BARAJ VE HES YAPILARINDA KULLANILAN HİDROMEKANİK TECHİZAT

ÖRNEKLERİ

HAZIRLAYAN:EREN MÖREL TİMOÇİN

BARAJ VE HES YAPILARI BAŞTA İNŞAAT MÜHENDİSLİĞİ OLMAK ÜZERE MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ, ELEKTRİK MÜHENDİSLİĞİ, JEOLOJİ MÜHENDİSLİĞİ, HARİTA MÜHENDİSLİĞİ, MİMARLIK GİBİ BİR ÇOK FARKLI UZMANLIK ALANLARININ ORTAK ÇALIŞMASINI İÇEREN ÇOĞUL DİSİPLİNLİ YAPILARDIR.

BARAJ VE HES YAPILARINDA KULLANILAN;KAPAKVANACEBRİ BORUKALDIRMA ELEMANLARIIZGARA GİBİ EKİPMANLAR HİDROMEKANİK TECHİZATLAR OLARAK ADLANDIRILMAKTADIR.

SU YAPILARININ HİDROMEKANİKTECHİZATLARIN TASARIMI, İMALATI VEMONTAJI TEMEL OLARAK MAKİNEMÜHENDİSLİĞİ SORUMLULUĞUNDAYAPILMAKTADIR.

ÜLKEMİZDE BARAJ VE HES YAPILARINDA KULLANILAN HİDROMEKANİK EKİPMANLARIN TÜM MÜHENDİSLİK HİZMETLERİ, İMALATI VE MONTAJI TAMAMEN YERLİ TECRÜBE, İŞGÜCÜVE SERMAYE KULLANILARAK , YAPILABİLMEKTEDİR.

BU SUNUMDA; BARAJ VE HES YAPILARINDA KULLANILAN VE HİDROMEKANİK TECHİZAT KAPSAMINDA YER ALAN;CEBRİ BORUKAPAK KALDIRMA EKİPMANLARININ

TASARIM, İMALAT VE MONTAJ AŞAMALARINDAN ÖRNEKLER VERİLECEKTİR.

CEBRİ BORU

TORUL BARAJI VE HES CEBRİ BORU HATTI ÇAP: 3600mm DÜŞÜ:364m

BARAJ GÖLÜ VE DİPSAVAK TECHİZATI ARASINDA VEYA SANTRAL TÜRBİNLERİNDEN ÖNCEKİ İLK AÇIK SU YÜZEYİ (REGÜLATÖR, YÜKLEME HAVUZU VEYA DENGE BACASI) ARASINDA KALAN BASINÇLI ORTAMDA SUYUN ILETILMESINI SAĞLAYAN ATMOSFERE KAPALI YAPILAR CEBRİ BORU OLARAK ADLANDIRILMAKTADIR.

CEBRİ BORULAR YAPININ TASARIMINA VE TÜRBİN SAYISINA GÖRE TEK HAT VEYA PARALEL HATLARDAN OLUŞABİLİR. AÇIK SU YÜZEYİNDEN TEK HAT OLARAK BAŞLAYAN CEBRİ BORULAR SANTRAL GİRİŞİNDE KOLLARA AYRILARAK BİRDEN DAHA FAZLA TÜRBİNE BAĞLANABİLİRLER. BU AYRILMA BÖLGESİ “BRANŞMAN YA DA PANTALON BÖLGESİ” OLARAK ADLANDIRILMAKTADIR.

OBRUK BARAJI VE HES BRANSMAN BÖLGESİ ÇAP: 7000/5000mm DÜŞÜ:102,6m

CEBRİ BORULAR VE BRANŞMANLAR HESAPLAMALAR NETİCESİNDE SEÇİLEN, UYGUN KALINLIKTA VE MUKAVEMETTE ÇELİK SAC LEVHALARIN BÜKÜLMESİ VE DÜZ DİKİŞLİ KAYNAKLI KONSTRÜKSİYONU VEYA SPİRAL KAYNAKLI HAZIR BORULARIN YİNE KAYNAKLI BİRLEŞTİRİLMESİ İLE İMAL EDİLİR.

CEBRİ BORULARI TEMEL OLARAK İKİ ÇEŞİDE AYIRABİLİRİZ.� AÇIKTA CEBRİ BORULAR� GÖMÜLÜ CEBRİ BORULAR

ÜLKEMİZDE BULUNAN, TÜM MÜHENDİSLİK VE PROJE ÇALIŞMALARI RONA ŞİRKETLER GRUBU TARAFINDAN YAPILAN CEBRİ BORU VE BRANŞMAN PROJELERİNDEN ÖRNEKLER SUNULMAKTADIR.

CEBRİ BORU VE BRANŞMAN PROJE ÖRNEKLERİ

8

4

4

88

244

2

4

4

4

2

6

88

4

14

88

88

10

10

1010

1010

1010

88

88 8

8

88

1010

A

A

55

55

55

55

55

55

55

55

55

55

55

74129

74129 12508.5

54.5°

54.5°

28989.5

= 54 .5°R = 40000T = 20601.5R = 38048

32000

KM

0+

157.

280

KM

0+

231.

409

KM

0+

260.

398

20601.5

KM

0+

243.

917

3200

0

�700

0�7

000

3200

0

�700

0�7

000

4779

4

7090

2291

0

32000

8000

8000

8000

8000

16000

16000

16000

5291

8 .5

1965

.5

2060

1.5

KM

0+

000.

080

A2A1

20601.5

2060

1.5

3131

3

7090

2291

0

3643

7.5

R40000

PLAN 1/ 500

E.T1 TUNELI

E.T2 TUNELI

A

B

A

B

(BAK 771-OET-03)

(BAK 771-OET-02)

DET.I(BAK 771-OET-04)

1 2 3 4

5 6

7

8

9

10

11

CEBRI BORU VE BRANSMANI PLAN GORUNUSU

KONTROL AHMET AKYOL RESI M NO

YAPAN KAMIL B EKTAS OLC EK ISARETLI

MUTEAHHIT DSI. V. B OLG E MUDURLUGU/ ANKARA

RONA MAKINA SANAYI VE TICARET A. S.

C IZEN YASAR GUNGOR TARI H 22.10.1998

KIZILIRMAK OB RUK PROJESI

OBRUK BARAJI VE HESENERJI YAPILARI T1 VE T2 TUNELLE RI

LIMAKINS. SAN. VE TIC . A.S.

ANKARATASVIP

KONTROL

771- OET- 01- R1

TASVIP

INC ELENDI TASDIK OLUNUR

NO TARIH REVIZYON YAPAN KONTROL TASVIP

DSI. BARAJLAR VE HES DAIRESI BAS K.TASDIK MERC II:

CEL

IK K

APLA

MA

BAS

LAN

GIC

I

P.ADEDI PARC ANIN ADI P.NO AGIRLIK KG AGIRLIK KG.

2 �7000x30 DIRSEK 1 275026 771- OET- 05

2 �7000x30 B ORU 2 517845 771- OET- 06

2 �7000x35 DIRSEK 3 315370 771- OET- 07

1 �7000x35 B ORU 4 82891 771- OET- 081 �7000x35 B ORU 5 192188 771- OET- 06

2 �7000x35 DIRSEK 6 517238 771- OET- 09

1 �7000x35 B ORU 7 236996 771- OET- 06

1 �7000x35 B ORU 8 346292 771- OET- 08

2 B RANSMAN 9 483910 771- OET- 104 �5000x30 DIRSEK 10 165016 771- OET- 21

4 �5000x30 B ORU 11 98042 771- OET- 08

�7000

3230814 KG

UYGULAMA YERI

ASTAR BOYAKAT SAYISI x KURUFILM KALINLIGI

ARA KAT BOYAKAT SAYISI x KURUFILM KALINLIGI

SON KAT BOYAKAT SAYISI x KURUFILM KALINLIGI

CEBRI BORUIC VE DISYUZEYLERI

CINKOCA ZENGINEPOXY ASTAR BOYA 1x100

EPOXY ARA KAT BOYA 1x50

KOMUR KATRANLIEPOXY SON KAT BOYA2x125 VEYA 1x250

BOYA SISTEMI

TOPLAMKURU FILMKALINLIGI

400

W W W W

( ) ( ) ( ) ( )

BOYA TABLOSU

- C EB RI B ORUNUN B ETONA GOMULU DIS YUZEYLERI B OYANMIYAC AKTIR. - C EB RI B ORUNUN B OYAMA ISLEMI B OYA TAB LOSUNA GORE YAPILAC AKTIR . GORE KUMLANAC AKTIR. - C EB RI B ORUNUN B OYANAC AK YUZE YLERI B OYAMA ISLEMINDEN ONC E DSI SARTNAMESINE - TOPLAM AGIRLIK 3230814 KG. D IR. NOLU PAFTALARDAN YARARLANILM ISTIR. - B U PROJENIN HAZIRLANMASINDA SU- YAPI 254- KI- 001, 002, 003, 00 4 VE 005 NOTLAR

32000

8000

8000

8000

8000

16000

16000

16000

A

B

9

10

11

�7000

7090

2291

0

37.5

90

2291

0

1965

.5

ÜLKEMİZDE BULUNAN, İMALATI VE MONTAJI RONA ŞİRKETLER GRUBU TARAFINDAN YAPILAN CEBRİ BORU VE BRANŞMAN İMALATLARINDAN ÖRNEKLER SUNULMAKTADIR.

CEBRİ BORU VE BRANŞMAN ÖRNEKLERİ

MERCAN HES BRANSMAN

ÇAP: 2000/1600mm DÜŞÜ:260m

OBRUK BARAJI BRANŞMAN

ÇAP: 7000/5000mm DÜŞÜ:102,6m

ÖZLÜCE BARAJI MANİFOLD

ÇAP: 6500mm DÜŞÜ:124m

ÖZLÜCE BARAJI ÇELİK KAPLAMA

KAPULUKAYA BARAJI BRANŞMAN

ÇAP: 7000/4000mm

TORUL HES CEBRİ BORU

ÇAP: 3600mm DÜŞÜ:364m

SUATUĞURLU 5160 CEBRİ BORU

DARICA HES CEBRİ BORU

ÇAP: 3100mm DÜŞÜ:332m

KOÇKÖPRÜ BARAJI 2500 BRANŞMAN VE CEBRİ BORU

KALE HES CEBRİ BORU VE ŞAFT

ÇAP: 2500/3000mm DÜŞÜ:294m

KALE HES CEBRİ BORU VE ŞAFT

ÇAP: 2500/3000mm DÜŞÜ:294m

KAPAKLAR

CİNDERE BARAJI RADYAL KAPAKLARI R=15m L=10m H=12,9m

BARAJ VE HESLERDE HİDROMEKANİK TECHİZAT KAPSAMINDAKİ KAPAKLAR AŞAĞIDAKİ DURUMLARDA KULLANILMAKTADIR.

TAŞKIN KORUMA İŞLERİ, KORUMA EKİPMANI OLARAK (TÜRBİN MEMBASINDA ACİL

DURUM), REZERVUAR SU SEVİYESİNİN KONTROLU VE SABİT TUTULMASI, REZERVUARIN TEMİZLENMESİ, BARAJLARDA AKIŞ REGÜLASYONU BAKIM ÖNCESİ SUSUZLAŞTIRMA, DERİVASYON KONDUVİSİ TIKACI, SU ALMA YAPISI GİRİŞİ, SULAMA İŞLERİ- SU ALMA YAPISI, SEVİYE KONTROL VE

DAĞITIM İŞLERİ DİPSAVAK DEŞARJ KONTROLÜ

ÜLKEMİZDE ÇOĞUNLUKLA KULLANILAN KAPAK TİPLERİNİ ŞU ŞEKİLDE SIRALAYABİLİRİZ;

BATARDO KAPAKLARI KAYAR KAPAKLAR RADYAL KAPAKLAR SABİT TEKERLİ KAPAKLAR KANAT KAPAKLAR

BATARDO KAPAKLARI GENELLİKLE KAPAKLARIN VEYA DİĞER EKİPMANLARIN BAKIMLARINDA VEYA TAMİRLERİNDE KULLANILIRLAR. BATARDO KAPAKLARI ; GİRİŞ KAPAKLARI MEMBASINDA DOLUSAVAK KAPAKLARININ MEMBASINDA DİPSAVAK YAPILARININ MEMBA VE MANSAPLARINDA

(MANSABINDAKİ SU SEVİYESİ KAPAK EŞİK SEVİYESİNDEN DAHA YÜKSEKTE İSE)

TÜRBİN MANSABINDA BULUNAN EMME BORUSUNUN İŞLETİMİSIRASINDA KULLANILIRLAR.

BATARDO KAPAKLARININ TASARIMLARI GENEL OLARAK KAYAR KAPAKLAR İLE AYNIDIR. BU TİP KAPAKLAR, EĞİMLİ YUVALARIN OLDUĞU VEYA AKIŞA KARŞI KAPATMALARIN GEREKTİĞİ BAZI NADİR DURUMLAR HARİCİNDE, HERHANGİ BİR TEKER (KILAVUZ TEKER HARİCİ) VEYA MAKARA İÇERMEZLER.TASARIMDAKİ SIZDIRMALIK YÜKSEKLİĞİNE GÖRE, BATARDO KAPAKLARI BİRDEN FAZLA PARÇADAN OLUŞABİLİRLER.

BATARDO KAPAKLARI

KAYAR KAPAKLAR DÜZ GÖVDELİ KAPAKLAR ARASINDA EN BASİT OLANLARIDIR. TEMEL OLARAK YAPILARI, YANLARDA BULUNAN VE BETONA GÖMÜLÜ KILAVUZLARDA HAREKET EDEBİLEN BİR KLAPEDEN OLUŞUR. KLAPE, YÜK ALTINDA SIZDIRMAZLIK SAĞLAYAN VE YAN KISIMLARDA BULUNAN KAYAR YÜZEYLERDEN (GENELLİKLE METAL) VE YÜZEY PLAKASINDAN OLUŞUR.

AZ BAKIM GEREKTİRMELERİ, BASİT VE GÜVENLİ YAPILARINDAN DOLAYI KAYAR KAPAKLAR SIKLIKLA, SULAMA KANALLARINDA, KANALİZASYON SİSTEMLERİNDE, DİPSAVAKLARDA VE KÜÇÜK GİRİŞ YAPILARI İLE REZERVUAR SAVAKLAMADA KULLANILIR.

KAYAR KAPAKLAR

RADYAL KAPAKLAR, SİLİNDİR ŞEKLİNDE EĞİMLİ OLARAK BÜKÜLMÜŞ BİR YÜZEY PLAKASINDAN VE YÜZEYİ YATAKLARA BAĞLAYAN VE HİDROSTATİK YÜKÜ SABİT YATAKLARA AKTARAN RADYAL DESTEK KOLLARINDAN OLUŞUR. RADYAL KAPAKLAR ÇOĞUNLUKLA EĞİMLİ YÜZEY PLAKASININ MERKEZİYLE AYNI NOKTAYA DENK GELEN, YATAY BİR EKSEN ETRAFINDA HAREKET EDERLER. BU YERLEŞİM SAYESİNDE YÜZEYE ETKİ EDEN HİDROSTATİK KUVVETLER, KAPAK ÜZERİNE HERHANGİ BİR AÇMA VEYA KAPATMA ETKİSİ YAPMAKSIZIN DİREKT OLARAK DÖNME EKSENİNE İLETİLİRLER.

RADYAL KAPAKLAR

SABİT TEKERLEKLİ KAPAKLAR EN ÇOK KULLANILAN KAPAK TÜRLERİDİR .YÜZEY SACI, TEKERLEKLER, MİLLER VE SIZDIRMAZLIK ELEMANLARINDAN OLUŞURLAR. GENEL OLARAK, YÜZEY SACLARI YATAY KİRİŞLERLE DESTEKLENMİŞ DÜZ BİR PLAKADAN OLUŞUR. YÜZEYİN İKİ YANINDA, KİRİŞLERİN SON KISIMLARINDA, KAYNAKLANMIŞ DİKEY DESTEKLER BULUNUR. TEKERLEKLER, YATAY EKSENDE DİKEY DESTEKLERE MİLLER YARDIMIYLA BAĞLANIR. BARAJLARDA KULLANILAN SABİT TEKERLEKLİ KAPAKLARDA, YAN KISIMLARDAN,ALT EŞİKTEN VE SU SEVİYESİNİN KAPAK YÜKSEKLİĞİNDEN FAZLA DURUMLARDA ÜST EŞİKTEN SIZDIRMAZLIK SAĞLANIR.

TEKERLEKLİ KAPAKLAR

ÜLKEMİZDE BULUNAN, TÜM MÜHENDİSLİK VE PROJE ÇALIŞMALARI RONA ŞİRKETLER GRUBU TARAFINDAN YAPILAN KAPAK SİSTEMLERİ PROJELERİNDEN ÖRNEKLER SUNULMAKTADIR.

KAPAKLAR İÇİN PROJE ÖRNEKLERİ

(SIZ

DIRM

AZLI

K AÇ

IKLI

GI)

Ğ Ğ

Ğ ĞĞ

İ İ İ

İ Ş İ

İ

B- B GÖRÜNÜŞÜ

1/ 20

E DE N YÜZ E YL E R İS U İL E T E M AS

KAP AK YUVAS ININKAP AK VE

UYGUL AM A YE R İ

Ç İNKOC A Z E NG İN E P OXY AR A KATE P OXY AS T AR B OYA

1 x 1 0 0 1 x 5 0 B OYA

KAT S AYIS I x KUR UF İL M KAL INL IĞI

AS T AR B OYA

KAT S AYIS I x KUR UF İL M KAL INL IĞI

AR A KAT B OYA

KÖM ÜR KAT R ANL I

2 x 1 2 5 VE YA 1 x 2 5 0

E P OXY S ON KAT B OYA 4 0 0

KUR U F İL MKAL INL IĞI

S ON KAT B OYAKAT S AYIS I x KUR U

F İL M KAL INL IĞ I

T OP L AM

CONTA YERLEŞİM PLANI

1/ 20

BOYA SİSTEMİ

C- C KESİTİ1/ 20

A- A KESİTİ1/ 20

Ğ

Ğ

5

NO TARIH REVIZYON YAPAN KONTROL TASVIP

KONTROL AHMET AKYOL RESI M NO

MMT.

CIZEN IBRAHIM AYGUN TAR IH 10.11.1999

YAPAN KAMIL BEKTAS OLC EK ISARETLI

MUTEAHHIT DSI. XXI. BO LGE MUDURLUGU/ AYDIN

INCELENDI TASDIK OLUNUR

TASDIK MERCII:

KAPAK YUVASI KOMPLE VE DETAYLARI

MUHENDISLIK MUMESSILLIK TIC. LTD . STI. ANKARA

AKKOPRU BARAJI VE H.E.SDOLUSAVAK BATARDO KAPAKLARI

INSAAT TICARETLTD. STI.

ADANATASVIP

871- ADB- 01

DSI. B ARAJLAR VE HES DAIRESI B AS K.

NTF KONTROL TASVIP

187.904

Km

0+00

2.90

4

R7177

188.50

2866

Km

0+00

5.45

Km

0+00

3.65

208.00

207.50

1500

1150 30050

350

60

330

188.47K

m0+

005.

09

206.15

1150350 300

520

400300

700

550

170

300

20

200

188.47

187.904

60

Km

0+00

5.09

250

500

188.47

250

37x5

00=

1850

028

0

1903

0

34x5

00=

1700

080

486

188.234

1756

635

0

520

680

11600600 600208.00

207.50

37x5

00=

1850

0

1903

0

280

250

12200

350 35023x500=11500

12000

1750

0

300 300

11600600 600

11770

12200

12300250 250

1800

1150

350

300

520

12300250 250

188.47

1800

300

1150

350

30050

15075 75

130 135

180

820

320

350250

600

520

50

150

12000

11700

11600

990

2535

50

200 100

12040 70 15

4

200

2020

200

13035 35

5020

0

200

100

90

45

�40

R15

t=10

210

84

9010

18090

90

R10

�70

75

15x45°

t=10

300

150

20

200

100 4060

280

20040 40

100 100

188.47

P1

P3

P2

P2

P4

P2

P3

P2

P6

P2

P5

P2

P8

P9 P10

P11

P14

P15

P16

P17

P18

P19

P20 P21

P12

P13

P19P18

P22

P23

P24

P25

P26

P27

P28

P29

320

20060 60

120

200

10

80

�20

4

120

4

200

10

80

�20

120250

13060 60

�20 200

10

120

4

80

200

10

�20

80

4

120270

15060 60

80

�20 200

10

120

46032060

440

L

L1" "

35

2x�22

L 60.60.6

L

L1

M20

530

500

18x1

000=

1800

0

L L1 ADET

P11

P25

P28

P22

P13

P12

L L1 ADET

P23

P29

P26

11700

A

B

B

A

C C

A- A KESITI

C- C KESITI

1/ 25

1/ 25

B- B KESITI1/ 25

DET.I

DET.II

1/ 10

DETAY- II

DETAY- I1/ 10

DETAY- III1/ 5

DET.III

DET.IV

DETAY- IV1/ 5

P2

P6

P5

P1

P3

P4

P2

P2P2 P2

P.ADEDI PARCANIN ADI P.NO MALZEME AGIRLIK KG

P10

P9

P9 P10

P21

P20 P20

P21

P27

P24

P17

260

200

250

P30

P30

4

4

4

66

226

6

6

44

�22

�22

�22

66

44

22

4

P18P19

P14

P16P15

P24 P28

P27

270 80 48

340 80 24

120 100 152

450 100 76

290 80 140

215 80 152

280 200 24

300 150 70

400 320 76

AKIS

24 10.120.....................320 1 St37.2 74

592 �20......................280 2 St.42 417

100 10.120.....................120 3 St37.2 115

76 10.120.....................250 4 St37.2 182

76 10.120.....................440 5 St37.2 321

70 10.120.....................270 6 St37.2 *70 10.120.....................270 6 St37.2 181

- - 7 - -

1 NP I 300..................12200 8 St37.2 661

1 20.200....................12200 9 St37.2 390

1 4.100.......................1177 0 10 Pasl.CELIK 38

24 L 60.60.6...................280 11 St37.2 36

48 �20......................270 12 St.42 33

24 �20......................340 13 St.42 21

2 20.200......................1903 0 14 St37.2 1218

2 20.200....................19030 15 St37.2 1218

2 20.200....................19030 16 St37.2 1218

2 L 100.100.10...............19030 17 St37.2 287

38 10.180....................210 18 St37.2 76

38 10.90.....................200 19 St37.2 26

2 25.120....................17500 20 St37.2 840

2 4.70......................17500 21 Pasl.CELIK 78

152 �20.....................120 22 St.42 46

76 �20.....................450 23 St.42 86

2 NP U 300..................17566 24 St37.2 1623

70 L60.60.6.................300 25 St37.2 114

140 �20....................290 26 St.42 102

2 NP U 200.................. 19030 27 St37.2 963

76 L 60.60.6.................400 28 St37.2 165

152 �20...................215 29 St37.2 82

1184 M20 SOMUN 30 5D 71

1800

10682 KG

- BU PROJENIN HAZIRLANMASINDA SU- YAPI 246- DS- 110...116 NOLU

- ADETLER 1 KAPAK YUVASI ICIN VER ILMISTIR.- TOPLAM 4 ADET KAPAK YUVASI YAPI LACAKTIR.

- 4 ADET KAPAK YUVASI AGIRLIGI:4x 10682=42728 KG.DIR.

- KAPAK YUVASININ SU ILE TEMAS ED EN YUZEYLERI CINKOCA ZENGIN EPOX Y

ASTAR VE KOMUR KATRANLI EPOXY SO N KAT BOYA ILE BOYANACAKTIR- KAPAK YUVASININ BETONA GOMULU Y UZEYLERI BOYANMAYACAKTIR.

PAFTALARDAN YARARLANILMISTIR.

NOTLAR:

17

P.ADEDI PARC ANIN ADI RESIM NO.

16151413121110987654321

AGIRLIK KG.P.NO

353433323130292827262524232221201918

1716 1716

3432 34443444

10320

590

110

300

550

300

DETAY- I 1/ 5

B

B C

C

D

D

E EF F

G

G

200

200

155 185

250

20

150

150

D- D KESITI 1/ 5

100 80 100

58

60

130

170

150

150

�70

C- C KESITI 1/ 5

40

80

60

58

10 10

1/ 2.5 E- E KESITI F- F KESITI

1/ 2.5

A

A

1/ 10

A- A GORUNUSU

1/ 5

G- G KESITI B- B KESITI 1/ 5

80

78

20

�20

�30

150

150

58

60

80

200

�3013

017

0

�20

60

40

�20

60

�30

�30 20

65 170 65

400

140

120

300

1 YAKALAMA KIRISI 28862 KANC A 742 MIL 96 MIL TUTUC U 3

12 M16x25 C IVATA 136 YAYLI RONDELA A16 -2 M10x1 GRESORLUK -2 MANDAL 103 MIL 23 �30 DIS SEGMAN -7 M8x1 GRESORLUK -2 MANDAL TUTUC U 32 MIL 32 AGIRLIK KOLU 32 AGIRLIK 52 M10x60 C IVATA+ SOMUN -2 YAYLI RONDELA A10 -2 RONDELA -2 M8x15 C IVATA -2 YAYLI RONDELA A8 -4 M8x15 SETUSKUR -1 AYAR C IVATASI (SAG VIDA) 41 41 51 52 32 MIL -4 �20 DIS SEGMAN -2 MIL -1 KRANK 171 �80 MIL 54 M16x30 C IVATA -

2204 KILAVUZ TEKERLEK424 M16x60 C IVATA+ SOMUN14 M30 SOMUN

3267 KG.

AYAR C IVATASI (SOL VIDA)AYAR C IVATASI (SOL VIDA)AYAR C IVATASI (SAG VIDA)AYAR SOMUNU

13145

24

28

11

29

1

9

11 10

23

11

2928

9

11

8

1

10

30 24 26

2622 35 23 252 2

DET.I

3434

11

27

28

230

11

29

28 1

33

34 6

8

1214

15

1 3 4 5

6 222 26 23

35

200M30

SAG VIDAM30SOL VIDA

30

1

12

13

11

2118

19

20

16

17

14

15 1

7

56

3

4

2

6

681- AB K- 07681- AB K- 08681- AB K- 07681- AB K- 08

5D5D-

681- AB K- 08681- AB K- 07

--

681- AB K- 08681- AB K- 07681- AB K- 08681- AB K- 08

5D-

681- AB K- 085D5D5D

681- AB K- 08681- AB K- 08681- AB K- 08681- AB K- 08681- AB K- 08681- AB K- 07

5D681- AB K- 07681- AB K- 08681- AB K- 07

5D681- AB K- 05

5D5D

DSI.BARAJLAR VE HES DAIRESI BSK.

DOLUSAVAK BATARDO KAPAKLARI

TARIH

OLC EK

RESIM NO

NO TARIH REVIZYON YAPAN KONTROL TASVIP

D.S.I. XX. B OLGE MUDURLUGU/ KAHRA MANMARAS

ADATEPE BARAJI

YAKALAMA KIRISI KOMPLESI

KONTROL

YAPAN

C IZEN

A.AKYOL

C .KARAGOZ

K.B EKTAS

YAPI END. VE TIC .LTD. STI.

YETMUTEAHHIT

KONTROL

TASVIP

INC ELENDI

TASDIK MERC II:

22- 12- 1997

681- ABK- 06

1/ 2.5- 1/ 5- 1/ 10- 1/ 20

TASVIP

1615

1674

RONA MAKINA SANAYI VE TICARET A.S.

KAPAK PROF İL KESITI

DET.II

DET.I

DET.III

DET.IV

DET.V

DET.VI

PLAN

X-X KESITI

PROFIL KESIT

DET.I

DET.III

A-A KESITI

B-B KESITI

DETAY-II

DETAY-IIID-D KESITI

DETAY-I

ÜLKEMİZDE BULUNAN, İMALATI VE MONTAJI RONA ŞİRKETLER GRUBU TARAFINDAN YAPILAN KAPAK İMALATLARINDAN ÖRNEKLER SUNULMAKTADIR.

KAPAK ÖRNEKLERİ

TORUL BARAJI RADYAL KAPAK

R=17m L=13,5m H=14,2m

BERKE BARAJI RADYAL KAPAK

R=8m L=11,5m H=8,75m

AKKÖPRÜ BARAJI RADYAL KAPAK

R=19m L=11,6m H=13,9m

TAHTALI BARAJI RADYAL KAPAK

R=12m L=7,6m H=10,3m

ÖZLÜCE BARAJI CATERPILLAR KAPAK

L=5,5m H=8,6m

KÖKLÜCE BARAJI ENERJİ GİRİŞ YAPISI KAPAĞI

SARIHIDIR REGÜLATÖRÜ VE HES BARADO KAPAKLARI

L=6m H=7,65m

LAMAS REGÜLATÖRÜ VE HES İŞLETME ÇIKIŞ KAPAKLARI

L=2m H=2m

TEFEN REGÜLATÖRÜ VE HES ENERJİ GİRİŞ KAPAKLARI

L=3,5m H=3,5m

YAVUZ REGÜLATÖRÜ VE HES ENERJİ GİRİŞ KAPAKLARI

L=3,4m H=3,4m

KALDIRMA TERTİBATLARI VE VİNÇLER

AKKÖPRÜ BARAJI 140TON VİNÇ ARABASI

BARAJ VE HES İLE İLGİLİ YAPILARDA KULLANILANEKİPMANLARIN MONTAJI, İŞLETMESİ VE BAKIMIESNASINDA KALDIRMA EKİPMANLARINA İHTİYAÇDUYULMAKTADIR. BU KALDIRMA EKİPMANLARITEMEL OLARAK İKİ AYRI SİSTEME AYRILABİLİR.BUNLAR GENEL OLARAK VİNÇ OLARAKADLANDIRILAN KALDIRILACAK EKİPMANDAN AYRIÇALIŞAN KALDIRMA ELEMANLARI VE KALDIRMATERTİBATLARI OLARAK ADLANDIRILANKALDIRILACAK EKİPMANA ENTEGRE KALDIRMAELEMANLARIDIR.

İNSAN GÜCÜ İLE KALDIRILAMAYAN, TAŞINAMAYAN AĞIR CİSİM VE YÜKLERİN ÇEŞİTLİ DÜZENEKLERLE KALDIRILMASI, İNDİRİLMESİ VE/ VEYA YER DEĞİŞTİRMESİ İÇİN KULLANILAN MAKİNELER GENEL OLARAK VİNÇ OLARAK ADLANDIRILIR.VİNÇLER TÜRLERİNE GÖRE ÜÇ GRUBA AYRILIRLAR.

A. Hareket kabiliyetlerine göreA.1 Sabit VinçlerA.2 Lastik tekerlekli vinçlerA.3 Paletli vinçlerA.4 Ray üzerinde yürüyen vinçler

B. Kaldırma kabiliyetlerine göreC. Kumanda kabiliyetlerine göre

VİNÇLER

Baraj ve HES ile ilgili yapılarda kullandığımız vinçler;Ray üzerinde yürüyen, halatlı ve elektrik kumandalı vinçlerdir. Ray üzerinde yürüyen vinçler iki gruba ayrılır. Dört hareketli vinçlerAşağı yukarı hareketlerden başka, köprü kirişi boyunca sağ ve sol yönde hareket ederler (Monoray vinçler ve kedi arabalı kaldırma makineleri) Altı hareketli vinçlerİlk grubun dört hareketinden başka, tüm sistem vincin bulunduğu hol boyunca ileri ve geri hareket eder. Bu hareketi köprü kirişlerinin her iki tarafında yer alan köprü yürüyüş başlıkları sayesinde yapar. Köprü yürüyüş başlıkları üstten binili veya asılı tip olabilir. Bu vinçler; Gezer köprü vinçler ve portal vinçler olarak sınıflandırılabilir.

GEZER KÖPRÜLÜ VİNÇLER

RAY ÜZERİNDEKİ HAREKETİ, YÜKSEĞE YERLEŞTİRİLMİŞ İKİ BAŞLIK KİRİŞİ ARASINDAKİ KÖPRÜ KİRİŞİ KONSTRÜKSİYONU İLE SAĞLANAN VE VİNÇLERE GEZER KÖPRÜ VİNCİ DENMEKTEDİR.

PORTAL VİNÇLER

KALDIRMA TERTİBATININ TAŞIYICI AYAKLAR ÜZERİNE BAĞLANAN KÖPRÜ KİRİŞLERİ ÜZERİNDE ÇALIŞTIĞI YARI AÇIK VEYA AÇIK ALANLARDA YÜK TAŞIMA VE DEPOLAMA İŞLERİ İÇİN KULLANILAN, DÜZ BİR ZEMİNE DÖŞENMİŞ RAYLAR ÜZERİNDE ÇALIŞAN VİNÇLER PORTAL VİNÇ OLARAK ADLANDIRILMAKTADIR.

BARAJ VE HES YAPILARINDA KULLANILAN HİDROMEKANİK KAPAKLARIN KALDIRMA TERTİBATLARI KULLANIM SİSTEMİ OLARAK İKİYE AYRILMAKTADIR.

EL KUMANDALI KALDIRMA TERTİBATLARI ELEKTRİK KUMANDALI KALDIRMA

TERTİBATLARI

KALDIRMA TERTİBATLARI

KALDIRMA TERTİBATLARI İŞLETİM SİSTEMİ OLARAK DA ÜÇE AYRILIR.

MEKANİK KALDIRMA TERTİBATLARI HİDROLİK KALDIRMA TERTİBATLARI TAMBUR HALATLI KALDIRMA TERTİBATLARI

MEKANİK KALDIRMA TERTİBATLARIKALDIRMA VEYA İNDİRME İŞLEMİNİN REDÜKTÖRLÜ BİR ELEKTRİK MOTORUNA BAĞLI BULUNAN VİDALI MİL SİSTEMLERİ İLE YAPILMASI GENEL OLARAK MEKANİK KALDIRMA TERTİBATLARI OLARAK ADLANDIRILMAKTADIR.

HİDROLİK KALDIRMA TERTİBATLARIKALDIRMA VEYA İNDİRME İŞLEMİNİN BİR ELEKTRİK MOTORUNA BAĞLI BULUNAN HİDROLİK SİLİNDİR VE MİL SİSTEMLERİ İLE YAPILMASI HİDROLİK KALDIRMA TERTİBATLARI OLARAK ADLANDIRILMAKTADIR.İŞLETME YÜKSEKLİĞİNİN DAHA FAZLA OLDUĞU VE İŞLETME SU YÜKLERİNİN FAZLA OLDUĞU ORTA VE YÜKSEK DÜŞÜLÜ KAPAKLARIN İŞLETİMİNDE KULLANILMAKTADIR.

TAMBUR HALATLI KALDIRMA TERTİBATLARI

YÜKSEK DÜŞÜLÜ VE ÇOK AĞIR KAPAKLARIN KALDIRMA TERTİBATI OLARAK KULLANILMAKTADIR. BİR NEVİ SABİT VİNÇ SİSTEMİ OLARAK ÇALIŞAN BU SİSTEMLER ÖZELLİKLE TEHLİKE KAPAĞI OLARAK KULLANILAN ENERJİ GİRİŞ SERVİS KAPAKLARININ VE RADYAL KAPAKLARIN KALDIRMA TERTİBATLARINDA KULLANILMAKTADIR.

VİNÇLER KAPASİTELERİNE GÖRE VE ÇALIŞMA SINIFLARINA GÖRE SINIFLANDIRILIRLAR. ÇALIŞMA SINIFI VİNÇ TASARIMININ İLK BELİRLENMESİ GEREKEN KONUSUDUR. ÇALIŞMA SINIFLARI BELİRLENEN BİR VİNCİN TASARIMINDA KULLANILACAK TÜM KATSAYILAR, ARTIRIMLAR VE HESAP YÖNTEMLERİ BU ÇALIŞMA SINIFINA ÖZEL OLARAK SEÇİLİR. ÇALIŞMA SINIFININ BELİRLENMESİ İÇİN TÜM DÜNYADA KABUL GÖREN FEM NORMLARINDAN YARARLANILABİLİR.

FEM “FEDERATİON EUROPEENNE DE LA MANUTENTİON” YANİ TÜRKÇE ADI İLE MALZEME YÜKLEYİCİ VE STOKLAYICI EKİPMANLAR İLE İLGİLİ AVRUPA FEDERASYONU’DUR.

KALDIRMA TERTİBATLARI VE VİNÇLERİN HESAP KRİTERLERİ

FEM 9.511/86'YA GÖRE FEM GRUPLARI

1Em 1Dm 1Cm 1Bm 1Am 2m 3m 4m 5m

BİR KALDIRMA VİNCİNİN FEM GRUBUNUN YÜKSEK OLMASI, DAHA FAZLA YÜK KALDIRMA KAPASİTESİNE SAHİP OLDUĞU ANLAMINA GELMEZ, ANCAK OPERASYON ÇEVRİMİNDE DAHA UZUN SÜRE OPERASYON MODUNDA ÇALIŞABİLME KAPASİTESİNE SAHİP OLDUĞU VE DİNAMİK KUVVETLERE VE MAKSİMUM YÜKLERE ÇOK DAHA FAZLA KARŞI GELEBİLECEĞİ ANLAMINA GELİR.

BİR KALDIRMA EKİPMANI VEYA VİNÇ TASARIMINA BAŞLAMADAN ÖNCE İHTİYAÇ DUYULAN TÜM TEKNİK ÖZELLİKLER BELİRLENMELİ VE BUNA GÖRE GEREKLİ HESAPLAMALAR YAPILMALIDIR.

BU TEKNİK ÖZELLİKLER ŞU ŞEKİLDE ÖZETLENEBİLİR Vinç Ray açıklığı Ana kanca kapasitesi Yardımcı kanca kapasitesi Ana kanca üst limit Ana kanca alt limit Yardımcı kanca üst limit Yardımcı kanca alt limit Ana kanca kaldırma yüksekliği Yardımcı kanca kaldırma yüksekliği Ana kanca kaldırma hızı Yardımcı kanca kaldırma hızı Araba yürütme hızı Köprü yürütme hızı Vinç hol boyu Akım alma sistemi Besleme gerilimi Kumanda şekli FEM vinç sınıflandırması

TÜRKİYEDE HİDROMEKANİK KALDIRMA TECHİZATLARININ PROJELENDİRME VE TASARIM AŞAMASINDA TAMAMEN YERLİ MÜHENDİSLİK HİZMETLERİNDEN FAYDALANABİLİNMEKTEDİR. AŞAĞIDA TASARIM VE PROJELERİ RONA ŞİRKETLER GRUBU TARAFINDAN YAPILAN PROJE ÇALIŞMALARINDAN ÖRNEKLER VERİLMİŞTİR.

KALDIRMA TERTİBATLARI VE VİNÇLER PROJE ÖRNEKLERİ

ÜLKEMİZDE BAZI ÖZEL REDÜKTÖRLER VE HİDROLİK SİSTEMLER DIŞINDA KALDIRMA EKİPMANLARININ TÜM MEKANİK VE ELEKTRİK SİSTEMLERİ YERLİ İMALAT OLARAK ÜRETİLEBİLMEKTEDİR. BU SUNUMDA RONA ŞİRKETLER GRUBU TARAFINDAN YAPILAN VE ŞUANDA İŞLETMEDE OLAN BAZI PROJELERİ GÖRECEĞİZ.

KALDIRMA TERTİBATLARI VE VİNÇ ÖRNEKLERİ

AKKÖPRÜ BARAJI RADYAL KAPAK KALDIRMA

DİCLE BARAJI RADYAL KAPAK KALDIRMA

ÖZLÜCE BARAJI TEHLİKE KAPAĞI KALDIRMA

TORUL BARAJI

AKKÖPRÜ BARAJI 140+25+10TON SANTRAL GEZER KÖPRÜ

VİNCİ ARABASI

BERKE BARAJI VE HES 175+10TON SANTRAL GEZER

KÖPRÜ VİNCİ

DİCLE BARAJI VE HES 270+10 TON SANTRAL GEZER KÖPRÜ

VİNCİ

HAMZALI HES 80+50+10 TON SANTRAL GEZER KÖPRÜ VİNCİ

OBRUK BARAJI VE HES 210+50+10TON SANTRAL

GEZERKÖPRÜ VİNCİ

DİCLE BARAJI 55 TON PORTAL VİNÇ

OBRUK BARAJI 35 TONPORTAL VİNÇ

TORUL BARAJI 160 TON SANTRAL BİNASI PORTAL

VİNCİ

UZUNÇAYIR BARAJI VE HES 15 TON PORTAL VİNCİ

DARICA HES MONTAJ VİNCİ

DİĞER HİDROMEKANİK TECHİZAT ÖRNEKLERİ

AKKÖPRÜ BARAJI VE HES ENERJİ GİRİŞ IZGARALARI

KÖKLÜCE BARAJI IZGARALARI

ÇATALAN BARAJI 3500KELEBEK VANA

İKİZDERE BARAJI 2100 KELEBEK VANA

AKKÖPRÜ BARAJI 2000 KONİK VANA

GEZENDE BARAJI 2200 KONİK VANA

AKKÖPRÜ BARAJI 1800*1800 SÜRGÜLÜ VANA

ÖZLÜCE BARAJI 2400*3000 SÜRGÜLÜ VANA

TÜRBİN SALYANGOZLARI

HİDROMEKANİK EKİPMANLAR BARAJ VE HES YAPILARININ CAN DAMARIDIR. TASARIM AŞAMASINDAN MONTAJ AŞAMASINA KADAR HER KADEMESİ ÇOK CİDDİ MÜHENDİSLİK BİRİKİMİ VE ÇALIŞMASI GEREKTİRMEKTE, EN UFAK HATA İNSAN HAYATINA KADAR VARAN CİDDİ KAYIPLARA SEBEP OLABİLMEKTEDİR. BU SEBEPLE HİDROMEKANİK YAPILARIN PROJELENDİRME VE İMALAT İŞLERİ MUHAKKAK İŞİN CİDDİYETİNİ BİLEN, ANLAYAN VE GEREKLİ DONANIMA SAHİP MÜHENDİSLER VE FİRMALAR TARAFINDAN YAPILMALIDIR.

SONUÇ

TASARIM VE MONTAJ AŞAMALARINDA, BARAJ YAPILARININ ÇOĞUL DİSİPLİNLİ YAPILAR OLDUĞU GÖZ ÖNÜNDE BULUNDURULARAK, FARKLI DİSİPLİNLERİN BİRLEŞME NOKTALARINDA ( KAPAK YUVA PROJE VE MONTAJI, VİNÇ YÜRÜME YOLLARI, YAKLAŞIM MESAFELERİ GİBİ) MUHAKKAK İLGİLİ BİRİM İLE KOORDİNE ÇALIŞILMALIDIR.

ÜLKEMİZDE UZUN YILLARDAN BERİ GELEN TECRÜBELER IŞIĞINDA GEREK TASARIM MÜHENDİSLİĞİ GEREK İMALAT MÜHENDİSLİĞİ AÇISINDAN TÜM HİDROMEKANİK EKİPMANLAR YERLİ İŞ GÜCÜ İLE ÜRETİLEBİLMEKTEDİR.

RONA MAKİNE PROJE VE FOTOĞRAF ARŞİVİ—www.rona.com.tr VİNÇ TEKNOBANK; BAYURSAN MAKİNA SANAYİİ VE LTD. ŞTİ. ASME M11; STEEL PENSTOCKS AND TUNNEL LINERS KYOKAİ, Suimon Tekkan ; TECHNİCAL STANDARDS FOR GATES AND

PENSTOCKS 1971 ERBİSTİ, Paulo C.F. ; DESIGN OF HYDRAULIC GATES YILDIZ, Kadir; HİDROELEKTRİK SANTRALLER HESAP ESASLARI VE

PROJELENDİRİLMESİ, 1992 FEM NORMLARI; «Federation Europeenne De La Manutention» GERDEMELİ ,Dr İsmail; TRANSPORT TEKNIĞINDE İLERI KONULAR; İTÜ BAYUR ,M. Nevzat; VİNÇ SEÇİMİNDE FEM NORMLARININ ÖNEMİ; MMO

MÜHENDİS VE MAKİNA DERGİSİ CİLT 51; SAYI 610 KUTAY, Prof. Dr. M. Güven ; KRENLERDE ÇELIK KONSTRÜKSIYONLAR KUTAY, Prof. Dr. M. Güven ; NASıL VINÇ YAPARıM

REFERANSLAR