bankacilik dÜzenleme ve kurumu - bddk.org.tr · tel: (212) 337 73 10 faks: (212) 337 71 66 . bu...

44

Upload: trinhdien

Post on 07-Sep-2018

228 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

BANKACILIK DÜZENLEME VE DENETLEME

KURUMU

RİSK BÜLTENİ (Ağustos 2012)

Bilgi ve Önerileriniz İçin:

Risk Yönetimi Dairesi

E-posta: [email protected]

Tel: (212) 337 73 10

Faks: (212) 337 71 66

BU BÜLTEN KAMUOYUNU BİLGİLENDİRME AMACIYLA HAZIRLANMIŞTIR. BÜLTENDE YER ALAN BİLGİLERE DAYANARAK ALINACAK KARARLARIN SONUÇLARINDAN BDDK SORUMLU TUTULAMAZ. BÜLTENDEN KAYNAK

GÖSTERİLMEK SURETİYLE ALINTI YAPILABİLİR.

BANKACILIK DÜZENLEME VE DENETLEME KURUMU ATATÜRK BULVARI NO: 191 06680 KAVAKLIDERE ANKARA-TÜRKİYE

İLETİŞİM BİLGİLERİ: RİSK YÖNETİMİ DAİRESİ TEL: (212) 337 73 10, FAKS: (212) 337 71 66

www.bddk.org.tr E-posta: [email protected]

BU YAYIN TÜM İÇERİĞİ İLE BDDK İNTERNET SAYFASINDA YER ALMAKTADIR.

BDDK AROKS DOKÜMAN MERKEZİNDE 110 ADET BASILMIŞTIR.

BASIM TARİHİ: AĞUSTOS 2012

İÇİNDEKİLER

I. DENETİM OTORİTELERİ VE DÜZENLEMELER .................................................... 1

A. EBA: Kredi Riski Ayarlamalarının Hesaplanmasına İlişkin Teknik Standartlar-İstişari ....................... 1

B. EBA: Merkezi Karşıtaraflar için Sermaye Gereksinimine Yönelik Yasal Teknik Standartlar-İstişari .... 1

C. EBA: Kredi Değer Ayarlamalarına Yönelik Yasal Teknik Standartlar- İstişari ...................................... 2

D. EBA: Likidite Karşılama ve İstikrarlı Fonlamaya Yönelik Teknik Standartlar –İstişari ........................ 2

E. EBA: Avrupa Bankacılık Sisteminin Riskleri ve Zayıflıkları Raporu ..................................................... 3

F. EBA: Kaldıraç Oranına Yönelik Teknik Standartlar-İstişari .................................................................. 4

G. EBA: Özkaynakların Kamuya Açıklanmasına Yönelik Teknik Standartlar-İstişari ............................... 4

H. EBA: Nokta Data Modeli Taslağı .......................................................................................................... 5

I. EBA: Strese Tabi RMD ile İlave ve Kredi Değerliliği Değişim Riskleri Sermaye Yükümlülüğü

Hakkında Rehberler .............................................................................................................................. 6

J. Avrupa Komisyonu: Avrupa Bankacılık Sektörü Yapısal Reformlar ...................................................... 7

K. Avrupa Komisyonu: Bankaların Gelecekte Tekrar Kurtarılmalarından Kaçınmak İçin Yeni Kriz

Yönetimi Önlemleri ............................................................................................................................... 7

L. FED: Dodd-Frank Yasası- FMU’lar için Risk Yönetim Standartları ..................................................... 8

M. FED: Basel II ve III - Piyasa Riskine İlişkin Düzenleme ...................................................................... 8

N. FED: Basel III........................................................................................................................................ 9

O. FED: Dodd-Frank Yasası-Stress Testleri ............................................................................................... 9

P. ESMA: Tezgahüstü Türevler, Merkezi Karşı Taraflar ve Türev Kayıt Kuruluşları Düzenlemesine

İlişkin Teknik Standartlar Taslağı....................................................................................................... 10

R. OCC: Sermaye Planlamasına ve Yeterliliğine İlişkin Açıklama ........................................................... 11

S. OCC: Derecelendirme Kuruluşlarına Bağımlılığın Azaltılması ........................................................... 12

T. APRA: Basel III Sermaye Reformları ve Raporlama Şartları................................................................ 12

II. ULUSLARARASI KURULUŞLARIN ÇALIŞMALARI ................................................. 14

A. BIS ........................................................................................................................................................ 14

1. Alım-Satım Hesapları Sermaye Gerekliliklerinin Gözden Geçirmesi-İstişari ................................................. 14

2. Kamuya Açıklama Gereklilikleri .................................................................................................................. 15

3. Bankalarda İç Denetim Fonksiyonu-Nihai Metin ......................................................................................... 15

4. Stress Testi İlkelerinin Denetim Otoritelerince Uygulanmasına İlişkin Gözden Geçirme .............................. 16

5. Basel III Sayısal Etki-İzleme Çalışması Sonuçları ......................................................................................... 17

6. Risk Verisi Toplulaştırılması ve Risk Raporlaması İlkeleri-İstişari ................................................................. 18

7. Yerel Sistemik Öneme Sahip Bankalar-İstişari ............................................................................................. 19

B. FSB ....................................................................................................................................................... 20

1. İpotek Teminatlı Konut Kredilerine Dayanan Menkul Kıymet İhraçlarına İlişkin Prensipler ........................ 20

2. G20 Liderlerine Finansal Düzenleme Reformlarının Uygulanmasına İlişkin İlerleme Raporu ....................... 20

3. Gelişmekte Olan Ekonomiler ve Gelişen Ülkelere İlişkin Düzenleme Reformlarının İstenmeyen Olası Sonuçlarına İlişkin Çalışma ......................................................................................................................... 21

4. Üye Ülkelerin Ücretlendirme Uygulamalarına İlişkin İzleme Raporu ............................................................ 22

5. Menkul Kıymet Ödünç Verme ve Repo İşlemlerine İlişkin Ara Rapor ......................................................... 22

C. IASB ..................................................................................................................................................... 22

1. KOBİ UMS’ye İlişkin Kamuoyundan Görüş Talebi ...................................................................................... 22

2. Kiralama Giderlerinin Muhasebeleştirilmesi Konusunda Mutabakat .............................................................. 23

3. Azınlık Paylarını Konu Alan Satım Opsiyonlarının Muhasebeleştirilmesi Konusunda Rehber Teklifi ............. 24

D. ISDA ..................................................................................................................................................... 24

1. Teminat Araştırması 2012 ........................................................................................................................... 24

2. Tezgahüstü Türev Ürünler Piyasa Analizi .................................................................................................... 25

3. Netleştirme ve Mahsuplaşma: US GAAP ve IFRS Uygulamalarında Türev Ürünlerin Raporlaması .............. 25

III. DİĞER .................................................................................................................................. 27

A. MAKALE/RAPOR .............................................................................................................................. 27

EBA ................................................................................................................................................................. 27

ESMA .............................................................................................................................................................. 28

IOSCO ............................................................................................................................................................. 29

BIS ................................................................................................................................................................... 30

DÜNYA BANKASI ........................................................................................................................................ 32

B. HABERLER ........................................................................................................................................ 33

KISALTMALAR APRA : Avustralya Denetim Otoritesi - Australian Prudential Regulation Authority

BCBS : Basel Bankacılık Denetim Komitesi - Basel Committee on Banking Supervision

BIS : Uluslararası Ödemeler Bankası - Bank for International Settlements

CRA : Kredi Derecelendirme Kuruluşu-Credit Rating Agency

CRD : Sermaye Yeterliliği Direktifi (2006/48-49) - Capital Requirements Directive

EBA : Avrupa Bankacılık Otoritesi-European Banking Authority (eski CEBS)

ESMA : Avrupa Birliği Sermaye Piyasaları Otoritesi

European Securities and Markets Authority (eski CESR)

FASB : Finansal Muhasebe Standartları Kurulu - Financial Accounting Standards Board

FDIC : Federal Deposit Insurance Corporation-ABD Federal Mevduat Sigorta Kuruluşu

FED : Federal Reserve - ABD Merkez Bankası

FSA : İngiltere Denetim Otoritesi - Financial Services Authority

FSB : Finansal İstikrar Kurulu-Financial Stability Board (Eski adıyla FSF)

IAIS : Uluslararası Sigorta Denetçileri Birliği

International Association of Insurance Supervisors

IASB : Uluslararası Muhasebe Standartları Kurulu -International Accounting Standarts Board

IOSCO : Uluslararası Sermaye Piyasası Kurumları Teşkilatı

International Organization of Securities Commissions

IMF : Uluslararası Para Fonu - International Monetary Fund

IFRS : Uluslararası Finansal Raporlama Standartları

International Financial Reporting Standarts

ISDA : Uluslararası Swap ve Türev Ürünler Birliği International Swaps and Derivatives Association

OCC : ABD Ulusal Bankaları Denetim Kurumu - Office of the Comptroller of the Currency

FSDFHKSHF

RİSK BÜLTENİ

AĞUSTOS 2012

Risk Yönetimi Dairesi

1

I. DENETİM OTORİTELERİ VE DÜZENLEMELER

A. EBA: Kredi Riski Ayarlamalarının Hesaplanmasına İlişkin Teknik Standartlar-İstişari

Avrupa Bankacılık Otoritesi (European Banking Authority-EBA) spesifik ve genel kredi riski

ayarlamaları hesaplanması hakkında yasal teknik standartlar taslağını istişare amacıyla yayımlayarak

30 Eylül 2012’ye kadar görüşe açmıştır (17 Temmuz 2012). Teknik standartlar, AB

düzenlemelerinin geliştirilmesi ve tek bir kurallar kitabında toplulaştırılması çalışmasının bir

parçası olarak yayımlanmıştır.

Önerilen istişare metni taslak Sermaye Gereksimi Düzenlemesi (CRR-Capital Requirements

Regulation)’ne dayalı olarak oluşturulmuştur. Teknik standartlar, CRR’nin ilgili maddelerinde yer

alan standart yaklaşımdaki kredi değeri, IRB yaklaşımındaki kredi değeri ve menkul kıymetleştirme

için kredi değerinin tespiti gibi konular ile IRB yaklaşımındaki beklenen kayıp ve borçlunun

temerrüt tanımı gibi hususları içermektedir.

Kaynak: EBA Consults on Technical Standards on the Calculation of Credit Risk Adjustments

Link:

http://eba.europa.eu/News--Communications/Year/2012/EBA-consults-on-technical-standards-on-the-

calcula.aspx

B. EBA: Merkezi Karşıtaraflar için Sermaye Gereksinimine Yönelik Yasal Teknik Standartlar-İstişari

EBA, merkezi karşıtarafların (MKT) sermaye gereksinimlerine yönelik yasal teknik standartlara

ilişkin istişare metni yayımlamıştır (15 Haziran 2012). Yayımlanan standartlar OTC türevleri,

merkezi karşıtaraflar ve merkezi takas kuruluşları (trade repository) hakkındaki düzenlemeyle

bağlantı olarak hazırlanmış olup görüş verme süresi 31 Temmuz 2012’ye kadardır.

Taslakta MKTler için tutulacak sermayeye yönelik öneriler, en az aşağıdaki bileşenlerin

toplamından oluşmaktadır:

RİSK BÜLTENİFSDFHKSHF RİSK BÜLTENİ

123

AĞUSTOS 2012

Risk Yönetimi Dairesi

2

· MKT faaliyetlerinin yeniden yapılandırılması için geçen zaman dilimine ait faaliyet

giderleri,

· MKT’nin yasal risk dahil tüm operasyonel riskini karşılayacak sermaye gereksinimi ve

· MKT’nin sermaye hesaplama kapsamı dışında kalan kredi, karşıtaraf kredi ve piyasa

risklerine yönelik ayrılması gereken sermaye gereksinimi.

Kaynak: Consultation Paper on Draft Regulatory Technical Standards on Capital Requirements for CCPs

Link: http://eba.europa.eu/Publications/Consultation-Papers/All-consultations/2012/EBA-CP-2012-08.aspx#

C. EBA: Kredi Değer Ayarlamalarına Yönelik Yasal Teknik Standartlar- İstişari

EBA, Taslak Sermaye Gereksinimi Düzenlemesi (CRR)’nin 373(6)ıncı maddesi uyarınca kredi

değerleme ayarlama riski (CVA) için sermaye gereksinimi hesaplanmasına yönelik Yasal Teknik

Standart Taslağı yayımlamıştır (11 Temmuz 2012). Burada madde 373(1) uyarınca, piyasa zımni

temerrüt halinde kaybın (implied Loss Given Default) ne şekilde belirleneceği ve 373(4)’teki

kriterleri sağlayan portföylerin sayı ve büyüklüklerinin nasıl belirleneceği tespit edilmiştir. Taslağa

ilişkin görüşlerin 15 Eylül 2012’ye kadar gönderilmesi istenmektedir.

Kaynak: EBA Consults on Technical Standards in Relation with Credit Valuation Adjustment Risk

Link:

http://eba.europa.eu/News--Communications/Year/2012/EBA-consults-on-technical-standards-in-

relation-wi.aspx

D. EBA: Likidite Karşılama ve İstikrarlı Fonlamaya Yönelik Teknik Standartlar –İstişari

EBA, likidite karşılama ve istikrarlı fonlama için denetim raporlamasına yönelik teknik

standartların uygulanması için taslak bir istişare metni yayımlamıştır (7 Haziran 2012). Taslağa

ilişkin görüşlerin 27 Ağustos 2012’ye kadar gönderilmesi istenmektedir.

RİSK BÜLTENİFSDFHKSHF RİSK BÜLTENİ

123

AĞUSTOS 2012

Risk Yönetimi Dairesi

3

Söz konusu standartlar, AB kurallar kitabının bir parçası olacaktır. Ayrıca, standartların AB

finansal kuruluşlarınca uygulanacak ihtiyatlı raporlamaların format, sıklık, IT çözümleri gibi temel

özelliklerini belirlemesi amaçlanmaktadır. Yerel otoritelere likit aktifler, giriş, çıkış ve istikrarlı

fonlama kaynakları için tekdüze bir raporlama formatı ve derlenmiş bilgi sunulması

hedeflenmektedir. Teknik standartların kapsam ve düzeyi CRR’ye uygun olarak belirlenmiştir.

Ayrıca, EBA tarafından kullanılan Basel III izleme çalışması altyapısı ve COREP ve FINREP

rehberlerine dayanılarak geliştirilmiştir.

Kaynak: Consultation Paper on Draft Implementing Technical Standards on Supervisory Reporting

Requirements for Liquidity Coverage and Stable Funding

Link: http://eba.europa.eu/Publications/Consultation-Papers/All-consultations/2012/EBA-CP-2012-05.aspx

E. EBA: Avrupa Bankacılık Sisteminin Riskleri ve Zayıflıkları Raporu

EBA, önceki yıl Avrupa Bankacılık Sektörünü etkileyen temel gelişmeler ve trendlerin anlatıldığı

ve geleceğe yönelik olarak EBA’nın temel mikro ihtiyatlı riskler ve zayıflıklara ilişkin görüşünün

verildiği “Avrupa Bankacılık Sisteminin Riskleri ve Zayıflıkları Raporu” yayımlanmıştır (11

Temmuz 2012).

Fonlama yapılarının resmi ve bireysel fon kaynaklarına kaydığı, kar rakamları düşerken sermaye

düzeyinin güçlendiği belirtilirken, ekonomik olarak uygun fonlamanın bulunmadığı ve yasal

değişikliklerin daha fazla risk koruması gerektirdiği anlatılan raporda öncelikle sermaye ve

likidite/fonlama alanlarında olmak üzere sektörün güçlendirilmesi için önemli çabalar sarf edildiği

ifade edilmiştir.

Raporda ayrıca AB bankacılık sistemindeki temel riskler ve trendleri, riski yaratan faktörler ve

buna etki eden faktörler ele alınmıştır.

Kaynak: Report on Risks and Vulnerabilities of the European Banking Sector

Link:

http://eba.europa.eu/cebs/media/Publications/Other%20Publications/Risk%20report/EBA-Risk-

Assessment-report-2012.pdf

RİSK BÜLTENİFSDFHKSHF RİSK BÜLTENİ

123

AĞUSTOS 2012

Risk Yönetimi Dairesi

4

F. EBA: Kaldıraç Oranına Yönelik Teknik Standartlar-İstişari

EBA, kaldıraç oranı için denetim raporlamasına yönelik teknik standartların uygulanması için

taslak bir istişare metni yayımlamıştır (7 Haziran 2012).

Söz konusu standartlar, AB kurallar kitabının bir parçası olacak ve AB finansal kuruluşlarınca

uygulanacak ihtiyatlı raporlamaların format, sıklık, IT çözümleri gibi temel özelliklerini belirlemeyi

amaçlamaktadır. Yerel otoritelere kaldıraç oranı ve bileşenleri için tekdüze bir raporlama formatı

ve derlenmiş bilgi sunulması hedeflenmektedir.

Önerilerin iki temel amacı bulunmaktadır. Birincisi, kaldıraç oranı, kuruluşlarda yüksek kaldıraç

riskinin değerlendirilmesi için yerel otoritelerce icra edilecek denetimsel gözden geçirmenin bir

parçası olacaktır. İkincisi, raporlama EBA’nın kaldıraç oranının etkisi ve etkinliğini sayısal olarak

değerlendirme imkânı verecektir. Ayrıca, gerekirse kaldıraç oranının kalibre edilebilmesini

mümkün kılacaktır.

Teknik standartların kapsamı ve düzeyi CRR’ye uygun olarak belirlenmiştir. Ayrıca, Basel

Bankacılık Denetim Komitesi tarafından yapılan Sayısal Etki Çalışması (QIS) ve COREP ve

FINREP rehberlerine dayanılarak geliştirilmiştir. Taslağa ilişkin görüşlerin 27 Ağustos 2012’ye

kadar gönderilmesi istenmektedir.

Kaynak: Consultation Paper on Draft Implementing Technical Standards on Supervisory Reporting

Requirements for Leverage Ratio

Link:

http://eba.europa.eu/Publications/Consultation-Papers/All-consultations/2012/EBA-CP-2012-06.aspx

G. EBA: Özkaynakların Kamuya Açıklanmasına Yönelik Teknik Standartlar-İstişari

EBA, özkaynakların kamuya açıklanmasına yönelik teknik standartların uygulanması için taslak bir

istişare metni yayımlamıştır (7 Haziran 2012). Taslağa ilişkin görüşlerin 31 Temmuz 2012’ye kadar

gönderilmesi istenmiştir.

RİSK BÜLTENİFSDFHKSHF RİSK BÜLTENİ

123

AĞUSTOS 2012

Risk Yönetimi Dairesi

5

Yerel otoritelere yasal sermayenin kalite ve miktarını güçlendirmede olduğu gibi şeffaflığını

arttıracak kamuya açıklama koşulları tesis etme sorumluluğu verilmektedir. Kuruluşların

özkaynaklarının kamuya açıklanması için tekdüze bir raporlama formatı ve bankaların sermaye

pozisyonlarının detaylı olarak değerlendirilmesine ve denetim otoriteleri arasında kıyaslama

yapılmasına imkan vermektedir.

Bilindiği gibi, Aralık 2011’de finansal krizden edinilen dersler doğrultusunda yeni bir sermaye

tanımı getirilmiştir. Ardından, bunu AB düzenlemelerine yansıtmak üzere CRR düzenleme taslağı

oluşturulmuştur. CRR ve CRD taslaklarının özkaynaklara yönelik ihtiyatlı düzenlemelerinin 1

Ocak 2013 tarihinde hayata geçirilmesi beklenmektedir. Bu kapsamında uluslararası kıyaslama

yapılabilmesi ve farklı kamuya açıklama alt yapılarının ortaya çıkmasını önlemek üzere hazırlanan

bu taslak Basel Komitesi ve AB yasal düzenlemeleri ve COREP altyapısıyla uyumlu olacak şekilde

hazırlanmıştır.

Bu taslak EBA düzenlemesinin 10 uncu maddesi uyarınca oluşturulmuş ve yayımlanmasını

takiben AB tarafından onaylanmalı ve gerekli düzenleme veya kararları ile adapte edilmelidir. AB

hukukuna göre de AB düzenlemeleri tüm üye ülkelerce uygulanmalıdır.

Kaynak: Consultation Paper on Draft Implementing Technical Standards on Disclosure for Own Funds

Link:

http://eba.europa.eu/Publications/Consultation-Papers/All-consultations/2012/EBA-CP-2012-04.aspx

H. EBA: Nokta Data Modeli Taslağı

EBA, kuruşların denetim raporlamalarına yönelik teknik standartların uygulanması taslağına

(CP50 ve CP51 sayılı istişare metinleri) dayalı olarak bir Nokta Data Modeli taslağı yayımlamıştır

(28 Mayıs 2012).

Kuruluşlara tekdüze bir denetim raporlama standardı getirilmesi amacıyla CP50 ve CP51sayılı

metinlerdeki data kalemleri Nokta Data Modeline (NDM) uyarlanmıştır. NDM, datanın

yapılandırılmış olarak sunulmasını ve tüm iş kavramları ile ilişkilerinin ve onaylanma kurallarının

belirlenmesini içermektedir. Ayrıca IT raporlama çözümlerinin geliştirilmesi için gerekli olan

teknik özellikleri içermektedir.

RİSK BÜLTENİFSDFHKSHF RİSK BÜLTENİ

123

AĞUSTOS 2012

Risk Yönetimi Dairesi

6

Teknik standartlar ve Nokta Data Modeli, önerilen sermaye gereksinimi yasal metnine (CRR)

dayalı olarak geliştirilmiştir.

Kaynak: Consultation on Data Point Model Related to Implementing Technical Standards on

Supervisory Reporting

Link:

http://eba.europa.eu/Publications/Consultation-Papers/All-consultations/2012/EBA-CP-2012-

DPM.aspx

I. EBA: Strese Tabi RMD ile İlave ve Kredi Değerliliği Değişim Riskleri Sermaye Yükümlülüğü Hakkında Rehberler

EBA, içsel model yaklaşımı uygulayan kredi kuruluşlarınca uygulanan ilave temerrüt ve kredi

değerliliği değişim riski sermaye yükümlülüğü model yaklaşımları ve strese tabi RMD’ye yönelik

iki ayrı rehber yayımlamıştır (16 Mayıs 2012).

Strese tabi RMD rehberinde, alım satım hesaplarındaki piyasa riski sermaye hesaplamasında içsel

model yaklaşımı kullanan kredi kuruluşlarının strese tabi RMD modellemesine yönelik hususlar

yer almaktadır. Stres döneminin belirlenmesi ve gözden geçirilmesi, strese tabi RMD metodolojisi,

kullanım testi gibi alanlara ilişkin temel hususlar işlenmiştir.

İlave temerrüt ve kredi değerliliği değişim riski sermaye yükümlülüğüne ilişkin rehberde ise, alım

satım hesaplarındaki spesifik faiz oranı riski hesaplamasını içsel model yaklaşımı kullanarak yapan

kredi kuruluşlarının IRC modelleme yaklaşımlarına yönelik hususlar yer almaktadır. Bilindiği

üzere, IRC, RMD modellemesine ilave olarak tamamlayıcı bazı standartlar getirilmesini

amaçlamaktadır. Rehberde; uygulama kapsamı, IRC yaklaşımının tüm yönleriyle modellenmesi,

temerrüt ve kredi değerliliği değişim olayları arasındaki karşılıklı bağlılık, Kar-zarar (KZ)

hesaplaması ve piyasa fiyatları üzerinde derecelendirmenin etkisi gibi KZ değerlemesi, likidite

ufku, IRC modellerinin kullanım testi ve onayı gibi temel hususlar açıklanmaktadır.

Kaynak: Guidelines on Stressed Value-At-Risk (Stressed VaR) and on the Incremental Default and

Migration Risk Charge (IRC)

Link: http://eba.europa.eu/News--Communications/Year/2012/Guidelines-on-Stressed-Value-At-Risk--

Stressed-VaR.aspx

RİSK BÜLTENİFSDFHKSHF RİSK BÜLTENİ

123

AĞUSTOS 2012

Risk Yönetimi Dairesi

7

J. Avrupa Komisyonu: Avrupa Bankacılık Sektörü Yapısal Reformlar

Avrupa Birliği Bankacılık Sektörünün yapısında meydana getirilebilecek reformları araştırmak

amacıyla Yüksek Seviye bir Uzman Grubu (High-level Expert Group) teşkil edilmiştir. Anılan

grubun kurulacağı Kasım 2011’de Avrupa Parlamentosu’nda duyurulmuştu. Grubun amacı,

yapılmakta olan düzenleyici reformlara ilave olarak, finansal istikrarı güçlendirecek, verimliliği

arttıracak ve tüketiciyi koruyacak yapısal reformları belirlemek ve önerilerde bulunmak olup, 2012

yaz sonuna kadar Grubun hazırlayacağı nihai raporun Komisyon’a sunulması beklenmektedir.

Bu kapsamda Grup tarafından yapısal reformlara yönelik bir istişare metni hazırlanmış ve ilgili

tarafların görüşleri talep edilmiştir. İstişare metninde; bankalara, kurumsal müşterilere ve bireysel

müşterilere mevcut düzenlemeler, yapılabilecek yapısal reformlar, bankacılık uygulamaları

hakkında görüşleri sorulmaktadır.

Kaynak: High-level Expert Group on Possible Reforms to the Structure of the EU Banking Sector:

Consultation

Link: http://ec.europa.eu/internal_market/bank/group_of_experts/index_en.htm#High-

level_Expert_Group

K. Avrupa Komisyonu: Bankaların Gelecekte Tekrar Kurtarılmalarından Kaçınmak İçin Yeni Kriz Yönetimi Önlemleri

Finansal krizler, kamu otoritelerinin global piyasalarda sorun yaşayan bankalarla olan

mücadelesinde sağlıksız araçlara sahip olduğunu göstermiştir. Hanehalkları ve iş dünyası için

gerekli finansal hizmetlerin sağlanabilmesi amacıyla, hükümetler bankalara benzeri görülmemiş

büyüklükte para enjeksiyonu yapmıştır ve garantiler sağlamıştır (Ekim 2008 ile Ekim 2011

arasında Avrupa Komisyonu finansal kurumlar için 4.5 trilyon EUR tutarında devlet yardımını

onaylamıştır. Bu büyük çaptaki bankacılık başarısızlığı ve ekonomik bozulma, kamu

finansmanının kötüleşmesiyle beraber vergi ödeyenlere yük olmuş ve tehlikedeki büyük

uluslararası bankalara karşı nasıl aksiyon alınacağında bir başarısızlık gerçekleşmiştir.

Avrupa Komisyonunun Avrupa çapında bankaların kurtarılması ve çözümlendirilmesine ilişkin

yayımladıkları tekliflerin bunu değiştireceği ifade edilmektedir. Buna göre, otoriteler problemler

ortaya çıkmadan önce ya da süreç içerisinde kararlılıkla erken müdahale edebilecekleri araçlara

RİSK BÜLTENİFSDFHKSHF RİSK BÜLTENİ

123

AĞUSTOS 2012

Risk Yönetimi Dairesi

8

sahip olacaklardır. Bundan başka, bir bankanın kurtarılmanın dışında finansal durumu kötüleşirse,

bu teklif metniyle bankanın yeniden yapılandırılması ve çözülmesinin maliyetinin vergi ödeyenlere

değil banka sahiplerine ve kreditörlerine yüklenmesi ve bankanın kritik fonksiyonlarının

kurtarılması sağlanacaktır.

Çerçeve, birçok üye ülkenin ulusal çözümlendirme sistemleri için gösterdiği yakın zamandaki

çabaları üzerine kurgulanmıştır. Buna göre önerilen araçlar “önleme”, “erken müdahale” ve

“çözümlendirme” konusunda yetkiler sağlamaktadır.

Kaynak: New Crisis Management Measures to Avoid Future Bank Bail-Outs

Link:http://europa.eu/rapid/pressReleasesAction.do?reference=IP/12/570&format=HTML&aged=0&language= en&guiLanguage=en

L. FED: Dodd-Frank Yasası- FMU’lar için Risk Yönetim Standartları Dodd-Frank Yasası’nın 8’inci bölümünün uygulanması için FED; ödeme sistemleri, merkezi karşı

taraf olma ve menkul kıymetlerin kaydı, takası, saklanması ile kliringi gibi alanlarda faaliyet

gösteren finansal piyasa kuruluşlarına (FMUs-Financial Market Utilities) ilişkin risk yönetim

standartlarını içeren bir düzenleme yayımlamıştır (30.07.2012). Düzenleme, Uluslararası Ödeme

ve Takas Sistemleri Komitesi (CPSS) ile Uluslararası Menkul Kıymet Komisyonları Kuruluşunun

(IOSCO) belirlediği standartlar dikkate alınarak hazırlanmıştır. Düzenleme 14.09.2012 tarihinde

yürürlüğe girecektir.

Kaynak: Board of Governors of the Federal Reserve System Regulatory Reform Page

Link: http://www.federalreserve.gov/newsevents/press/bcreg/20120730a.htm

M. FED: Basel II ve III - Piyasa Riskine İlişkin Düzenleme

FED, önemli düzeyde alım-satım (trading) yapan bankaların piyasa riskine ilişkin sermaye

kurallarında değişiklik yapmıştır. Nihai düzenleme, Basel Bankacılık Denetim Komitesi

(BCBS)’nce 2005-2010 yılları arasında yapılan revizyonların mevzuata derç edilmesi anlamına

RİSK BÜLTENİFSDFHKSHF RİSK BÜLTENİ

123

AĞUSTOS 2012

Risk Yönetimi Dairesi

9

gelmektedir. Düzenleme, piyasa riski doğuran pozisyonları daha kapsamlı bir şekilde içeren, piyasa

riski sermaye gereksinimlerindeki dönemselliği (procyclicality) azaltan, mevcut düzenlemelerin

etkin bir şekilde kapsamadığı riskleri ölçmeye imkan veren ve şeffaflığı artıran bir yapıya sahiptir.

Diğer taraftan düzenlemenin, Basel Komitesi’nin “kredi derecelendirme notlarına dayalı” spesifik

risk hesaplaması yerine bazı kredi ve seküritizasyon işlemleri için alternatif kredi değerlilik

ölçümleri getirdiği görülmektedir. Dolayısıyla bu yönüyle BCBS kurallarından ayrışmaktadır.

Düzenleme 2013 tarihi itibarıyla yürürlüğe girecektir.

Kaynak: Board of Governors of the Federal Reserve System Regulatory Reform Page

Link: http://www.federalreserve.gov/newsevents/press/bcreg/20120607b.htm

N. FED: Basel III

FED, kamuoyunun görüşüne 3 düzenleme taslağı (notices for proposed rulemaking) sunmuştur:

1. Yasal Sermaye Gereksinimlerine İlişkin Düzenleme: Yasal Sermaye, Basel III’ün uygulanması,

Asgari Yasal Sermaye Rasyoları ve Geçiş Hükümleri, 2. Yasal Sermaye Gereksinimlerine İlişkin

Düzenleme: Risk Ağırlıklı Varlıklar için Standart Yaklaşım, Piyasa Disiplini ve Kamuoyunu

Bilgilendirme Yükümlülükleri (tüm bankalar için), 3. Yasal Sermaye Gereksinimlerine İlişkin

Düzenleme: Riske Bağlı Sermaye için Gelişmiş Yaklaşım, Piyasa Riski Sermaye Düzenlemesi. Söz

konusu düzenleme taslakları OCC ve FDIC ile de müzakere edilmektedir.

Kaynak: Board of Governors of the Federal Reserve System Regulatory Reform page

Link: http://www.federalreserve.gov/newsevents/press/bcreg/20120612a.htm

http://www.federalreserve.gov/newsevents/press/bcreg/20120607a.htm

O. FED: Dodd-Frank Yasası-Stress Testleri

FED, bankaların uyguladıkları stres testi modellerinin değerlendirilmesine ilişkin süreçte uzmanlık

ve bağımsız danışmanlık sağlaması için Model Validasyon Konseyi oluşturulduğunu duyurmuştur

(20 Nisan 2012). Dodd-Frank Yasası uyarınca büyük ve sistemik açıdan önemli bankaların yıllık

stres testi uygulamaları ve FED’in de bunları denetlemesi gerekmektedir. Model Validasyon

Konseyi, stres testi için kullanılan modellerin etkinliğini değerlendirecek ve FED’in model

RİSK BÜLTENİFSDFHKSHF RİSK BÜLTENİ

123

AĞUSTOS 2012

Risk Yönetimi Dairesi

10

değerlendirme programının kalitesini geliştirmek için çaba sarfedecektir. Konsey, farklı

üniversitelerde görevli 6 profesörden oluşmaktadır.

Kaynak: Board of Governors of the Federal Reserve System Regulatory Reform page

Link: http://www.federalreserve.gov/newsevents/press/bcreg/20120420a.htm

P. ESMA: Tezgahüstü Türevler, Merkezi Karşı Taraflar ve Türev Kayıt Kuruluşları Düzenlemesine İlişkin Teknik Standartlar Taslağı

Avrupa Birliği Sermaye Piyasaları Otoritesi (European Securities and Markets Authority-ESMA),

Avrupa Birliği bünyesindeki tezgahüstü türev piyasalarının işleyişini etkinleştirmek amacıyla

çıkarılan Tezgahüstü Türevler, Merkezi Karşı Taraflar ve Türev Kayıt Kuruluşları Düzenlemesine

(EMIR- European Market Infrastructures Regulation) ilişkin olarak hazırladığı Teknik Standartlar

Taslağı İstişare Metnini açıklamıştır (25 Haziran 2012).

EMIR amaçlarını gerçekleştirmek için 3 araç öngörmektedir: Merkezi Takas Kuruluşları ve Risk

Azaltımı Teknikleriyle risklerin sınırlandırılması, Türev Kayıt Kuruluşları aracılığıyla şeffaflığın

artırılması ve Merkezi Karşı Tarafların finansal sağlamlığının temin edilmesi. Teknik Standartlar

Taslağı İstişari Metninde ise bu kapsamda, Risk Azaltımı Teknikleri açısından Merkezi Takas

zorunluluğunun uygulanmasına ilişkin önlemlerin yürürlüğe konulması, finansal olmayan karşı

taraflar ile grup içi işlemler için getirilen muafiyetler, Merkezi Karşı Tarafların yerine getirmesi

gereken şartlar ile Türev Kayıt Kuruluşları için getirilen raporlama ve kamuya açıklama

zorunluluğu konuları yer almaktadır.

Kaynak: ESMA Proposes Rules on Derivatives, Central Counterparties and Trade Repositories

Link: http://www.esma.europa.eu/content/ESMA-proposes-rules-derivatives-central-counterparties-

and-trade-repositories

Kaynak: Draft Technical Standards for the Regulation on OTC Derivatives, CCPs and Trade

Repositories

Link: http://www.esma.europa.eu/system/files/2012-379.pdf

RİSK BÜLTENİFSDFHKSHF RİSK BÜLTENİ

123

AĞUSTOS 2012

Risk Yönetimi Dairesi

11

Q. ESMA: Kredi Derecelendirme Kuruluşlarına İlişkin Güncellenmiş Teknik Standartlar

Avrupa Komisyonu tarafında onaylanmış kredi derecelendirme kuruluşlarına ilişkin teknik

standartları düzenleyen 4 adet düzenleme Avrupa Birliği Resmi Gazetesi’nde yayımlanmıştır (30

Mayıs 2012). Söz konusu teknik standartlar:

1. Kredi derecelendirme kuruluşlarınca ESMA’ya lisans için başvurularında sağlamaları

gereken bilgileri,

2. Yatırımcıların farklı kredi derecelendirme kuruluşlarının (KDK) performanslarını

kıyaslayabilmeleri amacıyla KDK’larca merkezi veri tabanları ile kamuya açıklanacak

bilgilerin sunumunu,

3. ESMA’nın derecelendirme yöntemlerini nasıl değerlendireceğine ve

4. KDK’ların ESMA’ya sunacakları bilgilere ve bu bilgilerin sıklıklarını düzenlemeye

yöneliktir.

Kaynak: Publication of the First Regulatory Technical Standards on Credit Rating Agencies (CRAs)

Link: http://ec.europa.eu/internal_market/securities/agencies/index_en.htm

R. OCC: Sermaye Planlamasına ve Yeterliliğine İlişkin Açıklama

OCC ulusal bankaların sermaye yeterliliğine ve sermaye planlamasına ilişkin beklentilerini içeren

bir açıklama yayımlamıştır (7 Haziran 2012). Daha önce Basel II ikinci yapısal blok kapsamında

açıklanan hükümlere benzer nitelikte olan bu açıklamada OCC’nin ulusal bankaların sermaye

planlamalarını ve yeterliğini değerlendirme süreci ile bankaların yeterli sermaye planlama

süreçlerine ve sermaye seviyesine sahip olmasını teminen OCC tarafından bankaların

karmaşıklığına ve risklilik düzeyine göre alınabilecek önlemler tartışılmaktadır.

Etkin bir sermaye planlama sürecinin bankanın sağlıklı ve sağlam bir şekilde yönetilmesinin

önemli bir parçası olduğu vurgulanan açıklamada bu sürecin içeriğinin ve derinliğinin bankanın

riskliliği, karmaşıklığı ve kurumsal yapısıyla uyumlu olması gerektiği ifade edilmektedir.

Açıklamanın son bölümünde “Denetçilerin bankanın maruz bulunduğu riskleri karşılayacak

RİSK BÜLTENİFSDFHKSHF RİSK BÜLTENİ

123

AĞUSTOS 2012

Risk Yönetimi Dairesi

12

seviyede sermayeye sahip olduğunu temin etmek için, bankanın sermaye planlama sürecini

denetlemesi gerekmektedir.” ifadelerine yer verilmiştir.

Kaynak: Guidance for Evaluating Capital Planning and Adequacy

Link: http://www.occ.treas.gov/news-issuances/bulletins/2012/bulletin-2012-16.html

S. OCC: Derecelendirme Kuruluşlarına Bağımlılığın Azaltılması OCC Dodd Frank Yasası kapsamında derecelendirme kuruluşlarına bağımlılığın azaltılması

amacıyla bazı düzenlemelerde daha önce derecelendirme kuruluşlarına olan atıfları kaldırmıştır.

Bu kapsamda yatırım yapılan menkul kıymetler, bankaların ihraç ettiği menkul kıymetler ve

yabancı banka sermaye benzeri borçlarla ilgili olarak kredi derecelendirme kuruluşlarının

notlarının kullanımına ilişkin hükümler revize edilmiştir. Ayrıca Dodd Frank yasası kapsamında

ulusal bankaların finansal iştiraklerine ilişkin düzenlemelerde de değişikliğe gidilmiştir. Öte yandan

OCC bankaların kredi riski hesaplamasında portföylerinde yer alan bir menkul kıymetin yatırım

yapılabilir seviyede olup olmadığına karar verebilmesine yardımcı olmak üzere bir açıklama

yayınlamıştır.

Bahsi geçen nihai düzenleme ve açıklama 13 Haziran 2012 tarihinde yayımlanmıştır. OCC

tarafından gerçekleştirilen düzeltmeler 1 Ocak 2013 tarihi itibariyle geçerli olacaktır. Ancak ulusal

bankaların finansal iştiraklerine ilişkin düzeltmeler ise yayım tarihi itibariyle uygulama konulacaktır.

Kaynak: Alternatives to the Use of External Credit Ratings in the Regulations of the OCC

Link: http://www.occ.treas.gov/news-issuances/bulletins/2012/bulletin-2012-18.html

T. APRA: Basel III Sermaye Reformları ve Raporlama Şartları Avustralya Denetim Otoritesi (Australian Prudential Regulation Authority-APRA) Avustralya’da

Basel III sermaye reformların uygulamaya geçirilmesine ilişkin bir tartışma metni ile iki yeni taslak

raporlama standartı (Standard ARS 110.0 Capital Adequacy, Standard ARS 111.0 Fair Values)

yayımlamıştır (Haziran 2012). Söz konusu metin ve beraberindeki taslak raporlama standartları

RİSK BÜLTENİFSDFHKSHF RİSK BÜLTENİ

123

AĞUSTOS 2012

Risk Yönetimi Dairesi

13

Basel III’ün uygulanması hususunda APRA’nın sermaye gereksinimlerinde yaptığı değişiklikleri

yansıtmaktadır. Buna göre, söz konusu tartışma metninde APRA, yasal sermaye için yeni bir

terminoloji ve tanım getirmektedir.

Ayrıca APRA, mevduat kabulüne yetkili kuruluşlar için mevcut olan sermaye gereksinimi

raporlama standardında (Standard ARS 110.0 Capital Adequacy) değişikliğe gitmekle birlikte, yeni

bir raporlama standardı olan gerçeğe uygun değer raporlama standardı (Standard ARS 111.0 Fair

Values) ile:

· Varlık ve yükümlülüklerin gerçeğe uygun değer hiyerarşisi,

· Gerçeğe uygun değer hiyerarşi seviyeleri arasındaki transferleri,

· Yasal sermaye hesaplamalarını etkileyen, gerçeğe uygun değerdeki beklenmeyen kümülatif

brüt artış ve kayıplara

ilişkin belirli detayların yakalanması amaçlamaktadır.

Kaynak: Basel III Capital Reforms Reporting Requirements June 2012

Link: http://www.apra.gov.au/adi/PrudentialFramework/Pages/Basel-III-capital-reforms-reporting-

requirements-June-2012.aspx

RİSK BÜLTENİFSDFHKSHF RİSK BÜLTENİ

123

AĞUSTOS 2012

Risk Yönetimi Dairesi

14

II. ULUSLARARASI KURULUŞLARIN ÇALIŞMALARI

A. BIS

1. Alım-Satım Hesapları Sermaye Gerekliliklerinin Gözden Geçirmesi-İstişari

Taslak metin piyasa riski çerçevesini değiştirmekte, alım-satım hesabı sermaye gereklilikleri için

birkaç yeni yöntem önermektedir (3 Mayıs 2012). Yeni öneriler Komite’nin denetim otoriteleri

tarafından tutarlı bir şekilde uygulanabilen ve karşılaştırılabilir sermaye düzeyleri belirleyen bir

çerçeve oluşturma çabalarının bir yansımasıdır.

Önerinin ana hatlarına aşağıda yer verilmiştir:

· Bankacılık ve alım-satım hesapları arasında düzenleme arbitrajının önüne geçecek şekilde

daha belirgin bir sınır belirlenmesi-iki alternatif yaklaşıma ilişkin görüş beklenmektedir,

· VaR (Value at Risk) yerine kuyruk riskini daha iyi dikkate alacak olan ES (expected

shortfall) yöntemine geçiş,

· Basel 2,5’da kabul edilen strese tabi VaR’la tutarlı şekilde revize edilmiş hem standart hem

de içsel model yaklaşımlarının önemli bir finansal stres dönemine göre kalibre edilmesi,

· Yine Basel 2,5’ta kabul edilen kurallarla uyumlu şekilde piyasa likidite riskinin (risk of

market illiquidity) kapsama alınması,

· Çeşitlendirme üzerinde sınırlamalar ve daha belirginleştirilmiş bir model kabul sürecinin

kabulü de dahil olmak üzere içsel model yaklaşımında model riskini azaltmak üzere

tedbirler alınması,

· Riske daha fazla duyarlı ve gerektiğinde içsel modelden bir adım geri atarak kullanılmak

üzere revize bir standart yaklaşım

Komite modele dayalı yaklaşımla standart yaklaşım arasındaki bağın;

· iki yaklaşımın kalibrasyonu arasında daha sıkı bir bağlantı kurulması,

· standart yaklaşıma göre hesaplamanın tüm bankalar için zorunlu tutulması ve

· standart yaklaşımın, modele dayalı yaklaşıma bir taban olarak kabulünün veya model riski

için ilave yükümlülük getirilmesinin faydalarının dikkate alınması

yoluyla güçlendirilmesini önermektedir. Komite ayrıca riskten korunma ve çeşitlendirme

uygulamalarının iki yöntem arasında yakınsamasını beklemektedir. Taslak metne ilişkin görüşler 7

Eylül 2012’ye kadar Komite’ye iletilebilecektir.

RİSK BÜLTENİFSDFHKSHF RİSK BÜLTENİ

123

AĞUSTOS 2012

Risk Yönetimi Dairesi

15

Kaynak: Fundamental Review of the Trading Book

Link: http://www.bis.org/publ/bcbs219.pdf

2. Kamuya Açıklama Gereklilikleri

Basel Komitesi bankaların sermaye bileşeni bilgileri açıklama kurallarının nihai halini yayımlamıştır

(26 Haziran 2012). “Composition of capital disclosure requirements - Rules text” başlıklı metin

bankaların sermaye tabanlarına ilişkin açıklamalar için bir çerçeve yapı geliştirerek, farklı

bölgelerde benzer formatta açıklama yapılmasını sağlamayı amaçlamaktadır.

Kriz sırasında denetimciler ve piyasa katılımcıları farklı bölgelerdeki bankaların sermaye yapılarını

detaylı bir şekilde değerlendirmek ve karşılaştırmakta güçlük çekmiştir. Yapılan açıklamaların

yeterince detaylı olmaması da kriz sırasındaki belirsizliklere katkı yapmıştır. Bu metinle getirilen

açıklama kurallarının şeffaflık ve karşılaştırılabilirliği artırarak piyasa disiplininin artırılmasına

katkıda bulunması beklenmektedir.

Kuralların, bankaların yasal gereklilikleri karşılamak üzere tuttukları sermayenin 3üncü blok

kapsamında kamuya açıklanmasında iyileştirme sağlaması amaçlanmaktadır. Bankaların sermaye

gerekliliklerinin (risk ağırlıklı varlıklarının dağılımı) kamuya açıklanmasında iyileştirme çalışmaları

da Basel III uygulamasının gözden geçirmeleri kapsamında devam etmektedir.

Kaynak: Composition Of Capital Disclosure Requirements-Rules Text

Link: http://www.bis.org/publ/bcbs221.pdf

3. Bankalarda İç Denetim Fonksiyonu-Nihai Metin

Komite bankaların denetimine ilişkin konuları ele almak ve etkin uygulamaları teşvik eden

rehberler yoluyla denetimi geliştirme çabalarının bir parçası olarak bankalarda iç denetim

fonksiyonunun etkinliğini değerlendiren bir rehber yayımlamıştır (28 Haziran 2012). Rehberin

yayımıyla, 2001 tarihli Internal audit in banks and the supervisor's relationship with auditors isimli metin

RİSK BÜLTENİFSDFHKSHF RİSK BÜLTENİ

123

AĞUSTOS 2012

Risk Yönetimi Dairesi

16

iptal olmuştur. Rehber denetim uygulamalarında ve banka organizasyonlarında meydana gelen

gelişmeleri ve son krizden çıkan dersleri dikkate almıştır.

Rehber Komitenin, kurumsal yönetime ilişkin ilkelerinin yer aldığı Principles for Enhancing Corporate

Governance isimli metnini temel almaktadır. Buna göre bankaların yeterli yetki, ünvan, bağımsızlık,

kaynak ve yönetim kuruluna erişim olanağına sahip bir iç denetimi olmalıdır. Ayrıca etkin

kurumsal yönetim için bağımsız, yeterli/yetenekli ve nitelikli iç denetçiler de en temel gerekliliktir.

Doküman 3 bölümde toplanmış 20 ilkeden oluşmaktadır:

A. iç denetim fonksiyonu ile ilgili denetim beklentileri

B. iç denetim ile denetim otoritesi ilişkisi

C. iç denetim fonksiyonunun denetim açısından değerlendirmesi

Rehber iç denetçilerin, iç denetime ilişkin ulusal ve uluslararası mesleki standartlara uyumunu ve

ayrıca ihtiyati konuların iç denetçilerce daha önceden değerlendirilmesini teşvik etmektedir.

Kaynak: The Internal Audit Function in Banks

Link: http://www.bis.org/publ/bcbs223.pdf

4. Stress Testi İlkelerinin Denetim Otoritelerince Uygulanmasına İlişkin Gözden Geçirme

Basel Komitesi bazı risk ve senaryoların kötü sonuçlar verme potansiyelini tanımlamak üzere

kullanılan stres testlerinin finansal kriz sırasındaki performanslarını 2009 yılında gözden geçirmiş

ve bankalar ile otoritelere yönelik tavsiyeler içeren Principles for sound stress testing practices and

supervision metnini yayımlamıştır (Nisan 2012).

Komitenin Standart Uygulama Grubu (SIG) standartların ülkelerde kullanımının değerlendirilmesi

ve iyi uygulamaların geliştirilmesi görevleri kapsamında 2011 yılında denetim otoritelerinin ilkeleri

uygulamaları konusunda bir gözden geçirme yapmıştır. Gözden geçirme stres testlerinin acil

durum planlaması ve iletişimde bir araç olarak kullanılmanın yanı sıra denetim değerlendirme

sürecinin de temel bir parçası haline geldiğini göstermektedir. Ülkelerin ilkeleri uygulama düzeyleri

RİSK BÜLTENİFSDFHKSHF RİSK BÜLTENİ

123

AĞUSTOS 2012

Risk Yönetimi Dairesi

17

farklılık göstermektedir, birçok ülkede ilkelerin tam olarak uygulanır hale gelmesi için yapılması

gereken daha çok iş vardır.

Gözden geçirme 2009 stres testi ilkelerini genel olarak etkili bulmuştur. Ancak komite ilkelerin

uygulamasını izlemeye devam edecek ve gelecekte ilave rehberliğe ihtiyaç olup olmadığına karar

verecektir.

Kaynak: Peer Review of Supervisory Authorities’ Implementation of Stress Testing Principles

Link: http://www.bis.org/publ/bcbs218.pdf

5. Basel III Sayısal Etki-İzleme Çalışması Sonuçları

Komite 30 Haziran 2011 verileri ile yapılan çalışmanın sonuçlarını yayımlamıştır (12 Nisan 2012).

Çalışmaya katılan toplam 212 bankadan 103 tanesi 1. Grup bankalar (uluslararası faaliyet gösteren

ve 3 milyar € üzerinde Tier 1 sermayeye sahip), 109 tanesi ise 2. Grup bankaları (Diğer tüm

bankalar) oluşturmuştur.

Basel II çerçevesinde yeni hükümlerin uygulaması için geçiş düzenlemeleri yer alsa da bu

çalışmada, Basel III paketinin geçiş dönemi istisnaları olmaksızın tümüyle uygulandığı

varsayımıyla yapılmıştır. Banka sermayesinde veya bilanço yapısında değişiklikler gibi banka

karlılığına veya davranışsal tepkilere ilişkin hiçbir varsayım yapılmamıştır.

Çalışma sonuçlarına göre, sermaye ve risk ağırlıklı varlıklara (RAV) tanım değişiklikleri

uygulandığında 1.Grup bankalar için (CET1-Common equity Tier 1 ratio) Tier 1 sermaye rasyosu

Basel III’te minimum olarak belirlenen %4,5’in üzerinde %7,1’dir. Tüm 1.grup

bankalarının %4,5’lik sınıra ulaşabilmesi için Tier1sermayede 38.8 milyar €’luk artışa ihtiyaç vardır.

Global sistemik öneme sahip bankaların ilave sermaye gerekleri ve sermaye koruma tamponu da

dahil Tier1 sermayede %7’lik hedef seviyenin yakalanabilmesi için toplam açık 485.6 milyar €’dur

(Bu bankaların-1.grup- 2010 yılı ikinci yarısı ve 2011 yılı ilk yarısı için vergi sonrası ve temettü

öncesi karları toplamı 356.6 milyar €’dur).

RİSK BÜLTENİFSDFHKSHF RİSK BÜLTENİ

123

AĞUSTOS 2012

Risk Yönetimi Dairesi

18

2.grup bankalar için ortalama CET1 rasyosu %8,3 olmuştur. 2.grup bankaların

tamamının %4,5’lik rasyoya ulaşabilmeleri için gerekli ilave sermaye 6.8 milyar € olarak tahmin

edilmiştir. %7’lik hedefe ulaşabilmeleri için gereken ilave sermaye ise 32.4 milyar €’dur (Bu

bankaların 2010 yılı ikinci yarısı ve 2011 yılı ilk yarısı için vergi sonrası ve temettü öncesi karları

toplamı 35.6 milyar €’dur).

Likidite standartlarına ilişkin olarak ise Haziran 2011 itibariyle, 1.grup bankalar için

ağırlıklandırılmış ortalama Likidite Karşılama Rasyosu %90 iken, 2.grup bankalar için bu

oran %83 olmuştur. Rasyodaki 1.76 trilyon €’ya denk düşen toplam açık miktarı, bu örneklemin

58,5 trilyon €’luk toplam varlıklarının %3’üne denk düşmektedir. Ağırlıklandırılmış ortalama Net

İstikrarlı Fonlama Rasyosu ise her iki grup bankaları için %94 olmuştur. İstikrarlı fonlamada

eksik kalan kısım 2.78 trilyon €’dur.

Bankaların Likidite Karşılama Oranı için 2015, Net İstikrarlı Fonlama Rasyosu için ise 2018’e

kadar vakti vardır.

Kaynak: Results of the Basel III Monitoring Exercise as of 30 June 2011

Link: http://www.bis.org/publ/bcbs217.pdf

6. Risk Verisi Toplulaştırılması ve Risk Raporlaması İlkeleri-İstişari

Basel Komite Risk Verisi Toplulaştırılması ve Raporlaması İlkeleri istişare metnini yayımlamıştır

(26 Haziran 2012). 2007 yılında başlayan kriz aralarında global sistemik öneme sahip bankaların

da olduğu pek çok bankanın risk bilgilerini tamamen ve hızla toplulaştıramadığını göstermiştir. Bu

da bankaların risk kararlarını zamanında alabilme yeteneklerinin bankalar için tek tek ya da

sistemin tamamının istikrarına zarar verecek kadar ciddi şekilde bozulduğunu göstermektedir.

İlkelerin bankaların risk toplulaştırma kapasitelerini ve risk raporlama uygulamalarını iyileştirmesi

beklenmektedir. İlkelerin uygulamasının bankalarda (özellikle global sistemik öneme sahip olanlar),

risk yönetimi uygulamalarını güçlendirecek, stresle baş edebilme yeteneğini artıracağı ifade

edilmektedir.

RİSK BÜLTENİFSDFHKSHF RİSK BÜLTENİ

123

AĞUSTOS 2012

Risk Yönetimi Dairesi

19

Global sistemik öneme sahip bankaların söz konusu ilkeleri en geç 2016’nın başına kadar

uygulamaya koymaları beklenmektedir. Komite ölçek, yapı ve karmaşıklık düzeyiyle orantılı olarak

ilkelerin farklı bankalarca uygulanabileceğini düşünmektedir. Toplam sayısı 14’ü bulan ilkeler dört

grupta toplanmıştır:

1- Kapsamlı Yönetişim ve Altyapı (2)

2- Risk Verisi Toplulaştırma Kapasitesi (4)

3- Risk Raporlama Uygulamaları (5)

4- Denetim Gözden Geçirmesi, Araçları ve İşbirliği (3)

İlkelere 28 Eylül 2012’ye kadar görüş verilebilecektir.

Kaynak: Principles for Effective Risk Data Aggregation and Risk Reporting

Link: http://www.bis.org/publ/bcbs222.pdf

7. Yerel Sistemik Öneme Sahip Bankalar-İstişari

Komite tarafından Kasım 2011’de yayımlanan Global Sistemik Öneme Sahip Bankalar (G-SIB:

Global systemically important banks) metnini tamamlayıcı bir metin olan Yerel Sistemik Öneme

Sahip Bankalar (D-SIB: domestic systemically important banks) taslak metni Komite tarafından

görüşe açılmıştır (29 Haziran 2012).

Taslak metin yerel sistemik öneme sahip bankalar için değerlendirme metodolojisi ve bu tip

bankalar için daha yüksek zarar karşılama gereğini de içeren bir çerçeve oluşturmakta; bankaların

sıkıntı yaşaması ya da batmasının yerel ekonomi üzerinde yapacağı etkilere odaklanmaktadır.

Global bir bakış açısıyla bakıldığında tüm D-SIB’ler önemli sayılamayacak olmakla beraber, böyle

bir bankanın batması sistemik olmayan bir kuruluşa kıyasla yerel finansal sistem ve ekonomi

üzerinde önemli etkiye sahip olacaktır. Farklı bölgelerin yapısal özelliklerine uyum sağlayabilmek

için politika araçlarının değerleme ve uygulaması, ulusal inisiyatiflere belli bir düzeyde alan

sağlamalıdır. Bu nedenle D-SIB yapısı G-SIB metnindeki gibi kural bazlı yaklaşımla değil, ilke bazlı

bir yaklaşımla yazılmıştır. Önerilen yapı, ülke otoritelerince D-SIB olarak belirlenen bankaların

Ocak 2016 başından itibaren ilkelere uyar durumda olmalarını beklemektedir. Dolayısıyla G-SIB

yapısı ile uyumlu bu geçiş için ülke otoritelerinin 2016 başına dek bir D-ISB yapısı oluşturmaları

gerekmektedir. Komitenin bu ilkelerin uygulamasına ilişkin yapacağı değerlendirmelerin, farklı

bölgelerde uygun ve etkin yapıların kurulmasına katkıda bulunması beklenmektedir.

RİSK BÜLTENİFSDFHKSHF RİSK BÜLTENİ

123

AĞUSTOS 2012

Risk Yönetimi Dairesi

20

Kaynak: A Framework For Dealing With Domestic Systemically Important Banks

Link: http://www.bis.org/publ/bcbs224.pdf

B. FSB

1. İpotek Teminatlı Konut Kredilerine Dayanan Menkul Kıymet İhraçlarına İlişkin Prensipler

Finansal İstikrar Kurulu (FSB-Financial Stability Board) “İpotek Teminatlı Konut Kredilerine

Dayanan Menkul Kıymet İhraçlarına İlişkin Prensipleri” yayımlamıştır (18 Nisan 2012). FSB

ilkeleri, konut finansmanı (mortgage) piyasalarının finansal istikrar için oluşturduğu riskleri

azaltmak ve yatırımcılar ile borç verenleri daha iyi korumak amacıyla üye ülkeler için menkul

kıymet ihraçlarında kabul edilebilir asgari yüklenim standartlarını belirleyen bir çerçeve

oluşturmaktadır. Belirlenen ilkeler son küresel finansal kriz sırasında özellikle zayıf olunan

aşağıdaki alanları kapsamaktadır:

Ø gelir/gider ve diğer finansal bilgilerin etkili doğrulanması,

Ø makul borç karşılama oranları,

Ø makul ipotek teminatlı kredi rasyosu,

Ø etkin teminat yönetimi,

Ø mortgage sigortasının ihtiyatlı çalışması

Kaynak: Principles for Sound Residential Mortgage Underwriting Practices

Link: http://www.financialstabilityboard.org/publications/r_120418.pdf

2. G20 Liderlerine Finansal Düzenleme Reformlarının Uygulanmasına İlişkin İlerleme Raporu

FSB başkanı G20 Ekonomi Bakanları ve Merkez Bankası Başkanlarına finansal düzenleme

reformlarının uygulanmasına ilişkin ilerlemeleri sunmuştur (20 Nisan 2012). Aynı tarih itibarıyla

FSB yönetimi G20 Ekonomi Bakanları ve Merkez Bankası Başkanlarına öncelikli finansal

RİSK BÜLTENİFSDFHKSHF RİSK BÜLTENİ

123

AĞUSTOS 2012

Risk Yönetimi Dairesi

21

düzenleme reform alanlarına ilişkin yapılan toplantılar ve ilerlemelere ilişkin bir mektup

sunmuştur 1 . Yine bu çalışmalar kapsamında “Global Sistematik Öneme Sahip Finansal

Kuruluşların (G-SIFI:Global Systemically Important Financial Institutions) Çerçevesinin Yerel

Sistematik Öneme Sahip Kuruluşlara Doğru Genişletilmesine İlişkin İlerleme Raporu 2 ” ile

“Gölge Bankacılığa İlişkin Düzenleme ve Gözetimlerin Güçlendirilmesi3” hakkında raporlar G20

Ekonomi Bakanları ve Merkez Bankası Başkanlarına sunulmuştur. Ayrıca FSB’nin Uluslararası

Muhasebe Standartları Kurulu (IASB) ve Finansal Muhasebe Standartları Kurulu (FASB) ile

birlikte hazırladığı IASB standartlarına ilişkin ilerleme çalışmaları4 sunulmuştur.

Kaynak: Financial Stability Board Reports to G20 on Progress of Financial Regulatory Reforms

Link: http://www.financialstabilityboard.org/press/pr_120420.pdf

3. Gelişmekte Olan Ekonomiler ve Gelişen Ülkelere İlişkin Düzenleme Reformlarının İstenmeyen Olası Sonuçlarına İlişkin Çalışma

FSB, IMF ve Dünya Bankası ile ortaklaşa gelişmekte olan ekonomiler ve gelişen ülkelere ilişkin

düzenleme reformlarının istenmeyen olası sonuçlarına ilişkin çalışma yayımlamıştır (19 Haziran

2012). Söz konusu çalışma verileri FSB ya da FSB’nin bölgesel çalışma grubu üyesi 35 gelişmekte

olan ekonomi ve gelişen ülkelerin yetkili otoriteleri ile özel sektörden alınmıştır. Söz konusu

çalışmada bazı gelişmekte olan ekonomilerin Basel III sermaye ve likidite düzenlemeleri gibi

finansal reformların olası etkilerinin farkında olmayabileceği ya da bu düzenlemelerin yerel

uygulamalarının asıl düzenlemelerden farklı olabileceği düşünceleri ele alınmıştır. Çalışmada

finansal reformların gelişmekte olan piyasalara olası etkilerinin tam manasıyla ölçülebilmesi için

çok erken olduğu bu nedenle net sonuçların ancak reformların uygulanmasıyla birlikte

görülebileceği ifade edilmiştir.

Kaynak: Study on the Potential Unintended Consequences of Regulatory Reforms on Emerging Market and

Developing Economies

Link: http://www.financialstabilityboard.org/press/pr_120619b.pdf

1 http://www.financialstabilityboard.org/publications/r_120420a.pdf

2 http://www.financialstabilityboard.org/publications/r_120420b.pdf

3 http://www.financialstabilityboard.org/publications/r_120420c.pdf

4 http://www.financialstabilityboard.org/publications/r_120420d.pdf

RİSK BÜLTENİFSDFHKSHF RİSK BÜLTENİ

123

AĞUSTOS 2012

Risk Yönetimi Dairesi

22

4. Üye Ülkelerin Ücretlendirme Uygulamalarına İlişkin İzleme Raporu

FSB, üye ülkelerin Kasım 2011’den bu yana “ Sağlam Ücretlendirme Uygulama Prensipleri ve

Uygulama Standartları”na uyumlarına ilişkin ilerleme raporu yayımlamıştır (13 Haziran 2012).

Raporda üye ülkelerin büyük çoğunluğunun yayımlanan prensip ve standartları kendi ulusal

düzenlemelerine ve denetim rehberlerine eklediği ifade edilmiştir. Prensip ve standartların

uygulanmasına ilişkin 2011 yılındaki gözden geçirmelerde önemli eksiklikleri bulunan Arjantin,

Hindistan, Endonezya, Rusya ve Güney Afrika’da ciddi ilerlemeler olmuştur. Ancak Türkiye ile

birlikte bazı ülkeler alınan riskler ile orantılı ücretlendirme politikasına ilişkin bazı ilkeleri kendi

yerel düzenlemelerindeki kısıtlamalar nedeniyle (İş yasaları vb.) uygulanabilir görmemiştir.

Kaynak: Implementation Monitoring Report on Compensation Practices

Link: http://www.financialstabilityboard.org/publications/r_120613.pdf

5. Menkul Kıymet Ödünç Verme ve Repo İşlemlerine İlişkin Ara Rapor

FSB “Menkul Kıymet Ödünç Verme ve Repo İşlemleri: Piyasa Bakışı ve Finansal İstikrar Konular”

başlıklı rapor yayımlamıştır (27 Nisan 2012). Rapor gölge bankacılık sisteminin önemli bir kısmını

oluşturan menkul kıymet piyasalarının farklı segmentleri ile uygulama ve operasyonlarını

açıklamaktadır.

Kaynak: Securities Lending and Repos: Market Overview and Financial Stability Issues

Link: http://www.financialstabilityboard.org/publications/r_120427.pdf

C. IASB

1. KOBİ UMS’ye İlişkin Kamuoyundan Görüş Talebi

Uluslararası Muhasebe Standartları Kurulu (The International Accounting Standards Board-

IASB) (UMSK), Küçük ve Orta Ölçekli İşletmelere İlişkin Uluslararası Finansal Raporlama

Standartları (KOBİ UFRS) hakkında kamuoyunun görüşlerini talep etmiştir ( 26 Haziran 2012).

RİSK BÜLTENİFSDFHKSHF RİSK BÜLTENİ

123

AĞUSTOS 2012

Risk Yönetimi Dairesi

23

UMSK ilk adım olarak KOBİ UFRS’nin kapsamlı biçimde değerlendirilmesine yönelik bir talebini

yayımlamıştır. Söz konusu talebin amacı, kamuoyunca bahsi geçen standartların iyileştirilmesine

yönelik gerekli görülen değişiklik teklifleri var ise bunları dikkate alan bir düzenleme yapmaktır.

Kamuoyundan gelecek cevaplar için bitiş tarihi olarak 30 Kasım 2012 belirlenmiştir. Söz konusu

standartların yayımlanmasından sonra UMSK yaklaşık her 3 yılda bir gerekli düzenleme

revizyonlarının yapılacağı yönünde bir beklentisinin olduğunu daha önceden belirtmiştir.

Kaynak: IASB Invites Comments on Review of the IFRS for SMEs

Link: http://www.ifrs.org/Alerts/PressRelease/SME+RFI+June+2012.htm

2. Kiralama Giderlerinin Muhasebeleştirilmesi Konusunda Mutabakat

Uluslararası Muhasebe Standartları Kurulu (The International Accounting Standards Board-

IASB) (UMSK) ile Finansal Muhasebe Standartları Kurulu (Financial Accounting Standards

Board-FASB) (FMSK); Uluslararası Finansal Raporlama Standartları (International Financial

Reporting Standards-IFRSs) ve ABD Genel Kabul Görmüş Muhasebe İlkeleri (U.S. Generally

Accepted Accounting Principles-U.S. GAAP) çerçevesinde, kiralama işlemlerinin

muhasebeleştirilmesini revize eden projesinin bir parçası olarak, kiralama işleminin

muhasebeleştirilmesine ilişkin yaklaşım üzerinde fikir birliğine varmıştır (13 Haziran 2012).

Adı geçen kurullar, kiralama işlemlerinde mevcut durumda bilançoya kaydedilmeyen

yükümlülükler ve kiralama işlemlerinin muhasebeleştirilmesinde kiralama sözleşmelerinin işlemin

bütün ekonomik yönlerini yansıtmaması nedeniyle ortaya çıkan yaygın endişelere çözüm bulmak

için bahsi geçen revizyonu gerçekleştirme sorumluluğunu üstlenmiştir. Kurullar ilk taslak

düzenlemenin bu yılın dördüncü çeyreğinde ortaya çıkmasını planlamaktadır. Bahsi geçen kurullar

daha önceden kiralama işlemlerinin bilançoya kaydedilmesi konusunda fikir birliğine varmıştır.

Devam eden tartışmalar ise kâr/zarar tablosunda yer alan kiralama işlemine ilişkin giderlerin

sınıflanmasına ilişkin olup son karar bu konuyla ilgilidir.

Kaynak: IASB and FASB Agree on Lease Accounting Approach

Link: http://www.ifrs.org/Alerts/PressRelease/Leases+13+June+2012.htm

RİSK BÜLTENİFSDFHKSHF RİSK BÜLTENİ

123

AĞUSTOS 2012

Risk Yönetimi Dairesi

24

3. Azınlık Paylarını Konu Alan Satım Opsiyonlarının Muhasebeleştirilmesi Konusunda Rehber Teklifi

Uluslararası Finansal Raporlama Standartları (International Financial Reporting Standards-IFRSs)

Yorumlama Kurulu azınlık paylarının üzerine yazılan satım opsiyonlarını konu alan bir rehber

teklifi yayımlamıştır (31 Mayıs 2012).

Uluslararası Muhasebe Standartları Kurulu ile koordineli biçimde, Uluslararası Finansal

Raporlama Standartlarının yorumlanmasından ve bunlara ilişkin ihtiyaç duyulan revizyonların

geliştirilmesinden sorumlu olan Uluslararası Finansal Raporlama Standartları (International

Financial Reporting Standards IFRSs) Yorumlama Kurulu; ana ortak tarafından kendi bağlı

ortaklığının azınlık hisseleri üzerine yazılan satım opsiyonlarının muhasebeleştirilmesiyle ilgili

olarak rehber niteliğinde bir dokumanı kamuoyunun görüşüne açmıştır. Bilindiği üzere bir satım

opsiyonu; opsiyon sahibine belirli bir varlığı opsiyon satıcısına belli bir fiyattan ve belli bir vadede

satım hakkını veren sözleşmelerdir.

Kaynak: Proposed Guidance on Put Options Written on Non Controlling Interests

Link: http://www.ifrs.org/Alerts/PressRelease/Draft+interpretations+put+options+May+2012.htm

D. ISDA

1. Teminat Araştırması 2012

Uluslararası Swap ve Türev Ürünler Birliği (International Swap and Derivatives Association -

ISDA) tezgahüstü türev işlemlerde teminat araştırması raporunun 2011 yılı sayısını yayınlamıştır

(Mayıs 2012). 12 yıldır yayınlanmakta olan araştırmaya göre 2011 yıl sonunda tezgahüstü türev

ürünlerde teminat oranı 3,6 trilyon USD ile %24’e yükselmiştir. Bu yükselişin temel nedeni

firmaların kredi notlarındaki düşüşler, Avrupa borç krizi ve düşen faiz oranları olarak

gösterilmiştir. ISDA sözleşmelerinin %71’i teminat içermekte olup, büyük aracı kuruluşlar için bu

oran %84’e yükselmektedir. Teminat oranının en yüksek olduğu ürünler kredi türevleri iken, en

düşük olduğu ürünler ise döviz kuru türevleridir. Toplam teminatlar içerisinde nakit teminatların

payı %79, kamu menkul kıymetlerinin payı ise %12’dir. Teminat hesap mutabakatı işlemleri

%47,5 oranında günlük yapılmaktadır. Günlük teminat mutabakatı büyük aracı kuruluşlarda

%71’e yükselmektedir.

RİSK BÜLTENİFSDFHKSHF RİSK BÜLTENİ

123

AĞUSTOS 2012

Risk Yönetimi Dairesi

25

Kaynak: ISDA Margin Survey 2012

Link: http://www2.isda.org/functional-areas/research/surveys/margin-surveys

2. Tezgahüstü Türev Ürünler Piyasa Analizi

ISDA tarafından tezgahüstü türev ürünlere ilişkin piyasa analizi raporu yayınlanmıştır (6 Haziran

2012). Uluslararası Ödemeler Bankası’nın (BIS) 2011 yılsonu verilerine dayalı olarak yapılan

çalışmaya göre yılın ilk yarısına oranla tezgahüstü türev işlem hacmi %8,4 azalarak 647,8 trilyon

USD’ye, ayarlanmış tezgahüstü türev işlem hacmi ise %10,3 azalarak 440 trilyon USD’ye

gerilerken, faiz türevleri %10,5, kredi türevleri %12,5 azalmıştır. Netleştirme ve teminat ile türev

ürünlerdeki kredi riski brüt piyasa değerinin %95,9’i oranında düşürülerek %4,1 seviyesine

çekilmiştir. Azaltma sonrası kredi riski itibari değere oranı ise yalnızca %0,2 olarak gerçekleşmiştir.

Kaynak: OTC Derivatives Market Analysis, Year-end 2011

Link: http://www2.isda.org/functional-areas/research/studies/

3. Netleştirme ve Mahsuplaşma: US GAAP ve IFRS Uygulamalarında Türev Ürünlerin Raporlaması

Uluslararası Swap ve Türev Ürünler Birliği (International Swap and Derivatives Association -

ISDA) tarafından yayınlanan çalışma raporu US GAAP ve IFRS’deki farklı mahsuplaşma

uygulamalarını ve bunların Basel III likidite rasyosuna etkisini analiz etmektedir (23 Mayıs 2012).

ISDA’ya göre bir kuruluşun finansal pozisyonunu, borç ödeme kapasitesi ile kredi ve likidite

risklerine duyarlılığının adil şekilde gösterimi için en uygun metot US GAAP uygulamasındaki net

gösterim ilkesidir. İlke uygulanabilir bir netleştirme anlaşmasına konu olan her bir türev işlemin

bilançoda netleştirilmiş olarak gösterimi esasına dayanmaktadır. IFRS’e göre raporlama yapan

büyük Avrupa bankaları ile US GAAP’e göre raporlama yapan büyük ABD bankalarının

aktiflerindeki türev ürünlerine bakıldığında ABD bankalarının oldukça düşük tutarlı türev ürün

raporladığı, Avrupa bankalarında raporlanan türev ürünlerin bilançonun önemli bir kısmını

oluşturduğu görülmektedir. IFRS’e göre mahsuplaşma yasal olanak olması ve net esasına göre eş

zamanlı ödeme ya da elde tutma niyetinin olması durumunda yapılmak zorundadır. US GAAP’e

RİSK BÜLTENİFSDFHKSHF RİSK BÜLTENİ

123

AĞUSTOS 2012

Risk Yönetimi Dairesi

26

göre ise raporlayan tarafın mahsuplaşma niyeti olması, mahsuplaşmanın yasal olması ve tutarların

belirlenebilir olması şartı ile yapılabilir. ISDA türev ürünlerin mahiyeti göz önüne alındığında US

GAAP uygulamasının mahsuplaşma ve netleştirme açısından daha yerinde olduğunu

belirtmektedir.

Kaynak: Netting and Offsetting: Reporting derivatives under U.S. GAAP and under IFRS

Link: http://www2.isda.org/functional-areas/research/studies/

RİSK BÜLTENİFSDFHKSHF RİSK BÜLTENİ

123

AĞUSTOS 2012

Risk Yönetimi Dairesi

27

III. DİĞER

A. MAKALE/RAPOR

EBA

Update on the Implementation of the Capital Exercise EBA sermaye çalışmasına ilişkin bir gözden geçirme raporu yayımlamıştır (11 Temmuz 2012).

Bankaların büyük çoğunluğunun EBA’nın önerisi olan, gerekli %9’luk birinci kuşak çekirdek

sermaye oranı düzeyini tutturduğu görülmektedir. Söz konusu sermaye düzeyine özel imkanlarıyla

ulaşamayan az sayıdaki banka için ise bazı tampon tedbirler uygulanmak suretiyle EBA’nın

gereksinimlerine uymaları sağlanmıştır. Piyasa koşulları hala zorlayıcılığını korumakla birlikte,

Avrupa Bankacılık Sisteminin genel esnekliğinde iyileşme görülmüştür.

Bilindiği üzere, EBA, Aralık yerel ulusal denetim otoritelerine bir öneri yayımlayarak birinci kuşak

çekirdek sermaye oranının %9’a çıkarılmasını talep etmiştir. Bu çalışmaya göre bankaların %9’luk

sermaye düzeyi hedefini tutturabilmeleri için alınan tedbirler şu şekilde olmuştur:

· Çalışma dolayısıyla 27 banka için Aralık 2011’de belirlenen 76 milyar € açığın da üzerinde,

toplam 94,4 milyar € ilave sermaye yaratılmıştır.

· Alınan tedbirlerin %76’sı (71,6 milyar €) ertelenmiş K/Z, yeni sermaye ve pasif yönetimi

gibi sermaye üzerinde direkt etkisi olan tedbirlerle karşılanmıştır.

· Kaldıracın düşürülmesine yönelik tedbirler Eylül 2011’e kıyasla yalnızca %0,62’lik bir risk

ağırlıklı varlık düşüşüne neden olmuştur.

Gözden geçirme raporu yerel otoritelerin temin ettiği Haziran 2012 sonu sermaye planlarına göre

hazırlanmış olup, nihai rapor Haziran 2012 tarihli verileri kapsayacak şekilde Eylül 2012’de

yayımlanacaktır.

Kaynak: Update on the implementation of the capital exercise

Link:

http://eba.europa.eu/News--Communications/Year/2012/Update-implementation-capital-exercise.aspx

RİSK BÜLTENİFSDFHKSHF RİSK BÜLTENİ

123

AĞUSTOS 2012

Risk Yönetimi Dairesi

28

Report on Risks and Vulnerabilities of the European Banking Sector

EBA, önceki yıl Avrupa Bankacılık Sektörünü etkileyen temel gelişmeler ve trendlerin anlatıldığı

ve geleceğe yönelik olarak EBA’nın temel mikro ihtiyatlı riskler ve zayıflıklara ilişkin görüşünün

verildiği “Avrupa Bankacılık Sisteminin Riskleri ve Zayıflıkları Raporu” yayımlanmıştır (11

Temmuz 2012).

Fonlama yapılarının resmi ve bireysel fon kaynaklarına kaydığı, kar rakamları düşerken sermaye

düzeyinin güçlendiği belirtilirken, ekonomik olarak uygun fonlamanın bulunmadığı ve yasal

değişikliklerin daha fazla risk koruması gerektirdiği anlatılan raporda öncelikle sermaye ve

likidite/fonlama alanlarında olmak üzere sektörün güçlendirilmesi için önemli çabalar sarfedildiği

ifade edilmiştir.

Raporda ayrıca AB bankacılık sistemindeki temel riskler ve trendler, riski yaratan faktörler ve

buna etki eden faktörler ele alınmıştır.

Kaynak: Report on Risks and Vulnerabilities of the European Banking Sector

Link:

http://eba.europa.eu/cebs/media/Publications/Other%20Publications/Risk%20report/EBA-Risk-

Assessment-report-2012.pdf

ESMA

Kredi Derecelendirme Kuruluşlarına İlişkin Güncellenmiş İstatistiksel Veriler

ESMA, kredi derecelendirme kuruluşlarının performanslarına ilişkin geçiş matrisleri ve temerrüt

oranlarını da içeren altı aylık güncellenmiş seti yayınlamıştır (15 Haziran 2012). Söz konusu veri

seti 31.12.2011 tarihine kadar yapılmış olan derecelendirmelere ilişkin verileri içermekte olup

Merkezi Derecelendirme Veri Bankası’ndan (The Central Rating Repository-CEREP) temin

edilmiştir.

CEREP Avrupa Birliği’nde lisanslı 16 derecelendirme kuruluşunun verdiği kredi

derecelendirmelerine ilişkin bilgi sunmaktadır. İlk defa 02.02.2012 tarihinde yayınlanan bu veri

bankası her 6 ayda bir güncellenmektedir. CEREP veri bankası yatırımcıların farklı dereceler,

RİSK BÜLTENİFSDFHKSHF RİSK BÜLTENİ

123

AĞUSTOS 2012

Risk Yönetimi Dairesi

29

varlık sınıfları ve coğrafik bölgeler için verilen kredi derecelendirmelerinin performansını ve

güvenirliğini değerlendirmelerine olanak sağlamaktadır.

Kaynak: ESMA Publishes Updated Statistical Data on Credit Rating Agencies

Link: http://cerep.esma.europa.eu/cerep-web

IOSCO

Kredi Temerrüt Swap Piyasasına İlişkin Rapor Uluslararası Menkul Kıymet Komisyonları Örgütü (IOSCO- International Organization of

Securities Commissions), kredi temerrüt swaplarına (CDS) ilişkin devam eden düzenleme

tartışmaları hakkında bilgi vermeyi ve bu finansal swap anlaşmalarıyla ilgili temel politika

konularına ışık tutmayı amaçlayan bir rapor yayımlamıştır (16 Haziran 2012). Bu kapsamda CDS

piyasasının hızlı bir değişim içerisinde olduğu, son birkaç yıldan bu yana CDS sözleşmelerinin

daha standart hale geldiği, işlemlerin elektronik ortamda yapılmasında ve alım satımların merkezi

takasında artış gözlemlendiği vurgulanmıştır. Ayrıca büyük miktardaki CDS verisinin kamuya

açıldığı ve çok fazla sayıda araştırmanın CDS’in global finans piyasalarındaki rolünü

değerlendirmek amacıyla yapıldığı belirtilmiştir. IOSCO’nun söz konusu Rapor’u özet olarak

aşağıdaki konuları içermektedir:

Ø CDS sözleşmelerinin temel işlevi ve piyasa büyüklüğü

Ø CDS piyasasının özellikleri

• Sözleşme standartları

• Piyasa yapısı

• Karşı taraf kredi riski ve teminatlandırma

• CDS fiyatları ve tahvil spreadleri

• Basel III’de CDS’in rolü

Ø CDS’in tahvil piyasası üzerindeki etkisi

• CDS’in kredi spreadleri ve kredi verenleri teşvik eden hususlar üzerindeki etkisi

• CDS’in altta yatan tahvillere ilişkin ikincil piyasa üzerindeki etkisi

• CDS’in fiyat tespit sürecindeki rolü

RİSK BÜLTENİFSDFHKSHF RİSK BÜLTENİ

123

AĞUSTOS 2012

Risk Yönetimi Dairesi

30

Kaynak: The Credit Default Swap Market Report

Link: http://www.iosco.org/library/pubdocs/pdf/IOSCOPD385.pdf

BIS

When capital adequacy and interest rate policy are substitutes (and when they are not), Stephen G Cecchetti ve Marion Kohler, Çalışma Raporu No 379, Mayıs 2012

İhtiyati araçlar, finansal krizlerin sıklık ve şiddetini azaltmayı amaçlayan makroihtiyati politika

hedeflerinin gerçekleştirilmesi için yaygın olarak kullanılan araçlar olarak görülmektedir. Faiz

oranları da geleneksel olarak makro istikrar hedeflerinden düşük veya sabit enflasyon ile

gerçekleştirilebilir veya sabit büyüme oranlarına ulaşma araçları olarak görülmektedir. Ancak

makroekonomik düzeyde, bu iki grup politika araçlarının pek çok ortak noktaları vardır. Bu

çalışmada sermaye yeterliliği gereklilikleri ile faiz oranlarının ekonominin istikrara kavuşturulması

amacına ulaşılmasında birbirlerini ne dereceye kadar ikame edebildiklerine ilişkin basit bir

makroekonomik model kullanılmaktadır. Modele göre geleneksel para politikası amaçlarının

gerçekleştirilmesinde ikisi birbirini ikame etmektedir. Çalışmada ayrıca ilkesel olarak finansal

istikrar hedeflerinin gerçekleştirilmesinde her ikisinin de kullanılabileceği gösterilmektedir. Bu da

makroihtiyati ve geleneksel para politikası araçlarının kullanımında bir koordinasyon ihtiyacını

ortaya koymaktadır. Bu ihtiyacın uzantıları makroekonomik ve finansal istikrar ortak hedeflerini

gerçekleştirecek politika çerçevesinin oluşturulmasında da ortaya çıkmaktadır.

Kaynak: When Capital Adequacy and Interest Rate Policy Are Substitutes (And When They Are Not)

Link: http://www.bis.org/publ/work379.pdf

Systemic risk in global banking: what can available data tell us and what more data are needed? Eugenio Cerutti, Stijn Claessens ve Patrick McGuire, Çalışma Raporu No: 376, Nisan 2012

Son kriz, finansal dünyanın birbiriyle nasıl bağlantılı olduğunu göstermiştir. Bir bölgede veya

varlık sınıfında meydana gelen şoklar tüm dünya piyasa yada kurumlarının istikrarı üzerinde etkili

olabilmektedir. Sistemik risk analizleri de finansın uluslararası boyutlarını tam kavrayamayan ve

RİSK BÜLTENİFSDFHKSHF RİSK BÜLTENİ

123

AĞUSTOS 2012

Risk Yönetimi Dairesi

31

tutarlılık gösteremeyen veri sorunlarından olumsuz etkilenmektedir. Mevcut veriler daha etkin

olarak kullanılabilirken, uluslararası sistemdeki risklerin en basit düzeyde ölçümleri için bile

otoriteler ve diğer kuruluşların daha çok ve daha iyi veriye ihtiyacı vardır. Benzer şekilde piyasa

katılımcıları da toplam pozisyonları ve bağlantıları doğru şekilde izleyebilmek ve fiyatlayabilmek

için daha iyi veriye ihtiyaç duymaktadır. Arasında BIS uluslararası bankacılık istatistiklerinin

geliştirilmesi ve G20 Veri Boşlukları Girişimlerinin yer aldığı devam eden girişimler, veri açıklarını

kapatmaya yardımcı olacaktır.

Kaynak: Systemic Risk in Global Banking: What Can Available Data Tell Us And What More Data Are Needed?

Link: http://www.bis.org/publ/work376.pdf

Quarterly Review BIS’in üç aylık bülteninin (Quarterly Review) Haziran 2012 sayısında artan kaygılarla beraber

finansal piyasalarda volatilitenin yükselişi ele alınmıştır. Son üç ayda finansal piyasalarda dikkatler

global bir iyileşme umudundan uzaklaşıp Avrupa ile ilgili kaygılara odaklanmıştır. Avrupa Merkez

Bankası’nın uzun vadeli finansman operasyonlarını takiben genel yaklaşım iyileşmiş, Amerika’nın

olumlu ekonomik verileriyle ekonomik iyileşme umutları artmıştır.

Bültende uluslararası bankacılık ve finans alanlarına ilişkin BIS verilerine ve ayrıca aşağıda konu

başlıkları bulunan 3 adet makaleye yer verilmektedir:

1-Yükselen piyasalarda döngüye ters politikalar

2-Eurodolar bankacılığı ve döviz uluslararasılaşması

3-Yükselen Asya’da merkez bankası bilançolarının büyümesi: riskler nelerdir?

Kaynak: BIS Quarterly Review, June 2012

Link: http://www.bis.org/publ/qtrpdf/r_qt1206.htm

Yıllık Faaliyet Raporu

BIS, 1 Nisan 2011-31 Mart 2012 dönemine ilişkin yıllık faaliyet raporunu yayınlanmıştır. Rapora

göre dengeli ve kendini besleyebilen bir büyüme yakalayabilmek için dünya ekonomisinin halen,

RİSK BÜLTENİFSDFHKSHF RİSK BÜLTENİ

123

AĞUSTOS 2012

Risk Yönetimi Dairesi

32

finansal krizden geriye kalan bazı konuların üstesinden gelmesi gereklidir. Kısır döngüler farklı

yollarla hem gelişmiş hem de gelişmekte olan ekonomilerin geçişini engellemektedir. 82 inci

faaliyet raporu, önceki yılın analizinin (2.Bölüm) ardından, bu kısır döngünün temel yönlerini ele

almaktadır: tamamlanmamış yapısal uyum çalışmaları (3.bölüm), para politikası (4.bölüm) ve

maliye politikasının (5.bölüm) mevcut hallerindeki riskler ve devam eden finansal reformlar

(6.bölüm). İlk bölümde ise 2-5 arası bölümlerdeki başlıklar ve politika sonuçları özetlenmekte ve

bunlar özel bir bölümde de Avrupa Para Birliği sorunları kapsamında incelenmektedir.

Kaynak: 82nd Annual Report, 1 April 2011– 31 March 2012

Link: http://www.bis.org/publ/arpdf/ar2012e.pdf

DÜNYA BANKASI

Financial Globalization in Emerging Countries: Diversification vs. Offshoring; Francisco Ceballos, Tatiana Didier, Sergio L. Schmukler, WPS 6105; Haziran 2012 Finansal küreselleşme makro finansal etkileri ve giderek artan önemi sebebiyle 1990’ların

başından bu yana dikkat çeken bir kavramdır. Bu çalışmada finansal küreleşmenin iki farklı yönü

ele alınmıştır: çeşitlendirme ve offshore. Çeşitlendirme yabancı varlık yükümlülüklerin ülkelerin

portföyündeki ağırlığının artmasıdır. Offshore ise finansal faaliyetlerin uluslararası piyasalara

kaymasıyla alakalıdır. Makalede öncelikle varlıkları kimin elde tuttuğuna daha sonra ise işlemlerin

nerelerde yapıldığına odaklanılmıştır. Yerli yatırımcının yurtdışı yatırımları keşfetmesi, yabancı

yatırımcıların ise kendi ülkelerine daha çok yatırım yapmasıyla birlikte çeşitlendirme yoluyla olan

küreselleşme 2000’lerde artış göstermiştir. Buna karşın offshore yoluyla küreselleşme, ülkeler ve

piyasalar bazında daha karışık bir yol izlemiştir. Bu çalışmada gerek çeşitlendirme gerekse de

offshore ile gelişmekte olan ülkelerde finansal faaliyetlerin geliştirildiği sonucuna ulaşılmıştır.

Kaynak: Financial Globalization in Emerging Countries:Diversification vs. Offshoring

Link: http://go.worldbank.org/4YAFJQXML0

RİSK BÜLTENİFSDFHKSHF RİSK BÜLTENİ

123

AĞUSTOS 2012

Risk Yönetimi Dairesi

33

Bank Ownership and Credit Over The Business Cycle : Is Lending By State Banks Less Procyclical? Ata Can Bertay, Aslı Demirgüç-Kunt, Harry Huizinga, WPS 6110; Haziran 2012 Bu çalışmada özellikle iyi yönetilen ülkelerde kamu bankalarından alınan kredilerin özel

bankalardan alınan kredilere nazaran ön-döngüsel (procyclical) olduğu ortaya konmaktadır.

Yüksek gelirli ülkelerde bile kamu bankalarından sağlanan borçlanma ters döngüseldir. Bunun

yanında yükümlülük tarafında ise özellikle iyi yönetilen ülkelerde piyasalarda küçük balon oluştuğu

zamanlarda potansiyel olarak istikrarsız görünen mevduat dışı kaynaklarını artırmışlardır. Kamu

bankalarında batık kredi oranı bir döngü boyunca daha dengeli raporlanmıştır. Bu çalışmada kamu

bankalarının finansal istikrarsızlığın yaşandığı dönemlerde kredilerin istikrarının sağlanmasında

önemli bir rol oynayabileceği sonucuna ulaşılmıştır. Ancak kamu bankalarının kredi tahsise ilişkin

sicilinin oldukça zayıf olması bu bankaların kısa vadeli ters döngüsel bir araç olarak

kullanılabilirliğinin sorgulanmasına yol açmaktadır.

Kaynak: Bank Ownership and Credit over the Business Cycle

Link: http://go.worldbank.org/5AC2IPTEH0

B. HABERLER

1. VOB: İkinci Türkiye Türev Konferansı

Vadeli İşlem ve Opsiyon Borsası A.Ş.’nin (VOB) geçen yıl da ana sponsor olduğu ve

19-20 Eylül 2011 tarihlerinde birincisi düzenlenen "Türkiye Türev Konferansı”nın (Turkish

Derivatives Conference) ardından, türev piyasaların saygın uluslararası çatı örgütleri olan Future

Industry Association (FIA) ve Institute for Financial Markets (IFM) 13-14 Kasım 2012

tarihlerinde "İkinci Türkiye Türev Konferansı”nı düzenleme kararı almıştır. İki gün sürecek olan

konferansa dünyanın önde gelen borsalarından ve aracı kuruluşlarından temsilciler, kurumsal

yatırımcılar, teknoloji şirketleri ile çözüm ortakları ve sektör profesyonelleri katılacaktır.

Konferans boyunca sektördeki son eğilimler, uzman görüşleri, yeni piyasa ürünleri ve

uygulamaları tartışılacaktır.

Kaynak: Vadeli İşlem ve Opsiyon Borsası A.Ş.

Link: http://www.vob.org.tr/VOBPortalTur/HomePage.aspx

RİSK BÜLTENİFSDFHKSHF RİSK BÜLTENİ

123

AĞUSTOS 2012

Risk Yönetimi Dairesi

34

2. FSB Bölgesel Danışma Grubu Avrupa Ülkeleri Toplantısı İkinci FSB Bölgesel Danışma Grubu Avrupa Ülkeleri toplantısı Basel’de yapılmıştır (27 Nisan

2012). Üye ülkeler gölge bankacılık sistemi için değişen politika çerçevesini, G-SIFI politikalarının

yerli sistemik açıdan önemli bankalar ve bankacılık dışı varlıklara doğru genişletilmesi ve Avrupa

finans sektöründe kaldıraçların azaltması süreçlerini tartışmışlardır.

Kaynak: Second Meeting of the Financial Stability Board Regional Consultative Group for Europe

Link: http://www.financialstabilityboard.org/press/pr_120427a.pdf

3. FSB Bölgesel Danışma Grubu Asya Ülkeleri Toplantısı

Negara, Malezya’da Asya FSB Bölgesel Danışma Grubu toplantısı düzenlenmiştir (14 Mayıs 2012).

Üye ülkeler; zayıflıklar ve bölgesel finansal istikrar, Avrupa’da finansal kuruluşların kaldıraçlarının

azaltılmasının, özellikle makro ekonomiye etkileri bakımından, piyasalara ve likiditeye etkileri

tartışılmıştır.

Kaynak: Second Meeting of the Financial Stability Board Regional Consultative Group for Asia

Link: http://www.financialstabilityboard.org/press/pr_120514.pdf

4. FSB Bölgesel Danışma Grubu Amerika Ülkeleri Toplantısı

İkinci FSB Amerika Ülkeleri Bölgesel Danışma Grubu toplantısı Santiago, Şili’de düzenlenmiştir

(25 Mayıs 2012). Toplantıda ekonomide yaşanan gelişmelerin etkileri ile bölgesel finansal istikrarın

potansiyel zayıflıkları ele alınmıştır. Toplantıda ayrıca ana ülke – ev sahibi ülke (Home-Host)

arasındaki bilgi paylaşımlarının mevcut uygulamaları ve denetimlerin temel zorlukları ile

gelişmekte olan piyasalar ve gelişmekte olan ekonomilere ilişkin küresel düzenlemelerin etkileri

tartışılmıştır.

Kaynak: Second Meeting of the Financial Stability Board Regional Consultative Group for the Americas

Link: http://www.financialstabilityboard.org/press/pr_120525.pdf