522.90 6.99 5. Nói ®¸ kh«ng rõng c©y 568.10 7.59 6. §Êt ch−a sö dông kh¸c 155.57 2.08 Ph¸t triÓn më réng diÖn tÝch c©y ¨n qu¶ ngoµi viÖc chuyÓn ®æi c¬ cÊu c©y trång, trång c©y ¨n qu¶ theo m« h×nh n«ng l©m kÕt hîp, cßn cã thÓ khai th¸c quü ®Êt ch−a sö dông ®Ó trång. Trong çc vïng ®iÒu tra quü ®Êt ch−a sö dông cßn kh¸ lín kho¶ng h¬n 6,7 triÖu ha, trong ®ã kho¶ng 5 - 7 % diÖn tÝch ®Êt cã kh¶ n¨ng trång c©y ¨n qu¶, ®©y lµ tiÒm n¨ng quan träng ®Ó më réng diÖn tÝch c©y ¨n qu¶ chÝnh trong t−¬ng lai. PhÇn lín diÖn tÝch ®Êt trèng ®åi nói träc cã ®é dèc trªn 150, çc nhãm ®Êt nµy cã ®Æc ®iÓm chung: thµnh phÇn c¬ giíi tõ thÞt trung b×nh ®Õn thÞt nÆng, ®Êt chua, ph KCL < 5, hµm l−îng chÊt h÷u c¬ trung b×nh tõ 2-3% ë tÇng mÆt vµ 1- 1,5% ë tÇng s©u, l©n tæng sè giÇu >0,1% nh−ng l©n vµ ka li dÔ tiªu ®Òu nghÌo 4,5-5,5mg/100g ®Êt. Çc cation trao ®æi thÊp 5-6meq/100g ®Êt, kho¸ng sÐt chñ yÕu lµ kaolinit. Víi çc tÝnh chÊt lý ho¸ ®Êt c¬ b¶n nªu trªn phï hîp víi viÖc ph¸t triÓn çc lo¹i c©y ¨n qu¶.

2. Tãm t¾t yªu cÇu sinh th¸i mét sè lo¹i c©y ¨n qu¶ chÝnh + C©y V¶i Lµ c©y ¨n qu¶ tù nhiÖt ®íi, sinh tr−ëng b×nh th−êng ë nhiÖt ®é tõ 15 - 200c, thÝch hîp víi ®Êt nhÑ, h¬i chua (ph = 5,0 - 5,5), chÞu ®−îc ®Êt xÊu nh−ng yªu cÇu t−¬ng ®èi kh¾t khe vÒ thêi tiÕt trong thêi kú ph©n ho¸ mÇm hoa. YÕu tè quan träng vµ cã tÝnh quyÕt ®Þnh trong viÖc lùa chän vïng trång lµ ph¶i cã mét thêi gian ®ñ l¹nh trong çc th¸ng 12, 1,2 Ýt nhÊt lµ 200 giê víi nhiÖt ®é 8 – l00c vµ Èm ®é kh«ng khÝ nhá h¬n 80% . Çc th¸ng 3, 4, 5 vµ 6 nhiÖt ®é kho¶ng 25 - 270c Vµ Èm ®é kh«ng khÝ trªn 80% thÝch hîp cho qu¸ tr×nh ph¸t triÓn vµ chÝn cña qu¶. VÒ l−îng m−a, tõ khi ®Ëu qu¶ ®Õn khi chÝn c©y v¶i yªu cÇu tõ 1200 - 1400mm. Tuy nhiªn, tuú thuéc vµo b¶n chÊt di truyÒn cña gièng, çc gièng kh¸c nhau cã yªu cÇu vÒ sinh th¸i kh«ng tuyÖt ®èi gièng nhau. ë çc gièng chÝn sím møc ®é kh¾t khe vÒ yªu cÇu nhiÖt ®é thÊp h¬n so víi gièng v¶i thiÒu. C©y NhSn VÒ yªu cÇu sinh th¸i, c©y nhSn cã yªu cÇu l¹nh vµ kh« thêi kú tiÒn ph©n ho¸ (th¸ng 12, th¸ng I) vµ ph©n ho¸ mÇm hoa (th¸ng 1, th¸ng 2) kh«ng thËt kh¾t khe. NhiÖt ®é ban ®ªm yªu cÇu tõ 18 - 220c, ban ngµy tõ 22 - 250c, Èm ®é kh«ng khÝ dao ®éng) dung quanh 80% . C©y nhSn ra hoa muén h¬n v¶i do vËy bè trÝ vïng trång cÇn tr¸nh thêi tiÕt ©m u, m−a phïn liªn tôc trong th¸ng 2, 3. Sau khi ®Ëu qu¶ cho tíi thu ho¹ch, nhiÖt ®é yªu cÇu tõ 25 - 300c, l−îng m−a b×nh qu©n th¸ng lµ 80 - 120mm. C©y Cam, Quýt Nh×n chung nhãm c©y ¨n qu¶ cã mói thÝch hîp ë vïng khÝ hËu ¸ nhiÖt ®íi, cã mïa ®«ng l¹nh vµ biªn ®é nhiÖt ®é ngµy ®ªm cao. NhiÖt ®é thÝch hîp cho cam quÖt ph¸ttriÓn lµ 13 - 290c, thÝch hîp nhÊt lµ 23 - 290c. L−îng m−a thÝch hîp dao ®éng tõ 1200 - 1600mm vµ ph©n bè ®Òu qua çc th¸ng. Phæ thÝch nghi vÒ nhiÖt ®é ®èi víi cam quÖt lµ t−¬ng ®èi réng, thÓ hiÖn qua sù ph©n bè cña cam quÖt nãi riªng vµ c©y cã mói nãi chung cã mÆt ë tÊt c¶ çc tØnh tõ miÒn B¾c tíi miÒn Nam. Song phæ thÝch nghi cña c©y ®èi víi ®Êt l¸i hÑp h¬n, ®Êt trång cam quÖt ph¶i t−¬ng ®èi giÇu mïn, t¬i xèp, tho¸t n−íc, cã tÇng dµy tõ 70 cm trë lªn. C©y Xoµi Xoµi lµ c©y ¨n qu¶ nhiÖt ®íi t−¬ng ®èi ®iÓn h×nh nh−ng phæ sinh th¸i t−¬ng ®èi réng. Mét sè gièng xoµi cã kh¶ n¨ng trång tèt ë vïng ¸ nhiÖt ®íi. NhiÖt ®é thÝch hîp cho sinh tr−ëng cña xoµi tõ 23 - 300c, l−îng m−a b×nh qu©n n¨m thÊp kho¶ng 1000 - 1 500mm. YÕu tè quan träng lµ vµo giai ®o¹n në hoa, ph¶i cã ®iÒu kiÖn Èm ®é kh«ng khÝ thÊp vµ kh«ng qu¸ l¹nh. Mét sè gièng do ViÖn nghiªn cøu rau qu¶ thu thËp, chän läc vµ kh¶o nghiÖm ®¸p øng ®−îc yªu cÇu nµy. C©y Chuèi Chuèi trång ®−îc trong phæ sinh th¸i réng, nhiÖt ®é thÝch hîp cho sinh tr−ëng tõ 25 - 300c, l−îng m−a tõ 1200 - 1500mm, ph©n bè ®Òu qua çc th¸ng. Chuèi kh«ng chÞu ®−îc rÐt, s−¬ng muèi, ngËp lôt kÐo dµi vµ ®Æc bÖt lµ rÊt dÔ ®æ gÇy khi gÆp giã bSo. ë trong kho¶ng nhiÖt ®é thÝch hîp cho sinh tr−ëng ph¸t triÓn, khi biªn ®é nhiÖt ngµy ®ªm cao, ¸nh s¸ng t¸n x¹ sÏ thuËn lîi cho qu¸ tr×nh chuyÓn ho¸ tinh bét thµnh ®−êng trong qu¶ vµ qu¶ cã mÇu s¾c vá ®Ñp. C©y Døa Døa lµ c©y ¨n qu¶ nhiÖt ®íi, cã nguån gãc tõ Ch©u Mü, Braxin hay Paragoay thÝch hîp víi nhiÖt ®é vµ Èm ®é cao, sî gi¸ rÐt vµ s−¬ng muèi. NhiÖt ®é thÝch hîp nhÊt cho ph¸t triÓn lµ tõ 28 - 320c, nhiÖt ®é tíi h¹n lµ 14 - 400c, trång døa kinh tÕ nhÊt lµ ë nh÷ng vïng cã nhiÖt ®é b×nh qu©n n¨m 24 - 270c, nhiÖt ®é h¹ thÊp ®Õn looc c©y døa ®S ngõng sinh tr−ëng, 50c C©y døa ®S bÞ rÐt g©y h¹i, ë 00C bÞ rÐt cãng, nÕu cµng kÐo dµi th× thiÖt h¹i cµng nghiªm träng. Yªu cÇu vÒ l−îng m−a cho døa rÊt kh¸c nhau, l−îng m−a thÝch hîp nhÊt cho døa lµ tõ 1000 - 1500mm. Døa yªu cÇu ®Êt ph¶i t¬i xèp, tho¸ng, cã kÕt cÊu h¹t, kh«ng cã n−íc ®äng trong mïa m−a. §Êt yªu cÇu tuú çc gièng kh¸c nhau: Cayen tr¬n tõ 5,5 - 6, cã thÓ chÞu ®−îc 7,5. Døa t©y nhãm Hoµng hËu cã thÓ sinh tr−ëng tÕt trªn ®Êt phÌn cã ®é ph < 4. Gièng T©y Ban Nha ®á (çc gièng døa ta): 4,5 - 5. C©y Hång C©y Hång thÝch hîp ë vïng ¸ nhiÖt ®íi vµ ph¶i cã thêi gian ®ñ l¹nh trong mïa ®«ng ®Ó v−ît qua giai ®o¹n ngñ nghØ. NhiÖt ®é thÝch hîp

cho sinh tr−ëng tõ 20 - 270c, Çc th¸ng 11, 12 vµ 1 nhiÖt ®é trong kho¶ng 18 - 200c. Hång sinh tr−ëng ph¸t triÓn tÕt, cho thu ho¹ch víi s¶n l−îng cao trong ®iÒu kiÖn l−îng m−a dao ®éng tõ 1200 ®Õn 2900mm. Hång cã thÓ chÞu ®−îc h¹n ®Æc biÖt lµ trong mïa rông l¸. 3. §iÒu kiÖn kinh tÕ x· héi 3.1. Nguån lùc kinh tÕ Nh÷ng n¨m gÇn ®©y, nÒn kinh tÕ çc vïng ®iÒu tra cã b−íc ph¸t triÓn kh¸ cao, tèc ®é t¨ng tr−ëng kinh tÕ ngµy cµng cã xu h−íng gia t¨ng, ®êi sèng cña çc tÇng líp d©n c− ®−îc n©ng cao, tû lÖ ®ãi nghÌo gi¶m. - Gi¸ trÞ s¶n xuÊt ngµnh n«ng nghiÖp (gi¸ so s¸nh 1994) çc vïng ®iÒu tra chiÕm 71,4% gi¸ trÞ s¶n xuÊt ngµnh n«ng nghiÖp toµn quèc (li4989,5 tû ®ång). Trong ®ã §BSCL ®¹t cao nhÊt 39587,6 tû ®ång (chiÕm 34,4% gi¸ trÞ s¶n xuÊt ngµnh n«ng nghiÖp toµn quèc), thÊp nhÊt lµ BTB 10105,9 tû ®ång (chiÕm 8,8% gi¸ trÞ s¶n xuÊt ngµnh n«ng nghiÖp toµn quèc). B×nh qu©n l−¬ng thùc cã h¹t vïng §BSCL ®¹t rÊt cao 105 1 kg/ng−êi/n¨m, gÊp 2,3 lÇn so víi toµn quèc. §©y lµ mét trong nh÷ng yÕu tè thuËn lîi c¬ b¶n cho viÖc chuyÓn ®æi tõ ®Êt trång c©y l−¬ng thùc sang trång c©y ¨n qu¶. - Thu nhËp b×nh qu©n ®Çu ng−êi nh×n chung cßn thÊp, §BSCL ®¹t 373,2 ngh×n ®ång, TDMNBB 250 ngh×n ®ång, §BSH 353,3 ngh×n ®ång, BTB 235,5 ngh×n ®ång. - C¬ së h¹ tÇng phôc vô kinh tÕ xS héi tuy ®S cã nhiÒu c¶i thiÖn, song nh×n chung cßn thiÕu vµ yÕu, nhÊt lµ çc c¬ së b¶o qu¶n, chÕ biÕn qu¶. 3.2. Nguån nh©n lùc

B¶ng 29: HiÖn tr¹ng ®Çn sè, lao ®éng vïng ®iÒu tra n¨m 2002 §¬n vÞ: ngµn ng−êi

Lao ®éng H¹ng môc D©n sè

Tæng sè Lao ®éng n«ng nghiÖp

Tû lÖ (%)

Tæng 55.951.60 29.099.02 21.466.28 73.77 1. §ång b»ng s«ng Hång 17.441.80 10.578.20 7.134.50 67.45 2. Trung du MiÒn nói B¾c Bé

11.447.50 5.795.42 4.310.78 74.38

3. B¾c Trung Bé 10.363.40 4.876.80 3.593.70 73.69 4. §ång b»ng s«ng Cöu Long

16.698.90 7.848.50 6.427.30 81.89

D©n sè vïng ®iÒu tra cã 5595 1 ngµn ng−êi, trong ®ã tæng sè lao ®éng 29099 ngµn ng−êi, lao ®éng n«ng nghiÖp 22366 ngµn ng−êi chiÕm 76,8%. D©n sè ph©n bè kh«ng ®Òu th−êng tËp trung vµo çc vïng ®ång b»ng, thÞ xS, çc khu c«ng nghiÖp, ven ®−êng giao th«ng . . . NÐt ®Æc tr−ng cña lao ®éng n«ng nghiÖp çc vïng lµ tr×nh ®é cßn thÊp, chÊt l−îng lao ®éng vÒ mÆt thêi gian vµ tÝnh chÊt lao ®éng ch−a ®¸p øng ®−îc yªu cÇu ph¸t triÓn s¶n xuÊt n«ng nghiÖp nãi chung mµ ®Æc biÖt lµ nghÒ trång c©y ¨n qu¶ - mét nghÒ ®ßi hái lao ®éng cã nhËn thøc vÒ mÆt kü thuËt cao. Riªng vïng §BSCL, §BSH vµ mét sè tØnh ë TDMNBB (B¾c Giang), BTB (NghÖ An, Hµ Tinh) phÇn lín ng−êi d©n ®S n¾m b¾t ®−îc nh÷ng kü thuËt c¬ b¶n vÒ trång c©y ¨n qu¶. Tuy nhiªn vÒ c¬ së vËt chÊt çc vïng trång c©y ¨n qu¶ nh×n chung cßn nghÌo nµn, gi¸o dôc, y tÕ kÐm ph¸t triÓn, tr×nh ®é d©n trÝ thÊp, giao th«ng ®i l¹i khã kh¨n do ®Þa h×nh dèc vµ chia c¾t. §©y lµ nh÷ng khã kh¨n c¬ b¶n ¶nh h−ëng ®Õn kh¶ n¨ng ph¸t triÓn c©y ¨n qu¶. 4. Dù b¸o thÞ tr−êng tiªu thô vµ xuÊt khÈu qu¶ 4. 1 . ThÞ tr−êng trong n−íc 4. 1. 1. ThÞ tr−êng tiªu thô qu¶ §êi sèng xS héi ph¸t triÓn th× nhu cÇu sö dông çc l¹i qu¶ t−¬i vµ çc s¶n phÈm ®−îc chÕ biÕn tõ qu¶ (çc lo¹i thøc uèng) cña con ng−êi ngµy cµng t¨ng lªn. Theo thèng kª cña FAO, tiªu thô qu¶ b×nh qu©n ®Çu ng−êi ë ViÖt Nam ®¹t kho¶ng 40 kg/ng−êi/n¨m, thÊp h¬n nhiÒu so víi b×nh qu©n cña ThÕ giíi (70 kg/ng−êi/ n¨m). H×nh thøc sö dông chñ yÕu lµ qu¶ t−¬i, çc s¶n phÈm chÕ biÕn ch−a phæ biÕn víi thÞ hiÕu ng−êi tiªu dïng ®Æc biÖt lµ víi vïng n«ng th«n, miÒn nói.

Ngoµi ra, l−îng kh¸ch du lÞch quèc tÕ ®Õn ViÖt Nam vµ ViÖt kiÒu vÒ th¨m quª h−¬ng ngµy cµng t¨ng, dù kiÕn nhu cÇu tiªu thô qu¶ sÏ t¨ng tõ 200.000 ®Õn 400.000 tÊn vµo n¨m 2010. Kh¶o s¸t thÞ tr−êng tiªu thô qu¶ trong n−íc nh÷ng n¨m gÇn ®©y cho thÊy nhu cÇu tiªu dïng qu¶ cña nh©n d©n kh«ng nh÷ng gia t¨ng vÒ sè l−îng mµ cßn ®ßi hái ph¶i cã nhiÒu chñng lo¹i phong phó víi chÊt l−îng cao. Nhu cÇu vÒ sö dông tr¸i c©y ë mçi vïng cã kh¸c nhau, çc ®« thÞ lín nh− Hµ Néi, TP HoÀ ChÝ Minh cã møc tiªu thô qu¶ lín nhÊt, cã thÓ ®¹t 60 - 70 kg/ng−êi/n¨m (tÇn suÊt sö dông qu¶ trung b×nh 13 -- 15 lÇn/th¸ng). Nh− vËy, nhu cÇu tiªu thô çc lo¹i qu¶ thÞ tr−êng trong n−íc ngµy cµng t¨ng vÒ sè l−îng vµ chñng lo¹i, ®©y lµ mét yÕu tè quan träng thó c ®Èy ngµnh trång c©y ¨n qu¶ ph¸t triÓn. Riªng ®èi víi ®ång b»ng s«ng Cöu Long, qua ph©n tÝch ®¸nh gi¸ çc lîi thÕ so s¸nh cho thÊy cã nhiÒu mÆt hµng ®Æc s¶n vèn ®S næi tiÕng tõ l©u nh−: cam sµnh Tam B×nh, b−ëi N¨m Roi B×nh Minh, xoµi çt Hßa Léc, sÇu riªng, m¨ng côt, v v… cã kh¶ n¨ng c¹nh tranh vµ tiªu thô m¹nh ë thÞ tr−êng néi ®Þa. MÆt kh¸c, víi viÖc ¸p dông çc tiÕn bé kü thuËt, çc nhµ v−ên cã thÓ chñ ®éng ®Ó rSi vô qu¶ quanh n¨m, nhê ®ã viÖc t×m ®Çu ra cho s¶n phÈm t−¬ng ®èi thuËn lîi. 4.1.2. Nhu cÇu chÕ biÕn tr¸i c©y Theo ®¸nh gi¸ cña Tæng C«ng ty Rau qu¶ ViÖt Nam hiÖn nay míi cã 5 - 7% s¶n l−îng qu¶ thu ho¹ch hµng n¨m ®−îc chÕ biÕn. Çc mÆt hµng qu¶ nguyªn liÖu thu mua ®Ó chÕ biÕn chñ yÕu vÉn lµ døa, xoµi, ch«m ch«m, nhSn, mÝt, chuèi, mSng cÇu t¸o cam, ®u ®ñ ... Dù kiÕn trong nh÷ng n¨m tíi s¶n l−îng qu¶ ®−îc ®−a vµo chÕ biÕn sÏ t¨ng m¹nh do nhiÒu m¸y chÕ biÕn ®−îc ®Çu t−, n©ng cÊp më réng vµ x©y dùng míi. Kh¶ n¨ng chÕ biÕn cña tr¸i xoµi rÊt lín vµ thÞ tr−êng còng kh¸ nhiÒu, ngoµi thÞ tr−êng ch©u ©u, B¾c Mü, ®èi víi thÞ tr−êng NhËt B¶n còng cÇn xoµi t−¬i, xoµi ®«ng l¹nh, pureÐ xoµi, n−íc xoµi c« ®Æc víi nhu cÇu lín nh−ng nguån nguyªn liÖu th× cßn rÊt h¹n chÕ vµ gi¸ c¶ cßn cao vµ qu¸ nhiÒu gièng kh¸c nhau nªn cã phÇn h¹n chÕ cho viÖc chÕ biÕn. 4. 2. Dù b¸o thÞ tr−êng xuÊt khÈu Theo −íc tÝnh cña ViÖn Nghiªn cøu C©y ¨n qu¶ miÒn Nam, l−îng qu¶ xuÊt khÈu cña n−íc ta hiÖn nay ch−a nhiÒu, chØ ®¹t tõ 6 - 10% tæng s¶n l−îng trong n¨m 1999, n¨m 2002 cã t¨ng lªn chót Ýt. ThÞ tr−êng xuÊt khÈu chñ yÕu cña ViÖt Nam tËp trung nhiÒu ë çc n−íc ch©u tù (chiÕm ®Õn 82%), mét phÇn ch©u ©u (chiÕm 11,8%) vµ ch©u Mü (5,2%).

B¶ng 30: ThÞ tr−êng xuÊt khÈu qu¶ cña ViÖt Nam trong nam 1999

STT N−íc nhËp khÈu Gi¸ trÞ (USD) Tû lÖ (%)

1 - Ch©u ¸ 52.210.341 82.30 2 - Ch©u Aâu 7.471.119 11.87 3 - Ch©u Mü 3.289.584 5.18 4 - Ch©u Uùc 466.073 0.65 Tæng céng 63.437.117 100.00 Nguån: Theo Tæng côc H¶i quan th¸nh 02/2000 Døa miÕng ®ãng hép ®ang cã søc tiªu thô tèt, çc lo¹i chuèi, nhSn, v¶i sÊy kh« phÇn lín do çc chñ v−ên vµ th−¬ng l¸i tæ chøc s¶n xuÊt nhá chñ yÕu ®Ó tiªu thô néi ®Þa vµ mét phÇn xuÊt khÈu tiÓu ng¹ch sang Trung Quèc. 4.2. 1. Nhu cÇu tiªu thô qu¶ çc n−íc

Nhu cÇu tiªu thô qu¶ cña çc n−íc ch©u Aù t¨ng nhanh ë møc 3,5 - 4%/n¨m, trong khi ®ã s¶n l−îng chØ t¨ng ë møc 2,9%/n¨m.

+ Çc n−íc nhËp qu¶ chñ yÕu: (Theo Héi th¶o th−¬ng m¹i hãa qu¶ nhiÖt ®íi, ViÖn Nghiªn cøu C©y ¨n qu¶ miÒn Nam, th¸ng 6/1998). Trung Quèc: nhËp qua çc lo¹i nhSn, xoµi, chuèi, ch«m ch«m v.v... d−íi d¹ng t−¬i hoÆc sÊy kh« ®Ó tiªu dïng vµ xuÊt di mét sè n−íc. NhËt: nhËp h¬n 1,5 triÖu tÊn/n¨m: chuèi, khoai, døa, xoµi, ®u ®ñ, b¬, dõa, sÇu riªng. - Singapore: nhËp mçi n¨m 1 10.000 tÊn qu¶ çc lo¹i. - §µi Loan: sè l−îng qu¶ nhËp t¨ng 15% mçi n¨m. - Hµn Quèc: nhËp mçi n¨m 300.000 tÊn chuèi vµ 4.000 tÊn døa. Campuchia vµ Lµo: tiªu thô nhiÒu lo¹i tr¸i c©y, Ýt quan t©m ®Õn mÉu mS, chÊt l−îng.

+ ThÞ tr−êng tiªu thô ë ch©u ©u: L−îng qu¶ nhËp vµo thÞ tr−êng EU t¨ng 11%/n¨m (1987-1992). N¨m 1994, nhËp 3,3 triÖu tÊn chuèi, 420.000 tÊn qu¶ nhiÖt ®íi. N¨m 2001, nhËp xoµi t¨ng 71%, ®u ®ñ t¨ng 88%. Dù kiÕn trong 10 n¨m tíi, EU cã chiÒu h−íng t¨ng nhËp khÈu ®u ®ñ xoµi (t¨ng 5 lÇn) vµ c©y ¨n qu¶ quý hiÕm(®Æc s¶n). 4.2.2. Çc dù ®o¸n vÒ thÞ tr−êng tiªu thô tr¸i c©y (Theo RAPA, FA O 1998 - trÝch Héi th¶o th−¬ng m¹i hãa qu¶ nhiÖt ®íi miÒn Nam ViÖt Nam, ViÖn Nghiªn cøu C©y ¨n qu¶ miÒn Nam, 1998). Chuèi: l−îng xuÊt khÈu ®ang bSo hßa, cã kh¶ n¨ng s¶n xuÊt thÆng d−. Døa, xoµi, b¬: nhu cÇu tiªu thô ®ang t¨ng, cã sù c¹nh tranh m¹nh gi÷a çc n−íc xuÊt khÈu. SÇu riªng: ngoµi thÞ tr−êng ch©u ¸ cßn xuÊt sang ch©u ©u vµ Mü. Døa ®ãng hép: nhu cÇu cßn t¨ng vµ Ýt rñi ro. NhSn, m¨ng côt, ch«m ch«m, æi, chanh cã tiÒm n¨ng ë nhiÒu thÞ tr−êng. Nh×n chung, t×nh h×nh tiªu thô qu¶ trªn thÕ giíi ngµy cµng t¨ng vÒ sè l−îng, nh−ng còng ®ßi hái ngµy cµng cao vÒ chÊt l−îng. V× vËy, qu¶ cña ViÖt Nam muèn x©m nhËp ®−îc vµo thÞ tr−êng çc n−íc cÇn ph¶i c¶i tiÕn nhiÒu vÒ chÊt l−îng gièng vµ kü thuËt canh t¸c. 4. 2. 3. ThÞ tr−êng xuÊt khÈu qu¶ ViÖt Nam + Çc lo¹i qu¶ viÖt Nam ®−îc xuÊt khÈu sang thÞ tr−êng çc n−íc phæ biÕn nhÊt hiÖn nay lµ ch«m ch«m, xoµi, nhSn, thanh long, døa, m¨ng côt; kÕ ®Õn lµ chuèi, mSng cÇu, sÇu riªng, vó s÷a, sa p« vµ b¬ v.v... Thi tr−êng xuÊt khÈu cña qu¶ viÖt Nam víi çc mÆt hµng chñ yÕu nh− sau: - Xoµi: xuÊt sang Hong Kong, Singapore, Trung Quèc. - B−ëi: xuÊt sang Hong Kong vµ Trung Quèc. - NhSn, thanh long, chuèi: xuÊt sang Trung Quèc. - Ch«m ch«m: xuÊt sang Trung Quèc, Campuchia. - M¨ng côt: xuÊt sang Hong Kc lg vµ §µi Loan. 4. 2. 4. XuÊt khÈu qu¶ ViÖt Nam, thêi c¬ vµ th¸ch thøc Theo ®¸nh gi¸ cña ViÖn Nghiªn cøu C©y ¨n qu¶ miÒn Nam cho ®Õn nay cã thÓ kh¼ng ®Þnh ViÖt Nam ®S ®i sau Th¸i Lan vÒ çc gièng sÇu riªng, bßn bon cßn l¹i nh÷ng gièng kh¸c kh«ng thua, riªng nhãm c©y cã mói ta cã thÓ kÞp vµ v−ît Th¸i Lan. Nh×n chung, çc mÆt hµng qua ûçc lo¹i nh− xoµi çt Hßa Léc, b−ëi N¨m Roi, b−ëi long cæÅ cßø, nhSn t−¬i, nhSn sÊy, vó s÷a lßØ RÌn, thanh long, cam sµnh... lµ nh÷ng ®Æc s¶n qu¶ "ma de in ViÖt nam" ®ang cã −u thÕ c¹nh tranh trªn thÞ tr−êng trong n−íc vµ thÕ giíi. Thùc tÕ, qua kiÓm chøng cho thÊy xoµi çt Hßa Léc cã phÈm chÊt ngon hµng ®Çu thÕ giíi, vó stta Lß rÌn lµ s¶n phÈm ®éc quyÒn cña ViÖt Nam kh«ng cã ®èi thñ c¹nh tranh; nhSn tiªu HuÕ cã thÓ xö lý cho tr¸i tr¸nh ®−îc mïa vô thu ho¹ch ré cña nhSn Th¸i Lan ®Ó b¸n ®−îc gi¸ , (®iÒu ®¸ng nãi lµ chÝnh ng−êi Th¸i Lan ®S s−u tÇm vµ mua gièng nhSn tiªu da bß cña ViÖt Nam); mél lo¹i qu¶ n÷a ch«m ch«m nhSn - còng ®−îc ®¸nh gi¸ vÒ mÆt chÊt l−îng kh«ng thua kÐm lo¹i ch«m ch«m Rong Gian (Th¸i Lan); sÇu riªng qua qu¸ tr×nh chän läc còng ®S ®Þnh h×nh ®−îc 2 gièng sÇu riªng ChÝn Hãa vµ Ri 6 - kh¶ dÜ cã thÓ xÕp sau gièng Mon Thong cña Th¸i Lan, ... Nhu cÇu qu¶ nhiÖt ®íi t¹i ch©u ¸ vµ trªn thÕ giíi ®ang gia t¨ng. Tû lÖ t¨ng tr−ëng cµng nhanh h¬n ë nh÷ng ng−êi d©n cã møc thu nhËp cao ®−îc tiªu thô nhiÒu, yªu cÇu vÒ chÊt l−îng qu¶ nhËp khÈu còng khã kh¨n vµ ®a d¹ng. Víi xu thÕ tù do hãa mËu dÞch vµ c¾t gi¶m thuÕ quan trªn thÕ giíi, çc n−íc dang ph¸t triÓn cã lîi thÕ so s¸nh trong viÖc khai th¸c khÝ hËu nhiÖt ®íi vµ nh©n c«ng rÎ ®Ó xuÊt khÈu qu¶ nhiÖt ®èi. Trong xu thÕ héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ, ®Æc biÖt lµ khu vùc çc n−íc §«ng Nam ¸ mµ ViÖt Nam lµ thµnh viªn ASEAN tõ n¨m 1995. Víi viÖc gia nhËp AFTA, ngµnh s¶n xuÊt qu¶ n−íc ta ®ang vµ sÏ ph¶i ®èi mÆt víi sù c¹nh tranh lín h¬n tõ nh÷ng n−íc thµnh viªn kh¸c trong m«i tr−êng tù do th−¬ng m¹i. ViÖt Nam ®S thùc hiÖn gia nhËp AFTA sÏ gi¶m thuÕ nhËp khÈu qu¶ b¾t ®Çu tõ n¨m 2003. Nh− vËy, qu¶ th¸i Lan vµ çc n−íc sÏ trµn vµo ViÖt Nam lÊn ¸p qu¶ trong n−íc v× qu¶ cña çc n−íc nµy cã chÊt l−îng tèt h¬n vµ gi¸ c¶ rÏ h¬n. Trung Quèc lµ mét thÞ tr−êng cã søc tiªu thô lín hµng n«ng s¶n cña ViÖt Nam, tôy nhiªn tõ khi Trung Quèc gia nhËp vµo tæ chøc Th−¬ng m¹i ThÕ giíi (WTO) ®S ¸p dông tiªu chuÈn hµng hãa xuÊt nhËp khÈu theo tiªu chuÈn ch©u ©u, hµng n«ng s¶n cña ViÖt Nam xuÊt khÈu vµo thÞ

tr−êng nµy ®S bÞ nhiÒu rµo c¶n nh− thuÕ suÊt cao vµ kh¶ n¨ng c¹nh tranh yÕu so víi n«ng s¶n cña çc n−íc ®S gia nhËp vµo WTO. Do ®ã, kim ng¹ch xuÊt khÈu qu¶ cña ViÖt Nam sÏ bÞ gi¶m nhiÒu. Bªn c¹nh ®ã, Th¸i Lan vµ Trung Quèc ®S ký hiÖp ®Þnh dì bá thuÕ quan mËu dÞch gi÷a hai n−íc ®èi víi çc mÆt hµng rau qu¶. Theo ñy ban ho¹ch ®Þnh chÝnh s¸ch thuÕ Trung Quèc, ch−¬ng tr×nh nµy nh»m ®Èy nhanh tiÕn tr×nh tù do hãa mËu dÞch gi÷a Trung Quèc vµ çc n−íc trong HiÖp héi §«ng Nam ¸ . §©y sÏ lµ mét th¸ch thøc cho sù ph¸t triÓn s¶n xuÊt c©y ¨n qua ë çc vïng trong t−¬ng lai. Nh×n chung, nhu cÇu nhËp khÈu qu¶ cña çc n−íc ngµy cµng gia t¨ng vµ thÞ tr−êng xuÊt khÈu cña n−íc ta ngµy cµng ®−îc më réng. Tuy nhiªn, ®Ó cã thÓ c¹nh tranh vµ x©m nhËp ®−îc thÞ tr−êng thÕ giíi, çc lo¹i qu¶ cña ViÖt Nam cÇn ®−îc c¶i tiÕn n©ng cao chÊt l−îng theo h−íng ph¶i lµ s¶n phÈm s¹ch, b¶o ®¶m vÖ sinh thùc phÈm còng nh− ®¶m b¶o vÒ sè l−îng. §©y sÏ lµ vÊn ®Ò then chèt ®Ó t¹o søc bËt míi cho qu¶ viÖt Nam trªn ®−êng th−¬ng m¹i hãa.

5. Nh÷ng thµnh qu¶ vÒ øng dông çc tiÕn bé kü thuËt

Trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y, nhiÒu tiÕn bé kü thuËt ®S ®−îc ¸p dông trong ngµnh trång c©y ¨n qu¶, çc tiÕn bé kü thuËt nµy ®S gióp nhµ v−ên t¹o ®−îc n¨ng suÊt vµ chÊt l−îng tr¸i ngµy cµng cao, n©ng cao ®−îc hiÖu qu¶ kinh tÕ v−ên, tiÕt kiÖm ®−îc chi phÝ ®Çu vµo ®Ó gi¶m gi¸ thµnh s¶n phÈm, s¶n xuÊt bÒn v÷ng vµ ®¸p øng ®−îc nhu cÇu tiªu thô trong n−íc còng nh− xuÊt khÈu. NhiÒu gièng c©y ¨n qu¶ tèt ®S ®−îc b×nh tuyÓn vµ chän läc qua çc héi thi tr¸i c©y ngon ®−îc Bé N«ng nghiÖp vµ Ph¸t triÓn N«ng th«n c«ng nhËn ®−a vµo s¶n xuÊt nh−: b−ëi N¨m Roi, cam sµnh, quÝt tiÒu, nhSn xuång c¬m vµng, xoµi çt Hßa Léc, sÇu riªng ChÝn Hãa, Ri 6,v¶i thiÒu Thanh Hµ... ®S t¹o nhiÒu thuËn lîi cho çc nhµ v−ên trong viÖc trång míi vµ c¶i t¹o v−ên c©y. Song song víi c«ng t¸c chän läc vµ b×nh tuyÓn gièng ViÖn Nghiªn cøu C©y ¨n qu¶ miÒn Nam còng ®S du nhËp vµ trång thö nghiÖm trªn ®Þa bµn vïng §BSCL nhiÒu gièng c©y ¨n qu¶ míi nh− xoµi Nam Dok Mai, ch«m ch«m Rong Rian, sÇu riªng Mon Th ong v . v . . . NhiÒu nhµ v−ên ®S ¸p dông thµnh c«ng çc kü thuËt ghÐp m¾t, ghÐp cµnh ®Ó c¶i l¹o hoÆc thay thÕ çc gièng cò cã n¨ng suÊt vµ chÊt l−îng kÐm, qua ®ã ®S c¶i t¹o vµ n©ng cao chÊt l−îng v−ên c©y. Çc kü thuËt c¾t tØa cµnh, tao t¸n ®Ó cho n¨ng suÊt cao ®S ®−îc ¸p dông réng rSi trªn ch«m ch«m, nhSn, xoµi, sÇu riªng. Kü thuËt xö lý ra hoa, t¹o vô nghÞch vµ rSi vô còng ®S ®−îc ¸p dông thµnh c«ng trªn çc lo¹i c©y nh−: nhSn, cam, b−ëi, xoµi, ch«m ch«m, sÇu riªng ... nhê ®ã nhµ v−ên cã thÓ ®iÒu khiÓn c©y ra tr¸i quanh n¨m hoÆc tr¸i vô tr¸nh ®−îc t×nh tr¹ng "rít gi¸ "hoÆc ph¶i ®èn bá ®Ó trång c©y kh¸c. Çc kü thuËt bao tr¸i ®Ó h¹n chÕ phun thuèc trõ s©u vµ ruåi ®ôc tr¸i b−íc ®Çu còng ®−îc nhiÒu n«ng d©n ¸p dông. NhiÒu tiÕn bé trong c«ng t¸c phßng trõ dÞch h¹i trªn c©y ¨n qu¶ th«ng qua çc dù ¸n nghiªn cøu phßng trõ nh− ruåi ®ôc tr¸i, bÖnh vµng l¸ ë eninb¬' bÖnh x× mò th©n do Phytophthora trªn sÇu riªng, thèi tr¸i xoµi vµ ch«m ch«m. Çc tiÕn bé kü thuËt vÒ xö lý, b¶o qu¶n qu¶ sau thu ho¹ch, s¬ chÕ vµ chÕ biÕn gièng n©ng cao gi¸ trÞ tr¸i c©y. Nh×n chung, nhiÒu tiÕn bé kü thuËt míi ®S ®−îc çc nhµ v−ên ¸p dông thµnh c«ng vµ ngµy cµng phæ biÕn ®S t¹o ®−îc nhiÒu tiÕn bé v−ît bËc trong ngµnh trång c©y ¨n qu¶ , qua ®ã ®S n©ng cao n¨ng suÊt vµ c¶i thiÖn chÊt l−îng v−ên c©y ®¸p øng ®−îc nhu cÇu thÞ tr−êng.

II Kh¶ n¨ng ph¸t triÓn c©y ¨n qu¶ chÝnh ë mét sè l−îng ®iÒu tra 1. Quy m« diÖn tÝch çc lo¹i c©y ¨n qu¶

B¶ng 31: Dù kiÕn diÖn tÝch çc lo¹i c©y ¨n qu¶ù ®Õn n¨m 2010 §¬n vÞ: ha

TT Vïng HiÖn tr¹ng n¨m 2002

N¨m 2005 N¨m 2010

1 Trung du MiÒn nói B¾c Bé 114.227 157.000 234.500 2 §ång b»ng s«ng Hång 46.813 61.000 68.500 3 B¾c Trung bé 31.403 44.000 57.000 4 §ång b»ng s«ng Cöu Long 166.574 201.000 243.000

2. Dù kiÕn diÖn tÝch, s¶n l−îng c©y ¨n qu¶ chÝnh. C¨n cø vµo ®iÒu kiÖn sinh th¸i (®Êt ®ai, khÝ hËu...), tËp qu¸n canh t¸c, n¨ng lùc chÕ biÕn, nhu cÇu thÞ tr−êng...Dù kiÕn bè trÝ ph¸t triÓn mét sè c©y ¨n qu¶ chÝnh ®Õn n¨m 2005 cã 455 ngµn ha vµ ®Õn 2010 cã 595,5 ngµn ha.

B¶ng 32: Dù kiÕn diÖn tÝch - s¶n l−îng c©y ¨n qu¶ chÝnh ®Õn n¨m 2010

§¬n vi: DT. ha; SL: t©n HiÖn tr¹ng 2002 N¨m 2005 N¨m 2010 H¹ng môc DT SL DT SL DT SL

Tæng 350.708 2.428.550 455.000 3.486.000 595.500 5.430.000 1. NhSn 83.272 347.759 101.000 560.000 108.000 618.000 2. V¶i 55.026 117.922 61.000 160.000 65.000 225.000 3. Døa 37.500 292.400 57.000 830.000 68.500 1.245.000 4. Hång 4.715 9.617 6.000 11.000 10.000 25.000 5. Xoµi 27.487 125.600 57.000 158.000 80.000 540.000 6. Chuèi 76.005 823.679 85.000 962.000 110.000 1.320.000 7. C©y cã mïi 62.200 661.140 82.000 718.000 144.000 1.322.000 8. SÇu Riªng 4.503 50.433 6.000 87.000 10.000 135.000 3. Bè trÝ c©y ¨n qu¶ chÝnh theo ®Þa bµn * C©y V¶i DiÖn tÝch ph¸t triÓn chÝnh ë vïng §BSH vµ TDMNBB. Trong vµi n¨m tíi vÉn duy tr× çc gièng V¶i thiÒu Thanh Hµ, v¶i thiÒu Lôc Ng¹n, vµ mét sè gièng v¶i lai. Tuy nhiªn cÇn tiÕp tôc nghiªn cøu ®Ó chän ra ®−îc cã bé gièng cã thêi kú thu ho¹ch r¶i vô, gåm çc gièng lóa sím, chÝnh vô, chÝn muén. Dù kiÕn ®Õn 201 0. §BSH cã 20000 ha, s¶n l−îng ®¹t 100000 tÊn; diÖn tÝch tËp trung chÝnh ë tØnh H¶i D−¬ng 13.000 ha. Trong dã ph¸t triÓn chñ yÕu ë huyÖn Thanh Hµ, ChÝ Linh . - TDMNBB cã 50000 ha, s¶n l−îng ®¹t 125000 tÊn; diÖn tÝch tËp trung chÝnh ë tØnh B¾c Giang 32.500 ha. Trong dã ph¸t triÓn chñ yÕu ë huyÖn Lôc Ng¹n, Lôc Nam, S¬n §éng, H÷u Lòng. * C©y NhSn DiÖn tÝch ph¸t triÓn chÝnh ë vïng §BSCL, §BSH vµ TDMNBB. CÇn c¶i t¹o l¹i bé gièng, duy tr× nh©n réng mét sè gièng nhSn ngon, cã gi¸ trÞ hµng ho¸ cao nh−: nhSn H−¬ng Chi, nhSn lång h−ng Yªn (§BSH, TDMNBB), nhSn xuång c¬m vµng, nhSn tiªu da bß (§BSCL). D− kiÕn ®Õn 2010. - §BSH cã 20000 ha, s¶n l−îng ®¹t 100000 tÊn; diÖn tÝch tËp trung chÝnh ë tØnh H−ng Yªn 3.000 ha, trong ®ã ph¸t triÓn chÝnh ë huyÖn Tiªn L÷, TX H−ng Yªn. TDMNBB cã 45 .000 ha, s¶n l−îng ®¹t 114.000 tÊn; diÖn tÝch tËp trung chÝnh ë tØnh S¬n Lai 15.000 ha, trong ®ã ph¸t triÓn chñ yÕu ë huyÖn S«ng MS. - §BSCL cã 38.000 ha, s¶n l−îng ®¹t 38.0000 tÊn; diÖn tÝch tËp trung chÝnh ë çc tØnh TiÒn Giang 1.000 ha (gåm çc huyÖn Cai L©y, Çi BÌ, Ch©u Thµnh), CÇn Th¬ 8.000 ha, VÜnh Long 7.000 ha.

* Xoµi TiÕp tôc t¨ng diÖn tÝch, çc gièng chñ lùc cã kh¶ n¨ng xuÊt khÈu nh− xoµi çt Hßa Léc, xoµi çt chu, xoµi çt th¬m ë §BSCL cÇn chó träng ®Çu t− ph¸t triÓn. Çc vÊn ®Ò cÇn chó ý ®Ó t¨ng kh¶ n¨ng c¹nh tranh: Kü thuËt th©m canh, tØa cµnh t¹o t¸n, xö lý tr−íc, sau thu ho¹ch, bao tr¸i, phßng chèng s©u bÖnh h¹i, nhÊt lµ ruåi ®ôc tr¸i nh»m t¨ng ®−îc s¶n l−îng qu¶ ®ñ tiªu chuÈn xuÊt khÈu. Tuy nhiªn ngoµi ph¸t triÓn xoµi çt Hßa Léc cã chÊt l−îng cao nh−ng còng chó ý ph¸t triÓn lo¹i xoµi b−ëi tuyÓn kh«ng chØ ®Ó cã s¶n l−îng cao vµ æn ®Þnh h¬n mµ cßn phôc vô tèt cho c«ng nghiÖp chÕ biÕn xoµi kh«, xoµi hép... Dù kiÕn ®Õn 201 0. - §BSCL cã 60000 ha, s¶n l−îng ®¹t 480000 tÊn; diÖn tÝch tËp trung chÝnh ë tØnh TiÒn Giang 10000 ha(huyÖn Çi BÌ), CÇn Th¬ 6000 ha (huyÖn Ch©u Thµnh, Phông HiÖp), VÜnh Long 9000ha. - TDMNBB cã 20000 ha, s¶n l−îng ®¹t 60000 tÊn; diÖn tÝch tËp trung chÝnh ë tØnh S¬n La 5.000 ha (huyÖn Yªn Ch©u, Yªn Minh). * C©y cã mói Ph¸t triÓn m¹nh ë çc vïng §BSCL, TDMNBB, BTB, ®Æc biÖt chó träng dÇu t− ph¸t triÓn ë §BSCL víi çc gièng b−ëi, cam, quÖt ®Æc s¶n (trong ®ã b−ëi N¨m Roi ®S cã th−¬ng hiÖu). * Dù kiÕn ®Õn 201 0. - §BSCL cã 60000 ha, s¶n l−îng ®¹t 900000 tÊn; diÖn tÝch tËp trung chÝnh ë tØnh TiÒn Giang 11000 ha (huyÖn Çi BÌ, Cai L©y, Ch©u Thµnh), CÇn Th¬ 18000 h¹ long Mü, Phông HiÖp), VÜnh Long 13000ha (huyÖn Tam B×nh, Trµ ¤n). TDMNBB cã 62000 ha, s¶n l−îng ®¹t 280000 tÊn; diÖn tÝch tËp trung chÝnh ë tØnh Hµ Giang 19.000 ha (huyÖn B¾c Quang). BTB cã 22000 ha, s¶n l−îng ®¹t 143000 tÊn; diÖn tÝch tËp trung chÝnh ë tØnh NghÖ An 9.200 ha (huyÖn NghÜa §µn, Con Cuéng), víi çc gièng chñ lùc: cam xS ®oµi S«ng con, V©n Du vµ mét sè gièng nhËp néi nh− Valencia. + C©y cam Trong nh÷ng n¨m qua, cam lu«n tiªu thô æn ®Þnh dem l¹i thu nhËp cao chØ cã trë ng¹i lµ dÔ bÞ bÖnh vµng l¸ (Greening) nÕu xö lý tèt gièng gèc b»ng nhµ l−íi vµ nh©n v« tÝnh sÏ cã c©y gièng s¹ch bÖnh. ThÞ tr−êng cam sµnh ®−îc kh¸ch hµng ë çc thµnh phè lín nh− Hµ Néi, Thµnh phè HåÀ ChÝ Minh. . .rÊt −a chuéng. §©y lµ mét lîi thÕ cÇn tiÕp tôc më réng diÖn tÝch, tuy nhiªn nªn tËp trung ph¸t triÓn ë mét sè tØnh nh− CÇn Th¬, VÜnh Long (Tam B×nh), TiÒn Giang (Çi BÌ ), BÕn Tre (Chî L¸ch, máÛ Cµy), Hµ Giang (B¾c Quang). Song l−u ý cÇn cã biÖn ph¸p r¶i vô thu ho¹ch ®Ó gia t¨ng lîi nhuËn. + QuÝt: ph¸t triÓn chñ yÕu ë §BSCL víi çc lo¹i gièng chñ ®¹o quÝt tiÒu vµ quÝt d−êng, cßn vïng TDMNBB tËp trung chÝnh ph¸t triÓn gièng quÝt ®Æc s¶n B¾c S¬n - L¹ng S¬n. * Hång: Dù kiÕn ®Õn 2010 diÖn tÝch hång TDMNBB kho¶ng 10 ngh×n ha, s¶n l−îng −íc ®¹i 25 ngh×n tÊn. TËp trung ph¸t triÓn chÝnh ë L¹ng S¬n (huyÖn Cao Léc, V¨n LSng), B¾c Giang. Çc gièng cã triÓn väng sö dông réng rSi nh− Hång nh©n hËu, hång B¶o L©m...cÇn chó träng ®Çu t− ph¸t triÓn gièng hång ®Æc s¶n B¶o L©m. * Chuèi: Çc vïng ®Òu cã thÕ m¹nh ph¸t triÓn chuèi do kh¶ n¨ng thÝch nghi, Bé n«ng nghiÖp vµ Ph¸t triÓn n«ng th«n còng ®S cã ®Þnh h−íng h×nh thµnh çc vïng chuèi hµng ho¸ xuÊt khÈu. Dù kiÕn ®Õn 2010: - §BSCL cã 40000 ha, s¶n l−îng ®¹t 480000 tÊn. TËp trung ph¸t triÓn ë CÇn Th¬, TiÒn Giang. TDMNBB cã 30000 ha, s¶n l−îng ®¹t 360000 tÊn. TËp trung ph¸t triÓn ë S¬n La, B¾c Giang, L¹ng S¬n. BTB cã 20000 ha, s¶n l−îng ®¹t 160000 tÊn. TËp trung ph¸t triÓn ë Thanh Ho¸, NghÖ An. §BSH cã 20000 ha, s¶n l−îng ®¹t 320000 tÊn. TËp trung ph¸t triÓn ë H−ng * C©y sÇu riªng §BSCL cã thÕ m¹nh vÒ ph¸t triÓn sÇu riªng do kh¶ n¨ng thÝch nghi (®Êt phï sa, nguån n−íc t−íi...) vµ cã gi¸ trÞ hµng ho¸ cao. DiÖn tÝch trång tËp trung t¹i çc tØnh TiÒn Giang (huyÖn Cai L©y); VÜnh Long.

Dù kiÕn ®Õn 2010. §BSCL cã 10000 ha, s¶n l−îng ®¹t 900000 tÊn; diÖn tÝch tËp trung chÝnh ë tØnh TiÒn Giang 3000 ha, s¶n l−îng 45000 tÊn; VÜnh Long 5000ha, s¶n l−îng 105000 tÊn. Nh»m t¨ng kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña lo¹i qu¶nµy so víi mét sè n−íc §«ng Nam ¸, khuyÕn ço n«ng d©n chØ nªn trång tËp trung vµo mét sè lo¹i gièng chÊt l−îng cao (cã c¬m dµy, vµng s¸ng, r¸o, mÞn) nh− gièng Ri 6, ChÝn Hãa, h¹t lÐp §ång Nai, Mon Thong, ... ®ång thêi chó träng çc gi¶i ph¸p kü thuËt canh t¸c tiªn tiÕn trong thu ho¹ch vµ b¶o qu¶n s¶n phÈm. CÇn chó ý phßng chèng bÖnh Phytophthora, mét bÖnh nguy hiÓm g©y h¹i nghiªm träng cho sÇu riªng tõ giai ®o¹n c©y con cho ®Õn thêi kú thu ho¹ch. * Døa

S¶n l−îng døa cña n−íc ta n¨m 2001 ®¹t trªn 284 ngµn tÊn, víi kÕt qu¶ t¨ng nhanh viÖc nh©n gièng míi vµ phÊn ®Êu më réng diÖn tÝch gièng míi cã n¨ng suÊt cao th× ®Õn n¨m 2010 cã thÓ ®¹t s¶n l−îng kho¶ng 1 triÖu tÊn ®Ó xuÊt khÈu, kho¶ng 120 - 150 ngµn tÊn s¶n phÈm chÕ biÕn. DiÖn tÝch døa dang cã xu h−íng ph¸t triÓn m¹nh ë çc vïng §BSCL, TDMNBB. Tuy nhiªn cÇn ph¶i c¶i tiÕn vÒ gièng vµ biÖn ph¸p canh t¸c ®Ó cã thÓ h¹ gi¸ thµnh nguyªn liÖu, nh»m t¨ng c¹nh tranh ®−îc víi çc n−íc trong khu vùc. Dù kiÕn ®Õn 201 0. - §BSCL cã 35000 ha, s¶n l−îng ®¹t 665000 tÊn, tËp trung ph¸t triÓn ë TiÒn Giang, CÇn Th¬. - TDMNBB cã 10000 ha, s¶n l−îng ®¹t 150000 tÊn, tËp trung ph¸t triÓn ë B¾c Giang. - BTB cã 15000 ha, s¶n l−îng ®¹t 189290 tÊn, tËp trung ph¸t triÓn ë Thanh Ho¸, NghÖ An. - §BSH cã 8500 ha, s¶n l−îng ®¹t 190000 tÊn, tËp trung ph¸t triÓn ë Ninh B×nh (chñ yÕu ë ThÞ xS Tam §iÖp). III. Mét sè gi¶i ph¸p chñ yÕu ®Ó ph¸t triÓn c©y ¨n qu¶ 1. §Çu t− ph¸t triÓn gièng c©y ¨n qu¶ 1.1. X¸c ®Þnh nhu cÇu gièng c©y ¨n qua Dù kiÕn giai ®o¹n 2003 - 2010 nhu cÇu −íc tÝnh sÏ cÇn tõ 100 - 120 triÖu c©y gièng/n¨m (trung b×nh 500 c©y gièng/ha), §BSCL riªng c©y gièng c©y cã mói cÇn ®Õn 0,9 - 1 triÖu c©y/n¨m. Nhu cÇu c©y gièng s¹ch bÖnh ë §BSCL cÇn tõ 500 - 600.000 c©y s¹ch bÖnh/n¨m, trong khi ®ã ViÖn Nghiªn cøu C©y ¨n qu¶ miÒn Nam chØ cung cÊp ®−îc 60.000 c©y, Tr¹i thùc nghiÖm gièng c©y trång tr−êng §¹i häc CÇn Th¬ cung cÊp kho¶ng 50.000 c©y gièng s¹ch bÖnh/n¨m, l−îng gièng thiÕu hôt ph¶i mua tõ bªn ngoµi. §Ó ®¸p øng sè l−îng gièng yªu cÇu çc tØnh cÇn cã nh÷ng ®¬n vÞ s¶n xuÊt vµ cung øng gièng chuyªn cïng hÖ thèng ch©n rÕt tõ tØnh ®Õn huyÖn, xS ®Ó cung cÊp c©y gièng chÊt l−îng cao, s¹ch bÖnh cho ng−êi s¶n xuÊt. Do ®ã cÇn tËn dông vµ khuyÕn khÝch çc c¬ së ®S cã, ®ång thêi cã nh÷ng chÝnh s¸ch khuyÕn khÝch sù h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn çc c¬ së míi, ®Æc biÖt lµ çc c¬ së cã vèn tõ khu vùc t− nh©n. T¹o ®iÒu kiÖn cho çc thµnh phÇn kinh tÕ cã thÓ cïng tham gia ®Ó ®¸p øng kÞp thêi yªu cÇu cña s¶n xuÊt. 1.2. Çc gi¶i ph¸p vÒ s¶n xuÊt, chÊt l−îng vµ qu¶n lý gièng c©y ¨n qu¶ Theo kÕt qu¶ ®iÒu tra hiÖn tr¹ng c©y ¨n qu¶ ë çc vïng thÊy cã nhiÒu ®¬n vÞ vµ c¬ së tham gia s¶n xuÊt c©y gièng. Do ®ã, trong thêi gian tíi ®Ó ph¸t triÓn s¶n xuÊt gièng c©y trång cÇn ph¶i ®¶m b¶o çc yªu cÇu: ®óng gièng, ®¹t tiªu chuÈn c©y gièng, ®a d¹ng hãa chñng lo¹i, n©ng cao vÒ sè l−îng, chÊt l−îng ®Ó ®¸p øng nhu cÇu kinh tÕ v−ên t¹i ®Þa ph−¬ng vµ yªu cÇu cña thÞ tr−êng. Tr−íc m¾t, mçi c¬ së s¶n xuÊt nªn cã nhSn hµng hãa riªng, ®¨ng ký tiªu chuÈn chÊt l−îng cho tõng mÆt hµng vµ ®¶m b¶o s¶n xuÊt theo tiªu chuÈn ®¨ng ký. Hoµn chØnh m¹ng l−íi s¶n xuÊt vµ cung øng gièng c©y ¨n qu¶ chÊt l−îng cao. HiÖn nay çc tØnh ®S thµnh lËp ®−îc m¹ng l−íi s¶n xuÊt vµ cung øng gièng c©y ¨n qu¶ trong ®ã Trung t©m gièng c©y ¨n qu¶ cña çc tØnh lµ tr¹i s¶n xuÊt chÝnh vµ hÖ thèng nh©n gièng vÖ tinh lµ çc c¬ së kinh doanh c©y gièng t¹i çc huyÖn, tiÕp tôc t¨ng c−êng ®Çu t− nhµ l−íi vµ ®µo t¹o çn bé kü thuËt cho çc c¬ së vÖ tinh ë çc huyÖn lµ cÇn thiÕt. Tæ chøc s¶n xuÊt c©y gièng x¸c nhËn (tõ c©y ®Çu dßng) b¸n cho nhµ v−ên ®Ó thay thÕ gièng cò chÊt l−îng kÐm. T¨ng c−êng c«ng t¸c qu¶n lý chÊt l−îng c©y gièng c©y ¨n qu¶. Ng−êi s¶n xuÊt vµ çc c¬ së kinh doanh gièng c©y ¨n qu¶ ph¶i cã chuyªn m«n vµ qua huÊn luyÖn ®µo t¹o. Çc c¬ së

s¶n xuÊt ph¶i ®−îc kiÓm so¸t chÆt chÏ vÒ diÒu kiÖn c¬ së h¹ tÇng tèi thiÓu, nguån gèc gièng, ®¨ng ký mÉu mS hµng hãa vµ chÊt l−îng, chÞu tr¸ch nhiÖm vÒ chÊt l−îng c©y gièng b¸n cho çc nhµ v−ên. Çc tØnh cÇn duy tr× tæ chøc héi thi qu¶ ngon hµng n¨m ®Î chän läc gièng tèt ®ång thêi thùc hiÖn çc ch−¬ng tr×nh du nhËp gièng míi, khu vùc hãa ®Ó chän läc vµ b×nh tuyÓn çc gièng th−¬ng phÈm cã gi¸ trÞ kinh tÕ cao nh»m thay thÕ gièng cò. Tr−íc m¾t vÉn s¶n xuÊt vµ cung øng çc gièng ®S ®−îc Bé N«ng nghiÖp vµ Ph¸t triÓn N«ng th«n c«ng nhËn nh−: v¶i thiÒu Thanh Hµ, nhSn H−¬ng Chi, B−ëi N¨m Roi, B−ëi Phóc Tr¹ch, xoµi çt Hßa Léc, cam sµnh, sÇu riªng Ri 6, sÇu riªng ChÝn Hãa, quÝt ®−êng, quÝt B¾c S¬n... Ngµnh chøc n¨ng tÝnh cô thÓ lµ Së N«ng nghiÖp vµ Ph¸t triÓn N«ng th«n çc tØnh cÇn thùc hiÖn chÆt chÏ chøc n¨ng qu¶n lý nhµ n−íc ®èi víi c«ng t¸c s¶n xuÊt vµ cung øng gièng c©y ¨n qu¶ trong tØnh. §ång thêi cã biÖn ph¸p tÝch cùc ®Ó chÊm døt t×nh tr¹ng s¶n xuÊt c©y gièng kh«ng theo qui tr×nh ®S chuÈn hãa vµ t×nh tr¹ng b¸n c©y gièng tr«i næi kh«ng râ nguån gèc. Phèi hîp víi çc c¬ quan nghiªn cøu tiÕn hµnh c«ng t¸c b×nh tuyÓn vµ chän läc çc ç thÓ tèt cña c©y ¨n qu¶ trong ®Þa bµn tØnh, so s¸nh víi çc c©y gièng tèt cña çc ®Þa ph−¬ng, chän läc nh÷ng dßng tèt nhÊt nh©n gièng v« tÝnh ®Ó ®¸p øng nhanh cho yªu cÇu s¶n xuÊt. NhËp néi nh÷ng gièng c©y ¨n qu¶ cã chÊt l−îng cao (chó träng nguån gièng tõ Th¸i Lan, Malaysia, Trung Quèc) vÒ kh¶o nghiÖm trong diÒu kiÖn thùc tÕ cña tõng vïng ®Ó ®¸nh gi¸ kh¶ n¨ng thÝch nghi, n¨ng suÊt vµ chÊt l−îng. Trªn c¬ së nh÷ng gièng tèt dS ®−îc tuyÓn chän, tæ chøc nh©n nhanh vµ s¶n xuÊt c©y gièng chÊt l−îng cao qua kiÓm ®Þnh ®¸p øng nhu cÇu gièng cho s¶n xuÊt. 1. 3. X©y d−ng hÖ th«ng s¶n xuÊt vµõ cung øïng c©y gièng c©y ¨n qua M¹ng l−íi s¶n xuÊt vµ cung øng c©y gièng c©y ¨n qu¶ cña mçi tØnh bao gåm 2 cÊp cã chøc n¨ng vµ nhiÖm vô kh¸c nhau. + ë cÊp tØnh: X©y dùng Trung t©m gièng c©y ¨n qu¶ c«ng nghÖ cao lµm ®Çu mèi cña hÖ thèng s¶n xuÊt gièng. Trung t©m nµy cã nhiÖm vô: TiÕp nhËn çc c©y ®Çu dßng (gièng gèc) tõ çc nguån cung cÊp cã uy tÝn (ViÖn nghiªn cøu, tr−êng §¹i häc, nhËp néi) ®Ó trång, b¶o qu¶n theo ®óng tiªu chuÈn ®Ó s¶n xuÊt vËt liÖu nh©n gièng vÒ sau. S¶n xuÊt vµ cung cÊp m¾t ghÐp, gèc ghÐp ®¹t tiªu chuÈn cho çc c¬ së nh©n gièng vÖ tinh vµ sö dông t¹i trung t©m. X©y dùng vµ thµnh lËp v−ên tiªu b¶n ®Ó l−u tr÷ çc nguån gen çc c©y gièng ®Çu dßng quÝ tèt, b¶o tån çc gièng c©y ¨n qu¶ ®Æc tr−ng tèt cña tØnh. S¶n xuÊt vµ kinh doanh c©y gièng c©y ¨n qu¶ th−¬ng phÈm. Ký kÕt hîp ®ång nghiªn cøu vµ chuyÓn giao çc tiÕn bé kü thuËt víi çc ®¬n vÞ vµ çc nhµ v−ên. . LËp çc thÝ ®iÓm, m« h×nh tr×nh diÔn vÒ çc gièng c©y ¨n qu¶ tèt ®m d−îc chän. + ë cÊp huyÖn: Mçi huyÖn x©y dùng tõ 1 - 2 v−ên −¬m c©y gièng c©y ¨n tr¸i, qui m« s¶n xuÊt tïy theo kh¶ n¨ng vµ tr×nh ®é tæ chøc ®Ó thùc hiÖn çc nhiÖm vô TiÕp nhËn vËt liÖu ghÐp (m¾t ghÐp, gèc ghÐp) tõ trung t©m gièng cña tØnh ®Ó tiÕn hµnh s¶n xuÊt c©y gièng th−¬ng phÈm. TiÕp nhËn c©y gièng c©y ¨n qu¶ th−¬ng phÈm tõ trung t©m ®Ó b¸n hoÆc chuyÓn giao l¹i cho çc nhµ v−ên. TiÕp nhËn kü thuËt, còng nh− c«ng nghÖ s¶n xuÊt c©y gièng tõ trung t©m ®Õn çc ®iÓm s¶n xuÊt vÖ tinh ë huyÖn, chuyÓn giao çc øng dông vÒ tiÕn bé kü thuËt cho çc nhµ v−ên vµ trang tr¹i. 2. Gi¶i ph¸p vÒ øng dông tiÕn bé kü thuËt 2.1. VÒ bao vÖ thùc vËt. C«ng t¸c b¶o vÖ thùc vËt ®ãng vai trß quyÕt ®Þnh ®èi víi xuÊt khÈu tr¸i t−¬i. §Ó xuÊt khÈu ®−îc tr¸i t−¬i sang çc thÞ tr−êng ®ßi hái cao, viÖc ®¶m b¶o nh÷ng yªu cÇu cho tõng thÞ tr−êng lµ cÇn thiÕt. ChuyÓn giao çc tiÕn bé kü thuËt vÒ phßng trõ s©u bÖnh tæng hîp IPM, sö dông çc chÕ phÈm nguån gèc h÷u c¬ vµ vi sinh, s¶n xuÊt c©y ¨n qu¶ theo h−íng "s¹ch vµ an toµn '? Phæ biÕn réng rSi çc qui tr×nh phßng trõ çc bÖnh x× mò, thèi rÔ, thèi tr¸i trªn sÇu riªng, loÐt trªn cam, quÝt, bÖnh Greening, m« h×nh phßng trõ s©u bÖnh tæng hîp IPM trªn c©y cã mói. §Çu t− trang bÞ m¸y b¬m thuèc ¸p lùc cao cho nhµ v−ên.

§Ó ph¸t triÓn viÖc xuÊt khÈu qu¶ cÇn h−íng dÉn sö dông thuèc b¶o vÖ thùc vËt an toµn vµ hiÖu qu¶, s¶n xuÊt tr¸i s¹ch, tr¸i an toµn; cÇn cã hÖ thèng kiÓm tra d− l−îng hãa chÊt cho qu¶ xuÊt khÈu vµ th«ng tin cho n«ng d©n nh÷ng yªu cÇu cÇn ®¶m b¶o cho qu¶ xuÊt khÈu. 2.2. VÒ c¬ giíi ho¸ Tõng b−íc ¸p dông c¬ giíi hãa trong çc kh©u t−íi n−íc, phun thuèc, bãn ph©n cho v−ên c©y. ë §BSCL cÇn nghiªn cøu ¸p dông m« h×nh t−íi n−íc b»ng xuång tù hµnh. 2.3. VÒ kü thuËt trång vµ th©m in canh - B¶o ®¶m mËt ®é vµ kho¶ng çch trång, t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho ch¨m sãc vµ ¸p dông c¬ giíi hãa. - TØa cµnh, t¹o t¸n: viÖc tØa cµnh t¹o t¸n v−ên c©y ¨n qu¶ hiÖn nay ch−a ®−îc chó träng vµ thùc hiÖn cßn h¹n chÕ. TØa cµnh t¹o t¸n cho v−ên c©y ¨n qu¶ lµ biÖn ph¸p kü thuËt quan träng. NÕu tØa cµnh kh«ng ®óng çch lµm cho n¨ng suÊt gi¶m, khã phßng trõ s©u bÖnh. Çc c©y ¨n qu¶ nh−: sÇu riªng, cam, quÝt, b−ëi, nhSn cÇn tØa cµnh t¹o t¸n vµ ®−îc b¾t ®Çu tõ sím cho gÇn ®Õn cuèi kú kinh doanh. §èi víi c©y sÇu riªng, viÖc tØa cµnh t¹o t¸n kh«ng ®Îng cã khi cßn ¶nh h−ëng ®Õn sù ph¸t triÓn cña bÖnh thèi vá, thèi tr¸i Phytophthora vµ kh¶ n¨ng chèng ®æ ngS cña c©y. - Bãn ph©n c©n ®èi, chó träng ®Õn viÖc båi hoµn chÊt h÷u c¬ cho hÕt. CÇn x©y dùng mét chÕ ®é bãn ph©n hîp lý cho tõng gièng c©y ¨n qu¶, phï hîp víi tr×nh dé th©m canh. Chó träng .bãn ph©n h÷u c¬ ngoµi viÖc cung cÊp dinh d−ìng cho v−ên c©y cßn cã t¸c dông c¶i t¹o ®Êt. Xö lý ra hoa vô nghÞch, nhÊt lµ kü thuËt xö lý ra hoa b»ng hãa chÊt trªn sÇu riªng, nhSn, xoµi, c©y cã mói. 2. 4. Mét sè m« h×nh trång c©y ¨n qua cã thÓ ¸p dông Tïy theo lo¹i c©y ¨n qu¶ vµ tr×nh ®é th©m canh tõng vïng cã thÓ lùa chän mét sè m« h×nh sau: - M« h×nh v−ên chuyªn canh: lµ m« h×nh thÝch hîp ®Ó ¸p dông çc kü thuËt th©m canh nh−: t−íi tiªu, xö lý ra hoa, c¬ giíi hãa, ch¨m sãc, b¶o vÖ thùc vËt, s¬ chÕ vµ b¶o qu¶n. M« h×nh nµy phï hîp víi nhiÒu chñng lo¹i c©y ¨n quanh: cam, quÝt b−ëi, sÇu riªng, nhSn, xoµi,... M« h×nh v−ên xen canh tuy cã nhiÒu −u ®iÓm lµ Êy ng¾n nu«i dµi ", Ýt rñi ro khi gi¸ c¶ n«ng s¶n thay ®æi nh−ng cã nhiÒu nh−îc ®iÓm, nhÊt lµ khã ¸p dông çc kü thuËt ®Çu t− th©m canh theo h−íng c¬ giíi hãa. V× vËy, chØ nªn duy tr× trong giai ®o¹n nhÊt ®Þnh vµ ph¶i b¶o ®¶m çc nguyªn l¾c: c©y xen kh«ng lµm ¶nh h−ëng ®Õn c©y trång chÝnh vÒ mÆt ¸nh s¸ng, dinh d−ìng vµ s©u bÖnh. 2.5. T¨ng c−êng chuyÓn giao çc tiÕn bé kü thuËt §Ó thóc ®Èy ch−¬ng tr×nh ph¸t triÓn c©y ¨n qu¶ cÇn t¨ng c−êng çc ho¹t ®éng khuyÕn n«ng, b¶o vÖ thùc vËt, tæ chøc s¶n xuÊt, çc nghiªn cøu khoa häc... Thùc hiÖn çc biÖn ph¸p canh t¸c tæng hîp ®Ó h¹n chÕ bÖnh vµng l¸ g©n xanh Greening trªn c©y cã mói b»ng çc khuyÕn ço cho nhµ v−ên nh−: ®èn bå ngay c©y bÞ bÖnh, trång c©y s¹ch bÖnh, s¶n xuÊt c©y gièng s¹ch bÖnh, diÖt trõ rÇy chæng çnh, bãn ph©n c©n ®èi, qu¶n lý c©y gièng c©y cã mói... ThiÕt lËp çc m« h×nh tr×nh diÔn kü thuËt trªn c©y ¨n quanh m« h×nh vÒ: phßng trõ bÖnh do Phytophthora trªn sÇu riªng, c©y cã mói, kü thuËt tØa cµnh, t¹o t¸n, kü thuËt dïng ph©n h÷u c¬ - ph©n vi sinh ®Ó phßng chèng bÖnh, m« h×nh IPM phßng chèng rÇy chæng çnh, çc m« h×nh xen canh, th©m canh khai th¸c tæng hîp kinh tÕ v−ên, ... m« h×nh trång çc gièng c©y ¨n qu¶n triÓn väng ®S khu vùc hãa... ChuyÓn giao çc tiÕn bé kü thuËt vÒ s¬ chÕ vµ b¶o qu¶n tr¸i c©y, tËp trung vµo çc ®èi t−îng c©y trång cã kh¶ n¨ng xuÊt khÈu nh−: B−ëi N¨m Roi, cam sµnh, sÇu riªng, xoµi çt Hßa Léc, døa Cayene, V¶i Lôc Ng¹n... CÇn kÕt hîp víi çc c¬ quan khoa häc ®Ó tiÕp tôc nghiªn cøu thö nghiÖm vµ khu vùc hãa çc gièng c©y ¨n qu¶ nhËp néi cã triÓn väng nh»m tõng b−íc thay thÕ vµ lo¹i dÇn çc gièng cò n¨ng suÊt thÊp vµ chÊt l−îng kÐm. §iÒu tra vµ nh©n réng çc m« h×nh xö lý ra tr¸i nghÞch vô ®S ¸p dông thµnh c«ng ë çc tØnh trªn çc c©y nh− sÇu riªng, xoµi, b−ëi, cam, chanh... 3. B¶o qu¶n vµ chÕ biÕn

§Çu t− c«ng nghÖ sau thu ho¹ch, nhÊt lµ çc kh©u s¬ chÕ, chÕ biÕn, b¶o qu¶n vµ vËn chuyÓn tr¸i c©y. CÇn khuyÕn khÝch vµ t¹o mäi diÒu kiÖn ®Ó çc thµnh phÇn kinh tÕ tham gia ®Çu t− trong lÜnh vùc nµy. −u tiªn ®Çu t− çc thiÕt bÞ chÕ biÕn vµ b¶o qu¶n tr¸i, kho l¹nh, xe l¹nh, thiÕt bÞ xö lý nång dé thuèc b¶o vÖ thùc vËt trong qu¶n lý cÇn chó träng vµ ®−a vµo øng dông c«ng nghÖ b¶o qu¶n qu¶ kÐo dµi tõ 1,5- 2 th¸ng sau thu ho¹ch. 3.1. B¶o qu¶n §Ó ®¸p øng yªu cÇu cung cÊp rau qu¶ t−¬i cho thÞ tr−êng néi ®Þa vµ xuÊt khÈu cÇn thùc hiÖn ®ãng gãi qu¶ t¹i v−ên, võa h¹ gi¸ thµnh võa b¶o ®¶m chÊt l−îng. ¸p dông çc biÖn ph¸p cæ truyÒn, ®ång thêi tiÕp tôc nghiªn cøu c«ng nghÖ b¶o qu¶n b»ng ph−¬ng ph¸p vËt lý, ho¸ häc, sinh häc trong sö lý chèng nÊm mèc, phßng chèng s©u h¹i... cung cÊp rau qu¶ t−¬i vµo nh÷ng th¸ng tr¸i vô vµ xuÊt khÈu. §Çu t− n©ng cÊp vµ hiÖn ®¹i ho¸ çc hÖ thèng chuyªn chë, hÖ thèng b¶o qu¶n sau thu ho¹ch nh»m gi¶m tæn thÊt xuèng trung b×nh 15%, n©ng cao chÊt l−îng cho xuÊt khÈu. VÒ ®iÒu kiÖn vËn chuyÓn, cÊt gi÷ vµ thêi gian cã thÓ b¶o qu¶n cña mét sè lo¹i qu¶ chÝnh nh− sau:

B¶ng 33: NhiÖt ®é thÝch hîp vµ thêi gian b¶o qu¶n

Qu¶ §é nhiÖt khi chuyÓn chë (0C)

§é nhiÖt khi b¶o qu¶n (0C)

§é Èm khi b¶o qu¶n

(%)

Thêi gian cã thÓ b¶o qu¶n (th¸ng,

tuÇn, ngµy) Cam +7 ®Õn +10 -1 ®Õn -7 85-90 1-6 th¸ng Chuèi xanh +12 ®Õn +13 + 11,5 ®Õn +

14,5 90-95 10-20 ngµy

Chuèi chÝn +12 ®Õn +13 +13 ®Õn 16 85-90 5-10 ngµy Døa xanh +10 ®Õn +11 10 85-90 2-4 tuÇn Døa chÝn +10 ®Õn +11 + 4,5 ®Õn 10 85-90 2-6 tuÇn V¶i - 0 ®Õn 1,5 85-90 5-11 tuÇn Xoµi - + 7 ®Õn + 10 85-90 4-7 tuÇn Nguån: FAO D−íi ®©y lµ mét sè ph−¬ng h−íng hoÆc nh÷ng nguyªn t¾c ®−îc thùc hiÖn trong b¶o qu¶n: - Khèng chÕ nhiÖt ®é h¹n chÕ qu¸ tr×nh h« hÊp: nhiÖt ®é thÝch hîp cho b¶o qu¶n lµ nhiÖt ®é thÊp, tuú theo tõng lo¹i hµng mµ cã nh÷ng nhiÖt ®é b¶o qu¶n kh¸c nhau nh−ng nãi chung kh«ng ®Ó cao qu¸ 150c, thÝch hîp nhÊt lµ 2 - 40c. - Khèng ChÕ ®é Èm sao cho võa chèng ®−îc bèc h¬i n−íc, võa h¹n chÕ sù ph¸t triÓn cña çc vi sinh vËt g©y thèi háng. §é Èm duy tr× chèng bèc h¬i khèng chÕ ë møc 85 - 95%. ViÖc t¨ng gi¶m ®é Èm trong kho chøa lµ ph¶i cã çc m¸y chuyªn dïng vµ biÖn ph¸p th«ng giã trong kho b¶o qu¶n. Khèng chÕ khÝ hËu m«i tr−êng vµ tiÓu khÝ hËu: nh÷ng biÖn ph¸p cã thÓ thùc hiÖn lµ bao gãi, t¹o l−u th«ng vµ quay vßng kh«ng khÝ, khö hoÆc h¹n chÕ etilen, ®iÒu hoµ khÝ hËu (CA) hoÆc biÕn d¹ng khÝ hËu (MA). ë nh÷ng n−íc ph¸t triÓn ng−êi ta ®iÒu hoµ (hoÆc biÕn d¹ng) khÝ hËu kh«ng chØ trong bao gãi mµ c¶ trong thïng chøa lín (container) hoÆc kho b¶o qu¶n. H¹n chÕ sù ho¹t ®éng cña vi sinh vËt, t¸c nh©n ngo¹i lai chñ yÕu g©y h− háng cho rau qu¶. Sö dông mét sè biÖn ph¸p diÖt trïng cã t¸c dông ng¨n chÆn sù ph¸t triÓn cña vi sinh vËt, ®ång thêi kh«ng lµm h¹i ®Õn søc khoÎ con ng−êi. Chèng tæn th−¬ng c¬ häc cho rau qu¶ trong qu¸ tr×nh vËn chuyÓn. 3.2. ChÕ biÕn

¸p dông c«ng nghÖ chÕ biÕn qu¶ víi nhiÒu tr×nh ®é kü thuËt kh¸c nhau tõ thñ c«ng ®Õn hiÖn ®¹i, víi nhiÒu d¹ng s¶n phÈm chÕ biÕn kh¸c nhau (sÊy, muèi, si r«, r−îu vang, n−íc qu¶, gi¶i kh¸t, ®å hép...). Tr−íc hÕt thùc hiÖn n©ng cÊp, më réng vµ hiÖn ®¹i ho¸ çc nhµ m¸y, xÝ nghiÖp chÕ biÕn rau qu¶ hiÖn cã, ®¸p øng ®−îc yªu cÇu xuÊt khÈu. §Çu t− x©y dùng mét sè nhµ m¸y míi ë çc vïng s¶n xuÊt nguyªn liÖu lín, chuyªn xuÊt khÈu víi qui m« võa vµ nhá, nh−ng cã c«ng nghÖ vµ thiÕt bÞ hiÖn ®¹i, ®ång bé víi çc ph−¬ng tiÖn vËn chuyÓn, kho tµng... ®¹t tr×nh ®é tiªn tiÕn.

§Õn n¨m 2010 hÖ thèng chÕ biÕn ph¶i ®¹t tæng c«ng suÊt kho¶ng 3 triÖu tÊn s¶n phÈm n¨m. Trong ®ã phôc vô cho xuÊt khÈu lµ 1,5 triÖu tÊn Sp/n¨m, cßn l¹i phôc vô nhu cÇu trong n−íc. Trong tæng sè l−îng hµng xuÊt khÈu n¨m 2010 dù kiÕn cã kho¶ng 500.000 tÊn rau qu¶ t−¬i vµ ®«ng l¹nh. V× vËy cÇn ph¶i x©y dùng çc nhµ m¸y ph©n lo¹i, bao gãi, ®ång thêi cã çc kho b¶o qu¶n m¸t, b¶o qu¶n ®«ng l¹nh s¶n phÈm. Dù kiÕn çc nhµ m¸y nµy (víi c«ng suÊt 50.000 tÊn Sp/n¨m) ®−îc bè trÝ ë çc tØnh vµ thµnh phè sau: Hµ Néi, Th¸i B×nh, Nam §Þnh, H¶i Phßng, B×nh ThuËn, L©m §ång, thµnh phè Hå ChÝ Minh, §µ N½ng, TiÒn Giang... Ngoµi ra cßn kho¶ng 30 xÝ nghiÖp liªn doanh, x−ëng chÕ biÕn cña t− nh©n víi tæng c«ng suÊt trªn 100.000 tÊn/n¨m ®S ho¹t ®éng hoÆc chuÈn bÞ ®i vµo s¶n xuÊt. §èi víi çc vïng s¶n xuÊt nhá, ph©n t¸n (diÖn tÝch d−íi 500 ha) cÇn chuyÓn giao c«ng nghÖ b¶o qu¶n vµ chÕ biÕn thÝch hîp (quy m« nhá) ®Ó phôc vô néi tiªu lµ chÝnh. Ngoµi ra cã thÓ xuÊt khÈu th«ng qua çc trung t©m chÕ biÕn lín. Çc d©y chuyÒn quy m« nhá nµy sö dông thiÕt bÞ trong n−íc chÕ t¹o lµ chñ yÕu kÕt hîp nhËp ngo¹i nh−ng ph¶i ®¹t ®−îc tr×nh ®é c«ng nghÖ tiªn tiÕn, an toµn vÖ sinh thùc phÈm vµ chÊt l−îng s¶n phÈm cao. C«ng nghÖ ¸p dông do çc trung t©m chuyÓn giao c«ng nghÖ cña çc tr−êng, ViÖn nghiªn cøu... trong n−íc ®¶m nhiÖm.

B¶ng 34: Dù kiÕn quy ho¹ch ph¸t triÓn çc nhµ m¸y chÕ biÕn ®Õn n¨m 2010

TT Nhµ m¸y C«ng suÊt

(tÊn SP/n¨m) Ghi chó

1. NCN §ång Giao 30.000 Më réng vµ XD míi 2. B¾c Giang 20.000 X©y míi 3. NCN Kiªn Giang 30.000 Më réng vµ XD míi 4. Dona New Towerû 30.000 Më réng LD víi Hång K«ng 5. Qu¶ng NgSi 20.000 X©y míi 6. CÇn Th¬ 25.000 X©y míi 7. Qu¶ng B×nh 20.000 X©y míi 8. VÜnh Phó 20.000 N©ng cÊp, më réng 9. H−ng Yªn 15.000 N©ng cÊp, më réng 10. T©n B×nh (TP HCM) 15.000 N©ng cÊp, më réng 11. Duy H¶i (TP HCM) 15.000 ChuyÓn ®Þa ®iÓm, më réng 12. S¬n la 15.000 X©y míi 13. Nha Trang 15.000 X©y míi 14. §ång Th¸p 15.000 X©y míi 15. Cöu Long 15.000 X©y míi 16. Lµo Cai 10.000 X©y míi 17. L¹ng S¬n 10.000 X©y míi 18. Nam Hµ 20.000 Më réng LD víi Trung Quèc 19. Hµ Néi 20.000 N©ng cÊp, më réng 20. Hµ TÜnh 50.000 X©y míi X©y míi 21. B×nh Ph−íc 50.000 X©y míi 22. TiÒn Giang 15.000 N©ng cÊp Tæng sè 475.000

§Ó ®¶m b¶o ®ñ n¨ng lùc chÕ biÕn çc s¶n phÈm rau qu¶ xuÊt khÈu vµo n¨m 2010 (bao gåm çc lo¹i qu¶ ®ãng hép, sÊy, n−íc qu¶,...) cÇn ph¶i n©ng cÊp c¶i t¹o çc nhµ m¸y cò hiÖn cã. §ång thêi l¾p míi çc d©y chuyÒn chÕ biÕn ®ång bé, hiÖn ®¹i (tæng c«ng suÊt ®¹t 475.000 tÊn/n¨m). Vïng BSCL: §Þnh h−íng sÏ x©y dùng mét sè nhµ m¸y s¶n xuÊt n−íc qu¶ lín víi c«ng nghÖ tiªn tiÕn, thiÕt bÞ chÕ biÕn hiÖn ®¹i nh− sau: më réng nhµ m¸y chÕ biÕn rau qu¶ xuÊt khÈu TiÒn Giang lªn 20.000 tÊn/n¨m; më réng nhµ m¸y chÕ biÕn n−íc qu¶ c« ®Æc Kiªn Giang lªn 20.000 tÊn/n¨m; x©y dùng míi 2 nhµ m¸y n−íc qu¶ c« ®Æc ë çc tØnh nh−: CÇn Th¬ (l0.000 tÊn tr¸i/n¨m), VÜnh Long (10.000 tÊn tr¸i/n¨m).

4. Gi¶i ph¸p thÞ tr−êng 4. 1. X¨ú d−ng çc chî qu¶ ®Çu mèi - Sím h×nh thµnh çc chî qu¶ ®Çu mèi ë çc vïng nguyªn liÖu träng ®iÓm.Tr−íc m¾t ®Ò nghÞ chän TiÒn Giang, CÇn Th¬, B¾c Giang, H¶i D−¬ng ®Ó x©y dùng chî qu¶ ®Çu mèi ®Ó tËp trung hµng cã sè l−îng lín, chÊt l−îng cao, gi¸ c¶ phï hîp phôc vô cho c¶ 3 kªnh: tiªu thô néi ®Þa, xuÊt khÈu vµ nguyªn liÖu cho chÕ biÕn. G¾n víi viÖc x©y dùng çc chî qu¶ ®Çu mèi ®Ó h×nh thµnh côm tiÓu thñ c«ng nghiÖp vÒ s¬ chÕ, chÕ biÕn, b¶o qu¶n vµ xuÊt khÈu tr¸i c©y. Tr−íc m¾t vïng §BSCL cÇn x©y dùng çc nhµ m¸y ®ãng gãi, d¸n nhSn cho cam, b−ëi, xoµi, sÇu riªng... t¹i vïng nguyªn liÖu. KhÈn tr−¬ng hoµn thµnh khu Trung t©m th−¬ng m¹i qu¶ Quèc gia cã tæng diÖn tÝch kho¶ng 12 ha ®Æt t¹i xS Hßa Kh¸nh, huyÖn Çi BÌ, TiÒn Giang, víi tæng sè vèn ®Çu t− kho¶ng 65 tû ®ång. Trong ®ã bao gåm siªu thÞ tr¸i c©y, khu b¸n sÜ, khu b¸n lÏ, trung t©m b¸n ®Êu gi¸, v−ên −¬m c©y gièng, trung t©m khuyÕn n«ng t− vÊn cho nhµ v−ên, ... §©y sÏ lµ b−íc ngoÆt ®Ó nhµ v−ên, çc doanh nh©n trong lµng qu¶ giao th−¬ng nh»m n©ng cao vÞ thÕ hµng hãa n«ng s¶n cña ®ång b»ng s«ng Cõu Long nãi riªng vµ toµn quèc nãi chung. 4. 2. TÝch cùc ©m ®Çu ra ch o sa ri ph©n in Xóc tiÕn th−¬ng m¹i, t×m kiÕm thÞ tr−êng tiªu thô tr¸i c©y: ngµnh N«ng nghiÖp çc tØnh cÇn øng dông c«ng nghÖ th«ng tin trong viÖc t×m hiÓu thÞ tr−êng qu¶ trong vµ ngoµi n−íc vÒ tiªu chuÈn chÊt l−îng tr¸i, gi¸ c¶, thÞ tr−êng tiªu thô, kiÓm dÞch thùc vËt, th«ng tin nhanh chãng vµ ®Çy ®ñ cho çc nhµ v−ên ®Ó cã ®Þnh h−íng s¶n xuÊt ®óng. Thµnh lËp çc hîp t¸c xS tiªu thô qu¶ cña tØnh lµm cÇu nèi trung gian gi÷a nhµ v−ên vµ çc c«ng ty xuÊt nhËp khÈu ®Ó t×m ®Çu ra cho s¶n phÈm vµ b¶o vÖ quyÒn lîi cho nhµ v−ên. KhuyÕn khÝch thµnh lËp çc hîp t¸c xS tiªu thô qu¶ ngay t¹i çc vïng nguyªn liÖu vµ çc vïng tËp trung nh−: Tam B×nh, Long Hå, B×nh Minh (VÜnh Long); Çi BÌ, Cai L©y (TiÒn Giang) vµ Ch©u Thµnh, Phông HiÖp, ë M«n (CÇn Th¬), Lôc Ng¹n (B¾c Giang), Thanh Hµ (H¶i D−¬ng)... Cã biÖn ph¸p b¶o vÖ çc th−¬ng hiÖu qu¶ ®S ®¨ng ký vµ cã thÞ phÇn trªn th−¬ng tr−êng. H¹n chÕ çc tr−êng hîp s¶n xuÊt hµng hãa kh«ng ®óng theo çc tiªu chuÈn ®S ®¨ng ký cho th−¬ng hiÖu. C«ng bè tiªu chuÈn th−¬ng hiÖu cho tõng chñng lo¹i qu¶ vµ tËp huÊn triÓn khai ®¨ng ký th−¬ng hiÖu vÒ c©y gièng qu¶ vµ çc s¶n phÈm chÕ biÕn tõ tr¸i c©y.

5. Gi¶i ph¸p vÒ chÝnh s¸ch

5.1. ChÝnh s¸ch ruéng ®Êt - ChuyÓn mét sè ruéng ®Êt s¶n xuÊt c©y hµng n¨m (l−¬ng thùc, mµu...) kÐm hiÖu qu¶ sang trång c©y ¨n qu¶ ë vïng ®ång b»ng, nhÊt lµ vïng ven çc ®« thÞ, vïng phôc vô du lÞch. Ph¸t triÓn m« h×nh trang tr¹i, t¹o ®iÒu kiÖn cho çc hé cã vèn, kinh nghiÖm s¶n xuÊt nhËn thªm ®Êt ®ai (hoang ho¸) theo luËt ®Êt ®ai ®Ó trång c©y ¨n qu¶, chó träng viÖc ph¸t triÓn lªn vïng ®åi, vïng miÒn nói. 5.2. ChÝnh s¸ch tÝn dông - Cho vay vèn trung vµ dµi h¹n ®Ó ph¸t triÓn c©y ¨n qu¶ dµi ngµy. Møc cho vay tèi thiÓu b»ng 35 - 45% suÊt ®Çu t− cho çc kh©u khai hoang, lªn luèng, gièng, ph©n bãn, t−íi . Thêi gian cho vay liªn tôc trong 3 n¨m, thêi gian tr¶ nî sau 4 n¨m vµ ®−îc tr¶ dÇn trong vßng 4 - 5 n¨m. Çc lo¹i c©y ¨n qu¶ trång trong rõng phßng hé theo m« h×nh n«ng l©m kÕt hîp ®−îc hç trî vèn ®Çu t− nh− trong ch−¬ng tr×nh trång rõng phßng hé. - víi çc dù ¸n chÕ biÕn cho çc vïng qu¶ tËp trung, ¸p dông ph−¬ng thøc liªn kÕt, liªn doanh víi n−íc ngoµi hoÆc ng©n hµng b¶o lSnh vay vèn n−íc ngoµi tr¶ chËm trong vßng 7 - 10 n¨m, lSi xuÊt kho¶ng 5%/n¨m ®Ó mua s¾m thiÕt bÞ. 5.3. ChÝnh s¸ch xuÊt nhËp khÈu - Cã chÝnh s¸ch miÔn thuÕ xuÊt khÈu qu¶ t−¬i vµ s¶n phÈm qu¶ chÕ biÕn ®Ó cã ®iÒu kiÖn c¹nh tranh vÒ gi¸ trªn th−¬ng tr−êng quèc tÕ, nhÊt lµ thêi kú ®Çu x©m nhËp vµo çc thÞ tr−êng míi. - Cã gi¶i ph¸p h÷u hiÖu chèng bu«n lËu hoa qu¶ qua biªn giíi. Tr−êng hîp s¶n phÈm qu¶ ®−îc phÐp nhËp, cÇn cã møc thuÕ hîp lý ®Ó b¶o hé hµng ho¸ trong n−íc.

- Trong giai ®o¹n ®Çu, n¨ng suÊt, chÊt l−îng qu¶ cßn thÊp, gi¸ thµnh chÕ biÕn qu¶ cßn cao, cÇn cã chÝnh s¸ch bï gi¸ cho hµng xuÊt khÈu. 5.4. ChÝnh s¸ch ®Çu t− - §Çu l− x©y dùng çc c¬ së h¹ tÇng nh− çc c¬ së b¶o qu¶n chÕ biÕn, c«ng tr×nh phô trî, çc cöa hµng bu«n b¸n rau qu¶ tËp trung vµ mét sè c¬ së h¹ tÇng kh¸ c: ®−êng, ®iÖn, c«ng tr×nh thuû lîi,... - CÇn cã chÝnh s¸ch khuyÕn khÝch çc thµnh phÇn kinh tÕ tham gia ®Çu t− khÐp kÝn tõ s¶n xuÊt, thu ho¹ch, tån tr÷, chÕ biÕn ®Õn tiªu thô. 6. Gi¶i ph¸p vÒ vèn 6. 1. Vèn ®Çu t−

B¶ng 35: Nhu cÇu dÇu t− s¶n xuÊt c©y ¨n qu¶

DiÖn tÝch (ha) Nhu cÇu vèn (tr.®ång) Lo¹i h×nh SuÊt ®Çu t− (tr.®ång) 2005 2010 2005 2010

- C¶i t¹o 20 17740 22660 354800 453200 - Trång míi 30 55740 79150 1672200 2374500 - Ch¨m sãc 5 30500 38190 152500 190950 Tæng céng 103980 140000 2179500 3018650 Theo ph−¬ng ¸n ph¸t triÓn mét sè lo¹i c©y ¨n qu¶ chÝnh ®−îc lùa chän th× qui m« v−ên c©y ¨n qu¶ ®Õn n¨m 2010 ë çc tØnh diÒu tra sÏ ®¹t h¬n 600 ngµn ha. DiÖn tÝch dù kiÕn ph¸t triÓn thªm gÇn 250 ngµn ha, trong ®ã sÏ c¶i t¹o tõ v−ên t¹p h¬n 40 ngµn ha, tõ v−ên hçn hîp kÐm hiÖu qu¶ h¬n 68 ngµn ha vµ tõ ®Êt trång míi gÇn 140 ngµn ha. Nh− vËy, møc vèn ®Çu t− ®Ó ph¸t triÓn v−ên ®Õn n¨m 2010 −íc tÝnh kho¶ng h¬n 5000 tû ®ång, trung b×nh cÇn h¬n 700 tû ®ång/n¨m. Trong ®ã: - C¶i t¹o vµ trång míi : 4854,7 tû ®ång. - Th©m canh v−ên cã s½n: 343,5 tû ®ång. Do thêi gian kiÕn thiÕt c¬ b¶n v−ên c©y kÐo dµi tõ 3 - 4 n¨m nªn Ng©n hµng ph¶i cho vay tèi thiÓu thêi h¹n 4 n¨m víi lSi suÊt −u ®Si ®Ó khuyÕn khÝch n«ng d©n c¶i t¹o v−ên... 6.2. Nguån vèn - Vèn ng©n s¸ch: tËp trung ®Çu t− cho nghiªn cøu khoa häc, x©y dùng c¬ së h¹ tÇng (thuû lîi, ®iÖn...). Hç trî nhËp çc gièng rau qu¶ cã chÊt l−îng cao nh− døa Cayenne. §Çu t− x©y dùng çc c¬ së s¶n xuÊt gièng cÊp I, cÊp II. §Æc biÖt vÒ çc mÆt nh−: c¬ së nu«i cÊy m« (chuèi, døa...), çc nhµ l−íi çch ly, çc hÖ thèng nhµ gi¶m c©y con cã m¸i che vµ t−íi phun, çc v−ên c©y mÑ cung cÊp m¾t ghÐp, v−ên s¶n xuÊt h¹t c©y lµm gèc ghÐp, v−ên nh©n nhanh... Hç trî s¶n xuÊt c©y ¨n qu¶ cho çc vïng miÒn nói (¸p dông chÝnh s¸ch hç trî ®èi víi trång rõng phßng hé víi møc hç trî lµ 2 ,5 triÖu ®ån.g/ha) Huy ®éng çc nguån vèn kh¸c nh− :vèn tÝn dông ®Çu t− theo kÕ ho¹ch nhµ n−íc, vèn n−íc ngoµi (liªn doanh, ODA...) ®Ó x©y dùng nhµ m¸y chÕ biÕn, x©y dùng çc vïng chuyªn canh... Vèn cña d©n ®Ó ph¸t triÓn s¶n xuÊt.

KÕT LUËN Vµ KIÕN NGHÞ 1. KÕt luËn - Nh÷ng n¨m gÇn ®©y c©y ¨n qu¶ ®ãng vai trß kh¸ quan träng trong viÖc n©ng cao thu nhËp, c¶i thiÖn ®êi sèng cña nh©n d©n çc vïng trong c¶ n−íc. ViÖc h×nh thµnh ngµy cµng nhiÒu çc vïng c©y ¨n qu¶ tËp trung ®S cung cÊp hµng n¨m mét s¶n l−îng tr¸i c©y lín phôc vô cho nhu cÇu cuéc sèng vµ xuÊt khÈu, tham gia tÝch cùc vµo viÖc chuyÓn ®æi c¬ cÊu c©y trång, xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo, c¶i thiÖn ®¸ng kÓ ®êi sèng ng−êi d©n, ®ång thêi gãp phÇn thóc ®Èy nhanh qu¸ tr×nh c«ng nghiÖp ho¸ hiÖn ®¹i ho¸ n«ng nghiÖp n«ng th«n.

Sè l−îng vµ chñng lo¹i c©y ¨n qu¶ chÝnh ë çc vïng ®iÒu tra rÊt phong phó vµ ®a d¹ng, cã nhiÒu mÆt hµng cã gi¸ trÞ hµng ho¸ cao nh−: b−ëi, cam, nhSn, xoµi, sÇu riªng, døa... ®S ®−îc xuÊt khÈu qua çc n−íc: Trung Quèc, Hong Hong, Singapore... ... -ViÖc øng dông çc tiÕn bé khoa häc kü thuËt vµo s¶n xuÊt ®S d−îc çc nhµ v−ên ¸p dông thµnh c«ng, ®¸ng kÓ nhÊt lµ trªn çc lSnh vùc: c©y gièng, xö lý ra hoa t¹o vô nghÞch, phßng trõ s©u bÖnh v.v... qua dã ®S gãp phÇn c¶i t¹o vµ n©ng cao hiÖu qu¶ v−ên c©y. - Trong çc vïng ®iÒu tra th× vïng §BSCL cã n¨ng suÊt, s¶n l−îng çc lo¹i c©y ¨n qu¶ ®¹t cao so víi møc trung b×nh toµn quèc, ®Æc biÖt lµ xoµi, cam vµ b−ëi. H¬n n÷a mïa vô thu ho¹ch çc lo¹i c©y ¨n qu¶ chÝnh ë vïng §BSCL th−êng sím h¬n çc tØnh vïng §«ng Nam BéÄ vµ kh«ng trïng víi çc tØnh phÝa B¾c. §©y lµ mét lîi thÕ ®Æc biÖt cña vïng §BSCL trong s¶n xuÊt, chÕ biÕn còng nh− xuÊt khÈu tr¸i c©y. - Tuy nhiªn, viÖc ph¸t triÓn c©y ¨n qu¶ hiÖn nay cßn gÆp ph¶i nhiÒu v−íng m¾c nh−: + Chñng lo¹i gièng çc lo¹i c©y ¨n qu¶ ®ang sö dông phÇn lín ®ang bÞ tho¸i ho¸, n¨ng suÊt thÊp, chÊt l−îng kÐm. + C«ng nghÖ sau thu ho¹ch cßn thñ c«ng vµ ch−a ®−îc quan t©m ®Çu t−. + ThÞ tr−êng tiªu thô kh«ng æn ®Þnh. M¹ng l−íi ph©n phèi vµ tiªu thô ®Òu do t− th−¬ng ®¶m nhËn nªn ch−a b¶o ®¶m ®−îc lîi Ých cña ng−êi s¶n xuÊt. 2. KiÕn nghÞ - Trªn c¬ së çc ®Þnh h−íng chung vÒ kh¶ n¨ng ph¸t triÓn c©y ¨n qu¶ chÝnh theo vïng th× cÇn ph¶i cã nh÷ng dù ¸n cô thÓ cho tõng lo¹i c©y. Çc tØnh cÇn tiÕp tôc hîp t¸c víi çc c¬ quan khoa häc (ViÖn, Tr−êng §¹i häc) ®Ó du nhËp, kh¶o nghiÖm vµ b×nh tuyÓn çc gièng c©y ¨n qu¶ míi nh»m thay thÕ çc gièng cò cã n¨ng suÊt chÊt l−îng kÐm. - CÇn cã sù phèi hîp ®ång bé gi÷a ngµnh N«ng nghiÖp, ng©n hµng, dÞa chÝnh ®Ó cho çc nhµ v−ên vay vèn kÞp thêi, vµ sö dông ®ång vèn ®óng cã hiÖu qu¶. - Çc tØnh cÇn cã mét sè chÝnh s¸ch −u ®Si nh− chÝnh s¸ch khuyÕn khÝch ®Çu t− chÝnh s¸ch vÒ vèn dµi h¹n cho c©y ¨n qu¶, chÝnh s¸ch vÒ ph¸t triÓn thÞ tr−êng ®Æc biÖt lµ thÞ tr−êng xuÊt khÈu vµ çc chÝnh s¸ch cã liªn quan kh¸c. T¨ng c−êng ®Çu t− cho c«ng t¸c khuyÕn n«ng (gièng, kü thuËt canh t¸c, b¶o vÖ thùc vËt, ®¶m b¶o chÊt l−îng, b¶o qu¶n,...). - Xóc tiÕn viÖc d¨ng ký th−¬ng hiÖu hµng ho¸ cho çc lo¹i c©y ¨n qu¶ cã gi¸ trÞ hµng ho¸ cao nh− cam sµnh B¾c Quang (Hµ Giang), B−ëi Phóc Tr¹ch (HµTÜnh), xoµi çt Hßa Léc (TiÒn Giang). CÇn ®Çu t− ph¸t triÓn nhanh c«ng nghÖ chÕ biÕn vµ b¶o qu¶n. TiÕp tôc ®Çu t− x©y dùng çc c¬ së s¶n xuÊt gièng s¹ch bÖnh. Nhµ n−íc ph¶i cã sù qu¶n lý vÒ chÊt l−îng gièng c©y l−u hµnh trªn thÞ tr−êng.

Phô lôc

BiÓu 1a T×nh h×nh xuÊt nhËp khÈu mét sè lo¹i qu¶ trªn thÕ giíi vµ ViÖt Nam n¨m 2000

NhËp khÈu XuÊt khÈu

Lo¹i qu¶ Quèc gia NhËp khÈu (tÊn)

Gi¸ trÞ NK (1000USD)

XuÊt khÈu (tÊn)

Gi¸ trÞ XK (1000 USD)

T¸o

ThÕ giíi Trung Quèc ViÖt Nam

4.776.139 155.694 28.500

2.447.374 94.651 7.200

5.256.650 297.651

2.329.012 96.560

M¬ mËn ThÕ giíi Trung Quèc ViÖt Nam

170.696

164.333

182.565 59 180.556 29

Chuèi ThÕ giíi Trung Quèc ViÖt Nam

14.623.051 593.533

6.209.662 169.296

14.438.599 50.248 4.515

4.359.811 33.047 2.200

Cam Quýt ThÕ giíi

Trung Quèc ViÖt Nam

34.429 75

40.045 45 52.788 5.424

29

27.597 1.380 60

Rau qu¶ ThÕ giíi


112.508.751 2.184.473 109.554

74.039.357 1.061.705

48.170

114.085.244 5.446.032 265.259

67.777.921 3.562.619 267.931

Qu¶ t−¬i nhiÖt ®íi ThÕ giíi


39.853

30.840

104.426

7.560

Qu¶ kh« nhiÖt ®íi ThÕ giíi Trung Quèc ViÖt Nam

149.065 21.847

111.006 17.554

111.984 1.202

97.481 317

Nho ThÕ giíi Trung Quèc ViÖt Nam

2.531.956 74.052

2.790.156 58.508

2.734.657 982

2.624.667 1.130

Chanh vµ Lime ThÕ giíi


1.441.143 4.900

806.343 2.370

1.590.107 2

726.403 2

Qu¶ kh« ®ãng hép ThÕ giíi Trung Quèc ViÖt Nam

236.974 47.367 37.700

266.396 23.983 30.000

255.370 23.558 23.000

330.106 22.694 27.000

Qu¶ t−¬i ®ãng hép ThÕ giíi


776.748 137.110 830

649.451 83.626 250

726.500 58.538 11.100

495.960 17.705 12.400

Xoµi ThÕ giíi


566.521

491.310

622.690 2.471 280

391.741 1.334 110

Cam ThÕ giíi


4.568.762 72.906

1.936.161

32.303 4.433.649

2.687

1.742.146 453

Lª ThÕ giíi Trung Quèc ViÖt Nam

1.548.834 6.225 11.400

1.005.362 3.630 2.700

1.572.119 146.430

923.682 35.811

(TiÕp biÓu 1a)

NhËp khÈu

XuÊt khÈu

Lo¹i qu¶ Quèc gia

NhËp khÈu (tÊn)

Gi¸ trÞ NK (1000USD)

XuÊt khÈu (tÊn)

Gi¸ trÞ (1000 USD)

Lª t−íi ThÕ giíi


196.710 4.220

163.088 1.920

111.145 7.861

80.375 4.412

MËn ThÕ giíi


387.561 20.451

331.344 14.358

364.444 1.350

306.113 254

Nho ThÕ giíi


2.531.956 74.052

2.790.156 58.508

2.734.657 982

2.624.667 1.130

§u ®ñ ThÕ giíi


159.828 2.628

139.174 1.962

154.066 138 109.989 23

Døa ThÕ giíi Trung Quèc ViÖt Nam

1.044.333 1.326

623.043 383

1.039.209 2.232 65

414.995 1.127 140

Xoµi ThÕ giíi


566.521

491.310

622.690 2.471 280

391.741 1.334 110

Qu¶ vµ rau ThÕ giíi


112.508.751 2.184.473 109.554

74.039.357 1.061.705

48.170

114.085.244 5.446.032 265.259

67.777.921 3.562.619 267.931

Hoa qu¶ t−¬i nhiÖt ®íi ®ãng hép


149.065 21.847

111.006 17.554

111.984 1.202

97.481 317

Hoa qu¶ kh« nhiÖt ®íi ®ãng hép


39.853

30.840

104.426

7.560

BiÓu 1b ThÞ tr−êng xuÊt khÈu c©y ¨n qu¶ cña ViÖt Nam

Trong 11 th¸ng ®Çu n¨m 1999 STT N−íc nhËp khÈu Gi¸ trÞ (USD) Tû lÖ (%)

I Ch©u ¸ 52210441 82,30 1 Trung Quèc 19980057 31,50 2 §µi Loan 8591302 13,54 3 NhËt B¶n 7863371 12,40 4 Lµo 6437828 10,15 5 Hång K«ng 2601472 4,10 6 Campuchia 2392661 3,77 7 Hµn Quèc 1692734 2,67 8 Singapore 1423363 2,24 9 Mayl©ysia 403858 0,64 10 Th¸i lan 397284 0,63 11 Ên ®é 266926 0,42 12 CTVQ ¶ rËp Thèng nhÊt 113730 0,18 13 Philippines 26065 0,04 14 Iran 19790 0,03 II Ch©u ©u 7471119 11,78 15 Ph¸p 1999500 3,15 16 Italia 1563143 2,46 17 Hµ Lan 1056602 1,67 18 §øc 962928 1,52 19 Nga 778719 1,23 20 Anh 423677 0,67 21 Thuþ Sü 331621 0,52 22 BØ 100172 0,16 23 T©y Ban Nha 92200 0,15 24 Ba Lan 85112 0,13 25 ¸o 34420 0,05 26 Na Uy 21154 0,03 27 Bungari 11424 0,02 28 §an m¹ch 6475 0,01 29 Thuþ §iÓn 3972 0,01 III Ch©u Mü 3289584 5,19 30 Mü 2614992 4,12 31 Canada 674592 1,06 IV Ch©u óc 466073 0,73 63437217 100

Nguån: Tæng côc H¶i quan th¸ng 02/2000

BiÓu 1c

Gi¸ trÞ xuÊt khÈu rau qu¶ ph©n theo thÞ tr−êng §¬n vÞ: TriÖu USD

N¨m N−íc

1996 1997 1998 1999 2000 Tæng sè 90.20 71.20 53.40 104.90 213.56 Trung Quèc 5.10 24.85 10.46 32.88 120.35 §µi loan 12.06 11.60 6.06 11.90 20.84 Hµn Quèc 3.24 1.64 4.09 10.07 13.69 NhËt B¶n 5.76 8.48 6.57 9.37 11.73 Lµo 0.63 0.21 4.46 9.24 2.09 In®«nªxia 1.28 0.86 0.20 4.54 1.37 Hång K«ng 5.64 1.79 5.10 3.22 3.32 Mü 1.23 5.30 2.56 3.21 2.18 Campuchia 0.08 0.24 2.79 0.80 Ph¸p 1.12 1.15 1.81 2.46 2.09 Singapo 17.05 2.09 2.32 2.07 1.23 Italia 0.48 0.87 1.03 1.74 2.03 Hµ lan 0.73 1.30 1.26 1.59 2.16 Maylayxia 4.56 1.08 0.49 1.46 1.39 §øc 0.51 0.77 1.57 1.28 1.84 Ên §é 0.07 0.03 1.09 Liªng Bang nga 2.08 2.57 1.25 1.00 4.66 Ca Na §a 0.46 0.21 0.26 0.97 1.16 Th¸i lan 1.83 0.27 0.42 0.86 0.71 V−¬ng Quèc Anh 0.33 0.17 0.43 0.69 0.78 Thuþ SÜ 0.21 0.31 0.63 0.65 Oxtr©ylia 0.89 1.96 0.24 0.56 1.37 T©y Ban Nha 0.04 0.02 0.04 0.36 0.07 BØ 0.15 0.10 0.19 0.13 0.24 Ba lan 0.02 0.09 0.07 0.13 0.16 Philippin 1.04 0.32 0.43 0.12 0.02 TiÓu v−¬ng quèc RËp thèng nhÊt 0.01 0.11 0.04 A ixlen 0.10 Ucraina 0.16 0.24 0.24 0.09 0.07 Niudilan 0.09 0.08 0.15 0.06 0.01 Na Uy 0.08 0.06 0.09 ¸o 0.01 0.03 0.01 Bungari 0.02 Brun©y 0.02 Braxin 0.02 I ran 0.02 §an m¹ch 0.05 0.07 0.01 Achentina 0.05 Ailen 0.03 Hung ga ri 0.11 0.02 PhÇn Lan 0.08 0.02 Rumani 0.15 Céng hoµ SÐc 0.17 0.02 0.09 Slovakia 0.03 Thuþ §iÓn 0.01 0.01 0.12 1.16 RËp Xe ót 0.01 M«ng cæ 0.13 Céng hoµ Nam phi 0.02

BiÓu 2 a DiÖn tÝch nh©n, v¶i, ch«m ch«m ph©n theo ®Þa ph−¬ng

DVT: ha

N¨m STT TØnh/thµnh phè

1995 2000 2001 2002 C¶ n−íc 37875 168314 194968 202408 I §ång b»ng s«ng hång 5553 20817 23977 25798 2 H¶i D−¬ng 2342 9438 11492 12440 3 H−ng yªn 159 1502 1615 2327 4 Ninh B×nh 635 1107 1113 1220 II Trung du MiÒn nói B¾c Bé 11357 68061 80435 69900 1 Hµ Giang 11357 894 1110 1100 2 Lµo Cai 1685 1908 2250 3 L¹ng S¬n 42 7044 7123 7150 4 B¾c Giang 5260 25459 33774 33800 5 S¬n la 4074 9651 10338 13400 6 Hoµ B×nh 686 4529 4276 3900 III B¾c Trung Bé 2519 2506 2850 1 Thanh Ho¸ 2200 2209 2500 2 Hµ TÜnh 173 146 200 IV Duyªn h¶i Nam Trung Bé 373 387 450 1 Qu¶ng NgSi 30 2 B×nh §Þnh 128 170

200

3 Kh¸nh Hoµ 215 217 250 V T©y Nguyªn 257 718 820 1 §¾c L¾c 257 436 470 VI §«ng nam Bé 2963 24889 32047 40800 1 TP. Hå ChÝ Minh 515 631 700 2 Ninh ThuËn 13 49 3 B×nh Ph−íc 229 4303 4638 8800 4 T©y Ninh 171 4505 6986 8500 5 B×nh D−¬ng 2090 1992 2900 6 §ång Nai 2164 8040 11593 13600 7 B×nh ThuËn 1832 2652 2700 8 Bµ RÞa- Vòng Tµu 386 3555 3555 3600

VII §ång B»ng S«ng cöu Long 18002 51398 54898 61790 1 §ång Th¸p 2206 6191 6700 6700 2 An Giang 115 117 117 130 3 TiÒn Giang 7923 13210 14021 15787 4 VÜnh long 5437 9529 10329 11181 5 BÕn Tre 16204 16842 17250 6 CÇn Th¬ 478 2050 2485 5797 7 Trµ Vinh 619 1152 1177 1420 8 Sãc Tr¨ng 1086 2786 3077 3300 9 B¹c Liªu 137 150 150 225 10 Cµ Mau 1 9

BiÓu 2b S¶n l−îng nh8n, v¶i, ch«m ch«m ph©n theo ®Þa ph−¬ng

§VT : TÊn N¨m

STT TØnh/thµnh phè 1995

2000

2001

2002

C¶ n−íc 223273 614251 670271 817700 1 §ång b»ng s«ng Hång 38844 74237 45487 102264 2 H¶i D−¬ng 14209 23847 17013 39630 3 H−ng yªn 6536 12597 2600 20250 4 Ninh B×nh 1887 2225 1391 2400 II Trung du MiÒn nói b¾c Bé 16862 69703 59708 92417 1 Hµ Giang 410 346 360 2 Lµo Cai 1384 789 2800 3 L¹ng S¬n 92 2796 1680 1740 4 B¾c Giang 5459 29027 33810 55820 5 S¬n La 5172 7561 2607 22300 6 Hoµ B×nh 1008 2974 1536 7600 III B¾c Trung Bé 6655 6569 7100 1 Thanh Ho¸ 5830 5864 6300 2 Hµ TÜnh 657 536 700 IV Duyªn h¶i Nam Trung Bé 583 707 720 1 Qu¶ng NgSi 14 2 B×nh §Þnh 122 184 200 3 Kh¸nh Hoµ 447 523 520 V T©y Nguyªn 694 2162 2310 1 §¾c L¾c 694 1077 1730 VI §«ng Nam Bé 57703 80623 103732 149000 1 TP. Hå ChÝ Minh 3010 3150 3300 2 Ninh ThuËn 130 123 100 3 B×nh ph−íc 1984 3732 25200 4 T©y Ninh 809 18051 22332 32500 5 B×nh D−¬ng 2934 3372 6000 6 §ång Nai 55288 44724 58400 66600 7 B×nh ThuËn 5910 7875 8100 8 Bµ RÞa- Vòng Tµu 1476 3887 4871 7200 VII §ång b»ng s«ng Cöu Long 109864 381756 447541 463889 1 §ång Th¸p 8479 22837 24806 25300 2 An Giang 1808 207 215 220 3 TiÒn Giang 54594 114199 155065 198450 4 VÜnh Long 4.0157 78547 88026 92529

5 BÕn Tre 146178 153550 117550 6 CÇn Th¬ 5320 5518 5560 7 Trµ Vinh 6600 12152 15230 8 Sãc tr¨ng 4196 7135 7489 8300 9 B¹c Liªu 622 721 720 750 10 Cà Mau 8 12

BiÓu 3

DiÖn tÝch, s¶n l−îng døa ph©n theo ®Þa ph−¬ng

§VT: DT; Ha; SL : TÊn DiÖn t×ch gieo trång (ha) S¶n l−îng (tÊn) STT

TØnh/thµnh phè 1995

2000

2001

2002

1995

2000

2001

2002

C¶ n−íc 26354 36501 36396 43228 184753 291428 318196 333264

1 §ång b»ng s«ng Hång 1305 2064 2480 2500 17472,3 24023 38653 40200

1 VÜnh Phóc 131 237 455 456 959,8 1457 2444 2514

2 Hµ T©y 475 181 483 112 4950 1725 1856 1930

3 Ninh B×nh 520 1572 1792 1900 10322 20315 33999 36400

II Trung du MiÒn nói B¾c Bé 1675

2367

2759

2600

6081,7

8023

10524

13072

1 Cao B»ng 94 78 56 291 196 150

2 Lµo Cai 70 470 300 217 200 1300 3217 3087

3 L¹ng S¬n 32 56 56 175 295 456 413 337

4 B¾c Giang 573 657 970 1742 2262,5 1495 3180 8586

5 S¬n La 123 168 178 255 252 779 711 561

6 Hoµ B×nh 30 183 185 179 394 351

III B¾c Trung Bé 4419 5244 6464 7400 19463 25218 29711 37100

1 Thanh Ho¸ 3153 2900 3500 3700 10664 11107 11155 13200

2 NghÖ An 390 600 1070 2050 3120 4050 8250 11700

3 Hµ TÜnh 83 406 433 453 470 1057 1309 1634

IV Duyªn h¶i Nam Trung Bé 1583 3482 3737 4316 8615 20832 24672 27197

1 §µ N½ng 97 91 92 95 937,8 844 833 918

2 Qu¶ng Nam 485 2320 2554 2342 4260,2 15724 19840 21872

3 Qu¶ng NgSi 213 250 250 571 1140 1547 1632 1799

4 B×nh §Þnh 506 500 433 798 1509 2045 1696 1869

5 Phó Yªn 18 174 199 297 18 166 200 220

6 Kh¸nh Hoµ 264 147 209 213 750 506 471 519

V T©y Nguyªn 130 284 301 876 1056 2357 1994 10832

1 Gia Lai 80 120 150 217 656 1056 1081 1154

2 §¾c L¾c 50 124 151 234 400 1218 913 1215

VI §«ng Nam Bé 234 313 438 536 1195 1417 1608 2835

1 TP. Hå ChÝ Minh 66 150 150 150 722 935 1170 2073

2 §ång nai 130 123 288 290 435 273 438 762

3 B×nh ThuËn 40 209

VII §ång b»ng s«ng Cöu Long 17008 22787 20237 25000 130870 209558 209579 205000 1 Long An 714 661 526 478 108 1866 2051 2006

2 TiÒn Giang 4132 7803 6870 6943 13635 79880 81890 89650

3 VÜnh Long 62 36 50 70 269 283 278 251

4 Kiªn Giang 7970 9200 8679 9214 73000 89094 91788 82782

5 CÇn Th¬ 1338 1394 1378 12020 12529 12809

6 Trµ Vinh 400 26 50 1387 4600 300 528 516

7 B¹c Liªu 3455 3625 2570 2607 34775,6 24860 19260 15759

8 Cµ mau 275 98 98 198 4482,4 1255 1255 1227

BiÓu 4a DiÖn tÝch chuèi ph©n theo ®Þa ph−¬ng

DVT:ha

N¨m STT TØnh/thµnh phè 1995

2000

2001

2000

C¶ n−íc 91750 98546 101104 101745

1 §ång b»ng s«ng Hång 16607 17889 17934 18500

1 H¶i D−¬ng 1006 1093 1140 1250

2 H−ng yªn 6794 3160 2935 2900

3 Ninh B×nh 1280 955 967 1080

II Trung du MiÒn nói B¾c Bé 7727 10799 11120 10500

1 Hµ Giang 138 360 383 450

2 Lµo Cai 634 794 798 860

3 L¹ng S¬n 624 644 680 600

4 B¾c Giang 740 1033 1005 1000

5 S¬n La 1213 1701 1589 1500

6 Hoµ B×nh 565 575 630

III B¾c Trung Bé 10950 14711 15299 15500

1 Thanh Ho¸ 5604 7660 7670 7700

2 NghÖ An 2414 3230 3586 3600

3 Hµ TÜnh 918 1281 1350 1400

IV Duyªn h¶i Nam Trung Bé 8978 9521 10098 10300

1 §µ N½ng 151 160 165 210

2 Qu¶ng Nam 1821 2245 2286 2320

3 Qu¶ng NgSi 1180 1280 1295 1200

4 B×nh §Þnh 1134 1447 1459 1520

5 Phó yªn 2136 2194 2394 2530

6 Kh¸nh Hoµ 2556 2195 2499 2520

V T©y Nguyªn 2198 2837 2943 3000

1 Kon Tum 210 823 829 900

2 Gia Lai 872 890 930 900

3 §¾c L¾c 1116 944 1184 1200

VI §«ng nam Bé 10932 11512 12126 12445

1 TP. Hå ChÝ Minh 893 136 140 200

2 Ninh ThuËn 148 265 265 310

(TiÕp biÓu : 4a)

3

B×nh ph−íc 349

786

853

930

4

T©y Ninh 1394

1985

1833

1840

5

B×nh D−¬ng 750

650

664

760

6

§ång Nai 6076

5881

6521

6410

7

B×nh ThuËn 784

980

1001

1130

8

Bµ RÞa- Vòng Tµu 538

829

849

865

VII

§ång b»ng s«ng Cöu Long 34358

31277

31584

31500

1

Long An

225

230

200

2

§ång Th¸p 3250

1247

965

1000

3

An Giang 3032

3060

3065

3100

4

TiÒn Giang 4225

973

1282

1600

5

VÜnh Long 2419

1349

1285

1300

6

BÕn Tre 1346

2251

2171

2100

7

Kiªn Giang

1300

1200

1300

8

CÇn Th¬ 3493

2892

3024

3000

9

Trµ Vinh 3500

3456

3626

3700

10

Sãc Tr¨ng 4871

6484

6898

8000

11

B¹c Liªu 1053

1276

1294

1300

12

Cµ Mau 7169

6764

6544

4900

BiÓu 4b S¶n l−îng chuèi ph©n theo ®Þa ph−¬ng

DVT: tÊn


1995 2000 2001 2002

C¶ n−íc 1282231 1124838 1080462 1044400

1 §ång b»ng s«ng Hång 291192 277142 359583 284600

1 H¶i D−¬ng 15900 20567 29404 20700

2 H−ng Yªn 68100 49550 50482 52000

3 Ninh B×nh 16252 15983 16579 16700


1 Hµ Giang 1464 2991 3159 3250

2 Lµo Cai 7357 1000 14901 11500 3 L¹ng S¬n 7165 7156 7511 7500 4 B¾c Giang 17834 10117 9840 11000

5 S¬n la 7843 13482 13053 11400

6 Hoµ B×nh 10900 5600 5900

III B¾c Trung Bé 90524 83518 80845 86200

1 Thanh Ho¸ 35664 21247 23731 23900

2 NghÖ An 19312 31395 29500 32000

3 Hµ TÜnh 13285 11067 9800 10100


1 §µ N½ng 3952 4120 1400 1500

2 Qu¶ng Nam 51448 56350 19500 21000

3 Qu¶ng ngSi 7245 9184 9272 4600

4 B×nh §Þnh 3122 6205 6269 6600

5 Phó yªn 5748 6726 7800 6300

6 Kh¸nh Hoµ 37590 22346 21650 24700

V T©y nguyªn 20830 33406 33920 34200

1 Kon Tum 560 8106 8391 9000

2 Gia Lai 10530 9600 10625 10400

3 §¾c L¾c 9740 13525 14904 14800

VI §«ng nam Bé 344059 163342 114794 119800

1 TP. Hå ChÝ Minh 8090 2470 1565 11800

2 Ninh ThuËn 3108 4660 2820 25000

(tiÕp biÓu : 4b) 3 B×nh ph−íc 3127 26313 4078 36540 4504 20592 4700 20500

4 T©y Ninh 5

B×nh D−¬ng 4561

5959

6594

6800

6

§ång Nai 271928

84503

59918

65300

7

B×nh ThuËn 16000

15476

10297

10600

8


9656

8504

7600

VII


341299

310256

337900

1

Long An

1295

1236

900

2

§ång Th¸p 15502 9193 5689 5700

3 An Giang 54450 53060 37454 37500

4 TiÒn Giang 26513 6370 13042 18000

5 VÜnh Long 20191 14126 13222 13100

6 BÕn Tre 20864 33250 21163 41000 7 Kiªn Giang 18200 16200 16900 8 CÇn Th¬ 29000 29022 29136 29100

9 Trµ Vinh 40000 37600 35835 37500

10 Sãc Tr¨ng 52341 61258 64533 74900

11 B¹c liªu 7274 9010 9752 9800

12 Cµ Mau 57042 69015 62994 53500

BiÓu : 5a

DiÖn tÝch cam, chanh, quýt ph©n theo ®Þa ph−¬ng DVT: ha


1995 2000 2001 2002

C¶ n−íc 59516 68614 73592 72330

I §ång b»ng s«ng Hång 4300 6018 5943 5780

1 H¶i D−¬ng 1108 958 781 800

2 H−ng Yªn 292 626 620 615

3 Ninh B×nh 273 571 574 580


1 Hµ Giang 2855 4252 4419 4400

2 Lµo Cai 63 109 131 130

3 L¹ng S¬n 754 1071 1082 1374

4 B¾c Giang 406 503 396 420

5 S¬n la 0 108 86 200

6 Hoµ B×nh 1397 701 737 450

III B¾c Trung Bé 6148 9321 9562 8500

1 Thanh Ho¸ 1997 1582 1535 1500

2 NghÖ An 2547 4771 4811 4800

3 Hµ TÜnh 998 2078 2278 2500


1 §µ N½ng 8 8 0

2 Qu¶ng Nam 60 79 85 100

3 Qu¶ng ngSi 20 46 50 100

4 B×nh §Þnh 186 211 241 200

5 Phó yªn 0 0 100

6 Kh¸nh Hoµ 124 846 846 800

V T©y nguyªn 109 296 366 400

1 Kon Tum 8 69 72 90

2 Gia Lai 35 50 61 75

3 §¾c L¾c 66 177 233 235

VI §«ng nam Bé 606 4216 4341 4650

1 TP. Hå ChÝ Minh 69 340 401 520

2 Ninh ThuËn 19 10 0

TiÕp biÓu 5a DVT: ha

3

B×nh ph−íc 58

867

891

900

4

T©y Ninh 132

828

749

810

5

B×nh D−¬ng 211

333

347

400

6

§ång Nai 19

1390

903

620

7

B×nh ThuËn 69

300

891

1200

8


148

159

200

VII


34783

38612

39700

1

Long An 0

45

65

200

2

§ång Th¸p 3056

3186

3520

3560

3

An Giang 50

48

50

100

4

TiÒn Giang 5624

2275

3859

4792

5

VÜnh Long 6460

6453

6638

6723

6

Trµ Vinh 1500

1755

1783

1810

7

BÕn tra 5433

5950

7215

6195

8

CÇn Th¬ 16526

13519

13624

12085

9

Sãc Tr¨ng 1930

1912

1858

1895

BiÓu : 5b S¶n l−îng cam, chanh, quýt ph©n theo ®Þa ph−¬ng

DVT: tÊn

N¨m STT TØnh/thµnh phè 1995

2000

2001

2002

C¶ n−íc 379405 426744 451184 461279

1 §ång b»ng s«ng Hång 25674 38599 39595 42000

1 H¶i D−¬ng 4718 6273 6058 6250

2 H−ng Yªn 1192 5510 5580 6500

3 Ninh B×nh 381 1342 1561 1285


1 Hµ Giang 10179 13534 13477 13500

2 Lµo Cai 82 128 174 220

3 L¹ng S¬n 2390 2118 2282 2691

4 B¾c Giang 1076 2038 1394 1460

5 S¬n la 0 115 86 200

6 Hoµ B×nh 3187 2171 2629 2470

III B¾c Trung Bé 23243 70938 41464 51800

1 Thanh Ho¸ 3801 35420 3596 3650

2 NghÖ An 12400 23673 23925 24614

3 Hµ TÜnh 4851 8180 10208 16400


1 §µ N½ng 42 36

2 Qu¶ng Nam 287 269 290 300

3 Qu¶ng ngSi 28 31 100

4 B×nh §Þnh 478 730 800

5 Phó yªn 100

6 Kh¸nh Hoµ 262 6648 7499 5200

V T©y nguyªn 359 946 1092 1500

1 Kon Tum 8 221 278 300

2 Gia Lai 15 108 140 100

3 §¾c L¾c 336 617 674 1100

VI §«ng nam Bé 4619 15907 17649 17400

1 TP. Hå ChÝ Minh 297 3151 3795 3900

2 Ninh ThuËn 686 23

(TiÕp biÓu: 5a) §VT: tÊn

3

B×nh ph−íc 464

4984

5056

5430

4

T©y Ninh 510

1431

2289

2340

5

B×nh D−¬ng 125

465

497

600

6

§ång Nai 73

4463

3638

2210

7

B×nh ThuËn 2216

1273

2257

2820

8


117

117

100

VII


254898

303825

305279

1

Long An 0

158

197

250

2

§ång Th¸p 9360

20257

22198

23000

3

An Giang 86

103

99

110

4

TiÒn Giang 83740

11620

27589

38792

5

VÜnh Long 29771

38227

46118

79792

6

Trµ Vinh 9130

20014

19844

20120

7

BÕn tra 76910

48151

64150

41200

8

CÇn Th¬ 78640

100412

108558

87995

9

Sãc Tr¨ng 13671

15956

15072

14020

BiÓu 6: DiÖn tÝch, s¶n l−îng xoµi ph©n theo ®Þa ph−¬ng

BVT: DT: ha;SL/tÊn DiÖn tÝch gieo trång (ha) S¶n l−îng (tÊn) STT TØnh/thµnh phè

1995 2000 2001 2002 1995 2000 2001 2002 C¶ n−íc 21096 46782 49550 53794 152546 177327 180259 208881 1 §ång B»ng s«ng Hång 174 79 274 528 412 5864 1 H¶i phßng 62 79 114 280 412 5247

II Trung du miÒn nói B¾c Bé 2131 4143 4931 6200 4277 4809 5066 8100 1 Hµ Giang 756 1107 1391 53 139 222 2 Lµo Cai 284 304 382 240 312 463 3 Lai Ch©u 36 37 50 62 210 177 195 257 4 S¬n la 2071 2495 2955 3789 4029 2849 3373 6442 5 Hoµ B×nh 54 196 246 312 493 716 III B¾c Trung Bé 365 613 791 795 156 1430 1426 1821 1 Qu¶ng TrÞ 351 600 791 795 1346 1426 1821 2 Thõa thiªn HuÕ 14 13 156 84 IV Duyªn h¶i Nam Trung Bé 2554 5181 5273 5899 18827 13191 13701 16699 1 §µ N½ng 4 4 3 4 2 Qu¶ng Nam 36 54 32 39 3 Qu¶ng NgSi 120 160 170 190 288 276 293 357 4 B×nh §Þnh 369 1020 1040 1163 816 1456 1748 2130 5 Kh¸nh Hoµ 2025 3943 4063 4546 17688 11416 11660 14212 V T©y nguyªn 369 630 653 698 1041 2740 3331 2998 1 Kon Tum 28 187 202 216 21 1000 1782 1604 2 Gia Lai 15 104 124 132 20 162 217 195 3 §¾c L¾c 326 339 327 350 1000 1578 1332 1199 VI §«ng nam Bé 2938 16359 17821 18641 27207 52503 58137 58897 1 TP. Hå ChÝ Minh 918 1560 1610 1689 5244 8582 8842 8958 2 Ninh ThuËn 48 133 133 139 1440 168 400 405 3 B×nh ph−íc 4154 4239 4448 6295 6256 6338 4 T©y Ninh 764 3260 3087 3239 4429 10801 11785 11939 5 B×nh D−¬ng 1906 2118 2222 2711 3620 3667 6 §ång Nai 853 3087 3375 3541 1130 15971 16950 17172 7 B×nh ThuËn 236 1447 2393 2511 3800 6690 8951 9068 8 Bµ RÞa- Vòng Tµu 119 812 812 852 994 1285 1333 1350 VII §ång b»ng s«ng Cöu Long 12739 19682 20002 21287 101038 102126 98186 117500 1 Long An 736 736 783 455 183 517 2 §ång Th¸p 2898 3662 3848 4094 5154 12557 12013 15213 3 An Giang 1067 1279 1299 1382 24534 3696 3749 5494 4 TiÒn Giang 4662 5661 4205 4424 26800 50599 48211 51657 5 VÜnh long 1765 2449 2603 2769 16486 14146 11956 14307 6 BÕn Tre 122 718 771 820 1506 3281 3324 4578 7 Kiªn Giang 521 518 650 691 9378 867 768 1570 8 CÇn Th¬ 1645 3419 4524 4813 6630 9609 10434 14518 9 Trµ Vinh 1076 1121 1192 5980 6556 8359 10 Sãc Tr¨ng 59 164 245 319 550 936 992 1287

BiÓu 7: Çc ®¬n vÞ s¶n xuÊt, chÕ biÕn, kinh doanh xuÊt khÈu qu¶ trong n−íc (ngoµi Vegetexco)

TT Tªn ®¬n vÞ T¹i tØnh thµnh phè C«ng suÊt thùc tÕ (tÊn/n¨m)

Nguån vèn ®Çu t− Ghi chó

1 C«ng ty §å hép H¹ Long H¶i Phßng 100 D−a chuét, ít, døa hép 2 Nhµ m¸y TPXK S¬n T©y Hµ T©y 2300 Døa, d−a chuét hép, lä 3 Hé ç thÓ sÊy v¶i kh« H¶i D−¬ng 375 ë huyÖn Nam Thanh, Tø Kú 4 Hé ç thÓ sÊy v¶i kh« B¾c Giang 624 ë HuyÖn Lôc Ng¹n 5 Allied Domccp N.Th.Co Ninh ThuËn (900000L) LD víi Hµ Lan Trång nho, chÕ biÕn r−îu 6 Dong Thang. Co. Ltd L©m §ång 800 100% vèn NN (§µi Loan) sÇu riªng, h¹t lÐp 7 Inter F«d Procesing Industry Biªn Hoµ 15000 100% vèn NN (Malaysia) n−íc qu¶ (®ang XD) 8 XÝ nghiÖp chuèi sÊy KiÖm T©m §ång Nai 2500 9 XÝ nghiÖp chuèi sÊy An Qu©n §ång Nai 1000 10 Sandoz Nutrition ViÖt Nam §ång Nai Míi l¾p 13 triÖu USD N−íc uèng dinh d−ìng 11 Brigm Farm.Co T©y Ninh 100% vèn NN (Hµn Quèc) trång, CB xoµi 12 T©y Ninh agr. Develop. Corp T©y Ninh 4780 100% vèn NN §µi Loan 13 Agrimexco TP HCM 7 tû ®ång (Së n«ng nghiÖp) n«ng s¶n 14 Agrex Sµi Gßn TP HCM 24 tû ®ång (Imexco) n«ng s¶n XK 15 Begfruico TP HCM 21 tû ®ång (UBND TP ) rau qu¶ 16 Nhµ m¸y ®å hép Linh Xu©n TP HCM Imexco Rau qu¶ hép ®«ng l¹nh 17 C«ng ty n«ng h¶i s¶n §«ng H¶i TP HCM 400 18 C«ng ty HiÖp Ph¸i TP HCM 610 Qu¶ s¬ri ®«ng l¹nh 19 C«ng ty chÕ biÕn rau qu¶ Hîp Lùc TP HCM 100 20 Tropical Seed. Co. Ltd TP HCM 100% vèn NN

(Hoa – óc) (Singapore) gièng rau qu¶

22 Nhµ m¸y ®«ng l¹nh d−Ða TiÒn Giang 4000 Cña tØnh 23 Meko Food Procc. Factory CÇn th¬ (20 tÊn/ngµy) 100% vèn NN (Hång K«ng) §H nÊm, døa, mÝt 24 Pood teen. Co. Ltd Long An (50 tÊn/ngµy) 100% vèn NN (Th¸i Lan) døa, nÊm hép

BiÓu 8a

Danh môc tËp ®oµn gièng c©y ¨n qu¶ cã t¹i miÒn b¾c ViÖt nam TT Lo¹i/gièng Nguån gèc/n¬i thu thËp Ghi chó

1 C©y ¨n qu¶ cã mói 1.1 Cam (Citrus sinensis) 1 Cam V©n Du T2 c©y ¨n qu¶ Phñ Quú C©y ghÐp 2 Cam XS §oµi T2 c©y ¾n qu¶ Phï Quú C©y ghÐp 3 Cam Xoµn ViÖn CAQ MiÒn nam C©y ghÐp 4 Cam MËt ViÖn CAQ MiÒn nam C©y ghÐp 5 Cam chanh H−ng Khª H−¬ng Khª- Hµ TÜnh C©y ghÐp I.2 Chanh (C. aurantiforlia) 1 Chanh ta §HNN- I Hµ Néi C©y ghÐp 2 Chanh tø thêi §HNN- I Hµ Néi C©y ghÐp 3 Chanh nghÖ §HNN- I Hµ Néi C©y ghÐp 4 Chanh ®µo (chanh ®á) §HNN- I Hµ Néi C©y ghÐp 5 Chanh kh«ng h¹t ViÖn CAQ miÒn Nam C©y chiÕt 6 Chanh sÇn H¶i D−¬ng C©y gieo h¹t I.3 Quýt (C. reticulata) 1 Quýt ®á B¾c Quang B¾c Quang- Hµ Giang C©y ghÐp 2 Quýt vµng B¾c Quang B¾c Quang- Hµ Giang C©y ghÐp 3 Quýt vµng l¹ng S¬n B¾c S¬n – L¹ng S¬n C©y gieo h¹t 4 Quýt chun (Quýt Sen) B¾c Quang- Hµ Giang C©y ghÐp 5 Quýt chum B¾c Quang- Hµ Giang C©y ghÐp 6 Quýt TÝch Giang §HNN- I Hµ Néi C©y ghÐp I.4 B−ëi (C. Grandis) 1 B−ëi pummelo §HNN- I Hµ Néi C©y chiÕt 2 B−ëi diÔn §HNN- I Hµ Néi C©y chiÕt 3 B−ëi n¨m roi ViÖn c©y ¨n qu¶ miÒn Nam C©y ghÐp 4 B−ëi Phóc Tr¹ch H−¬ng Khª- Hµ TÜnh C©y ghÐp 5 B−ëi Thanh Trµ H−¬ng Trµ- HuÕ C©y ghÐp 6 B−ëi ®á Mª Linh Trung t©m CAQ Phó Hé C©y ghÐp 7 B−ëi ®−êng l¸ cam ViÖn c©y ¨n qu¶ MiÒn Nam C©y ghÐp 8 B−ëi ®−êng da l¸ng ViÖn c©y ¨n qu¶ MiÒn Nam C©y ghÐp 9 B−ëi da xanh ViÖn c©y ¨n qu¶ MiÒn Nam C©y ghÐp 10 B−ëi ®á H−ng Khª H−¬ng Khª – Hµ TÜnh C©y ghÐp I.5 Thanh Yªn, PhËt thñ (C.medica) 1 Thanh yªn Gia L©m – Hµ Néi C©y chiÕt 2 PhËt thñ Gia L©m – Hµ Néi C©y chiÕt 3 Bßng Anh S¬n- NghÖ An C©y chiÕt I.6 D¹ng lai (Hybrid) 1 Cam sµnh B¾c Quang- Hµ Giang C©y ghÐp 2 Quýt ®−êng canh Tõ Liªm – Hµ Néi C©y ghÐp 3 Cam bï H−¬ng S¬n – Hµ TÜnh C©y ghÐp 4 Cam d©n téc T2 c©y ¨n qu¶ Phñ Quú C©y ghÐp 5 Quýt hång kim ViÖn c©y ¨n qu¶ miÒn Nam C©y ghÐp 6 ChÊp Th¸i B×nh C©y gieo h¹t

(TiÕp biÓu: 8a)

II Xoµi ( Mangifera indica) 1 Xoµi trßn Yªn Ch©u S¬n La C©y ghÐp 2 Xoµi trßn Yªn Ch©u S¬n La C©y ghÐp 3 Xoµi çt TiÒn Giang ViÖn c©y ¨n qu¶ miÒn Nam C©y ghÐp 4 Xoµi çt Hoa Loc T. Giang ViÖn c©y ¨n qu¶ miÒn Nam C©y ghÐp 5 Xoµi çt nghe T. Giang ViÖn c©y ¨n qu¶ miÒn Nam C©y ghÐp 6 Xoµi t−îng TiÒn Giang ViÖn c©y ¨n qu¶ miÒn Nam C©y ghÐp 7 Xoµi b−ëi TiÒn Giang ViÖn c©y ¨n qu¶ miÒn Nam C©y ghÐp 8 Xoµi cm Qu¶ng NgSi ViÖn c©y ¨n qu¶ miÒn Nam C©y ghÐp 9 Xoµi çt chu TiÒn Giang ViÖn c©y ¨n qu¶ miÒn Nam C©y ghÐp 10 Xoµi Thanh Ca T. Giang ViÖn c©y ¨n qu¶ miÒn Nam C©y ghÐp 11 Xoµi nghe Tien Giang ViÖn c©y ¨n qu¶ miÒn Nam C©y ghÐp 12 Xoµi qu¶ dµi NghÖ An T−¬ng d−¬ng- NghÖ An C©y ghÐp 13 Xoµi qu¶ trßn NghÖ An T−¬ng d−¬ng- NghÖ An C©y ghÐp 14 Xoµi Yªn Minh Yªn Minh-Hµ Giang C©y ghÐp 15 Xoµi Yªn Minh qu¶ dµi Yªn Minh-Hµ Giang C©y ghÐp 16 Xoµi Yªn Minh vá hång Yªn Minh-Hµ Giang C©y ghÐp 17 Xoµi lai quÐo Hµ Giang Thi xa -Ha Giang C©y ghÐp 18 Xoµi ta Hµ Giang ThÞ xS -Hµ Giang C©y ghÐp III NhSn (Euphoria longana) 1 PH-S99-1.1 H−ng Yªn C©y ghÐp 2 PH-S99-2.1 H−ng Yªn C©y ghÐp 3 PH-S99-2.2 H−ng Yªn C©y ghÐp 4 PH-T99-1.1 H−ng Yªn C©y ghÐp 5 PH-T99-1.2 H−ng Yªn C©y ghÐp 6 PH-T99-1.3 H−ng Yªn C©y ghÐp 7 PH-T99-2.1 H−ng Yªn C©y ghÐp 8 PH-T99-2.2 H−ng Yªn C©y ghÐp 9 PH-M99-1.1 H−ng Yªn C©y ghÐp 10 PH-M99-2.1 H−ng Yªn C©y ghÐp 11 PH-M99-2.2 H−ng Yªn C©y ghÐp 12 PH-M99-2.3 H−ng Yªn C©y ghÐp 13 PH-M99-2.4 H−ng Yªn C©y ghÐp 14 PH-M99-2.5 H−ng Yªn C©y ghÐp 15 YB-6 Yªn B¸i C©y ghÐp 16 YB-10 Yªn B¸i C©y ghÐp 17 YB-13 Yªn B¸i C©y ghÐp 18 YB-22 Yªn B¸i C©y ghÐp 19 YB-28 Yªn B¸i C©y ghÐp 20 LC-29 Lµo Cai C©y ghÐp 21 LC-4 Lµo Cai C©y ghÐp 22 LC-9 Lµo Cai C©y ghÐp 23 LC-11 Lµo Cai C©y ghÐp 24 NhSn ®−êng phÌn H−ng yªn C©y ghÐp 25 NhSn bµm bµm H−ng yªn C©y ghÐp 26 NhSn tiªu da bß ViÖn c©y ¨n qu¶ miÒn Nam C©y ghÐp 27 NhSn long ViÖn c©y ¨n qu¶ miÒn Nam C©y ghÐp

(TiÕp biÓu: 8a) 2 Hång Xu©n §Ønh qua ®¬n Tõ Liªm- Hµ Néi C©y chiÕt 3 Hång Thanh Hµ H¶i D−¬ng C©y chiÕt VII ¤i (Psidium guava) 1 ¤i ruét vµng ViÖn c©y l−¬ng thùc TP C©y chiÕt 2 ¤i x¸ lþ ViÖn c©y ¨n qu¶ miÒn Nam C©y chiÕt 3 «i ruét tr¾ng ViÖn c©y ¨n qu¶ miÒn Nam C©y chiÕt

VIII T¸o ta (Ziziphus mauritiana) 1 T¸o H32 ViÖn c©y l−¬ng thùc TP C©y ghÐp 2 T¸o H12 ViÖn c©y l−¬ng thùc TP C©y ghÐp 3 T¸o Gia Léc ViÖn c©y l−¬ng thùc TP C©y ghÐp 4 T¸o ®µo vµng ViÖn c©y l−¬ng thùc TP C©y ghÐp 5 T¸o ®µo muén ViÖn c©y l−¬ng thùc TP C©y ghÐp 6 T¸o §H-1 §HNN- I Hµ Néi C©y ghÐp IX Na (Annona squamosa) 1 Na da §ång Má L¹ng S¬n C©y gieo h¹t 2 Na dai miÒn Nam B×nh §Þnh C©y gieo h¹t X Doi 1 Doi xanh §HNN- I Hµ Néi Cµnh chiÕt 2 Doi Nam bé §HNN- I Hµ Néi Cµnh chiÕt XI Chuèi 1 Tiªu cao V¨n Giang C©y con 2 Tiªu nhì V¨n Giang C©y con 3 Tiªu lïn H−ng Yªn “ 4 Xi m«ng Gia L©m “ 5 Tiªu huÕ VÜnh Phó “ 6 Ngèp má giang “ “ 7 Má giang “ “ 8 Ngèp lïn “ “ 9 Ngèp “ “ 10 Chuèi hét Gia L©m “ 11 Chuèi ngù Nam §Þnh “ 12 Chuèi bét VÜnh phó “ 13 M¾n cau “ “ 14 Chuèi cau :” “ 15 Chuèi bôt “ “ 16 Chuèi mËt “ “ 17 Chuèi t©y Gia L©m “ 18 BÕn tre “ “ 19 §µi Loan §µi Loan “ 20 VÜnh Phó VÜnh Phó “ 21 Hµ S¬n B×nh Hoµ B×nh “ XII Nho 1 Nho ®á Gia l©m C©y ghÐp 2 Nho tÝm Hµ T©y “ 3 Nho §µi Loan Gia L©m “ 4 Nho NhËt B¶n L¹ng S¬n “ 5 Nho xanh Gia L©m “ 6 Gièng P1 “ “ 7 Gièng P2 “ “ 8 Gièng P3 “ “ 9 Gièng P4 “ “ 10 Gièng P5 “ “ 11 Gièng P6 “ “

12 Gièng P7 “ XIII §u ®ñ “ 1 CD 5 Gia l©m C©y con 2 Known yous “ “ 3 MiÒn Nam “ “ 4 §µi Loan Hµ T©y “ 5 Th¸i Lan Gia L©m “

(TiÕp biÓu: 8a) IV V¶i (Litchi sinensis) 1 V¶i Hïng Long §oan Hïng- Phó Thä C©y ghÐp 2 V¶i Yªn H−ng Yªn H−ng- Qu¶ng Ninh C©y ghÐp 3 V¶i B×nh Khª §«ng TriÒu – Qu¶ng Ninh C©y ghÐp 4 V¶i ®−êng phÌn Quèc Oai- Hµ T©y C©y ghÐp 5 V¶i hoa hång Quèc Oai- Hµ T©y C©y ghÐp 6 V¶i Phó §iÒn ThÞ xS Phó Thä C©y ghÐp 7 V¶i lai l−¬ng S¬n L−¬ng S¬n – Hoµ B×nh C©y ghÐp 8 V¶i Lai Liªn S¬n L−¬ng S¬n – Hoµ B×nh C©y ghÐp 9 V¶i b¸nh tr«i Hµ T©y C©y ghÐp 10 V¶i dõa Hµ T©y C©y ghÐp 11 V¶i vµng anh Hµ T©y C©y ghÐp 12 V¶i v¾t kh¨n Hµ T©y C©y ghÐp 13 V¶i läng vµng Hµ T©y C©y ghÐp 14 V¶i lôc Hµ T©y C©y ghÐp 15 V¶i bép Hµ Nam C©y ghÐp 16 V¶i Th¹ch B×nh Hµ Nam C©y ghÐp 17 V¶i Lôc Ng¹n 1 Lôc Ng¹n – B¾c Giang C©y ghÐp 18 V¶i «ng ThiÖu Hµ T©y C©y ghÐp 19 V¶i mÝt dai Hµ T©y C©y ghÐp 20 V¶i thiÒu Thanh Hµ H¶i D−¬ng C©y ghÐp 21 V¶i chÝn tr¾ng Hµ Nam C©y ghÐp 22 V¶i thiÒu Lôc Ng¹n B¾c Giang C©y ghÐp 23 V¶i nhä nåi Hµ T©y C©y ghÐp 24 V¶i thiÒu muén H¶i D−¬ng C©y ghÐp 25 V¶i lai Thanh Hµ H¶i D−¬ng C©y ghÐp 26 V¶i lai Thuþ Xuyªn Hµ Nam C©y ghÐp 27 V¶i lai Ngäc S¬n Hµ Nam C©y ghÐp 28 V¶i BiÕu Quan Hµ T©y C©y ghÐp V Hång (Diospyros kaki) 1 Hång Th¹ch ThÊt Hµ T©y C©y ghÐp 2 Hång nh©n hËu Hµ Nam C©y ghÐp 3 Hång V¨n Lý Hµ Nam C©y ghÐp 4 Hång S¬n D−¬ng Tuyªn Quang C©y ghÐp 5 Hång Cao B»ng Cao B»ng C©y ghÐp 6 Hång Lôc Yªn Yªn B¸i C©y ghÐp 7 Hång L¹ng S¬n L¹ng S¬n C©y ghÐp 8 Hång Th¹ch S¬n Hµ TÜnh C©y ghÐp 9 Hång Nghi Xu©n Hµ TÜnh C©y ghÐp 10 Hång ThÞ VÜnh Phóc C©y ghÐp 11 Hång Ngäc Mü VÜnh Phóc C©y ghÐp 12 Hång chµy L¹ng S¬n C©y ghÐp 13 Hång ®oµn kÕt B¾c Giang C©y ghÐp 14 Hång Thanh Ho¸ Thanh Ho¸ C©y ghÐp 15 Hång H¹c Tr× Phó Thä C©y ghÐp VI Hång xiªm (Achras sapota) 1 Hång Xu©n §Ønh qu¶ kÐp Tõ Liªm – Hµ Néi C©y ghÐp

BiÓu 8b Danh s¸ch vµ sù ph©n bè gièng c©y cã mói

Vïng ®ång b»ng s«ng cöu long

STT Gièng/dßng Møc ®é phæ biÕn Vïng ph©n bè

1 Quýt xiªm - Xiªm tr¾ng ++++ CÇn Th¬, VÜnh Long -Xiªm ®en ++ CÇn Th¬ - Nóm + CÇn Th¬ 2 Quýt tiÓu - TiÓu son ++++ CÇn Th¬, VÜnh Long - TiÓu nghÖ ++ CÇn Th¬, VÜnh Long - Tµu + CÇn Th¬, VÜnh Long 3 Quýt ta - Hµ Néi ++ TiÒn Giang - S¶nh ngät ++ CÇn Th¬, VÜnh Long 4 Cam sµnh - Da sÇn ++++ TiÒn Giang, VÜnh Long - Da l¸ng ++ VÜnh Long 5 B−ëi ®−êng - §−êng da l¸ng ++++ CÇn Th¬, TiÒn Giang 6 B−ëi l«ng - L«ng da l¸ng +++ TiÒn Giang, VÜnh Long - L«ng da sÇn ++ TiÒn Giang - Lai + TiÒn Giang 7 B−ëi chua ++ CÇn Th¬ 8 B−ëi da l¸ng + VÜnh Long 9 B−ëi N¨m Roi - Cã h¹t ++ TiÒn Giang - Kh«ng h¹t ++++ CÇn Th¬, VÜnh Long - Lai + VÜnh Long

10 B−ëi Thanh Trµ +++ TiÒn Giang 11 B−ëi b¸nh xe +++ CÇn Th¬ 12 B−ëi hång ®−êng ++ TiÒn Giang 13 B−ëi d©y + TiÒn Giang 14 B−ëi son + CÇn Th¬ 15 B−ëi Thanh KiÒu ++ VÜnh Long 16 B−ëi nóm son + TiÒn Giang 17 B−ëi hång ®µo + CÇn Th¬ 18 B−ëi bung + TiÒn Giang 19 B−ëi kh−¬ng b×nh TÞnh + VÜnh Long

Ghi chó:+ RÊt Ýt phØ biÕn ++ Ýt phØ biÕn +++ Kh¸ phØ biÕn ++++ rÊt phØ biÕn

BiÓu 8C Danh s¸ch vµ sù ph©n bØ gièng sÇu riªng

STT Gièng/dßng Møc ®é phæ biÕn

Vïng ph©n bè

1

SÇu riªng h¹t lÐp TiÞn Giang

++

TiÒn Giang

2

SÇu riªng h¹t lÐp VÜnh Long

+

VÜnh Long

3

SÇu riªng khØ qua xanh

++

TiÒn Giang

4

SÇu riªng khØ qua vµng

+++

TiÒn Giang

5

SÇu riªng bÝ

+

TiÒn Giang

6

SÇu riªng tø quý

+

TiÒn Giang

7

SÇu riÞng vµm xþo

+

TiÒn Giang

8

SÇu riªng tr¸i quÐo

+

TiÒn Giang

9

SÇu riªng c¬m máng

+

TiÒn Giang

10

SÇu riªng Singarpore

+

TiÒn Giang

11

SÇu riªng Mon Thong

+

TiÒn Giang, VÜnh Long

12

SÇu riªng Channe

+

TiÒn Giang, VÜnh Long

13

SÇu riªng Ri 6

+

VÜnh Long

14

SÇu riªng lùu ®¹n

++

TiÒn Giang

15

SÇu riªng c¬m vµng

+

TiÒn Giang

16

SÇu riªng nhµ bÕp

+

TiÒn Giang

17

SÇu riªng l¸ quÐo

+

TiÒn Giang

18

SÇu riªng M−êi Cßn

+

TiÒn Giang

19

SÇu riªng D 99

+

VÜnh Long

20

SÇu riªng h¹t lÐp Long Trung

+

TiÒn Giang

Ghi chó: + Ýt phØ biÕn; ++ kh¸ phØ biÕn; +++ rÊt phØ biÕn

BiÒu: 8d Danh s¸ch vµ sù ph©n bØ gièng xoµi vïng ®ång b»ng s«ng c−u long

STT Gièng/dßng Vïng ph©n bè

1 Çt Hoµ Léc Çc tØnh 2 Çt tr¾ng TiÒn Giang 3 Çt ®en TiÒn Giang 4 Çt chu Çc tØnh 5 Çt bå Çc tØnh 6 GhÐp xanh Çc tØnh 7 GhÐp nghÖ Çc tØnh 8 Xiªm nóm Çc tØnh 9 Nóm Çc tØnh 10 Nóm tr¾ng VÜnh Long 11 Xiªm tr¾ng VÜnh Long 12 Thanh ca Çt tØnh 13 Thanh ca nghÖ TiÒn Giang 14 Thanh ca tr¾ng TiÒn Giang 15 Thanh ca xanh TiÒn Giang 16 Thanh ca ®−êng TiÒn Giang 17 Thanh ca tÇu TiÒn Giang 18 Thanh lai TiÒn Giang 19 Thanh dµi TiÒn Giang 20 Hßn xanh TiÒn Giang 21 Hßn tr¾ng CÇn Th¬ 22 Xoµi th¬m Çc tØnh 23 Ch©u H¹ng Vâ Çc tØnh 24 Battambang Çc tØnh 25 T−îng Çc tØnh 26 §¸ Çc tØnh 27 Xiªm lai TiÒn Giang 28 Çt nghÖ TiÒn Giang 29 Çt n−íc TiÒn Giang 30 Çt mËt TiÒn Giang 31 Çt th¬m TiÒn Giang 32 Çt ®en CÇn Th¬ 33 Çt l−a CÇn Th¬ 34 Çt tµu VÜnh Long 35 Çt dÑp TiÒn Giang 36 NghÖ TiÒn Giang 37 Lò Phông Tiªn TiÒn Giang

BiÓu : 9a Chi phÝ 1 ha nh·n, v¶i trång mÝi vµ ch¨m sãc KTCB

(MËt ®é 120 c©y/ha)

Trång míi Ch¨m sãc KTCB Trång míi vµ KTCB TT H¹ng môc §¬n vÞ

tÝnh §¬n gi¸ (1000®) Khèi l−îng Thµnh tiÒn Khèi l−îng Thµnh tiÒn Khèi l−îng Thµnh tiÒn

I VËt t− – gièng 1 Ph©n h÷u c¬ TÊn 200 6 1200 5 1000 11 2200

2 §¹m Urª Kg 2,5 100 250 250 625 350 875 3 L©n supe Kg 1,5 200 300 250 375 450 675 4 Kalisuph¸t Kg 13 100 300 150 450 250 750

5 V«i bét Kg 0,2 100 20 150 30 250 50 6 Thuèc BVTV Kg 100 2 200 2 200 7 C©y gièng C©y 10 120 1200 120 1200 8 Dông cô mau háng II C«ng lao ®éng C«ng 10 180 1800 250 2500 430 4300 III C«ng kü thuËt C«ng 20 5 100 10 200 25 500 IV Chi phÝ kh¸c (vËn chuyÓn) 1000 500 1500 Céng 6220 6030 12250

- Trång míi - Chi phÝ vËt t− : 4.320.000®/ha - Chi phÝ c«ng lao ®éng: 1.900.000®/ha - Ch¨m sãc KTCB - Chi phÝ vËt chÊt: 3.330.000®/ha - Chi phÝ c«ng lao ®éng: 2.700.000®/ha - Trång mÝi vµ ch¨m - Chi phÝ vËt chÊt: 7.650.000®/ha Sãc KTBC - Chi phÝ c«ng lao ®éng: 4.600.000®/ha

BiÓu 9b Chi phÝ 1 ha chanh tr¸i v¬ trång míi vµ ch¨m sãc KTCB


Trång míi Ch¨m sãc KTCB Trång mÝi vµ KTCB

TT H¹ng môc

§¬n vÞ tÝnh

§¬n gi¸ (1000®)

Khèi l−îng Thµnh tiÒn Khèi l−îng Thµnh tiÒn Khèi l−îng Thµnh tiÒn

I VËt t− – gièng

1 Ph©n h÷u c¬ TÊn 200 15 3000 15 3000 30 6000 2 §¹m Urª Kg 2,5 100 250 400 1000 500 1250 3 L©n supe Kg 1,5 400 600 500 750 900 1350 4 Kalisuph¸t Kg 3 100 300 300 900 400 1200 5 V«i bét Kg 0,2 400 80 400 80 800 160 6 Thuèc BVTV Kg 100 3 300 3 300 7 C©y gièng C©y 7 500 3500 500 3500 8 Dông cô mau háng II C«ng lao ®éng C«ng 10 300 3000 450 4500 750 7500 III C«ng kü thuËt C«ng 20 10 200 18 360 28 560 IV Chi phÝ kh¸c (vËn chuyÜn) 1200 800 2000 Céng 12180 11840 24020

- Trång míi - Chi phÝ vËt chÊt : 8.980.000®/ha - Chi phÝ c«ng lao ®éng : 3.200.000®/ha - Ch¨m sãc KTCB - Chi phÝ vËt chÊt : 6.980.000®/ha - Chi phÝ c«ng lao ®éng : 4.860.000®/ha - Trång míi vµ ch¨m sãc KTCB - Chi phÝ vËt chÊt : 15.960.000®/ha - Chi phÝ c«ng lao ®éng : 8.060.000®/ha

BiÓu: 9c Chi phÝ 1 ha hång trång míi vµ ch¨m sãc KTCB


Trång míi Ch¨m sãc KTCB Trång míi vµ KTCB TT H¹ng m¬c §¬n vÞ


I VËt t− – gièng 1 Ph©n h÷u c¬ TÊn 200 15 3000 15 3000 30 6000 2 §¹m Urª Kg 2,5 100 250 300 750 400 1000 3 L©n supe Kg 1,5 400 600 150 225 550 825 4 Kalisuph¸t Kg 3 100 300 100 300 200 600 5 V«i bét Kg 0,2 300 60 300 60 600 120 6 Thuèc BVTV Kg 100 2 200 2 200 7 C©y gièng C©y 6 500 3000 500 3000 8 Dông cô mau háng 50 50 II C«ng lao ®éng C«ng 10 250 2500 450 4500 700 7000 III C«ng kü thuËt C«ng 20 5 100 10 200 15 300 IV Chi phÝ kh¸c (vËn chuyÜn) 1200 800 2000 Céng 11060 10085 21145 - Trång míi - Chi phÝ vËt chÊt : 8.460.000®/ha - Chi phÝ c«ng lao ®éng : 2.600.000®/ha - Ch¨m sãc KTCB - Chi phÝ vËt chÊt : 5.385.000®/ha - Chi phÝ c«ng lao ®éng : 4.700.000®/ha - Trång míi vµ ch¨m sãc KTCB - Chi phÝ vËt chÊt : 13.845.000®/ha - Chi phÝ c«ng lao ®éng : 7.300.000®/ha

BiÓu : 9d Chi phÝ 1 Ha xoµi, mËn, m¬, t¸o trång mÝi vµ ch¨m sãc KTCB


Trång míi Ch¨m sãc KTCB Trång míi vµ KTCB TT H¹ng môc §¬n vÞ


I VËt t− – gièng 1 Ph©n h÷u c¬ TÊn 200 15 3000 10 2000 25 5000 2 §¹m Urª Kg 2,5 150 375 200 500 350 875 3 L©n supe Kg 1,5 300 450 400 600 700 1050 4 Kalisuph¸t Kg 3 100 300 250 750 350 1050 5 V«i bét Kg 0,2 400 80 600 120 1000 200 6 Thuèc BVTV Kg 100 4 400 4 400 7 C©y gièng C©y 5 500 2500 500 2500 8 Dông cô mau háng 50 50 II C«ng lao ®éng C«ng 10 200 2000 400 4000 600 6000 III C«ng kü thuËt C«ng 20 5 100 10 200 15 300 IV Chi phÝ kh¸c (vËn chuyªn) 1200 800 2000 Céng 10055 9420 19475 - Trång míi - Chi phÝ vËt chÊt : 7955.000®/ha - Chi phÝ c«ng lao ®éng : 2.100.000®/ha - Ch¨m sãc KTCB - Chi phÝ vËt chÊt : 5.220.000®/ha - Chi phÝ c«ng lao ®éng : 4.200.000®/ha - Trång míi vµ ch¨m sãc KTCB - Chi phÝ vËt chÊt : 13.175.000®/ha - Chi phÝ c«ng lao ®éng : 6.300.000®/ha

BiÓu: 9e Chi phÝ trång vµ ch¨m sãc 1 ha døa Nguyªn liÖu

Queen

Cayenne

N¨m ®Çu

N¨m sau

N¨m ®Çu

N¨m sau

TT

H¹ng môc

§¬n vÞ tÝnh

§¬n gi¸ (1000d)

Sè l−îng Thµnh tiÒn Sè l−îng Thµnh tiÒn Sè l−îng Thµnh tiÒn Sè l−îng Thµnh tiÒn

I Tæng céng

17310

7830

29650

9150

1 Nh©n c«ng C«ng 15

210

3150

190

2850

230

3450

200

3000

2 Gièng Chåi 0.1-0.3

55000

5500

55000

16500

3 Ph©n chuång TÊn 50

15

750

15

750

15

750

15

750

4 §¹m Kg 2,5

1200

3000

600

1500

1400

3500

800

2000

5 L©n Kg 1,1

1000

1100

1000

1100

6 Kali Kg 2,7

1200

3240

800

2160

1400

3780

1000

2700

7 V«i Kg 0,35

200

70

200

70

200

70

200

70

8

Thuèc s©u, bÖnh LÝt 50 7 350 7

350

7

350

7

350 100 50

9

Thuèc x− lý Kg 5

20

100

20

100

20

100

20

10

VËt rþ

50

BiÓu 9f

Chi phÝ 1 Ha cam trång mÝi vµ ch¨m sãc KTCB (MËt ®é 500 c©y/ha)

Trång míi

Ch¨m sãc KTCB

Trång míi vµ KTCB

TT

H¹ng môc

§¬n vÞ tÝnh

§¬n gi¸ (1000d)

Khèi l−îng Thµnh tiÒn Khèi l−îng Thµnh tiÒn Khèi l−îng Thµnh tiÒn I VËt t− – gièng 1 Ph©n h÷u c¬ TÊn 200 20 4000 15 3000 35 7000 2 §¹m Urª Kg 2,5 100 250 600 1500 700 1750 3 L©n supe Kg 1,5 500 750 600 900 1100 1650 4 Kalisuph¸t Kg 3 150 450 400 1200 550 1650 5 V«i bét Kg 0,2 500 100 500 100 1000 200 6 Thuèc BVTV Kg 100 6 600 6 600 7 C©y gièng Kg 10 500 5000 500 5000 8 Dông cô mau háng II C«ng lao ®éng C«ng 10 300 3000 450 4500 750 7500 III C«ng kü thuËt C«ng 20 10 200 18 360 28 560 IV Chi phÝ kh¸c (vËn chuyÓn) 1200 800 2000 Céng 15000 13110 28110

- Trång míi - Chi phÝ vËt chÊt : 11.800.000®/ha - Chi phÝ c«ng lao ®éng : 3.200.000®/ha - Ch¨m sãc KTCB - Chi phÝ vËt chÊt : 8.250.000®/ha - Chi phÝ c«ng lao ®éng : 4.860.000®/ha - Trång míi vµ ch¨m sãc KTCB - Chi phÝ vËt chÊt : 20.050.000®/ha - Chi phÝ c«ng lao ®éng : 8.050.000®/ha

BiÓu : 9i

Dù to¸n kinh phÝ trång mÝi mét Ha b−ëi (MËt ®é 3000 c©y/ha)

TT H¹ng môc §¬n vÞ tÝnh Khèi l−îng §¬n gi¸ (®ång) Thµnh tiÒn (®ång)

TØng c«ng ty 25.085.000 1 C©y gièng s¹ch b¦nh C©y 300 11.500 3.450.000 2 §¹m U rª Kg 150 2.300 345.000 3 Supe L©n Kg 300 1.000 300.000 4 Kaly Kg 100 2.400 240.000 5 Ph©n h÷u c¬ TÊn 30 200.000 6.000.000 6 V«i bét Kg.lÝt 300 500 150.000 7 Thuèc trõ s©u Kg.lÝt 5 80.000 400.000 8 Thuèc trõ b¦nh 3 100.000 300.000 9 §iÖn, x¨ng dÇu 550.000 10 Dông cô rÎ tiÒn 100.000 11 C«ng lµm ®Êt, thiÕt kÕ C«ng 200 15.000 3.000.000 12 C«ng ®µo hè, r¶i trén ph©n vµ

trång c©y C«ng 300 15.000 4.500.000

13 C«ng ch¨m sãc C«ng 300 15.000 4.500.000 14 C«ng qu¶n lý % 5 1.250.000 BiÓu : 9K

Dù to¸n kinh phÝ ch¨m sãc mét ha b−ëi thêi kú kiÕt thiÕt c¬ b¶n (MËt ®é 300 c©y/ha)

TT H¹ng m¬c §¬n vÞ tÝnh Khèi l−þng §¬n gi¸ (®ång) Thµnh tiÞn

(®ång) Tæng c«ng ty 9.572.500 1 C©y gièng bØ xung (5%) C©y 15 11.500 172.500 2 §¹m U rª Kg 200 2.300 460.000 3 Supe L©n Kg 300 1.000 300.000 4 Kaly Kg 150 24.000 360.000 5 Ph©n h÷u c¬ TÊn 15 200.000 300.000 6 V«i bét Kg.lÝt 600 500 300.000 7 Thuèc trõ s©u Kg.lÝt 10 80.000 800.000 8 Thuèc trõ bÖnh 5 100.000 500.000 9 §iÖn, x¨ng dÇu 550.000 10 Dông cô rÎ tiªn 100.000 11 C«ng ch¨m sãc C«ng 350 15.000 5.250.000 12 C«ng qu¶n lý % 5 480.000

BiÓu : 9g Chi phÝ s¶n xuÊt vµ hiÖu qu¶ kinh doanh trung b×nh 1 ha v−ên c©y ¨n qu¶.

NhSn Sçu riªng Ch«m ch«m Cam, quýt B−ëi Xoµi Døa H¹ng môc §¬n vÞ Sè

l−îng Thµnh tiÒn

Sè l−îng

Thµnh tiÒn

Sè l−îng

Thµnh tiÒn

Sè l−îng

Thµnh tiÒn

Sè l−îng

Thµnh tiÒn

Sè l−îng

Thµnh tiÒn

Sè l−îng

Thµnh tiÒn

1. Chi phÝ thêi kú KTCB N¨m 4 12840 4 14000 4 12000 4 178000 4 16600 4 138000 3 10200

- Ph©n bãn 960 600 750 2400 1250 1000 1200

- Thuèc BVTV 1000® 300 500 300 300 500 500 300

- X¨ng dÇu lÝt 100 400 100 400 50 200 50 200 100 400 50 200 100 400 - C«ng lao ®éng C«ng 50 1250 60 1500 50 1250 50 1250 60 1500 50 1250 400 1000

- Chi kh¸c 1000® 300 500 500 300 500 500 500

2. Chi phÝ thêi kú KD 1000® 5060 6382 5150 6100 6450 4600 5180

- Ph©n bãn 960 1182 1250 2800 1250 1000 1200

- Thuèc BVTV 1000® 500 800 500 400 800 600 500

- X¨ng dÇu lÝt 150 600 150 600 150 600 100 400 150 600 50 200 120 480

- C«ng lao ®éng C«ng 100 2500 120 3000 80 2000 80 2000 120 3000 80 2000 100 2500

- Chi kh¸c 1000® 500 800 800 500 800 800 500

3. Tæng thu nhËp 1000® 29220 63220 35220 49220 125220 44220 39220

- Sè l−îng TÊn 12 30000 8 64000 12 36000 10 50000 18 126000 10 45000 40 4000

- ThuÕ n«ng nghiÖp Kg lÜa 520 780 520 780 520 780 520 780 520 780 520 780 520 780

4. Lîi nhuËn 1000® 24160 56838 30070 43120 118770 39620 34040

BiÓu 9h Chi phÝ ®Çu t− kiÕn thiÕt c¬ b¶n trung b×nh 1 Ha v−ên c©y ¨n qu¶

Vïng ®ång b»ng s«ng c−u long

NhSn Sçu riªng Ch«m ch«m Cam, quýt B−ëi Xoµi Døa H¹ng môc §¬n vÞ Sè

l−îng Thµnh tiÒn

Sè l−îng

Thµnh tiÒn

Sè l−îng

Thµnh tiÒn

Sè l−îng

Thµnh tiÒn

Sè l−îng

Thµnh tiÒn

Sè l−îng

Thµnh tiÒn

Sè l−îng

Thµnh tiÒn

1. §µo m−¬ng lªn lÝp (1) C«ng 60 1500 60

1500 60

1500

60

1500

60

1500

60

1500

60

1500

- Tu s−a m−¬ng lÝp (2) C«ng 25

625

25

625

25

625

25

625

25

625

25

625

2. C©y gièng C©y 320

3200

120

3000

250j

2500

800

8000

250

5000

200

2000

40000

28000

3. Ph©n bãn lãt

1600

1200

1250

4000

2000

1000

4800

4. Thuèc b¶o vÖ thùc vËt 1000®

200

200

200

200

200

200

200

5. X¨ng dÇu lÝt 80

320

80

320

80

320

80

320

80

320

80

320

80

320

6. C«ng lao ®éng Céng 25

625

30

750

25

625

30

750

30

750

30

750

30

750

7. Chi phÝ kh¸c 1000®

500

500

800

800

800

500

500

TØng chi phÝ

- Trång míi 1000®

7945

7470

7195

15570

10570

6270

36070

- C¶i t¹o tõ v−ên t¹p 1000®

7070

6595

6320

14695

9695

5395

34570

Ghi chÜ: (1) ¸p d¬ng cho v−ên trång mÝi (2) ¸p d¬ng cho v−ên c¶i t¹o tõ v−ên t¹p

BiÓu 10a Mét sè yÕu tè khÝ t−þng thñ v¨n vïng B¾c Trung bé

Th¸ng Tr¹m ChØ tiªu

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 C¶ n¨m Tr¹m Thanh Ho¸ NhiÖt ®é trung b×nh (0C) 16,6 18 22 24,5 26,9 27,6 27,6 27 25,6 23,5 21,5 18,6 23,3 (Tr¹m håi Xu©n) L−îng m−a trung b×nh (mm) 5,1 13,6 29,1 65,2 200 225,4 340,6 301,4 234,5 94,6 24,8 6,6 155P Kinh ®é: 105007’ - Sè ngµy m−a trung b×nh 3 5 7 8 14 13 16 16 13 7 5 2 1P9 VÜ ®é 20022’ §é Èm trung b×nh (%) 85 85 85 84 92 85 87 88 88 88 81 86 Cao ®é: 87m Sè giê n¾ng (h) 86 49 56 H−íng giã thÞnh hµnh §N T TB B TN B B B TB TB B - Sè ngµy cã giã kh« nãng 2,6 7 4,9 4,4 1,2 0,1 2P-21 Tr¹m Vinh NhiÖt ®é trung b×nh (0C) 17,2 17,7 20,4 24 27,7 29,1 29,6 28,5 26,7 24,4 21,3 18,9 23,8 Kinh ®é:105040 L−îng m−a trung b×nh (mm) 49 38,7 48,4 66,2 137 119,3 95,1 230,7 576 200 161,8 79,7 2P22 VÜ ®é 18040 - Sè ngµy m−a trung b×nh 12,6 13,9 13,6 10,4 10,2 8,7 7,2 12,5 15,5 16,3 13,2 10,5 144 VÜ ®é: 18021 §é Èm trung b×nh (%) 89 91 91 89 81 77 74 80 86 87 86 87 85 Cao ®é: 5m4 Sè giê n¾ng (h) 50 65 136 230 201 234 183 159 151 105 88 1682 H−íng giã thÞnh hµnh §B §B §B TB TB TN § § TB § TB

- Sè ngµy cã giã kh« nãng 1,6 4,5 8 7,1 4 25-30 NhiÖt ®é trung b×nh (0C) 17,6 19,2 21,8 24,3 27,3 30,2 ^ 28,8 28,4 26,4 24 22,5 19,1 24,1 Tr¹m Hµ TÜnh L−îng m−a trung b×nh (mm) 107,1 70,2 62,2 60,6 147,1 136,8 142,9 22,8 487 591 185,2 162,8 2575 Kinh ®é:105054 - Sè ngµy m−a trung b×nh 11 10 10 7 6 6 8 7 14 14 15 12 124 VÜ ®é 18021’ §é Èm trung b×nh (%) 89 90 90 86 8P 76 78 80 87 88 90 89 85 VÜ ®é: 18021 Sè giê n¾ng (h) 79,2 48,9 70,2 157,8 225,9 205,7 235,2 186,9 154,7 141,4 96 86,7 1662 Cao ®é: 3m H−íng giã thÞnh hµnh B B B §B

2 DB 14

TN 8

TB 12,3

TB 6

TB 1

TB TB §B 40

- Sè ngµy cã giã kh« nãng

BiÓu 10b Mét sè yÕu tè khÝ t−îng thuû v¨n vïng §ång B»ng S«ng Hång

Th¸ng Tr¹m

ChØ tiªu 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 Canam

Tr¹m H¶i D−¬ng NhiÖt ®é trung b×nh (0C) 16,2 16,9 19,9 23,5 27,3 28,6 29,2 28,4 27,3 24,6 21 18 23,4 Kinh ®é: 106018’ L−îng m−a trung b×nh (mm) 25,3 21 31,7 100,7 178,6 249,5 278,6 306 234 126,6 37,9 21,1 1611 VÜ ®é: 20°56' - Sè ngµy m−a trung b×nh 8 12 14 12 13 13,5 14 16 14 12 6 3 145 Cao ®é: 3m §é Èm trung b×nh (%) 89 84 88 88 85 84 83 85 84 82 79 80 84 Sè giê n¾ng (h) 85 54 45 87 204 173 210 177 186 191 159 128 1699 H−Ýng giã thÞnh hµnh DB DB OB N TN D DN DN DB B B B - Sè ngµy cã giã kh« nãng 3 4 2 9 Tr¹m H−ng Yªn NhiÖt ®é trung b×nh (0C) 16 16,8 19,7 23,4 27,1 28,5 28,7 28,1 27,1 24,4 21,1 17,7 23,2 Kinh ®é: 106°3' L−îng m−a trung b×nh (mm) 24,8 34,4 42,3 85,4 162,7 237 260 328,1

280,5

185,2

64,4

24,1

1728,9

VÜ ®é: 20°4' - Sè ngµy m−a trung b×nh 9

12,9

16,4

14,2

12,6

23,6

12,9

17

14,2

12 6,7 5,2 147

Cao ®é: 4m §é Èm trung b×nh (%) 84 88 90 89 85 84 84 86 86 84 82 82 85 Sè giê n¾ng (h) 79,9 42,3 47,7 92,6 202,5 180,7 217,7 185 177 177,8 142,8 127,6 1688 H−íng giã thÞnh hµnh B DB B B TN TN T DB B DB B B - Sè ngµy cã giã kh« nãng Tr¹m Ninh B×nh NhiÖt ®é trung b×nh (0C) 16,3 17 19,7 23,4 27,4 28,2 29,2 28,4 27,2 24,8 21,5 17,4 23,4 Kinh ®é:105°59' L−îng m−a trung b×nh (mm) 23,7 35,6 46 82,7 166,8 224,1 227,2 301,5 381,2 235,2 69,3 34,1 1828 VÜ ®é :20°16' - Sè ngµy m−a trung b×nh 8,3 12,9 12,4 12,4 11,1 13,3 12,1 15 14,8 10,8 7,6 6,2 35,9 Cao ®é 3m §é Èm trung b×nh (%) 85 88 87 89 84 83 81 85 85 83 82 83 85 Sè giê n¾ng (h) 83,4 45,9 45 93,2 202 181 217 171 167 166,9 139 128,5 1760 H−Ýng giã thÞnh hµnh B B B B TN TN 0 B B TB B B

- Sè ngµy cã giã kh« nãng 2

BiÓu : 10c

Tæng hîp yÕu tè khÝ hËu tr¹m VÜnh Long

Th¸ng TT C¸c yÕu tè khÝ hËu

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 Canam 1 NhiÖt ®é (0C)

- Trung b×nh 25.3 26.0 27.2 28.2 28.2 27.5 27.4 27.4 27.4 27.5 27.4 26.0 27.1

- Tèi cao trung b×nh 30.2 31.5 32.7 33.4 33.1 32.2 31.8 31.5 31.3 31.5 31.2 30.5 31.7

- Tèi thÊp trung b×nh 21.1 21.5 23 24.1 24.4 23.8 23.8 24 24.3 24.3 24.1 22.5 23.4

- ThÊp nhÊt tuy¦t ®èi 10.9 17.6 18.1 18.6 21.3 16.1 18.5 16.1 20.3 18.6 19.5 14.3 17.5

2 L−îng m−a (mm)

- Trung b×nh 8.1 1.2 6.9 32.8 154.9 189.6 196.6 171.7 212.8 241.7 142.6 39.8 1398.7

- 38 101 97 85 61 131 29 111 1129

67 4 165 110 365 275 281 229 429 504 175 108 1920

1.0 0.1 0.5 2.7 12.0 14.9 15.4 15.6 16.0 16.1 9.1 3.5 106.9 3 78.2 75.1 75.2 76 82.2 79.8 81.1 153.6 83.1 82.7 81.0 78.9 79.7

4 254 249 276 248 208 183 183 174 159 183 207 233 2557

5 DB DB DN DN ON TB TB "rS

TB

TB

TN

TB

3.0

3.2

4.0

3.2

3.3

3.5

3.5

3.2

3.6

3.0

3.2

3.2

3.3

Nguån: Tµi liÖu khÝ t−îng - thuû v¨n tØnh VÜnh Long

BiÓu 10d

Tæng hîp yÕu tè khÝ hËu tr¹m CÇn Th¬

Th¸ng STT

C¸c yÕu tè khÝ hËu 1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

11

12

C¶ N¨m

1 NhiÖt ®é (0C) - Trung b×nh 21.8 26.6 26.7 28.4 27.1 26.8 26.5 26.3 26.5 26.3 26.5 26.6 26.3

- Tèi cao trung b×nh 31.0 31.4 32.6 34.5 33.6 32.3 31.4 31.4 31.3 31.0 30.6 29.8 31.7

- Tèi thÊp trung b×nh 20.6 21.4 22.3 23.6 23.0 22.9 22.9 22.8 23.1 23.1 23.2 21.9 22.6

- ThÊp nhÊt tuyệt ệệi 14.8 17.3 17.5 19.2 18.7 19.0 19.5 19.7 17.8 18.7 17.5 16.5 18.0

2 L−îng m−a (mm)

- Trung b×nh 14.3 2.4 11.2 48.5 178.4 194.3 224.9 209.5 272.2 279 154 46.4 1635.1

- N¨m Ýt nhÊt (1927) 30 69 102 49 96 135 25 1115

-N¨m cao nhÊt (1928) 145 67 85 178 408 429 453 393 456 705 469 232 2304

- Sè ngày m−a trung b×nh (ngày) 2 1 1 4 14 16 17 18 19 17 11 5 125

3 Trung b×nh (%) 84 80 78 77 82 85 83 84 84 84 85 83 82

4 Sè giê n¾ng trung b×nh (giê/th¸ng) 261 245 284 267 212 185 182 184 170 182 186 225 2583

5 Giê - H??ng giÜ h×nh thành DB DB DN DN ON TN TN TN TN TN TN DB

- Tệc ệệ giệ (m/s) 3.4 3.3 3.5 3.2 3.3 3.9 3.5 3.3 3.8 3.6 3.8 3.6 3.5

Nguån: Tµi liÖu khÝ t−îng - thuû v¨n tØnh CÇn Th¬

BiÓu 10 e

Mét sè yÕu tè khÝ t−îng thuû v¨n Tr¹m l¹ng S¬n- TØnh L¹ng S¬n

Kinh ®é : 106046’ VÜ ®é : 21050’ §é cao quan tr¾c: 258m

Th¸ng

C¶ N¨m YÕu tè

Ký hiÖu

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 1. NhiÖt ®é kh«ng khid (0C) – TB 13,3

14,3

18,2

22,1

25,5

26,9

27

26,6

25,2

22,2

18,3

14,8

21,2

- Cao nhÊt TB 17,4 18,1 21,8 26,2 3,03 31,3 31,7 31,1 29,9 27,3 23,4 19,7 25,7 - ThÊp nhÊt TB 9,8 11,5 15,5 19,2 22,1 23,5 23,8 23,5 21,9 18,4 14,3 10,8 17,9

- ThÊp nhÊt tuyÖt ®èi -2,1 -1,7 4 6,2 11,1 16 19 17 13,2 7,1 1,7 -1,5 -2,1 - Biªn ®é ngµy 7,6 6,6 6,3 7 8,2 7,8 7,9 7,6 8 8,9 9,1 8,9 7,8 2. NhiÖt ®é mÆt ®Êt (0C)- TB 14,2 15,5 19,1 23,3 28,3 29,6 29,9 29,2 27,9 24,7 20,3 16,6 23,2

3. Sè giê n¾ng (giê) – TB 81,4 57 61,2 94,7 187,2 161,8 191,4 167,4 181,4 157,8 135 116,5 1592,8 4. L−îng m−a (mm)- TB 24 41,3 53 96,3 164,8 199,6 257,9 255 164 78,8 34,3 23 1391,9 - Ngµy lín nhÊt 81 113,5 63 132.6 164 196,7 202,2 147 159 136 72 49,5 202,2 5. Sè ngµy m−a (ngµy)- TB 7,4 9.7 11,8 11,6 13,3 14,8 16,5 16,8 12,7 8,4 6,2 5,7 134,9 6. L−îng bèc h¬i (mm)- TB 87,5 73,6 80,2 89 113,5 9 98,9 76,3 80,9 97,4 97 92,5 1070,8 7. §é Èm kh«ng khÝ (%)_ TB 78 81 84 83 81 82 84 85 84 80 78 78 82 - ThÊp nhÊt TB 65 69 69 63 64 64 67 66 61 56 58 56 64 - ThÊp nhÊt tuyÖt ®èi 8 19 20 21 28 29 35 29 30 17 14 9 8 8. Giã – tèc ®é (m/s)- TB 2,5 2,6 2,2 1,9 1,7 1,4 1,4 1,1 1,3 1,7 2 2,1 1,8 - H−Ýng vµ tèc ®é m¹nh nhÊt N17 N15 NE>20 W35 NNW20 N25 N28

N24

N17

N16

NH16

N15

W35

9. Sè ngµy s−¬ng mï (ngµy)- TB 1,6 0,7 0,5 0,5 0,5 0,7 1,4 3,4

5,8 5,6 4,2 3,5 28,4

10. Sè ngµy s−¬ng muèi (ngµy)- TB

1,2

0,03

0

0

0

0

0

0

0

0

0,1

0,8

2,1

11. Sè ngµy m−a phïn (ngµy)- TB 6,3

9,6

10,6

5

0,8

0

0

0

0,03

0,03

1,4

2,5

36,5

12. Sè ngµy m−a ®¸ (ngµy)- TB 0

0

0

0,03

0

0

0

0

0

0

0

0

0,03

BiÓu 10f

Mét sè yÕu tè khÝ t−þng thñ v¨n Tr¹m B¾c Quang- TØnh Hµ Giang

Kinh ®é: 104°52' VÜ ®é: 22°29' §é cao quan tr¾c: 74m

Th¸ng

YÕu tè

KÝ hiÖu 1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

11

12

C¶ n¨m

1. NhiÖt ®é kh«ng khÝ (0C)-TB 15,1 16,8 20,1 23,6 26,5 27,4 27,7 27,3 26,3 23,6 19,9 16,5 22,6 - Cao nhÊt TB 19,1 20,4 24 27,8 31,5 32,3 32,8 32,6 31,7 28,8 24,9 21,3 27,3

- ThÊp nhÊt TB 12,8 14,6 17,6 20,8 23,1 24,2 24,5 24,2 23 20,6 17,1 13,8 19,7 - ThÊp nhÊt tuyÖt ®èi 0,3 5,6 7,1 11,5 16,1 17,6 19,4 20,1 15 9,9 6,1 0,9 0,3 - Biªn ®é ngµy 6,3 5,8 6,4 7 8,4 8,1 8,3 8,4 8,7 8,2 7,8 7,5 7,6 2. NhiÖt ®é mËt ®é (0C)-TB 16,5 18,6 21,8 25,6 29,6 30,6 30,9 30,6 29,4 26,4 22,2 18,4 25

3. Sè giê n¾ng (giê)-TB - - - - - - - - - - - - - 4. L−îng m−a (mm)-TB 68,8 68,1 86,5 244,3 821,8 900,9 893,8 626,4 424,4 384,1 194,8 88,8 4802,1 - Ngµy lín nhÊt 48,7 49,7 82,1 182 395,7 321,6 267,2 332,7 272,5 402,1 213,7 186 402,1 5. Sè ngµy m−a (ngµy)-TB 13,9 13,4 15,6 18,9 22,2 22 25,1 22,7 17,6 14,9 12,9 11,6 210,8 6. L−îng bèc h¬i(mm)-TB 33,8 37,9 49,3 55,7 70,7 60,5 61,6 59,4 59 54,8 44,5 39,6 626,8 7. §é Èm kh«ng khÝ(%)-TB 88 87 86 85 84 85 86 86 85 86 8,6 87 86 - ThÊp nhÊt TB 68 69 68 67 62 64 65 64 60 61 61 62 64 - ThÊp nhÊt tuyÖt ®èi 18 24 15 28 26 28 40 36 11 11 20 23 11

8. Giãc – Tèc ®é (m/s)-TB 0,7 0,9 0,9 1 1,1 1 1 0,9 0,8 0,8 0,7 0,8 0,9 - H−Ýng vµ tèc ®é m¹nh nhÊt N18 NH20 W20 W>20 NW>30 W30 NH>20 NH>20 SE25 NE>20 NE20 NH14 NW>30 9. Sè ngµy s−¬ng mï (ngµy)-TB 4 1 0,8 0,6 0,5 0,8 0,5 1,5 3,5 5 6 6,9 31,1

10. Sè ngµy s−¬ng muèi(ngµy)-TB

0,4

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0,4

11. Sè ngµy m−a phïn (ngµy)-TB

2,1

2,6

1,8

1,6

0,2

0

0

0

0

0,1

0,6

0,9

9,9

12. Sè ngµy m−a ®¸ (ngµy)-TB 0

0,04

0,04

0,04

0,04

0,04

0

0

0

0

0

0

0,3

BiÜu: 10g Mét sè yÕu tè khÝ t−îng thñy v¨n

Tr¹m Yªn Ch©u – TØnh S¬n La Kinh ®é: 104°17'

VÜ ®é: 21°03' 59m §é cao quan tr¾c: 59m

Th¸ng YÕu tè Ký

hiªô 1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

11

12

C¶n¨m

1. NhiÖt ®é kh«ng khÝ (0C)-TB TA 15,9 17,9 21,7 24,8 26,8 27 26,9 26,3 25,2 22,8 19,4 16,4 22,6 - Cao nhÊt TB Tmax 22,7 24,7 29 32,3 33,6 32,8 32,6 31,8 30,9 29 25,9 23,6 29,1 - ThÊp nhÊt TB Tmin 11,7 13,6 16,8 19,7 22,2 23,3 23,4 23,1 21,8 19,3 15,8 12,2 18,6 - ThÊp nhÊt tuy¦t ®èi TMA -1,5 3,5 6,3 9,2 15,7 16 18,3 20,3 14,9 8,8 3,7 -0,4 -1,5 - Biªn ®é ngµy VTD 11 11,1 12,2 12,6 11,4 9,5 9,2 8,7 9,1 9,7 10,1 11,6 10,5 2. NhiÖt ®é mØt ®Êt (0C)-TB TSA 19,4 21,5 25 28,5 31,7 31,4 31,4 30,4 29,9 27,6 23,9 20,3 26,8

3. Sè giê n¾ng (giê)-TB LA 131,8 133,9 164,2 182,6 212,7 155,2 172,3 158,1 172,4 162,6 141,3 145,4 1932,5 4. L−îng m−a (mm)-TB RF 13,1 16,7 32,1 99,5 115,7 196,7 212,2 279,6 150,5 65,4 26,5 9 1217 - Ngµy lÝn nhÊt RDMAX 21,8 42,5 52,1 64,6 83,6 140,5 172 258,6 229,6 74,9 64,5 32,9 158,6 5. Sè ngµy m−a (ngµy)-TB RD 3,2 3 4,6 11,7 13,6 15,7 18,1 18,1 12,2 7,6 3,9 2,3 114 6. L−îng bèc h¬i (mm)-TB ET 87,9 104,4 141,3 133 129,9 90,4 78,8 62,5 63,9 68 67,5 75,7 1103,3 7. §é Èm kh«ng khÝ (%)-TB HU 77 74 71 74 73 81 83 |86 84 83 81 79 79 - ThÊp nhÊt TB Humin 51 49 46 46 48 56 59 61 59 56 54 50 53 - ThÊp nhÊt tuyÖt ®èi HUmax 6 4 10 14 17 29 27 41 31 28 22 18 4 8. Giã- tèc ®é (m/s)-TB WSA 1,6 2 2 1,6 1,6 1,2 1,2 1 1 1,1 1,2 1,4 1,4

- H−íng vµ tèc ®é m¹nh nhÊt WSMAX NW20 NW31 NH26 W31 W31 NH>20 S25 NW24 NW>20 NW23 NE>20 NW>20

NH31

9. Sè ngµy s−¬ng mï (ngµy)-TB

FOD 9 3 3 4,4 4,6 4,3 5,8 8,2 13,2 15,9 13,1 13,5 98

10. Sè ngµy s−¬ng muèi (ngµy)-TB

RID 0,4

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0,2

0,6

11. Sè ngµy m−a phïn (ngµy)-TB

DRD 0,1 0,1 0 0 0 0 0,4 0,1 0 0,1 0,1 0 0,9

12. Sè ngµy m−a ®¸ (ngµy)-TB HAD 0 0,1 0,1 0,3 0 0 0 0 0 0 0 0 0,5

BiÓu : 11a HiÖn tr¹ng sö dông ®Êt n¨m 2002 vïng TADNMNBB

BVT: ngh×n ha Lo¹i ®Êt MS sè Toµn vïng Tû lÖ

Tæng diÖn tÝch 01 10096,41 100,00 I. §Êt n«ng nghiÖp 02 1329,82 13,17 1. §Êt trång c©y hµng n¨m 03 980,29 73,72

2. §Êt v−ên t¹p 17 127,03 9,55 3. §Êt trång c©y l©u n¨m 18 170,02 12,78 4. §Êt cá dïng vµo CN 23 18,26 1,37 5. §Êt cã mØt n−Ýc NTTS 26 34,23 2,57 II. §Êt l©m nghiÖp 30 3984,42 39,46 1. Rõng tù nhiªn 31 3188,74 80,03 2. Rõng trång 35 795,54 19,97

3. §Êt −¬m c©y gièng 39 0,14 0,00 III. §Êt chuyªn dïng 40 277,49 2,75 IV. §Êt ë 51 76,71 0,76

V. §Êt ch−a sö dông 54 4427,97 43,86 1. §Êt b»ng ch−a sö dông 55 49,99 1,13 2. §Êt ®åi nÜi ch−a sö dông 56 3675,26 83,00 3. §Êt cã mØt n−Ýc CSD 57 23,54 0,53 4. S«ng suèi 58 148,90 3,36

5. Nói ®¸ kh«ng rõng c©y 59 428,79 9,68 6. §Êt ch−a s− d¬ng kh¸c 60 101,49 2,29

BiÓu 11b HiÖn tr¹ng sö dông ®Êt n¨m 2002 vïng ®ång b»ng s«ng Hång

§¬n vÞ tÝnh; nghin. Ha

Lo¹i ®Êt MS sè Toµn vïng Tû lÖ (%)

Tæng diÖn tÝch 01

1.480,61

100

I. §Êt n«ng nghiÖp 02

855,21

57,76

1. §Êt trång c©y hµng n¨m 03

714,13

83,50

2. §Êt v−ên t¹p 17

56,89

6,65

3. §Êt trång c©y l©u n¨m 18

22,16

2,59

4. §Êt cá dïng vµo CN 23

1,39

0,16

5. §Êt cã mÆt n−íc NTTS 26

60,64

7,09

II. §Êt l©m nghiÖp 30

121,78

8,22

1. Rõng tù nhiªn 31

55,61

45,67

2. Rõng trång 35

66,11

54,29

3. §Êt −¬m c©y gièng 39

0,05

0,04

III. §Êt chuyªn dïng 40

238,68

16,12

IV. §Êt ë 51

91,60

6,19

V. §Êt ch−a sö dông 54

173,33

11,71.

1. §Êt b»ng ch−a sö dông 55

24,93

14,38

2. §Êt ®åi nói ch−a sö dông 56

19,37

11,17

3. §Êt cã mÆt n−íc CSD 57

26,43

15,25

4. S«ng suèi 58

67,30

38,82

5. Nói ®¸ kh«ng rõng c©y 59

17,23

9,94

6. §Êt ch−a sö dông kh¸c 60

18,08

10,43

BiÓu 11c HiÖn tr¹ng sö dông ®Êt n¨m 2002 vïng b¾c trung bé

DVT: nghin. ha Lo¹i ®Êt

MS sè

Toµn vïng

Tû lÖ


5.151,20

100,00


736,39

14,30


542,58

73,68

2. §Êt v−ên t¹p 17

105,92

14,38


58,45

7,94


9,42

1,28


20,02

2,72


2.300,51

44,66


1.908,38

82,95

2. Rõng trång 35

391,63

17,02


0,50

0,02


244,09

4,74

IV. §Êt ë 51

53,74

1,04


1.816,47

35,26


108,06

5,95


1.407,26

77,47


46,59

2,56

4. S«ng suèi 58

109,24

6,01


121,45

6,69


23,87

1,31

BiÓu 11d HiÖn tr¹ng sö dông ®Êt n¨m 2001 vïng ®ång b»ng s«ng cöu long

§VT: nqhin. Ha

Lo¹i ®Êt

MS sè

Toµn vïng

Tû lÖ %


3.970,62

100


2.977,23

74,98


2.119,96

71,21

2. §Êt v−ên t¹p 17

112,32

3,77


387,07

13,00


0,02

0,00


357,86

12,02


342,13

8,62


81,05

23,69

2. Rõng trång 35

261,06

76,30


0,03

0,01


228,56

5,76

IV. §Êt ë 51

101,04

2,54


321,66

8,10


86,54

26,90


10,44

3,25


14,45

4,49

4. S«ng suèi 58

197,47

61,39


0,63

0,20


12,14

3,77

BiÓu 12a HiÖn tr¹ng d©n sè vµ lao ®éng vïng §BSH n¨m 2002

§VT : ng−êi

Trong ®é tuæi lao ®éng Thµnh phè, tØnh

D©n sè Tæng sè Lao ®éng n«ng nghiÖp Tû lÖ

Toµn vïng 17.441,80 10.578,20 7.497,96 70,88 1. Hµ Néi 2.847,10 1.856,90 712,32 38,36 2. Hai Phßng 1.745,00 1.071,60 675,60 63,05 3. B¾c Ninh 969,60 577,10 315,20 54,62 4. VÜnh Phóc 1.137,30 661,60 515,42 77,91 5. Hµ T©y 2.473,00 1.466,50 1.137,40 77,56 6. H¶i D−¬ng 1.684,00 1.001,10 825,17 82,43 7. H−ng Yªn 1.105,30 646,20 537,24 83,14 8. Th¸i B×nh 1.825,30 1.133,90 949,50 83,74 9. Nam Hµ 814,00 486,20 421,00 86,59 10. Nam §Þnh 1.932,20 1.155,30 967,31 83,73 11. Ninh B×nh 909,00 521,80 441,80 84,67

BiÓu 12b

HiÖn tr¹ng d©n sè vµ lao ®éng vïng TDMNBB n¨m 2002 §VT; ng. ng−êi

Trong ®é tuæi lao ®éng Thµnh phè, tØnh D©n sè

Tæng sè Lao ®éng n«ng nghiÖp Tû lÖ

Toµn vïng 11.447,50 5.795,42 4.310,78 74,38 1. Hµ Giang 626,60 316,35 259,59 82,06 2. Cao b»ng 506,50 253,25 204,94 80,93 3. Lµo Cai 621,40 295,86 239,55 80,97 4. B¾c K¹n 285,10 136,44 121,17 88,81 5. L¹ng S¬n 724,40 376,44 236,04 62,70 6. Tuyªn Quang 696,70 352,42 281,12 79,77 7. Yªn B¸i 703,00 345,39 248,60 71,98 8. Th¸i nguyªn 1.076,50 488,20 387,09 79,29 9. Phó Thä 1.287,00 670,78 537,45 80,12 10. B¾c Giang 1.540,10 930,18 617,06 66,34 11. Qu¶ng Ninh 1.032,30 523,26 260,11 49,71 12. Lai Ch©u 625,70 294,20 232,05 78,87 13. S¬n La 941,90 442,33 375,72 84,94 14. Hoµ B×nh 780,30 370,31 310,29 83,79

BiÓu 12c

HiÖn tr¹ng d©n sè vµ lao ®éng vïng BTB n¨m 2002 BVT: ng. ng−êi

Trong ®é tuæi lao ®éng

Thµnh phè, tØnh D©n sè Tæng sè Lao ®éng n«ng nghiÖp Tû lÖ

Toµn vïng 10.363,40 4.876,90 3.627,40 74,38

1. Thanh Ho¸ 3.629,10 1.506,40 1.303,10 86,50

2. NghÖ An 2.943,60 1.464,30 951,70 64,99

3. Hµ TÜnh 1.274,70 566,40 503,70 88,93

4. Qu¶ng B×nh 815,00 437,20 301,90 69,05

5. Qu¶ng TrÞ 609,00 301,30 226,00 75,01

6. Thõa Thiªn HuÕ 1.092,00 601,30 341,00 56,71

BiÓu 12d

HiÖn tr¹ng d©n sè vµ lao ®éng vïng §BSCL n¨m 2002 BVT: ngh ng−êi

D©n sè Lao ®éng

Thµnh phè, tØnh Tæng sè Tæng sè Lao ®éng n«ng nghiªp

Tû lÖ

Toµn vïng

16698,9

7708,16

5964,92

77,38

1. Long An 1362,65

669,06

525,21

78,50

2. §ång Th¸p 1609,91

806,56

614,60

76,20

3. An Giang 2122,31

1067,52

795,31

74,50

4. TiÒn Giang 1653,57

808,60

625,85

77,40

5. VÜnh Long 1034,52

506,91

406,04

80,10

6. BÕn Tre 1322,41

674,43

547,64

81,20

7. Kiªn Giang 1559,67

779,83

622,31

79,80

8. CÇn Th¬ 1872,22

930,50

708,11

76,10

9. Trµ Vinh 999,75

494,87

382,54

77,30

10. Sãc Tr¨ng 1226,58

597,35

451,59

75,60

11. B¹c Liªu 764,92

372,52

285,72

76,70

12. Cµ Mau 1170,58

589,97

459,59

77,90

BiÓu 13a

Dù kiÕn diÖn tÝch – s¶n l−îng c©y ¨n qu¶ chÝnh ®Õn n¨m 2010 vïng TDMNBB

§¬n vÞ tÝnh : DT;ha;SLtÊn

HiÖn Tr¹ng 2005 2010 H¹ng Môc

DT SL DT SL DT SL

Tæng 114.227 360.555 157.000 551.000 234.500 1.140.000

1. NhSn 31.567 32.459 43.000 75.000 45.000 114.000

2.V¶i 38.333 59.958 43.000 85.000 50.000 125.000

3. D−a 2.600 10.100 6.000 80.000 10.000 150.000

4. Hång 4.715 70.723 6.000 11.000 10.000 25.000

5. Xoµi 6.200 8.100 12.000 18.000 20.000 60.000

6. Chuèi 10.500 115.000 14.000 154.000 30.000 360.000

7. C©y cã mÜi 12.000 36.800 25.000 100.000 62.000 279.000

8. MËn 8.312 27.415 8.000 28.000 7.500 27.000

BiÓu 13b

Dù kiÕn diÖn tÝch- s¶n l−îng c©y ¨n qu¶ chÝnh ®Õn n¨m 2010 vïng §BSH §VT : DT;ha;SL tÊn

HiÖn Tr¹ng 2005 2010 H¹ng Môc

DT SL DT Sk DT SL

Tæng

46.798

427.064

61.000

584.000

68.500

734.000

1. NhSn

9.105

44.300

18.000

85.000

20.000

124.000

2.V¶i

16.693

57.964

18.000

75.000

20.000

100.000

3. Døa

2.500

40.200

6.000

120.000

8.500

190.000

4. Chuèi

18.500

284.600

19.000

304.000

20.000

320.000

BiÓu 13c

Dù kiÕn diÖn tÝch- s¶n l−îng c©y ¨n qu¶ chÝnh ®Õn n¨m 2010 §VT : DT;ha;SL tÊn

HiÖn tr¹ng

2005

2010

H¹ng Môc DT

SL

DT

SL

DT

SL

Tæng

31.400

175.100

44.000

377.000

57.000

543.000

1. Døa

7.400

37.100

15.000

180.000

15.000

240.000

2. Chuèi

15.500

86.200

17.000

119.000

20.000

160.000

3. C©y cã mói

8.500

51.800

12.000

78.000

22.000

143.000

BiÓu 13d

Dù kiÕn diÖn tÝch- s¶n l−îng c©y ¨n qu¶ chÝnh ®Õn n¨m 2010 §VT : DT; ha;SL tÊn

HiÖn tr¹ng

2005

2010

H¹ng môc

DT

SL

DT

SL

DT

SL

Tæng

164.590

1.315.183

201.000

2.002.000

243.000

3.040.000

1. NhSn

42.600

314.300

40.000

400.000

38.000

380.000

2. Døa

25.000

205.000

30.000

450.000

35.000

665.000

3. Xoµi

21.287

117.500

45.000

140.000

60.000

480.000

4. Chuèi

31.500

337.900

35.000

385.000

40.000

480.000

5. C©y cã mÜi

39.700

290.950

45.000

540.000

60.000

900.000

6. SÇu Riªng

4.503

49.533

6.000

87.000

10.000

135.000

BiÓu 14a

Dù kiÕn ph¸t triÓn c©y nhln ®Õn n¨m 2010 §VT : DT;ha;SL;tÊn

HiÖn tr¹ng n¨m 2002

Dù kiÕn 2005

Dù kiÕn 2010

H¹ng môc

DT

SL

DT

SL

DT

SL

1. Trung du MiÒn nói B¾c Bé

31567

32459

43.000

75000

45000

114000

- S¬n La

12767

20349

14000

30000

15000

52500

2. §ång b»ng s«ng hång

9105

44300

18.000

85.000

20.000

124.000

- H−ng yªn

2027

19978

2400

55000

3000

93500

3. §ång b»ng s«ng Cöu Long

42600

314300

40000

400000

38000

380000

C¸c tØnh ®iÓu tra

28593

282552

26000

291000

25000

338000

- TiÒn Giang

15389

176923

12000

156000

10000

150000

-CÇn Th¬

3000

24000

9000

90000

8000

104000

- VÜnh Long

10204

81629

5000

45000

7000

84000

BiÓu 14b

Dù kiÕn diÖn tÝch- s¶n l−îng v¶i ®Õn n¨m 2010 DVT: DT;ha;SL;tÊn

HiÖn tr¹ng 2002

Dù kiÕn 2005

Dù kiÕn 2010

H¹ng môc DT

SL

DT

SL

DT

SL

1. Trung du MiÒn nói B¸c Bé

38.333

59.958

43.000

85.000

50.000

125.000

- B¾c Giang

31.466

53.797

32.000

64000

32500

97500

2. §ång b»ng s«ng Hång

16.693

57.964

18.000

75.000

20.000

100.000

- H¶i D−¬ng

10.969

36.974

11.500

46800

13000

77000

BiÓu 14c:

Dù kiÕn diÖn tÝch- s¶n l−îng hång ®Õn n¨m 2010 §VT : DT;ha;SL;tÊn

HiÖn tr¹ng

DK2005

DK2010

H¹ng môc DT

SL

DT

SL

DT

SL

Trung du miÒn nói B¾c Bé

4715

7072

6000

11000

10000

25000

- L¹ng S¬n

1237,6

1597

2000

4000

3000

9000

HuyÖn träng ®iÓm

380

1089

700

1400

1500

4500

+ Cao Léc

255

976

400

800

900

3000

+ V¨n Lang

125

113

300

600

500

1500

BiÓu 14d

Dù kiÕn diÖn tÝch- s¶n l−îng c©y cã mói ®Õn n¨m 2010 §VT: DT: ha; SL: tÊn

HiÖn tr¹ng 2002

Dù kiÕn 2005

Dù kiÕn 2010

H¹ng môc

DT

SL

DT

SL

DT

SL

1. Trung du miÒn nói B¾c Bé

12000

36800

25.000

100.000

62.000

279.000

- Hµ Giang

4400

13500

10000

50000

19000

104500

- L¹ng S¬n

1374

2691

2100

5250

3000

7700

2. B¾c Trung Bé 8500

51800

12.000

78.000

22.000

143.000

- NghÖ An 4800

24614

6000

40550

9200

132240

- Hµ TÜnh 2500

16400

3600

15805

6000

33500

3. §ång B»ng S«ng Cöu Long 39700

290950

45.000

540.000

60.000

900.000

- TiÒn Giang 4792

38792

8000

96000

11000 .

160000

- VÜnh Long 6723

79792

9000

135000

13000

234000

- CÇn Th¬ 12085

87995

15000

150000

18000

216000

BiÓu 4e

Dù kiÕn diÖn tÝch- s¶n l−îng sÇu riªng ®Õn n¨m 2010 DVT: DT: ha; SL: tÊn

HiÖn tr¹ng

DK 2005

DK2010 H¹ng muc

DT

SL

DT

SL

DT

SL


49533

6.000

87.000

10.000

135.000

Vïng ®iÒu tra 2790

34892

5000

78000

8000

150000

1. TiÒn Giang 1281

12263

2000

24000

3000

45000

2. VÜnh Long 1509

22629

3000

54000

5000

105000

BiÓu 14f

Dù kiÕn diÖn tÝch s¶n l−îng døa ®Õn n¨m 2010 DVT:DT:ha;SL:tÊn

HiÖn tr¹ng 2002

Dù kiÕn 2005

Dù kiÕn 2010

H¹ng môc DT

SL

DT

SL

DT

SL

1. Trung du MiÒn nói B¾c Bé 2600

10100

6.000

80.000

10.000

150.000

- B¾c Giang 1742

8586

3000

36000

3000

45000

2. §B S«ng Hång 2500

40200

6.000

120.000

8.500

190.000

- Ninh B×nh 1900

36400

3500

79000

5000

12600

3. B¾c Trung Bé 7400

37100

15.000

180.000

15.000

240.000

- Thanh Ho¸ 3700

13200

5500

75000

5500

100000

- NghÖ An 2050

11700

7000

80000

7000

105000

4. §ång b»ng s«ng Cöu Long 25000

205000

30.000

450.000

35.000

665.000

Vïng ®iÒu tra 8321

102459

12000

186000

15000

275000

- TiÒn Giang 6943

89650

8000

120000

10000

200000

- CÇn Th¬ 1378

12809

4000

66000

5000

75000

BiÓu 4g Dù kiÕn diÖn tÝch – s¶n l−îng c©y xoµi ®Õn n¨m 2010

DVT: DT: ha; SL: tÊn HiÖn tr¹ng 2002

Dù kiÕn 2005

Dù kiÕn 2010 H¹ng môc

DT

SL

DT

SL

DT

SL

1. Trung du MiÒn nói B¾c Bé 6200

8100

12.000

18.000

20.000

60.000

- S¬n La 3789

6442

4500

9000

5000

15000

2. §ång b»ng S«ng Cöu Long 21287

117500

45.000

140.000

60.000

480.000

Vïng ®iªï tra 8804

66175

13500

155500

16000

210000

- TiÒn Trang 4424

51657

8500

110500

10000

150000

- CÇn th¬

4813

14518

5000

45000

6000

60000

BiÓu 14h

Dù kiÕn diÖn tÝch, s¶n l−îng chuèi toµn quèc ®Õn n¨m 2010 DVT: DT: nghin ha; SL: nghin tÊn

HiÖn tr¹ng 2002

2005

2010

Vïng

DT

SL

DT

SL

DT

SL

I. §ång b»ng s«ng Hång

18,5

284,6

19,0

304,0

20,0

320,0

1. H−ng Yªn

2,9

52,0

3,0

48,0

3,0

48,0

II. Trung du MiÒn nói B¾c bé

10,5

115,0

14,0

154,0

30,0

360,0

1. S¬n la

1,5

11,4

3,0

33,0

5,0

60,0

2. B¾c Giang

1,0

11,0

1,5

16,5

4,0

48,0

3. L¹ng s¬n

0,6

7,5

1,0

11,0

1,5

18,0

III. B¾c Trung Bé

15,5

86,2

17,0

119,0

20,0

160,0

1. Thanh Ho¸

7,7

23,9

8,0

56,0

10,0

80,0

2. NghÖ An

3,6

32,0

4,0

28,0

5,0

40,0

IV. §ång b»ng s«ng Cöu Long

31,5

337,9

35,0

385,0

40,0

480,0

1. CÇn th¬

3,0

29,1

3,5

38,5

5,0

60,0

2. TiÒn Giang 1,6 18,0 2,0 24,0 3,0 36,0

BiÓu 15

Dù kiÕn nhu cÇu vèn ®Çu t− s¶n xuÊt c©y ¨n qu¶ chÝnh ®Õn n¨m 2010

DVT: triÖu ®ång

Tæng N¨m 2005 N¨m 2010 H¹ng môc SuÊt ®Çu

t− DiÖn tÝch Vèn ®Çu t− DiÖn tÝch Vèn ®Çu t− DiÖn tÝch Vèn ®Çu t− Tæng 243.980 5.198.150 103.980 2.179.500 140.000 3.018.650

*C¶i t¹o 20 40.400 808.000 17.740 354.800 22.660 453.200

* Ch¨m sãc 5 68.690 343.450 30.500 152.500 38.190 190.950

* Trång míi 30 134.890 4.046.700 55.740 1.672.200 79.150 2.374.500

1. §ång b»ng s«ng Hång 21.687 351.860 14.187 229.610 7.500 122.250

1. C¶i t¹o 20 5.500 110.000 3.600 72.000 1.900 38.000

2. Ch¨m sãc 5 9.750 48.750 6.400 32.000 3.350 16.750

3. Trång míi 30 6.437 193.110 4.187 125.610 L 2.250 67.500

II. Trung du MiÒn nói B¾c Bé 120.273 2.675.990 42.773 951.690 77.500 1.724.300

1. C¶i t¹o 20 18.020 360.400 6.400 128.000 11.620 232.400

2. Ch¨m sãc 5 30.080 150.400 10.700 53.500 19.380 96.900

3. Trong míi 30 72.173 2.165.190 25.673 770.190 46.500 1.395.000

III. B¾c Trung Bé 25.597 528.110 12.597 259.010 13.000 269.100

1. C¶i t¹o 20 3.330 66.600 1.640 32.800 1.690 33.800

2. Ch¨m sãc 5 8.260 41.300 4.100 20.500 4.160 20.800

3. Trång míi 30 14.007 420.210 6.857 205710 7.150 214.500

IV. §ång B»ng s«ng cöu Long 76.423 1.642.190 34.423 739.190 42.000 903.000

1. C¶i t¹o 20 13.550 271.000 6.100 122.000 7.450 149.000

2. Ch¨m sãc 5 20.600 103.000 9.300 46.500 11.300 56.500

3. Trång míi 30 42.273 1.268.190 19.023 570.690 23.250 697.500

bé n«ng nghiÖp ph¸t triÓn n«ng th«n viÖn quy ho¹ch vµ...

Documents