baş ve boyunun embriyolojik dönemde gelişimi · (brankial) arkuslardır. • bununla birlikte,...
TRANSCRIPT
![Page 1: Baş ve Boyunun Embriyolojik Dönemde Gelişimi · (brankial) arkuslardır. • Bununla birlikte, amfibilerde, balıklarda aynı bölgeden solungaçlar gelişmesine karşın memelilerde](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022022807/5d03b58b88c993ab5c8b9fa2/html5/thumbnails/1.jpg)
Dr.Murat Tosun
(www.murattosun.com)
![Page 2: Baş ve Boyunun Embriyolojik Dönemde Gelişimi · (brankial) arkuslardır. • Bununla birlikte, amfibilerde, balıklarda aynı bölgeden solungaçlar gelişmesine karşın memelilerde](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022022807/5d03b58b88c993ab5c8b9fa2/html5/thumbnails/2.jpg)
• Baş bölgesi mezenşiminin gelişiminde embriyoya ait 4 tabakanın katkısı vardır • Paraksial mezoderm • Lateral plak mezoderm • Nöral krest • Nöroektoderm (ektodermal plakodlar)
• Paraksial mezodermden gelişen somit ve somitomerlerden; • kafa tabanına ait yapılar ve oksipital bölgenin bir kısmı, • kraniofasyal istemli kasların tümü, • kafa dorsal kısmının dermis ve bağ dokusu gelişir. • Prosensefalonun tabanındaki meninksler
gelişir.
![Page 3: Baş ve Boyunun Embriyolojik Dönemde Gelişimi · (brankial) arkuslardır. • Bununla birlikte, amfibilerde, balıklarda aynı bölgeden solungaçlar gelişmesine karşın memelilerde](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022022807/5d03b58b88c993ab5c8b9fa2/html5/thumbnails/3.jpg)
• Kırmızı boyalı bölgelerdeki yapılar ; Paraksial mezoderm kökenli • Mavi boyalı bölgelerdeki yapılar; Nöral krest kökenli • Sarı renkli bölgelerdeki yapılar; Lateral plak mezoderm kökenli
Baş ve Yüze ait iskelet yapıların gelişim kökenleri
![Page 4: Baş ve Boyunun Embriyolojik Dönemde Gelişimi · (brankial) arkuslardır. • Bununla birlikte, amfibilerde, balıklarda aynı bölgeden solungaçlar gelişmesine karşın memelilerde](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022022807/5d03b58b88c993ab5c8b9fa2/html5/thumbnails/4.jpg)
• Lateral plak mezodermden; • Laringeal kıkırdaklar • Bu bölgeye ait bağ doku
gelişir. • Nöral krest hücreleri ektoderm kökenli olup ön, orta ve arka
beyinden ventral yönde (karın kısmına doğru) faringeal arkuslara ve rostral (ön kısma doğru) yönde yüzün optik çukuruna ve ön beyine göç eden hücreler olup bu bölgede • Midfacial ve farengeal arkus iskelet yapıları • Kıkırdak, kemik, diş, tendon, dermis, pia, araknoid, duyusal
nöronlar gelişir. • Ektodermal plakodlardan ise nöral krest hücreleri ile birlikte 5.,
7., 9. ve 10. duyusal kafa çiftlerini meydana gelir
![Page 5: Baş ve Boyunun Embriyolojik Dönemde Gelişimi · (brankial) arkuslardır. • Bununla birlikte, amfibilerde, balıklarda aynı bölgeden solungaçlar gelişmesine karşın memelilerde](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022022807/5d03b58b88c993ab5c8b9fa2/html5/thumbnails/5.jpg)
Nöral krest hücrelerinin farengeal arkuslara göç yolları
![Page 6: Baş ve Boyunun Embriyolojik Dönemde Gelişimi · (brankial) arkuslardır. • Bununla birlikte, amfibilerde, balıklarda aynı bölgeden solungaçlar gelişmesine karşın memelilerde](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022022807/5d03b58b88c993ab5c8b9fa2/html5/thumbnails/6.jpg)
• Kırmızı boyalı bölgelerdeki yapılar ; Paraksial mezoderm kökenli • Mavi boyalı bölgelerdeki yapılar; Nöral krest kökenli • Sarı renkli bölgelerdeki yapılar; Lateral plak mezoderm kökenli
Baş ve Yüze ait iskelet yapıların gelişim kökenleri
![Page 7: Baş ve Boyunun Embriyolojik Dönemde Gelişimi · (brankial) arkuslardır. • Bununla birlikte, amfibilerde, balıklarda aynı bölgeden solungaçlar gelişmesine karşın memelilerde](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022022807/5d03b58b88c993ab5c8b9fa2/html5/thumbnails/7.jpg)
• Baş ve boyun gelişiminde oluşan en tipik yapılar farengeal (brankial) arkuslardır.
• Bununla birlikte, amfibilerde, balıklarda aynı bölgeden solungaçlar gelişmesine karşın memelilerde solungaç gelişmemekte ve ileride anlatılacak yapılar gelişecektir. Bu nedenle memelilerde bu yapıların oluştuğu bölge FARENGEAL ARKUS adını alırken diğer solungaç gelişen tüm canlılarda BRANKİAL ARKUS adı verilir.
• Bu arkuslar gelişimin 4. ve 5. haftasında ortaya çıkıp tamamlanır.
![Page 8: Baş ve Boyunun Embriyolojik Dönemde Gelişimi · (brankial) arkuslardır. • Bununla birlikte, amfibilerde, balıklarda aynı bölgeden solungaçlar gelişmesine karşın memelilerde](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022022807/5d03b58b88c993ab5c8b9fa2/html5/thumbnails/8.jpg)
A: 24 haftalık embriyo B: 26-27 günlük embriyo C: B resmindeki embriyonun SEM görüntüsü
![Page 9: Baş ve Boyunun Embriyolojik Dönemde Gelişimi · (brankial) arkuslardır. • Bununla birlikte, amfibilerde, balıklarda aynı bölgeden solungaçlar gelişmesine karşın memelilerde](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022022807/5d03b58b88c993ab5c8b9fa2/html5/thumbnails/9.jpg)
Farengeal arkusların gelişimi
![Page 10: Baş ve Boyunun Embriyolojik Dönemde Gelişimi · (brankial) arkuslardır. • Bununla birlikte, amfibilerde, balıklarda aynı bölgeden solungaçlar gelişmesine karşın memelilerde](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022022807/5d03b58b88c993ab5c8b9fa2/html5/thumbnails/10.jpg)
Farengeal arkusların enine kesitte görünümü
![Page 11: Baş ve Boyunun Embriyolojik Dönemde Gelişimi · (brankial) arkuslardır. • Bununla birlikte, amfibilerde, balıklarda aynı bölgeden solungaçlar gelişmesine karşın memelilerde](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022022807/5d03b58b88c993ab5c8b9fa2/html5/thumbnails/11.jpg)
![Page 12: Baş ve Boyunun Embriyolojik Dönemde Gelişimi · (brankial) arkuslardır. • Bununla birlikte, amfibilerde, balıklarda aynı bölgeden solungaçlar gelişmesine karşın memelilerde](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022022807/5d03b58b88c993ab5c8b9fa2/html5/thumbnails/12.jpg)
Farengeal arkuslardan gelişen yapılar
![Page 13: Baş ve Boyunun Embriyolojik Dönemde Gelişimi · (brankial) arkuslardır. • Bununla birlikte, amfibilerde, balıklarda aynı bölgeden solungaçlar gelişmesine karşın memelilerde](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022022807/5d03b58b88c993ab5c8b9fa2/html5/thumbnails/13.jpg)
A: Farengeal arkuslardan gelişen yüz ve boyun yapıları (4. hafta)
B: Farengeal arkuslardan gelişen kalıcı yüz ve boyun yapıları (İlerleyen haftalar)
![Page 14: Baş ve Boyunun Embriyolojik Dönemde Gelişimi · (brankial) arkuslardır. • Bununla birlikte, amfibilerde, balıklarda aynı bölgeden solungaçlar gelişmesine karşın memelilerde](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022022807/5d03b58b88c993ab5c8b9fa2/html5/thumbnails/14.jpg)
Değişik farengeal arkusların kıkırdak içeriklerinden gelişen kalıcı yapılar
Farengeal arkuslardan gelişen yapıların yukarıdan aşağıya doğru oluşturdukları yapıların normal anatomik yapılanmaya paralel olduğuna dikkat ediniz.
![Page 15: Baş ve Boyunun Embriyolojik Dönemde Gelişimi · (brankial) arkuslardır. • Bununla birlikte, amfibilerde, balıklarda aynı bölgeden solungaçlar gelişmesine karşın memelilerde](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022022807/5d03b58b88c993ab5c8b9fa2/html5/thumbnails/15.jpg)
Farengeal arkusların innervasyonları
![Page 16: Baş ve Boyunun Embriyolojik Dönemde Gelişimi · (brankial) arkuslardır. • Bununla birlikte, amfibilerde, balıklarda aynı bölgeden solungaçlar gelişmesine karşın memelilerde](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022022807/5d03b58b88c993ab5c8b9fa2/html5/thumbnails/16.jpg)
• Bu arkusların arasında yer alan derin yarıklardan da farklı yapılar gelişir.
• Bu yarıklar FARENGEAL KLEFT (Farengeal yarık) adını alır. • Eş zamanlı olarak ön barsağın üst kısmında farengeal barsağın
yan duvarları boyunca evagine olup FARENGEAL POŞLARI meydana getirir.
![Page 17: Baş ve Boyunun Embriyolojik Dönemde Gelişimi · (brankial) arkuslardır. • Bununla birlikte, amfibilerde, balıklarda aynı bölgeden solungaçlar gelişmesine karşın memelilerde](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022022807/5d03b58b88c993ab5c8b9fa2/html5/thumbnails/17.jpg)
![Page 18: Baş ve Boyunun Embriyolojik Dönemde Gelişimi · (brankial) arkuslardır. • Bununla birlikte, amfibilerde, balıklarda aynı bölgeden solungaçlar gelişmesine karşın memelilerde](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022022807/5d03b58b88c993ab5c8b9fa2/html5/thumbnails/18.jpg)
Farengeal Yarık ve poşlardan gelişen yapılar kendi lokalizasyonları üzerinde gösterilmiştir.
Farengeal yarık ve poşlardan gelişen yapıların yukarıdan aşağıya doğru oluşturdukları yapıların normal anatomik yapılanmaya paralel olduğuna dikkat ediniz
![Page 19: Baş ve Boyunun Embriyolojik Dönemde Gelişimi · (brankial) arkuslardır. • Bununla birlikte, amfibilerde, balıklarda aynı bölgeden solungaçlar gelişmesine karşın memelilerde](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022022807/5d03b58b88c993ab5c8b9fa2/html5/thumbnails/19.jpg)
Inferior paratiroid bezin gelişimin ilk basamaklarında superiora göre daha üstte olduğuna dikkat edin
Farengeal yarıklardan sadece 1.cisinden anatomik yapı oluştuğuna diğerlerinin kapandığına dikkat edin.
![Page 20: Baş ve Boyunun Embriyolojik Dönemde Gelişimi · (brankial) arkuslardır. • Bununla birlikte, amfibilerde, balıklarda aynı bölgeden solungaçlar gelişmesine karşın memelilerde](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022022807/5d03b58b88c993ab5c8b9fa2/html5/thumbnails/20.jpg)
![Page 21: Baş ve Boyunun Embriyolojik Dönemde Gelişimi · (brankial) arkuslardır. • Bununla birlikte, amfibilerde, balıklarda aynı bölgeden solungaçlar gelişmesine karşın memelilerde](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022022807/5d03b58b88c993ab5c8b9fa2/html5/thumbnails/21.jpg)
![Page 22: Baş ve Boyunun Embriyolojik Dönemde Gelişimi · (brankial) arkuslardır. • Bununla birlikte, amfibilerde, balıklarda aynı bölgeden solungaçlar gelişmesine karşın memelilerde](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022022807/5d03b58b88c993ab5c8b9fa2/html5/thumbnails/22.jpg)
Baş Boyun Gelişim Anomalileri
![Page 23: Baş ve Boyunun Embriyolojik Dönemde Gelişimi · (brankial) arkuslardır. • Bununla birlikte, amfibilerde, balıklarda aynı bölgeden solungaçlar gelişmesine karşın memelilerde](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022022807/5d03b58b88c993ab5c8b9fa2/html5/thumbnails/23.jpg)
Farengeal arkusların vaentral bölgesinden gelişen diğer yapılar
![Page 24: Baş ve Boyunun Embriyolojik Dönemde Gelişimi · (brankial) arkuslardır. • Bununla birlikte, amfibilerde, balıklarda aynı bölgeden solungaçlar gelişmesine karşın memelilerde](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022022807/5d03b58b88c993ab5c8b9fa2/html5/thumbnails/24.jpg)
Önemli Not: • Bu sunum bilimsel anlamda Tıp Fakültesi öğrencilerine eğitim
amaçlı olarak hazırlanmıştır. • Hiçbir maddi kaygı gözetilmemiştir. • Sunumda kullanılan kaynaklar
• Langman’ Medical Embryology 11th ed • Larsen’ Human Embryology 4thed • Carlson Human Embryology and Developmental Biology 4th ed