bankaların i̇tibar riski ve türk bankacılık sisteminde i̇tibar riskine dair vakalar aysel...
DESCRIPTION
Bankaların İtibar Riski ve Türk Bankacılık Sisteminde İtibar Riskine Dair Vakalar - Aysel GÜNDOĞDUTRANSCRIPT
![Page 1: Bankaların i̇tibar riski ve türk bankacılık sisteminde i̇tibar riskine dair vakalar aysel gündoğdu](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022020123/559a55c31a28abe9788b477d/html5/thumbnails/1.jpg)
Bankaların İtibar Riski ve Türk Bankacılık Sisteminde İtibar Riskine Dair Vakalar
Yrd. Doç. Dr. Aysel GÜNDOĞDU
![Page 2: Bankaların i̇tibar riski ve türk bankacılık sisteminde i̇tibar riskine dair vakalar aysel gündoğdu](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022020123/559a55c31a28abe9788b477d/html5/thumbnails/2.jpg)
Yrd.Doç.Dr. Aysel GÜNDOĞDU Haliç Üniversitesi
![Page 3: Bankaların i̇tibar riski ve türk bankacılık sisteminde i̇tibar riskine dair vakalar aysel gündoğdu](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022020123/559a55c31a28abe9788b477d/html5/thumbnails/3.jpg)
Bankacılık bir risk yönetme sanatıdır. Risksiz, bankacılık faaliyeti düşünülemez.
Güven unsuru, bankacılık sisteminin olmazsa olmazıdır.
Yatırımcılar güvenmedikleri bir sisteme para yatırmak istemezler.
![Page 4: Bankaların i̇tibar riski ve türk bankacılık sisteminde i̇tibar riskine dair vakalar aysel gündoğdu](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022020123/559a55c31a28abe9788b477d/html5/thumbnails/4.jpg)
İtibar, her kurum ve sektör için önemlidir. Ancak, bankacılık için önemi ayrı bir boyuttadır.
Bankacılık, bütünü ile itibar işidir.
![Page 5: Bankaların i̇tibar riski ve türk bankacılık sisteminde i̇tibar riskine dair vakalar aysel gündoğdu](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022020123/559a55c31a28abe9788b477d/html5/thumbnails/5.jpg)
Bankalar, ekonominin her yerine nüfuz etmiş kuruluşlardır.
Bankalar, ülke ekonomisinde reel ve finansal sektör arasında aracı olan kurumlardır.
![Page 6: Bankaların i̇tibar riski ve türk bankacılık sisteminde i̇tibar riskine dair vakalar aysel gündoğdu](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022020123/559a55c31a28abe9788b477d/html5/thumbnails/6.jpg)
Bankalar, emanet tasarruf taşıyan, ekonominin lokomotifi konumundaki hayati kuruluşlardır.
Bankacılık sistemi, hem bankalar tarafından hem de dışarıdan tehdit edilmektedir.
Yatırımcının korunması ve ekonomiye zarar gelmemesi için bankacılık sisteminin itibar riskine karşı denetlenmesi ve düzenlenmesi bir gerekliliktir.
![Page 7: Bankaların i̇tibar riski ve türk bankacılık sisteminde i̇tibar riskine dair vakalar aysel gündoğdu](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022020123/559a55c31a28abe9788b477d/html5/thumbnails/7.jpg)
Finansal anlamda başarılı olamaması, Finansal sonuçların makyajlanması, Banka sahipleri ve üst düzey yöneticiler hakkında
kuşkular, Sunulan hizmetlerin kalitesinin düşüklüğü,
Zayıf sosyal sorumluluk anlayışı,
Etik kurallara uymama, Yasal olmayan işlemler nedeni ile bankanın
geçireceği hukuki süreçler, İdari ve adli suç dosyalarının kabarıklığı
![Page 8: Bankaların i̇tibar riski ve türk bankacılık sisteminde i̇tibar riskine dair vakalar aysel gündoğdu](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022020123/559a55c31a28abe9788b477d/html5/thumbnails/8.jpg)
Bankaların yalnızca finansal işlemlerdeki riski değil, aynı zamanda ölçülemeyen ve soyut olan riskleri de oldukça önemlidir.
Evet, Dünyanın en güçlü, en büyük ve en güvenilir bankasının bile itibar riski vardır. İtibar yönetimi, bir süreç olduğuna göre riskin ne zaman gerçeklşeceği belli olmaz.
![Page 9: Bankaların i̇tibar riski ve türk bankacılık sisteminde i̇tibar riskine dair vakalar aysel gündoğdu](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022020123/559a55c31a28abe9788b477d/html5/thumbnails/9.jpg)
Ülke Ekonomisinden Kaynaklanan Riskler
Bankacılık Sisteminden Kaynaklanan Riskler
Bankanın Kendisinden Kaynaklanan Riskler
![Page 10: Bankaların i̇tibar riski ve türk bankacılık sisteminde i̇tibar riskine dair vakalar aysel gündoğdu](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022020123/559a55c31a28abe9788b477d/html5/thumbnails/10.jpg)
İstikrarsız Büyüme Oranları
Yüksek Enflasyon
Yüksek İşsizlik
Cari Açık Sorunu
Yapısal Düzenlemelerin Yoksunluğu
Politik Risk
![Page 11: Bankaların i̇tibar riski ve türk bankacılık sisteminde i̇tibar riskine dair vakalar aysel gündoğdu](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022020123/559a55c31a28abe9788b477d/html5/thumbnails/11.jpg)
Sisteme güven azalır. Yatırımcı kaçabilir.
Bankanın bilanço hedefleri sapabilir.
Panik durumunda likidite sorunu yaşanabilir.
Banka, dağıttığı kredileri geri çağırabilir.
Aktif-pasif yönetimi zorlaşabilir.
![Page 12: Bankaların i̇tibar riski ve türk bankacılık sisteminde i̇tibar riskine dair vakalar aysel gündoğdu](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022020123/559a55c31a28abe9788b477d/html5/thumbnails/12.jpg)
Kredi sorunu ortaya çıkabilir.
Panik nedeni ile mevduat bulma zorluğu yaşamasına neden olabilir.
Bankacılık krizine neden olabilir.
![Page 13: Bankaların i̇tibar riski ve türk bankacılık sisteminde i̇tibar riskine dair vakalar aysel gündoğdu](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022020123/559a55c31a28abe9788b477d/html5/thumbnails/13.jpg)
Mevcut müşteriler bankadan vazgeçebilir. Yeni müşterilerin kazanılması zorlaşabilir.
Bankanın planladığı ortaklık ve işbirlikleri
olumsuz etkilenebilir.
Nitelikli insan kaynağının tercih ettiği bir banka imajı ortadan kalkabilir.
![Page 14: Bankaların i̇tibar riski ve türk bankacılık sisteminde i̇tibar riskine dair vakalar aysel gündoğdu](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022020123/559a55c31a28abe9788b477d/html5/thumbnails/14.jpg)
Evet suçtur.
5411 sayılı Bankacılık Kanunu’nun 74. maddesine göre; yazılı ve görsel basın araçları ile bir bankanın itibarını kırabilecek veya şöhretine ya da servetine zarar verebilecek bir hususa kasten sebep olunamaz ya da bu yolla asılsız haber yayılamaz.
Cezası: 1 yıldan 3 yıla kadar hapis ve 1000 günden 2000 güne kadar adlî para cezası
![Page 15: Bankaların i̇tibar riski ve türk bankacılık sisteminde i̇tibar riskine dair vakalar aysel gündoğdu](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022020123/559a55c31a28abe9788b477d/html5/thumbnails/15.jpg)
◦ Sermaye ve Likidite Yetersizliği ◦ Halka İlişkiler ◦ Yetersiz Yasal Düzenleme ve Denetleme ◦ Hizmet Kalitesinin Düşüklüğü ◦ Kurucuların ve Üst Yönetimin Karar, Davranışları ◦ Siyasi Yaklaşımlar ◦ Kötü İnsan Kaynakları Uygulamaları ◦ Haksız Rekabet ◦ Etik Olmayan Unsurlar ◦ Aşırı Risk Alma ◦ Yüksek Ücret ve Kesintiler ◦ Sır Saklama Yükümlülüğünün Yerine Getirilmemesi
![Page 16: Bankaların i̇tibar riski ve türk bankacılık sisteminde i̇tibar riskine dair vakalar aysel gündoğdu](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022020123/559a55c31a28abe9788b477d/html5/thumbnails/16.jpg)
Bankalar için en önemli finansal itibar göstergeleridir.
Sermaye yeterlilik oranı güçlü olan bir bankaya uzun vadede yaklaşım da olumlu olacaktır.
Hem bankacılık sisteminin hem de bankanın sermaye ve likidite oranları kurumsal itibar yönetimini etkileyen finansal oranlardır.
Basel Uzlaşısına göre bankaların sermaye yeterlilik oranı en az %8 olmalıdır.
Vaka: 2000-2001 Bankacılık krizleri
![Page 17: Bankaların i̇tibar riski ve türk bankacılık sisteminde i̇tibar riskine dair vakalar aysel gündoğdu](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022020123/559a55c31a28abe9788b477d/html5/thumbnails/17.jpg)
Her müşteriye eşit mesafede olma ve standart hizmeti verme
Vaka: Gezi Parkı olaylarında özel bir bankanın genel müdürünün taraflı olarak nitelendirilebilecek açıklaması.
![Page 18: Bankaların i̇tibar riski ve türk bankacılık sisteminde i̇tibar riskine dair vakalar aysel gündoğdu](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022020123/559a55c31a28abe9788b477d/html5/thumbnails/18.jpg)
Herkes banka kuramaz. Banka kurabilmek için sadece sermaye yeterli değildir.
Banka kurucularının iflas etmemiş olma, hırsızlık, rüşvet, zimmet, dolandırıcılık gibi suçlar işlememiş olma, gerekli itibara sahip olma, dürüst ve şeffaf olmaları gerekmektedir.
Vaka: Bir kamu bankasının genel müdürünün rüşvet ve dolandırıcılık suçundan gözaltına alınması.
![Page 19: Bankaların i̇tibar riski ve türk bankacılık sisteminde i̇tibar riskine dair vakalar aysel gündoğdu](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022020123/559a55c31a28abe9788b477d/html5/thumbnails/19.jpg)
Hizmet kalitesi ve standardı konusunun önemi
Rekabetin artması ile inovasyon çalışmaları önem kazanıyor.
Vaka: Bir kamu bankasının devletin veznesi görevi nedeni ile oluşturduğu uzun kuyruklar
![Page 20: Bankaların i̇tibar riski ve türk bankacılık sisteminde i̇tibar riskine dair vakalar aysel gündoğdu](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022020123/559a55c31a28abe9788b477d/html5/thumbnails/20.jpg)
Ülkemizde düzenleme ve denetleme otoritelerinin eksikliği, yasal düzenlemelerin yetersizliği ile birlikte 1982 yılında “Banker” olayları,
2000–2001 dönemindeki bankacılık kaynaklı iki önemli krize neden olmuştur.
Türk halkının birikimlerini teslim ederken bankalara karşı tereddüt içinde olma durumu bu bozuk temel üzerine kurulan talihsiz olaylara dayanmaktadır.
![Page 21: Bankaların i̇tibar riski ve türk bankacılık sisteminde i̇tibar riskine dair vakalar aysel gündoğdu](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022020123/559a55c31a28abe9788b477d/html5/thumbnails/21.jpg)
Bankalar, siyasi ortamlardan uzak durmalıdır.
Tarafsız olmalıdırlar.
Vaka: Bir katılım bankasının siyasi çevrede yaşadığı itibar sorunu
![Page 22: Bankaların i̇tibar riski ve türk bankacılık sisteminde i̇tibar riskine dair vakalar aysel gündoğdu](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022020123/559a55c31a28abe9788b477d/html5/thumbnails/22.jpg)
İstikrarlı büyüme ve planlı insan kaynağı
Agresif büyüme, kriz dönemlerinde hızlı işten çıkarmalar
Vaka: Zira 2008 küresel finans krizinin yarattığı gergin ortamda Türkiye’de bir özel banka 1000 çalışanının sözleşmesini mesai saati bitiminde fesh etmiştir.
![Page 23: Bankaların i̇tibar riski ve türk bankacılık sisteminde i̇tibar riskine dair vakalar aysel gündoğdu](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022020123/559a55c31a28abe9788b477d/html5/thumbnails/23.jpg)
Rekabet Kurumu’nun faaliyetlerini denetlediği sektörlerin başında bankacılık gelmektedir.
Vaka: Kredi kartı ihraç eden 12 bankanın kredi kartı alışveriş ve gecikme faizi oranlarını da kapsayacak şekilde faiz oranlarını anlaşarak belirlediği tespit edilmiştir.
![Page 24: Bankaların i̇tibar riski ve türk bankacılık sisteminde i̇tibar riskine dair vakalar aysel gündoğdu](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022020123/559a55c31a28abe9788b477d/html5/thumbnails/24.jpg)
Türkiye Bankalar Birliği “Bankacılık Etik İlkeleri”
Bankalar dürüst, tarafsız, güvenilir, saydam, topluma yararlı, çevreye saygılı kuruluşlar olmalıdır.
Çalışanların haklarını gözetmeli, müşterilerini bilgilendirip onların sırlarını saklamalıdırlar.
Vaka: Yazılı ve görsel basında çıkan müşteri mağduriyet haberleri, bankalar hakkında olumsuz bir algı yaratmaktadır.
![Page 25: Bankaların i̇tibar riski ve türk bankacılık sisteminde i̇tibar riskine dair vakalar aysel gündoğdu](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022020123/559a55c31a28abe9788b477d/html5/thumbnails/25.jpg)
Bankalar, risk almalıdır. Ancak, aşırı risk almaları, ciddi riskler doğurabilecektir.
Türkiye’de yetersiz yasal düzenlemeler nedeni ile aşırı risk alan bankalar, krizlere neden olmuş ve halkın sisteme karşı olan güveni sarsılmıştır.
Vaka: 2000-2001 Bankacılık krizleri sonucunda TMSF’ye devredilen ve/veya kapatılan bankalar
![Page 26: Bankaların i̇tibar riski ve türk bankacılık sisteminde i̇tibar riskine dair vakalar aysel gündoğdu](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022020123/559a55c31a28abe9788b477d/html5/thumbnails/26.jpg)
Bilanço hedeflerini tutturabilmek için azalan faiz gelirini ücret ve kesintiler ile dengeleme
Bankacılık, her işlem adımından ücret talep eden ve itibarı halk nezdinde zedelenen bir sistem olarak anılmaktadır.
Vaka: Ülkemizdeki bankacılık sisteminin geneli
![Page 27: Bankaların i̇tibar riski ve türk bankacılık sisteminde i̇tibar riskine dair vakalar aysel gündoğdu](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022020123/559a55c31a28abe9788b477d/html5/thumbnails/27.jpg)
Müşteriler, istenilen her türlü finansal ve kişisel bilgiyi banka ile paylaşmaktadırlar.
Bu bilgiler, yetkili olanlardan başkasına açıklanamaz, kendilerinin veya başkalarının yararına kullanılamaz.
Belirtilen yasaklar, görevden ayrıldıktan sonra da devam eder.
![Page 28: Bankaların i̇tibar riski ve türk bankacılık sisteminde i̇tibar riskine dair vakalar aysel gündoğdu](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022020123/559a55c31a28abe9788b477d/html5/thumbnails/28.jpg)
Kuruluşundan beri özel sermayeli olan bir banka, müşterileri ve halk tarafından devlet bankası zannedilmektedir.
Bu durum, bankaya olan güvenin yüksek olduğunu göstermektedir.
![Page 29: Bankaların i̇tibar riski ve türk bankacılık sisteminde i̇tibar riskine dair vakalar aysel gündoğdu](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022020123/559a55c31a28abe9788b477d/html5/thumbnails/29.jpg)
Bankaların İtibarı Zedelenirse;
◦ Ülke ekonomisi kaybeder,
◦ Bankacılık Sistemi kaybeder,
◦ Bankanın kendisi kaybeder,
◦ Banka paniği hatta bankacılık krizi doğabilir,
◦ Halkın bankacılık sistemine olan güveni sarsılır. Bu güveni, geri kazanmak uzun bir süreçtir.
![Page 30: Bankaların i̇tibar riski ve türk bankacılık sisteminde i̇tibar riskine dair vakalar aysel gündoğdu](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022020123/559a55c31a28abe9788b477d/html5/thumbnails/30.jpg)
Bankacılık bir paradokstur.
Kar odaklıdır.
Ama bir kamu malı niteliğinde güven müessesesidir.
Bu paradoks içerisinde bankanın dengeli bir kurumsal itibar yönetimi sağlaması gerekir.
![Page 31: Bankaların i̇tibar riski ve türk bankacılık sisteminde i̇tibar riskine dair vakalar aysel gündoğdu](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022020123/559a55c31a28abe9788b477d/html5/thumbnails/31.jpg)
Bankacılık İtibarını korumak için; ◦ İyi bir Ekonomi Yönetimi, İstikrarlı Bir Ortam, ◦ Yeterli Yasal Düzenleme ve Denetleme, ◦ Dürüst, Tarafsız, Şeffaf Bankalar, ◦ Sağlam Sermaye Yapısı, ◦ Aşırı Riskten Kaçınma, ◦ Kalifiye İnsan Kaynağı, ◦ Etik Değerlerin Doğru Anlaşılması, ◦ Üst Yönetimin Önemi, ◦ Standart Hizmet Kalitesi, ◦ Adil Ücret ve Kesintiler Politikası gerekmektedir.
![Page 32: Bankaların i̇tibar riski ve türk bankacılık sisteminde i̇tibar riskine dair vakalar aysel gündoğdu](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022020123/559a55c31a28abe9788b477d/html5/thumbnails/32.jpg)