bai giang phau thuat ham mat

PHẪU THUẬT HÀM MẶT

- Phó Trưởng khoa RHM, Trường ĐHYDCT- Phó Trưởng Liên 3 chuyên khoa Mắt – TMH – RHM- Phó Trưởng Liên Bộ Môn Nhổ Răng – Phẫu Thuật Hàm Mặt- Chứng chỉ phẫu thuật hàm mặt, Đại học Mahidol, Thái Lan- NCS Phẫu thuật hàm mặt, Viện nghiên cứu khoa học Y Dược lâm sàng 108

WWW.DAYKEMQUYNHON.UCOZ.COM

WWW.FACEBOOK.COM/DAYKEM.QUYNHON

DIỄN ĐÀN TOÁN - LÍ - HÓA 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN

Email: [email protected]

RĂNG HÀM MẶT

Giới thiệu chuyên ngành RHM.

Gãy xương vùng mặt.

Trật khớp thái dương hàm.





THUẬT NGỮ MÔ TẢ RĂNG





KÝ HIỆU VÀ CÁCH GỌI TÊN RĂNG

FDI: FEDERAL DENTAL INTERNATIONAL





KÝ HIỆU VÀ CÁCH GỌI TÊN RĂNG





RĂNG NHA KHOA HÌNH THÁI (MÔ PHÔI, GIẢI PHẪU

RĂNG, MÔ QUANH RĂNG…) CẮN KHỚP VẬT LIỆU THIẾT BỊ NHA KHOA

CHỮA RĂNG – NỘI NHA

NHA CHU PHỤC HÌNH RĂNG

CHỈNH HÌNH RĂNG MẶT

RĂNG TRẺ EM NHA CÔNG CÔNG BỆNH HỌC MIỆNG

CHẨN ĐOÁN HÌNH ẢNH

NHỔ RĂNG – PHẪU THUẬT HÀM MẶT





NHÓM BỘ MÔN

NHA CƠ SỞ (GIẢI PHẪU RĂNG, MÔ PHÔI RĂNG MIỆNG, CẮN KHỚP, VẬT LIỆU-THIẾT BỊ NHA KHOA, SINH HỌC MiỆNG, CHẨN ĐOÁN HÌNH ẢNH NHA KHOA…)

NHA KHOA PHỤC HỒI (CHỮA RĂNG – NỘI NHA, PHỤC HÌNH, NHA CHU…)

NHA KHOA BỆNH LÝ VÀ PHẪU THUẬT ( GiẢI PHẪU ỨNG DỤNG VÀ PHẪU THUẬT THỰC HÀNH MIỆNG – HÀM MẶT, PHẪU THUẬT MIỆNG, PHẪU THUẬT HÀM MẶT…)

NHA KHOA DỰ PHÒNG VÀ PHÁT TRIỂN (RĂNG TRẺ EM, CHỈNH HÌNH RĂNG MẶT, NHA KHOA CÔNG CỘNG…)





HÀM MẶT?





HÀM MẶT





THẦN KINH MẶT





GIẢI PHẪU THẦN KINH V





MẠCH MÁU





Upper

Middle

Lower





HÀM MẶT

1. IMPLANT NHA KHOA

2. CHẤN THƯƠNG HÀM MẶT

3. NHIỄM KHUẨN HÀM MẶT

4. KHỚP THÁI DƯƠNG HÀM

5. U, NANG HÀM MẶT

6. DỊ TẬT BẨM SINH

7. PHẪU THUẬT TÁI TẠO

8. PHẪU THUẬT THẨM MỸ





CẤP CỨU HÀM MẶT





Gãy Lefort

Rene LeFort 1901 nghiên cứu sọ khô

LeFort I

LeFort II

LeFort III





Theo LeFort





Phaân loaïi Lefort

Gãy Lefort I là đường gãy ngang xương hàm trên, phía trên mào xương ổ răng. Đường gãy phát xuất từ phần giữa của bờ hốc mũi đi ra sau döôùi trụ gò má đến 1/3 dưới chân bướm. Đường gãy tách rời toàn bộ xương hàm trên khỏi phần xương hàm trên còn lại.

Gãy Lefort I còn gọi là gãy Guérin.






Gãy Lefort II tách rời vùng khớp trán mũi ở phía trước, sau đó đi qua nhánh lên xương hàm trên vào thành trong ổ mắt, xuống sàn ổ mắt đến mặt trước xương hàm trên rồi đi vòng ra sau dưới trụ gò má, tách rời phần 1/3 giöõa chân bướm. Gãy Lefort II còn gọi là gãy khối tháp (pyramidal frature) hay gãy tách rời sọ mặt thấp.






Gãy Lefort III bao gồm 3 đường gãy liên hợp và một đường gãy độc lập :

Đường 1 : đi từ khớp trán mũi đến bờ trong khe ổ mắt trên

Đường 2 : đi từ bờ ngoài khe ổ mắt trên đến thành ngoài ổ mắt, tại vùng nối trán gò má, rồi đi vòng ra sau nối với đường gãy 3.

Đường 3 : tách rời toàn bộ xương lá mía, mảnh thẳng xương sàng, chân bướm ngay sát sàn sọ.

Đường 4 : đường gãy độc lập tại cung tiếp. Gãy Lefort III gaõy taùch rôøi soï maët cao





L©m sµng

g·y x¬ng hµm trªn

ChÈn ®o¸n

Lefort I : + sng nÒ ë vïng m«i trªn, ng¸ch tiÒn ñình hµm trªn + bÇm tÝm hình mãng ngùa, sê thÊy bËc thang,+ Ên ®au, khíp c¾n sai ch¹m sím raêng hµm, hë

cöa, + x¬ng hµm trªn lay di ®éng

Lefort III :+ DÊu hiÖu ®eo kÝnh r©m hoÆc dÊu hiÖu t¾c lÖ ®¹o. + MÆt bÞ bÑt ra, kho¶ng c¸ch giöõa 2 æ m¾t réng

Lefort II + X¬ng chÝnh mòi g·y thÊp h¼n xuèng, sê ®au chãi

+ Ch¶y m¸u mòi

DÊu hiÖu chung : Khíp c¾n sai, ch¹m sím raêng hµm, hë cöa

XHT lay di ®éng





TRIỆU CHỨNG LÂM SÀNG

SƯNG NỀ

THÂM TÍM MI MẮT VÀ TỤ MÁU KẾT MẠC

TỤ MÁU NGÁCH LỢI

GIÁN ĐOẠN VÀ ĐAU CHÓI

BIẾN DẠNG LÕM HÌNH ĐĨA

SONG THỊ

DI LỆCH NHÃN CẦU

CHẢY MÁU MŨI

TRÀN KHÍ DƯỚI DA

TỔN THƯƠNG THẦN KINH

CHẢY NƯỚC MẮT SỐNG

CHẢY DỊCH NÃO TỦY

GIÁN ĐOẠN CUNG RĂNG

DI LỆCH TOÀN BỘ CUNG RĂNG

SAI KHỚP CẮN

DI ĐỘNG BẤT THƯỜNG CUNG RĂNG

HÁ MIỆNG HẠN CHẾ





SÖNG NEÀ VAØ THAÂM TÍM MI MAÉT





BIẾN DẠNG MAËT





Tuï maùu keát maïc





DAÁU HIEÄU KÍNH RAÂM





KHÁM LÂM SÀNG CHẤN THƯƠNG HÀM MẶT

Nhìn trong miệng

Quan sát các vết thương phần mềm

Quan sát răng và cung răng

Quan sát khớp cắn





GIAÙN ÑOAÏN CUNG RAÊNG





Xöông chính muõi





Xöông goø maù - cung tieáp





Bôø döôùi oå maét





Bôø döôùi xöông haøm döôùi





KHÁM LÂM SÀNG CHẤN THƯƠNG HÀM MẶT

LẮC

LẮC HÀM TRÊN

Nhằm xác định tình trạng gãy ngang toàn bộ tầng mặt giữa

Phân biệt các kiểu gãy ngang tầng mặt giữa





Laéc doïc haøm treân





Phaân bieät gaõy Lefort





Laéc ngang





Laéc töøng phaàn cung raêng HT





Laéc töøng phaàn cung raêng HD





Khaùm khôùp TDH





Xöông goø maù





Gãy phức hợp gò má

From: Strong EB, Sykes JM. Zygoma Complex Fractures. Facial Plastic Surgery 1990;14(1):109.






Đường gãy trong gãy phức hợp gò má có thể bao gồm 3 đường liên hợp và một đường độc lập ở cung tiếp






Đường gãy thứ nhất từ khe dưới ổ mắt chạy dọc theo sàn ổ mắt ra trước đến bờ dưới ổ mắt.

Đường gãy thứ hai từ khe dưới ổ mắt đi xuống dưới qua mặt sau xương hàm trên để nối với đường thứ nhất dưới trụ hàm gò má.

Đường gãy thứ ba từ khe dưới ổ mắt hướng lên trên và ra ngoài theo thành ngoài ổ mắt đến bờ ngoài

Đường gãy thứ tư nằm ở cung tiếp hoàn toàn trong mỏm gò má xương thái dương





Quay quanh trục đứng Quay quanh trục ngang





1

2

3





The classification system by Knight and North identifies six groups

Undisplaced -- require no therapy, see Medical Care below

Arch fractures -- considered a stable fracture Unrotated body fractures -- can usually be

treated by closed reduction Medially rotated body fractures -- considered an

unstable fracture Laterally rotated body fractures -- considered a

stable fracture Complex fractures having additional fracture

lines across the zygomatic body





TRIỆU CHỨNG LÂM SÀNG

SƯNG NỀ

BIẾN DẠNG GÒ MÁ

GIÁN ĐOẠN VÀ ĐAU CHÓI

HÁ MIỆNG HẠN CHẾ

THÂM TÍM MI MẮT

TỤ MÁU KẾT MẠC

TỤ MÁU NGÁCH LỢI

SONG THỊ

DI LỆCH NHÃN CẦU

CHẢY MÁU MŨI

TRÀN KHÍ DƯỚI DA

TỔN THƯƠNG THẦN KINH

SAI KHỚP CẮN





GIAÛI PHAÃU XÖÔNG HAØM DÖÔÙI





1

2

3

4





Ñöôøng gaõy thuaän lôïiÑöôøng gaõy khoâng thuaän lôïi





Picture of open bites





- SƯNG NỀ, TỤ MÁU

- ĐAU CHÓI

- GIÁN ĐOẠN BỜ XƯƠNG

- BIẾN DẠNG XƯƠNG

- DI ĐỘNG BẤT THƯỜNG CỦA XƯƠNG

- GIÁN ĐOẠN VÀ DI LỆCH CUNG RĂNG

- SAI KHỚP CẮN

- CHẢY MÁU TAI

- THƯƠNG TỔN KHỚP THÁI DƯƠNG HÀM

- DỊ CẢM

CÁC DẤU HIỆU LÂM SÀNG





CHẨN ĐOÁN HÌNH ẢNH

THỨ SÁU NGÀY 8 THÁNG

11 NĂM 1895.

WILLIAM CONRAD

ROENTGEN.

TẠI VIỆN VẬT LÝ, ĐẠI

HỌC WÜRZURG, ĐỨC..





- NĂM 1972, GODFREY HOUNSFIELD & ALLAN M. MC

CORMACK CÔNG BỐ HÌNH ẢNH CẮT LỚP LÂM SÀNG, CHI

TIẾT CÁC CẤU TRÚC MÔ CỨNG & MÔ MỀM.

- NĂM 1989, KALENDER MÁY CHỤP CẮT LỚP XOẮN ỐC.

- NĂM 1991, MÁY CHỤP NHIỀU LỚP CẮT.

- CUỐI THẬP NIÊN 90, CHỤP CẮT LỚP BA CHIỀU (CBCT)

CHỤP CẮT LỚP VI TÍNH (CT SCan)





X quang thường qui

Khảo sát xương hàm trên: Blondeau, Hirtz, mặt nghiêng

Khảo sát xương hàm dưới: toàn cảnh, mặt thẳng, chếch nghiêng





Tö theá chuïp phim Blondeau





Blondeau





Tö theá phim hirtz





Tö theá chuïp soï nghieâng





Tö theá chuïp soï thaúng





PhimMặt thẳng Toàn cảnh Hàm chếch Towne’s Cắn

Xương ổ răng - + - - ±

Cằm ± + ± - +

Thân xương + + + - +

Góc hàm + + + - -

Ngành hàm + + + - -

Mỏm vẹt - + + - -

Mỏm lồi cầu ± + + + -

+ Có giá trị chẩn đoán; ± có thể có hoặc không; 0 không có giá trị

Vị trí gãy

CHỈ ĐỊNH CHỤP PHIM X QUANG





PHIM MẶT THẲNG (FACE ) PHIM MẶT NGHIÊNG (PROFIL)





PHIM TOÀN CẢNH (PANORAMA)





PHIM HÀM CHẾCH PHIM CẮT LỚP VI TÍNH





PANORAMA





Tö theá chuïp phim cheách nghieâng





CHỤP CẮT LỚP VI TÍNH ( CT Scan) & CHỤP CẮT LỚP VI TÍNH BA CHIỀU (CBCT)





CHỤP CẮT LỚP VI TÍNH BA CHIỀU (CBCT)





CHỤP CẮT LỚP VI TÍNH BA CHIỀU (CBCT) (tt)





ĐẶC ĐIỂM XƯƠNG HÀM DƯỚI

Nguồn: Harle F. (2009), Atlas of Craniomaxillofacial osteosynthesisminiplate, microplate, screws, Thieme New York.





ĐẶC ĐIỂM CƠ SINH HỌC

Nguồn: Harle F. (2009), Atlas of Craniomaxillofacial osteosynthesisminiplate, microplate, screws, Thieme New York.





CỐ ĐỊNH NGOÀI CỐ ĐỊNH TRONG

KHÔNG VỮNG CHẮC VỮNG CHẮC

PLATE SYSTEM

•NẸP NHỎ

•NẸP LỚN: DCP, EDCP, TÁI TẠO

HỆ THỐNG VÍT

VỊ TRÍ VÍT

PHƯƠNG TIỆN CỐ ĐỊNH

PHƯƠNG TIỆN CỐ ĐỊNH





CẰMTHÂN XƯƠNG

XƯƠNG Ổ RĂNG

GÓC HÀM

NGÀNH HÀM

MỎM VẸTLỒI CẦU

PHÂN LOẠI VỊ TRÍ GIẢI PHẪU DINGMAN R.O. & NATVIG P.





ĐIỀU TRỊ CHỈNH HÌNH

- PHƯƠNG PHÁP CỐ ĐỊNH CUNG RĂNG:

- NÚT IVY

- CUNG

BỘ DỤNG CỤ BUỘC CUNG HÀM

CỐ ĐỊNH CUNG RĂNG

NÚT IVY





ĐIỀU TRỊ PHẪU THUẬT

- KHX CHỈ THÉP (TRANSOSSEOUS WIRING )

- KHX NẸP VÍT NHỎ (MINIPLATES)

- VÍT XUYÊN NÉN (LAG SCREWS)

- KHX PHỐI HỢP

Nguồn: Kruger E., Schilli W. (1987), Oral and Maxillofacial Traumatology, vol. 1, Chicago, IL., Quintessense, pp. 280

Nguồn: Härle F. (2009), Atlas of Craniomaxillofacial osteosynthesis miniplate, microplate, screws, Thieme New York





LÊ VĂN B., 83 TUỔI, NAM

HÌNH ẢNH TRƯỚC ĐIỀU TRỊ

PHIM MẶT THẲNGCHẨN ĐOÁN: GÃY CẰM T + GÓC HÀM T





GÂY MÊ NKQ ĐƯỜNG MŨI






DỤNG CỤ PHẪU THUẬT

BỘ DỤNG CỤ XƯƠNG CƠ BẢN BỘ DỤNG CỤ NẸP VÍT NHỎ





ĐƯỜNG TIẾP CẬN Ổ GÃY TRONG MIỆNG






ĐƯỜNG TIẾP CẬN Ổ GÃY TRONG MIỆNG

KẾT HỢP XƯƠNG NẸP VÍT NHỎCẰM TRÁI + GÓC HÀM TRÁI






PHIM TRƯỚC MỔ PHIM SAU KẾT XƯƠNG CHỈ THÉP

PHẠM NGỌC T., NAM, 26 TUỔI

KẾT XƯƠNG CHỈ THÉP





RĂNG TRÊN ĐƯỜNG GÃY

ĐẶNG THỊ KIỀU M., NỮ, 16 TUỔI

- RĂNG CẢN TRỞ CHO QUÁ TRÌNH NẮN CHỈNH XƯƠNG.- GÃY CHÂN RĂNG VÀO ĐƯỜNG GÃY.- RĂNG CÓ NHIỄM TRÙNG CHÓP.- RĂNG RƠI RA NGOÀI XƯƠNG Ổ KHÔNG THỂ CỐ ĐỊNH.





NHIỄM KHUẨN

TỔN THƯƠNG TRẦM TRỌNG

NẮN CHỈNH KHÔNG ĐỦ

CỐ ĐỊNH THIẾU VỮNG CHẮC

BỆNH NHÂN KHÔNG HỢP TÁC

NGHIỆN RƯỢU

THIẾU DINH DƯỠNG

CHẬM LIỀN XƯƠNG VÀ KHÔNG LIỀN XƯƠNG





NHIỄM KHUẨN

TỶ LỆ NHIỄM KHUẨN XƯƠNG HÀM DƯỚI: 0-30%

NHIỄM KHUẨN

YẾU TỐ KÝ CHỦ

YẾU TỐ

GIẢI PHẪU

YẾU TỐ

VI KHUẨN





NHIỄM KHUẨN SAU PHẪU THUẬT

CHẢY MŨ HAY DỊCH Ở VỊ TRÍ VẾT MỔ

> 38.5°C SAU 48 GiỜ

> DẤU HIỆU NHIỄM KHUẨN LÂM SÀNG

> SƯNG, ĐỎ VỊ TRÍ VẾT MỔ.

> ĐAU





NGUYÊN NHÂN NHIỄM KHUẨN

MARCIN & CS

XHD ÍT MẠCH MÁU NUÔI DƯỠNG

VỎ XƯƠNG DÀY

XƯƠNG ĐỘNG

VỊ TRÍ THUẬN LỢI NHIỄM KHUẨN

KÉO DÀI THỜI GIAN ĐIỀU TRỊ > 72 GIỜ.

STONE ET AL

XƯƠNG ĐỘNG

DỊ VẬT

TÌNH TRẠNG SỨC KHỎE

KỸ THUẬT ĐIỀU TRỊ





THẦN KINH RĂNG DƯỚI

NHÁNH HÀM MÓNG

NHÁNH RĂNG

NHÁNH RĂNG CỬA

THẦN KINH CẰM

HIẾM

- THẦN KINH CẮN. GÃY LỒI CẦU.

- THÁI DƯƠNG NHĨ.

- THẦN KINH MÁ.

RỐI LOẠN CẢM GIÁC





TMJ





TAØI LIEÄU THAM KHAÛO





bai giang phau thuat ham mat

Documents