S 17, ngy 21 thng 04 nm 2016Pht hnh vo Th nm hng tun Hotline: 04.39427689 l Email: khpt@most.gov.vn

BO IN T: hTTp://khOahOcphaTTrIeN.vN

11 10 13Tr em lo b chia s thng tin qu mc trn mng x hi a khoa hc vo li xin li

B KH&CN hin i ha nn hnh chnh, minh bch thng tin

B trng B Khoa hc v Cng ngh (KH&CN) Chu Ngc Anh va k Quyt nh 837/Q-BKHCN ban hnh k hoch ci cch hnh chnh ca b giai on 2016-2020. Theo , b s tip tc xy dng, hon thin h thng vn bn php quy php lut theo hng minh bch, to iu kin thun li nht cho cc t chc, c nhn hot ng trong lnh vc KH&CN, ph hp vi thng l quc t v cam kt ca Vit Nam. K hoch ny c mc tiu tip tc y mnh ci cch th tc hnh chnh theo hng n gin, d tip cn v d thc hin nhm to s bnh ng, thng thong, thun li, minh bch, hng ti nn hnh chnh phc v t chc, c nhn, gp phn ci thin mi trng kinh doanh, nng cao nng lc cnh tranh quc gia; ci cch th tc hnh chnh gia cc n v thuc b v trong tng n v thuc b.

V ci cch ti chnh cng, b s xy dng k hoch, d ton ngn sch nh nc trung hn v hng nm; phn b, cn i ngn sch nh nc, qun l chi tiu hiu qu. c bit, hin i ha nn hnh chnh, b tip tc t chc thc hin trin khai cc ch trng, chin lc, c ch, chnh sch, chng trnh, k hoch, n v pht trin ng dng cng ngh thng tin phc v cng tc qun l ca b.

B KH&CN cng s kin ton h thng t chc b my, tip tc i mi c ch ti chnh cho hot KH&CN v c ch t ch, t chu trch nhim ca cc t chc KH&CN cng lp; tip tc trin khai c hiu qu h thng qun l cht lng theo tiu chun quc gia TCVN ISO 9001:2008 vo hot ng ca cc c quan, t chc thuc h thng hnh chnh nh nc...

Bch Ngc

4

pgS phm hong hip: Nghin cu ton hc nh pht trin th thao

5

Nhng khm ph th v v o c

Lm ch cNg Ngh SN xuT v TINh ch TITaN (TraNg 2) n LaI chu NuI TrNg ThNh cNg Ng TrNg h ThO (TraNg 6)

i mi, cng khai, chng minh hiu qu u t cho khoa hc

xem TraNg 8 - 9Bi trn ng Lng, on giao vi chn cu vt vnh ai 2, h Ni. nh: L hiu

7

l lng gia tri h H Ni

Bc xc ca x hi l t hng cho khoa hc

n 50% bi h Ni l ccbon en gy ung th phi n ung th, tiu ng v khng kh bn

n chu thi nhiu thy ngn nht th gii

Thi tit chm h l lc ngi dn cc thnh ph ln, c bit l H Ni, bt u cm thy ngp th bi khi bi. ng lo hn, cc thit b o c, quan trc mi trng pht hin thy ngn trong khng kh ti mt im Th .

Thy ngn

2 Th nm, ngy 21 thng 04 nm 2016, S 17THI S

Th tng Nguyn xun phc pht biu ti cuc hp v bin i kh hu sng 19/4. nh: TTxvN

Thi Nguyn cn khuyn khch doanh nghip pht trin cy ch

y l pht biu ca Th trng B KH&CN Trn Vn Tng trong bui lm vic vi UBND tnh Thi Nguyn ngy 19/4. Theo Th trng, pht trin sn phm ch lc ca a phng l cy ch, UBND tnh cn ch o S KH&CN r sot li din tch, ging ch, k thut canh tc, quy trnh ch bin, bo qun, xy dng th trng, phi hp vi cc n v chc nng ca b a vo chng trnh pht trin sn phm quc gia nhm nng cao thng hiu, gi tr sn phm.

Ti bui lm vic, lnh o tnh ngh B KH&CN hng dn c th vic thc hin nh mc chi tiu i vi nhim v khoa hc s dng ngn sch nh nc; to iu kin cho cc t chc KH&CN ca tnh tham gia thc hin cc nhim v xut, t hng vi b Th trng cho bit s giao cho cc v, vin tip thu v phi hp vi tnh gii quyt.

Thy hNg

Hi Phng chuyn giao cc m hnh c kh nng ng dng

y l mt trong nhng nhim v trng tm giai on 2016-2017 ca S KH&CN Hi Phng. Thng tin c ng Nguyn Vn An - Gim c S KH&CN - bo co ti bui lm vic vi on cng tc ca B KH&CN. Theo , nm 2017 Hi Phng s tip tc trin khai cc hot ng h tr doanh nghip; chuyn ha, xy dng v chuyn giao cc m hnh ng dng mi c kh nng ng dng ti Hi Phng vo sn xut v i sng...

Ph V trng V Pht trin KH&CN a phng Trn Vn Quang nh gi cao kt qu hot ng ca s trong nm qua, c bit l vic xy dng l trnh i mi cng ngh, hot ng ca Sn giao dch cng ngh v thit b, hot ng ng dng mN

Lm ch cng ngh sn xut v tinh ch titan

PGS-TS Phan nh Tun cng cc nh khoa hc thuc i hc Bch khoa TPHCM s dng cng ngh clo ha nghin cu sn xut v tinh ch TiCl4 t sa khong ven bin Vit Nam v ch to bt TiO2.

Theo TS Tun, vic nghin cu thnh cng cng ngh ch bin tinh qung titan s gip cc cng ty, cc nh nghin cu lm ch mt cng ngh mi, dn dn lm ch cng ngh ch bin su titan (t sn xut th quy m phng th nghim n pilot v tin ti sn xut quy m ln). Hin Tp on nng lng i Dng, Cng ty TNHH Tn Pht (Bnh nh), Tp on khong sn Qung Nam rt mong mun c sm chuyn giao cng ngh gii quyt bi ton v titan hin nay. ka

Chng trnh h tr i mi sng to bt u nhn h s

Chng trnh i tc i mi sng to Vit Nam - Phn Lan giai on 2 (IPP2) cho bit bt u nhn cc xut cho chng trnh h tr pht trin o to v i mi sng to v khi nghip. y l chng trnh dnh cho cc trng i hc v cc c s gio dc - o to, khng phn bit cng lp hay t nhn. Nu l c s o to nc ngoi, cn c giy php hot ng chnh thc ti Vit Nam.

Chng trnh s cung cp cc h tr bao gm chng trnh o to tp trung cho ging vin ngun, cung cp hc liu v ni dung o to km vi cc h tr nng cao nng lc, gii thiu cc chuyn gia v t chc i tc quc t. Hn np xut hp tc n ngy 9/5/2016. Website: http://www.ipp.vn.

Thch ThO

y l mt trong 9 nhim v c t ra ti cuc hp ln th VII y ban quc gia v bin i kh hu (BKH) sng 19/4, vi s ch tr ca Th tng Chnh ph Nguyn Xun Phc v s tham gia ca Ph Th tng Trnh nh Dng cng lnh o cc b, ngnh, chuyn gia t vn. i din B Khoa hc v Cng ngh (KH&CN) c Th trng Phm Cng Tc tham d.

Nm 2015, ThIT hI hN 8.000 T Ng dO Bkh

Bo co ti phin hp B Ti nguyn v Mi trng (TN&MT) cho bit, nm 2015 tnh hnh BKH ti Vit Nam din bin phc tp, nhiu ni nhit thng xuyn vt ngng 400C. y l mc nhit cha tng xy ra sut vi thp k tr li y. nhiu a phng (nh Sa Pa), nhit t ngt gim su cn 12,60C vo gia ma h.

nh hng ca BKH tc ng tiu cc n tnh hnh pht trin kinh t - x hi, gy tn tht ln v ngi v ti sn. Nm 2015, c tnh thin tai lm 154 ngi cht, hn 445.000ha din tch la,

hoa mu b thit hi. c tnh tng thit hi khong 8.114 t ng - B trng B TN&MT Trn Hng H cho bit.

Ph Th tng Trnh nh Dng cho rng, phi gn vic ng ph BKH vi phng, chng thin tai, dch bnh, y mnh phi hp lin ngnh, lin vng; tng bc ti c cu nn kinh t theo hng tng trng xanh, gim pht thi kh nh knh; cn tp trung nh gi tc ng ca BKH i vi tng vng kinh t trng im c th phn b ngun lc ng ph mt cch hiu qu.

Ph Th tng lu vic phi hp lin vng trong ng ph BKH v phi gn ni dung ny vo cc chin lc, k hoch ca cc ngnh, lnh vc v n tng d n. Bi d n l hin thc ha ca cc chin lc, k hoch, l sn phm cui cng to ra sn phm cho x hi. Cn coi vn BKH l mt tiu ch trong thm nh d n - Ph Th tng ni.

BN TN ch ccBON, TNg NNg Lc cNh BO ThIN TaI

Theo B TN&MT, thc t giai on 2011-2015 nng lc d bo, cnh bo phng, chng thin tai, ch ng ng ph vi bin i kh hu c tng cng. c bit, chng trnh KH&CN phc v chng trnh mc tiu quc gia ng ph vi BKH c trin khai t nm 2011 n nay.

Chng trnh tp trung lm r bn cht, c s khoa hc, thc tin ca vn BKH, to c s ra cc nh hng cng ngh, chnh sch v gii php thch ng, gim nh BKH ti nc ta. n nay, hu ht cc ti ca chng trnh c nghim thu theo ng tin , nhiu kt qu nghin cu c gi tr khoa hc v thc tin c chuyn giao ng dng, gp phn nng cao kh nng ch ng ng ph vi BKH ti nc ta.

Trong giai on 2016-2020, bo co ca B TN&MT nu 9 nhim v, trong c nng cao nng lc d bo, cnh bo thin tai, gim st BKH, tm kim cu nn cu h; thc hin ng b cc gii php hn ch tc ng ca triu cng, ngp lt, xm nhp mn do nc bin dng; y mnh nghin cu, ng dng KH&CN, s dng v tit kim nng lng hiu qu, gim pht

thi kh nh knh, tin ti hnh thnh th trng kinh doanh tn ch ccbon trong nc, hi nhp vi th trng quc t.

Th tng Nguyn Xun Phc nh gi, cng tc ng ph BKH Vit Nam c chuyn bin tch cc. Nhiu cng trnh, d n v ng ph BKH c trin khai bc u c kt qu. Tuy nhin, Th tng cng ch ra nhiu bt cp, mt s d n u t cha hiu qu, s dng cng ngh lc hu, gy nhim mi trng. C ch iu phi gii quyt vn lin ngnh, lin vng cn bt cp. Ngun lc cho ng ph BKH hn ch, phn tn, dn tri, cn tnh trng nng u phi .

Th tng yu cu huy ng, a dng ha ngun lc ng ph BKH, u tin cho cc d n, cng trnh trng tm nh xy dng, nng cp h cha nc ngt phc v sn xut, sinh hot, cng c nng cp bin, sng, khc phc st l b bin, b sng, khu vc xung yu. c bit, cn trin khai hiu qu chng trnh ng ph BKH v tng trng xanh, nng cao cng tc d bo, bo v v phc hi rng ngp mn, rng ven bin, y mnh s dng nng lng sch, ti to. Ngoi ra, cn chng tham nhng, tiu cc, lng ph trong vic trin khai cc chng trnh ng ph BKH. Lm BNh

Trong giai on 2016-2020, Vit Nam tp trung nng cao nng lc d bo, cnh bo thin tai, gim pht thi kh nh knh, tin ti hnh thnh th trng kinh doanh tn ch ccbon trong nc, hi nhp vi th trng quc t.

l s tin Chnh ph Nht Bn b sung qu c ch tn ch h tr cc d n nm 2016. Qua c ch ny, Nht Bn h tr cc nc ang pht trin (trong c Vit Nam) 50% s chi ph chuyn i sang cng ngh pht thi ccbon thp, sau s thu li phn tn ch gim pht thi, phc v mc tiu gim pht thi ca Nht Bn.

Vit Nam hng ti kinh doanh tn ch ccbon

40triu USD

Theo B Nng nghip v Pht trin nng thn, Vit Nam l a im l tng cho vic pht trin rng hp th CO2. Rng ti Vit Nam c th hp th CO2 tt hn nhiu so vi rng nhiu quc gia khc. Khi u t cc d n trng rng, nh u t c th quy i t din tch rng hp th lng kh CO2 ra n v gim thi CERs. V d nh 1ha rng hp th khong 1 tn kh CO2 s bng mt n v gim thi CERs. Hin trn th trng quc t, gi giao dch cho mt n v gim thi CERs vo khong trn di 30USD.

3 Th nm, ngy 21 thng 04 nm 2016, S 17THI S

ng Trn vn minh pht biu ti bui ta m v thc thi quyn s hu tr tu trong Tpp sng 20/4. nh: phng hng

Long An nn u tin cng ngh bo qun, ch bin sau thu hoch

y l gi ca nguyn B trng B KH&CN Nguyn Qun ti bui lm vic vi lnh o v doanh nghip tnh Long An. Mt s doanh nghip trn a bn cho bit cn gp nhiu kh khn trong xut khu sn phm nng nghip nh vng mc v truy xut ngun gc, bo qun sau thu hoch, my mc thit b cha hin i; cha xy dng c chui gi tr nng sn bn vng, pht trin thng hiu.

ng Nguyn Qun cho rng Long An cn thay i c cu sn xut nng nghip cho ph hp, khng nn m rng din tch trng la m nn tp trung nng cao nng sut, bo qun, ch bin tt sau thu hoch. Long An nn pht trin nhiu loi cy trng, vt nui mang li gi tr gia tng cao v tp trung u t KH&CN vo thc t sn xut. gIa hN

y mnh nghin cu sn phm y - dc t t bo gc

Cng ty c phn ho - dc phm Mekophar va khi cng d n nghin cu pht trin v sn xut dc phm ti Khu cng ngh cao TPHCM. Mc tiu ca d n l xy dng mt c s nghin cu - sn xut pht trin sn phm v sn xut cc sinh dc phm bng cng ngh sinh hc, cc loi dc phm th h mi, m phm bng cng ngh tin tin.

c bit, d n tp trung nghin cu pht trin sn phm y - dc t t bo gc, xy dng nh my chuyn sn xut nhm thuc Nonbeta Lactam t tiu chun PIC/S (c cht lng t tiu chun theo cng c h thng hp tc thanh tra dc phm) vi sn lng 2 t vin mi nm, p ng nhu cu trong nc v xut khu. vh

Lai to ging bng khng su bng k thut chuyn gene

y l kt qu ti Nghin cu to ging bng khng su v chu thuc tr c bng k thut chuyn gene - m s KC.06.11/11-15, c thc hin t nm 2012. Nhm nghin cu thit k v ti cu trc c 6 vector chuyn gene vo cy bng; lai cc dng ng gene to dng ng thi khng su v thuc tr c; chn c 26 dng trin vng, bao gm 4 dng ng thi khng su v thuc tr c gc glyphosate, lai to thnh cng 14 dng ng thi khng su. Theo nhm nghin cu, trong thi ti cn tip tc nh gi, chn lc v lm thun cc dng chuyn gene th h T1 khng su cao chn dng thun chng hn v cc c tnh nng sinh hc, c tnh khng su cao v n nh. hONg aNh

Tm gii php bo v ngun li hi sn Qung Nam

B KH&CN va ph duyt danh mc ti KH&CN cp quc gia Nghin cu xy dng c s khoa hc v gii php khai thc hp l, bo v ngun li hi sn vng bin Qung Nam v ln cn tuyn chn thc hin trong k hoch nm 2016. Mc tiu ti l cung cp c s khoa hc v thc tin qun l ngh c hiu qu v bn vng ti vng bin tnh Qung Nam cng nh ln cn, xy dng gii php khai thc hp l v bo v ngun li hi sn khu vc nghin cu. Sn phm ti l bo co nh gi hin trng ngun li hi sn vng nghin cu; bo co nh gi hin trng khai thc hi sn; gii php khai thc hp l v bo v hiu qu ngun li hi sn; b c s d liu v ngun li, khai thc v bo v ngun li hi sn... pv

Thng tin ny c a ra ti bui ta m Doanh nghip Vit Nam v mt s vn thc thi quyn s hu tr tu trong Hip nh i tc xuyn Thi Bnh Dng (TPP) do B Khoa hc v Cng ngh (KH&CN) phi hp vi Phng Thng mi v Cng nghip Vit Nam v BSA t chc sng 20/4 ti H Ni.

rI rO T vIc vI phm BN quyN phN mm

Theo ng Roland Chan, 43% s my tnh trn th gii ang dng phn mm khng php hoc gi mo. iu tra ca BSA v Hng d liu quc t IDC cho thy c mi lin h mt thit gia vic dng loi phn mm ny vi tnh trng m c xm nhp my tnh. T l ny l 0,79. Trong s my tnh ca doanh nghip dng phn mm khng php, mt t l ln l do nhn vin t ci t ( cc doanh nghip khng c chnh sch qun l phn mm chnh quy, 59% s

nhn vin dng phn mm khng php thng xuyn).

Hu qu l trung bnh mi c quan, t chc phi chu mt cuc tn cng mng trong mi 7 pht. Cc v xm nhp my tnh ly d liu thng ch c pht hin sau 8 thng, phi mt t 31-58 ngy x l hu qu. Nm 2014, cc cng ty trn th gii tn tht 491 t USD v phn mm c hi. y l l do v sao chng ta cn c hnh ng gim bt him ha tn cng mng - ng Roland Chan nhn mnh.

ng L Ngc Lm - Ph Cc trng Cc S hu tr tu - cho bit: Cc doanh nghip khi b pht hin s dng phn mm khng php trc tin phi g b, mua phn mm bn quyn ci t, sau ty mc vi phm m c hng x l. V d, vic ch c mt my ci phn mm khng php s khc vi nhiu my ci, mt c

nhn s dng tri php khc vi c doanh nghip s dng. Quy m vi phm cng ln th mc x pht cng nng. c bit, cc trng hp b nhc nh m vn ti phm s b x l mnh tay hn.

Theo Ph Chnh thanh tra B Vn ha - Th thao v Du lch Trn Vn Minh, t nm 2006-2015, sau khi thanh tra t xut 541 doanh nghip, c quan chc nng ban hnh ti 499 quyt nh pht hnh chnh, chuyn 1 h s sang c quan iu tra.

dOaNh NghIp phI r SOT LI

Qua cng tc thanh tra, on thanh tra B Vn ha - Th thao v Du lch nhn thy cc doanh nghip c thc trong vic s dng, qun l phn mm my tnh hp php, ng thi xy dng k hoch hng nm mua phn mm my tnh phc v hot ng ca cng ty.

Theo nh gi ca BSA, nu nh nm 2004 t l vi phm bn quyn phn mm my tnh ti Vit Nam l 92% th n nm 2014 t l ny ch cn 81%. Tuy nhin, vn cn khng t doanh nghip Vit Nam gi thi quen s dng phn mm khng php. iu ny cn phi thay i, c bit sau khi Vit Nam tham gia TPP.

khc phc c hin trng ny, trc ht cc doanh nghip phi nhn

thc c nhng mi nguy him e da khi s dng phn mm khng php v sm c bin php phng nga cc cuc tn cng mng.

ng Roland Chan cho rng: Trc ht, cn m bo rng 100% s my tnh trong c quan ang s dng phn mm hp php. Tip , cc doanh nghip cn xy dng chnh sch, quy trnh qun l phn mm, trong lit k cc th tc, quy trnh cho php chng ta tn dng ti a li ch m phn mm hp php mang li. Qua chnh sch ny, chng ta c th kim m nhanh doanh nghip ang s dng phn mm no, phn mm no c mua, phn mm no nhn vin mang ti t ci t vo my tnh c quan (y c coi l khu yu nht trong vic bo v an ton ca c h thng my tnh c quan, c bit trong bi cnh ai cng c thit b di ng, kt ni).

cp ti ni dung ko di thi hn bo h quyn tc gi ln 70 nm v thc thi quyn, bao gm c kh nng truy t hnh s, ng Trn Vn Minh khuyn co: Cng ng doanh nghip cng cn quan tm hn ti vn s hu tr tu, c nhng bc chun b v ti chnh, v nhn lc v v k thut khi hi nhp TPP, chng ta trnh c cc rc ri khiu kin c th xy ra.

hIN LOaN

Cnh bo v nguy c ca vic dng phn mm khng php, ng Roland Chan - Gim c cp cao khu vc chu - Thi Bnh Dng, Lin minh Phn mm (BSA) - cho bit, hnh ng ny c th khin doanh nghip tn tht nng n do l ngun cn ca nhiu cuc tn cng mng quy m ln.

Trc ht, doanh nghip cn m bo 100% s my tnh ang s dng phn mm hp php. Tip , cn xy dng chnh sch, quy trnh qun l phn mm, trong lit k cc th tc, quy trnh cho php tn dng ti a li ch m phn mm hp php mang li - ng Roland Chan.

l s tin x pht vi phm hnh chnh i vi hnh vi sao chp tc phm phn mm my tnh khng c php ca ch s hu. y l kt qu thanh tra t xut 541 doanh nghip vi 27.602 my tnh trong giai on 2006-2015 do B Khoa hc v Cng ngh v B Cng an thc hin.

Phn mm khng php khin doanh nghip tn hi nng

8,61t ng

4 Th nm, ngy 21 thng 04 nm 2016, S 17CHNH SCH

ch gI LI NhNg chNg TrNh ThIT Thc, kh ThI

Ti cuc gp mt cc ban ch nhim chng trnh trng im cp nh nc mi y do B KH&CN t chc, lnh o b cho bit trong giai on 2016-2020, thc hin ch trng ti c cu cc chng trnh trng im quc gia, b ch gi li 6 chng trnh gm KX.01, KC.02, KC.05, KC.08, KC.09 v KC.10. n thi im ny, cc ban ch nhim chng trnh c hon thin v ang gp rt xy dng nhim v nghin cu ca nm 2016.

Nguyn B trng Nguyn Qun nh gi: Chng trnh trng im cp nh nc qua nhiu giai on, n nay c bn thnh cng cc mc khc nhau, gip cho nn mng cng ngh, t nc pht trin, tng cng tim lc KH&CN.

Tuy nhin ng Nguyn Qun cng cho bit, nm 2016, cc chng trnh s c h thng li trnh trng lp vi cc chng trnh quc gia, cc nhim v t ra cng phi thc s cn thit v kh thi.

ng tnh vi nguyn B trng, GS-TS Nguyn V Vit - Ch nhim chng trnh KC.08 (KH&CN phc v phng trnh thin tai, bo v mi trng v s

dng hp l ti nguyn thin nhin) - dn v d: Lnh vc thin tai v mi trng ang ni ln nhiu thch thc rt ln, nht l nm 2015, tnh trng El Nino, xm nhp mn lun l vn thi s. V vy, vic tip tc chng trnh KC.08 giai on 2016-2020 l rt xc ng.

Minh chng v s cn thit ca chng trnh KC.08, ng Vit cho bit, nhng thnh tu v mi trng v phng, chng thin tai nhiu nm qua u xut pht t ti trc y ca B KH&CN, nh d bo hn gip iu hnh sn xut, hay d bo nc v sau khi Trung Quc x nc, gip cc tnh m cng n nc ngt ng thi im

iu ny cho thy vic xy dng nhim v nghin cu phi bm st thc tin. Trc mt s xc nh nhim v nm u. Ban ch nhim chng trnh, B KH&CN phi bit c bc xc ca x hi v y chnh l t hng ca t nc xc nh nhim v nghin cu - TS Vit ni.

i din Ban ch nhim chng trnh KC.09 - nghin cu v bin o - by t bn khon v vic pht trin kinh t bin nh th no m bo an ninh, ch quyn. Lc lng nghin cu v bin mun c s gip v kt

ni ca cc chuyn gia c kin thc chuyn mn su hnh thnh cc ti hu ch.

cN xy dNg h ThNg d LIu ThNg TIN khOa hc

trin khai chin lc pht trin KH&CN, cn xc nh trng tm, trng im. Kinh ph c hn, nhng phi lm c cht lng v hiu qu. c bit, khi xc nh nhim

v, cc nh khoa hc phi tr li c cu hi KH&CN ng gp c g, c th gip g cho s pht trin chung - Th trng B KH&CN Trn Quc Khnh ni.

Theo , vic xy dng k hoch nghin cu c sn phm r rng, c hng gii quyt cc vn trng im, bc xc ca cuc sng l nh hng c lnh o b xc lp vi cc ban ch nhim chng trnh trng

im cp nh nc. Cc gii php cng c bn tho trnh s trng lp, chng cho.

Mt trong cc gii php c ng L Xun nh - Cc trng Cc Thng tin KH&CN quc gia - xut l phi da vo c s d liu thng tin khoa hc. Theo , vic xy dng c s d liu thng tin khoa hc khng ch gip trnh nghin cu trng lp nhng vn c kt qu t trc m cn tr li c cu hi then cht: Nghin cu s ng gp c g cho s pht trin chung ca t nc.

C th, khi thc hin iu kin giao np v cng b thng tin, cc nh khoa hc s phi cp ti nhim v KH&CN c 3 trng thi: ang tin hnh, kt qu thc hin nhim v, kt qu ng dng nhim v KH&CN. Nu

chng ta lm trn vn ba bc ny, khi tng hp k hoch bo co theo bn hng dn th a s thng tin nm trong . Chnh y l cu tr li v vic ti c hiu qu hay khng - ng L Xun nh ni.

Gn y, B KH&CN tp trung u t cho Cc Thng tin KH&CN quc gia nhp mt s ngun tin c tm quc gia. Theo , nu nh tt c cc b, ngnh, a phng a mi nhim v KH&CN t cp c s vo h thng d liu th s trnh c s trng lp trong nghin cu hoc giao ti. Quan trng hn, cc nh khoa hc phi ly u bi l nhng bc xc ca cuc sng i tm li gii t cc nhim v nghin cu chng minh hiu qu ngun lc u t cho KH&CN.

h. mINh - T.dNg

Ban ch nhim cc chng trnh trng im cp nh nc cng nh B KH&CN phi bit c bc xc ca x hi v y cng chnh l t hng ca x hi, ca t nc xc nh nhim v nghin cu PGS-TS Nguyn V Vit.

Ti Lut Khoa hc - Cng ngh (KH&CN) 2013, ni dung t hng nhim v KH&CN c cp v c xem l gii php quan trng gn khoa hc vi thc tin, gp phn gii quyt tnh trng nhiu ti nghin cu c nghim thu nhng thiu tnh ng dng.

Ngay sau , nhiu b, ngnh, a phng, vin, trng bt tay vo trin

khai. TPHCM c xem l a phng i u trong c nc bt tay vo t hng nh khoa hc.

ng L Mnh H - Ph Ch nhim Vn phng Chnh ph, nguyn Ph Ch tch UBND TPHCM - tng ni: TPHCM cn phi xem kt qu nghin cu KH&CN nh mt mn hng.

Cc ti nghin cu - d l trong lnh vc nghin

cu ng dng hay c bn - cui cng vn phi cho ra sn phm. Vy thay v c bt cc nh khoa hc phi bo co ht ha n ny n ha n khc, ti sao chng ta khng thnh lp c ch t hng, mua lun sn phm m nh khoa hc nghin cu ra? - ng H nhn mnh.

Thc t, vic t hng nhim v KH&CN khng phi l vn mi m

c B KH&CN a ra t nm 2011, nhng v thiu c s php l nn vic thc hin hot ng ny cha thc s hiu qu. Lut KH&CN 2013 vi vic xc nh r c ch t hng v trch nhim c th ca cc cp, cc ngnh, t chc khi t ra nhim v KH&CN cng nh trch nhim ca nh khoa hc khi nhn t hng s gp phn gii quyt khng t

vng mc hin nay. Theo c ch ny, bn t

hng phi bo m mi cam kt ca mnh vi bn nhn t hng nh cung cp phng tin, kinh ph y , kp thi bn nhn t hng thc hin. Bn nhn t hng phi bn giao kt qu ng quy nh. Nu p ng c nhng yu cu ny th cc t chc nghin cu KH&CN mi tn ti, pht

trin v ngc li, nu khng p ng s b o thi.

Tuy nhin gc nhn khc, gii chuyn mn cng cho rng nh khoa hc cn nng ng hn, bm st thc tin tr li nhng cu hi cuc sng ang t ra. Khi , cc kt qu nghin cu s lun l s mong i ca doanh nghip cng nh ton x hi. hI mINh

Bc xc ca x hi l t hng cho khoa hc

Nh nghin cu L vn Bnh trong phng ln men ca vin cng ngh thc phm, i hc Bch khoa h Ni. nh chp thng 4/2016. nh: phng hng

Xc nh nhim v tinh, thit thc, khng trng lp, tm v tho g cc vng mc sn phm khoa hc v cng ngh (KH&CN) i vo cuc sng, vo sn xut kinh doanh l cc tiu ch B KH&CN h thng li cc chng trnh trng im quc gia giai on 2016-2020.

Kt qu nghin cu phi c xem l hng ha

Xy DNG KHUNG NGHIN CU GIAI ON 2016-2020:

5 Th nm, ngy 21 thng 04 nm 2016, S 17CHNH SCH

N Lc a chNh Sch vO cuc SNg

Ti l bn giao, Ph Th tng V c am chc mng B trng B KH&CN nhim k 2011-2016 Nguyn Qun hon thnh tt nhim v vi nhiu thnh tu. Theo nh gi ca Ph Th tng th y l nhim k KH&CN c nhng ng gp thc cht, nhiu ch s xp hng ca Vit Nam c bc tin.

Lnh o B KH&CN thi gian qua rt c gng. Chc mng ng ch Nguyn Qun hon thnh tt nhim v vi nhng kt qu ng ghi nhn - Ph Th tng V c am ni.

Chia s nim vui vi B trng B KH&CN nhim k 2016-2021 Chu Ngc Anh, Ph Th tng khng qun nhc pha trc cn rt nhiu kh khn.

Chc mng ng ch Chu Ngc Anh tip nhn cng vic t nhim k trc c nhng bc t ph, d cng vic rt nng n nhng nhng ngi tin nhim c bc khai ph ban u. Nh thng t 27 (thng t lin tch s 27/2015/TTLT-BKHCN-BTC quy nh khon chi thc hin nhim v KH&CN s dng ngn sch nh nc - PV) phi hp bn rt nhiu c th ban hnh. Hin nay d ra c thng t, nhng cng ch l bc ban u. Quan trng l nhng bc tip theo s cn nhiu kh khn a chnh sch vo cuc sng - Ph Th tng ni.

ng Nguyn Qun cng chia s, trong nhim k qua, lnh o B n lc xy dng h thng php l tng i i mi v hon thin, nhn c s ng h ca Chnh ph. V c bn, mc tiu v nh hng pht trin chin lc KH&CN giai on 2011-2020 c trin khai song vn cn nhiu kh khn, vng mc cn tip tc tho g.

C nhn ti c bn hon thnh nhim v v

by t s tin tng rng di s lnh o ca Chnh ph - trc tip l Ph Th tng V c am, B KH&CN tip tc nhn c s ng h, quan tm KH&CN tip tc ng gp cho s nghip cng nghip ha - hin i ha t nc - ng Nguyn Qun tm s.

Trong ngy bn giao cng tc b trng cho ngi k nhim, ng Nguyn Qun dnh li chc mng nhit lit ti ng Chu Ngc Anh v tin tng vi kinh nghim, tm huyt dnh cho s nghip pht trin KH&CN ca t nc v mi quan h cng tc ti B KH&CN nhiu nm qua, ng Chu Ngc Anh s tip tc cng vi tp th cn b cng chc, vin chc B KH&CN hon thnh xut sc nhim v trong nhim k ti.

I mI quN L, Thc y kh&cN a phNg

By t s k vng B KH&CN, Ph Th tng V c am cng a ra nhiu gi i vi tp th Ban cn s B KH&CN m nh ng ni, c th xem l ch th.

Theo Ph Th tng, t trc ti nay ai cng ni KH&CN c vai tr quan trng, l quc sch hng u, nhng cc c ch, chnh sch thc s cha ng nh mong mun KH&CN l quc sch. Nh vy, cng vic tip theo v lu di ca B vn l n lc c h thng t cc b, ngnh, trung ng cho ti a phng phi thc s coi KH&CN l quc sch.

lm c vic Vit Nam, khng th ch a ra l thuyt rng nc ngoi ni KH&CN l quan trng, l quc sch, m phi chng minh bng hiu qu thc s ca nhng ngun lc mnh c hin nay. Nu ai cng thy c hiu qu thc s ca KH&CN th n mi l quc sch, ngha l hiu qu s dng ngun lc phi c lm r. Mi i mi

va qua u nhm mc tiu lm sao cho hiu qu s dng ngun lc, ng vn thc s KH&CN thnh quc sch - Ph Th tng ni.

T , Ph Th tng cng ku gi B KH&CN thay i phng thc qun l: Trong nhim k ny, phi xc nh B KH&CN phi l n v i u ca Chnh ph trong vic p dng KH&CN trong qun l v iu hnh. iu quan trng na l phi minh bch, cng khai thng tin - t ng k ti cho n cc kt qu nghin cu, cc kin nh gi. Cn cng khai thng tin gii khoa hc t phn bin nhau. y cng l ch th v n lc lm c.

Ph Th tng cng nhn nh, B trng Chu Ngc Anh tng i qua thc t cng tc a phng, nm c hi th ca

cuc sng, phi lm sao c c mi quan h tt gia b vi a phng, KH&CN p ng ng yu cu ca a phng.

By t s xc ng khi nhn nhim v mi vi s quan tm ca Chnh ph m trc tip l Ph Th tng V c am - ngi cng trn tr vi nhng kh khn ca KH&CN, B trng Chu Ngc Anh mong tip tc nhn c s ng h trong thi gian ti: Ti chn thnh cm n ng, Nh nc, Quc hi v Chnh ph tin tng, giao cho ti nhim v B trng B KH&CN. Cm n Ban cn s ng, ng y, tp th lnh o b, cng ton th cn b cng chc, vin chc, ngi lao ng ca B KH&CN - c bit l c nhn ng ch Nguyn Qun - thi gian qua lun phi hp, chia s, ng h ti hon thnh tt mi nhim v.

l nhn t quyt nh Trung ng, Nh nc, Quc hi, Chnh ph giao nhim v cho ti nh ngy hm nay.

B kh&cN S quyT LIT vO cuc

B trng Chu Ngc Anh by t s trn trng nhng thnh qu tt p m cc b trng tin nhim (gn y nht l B trng Nguyn Qun v trc l B trng Hong Vn Phong) dnh bao tr tu, n lc, tm huyt v c s quyt lit nh khi xng cc i mi trong KH&CN, thit lp hnh lang php l v tho g vng mc to thun li cho hot ng nghin cu, sng to. B trng cng cm nhn c nhng kh khn v ro cn trong thc tin bin cc ch trng tin b thnh hin thc v i vo cuc sng.

Cho php ti c biu t s bit n chn thnh n cc ng ch B trng tin nhim, cng nh cc th h cn b cng chc, vin chc ca b qua cc thi k v nhng ng gp to ln ca cc ng ch cho s nghip pht trin KH&CN nc ta - B trng Chu Ngc Anh ni.

B trng Chu Ngc Anh cho bit s n lc vi trch nhim cao nht cng Ban cn s, lnh o b, tp th cn b cng chc ngnh KH&CN vo

cuc vi tinh thn c Th tng xc nh ngay trong bui hp u tin ca Chnh ph khi ch o chung cc b, ngnh.

C nhn ti cng thc c B KH&CN s vo cuc vi tinh thn quyt lit, nng ng, dm ngh, dm lm, dm chu trch nhim v c nng lc kin to thc s lm sao cho cng ng KH&CN trong v ngoi nc - t doanh nghip n ngi dn v ton x hi - chung tay ng gp vo chng ng sp ti vi rt nhiu thch thc cho s pht trin ca t nc. Ti s cng tp th Ban cn s, cn b cng chc ca b, ngnh KH&CN n lc vo cuc vi tinh thn trch nhim, v li ch chung, v ng c trong sng, vi mc tiu thc hin tt nht nhng u tin, nh hng, gii php th hin trong Ngh quyt s 12 ca Trung ng ng kha XI, tinh thn Ngh quyt ca i hi ton quc ca ng ln th XII, nhng u tin v trng tm cng tc ca Chnh ph. Trong s c bit ch trng vn hiu qu ca hot ng KH&CN, sao cho KH&CN tc ng trc tip v mnh m hn ti nng sut lao ng, nng lc cnh tranh ca quc gia v doanh nghip, tc v cht lng tng trng ca nn kinh t t nc - B trng Chu Ngc Anh khng nh. phNg NguyN

i mi, cng khai, chng minh hiu qu u t cho khoa hc

B trng chu Ngc anh tng nguyn B trng Nguyn qun (tri) cun album ghi li cc hnh nh cng nh nhng pht ngn n tng ca B trng Nguyn qun trong nhim k 2011-2016 ti l bn giao cng tc b trng ngy 14/4. nh: phng hng

y l li nhn nh v cng l ch th c Ph Th tng Chnh ph V c am gi ti B trng B Khoa hc v Cng ngh (KH&CN) Chu Ngc Anh v tp th lnh o b nhim k 2016-2021 ti l bn giao cng tc b trng B KH&CN ngy 14/4.

Ti thc rng B KH&CN cn tp trung ch o thc hin thnh cng cc nh hng, gii php pht trin KH&CN theo tinh thn Ngh quyt Trung ng 20-NQ/TW, nhng u tin v trng tm cng tc ca Chnh ph, Th tng Chnh ph, trong c bit ch trng vn hiu qu ca hot ng KH&CN - B trng Chu Ngc Anh.

6 Th nm, ngy 21 thng 04 nm 2016, S 17A PHNG

NNg gI Tr SN phm BNg vIeTgap

Mng cu B en l tri cy c sn ni bt ca Ty Ninh. Tnh ny c din tch trng mng cu ln nht c nc; cy li ra tri quanh nm v cht lng cao. Tri mng cu Ty Ninh c trng lng trung bnh gn 200g, rt thm ngon, cha nhiu nguyn t vi lng nh kali, st, canxi, magi, natri, km

im c o ca mng cu Ty Ninh l c th cho tri theo mun. Nu nh trc y, mi nm mng cu ch cho mt v tri c nh vo thng 7-8 m lch th hn 10 nm tr li y, nh vn c th ch ng cho cy ra tri vo bt c thi im no trong nm bng cch tut l kch thch cy ra hoa.

pht trin gi tr kinh t ca tri mng cu, S Khoa hc v Cng ngh (KH&CN) Ty Ninh phi hp vi Trung tm Nghin cu cy n qu min ng Nam B thc hin d n

Nghin cu xy dng m hnh sn xut mng cu ta theo tiu chun VietGAP. Vn trng mng cu rng 5ha ca ng Hunh Bin Chiu (x Thnh Tn, th x Ty Ninh) c chn trin khai m hnh ny.

ng Chiu cho bit, trc y gia nh ng trng mng cu theo kiu truyn thng, tri thng b su c, khng u p, cha thc s cht lng, nng sut khng cao. Khi tham gia d n, c hng dn trng mng cu theo tiu chun VietGAP, nng sut tng, bnh qun t 9-10 tn/ha, tri to, p v bo qun c lu hn.

ng Chiu cng l ngi u tin p dng thnh cng bin php chng dch rui vng c tri, gy di trong tri mng cu bng cch bao tri t khi cn non. Cch ny chi ph tuy cao, nhng kh hiu qu.

Hin nay, mng cu B en c xut khu sang mt s nc

nh Php, Malaysia, Campuchia Tuy nhin, lng mng cu xut khu vn cn rt t so vi tim nng; th trng tiu th ch yu vn l ni a. Tri cha bo m v cht lng v an ton l mt trong nhng nguyn nhn chnh lm tri mng cu cha vn xa.

xuT hIN TNh TrNg NhI ThNg hIu

ng Hunh Bin Chiu cho bit, t khi c cng nhn nhn hiu tp th mng cu B en v vn c chng nhn t tiu chun VietGAP, tri mng cu Ty Ninh c mt nhiu siu th trong c nc. Nhng khi th trng tiu th mnh mng cu B en, tnh trng hng gi, hng nhi n theo thng hiu ny xut hin.

ng Chiu bc xc cho bit, lc u nhng ngi lm gi nhi tem dn trn tri. Nh vn khc phc bng cch t ring mu bao b, nhng khng c bao lu cng b nhi mu thng. D nhiu ln thay i quy cch, c im mu thng, mng cu B en vn b lm nhi, khch hng khng th phn bit c tht, gi. iu ny lm nh hng n uy tn, thng hiu ca sn phm mng cu B en, trong khi ngi tiu dng b thit thi do mua phi hng khng ng thng hiu vi gi cao.

C rt nhiu ngi tiu dng mun mua c sn phm mng cu B en

chnh hiu nhng khng bit mua u, phn bit nh th no trnh b nhm ln - ng Chiu ni v by t mong mun S KH&CN Ty Ninh qung b thng hiu mng cu nhiu hn trong v ngoi nc. Ngoi ra, mng cu B en c cp chng nhn ng k ch dn a l, nhng n nay vn cha trao quyn s dng cho n v hay c nhn no. V th, tnh cn sm thc hin vn ny ngn chn cc hnh vi s dng tri php ch dn a l cng nh pht huy c gi tr cht lng, danh ting, uy tn vn c ca sn phm.

Hin nay, c nhiu h nng dn ngh n vic u t trng mng cu theo tiu chun VietGAP. Tuy nhin, do gi c tht thng nn phn ln h chn gii php an ton l bn vn gn thu hoch cho d li t. Giai on u tham gia d n, chnh gia nh ng Chiu cng gp qu nhiu kh khn trong khu tiu th. Nhng n nay, vn mng cu nh ng tng i n nh. ng tm s, d kh khn n my, gi c th trng c nhiu bin ng, gia nh vn quyt tm gi vng thng hiu ca sn phm a phng mnh.

iu quan trng nht l ngi lm vn phi c tm mi cho ra nhng sn phm an ton, cht lng. Bo v c ngi tiu dng th mi bo v c thng hiu ca mng cu Ty Ninh - ng Hunh Bin Chiu khng nh.

kIu aNh

C rt nhiu ngi tiu dng mun mua c sn phm mng cu B en chnh hiu nhng khng bit mua u, phn bit nh th no trnh b nhm ln - ng Hunh Bin Chiu cho bit.

Mng cu B en v ni lo nhi thng hiu

ng hunh Bin chiu gii thiu c sn mng cu B en ti Techdemo vng Tu 2015. nh: ka

Cp nhn hiu tp th Min ao Gii Phin

Cc S hu tr tu va trao giy chng nhn nhn hiu tp th Min ao Gii Phin cho x Gii Phin thuc thnh ph yn Bi, tnh yn Bi. Hin x Gii Phin c trn 60 h sn xut min vi phng thc th cng, thit b sn xut n gin. Min ao c lm t 100% bt ao. Tinh bt ao c sn xut ti ch, nguyn liu nhp t cc x ca huyn Trn yn v cc tnh in Bin, Sn La, Lai Chu. Min ao Gii Phin l sn phm c ngi tiu dng a thch.

pht trin ngh lm min ao, tnh yn Bi h tr 53 my sn xut min bn t ng tr gi 20 triu ng/my, 9 my thy lc tr gi 22 triu ng/my, qua nng cao nng lc sn xut v cht lng sn phm min ao Gii Phin. n nay, sn lng min hng nm t trn 600 tn, m bo cht lng v uy tn, gp phn nng cao i sng cho nhn dn. phNg ThO

Pht trin ch dn a l mt ong bc h Mo Vc

Chng trnh 68 do B Khoa hc v Cng ngh (KH&CN) qun l va ph duyt d n Qun l v khai thc ch dn a l mt ong bc h Mo Vc, thc y hot ng pht trin sn phm mt ong c sn ca a phng.

Vic sn phm mt ong bc h Mo Vc c bo h ch dn a l gp phn tng gi bn sn phm gp hn 2,5 ln (t 170.000 ng/lt nm 2009 ln 450.000 ng/lt nm 2014), khng nh v th vng chc ti th trng cao cp H Ni, xa i gim ngho v lm giu cho ngi dn. Mt ca cy bc h di mc cao nguyn ng Vn, k thut nui ong truyn thng gn nh trong mi trng t nhin, kh hu lnh v kh hn, a hnh ni cao l nhng yu t to nn c sn ca vng, c ngi tiu dng a thch nhiu nm qua.

hNg NINh

Lai Chu nui trng thnh cng ng trng h tho

S KH&CN Lai Chu cho bit, ng o Huy Cng - t 6 phng Quyt Tin, thnh ph Lai Chu - nui trng thnh cng dc liu qu ng trng h tho. Trn c s thnh cng bc u, mong mun ca ng Cng hin nay l tm c i tc hp tc chuyn giao cng ngh v xy dng khu nui trng trn a bn tnh, nhm mang n cho ngi tiu dng sn phm tt nht. Nhu cu s dng ng trng h tho hin nay rt cao, nhng ngi dn cha tip cn c vi cc sn phm ti. a s dng sn phm kh, cht lng cng nh dc tnh gim i nhiu. Do , nu pht trin thm c nhiu c s nui trng th s c thm nhiu sn phm ti cho ngi dng. Bch LIN

Hi Phng h tr doanh nghip i mi cng ngh

S KH&CN Hi Phng chun b trin khai k hoch h tr doanh nghip xy dng l trnh i mi cng ngh nm 2016. Theo , c 5 doanh nghip c h tr xy dng l trnh i mi cng ngh trong nm nay, gm: Cng ty c phn Sivico, Cng ty c phn hp H Long, Cng ty c phn ging gia cm Lng Hu, Cng ty TNHH ch bin thy sn - XNK Vit Trng v Cng ty c phn bia H Ni - Hi Phng.

Vic h tr, t vn, nh hng cho doanh nghip xy dng v thc hin l trnh i mi cng ngh c thc hin theo nguyn tc: L trnh i mi cng ngh l cng c lin kt gia sn phm, cng ngh v th trng. Vic la chn cc doanh nghip c t vn xy dng l trnh i mi cng ngh phi xut pht t nhu cu thc t v c ngun lc i mi cng ngh. Thy IN

Nh c Cc S hu tr tu cp giy chng nhn ng k ch dn a l, mng cu B en (Ty Ninh) khng nh c v th trn th trng trong v ngoi nc. Tuy nhin, tnh trng nhi thng hiu mng cu B en ang t ra nhiu lo ngi cho sn phm ny.

7 Th nm, ngy 21 thng 04 nm 2016, S 17CHN DUNG

PGS-TSKH Phm Hong Hip hin nay l nghin cu vin chnh phng Gii tch, Vin Ton hc, thuc Vin Hn lm Khoa hc v Cng ngh Vit Nam.

Tr ThNh ph gIO S TuI 29

Khi c Hi ng Chc danh nh nc cng nhn ph gio s (PGS) vo nm 2011, TSKH Phm Hong Hip tr thnh PGS tr nht Vit Nam thi im . Thnh qu ny c c t nim am m ton hc ny mm ri pht trin t thu nh.

T b, ti ham thch tm hiu nhng iu mi l, khm ph v gii p nhng cu hc ba. Hi hc cp hai, trong lc lc li tm sch c chi, ti tm thy cun sch ton m b ti mua cho t lu, c c mit ri say m lun. Thch ton, ti thng gii cc bi ton kh ng trn tp ch Ton hc v Tui tr, i khi phi ngh mt 2-3 ngy mi gii c mt bi. Nhng lc nh vy. ti lun cm thy lng lng hnh phc - v PGS tr mm ci nh li.

C duyn khin ton hc thc s tr thnh con ng s nghip ca Phm Hong Hip xut hin khi ng vo lp cht lng cao ca khoa Ton, i hc S phm H Ni. Chng sinh vin nm th nht lm GS Nguyn Vn Khu sng st khi trao i vi thy v nhng mnh ton hc cha c li gii. Nhng kin gii

m Hip nu ra khin thy gio rt ngc nhin v hi lng. GS Nguyn Vn Khu khuyn khch cu hc tr cng ca mnh theo ui vic nghin cu ton hc mt cch chuyn su. ng cng hng dn v gi m cho Hip cch tm c ti liu - c bit l ti liu ting Anh.

Phm Hong Hip mit mi nghin cu. Ly xong bng thc s, ng va ging dy ti i hc S phm va cng b cng trnh trn cc tp ch ton hc hng u th gii, va thng xuyn trao i hc thut qua email vi cc gio s ton Thy in, Php, B...

Ch sau mt nm, Hip sang Thy in nghin cu v bo v lun n tin s ti i hc Umea ri tip tc nghin cu sau tin s ti Trung tm Ton hc quc t Trento (), Vin Fourier, Grenoble v i hc Aix-Marseille (Php).

ng c Hi ng Chc danh nh nc cng nhn ph gio s ng 3 nm sau - thi gian ti thiu phi c tnh t khi c hc v tin s cho n khi c phong ph gio s. Cui nm 2013, ng bo v lun n sau tin s khoa hc ti i hc Aix-Marseille, Php.

Nm ngoi, PGS-TSKH Phm Hong Hip c trao gii thng T Quang Bu dnh cho nh khoa hc tr di 35 tui. Ni v cng trnh ny, Hip khng qun ngi c ng gp ln cho thnh cng ca mnh khi tit

l, ng cng GS Jean-Pierre Demailly - Vin Fourier (Php) - nghin cu v mt nh gi chn di tt nht c th ca mt ch s lin quan n k d ca mt lp cc hm nhiu bin trong ton hc. Cng trnh gip hiu v kim sot tt hn v k d ca cc lp hm ny.

GS Jean-Pierre Demailly l mt nh khoa hc tuyt vi. ng c tm hiu bit rt rng, nhng kin thc v tng vn c th cng li rt su sc. Lm vic cng ng, ti lin tc c ng vin, c v bng nhiu cch. Khi th ng hi ti nghin cu n u ri v cng tho lun, c lc cng n tra ng li tip tc trao i v nghin cu. l cch ng thc y, khin ti lun n lc ht sc mnh - PGS tr chia s.

Thay I cch dy hc

V tnh nghe PGS-TSKH Phm Hong Hip nhc n cu con trai 5 tui, ti hi: Anh dy cho con hc th no? Dy ton cho tr thc s khng n gin, mn ny vn b cho l kh khan, kh hiu qu.

ng b tr bt ci: Ton hc thc ra khng kh khan t no c. Chnh cch dy my mc mi bin ton hc l th tr thnh kh hiu. Ny nh, nu em b bit m th dy em b php tnh phi tht trc quan, v d nh con c 1 ci ko, m cho

con 1 ci ko, ri b li cho con 1 ci ko na, vy con c my ci? B s d dng lin tng v hnh dung ra php tnh, nhanh chng c cu tr li.

ng gii thch thm: Ch nhng g trc quan sinh ng mi d hiu, khin ngi ta nhp tm c, t mi vn dng vo thc t. Bi vy, ngi thy khng ch cn truyn t kin thc mt cch chn phng, ngn gn nht m phi to c s lin tng, kt ni vi thc tin th bi hc mi thc s thm thu.

Tri qua hn 10 nm dy hc, cng ngy PGS Hip cng thay i cch tip cn vn sao cho n gin, khc chit hn, sinh vin, nghin cu sinh c th nm bt mt cch nhanh chng.

ng tm s: Nhng ngy u i dy, ti thng ra nhng bi ton tht kh, i hi phi tn lc suy ngh; nhng sau nhiu nm, dn dn suy ngh thay i. Ti hiu rng dy c ton, khng ch cn truyn th nhng phng trnh phc tp m cn phi dn dt ngi hc hng th vi vic gii quyt nhng phng trnh tng nh n gin.

PGS Hip v nghin cu ton hc cng nh khoa hc c bn ni chung vi hot ng pht trin th thao, cn phong tro nhiu ni vi nhiu ngi tham gia, cng ng ngi tham gia th xc

sut pht hin vn ng vin gii, c t cht cng ln. Vi khoa hc cng vy, cng c nhiu ngi lm nghin cu cng tt, v ch cn mt trong s cc nghin cu l thuyt c ng dng c th dn ti s thay i b mt c th gii. Nu nghin cu cha th ng dng ngay th t nht n cng pht huy c vai tr trong vic o to nhng ngi i sau.

I Lc Thy c N

PGS-TSKH Phm Hong Hip rt thch khi i hp tc nghin cu nc ngoi - cc cng quc v hc thut, nghin cu, ni cng ng khoa hc tng i hon chnh, mi trng nghin cu rt chuyn nghip.

ng vn thng c nhng chuyn i nc ngoi ngn hn theo li mi ca cc trng i hc. cng l nhng dp c giao lu, trao i kt qu nghin cu v hc hi ln nhau trong th gii hi nhp. Theo v PGS tr,

trong nc, hot ng nghin cu khoa hc trm lng hn, ngi lm khoa hc khng c mi trng hc thut trao i thng xuyn. i lc thy c n - ng ci trm ngm, y li cp knh ngay ngn trn sng mi.

L ngi tr c thnh cng kh sm, Phm Hong Hip tm s: Tui tr tri qua rt nhanh, do mi ngi phi bit tranh th thi gian ny hc tp kin thc, nng cao tr tu ca bn thn. Lm gii bt c ngh nghip no c ch cho x hi cng u mang li vinh quang v hnh phc cho chnh mnh.

Ni v hc tr ca mnh, GS Nguyn Vn Khu t ho: Cu y gii hn ti. Nhng trong cng ng khoa hc, cu y li rt khim tn, ch khi ti hi n cu y mi tr li, m cu tr li thng rt sc so. GS Khu cn d on, Phm Hong Hip s sm c phong hm gio s v li l gio s tr nht na cho xem. h. aNh

Nghin cu ton hc ging nh pht trin th thao

n nay, PGS-TSKH Phm Hong Hip cng b 34 bi bo khoa hc trn cc tp ch ton hc quc t, trong c 30 bi trong danh mc ISI. ng tng tham gia ging dy v nghin cu ti nhng trung tm ton hc hng u th gii nh Vin Fourier, i hc Josopeh Fourier (Php), Trung tm Nghin cu ton hc quc t Trento (), Vin CMI, i hc Aix-Marseille (Php), i hc Umea (Thy in). Phm Hong Hip tng c tng gii thng khoa hc Vin Ton hc nm 2013; gii thng KH&CN Trng i hc S phm H Ni nm 2013; gii thng T Quang Bu dnh cho nh khoa tr nm 2015.

pgS phm hong hip trong phng hp ca vin Ton hc - ni cn c dng lm phng hc v seminar. nh chp thng 4/2016. nh: p.phng

t hn vi PGS-TSKH Phm Hong Hip - ngi nhn gii thng T Quang Bu nm 2015, ti hnh dung mt nh khoa hc tui lc tun vi knh cn, tc bc v nhng np nhn. Nhng ha ra ti ch on trng khon knh cn v mi tc im bc. ng c gng mt rt tr, thm ch l so vi tui 34.

Nghin cu ton hc hay khoa hc c bn ni chung cng ging hot ng pht trin th thao, cn phong tro nhiu ni vi nhiu ngi tham gia, cng ng ngi tham gia th xc sut pht hin vn ng vin gii, c t cht cng ln - PGS-TSKH Phm Hong Hip.

Mng cu B en v ni lo nhi thng hiu

PGS-TSKH PHM HONG HIP:

8 + 9TIU IM

H Ni bt u ma nng, ngi dn li cht vt i ph vi khi bi vn cha nhiu cht c hi cho sc kho.

ch S NhIm rT caO

Trm quan trc mi trng khng kh t ng lin tc ca Tng cc Mi trng t ti khu vc 556 Nguyn Vn C, Long Bin, H Ni gn y thng xuyn cnh bo v mc nhim khng kh ti H Ni.

Theo TS Hong Dng Tng - Ph Tng cc trng Tng cc Mi trng, mc nhim khng kh H Ni thay i theo tng thi im v hin nay l thi im gim. D vy, ch s AQI o c vo ngy 14/4 vn dao ng mc 54-140 - mc km theo thang nh gi, khuyn co nhng ngi nhy cm hn ch ra ngoi.

Trc khong 6 tun - vo u thng 3, ch s AQI H Ni c lc ln n 388 - mc nhim rt nng, cao nht trn thang nh gi, khuyn co mi ngi nn trong nh (kt qu quan trc ca i s qun M ti ta nh s 7 Lng H, qun Ba nh, H Ni). Ring nng bi mn PM2,5 cao gp 3 mc khuyn co theo quy chun quc gia v cht lng khng

kh xung quanh v gp 7 ln so vi khuyn co ca T chc y t th gii. Ni v ch s AQI thi im , TS Tng cho bit: Ch s ny cao hn 1,5 ln so vi mc cho php. Thi gian ny, mc nhim gim nhng khng phi do gim cc ngun gy nhim m do thi tit.

Nhn vo cc bi hc trn th gii, ng Tng cho rng, nu khng sm c bin php bo v mi trng hiu qu, vic khng kh H Ni tr nn nhim nghim trng nh Bc Kinh s tt yu xy ra trong mt ngy khng xa.

L gii s khc nhau v mc nhim o c ti cc trm quan trc, GS-TSKH Phm Ngc ng - Hi Bo v thin nhin mi trng Vit Nam - cho bit, nng bi mn PM2,5 nu trn ch l tr s cc hn t xut thi im bt thng - chng hn lc gi thi mang theo nng bi ln i qua thit b o. y khng phi l tr s trung bnh ngy nn khng c xem l tr s i din nh gi mc nhim khng kh H Ni.

Tuy nhin, GS ng tha nhn khng kh H Ni ang thc s nhim. V th m 3 nm nay, ng phi chuyn n sng ti thnh ph Nha Trang vo ma ng v ma h, ch tr li H Ni vo dp tt v ma xun, ma thu.

phT hIN Thy NgN TrONg khNg kh

Mt tit l ng lo ngi c TS Hong Dng Tng cho bit l mi y, thit b o c, quan trc pht hin cht c thy ngn trong khng kh - mt vn m cc nh khoa hc trong nc v trn th gii u ang lo ngi.

Ngay ti H Ni, chng ti cng ang o c ch s nhim thy ngn trong khng kh. Tuy nhin, do mi o c mt a im nn cha c cn c kt lun v ch s ny. Vn ng quan tm hn c vo lc ny l phi xc nh c ngun gy nhim thu ngn trong khng kh. Sp ti, chng ti s m rng h thng quan trc xc nh nhng vn ny - ng Hong Dng Tng cho bit.

Cc kt qu o c cho thy, khng kh H Ni hin cha nhiu cht c hi i vi sc khe con ngi nh SO2, NO2, CO, benzene Nguyn nhn dn n tnh trng nhim ngy cng tng thnh ph ny l khng kim sot cht ch s lng, cht lng t, xe my, xng du dn n thi ra nhiu cht c; khng kim sot cht ch ngun t rc thi, rm r; qun tr th khng tt dn n bi bm t cc cng trnh.

Ring H Ni c hn 5 triu xe my, hn na triu t. Cc chng trnh kim sot bo tr, bo dng xe my, lp ng lc bi trong xe my c ra nhng

cha thc hin. Rt nhiu xe khng m bo cht lng vn lu hnh. Mnh khng kim sot c xe c, xe mi th lm sao m bo cht lng mi trng? Mt vn na l c gt xong, dn thi nhau t rm r. Trong khi , vng Ninh Thun, rm r rt t, ngi ta cn phi tranh nhau mua qun quanh gc thanh long, cho tru b n. Ngi dn khu vc min Bc c th lm th khng? - TS Hong Dng Tng by t. ng cho rng iu ng ngi hn l cha c bin php cn c, c bit l s th ca ngi dn i vi cht lng khng kh m mnh ht th hng ngy.

T thc t ny, thng ip m nh qun l mi

trng mun gi ti c cng ng l ng th vi mi trng m mnh ang sng, ng ngh cht thi c ch t ngi khc m ra. Thc t khng phi nh vy. Theo ng Hong Dng Tng, mi ngi u phi c trch nhim v ng gp ca mnh, t nht cng bng cch hiu bit v n c hnh vi ng cng nh dy d con ci.

C bao nhiu ngi mc bnh ung th. Ngi ta c h hc i lm, gy nhim ri li dc ht tin ra cha bnh, nu cm thy khng th chy vy sang nc ngoi. Vy chng ta c lm lm g? - TS Hong Dng Tng ni.

v Ngc - phNg NguyN

Thy ngn trong khng kh, bi H Ni ngy cng c

cnh bi m ng Trn ph, h ng, h Ni. (nh chp ngy 19/4/2016). nh: phng hng

S liu quan trc mi trng t ng gn y nht cho thy ch s cht lng khng kh (AQI) ti H Ni u mc km - mc khuyn co hn ch bn ngoi i vi ngi nhy cm. Thm ch, c im thit b quan trc cn pht hin c c thy ngn trong khng kh.

T ba nm nay, ti phi chuyn n thnh ph Nha Trang sng vo ma ng v ma h, ch tr li H Ni vo dp tt v ma xun, ma thu - GS Phm Ngc ng chia s nh mt gii php n bu khng kh nhim H Ni.

gS-TSkh phm Ngc ng:

50% bi H Ni l ccbon en gy ung th phi

Kt qu phn tch thnh phn bi khng kh ca H Ni cho thy, gn 50%

l ccbon en - c sn sinh t qu trnh t nhin liu ha thch - c th gy ra bnh ung th phi. c bit thi gian qua, vic nhiu cy xanh trn cc tuyn ph H Ni b cht lm gia tng hin tng nhim cc b. khc phc cn phi c gii php cp bch ci thin cht lng khng kh.

Trc ht, cn xc nh cc ngun gy nhim bi H Ni v cc th Vit Nam pht ra t ng x xe my, mt, t cc c s sn xut cng nghip, th cng nghip, cc hot ng xy dng, vn chuyn nguyn vt liu, t mt ng v h ph cht lng xu v mt v sinh. V th, cn tng cng nng lc qun l mi trng khng kh, kim tra v x l nghim cc ngun thi nhim, kim tra nh k theo quy chun mi trng v kh thi i vi t, xe my, cm lu hnh cc xe khng tiu chun, thu gom, vn chuyn v x l ng k thut v sinh 100% rc thi th... Lm BNh

Biu din bin nng bi pm10 trung bnh nm ti mt s trm quan trc t ng, lin tc, giai on 2011-2015. Ngun: cem, Tng cc mi trng

Th nm, ngy 21 thng 04 nm 2016, S 17

Ung th, tiu ng v khng kh bnTheo B y t, c n 26 bnh truyn nhim Vit Nam lin quan n mi trng.

Tnh trng nhim khng kh, nhim rc thi cng ngm, nc thi v cht thi cng nghip cng khin cc bnh khng ly nhim tng nhanh. Bo co quc gia 2013 v mi trng khng kh cng ch ra 7 loi bnh lin quan mt thit vi nhim mi trng, bao gm ung th, bnh tim mch, thn kinh, ng c, bnh nhim khun v k sinh trng, bnh ng tiu ha v h hp.

Bnh da liu cng chu nh hng ln ca nhim. Bc s Nguyn Thnh - Trng khoa Khm bnh, Bnh vin Da liu quc gia - cho bit, bnh hay gp nht l vim da tip xc - cn gi l chm tip xc, xut hin do phn ng vi cc cht gy d ng c trong mi trng nh khng kh v nc bn.

iu t ai ng n l ngay c nguy c tiu ng cng tng do nhim. Mt nghin cu ca Hip hi Ung th an Mch thc hin trn 52.000 c dn hai thnh ph ln nht nc ny trong hn 10 nm cho thy: Nhm dn c sng ni c mc nhim khng kh cao - c bit l nhim kh thi xe c - c t l mc tiu ng cao gp 4 ln dn c sng ni khng nhim. Th phm gy bnh l kh NO2. Thi gian nhim loi kh ny cng lu, nguy c tiu ng cng ln.

V kinh t, tnh trng nhim gy thit hi rt ln do lm tng chi ph khm v thuc cha bnh, tn tht do mt ngy cng lao ng (hay hiu qu sn xut, kinh doanh) khi ngh m, tn tht thi gian ca ngi nh chm sc bnh nhn

Ti Vit Nam, H Ni l thnh ph th hin r nht hu qu ca nhim khng kh. Theo nghin cu ca B Giao thng Vn ti, t l mc bnh h hp H Ni cao hn TPHCM do khng kh nhim hn, chu tc ng ca bin i thi tit mnh hn - c bit v ma ng. Tng chi ph khm, cha bnh ng h hp, thit hi kinh t do ngh m v ngh vic chm sc ngi mc bnh ng h hp ca dn c ni thnh H Ni cao hn gp i TPHCM.

hI mINh

Thy ngn trong khng kh, bi H Ni ngy cng c

cnh bi m ng Trn ph, h ng, h Ni. (nh chp ngy 19/4/2016). nh: phng hng

Bnh nhn iu tr ti Bnh vin phi Trung ng (nh chp ngy 19/4). nh: Loan L

Biu pht thi thy ngn trn th gii nm 2010. Ngun: UNEP,

GMA

Chu i Dng

Trung M v Carribean

CIS v cc nc chu u khc

1,1

2,4 5,9

39,7

4,5

1,9 0,7

3,1

7,9

12,5

16,1

4,2

Biu pht thi thy ngn trn th gii nm 2010. Ngun: UNEP, GMA

Chu i Dng

Trung M v Carribean

CIS v cc nc chu u khc

ng v ng Nam

Cc nc EU

Trung ng

Bc Phi

Bc M

Nam

Nam M

Vng cn Sahara

Cc vng khc

TS hong dng Tng:

Cng ngh s gip kim sot nhim tt hn

Trong tng lai, cc cng ngh mi s gip gim mc tiu tn nhin liu v x CO2, ng thi cng ngh kim sot s cho php con ngi nm thng tin, c hiu bit v hnh ng ph hp hn. y l nhng cng ngh bt buc ng dng, bi mi quy chun v mi trng Vit Nam u c xy dng da trn nhng yu t tt nht c th - trong c cng ngh. Cng ngh mi ra i lin tc v nu c thc p dng, chng ta s pht trin bn vng: Sn xut hiu qu, bo v mi trng, to cng n vic lm, nng cao tri thc.

Sp ti, theo Ngh nh 35 hng dn Lut Bo v mi trng 2014, cc c s sn xut in, ximng phi lp h thng quan trc t ng v truyn s liu v c quan qun l kim sot mc nh hng ca vic sn xut n mi trng. Nu mc nhim vt qu ngng cho php, c quan qun l s n nhc nh, thanh tra v tnh trng vi phm ko di s c th khin c s phi ng ca. duNg TrN

gS-TSkh phm Ngc ng:

50% bi H Ni l ccbon en gy ung th phi

Kt qu phn tch thnh phn bi khng kh ca H Ni cho thy, gn 50%

l ccbon en - c sn sinh t qu trnh t nhin liu ha thch - c th gy ra bnh ung th phi. c bit thi gian qua, vic nhiu cy xanh trn cc tuyn ph H Ni b cht lm gia tng hin tng nhim cc b. khc phc cn phi c gii php cp bch ci thin cht lng khng kh.

Trc ht, cn xc nh cc ngun gy nhim bi H Ni v cc th Vit Nam pht ra t ng x xe my, mt, t cc c s sn xut cng nghip, th cng nghip, cc hot ng xy dng, vn chuyn nguyn vt liu, t mt ng v h ph cht lng xu v mt v sinh. V th, cn tng cng nng lc qun l mi trng khng kh, kim tra v x l nghim cc ngun thi nhim, kim tra nh k theo quy chun mi trng v kh thi i vi t, xe my, cm lu hnh cc xe khng tiu chun, thu gom, vn chuyn v x l ng k thut v sinh 100% rc thi th... Lm BNh

Chu thi nhiu thy ngn nht S liu ca chng trnh Mi trng Lin Hp Quc cho thy, ng v ng

Nam chim n 37% lng pht thi thy ngn. Theo mt bo co trn website ca Sng kin nng lng Vin Cng ngh Massachussets (M), chu thi ra 1.770 tn thu ngn mi nm - gp i con s c tnh trc y. Vic t than lm trm trng thm tnh trng thi thu ngn. Khi b thi vo khng kh t ng khi cc nh my nng lng, thu ngn c mt ng i phc tp v thm ch khi xung t hay chm xung bin, n vn c th quay li bu kh quyn, kt hp vi lung thi mi t cc ng khi, ko di tc ng ca thu ngn ln mi trng n nhiu thp k. Tuy nhin, lng thy ngn b a ngc tr li kh quyn khng cao.

Cc nh khoa hc c tnh, khong mt na lng thy ngn trong kh quyn Tri t xut pht t cc ngun t nhin nh ni la. S cn li l do cc hot ng ca con ngi, trong 65% t hot ng t chy nhin liu (quan trng nht l vic t than cc nh my in - chim 40% s lng kh thi thy ngn M nm 1999); 11% t sn xut vng, 6,8% t sn xut kim loi mu, 6,4% t sn xut ximng. Ngoi ra, vic x l cht thi, ha tng, sn xut xt, gang thp cng lm pht thi thy ngn ra mi trng. T.Thy

10 Th nm, ngy 21 thng 04 nm 2016, S 17NHP SNG

6 yu T cu ThNh LI xIN LI hON hO

Khng phi bt c lc no li xin li cng nhn c s chp thun ca ngi b bn lm cho tn thng. Vy u l nhng yu t gip li xin li thnh cng?

Roy Lewicki - Gio s danh d v qun tr v ngun nhn lc ti i hc Kinh doanh Fisher, trc thuc i hc bang Ohio (M) v cc ng nghip tin hnh mt nghin cu tm ra p n cho cu hi trn. H phn tch cch m 755 ngi trng thnh phn ng vi li xin li trong 2 th nghim ring r.

Trong th nghim u tin, 333 ngi ln - c tuyn chn trn mng thng qua chng trnh Mturk ca Amazon - nhp vai trng b phn k ton ang thu nhn vin mi. Nhn vin ny trong cng vic c mc mt li sai v khai bo thu, khng tnh ti thu nhp li vn (s tin chnh lch thu c sau khi bn mt ti sn no ) ca khch hng.

Sau khi pht hin ra, ng vin s phi ni li xin li. Trng b phn k ton s c mt li xin li, trong c 1, 3 hoc c 6 yu t ca li xin li (bao

gm biu hin s n hn, gii thch li sai st t u, tha nhn trch nhim, tuyn b v s n nn, ngh c sa sai v cui cng l yu cu c tha th) ri nh gi mc hiu qu, ng tin cy v y m h cho rng mt li xin li nn c theo mc t 1 ti 5.

th nghim th hai, 422 sinh vin c yu cu c mt li xin li c t 1 ti 6 yu t trn, sau a ra nh gi xp hng v li xin li . th nghim ny, ngi tham gia khng c cho bit c bao nhiu yu t nn c trong mt li xin li.

Kt qu cho thy, nhng li xin li d nhn c s tha th nht l li xin li bao gm c 6 yu t trn, cho d mc quan trng ca chng khng ng nht.

Chng ti pht hin ra rng, yu t quan trng nht ca mt li xin li l s tha nhn trch nhim: Ni rng l li ca bn, bn phm sai lm - Lewicki ni.

Nhn t quan trng th hai trong li xin li l bn nn yu cu cho mnh mt c hi sa cha li lm qua, khng nh vi ngi bn mun xin li rng bn ha s lm mi vic khng gy ra hu qu.

Ba yu t c nh gi

cao, cn thit tip theo l by t s n hn, gii thch li sai ti t u v tuyn b v s n nn ca bn thn.

V nu bn thc hin c 5 yu t ban u, dng nh vic cu xin s tha th tr nn khng cn qu cn thit. y l yu t bn c th b qua nu nh khng b buc phi lm - Gio s Lewicki cho hay.

Tuy vy, nhng ngi thc hin nghin cu cng lu rng, ngi tham gia nghin cu ch c li xin li ch khng trc tip nghe xin li.

R rng, mt s yu t khc nh vic nhn vo mt ngi i din v ng iu th hin s chn thnh cng l nhng th c nh hng khi bn trc tip xin li - ng Lewicki ni thm.

chN ThI Im vNg NI LI xIN LI

Aaron Lazare - nguyn trng khoa ca Trng

i hc y Massachusetts (M) v ng nghip ch ra rng, vi mt mi quan h thn tnh th thi gian l yu t quyt nh s thnh cng ca li xin li, bi khi ai a ra li xin li qu nhanh, h c th b qua nhng bc quan trng nhm hn gn mi quan h.

Trong khi , Frank Partnoy - tc gi cun sch i ch - ngh thut v khoa hc ca s tr hon - cho rng vic tr hon li xin li mt cch thng minh, c chin lc mi thc s em li c hiu qu tt nht.

Chng ta cm thy mnh cn phi xin li ngay lp tc, ging nh vic mnh cn phi tr li th, tin nhn ngay. Nhng nu nh chng ta phm phi mt li lm nghim trng - kiu phn bi bn i - th bn nn xin li sau khi nn nhn c trt gin, la ht v c thi gian i mt vi s phn bi.

Trong mt nghin cu

c ng ti trn tp ch truyn thng phng Ty, cc nh khoa hc ghi m cuc ni chuyn ca 60 cp i khi h bn lun v cc vn tn ti t trc khi mi quan h ca h bt u, chng hn nh thi quen kh chu hoc nhng bt ng v vic h s dnh thi gian bn nhau ra sao.

Vi nhng cuc ni chuyn ngn hn 10 pht, cc cp i c v hi lng vi mt li xin li mun t i phng; nhng vi nhng cuc tranh lun ko di hn 10 pht, cc cp i dng nh thch mt li xin li sm.

Tc gi ca nghin cu, b Amy Ebesu Hubbard - Trng khoa Truyn thng

ca i hc Hawaii, Manoa (M) - cho rng, trong mt vi trng hp, li xin li sm c coi l bn p tin hnh mt cuc i thoi mang tnh hp tc, gip xoa du s cng thng v khin cuc i thoi an ton hn tip tc.

Nh ngn ng hc Edwin Battistella trong cun sch Xin li v iu : Ngn ng xin li cng khai by t quan im rng, vic xin li qu sm c th gy ra mt s hu qu x hi.

Chng hn, ph n c cho l gp nhiu bt li hn nam gii trong cng vic v xu hng xin li thng xuyn hn so vi n ng.

ThaNh BNh

Mt li xin li tt c tc dng hn gn, mt li xin li ti ch khin s vic xu i - Aaron Lazare - nguyn trng khoa ca Trng i hc Y Massachusetts (M).

Li xin li c sc mnh gh gm hn gn vt thng, xoa du cm xc, gim cng thng trong mi quan h; nhng n ng rt kh tht ra. V sao?

Th nht, n ng khng ngh rng h n mt li xin li. Cc nghin cu ti i hc Waterloo, Ontario (Thy in) cho thy n ng xc nh ngng cao hn v cc tnh hung cn xin li. H nh ngha hnh vi xu xa v gy tn thng khc xa so vi phi p.

Th hai, n ng khng

nhn nhn li xin li ging ph n. Nu nh ph n thng c xu hng xin li cho mi th duy tr mi quan h tt p th n ng cho rng tht ngu ngc khi xin li v nhng iu mnh sai.

Th ba, hnh vi xin li khin h thy mnh bt lc v yu ui. GS Sam Margulies - chuyn gia v ly hn - cho rng, vic ni li xin li khin n ng km thoi mi. H c xu hng coi xin li l mt vic nhc nh v mt mt. Khi n ng tha nhn

mnh sai, h thy mnh b gim gi tr trong mt i phng. iu ny c bit ng khi h i din vi c gi h yu hoc ngi tng coi h l anh hng.

L do na khin n ng t xin li l nhng cm xc trong qu kh. GS Harriet Lerne - tc gi cun Cc quy lut hn nhn - cho bit khi ln ln, mt vi ngi ngh mnh buc phi n ng hn v vic ni xin li thng xuyn vi anh/ ch/ em v mt li nh l khng ng. Cch x l ca h khi trng

thnh l khng xin li na. Cng c th anh ta tng c tri nghim xu trong mi quan h trc , khi vic xin li thng xuyn dn ti s i u thay v s chp nhn ca i phng.

Cui cng, n ng cho rng hnh ng n t li ni. Nhng hnh ng nh tng hoa, chun b ba ti, nhn tin trong gi lm vic ch ni xin cho cng l du hiu mun xin li ca cnh n ng. ha aN

(Theo Tango)

a khoa hc vo li xin li

S tha nhn trch nhim v mong mun sa cha sai lm l yu t quan trng nht ca li xin li. nh: Theguardian

Cc nh khoa hc mi y tm ra cch nhng li xin li lun nhn c s chp thun tht tnh ca ngi b tn thng, thay v ch l ci gt u cho qua kiu chiu c.

5 l do n ng t khi ni li xin li

n ng lun kh khn khi tht ra li xin li. nh: Lmt-lss

Mt nghin cu c tin hnh nm 2010 ch ra rng n ng xin li t hn ph n v h cng t khi nhn li hn so vi phi p. Nguyn nhn c th l do n ng c ngng cao hn trong quan im v nhng hnh vi gy tn thng cho ngi khc.

11 Th nm, ngy 21 thng 04 nm 2016, S 17NHP SNG

D cn xa vi t n ngng , nhng khoa hc qu tht xc nhn c mt s s tht hin nhin v o c nh sau:

Ng vT cNg c O c

Hai nh khoa hc Marc Bekoff v Jessica Piercer trong cun S cng bng trong th gii hoang d: i sng o c ca ng vt ch ra rng nhng con kh rhesus d i n my cng khng bao gi cp n t by kh cng n. Mt v d na l con kh t ci Binti Jua cu sng mt cu b 3 tui b bt tnh khi ri vo chung ca n Vn th Brookfield (M).

Theo GS Mark Rowlands thuc i hc Miami (M), nhng s vic trn chng t loi vt c o c. p li kin cho rng loi vt sng hon ton bn nng ch khng th c lun l, Rowlands ni: Tm im ca o c l tnh cm. V nhng chng c trn cho thy loi vt c th hnh ng da trn nn tng tnh cm ca bn thn.

NgI TheO O cha chc O c hN

Mt nghin cu M v Canada kt lun, l mt con chin ngoan o khng c ngha bn c

o c hn ngi khng theo o. Cc nh khoa hc kho st 1.252 ngi vi nn tng chnh tr v tn gio khc nhau ghi chp nhng hnh ng tt, xu h lm, chng kin, nghe k hoc l mc tiu ca ngy hm . Kt qu, ngi theo o hay khng theo o, thuc ng bo th hay t do cng u thc hin mt s lng hnh ng mang tnh o c tng ng nhau.

Tuy vy, nhng ngi theo o thng cm thy ti li, xu h v gh tm nhiu hn so vi ngi thng khi c hnh ng tri o c. V cm gic t ho ca h cng ln hn khi lm c vic tt.

NgI TT cNg La dI

Nhng ngi t cho mnh sng o c cng c th la di. y l kt qu mt nghin cu nm 2007 M, thc hin trn 230 sinh vin thuc tp u ca ngnh kinh doanh. H phi tr li 12 cu hi lin quan ti tm quan trng ca mt s tnh cch nh phng khong, sn sng lm cng vic kh, s chn thc v lng trc n. 13 hnh vi la di cng c nu trong bi kho st, bao gm c vic quay bi.

Kt qu l vic la di kh ph bin. Hn 90% s

sinh vin tham gia kho st cho bit h thc hin t nht 1 trong 13 hnh vi la di trn. Hn 55% tit l mnh hng li t vic gio vin chm im sai v 42% th tht tng quay bi ca bn trong gi kim tra.

Nhng sinh vin tt trn thng bin minh cho hnh ng khng p ca mnh. Ti c la di nhng sau ti tr thnh bc s v ht lng gip mi ngi - Gio s danh d v o c kinh doanh Scott Reynolds thuc i hc Washington (M) din gii tm l ca mt cu sinh vin.

O c ph Thuc vO NN vN ha

Mt nghin cu tin hnh trn 322 ngi thuc 10 nc t 6 chu lc va c cng b cho thy, vn ha cng nh hng ti quan im o c.Nhng ngi tham gia phi tr li cu hi lm th no a ra phn nh v o c, ng thi gii thch xem theo cch ngh ca h, nhn vt trong cc tnh hung gi nh l ngi tt hay xu. Cc tnh hung gi nh bao gm hnh vi trm cp, bo lc v u c, km theo thng tin hnh ng

din ra l c hay v tnh.Kt qu l cng dn cc

nc phng Ty quan tm ti vic hnh ng c ch ch hay khng. Chng hn, nu mt ngi phm ti mt cch v tnh, ngi phng Ty s bo co rng hnh vi c th xem xt. Nhng, vi cc cng dn o Fijian, yasawa (Fiji) v 2 nc chu Phi khc, s c hay v tnh khng quan trng. Chng hn, u c ngun nc l sai, d c mc ch hay khng.

NgI LuN cNg Nhc Ng TIN hN

Theo mt nghin cu ca i hc Oxford v Cornell (Anh), cng chng c xu hng tin tng nhng ngi c nguyn tc r rng hn l nhng ngi lun xem xt ng, sai cn thn trong tng tnh hung trc khi a ra phn quyt.

Cc nh khoa hc tin hnh 9 th nghim vi 2.400 ngi tham gia. H s dng vi tnh hung khc nhau, trong ngi tham gia buc phi la chn l c nn hy sinh mt ngi v ti cu tnh mng ca nhng khc hay khng. Sau , cc nh nghin cu t cu hi rng ngi a ra phn quyt khng nn git ngi v ti (theo quy tc) v ngi quyt nh git (da vo tnh hnh), ai ng lm bn hn.

Kt qu l nhng ngi nguyn tc (t chi git hi ngi v ti d cch ny hiu qu nht) c nh gi l ng tin cy hn. a s ngi c hi sn sng cho h vay tin v tin rng h s tr li. iu ny hon ton tri ngc vi ngi a ra la chn hy sinh mt ngi v ti cu nhiu ngi.

hIN ThO (Tng hp)

Ti ngh rng tm im ca o c l tnh cm. V nhng chng c trn cho thy loi vt c th hnh ng da trn nn tng tnh cm ca bn thn - GS tm l Mark Rowlands.

Vic Microsoft tuyn b hy d n robot Chatbot Tay sau khi n tuyn b ng h phtxt cng lm ni r kh khn ca vic ch to robot c o c.

C 2 cch tip cn trong vic to robot o c. Cch u tin l da vo mt lut nh o c (c th ti u vic to ra hnh phc), vit code cho n v ch to robot tun th code ny. iu kh khn l khng bit nn da vo lut nh o c no bi u cng c ngoi l. Cch th hai l to ra

robot lun hc hi dy n cch ng ph vi cc tnh hung. N s c kt c cc bi hc v o c. Vn t ra l liu con ngi c lun l thy dy o c l tng?

V nguyn tc, chng ta c th to ra robot o c, nhng c nn theo ui vic ny? GS Susan Anderson thuc i hc Connecticut (M) cho rng vi kha cnh, robot c th a ra cc quyt nh o c chnh xc hn con ngi: Con ngi l sn phm ca qu trnh chn

lc t nhin, v vy chng ta phi a ra tng c li cho bn thn hoc t nht l c ch cho nhm m mnh l thnh vin. Con ngi c xu hng mc sai lm v cng khng phi l trng ti hon ho ca cng l.

Tuy vy, Anderson v nhiu gio s khc cho rng khng nn my mc tham gia nhng khu vc cn tranh ci v o c. Thm ch, Patrick Lin - Gim c chng trnh Khoa hc mi ni v o c thuc i hc Bch

khoa California (M) - cn t cu hi: Liu c o c khng khi giao nhng phn vic kh khn nh a ra quyt nh c tnh o c cho my tnh?

Tuy nhin, nh trong cun sch My mc c o c: Dy robot phn bit ng - sai, Wallach bin lun rng khi my tnh tin xa hn s hiu bit trit hc ca con ngi th robot cng c th hiu v o c hn con ngi trong tng lai khng xa.

aNh TN (Theo QZ)

Nhng khm ph khoa hc th v v o c

La chn tt hay xu lun l vn nan gii. nh: kennethgmcleod.com

Nh thn kinh hc kim trit gia Sam Harris (M) khin c th gii dy sng khi tuyn b khoa hc c th v nn ng vai tr quyt nh trong cc vn o c, hnh thnh cc gi tr nhn vn v ch ra th no l mt cuc sng tt.

C nn da vo robot a ra phn quyt o c?

chatbot Tay - bng chng cho thy to ra robot c o c khng h d. nh: Winbeta.org

12 Th nm, ngy 21 thng 04 nm 2016, S 17CNG NGH

N Tha Thch vN khe p

gip mi ngi tha mn s thch n ung m khng s d ng hay cc bnh bo ph, tim mch, tiu ng, ung th, T chc Kokiri Lab Los Angeles (M) va lp d n Nourished s dng cng ngh thc t o (VR). Thit b i u Oculus Rift cng cc cm bin c kh nng nhn bit thc phm hm lng calo thp v mi hng ca mn n, t cnh bo, ngn chn nhng mn c th gy d ng hoc tha nng lng.

tng ny xut pht t b phim Hook (Gp li cp bin), trong nhn vt Peter Pan dng tr tng tng xem trc cc mn n trn bn khi chng cha c by ra. Jinsoo An - ngi sng lp Kokiri Lab - tin rng, vi cch lm ny, Nourished c th l bc i tin phong trong vic to ra cch thc n ung mi.

Thc t cch chng ta n ung khng thay i g

nhiu t trc ti nay. Mi ngi cn nhn ra rng h khng nn n theo cch nh by gi. Ti khng mun thay th cch chng ta tiu th thc phm m ch n gin l p dng cch n ung khc - Jinsoo An cho bit.

Nhm lm d n to ra a, na n c cm bin kt ni vi phn mm VR trn cc thit b unity, oculus, ang c th nghim vi mt s mn nh sushi, tht b, bnh.

Nourished ch l mt v d cho xu hng ng dng cng ngh VR vo lnh vc n ung. Thit b Gear VR ca Samsung mi ra mt cng thu ht c s ch ca nhiu nh hng. Gear VR c Samsung tin tng s em li nhng tri nghim v cng c o cho thc khch, gip h ngon ming hn, to ra cuc cch mng trong cch phc v m thc ca cc nh hng khi khai m ng thi lot gic quan ca thc khch - t thnh gic, th gic, xc gic cho ti v gic.

LIu php Iu chNh rI LON N uNg

Kt qu mt nghin cu ti Italy v Mexico nm 2013 cho thy, cng ngh VR tc ng ti cm xc n ung ca nhng ngi mc chng n ung v hoc say xn mt cch r rt hn so vi phng php thng thng.

Mt nghin cu ca Vin Istituto Auxologico Italiano (Italia) cng cho thy vic p dng cng ngh VR lp trnh cc mn n v hnh nh nh trong cc nh hng c th to ra phn ng ging nh

tht nhng ngi mc chng bing n, hu n v bo ph. iu mt ln na khng nh, VR c th tr thnh liu php iu chnh chng ri lon n ung.

Tuy mi ch l nghin cu ban u nhng cc d liu m chng ti c c chng minh rng, cc kch thch o c hiu qu nh thc t v hiu qu hn so vi hnh nh tnh, t to phn ng xc cm ca ngi ri lon n ung - nh nghin cu Allessandra Gorini (Italia) tit l.

Cng ngh VR ang

c xem l mt liu php thay i hnh vi n ung khng tt cho con ngi. V l thuyt, ai cng bit ung nhiu nc ngt d dn n bo ph, nhng v iu khng xy ra ngay lp tc nn nhiu ngi vn cha thc s lo s. Hnh nh VR c th cho bn thy ngay kt qu ca hnh vi ny qua cc m phng thay i c th.

Chng ti nhn thy VR c hiu qu cao hn so vi t ri hay video cnh bo khi a ra cc thng ip thay i hnh vi - GS Grace Ahn thuc i hc Georgia (M) ni. Khi nhng kt qu nghin cu v tc ng ca thc t o ti hnh vi n ung c nhn rng, cng ngh VR s ha hn to ra t ph.

Ti chc chn hng triu ngi trn th gii d ang s dng ch n king no cng s thch th vi cch thc n ung ny. l l do Nourished ang c xem nh mt phng thuc tt cho

chng bing n, n v , tiu ng, bnh tim, bnh bo ph v d ng - Tran Nguyen - trng d n Nourished ni.

Cng ngh VR cn em li cm gic an ton cho ngi tiu dng nh kh nng ti hin qu trnh sn xut v ngun gc thc phm. Nescaf kt hp vi Google to ra mt ng dng trn in thoi cho php ngi ung cph tri nghim hnh nh thc t o v nhng cnh ng cph Brazil.

Vi Nescaf 360 , ngi tiu dng s c cm gic mnh ang ng ngay cnh cnh ng cph. Rt nhiu nghin cu cho thy ngi tiu dng ngy cng quan tm ti xut x ca thc phm. Xt trn ton cu, 9/10 ngi tiu dng ni rng s minh bch v ngun gc rt quan trng i vi h - Michael Chrisment - ph trch tip th k thut s ca Nescaf nhn nh.

mINh Tr

n nhiu khng s bo nh cng ngh thc t o

Oculus rift c ra mt ti Trin lm in t tiu dng (ceS) 2015 Las vegas (m). nh. cbsnews.com

Trong tng lai khng xa, cng ngh thc t o s cho php bn n ung tt ga m khng lo b bo ph do tha nng lng hay b d ng. Cng ngh ny cng gip iu tr chng n ung v .

Theo mt nghin cu mi ca i hc Harvard (M), ch n a Trung Hi l la chn tt nht cho vic gim cn. Ch ny ch yu gm tri cy, rau, ng cc, du liu, c, cc loi u, ung mt lng ru vang va phi trong ba n v s dng t tht, sa, trng.

Cc nh khoa hc th nghim ch n a Trung Hi trn 998 ngi tha cn. Sau 1 nm, tt c h u gim t 4-10kg. C

2 ch n khc cng cho kt qu gim cn tng t. l ch Lowcarb (loi b hon ton thc phm cha carbonhydrate - cht c cho l th phm chnh gy tch m bng v cm gic thm n ngt) v ch n ung ca Hip hi Tiu ng M (n ung tp trung vo cc loi tri cy, rau, ng cc, cc loi v cc sn phm t sa t cht bo).

Trong khi , nhng ngi tham gia th

nghim mt ch n king t cht bo li ch gim c 2,5-5kg.

Ti sao c hiu qu gim cn tng ng phng php n king ca Hip hi Tiu ng M v Lowcarb, nhng ch n a Trung Hi li c cc nh nghin cu nh gi l tt nht? l do ngoi tc dng gim cn, ch n ny cn c li cho mt, no v c bit l gip nhng ngi mc bnh tim mch gim 30% s

nguy c t qu. Mt u im khc l d ch bin, mang n nhng ba n kh ngon ming.

Trc , mt nghin cu khc ca cc nh khoa hc ti i hc Harvard ch ra rng, ch n a Trung Hi rt giu cht chng xy ha v cc hp cht chng vim. Th nn, n c th gip chng ta y li s lo ha, ko di tui th.

Ngc Nh (Theo Harvard)

Ch n no tt nht cho vic gim cn?

cc loi thc phm in hnh ca ch n a Trung hi. nh: dietloft

Cc d liu ca chng ti chng minh rng s kch thch o c hiu qu nh thc t v hiu qu hn so vi hnh nh tnh, t to ra nhng phn ng xc cm ca ngi mc chng ri lon n ung - Allessandra Gorini.

Nm 2025 th trng vr t 80 t uSdGoogle, Facebook, Samsung v Microsoft u

c cc sn phm cng ngh thc t o (VR), nhng dng nh chng vn cha vi ngnh cng nghip cn non tr v ang c tng trng mnh ny. Theo d on ca Goldman Sachs, th trng VR s t 80 t USD vo nm 2025 - vt c ngnh cng nghip gii tr v game. Trong , doanh thu t phn cng cng ngh VR c t 45 t USD v phn mm t 35 t USD. Vi ny, VR c tin rng s lm thay i v to ra nhng t ph trong i sng ca con ngi - khng loi tr c lnh vc n ung.

13 Th nm, ngy 21 thng 04 nm 2016, S 17CNG NGH

quy Tc Ng x vI cNg Ngh ca Tr

Chn chnh hot ng s dng cng ngh ca con tng l mt vic kh d dng i vi cc bc cha m. H ch cn tt tivi khi chng trnh kt thc hoc trng chng khi tr s dng my tnh trong phng khch - Alexis Hiniker - mt nghin cu sinh ti i hc Washington (M) cho bit.

Tuy nhin, Alexis ang ni v thi i ca tivi v in thoi c dy. Chng ta bc vo thi i Internet ca vn vt. Vic t ra cc ranh gii duy tr mt cuc sng gia nh hi ha trong thi i cng ngh s l th thch tht s khi gn nh mi thnh vin trong gia nh u s hu mt chic in thoi thng minh, lc no cng k k bn mnh.

Cc nh khoa hc ti i hc Washington v i hc Michigan (M) phng vn 249 gia nh c con

nh trong tui t 10-17. Ni dung phng vn l vic kim sot s dng cng ngh trong gia nh, bao gm quy tc ang c tun th, nhng k vng ca gia nh v nhng yu t khin cho vic tun th quy tc tr nn d hn hoc kh hn.

Cha m v con ci u ang s dng cc thit b cng ngh mt cch tch cc vi cng ngy cng tng; nhng cc nghin cu trc cho thy iu ny gy ra nhiu lo ngi v mc ch , thi gian dnh cho gia nh v cc mi tng tc trong gia nh - cc tc gi nghin cu vit.

Kt qu cho thy tr em quan tm nht n s cng bng v c vic nhng thnh vin trong gia nh chia s qu mc trn mng x hi. Da trn kt qu iu tra, cc nh nghin cu khi qut 7 nguyn tc s dng cng ngh ph bin nht, c vai tr quan trng trong mi

quan h gia cha m v con ci trong gia nh.

Mong mun u tin ca cc em l s hin din ca cha m. Cng ngh khng c hin din trong cc tnh hung giao tip - chng hn khi cc em ang c gng ni chuyn vi cha m.

Mt nguyn tc khc l t ch. Cc em cho rng cha m cn cho php con tr t quyt nh v vic s dng cc thit b cng ngh m khng can thip vo quyt nh ca con.

Con tr cng tin rng cha m cn c ch ti v mc s dng cng ngh v cn bng vi cc hot ng khc.

C mt iu c bit th v l tr cho rng chng thch c cha m gim st hot ng ca mnh.

Trong nghin cu, mt s em khng nh cha m khng t ra bt k quy tc no i vi vic s dng cng ngh, m mun con ci t lp ra v thi hnh cc quy tc.

Cc em cng mun cha m khng s dng in thoi khi li xe v lm nhng iu chnh h thuyt ging - chng hn nh khng ng n in thoi trong ba n.

Quy tc cui cng lin quan n vic chia s thng tin trn mng: Tr con mun cha m chng phi tho lun v ni dung trc khi ng ti cc thng tin v chng ln mng x hi.

B m cNg phI chI Ng LuT

R rng vic cha m chia s thng tin v gia nh v con ci trn mng x hi tr thnh mi quan tm hng u ca cc em. Theo tit l ca Sarita Schoenebeck - gio s ti i hc Michigan (M) S tr em quan ngi v vic cc thnh vin trong gia nh ng ti thng tin c nhn ca mnh ln Facebook v cc mng x hi khc m khng xin php nhiu gp i so vi ngi ln. Nhiu chu khng nh chng thy cc ni dung ng ti gy xu h cho chng v rt bun bc khi cha m tip din hnh vi ny.

Nghin cu cng nh gi xem quy tc no d tun th v quy tc no kh thc thi. Theo , nhng iu lut cm hon ton mt thit b cng ngh hoc mt mng x hi no c v d tun

th hn nhng iu khon ch cm on trong nhng tnh hung nht nh c th.

Chng ti kh ngc nhin khi pht hin ra rng tr d dng chp nhn yu cu dng con khng c php dng Facebook hn l cc nguyn tc theo kiu con c php dng Facebook nhng con khng c lt Facebook, trong ba n - Alexis Hiniker cho bit.

Ti ngh nu tui teen, ti s c cm gic hnh phc hn nu t nht cng c php s dng Facebook, d ch trong cc iu kin c bit, nhng iu ny c v khng d dng i vi cc gia nh - ng Hiniker ni thm.

Tr em cng d tun th cc quy tc hn nu nhng quy tc ny c quyt nh bi ton th gia nh v cha m cng tun th nh cc thnh vin khc.

L Ngc

Tr s b cng ngh lm phin cn hn ngi ln

Tr em cng d tun th cc quy tc hn nu cha m chng cng tun th. nh: couponsmasti

S tr em lo lng v vic chia s thng tin qu mc trn mng x hi nhiu gp i so vi cc bc ph huynh c hi. Ngoi ra, m c ln nht ca cc em chnh l s hin din ca cha m.

C mt thc t M l s sinh vin da mu theo cc ngnh khoa hc t hn rt nhiu so vi sinh vin da trng. l gii vn ny, i hc bang Pennsylvania v i hc California tin hnh mt nghin cu c bit.

Cho rng s khc bit v s sinh vin da mu v da trng theo hc cc ngnh khoa hc xut pht t nn tng gia nh, cc nh khoa hc nghin cu d liu ca 7.750 sinh vin

t khi hc mu gio n nm lp 8.

Kt qu cho thy, khong cch gia hai nhm xut hin t thi mu gio. Tr cc gia nh thu nhp cao (phn ln l da trng) c kin thc chung v khoa hc nhiu hn tr gia nh thu nhp thp. Vo mu gio, 58% s tr da mu khng c kin thc v khoa hc, so vi 15% tr da trng.

Nu bn vo mu gio

vi rt t kin thc v th gii t nhin v x hi, bn c th s gp kh khn trong cc mn khoa hc t lp ba v nhiu kh nng vn phi cht vt xoay x cho n lp 8 - GS Paul Morgan - thnh vin nhm nghin cu ni.

Vy gii php l g? Theo ng Morgan, cc bc cha m (bt k c thu nhp cao hay thp) cn dnh thi gian tr chuyn vi con v th gii t nhin xung quanh mnh.

Hip hi cc Gio vin khoa hc quc gia (M) th khuyn nn khuyn khch s t m ca tr bng nhng cu hi v th gii, tho lun v ch khoa hc, trao i v nhng cu chuyn khoa hc gn y trn bo ch nh s mnh tu con thoi, nhng t ph v y t, cng c cc bi hc v khoa hc bng sch, tp ch v phn mm, quan tm hn n chng trnh hc ca con.

L maI (Theo Newsone)

Lm cch no con hc tt cc mn khoa hc?

cn tr em c nim say m khoa hc t rt nh. nh: prweb

Nhng quy tc ang c p dng nhiu nht cho tr

- Khng s dng thit b cng ngh trong mt thi im nht nh.- Khng s dng thit b, tr khi hon thnh mt s cng vic bt buc, chng

hn vic nh hoc lm bi tp.- t gii hn thi gian tr c php s dng thit b cng ngh.- Hn ch v chi ph.- Cn bng hot ng s dng cng ngh vi cc hot ng khc nh chi ngoi

tri.- Cha m kim tra in thoi ca con ti bt k thi im no v truy cp vo ti

khon mng x hi ca con.- Cm mt trang web, mt tr chi, hot ng hoc thit b nht nh no .- Cc quy tc v cch ng x trn mng, chng hn khng bt nt ngi khc hoc

dng ngn ng th tc, hay khng chia s ni dung lin quan n tnh dc.

14 Th nm, ngy 21 thng 04 nm 2016, S 17KHM PH

Ng T LIN TIp khNg phI du hIu SIu Thm ha

Trong vng mt tun qua, hai trn ng t mnh xy ra ti Nht Bn cng hng lot v chn ng khc Myanmar, Philippines... gy nhiu thit hi v ngi v ca. Ngay sau , ngi dn chu sng trong s hi khi gii truyn thng cnh bo rng y ch mi l khi u cho mt trn siu ng t ti khu vc ny ngay sau .

Tuy nhin, t Inverse (M) bc b d on ny. H cho rng vic truyn thng chu xu chui cc trn ng t vi nhau ri a ra cnh bo l kiu t duy qu n gin ca nhng ngi khng am hiu a cht.

Theo lp lun ca t Inverse: Th nht, nhng trn ng t chu va qua c cng trung bnh kh ph bin. C th, c 36 trn ng t xy ra trn khp hnh tinh t u nm 2016 ti nay v phn ln xy ra vnh ai la Thi Bnh Dng - khu vc hng chu nhiu trn ng t nht th gii. y l hin tng bnh thng.

Th hai, ng t khng gy hiu ng domino vi khong cch xa. S rung lc mt ni bt k trn a cu khng gy ng t ni cch n hng

nghn kilmt. Trong phn ln trng hp, mi ng t gy hot ng c lp, khng ph thuc hay lin quan ti nhng ng t gy khc. V th, nhng trn ng t lin tip chu trong thi gian ngn va qua khng th to nn mt siu a chn trn cng chu lc.

Th ba, s v ng t nh cng ln, nguy c siu a chn cng gim. Nu ng t nh v trung bnh xy ra lin tip trn mt ng t gy bt k, chng s lm gim nguy c siu a chn.

Cui cng, cc chuyn gia a cht hin vn cha d on c chnh xc thi im a chn s xy ra m ch c th nh gi nguy him ca chng. H c th theo di mt ng t gy v tnh ton nng lng tch t trong khi cc mng kin to c xt nhau. Sau , h c th a ra nhn nh rng nu ton b sc nn bn di ng t gy c gii phng cng lc th mt trn ng t vi cng no s xy ra.

T 4 lp lun k trn, Inverse cho rng tuyn b sp c siu ng t do du hiu t nhng trn ng t va qua l khng c c s. Tuy nhin, iu ny khng c ngha l mt thm ha ln nh vy s khng xy ra ti chu .

Nguy c SIu Ng T L c ThT

Gii a cht cnh bo, mt di t sn pha ty dy Himalaya - thuc lnh th n , Nepal, Pakistan, Afghanistan - c th hng chu cc trn ng t ti 8 richter do sc nn gia cc mng kin to n v u - ang tng.

Vin ng ph thm ha quc gia n nhn nh, mt cn a chn c sc tn ph tng ng trong khu vc ng dn - vi nhng th c xy

dng theo tiu chun thp - c th tr thnh thm ha khng khip.

Trn ng t mnh ti Nepal nm 2015 v nhng d chn ca n khin gn 9.000 ngi thit mng do mng kin to n di chuyn v pha bc, vo Trung vi tc 67mm mi nm. Nhng cc cn a chn y vn cha ln gii phng ht sc nn ang tch t bn di b mt a cu.

Phn pha ty ca ng phay (ng t gy) - ni cha tng c ng t ln no trong

500 nm qua - gi y c th to ra a chn d di - cc nh khoa hc d on.

Trc khi trn ng t 7,8 richter xy ra Nepal thng 4/2015, nhiu nh a cht t gi thuyt rng mt ng t gy xuyn qua dy Himalaya sp to nn siu ng t.

Gii a cht ang tp trung nghin cu khu vc pha ty ca tm chn ng t ti Nepal nm ngoi - ni cc mng kin to vn ang trong trng thi khng th di chuyn. Theo h, rt c th trn ng t nm 2015 khng lm xo trn phn kt cng ca ng t gy bn di dy Himalaya v pha ty vng chu th Kathmandu. V th, mt c trt ca mng kin to c th gii phng p lc trong phn b kha cht ca ng t gy, to iu kin cho n gy siu a chn.

Roger Bilham - nh nghin cu ng t ca i hc Colorado (M) - tng ni nh sau v nguy c siu ng t xy ra dy Himalaya: Vi nhng iu kin hin nay, t nht 4 cn a chn vi cng ln hn 8 richter c th xy ra. Nhng siu ng t y xut hin cng mun th nng lng tch t trong nhiu th k s khin chng cng tr nn d di hn.

Theo cc nh nghin cu, siu ng t gn y nht phn b kha cht bn di dy Himalaya xy ra vo nm 1505. Thc t y khin h cng tin mt s kin tng t s xy ra trong tng lai gn.

Cng ca siu ng t nm 1505 vn l mt ch gy tranh ci. Mt s ngi cho rng con s ln ti 8,5 richter, gy thit hi ln cho vng Ty Tng.

vIT LINh (Tng hp)

S tht v nguy c siu ng t chu

Trn ng t ti kumamoto, Nht Bn ngy 16/4 gy nhiu thit hi. nh: Tribktla

Sau 4 cn a chn mnh lin tip trong vng 48 gi Nam , Myanmar v Nht Bn, gii truyn thng ln ting cnh bo v mt siu ng t sp din ra. Nguy c ny thc s ln n u?

Mt nhm cc nh khoa hc dn u bi Deepa Mele Veedu - nh nghin cu n lm vic ti i quan st tri t ca Singapore (EOS) thuc i hc Cng ngh Nanyang (NTU) - va pht hin ra cch thc mi d on ng t. H tit l rng nhng chuyn ng t gy chm v cc rung ng nh khng ch gip d on mt trn ng t tip theo m cn cho php phn bit cng ca chng.

T trc n nay, gii nghin cu tin rng ng t ln thng khng xy ra sau nhng chn ng hoc ng t nh, gy ra bi cc rung ng nh.

Pht hin ny thch thc s hiu bit ca chng ta v cch thc Tri t tch t s t gy v gii phng theo thi gian. Nhng kiu rung ng ny gy ra bi s xoay chiu chm v s t gy nhanh trn cng mt v tr. Sylvain Barbot thuc i hc NTU cho bit -

Vic ch pht hin chuyn ng chm ti mt khu vc khng c ngha ng t ln khng th xy ra. Ngc li, khu vc t on tng t c th t gy, gy ra mt trn ng t thm khc.

Nghin cu ny c nh gi l c ngha ln v d bo ng t v NTU s h tr vic d bo ng t ln trong khu vc.

So vi cc vng khc, nguy c xy ra thm ha t nhin ca ng Nam rt cao do nm trn vnh

ai la Thi Bnh Dng - khu vc t gy a cht, thng xuyn xy ra nhng trn ng t mnh, ni la hot ng nhiu v cc b bin cng d b sng thn tn cng.

Khu vc ny cng rt nhy cm vi nhng tc ng ca thi tit cc oan v bin i kh hu. Theo nghin cu khu vc ng Nam , c 4.375 trn ng t xy ra trong nm qua.

vIT hNg (Theo Sputniknews)

Cch thc mi d on ng t

Vi nhng iu kin hin nay, t nht 4 cn a chn ln hn 8 richter c th xy ra chu . Siu ng t xut hin cng mun th nng lng tch t cng khin chng tr nn d di hn - Roger Bilham.

hnh nh trn ng t ti vng Tarlay, gn thnh ph Tachilek, myanmar ngy 26/3 va qua nh: Ibtimes

15 Th nm, ngy 21 thng 04 nm 2016, S 17KHM PH

LongsPhng pht hnh & Qung co: 04.39427577

S TK: 102010000037554 - SGD 1, VietinbankGi: 3.700 VN

Phan Thanh Nhn

Theo truyn thuyt, th k I trc Cng nguyn, qun La M khi chinh phc chu u i qua vng Bath (Anh), pht hin ra ngun nc nng v xy dng h thng nh tm tng t nh Rome. Khi ch La M suy tn, ngi La M ri khi Anh, cn h thng nh tm b chn vi v ch c pht hin hi nm 1880.

Mi y, cc nh kho c khai qut hai phng tm La M ti Bath. Trong , mt nh tm c xy

dng vo th k I v nh tm kia xut hin vo th k II. Vo nhng nm 1960, nh kho c Barry Cunliffe tng khai qut 2 phng tm ny, nhng cha iu kin thc hin trit nn lp li.

Trong ln khai qut ny, cc nh khoa hc s tin hnh kim tra tnh trng ca cng trnh, kim tra cc vt liu dng vi lp cng trnh trong ln khai qut trc nhm bo tn v nghin cu nhng yu t t c ghi nhn

trong qu kh. Nhm nghin cu cho

bit, hai khu nh tm k trn c ti 180 khi nng t 1 tn tr ln, trong khi h cn nhc chng ln thc hin cc bc ca vic bo tn.

Cuc khai qut ang c tin hnh thun li. Chng ti o n phn y ca nh tm. Chng ti dng nh k thut s ghi li mt cch chi tit nhng bc tng La M. Chng ta sp c bit chi tit mt

phng tm La M thc s l th no - ng Tim Havard - mt trong nhng ngi ng u d n khai qut ny - cho bit.

Cc nh khai qut tn dng ti a dp ny quay phim, chp nh vi mc tiu to mt trung tm di sn th gii trn ng york trong nm 2019 cho khch du lch tham quan v khm ph l do ti sao Bath l mt di sn th gii.

vIT hNg (Theo Bathchronicle)

k Tch ca daNh TNg v I

Hannibal Barca (247-183 TCN) l nh qun s v i ca ch Carthage, ni danh trong nhng trn chin vi La M. Chin cng hin hch nht l ln ng lnh o 30.000 qun, dn 15.000-20.000 nga v 37 voi t vng Iberia (Ty Ban Nha ngy nay) vt dy Alps - c coi l ranh gii t nhin khng th vt qua - tin vo pha bc Italia. Cuc hnh qun qu bt ng khin ngi Italia chong vng v thua tan tc. Trong 2.000 nm, cc nh khoa hc khng ngng nghin cu tuyn ng m on qun i qua, nhng vn cha c bng chng chc chn. D vy, vn tn ti hai gi thuyt c coi l thuyt phc nht.

Mt s nh s hc cho rng qun Hannibal i qua vng Col du Clapier cao khong 2.400m trn dy Alps; ng ny kh d i v t nguy him. Mt s nh khoa hc khc li cho rng on qun i qua ngn o hp Col de la Traversette pha ty

nam ca Turin, Italia. C hai gi thuyt u

cha c chng minh bi cc nh kho c khng h tm ra du vt no.

phN Nga TIT L qu kh

Hai nh khoa hc Chris Allen thuc i hc Queens Belfast v William Mahaney thuc i hc york Toronto (Canada) nghin cu ti khu vc Col de la Traversette t nm 2011. H i t gi thuyt rng nu Hannibal mang theo hng vn con nga, chng s phi ung nc v phng u. Phn nga s lng ng xung di theo thi gian.

Chng ti tin rng nu tm kim ti vng ly th c th tm c mt lp trm tch vi nin i ph hp v cha tng b tc ng. Lp trm tch cha phn nga trong qun i Hannibal s l bng chng cho vic h hnh qun qua y - GS Allen ni.

Cc nh nghin cu khai qut mt mu trm tch hnh tr nm su trong lng t. y l hn hp ca x thc vt, bn

v cc ht mn hn ht t. H tnh tui cho n bng ng v ccbon v nghin cu s thay i ca n sut 8.000 nm qua. Cc nh khoa hc cng xem xt thay i ca cc lp t trong li c v vt l, ha hc v vi sinh...

Kt qu l, khi nghin cu mu t n gn thi im Hannibal vt qua dy ni Alps, cc ch s trong lp t c s thay i bt thng, t b xo trn ng k, sau c nn cht. cc khu vc khc ca ni khng pht hin ra du hiu bt thng ny v cc nh khoa hc cho rng iu khng th c gii thch bng vic chn gia sc hoc cc hin

tng thi tit. H a ra gi thuyt s nn cht c th l do hng ngn ng vt v con ngi to ra khi qua y.

Khi cc cht bn c khuy ln, h pht hin mt s sinh vt xut hin. Bng phng php phn tch vt liu hu c ha hc, cc nh nghin cu xc nh cc cht hu c thng thy trong rut ca ngi v nga. Trong khi , phng php phn tch DNA cho thy c s hin din ca nhm vi khun clostridia - mt ging trc khun gram dng, thuc ngnh Firmicutes - thng chim khong 70% trong phn nga. Cc vi khun ny

vn tn ti trong t sau hn 2.000 nm qua.

Bng cch kt hp tt c nhng phng php k trn, chng ti cho rng c mt s tch t cc thnh phn ca phn nga vo ng thi im cch y khong 2.200 nm trc - ng Allen cho bit.

T kt lun , cc nh khoa hc cho rng khu vc ny c th c s hin din bt thng ca ng

vt m nhiu kh nng l nhng con nga ca i qun Hanibal khi hnh qun qua dy Alps.

Gii khoa hc ang m rng nghin cu cc khu vc m ly khc dc theo hng hnh qun ca Hanibal v phn tch thm cc gene, vi khun c th khc lm sng t cu hi tn ti hn 2.000 nm qua.

L. Ngc (Tng hp)

B n 2.000 nm h l nh phn nga

danh tng hannibaltrn hnh trnh vt dy alps hng v tin vo Italia lp nn k tch trc qun La m. nh: Wikipedia

Mt cu hi lm au u cc nh s hc hng ngn nm qua l bng cch no danh tng Hannibal v i qun ca ng c th vt qua dy Alps hng v tin vo Italia nh bi ngi La M. Mi y, b mt ny c h l nh phn tch phn nga.

Khai qut 2 phng tm La M c i ti Anh

Lp trm tch c cha phn ca l nga trong qun i Hannibal s l bng chng cho vic h hnh qun qua Col de la Traversette - GS Allen ni.

GII M CHIN CNG CA DANH TNG HANNIBAL:

mt phng tm La m ti nc anh. nh: INT

16 Th nm, ngy 21 thng 04 nm 2016, S 17KHOA HC THNG THC

Trch cun khng gian v tr thuc b sch Tp lm nh pht minh ca cng ty c phn vn ho - gio dc Long minh.

Nazca - mt sa mc kh cn tri di hn 85km Pampas de Jumana, pha nam Peru - ni ting vi hn 900 hnh v khc trn mt t, c to nn trong thi k nn vn ha Nazca (t gia nm 200 TCN-600). Nhng chng khng phi l di sn duy nht ca nn vn minh Nazca. Khu vc ny cn c nhng h lt hnh xon c, c gi l puquios. Chng xoy vo lng t, c xy dng cn thn.

iu c bit l cc nh khoa hc khng th tnh tui ca cng trnh ny bng phng php ccbon truyn thng. Ngi Narca cng khng li bt k du vt no h l thi gian xy dng

chng. Cc nh kho c dnh nhiu th k c tm ra mc ch tn ti ca puquios, t xc nh c nin i ca chng.

B n ny va c nh khoa hc Rosa Lasaponara thuc Vin Phn tch mi trng ti Italia khm ph. B s dng cc bc nh t v tinh v s phn b cc puquios v tm hiu mi quan h gia chng vi ngun nc cng nh c dn quanh khu vc. Kt qu cho thy, cc puquios to nn mt h thng ng hm nc gip ngi dn ly nc ngm.

B Lasaponara tin rng y l chc nng chnh ca puquios, bi khu vc ny lin tc gp hn hn v l mt trong nhng ni kh

cn nht trn th gii.V c bn, puquios l

mt h thng thy lc ly nc t cc ngun nc ngm. Cc l hnh xon c ht gi vo cc knh ngm. Gi y nc t cc h cha su trong lng t n nhng ni cn nc. Lng nc cn

li c lu tr trn b mt cc h. Mt s puquios vn hot ng ti ngy nay.

R rng trong qu kh, h thng puquios gip ngi dn Nazca khai thc c ngun nc ngm quanh nm, nui sng nn nng nghip khu vc ni ting l kh cn ny - b

Lasaponara cho bit.Vic xy dng trn quy

m ln i hi s hiu bit ton din, khng ch l cc k thut xy dng chuyn ngnh m cn v a cht ca khu vc cng nh s bin i khng ngng ngun cung nc.

H thng puquios l

nhng d n thy li tham vng nht trong khu vc Nazca. N khng ch p ng nhu cu nng nghip v thy li m cn dnh cho cc nhu cu sinh hot gia nh - b Lasaponara ni thm.

L maI (Theo Sciencealert)

Gii m h b n ca Peru c i

o chng nng thi trang ca kin Sahara

Bt chp ci nng nh thiu nh t ti Sahara - c ni t 700C - loi kin bc sa mc (Cataglyphis bombycina) vn tn ti v pht trin mnh. iu ng ni l loi kin ny cng ch chu ng c nhit ti a l 53,60C. Vy b quyt sinh tn trong iu kin nng bc ca chng l g?

Tin s Serge Aron thuc i hc T do Brussels (B) v cc ng nghip va khm ph b mt ny. Theo , loi kin bc sa mc s d c th chu c sc nng ti Sahara l nh b lng bc vi hnh dng c o, thi trang.

Nhng chic lng ny khng ch p m cn c tc dng phn chiu nh sng. Nng lng mt tri s khng c hp th vo c th kin, m nh nhng si lng c bit chuyn i nh sng tr nn c bc sng di hn tia hng ngoi v c cc si phn x li, ta ra mi trng.

Kh nng phn chiu bc x mt tri bng phn x ni ton phn ca kin bc l mt c ch thch nghi mi l so vi cc loi ng vt sa mc khc. N gip loi kin Cataglyphis bombycina t bo v hiu qu trc cc tia bc x mt tri d di - tin s Serge Aron cho bit.

Kh nng c bit ny khng ch gip loi kin chng nng m cn chnh l k sinh nhai, gip chng c th ra ngoi t kim n ngay c vo gia tra, khi nh nng mt tri gay gt nht. y l thi im m nhiu sinh vt khc nh cn trng, thn ln khng chu c sc nng nn cht i v nhim v ca kin ch l tha chng v t.

Ngoi ra, vic kim mi vo thi im nng nng nht cng gip l kin trnh chm mt vi nhng loi ng vt sn mi khc.

vIT aNh (Theo Techtimes)

h thng puquios ca nn vn minh Nazca. nh: diferentedeloqueparece

B lng bc va thi trang va gip kin bc sa mc chng nng, kim mi d dng. nh: passionfourmis

B n hng ngn nm v nhng h hnh trn c - c gi l puquios - ca nn vn minh Nazca va c li gii nh s dng nh v tinh c phn gii cao.