bay38 building features
TRANSCRIPT
เอกสารเผยแพร ภาคอาคารธรกจ หมวดท 1 : การออกแบบอาคารประหยดพลงงาน (Passive Design for Buildings)
ชดการจดแสดงท 38 : คณลกษณะของอาคาร (Building Features) หนา 1 จาก 45
หมวดท 1 : การออกแบบอาคารประหยดพลงงาน (Passive Design for Buildings)
ชดการจดแสดงท 38 คณลกษณะของอาคาร (Building Features)
อาคารอนรกษพลงงานเฉลมพระเกยรต : อาคารตวอยางดานการออกแบบอาคารประหยดพลงงานของประเทศไทย 1. หลกการของเทคโนโลย
การออกแบบอาคารแบบบรณาการ หมายถง กระบวนการออกแบบอาคารทคานงถงการผสมผสานวธในการออกแบบทกๆ ระบบเขาดวยกน หรอออกแบบใหทกๆระบบมความสอดคลองกน โดยมเปาหมายหลกเพอใหอาคารมประสทธภาพดานการประหยดพลงงานสงสด ขณะทมคาใชจายในการออกแบบและอาคารตา ซงแนวคดหลกกคอการใชปจจยธรรมชาตและปองกนความรอนเขาสกรอบอาคาร (Passive Design) เพอทจะใหมการใชพลงงานในระบบปรบอากาศในระดบตาสด
แนวคดการออกแบบอาคารแบบบรณาการสามารถแสดงไดดงรปท 1 ตอไปน
เอกสารเผยแพร ภาคอาคารธรกจ หมวดท 1 : การออกแบบอาคารประหยดพลงงาน (Passive Design for Buildings)
ชดการจดแสดงท 38 : คณลกษณะของอาคาร (Building Features) หนา 2 จาก 45
รปท 1 แสดงการออกแบบอาคารแบบบรณาการโดยแสดงใหเหนถงการใชประโยชนจาก ธรรมชาตและการปองกนความรอน (Passive Design) เขาสอาคารอยางเหมาะสม อาคารอนรกษพลงงานเฉลมพระเกยรต ซงตงอยบรเวณเทคโนธาน ตาบลคลองหา
อาเภอคลองหลวง จงหวด ปทมธาน ซงถอไดวาเปนอาคารตวอยางทมการออกแบบอาคารแบบบรณาการของประเทศไทย โดยมการใชพลงงานเพยง 1 ใน 3 ของอาคารทออกแบบทวไป ไดใชแนวคดในการออกแบบทงทางดาน Passive และ Active Design โดยแบงออกเปน 5 ดาน ดงตอไปน
1. การปรงแตงสภาพแวดลอมบรเวณรอบอาคารใหรมรน เยนสบาย 2. การเลอกรปทรงอาคารและการใชประโยชนจากปจจยธรรมชาตใหเกดการประหยดพลงงาน 3. การใชเทคโนโลยทเหมาะสมสาหรบสภาพภมอากาศรอนชนเพอลดความรอนเขาสอาคาร 4. การใชระบบและอปกรณประสทธภาพสง 5. การใชระบบตรวจสอบและควบคมอาคารใหมการใชพลงงานอยางมประสทธภาพ
DesignedBuilding
A4
BuildingEnvelope
B3
DesirableBuilding
B5
PassiveBuilding
B4
BuildingConfigura-
tionB2
Micro -Climate
B1
Micro -Climate
A1
BuildingEnvelope
A3
(5)Air-
conditioningSystem
(3)Envelope
ComponentConsideration
(4)Indoor
EnvironmentConsideration
(2)Building
PlacementOrientation
(1)Site
Elements
เขตสบาย(C O M F O R T Z O N E)
Climate
BuildingConfigura-
tionA2
ร อนกว าอากาศภายนอก
เย นกว าอากาศภายนอก
แนวความค ดใหม ของการออกแบบท เน นการประหย ดพล งงาน(New Design Concept with Energy Awareness)
การออกแบบท วไปท ไม เน นการประหย ดพล งงาน(Common Design Practice)
เอกสารเผยแพร ภาคอาคารธรกจ หมวดท 1 : การออกแบบอาคารประหยดพลงงาน (Passive Design for Buildings)
ชดการจดแสดงท 38 : คณลกษณะของอาคาร (Building Features) หนา 3 จาก 45
สาหรบรายละเอยดแนวคดการประหยดพลงงานของแตละดานสามารถอธบายไดดงตอไปน
การปรงแตงสภาพแวดลอมบรเวณรอบอาคาร
รปท 2 แสดงการใชปจจยธรรมชาตปรบอณหภมแวดลอมอาคารใหมความเยนสบาย การปรงแตงสภาพแวดลอมโดยรอบอาคาร เปนขนตอนแรกทผออกแบบควรพจารณา
โดยมแนวคดทสาคญ คอ การทาใหสภาวะแวดลอมโดยรอบภายนอกอาคารมอณหภมลดตาลงกวาสภาพภมอากาศปกต และลดผลกระทบทเกดจากความรอนของรงสอาทตยในเวลากลางวน ซงจะมผลทาใหสามารถลดภาระในการทาความเยนใหกบตวอาคารได โดยมตวแปรทควรพจารณาใช ไดแก ตนไม พมไม พชคลมดน แหลงนา กระแสลม ความลาดเอยงของพนดน เปนตน
เอกสารเผยแพร ภาคอาคารธรกจ หมวดท 1 : การออกแบบอาคารประหยดพลงงาน (Passive Design for Buildings)
ชดการจดแสดงท 38 : คณลกษณะของอาคาร (Building Features) หนา 4 จาก 45
การเลอกรปทรงอาคารและการใชประโยชนจากธรรมชาต
รปท 3 แสดงรปทรงอาคารทมอตราสวนพนทผวตอพนทใชสอยในระดบตางๆ
รปทรงอาคารทดตองมอตราสวนพนทผวตอพนทใชสอยตาสด และมรปทรงโคงมน เพอลดการรวซมของอากาศภายนอกเขาสภายในอาคารซงเปนการลดภาระการทาความเยนของเครองปรบอากาศภายในอาคาร
รปท 4 แสดงรปทรงอาคารทมการรวซมของอากาศภายนอกเขาสอาคารในระดบตางๆ
เอกสารเผยแพร ภาคอาคารธรกจ หมวดท 1 : การออกแบบอาคารประหยดพลงงาน (Passive Design for Buildings)
ชดการจดแสดงท 38 : คณลกษณะของอาคาร (Building Features) หนา 5 จาก 45
ตวแปรทเกยวของกบตวอาคารทมผลตอการใชพลงงานในอาคารเปนอยางมากถดไปคอทศการ
วางตวอาคาร เพราะความรอนจากรงสอาทตยซงเปนทมาของภาระการทาความเยนจะแปรผนไปตามทศทางของดวงอาทตย โดยทศการวางตวอาคารทเหมาะสมควรหนดานแคบของอาคารไปทางทศตะวนออก-ทศตะวนตก เพอลดผลกระทบจากรงสแสงอาทตยตอนบายทมความรอนสงใหมากทสด
รปท 5 แสดงทศการวางตวอาคารทสอดคลองกบการโคจรของดวงอาทตย เพอลดรงสความรอนในทศตะวนออกและตะวนตก
นอกจากน การใชประโยชนจากแสงธรรมชาต สามารถทาไดหากอาคารมการออกแบบใหมชอง
เปดในทศทเหมาะสม (ทศเหนอ) และมมมลาดเอยงทเพยงพอตอการนาแสงสะทอนจากทองฟา (Diffuse Light) ดานบนเพอหลกเลยงภาระความรอนของระบบปรบอากาศทเพมขน
รปท 6 แสดงการมชองเปดรบแสงอาทตยทางดานขางและดานบน
เอกสารเผยแพร ภาคอาคารธรกจ หมวดท 1 : การออกแบบอาคารประหยดพลงงาน (Passive Design for Buildings)
ชดการจดแสดงท 38 : คณลกษณะของอาคาร (Building Features) หนา 6 จาก 45
การใชเทคโนโลยทเหมาะสมสาหรบสภาพภมอากาศรอนชนเพอลดภาระความรอนเขาสอาคาร ปจจยทสาคญในการออกแบบระบบเปลอกอาคารคอการพจารณาใชมวลสารและฉนวนปองกนความรอนอยางเหมาะสม โดยตองสามารถลดภาระความรอนและความชนผานกรอบอาคารไดทกทศทาง
รปท 7 แสดงภาระความรอนทเขาสกรอบอาคารในลกษณะตางๆ ความรอนทเขาผานเขาสกรอบอาคาร มหลายรปแบบ อาท การรวซมของความรอนความชน
ตามรอยแยกของกรอบอาคาร การแผรงสความรอนโดยตรงจากดวงอาทตยผานทางหนาตาง การนาและการแผรงสความรอนผานกรอบอาคารในสวนของผนงทบ หลงคา เสาและคาน
ดงนน การใชมวลสารทมคาความตานทานความรอนสง ไมวาจะเปนผนงทบ หรอผนงโปรงแสง
และการใชฉนวนกนความรอนเสรมบรเวณชนผนง หรอ ชองวางใตหลงคา จะเปนการปองกนและหนวงเวลา (Time-lag) ของความรอนทเขาสกรอบอาคารไดเปนอยางด
เอกสารเผยแพร ภาคอาคารธรกจ หมวดท 1 : การออกแบบอาคารประหยดพลงงาน (Passive Design for Buildings)
ชดการจดแสดงท 38 : คณลกษณะของอาคาร (Building Features) หนา 7 จาก 45
การใชระบบอปกรณประสทธภาพสง
รปท 8 แสดงงานวศวกรรมระบบไฟฟาและเครองกลทตองพจารณาการใช ระบบอปกรณประสทธภาพสง นอกจากการพจารณาการออกแบบอาคารโดยพงพาระบบธรรมชาต (Passive Design) ใหมาก
ทสดแลวนน การใชระบบอปกรณประสทธภาพสงเพอปรบสภาวะภายในอาคารใหมความสะดวกสบาย(Active Design) เปนความจาเปนทจะตองพจารณาเลอกใชอยางระมดระวงเนองจากสงผลโดยตรงตอการใชพลงงานโดยเฉพาะอยางยงในระบบปรบอากาศและระบบแสงสวาง ซงใชพลงงานกวา 60-80% ของการใชพลงงานในอาคารทงหมด
เอกสารเผยแพร ภาคอาคารธรกจ หมวดท 1 : การออกแบบอาคารประหยดพลงงาน (Passive Design for Buildings)
ชดการจดแสดงท 38 : คณลกษณะของอาคาร (Building Features) หนา 8 จาก 45
การใชระบบตรวจสอบและควบคมอาคารใหมการใชพลงงานอยางมประสทธภาพ แนวคดทง 4 ดานขางตน เปนปจจยสาคญในขนตอนการออกแบบใหมการใชพลงงานในระดบ
ตาสด อยางไรกตามการใชพลงงานหลงการกอสรางและตดตงระบบอปกรณมความจาเปนอยางยงทจะตองมระบบตรวจสอบและควบคมอาคาร เพอใหมนใจไดวา การใชพลงงานของระบบอปกรณตางๆ ยงคงเปนไปตามสภาวะการออกแบบทมประสทธภาพสงสดตลอดเวลา
รปท 9 แสดงหองควบคมของระบบควบคมอาคารอตโนมต (Building Management System)
เนองจากระหวางการออกแบบไดมการตงสมมตฐาน เพอใหการใชงานของระบบอปกรณตางๆ
เปนไปอยางเตมพกด (Full Load) ดงนน ในการใชงานจรง การตรวจสอบและควบคมอาคารควรพจารณาในประเดนตางๆ ดงตอไปน • คาปรบตง (Set Point) และคาจรง (Actual Value) ทแสดงผล ณ ปจจบน เทยบกบคาออกแบบม ความเหมาะสมหรอไม อยางไร • สมรรถนะของระบบ/อปกรณทใชงาน ณ ภาระโหลด ณ เวลาตางๆ เปนอยางไร • พฤตกรรม (Load Profiles) ของการใชพลงงานไฟฟาของระบบและอปกรณตางๆสอดคลองกบ พฤตกรรมการใชงานอาคารหรอไม อยางไร • อณหภมและความชนภายนอกอาคาร มการบนทกทเพยงพอตอการนามาพจารณาถงผลของ ปจจยภายนอกตอระบบปรบอากาศหรอไม
เอกสารเผยแพร ภาคอาคารธรกจ หมวดท 1 : การออกแบบอาคารประหยดพลงงาน (Passive Design for Buildings)
ชดการจดแสดงท 38 : คณลกษณะของอาคาร (Building Features) หนา 9 จาก 45
2. การประยกตใชงานเทคโนโลย
สภาพทเหมาะสมในการใชงาน
จากหลกการและแนวคดของเทคโนโลยการออกแบบอาคารประหยดพลงงานขางตน สามารถสรปแนวทางปฏบตหรอสภาพการใชงานทเหมาะสมไดดงตอไปน พชพนธธรรมชาต
• ปลกตนไมขนาดใหญทมทรงแผกวางและพมใบโปรงบรเวณรอบๆ อาคาร เพอให รมเงาชวยลดความรอนทเกดจากรงสตรงจากดวงอาทตย (Direct Sun) แตไมกก เกบความชน • ใชไมพมเพอสรางสภาพแวดลอมทเยน โดยใหมลมพดผานทาใหเกดการระเหยของ นา • ปลกหญาหรอพชคลมดนเพอปองกนความรอนใหกบดน และทาใหอณหภมผวของ สภาพแวดลอมเยนลง
สภาพภมประเทศ
• ปรบความลาดเอยงของพนดนใหเอยงไปทางทศเหนอ (North Slope) เพอใหรบแสงแดดนอยลง
• ปรบแตงเนนดนรอบอาคารเพอชวยใหกระแสลมเยนสามารถพดผานตวอาคาร • ใชประโยชนจากอณหภมของดนทเยนกวาอากาศ โดยใหพนชนลางของอาคาร
สมผสกบผวดน หรอออกแบบใหผนงอาคารบางสวนอยใตดน • ใชแหลงนาขนาดใหญ (ความลกตงแต 1.5 เมตรขนไป) สรางความเยนใหแก
สภาพแวดลอม โดยใหมกระแสลมพดผานเพอทาใหเกดการระเหยของนา สภาพภมอากาศ
• การใชประโยชนจากลม (Cross Ventilation) สาหรบประเทศไทยมกระแสลมหลก มาจากทศใต/ตะวนตกเฉยงใตในฤดรอน และจากทางทศเหนอ/ตะวนออกเฉยงเหนอ ในฤดหนาว จงควรวางอาคารและชองเปดใหขวางทศทางลม • ควรออกแบบใหอาคารมชองทางใหลมเขาและลมออกทมขนาดเหมาะสม โดยใหลม พดผานชวงตวผอยภายในอาคาร (บรเวณทไมมการปรบอากาศ)
เอกสารเผยแพร ภาคอาคารธรกจ หมวดท 1 : การออกแบบอาคารประหยดพลงงาน (Passive Design for Buildings)
ชดการจดแสดงท 38 : คณลกษณะของอาคาร (Building Features) หนา 10 จาก 45
ตวอาคาร
• หนดานแคบของอาคารไปทางทศตะวนออก-ตะวนตก หรอใหดานแคบของอาคาร หนไปทางทศทไดรบแสงอาทตยตอนบาย (ทศตะวนตกเฉยงใต) • ใชการวางทศทางอาคารของอาคารประกอบกบการปลกตนไมรอบอาคารในการ กาหนดทศทางลมใหพดผานอาคาร • วางอาคารใหตงฉากกบทศทางลม โดยพจารณาความเรวและทศทางของลมในแต ละฤดกาล เพอใชประโยชนจากลมธรรมชาตไดอยางมประสทธภาพ • อดหรอปดรอยตอในสวนตางๆ ของอาคารเพอลดการรวซมของอากาศ เชน ตามวง
กบหนาตางและประต ระหวางผนงกบฐานราก ระหวางกาแพงกบหลงคา รอยตอระหวางผนง ชองเจาะทพน ผนงหรอหลงคาสาหรบการเดนทอตางๆ ฯลฯ ใหสนทดวยซเมนตและซลโคน
รปทรงอาคาร
• มอตราสวนพนทผวตอพนทใชสอยตาสด หรอการออกแบบใหกรอบอาคารมเสน รอบรปนอย • มการรวซมของอากาศตา แตยอมใหมการไหลเวยนอากาศผานผวอาคาร • ในกรณทอาคารมรปทรงเรยวยาว ควรวางอาคารในแนวทศตะวนออก-ตะวนตก
ตาแหนงชองเปด
• ใชแสงธรรมชาตใหมากทสด โดยเฉพาะแสงกระจาย (Diffuse Light) หลกเลยง แสงแดด (Direct Sun) • ควรลดปรมาณกระจกทางดานทศตะวนออกและตะวนตกใหเหลอนอยทสด เพอลด ความรอนทเขาอาคารและการระคายเคองในการมองเหน (Glare) • ตดตงอปกรณบงแดด (Shading Device) แบบถาวรเหนอกระจกเพอบงรงสอาทตย โดยตรง (Direct Solar Radiation) หรอพจารณาใชการออกแบบภมทศน (Landscape) ชวยในการบงแดด และจากดปรมาณกระจกในทศตะวนออกและ ตะวนตกใหมนอยทสด เพราะบงแดดไดยากกวากระจกทางดานทศใต • ไมควรมชองแสงขนาดใหญบนหลงคา (Skylight) ยกเวนกรณทไดมการออกแบบให สามารถปองกนรงสตรงไดอยางสมบรณ • การออกแบบอปกรณบงแดดมผลกบการใชแสงสวางธรรมชาตภายในอาคาร โดยตรง ดงนนจงควรพจารณาควบคกนไป
เอกสารเผยแพร ภาคอาคารธรกจ หมวดท 1 : การออกแบบอาคารประหยดพลงงาน (Passive Design for Buildings)
ชดการจดแสดงท 38 : คณลกษณะของอาคาร (Building Features) หนา 11 จาก 45
• ใหแตละหองมทางเขาออกของลมโดยใหทางลมออกอยสงเพอใหเกดการลอยตว ของอากาศรอน (Stack Effect)
ผนงทบ
• เพมความสามารถในการตานทานความรอนใหกบผนง (คา R สง) หรอคา สมประสทธการถายเทความรอน (U-Value) ตา โดยการตดตงหรอบฉนวนกนความรอนทผนงดานนอกของอาคาร หรอใชผนง 2 ชนมชองวางอากาศ (Air-Gap) ระหวางชนของผนงเปนอากาศหรอฉนวนเพอกนความรอน ในบางกรณทมความเหมาะสมเชน ไมตองการใชระบบปรบอากาศในอาคาร อาจออกแบบผนงใหมมวลสารทหนวงความรอนได 12 ชวโมง เพอปรบปรงสภาวะนาสบายและเพมประสทธภาพของอาคารโดยเฉพาะผนงทางทศตะวนตกทไดรบความรอนมาก
• อาคารปรบอากาศทมการเปดและปดเครองปรบอากาศระยะยาว อาจพจารณาใชผนงทมการผสมผสานของมวลสารและฉนวนอยางเหมาะสม โดยใหมวลสารอยดานนอก ตดตงฉนวน ในดานในผนงอาคาร และใชฉนวนสะทอนความรอนเพมคา R ใหชองวางอากาศระหวางผนง
• อาคารปรบอากาศทมการเปดและปดเครองปรบอากาศระยะสน ควรใชผนงทมมวลสารนอย ตดตงฉนวนความรอนและใชวสดทมการสะสมความรอนความชนนอย ตวอยางเชน ผนงระบบฉนวนกนความรอนภายนอก (External Insulation and Finished System : EIFS)
• สของผนงภายนอกอาคารควรเปนสออน หรอใชวสดผวมนเพอสะทอนความรอน • ในกรณของอาคารขนาดใหญ ทมความหนาของผนงบรเวณแกน (Core) หรอชอง
ลฟตหนามาก ควรใหอยในทศตะวนตก เพอใชเปนสวนปองกนความรอน (Buffer Zone) ทรอนจดในชวงบาย
• ทาทบงแดดเพอใหผนงอยในรมเงาตลอดทงวน โดยเวนชองวางระหวางทบงแดดกบผนงเพอลดการสะสมความรอน
• ผนงทมการเลนผว (Texture) เพมพนทผว เพอลดผลกระทบจากความรอน หลงคาทบ
• เพมความสามารถในการตานทานความรอนใหกบหลงคา (คา R สง) โดยการตดตงหรอบฉนวนกนความรอนใตหลงคาหรอระหวางชนฝาเพดานกบหลงคา โดยอาจมชองระบายอากาศเพอระบายอากาศรอนจากใตหลงคาออกสภายนอกอาคาร
เอกสารเผยแพร ภาคอาคารธรกจ หมวดท 1 : การออกแบบอาคารประหยดพลงงาน (Passive Design for Buildings)
ชดการจดแสดงท 38 : คณลกษณะของอาคาร (Building Features) หนา 12 จาก 45
• ตดตงแผนฟลมอลมนม (Reflective Aluminum Film) บางๆ ทสะทอนความรอนได ไวทดานลางของหลงคา
• เลอกใชหลงคาสออนเพอสะทอนรงสอาทตย • หลกเลยงการทาชองแสงบนหลงคา (Skylight) แตถาตองมควรทาแผงบานเกลดบง
แสงแดดและตดตงใหถกทศทาง เพราะความรอนมากกวา 90%มาจากการแผรงสความรอนของหลงคาเขามายงภายในอาคาร
• วสดหลงคาอาคารควรเปนวสดทมมวลสารนอย มการดดกลนและสะสมความรอนตา มคาความตานทานความรอนสง (Rสง)
• ใหลอนของกระเบองหลงคาขวางกบการโคจรของดวงอาทตย (ตะวนออกไปตะวนตกออมใต) เพอบงแดดใหกนและลดความรอน
• ออกแบบเปนหลงคาจว หรอเพมชองวางใตหลงคา หรอทาเปนหลงคา 2 ชน หรอหลงคาทรงสงระบายอากาศรอนออกดานบน ไมควรเปนหลงคาแบนราบและหนา
ฉนวนกนความรอน
• ใยแกว หรอ ไฟเบอรกลาส มคณสมบตในการกนความรอนไดด มคาการกนไฟไดสงถง 300 องศาเซลเซยส และกนเสยงไดดวยแตไมทนตอความชน
• รอควล กนความรอนเทยบเทาฉนวนใยแกว แตทนไฟไดดกวา และดดซบเสยงไดด แตไมทนตอความชน
• โฟมชนดตางๆ มคณสมบตในการกนความรอนไดด (ใกลเคยงกบฉนวนใยแกวและรอควล)และกนนาได แตไมทนตอรงสอลตราไวโอเลต (UV) และความรอนสงๆ (จดหลอมเหลวมกตากวา 100 องศาเซลเซยส)
• เซลลโลสกนความรอนดพอๆกบใยแกวและรอควล ตองใสสารกนไฟลามเพราะทาจากเยอไมและกระดาษ
• อลมนมฟอยลใหมประสทธภาพในการกนความรอน ตองทาใหมชองวางอากาศระหวางแผนฟอยลกบฝาเพดานไมนอยกวา 1 นว เพอเพมคาความเปนฉนวน
กระจก
• ใชกระจกทมคาสมประสทธการบงแดด (Shading Coefficient : SC) ตา เพอลดปรมาณรงสอาทตย (คลนสน) ทผานกระจกเขาสภายในอาคารและเปลยนเปนความรอน (คลนยาว)
เอกสารเผยแพร ภาคอาคารธรกจ หมวดท 1 : การออกแบบอาคารประหยดพลงงาน (Passive Design for Buildings)
ชดการจดแสดงท 38 : คณลกษณะของอาคาร (Building Features) หนา 13 จาก 45
• ใชกระจกทมคาการสองผานของแสง (Light Transmittance : LT) ในชวงคลนทจาเปนตอการมองเหน (Visible Light) สงมากพอทจะนาแสงธรรมชาตมาใชประโยชนในอาคารได (LT ไมควรนอยกวา 20%)
• ควรพจารณากระจกทมอตราสวน LSG (Light-to-Solar-Gain Ratio) สง คา LSG เปนคาทใชเปรยบเทยบปรมาณของแสงสวางกบปรมาณความรอนทผานกระจก (LT/SC) ดงนนถากระจกมคา LSG มากกวา 1 แสดงวามแสงสวางผานเขามาภายในอาคารมากกวาความรอน และเปนกระจกทเหมาะสมสาหรบนาแสงธรรมชาตเขามาใชภายในอาคาร
• ใชกระจกทมคาสมประสทธการถายเทความรอนรวม (U) ตา เพอลดปรมาณความรอนทเกดจากนา (Conduction) จากภายนอกเขาสภายในอาคาร เชน กระจก 2 ชน (Double Glazing) หรอ 3 ชน (Triple Glazing) เปนตน
• ควรเลอกวสดกระจกทมคา SHGC (Solar Heat Gain Coefficient) ตา คา SHGC เปนผลรวมของรงสอาทตยทสงผานกระจกกบสวนของรงสทถกดดซบอยภายในกระจก โดยเฉพาะอยางยงสาหรบผนงทางดานทศตะวนออก ตะวนตก และใต เพอปองกนรงสอาทตยและเพอความสบายตาของผใชงานอาคาร
• พจารณาอทธพลของอณหภมผวกระจกเมอไดรบความรอน ซงเกดจากการแผรงสเขาสภายในอาคารและมผลตอคาเฉลยของอณหภมผวโดยรอบ (Mean Radiant Termperature : MRT) ทาใหมผลตอสภาวะนาสบายของผใชอาคาร
• กระจกตดแสง (Tinted Glass) ลดแสงจาและความรอน ถาทองฟามดมวจะทาใหแสงสวางเขาสอาคารไดไมเพยงพอ
• กระจกดดกลนความรอน (Heat Absorbing Glass) ดดซมความรอนได 45% และถามทกนแดดใหกระจกอยในรมจะลดความรอนไดถง 75%
• กระจกเคลอบผวสะทอนแสง (Reflecting Metallic Coating) ลดทงความรอนและแสงสวาง มคา R มากกวากระจกดดกลนความรอน แตขณะเดยวกนกจะแผกระจายความรอนใหกบภายในหอง ดงนนจงเหมาะสมกบเมองหนาวมากกวา
• กระจกสองชน (Double Glazing) ลดความรอนไดถง 80% และยอมใหแสงสวางผานเขามาไดมาก ลดแสงจา ปองกน UV แตราคาคอนขางสงเมอเทยบกบกระจกชนดอนๆ เชน กระจก Heat Stop ใชกบอาคารสวนปรบอากาศ มคา SC ตา แสงสวางผานเขามาไดมาก แตความรอนผานไดนอย มคาการนาความรอนตา (เปนกระจก 2 ชน มกาซเฉอยบรรจอยตรงกลาง)
• กระจกตดฟลม Low E (Low Emissivity) หรอฟลมทมคาสมประสทธการแผรงสตา และเคลอบ Sun Protection ทมคาสมประสทธการบงแดดตา จะชวยลดความรอนเขาสอาคารไดมาก
เอกสารเผยแพร ภาคอาคารธรกจ หมวดท 1 : การออกแบบอาคารประหยดพลงงาน (Passive Design for Buildings)
ชดการจดแสดงท 38 : คณลกษณะของอาคาร (Building Features) หนา 14 จาก 45
• กระจกลามเนต ใชกบอาคารสวนไมปรบอากาศ เพอประโยชนในการนาความรอนออกสภายนอกอาคาร
• หามใชกระจกทมคาสมประสทธการสะทอนรงสอาทตย (Reflectance) เกนกวา 0.2
รปท 10 แสดงภาระความรอนทผานเขาสอาคารโดยประมาณของกระจกชนดตางๆ ระบบแสงสวาง การประหยดพลงงานในระบบแสงสวางเปนสงทดแตตองระมดระวงในเรองของคณภาพแสง มเชนนนแลวอาจทาใหประสทธภาพในการทางานลดลง ตลอดจนอบตเหตทอาจเกดขน โดยคณภาพของแสงสวางทด จะประกอบดวย
1. การมระดบแสงสวางทเพยงพอ 2. การมความสมาเสมอของการสองสวางและความสวาง 3. การมสของแสงทใหความถกตองของสในการมองเหน 4. การควบคมแสงบาดตา 5. การควบคมทศทางของแสง
การประหยดพลงงานของแสงสวาง สามารถทาไดโดย 1. การปดเมอไมใชงาน หรอการตดตงอปกรณควบคมการเปดปดแสงสวาง การ
ปรบหรแสงสวางโดยการลดหลอดหรอใชอปกรณปรบหรแสงสวาง เปนตน
เอกสารเผยแพร ภาคอาคารธรกจ หมวดท 1 : การออกแบบอาคารประหยดพลงงาน (Passive Design for Buildings)
ชดการจดแสดงท 38 : คณลกษณะของอาคาร (Building Features) หนา 15 จาก 45
2. การใชหลอดและอปกรณประสทธภาพสงทเหมาะสมกบพนทใชงาน การใชแสงธรรมชาตมาชวย การหมนทาความสะอาดโคมไฟและหลอดไฟ การเลอกใชสผนงหอง และสเฟอรนเจอรทมสออน เปนตน
คาศพททควรพจารณาสาหรบระบบแสงสวาง มดงตอไปน • ประสทธผลการสองสวางของหลอด (Lamp Luminous Efficacy) คออตราสวน
ระหวางปรมาณของแสงทหลอดเปลงออกมาได (ปรมาณฟลกซการสองสวางทออกจากหลอด โดยทวไปวดทคาฟลกซการสองสวางเรมตน คอ หลงหลอดทางาน 100 ชวโมง) ตอกาลงไฟฟาทหลอด ซงจะเรยกวา คาประสทธผลการสองสวางของหลอด มหนวยเปน ลเมนตอวตต ซงยงมากยงด
• คาประสทธภาพของโคมไฟ (Luminaire Efficiency) เปน คาทใชบอกประสทธภาพการใหแสงของโคมไฟ ซงมาจากอตราสวนของแสงโดยรวมทออกจากโคมเมอเทยบกบแสงทออกจากหลอดทตดตง เชน โคมฟลออเรสเซนตตะแกรงโดยทวไป อาจจะมคาประสทธภาพของโคมไฟ ประมาณ 60% แตโคมฟลออเรสเซนตแบบประสทธภาพสงจะมคาประสทธภาพไดสงมากถง 80% หมายความวา หากหลอดเปลงแสงออกจากหลอดคดเปน 100% เมอนาหลอดประเภททเหมาะสมกบโคมไฟดงกลาวไปตดในโคมประสทธภาพสงกจะใหแสงออกมาจากโคมไฟมากถง 80%
ระบบปรบอากาศ พจารณาภาวะอากาศททาใหผอยอาศยเกดสภาวะนาสบาย (Comfort) จากเกณฑเบองตนตอไปน
1. ระดบอณหภม 24 + 2 องศาเซลเซยส 2. ความชน 55 + 5% RH 3. ความเรวลมในพนท 15-25 ฟตตอนาท 4. ปรมาณอากาศบรสทธ ทเขามาเตมทดแทนปรมาณอากาศทถกดดทงออกไป
หรอปรมาณ CO2 ในพนท ไมควรเกน 2% หรอ 200 ppm
ทงนเกณฑดงกลาว อาจขนกบกจกรรมทดาเนนอยซงจะแตกตางกนออกไปในแตละพนท อยางไรกตามระบบปรบอากาศททางานจะตงอยบนพนฐานททาใหเกดสภาวะนาสบายดงกลาว ดงนน การประหยดพลงงานในระบบปรบอากาศจงตองพจารณาถงการออกแบบและเลอกใชระบบ และลกษณะการใชงานทไมเหมาะสมตางๆ ดงตอไปน
เอกสารเผยแพร ภาคอาคารธรกจ หมวดท 1 : การออกแบบอาคารประหยดพลงงาน (Passive Design for Buildings)
ชดการจดแสดงท 38 : คณลกษณะของอาคาร (Building Features) หนา 16 จาก 45
• เครองปรบอากาศแบบแยกสวนขนาดเลกทวางขายโดยทวไป ไมเหมาะกบอาคารขนาดใหญ เนองจาก ไมมการเฉลยภาระความเยน (Cooling Load Sharing) ทาใหประสทธภาพโดยรวมตา และมความตองการไฟฟามาก นอกจากนเครองระบายความรอน (Condensing Unit) ทตดตงรอบอาคารจะทาใหเกดความรอนสะสมรอบอาคาร
• เครองปรบอากาศแบบทมการระบายความรอนดวยอากาศทมขนาดใหญ ไมเหมาะกบการใชงานทวไป ทมชวโมงการทางานมาก เนองจากประสทธภาพโดยรวมตา
ศกยภาพการประหยดพลงงาน
การใชพลงงานของอาคารโดยรวมของอาคารประหยดพลงงาน โดยคานงถงแนวคดทง
5 ดาน ขางตน เมอเทยบกบการออกแบบอาคารโดยทวไป โดยไมไดคานงถงประสทธภาพทางพลงงาน จะอยในระดบทตากวาประมาณ 30-60% ซงหากพจารณาการใชพลงงานรวมของทงอาคาร (kWh/m2yr) แลวพบวามคาตากวาเกณฑการใชพลงงานรวมทงปของอาคารอางอง คอนขางมาก
เอกสารเผยแพร ภาคอาคารธรกจ หมวดท 1 : การออกแบบอาคารประหยดพลงงาน (Passive Design for Buildings)
ชดการจดแสดงท 38 : คณลกษณะของอาคาร (Building Features) หนา 17 จาก 45
กลมเปาหมายการประยกตใชเทคโนโลย
• สถาปนก วศวกรผออกแบบ • เจาของกจการ • นสต และนกศกษาในสาขาวชาทเกยวของ เชน วศวกรรมศาสตร สถาปตยกรรมศาสตร • ประชาชนผสนใจทวไป
ผลกระทบตอสงแวดลอม ไมม
เอกสารเผยแพร ภาคอาคารธรกจ หมวดท 1 : การออกแบบอาคารประหยดพลงงาน (Passive Design for Buildings)
ชดการจดแสดงท 38 : คณลกษณะของอาคาร (Building Features) หนา 18 จาก 45
3. ตวอยางขอมลดานเทคนคของเทคโนโลย
• ตวอยางคณลกษณะเฉพาะดานเทคนคของวสดอปกรณประหยดพลงงาน ตารางท 1 : แสดงตวอยางคณสมบตของกระจกใสและกระจกส (Clear & Tinted Glass)
เอกสารเผยแพร ภาคอาคารธรกจ หมวดท 1 : การออกแบบอาคารประหยดพลงงาน (Passive Design for Buildings)
ชดการจดแสดงท 38 : คณลกษณะของอาคาร (Building Features) หนา 19 จาก 45
ตารางท 2 : แสดงตวอยางคณสมบตของกระจก Low-E
เอกสารเผยแพร ภาคอาคารธรกจ หมวดท 1 : การออกแบบอาคารประหยดพลงงาน (Passive Design for Buildings)
ชดการจดแสดงท 38 : คณลกษณะของอาคาร (Building Features) หนา 20 จาก 45
ตารางท 3 : แสดงตวอยางคณสมบตของกระจกสะทอนรงสอาทตย
เอกสารเผยแพร ภาคอาคารธรกจ หมวดท 1 : การออกแบบอาคารประหยดพลงงาน (Passive Design for Buildings)
ชดการจดแสดงท 38 : คณลกษณะของอาคาร (Building Features) หนา 21 จาก 45
รปท 11 แสดงลกษณะการสงผานความรอนของกระจกสะทอนรงสอาทตย
เอกสารเผยแพร ภาคอาคารธรกจ หมวดท 1 : การออกแบบอาคารประหยดพลงงาน (Passive Design for Buildings)
ชดการจดแสดงท 38 : คณลกษณะของอาคาร (Building Features) หนา 22 จาก 45
ตารางท 4 : แสดงคณสมบตของอฐมอญ
รปท 12 แสดงผนงกออฐมอญ 2 ชนเวนชองวางตรงกลาง (ควรมากกวา 10 ซม.)
เอกสารเผยแพร ภาคอาคารธรกจ หมวดท 1 : การออกแบบอาคารประหยดพลงงาน (Passive Design for Buildings)
ชดการจดแสดงท 38 : คณลกษณะของอาคาร (Building Features) หนา 23 จาก 45
ฉาบปนแบบเทปนและใสฉนวนระหวางอฐมอญ 2 ชน ตารางท 5 : แสดงคณสมบตของคอนกรตบลอก
รปท 13 ผนงคอนกรตบลอกทาเปนผนงประกอบกบผนงมวลสารนอย (ยปซมบอรด,ไมอด,ไฟเบอรบอรด) ทงแบบทมการใสฉนวนไวภายในและไมมฉนวน
เอกสารเผยแพร ภาคอาคารธรกจ หมวดท 1 : การออกแบบอาคารประหยดพลงงาน (Passive Design for Buildings)
ชดการจดแสดงท 38 : คณลกษณะของอาคาร (Building Features) หนา 24 จาก 45
ตารางท 6 : แสดงคณสมบตของคอนกรตมวลเบา
รปท 14 แสดงการใชคอนกรตมวลเบาเฉพาะหองทปรบอากาศ และใชวสดผนงทวไปกบบรเวณทไมปรบอากาศ โดยใชการระบายอากาศดวยลมธรรมชาต
เอกสารเผยแพร ภาคอาคารธรกจ หมวดท 1 : การออกแบบอาคารประหยดพลงงาน (Passive Design for Buildings)
ชดการจดแสดงท 38 : คณลกษณะของอาคาร (Building Features) หนา 25 จาก 45
ตารางท 7 : แสดงคณสมบตของกระจกเขยวตดแสง (Heat Absorbing Glass)
เอกสารเผยแพร ภาคอาคารธรกจ หมวดท 1 : การออกแบบอาคารประหยดพลงงาน (Passive Design for Buildings)
ชดการจดแสดงท 38 : คณลกษณะของอาคาร (Building Features) หนา 26 จาก 45
ตารางท 8 : แสดงคณสมบตของยปซมบอรด
รปท 15 แสดงการใชยปซมบอรดทาเปนผนงประกอบโดยอาจเพมฉนวนชนดอนคนกลาง
เอกสารเผยแพร ภาคอาคารธรกจ หมวดท 1 : การออกแบบอาคารประหยดพลงงาน (Passive Design for Buildings)
ชดการจดแสดงท 38 : คณลกษณะของอาคาร (Building Features) หนา 27 จาก 45
ตารางท 9 : แสดงคณสมบตของไฟเบอรบอรด
รปท 16 แสดงการนาแผนไฟเบอรบอรดมาทาเปนผนงประกอบ
เอกสารเผยแพร ภาคอาคารธรกจ หมวดท 1 : การออกแบบอาคารประหยดพลงงาน (Passive Design for Buildings)
ชดการจดแสดงท 38 : คณลกษณะของอาคาร (Building Features) หนา 28 จาก 45
ตารางท 10 : แสดงคณสมบตของเซรามคโคทตง
เอกสารเผยแพร ภาคอาคารธรกจ หมวดท 1 : การออกแบบอาคารประหยดพลงงาน (Passive Design for Buildings)
ชดการจดแสดงท 38 : คณลกษณะของอาคาร (Building Features) หนา 29 จาก 45
ตารางท 11 : แสดงคณสมบตของใยแกว
เอกสารเผยแพร ภาคอาคารธรกจ หมวดท 1 : การออกแบบอาคารประหยดพลงงาน (Passive Design for Buildings)
ชดการจดแสดงท 38 : คณลกษณะของอาคาร (Building Features) หนา 30 จาก 45
รปท 17 แสดงการตดตงฉนวนใยแกวภายในโครงเครา เปนผนงประกอบรวมกบวสดอน
เอกสารเผยแพร ภาคอาคารธรกจ หมวดท 1 : การออกแบบอาคารประหยดพลงงาน (Passive Design for Buildings)
ชดการจดแสดงท 38 : คณลกษณะของอาคาร (Building Features) หนา 31 จาก 45
ตารางท 12 : แสดงคณสมบตของฉนวนโฟม
เอกสารเผยแพร ภาคอาคารธรกจ หมวดท 1 : การออกแบบอาคารประหยดพลงงาน (Passive Design for Buildings)
ชดการจดแสดงท 38 : คณลกษณะของอาคาร (Building Features) หนา 32 จาก 45
ตารางท 12 : แสดงคณสมบตของฉนวนโฟม (ตอ)
รปท 18 แสดงการใชงานฉนวนบรเวณหลงคา และผนง
เอกสารเผยแพร ภาคอาคารธรกจ หมวดท 1 : การออกแบบอาคารประหยดพลงงาน (Passive Design for Buildings)
ชดการจดแสดงท 38 : คณลกษณะของอาคาร (Building Features) หนา 33 จาก 45
ตารางท 13 : แสดงคณสมบตของอลมนมฟอยล
รปท 19 แสดงพนททมการใชอลมนมฟอยล
เอกสารเผยแพร ภาคอาคารธรกจ หมวดท 1 : การออกแบบอาคารประหยดพลงงาน (Passive Design for Buildings)
ชดการจดแสดงท 38 : คณลกษณะของอาคาร (Building Features) หนา 34 จาก 45
ตารางท 14 : แสดงการเปรยบเทยบคณสมบตของวสดประกอบอาคาร
เอกสารเผยแพร ภาคอาคารธรกจ หมวดท 1 : การออกแบบอาคารประหยดพลงงาน (Passive Design for Buildings)
ชดการจดแสดงท 38 : คณลกษณะของอาคาร (Building Features) หนา 35 จาก 45
ตารางท 14 : แสดงการเปรยบเทยบคณสมบตของวสดประกอบอาคาร (ตอ)
เอกสารเผยแพร ภาคอาคารธรกจ หมวดท 1 : การออกแบบอาคารประหยดพลงงาน (Passive Design for Buildings)
ชดการจดแสดงท 38 : คณลกษณะของอาคาร (Building Features) หนา 36 จาก 45
ตารางท 14 : แสดงการเปรยบเทยบคณสมบตของวสดประกอบอาคาร (ตอ)
เอกสารเผยแพร ภาคอาคารธรกจ หมวดท 1 : การออกแบบอาคารประหยดพลงงาน (Passive Design for Buildings)
ชดการจดแสดงท 38 : คณลกษณะของอาคาร (Building Features) หนา 37 จาก 45
ตารางท 14 : แสดงการเปรยบเทยบคณสมบตของวสดประกอบอาคาร (ตอ)
เอกสารเผยแพร ภาคอาคารธรกจ หมวดท 1 : การออกแบบอาคารประหยดพลงงาน (Passive Design for Buildings)
ชดการจดแสดงท 38 : คณลกษณะของอาคาร (Building Features) หนา 38 จาก 45
ตารางท 14 : แสดงการเปรยบเทยบคณสมบตของวสดประกอบอาคาร (ตอ)
เอกสารเผยแพร ภาคอาคารธรกจ หมวดท 1 : การออกแบบอาคารประหยดพลงงาน (Passive Design for Buildings)
ชดการจดแสดงท 38 : คณลกษณะของอาคาร (Building Features) หนา 39 จาก 45
ตารางท 14 : แสดงการเปรยบเทยบคณสมบตของวสดประกอบอาคาร (ตอ)
เอกสารเผยแพร ภาคอาคารธรกจ หมวดท 1 : การออกแบบอาคารประหยดพลงงาน (Passive Design for Buildings)
ชดการจดแสดงท 38 : คณลกษณะของอาคาร (Building Features) หนา 40 จาก 45
ตารางท 14 : แสดงการเปรยบเทยบคณสมบตของวสดประกอบอาคาร (ตอ)
เอกสารเผยแพร ภาคอาคารธรกจ หมวดท 1 : การออกแบบอาคารประหยดพลงงาน (Passive Design for Buildings)
ชดการจดแสดงท 38 : คณลกษณะของอาคาร (Building Features) หนา 41 จาก 45
4. กรณศกษา หมวดท 1 : การออกแบบอาคารประหยดพลงงาน (Passive Design for Buildings) 8: คณลกษณะของอาคาร (Buildings Features) กรณศกษา คณลกษณะของอาคาร (Buildings Features) ขอมลบรษท มหาวทยาลยชนวตร สถานทตง 99 หม 10 บางเตย อ.สามโคก จ.ปทมธาน 12160 โทรศพท 02-599-0000 รปแบบธรกจ มหาวทยาลยการศกษา เทคโนโลยทตดตง การออกแบบอาคารประหยดพลงงาน (Passive Design for Buildings)
จากวตถประสงคหลกทผออกแบบตองการใหอาคารตางๆ ในมหาวทยาลยชนวตรมศกยภาพสงสดในการใชงาน ประหยดพลงงานและเหมาะสมกบภมอากาศรอนชนของประเทศไทย เพอใหผใชอาคารม
คณภาพชวตทดและนกศกษาสามารถใชประโยชนอาคารในการเรยนรไดอยางมประสทธภาพ
ผออกแบบจงตองมความเขาใจในแนวคดและกรรมวธการออกแบบทถกตองเหมาะสมเพอให
ตอบสนองความตองการดงกลาวไดอยางสมบรณ ปจจบนมหาวทยาลยชนวตรไดกอสรางเสรจแลวการดแลสภาพภายในอาคารเปนไปอยางสมบรณ ทาใหสามารถพจารณาและประเมนผลดานตางๆ ดงน ดานการออกแบบอาคาร
ในมหาวทยาลยชนวตรไมวาจะเปนอาคารเรยนรวม อาคารธรรมสถาน อาคารปฎบตการรวมและโภชนาการ และอาคารหอพกนกศกษาลวนมการออกแบบเพอใหผใชอาคารอยในสภาวะสบายอยาง เหมาะสมกบการประกอบกจกรรมในพนท คอไมรสกรอนหรอหนาวเกนไป มความชนสมพนธทเหมาะสมสงผลใหผใชอาคารคอ นกศกษาและคณาจารยมสมาธในการเรยนรและการทางานสง ผลลพธเหลานเกดจากการออกแบบทเขาใจถงปจจยตางๆทเกยวของอยางสมบรณ ปจจยดงกลาวประกอบไปดวย 1.การเลอกรปแบบอาคารทเหมาะสม รปแบบอาคารทดตองมความเหมาะสมกบการใชงานทเกดขนภายในอาคาร ดงนนรปทรงของอาคารตางๆในมหาวทยาลยชนวตรจงมความแตกตางกนไปตาม
เอกสารเผยแพร ภาคอาคารธรกจ หมวดท 1 : การออกแบบอาคารประหยดพลงงาน (Passive Design for Buildings)
ชดการจดแสดงท 38 : คณลกษณะของอาคาร (Building Features) หนา 42 จาก 45
สภาพการใชงานและกจกรรมทเกดขนตวอยางเชน อาคารเรยนรวมเปนรปทรงกลมเพอปองกนการรวซมของอากาศและลดอตราสวนระหวางพนทเปลอกอาคารตอพนทใชสอยเปนหลก อาคารโภชนาการตองการ
ใหตวอาคารสามารถนาปจจยธรรมชาตเขามาใชในภายในอาคารไดมากทสดจงมผงพนเปนรปครงวงกลมทเอออานวยตอการใชประโยชนจากปจจยธรรมชาตไดจากทกทศทางเปนตน การเลอกรปแบบอาคารทเหมาะสมจงเปนการแกปญหาทตนเหตและเปนแนวทางสาคญในการสรางอาคารใหมประสทธภาพสงขน
2.การใชวสดปองกนความรอน-ความชน การเลอกใชวสดทสามารถปองกนความรอนและความชนจากภายนอกไดดเพอใหอาคารตางๆอยในสภาวะนาสบาย การออกแบบอาคารดวยวสดทเหมาะสมกบสภาพภมอากาศของประเทศไทยจงเปนสงจาเปนเพอผลในการประหยดพลงงานและคณภาพชวตสงสดของผใชอาคาร
3.การเลอกใชอปกรณทมประสทธภาพสงสด ไดแก ระบบไฟฟาแสงสวาง อปกรณ หรอเครองใชไฟฟาอนๆรวมทงระบบปรบอากาศทใชการระบายความรอนจากนาในสระการใชอปกรณทมประสทธภาพสงและมความเหมาะสมกบสภาพแวดลอมจะชวยประหยดพลงงานทตองใชในอาคารไดมาก
4.ระบบควบคมทมประสทธภาพ การเลอกใชระบควบคมทมประสทธภาพและเหมาะสมกบผใชอาคาร ระบบตางๆในมหาวทยาลยชนวตรเปนระบบทมประสทธภาพสงแตออกแบบใหสามารถบารงรกษาไดงาย สงผลใหงานระบบตางๆมประสทธภาพสงขน แตมคาใชจายนอยลง
การจดพนทใหเหมาะสมกบกจกรรม แนวคดในการจดแบงพนทและควบคมสภาพอากาศใหเหมาะสมกบการประกอบกจกรรมแตละ
ประเภทนอกจากจะทาใหอาคารตางๆภายในมหาวทยาลยชนวตรเกดการการประหยดพลงงานสงสดแลว ยงคานงการใชงานของผใชอาคารใหเหมาะสมกบการทากจกรรมตางๆโดยแบงพนทออกเปน 4 สวน คอ
• พนทธรรมชาต เปนพนทภายนอกอาคารทมการเปลยนแปลงไปตามสภาพแวดลอม เหมาะสมสาหรบการประกอบกจกรรมกลางแจง
• พนทควบคมดวยธรรมชาต เปนพนทภายในอาคารทปรงแตงดวยปจจยทางธรรมชาต ทาใหรสกเยนลงกวาพนทธรรมชาตอกระดบหนง
• พนทกงควบคมสภาพแวดลอม เปนพนทภายในอาคารทมการควบคมสภาพแวดลอมภายในดวยระบบเครองกลบางพอสมควร โดยมการปรบอากาศบางเลกนอยดวยการการกระจายลมเยนบางๆ
เอกสารเผยแพร ภาคอาคารธรกจ หมวดท 1 : การออกแบบอาคารประหยดพลงงาน (Passive Design for Buildings)
ชดการจดแสดงท 38 : คณลกษณะของอาคาร (Building Features) หนา 43 จาก 45
• พนทควบคมสภาพแวดลอม เปนพนทควบคมดวยระบบปรบอากาศอยางสมบรณแบบ เหมาะสมกบการประกอบกจกรรมทตองใชสมาธสง เชน การเรยนในหองเรยน การสมมนา การประชม ฯลฯ
ดานการประหยดพลงงาน การศกษาถงศกยภาพของโครงการในดานการประหยดพลงงานมหลายวธการตามความเหมาะสมไดแก 1.คาการถายเทความรอน(OTTV, RTTV) การคานวณการถายเทความรอนรวมของเปลอกอาคารหรอคา OTTVและ RTTV เปนวธการหนงทจะบงชถงประสทธภาพของอาคารใดๆ ในดานการประหยดพลงงาน สาหรบโครงการมหาวทยาลยชนวตรไดเลอ อาคารเรยนรวมมาเปนตวอยางเพอใชในการประเมมนเพอตรวจสอบประสทธภาพภายในการปองกนความรอนจากสภาพแวดลอมภายนอกของอาคารปรบอากาศ ผลจากการคานวณคาการถายเทความรอนของเปลอกอาคารพบวา อาคารเรยนรวมของมหาวทยาลยชนวตร มประสทธภาพในดานการปองกนการถายเทความรอนของบรเวณปรบอากาศดกวามาตรฐานภายในประเทศประมาณ 4 เทาทงจากกรอบอาคารและหลงคา
ประเภทอาคาร OTTV(วตต/ตร.ม) RTTV(วตต/ตร.ม) อาคารเกา 55 25 อาคารใหม 45 25
มหาวทยาลยชนวตร 10.16 5.91 แสดงการเปรยบเทยบคา OTTVและ RTTV ของมหาวทยาลยชนวตรกบมาตรฐานประเทศไทย
2.ปรมาณการใชพลงงาน การประเมนศกยภาพดานการใชพลงงานของโครงการมหาวทยาลยชนวตรทาไดโดยการเปรยบเทยบกบอาคารทมพนทเทากนทใชระบบการกอสรางและเทคนคทวไปในปจจบนคาความแตกตางทเกดขนสามารถบงบอกถงศกยภาพทแทจรงของอาคารภายในโครงการไดอยางชดเจนเมอเปรยบเทยบปรมาณการใชพลงงานไฟฟาตอหนงหนวยพนทอาคารมหาวทยาลยชนวตรกบอาคารทวไปพบวามผลดงน
จากการคานวณเบองตนเพอเปรยบเทยบปรมาณการใชพลงงานไฟฟารวมของระบบปรบอากาศ
และระบบแสงสวางในเวลา 1 ป พบวามหาวทยาลยชนวตรมความตองการใชพลงงานประมาณ 50 กโลวตต-ชวโมงตอตารางเมตร ในขณะทอาคารทวไปทมพนทเทากนตองการใชพลงงานมากถง 250 กโลวตต-ชวโมงตอตารางเมตร นนคออาคารมหาวทยาลยชนวตรสามารถประหยดพลงงานไฟฟาลงไดประมาณ 5 เทาเมอเทยบกบอาคารทวไป
เอกสารเผยแพร ภาคอาคารธรกจ หมวดท 1 : การออกแบบอาคารประหยดพลงงาน (Passive Design for Buildings)
ชดการจดแสดงท 38 : คณลกษณะของอาคาร (Building Features) หนา 44 จาก 45
ประเภทของพลงงาน การใชพลงงานของอาคารทวไป (วตต/ตร.ม)
การใชพลงงานของ มหาวทยาลยชนวตร
(วตต/ตร.ม) พลงงานทใชในระบบไฟฟา แสงสวาง 16 6
พลงงานทใชในระบบปรบอากาศ 105 15 รวม 121 21
การใชพลงงานของอาคาร กโลวตต-ชวโมงตอตารางเมตรตอป
อาคารทวไป 287.4 มหาวทยาลยชนวตร 49.8
เปรยบเทยบการใชพลงงานไฟฟาของมหาวทยาลยชนวตรเมอเทยบกบอาคารทวไป
ดานการลงทนและบารงรกษา
ผลจากการใชเทคนคในออกแบบ การวจยและการใชวสดททนสมย ทาใหอาคารตางๆภายในมหาวทยาลยชนวตรเปนอาคารทเหมาะสมกบภมอากาศแบบรอนชน มประสทธภาพและสามารถประหยดคาใชจายในดานตางๆ คอคาลงทนกอสราง คาพลงงานและคาบารงรกษามากกวาอาคารทใชระบบการกอสรางทวไปและเมอนามาเปรยบเทยบกนแลวสามารถสรปไดผลดงน จากแนวคดของการออกแบบประสานระบบทเนนการประหยดพลงงานสงผลใหมหาวทยาลยชนวตรมขนาดของระบบปรบอากาศเลกกวาอาคารทวไปทมพนทเทากนประมาณ 1,500 ตนเมอคดคาลงทนในสวนของเครองปรบอากาศประมาณ 50,000บาทตอตนจะพบวามหาวทยาลยชนวตรสามารถประหยดคาใชจายลงไดประมาณ 75 ลานบาท แตตองไปเพมคาใชจายสาหรบกระจกและผนงภายนอกเปนเงนประมาณ 25 ลานบาท สรปกคอ มหาวทยาลยชนวตรมคาใชจายลดลง 50 ลานบาท ดงน
• ลดคาลงทนเครองปรบอากาศลง 75,000, 000 บาท • เพมมลคาเปลอกอาคารขน 25,000,000 บาท • สามารถประหยดคาลงทน 50,000,000 บาท
เอกสารเผยแพร ภาคอาคารธรกจ หมวดท 1 : การออกแบบอาคารประหยดพลงงาน (Passive Design for Buildings)
ชดการจดแสดงท 38 : คณลกษณะของอาคาร (Building Features) หนา 45 จาก 45
รายการ มหาวทยาลย ชนวตร
มาตราฐานตามพ.ร.บการสงเสรมอนรกษพลงงาน
คาเฉลยของอาคาร ทวไป
คาการถายเทความรอน(OTTV) 10.16(วตต/ตร.ม) 45(วตต/ตร.ม) 55(วตต/ตร.ม) คาการถายเทความรอน( RTTV) 5.91(วตต/ตร.ม) 25(วตต/ตร.ม) 25(วตต/ตร.ม) การใชพลงงานของระบบไฟฟา แสงสวาง
6(วตต/ตร.ม) 16(วตต/ตร.ม) 16(วตต/ตร.ม)
ภาระการทาความเยนของ ระบบปรบอากาศ
45 (ตร.ม/ตนความเยน
ไมไดกาหนด 12.5 (ตร.ม/ตนความเยน)
ขนาดของเครองปรบอากาศ 650ตนความเยน ไมไดกาหนด 1250ตนความเยน พลงงานทใช 1.684 MW/H ไมไดกาหนด 9.703 MW/H คาใชจายไฟฟา 4.21ลานบาท/ป ไมไดกาหนด 24.25ลานบาท/ป หมายเหต พนทใชสอยอาคาร 33,000 ตารางเมตร
• แหลงขอมลอางอง
1. “คมอการออกแบบอาคารทมประสทธภาพดานการประหยดพลงงาน (Energy Efficient Design Guideline)”, จดทาโดย สถาบนเทคโนโลยแหงเอเชย (AIT) เสนอ กรมพฒนาพลงงานทดแทนและอนรกษพลงงาน (พพ.) และ Danish International Development Assistance (DANIDA), กรกฎาคม 2547
2. ศ.ดร.สนทร บญญาธการ,“อาคารอนรกษพลงงานเฉลมพระเกยรต”, กรมพฒนาพลงงานทดแทนและอนรกษพลงงาน, 2545
3. “รายงานฉบบสดทายโครงการปรบปรงขอกาหนดการใชพลงงานในอาคารควบคม”,จดทาโดย สถาบนเทคโนโลยแหงเอเชย (AIT) เสนอ กรมพฒนาพลงงานทดแทนและอนรกษพลงงาน (พพ.) และ Danish International Development Assistance (DANIDA), กรกฎาคม 2547
4. “เอกสารเผยแพร แนวทางการเลอกใชวสดกอสรางและฉนวนเพอการอนรกษพลงงาน”, กรมพฒนาพลงงานทดแทนและอนรกษพลงงาน