TS. Bùi Việt Hương

Viện Chính trị học

Kết cấu của chuyên đề

1. Văn hóa và văn hóa chính trị

2. Phân loại và chức năng của văn hóa chính trị

3. Văn hóa chính trị và xây dựng văn hóa chính trị ở Việt Nam

1.Văn hóa và văn hóa chính trị

1.1. Tiếp cận giá trị đối với văn hoá và văn hoá chính

trị

1.2. Tiếp cận hành vi đối với văn hoá và văn hoá

chính trị

1.1. Tiếp cận giá trị đối với văn

hoá và văn hoá chính trị (1)

Hai loại hình văn hoá:

- Văn hoá vật thể

- Văn hoá phi vật thể

văn hóa là một hệ thống ý nghĩa và niềm tin với

những biểu tượng và những bảng giá trị đặc biệt được

chia sẻ bởi các thành viên trong cộng đồng.

Văn hóa chính trị

Văn hoá chính trị là tổng hợp những giá trị được hình

thành trong thực tiễn chính trị, thể hiện ở sự hiểu biết

về chính trị, ở lý tưởng, niềm tin, và cách thức tham

gia vào đời sống chính trị theo chuẩn mực đã thành

truyền thống mà mọi người được tiếp nhận từ gia đình

và xã hội

Cấu trúc:

- Tri thức chính trị

- Hệ tư tưởng chính trị

- Lý tưởng và niềm tin chính trị

- Các truyền thống chính trị

- Chuẩn mực chính trị

Cái gì đứng đằng sau và chi phối cách suy nghĩVà hành xử của mọi người trong xã hội?

1.2. Tiếp cận hành vi đối với văn hoá và

văn hoá chính trị

- L. Pye, S.Verba: văn hóa chính trị được hiểu là

những thái độ, giá trị, niềm tin được cộng đồng chia

sẻ và những mẫu hình hành vi của các cá nhân khi

họ tham gia vào đời sống chính trị

một loại thái độ đối với HTCT và thái độ đối với vai

trò của mình trong HTCT đó.

Xác lập các giới hạn đối với hoạt động của HTCT

(nguyên tắc, khuôn khổ chính thức, không chính thức).

Cấu trúc: 3 phương diện

Nhận thức: những hiểu biết về HTCT và vai trò của các

thành phần tham dự vào HTCT tâm lý chính trị, đinh

hướng về cấu trúc chính quyền.

Cảm xúc: tình cảm của dân chúng đối với HTCT, những

người tham gia vào HTCT và các hoạt động và các giá

trị mà hệ thống ấy đại diện hoặc theo đuổi.

Đánh giá: quan hệ cá nhân của con người đối với HTCT,

từ đó, định hình mức độ tham gia vào hệ thống ấy.

Người dân có ảnh hưởng như thế nào

đến hệ thống chính trị ?

Chính quyền nên được điều hành như thế

nào? Nên làm những gì?

2. Phân loại và chức năng của

văn hóa chính trị

2.1. Phân loại văn hóa chính trị

2.2. Chức năng của văn hóa chính trị

2.1. Phân loại văn hóa chính trị

VHCT của cá nhân:

- Văn hoá chính trị tham gia

- Văn hoá chính trị thần phục

- Văn hoá chính trị thờ ơ

VHCT của tổ chức:

- VHCT đồng thuận và VHCT xung đột

- VHCT của giới tinh hoa và VHCT của quần chúng

Văn hoá chính trị quốc gia: 3 cấp độ

- Hệ thống: quan điểm về giá trị của các nhà lãnh đạo,

của công dân và của các tổ chức

- Quá trình: khuynh hướng tham gia vào các quá trình

chính trị của công dân

- Chính sách: những chính sách công dân mong đợi từ

chính phủ, mục tiêu chính sách, cách thức đạt được

chính sách.

2.2. Chức năng của văn hóa chính trị

Chức năng giáo dục:

- Điều chỉnh hành vi, giáo dục các giá trị

- Xác lập, lan truyền các giá trị, chuẩn mực mới

- Cung cấp sự hiểu biết về CT, HTCT, vai trò của mình

trong hệ thống tổ chức quyền lực.

Trang bị tri thức, kĩ năng, năng lực hoạt động CT

Giao tiếp và liên kết cộng đồng:

- Liên kết cộng đồng dựa trên các giá trị, chuẩn mực

- Duy trì và truyền dẫn giá trị

Điều chỉnh hành vi của các công dân, các nhà chính

trị khi họ tham gia vào đời sống chính trị

- Xác định định hướng chính trị của Đảng cầm quyền,

quy định tính chất, nội dung, hoạt động chính trị

- Điều tiết xu hướng vận động của nền chính trị và xã

hội, điều chỉnh các quan hệ chính trị

Điều chỉnh hành vi theo các chuẩn mực, giá trị chung.

Cân nhắc trước khi đưa ra các quyết định chính trị

VĂN HÓA CHÍNH TRỊ

Hệ thốngchính trị

Quá trình chính trị Vấn đề

Cách giải quyết vấn đề

3. ĐẶC ĐIỂM CỦA VHCT VIỆT NAM VÀ

VẤN ĐỀ XÂY DỰNG VHCT HIỆN NAY

3.1.

Đặc điểm của

văn hóa chính

trị Việt Nam

3.2.

Xây dựng

văn hóa

chính trị ở

Việt Nam

Phông văn hóa

Địa chính trị

Tính gián đoạn chính trị

Chiến tranh liên miên: phá Tống, bình Nguyên, kháng

Minh, đạp Thanh đến đánh Pháp, đuổi Nhật, chống Mỹ

các kết cấu kinh tế - xã hội thường bị gián đoạn, khó

đạt đến điểm đỉnh của sự phát triển chín muồi.

Quá trình tiếp xúc và tiếp biến văn hóa khu vực và hiện

đại hóa văn hóa dân tộc

3.1. Một số đặc điểm của

văn hóa chính trị Việt Nam

Hình thành và phát triển trong quá trình hình thành ý

thức dân tộc, quốc gia

chịu ảnh hưởng của nền chính trị lấy chủ nghĩa Mác -

Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh làm nền tảng

Chịu ảnh hưởng của nhiều xu hướng khác nhau

Khoảng cách giữa các mẫu hình và giá trị văn hoá

chính trị chuẩn mực với các hành vi chính trị thực tế

Văn hóa chính trị cá nhân

- Nhận thức về chính trị

- Tình cảm của dân chúng

- Mức độ tham gia

- Mức độ hài lòng của người dân đối với các chính sách

Văn hóa chính trị tổ chức

- Tính minh bạch

- Trách nhiệm xã hội

- Trách nhiệm giải trình

Văn hoá chính trị quốc gia

- Hệ thống

- Quá trình

- Chính sách

3.2. Một số vấn đề đặt ra đối với

văn hóa chính trị Việt Nam hiện nay

Đo lường một nền văn hóa chính trị lành mạnh

- Tự hào về nhiều phương diện của quốc gia mình

- Tin tưởng vào sự công minh của các cơ quan công

quyền

- Tự do phát ngôn về chính trị

- Hưởng ứng tích cực các cuộc bầu cử

- Khoan dung với ý kiến khác

- Tự tin tham gia, hợp tác và tin cậy trong đời sống

chính trị - xã hội, trong xã hội dân sự.

3.3. Một số định hướng và giải pháp xây

dựng văn hoá chính trị Việt Nam hiện nay

3.3.1. Một số định hướng

3.3.2. Một số giải pháp

3.3.1.Một số định hướng

Hoàn thiện các chuẩn mực, giá trị văn hóa chính trị và

con người chính trị.

Xây dựng môi trường văn hóa lành mạnh, phù hợp với

bối cảnh phát triển kinh tế thị trường định hướng

XHCN và hội nhập quốc tế.

Hoàn thiện thể chế pháp lý và thiết chế văn hóa

Văn hóa chính trị đến từ đâu?

GIA ĐÌNH CÁC PHƯƠNG TIỆN

TRUYỀN THÔNG

BẠN BÈ KINH TẾ

NHÀ TRƯỜNG CHÍNH TRỊ

CÁC NHÓM ĐỒNG

ĐẲNG

CỘNG ĐỒNG TOÀN CẦU

Văn hóa chính trị thay đổi khi nào?

Tác động của các sự kiện: chiến tranh, xâm lược,

khủng hoảng kinh tế

Tác động của nền chính trị và các chính trị gia

Thay đổi xã hội và kinh tế, sự xuất hiện các giai cấp

hoặc nhóm mới

Tác động của thời gian và sự tiếp biến văn hóa

3.3.2. Một số giải pháp xây dựng VHCT

Xã hội hóa chính trị: thẩm thấu các giá trị VHCT,

trang bị thông tin, chuẩn mực, quan điểm, giá trị xã

hội, biết về HTCT và vai trò trong hệ thống đó.

Đào tạo các cá nhân về các giá trị chính trị, gắn kết cá

nhân với hệ thống, dự đoán hành vi của người khác.

Ủng hộ hệ thống chính trị, giúp duy trì và chính đáng

hóa HTCT và chính phủ cầm quyền.

Giáo dục VHCT cho các cá nhân, các tổ chức: văn hóa

chính trị là việc nâng nền dân chủ lên cấp độ văn hóa

Tổng hợp Bài giảng tại:

http://caocaplyluan.blogspot.com