barnamerizi amaliati
DESCRIPTION
ÂTRANSCRIPT
حيم حمن الر حيمبسمالله الر حمن الر بسمالله الر
operationaloperationalPlanningPlanning
عملیاتی عملیاتیبرنامهريزيبرنامهريزي
تعريف تعريفپيشبيني و تعيين مراحل و توالي فعاليتهاي الزم براي پيشبيني و تعيين مراحل و توالي فعاليتهاي الزم براي
تأمين اهداف استراتژيك از طريق وسايل )تاكتيكها(، تأمين اهداف استراتژيك از طريق وسايل )تاكتيكها(، بهتفكيك زمان، هزينه، نيروي انساني الزم، بهتفكيك زمان، هزينه، نيروي انساني الزم،
برنامهريزي عملياتي ناميده ميشودبرنامهريزي عملياتي ناميده ميشودانواعانواع
مربوط به اهداف تكراري و روزمرهمربوط به اهداف تكراري و روزمره(: (: StandingStanding)) جاريجاري1(1( (:(:Single-Use or InterventionalSingle-Use or Interventional) ) يكبار مصرف يا مداخلهاييكبار مصرف يا مداخلهاي2(2(
مربوط به اهداف استثنايي، غيرتكراري، مانند طرحها مربوط به اهداف استثنايي، غيرتكراري، مانند طرحها ((ProjectsProjects))
برنامهريزي عملياتي يا برنامهريزي عملياتي يا اجرايياجرايي
((Operational PlanningOperational Planning))
انواع برنامههاي عملياتي انواع برنامههاي عملياتي جاريجاري
((Standing PlansStanding Plans))
.I.Iه ا روي ي ي هخطمش ا روي ي ي رهنمودهاي فكري بوده و رهنمودهاي فكري بوده و (:(:PolicyPolicy)) خطمشچارGچوب انعطافپذيري را براي تصGGGGميمگيري مهيGGGGا چارGچوب انعطافپذيري را براي تصGGGGميمگيري مهيGGGGا
ميسازدميسازد.II.IIتورالعمل ا دس تورالعملروش ي ا دس رهنمودهاي عملGGGGي رهنمودهاي عملGGGGي ::((ProcedureProcedure)) روش ي
)طريقة انجام كار(، بدون انعطاف ميباشند)طريقة انجام كار(، بدون انعطاف ميباشند.III.III ه ن و مقررات و آئيننام هقواني ن و مقررات و آئيننام حدود دقيGق حدود دقيGق (:(:Rule & RegulationRule & Regulation ) )قواني
رفتار مورد قبGGGGل را بدون انعطاف و بدون توالGGGGي رفتار مورد قبGGGGل را بدون انعطاف و بدون توالGGGGي زماني، مشخص ميسازندزماني، مشخص ميسازند
مراحل برنامهريزي عملياتيمراحل برنامهريزي عملياتيتجزيه و تحليل وضعيت موجود منطقهتجزيه و تحليل وضعيت موجود منطقه1.1.تعيين اهداف برنامهتعيين اهداف برنامه2.2.تعيين طرق نيل )استراتژيها( به اهداف تعيين طرق نيل )استراتژيها( به اهداف 3.3.
برنامهبرنامهتعيين فعاليتهاي الزم براي هر تعيين فعاليتهاي الزم براي هر 4.4.
استراتژياستراتژيبيان شرح تفصيلي هر فعاليتبيان شرح تفصيلي هر فعاليت5.5.تعيين شيوه پايش و ارزشيابي برنامهتعيين شيوه پايش و ارزشيابي برنامه6.6.
مراحل برنامهريزي عملياتيمراحل برنامهريزي عملياتي تجزيه و تحليل وضعيت موجود تجزيه و تحليل وضعيت موجود
منطقهمنطقهتعيين اهداف برنامهتعيين اهداف برنامه تعيين طرق نيل )استراتژيها( به اهداف تعيين طرق نيل )استراتژيها( به اهداف
برنامهبرنامهتعيين فعاليتهاي الزم براي هر استراتژيتعيين فعاليتهاي الزم براي هر استراتژيبيان شرح تفصيلي هر فعاليتبيان شرح تفصيلي هر فعاليتتعيين شيوه پايش و ارزشيابي برنامهتعيين شيوه پايش و ارزشيابي برنامه
تجزيه و تحليل وضعيت موجود تجزيه و تحليل وضعيت موجود منطقهمنطقه
ت مورد لزومت مورد لزومااععااللططااو و تعيين دادهها تعيين دادهها د الزمد الزمررووي مي مجمعآوري دادههاجمعآوري دادهها
نظام ثبت و گزارش جارينظام ثبت و گزارش جاري 1.1.
((SurveySurvey)) ي مقطعيي مقطعيااهه بررسي بررسي2.2.
ت ت سسددههبببهمنظور بهمنظور تجزيه و تحليل دادهها تجزيه و تحليل دادهها ا(ا(ههصصخخااششم )م )ززااللت ت ااععااللططاان ن ددررووآآك ك ييت ت ااععااللططااا ا ببق ق ووففت ت ااععااللططااة ة سسييااققمم
ت ت االلككششممن ن ييييععتتر ر ووظظننممههببر ر تتااللااببح ح ططسسههققططننمم
الويتبندي مشكالتالويتبندي مشكالت
مديريت اطالعات عبارتاستازكلية فعاليتهاي الزم براي جمعآوري، طبقهبندي، كلية فعاليتهاي الزم براي جمعآوري، طبقهبندي،
نگهداري و تجزيه و تحليل اطالعات مورد لزومنگهداري و تجزيه و تحليل اطالعات مورد لزوم
كليد تبيين وضعيت موجود، عبارتاستاز
((Information Managementمديريت اطلاعات
مراحل برنامهريزي عملياتيمراحل برنامهريزي عملياتيقهGموجود منط Gقهتجزيه و تحليل وضعيتGموجود منط Gتجزيه و تحليل وضعيت تعيين اهداف برنامهتعيين اهداف برنامه تعيين طرق نيل )استراتژيها( به اهداف تعيين طرق نيل )استراتژيها( به اهداف
برنامهبرنامهتعيين فعاليتهاي الزم براي هر استراتژيتعيين فعاليتهاي الزم براي هر استراتژيشرح تفصيلي هر فعاليت Gشرح تفصيلي هر فعاليتبيان Gبيانتعيين شيوه پايش و ارزشيابي برنامهتعيين شيوه پايش و ارزشيابي برنامه
تعيين اهداف برنامهتعيين اهداف برنامه))Goals or Main Objectives(Goals or Main Objectives( اهداف كلياهداف كلي
و مأموريت و مأموريت باتوجه به مشكالت اولويتدار منطقه باتوجه به مشكالت اولويتدار منطقه ن ن ااييسازمان، بهصورت كلي، غير كمي و جهتدار بسازمان، بهصورت كلي، غير كمي و جهتدار ب
ميشودميشود
))Objectives or Specific Objectives(Objectives or Specific Objectives( اهداف اختصاصياهداف اختصاصيو و اجزاي تشكيل دهنده هدف كلي را بهصورت مشخص اجزاي تشكيل دهنده هدف كلي را بهصورت مشخص
ميسازد. بدين وسيله برنامه قابل ميسازد. بدين وسيله برنامه قابل قابل سنجش قابل سنجش ارزشيابي ميگرددارزشيابي ميگردد
عوامل مؤثر بر ايجاد مشكالت بهداشتي منطقه را ميتوان به عنوان اهداف)با استفاده از شبكه عليت()با استفاده از شبكه عليت(اختصاصي درنظر گرفت
اهميت اهداف برنامهاهميت اهداف برنامه
نرا مشخص نرا مشخص ااممززااسسا ا ييد د ححااوومسير و جهت حركت مسير و جهت حركت 1(1(ميكندميكند
موجب تمركز تالشها و هماهنگي فعاليتها موجب تمركز تالشها و هماهنگي فعاليتها 2(2(ميگرددميگردد
تصميمات را رهنمون ميشودتصميمات را رهنمون ميشود3(3( ه(،ه(،ممااننرربب))سبب ايجاد انگيزه براي اجراي عملياتسبب ايجاد انگيزه براي اجراي عمليات4(4(
ميشودميشودارزشيابي برنامه را ممكن ميسازدارزشيابي برنامه را ممكن ميسازد5(5(
نكاتي كه در تعيين اهداف ميبايستي نكاتي كه در تعيين اهداف ميبايستي رعايت شودرعايت شود
درنظر داشتن عوامل مؤثر بر بروز مشكالت منطقهدرنظر داشتن عوامل مؤثر بر بروز مشكالت منطقهتوجه به شرايط محيطي، منابع داخلي و آيندهتوجه به شرايط محيطي، منابع داخلي و آينده تعيين اهداف دستيافتني()تعيين اهداف دستيافتني(توجه به واقعيات توجه به واقعيات( شامل فعل كمي،استاندارد و ضابطه()شامل فعل كمي،استاندارد و ضابطه(كمي كردن اهداف كمي كردن اهداف(منظور كردن قيد زمانيمنظور كردن قيد زمانيتعيين اهداف با مشاركت كاركنانتعيين اهداف با مشاركت كاركنان مقوله سالمت()مقوله سالمت(درنظر داشتن مقصد و چشمانداز نهايي درنظر داشتن مقصد و چشمانداز نهايي(اولويتبندي اهدافاولويتبندي اهدافددننننككنني ي ثثننا خا خررر ر گگييددككييج ج ييااتتننف ف ااددههااه ه ككه ه تتككننننييااا ا ببه ه ججووتت
خصوصيات اهداف خصوصيات اهداف SSpecific pecific))اختصاصياختصاصي
ObjectivesObjectives)).I.Iقابل اندازهگيري باشند قابل اندازهگيري باشند MMeasurableeasurable))))
.II.IIدستيافتني باشند دستيافتني باشند AAttainablettainable)))).III.IIIمرتبط با هدف كلي باشند مرتبط با هدف كلي باشند RRelevantelevant)))).IV.IVداراي زمان مشخص باشند داراي زمان مشخص باشند TTime-boundedime-bounded))))
:بهطور كلي باشند SMART اهداف اختصاصي بايد
مراحل برنامهريزي عملياتيمراحل برنامهريزي عملياتيتجزيه و تحليل وضعيت موجود منطقهتجزيه و تحليل وضعيت موجود منطقهتعيين اهداف برنامهتعيين اهداف برنامه تعيين طرق نيل به اهداف تعيين طرق نيل به اهداف
)استراتژيها()استراتژيها(برنامهبرنامهGهر استراتژي Gتعيين فعاليتهاي الزم برايGهر استراتژي Gتعيين فعاليتهاي الزم برايبيان شرح تفصيلي هر فعاليتبيان شرح تفصيلي هر فعاليتتعيين شيوه پايش و ارزشيابي برنامهتعيين شيوه پايش و ارزشيابي برنامه
))Strategies(Strategies( تعيين استراتژيهاتعيين استراتژيها
طريق يا روش رسيدن به طريق يا روش رسيدن به استراتژي يعني تعييناستراتژي يعني تعيين اهدافاهداف
براي تعييGن اسGتراتژيها ميتوان از عوامGل مؤثر بر براي تعييGن اسGتراتژيها ميتوان از عوامGل مؤثر بر )بGا استفاده )بGا استفاده ايجاد اهداف اختصGاصي اسGتفاده نمودايجاد اهداف اختصGاصي اسGتفاده نمود
از شبكه عليت(از شبكه عليت(جهت اهداف، هماننGد نيGز انتخابGي اسGتراتژيهاي جهت اهداف، هماننGد نيGز انتخابGي اسGتراتژيهاي
انتخاب، ميبايستي اولويتبندي شوندانتخاب، ميبايستي اولويتبندي شونداستراتژيها برخالف اهداف حالت كمي ندارنداستراتژيها برخالف اهداف حالت كمي ندارند
مراحل برنامهريزي عملياتيمراحل برنامهريزي عملياتيقهGقهتجزيه و تحليل وضعيت موجود منطGتجزيه و تحليل وضعيت موجود منطتعيين اهداف برنامهتعيين اهداف برنامه تعيين طرق نيل )استراتژيها( به اهداف تعيين طرق نيل )استراتژيها( به اهداف
برنامهبرنامه تعيين فعاليتهاي الزم براي هر تعيين فعاليتهاي الزم براي هر
استراتژياستراتژيبيان شرح تفصيلي هر فعاليتبيان شرح تفصيلي هر فعاليتتعيين شيوه پايش و ارزشيابي برنامهتعيين شيوه پايش و ارزشيابي برنامه
))Activities(Activities( تعيين فعاليتهاتعيين فعاليتهاهدف از برنامهريزي تبديل اهداف به فعاليتها ميباشدهدف از برنامهريزي تبديل اهداف به فعاليتها ميباشد
انواع فعاليتانواع فعاليتن امزاسي راركتو ي راجي اهتيلاعفه ب فعاليتهاي جاري:فعاليتهاي جاري: 1.
ت اررقما، هلمعلاروتسدا، هتسايسس اسارب هكد وشيمق الطاع خدمات بهداشتي، اوناد ارائه ننام)دريگيمت روصا ههماننيئآو
ه (عباتي اهدحاور بت راظنتدارك وسايل و داروها، و براساس مشكالت خاص منطقه ::فعاليتهاي مداخلهايفعاليتهاي مداخلهاي 2.
رديگيمم اجني، اراركتر يغف ادهاعاليت باشدGعاليت باشدبرنامه عملياتي ميبايستي شامل هر دو نوع فGبرنامه عملياتي ميبايستي شامل هر دو نوع ف
ل تفصيلي به فعاليتهايGجدو Gل تفصيلي به فعاليتهاي فعاليتهاي جاري در بخشGجدو Gفعاليتهاي جاري در بخشمداخلهاي اضافه ميشوندمداخلهاي اضافه ميشوند
فعاليتها را نيز ميتوان، عوامل مؤثر بر استراتژيها، درنظر فعاليتها را نيز ميتوان، عوامل مؤثر بر استراتژيها، درنظر گرفتگرفت
دنوشفعاليتها نيز ميبايستي اولويتبندي
مراحل برنامهريزي عملياتيمراحل برنامهريزي عملياتيتجزيه و تحليل وضعيت موجود منطقهتجزيه و تحليل وضعيت موجود منطقهتعيين اهداف برنامهتعيين اهداف برنامه تعيين طرق نيل )استراتژيها( به اهداف تعيين طرق نيل )استراتژيها( به اهداف
برنامهبرنامه تعيين فعاليتهاي الزم براي هر تعيين فعاليتهاي الزم براي هر
استراتژياستراتژيبيان شرح تفصيلي هر فعاليت بيان شرح تفصيلي هر فعاليت تعيين شيوه پايش و ارزشيابي برنامهتعيين شيوه پايش و ارزشيابي برنامه
)سازماندهي )سازماندهي شرح تفصيلي فعاليتها شرح تفصيلي فعاليتها ((فعاليتهافعاليتها
محل محل تأميتأمين ن اعتبااعتبا
رر
كل كل هزينهزين
هه
شيوشيوة ة پايپايشش
اقدامااقدامات ت
پشتيبانپشتيبانيي
كجاكجا؟؟
چه چه زمانزمان
؟؟
چه چه كسكسي؟ي؟
چه چه چيز؟چيز؟ رديفرديف
مراحل برنامهريزي عملياتيمراحل برنامهريزي عملياتيتجزيه و تحليل وضعيت موجود منطقهتجزيه و تحليل وضعيت موجود منطقهتعيين اهداف برنامهتعيين اهداف برنامه تعيين طرق نيل )استراتژيها( به اهداف تعيين طرق نيل )استراتژيها( به اهداف
برنامهبرنامه تعيين فعاليتهاي الزم براي هر تعيين فعاليتهاي الزم براي هر
استراتژياستراتژيبيان شرح تفصيلي هر فعاليتبيان شرح تفصيلي هر فعاليت تعيين شيوه پايش و ارزشيابي برنامهتعيين شيوه پايش و ارزشيابي برنامه
ههممااننررپايش و ارزشيابي بپايش و ارزشيابي بارزشيابيارزشيابي ((EvaluationEvaluation))
سنجش ميزان تحقق اهداف )اختصاصي(سنجش ميزان تحقق اهداف )اختصاصي(پايشپايش( ( MonitoringMonitoring))
ل اجرا با استانداردهاي ل اجرا با استانداردهاي ااححي دري درانطباق فعاليتهاانطباق فعاليتهابرنامهبرنامه
پايش داراي دو جنبه ميباشدپايش داراي دو جنبه ميباشد بهترين ابزار آن جدول گانت ميباشدبهترين ابزار آن جدول گانت ميباشد ::پايش كميپايش كمي مقوله بسيار مهمي ميباشد كه خود مقوله بسيار مهمي ميباشد كه خود ::پايش كيفيپايش كيفي
مجال ديگري ميطلبدمجال ديگري ميطلبد
( ( Time TableTime Table)) جدول زمانبنديجدول زمانبندي تفادهGGGن جدول زمانبندي مورد اسGGGن و متداولتريGGGتفاده مهمتريGGGن جدول زمانبندي مورد اسGGGن و متداولتريGGGمهمتري
جدول گانت ميباشد كه قدمت آن به يك قرن ميرسدجدول گانت ميباشد كه قدمت آن به يك قرن ميرسد ي براي برنامهريزي وGودمند مديريتGك ابزار سGت يGي براي برنامهريزي و جدول گانGودمند مديريتGك ابزار سGت يGجدول گان
كنترل )پايGش فعاليتهGا( ميباشGد كGه ترتيGب زمانGي فعاليتهاي كنترل )پايGش فعاليتهGا( ميباشGد كGه ترتيGب زمانGي فعاليتهاي پيشبيني )برنامهريزي( شده و فعاليتهاي انجامگرفتGGGGه را پيشبيني )برنامهريزي( شده و فعاليتهاي انجامگرفتGGGGه را
نشان ميدهدنشان ميدهد ه زمان در محورGGت كGGتوني اسGGك نمودار سGGت يGGه زمان در محور جدول گانGGت كGGتوني اسGGك نمودار سGGت يGGجدول گان
افقي و فعاليتها در محور عمودي آن قرار گرفتهاندافقي و فعاليتها در محور عمودي آن قرار گرفتهاند نGGك مدت معيGGة كار در يGGتونهاي نمودار نشاندهندة نتيجGGن سGGك مدت معيGGة كار در يGGتونهاي نمودار نشاندهندة نتيجGGس
استاست تراتژيGر اسGة فعاليتهاي هGت ابتدا كليGة نمودار گانGتراتژي براي تهيGر اسGة فعاليتهاي هGت ابتدا كليGة نمودار گانGبراي تهي
ليسGت شده، سGپس موعGد و مدت زمان هGر فعاليGت پيشبيني ليسGت شده، سGپس موعGد و مدت زمان هGر فعاليGت پيشبيني ميشود و براساس تقدم زماني، جدول گانت رسم ميگرددميشود و براساس تقدم زماني، جدول گانت رسم ميگردد
دGه عمال انجام گرفتهانGي كGه، فعاليتهايGن اجراي برنامGد درحيGه عمال انجام گرفتهانGي كGه، فعاليتهايGن اجراي برنامGدرحينيGGGGز در جدول ، براي مقايسGGGGه )پايGGGGش( و انجام اقدامات نيGGGGز در جدول ، براي مقايسGGGGه )پايGGGGش( و انجام اقدامات
اصالحي، مشخص ميشوند اصالحي، مشخص ميشوند
((Gantt ChartGantt Chart)) جدول گانتجدول گانتماه 12
ماه 11
ماه 10
ماه 9
ماه 8
ماه 7
ماه 6
ماه 5
ماه 4
ماه 3
ماه 2
ماه 1
× × × فعاليت 1
× × × × × فعاليت 2
× × فعاليت 3
فعاليتي كه ميبايستي انجام شود × فعاليتي كه انجام شدهاست
Input Process Output Outcome Impact
پايش و ارزشيابي براساس مدل زنجيرهايپايش و ارزشيابي براساس مدل زنجيرهاي
پايش ارزشيابي
اجراي برنامة عملياتياجراي برنامة عملياتي ن شده در كشورهايGGGر برنامههاي تدويGGGن شده در كشورهاي بيشتGGGر برنامههاي تدويGGGبيشت
درحال توسGعه، عليرغGم نياز شديGد، روي كاغGذ درحال توسGعه، عليرغGم نياز شديGد، روي كاغGذ باقي ميمانند، كه مهمترين علل آن عبارتند از:باقي ميمانند، كه مهمترين علل آن عبارتند از:
.I.Iفقدان يا ضعف پيششرطهاي برنامهريزيفقدان يا ضعف پيششرطهاي برنامهريزي
.II.IIنبودن برنامهريزي استراتژيكنبودن برنامهريزي استراتژيك.III.IIIاهميت ندادن به عنصر انساني در برنامهريزياهميت ندادن به عنصر انساني در برنامهريزي.IV.IVرعايت نكردن اصول علمي برنامهريزيرعايت نكردن اصول علمي برنامهريزي.V.V پايش و ارزشيابي نكردن برنامه پايش و ارزشيابي نكردن برنامه
افزايش قابليت اجرايي برنامة افزايش قابليت اجرايي برنامة عملياتيعملياتي
اطمينان از وجود پيششرطهاي برنامهريزياطمينان از وجود پيششرطهاي برنامهريزيتدوين برنامه، با مشاركت كاركنان ذيربطتدوين برنامه، با مشاركت كاركنان ذيربطتأمين اطالعات مورد لزومتأمين اطالعات مورد لزوم توجه كافي به عوامل محيطي و تواناييها و ضعفهاي توجه كافي به عوامل محيطي و تواناييها و ضعفهاي
درونيدرونيانتخاب اهداف دستيافتنيانتخاب اهداف دستيافتنيدرنظر گرفتن منابع الزم براي اجراي برنامهدرنظر گرفتن منابع الزم براي اجراي برنامهسازماندهي مورد نظر برنامهسازماندهي مورد نظر برنامهآموزش كاركنان مجري برنامهآموزش كاركنان مجري برنامهتدابير انگيزشي براي اجراي برنامهتدابير انگيزشي براي اجراي برنامهتسهيل ارتباطات درون و برون سازمانيتسهيل ارتباطات درون و برون سازمانيبرقراري نظام كارآمد پايش و ارزشيابيبرقراري نظام كارآمد پايش و ارزشيابي
)Health Plan( )Health Plan( برنامة بهداشتيبرنامة بهداشتيتعريفتعريف
مجموعGه فعاليتهايGي اسGت براي حGل مشكGل مجموعGه فعاليتهايGي اسGت براي حGل مشكGل سGGGالمتي يGGGك گروه هدف يGGGا كليGGGه افراد سGGGالمتي يGGGك گروه هدف يGGGا كليGGGه افراد
جامعهجامعه((((Health ProblemHealth Problemمشكل بهداشتي مشكل بهداشتي
هرعاملGGي كGه سGGالمتG افراد بهخطGر اندازد، هرعاملGGي كGه سGGالمتG افراد بهخطGر اندازد، مشكل بهداشتي ناميده ميشودمشكل بهداشتي ناميده ميشود
ي همانGGGGGي همان مشكالت بهداشتGGGGGا مشكالت بهداشتGGGGGابيماريهGGGGGو و بيماريه ميباشنGد كGه در سGير خود ميتواننGد ميباشنGد كGه در سGير خود ميتواننGد حوادثحوادث شوند شوندناتوانيناتواني يا يا مرگمرگسبب سبب
اطالعات الزم براي تجزيه و تحليل اطالعات الزم براي تجزيه و تحليل موجودموجودبهداشتي بهداشتي وضعيت وضعيت
.i.iاطالعات جمعيتياطالعات جمعيتي.ii.iiابتال و ميراييابتال و ميرايي.iii.iiiپراكندگي جغرافيايي بيماريها و اپيدميهاپراكندگي جغرافيايي بيماريها و اپيدميها.iv.iv ل واحدهاي ارائهدهندةGGGGGGع شامGGGGGGل واحدهاي ارائهدهندة منابGGGGGGع شامGGGGGGمناب
خدمات، نيروي انساني و ...خدمات، نيروي انساني و ....v.vوضعيت اقتصادي، اجتماعي و فرهنگيوضعيت اقتصادي، اجتماعي و فرهنگي
تبيين مشكالت بهداشتيتبيين مشكالت بهداشتي )بروز و شيوع( )بروز و شيوع( فراوانGيفراوانGيبراي توصGيف مشكالت بهداشتGي، از براي توصGيف مشكالت بهداشتGي، از
استفاده ميشود استفاده ميشود )مرگ و ناتواني( )مرگ و ناتواني( شدت بيماريها شدت بيماريهاو و صGورت شاخGي و شدت بيماري بهصGب فراوانGص تركيGورت شاخGي و شدت بيماري بهصGب فراوانGتركيDALYDALY
است، بيان ميشود است، بيان ميشودبار بيماريبار بيماريكه مؤيد كه مؤيد DAlYDAlY يGا ناتوانGت مرگ يGترفته، بهعلGالهاي از دسGي سGي يعنGا ناتوانGت مرگ يGترفته، بهعلGالهاي از دسGي سGيعن
حاصل از هر بيماري دريك دورة )زمان( مشخصحاصل از هر بيماري دريك دورة )زمان( مشخص هرچقدر ميزان هرچقدر ميزانDALYDALY تGن بيماري از اولويGد، آGر باشGت بيشتGن بيماري از اولويGد، آGر باشGبيشت
بيشتري براي برنامهريزي و مداخله برخوردار ميباشدبيشتري براي برنامهريزي و مداخله برخوردار ميباشد::بنابراين اثربخشي برنامة بهداشتي عبارتاستازبنابراين اثربخشي برنامة بهداشتي عبارتاستاز
، بعداز اجراي ، بعداز اجراي DALYDALYكاهش كاهش كاهش مرگ، مير و ابتال يا همان كاهش مرگ، مير و ابتال يا همان برنامة مداخلهايبرنامة مداخلهاي
ابزارهاي مورد استفاده در ابزارهاي مورد استفاده در برنامهريزيبرنامهريزي
برنامهريزي را مؤثرتر نموده و به برنامهريزي را مؤثرتر نموده و به ( ( Team WorkTeam Work)) كار تيميكار تيميآن ضمانت اجرايي ميدهدآن ضمانت اجرايي ميدهد
بارش بارش مهمترين ابزار مورد استفاده در كار تيميمهمترين ابزار مورد استفاده در كار تيميميباشدميباشد ((((BrainstormingBrainstormingافكارافكار
ابزارهاي مورد استفاده ساير .I نمودار علت و معلول )استخوان ماهي
يا ايشيكاوا(.IIشبكة عليت
.IIIجدول )ماتريس( اولويتبندي و انتخاب
بارش افكارمقررات بارش افكارمقررات بارش افكار
از هر يك از اعضاي گروه، از هر يك از اعضاي گروه، ،،هر نوع اظهار نظرهر نوع اظهار نظرپذيرفته ميشودپذيرفته ميشود
كه بيان ميشود ، كه بيان ميشود ، با كلماتيبا كلماتينقطه نظرات هر فرد نقطه نظرات هر فرد نوشته ميشودنوشته ميشود
زماني كه يكي از اعضاي گروه اظهار نظر ميكند، زماني كه يكي از اعضاي گروه اظهار نظر ميكند، قطع نميكندقطع نميكندكسي سخن او را كسي سخن او را
انتقاد نميشودانتقاد نميشوداز نقطه نظرات كسي، از نقطه نظرات كسي، ،،سوال نميشودسوال نميشوددر رابطه با نقطه نظرات كسي، در رابطه با نقطه نظرات كسي،
مگر براي روشنتر شدن آنهامگر براي روشنتر شدن آنها
چگونه بارش افكار را انجام مي دهيمچگونه بارش افكار را انجام مي دهيم)ادامه( بارش افكار
مشكGGGل را بGGGه طور خوانGGGا و واضGGGح روي تابلGGGو مشكGGGل را بGGGه طور خوانGGGا و واضGGGح روي تابلGGGو مينوسيممينوسيم
سپس مقررات بارش افكار را مرور ميكنيم سپس مقررات بارش افكار را مرور ميكنيم از اعضاي گروه ميخواهيGم علGل احتمالGي مشكGل را از اعضاي گروه ميخواهيGم علGل احتمالGي مشكGل را
بيانكنند و نظر آنها را مينويسيمبيانكنند و نظر آنها را مينويسيم نظرخواهGي را تGا آنجGا ادامGه ميدهيGم تGا نقطGه نظGر نظرخواهGي را تGا آنجGا ادامGه ميدهيGم تGا نقطGه نظGر
جديدي ارائه نشودجديدي ارائه نشود فهرسGGGت نظرات را از نظGGGر واضGGGح بودن آنهGGGا و فهرسGGGت نظرات را از نظGGGر واضGGGح بودن آنهGGGا و
حذف موارد تكراري مرور ميكنيمحذف موارد تكراري مرور ميكنيم فهرست را نهايي ميكنيم فهرست را نهايي ميكنيم
نمودار علت و معلول ) استخوان ماهي (نمودار علت و معلول ) استخوان ماهي (تعريفتعريف
نموداري است كه علل موGثر بر عملكرد يك فرايند را به تصوير مي نموداري است كه علل موGثر بر عملكرد يك فرايند را به تصوير مي هدفهدفكشدكشد
براي نشان دادن علل بوجود آورندة يك مشكل استفاده ميشودبراي نشان دادن علل بوجود آورندة يك مشكل استفاده ميشود
روش كارروش كارمعلول )مشكل( را در سمت چپ صفحه مينويسيم معلول )مشكل( را در سمت چپ صفحه مينويسيم با استفاده از روش بارش افكار ، از همه علل ممكن با استفاده از روش بارش افكار ، از همه علل ممكن
فهرستي تهيه ميكنيمفهرستي تهيه ميكنيمعلل را گروهبندي ميكنيم علل را گروهبندي ميكنيم عنوانهاي را علل اصلي نمودار علت و معلول قرار ميدهيم عنوانهاي را علل اصلي نمودار علت و معلول قرار ميدهيم علل دستهبندي شده در زير هر يك از عناوين را علل فرعي علل دستهبندي شده در زير هر يك از عناوين را علل فرعي
نمودار علت و معلول قرار ميدهيمنمودار علت و معلول قرار ميدهيم
)نمودار علت و معلول )استخوان ماهي
كاركنان
مواد
مشكل
تجهيزات
روش محيط
علل فرعيعلل فرعي
علل اصليعلل اصلي
شبكة عليت
مشكلمشكل
محيطتجهيزات كاركنان
موادروش علت واسط
علت اوليه
علت اوليه
جدول )ماتريكس( اولويت بندي و انتخاب
11+ ++ ++ + ++ + ++ + ++ + ++ ++ +مورد سوم
33+++++++ ++ +مورد دوم
22+++++++ + ++ + +مورد اول
توي
وله ا
رجد
شهارز
و ات
اسسي
ر ق ب
طبمن
االي ب
رايكا
االي ب
شبخ
اثر
رااج
ت ول
سهرا
اجت
ولسه
معيارهاي انتخاب
مواردموارد
پايانپايان باتشكر باتشكر فراوان از فراوان از توجه شماتوجه شما
))References) References) منابعمنابع
، مؤسسه عالي بانكداري ايران،سازمان و مديريتسازمان و مديريت ايراننژاد، مهدي،©1375.
.1379، دانشگاه آزاد اسالمي، اصول ومباني مديريتاصول ومباني مديريت جاسبي، عبدالله،©، جلد دوم، ترجمة دكتر درسنامة پزشكي پيشگيري و اجتماعيدرسنامة پزشكي پيشگيري و اجتماعيپارك، ©
.1378شجاعي، سماط، چاپ سوم،، كميتة كشوري ارتقاي كيفيت، مباني مديريت كيفيتمباني مديريت كيفيتالمعي، ابوالفتح، ©
.1378وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشكي، چاپ دوم ، جلد اول، مديريت و برنامهريزي بهداشت و درمانمديريت و برنامهريزي بهداشت و درمانآصفزاده، سعيد، ©
.1368دانشگاه تهران، خدمات مديريتي در شبكة بهداشت و درمان خدمات مديريتي در شبكة بهداشت و درمان پيلهروديG، سيروس، ©
، مركز گسترش شبكهها، وزارت بهداشتG درمان و آموزش شهرسGتانشهرسGتان.1378پزشكي،
)ادامه()ادامه( منابعمنابع
© Robbins, Stephan, Fundamentals Fundamentals of managementof management,, Prentice-Hall, 1998.
© Stoner, James, ManagementManagement, Prentice-Hall, 1995.© WHO, MPNHDMPNHD,1985.
مركز آموزش ، ، مديريت استراتژيكمديريت استراتژيك جمعي از اساتيد مديريت،©.1378مديريت دولتي،
، مركز برنامهريزي استراتژيكبرنامهريزي استراتژيكجمعي از اساتيد مديريت، ©.1378آموزش مديريت دولتي،
تدوين برنامه عملياتي تدوين برنامه عملياتي دالور، بهرام، عازميخواه، آرش،©.1378 اداره كل بهداشت خانواده،،،بهداشت خانوادهبهداشت خانواده