BAB 6 : KEPELBAGAIAN AGAMA : MENCARI TITIK PERSAMAAN

(1) Takrif agama- Hubungan antara manusia dengan seuatu kekuasaan luar yang dianggap dapat

memberi perlindungan(2) Mengapakah manusia beragama?

- Pengkaji sejarah agama sependapat bahawa agama ialah keperluan asasi setiap manusia

- Penemuan arkeologi menunjukkan kehidupan manusia terawal dipengaruhi oleh agama

- Manusia mengamalkan agama kerana : warisan kebudayaan – faktor utama menentukan agama seseorang manusia faktor keselamatan – berasa selamat dan percaya bahawa kuasa agung yang

dipercayainya akan mejaga keselamatannya kesejahteraan – kesejahteraan diakhirat juga adalah penting kerana

kebanyakan agama menjanjikan kesejahteraan di akhirat kepada penganut yang patuh kepada ajaran agama masing-masing

mengukuhkan ikatan persaudaraan – meyatukan semua anggota yang menganutinya dalam 1 komuniti yang bermoral

mencari jawapan kepada persoalan yang sukar dijawab – hakikat diri, alam sekitar dan pengalaman ghaib yang tidak dapat dijangkau oleh akal fikirannya

(3) Peranan agama agama sebagai sumber nilai moral penyatuan pedorong dan pengesahan program pembangunan menumbuhkan semangat kebangsaan perpaduan nasional kewujudan tamadun fungsi pemerintahan mengembangkan kesenian

(4) agama samawi- agama ciptaan tuhan - bersumberkan wahyu wahyu tuhan- diturunkan melalui tokoh manusia piliha Tuhan yang berjiwa suci dan luhur- Islam, Kriatian dan Yahudi

(5) Agama ciptaan manusia- Dikenali sebagai agama alam atau agama budaya kerana agama itu lahir dari

kebudayaan, dibentuk oleh falsafah masyarakat dan dirumuskan oleh ahli fikir masyarakat

- Terdiri dari gagasan dasar dan peraturan umum yang ditetapkan oleh beberapa kumpulan yang berpengaruh supaya mereka dapat mematuhinya

- Berbentuk pengajaran dan kaedah umum- Kitab sucinya berdasarkan ilham pengasasnya

(6) Agama Islam- Dianuti sebanyak 60% penduduk Malaysia

(7) Ajaran Islam- Sumber ajaran Islam :

Al-Quran Al-Sunnah Ijtihad, ijma’, qias, syura

(8) Islam agama sejagat- Berada dalam kelas yang tersendiri dari segi :

Kosmologi Epistemologi Metafizik Weltanschauung

(9) Ciri-ciri utama Islam- Ekonomi :

Memberi kebebasan kepada umatnya untuk berusaha mencari kekayaan tetapi dengan cara yang mulia dan bersih

Tanggungjawab membasmi kemiskinan dan penderitaan di tangan orang yang berharta dan berkuasa

Menentang sistem eksploitasi, penindasan, pemerasan, monopoli dan penipuan

Mewajibkan zakat kepada orang yang berada - Politik :

Menekankan dasar musyawarah, keadilan dan pemilihan pemimpin secara adil tanpa membezakan manusia berdasarkan kelas, keturunan, bangsa, agama atau warna kulit

Menghormati hak asasi setiap individu Menggalakkan rakyatnya berani menegur pemerintah

- Sosial : Memperjuangkan dasar kehormatan diri manusia Tidak ada perhambaan dan pemujaan melainkan perhambaan dan pemujaann

kepada Allah semata-mata Menegakkan dasar kebersihan diri manusia Bertanggungjawab atas setiap tindak tanuk yang dilakukan tanpa menanggung

dosa orang lain- Keluarga :

Menghormati kedua ibu bapa Memberi kasih sayang yang sama pada anak-anak Berlaku adil terhadap isteri

Menjalin hubungan baik dengan kaum keluarga dan jiran- Ilmu pengetahuan :

Menggalakkan perkembangan ilmu dan menganjurkan supaya menjalankan kajian serta penyelidikan terhadap rahsia alam

Lelaki dan perempuan wajib menuntut ilmu Menyeru agar manusia menyelidik dan berfikir Kemajuan ilmu pengetahuan dalam Islam adalah untuk kebajikan manusia

(10) Agama Buddha- Merupakan agama kedua terbesar di Malaysia

(11) Asal usul agama Buddha- Merupakan suatu reaksi terhadap kekerasan dan penindasan golongan Brahman yang

menyebabkan golongan lain bangkit menentang terutama golongan Kshatriya yang terdiri daripada anak-anak raja dan parajurit

- Diasaskan oleh Siddharta Gautama – selalu memikirkan punca penderitaan dan kemelaratan

- Beliau berteduh dibawah sepohon pokok di dalam hutan Urvela(12) Upacara keagamaan

- Objek utama yang sangat signifikan ialah “3 permata” iaitu : Buddha Dharma (ajaran Buddha) Sangha (komuniti Buddha yang berpegang dengan ajarannya)

- Upacara penyembahan dilakukan di tokong, wat atau rumah- Wesak merupakan perayaan penting yang disambut oelh penganut agama Buddha- Disambut sempena memperingati kelahiran, kemunculan dan pencapaian Gautama

Buddha ke “nirvana”(13) Agama hindu

- Merupakan sekumpulan adat istiadat, budi pekerti dan gambaran kehidupan hindu- Diwujudkan sejak awal abad ke-8 S.M dikenali dengan nama agama Brahma- Agama berevolusi daripada ajaran veda- Kitab-kitab suci yang terbesar :

Veda Undang-undang manu Mahabharata Gita Yoga vasishtha Ramayana

(14) Kitab veda- Mengandungi cerita tentang pelbagai aspekkehidupan bangsa Arya yang lampau

Pemukiman Pengembaraan Agama

Politik Peradaban Kebudayaan Kehidupan Pergaulan Tempat tinggal Makanan Minuman Pekerjaan Mata pencarian Doa-doa ketuhanan

- Kitab Veda terdiri dari 4 jenis : Rig Veda Yajur Veda Sams Veda Athar Veda

- Setiap Veda mengandungi 4 bahagian : Samhita Brahman Aranyaka Upanishads

(15) Memerintah dan diperintah- Memerintah dan diperintah- Yang memerintah menjadi tuhan segala tuhan dan dewa segala dewa- Menamakan tuhan sebagai :

Brahma Vinshu Siva

- Sistem kasta : Brahman – ketua negara Kshatriya – perajurit Vaishya – petani dan peniaga Shudra – memberi khidmat kepada ketiga-tiga golongan yang dianggap mulia

- Tanda yang dipakai pada dahi penganut hindu ialah “pottu”- “Ganga Snanam” ialah upacara mandi minyak pada hari deepavali

(16) Agama Kristian- Merupakan mazhab dari keperayan Yahudi yang menerima Jesus daripada Nazerat

sebagai messiah atau kristus- Amalan penting dalam kristian :

Pembaptisan – upacara meraikan kemasukan seseorang dalam Kristian

Eukaris – perhimpunan suci atau makan malam terakhir ialah majlis makan roti dan wine sebagai tanda perpaduan antara penganut Kristian dan Jesus

- Pemimpin gereja yang paling berkuasa ialah Bishop Rom- Perayaan Kristian :

Krismas Easter Good Friday

(17) Agama Sikh- Dianuti oleh etnik India berketurunan punjabi- Diasaskan oleh Guru Nanak pada tahun 1469M- Diteruskan dan dikembangkan oleh 9 orang guru lain- Kitab suci dikenali sebagai Sri Guru Granth Sahib Ji - “gurwada” – pusat ibadat dan kediaman orang sikh- Lima simbol :

Kesh – berambut panjang – simbol keimanan Kangha – sikat – supaya rambut sentiasa bersih Kara – gelang besi – melambangkan ikatan dan kepatuhan yang teguh Kirpan – pedang kecil – teguh pegangan agamanya Kachera – seluar pendek khas – lambang keadilan

(18) Ritual dan upacara keagamaan- Granthi Sahib membaca kitab suci dan menyanyikan lagu kirtan (mazmur) serta

menyampaikan katha (syarahan) - Diakhiri dengan ardas (doa) bertujuan memanjatkan kesyukuran, meminta maaf,

berterima kasih dan meminta sesuatu hasrat dari “waheguru” dengan penuh ikhlas- “Guru Ka Langgar” iaitu makanan berupa sayuran dimasak oleh orang sikh di

gurdawa(19) Perayaan

- Vaisakhi merupakan perayaan terpenting bagi penganut sikh- Disambut pada bulan april setiap tahun- Aktiviti keagamaan yang utama dijalankan semasa sambutan perayaan Vaisakhi ialah

“amrit sanskar” (upacara pembaptisan)- Penganut sikh perlu mematuhi “char kurahit” (4 larangan) :

Tidak dibenarkan memotong dan mencukur sebarang rambut tidak boleh memakan daging kecuali yang dipotong secara “jhatka” yakni

sekali pancung tidak boleh meminum arak, menghisap tembakau atau dadah tidak boleh mengadakan seks kecuali dengan pasangan masing-masing

(20) animisme- animisme percaya bahawa :

semua objek dalam dunia ini memiliki jiwa dan hidup

adanya makhluk halus sepeeti hantu dan jin digunung, sungai dan tempat keramat

bintang, matahari dan bulan memiliki jiwa(21) ajaran konfucius

- konfucius ialah seorang ahli falsafah China terkenal pada dinasti Chou- tidak dianggap sebagai agama yang berunsur ketuhanan tetapi merupakan prinsi-

prinsip hidup yang baik- menekankan perikemanusiaan dan harga diri - ajran konfucius dikumpulkan oleh pengikutnya dalam bentuk buku berjudul Lun-Yu

(22) ajaran Tao- Taoisme berasaskan ajaran Lao Tze- Menyarankan manusia menarik diri dari duniawi dan mencari jalan bahagia secara

mengasingkan diri daripada peraturan duniawi dan upacara yang merugikan