banka e parë e investimeve - shqipëri sh · të ardhura të tjera permbledhëse, para tatimit mbi...

Banka e Parë e Investimeve - Shqipëri Sh.a

Pasqyrat financiare Për vitin e mbyllur me 31 Dhjetor 2009

(dhe raporti i auditorëve te pavarur)

BANKA E PARË E INVESTIMEVE - SHQIPËRI SH.A. Pasqyra e të ardhurave përmbledhëse per vitin e mbyllur më 31 Dhjetor 2009 (përqasja pasqyrave individuale) në mijë Lekë

1

Viti i mbyllur më Viti i mbyllur më Shënime 31 Dhjetor 2009 31 Dhjetor 2008

Të ardhura nga interesat 345,751 194,003Shpenzime për interesat (117,448) (66,024)

Të ardhura neto nga interesat 7 228,303 127,979 Të ardhura nga tarifat dhe komisionet 26,122 13,007Shpenzime për tarifat dhe komisionet (7,571) (8,900)

Të ardhura neto nga tarifat dhe komisionet 8 18,551 4,107 Të ardhurat neto nga tregëtimi 9 184,197 172,198

Gjithsej të ardhura nga veprimtaria bankare 431,051 304,284 Amortizimi i aktiveve të qëndrueshme të trupëzuara 18 (53,694) (35,919)Zhvleresimi i aktiveve të qëndrueshme të patrupëzuara 19 (5,703) (4,518)Shpenzime të përgjithshme administrative 10 (305,847) (340,851)Humbje neto nga zhvlerësimi i huave 17 (13,015) (20,524)Shpenzime të tjera, neto 11 (15,560) (138)

(393,819) (401,950) Fitimi/(Humbja) para tatimit 37,232 (97,666) Tatimi mbi fitimin 12 (1,410) (2,689)

Fitimi/(Humbja) për vitin 35,822 (100,355) Të ardhura përmbledhëse të tjera, neto nga tatimi mbi fitimin - -GJITHSEJ TË ARDHURA /( HUMBJE) PËRMBLEDHËSE PËR VITIN, QË I PËRKASIN AKSIONEREVE 35,822 (100,355)

Pasqyra e të ardhurave përmbledhëse duhet të lexohet sëbashku me shënimet shoqëruese si pjesë përbërëse e pasqyrave financiare, të paraqitura nga faqja 6 deri në faqen 44.

BANKA E PARË E INVESTIMEVE - SHQIPËRI SH.A. Pasqyra e Pozicionit Financiar më 31 Dhjetor 2009 në mijë Lekë

2


AKTIVET Arka dhe Banka Qëndrore 13 131,767 228,605 Shuma të kushtëzuara 14 292,736 198,726 Aktive financiare të mbajtura deri në maturim 15 381,418 126,689 Hua dhe paradhënie bankave dhe institucioneve financiare 16 3,129,251 924,422 Hua dhe paradhënie për klientë 17 1,578,617 1,467,008 Aktive të qëndrueshme të trupëzuara 18 255,595 273,191 Aktive të qëndrueshme të patrupëzuara 19 20,912 20,515 Aktive të mbajtura për shitje 20 5,563 - Aktive të tjera 21 71,369 59,744

GJITHSEJ AKTIVET 5,867,228 3,298,900

PASIVET Detyrime ndaj bankave dhe institucioneve financiare 22 95,832 - Detyrime ndaj klientëve 23 4,535,450 2,234,983 Detyrime të tjera 24 13,747 9,110 Detyrimi i tatimit të shtyrë 12 4,497 3,087

Gjithsej detyrimet 4,649,526 2,247,180 Kapitali i paguar 25 1,304,792 1,174,632 Humbje të akumuluara (87,090) (122,912)

Kapitali aksioner 1,217,702 1,051,720

GJITHSEJ PASIVET 5,867,228 3,298,900

Pasqyra e pozicionit financiar duhet të lexohet sëbashku me shënimet shoqëruese si pjesë përbërëse e pasqyrave financiare, të paraqitura nga faqja 6 deri në faqen 44.

BANKA E PARË E INVESTIMEVE - SHQIPËRI SH.A. Pasqyra e flukseve të parasë për vitin e mbyllur më 31 Dhjetor 2009 në mijë Lekë

3


Flukset e parasë nga aktivitetet operacionale Fitimi / (humbja) neto për periudhën 35,822 (100,355)Zërat jo monetarë në pasqyrën e të ardhurave përmbledhëse Humbjet nga zhvlerësimi i huave 17 13,015 20,524Amortizimet 18,19 59,397 40,437Humbje nga aktivet e qëndrueshme te trupëzuara të nxjerra jashtë përdorimit 3,638 -Të ardhurat nga interesat (345,751) (194,003)Shpenzime për interesa 117,448 66,024Flukset e parasë para lëvizjes në kapitalin qarkullues (116,431) (167,373)

Ndryshimet në kapitalin qarkullues: Rritje në hua për klientët (124,381) (946,436)Rritje në aktive të tjera (11,662) (13,666)Rritje në rezervat e detyrueshme (94,010) (103,728)Rritje në detyrimet ndaj klientëve 2,398,474 1,210,253Rritje në detyrime të tjera 6,047 1,349Interesi i paguar (119,623) (41,746)Interesi i arkëtuar 355,216 183,017Tatim fitimi i paguar (40) -

FLUKSET E PARASË NGA AKTIVITETET OPERACIONALE 2,293,590 121,670Flukset e parasë të përdorura në aktivitetet investuese:

Ndryshimi i aktiveve të mbajtura deri në maturim (270,000) (40,916)Blerje e aktiveve të qëndrueshme të patrupëzuara (6,100) (8,031)Blerje e aktiveve të qëndrueshme të trupëzuara (39,736) (80,780)

FLUKSET E PARASË TË PËRDORURA PËR AKTIVITETET INVESTUESE, NETO (315,836) (129,727)

Flukset e parasë nga aktivitetet financuese: Të ardhurat nga emetimi i aksioneve 130,160 121,920

FLUKSET E PARASË NGA AKTIVITETET FINANCUESE 130,160 121,920

RRITJA NETO E PARASË GJATË VITIT 2,107,914 113,863

AKTIVET MONETARE DHE EKUIVALENTE ME TO NË FILLIM TË VITIT 28 1,151,051 1,037,188AKTIVET MONETARE DHE EKUIVALENTE ME TO NË FUND TË VITIT 28 3,258,965 1,151,051

Pasqyra e flukseve të parasë duhet të lexohet sëbashku me shënimet shoqëruese si pjesë përbërëse e pasqyrave financiare, të paraqitura nga faqja 6 deri në faqen 44.

BANKA E PARË E INVESTIMEVE - SHQIPËRI SH.A. Pasqyra e ndryshimit të kapitalit për vitin e mbyllur më 31 Dhjetor 2009 në mijë Lekë

4

Kapitali (Humbje) / Kapitali i paguar fitime të mbartura gjithsej

Gjëndja më 1 Janar 2008 1,052,712 (22,557) 1,030,155 Gjithsej të ardhura përmbledhëse për periudhën Fitimi ose humbja - (100,355) (100,355) Të ardhura të tjera permbledhëse, para tatimit mbi fitimin - -

-

Gjithsej të ardhura përmbledhëse për vitin - (100,355) (100,355) Veprime me aksionerët të regjistruara direkt në capital

Kontribute nga aksionerët Kapitali i paguar 121,920 - 121,920 Gjithsej kontribute nga dhe shpërndarje për aksionerët 121,920 - 121,920

Gjëndja më 31 Dhjetor 2008 1,174,632 (122,912) 1,051,720

Pasqyra e ndryshimit të kapitalit duhet të lexohet sëbashku me shënimet shoqëruese si pjesë përbërëse e pasqyrave financiare, të paraqitura nga faqja 6 deri në faqen 44.

BANKA E PARË E INVESTIMEVE - SHQIPËRI SH.A. Shënime shoqëruese për pasqyrat financiare në mijë Lekë

6

1. Të përgjithshme

Banka e Parë e Investimeve - Shqipëri (Banka) është themeluar në Republikën e Shqipërisë si shoqëri anonime më 1 Gusht 2005 dhe i ka zyrat e saj qëndrore në Tiranë në adresën Bulevardi "Dëshmorët e Kombit" Kullat Binjake, Kulla 2, Kati 14.

Banka është e licensuar nga Banka e Shqipërisë (BSh) më 6 Korrik 2007, në bazë të së cilës asaj i lejohet të kryejë të gjithë veprimet bankare të lejuara nga legjislacioni shqiptar. Banka është kryesisht e përfshirë në sherbimet bankare të korporatave dhe atyre retail. Kapitali aksioner u krijua më 6 Qershor 2007 (më pas “Data e krijimit”) dhe në shumën 8,474,559 Euro. Banka është një filial i Bankës së Parë të Investimeve A.D. (më pas “Mëma”), një ndërrmarje e krijuar në Bullgari si institucion financiar e cila zotëron 99.99% të aksioneve të Bankës. Banka u pajis me një licensë për shërbime të plota bankare më 26 Korrik 2007 dhe filloi aktivitetin e saj të biznesit si një entitet i ri më 1 Shtator 2007. Struktura e aksionerëve te Mëmës më 31 Dhjetor 2009 është si më poshtë:

Aksionerët % e kapitalit të paguar

Z. Ivailo Dimitrov Mutafchiev 28.94

Z. Tzeko Todorov Minev 28.94

Legnano Enterprise Limited Cyprus 7.68

Domenico Ventures Limited, British Virgin Islands 9.72

Rafaela Consultants Limited, British Virgin Islands 9.72

Aksionerë të tjerë (aksionerë të cilët kanë aksione të cilat tregtohen në Tregun e Aksioneve në Bullgari-Sofie)

15.00

Gjithsej 100.00

Banka mori persipër aktivitetin, aktivet dhe pasivet, të drejtat dhe detyrimet nga Banka e Parë e Investimeve – Dega Tiranë (“Dega”), e cila operonte si një degë e huaj e Mëmës në Shqipëri që nga Shkurti i vitit 1999. Marrja përsipër e aktivitetit u bazua në një marrëveshje transferimi (më pas “Marrëveshja e Transferimit”) ndërmjet palëve më 6 Nëntor 2006, marrëveshje e përpiluar në përputhje me ligjet e Republikës së Shqipërisë. Kjo marrëveshje parashikoi transferimin e aktiveve dhe pasiveve me vlerën e tyre të mbetur sipas pasqyrimit të tyre në librat kontabël më 31 Gusht 2007. Fillimi i veprimtarisë së Bankës përkoi me hyrjen në fuqi të transferimit të aktiveve dhe pasiveve. Pasoja ligjore e këtij transferimi për Degën ishte revokimi i licensës bankare dhe fillimi i procedurave të likuidimit në përputhje me ligjin Shqiptar. Më 9 Shtator 2007 dhe më 14 Shtator 2007 dy shtesa në datat respektive i’u bënë Marrëveshjes së Transferimit në të cilat të dyja palët ranë dakord dhe firmosën që, bazuar në transferimin e aktivitetit, Bankës i lindte e drejta për një shumë prej 143,502,561 Lekë ose 1,161,588 EUR. Të dyja palët ranë dakort që Dega do t’ia paguante Bankës këtë shumë para 30 Nëntorit 2007. Aktivitetet për të cilat u ra dakort të transferoheshin ishin si vijon:

• të gjitha kontratat e kredive me klientët;

• të gjitha kontratat e llogarive rrjedhëse me klientët;

• të gjitha kontratat e depozitave me klientët;


7

1. Të përgjithshme (vazhdim)

• të gjitha kontratat e qerave;

• të gjithë kontratat e punësimit me punonjësit duke garantuar që nuk ka ndonjë konflikt ligjor;

• të gjithë aktivet afatgjata të cilat kanë vlerë monetare;

• të gjithë aktivet financiare;

• emrin e mirë dhe cdo aktiv të qëndrueshëm të patrupëzuara dhe të drejta të cilat ishin gjeneruar nga aktiviteti i Degës.

2. Bazat e përgatitjes

a) Deklarata e pajtueshmërisë

Pasqyrat financiare janë përgatitur në përputhje me Standartet Ndërkombëtare të Raportimit Financiar (SNRF) të publikuara nga Bordi i Standarteve Ndërkombëtare të Kontabilitetit (BSNK).

b) Bazat e matjes

Banka nuk ka instrumenta financiarë derivativë, aktive dhe pasive financiare të mbajtura për tregtim dhe aktive të gatshme për shitje. Aktivet dhe pasivet financiare dhe jo financiare janë matur me mënyrën e zhvlerësimit ose të kostos historike.

c) Monedha e funksionale dhe raportuese

Pasqyrat financiare janë paraqitur në Lek, e cila është dhe monedha funksionale e Bankës, shumat janë të rrumbullakosura në mijëshen më të afërt..

Gjykimi i Drejtimit për të zgjedhur Lekun si monedhë funksionale të Bankës është për faktin se Banka operon në një ambient në të cilin cmimet, në gjykimin e Drejtimit, janë të ndikuara nga monedha vendase Leku. Kostot dhe kontratat janë të ndikuara nga Leku, edhe nëse emërtimi i tyre formal, është në nje monedhë të ndryshme.

d) Përdorimi i vlerësimeve dhe gjykimeve

Përgatitja e pasqyrave financiare në përputhje me SNRF-të kërkon që drejtimi të gjykoje, bëjë vlerësime dhe supozime të cilat ndikojnë në aplikimin e politikave kontabël dhe në shumat e pasqyruara të aktiveve, pasiveve, të ardhurave dhe shpenzimeve. Rezultatet aktuale mund të ndryshojne në bazë të këtyre vlerësimeve.

Vlerësimet dhe supozimet rishikohen në mënyrë të vazhdueshme. Rishikimet mbi vlerësimet kontabël njihen në përiudhën në të cilën vlerësimi rishikohet, si dhe në cdo përiudhe të ardhme që ka ndikim.

Në shënimin 5 jepet informacion mbi vlerësimet dhe gjykimet kritike për aplikimin e politikave kontabël që kanë ndikuar më shumë në vlerat kontabël të njohura në pasqyrat financiare.


8

2. Bazat e përgatitjes (vazhdim)

e) Ndryshimet në politikat kontabël

(i) Paraqitja e pasqyrave financiare

Duke filluar që nga data 1 Janar 2009 Banka ka ndryshuar politikat kontabël për sa i përket paraqitjes së pasqyrave financiare. Banka aplikon SNK 1 të rishikuar Paraqitja e Pasqyrave Financiare (2007), i cili hyri në fuqi më 1 Janar 2009. Si rezultat, Banka paraqet në pasqyrën e ndryshimit të kapitalit të gjithë ndryshimet në kapital të aksionerëve dhe ndryshimet e kapitalit të jo aksionerëve paraqiten në pasqyrën e të ardhurave përmbledhëse.

Informacioni krahasues është riparaqitur në përputhje me standartin e rishikuar. Duke qënë se ndryshimi i politikave kontabël ndikon vetëm mënyrën e paraqitjes nuk ka ndikim në fitim.

3. Përmbledhje e politikave të rëndësishme kontabël

a) Transaksionet në monedhë të huaj

Transaksionet në monedhë të huaj këmbehen në monedhën funksionale të Bankës me kursin e këmbimit të datës së kryerjes së transaksionit Në çdo datë bilanci, aktivet dhe pasivet monetare të shprehura në monedhë të huaj rikembehen në Lek me kursin e asaj date. Fitimi ose humbja nga ndryshimi i kurseve të këmbimit është diferenca midis kostos së amortizuar në monedhën funksionale në fillim të përiudhës të rregulluara me interesin efektiv dhe pagesat gjatë periudhës, dhe kostos së amortizuar në monedhë të huaj të kthyer në monedhën funksionale me kursin e fundit të periudhës. Aktivet dhe pasivet jo monetare që maten me koston historike të një monedhe të huaj, këmbehen në Lek me kursin e këmbimit të datës së transaksionit.

b) Interesat

Të ardhurat dhe shpenzimet për interesa njihen në pasqyrën e të ardhurave dhe shpenzimeve duke përdorur metodën e interesit efektiv. Norma e interesit efektiv është norma që merrë në konsideratë pagesat dhe arkëtimet e ardhshme monetare gjatë jetës së aktivit ose pasivit financiar (ose kur është e përshtatshme për një përiudhë më të shkurtër) për t’i barazuar me vlerën kontabël të aktivit ose pasivit financiar. Norma efektive e interesit vendoset duke marrë parasysh njohjen fillestare të aktiveve ose pasiveve financiare dhe nuk rishikohet më vonë.

Llogaritja e normës së interesit efektiv përfshin të gjitha shumat e paguara ose të marra në avancë, kostot e transaksionit, zbritjet dhe primet të cilat janë pjesë perbërëse e normës efektive të interesit. Kostot e transaksioneve janë kosto shtesë të lidhura drejtpërdrejt me blerjen ose emetimin apo nxjerrjen jashtë bilancit të nje aktivi apo pasivi financiar.

c) Tarifat dhe komisionet

Të ardhurat dhe shpenzimet për tarifat dhe komisionet të cilat janë pjesë përbërëse e normës së interesit efektiv të një aktivi ose pasivi financiar, përfshihen në matjen e normës së interesit efektiv.

Të ardhura dhe shpenzime te tjera nga tarifat dhe komisione lindin nga sherbimet financiare qe ofrohen nga Banka dhe njihen kur shërbimi përkatës merret ose jepet.

d) Të ardhura neto nga tregëtimi

Të ardhurat neto nga tregëtimi përbëhen kryesisht nga fitimet duke zbritur humbjet të realizuara dhe të parealizuara nga diferencat në kurset e këmbimit.


9

3. Përmbledhje e politikave të rëndësishme kontabël (vazhdim)

e) Pagesat e qeramarrjes

Pagesat e bëra për qeratë operative janë njohur në fitim ose humje me metodën lineare mbi termat e qerasë. Lehtësime në qera të përfituara janë njohur si pjesë përbërëse e totalit të shpenzimeve për qeratë në përputhje me termat e kohëzgjatjes së qerasë.

Pagesat minimale të qerasë financiare janë shpërndarë midis shpenzimeve financiare dhe reduktimit të detyrimit të papaguar. Shpenzimi financiar është shpërndarë në secilën periudhë përgjatë termave të qerasë financiare në mënyrë të tillë që të prodhojë një normë konstante interesi për gjëndjen e mbetur të qerase dhe kur rregullimi kontabel mbi qerane eshte i konfirmuar.

Angazhimet e pagesave të qerasë janë marrë parasysh duke rishikuar minimumin e pagesave për pjesën e mbetur të qerasë kur korrigjimi për qeranë konfirmohet.

f) Shpenzime për tatimin mbi fitimin

Tatimi mbi fitimin përfshin tatimin aktual dhe tatimin e shtyrë. Tatimi aktual dhe tatimi i shtyrë njihen në fitim ose humbje përveç pjesës që lidhet me zërat e kapitalit e cila njihet direkt në kapital ose në të ardhurat përmbledhëse të tjera.

Tatimi aktual është tatimi që pritet të paguhet ose të arkëtohet mbi fitimin e tatueshëm ose humbjen për vitin, duke përdorur normën tatimore në fuqi ose që konsiderohet si e tillë në datën e mbylljes së pasqyrave financiare dhe cdo korrigjim për taksat e pagueshme nga vitet e mëparshme.

Tatimi i shtyrë njihet në përputhje me diferencat e përkohëshme midis vlerës kontabël të aktiveve dhe detyrimeve për qëllime raportimi dhe vleres kontabël të përdorur për qëllime fiskale. Tatimi i shtyrë nuk njihet për diferencat e përkohëshme si më poshtë: njohja fillestare e emrit të mirë, njohja fillestare e aktiveve dhe detyrimeve në një transaksion që nuk është një kombinin biznesi dhe që nuk ndikon as fitimin ose humbjen kontabël dhe as fitimin ose humbjen e tatueshme dhe diferencat që lidhen me investimet në degë në masën që është e mundur që ato nuk do të ndryshojnë në të ardhmen e parashikuar. Tatimi i shtyrë matet me normat e tatimit të cilat pritet të aplikohen në diferencat e përkohëshme kur ato ndryshojnë bazuar në ligjet të cilat janë miratuar ose priten të miratohen në datën e raportimit. Tatimi i shtyrë i aktiveve dhe detyrimeve netohen nëse ka një të drejtë ligjore për të hequr tatimin e detyrimit aktual ndaj tatimit aktual të aktiveve, dhe ato lidhen me tatimin mbi të ardhurat që jepet nga i njëjti autoritet tatimor për të njëjtën njësi ekonomike të tatueshme, ose për njësi ekonomike të ndryshme, por që kanë si qëllim që të vendosin tatimin aktual të detyrimeve dhe aktiveve në një bazë neto ose tatimi i aktiveve dhe detyrimeve do të njihet ne njejten kohe njehkohesisht.

Tatimi i shtyrë i aktiveve njihet për humbjet fiskale te mbartura dhe te paperdorura, tatimi i kredituar dhe diferenca të përkohëshme të zbritshme në atë masë që është e mundur që fitime të ardhshme të tatueshme do të përdoren, ndaj të cilave ato mund të mundësohen. Tatimi i shtyrë i aktiveve rishikohet në cdo datë raportimi dhe ulet në atë masë që nuk është e mundur që përfitimet nga tatimi do të realizohen.


10


g) Aktivet financiare

(i) Njohja

Banka fillimisht njeh huatë dhe paradhëniet, depozitat, instrumentat e borxhit dhe borxhin e varur në datën e origjinës. Mënyrat e rregullta të blerjes dhe shitjes së aktiveve financiare njihen në datën e tregtimit në të cilën Banka kryen blerjen ose shitjen e aktiveve. Të gjithë aktivet dhe detyrimet financiare (duke përfshirë aktivet dhe detyrimet të dizenjuara me vlerën e drejtë nëpërmjet fitimit ose humbjes) fillimisht njihen në datën kur Banka bëhet palë kontraktuale e një instrumenti.

Një aktiv ose detyrim financiar matet fillimisht me vlerën e drejtë plus (për një zë i cili nuk matet me vlerën e drejtë nëpermjet fitimit ose humbjes) kostot e transaksionit të cilat kanë të bëjnë direkt me blerjen ose emetimin e tij.

(ii) Klasifikimi

Shiko politikat kontabël 3. (h,i,j,k dhe o)

(iii) Çregjistrimi (Mosnjohja)

Aktivet financiare çregjistrohen nëse të drejtat kontraktuale të Bankës ndaj flukseve monetare që rrjedhin nga aktivi financiar mbarojnë, ose nëse Banka i'a transferon të drejtat për të arkëtuar flukse nga aktivi financiar një pale tjetër, duke transferuar të gjitha risqet dhe përfitimet që lidhen me aktivin. Çdo interes në aktivet financiare të transferuara që përfitohet ose mbahet nga Banka njihet si një aktiv ose detyrim më vete. Detyrimet financiare çregjistrohen nëse detyrimet kontraktuale të Bankës përfundojnë, janë shlyer ose janë anulluar.

Banka merr pjesë në transaksione me anë të të cilave transferon aktive të njohura në bilancin e saj kontabël, por mban në të njëjtën kohë të gjitha risqet dhe përfitimet që lidhen me aktivin e transferuar, ose një pjesë të tyre. Nëse të gjitha risqet dhe përfitimet mbahen, atëherë aktivet e transferuara nuk çregjistrohen nga bilanci. Transferimi i aktiveve për të cilat mbahen të gjitha risqet dhe përfitimet përfshin, për shembull huadhënien dhe riblerjen e letrave me vlerë.

Transaksionet, në të cilat Banka as nuk mban dhe as nuk transferon risqet dhe përfitimet e lidhura me aktivin financiar, e çregjistron aktivin nëse humbet kontrollin mbi të. Transaksionet, në të cilat Banka as nuk mban dhe as nuk transferon risqet dhe përfitimet e lidhur me aktivin financiar, e çregjistron aktivin nëse humbet kontrollin mbi të. Në transferimet e aktiveve mbi të cilat mbahet kontrolli Banka vazhdon ta njohë aktivin deri në momentin e përfshirjes së saj, e përcaktuar kjo nga koha gjatë së cilës Banka është e ekspozuar ndaj ndryshimeve në vlerën e aktivit të transferuar.

Në disa transaksione, Banka mban të drejtat për të marrë ose kryen shërbime për një aktiv financiar të transferuar kundrejt një tarife. Aktivi i transferuar çregjistrohet tërësisht nëqoftëse ai i përmbush kriteret e çregjistrimit. Një aktiv ose detyrim njihet për të drejtat për shërbimin, nëqoftëse tarifa e shërbimit është më e lartë se shpenzimet e shërbimit (aktiv) ose është më pak se e përshtatshme për të kryer shërbimin (detyrim).

Banka nxjerr jashtë bilanci kreditë kur ato janë përcaktuar si të paarkëtueshme (shiko shënimin 3.g.vii).


11


g) Aktivet financiare (vazhdim)

(iv) Netimi

Aktivet dhe detyrimet financiare netohen me njëra-tjetrën dhe shuma neto paraqitet në bilanc atëherë dhe vetëm atëherë kur Banka ka të drejtën ligjore për të netuar këto shuma dhe ka si qëllim ose t’i shlyejë neto ose të realizojë aktivin dhe të shlyejë detyrimin njëkohësisht.

Të ardhurat dhe shpenzimet paraqiten në bazë neto vetëm atëherë kur lejohet nga standartet kontabël, ose për fitimet dhe humbjet e krijuara nga një grup transaksionesh të ngjashme si ato në aktivitetin tregtar të Bankës.

(v) Matja me kosto të amortizuar

Kosto e amortizuar e një aktivi ose detyrimi financiar është vlera me të cilën aktivi ose detyrimi njihet në momentin fillestar duke i zbritur pagesat e principalit, shtuar ose zbritur amortizimin e akumuluar duke përdorur metodën e interesit efektiv për çdo diferencë ndërmjet vlerës fillestare të njohur dhe vlerës në maturitet, minus çdo zbritje për efekt zhvlerësimi.

(vi) Matja me vlerë të drejtë

Vlera e drejtë është shuma për të cilën një aktiv mund të këmbehet ose një detyrim të shlyehet midis palëve që kanë njohuri dhe mundësi të kryejnë një transaksion në marrëdhënie normale tregu në datën e matjes.

Kur është e mundshme, Banka e mat vlerën e drejtë të një instrumenti duke përdorur cmimet e kuotuara të një tregu aktiv për atë instrument. Një treg konsiderohet aktiv nëse cmimet e kuotuara janë lehtësisht dhe rregullisht të disponueshme dhe përfaqësojnë transaksione aktuale të tregut dhe që ndodhin rregullisht.

Nëse tregu për një instrument financiar nuk është aktiv, Banka kryen matjen me vlerën e drejtë duke përdorur metodën e vlerësimit. Metoda e vlerësimit përfshin transaksionet në kushte normale tregu midis palëve që kanë njohurinë dhe mundësinë (nëse është e disponueshme), referencë tek vlera e drejtë aktuale e instrumentave të tjerë që janë kryesisht të njëjtë, flukset monetare të skontuara si dhe modelet opsionale të cmimit. Metoda e zgjedhur e vlerësimit merr në konsideratë sa më shumë që të jetë e mundur të dhenat e tregut, mbështetet sa më pak të jetë e mundur në llogaritjet specifike të Bankës, merr parasysh të gjithë faktorët që pjesëmarrësit në treg do të konsideronin në vendosjen e cmimit dhe është konsistente me metodologjitë ekonomike të pranuara për vendosjen e cmimit të instrumentave financiare. Faktorët e metodave të vlerësimit paraqesin pritshmëritë e tregut dhe matjet e faktorëve të rreziqeve të trashëguara në instrumentat financiarë. Banka kalibron metodat e vlerësimit dhe i teston ato për vlefshmëri duke përdorur cmime të vëzhguara në transaksionet aktuale të tregut në instrumenta të njëjtë ose në të dhëna të tjera të vëzhgueshme në treg.

Evidenca më e mirë për vlerën e drejtë të një instrumenti financiar në matjen fillestare është cmimi i transaksionit, që do të thotë vlera e drejtë e dhënë ose e marrë, nëse vlera e drejtë e atij instrumenti nuk mund të evidentohet nga krahasimi me transaksione aktuale të tregut për instrumenta të njëjtë (pa modifikime) ose nuk mund të bazohet në metoda vlerësimi faktorët e ndryshueshëm të të cilave përfshijnë vetëm të dhëna të vëzhgueshme në tregje. Kur cmimet e transaksioneve paraqesin evidencën më të mirë të vlerës së drejtë në njohjen fillestare, instrumenti financiar matet fillimisht me cmimin e transaksionit dhe cdo diferencë midis këtij cmimi dhe vlerës fillestare të përftuar nga një model vlerësimi njihët më pas në fitim ose humbje në një bazë të përshtatshme mbi jetën e instrumentit por jo më vonë se vlerësimi të mbështetet tërësisht nga të dhëna të vëzhgueshme në treg ose transaksioni është mbyllur.


12


g) Aktivet financiare (vazhdim)

Aktivet dhe pozicionimet afatgjata maten me çmimin e ofruar, detyrimet dhe pozicionimet afatshkurtra maten me çmimin e kerkuar. Kur Banka ka një pozicionim me risqe që kompensojnë njëri tjetrin, cmime “mid-market” përdoren për të matur pozicionin e risqeve të kompensuar dhe një korrigjim i bëhet i cmimit të kerkuar ose ofruar, vetëm për pozicionet e hapura neto. Vlera e drejtë reflekton rrezikun e kreditimit të instrumentave dhe përfshin korrigjime të cilat marrin parasysh rrezikun e kreditimit të Bankës dhe të palës tjetër kur është e përshtatshme. Llogaritjet e vlerës së drejtë të përftuara nga modelet korrigjohen për faktorë të tjerë si risku i likuiditetit ose pasiguritë e modeleve, në atë masë që Banka beson që një palë e tretë pjesëmarrëse në treg do t’i merrte ato në konsideratë për vendosjen e cmimit të një transaksioni.

(vii) Identifikimi dhe matja e zhvlerësimit

Në çdo datë bilanci Banka vlerëson nëse ka evidencë objektive që aktivet financiare të cilat nuk mbahen me vlerën e drejtë përmes fitimit ose humbjes janë zhvlerësuar. Aktivet financiare zhvlerësohen kur ka evidence që një ngjarje që sjell humbje ka ndodhur pas njohjes fillestare të aktivit, dhe kjo ka një ndikim në flukset e ardhshme të parasë së aktivit, të cilat mund të maten me besueshmëri.

Evidencë objektive që aktivi është zhvlerësuar mund të jetë, mospagimi ose shkelja nga huamarrësi, ristrukturimi i kredisë ose paradhënies nga Banka me kusht që Banka nuk do të konsiderojë të dhënat që një huamarrës ose emetues do të falimentojnë, zhdukjen e një tregu aktiv për instrumentat financiarë, ose të dhëna të tjera të vëzhgueshme që lidhen me një grup aktivesh të tilla si ndryshimet negative në statusin e pagesave të huamarrësit ose emetuesve në grup, ose kushte ekonomike që lidhen me dështimin në grup.

Banka konsideron mundësinë e zhvlerësimit të huave dhe paradhënieve dhe letrave me vlerë të mbajtura deri në maturitet në nivel individual dhe kolektiv. Të gjithë huatë individualisht të rëndësishme, paradhëniet dhe letrat me vlerë të mbajtura deri në maturim testohen individualisht për zhvlerësim. Të gjithë huatë, paradhëniet dhe letrat me vlerë të mbajtura deri në maturim të cilat nuk zhvlerësohen në mënyrë individuale testohen në mënyrë kolektive për zhvlerësim që mund të ketë ndodhur por që nuk është identifikuar akoma. Huatë dhe paradhëniet dhe letrat me vlerë të mbajtura deri në maturim të cilat nuk kanë individualisht një vlerë të konsiderueshme testohen kolektivisht për zhvlerësim duke i grupuar bashkë huatë dhe paradhëniet dhe letrat me vlerë të mbajtura deri në maturim me karakteristika të njëjta risku.

Për trajtimin e zhvlerësimit në grup Banka përdor modelimin statistikor të ecurisë historike të mundësisë së mospagimit, kohës së rekuperimit dhe vlerën e humbjes së ndodhur, përshtatur me gjykimin e drejtimit nëse kushtet aktuale ekonomike dhe të huadhënies janë të tilla që humbjet aktuale të jenë më të mëdha ose më të vogla se ato të përcaktuara nga modelimet historike. Mundësia e mospagimit, normat e humbjes dhe përcaktimi i kohës së rekuperimit krahasohen vazhdimisht përkundrejt rezultateve aktuale për të siguruar që ato të jenë të përshtatëshme.

Humbjet nga zhvlerësimi të aktiveve të mbajtura me kosto të amortizuar llogariten si diferencë e vlerës kontabël të aktiveve financiare dhe vlerës aktuale të flukseve monetare të skontuara me vlerën origjinale të interesit efektiv të këtyre aktiveve. Humbjet njihen në të ardhura e shpenzime dhe pasqyrohen në një llogari fondi për humbjet nga zhvlerësimi përkundrejt huave dhe parapagimeve. Interesat mbi aktivet e zhvlerësuara vazhdojnë të njihen në të ardhura dhe shpenzime. Kur një ngjarje pas datës së bilancit shkakton uljen e humbjes nga zhvlerësimi, kjo ulje reflektohet në humbje ose fitim.


13


h) Aktive monetare dhe ekuivalentet me to

Aktivet monetare dhe ekuivalentet me to përfshijnë gjëndjen në arkë, depozitat me Bankën Qëndrore dhe investimet me likuiditet të lartë të cilat kanë maturim tre mujor ose më të vogël.

i) Huatë dhe paradhëniet për klientët

Huatë dhe paradhëniet janë aktive finaciare jo-derivative, me pagesa fikse ose të përcaktueshme, të cilat nuk janë kuotuar në tregje aktive dhe Banka nuk ka për qëllim t’i shesë menjëhrë ose për një periudhë afatshkurtër.

Kur Banka është qeradhënësi në një kontratë qeraje, ku transferohen në mënyrë thelbësore të gjitha risqet dhe përfitimet që lidhen me pronësinë e aktivit, marrëveshja klasifikohet si qera financiare dhe të arkëtueshmet të barabarta me vlerën neto të investimit në qeranë financiare njihen dhe paraqiten si pjesë e huave dhe paradhënieve.

Kur Banka blen një aktiv financiar dhe njëherësh hyn në një marrëveshje për ta rishitur këtë aktiv (ose një aktiv kryesisht të ngjashëm) me një çmim të fiksuar në një datë të ardhshme (marrëveshje të anasjellta të riblerjes ose huadhënie të siguruara nga letra me vlerë), marrëveshja kontabilizohet si një hua apo paradhënie dhe aktivi në fjalë nuk paraqitet në pasqyrat financiare të Bankës.

Huatë dhe paradhëniet fillimisht maten me vlerë të drejtë plus kostot e lidhura direkt me transaksionin dhe në vazhdim maten me koston e amortizuar duke përdorur metodën e interesit efektiv.

j) Investimet

Investimet të cilat Banka ka si qëllim dhe mundësi t’i mbajë deri në maturim klasifikohen si investime të mbajtura deri në maturim.

k) Huamarrjet

Huamarrjet janë afatshkurtra dhe për rrjedhojë njihen në ‘kosto’ (vlera e drejtë e vlerës së marrë) neto nga kostot e transaksionit që mund të lindin. Shpenzimi i interesit njihet në humbje dhe fitim për periudhën duke përdorur metodën efektive të kthimit.

l) Aktive të qëndrueshme të trupëzuara

Aktivet e qëndrueshme të trupëzuara paraqiten në bilanc me koston e blerjes duke zbritur amortizimin e akumuluar. Jeta e përdorimit llogaritet në bazë të pritshmërisë së Drejtimit për jëtgjatësinë e aktivit.

Amortizimi llogaritet me metodën lineare me normat e parashikuara për të ulur koston ose vlerësimin e aktiveve të qëndrueshme të trupëzuara pergjate jetës se pritshme të përdorimit. Vitet e pritshme te përdorimit janë si më poshtë:

Permirsime në aktivet e marra me qera 4-5 vjet

Paisje dhe instalime 10 vjet

Makineri dhe paisje 5 – 10 vjet

Paisje të tjera zyre dhe makineri 10 vjet

Aktive të tjera të trupëzuara 10 vjet

Aktivet nuk amortizohen derisa ato futen në përdorim dhe transferohen nga aktive në konstruksion në kategorinë përkatëse të aktiveve.


14


m) Aktivet qëndrueshme të patrupëzuara

Aktivet e qëndrueshme të patrupëzuara, të cilat janë blerë nga Banka, paraqiten me kosto duke zbritur amortizimin e akumuluar dhe humbje nga zhvlerësimi. Amortizimi llogaritet me metodën lineare mbi jetën e përdorimit të aktivit. Jeta e përdorimit është si më poshtë:

Patenta dhe licenca 5 vjet

Software & aktive të tjera të patrupëzuara 5 vjet

n) Zhvlerësimi i aktiveve jo-financiare

Vlera kontabël e aktiveve jo-financiare të bankës, përveç pasurisë së investueshme dhe aktiveve tatimore të shtyra rishikohet në çdo datë raportimi për të përcaktuar nëse ka evidenca për zhvlerësim. Nëse ka evidenca të tilla atëherë vlerësohet vlera e rekuperueshme e aktivit. Vlera e rekuperueshme e emrit të mirë llogaritet në cdo datë raportimi.

Humbjet nga rënia në vlerë njihen nëse vlera kontabël e një aktivi ose një njësie gjeneruese të aktiveve monetare tejkalon vlerën e rekuperueshme. Njësia gjeneruese e aktiveve monetare është grupi më i vogël i identifikueshëm i aktiveve që gjeneron flukse monetare në mënyrë të pavarur nga aktivet dhe grupet e tjera. Humbjet nga zhvlerësimi njihen në të ardhura dhe shpenzime. Humbjet nga zhvlerësimi në lidhje me njësitë gjeneruese të mjeteve monetare shpërndahet në fillim duke ulur vlerën kontabël të emrit të mirë të shpërndarë tek njësitë dhe pastaj shpërndahet vlera kontabël e aktiveve të tjera në njësi (grupin e njësive) në një bazë propocionale.

Vlera e rekuperueshme e një aktivi ose njësie gjeneruese të mjeteve monetare është më e madhja ndërmjet vleres së përdorimit dhe vlerës së drejtë minus koston e shitjes. Në përcaktimin e vlerës në përdorim, flukset e ardhshme të parashikuara të aktiveve monetare janë skontuar në vlerën e tyre aktuale duke përdorur një normë skontimi para tatimit që reflekton vlerësimin aktual të tregut për vlerën në kohë të parasë dhe risqet specifike për aktivin.

o) Depozitat dhe borxhi i varur

Depozitat dhe borxhi i varur janë burimet kryesore të financimit të Bankës.

Kur Banka shet një aktiv financiar dhe ne të njëjtën kohë hyn në një marrëveshje për të ri-blerë këtë aktiv (ose një aktiv të ngjashëm) me një çmim fiks në një datë të ardhshme, marrëveshja kontabilizohet si një depozitë, dhe aktivi vazhdon të njihet në pasqyrat financiare të Bankës.

Banka klasifikon instrumentet kapitale si detyrime financiare ose instrumenta kapitale në përputhje me thelbin e kushteve kontraktuale të instrumentit. Depozitat, letra me vlerë të borxhit dhe borxh i varur maten fillimisht me vlerën e tregut duke i shtuar kostot e transaksionit dhe në vijim maten me kosto të amortizuar duke përdorur metodën e interesit efektiv përveçse në rastet kur Banka zgjedh që ti mbajë detyrimet me vlerën e drejtë nëpërmjet të ardhurave ose shpenzimeve.

p) Provigionet

Një provigjion njihet nëse, si rezultat i ngjarjeve të mëparshme, Banka ka një detyrim ligjor ose konstruktiv i cili mund të matet në mënyrë të besueshme, dhe është e mundur që të mira ekonomike do të kërkohen për shlyerjen e këtij detyrimi. Nëse efekti është material, provigjonet përcaktohen duke skontuar flukset e pritshme të parave me një normë para tatimit e cila reflekton vlerën e tregut, dhe nëse është e përshtatshme, riskun specifik të detyrimit.


15


q) Standartet e reja dhe interpretimet të cilat nuk janë adoptuar akoma

Një numer standartesh të reja, amendime apo interpretime të tyre ende nuk janë efektive për vitin që mbyllet më 31 Dhjetor 2009, dhe nuk janë aplikuar në përgatitjen e këtyre pasqyrave financiare:

Rishikimi i SNRF 2 Pagesat e Bazuara në Aksione – Transaksione Pagesash në para bazuar në aksione. Amendimet e standartit kërkojnë që një njësi ekonomike e cila merr mallra ose shërbime nga transaksione pagesash bazuar në aksione në para ose aktive të tjera, nga një prej entiteve brenda grupit apo aksioner i këtyre entiteve duhet të njohë mallrat ose shërbimet e përfituara në pasqyrat financiare. Më parë Transaksione Pagesash të bazuara në aksione nga entitete brenda grupit nuk adresoheshin direkt në SNRF 2. Amendimet do të jenë të detyrueshme për pasqyrat financiare të Bankës në 2010 dhe nuk janë të aplikueshme për Bankën sepse Banka nuk ka një plan pagesash të bazuar në aksione për personelin ose drejtorët.

Rishikimi i SNRF 3 Kombinimet e Biznesit (2008) përfshin ndryshimet e mëposhtëme:

- Përkufizimi i biznesit është zgjeruar, gjë e cila mund të rezultojë që më shumë blerje biznesesh të trajtohen si kombinime të biznesi.

- Ndryshime të mëvonshme në elementët e kushtëzuara do të njihen në pasqyrën e të ardhurave përmbledhëse.

- Kostot e transaksionit, përveç kostove të emetimit të aksionëve dhe instrumenteve të borxhit, do të njihen kur ndodhin.

- Interesat e mëparshme në biznesin e blerë maten në vlerën e tyre të drejtë, dhe fitimi ose humbja njihen në pasqyrën e të ardhurave përmbledhëse.

- Blerësi mund të zgjedhë të masë interesat e pakicës me vlerën e drejtë në datën e blerjes (emrin e mirë të plotë), ose interesin e tij proporcional në vlerën e drejtë të aktiveve dhe detyrimeve të identifikuara të shitësit, mbi bazë transaksion pas transaksioni.

Rishikimi i SNRF 3, i cili bëhet i detyrueshëm për pasqyrat financiare të Bankës në 2010, nuk është i aplikueshëm për veprimtarinë e Bankës.

SNRF 9 Instrumentat Financiare, të publikuara më 12 Nëntor 2009 si pjesë e projektit përmbledhës të BNSN për të zëvëndësuar SNK 39, merret me trajtimin e klasifikimit dhe matjen e aktiveve financiare. Kërkesat e këtij standarti paraqesin ndryshime të rëndësishme në krahasim me kërkesat ekzistuese të SNK 39 në lidhje me aktivet financiare: kostoja e amortizuar dhe vlera e drejtë. Një aktiv financiar mund të matet me koston e amortizuar nëse ai mbahet brenda një modeli biznesi qëllimi i të cilit është që të mbajë aktive në mënyrë që të mbledhë flukset monetare kontraktuale dhe termat kontraktuale të aktiveve lindin në data specifike të flukseve monetare të cilat janë vetëm pagesat për principalin dhe interesin mbi principalin e papaguar. Të gjithë aktivet e tjera financiare mund të maten me vlerën e drejtë. Standarti eleminon kategoritë e aktiveve të mbajtura deri në maturim, të gatshme për tu shitur dhe kreditë dhe të arkëtueshmet nga SNK 39 ekzistuese. Për një instrument investimi në kapital i cili nuk është mbajtur për tu tregtuar, standarti lejon një zgjedhje të pakthyeshme, në njohjen fillestare, në një bazë pjese per pjese individuale, për të paraqitur të gjithë vlerën e drejtë nga ndryshimet nga investimet në të ardhura përmbledhëse të tjera. Asnjë shumë e njohur në pasqyrën e të ardhurave te tjera përmbledhëse nuk mund të riklasifikohet në fitim ose humbje në një datë të mëvonshme.

Standartet kërkojnë që derivativet te perfshira në kontrata mëmë që është aktiv financiar për qëllim të standartit nuk ndahen; perndryshe instrumenti financiar hibrid duhet te vlerësohet nese duhet të matet me koston e amortizuar ose vlerën e drejtë.


16


q) Standartet e reja dhe interpretimet të cilat nuk janë adoptuar akoma (vazhdim)

SNRF 9 është efektiv për periudhat vjetore të cilat fillojnë më ose pas 1 Janarit 2013. Lejohet aplikimi përpara kësaj date.

Banka aktualisht është në procesin e vlerësimt të efekteve potenciale të këtij standarti.

Rishikimi i SNK 24 Paraqitja e Palëve të Lidhura (efektive për periudhat vjetore të cilat fillojnë në ose pas 1 Janar 2011) paraqet ndryshime që përjashtojnë njësitë ekonomike të lidhura me qeverinë nga shenimet e kërkuara në lidhje me transaksionet e palëve të lidhura dhe balancat e mbetura duke përfshirë angazhimet, me (a) një qeveri e cila ka kontroll, kontroll te perbashket ose influencë të rëndësishme mbi njësinë ekonomike raportuese; (b) një njësie tjetër ekonomike e cila është palë e lidhur sepse e njëjta qeveri ka kontroll, kontroll te perbashket ose influencë të rëndësishme mbi njësinë ekonomike raportuese dhe njësisë tjetër. Standarti i rishikuar kërkon paraqitje specifike nëse një njësi ekonomike ka avantazhin e këtij përjashtimi.

Standarti i rishikuar gjithashtu ka ndryshuar përkufizimin e palëve të lidhura e cila rezulton në përfshirjen brenda përkufizimit të lidhjeve të re tjera, të tilla si, ortakët e aksionerit që ka kontrollin dhe njësitë ekonomike të kontrolluar ose me kontroll te perbashkët nga personeli kryesor i drejtimit. Rishikimi i SNK 24 nuk ka ndikim për pasqyrat financiare të Bankës sepse Banka nuk është një njësi ekonomike e lidhur me qeverinë dhe përkufizimi i rishikuar i palëve të lidhura nuk pritet të ketë ndonjë rezultat që lidhje të tjera të kërkojne paraqitje në pasqyrat financiare.

SNK 27 i amenduar Pasqyrat Financiare të Konsoliduara dhe të Veçanta (2008) kërkon që ndryshimi në pronësinë e një filiali pa humbur kontrollin mbi të, të kontabilizohet si një transaksion kapitali. Kur Banka humbet konrollin mbi një filial, çdo interes i mbajtur mbi filialin duhet të vlerësohet me vlerë të drejtë dhe fitimet dhe humbjet do të njihen në të ardhura ose shpenzime. Rishikimet e SNK 27 do të bëhet i detyrueshëm për pasqyrat financiare të Bankës në 2010 dhe nuk pritet të ketë ndonëj efekt në pasqyra te saj.

Amendimet e SNK 32 Instrumentat Financiare: Paraqitja – Klasifikimi i te Drejtave te Emetimit (efektiv për periudhat vjetore të cilat fillojnë në ose pas 1 Shkurtit 2010). Rishikimi kërkon që te drejtat, opsionet ose garancite qe blejne një numër fiks të instrumentave të kapitalit të njësisë ekonomike për një shumë fikse ne cfaredo monedhe të jenë instrumenta kapitali nëse njësia ekonomike jep të drejtat, opsionet ose garancite në mënyrë proporcionale për të gjithë aksionerët ekzistues për të njëjtën kategori të instrumentave të kapitalit. Rishikimi i SNK 32 nuk është i aplikueshëm për pasqyrat financiare të Bankës sepse Banka nuk ka emetuar instrumenta të tilla në të kaluarën.

Amendimet e SNK 39 Instrumentat Financiarë: Njohja dhe Matja-Mbrojtja e pranueshme sqaron aplikimin e parimeve ekzistuese që përcaktojnë nëse rreziqe specifike ose pjesë të flukseve monetare janë të pranueshëm të hartimin e një marrëdhënie mbrojtje (hedging). Amendimi i SNK 39 do të bëhet i detyrueshëm për pasqyrat financiare të Bankës në 2010, me aplikim retrospektiv. Banka është aktualisht në proçesin e vlerësimit të efektit potencial të këtij amedimi.


17



SNRF për Bizneset e Vogla dhe të Mesme (SNRF për bizneset e vogla dhe të mesme nuk ka një datë efektive; ose më mirë, do të bëhet efekitv në një datë që do të përcaktohet nga rregullatoret kombëtare të cdo juridiksioni). SNRF për bizneset e vogla dhe të mesme ka si qëllim që të lehtësojë raportimin financiar të njësive ekonomike të cilat dëshirojnë që të përdorin standartet ndërkombëtare duke nxjerrë një standart të përshtatshëm për to. Ky është një version i thjeshtëzuar i SNRF të plotë dhe është i disponueshëm për njësitë ekonomike të cilat nuk kanë përgjegjësi publike. Do të jenë ligjvënësit kombëtar që do të vendosin kush do të lejohet ose kërkohet kush nga bizneset e vogla dhe të mesme të përgatisin pasqyrat financiare sips SNRF.

SNRF për bizneset e vogla dhe të mesme thjeshtëzon kërkesat për njohjen dhe matjen krahasuar me SNRF të plota në disa fusha dhe përjashton cështje të cilat nuk janë të përshtatshme për bizneset e vogla dhe të mesme dhe heq opsione më komplekse në disa fusha në të cilat SNRF të plota lejojnë më shumë se një opsion kontabël. Një njësi ekonomike ndjek ose kërkesat për SNRF për bizneset e vogla dhe të mesme në mënyrë të plotë ose përdor SNRF të plota. Përjashtimi i vetëm është se një njësi ekonomike e cila aplikon SNRF për bizneset e vogla dhe të mesme mund të zgjedhë instrumenta financiarë që të aplikojë kerkesat sipas SNRF për bizneset e vogla dhe të mesme ose kerkesat per njohjen dhe matjen sipas SNK 39 Instrumentat Financiarë: Njohja dhe Matja dhe kërkesat e paraqitjes për SNRF për bizneset e vogla dhe të mesme. SNRF për bizneset e vogla dhe të mesme nuk është e aplikueshme sepse Banka është një njësi ekonomike me përgjegjësi publike dhe kështuqë përjashtohet nga aplikimi i SNRF për bizneset e vogla dhe të mesme.

Rishikimi i KIRFN 14 SNK 19 – Limiti i një Aktivi me Përfitime të Përkufizuara, Kërkesat Minimale për Financim dhe Bashkëveprimi i tyre (efektive për periudhat vjetore të cilat fillojnë në ose pas 1 Janarit 2011). Rishikimi i KIRFN 14 adreson trajtimin kontabël për parapagimet e bëra kur ka një kërkesë për minimumin e financimeve. Sipas rishikimit, një njësi ekonomike është e detyruar që të njohë disa parapagime si aktive me kushtin që njësia ekonomike ka përfitime të ardhshme nga parapagimi në formën e flukseve monetare të reduktuara në vitet e ardhshme në të cilat pagesat do të kërkoheshin. Rishikimi i KIRFN 14 nuk është i aplikueshëm për pasqyrat financiare të Bankës sepse Banka nuk ka një plan të përkufizuar të përfitimeve me kërkesën për fonde minimale.

KIRFN 17 Shpërndarja e aktiveve jo-monetare pronarëve. Ky standart aplikohet për shpërndarjen jo-reciproke të aktiveve jo-monetare pronarëve që sillen në kapacitetin e tyre si pronarë. Në përputhje me Interpretimin, një detyrim për të paguar divident duhet të njihet kur dividenti është autorizuar siç duhet dhe nuk varet më nga dëshira e entitetit, dhe duhet të matet me vlerën e drejtë të aktiveve që do të shpërndahen. Vlera kontabël e dividendit të pagueshëm duhet të vlerësohet në çdo datë raportimi, dhe ndryshimet në vlerën kontabël njihen në kapital si korrigjim i vlerës për shpërndarje. Kur dividenti i pagueshëm shlyhet, diferenca (nëse ka) midis vlerës kontabël të aktiveve të shpërndara dhe vlerës kontabël të dividendëve të pagueshëm do të njihet në të ardhura ose shpenzime.

Interpretimi bëhet i detyrueshëm për pasqyrat financiare të Bankës në 2010 dhe do të aplikohet në periudhat e ardhshme, ai nuk do të ketë ndonjë impakt në pasqyrat financiare të periudhës në datën e adoptimit. Për më tepër, duke qënë se ai lidhet me dividentët të cilët janë zgjedhje e drejtorëve/aksionerëve, nuk është e mundur që të përcaktohen efektet e aplikimit më përpara.


18



KIRFN 19 Heqja e Detyrimeve Financiare me Instrumentat e Kapitalit (efektiv për periudha vjetore të cilat fillojnë në ose pas 1 Korrikut 2010). Interpretimi sqaron se instrumentat e kapitalit të emetuara tek një kreditor për të shlyer të gjithë ose pjesërisht detyrimin financiar për një ‘borxh për kapitalin swap’ konsiderohen të paguara sipas SNK 39.41. Matja fillestare e instrumentave të kapitalit e emetuar për të shlyer një detyrim financiar është vlera e drejtë e këtyre instrumentave të kapitalit, përvecse ajo vlerë e drejtë nuk mund të matet me besueshmëri, dhe në këtë rast instrumenti i kapitalit duhet të matet për të reflektuar vlerën e drejtë të detyrimit financiar të shlyer. Diferenca midis vlerës kontabël të detyrimit financiar (ose pjesë e detyrimit financiar) të hequr dhe matjes fillestare të instrumentit të kapitalit të emetuar duhet të njihet në fitim ose humbje. Banka nuk ka emetuar ndonjë pjesë kapitali për të shlyer ndonjë detyrim financiar gjatë periudhës aktuale. Kështuqë, Interpretimi nuk do të ketë impakt në shumat krahasuese në pasqyrat financiare të Bankës për 31 Dhjetor 2010. Për më tepër, Interpretimi mund të bazohet vetëm në transaksione të cilat do të ndodhin në të ardhmen dhe nuk është e mundur përcaktimi i mëparshëm i efekteve që aplikimi mund të ketë.

SNK 17, Qeratë (efektiv për periudha vjetore të cilat fillojnë në ose pas 1 Janarit 2010). SNK 17 është ndryshuar duke fshirë paragrafin 14, i cili thotë që një qera e nje toke me një jetë përdorimi të pafundme është normalisht i klasifikuar si qera operative, përvecse kur nëse me përfundimin e termave të qerasë pronësia i kalon qeramarrësit. Sipas rishikimit, një qera financiare toke me terma qeraje prej disa dekadash ose më shumë mund të klasifikohet si qera financiare, edhe nëse në përfundimin e termave të qerasë pronësia nuk i kalon qeramarrësit, sepse në këto marrëveshje kryesisht të gjithë risqet dhe përfitimet i kalojnë qeramarrësit dhe vlera aktuale e vlerës fillestare të aktivit të marrë me qera konsiderohet e papërfillshme. Rishikimi i SNK 17 nuk është i përshtatshëm për pasqyrat financiare të Bankës sepse Banka nuk ka qera financiare për tokë.


19

4. Paraqitja e Menaxhimi të Riskut

Më poshtë paraqiten llojet e ndryshme të riskut ndaj të cilave Banka është e ekspozuar si rezultat i aktiviteteve jo-tregtare dhe përqasja e ndërmarrë për të menaxhuar këto risqe.

a) Risku i likuiditetit

Risku i likuiditetit lind në financimet e përgjithshme të aktiviteteve të Bankës dhe në menaxhimin e pozicionimit. Ai përfshin si riskun e paaftësisë për të financuar aktivet me maturitet dhe norma të përshtatëshme ashtu edhe riskun e paaftësisë për të likuiduar një aktiv me një cmim dhe brenda një afati kohor të arsyeshëm për të përmbushur detyrimet.

Fondet krijohen duke përdorur një sërë instrumentash duke përfshirë depozitat dhe kapitalin e paguar. Kjo rrit fleksibilitetin e fondeve, kufizon varësinë nga një burim i vetëm financimesh dhe përgjithsisht ul koston e fondeve. Banka përpiqet për të ruajtur balancën midis vazhdimësisë së fondeve dhe fleksibilitetit nëpërmjet përdorimit të detyrimeve me maturitete të shpërndara në kohë. Banka vazhdimisht vlerëson riskun e likuiditetit duke identifikuar dhe monitoruar ndryshimet e duhura në financime, në përputhje me qëllimet dhe objektivat e vendosura në startegjinë e Bankës.

Më 31 Dhjetor 2009 tridhjetë depozituesit jo-financiarë më të mëdhenj përbëjnë 40% (2008: 41 %) të totalit të depozitave nga klientët.

Tabela e mëposhtme paraqet një analizë të aktiveve dhe detyrimeve financiare të Bankës sipas grupimeve përkatëse të maturitetit bazuar në periudhat e mbetura të shlyerjeve.

Tabela e maturitetit më 31 Dhjetor 2009

Deri në 1 muaj

1 deri 3 muaj

3 deri 12 muaj

Më shumëse 1 vit

Maturiteti i papërcaktuar Gjithsej

Aktivet financiare Aktive monetare dhe balancat me Bankën Qëndrore 131,767 - - - - 131,767Shuma të kushtëzuara 292,736 292,736Aktive financiare të mbajtura në maturim - 195,243 186,175 -

- 381,418

Hua dhe paradhënie bankave dhe institucioneve financiare 3,129,251 - - -

- 3,129,251Hua dhe paradhënie klientëve 25,622 79,840 266,502 1,206,653

- 1,578,617

Aktive të tjera - - - - 76,932 76,932

Gjithsej 3,286,640 275,083 452,677 1,206,653 369,668 5,590,721

Detyrimet financiare Detyrime ndaj bankave dhe institucioneve financiare 95,832 - - -

- 95,832

Detyrime ndaj klientëve 2,161,015 1,464,701 909,734 - - 4,535,450Detyrime të tjera - - - - 13,747 13,747

Gjithsej 2,256,847 1,464,701 909,734 - 13,747 4,645,029

Hendeku likuiditetit neto 1,029,793 (1,189,618) (457,057) 1,206,653 355,921 945,692


20

4. Paraqitja e Menaxhimi të Riskut (vazhdim)

a) Risku i likuiditetit (vazhdim)

Tabela e maturitetit më 31 Dhjetor 2008

Deri në 1 muaj

1 deri 3 muaj

3 deri 12 muaj

Më shmë se 1 vit

Maturiteti i papërcaktuar Gjithsej

Aktivet financiare Aktive monetare dhe balancat me Bankën Qëndrore 228,605 - - - 228,605Shuma të kushtëzuara - - - - 198,726 198,726Aktive financiare të mbajtura në maturim - 79,026 47,663 - - 126,689Hua dhe paradhënie bankave dhe institucioneve financiare 924,422 - - - - 924,422Hua dhe paradhënie klientëve 51,358 62,573 194,440 1,156,669 1,968 1,467,008Aktive të tjera - - - - 59,744 59,744

Gjithsej 1,204,385 141,599 242,103 1,156,669 260,438 3,005,194

Detyrimet financiare Detyrime ndaj bankave dhe institucioneve financiare - - - - - -Detyrime ndaj klientëve 50,428 305,687 746,844 21,686 1,110,338 2,234,983Detyrime të tjera - - - - 9,110 9,110

Gjithsej 50,428 305,687 746,844 21,686 1,119,448 2,244,093

Hendeku i likuiditetit neto 1,153,957 (164,088) (504,741) 1,134,983 (859,010) 761,101

b) Risku i tregut

Risku i normës së interesit

Banka e vlerëson riskun e normës së interesit si risku që të ardhurat nga interesi i gjeneruar nga aktivet që mbartin interesa mund të ndryshojnë për shkak të ndryshimeve të papritura të normave të interesit në treg. Veprimtaritë e Bankës janë subjekt i riskut të luhatjeve të normës së interesit në atë nivel që aktivet që fitojnë interes dhe detyrimet që paguajnë interes maturohen ose ricmohen në kohë të ndryshme ose shuma të ndryshme. Në rastin e normave të ndryshueshme të aktiveve dhe detyrimeve Banka është gjithashtu e ekspozuar ndaj riskut bazë i cili është diferenca në karakteristikat e ricmimit të treguesve me norma te nryshueshme, sic jane normat e repove të Bankes se Shqiperise, LIBOR dhe EURIBOR, megjithëse këto tregues tentojnë të lëvizin në një lidhje të fortë. Vec kësaj, efekti aktual varet nga një numër faktorësh të tjerë, duke përfshirë nivelin e shlyerjeve që bëhen më përpara ose më vonë sesa data e kontraktuar dhe ndryshimet ne normat e interesave brenda periudhës së ricmimit dhe ndërmjet monedhave.

Në mënyrë që të masë riskun nga interesat te aktiviteteve jo-tregtare, Banka e mat impaktin që ka një ndryshim në normat e tregut në të ardhurat neto nga interesat.


21


b) Risku i tregut (vazhdim)

Risku i normës së interesit (vazhdim)

Risku i normës së interesit në të ardhurat nga interesi neto i Bankës gjatë vitit të ardhshëm nga një ndryshim prej +100bp/-100bp më 31 Dhjetor 2009 është +8.8/-8.8 Million Lek (2008: +7.1/-7.1 Million Lek). Në tabelën e mëposhtme paraqitet një analizë, më 31 Dhjetor 2009, e ndjeshmërisë së Bankës ndaj një rritje ose ulje në normat e interesit të tregut (duke supozuar që, nuk do të ketë lëvizje asimetrike në kurbat e kthimit dhe një pozicion konstant të bilancit) gjithashtu paraqiten normat e interesit efektiv dhe periudhat në të cilat detyrimet dhe aktivet financiare ricmohen.

Instrumenta me normë interesi fikse

Gjithsej

Norma e interesit efektiv

Instrumenta me normë të

ndryshueshme<=1

muaj 1-3

muaj 3 muaj

1 vit Më shumë

se 1 vit

Aktivet financiare Aktivet monetare dhe balancat me Bankën Qëndrore 131,767 2.00% 131,767 - - - -Shuma të kushtëzuara 292,736 2.00% 292,736 - - - -Aktive financiare të mbajtura deri në maturim 381,418 9.08% - - 95,355 286,063 -Hua dhe paradhënie institucioneve financiare dhe bankave 3,129,251 6.00% - 3,129,251 - - -Hua dhe paradhënie klientëve 1,578,617 10.57% 473,629 46,914 34,459 143,654 879,961Aktivet që nuk fitojnë interes 76,932 - - - - - -

Gjithsej 5,590,721 6.78% 898,132 3,176,165 129,814 429,717 879,961

Detyrimet financiare Detyrime ndaj bankave dhe institucioneve financiare 95,832 1.55% - 95,832 - - -Detyrime ndaj klientëve 4,535,450 4.00% 1,039,753 909,734 1,655,537 921,355 9,071Detyrime që nuk paguajnë interes 13,747 - - - - - -

Gjithsej 4,645,029 3.93% 1,039,753 1,005,566 1,655,537 921,355 9,071 Hendeku më 31 Dhjetor 2009 945,692 2.85% (141,621) 2,170,599 (1,525,723) (491,638) 870,890


22

4. Paraqitja e Menaxhimi të Riskut (vazhdim))


Risku i normës së interesit (vazhdim)

Tabela e mëposhtëme tregon normën efektive të interesit më 31 Dhjetor 2008 dhe periudhat në të cilat detyrimet dhe aktivet financiare ricmohen:

Instrumenta me normë interesi fikse

Gjithsej

Norma e interesit efektiv

Instrumenta me normë te

ndryshueshme<=1

muaj 1-3

muaj 3 muaj

1 vit Më shumë

se 1 vit

Aktivet financiare Aktivet monetare dhe balancat me Bankën Qëndrore 228,605 2.80% 228,605 - - - -Shuma të kushtëzuara 198,726 2.80% 198,726 - - - -Aktive financiare të mbajtura deri në maturim 126,689 8.00% - - 29,738 96,951 -Hua dhe paradhënie institucioneve financiare dhe bankave 924,422 6.00% 12,038 912,384 - - -Hua dhe paradhënie klientëve 1,467,008 9.10% 440,143 43,597 32,023 133,498 817,747 Aktivet që nuk fitojnë interes 59,744 - - - - - -

Gjithsej 3,005,194 6.40% 879,512 955,981 61,761 230,449 817,747

Detyrimet financiare Detyrime ndaj bankave dhe institucioneve financiare Detyrime ndaj klientëve 2,234,983 2.00% 1,093,236 354,287 287,270 495,588 4,602 Detyrime që nuk paguajnë interes 9,110 - - - - - -

Gjithsej 2,244,093 1.99% 1,093,236 354,287 287,270 495,588 4,602 Hendeku më 31 Dhjetor 2008 761,101 4.41% (213,724) 601,694 (225,509) (265,139) 813,145

Risku i monedhës

Risku i monedhës është risku që ka të bëjë me, luhatjen e vleres se drejtë ose flukset e ardhëshme të parasë të një instrumenti financiar nga ndryshimet në normën e kursit të këmbimit. Banka është e ekspozuar ndaj riskut të monedhës nëpërmjet transaksioneve në monedhë të huaj dhe emërtimi i instrumentave financiarë në monedhë të huaj

Nga ekspozimi i transaksioneve të Bankës lindin fitime ose humbje nga këmbimet në monedha te huaja të cilat njihen në humbje ose fitim. Këto ekspozime përfshijnë aktivet dhe detyrimet monetare të Bankës të cilat nuk janë në monedhën raportuese së Bankës.


23



Risku i monedhës (vazhdim)

Më 31 Dhjetor 2009 ekspozimi ishte si më poshtë:

Lek USD EUR Të tjera GjithsejAktivet financiare Mjete monetare dhe balancat me Bankën Qëndrore 43,588 21,598 45,881 20,700 131,767Shuma të kushtëzuara 120,187 30,438 142,111 - 292,736Aktive financiare të mbajtura në maturim 381,418 - - - 381,418Hua dhe paradhënie bankave dhe institucioneve financiare 163,275 332,140 2,626,999 6,837 3,129,251Hua dhe paradhënie klientëve 252,100 27,700 1,298,786 31 1,578,617Aktive të tjera 42,585 8,441 25,906 - 76,932Gjithsej 1,003,153 420,317 4,139,683 27,568 5,590,721

Detyrimet financiare Detyrime ndaj bankave dhe institucioneve financiare - 95,832 - - 95,832Detyrime ndaj klientëve 1,455,818 315,829 2,743,815 19,988 4,535,450Detyrime të tjera 11,016 - 2,731 - 13,747Gjithsej 1,466,834 411,661 2,746,546 19,988 4,645,029

Pozicioni neto i monedhës (463,681) 8,656 1,393,137 7,580 945,692

Më 31 Dhjetor 2008 ekspozimi ishte si më poshtë:

Lek USD EUR Të tjera GjithsejAktivet financiare Mjete monetare dhe balancat me Bankën Qëndrore 198,400 8,499 15,998 5,708 228,605Shuma të kushtëzuara 75,254 14,504 108,968 - 198,726Aktive financiare të mbajtura në maturim 126,689 - - - 126,689Hua dhe paradhënie bankave dhe institucioneve financiare 42,038 96,837 774,615 10,932 924,422Hua dhe paradhënie klientëve 169,219 15,937 1,281,844 8 1,467,008Aktive të tjera 38,174 2,356 19,214 - 59,744Gjithsej 649,774 138,133 2,200,639 16,648 3,005,194

Detyrimet financiare Detyrime ndaj bankave dhe institucioneve financiare Detyrime ndaj klientëve 1,051,309 141,061 1,031,079 11,534 2,234,983Detyrime të tjera 7,785 1 1,324 - 9,110Gjithsej 1,059,094 141,062 1,032,403 11,534 2,244,093

Pozicioni neto i monedhës (409,320) (2,929) 1,168,236 5,114 761,101


24



Risku i monedhës (vazhdim)

Në lidhje me aktivet dhe detyrimet financiare monetare në monedhë të huaj të cilat nuk janë ekonomikisht të mbrojtura (hedged), Banka e menaxhon riskun e monedhave të huaja në përputhje me politikat që vendosin kufizime në pozicionimin e monedhës dhe marrëveshjeve.

c) Risku i kredisë

Banka është subjekt i riskut të kredisë nëpërmjet aktivitetit huadhënës dhe në ato raste kur ajo vepron si ndërmjetëse për llogari të klientëve të saj ose palëve të treta ose jep garanci. Në lidhje me këtë, risku i kredisë për Bankën lind nga mundësia që palë të ndryshme mund të mos përmbushin detyrimet e tyre kontraktuale. Menaxhimi i ekspozimit të riskut të kredisë ndaj huamarrësve bëhet nëpërmjet analizave të rregullta të aftësisë paguese të huamarrësve dhe përcaktimi i një note klasifikuese. Gjithashtu ekspozimi ndaj riskut të kredisë menaxhohet pjesërisht duke marrë kolaterale dhe garanci.

Ekspozimi kryesor i Bankës ndaj riskut të kredisë lind nga huatë dhe paradhëniet. Në këtë kontekst shuma e ekspozimit të kredisë vlera kontabël e aktiveve në bilanc. Këto ekspozime më 31 Dhjetor 2009 ishin si më poshtë:

Ekspozimi

bruto ZhvlerësimeEkspozimi

neto

Të zhvlerësuara në grup Standarte 1,354,881 (14,310) 1,340,571 Në ndjekje 144,768 (1,528) 143,240 Nënstandarte 26,220 (277) 25,943 Të dyshimta 37,593 (398) 37,195 Të humbura - - -

Gjithsej në grup 1,563,462 (16,513) 1,546,949

Të zhvlerësuara individualisht Standarte - - -Në ndjekje - - -Nënstandarte 13,799 (624) 13,175 Të dyshimta 14,325 (2,200) 12,125 Të humburs 26,352 (19,984) 6,368

Gjithsej individualisht 54,476 (22,808) 31,668

Gjithsej individualisht 1,617,938 (39,321) 1,578,617


25


c) Risku i kredisë (vazhdim)

Ekspozimi më 31 Dhjetor 2008 ishte si më poshtë:

Ekspozimi

bruto ZhvlerësimeEkspozimi

neto

Të zhvlerësuara në grup Standarte 1,333,693 (12,993) 1,320,700 Në ndjekje 40,185 (1,820) 38,365 Nënstandarte 8,015 (2,741) 5,274 Të dyshimtë 1,395 (874) 521 Të humbura - - -

Gjithsej në grup 1,383,288 (18,428) 1,364,860

Të zhvlerësuara individualisht Standarte - - -Në ndjekje 38,338 (3,018) 35,320 Nën standarte 54,765 (2,123) 52,642 Të dyshimta 16,411 (2,225) 14,186 Te humbura 536 (536) -

Gjithsej individualisht 110,050 (7,902) 102,148

Gjithsej 1,493,338 (26,330) 1,467,008

Vec kësaj, Banka është e ekspozuar ndaj riskut të kredisë për zërat jashtë bilanci nëpërmjet angazhimeve deri në nivelin e kredive dhe garancive të dhëna (shiko shënimi 26).

Përqëndrimi i riskut të kredisë (brenda ose jashtë zërave të bilancit) që lind nga instrumentat financiarë ekziston për palë të tjera kur ato kanë karakteristika të njëjta ekonomike cilat mund të bejnë që aftësia e tyre për të përmbushur detyrimet kontraktuale të ndikohet njësoj nga ndryshime në kushtet ekonomike ose faktorë të tjerë. Përqëndrimi kryesor i riskut të kredisë lind nga lloje të ndryshme klientësh dhe vendodhja e tyre në lidhje me investimet e Bankës, huatë dhe paradhëniet, detyrimet e ardhëshme të angazhimeve në nivelin e kredisë dhe garancive të dhëna.


26



Totali në bilanc i përqëndrimit të riskut të kredisë sipas sektorëve dhe fondi për humbjet nga kreditë është paraqitur në tabelën më poshtë:

Më Më 31 Dhjetor 2009 31 Dhjetor 2008

Tregti 191,749 201,631Individë 591,713 499,977Komunikim 6,057 -Ndërtim 317,845 287,209Turizëm 161,482 149,587Bujqësi 8,322 8,072Transport 110,272 137,618Industri 119,331 102,894Shërbime 105,498 101,690Financë 5,669 4,660

Risku i kredisë bruto 1,617,938 1,493,338

Tregti (2,027) (4,604)Individë (22,885) (13,866)Komunikim (64) -Ndërtim (3,355) (2,854)Turizëm (1,705) (1,507)Bujqësi (87) -Transport (6,768) (1,657)Industri (1,256) (1,028)Shërbim (1,114) (783)Financë (60) (31)

Minus fondin për zhvlerësimet (39,321) (26,330)

Risku i kredisë neto 1,578,617 1,467,008

Shuma e paraqitur në tabelë paraqet maksimumin e humbjes kontabël që mund të njihet në bilanc nëse pala tjetër dështon plotësisht të permbushi detyrimet e saj sipas termave të kontratës dhe kolaterali dhe siguria e marrë nga klientët të mos kenë vlerë. Kështu që shumat janë shumë më të mëdha se sa humbjet e pritëshme, të cilat janë të përfshira në fondin për humbje nga kreditë.

Politika e Bankës është që të kërkojë kolateral të përshtatshëm nga klientë të sigurt përpara disbursimit të kredisë. Garancitë dhe letrat e kreditit janë gjithashtu subjekt i një vlerësimi strikt pëpara se të aprovohen. Marrëveshjet specifikojnë limite monetare të detyrimeve të Bankës. Niveli i kolateralit i mbajtur për garancitë dhe letrat e kreditit është të paktën 100 përqind.

Kolaterali për kreditë, garancitë dhe letrat e kreditit është zakonisht në formë monetare, inventar hipotekor, investime të regjistruara ose pasuri të tjera.


27



Tabela më poshtë paraqet një ndarje të totalit të kredive dhënë klientëve bazuar në llojin e kolateralit dhe fondin për humbje nga kreditë deri në maksimumin e detyrimit të papaguar:


Depozita bankare 35,324 11,115 Hipotekë 1,380,995 1,192,022 Garanci 75,292 96,721 Barrë siguruese-makineri 38,829 106,421 Barrë siguruese-të arkëtueshme 52,114 69,858 Kolaterale të tjera 35,384 17,201

Risku i kredisë bruto 1,617,938 1,493,338

Depozita bankare (373) (112)Hipotekë (21,131) (20,579)Garanci (10,295) (3,547)Barrë siguruese-makineri (6,015) (1,230)Barrë siguruese-të arkëtueshme (1,135) (765)Kolaterale të tjera (372) (97)

Fondin rezervë për humbje nga zhvleresimi (39,321) (26,330)

Risku i kredisë neto 1,578,617 1,467,008

d) Administrimi i kapitalit

Kapitali rregullator

Rregullatori i Bankës, Banka e Shqipërisë, vendos dhe monitoron kërkesat në lidhje me kapitalin rregullator. Në implementimin e kërkesave aktuale për kapitalin rregullator, Banka është e detyruar të mbajë në jo më pak se 12% raportin e totalit të kapitalit mbi aktivet e e ponderuara me normat riskut. Normat e riskut të përdorura për ponderimin e aktiveve përcaktohen në përputhje me kërkesat specifike të cilat kanë për qëllim të reflektojnë nivelet e ndryshme të riskut që mbartin aktivet dhe zërat jashte bilancit.

Banka i llogarit kërkesat për ekspozimin e saj ndaj riskut të kredisë duke u bazuar në rregulloren e Bankës së Shqipërisë mbi mjaftueshmërinë e kapitalit. Ekspozimet merren në konsideratë duke përdorur shumat e tyre në datën e bilancit. Zërat jashtë bilancit të lidhura me angazhimet llogariten duke aplikuar kategori të ndryshme të faktorëve të konvertimit, të dizenjuara për të konvertuar këto zëra në ekuivalentë të bilancit. Shumat e rezultuara ekuivalente ponderohen për riskun duke përdorur përqindje të ndryshme (0%, 20%, 50%, 100%, dhe 150%) në varësi të klasave të ekspozuara. Metoda të ndryshme janë përdorur për të zvogëluar riskun si për shembull transaksione me kolateral dhe garanci. Kapitali rregullator i Bankës analizohet në dy kategori:


28


d) Administrimi i kapitalit (vazhdim)

Kapitali rregullator (vazhdim)

● Kategoria 1 e kapitalit (kapitali bazë), i cili përfshin kapitalin e aksioneve të zakonshme, primet e aksioneve, rezervat statutore, rezerva të tjera të përgjithshme, fitimi i akumuluar nga vitet e mëparëshme dhe interesi i pakicës pas zbritjes së emrit të mirë, aktivet e qëndrueshme të patrupëzuara dhe humbjet e parealizuara nga investimet e vlefshme për shitje.

● Kategoria 2 e kapitalit (kapitali plotësues), i cili përfshin borxhin e varur të kualifikuar, përkatësisht borxhin e vazhdueshëm si dhe borxhin e varur.

Kufizimet e mëposhtëme aplikohen tek elementët e kapitalit bazë: Kategoria 2 e kapitalit nuk mund të jetë më e madhe se kategoria 1 e kapitalit dhe kapitali i huave të varura te kualifikuara nuk mund të jetë më i madh se 50% e kategorisë 1 të kapitalit. Politika e Bankës është që të mbajë një bazë të fortë kapitali në mënyrë që të ruajë besueshmërinë te investuesit, kreditorët si dhe në treg dhe të mbështesë zhvillimin e biznesit në të ardhmen. Impakti i nivelit të kapitalit në të ardhurat e aksionerëve është i njohur dhe Banka e pranon nevojën për të mbajtur një balancë midis mundësisë për më shumë të ardhura dhe avantazheve dhe sigurisë të qe vinë nga një pozicion i qëndrueshëm kapitalit.

Banka operon në kushtet e një zhvillimi dinamik te krizës financiare dhe ekonomike mbarëbotërore. Zgjerimi i mëtejshëm i së cilës mund të ketë impakte negative në pozicionin financiar të Bankës. Drejtimi i Bankës bën monitorime të përditshme të gjithë aktiveve dhe detyrimeve, të ardhurave dhe shpenzimeve, si dhe mbi zhvillimet e tregjeve ndërkombëtare duke aplikuar praktikat bankare me te mira. Mbi këtë bazë Drejtimi bën analiza mbi fitimin, likuiditetin dhe kostot e financimeve dhe implementon masat e duhura për riskun e kredisë, tregut (norma primare e interesit) dhe likuiditetit duke ulur kështu efektet e mundshme negative nga kriza globale financiare dhe ekonomike. Në këtë mënyrë Banka i përgjigjet sfidave të tregut duke mbajtur një pozicion kapitali dhe likuiditeti të qëndrueshëm.

Raportet e kapitalit

Banka ka qenë në përputhje me të gjithë kërkesat te vendosuara nga palet e treta te jashtme për kapitalin përgjatë periudhës. Raporti i mjaftueshmërisë se kapitalit llogaritur sipas kërkesave të Bankës së Shqipërisë më 31 Dhjetor 2009 është 50.01% (31 Dhjetor 2008: 33.45 %) krahsuar me minimumin e vendosur nga Banka e Shqipërisë prej 12%.


29

5. Përdorimi i vlerësimit dhe gjykimit profesional

Banka bën vlerësime dhe supozime përgjatë vitit, të cilat ndikojnë në shumat e raportuara të aktiveve dhe detyrimeve. Vlerësimet dhe gjykimet rishikohen në mënyrë të vazhdueshme dhe bazohen mbi informacionet e disponueshme të tregut dhe faktorë të tjerë, si parashikime për ngjarje që eshtë e arsyeshme të ndodhin në rrethana të caktuara.

(i) Fondet e zhvlerësimit per huate dhe paradhëniet për klientët

Banka rishikon në bazë mujore protofolin e kredisë për të përcaktuar humbjet nga zhvlerësimi. Për të përcaktuar nëse një humbje nga kreditë duhet të regjistrohet në të ardhura dhe shpenzime, Banka gjykon nëse ka ndonjë të dhënë të dukshme e cila tregon se ka rënie të matshme në vlerësimin e flukseve të ardhme hyrëse të parasë nga portofoli i kredive përpara se kjo rënie të identifikohet si humbje nga një kredi specifike e atij portofoli.

Kjo evidencë mund të përfshijë të dhëna që tregojnë për ndryshime jo të favorshme për aftësinë paguese të huamarrësve, ose gjendje ekonomike kombëtare ose lokale lidhur me këtë fakt.

Duke qënë se Banka filloi veprimtarinë më 3 Shtator 2007, ajo nuk mund të bazohet mbi informacione historike për të bërë analizën e humbjeve të viteve të mëparshme dhe të nxjerrë përfundime për ecurinë e portofolit të kredive në të ardhmen. Prandaj, Drejtimi bazohet në informacionet e tregut dhe tregues të tjerë për llogartijen për zhvlerësimin e aktiveve me karakteristika risku të njëjta me ato që përbëjnë portofolin e saj.

(ii) Vlerësimi i instrumentave financiare

Politika kontabël e Bankës për matjen e vlerës së drejtë shpjegohet në politikat kontabël 3(g).

Banka e përcakton vlerën e drejtë duke ndjekur rendin e mëposhtëm që reflekton rëndësinë e të dhënave te perdorura në kryerjen e matjeve: -Niveli 1: Cmimet e tregut të kuotuara (të pakorrigjuara) në një treg aktiv për instrumenta identik. -Niveli 2: Metoda vlerësimi të bazuara në të dhënat të vëzhgueshme, ose në mënyrë të drejpërdrejtë (për shembull cmimi) ose në mënyrë jo të drejtpërdrejtë (për shembull si rezultat i cmimit). Kjo kategori përfshin instrumenta të vlerësuar duke përdorur: cmimet e kuotuara në tregje aktive për instrumenta të njëjtë; cmimet e kuotuara për instrumenta identik ose të njëjtë në treg që konsiderohen më pak aktive; ose metoda vlerësimi ku të gjithë të dhënat hyrëse janë në mënyrë të drejpërdrejtë ose në mënyrë jo të drejpërdrejtë të vëzhgueshme nga të dhënat e tregut. -Niveli 3: Metoda vlerësimi duke përdorur të dhëna të rëndësishme të pavëzhgueshme. Kjo kategori përfshin të gjithë instrumentat ku metoda e vlerësimit merr parasysh faktorë bazuar në të dhëna jo të vëzhgueshme të cilat kanë një efekt të rëndësishëm në vlerësimin e instrumentit. Kjo kategori përfshin instrumenta të cilat janë vlerësuar në bazë të cmimeve të kuotuara për instrumenta të njëjtë ku korrigjime të pavëzhgueshme të konsiderueshme ose supozime janë të detyruara që të reflektojnë diferencat midis instrumentave.

Metodat e vlerësimit përfshijnë vlerën aktuale neto dhe modelet e skontuara të flukseve të parasë, krahasime me instrumenta të njëjtë për të cilat ekzistojnë cmime të vëzhgueshme në treg dhe të bazuara në ecurinë aktuale të “yield”-it të përshtatshme për pjesën e mbetur të maturitetit. Supozimet dhe faktorët e përdorur në metodat e vlerësimit përfshijnë norma interesi pa risk dhe të tregut, normat e kredidhënies dhe prime të tjera të përdorura në llogaritjen normave të skontuara, obligacionet dhe cmimi i kapitalit, kurset e këmbimit, cmimi i kapitalit dhe cmimi i indeksuar i kapitalit dhe luhatjet e pritshme dhe të lidhura me njëra tjetrën. Objektivi i metodave të vlerësimit është që të arrijë në përcaktimin e vlerës së drejtë e cila reflekton cmimet e instrumentave financiarë në datën e raportimit, që do të ishin përcaktuar nga pjesëmarrësit në treg duke vepruar në kushte normale tregu.


30

5. Përdorimi i vlerësimit dhe gjykimit profesional (vazhdim)

(ii) Vlerësimi i instrumentave financiare (vazhdim)

Banka përdor modele vlerësimi gjerësisht të njohura për përcaktimin e vlerës së drejtë të instrumentave financiare të zakonshem dhe të thjeshte si normat e interesit dhe këmbim monedhash të cilat përdorin vetëm të dhëna tregu të vëzhgueshme dhe lënë pak vend për gjykim dhe vlerësim nga drejtimi. Cmime te vëzhgueshme dhe të dhëna për modele janë zakonisht të disponueshme në treg për borxhet e listuara dhe instrumentat e kapitalit, shkembime derivativesh të tregtueshëm dhe derivativë të thjeshte si p.sh këmbim normash interesi. Disponimi i cmimeve të vëzhgueshme në treg dhe të dhënave për modele ul nevojën për vlerësime dhe gjykime nga drejtimi dhe gjithashtu ul pasigurinë që lidhet me përcaktimin e vlerës së drejtë. Disponimi i cmimeve të tregut dhe të dhënave të vëzhgueshme ndryshon në varësi të produkteve dhe tregjeve dhe është i prirur që të ndryshojë në bazë të ngjarjeve specifike dhe kushteve të përgjithshme në tregjet financiare.

Më 31 Dhjetor 2009 dhe 2008 të gjithë instrumenat financiarë janë matur me koston e amortizuar dhe vlera e drejtë respektive është paraqitur në shënimin 6. Vlera e drejtë më 31 Dhjetor 2009 dhe 2008 është matur në bazë të Nivelit 2 të hierarkisë.

(iii) Llogaritja e tatimit mbi fitimin

Duke filluar nga 1 Janari 2008 Banka ka aplikuar Standartet Nderkombëtare të Raportimit Financiar për përpilimin e pasqyrave financiare për qëllime ligjore. Rrjedhimisht, aplikimi i Standarteve Ndërkombëtare të Raportimit Financiar siguron bazat kryesore për regjistrimet kur një shoqëri është subjekt i tatimit mbi fitimin. Megjithatë, në datën e lëshimit të ketyre pasqyrave financiare ekzistojne vetëm disa rishikime të ligjit aktual të tatimit mbi fitimin dhe të rregulloreve përkatëse për llogaritjen e tatimit mbi fitimit, të cilat mund të ofrojne një ndihmë për adoptimin fillestar të Standarteve Ndërkombëtare të Raportimit Financiar si një rregullore për qëllime ligjore. Drejtimi beson se llogaritja e provigjionit për tatimin mbi fitimin është e kujdesshme duke patur parasysh paqartësine e ambjetit tatimor në Shqiperi dhe ligjin në fuqi, prandaj ndonjë inspektim tatimor i mundshëm nga administrata tatimore nuk do të ketë ndonjë efekt të rëndësishëm mbi pozicionin financiar të Bankës ose rezultatin nga operacionet.


31

6. Aktivet dhe detyrimet financiare

Klasifikimet kontabël dhe vlera e drejtë Tabela e mëposhtëme paraqet vlerën kontabël dhe vlerën e drejtë të aktiveve dhe detyrimeve financiare të Bankës: Më 31 Dhjetor 2009

Shënimi

Të mbajtura deri në

maturim Huatë dhe të arkëtueshmet

Të tjera me kosto të

amortizuar

Vlera kontabël gjithsej

Vlera e drejtë

Mjete monetare dhe balanca me Bankën Qëndrore 13 - - 131,767 131,767 131,767 Shuma të kushtëzuara 14 - - 292,736 292,736 292,736 Aktive financiare të mbajtura deri në maturim 15 381,418 - - 381,418 383,361 Hua dhe paradhënie bankave dhe institucioneve financiare 16 - 3,129,251 - 3,129,251 3,129,251 Hua dhe paradhënie klientëve 17 - 1,578,617 - 1,578,617 1,578,617 Detyrime ndaj bankave dhe institucioneve financiare 22 - - 95,832 95,832 95,832 Detyrime ndaj klienteve 23 - - 4,535,450 4,535,450 4,604,387

Më 31 Dhjetor 2008

Shënimi

Të mbajtura deri në

maturim Huatë dhe të arkëtueshmet

Të tjera me kosto

amortizuar

Vlera kontabël gjithsej

Vlera e drejtë

Mjete monetare dhe balanca me Bankën Qëndrore 13 - - 228,605 228,605 228,605Shuma të kushtëzuara 14 - - 198,726 198,726 198,726Aktive financiare të mbajtura deri në maturim 15 126,689 - - 126,689 126,370Hua dhe paradhënie bankave dhe institucioneve financiare 16 - 924,422 - 924,422 924,422Hua dhe paradhënie klientëve 17 - 1,467,608 - 1,467,608 1,467,608Detyrime ndaj bankave dhe institucioneve financiare 22 - - - - -Detyrime ndaj klienteve 23 - - 2,234,983 2,234,983 2,259,295Vlera e drejtë e mjeteve monetare dhe ekuivalenteve me to, si dhe e huave dhe paradhënieve për bankat është përafërsisht e barabartë me vlerën e mbartur, për shkak te maturitetit afatshkurtër të tyre. Vlera e drejtë e huave dhe paradhënieve për klientët është përafërsisht e barabartë me vlerën e mbartur, sepse shumica e kredive ka norma interesi të ndryshueshme të cilat reflektojnë ndryshimet në kushtet e tregut

.


32

7. Të ardhurat neto nga interesi


Të ardhurat nga interesi dhe të ngjashme me to Të ardhurat nga interesi dhe të ngjashme me to lindin nga: Llogaritë dhe vendosjet me bankat dhe institucionet financiare 152,456 82,297Kreditë për bizneset 114,334 68,968Kreditë për individët 55,674 31,195Të ardhurat nga transaksionet me instrumenta investimi 23,287 11,543 345,751 194,003Shpenzime për interesat dhe të ngjashme me to Shpenzimet për interesa dhe të ngjashme me to lindin nga: Depozitat nga klientët (109,855) (56,402)Depozita nga bankat (7,593) (9,622) (117,448) (66,024) Të ardhura nga interesi neto 228,303 127,979

Në zëra të ndryshëm të të ardhurave nga interesi më 31 Dhjetor 2009 jështë përfshirë brënda edhe një shumë prej 4,040 mijë Lekë (2008: 1,359 mijë Lekë) interes i përllogaritur nga kreditë e zhvlerësuara individualisht.

8. Të ardhurat neto nga tarifat dhe komisionet


Të ardhurat nga komisionet Kartat e biznesit 9,577 5,288Transaksione dhe pagesa 2,988 1,316Letrat e kreditit dhe garancitë 1,129 1,436Llogaritë e klientëve 11,923 4,727Të tjera 505 240 26,122 13,007Shpenzime për komisionet Llogaritë korespondente (5,551) (2,209)Kartat e biznesit (2,020) (6,691) (7,571) (8,900) Të ardhurat neto nga komisionet 18,551 4,107


33

9. Të ardhurat neto nga tregëtimi

Të ardhurat neto nga tregëtimi përbëhen nga fitimet nga kurset e këmbimit dhe të ardhura të tjera.


Të ardhurat nga kurset e këmbimit 183,187 168,324Të ardhura të tjera 1,010 3,874

Gjithsej 184,197 172,198

10. Shpenzime të përgjithshme administrative


Shpenzime per personelin 117,273 124,476Shpenzime për qeratë e ndërtesave 78,488 70,998Konsultime ligjore dhe profesionale 6,043 7,085Mirëmbajteje dhe riparime 19,359 16,572Energji dhe ujë 6,229 4,629Shërbime të jashtme dhe furnizime 34,748 41,591Publicitet dhe Marrëdhënie me Publikun 30,181 56,292Telefoni dhe mjete të tjera komunikimi 13,526 19,208

Gjithsej 305,847 340,851

Më 31 Dhjetor 2009, Banka kishte 100 punonjës (2008: 106 punonjësve) si staf dhe drejtim.

11. Shpenzime të tjera, neto

Shpenzime të tjera janë në shumën prej 15,560 mijë Lekë (2008: 138 mijë Lekë) dhe përfshijnë shpenzime individualisht të vogla pergjate ushtrimit te biznesit.

12. Tatimi mbi fitimin


Tatimi aktual: Viti aktual - -Korrigjime për vitet e mëparëshme - -

Shpenzimi për tatimin e shtyrë: Krijimi dhe rrimarrja e diferencave të përkohëshme (1,410) (2,689)

Totali i shpenzimit për tatimin mbi fitimin (1,410) (2,689)


34

12. Tatimi mbi fitimin (vazhdim)

Në përputhje me legjislacionin tatimor në Shqipëri, Banka pagoi një parapagim për tatimin mbi fitimin gjatë 2009 në shumën prej 40 mijë Lekë (2008: 0 Lek). Ky parapagim për tatimin mund të zbritet ndaj shpenzimit për tatimin mbi fitimin pas një inspektimi nga Zyra Tatimore.


Fitimi/(Humbja) për periudhën 37,232 (97,666) Shpenzime të pazbritshme 12,241 12,303

Shpenzimet e personelit 5,349 8,090 Shpenzime të tjera 6,892 4,213

Zhvlerësimi i kredive (31,293) (13,455) Shpenzimi i amortizimit 21,683 (13,441) Fitimi/(Humbja) e periudhës pas shpenzimeve të pazbritshme 39,863 (112,259) Humbje të mbartura nga periudhat e mëparshme (134,913) (22,654) Humbje nga tatimi (95,050) (134,913) Tatimi mbi të ardhurat @ 10% - -

Humbje tatimore që mbarten (95,050) (134,913)

Më poshtë është një rakordim i normës efektive të tatimit:

2009

Norma efektive e

tatimit 2008

Norma efektive e

tatimit

Fitimi/(Humbja) për periudhën 35,822 - (100,355) -

Totali i tatimit mbi fitmin 1,410 - 2,689 -Fitimi/(humbja) duke përjashtuar shpenzimin e tatimit mbi fitimin 37,232 (97,666)Tatimi mbi fitimin duke përdorur normën normën e tatimit vendase 3,723 10.00% (9,766) 10.0%

Shpenzime të pazbritëshme 1,224 3.2% 1,230 1.3%Origjina/(kthimi) i tatimit të shtyrë të aktiveve të panjohura në humbjet nga tatimi që do të mbarten (3,986) (10.7)% 11,225 (11.5%)Ndryshimi në diferenca e përkohëshme të panjohura 449 (1.2%) - -

Totali i shpenzimit të tatimit 1,410 3.8% 2,689 (2.7%)


35

12. Tatimi mbi fitimin (vazhdim)

Tatimi i shtyrë i njohur më 31 Dhjetor 2009 dhe 2008 përbëhet si vijon më poshtë:

2009 2008 Aktivet Detyrimet Neto Aktivet Detyrimet Neto

Hua dhe paradhënie klientëve - (4,497) (4,497) - (1,368) (1,368)Zhvlerësimi i akumuluar - - - - (1,719) (1,719)Tatimi i shtyrë aktiv (pasiv) neto - (4,497) (4,497) - (3,087) (3,087)

Më 31 Dhjetor 2009 dhe 2008 tatimi i shtyrë aktiv nuk është njohur për zërat e mëposhtëm:


Zhvlerësimi i akumuluar 449 -Humbje tatimore 9,505 13,491

Gjithsej 9,954 13,491

Humbjet tatimore mund të mbarten deri në 3 vjet. Diferencat e përkohëshme të zbritshme sipas legjislacionit aktual të tatimor mund te mbarten pa afat. Tatimi i shtyrë aktiv nuk është njohur për këto zëra, sepse nuk është e pritshme që Banka të ketë fitime të të tatueshme në të ardhmen e afërt, kundrejt të cilave mund të përdoret.

Më Më 31 Dhjetor 2009 31 Dhjetor 2008Humbjet tatimore për 2007 – mbarten deri më 31 Dhjetor 2010 - 22,654 Humbjet tatimore për 2008 – mbarten deri me 31 Dhjetor 2011 95,050 112,259

Gjithsej 95,050 134,913

Më 31 Dhjetor 2009 një pjesë e humbjeve tatimore të mbartura, prej 39,863 mijë Lekë, i janë zbritur tatimit mbi fitimin me 31 Dhjetorin 2009.


36

13. Aktivet monetare dhe balancat me Bankën Qëndrore


Aktive monetare në arkë Në Lekë 36,431 30,428Në monedhë të huaj 85,958 27,661

122,389 58,089Monedha ari 2,053 1,975Banka Qëndrore

Llogari rrjedhëse 7,325 3,541Depozita me afat - 165,000

Gjithsej 131,767 228,605

14. Shuma të kushtëzuara


Rezerva e detyrueshme 292,736 198,726

Gjithsej 292,736 198,726

Në përputhje me kërkesat e Bankës Qëndrore lidhur me rezervën e detyrueshme, Banka duhet të mbajë një minimum të barabartë me 10% të depozitave të klientëve, pranë Bankës Qëndrore si llogari rezervë. Rezerva e detyrueshme nuk është e disponueshme për operacionet e përditshme të Bankës

15. Aktive financiare të mbajtura deri në maturim

Banka mban një portofol me instrumenta të borxhit të cilat konsistojnë në Letra me Vlerë 12 mujore të emetuara nga Qeveria Shqiptare në monedhën vendase. Banka ka për qëllim dhe mundësinë për ti mbajtur ato deri në maturim.

Më 31 Dhjetor 2009

Maturiteti fillestar Vlera nominal Skontimi Vlera kontabël

12 muaj 400,000 (18,582) 381,418

Gjithsej 400,000 (18,582) 381,418

Më 31 Dhjetor 2008

Maturiteti fillestar Vlera nominal Skontimi Vlera kontabël

12 muaj 130,000 (3,311) 126,689

Gjithsej 130,000 (3,311) 126,689


37

16. Hua dhënë bankave dhe institucioneve financiare

(a) Analiza sipas llojit


Llogaritë rrjedhëse me bankat 78,853 117,446Vendosjet me bankat 3,050,398 806,976

Gjithsej 3,129,251 924,422

(b) Analiza gjeografike


Bankat dhe institucionet financiare rezidente 308,007 79,630Bankat dhe institucionet financiare jo-rezidente 2,821,244 844,792

Gjithsej 3,129,251 924,422

17. Hua dhe paradhënie për klientët


Individë 596,985 499,385Hua konsumatore 169,301 156,971Hua hipotekare 427,684 342,414

Bizneset e vogla dhe të mesme 1,020,953 993,953Provigjonet (39,321) (26,330)

Huatë dhe paradhëniet për klientët neto 1,578,617 1,467,008

Huatë dhe paradhëniet për klientët sipas sektorëve me 31 Dhjetor 2009 ishin si më poshtë:

31 Dhjetor 2009

Shuma brutoFondi per

zhvlerësimet Vlera kontabël

Individë 596,985 (22,941) 574,044Hua konsumatore 169,301 (11,871) 157,430Hua hipotekare 427,684 (11,070) 416,614

Entitete te vogla dhe të mesme 1,020,953 (16,380) 1,004,573

Gjithsej 1,617,938 (39,321) 1,578,617


38

17. Hua dhe paradhënie për klientët (vazhdim)

Huatë dhe paradhëniet për klientët sipas sektorëve më 31 Dhjetor 2008 ishin si më poshtë:

31 Dhjetor 2008

Shuma brutoFondi per

zhvlerësimet Vlera kontabël

Individë 499,385 (13,865) 485,520Hua konsumatore 156,971 (3,689) 153,282Hua hipotekare 342,414 (10,176) 332,238

Entitetet e vogla dhe të mesme 993,953 (12,465) 981,488

Gjithsej 1,493,338 (26,330) 1,467,008

Fondi për humbje nga zhvlerësimi më 31 Dhjetor 2009 dhe 2008 eshtë si më poshtë:


Fondi për huatë e provigjonuara individualisht (22,808) (7,904)Fondi për huatë e provigjonuara kolektivisht (16,513) (18,426)

Totali (39,321) (26,330)

Ndryshimet në fondin për humbje nga zhvlerësimi për 31 Dhjetor 2009 dhe 2008 janë si më poshtë:

2009 2008

Fondi për huate e provigjonuara individualisht Balanca më 1 Janar (7,904) (405)

(Humbje nga zhvlerësimi) / rrimarje për vitin (14,904) (7,499)Shpenzimi për vitin (17,038) (7,441)Rrimarrje 2,134 -Efekti i kurseve të këmbimit - (58)

Nxjerrja jashtë bilanci - -

Balanca më 31 Dhjetor (22,808) (7,904)

Fondi për huate e provigjonuara kolektivisht Balanca më 1 Janar (18,426) (5,314)

(Humbje nga zhvlerësimi) / rrimarje për vitin 1,889 (13,112)Shpenzimi për vitin (3,505) (13,955)Rrimarrje 5,394 872Efekti i kurseve të kembimit - (29)

Nxjerrja jashtë bilanci 24 -

Balanca më 31 Dhjetor (16,513) (18,426)

Totali i fondit për humbje nga zhvlerësimi (39,321) (26,330)


39

18. Aktive të qëndrueshme të trupëzuara

Permirsime në ambiente me

qera Paisje dhe instalime Makina

Paisje zyre dhe elektronike

Kompiutera dhe paisje për sistemin IT

Paisje zyre dhe të tjera

Aktive të qëndrueshme

në proces Gjithsej

Kosto Gjëndja më 1 Janar 2008 57,490 23,455 12,556 27,440 22,530 20,760 68,478 232,709Shtesat 9,985 1,536 - 4,403 25,493 1,382 37,981 80,780Transferimet 14,060 1,857 4,645 35,294 12,108 9,902 (77,866) -Gjëndja më 31 Dhjetor 2008 81,535 26,848 17,201 67,137 60,131 32,044 28,593 313,489Shtesat 1,874 9,082 - 9,445 909 75 18,351 39,736Pakësimet (3,836) - - - - - - (3,836)Transferimet 28,880 1,640 - 4,092 - 7,685 (42,297) -Gjëndja më 31 Dhjetor 2009 108,453 37,570 17,201 80,674 61,040 39,804 4,647 349,389

Amortizimi i akumuluar Gjëndja më 1 Janar 2008 (376) (782) (419) (777) (1,335) (690) - (4,379)Amortizimi i periudhës (13,923) (2,597) (1,565) (5,340) (9,732) (2,762) - (35,919)Gjëndja më 31 Dhjetor 2008 (14,299) (3,379) (1,984) (6,117) (11,067) (3,452) - (40,298)Amortizimi i periudhës (24,075) (3,629) (1,720) (8,407) (12,065) (3,798) - (53,694)Pakësimet 198 - - - - - - 198Gjëndja më 31 Dhjetor 2009 (38,176) (7,008) (3,704) (14,524) (23,132) (7,250) - (93,794)

Vlera kontabël Më 1 Janar 2008 57,114 22,673 12,137 26,663 21,195 20,070 68,478 228,330

Më 31 Dhjetor 2008 67,236 23,469 15,217 61,020 49,064 28,592 28,593 273,191

Më 31 Dhjetor 2009 70,277 30,562 13,497 66,150 37,908 32,554 4,647 255,595


40

18. Aktive të qëndrueshme të trupëzuara (vazhdim)

Ndryshimet në vlerësim

Gjatë vitit 2008 Banka bëri një rishikim të ambienteve të marra me qera dhe si pasojë ndryshojë kohën e pritëshme të përdorimit të investimeve të bëra në ambientet e marra me qera të kontabilizuara si aktive. Jeta e përdorimit e përmirësimeve në ambientet e marra me qera të cilën drejtimi e kishte llogaritur që të kishte jetë përdorimi më të gjatë u rishikua që të përputhej me kohëzgjatjen e qerasë sipas kontratës. Si rezultat, jeta e pritëshme e përdorimit të këtyre aktiveve u ul dhe vlera e mbetur u rrit. Efekti i këtyre ndryshimeve në shpenzimet e amortizimit në periudhën aktuale dhe të ardhshme është si më poshtë:

2008 2009 2010 2011 2012 Më vonëRritja/(ulja) e shpenzimit të amortizimit 12,466 19,300 19,300 6,908 2,935 (61,291)

Të tjera

Aktivet e qëndrueshme të trupëzuara në progres përfshijnë të gjitha kostot për rikonstruksionin e degëve të reja që do të hapen. Me aprovimin final të hapjes së degëve të reja këto kosto do të kontabilizohen në llogaritë përkatëse të aktiveve të qëndrueshme të trupëzuara dhe do të amortizohen. Investimet në ambientet me qera përfshijnë kosto të lindura kur degët ekzistuese janë hapur.

19. Aktivet e qëndrueshme të patrupëzuara

Patenta

dhe licensa Software dhe të tjera Gjithsej

Kosto Gjëndja më 1 Janar 2008 6,400 11,729 18,129Shtesat 826 7,205 8,031Gjëndja më 31 Dhjetor 2008 7,226 18,934 26,160Shtesat - 6,100 6,100Gjëndja at 31 Dhjetor 2009 7,226 25,034 32,260

Amortizimi i akumuluar Gjëndja më 1 Janar 2008 (427) (700) (1,127)Amortizimi i periudhës (1,404) (3,114) (4,518)Gjëndja më 31 Dhjetor 2008 (1,831) (3,814) (5,645)Amortizimi i periudhës (1,445) (4,258) (5,703)Gjëndja më 31 Dhjetor 2009 (3,276) (8,072) (11,348)

Vlera kontabël Më 1 Janar 2008 5,973 11,029 17,002

Më 31 Dhjetor 2008 5,395 15,120 20,515

Më 31 Dhjetor 2009 3,950 16,962 20,912

20. Aktive të mbajtura për shitje

Aktive të tjera të mbajtura për shitje paraqesin pasuri të përftuar nga ekzekutimi i kolateralit gjatë 2009 të cilat Banka ka për qëllim që ti shesi brenda një viti.


41

21. Aktive të tjera


Tatimi i parapaguar 38,410 23,560Parapagime 16,840 23,172Pagesa për garancinë e depozitave 2,509 1,382Të tjera 13,610 11,630

Gjithsej 71,369 59,744

Tatimi i parapaguar është i përbërë si më poshtë:


Tatimi mbi fitimin i parapaguar 10,040 10,000Tatimi në burim 21,684 6,874Të tjera 6,686 6,686

Gjithsej 38,410 23,560

Parapagimi për tatimin në burim është i lidhur me të ardhurat nga interesi që Banka ka gjeneruar në shtete me të cilat Republika e Shqipërisë ka nënshkruar marrëveshje për Mënjanimin e Tatimit të Dyfishtë.

22. Detyrime ndaj bankave dhe institucioneve financiare


Depozita në tregjet monetare me maturitet deri në dy javë

Me bankat rezidente 95,832 -

Gjithsej 95,832 -

23. Detyrime ndaj klientëve


Individë 2,826,004 1,065,559Llogari rrjedhëse dhe kursimi 491,156 222,473Depozita me afat 2,334,408 842,654Llogari të tjera klientësh 440 432

Klientë të Korporatave 1,709,446 1,169,424Llogari rrjedhëse dhe kursimi 277,593 443,110Depozita me afat 309,684 299,043Llogari të tjera klientësh 1,122,169 427,271

Gjithsej 4,535,450 2,234,983


42

24. Detyrime të tjera


Administrata fiskale 997 1,817Detyrime per sigurimet shoqerore 1,466 1,700Kreditorë të tjerë 411 538Tatime për tu paguar 1,058 1,314Interesi i përllogaritur për shpenzimet 5,833 2,264Furnitorët 3,982 1,477

Gjithsej 13,747 9,110

25. Kapitali dhe rezervat

(a) Numri dhe vlera nominale e aksioneve të rregjistruara më 31 Dhjetor 2009

Më 31 Dhjetor 2009 kapitali i rregjistruar i Bankës është 10,474,576.26 Euro ose ekuivalenti në lekë 1,304,792 mijë Lekë (2008: 9,474,576.26 Euro ose ekuivalenti në lekë 1,174,632 mijë Lekë) e ndarë në 1,236,000 aksionet e zakonshme me vlerë nominale secila 8.47457626 Euro ose 1,055.66 Lekë (2008: 1,118,000 aksione të zakonshme).

(b) Aksionerët

Tabela më poshtë paraqet aksionerët të cilët zoterojnë aksione të Bankës më 31 Dhjetor 2009 sëbashku me numrin dhe përqindjen e totalit të aksioneve.

Numri % e kapitalit i aksioneve të paguar

“Banka e Parë e Investimeve AD Sofia” 1,235,998 99.999838"First Financial Brokerage House Ltd" Sofia” 1 0.000081“Vitosha Ventures A.D” 1 0.000081

Gjithsej 1,236,000 100%


43

26. Pasive te kushtezuara dhe angazhime

a) Zëra garancie

Banka jep garanci financiare dhe letra krediti për të garantuar performancën e klientëve për palët e treta. Këto marrëveshje kanë limite fikse dhe zakonisht janë për një periudhë deri ne dy vjet.

Shumat kontraktuale të garancive dhe angazhimeve janë paraqitur në tabelën më poshtë sipas kategorive. Shumat e paraqitura më poshtë për garancitë dhe letrat e kreditit paraqesin maksimumin e humbjes kontabël që do të njihet në datën e bilancit nëse secila nga palët dështon plotësisht në përmbushjen e detyrime sipas termave kontratuale.


Garanci bankare 371,328 267,984Garanci dhënë klientëve 174,679 168,708Letra krediti 994,683 199,529Angazhime (detyrime) - 4,703

Gjithsej 1,540,690 640,924

Këto garanci dhe angazhime kanë risk kredie për zërat jashtë bilancit sepse vetëm pagesat organizative dhe humbjet e mundëshme të përllogaritura janë njohur në bilanc derisa këto angazhime të plotësohen ose të shuhen. Shumë garanci dhe detyrime mund të shuhen pa paradhënie të plotë ose të pjesëshme. Kështuqë, shumat nuk paraqesin flukse monetare të pritshme në të ardhmen.

Në datën e bilancit nuk ka garanci dhe detyrime të rëndësishme të cilat kërkojnë sqarime të tjera shtesë. Më 31 Dhjetor 2009 garancitë dhe letrat e kreditit janë plotësisht te mbrojtura me kolateral.

b) Angazhime për qeratë


Deri në 1 vit 72,804 62,993Mbi 1 vit dhe më pak se 5 vjet 209,689 168,795Mbi 5 vjet 176,462 94,570

Gjithsej 458,955 326,358

Banka ka të drejtën për rinovimin e kontratave të qerasë ekzistuese me termat që është rënë më parë dakort me pronarët, megjithatë nuk ka asnjë detyrim ligjor nëse nuk do.


44

27. Palët e lidhura

Palët konsiderohen të jenë palë të lidhura nëse një palë ka mundësinë të kontrollojë ose të ushtrojë influencë mbi palën tjetër në marrjen e vendimeve financiare ose operacionale, ose palët janë nën kontroll të përbashkët. Një numër transaksionesh bankare është bërë me palën e lidhur Banka e Parë e Investimeve A.D. Bullgari në rrjedhën normale të biznesit. Kjo palë e lidhur kualifikohet si shoqëria mëmë e Bankës. Këto transaksione përfshijnë hua, depozita dhe transaksione të tjera. Këto transaksione janë bërë me terma tregtare dhe me normat e tregut. Balancat në fund të periudhave respektive janë si më poshtë:


Hua dhe parapagime 2,796,536 810,550Llogari të arkëtueshme 7,736 -Të ardhurat nga interesi 144,023 74,323Shpenzime për interesa (3) (24)Të ardhura nga komisionet 255 2Shpenzime për komisionet (118) (1,284)Të ardhura të tjera neto 15,581 -

Personeli kryesor i drejtimit të Bankës mori shpërblime gjatë vitit të mbyllur më 31 Dhjetor 2009 në shumën prej 15,108 mijë Lekë (2008:16,800 mijë Lekë). Drejtuesit morën përfitime të tjera gjatë vitit të mbyllur më 31 Dhjetor 2009 në shumën prej 2,608 mijë Lekë (2008: 2,735 mijë Lekë).

28. Aktive monetare dhe ekuivalente me to


Aktive monetare në arkë (shënimi 13) 122,389 58,089 Llogaritë rrjedhëse 86,178 285,987

Banka Qëndrore (shënimi 13) 7,325 168,541 Bankat korrespondente (shënimi 16) 78,853 117,446

Huatë dhe paradhëniet dhënë bankave dhe institucioneve financiare, me maturitet më të vogël se 90 ditë (shënimi 16) 3,050,398 806,975

Gjithsej 3,258,965 1,151,051

29. Ngjarjet pas datës së bilancit

Drejtimi i Bankës nuk është në dijeni të ndonjë ngjarje tjetër të rëndësishme pas datës së bilancit që do të bënte të nevojshme bërjen e ndonjë korigjimi apo shënimi shtesë në pasqyrat financiare.

banka e parë e investimeve - shqipëri sh · të ardhura të tjera permbledhëse, para tatimit mbi...

Documents