BAMBOE

Bamboe behoort tot de grassen (Grami-neae). Bamboe komt vooral voor in de tropische en subtropische gebieden op

aarde. Enkele soorten komen ook voor in gebie-den waar het ‘s winters behoorlijk koud kan zijn. Temperaturen van -20 °C zijn geen uitzondering. In het begin van de 19e eeuw zijn de eerste bamboeplanten naar het Westen gebracht. De plant is dus al lange tijd bekend bij de botanici maar in de tuin wordt bamboe pas de laatste ja-ren toegepast. Waarom is niet geheel duidelijk maar waarschijnlijk heeft het te maken met het exotische karakter van de plant. Veel mensen hebben nog vaak twijfels over de winterhard-heid van bamboe in onze soms strenge winters. De tropische soorten kunnen uiteraard absoluut niet tegen enige vorst. Er zijn echter meer dan 150 soorten die onze gemiddelde winters goed kunnen verdragen. En er zijn zelfs soorten die met gemak onze strengste winters goed door-staan. Deze zeer winterharde soorten (B.v. het geslacht Fargesia) komen uit streken waar het ‘s winters streng kan vriezen. Dat maakt ze geluk-kig geschikt voor ons klimaat.

De hoogte van de bamboeplant loopt sterk uiteen. De laagste soorten worden niet hoger dan 10 a 20 cm. De hoogste kunnen wel 35 m

worden. In Nederland is de hoogste bamboe nu ongeveer 8 m. Er zijn nieuwe soorten geïntro-duceerd die waarschijnlijk wel 10 tot 12 m hoog zullen worden. In Frankijk worden de hoogste bamboeplanten ruim 20 meter of zelfs iets ho-ger. De variatie in stengeldiameter is ook enorm. De soorten met de dunste stengels zijn maar ongeveer 1 mm dik en de soorten met de dik-ste stengels kunnen wel een doorsnede hebben van ruim 25 cm. In Nederland is de verwachting dat de dikste stengels een doorsnede zullen be-reiken van ongeveer 10 cm. De tijd zal leren of dit werkelijkheid gaat worden.

De stengel kan diverse kleuren hebben. Groen en geel komen veelvuldig voor. Zwart komt min-der vaak voor. In de tropen is feloranje of rood niet ongewoon. Er zijn diverse soorten waarbij verticaal gekleurde strepen over de stengel lo-pen. Een prachtig voorbeeld is Phyllostachys vivax ‘Aureocaulis’. Deze plant heeft een gele stengel met groene lengtestrepen. Gevlekte stengels komen ook voor zoals bruine vlekken op een groene stengel bij b.v. Phyllostachys ni-gra ‘Boryana’.

Bladeren van bamboe kunnen forse afmetingen bereiken. De bladeren van de Indocalamus tes-

Bamboe, een korte inleiding.

3

selatus behoren tot de grootste. De bladeren kunnen 45 cm lang en 9 cm breed worden. De plant zelf is echter maar 1 m hoog ! De blade-ren van de Pleioblastus pygmaeus ‘Minimus’ behoren zonder meer tot de kleinste. De plant zelf wordt niet hoger dan 10 cm. De bladeren kunnen diverse kleuren aannemen. Groen in verschillende gradaties is het meest voorko-mend. Geel komt echter ook voor. Bladeren kun-nen ook strepen vertonen in de lengterichting. Bekende verschijningsvormen zijn gele of witte strepen op een groen blad. Soms zijn de strepen zo breed dat men meer kan spreken van b.v. een wit of geel blad met groene strepen. Het is niet ongewoon dat aan een plant zowel gestreepte als egaal gekleurde bladeren voorkomen.

Het wortelstelsel van de bamboeplanten is grofweg te onderscheiden in 2 groepen. De tropische soorten behoren meestal tot de pol-vormende groep. De meer winterharde soorten behoren tot de groep die makkelijk lange uit-lopers maakt en daardoor aan de wandel gaan. Er zijn natuurlijk weer enkele uitzonderingen zoals het zeer winterharde geslacht Fargesia dat mooie pollen vormt. Enorme woekeraars zijn te vinden in het geslacht Sasa, Sasaella en Plei-oblastus. Planten uit die geslachten zijn onge-

schikt om zonder wortelbegrenzer in een kleine tuin aan te planten.

Bamboe bloeit niet vaak tot zelden. Sommige soorten bloeien maar 1 maal in de 120 jaar ! Gaat de bamboe bloeien dan breekt er een moeilijke tijd voor de plant aan. Vaak gaat de plant dood •

4

De beste keus in Bamboe.

Steeds vaker krijgt bamboe een plaats in onze tuin. Toch roept deze plant nog steeds veel vragen op: Welke bamboes

woekeren? Wat is de beste groeiplaats en hoe zit het met de mysterieuze bloei? Met de hier vol-gende tips wordt de toepassing van bamboe in de tuin een stuk makkelijker. Ook passeren ze-ventien belangrijke en goed verkrijgbare soor-ten de revue.

Wie een bamboe koopt, wil meestal in de eerste plaats weten of de plant van zijn keuze woe-kert, want dat kan erg hinderlijk zijn. Lang niet alle bamboes hebben echter last van uitbrei-dingsdrang. Er zijn twee groeitypen: woekerend en niet-woekerend. Niet-woekerend bamboe blijft goed op zijn, vormt nooit ondergrondse uitlopers en is daarom geen bedreiging voor folievijvers, bestrating of buren. Bij winterhar-de bamboes, die ook in wat strengere winters groen blijven, vindt je dit groeitype alleen bij het geslacht Fargesia (vroeger: Arundinaria of Si-narundinaria). Deze bamboe uit de bergen van Midden-China is te herkennen aan de vrij dunne halmen en het fijne blad. De nieuwe halmen ko-men steeds dicht bij oorspronkelijke plant uit de grond. In kleine tuinen, voor wintergroene hagen en bij folievijvers is dit type de beste keu-

ze. Bij alle andere bamboes die in ons klimaat winterhard zijn, moet rekening worden gehou-den met een min of meer grote, ondergrondse uitbreidingsdrang. Tot deze groep behoren alle bamboes met dikke halmen. (Phyllostachys, Se-miarundinaria), alle soorten met grote bladeren ((Indocalamus, Pseudosasa, Sasa, Sasaella) en alle lagere typen (Pleioblastus, Sasa).

WoekerenEen volwassen bamboe met kleurige, dikke hal-men is een imposante plant, die mensen weet te verleiden om er zelfs in een kleine tuin een plaatsje voor te reserveren. Dan dient zich al gauw een probleem aan, want hoe houd je zo’n woekerende bamboe op zijn plaats? Voor een antwoord op deze vraag moet je eerst weten hoe bamboe groeit. Een boom wordt elk jaar hoger aan de top en dikker door nieuwe jaar-ringen. Maar een nieuwe bamboehalm groeit in twee tot drie maanden uit tot zijn uiteindelijke hoogte en dikte. De halmen houden dit formaat voor de rest van hun leven. Daarna zorgen de nieuwe scheuten van het volgende groeiseizoen weer voor nog hogere en dikkere halmen. De hoogste, polsdikke halmen van de imposante bamboe Phyllostachys vivax bijvoorbeeld, zijn

5

dus niet de oudste, maar juist de jongste van de plant. Ze hebben in amper acht weken tijd hun indrukwekkende formaat bereikt.

Voor een hogere bamboe moet je minimaal 1 m² humusrijke grond reserveren. De echt hoge hebben het drie- tot vijfvoudige nodig. Hierom-heen moet een wortelbegrenzer ofwel rhizoom-barrière van 50 tot 60 centimeter diep worden ingegraven. Dit kunnen golfplaten of ander hard materiaal zijn, maar het gemakkelijst in gebruik is de kunststof polyethyleen. Dit materiaal is on-doordringbaar voor de uitlopers en tegelijkertijd soepel, dun en weerbestendig. Deze goed wer-kende barrière is op dit moment alleen verkrijg-baar bij de meeste in bamboe gespecialiseerde kwekers. Vaak wordt anti-worteldoek aangera-den, maar dit materiaal is voor dit doel absoluut onbetrouwbaar! Het is van belang dat de rhi-zoom-barrière ongeveer 2 centimeter boven de grond uitsteekt. Anders kunnen de net onder de oppervlakte groeiende uitlopers alsnog onge-zien ontsnappen. Ook bij de lagere woekerende soorten is dit een betrouwbare methode.Anders kunnen de net onder de oppervlakte groeiende uitlopers alsnog ongezien ontsnappen. Ook bij de lagere woekerende soorten is dit een be-trouwbare methode.

De snoeiDe eerste paar jaar neemt een hogere bamboe genoegen met z’n begrensde plek. Ingrijpen is nog niet nodig. Het is zelfs beter om de plant zo-veel mogelijk met rust te laten. Daarna moet de plant door snoei onder controle worden gehou-den. Op een klein oppervlak kunnen nu een-maal geen honderd halmen staan en het effect van acht tot vijftien mooie en gezonde halmen is minstens zo groot. Elk jaar moet het groen dat boven de grond uitsteekt in evenwicht wor-den gebracht met de wortels. De snoei bestaat uit twee fasen. In het late voorjaar, wanneer de nieuwe scheuten ruim 50 centimeter boven de grond staan, laat je de tien of vijftien mooiste en dikste scheuten doorgroeien. De rest wordt tot de grond toe terug gesnoeid. In de late herfst of het vroege voorjaar snoei je de tien tot vijftien oudste en lelijkste halmen en de dunne nagroei weg. Zo blijft het aantal halmen in evenwicht en verjongt de bamboe zich. Ook in de kleine tuinen van Japan is dit de manier om bamboe met dikke halmen te controleren. In het vroege voorjaar kan er met een organische meststof (bijvoorbeeld Culterra) worden bijgemest.

De bloeiSoms bloeit bamboe. De kans daarop is niet groot: de bloei van de niet-woekerende Farge-sia’s vindt plaats om de honderd tot honderdt-wintig jaar. Per soort bloeien ze allemaal en overal tegelijk. Daarna sterven ze af. De nieuwe zaailingen zorgen voor een nieuwe generatie die, na honderd jaar, eveneens zal gaan bloeien. Woekerende soorten sterven niet af na de bloei. Weliswaar breekt er een moeilijke tijd aan voor deze bamboes, maar meestal weten ze zich weer te herstellen.

Winterhard?Niet alle bamboes zijn even winterhard. Er wor-den vier categorieën onderscheiden: niet win-terhard, matig winterhard, goed winterhard, en zeer winterhard. De in dit artikel beschreven soorten behoren tot de laatste twee catego-rieën. Een ‘goed winterharde’ bamboe verdraagt bovengronds -15 tot -20 °C. Bladschade kan optreden vanaf -13 °C, afhankelijk van wind en zon. Bij ‘zeer winterharde’ soorten overleven de bladknoppen aan de uitgerijpte takken tempe-raturen tussen -20 en -23 °C. Het blad zelf kan-meestal niet tegen zulke lage temperaturen

6

De belangrijkste soorten

Bamboe is er in soorten en maten: met groot of juist fijn blad, met dunne of dikke halmen in ver-schillende kleuren, voor schaduw of juist voor zon. De hier genoemde soorten hebben er in ons klimaat al een behoorlijke proeftijd opzit-ten. Meestal zijn ze vrij goed verkrijgbaar.

Voor de tuin.• Fargesia’s. Deze bamboes woekeren niet en zijn goed winterhard.Fargesia murieliae. Deze aantrekkelijke bamboe met frisgroene bladeren is weer helemaal terug van weggeweest. Het is een van de meest winterharde bamboes, maar het blad kan bij harde wind in de winter wat indrogen. Vrijwel alle Fargesia murieliae van de oude generatie hebben zich in de laatste acht jaar dood gebloeid. Met de nieuwe generatie zaailingen is er de eerste 100 jaar geen enkel risico van bloei. Van veel zaailingen is de groei-kracht en vitaliteit ronduit slecht. Slechts een klein deel van de zaailingen is goed genoeg om verder te worden opgekweekt zoals de selecties : ‘Jumbo’ Kranich’ en ‘Bimbo’. In de handel is heel wat door elkaar geraakt en pronken slechte zaai-

lingen vaak ten onrechte met een van de boven-staande namen. Schaf deze variëteiten daarom bij een betrouwbare kweker aan. De variëteit ‘Jumbo’ heeft vrij smalle bladeren en wordt ruim 3 meter hoog. ‘Jumbo’ staat het beste op een plek in de halfschaduw maar verdraagt op rijke vochthoudende grond zon. Een goede soort voor wintergroene hagen.

‘Kranich’ is een groeikrachtige selectie die tot 4 meter hoog wordt. De bladeren zijn wat groter dan van ‘Jumbo’. Halfschaduw tot zonnig.

‘Bimbo’ is een nieuwere selectie uit Denemarken met fijne bladeren en een opgaande groeiwijze. Deze kleinste niet-woekerende bamboe wordt niet veel hoger dan 1 meter. Halfschaduw tot zonnig.

• Fargesia nitida lijkt op de vorige soort maar de nieuwe jonge scheuten vertakken zich pas in het tweede jaar. Deze zeer winterharde bamboe wordt tot 4 meter hoog. Foto.

• Fargesia nitida ‘Nymphenburg’ is een echte schaduwvorm en heeft hetzelfde formaat als F. nitida. Het smalle blad aan de wat doorhangen-

de takken rolt zich op bij vorst en zon. Let op : het is beter om deze twee bamboes niet te mas-saal aan te planten omdat er een bloeiperiode wordt verwacht. Halfschaduw.

• Jiu 1’(Fargesia subsp. ‘Jiuzhaigou 1’). Deze bam-boe is een aantal jaren geleden op avontuurlijke wijze als zaailing meegenomen uit de bergen van Midden-China. De groene halmen kunnen in de voorjaarszon naar dieprood en vervolgens in de zomerzon naar oranje verkleuren. Het sier-lijke fijne blad lijkt vorstgevoelig, maar is goed tot zeer winterhard. De tot ruim 2 meter hoge halmen zijn vrij opgaand. Wanneer de bodem niet te droog is, verdraagt deze bamboe zon. Ook de bloei is nog een mensenleven lang weg. Deze kleurrijke bamboe, die gemaakt is voor onze kleinere tuinen, zal in de nabije toekomst goed verkrijgbaar zijn. Nu alleen nog bij meer gespecialiseerde kwekerijen te koop.

• Fargesia robusta. Deze belangrijke niet woeke-rende soort wordt ruim 3 meter hoog en is goed winterhard. De jonge scheuten kunnen in het voorjaar last hebben van late nachtvorst. Latere, nieuwe introducties van deze soort uit China hebben groter blad, worden hoger en zijn wat vorstgevoeliger. Foto.

7

8

• Fargesia ‘Rufa’. Een bamboe met een bliksem-carrière. Pas zes jaar geleden vonden enkele plantjes vanuit de bergen in Midden-China hun weg naar Europa. Door een snelle vermeerde-ring wordt deze soort nu in grotere aantallen als nieuwe tuinbamboe in Nederland, Duitsland, en België aangeboden. De glanzende, sierlijke bladeren aan de wat overhangende takken blij-ven ook in onze strengere winters intens groen. Hoewel deze bamboe niet woekert en dus geen ondergrondse uitlopers maakt, heeft hij toch vrij veel plaats nodig. Fargesia ‘Rufa’ kan goed tegen de zon en wordt ruim 2 meter hoog. Foto.

Met dikke halmenWinterharde bamboes met dikke halmen zijn meestal Phyllostachys. De volgende soorten zijn goed tot zeer goed winterhard.

• Phyllostachys aureosulcata. De olijfgroene halmen met gele lengtestrepen maken aan de basis soms een merkwaardige bocht. Deze uit-stekende winterharde bamboe voelt zich in ons klimaat goed thuis en wordt zo’n 5 tot 7 meter hoog. Voor koude en minder beschutte zonnige plaatsen is dit dé bamboe. Kleurige halmen zijn er bij de volgende sublieme variëteiten: ‘Aureo-

caulis’ (diepgeel), ‘Spectabilis’ (groene lengestre-pen op de gele halmen).

• Phyllostachys bissetii. De eigenschappen en toepassingsmogelijkheden van de zeer winter-harde P. bissetii komen grotendeels overeen met Phyllostachys aureosulcata. De jonge halmen en de bladeren zijn diepgroen. Deze soort is in ons klimaat een beduidend betere keuze dan de po-pulaire, weinig winterharde soort Phyllostachys aurea.

• Phyllostachys nigra. Deze opvallende soort met naar zwart verkleurende halmen heeft moeite met onze strengste winters. Wordt ruim 5 meter hoog. Een beschutte groeiplaats is belangrijk. Foto.

• Phyllostachys vivax ‘Aureocaulis’. Dit is mo-menteel de meest imponerende soort, met een explosieve groei. De dikke gele halmen met wil-lekeurige, groene lengtestrepen kunnen in ons klimaat tot ruim 8 meter hoog worden. Ook deze bamboe houdt niet van lange vorstperioden met veel wind, maar kan op een zonnige plaats gemakkelijk uitgroeien tot tropische dimensies. De cultivar ‘Huanwenzhu’ heeft groene halmen met gele lengtestrepen. Foto.

• Semiarundinaria fastuosa is een sterk opgaan-de, goed winterharde bamboe die ook genoe-gen neemt met halfschaduw. Kan ruim 6 meter hoog worden. De variëteit ‘Viridis’ heeft een nog krachtigere groei en is beter winterhard.

BodembedekkersIn Japanse tuinen gebruikt men bamboe ook als bodembedekker, als een soort vervanging van gras. Ook in ons land wordt, vooral in het open-baar groen, bamboe steeds vaker voor dit doel aangeplant. Snoei bodembedekkende bamboes in het voorjaar terug. Daarbij worden de oudere, beschadigde halmen verwijderd, zodat de jonge frisse uitlopers de ruimte krijgen. Twee soorten, die veel ondergrondse uitlopers maken en ge-schikt zijn als bodembedekker zijn :

• Pleioblastus pygmaeus, een lage woekerende bamboe met klein blad. Foto.

• Pleioblastus viridistriatus. Het jonge, felgele blad van deze 60 centimeter hoge bamboe ver-kleurt in de zomer naar vaalgroen.

9

Grootbladig• Indocalamus tesselatus. Van de winterharde bamboes heeft deze soort het grootste blad. De plant wordt niet veel hoger dan 1 meter. Geschikt voor een plaats in de schaduw of half-schaduw.

• Pseudosasa japonica. Deze oudste en bekend-ste bamboe heeft vrij grote, sierlijke bladeren. Wordt tot 5 meter hoog, maar kan in strenge winters terugvriezen. Foto.

• Sasa kurilensis. De vrij grote glanzende blade-ren van deze bamboe zijn goed wintergroen. De plant wordt ruim 1 meter hoog.

• Sasaella massamuneana ‘Albostriata’. De nieuwe bladeren in het voorjaar zijn geelbont gestreept. Wordt net als Sasa kurilensis ruim 1 meter hoog.

Het nieuwe duurzame materiaal.

Bamboe heeft de laatste jaren sterk aan populariteit gewonnen. Dankzij de hoge groeisnelheid en de goede eigenschap-

pen is bamboe een milieuvriendelijk materiaal voor allerlei producten.

Bamboe is milieuvriendelijkBamboe is geheel afbreekbaar en dus niet mi-lieuverontreinigend. Omdat bamboe een snel groeiende grassoort is en vaker geoogst kan worden is het een ecologisch verantwoord pro-duct. Ieder jaar maakt worden nieuwe stammen door de moederplant aangemaakt die in korte tijd tot volwassen hoogte uitgroeien.

Bamboe: Hip en eigentijdsDe tijd dat bamboe een goedkoop en slecht imago heeft is voorbij. Gammele tafels en stoe-len behoren tot het verleden. Door het toene-mende milieubewustzijn wordt bamboe in de wereld van ontwerpers steeds meer omarmd. Moderne ontwerpen geven bamboe niet alleen een luxe, maar ook een natuurlijke uitstraling. Bamboe wordt steeds meer trendy!

De voordelen van bamboe De belangrijkste voordelen van bamboe zijn:

Bamboe heeft een lange levensduur, is hard, • slijtvast en duurzaam.

Door de compacte vezelstructuur is bam-• boe harder dan menig andere houtsoort

Is heel stabiel, door weinig krimping/uitzet-• ting.

In kleding is bamboe luchtig en koel: “airco • kleding

Bamboe gedijt goed onder zowel vochtige • als droge condities.

Bamboe bevat geen giftige stoffen en ver-• oorzaakt geen allergieën.

Daarom word bamboe in tal van producten • gebruikt.

10

11

Waar bamboe word gebruiktDe bouw Om stellingen te maken. Voor het bekomen van gewapend beton. Als vloer/wand bekleding. En soms worden er zelfs hele huizen mee gebouwd.

Meubels Tal van meubels worden gemaakt van bamboe van tuinmeubulair tot tv kasten.

Kleding Tal van merken gebruik bamboe om biostoffen te maken.

Tuindecoratie Spreekt voor zich dat deze mooie plat een tuin kan sieren.

Speelgoed Er worden autotje to popen van gemaakt In sommige landen maken kinderen er zelfs heuse spelletjes mee.

Kunst Sommige kunstennaars gebruiken bamboe als medium. of werken rond dit thema

In de keuken Bamboe, met name bamboescheuten worden in vele oosterse gerechten gebruikt.

Wapens In deze tijd iets minder gebruikt voor dit doeleind. Maar vroeger werden er oeffenzwaarde, Speren en bogen mee gemaakt.

Culinair Bamboescheuten.

Hoe GebruikenIngeblikte bamboescheuten kun je uit het blik direct gebruiken, bijvoorbeeld als ingrediënt in een koude salade. Ze worden veel in groentege-rechten en roerbakgerechten gebruikt. Bamboe-scheuten smaken prima in gerechten waarin ook fruit als ananas is verwerkt. Je kunt deze groente gebruiken in een zoetzuur. Bamboescheuten blijven knapperig als je ze aan het einde van de kooktijd slechts even mee verwarmd. Ze hoeven niet altijd gecombineerd te worden met andere groenten. Je kunt ze ook als bijgerecht opdie-nen: gesmoord, of (gegratineerd) met een kaas-saus. Verse bamboescheuten kun je ook frituren, wat je maar beter niet met de ingeblikte doet. Let daarom bij het recept altijd op de vermel-ding of er verse scheuten bedoeld worden. De ingeblikte zijn voor sommige gerechten name-lijk weer minder goed te gebruiken.

Algemene informatieBamboescheuten zijn eetbare delen van de bamboeplant. Het zijn de jonge uitlopers van de plant. Bamboe is één van de snelst groeiende planten. Het is een grassoort. De wortels van de bamboe worden in de grond opgeslagen en als de omstandigheden goed zijn, hebben ze al

snel uitlopers boven de grond. De plant doet het eigenlijk overal wel goed, zowel in koude berg-gebieden als in hete, tropische gebieden. Het woord “bamboe” komt uit het Maleis en is be-kend over de hele wereld. Van bamboe worden de jonge uitlopers gebruikt om te consumeren. Verder wordt de bamboeplant gebruikt voor het maken van meubels, hengels, muziekinstrumen-ten en andere zaken. De jonge roomkleurige bamboescheuten hebben een frisse, zoetige en knapperige smaak. Bamboescheuten worden veel gebruikt in de Aziatische keuken, in het bijzonder in de Chinese en Indonesische. Deze bamboescheuten worden eerst gekookt en in plakjes gesneden voordat ze in blik worden be-waard. Je kunt ze direct uit het blik gebruiken. De Aziatische winkel verkoopt ze ook wel eens voorgekookt in zakken in de diepvries. In het Indonesisch heten bamboescheuten reboeng. Deze benaming wordt ook veel in Indonesische gerechten gebruikt. De ingeblikte bamboe-scheuten zijn in het ongeopende blik zeer lang houdbaar.

12

Ingrediënten150 gram hamreepjes• 1 blikje bamboescheuten, in reepjes• 3 eetlepels bamboenat uit het blikje• 4 stuks eieren• 1 eetlepel bloem• 1 eetlepel lichte soyasaus• 0,5 theelepel versgemalen zwarte peper• 1 theelepel sesamolie•

BereidingswijzeKlop de eieren los met bloem en bamboenat. Roer er de soyasaus, sesamolie en zwarte pe-per door. Schep als laatste de helft van de ham en de bamboescheuren er door en bak van het mengsel op laag vuur een omelet.

Sedrveer op een voorverwarmde schaal, gegar-neerd met de rest van de ham als bijgerecht bij een rijst- of bahmischotel.

Allergie informatieHieronder vindt u de allergie informatie voor het recept Omelet met bamboescheuten

• NIET geschikt voor notenallergie Geschikt voor kleurstoffenallergie• Geschikt voor nachtschade-allergie• • NIET geschikt voor glutenallergie Geschikt voor koemelkallergie•

13

Omelet met bamboescheuten.Land van herkomst Indonesie

Categorie Eiergerechten

Aantal personen 4

Kosten ingrediënten € 3.50 dit komt neer op € 0,88 per portie

Bereidingstijd 00:20:00

Ingrediënten300 gram mie• 250 gram mager varkensvlees• 5 teentjes knoflook• 1 ui• olie• 1 theelepel djahe• 1 prei• 150 gram tauge• 1 blikje bamboescheuten• 0,5 bosje selderij• 1 ei• 2 eetlepels ketjap manis• zout• peper•

BereidingswijzeKook de mie zoals is aangegeven op de verpak-king. Snijd het vlees in blokjes en zet het met wat water op. Laat het aan de kook komen en zet het vuur daarna op laag. Laat het vlees ge-durende 1 uur gaar worden. Snijd de ui klein en pers de knoflook uit. Verhit nu wat olie en doe hierin de ui, knoflook en de djahe, dit gedurende

3 minuten. Maak de prei schoon en snijd deze in ringen. Was de tauge, laat de bamboescheuten uitlekken en snijd deze klein. Was de selderij en snijd deze klein. Voeg al deze groenten toe aan het uienmengsel en laat deze even meefruiten. Roer het ei los met wat water en roer dit door het groenten mengsel. Voeg nu het vlees, bouil-lon en gare bami toe. Laat dit alles even doorko-ken en maak het op smaak met peper, zout en ketjap.

Allergie informatieHieronder vindt u de allergie informatie voor het recept Bami soep.

Geschikt voor notenallergie• Geschikt voor kleurstoffenallergie• Geschikt voor nachtschade-allergie• NIET• geschikt voor glutenallergieGeschikt voor koemelkallergie•

Bami SoepLand van herkomst Indonesie

Categorie Soepen

Aantal personen 4

Kosten ingrediënten € 4 dit komt neer op € 1 per portie

Bereidingstijd 00:40:00

Bamboein de Kunst

Antoon Versteegde Beeldend kunstenaar Antoon Versteegde geniet zijn artistieke vrijheid vooral buiten de geves-tigde instellingen en tentoonstellingsruimten, in de openbare ruimte die voor iedereen vrij toegankelijk is. Daar bedenkt hij levensgrote constructies, ontwerpt er tijdelijke installaties en bouwt ze vervolgens samen met de plaatselijke bevolking van ongekunsteld materiaal als bam-boe en elastiek.

De door hem ontwikkelde bouwtechniek ‘bam-boestiek’ waarbij bamboestokken met elastiek-jes aan elkaar worden geknoopt, is makkelijk aan te leren door iedereen die wil meedoen. Spontane interactie vormt namelijk een wezen-lijk onderdeel van de hele gebeurtenis. Doordat de kunstenaar een ruimtelijke avontuur organi-seert wat hij samen met zijn toeschouwers be-leeft wordt het publiek daadwerkelijk betrokken bij zijn kunstproject.

Versteegde heeft inmiddels veel ervaring met interactieve bouwprojecten waarbij betrokke-nen in korte tijd enthousiast raken en zo ook weer enig vertrouwen krijgen in de heden-daagse kunst. Het uiteindelijke resultaat van

deze samenwerking verschijnt slechts om weer te kunnen verdwijnen, om achteraf een emoti-oneel nabeeld te geven aan kunstenaar, partici-panten en kijkers.

Terwijl het feitelijke kunstwerk al na een paar dagen, weken of maanden voorbij is, wordt de gezamenlijke belevenis gaandeweg toege-voegd aan het collectieve geheugen. Behalve de herinnering aan elkaar en het project reste-ren verschillende verhalen en foto’s, zoals op de website www.versteegde.nl

BamboestiekBamboestiek noemt Antoon Versteegde de door hem ontwikkelde bouwtechniek waarbij de stokken met elastiek aaneen worden geknoopt.

Een bamboeconstructie bevat letterlijk vele knooppunten die kunnen fungeren als meta-foor voor wetmatigheden en technieken die in het dagelijkse werk worden gebruikt. Bovendien komen ze overeen met de wijze waarop relaties worden opgebouwd en onderhouden. Zo kan een driedimensionale constructie als ruimtelijk model een verhelderend beeld geven van rela-tiestructuren die ook op de eigen situatie van

15

toepassing zijn. Vertrouwde schema’s en plat-tegronden krijgen als fysiek model meer inhoud wanneer ze vertaald worden in een meer dan 10 meter hoog model van inzicht. Zelfs starre organisatiemodellen komen zo voor alle deel-nemers daadwerkelijk tot leven. Knooppunten en verbindingen die gemaakt worden vertonen overeenkomsten met bestaande netwerken en met de relaties tussen mensen in de eigen organisatie. Het piramidemodel leent zich uit-stekend voor bamboeprojecten omdat het een top-down en bottom-up benadering symboli-seert. Een piramide heeft grote basis, een breed draagvlak met een duidelijke top, waarin zowel van onder af (bottum-up benadering) als van boven af (top-down) werkende netwerken wor-den geprojecteerd die vanuit verschillende kan-ten kunnen worden benaderd.

De BamBoeBus

De BamBoeBus is een initiatief van beeldend kunstenaar Antoon Versteegde om bamboe-workshops te verzorgen op diverse plaatsen. Alle spullen worden met een daartoe speciaal in-gerichte bus naar de werkplek gereden, waarna die in korte tijd wordt veranderd tot werkplaats.

Zowel in binnenlocaties (tent, zaal of sporthal) als buiten, in de vrije natuur of op schoolplei-nen en sportvelden, bij horeca-gelegenheden, in winkelcentra of stadsparken, tijdens feesten, trainingen en business meetings, als teambuil-ding of personeelsfeest: het samen bouwen met bamboe stokken kan op inspirerende wijze bijdragen aan het welslagen van een bijzonder inspirerende dag.

Daarvoor heeft Antoon een speciale monta-getechniek ontwikkeld die voor jong en oud makkelijk in kort tijdsbestek is aan te leren: de kunst van de “bamboestiek”. Met stevige bam-boestokken van 180 cm worden driehoeken, vierkanten, stervormen of andere basismodu-len gemaakt die later weer aaneengeknoopt worden tot grotere bouwblokken zoals het re-gelmatig viervlak (tetraeder), de kubus of een uiterst ingewikkelde draadconstructie. Als deze objecten vervolgens ook weer aaneengesmeed worden, ontstaan er torens, piramides of andere bouwwerken tot meer dan tien meter hoogte!.

16

Bamboe,Dit boekje gaat over, zoals de naam als zegt, • “Bamboe”. Het geeft een korte samenvatting van de soorten, een idee van wat je met dit zuiver product kan doen en laat je kennis maken met enkele mensen die dit natuurlijk product in hun dagelijks leven gebruiken.